Jessica Meijer en haar boze stiefmoeder. Zorgakkoord pleister op de wonde. Mirjam Sterk houdt jongeren van de straat

juni 2013 iedere maand gratis www.mugweb.nl

MAGAZine UG M

25 jaar

Zorgakkoord pleister op de wonde Mirjam Sterk houdt jongeren van de straat Amerikaan in de ban van fietsstad Amsterdam

Jessica Meijer en haar boze stiefmoeder

van der Woude de Graaf Advocaten Juridische Problemen?

Op het gebied van Arbeidsrecht, Civiel Recht, Consumentenrecht, Huurrecht, Personen- en Familierecht, Sociale Zekerheid, Strafrecht en Vreemdelingenrecht kunt u bij ons kantoor terecht.

Kosteloos Spreekuur:

Voor kennismaking en kort advies kunt u terecht op ons gratis spreekuur, donderdag van 17.00 - 18.00 uur. Gelieve zich telefonisch aan te melden tussen 14.00 en 16.00 uur op 020 - 6792478 voor een afspraak op diezelfde dag.

Tel. 14 020 of www.sbl.nl

Even geen geld, wel spullen? Lenen op onderpand: snel, simpel en betrouwbaar

Willemsparkweg 31, 1071 GP Amsterdam T: 020 - 6766690 F: 020 - 6766695 E: [email protected] I: www.woudegraaf.nl Ons kantoor is bereikbaar met tramlijnen 2, 3, 5 en 12

Bij de Gemeente Amsterdam kan iedereen vanaf 18 jaar geld lenen op onderpand tegen lage kosten. De voordelen van de Stadsbank van Lening U direct contant geld tegen inlevering van U u kunt uw bezittingen elk moment weer uw sieraden of gebruiksartikelen; meenemen, als u het geleende geld met de kosten terugbetaalt; U lage beleenkosten en verlengen van uw lening is elke 9 maanden mogelijk; U een gemeenteinstelling, dus betrouwbaar.

VRIJWILLIGERS GEZOCHT! Badhuis en sauna Da Costa in Amsterdam-

West beheert het laatste badhuis van Nederland. Voor zowel badhuis als sauna zoeken wij nieuwe vrijwilligers. De werkzaamheden bestaan o.a. uit: - het ontvangen van gasten - het verzorgen van drank en spijs - eenvoudig schoonmaakwerk

Minimaal één dagdeel per twee weken. Ervaring niet vereist. Wel een positieve instelling. Vrijwilligers kunnen gratis het badhuis en de sauna bezoeken. Meer informatie: www.saunadacosta.nl of tel 020- 6125946.

Een dagvaarding ontvangen? Laat de deurwaarder niet los? Voor de (straf)rechter verschijnen? Uitkering geweigerd of ingetrokken? Huurkwestie of een dreigende huisuitzetting? Of andere juridische problemen?

IK VECHT VOOR UW RECHT!

GRATIS RECHTSBIJSTAND VOOR MINIMA! Schinkelkade 37-1 1075 VJ Amsterdam T: 020 - 66 44 349 F: 020 - 66 45 748 E: [email protected] W: www.mousadvocatuur.nl

DE BIJSTANDSBOND EN ADVOCAAT MARC VAN HOOF • Inloopspreekuur Naar elkaar• luisteren Met elkaar praten Van elkaar leren in de Juridische en sociale begeleiding • Iedere dinsdag en donderdag van 11.00 - 16.00 uur

Multiloog©- bijeenkomsten We gaan mee naar gesprekken waar je tegenop ziet

Voorjaar/zomer 2013 Amsterdam

Da Costakade 162, Amsterdam E-mail: [email protected]

Thema: Communicatie over ervaringen in het dagelijks leven Telefoon: 020 - 689 8806 Zie ook : Teletekst AT5 pagina 420 plaats: Stichting Muzenis Cliffordstraat 38 Naar elkaar luisteren dag Met&elkaar Van elkaar tijdstip:praten dinsdag 20.00 - 22.00 leren uur in de datum: 21 mei, 11 juni (kunst© Multiloog) en 20 augustus (kunst-Multiloog) openbaar vervoer: tramlijn 10 (eindhalte), bus 21 Voorjaar/zomer 2013 Amsterdam

Multiloog - bijeenkomsten Thema: Communicatie over ervaringen in het dagelijks leven plaats: Centrum Westerwijk Adm. De Ruijterweg 148 - 152 dag & tijdstip: woensdag 20.00 - 22.00 uur datum: 8 mei openbaar vervoer: tramlijn 7, 12, 13 en 14, buslijn 18

Ook vrijwilliger worden voor iemand met een psychiatrische achtergrond? De Amsterdamse Vriendendiensten is hard op zoek naar jou. Kijk op: www.deregenboog.org/amsterdamsevriendendiensten Of bel naar 020- 683 92 60, mail [email protected]

plaats: Stichting Muzenis Cliffordstraat 38 dag & tijdstip: dinsdag 20.00 - 22.00 uur plaats:data: Gebouw (i.s.m. de Bijstandsbond) 11 Tetterode juni (kunst-Multiloog) en ruimte: D4net Bilderdijkstraat 165F 20 augustus (kunst-Multiloog) dag & tijdstip: woensdag 14.00 - 16.00 uur openbaar vervoer: tram lijn 10 (eindhalte), bus 21 datum: 17 april openbaar vervoer: tramlijn 3, 7, 12, 13, 14 en 17

Toegang: overal gratis Organisatie: St. IPC/INCA Projectbureau Amsterdam Telefoon: 020-6848012 / 4120032 Website: www.inca-pa.nl Met steun van: Gemeente Amsterdam (Dienst WZS)

Advertentie

Toegang: overal gratis

m u g m ag a z i n e

4

Peter van Straaten

21

Joep Bertrams

23

Fempert

Inhoud 7 8 9 10 11 13 14 15 17 24

De zorg blijft een zorg Sterk maakt zich sterk voor werk Rijke zwerver is verleden niet vergeten Op eigen kracht uit de armoede Daklozen in beweging Verliefd op fietsen Uit je dak in het Oosterpark Verslag van een ontspoorde jeugd Amsterdammers helpen elkaar De wandelclub

Rubrieken en columns 4/5 De maand MUG & Van de redactie 6 Catelijne’s rekening, College & Gratis!!! 12 Cultuuragenda & Stadspas Amsterdam 16 MUGwijzer 17 Cryptogram 20 Jacques Peeters, Sociaal raadslieden & Juridisch loket 21 Betoog & Gemeentelijke ombudsman 22 Klerenzooi! & Voor de Buurt 23 Gratis Amsterdam & De gulle keuken Foto voorpagina: Erik Veld

Klerenzooi!

zorg blijft zorgenkindje

7

Weldoener Winkler

9

Colofon Hoofdredactie: Joop Lahaise Redactie: Marcel Schor (coördinator), Toine Graus, Arnoud van Soest, Jos Verdonk, contact: [email protected] / 020 6077605 Eindredactie: Edwin Giltay Vormgeving en webbeheer: Gert Meijerink, contact: [email protected] /020 6077611 Fotografie: John Melskens (beeldredacteur), George Maas, Erik Veld, Sodis Vita e.a. Aan dit nummer werkten mee: Joep Bertrams, Catelijne Bosman, Guurtje Castricum, Willem Don, Ingrid Guldenaar, Lotte Haase, Thomas Kampen,

mugwijzer

Tips en nuttige adressen over werk en inkomen

Amsterdam fietsstad

muziek in het park

13

14

Jacques Peeters, Ulco van de Pol, Sjaak Scheele, Jojanneke Spoor, Peter van Straaten, Alain Térieur, José Verwaal, Christine Westerveld Secretariaat: Tallie Uittenbroek, contact: [email protected] / 020 6077600 Distributie: Richard Nadort, Tony Strijbosch, Fred van der Zee, contact: 020 6077600 MUG Magazine en www.mugweb.nl zijn uitgaven van stichting BBU en worden gemaakt door een onafhankelijke redactie van vaste medewerkers en vrijwilligers. Directeur: Joop Lahaise. Postadres stichting BBU / MUG Magazine: Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam.

MUG Magazine is in de regio Groot-Amsterdam gratis verkrijgbaar bij bibliotheken, buurthuizen, werkpleinen, zwembaden, wachtkamers, scholen, supermarkten, ziekenhuizen en culturele instellingen. Oplage deze maand: 30.000 Druk: Dijkman Offset, Diemen. Marketing: Pauline Roffel, contact: [email protected] / 020 6077612 Deadline kopij eerstvolgende nummer: 20 juni 2013.

(Advertenties)

GEZOCHT: ADVERTENTIEVERKOPER

Problemen met uw uitkering? Problemen met de uitkering? Deurwaarder aan de deur?

,,Ben je met ons eens dat de ruim 50.000 MUG-lezers best een interessante doelgroep zijn voor adverteerders?” Wij zijn dringend op zoek naar een creatieve acquisiteur op freelance basis (commissie), die onze missie snapt en voor wie alleen resultaat telt. Ervaring in de branche is een pré. Meer weten? Mail je c.v., contactgegevens en een korte brief naar [email protected]

m u g m ag a z i n e

Gratis afspraak!

Dreigende huisuitzetting? GRATIS ADVOCATENSPREEKUUR! elke middag van 14.00 tot 16.30 uur

■

Zie ook onze advertentie op pagina 190

Zie ook advertentie op pagina 20

Westerdoksdijk 1 ■ 1013 AD Amsterdam ■ T: 020 - 421 2145 ■ E: [email protected]

020-6730055

juni

2013 i n h o u d 3

de maand mug MUG Magazine begint de maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? En wat staat ons nog te wachten? MUG maakt de balans op. ■ Gemeenten achten

zorgakkoord onuitvoerbaar Gemeenten hebben begin deze maand een eisenpakket op tafel gelegd met aanpassingen van het sociaal akkoord en het zorgakkoord, meldt Nu.nl. Voorzitter Annemarie Jorritsma van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) wil meer beleidsvrijheid omdat anders de kabinetsplannen niet kunnen worden uitgevoerd. Belangrijkste eis is dat gemeenten het beleid zelf vorm mogen geven. De VNG wil dat elke gemeente het budget naar eigen inzicht kan besteden, zonder dat vaststaat hoe bijvoorbeeld de zorguitgaven verdeeld moet worden over ggz en huishoudelijke hulp. Ook eist de VNG dat er geen korting komt van 89 miljoen euro op het gemeentefonds voor de huishoudelijke hulp. De VNG liet eerder weten grote bezwaren te hebben tegen beide akkoorden. De plannen zouden onuitvoerbaar zijn (zie pagina 7).

■ Gemeenten bezuinigden

fors op WMO-voorzieningen Ruim tweederde van de gemeenten zegt meer geld uit te geven aan de Wet maatschappelijke ondersteuning (wmo) dan zij van de overheid ontvangen. Dit blijkt uit een onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) over de periode 2007-2010. Toch werd er in 2010 door 44 procent van de gemeenten op de wmo bezuinigd. Populaire bezuinigingsmaatregelen waren ‘het werkproces efficiënter inrichten’, ‘minder snel individuele voorzieningen toekennen‘ en ‘scherpere prijsafspraken maken met aanbieders’. Ook een eigen bijdrage invoeren werd veelvuldig genoemd. De gemeenten geven bovendien minder uit aan huishoudelijke hulp.

■ Werkloosheid in Nederland

neemt tot 2015 verder toe Het aantal werklozen stijgt dit jaar met 22 procent, verwacht het UWV. Pas vanaf 2016 zal de werkloosheid iets dalen. De situatie op de arbeidsmarkt blijft slecht waardoor het aantal werkzoekenden nog dit jaar met 127.000 stijgt. Volgens het UWV komen er in 2014 nog 43.000 mensen bij. Pas in 2015 stabiliseert de werkloosheid, vanaf

4 Ac t u e e l

juni

2013

2016 rekent UWV op een lichte daling. In 2018 zijn er nog altijd 724.000 werklozen. Door bezuinigingen van het kabinet Rutte-II wordt de banenkrimp in de markt nauwelijks gecompenseerd door extra werk bij de overheid. De zorg als banenmotor is voorbij. De thuiszorg, jeugdhulpverlening en kinderopvang zal volgend jaar krimpen. Daling van de werkloosheid wordt ook belemmerd doordat steeds meer vrouwen en ouderen willen werken. Lichtpuntje is dat er volgend jaar een einde lijkt te komen aan de daling van de

werkgelegenheid in de bouw. ■ Huur sociale woningen

blijft buitensporig stijgen De gemiddelde maandhuur van sociale woningen stijgt van €441,naar €543,- in 2017, blijkt uit een rapport van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. In de komende vier jaar nemen de huurinkomsten van de corporaties met 22 procent toe, tegelijkertijd wordt er een stuk minder in nieuwbouw geïnvesteerd. Volgens het rapport is dit het gevolg van het Woonakkoord. In dit akkoord staat dat cor-

Peter van StraAten

poraties een verhuurdersheffing aan de overheid gaan betalen. Die drukt zwaar op het vermogen van de corporaties. Er zijn nu nog plannen om voor de komende vijf jaar 105.000 huurwoningen te bouwen. Dit is een kwart minder dan de planning van vorig jaar. ■ AOW-regels voor

samenwonen onduidelijk Staatssecretaris Jetta Klijnsma (PvdA) van Sociale Zaken gaat de aow-regels rond samenwonen veranderen. Het is op dit moment niet duidelijk in welk stadium een

aow-er moet melden aan de Sociale Verzekeringsbank dat hij een nieuwe relatie heeft. De ouderenbond ANBO waarschuwt dat dit per regio kan verschillen. Samenwonende 65-plussers krijgen per maand samen 600 euro minder pensioen dan twee alleenstaande aow’ers. Ouderen die gaan samenwonen zijn verplicht dit te melden. Ze riskeren bij verzuim een boete en zelfs strafrechtelijke vervolging. Om de regels te wijzigen moet de wetgeving worden aangepast. De regering zal de Tweede Kamer voor 1 september informeren. ■ Meer re-integratiegeld naar

kansrijke bijstandsontvanger Het re-intergratiebudget per bijstandsuitkering is in 2012 gehalveerd in vergelijking met 2010, schrijft René Paas van Divosa (belangenorganisatie van sociale diensten) in een brief aan staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De halvering komt door rijksbezuinigingen op re-integratiemiddelen en een stijging van het aantal bijstandsontvangers. Het grootste deel van het re-integratiebudget gaven gemeenten in 2012 uit aan begeleidingstrajecten naar werk, zoals sollicitatietrainingen. Gemeenten houden re-integratie-activiteiten steeds meer in eigen hand. Door de bezuinigingen ligt de nadruk op het begeleiden van kansrijke mensen op de arbeidsmarkt.

■ Amsterdammers binnen

de ring worden steeds rijker De tweedeling tussen rijk en arm neemt in Amsterdam toe, constateert bureau Onderzoek en Statistiek (O+S). Dat meldt Het Parool. Het welzijnsniveau van Amsterdammers is sinds 2000 gestegen. Alleen hoogopgeleiden profiteren ervan. Bij laag- en middelbaar geschoolden bleef de situatie stabiel. Hoogopgeleiden wonen steeds vaker binnen de

m u g m ag a z i n e

in mei verschenen Cohortstudie Daklozen. Voorwaarde voor een woning is een gezonde financiële situatie. Maar schuldhulpverleningsinstanties hanteren een wachtlijst, waarop daklozen al snel onderaan belanden: in de kansarme categorie. Dit komt omdat schulden van daklozen hoger liggen dan het gemiddelde percentage. De gevolgen zijn schrijnend. Doordat daklozen ‘doelloos’ rondhangen, worden zij vaker beboet voor kleine ‘overtredingen’, waardoor de schulden alleen maar toenemen. Met de huidige regelgeving blijft huisvesting een ver-van-mijn-bed-show. ■ Asscher gaat bonus naar

nomieën en ontwikkelingslanden is daarentegen meer werk en neemt het verschil tussen arm en rijk juist af. In veel Westerse landen is de groep mensen met een gemiddeld inkomen kleiner geworden. Oorzaak is de toenemende werkloosheid. De ILO waarschuwt daarom voor sociale onrust in landen als Griekenland, Cyprus, Portugal, Spanje en Italië. Volgens ILO moet alles in het teken

staan van het creëren van meer banen, tezamen met betere sociale bescherming voor de armste en kwetsbaarste groepen. vertraagt hulpverlening Daklozen in de vier grote steden komen moeilijk aan huisvesting omdat de schuldhulpverlening traag op gang komt, zo blijkt uit de

het buitenland overmaken PvdA-minister Asscher van Sociale Zaken moet 300 miljoen euro plus rente overmaken naar het buitenland, meldt de Volkskrant. De wetgeving rond het beperken van de export van uitkeringen naar landen als Marokko door zijn voorganger Henk Kamp (VVD) uit 2011 blijkt juridisch niet te deugen. Na een reeks verloren rechtszaken gaat Asscher over tot betaling. Het gaat om een bonus voor oudere belastingplichtigen. Die is bedoeld als compensatie voor Nederlandse belastingmaatregelen. Kamp besloot dat de bonus niet zou worden uitbetaald aan ouderen die over minder dan 90 procent van hun ‘wereldinkomen‘ in Nederland belasting betaalden. De maatregel zou jaarlijks 120 miljoen euro aan besparing opleveren, maar gedupeerden gingen de afgelopen jaren met succes in beroep.

de dect-telefoons liggen?). Ons oude telefoonnummer doet het nog steeds niet (moest worden afgekocht bij de firma Telfort) en het netwerk hapert, met als gevolg dat dit nummer te laat verschijnt. Excuses. De situatie bij MUG is tekenend voor het land: we staan te springen om aan de slag te gaan, om méér te doen, een nog beter blad (en website) te maken voor de snelgroeiende groep werkzoekenden. Maar voor niets gaat de zon op. Vrijwilligers komen

en gaan. Echt goede schrijvers, webbouwers, ict'ers en opmakers willen graag een beloning, hoe bescheiden ook. Ook voor hen geldt dat alleen de zon voor niets opgaat. De enigen die daar niet van overtuigd lijken, zijn sommige bestuurders en volksvertegenwoordigers. Ze bezuinigen er lustig op los, om er het ene megalomane flopgat na het andere mee te dichten (Fyra, marktwerking zorg etc.) en roepen ondertussen tegen het groeiend leger werklozen: ‘Zoek

het lekker zelf uit.’ Wij gaan u daarbij helpen, met een nieuw katern: de werkkrant. Sla deze MUG om en u ziet MUG Werkt!, acht pagina’s informatie over werk, ook in tijden van crisis. En vooral nuttige tips om aan werk te komen: ideeën die voor u misschien gesneden koek zijn maar voor uw buurman niet. Ondanks haperende techniek, verhuizingsperikelen en reorganisatie presenteren wij u met trots: MUG Werkt!

Weet u wat u eet?

De meeste mensen niet, laat staan dat ze weten wie de baas is van het meeste van ons voedsel. Monsanto heet dat bedrijf, een Amerikaanse multinational in genetische manipulatie van gewassen en onbreekbare patenten op hun trucjes. Gezond? Niemand weet het, maar gezond kan zo’n machtspositie nooit zijn. Honderden demonstreerden zaterdag 25 mei tegen ‘gifmenger’ Monsanto. Jammer alleen dat de meeste minima geen geld hebben om hun voedsel bij de groentejuwelier of bioslager te kopen. Foto: Piet van der Meer ring en laagopgeleiden erbuiten (in Noord, Zuidoost en NieuwWest). Ook neemt de werkloosheid buiten de ring sneller toe. De trek naar het centrum en wijken direct eromheen is zo sterk dat de periferie van Amsterdam verarmt. Volgens O+S is het gemiddelde inkomen binnen de ring een paar honderd euro per jaar toegenomen in vergelijking

met erbuiten. Deze ontwikkeling lijkt het failliet van de stedelijke vernieuwing te markeren. ■ Kloof tussen rijk en arm

wordt ook in Europa groter In veel rijke landen zijn inkomensongelijkheid en werkloosheid de afgelopen jaren toegenomen, meldt de internationale arbeidsorganisatie ILO. In de meeste opkomende eco-

■ Hoge schuld daklozen

VAN DE REDACTIE

Joop Lahaise De crisis laat ook MUG niet onberoerd, vooral niet als het even tegenzit. En dus verschijnt uw lijfblad een week later. De techniek liet ons namelijk schandalig m u g m ag a z i n e

in de steek. We zijn verhuisd, moet u weten. Een bezuinigingsmaatregel (kleiner, goedkoper), maar met een leuk voordeel: we zitten op een wereldplek, in het monumentale pand van het Amsterdams Steunpunt Wonen aan de Nieuwezijds. Schitterend, maar het overzetten van elementaire zaken als telefonie, internet en ons interne netwerk bleek een hele klus... zonder middelen om experts in te schakelen en wat nieuwe spullen te kopen (wie heeft nog een paar goed werken-

juni

2013 Ac t u e e l 5

Catelijne’s rekening Catelijne Bosman is de hoofdpersoon in de documentaire De rekening van Catelijne. In MUG Magazine elke maand Catelijne’s eigen verhaal.

Aan de buitenkant zie je niks Waarom lukt het niet? Ik krijg het maar niet uit mijn kop, gek word ik ervan. Hebben die boze tongen dan toch gelijk, dat ik een slechte moeder ben, die alleen maar tv kijkt en geen aandacht heeft voor haar kinderen? Is dat waarom je niet naar school wilt? Vertel het me alsjeblieft, laat me je helpen! Diep van binnen weet ik het antwoord maar hoe leg ik dat de buitenwereld uit. Aan de buitenkant zie je tenslotte niets! De buitenwereld ziet een vijftienjarige jongen, die er de laatste jaren een zooitje van heeft gemaakt. En ja natuurlijk, slechte ouders. Dat kan niet anders, zie ik ze denken. Aan de buitenkant zie je niet dat hij jarenlang is opgejaagd, als een wild dier. De buitenwereld denkt niet verder dan wat zichtbaar is. Niemand kan zien dat mijn drie kinderen een gedragsstoornis hebben, die vooral mijn oudste enorm belemmert. Zo erg dat hij het liefst dicht bij ons blijft, zich het liefst op zijn kamer verstopt. En daarom niet naar school gaat. Jaren heb ik gevochten en aangegeven dat er meer aan de hand was. Maar de hulpverlening gaf niet thuis. Het lag aan mij en aan de thuis-

✖

situatie. Dus ik creëerde een betere thuissituatie, een liefhebbend gezin waarin de kinderen centraal staan. Het hielp, althans voor een deel want naar school gaat hij nog steeds niet. Wel heeft hij die dikke muur om zich heen afgebroken en stelt hij zich open voor ons. Met tijd, veel liefde en duidelijkheid zal ook hij zijn plek vinden, denk ik optimistisch. Maar onze tijd raakt op. De leerplicht en Kelly, onze jeugdbeschermer én Viona, de opvoedcoach, vinden het welletjes. Ik ook maar ik weet dat het niet zo vanzelfsprekend voor hem is om naar school te gaan. Ja, hij is bijna geen enkele afspraak nagekomen maar ook de hulpverlening niet. Hoezo duidelijkheid? Wat bedoelen jullie met actie, wat is je verantwoordelijkheid leren dragen? Dan krijg ik te horen dat hij een ‘gun-factor’ heeft en toch enorme vooruitgang heeft geboekt, ondanks zijn stoornis. Maar dat schijnt plotseling niet meer uit te maken. Jeugddetentie of een verplichte uithuisplaatsing hangt ons boven het hoofd. Want het draait alleen maar om de buitenkant en om wat maatschappelijk acceptabel is. De binnenkant telt niet. De binnenkant die het al zo moeilijk vindt om de maatschappij te begrijpen, die eindelijk aan het helen is.

✖ ✖ ✖ ✖ ✖ COLLEGE ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ Het college van burgemeester en wethouders verzorgt iedere maand een column. Dit keer is het de beurt aan Eric van der Burg (VVD), wethouder Zorg en Sport.

Samen tegen obesitas In onze stad hebben meer dan 30.000 kinderen en jongeren overgewicht of obesitas. Dat is een op de vijf. Dit heeft ernstige gevolgen voor hun gezondheid. Steeds als ik dit hoor of zelf vertel, schrik ik er weer van. Hoe kan dit? Zit het in je genen, is het armoede, te weinig beweging of gewoonweg omdat ieder pondje door het mondje gaat? Het kan een combinatie zijn en

6 ac h t e r g r o n d

juni

2013

de meningen zijn waarschijnlijk verdeeld. Laten we wel stellen, de een heeft nu eenmaal meer aanleg om dikker te worden dan de ander. Maar we hebben het hier niet over een paar pondjes te veel maar over een zich snel verspreidende en levensgevaarlijke epidemie, die we een halt moeten toeroepen. Ik vind in ieder geval niet dat armoede een excuus mag zijn wanneer het om de gezondheid van je kinderen gaat. Er zijn goedkope, zelfs gratis alternatieven. Een glas water is goedkoper en gezonder dan cola of appelsap. Sperziebonen kun je ook in de aanbieding kopen en zijn altijd goedkoper dan een zak friet met mayonaise

van de snackbar om de hoek. Je kinderen hoeven niet op tennis, hockey of paardrijden om ze te laten bewegen en fit te laten zijn. Buitenspelen en hardlopen kosten geen geld. Ieder kind heeft recht op een gezonde toekomst, en ieder Amsterdams kind zou gezond moeten eten en voldoende bewegen. Dus ouders, laat je kinderen alsjeblieft sporten en buiten spelen. Behalve dat bewegen leuk is, is het ook gezond. Overgewicht heeft ernstige gevolgen voor de lichamelijke en de psychosociale gezondheid. Op termijn lopen kinderen met overgewicht meer kans op hart- en vaatziekten en kanker. Om kinderen gezonde keuzes

te laten maken, is iedereen in de omgeving nodig. Daarom zet de gemeente onder het motto GA! Voor gezond gewicht vol in op de aanpak van overgewicht. We mogen geen kind meer uit het oog verliezen en geen kind mag de zorg ontberen die het nodig heeft. De kunst is te leren omgaan met de verleidingen die de maatschappij biedt. Dat vraagt om een wezenlijke en langdurige gedragsverandering. Daar ligt de uitdaging van deze aanpak. Dit probleem is niet in een paar jaar op te lossen. Dit vereist een brede maatschappelijke omslag. Samen met de kinderen, de ouders en professionele betrokkenen moeten we het tij keren.

Rhapsody

Een blik Jodenkoeken

Vergezichten van de poesta, wilde gypsy-klanken en Hongaarse soep: de ingrediënten van Rosanne Philippens’ cd Rhapsody. De violiste nam het album op met pianist Yuri van Nieuwkerk. Bij de presentatie in Felix Merites werden onder meer de Roemeense Volksdansen van Bartók uitgevoerd. Het honderd jaar oude stuk werd met een frisheid ten gehore gebracht alsof de maestro het gisteren bijeen had gepend. Een bezoekster: ‘Had ik maar de helft van het talent van die twee, in wat dan ook.’

Iedereen treurde om zijn dood. De vader van Jessica Meijer overleed op zijn 52e verjaardag aan een hartaanval. Een ouder verliezen is al een aangrijpende gebeurtenis maar omdat haar vader – Ischa Meijer – een bekende Nederlander was, bemoeide iedereen zich ermee en was er geen ruimte voor Jessica’s verdriet. Boulimia werd het masker waarachter zij de gevoelens verborg, vanuit haar onthechte, Joodse achtergrond, de kritische stem van moeder en de mediagekte rond Ischa.

Maak kans op de cd Rhapsody! Met dank aan Philippens Consultancy mag MUG 5 exemplaren weggeven. Stuur uiterlijk 20 juni naam + adres naar [email protected] o.v.v. ‘Rhapsody’.

Prometheus geeft 5 exemplaren van Jessica Meijers Een blik Jodenkoeken (t.w.v. €17,95) aan MUG-lezers weg. Mail uiterlijk 20 juni naar service@ mugweb.nl o.v.v. ‘Een blik Jodenkoeken’.

mug m ag a z i n e

Marcel Schor De zorg verschraalt minder dan het kabinet van plan was, dankzij het zorgakkoord. Maar patiëntenorganisaties zijn er nog niet gerust op. Het akkoord blijft de opmaat naar meer bezuinigingen.

Illustratie: Péjo

Zorgakkoord verzacht de pijn nog even

H

et zorgakkoord van eind april geeft gemeentes meer geld voor huishoudelijke hulp aan ouderen en chronisch zieken dan het kabinet bij zijn aantreden van plan was. Het budget zou teruggaan naar 25 procent maar met het akkoord blijft 60 procent behouden. Daarmee worden volgens PvdA-staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid onder meer 40.000, veelal laaggeschoolde, banen in de thuiszorg behouden. De geplande korting op de geestelijke jeugdzorg is teruggedraaid. Mensen met een licht verstandelijke handicap met of zonder gedragsproblemen alsmede dementerende ouderen, blijven vallen onder de awbz (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten, de verplichte collectieve verzekering voor ziektenkostenrisico’s die niet individueel zijn te verzekeren). Daarnaast wordt de drempel tot verzorgingshuizen minder verhoogd dan het kabinet dreigde te doen. Dagbesteding en persoonlijke verzorging blijven behouden, althans tot 2015. Het plan om nieuwe wmo-cliënten (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) geen huishoudelijke hulp meer te geven, is in de koelkast gezet. Gemeentes moeten burgers laten kiezen uit hulp in natura of een persoonsgebonden budget, waarmee ze zorg of hulp zelf kunnen inkopen De wmo omvat ook ‘compensatieplicht’: gemeentes moeten een lichamelijke of geestelijke beperking compenseren door voorzieningen aan te bieden. Dat gaat concreet om woningaanpassingen, mug m ag a z i n e

juni

vervoersvoorzieningen en rolstoelen. Maar ook vallen hieronder welzijnsbeleid, huishoudelijke verzorging (voorheen via de awbz), bestrijding van huiselijk geweld, vrouwenopvang en zorg voor daken thuislozen. Voor huishoudelijke hulp mag de gemeente vanaf 2014 een eigen bijdrage vragen. Met het zorgakkoord is de geplande nullijn in de zorg van de baan. De lonen van verpleegkundigen en thuiszorgme-

nen. En dat voor hulp in eerste instantie bij familie, vrienden of buren moet worden aangeklopt. Pas als dat niet lukt, kan er een beroep op de gemeente of zorgverzekeraar worden gedaan. Van Rijn vindt dat Nederlanders de gang naar een verpleegtehuis zo lang mogelijk moeten uitstellen. ‘Dat scheelt 30.000 à 50.000 euro per persoon per jaar.’ De staatssecretaris waarschuwt dat de stijgende kosten van de awbz onhoudbaar

CG-Raad: ‘Stel een maximum aan de eigen bijdrage’ dewerkers mogen dit jaar stijgen. Ter compensatie worden loonsverhogingen in zorg­instellingen tussen 2014 en 2017 beperkt. Zorgpersoneel moet afzien van financiële extraatjes. Beoogde opbrengst: ruim een half miljard euro, te investeren in werkgelegenheid en kwaliteitsverbetering. Volgens minister Edith Schippers (VVD) van Volksgezondheid en staatssecretaris Van Rijn heeft het zorgakkoord geen gevolgen voor de begroting. De maatregelen worden gedekt door loonmatiging, tariefsverhoging in de awbz en extra ruimte in het zorgbudget. Met alle verzachtingen blijft het zorg­ akkoord de opmaat naar flinke bezuinigingen op de awbz. In NRC Handelsblad zegt Van Rijn dat hij wil dat ouderen en zieken zo lang mogelijk thuis blijven wo-

2013 ac h t e r g r o n d 7

worden. Jaarlijks gaat het om 27 miljard euro. Het doel is om in 2017 tot een bezuiniging van 3,5 miljard euro te komen: de grootste bezuinigingsoperatie van het kabinet Rutte-II. Alles om het begrotingstekort terug te dringen. De indicatie om permanent in een zorg­ instelling te komen wordt verzwaard. De wijkverpleging moet dit oplossen. Het kabinet trekt hier 200 miljoen euro voor uit. Verder wordt 40 procent van het awbzbudget naar de gemeentes overgeheveld. Dat wordt een potje waarvan het geld in de loop van een jaar kan opraken. Via de zorgverzekering wordt straks thuisverpleging aangeboden. Dit is een combinatie van verpleging en verzorging door dezelfde hulpverlener. Een aantal vergoedingen voor patiën-

ten wordt afgeschaft: de tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten, en de compensatie van het eigen risico. Een gemeentelijk vangnet van 0,7 miljard voor minima komt hiervoor in de plaats. Recht op het persoonsgebonden budget wordt sterk ingeperkt. Ook moet deze regeling fraudebestendiger worden. De plannen moeten nog voor de zomer in de Tweede Kamer worden behandeld. De meeste wijzigingen moeten per 1 januari 2015 ingaan. De Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland (CG-Raad) maakt zich zorgen over de awbz. Woordvoerder Marijke Hempenius: ,,Wij zien liever een stelsel dat uit gaat van de behoefte van patiënten. Kijk wat hij zelf kan en wat hij nodig heeft. Hoe zit het met sociale contacten en inkomen, welke werkzaamheden kan hij zelf nog doen? Wij pleiten voor maatwerk en één loket. Ook is belangrijk dat de rechtspositie van patiënten veilig wordt gesteld. Onder onze achterban heerst grote onzekerheid over de plannen. Veel compensatiemaatregelen verdwijnen; dat gaat veel mensen minimaal €1.000,- per jaar kosten. Er zijn veel vragen: Hoe lopen de gesprekken met de gemeente? Hoe zit het met het eigen risico? Wij willen dat aan de eigen bijdrage een maximum wordt gesteld. Voor mensen met weinig geld gaan we knokken dat er een goede inkomensregeling komt.” De Tweede Kamer debateert op 10 juni over de bezuinigingsplannen. De CG-Raad biedt die dag een videoboodschap aan de Kamer aan met daarin verhalen van patiënten.

BEZUINIGINGEN IN DE ZORG

Jojanneke Spoor De jeugdwerkloosheid neemt toe, als in de jaren tachtig. Maar het kabinet en gemeente zetten alles op alles om een nieuwe ‘verloren generatie’ te voorkomen. Ex-Kamerlid Mirjam Sterk lobbyt voor werk.

Sterk wil werk voor jeugd

Mirjam Sterk spreekt Jerry Winkler bij Pantar Amsterdam Tech in Noord Foto: John Melskens

D

e werkloosheid onder jongeren neemt gestaag toe. Er wordt alweer gesproken van een verloren generatie, zoals in de jaren tachtig. Oud-Kamerlid Mirjam Sterk (CDA) is Ambassadeur Aanpak Jeugdwerkloosheid. Ze bezocht Amsterdam op zoek naar ideeën om jongeren aan het werk te krijgen. Als Mirjam Sterk binnenkomt, vraagt de leraar net wat het verschil is tussen normen en waarden. ,,Dat vind ik ook erg moeilijk hoor”,

roept Sterk als er naast wat gemompel en geschuif geen antwoord komt. In een zaaltje op het Ajaxtrainingscomplex De Toekomst zit een groep Amsterdamse jongeren bijeen voor hun mentaliteitstraining. Ajax heeft de kampioensschaal net binnen en nu is het aan deze jongeren om zelf ook winnaars te worden. Sterk bezoekt de Ajax-campus, waar jongeren leren om de kernwaarden van Ajax in hun leven toe te passen. ,,Een Ajacied wil altijd de

beste zijn”, zo vat de docent de Ajaxfilosofie samen. ,,Een Ajacied toont betrokkenheid, is creatief, heeft een professionele instelling en is altijd op zoek naar innovatieve oplossingen.” Als de jongens er klaar voor zijn, helpt Ajax ze met een ‘transfer’ naar een baan. Mirjam Sterk is in april door de ministers Asscher (Sociale Zaken) en Bussemaker (Onderwijs) aangesteld om de aanpak van jeugdwerkloosheid een gezicht te geven en werkgevers, gemeenten en andere

KRINGLOOPWINKEL. bij U in de buurt Postjeskade 23-25, A’dam West Kerkstraat 354, A’dam Centrum Papaverweg 21, A’dam Noord Zeeburgerpad 90, A’dam Oost Lange Begijnestraat 8, Haarlem Centrum Spaarneweg 16A, Cruquius

085 273 70 70

Ruimt woningen geheel leeg.

8 ac h t e r g r o n d

juni

2013

betrokkenen bij elkaar te brengen. Daarvoor is 50 miljoen extra uitgetrokken, voor de komende twee jaar. De helft is bestemd voor het programma School ex dat mboleerlingen motiveert door te leren in een richting mét perspectief op werk, zoals de zorg of de techniek. De overige 25 miljoen is gereserveerd voor de 35 arbeidsmarktregio’s, waaronder Amsterdam. Zij mogen ideeën indienen voor een regionale aanpak van jeugdwerkloosheid. Aan Sterk de taak om de regio’s aan te jagen, problemen op te lossen en mensen te inspireren. ,,Ik wil goede ideeën verzamelen. Een mand vol goede ideeën, waar de betrokkenen dan uit kunnen kiezen.” Wat er tot nu toe in het mandje zit? ,,De startersbeurs bijvoorbeeld. Of het project JINC, dat is opgezet in samenwerking met het bedrijfsleven: Kinderen kunnen al vanaf de basisschool kennismaken met het bedrijfsleven. Ze lopen dan een dagje mee op de werkvloer en krijgen workshops over ondernemerschap. Kix is ook zo’n programma, gericht op migrantenjongeren in het beroepsonderwijs. Werkloosheid onder migranten wordt vaak veroorzaakt door een verkeerde schoolkeuze.” De focus ligt op scholing en preventie van werkloosheid. De Amsterdamse wethouder Andrée van Es (Werk en Inkomen) wil daarom dat de jongeren fit voor werk blijven. Niet thuis op de bank hangen, maar actief bezig zijn met bijbanen, stageplaatsen en trai­ ningen. De gemeente doet een beroep op het bedrijfsleven voor stage- en leerwerkplekken. Scholing alleen is niet voldoende. De instroom op de arbeidsmarkt moet worden verbeterd.

Ruim een op de zes jongeren tot 26 jaar is werkloos. In Amsterdam steeg de jeugdwerkloosheid de afgelopen twee jaar met ruim 20 procent, tot ruim 12.000 jongeren. Vooral jonge Amsterdammers van niet-westerse herkomst en jongeren zonder startkwalificatie zitten op de bank. Het is, gezien de crisis, niet te verwachten dat daar snel verandering in komt. Toch wil Sterk nog niet spreken van een verloren generatie. ,,Ik ga me er samen met anderen voor inzetten dat dát niet gebeurt”, zegt ze optimistisch. ,,Als je nu niets doet, krijg je straks wel de rekening gepresenteerd.” Veel mensen die langdurig werkloos zijn aan het begin van hun carrière ontvangen later minder loon. Een vergrijzende sa-

Niet thuis op de bank blijven hangen maar actief bezig zijn met werk zoeken menleving kan het zich niet veroorloven de jeugd aan de kant te laten staan. Amsterdam startte daarom op 8 mei de campagne Hoezo Werkloos?!, om jongeren actief te houden. Zodra de markt weer aantrekt, moeten ze klaarstaan. In de werkplaats van Pantar Amsterdam Tech aan de Strekkerweg in Noord loopt Sterk Jerry Winkler tegen het lijf. Hij zwierf werkloos door Amsterdam, totdat bleek dat zijn biologische vader miljonair was. Nu probeert hij met Pantar jongeren weer op pad te helpen. De meesten zullen niet door zo’n sprookjesachtige wending aan een baan komen. Zij hebben wellicht iets aan het ideeënmandje van Mirjam Sterk. Via Twitter en Facebook kunnen jongeren elkaar tips geven en in contact komen met werkgevers. facebook.com/hoezowerkloos twitter.com/hoezowerkloos Volg Mirjam Sterk via @Sterk4Werk twitter.com/Sterk4Werk

BOOGERT & HARING advocaten Gesubsidieerde rechtsbijstand voor minima

Problemen met uw uitkering? GEDAGVAARD? Ontslag? Verblijfsvergunning geweigerd? Schone Lei? HUISUITZETTING? Scheiding?

Bel direct: 020 - 470 35 58 Kennismakingsgesprek altijd kosteloos Gratis inloopspreekuur: iedere maandag 17:00 - 18:30 uur www.juttersdok.nl www.werkinopdracht.eu

Overtoom 441, 1045 KG Amsterdam Tram 1, halte Rhijnvis Feithstraat Arbeidsrecht Bestuursrecht Familierecht Huurrecht Jeugdrecht Sociaalzekerheidsrecht Strafrecht Vreemdelingenrecht WSNP

m u g m ag a z i n e

Een miljonairszoon die de straat kent Jojanneke Spoor Van dakloze jongere tot miljonairszoon, tot hulpverlener. Jerry Winkler helpt nu zelf jongeren die het moeilijk hebben.

T

wee jaar geleden was hij een echte mediahype: Jerry Winkler, de dakloze die ontdekte dat zijn biologische vader multimiljonair was. Winkler deed meer met die opsteker dan zichzelf een comfortabel leven bezorgen. Hij zet zich in voor jongeren die geen werk hebben, bij het sociale werkbedrijf Pantar. ,,Toen ik nog op straat leefde, vond ik de sociale werkplaats belachelijk”, vertelt Jerry Winkler. “Dan stonden we om vier uur te kijken wat voor mafkezen daar naar buiten kwamen.” Er is sindsdien veel veranderd, in zíjn leven en bij de sociale werkvoorziening. Jerry, met zijn haar strak in de gel en een chihuahua in zijn tas, zit nu achter een bureau om grote ballen van mozaïek te verkopen. De gemozaïekte Baubles worden gemaakt door de jongeren van Goed Gemaakt, een initiatief van Pantar Amsterdam. Dit reintegratiebedrijf biedt werk aan 3.500 mensen. ,,Er komen hier veel jongeren”, vertelt Jerry. ,,Jongeren met een leerachterstand. Jongeren met een laag IQ. Dak- en thuislozen. Jongeren met een handicap.” Jerry praat enthousiast over zijn nieuwe werkgever. ,,De jongeren moeten een knop omzetten”, vertelt hij. ,,De creativiteit die ze op straat gebruiken, moeten ze op een andere manier ontplooien. Hier krijgen ze die kans.” Zelf greep hij de kans die hem geboden werd met beide handen aan. Of liever gezegd: hij eiste hem op. Makkelijk was het niet. Zijn moeder was overleden. Hij zwierf door de stad, verslaafd aan alcohol en drugs. Totdat hij bij toeval ontdekte dat hij de zoon was van een in 1992 overleden multimiljonair. Vanaf dat moment zette

mug m ag a z i n e

juni

Jerry Winkler op Baubles Parade: ‘Bij dakloze jongeren denk je niet meteen aan kunst’ Foto's: John Melskens

hij alles op alles om een nieuwe draai aan zijn leven te geven. Via de stichting die de erfenis van zijn vader beheert, ontvangt Jerry een maandelijkse toelage. Met dat geld startte hij de Jerry Winkler Stichting, om dak- en thuislozen te helpen. ,,Het eerste wat ik deed, was honderden jassen kopen en honderden handschoenen, mutsen, broodjes. Van alles. Die hebben we uitgedeeld.” Jerry ziet het als zijn taak en verant-

De bedoeling is dat ze doorstromen naar een reguliere baan. ,,Maar we weten dat we in een periode zitten waarin dat allesbehalve makkelijk is. Juist deze jongeren, die toch al bijzonder kwetsbaar zijn, worden extra getroffen door de crisis.” Waarom raken zoveel jongeren tussen wal en schip? ,,Ik merk dat er heel veel verkeerde mensen op verkeerde stoelen zitten. Mensen

Als je de basisbehoeftes leert waarderen, is de rest overbodige luxe woordelijkheid om mensen te helpen. ,,Er ligt een soort deken over de daklozen. Ze worden genegeerd. En ik ben nu in de positie om ze een gezicht te geven.” Op 15 mei werd op het Museumplein de Baubles Parade geopend. ,,We willen laten zien wat onze jongeren kunnen. Als je denkt aan de jongeren waar wij mee werken, jongens met leerproblemen of verslavingen, dan denk je niet direct aan kunst. Ik geloofde eerst ook niet dat zij die prachtige mozaïekballen maakten, maar het is toch echt zo. En het mooie is dat je ziet hoeveel voldoening ze eruit halen. De jongeren krijgen met dit project snel resultaat van hun werk te zien. Het is niet zoals het beeld dat ik vroeger had van de sociale werkplaats, dat ze met zijn allen wasknijpers zaten te vouwen. Nee, dat beeld heb ik moeten bijstellen. Hier maken ze echt wat moois.”

2013 ac h t e r g r o n d 9

die alleen uit boeken leren en dat toepassen in de zorg, hebben vaak enorme tekortkomingen. Ervaringsdeskundigen moeten meer plek en ruimte krijgen: mensen die jongeren op een bepaalde plek weten te raken en hen leren het juiste knopje om te draaien. Iemand die het niet heeft meegemaakt, snapt het misschien wel maar begrijpt het niet echt.” De crisis zit Winkler tegen maar hij laat zich er niet door uit het veld slaan: ,,Zoveel anders dan voor de crisis is het ook weer niet. Ik herken de problemen die veel van deze jongeren hebben van toen ik zelf dakloos was. Kijk, als je een Ferrari koopt, ben je trots en wil je iedereen je succes laten zien. Maar op het moment dat je schulden hebt, ga je dat niet aan iedereen verkondigen. Los daarvan gaat het echt de verkeerde kant op, veel jongeren gaan naar de gallemiezen.”

een nieuwe mecenas

Wat kan jij voor hen betekenen? “Ze weten van me dat ik begrijp hoe het is. Ze kunnen me alles vragen, alles vertellen. Door wat ik heb meegemaakt, kan ik hier bij Pantar ook echt iets betekenen. Ik heb de afgelopen jaren veel invloedrijke mensen leren kennen die wel een steentje willen bijdragen. Ik benader mensen en bedrijven op een andere manier, waardoor ze toch eerder overstag gaan dan wanneer iemand het standaardriedeltje opzegt. Op die manier verkoop ik dus nu deze mozaïekballen, waardoor onze jongeren weer werk hebben.” Wat hou je er zelf aan over? “Ik zou het niet iedereen aanraden om dakloos te worden. Maar het is wel goed voor mensen om een stapje terug te doen, om weer te waarderen wat je allemaal hebt. Ik ben er nu twee jaar uit en ik betrap mezelf er ook wel eens op dat het vanzelfsprekend is dat je onder de douche kan. Dan zegt mijn vrouw: ‘Je weet waar je vandaan komt hè.’ Op het moment dat je die basisbehoeftes wat meer gaat waarderen dan is de rest overbodige luxe.” Bij het werkleerbedrijf van Pantar worden jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt, via begeleiding en scholing, opgeleid als meubelmaker, fietsenmaker of mozaïeker. Via het label Goed Gemaakt maakt Pantar onder andere meubels van steigerhout. www.goedgemaakt.nl

Mensen helpen zichzelf te helpen Jojanneke Spoor Eigen kracht is geen toverwoord maar een methode om zelfvertrouwen terug te krijgen.

B

ezoekers van de voedselbank hebben allemaal een eigen verhaal: relatieproblemen, ziekte, schuldenproblematiek. Bij de Op Eigen Kracht-training werken voedselbankklanten samen aan hun financiële zelfredzaamheid en zelfvertrouwen. Veel mensen vinden het moeilijk om hulp te aanvaarden. Ze schamen zich. Binnenstappen bij de voedselbank is een grote stap en dan zijn ze er nog niet. Het voedselpakket biedt geen oplossing voor hun echte problemen. Het is een noodoplossing, niet meer dan een steuntje in de rug. Om de problemen bij de kraag te vatten is meer nodig. In 2007 heeft Voedselbank Amsterdam daarom in samenwerking met de gemeente Meer dan Voedsel Alleen opgezet, om de klanten (weer) in contact te brengen met de reguliere hulpverlening. In Zuidoost werd samen met maatschappelijke dienstverlener MaDi de training Op Eigen Kracht ontwikkeld. Sinds 2009 wordt deze ook in de rest van Amsterdam aangeboden aan klanten van de voedselbank. De training moet de financiële zelfredzaamheid en het zelfvertrouwen van voedselbankklanten vergroten. ,,Zelfvertrouwen is de basis om je te kunnen redden”, meent Hille Hoogland, projectmanager van stichting Op Eigen

Kracht. ,,Het geheel aan voorzieningen is een onoverzichtelijk oerwoud geworden. Wie daar gebruik van moet maken, moet heel sociaal vaardig en goed met papier zijn. Maar mensen zijn niet voor niets in de problemen gekomen.” Door in rollenspellen situaties na te spelen, wordt gewerkt aan de assertiviteit van de deelnemers. Ze leren voor zichzelf op te komen en zich staande te houden in gesprekken met instanties. Op Eigen Kracht kiest er bewust voor om als vervolg op de training niet zelf allerlei cursussen aan te bieden. ,,Wij maken met de mensen een stappenplan en bekijken waar ze heen kunnen om hun plannen te verwezenlijken.” De grote kracht van de training zit volgens Hoogland in de deelnemers zelf. ,,We hebben qua vorm, inhoud en duur een programma op maat gemaakt.” Een van de belangrijkste aspecten is de laagdrempeligheid. De trainingen worden gegeven in huiselijke sfeer, op een locatie die voor deelnemers bekend terrein is, vaak het gebouw waar ook de voedselbank zit. ,,We proberen mensen op hun gemak te stellen zodat ze hun verhaal kunnen vertellen. We nemen daar ook de tijd voor. Niet vier snelle bijeenkomsten maar drie maanden lang.” Uitgangspunt is dat de deelnemers hun ‘eigen kracht’ (her)ontdekken en elkaar versterken. Er is

Cursisten op Eigen Kracht-training met Hille Hoogland (derde van links) Foto: Sodis Vita

veel ruimte voor het uitwisselen van ervaringen en tips. ,,Als mensen merken dat ze niet alleen zijn, dat er anderen zijn met dezelfde ervaringen, dan werkt dat versterkend”, meent Hoogland. ,,In plaats van met een beamer en een schoolbord aan de slag te gaan, kun je naar boven halen wat mensen al weten en kunnen. Er ontstaat dan een kracht binnen zo’n groep.”

‘Ik had enorme steun aan de andere deelnemers en werd minder bang’ De onderwerpen die worden besproken variëren van omgaan met geld en het bijhouden van een huishoudboekje tot gezond eten en tips voor adresjes waar je gratis je haar kan laten knippen. In elk stadsdeel wordt een sociale kaart gemaakt. Daarop staat waar je terecht kan voor hulp, informatie over instanties, maar ook over trainingen, vrijwilligerswerk en sociale initiatieven in de wijk.

Veel deelnemers aan de Op Eigen Kracht-training roemen het sociale aspect. Hoogland verklaart dat door erop te wijzen dat veel mensen in een sociaal isolement zijn geraakt. ,,Ze kunnen niet volwaardig deelnemen aan het sociale leven. Op een gegeven moment gaan mensen zelfs niet meer naar verjaardagen van vrienden of familie, omdat ze geen cadeau mee kunnen nemen.” ,,Ik had enorme steun aan de andere deelnemers”, meldt een deelneemster. “Ik was heel erg bang door de schulden die ik had. Ik was moe van het regelen en het bang zijn. Ik leerde dat anderen dat ook hadden en dat was een enorme steun. Ik werd minder bang en kreeg weer energie.” Er zijn ook mensen die de training niet willen volgen. Die zeggen alles al te weten. ,,Ze ontkennen hun probleem”, zegt Hoogland, die haar best doet om ook die doelgroep te bereiken. ,,Het feit dat ze bij de voedselbank komen, geeft wel aan dat er toch iets aan de hand is.”

Stichting Op Eigen Kracht organiseert de training Op Eigen Kracht voor de klanten van de Voedselbank Amsterdam. De training heeft als doel de financiële zelfredzaamheid en eigenwaarde te vergroten door de deelnemers bewuster te maken van hun mogelijkheden om meer controle over hun budget te krijgen door assertief te zijn, de administratie bij te houden en op tijd de hulpverlening in te schakelen. De training wordt mede mogelijk gemaakt door onder meer Delta Lloyd Groep Foundation, het Oranje Fonds en Skanfonds. www.opeigenkrachttraining.org

MUG Magazine start in juli met een serie van vier portretten van oud-deelnemers aan de Op Eigen Kracht-training.

Bel direct met

020 - 664 08 48 10 ac h t e r g r o n d

juni

2013

mug m ag a z i n e

Dakloze maakt Hollands product Arnoud van Soest Bij Basic Wheels maken daklozen rolstoelen en doen nog veel meer. Maar de toekomst is onzeker.

B

asic Wheels zet daklozen weer in beweging. Ze vervaardigen hightech-rolstoelen voor gehandicapte sporters. ,,Af en toe gaan we naar een basketbalwedstrijd; dan weet je waar je het voor doet”, zegt een trotse deelnemer. Basic Wheels is het initiatief van Ruud Dettmer (43). Ruud komt uit de zorg, waar hij met lichamelijk gehandicapten werkte. In 2008 begon hij voor zichzelf, omdat hij genoeg had van de bureaucratie. ,,Als je een project opstart, moet je langs zoveel ‘poppetjes’ voordat je verder kan.” Dettmer is zelf rolstoelgebruiker en heeft in het nationale rolstoelbasketbalteam gespeeld. Zo kwam hij op het idee om sportrolstoelen te maken. ,,Die worden meestal in het buitenland gemaakt, maar ik wist dat het goedkoper kon. We maken ze nu voor een prijs die gedekt wordt door de vergoeding die rolstoelsporters krijgen. Een ander voordeel van hier produceren is dat gebruikers de rolstoel tussentijds kunnen passen.” Vervolgens besloot Dettmer om de rolstoelen door daklozen te laten maken. Daartoe huurde hij ruimte in het Martien Schaaperhuis van HVO Querido op IJburg. Behalve met Querido (daklozenopvang) werkte hij jarenlang samen met de Dienst Werk en Inkomen (DWI), die mensen naar hem doorstuurt die op straat hebben geleefd. ,,We leiden mensen niet direct op tot volleerd rolstoelmonteur maar dit werk geeft je wel de gelegenheid om te laten mug m ag a z i n e

juni

Tussendoor kijken of er aanpassingen nodig zijn. Ook dat kan, dankzij productie in eigen land Foto: Sodis Vita

zien wat je kunt. En om gewaardeerd te worden. In het begin zijn mensen vaak onrustig of zelfs opgefokt,” vervolgt hij, ,,omdat ze nog geen huis of uitkering hebben. Het werk hier is hun enige vaste punt als ze net van straat zijn. In het begin laat ik ze daarom wat vaker komen. Ze kunnen beter naar de werkplaats komen dan weer op straat zwerven. Op het

ale rolstoelen zo simpel is, maar het werk wordt in overzichtelijke stukjes opgeknapt. ,,Uiteindelijk wordt de boel aan elkaar gelast en heb je een rolstoel.” Werkbegeleider André Hilgers beaamt hoe belangrijk het is dat mensen die jarenlang op straat hebben geleefd en daardoor een knauw hebben gekregen, weer vertrouwen in zichzelf krijgen. ,,Het is be-

Bij Basic Wheels doen ze veel meer, van tuinonderhoud tot behangen moment dat hun leven wat op orde komt, zie je ze rustiger worden. Weet je, als ze hier binnenkomen hebben ze alleen negatieve dingen meegemaakt en zijn ze teleurgesteld over wat er in hun leven is misgegaan, een echtscheiding bijvoorbeeld. Maar de laatste tijd krijgen we ook mensen die hun baan zijn kwijtgeraakt, op straat zijn beland en aan de drank zijn gegaan.” Dettmer legt uit dat dak- en thuislozen veel meer doen dan alleen rolstoelen in elkaar zetten. Ze doorlopen vaak een heel traject en worden op verschillende plekken ingezet. ,,Als ze bij ons binnenkomen, zijn ze meestal schuchter maar als we ze meenemen naar een verhuizing, naar tuinonderhoud of een andere opdracht, dan oogsten ze snel waardering en daar knappen ze van op.” En dat geldt ook bij het werken aan sportrolstoelen. Niet dat het maken van deze speci-

2013 ac h t e r g r o n d 11

langrijk dat mensen er weer zin in krijgen, dat ze weer een doel in hun leven hebben. Als het misgaat, bijvoorbeeld omdat ze hun leefgeld te laat krijgen, zijn ze snel geneigd de schuld bij de maatschappij te leggen; ze zoeken de schuld niet gauw bij zichzelf. Dan is het aan ons om uit te leggen hoe dingen werken. Voor het oplossen van praktische problemen schakelen we een trajectbegeleider in. Als het balletje weer gaat rollen, stijgt het vertrouwen en krijgen ze weer zin in een dagbesteding.” Ruud (woeste baard, lang haar) was twee jaar geleden nog dakloos. Nu woont hij in het Martien Schaaperhuis en maakt hij beneden in de werkplaats rolstoelen. ,,Je krijgt een tekening, waar de maten op staan. Dan snij je de aluminium buizen en buig je het materiaal tot het past.” Ja, hij vindt het leuk werk. ,,Soms komen de toekomstige gebruikers langs om de stoel

te passen. En af en toe gaan we naar een basketbalwedstrijd. Dan weet je waar je het voor doet.” Ruud Dettmer begon met de productie van rolstoelen (Basic Wheels) maar heeft inmiddels een hele waaier aan activiteiten opgezet. ,,We doen ook aan tuinonderhoud want ik heb ook mensen die liever buiten werken. Zo onderhouden we de velden van voetbalclub JOS Watergraafs­meer en volkstuintjes in Zuidoost voor mensen die dat zelf niet meer kunnen, bijvoorbeeld ouderen. Op die manier kunnen ze langer van hun volkstuintje genieten. En voor onze mensen is het leuk werk. Daarnaast doen we schoonmaakwerk, repareren we fietsen, maken we tafels van mozaïek en doen we allerlei klussen. Dat laatste is voortgekomen uit het feit dat mensen uit de dagbesteding, die zelfstandig gingen wonen, ons om hulp vroegen bij het opknappen van hun woning. Vervolgens vroegen diverse organisaties of we voor hun cliënten ook een laminaatvloertje konden leggen.” Zorgondernemer Dettmer biedt dus genoeg variatie, maar helaas is hij in zwaar weer beland, sinds DWI besloot met andere activering-aanbieders in zee te gaan, omdat die goedkoper zijn. Dettmer: ,,De komende weken gaan we ons beraden op hoe we verder moeten. Misschien kunnen we ons bij andere aanbieders aansluiten, maar ik wil wel kwaliteit blijven bieden, want anders stoppen we er mee.”

DAGBESTEDING VOOR DAKLOZEN

www.basicwheels.nl.

agenda cultuur

Juni aanbiedingen

Gemeente Amsterdam

www.amsterdam.nl/stadspas www.facebook.com/stadspasamsterdam

Stadspas

zaterdag 22 en zondag 23 juni

24H Zuid/Zuidoost Talloze theaters, clubs, winkels en bezienswaardigheden laten zich gedurende een etmaal van een andere kant zien en organiseren verrassingsevenementen voor het publiek. locatie verspreid over Zuid en Zuidoost info www.zuidoost.nl/artikelen/ evenementen/24h-zuidoost tijd za 22 juni 12:00 - zo 23 juni 12:00 entree veel is gratis zaterdagnacht 22 juni

Kerkennacht Er zijn muzikale optredens, filmvertoningen en rondleidingen. Surf naar de website voor het gevarieerde programma. locatie Diverse kerken, waaronder de Westerkerk, de Nicolaasbasiliek, de Noorderkerk en de Oude Kerk info www. kerkennachtamsterdam.nl entree Wandel tussen de kerken gratis of neem de speciale rondvaartboot voor €10,zaterdag 22 en zondag 23 juni

Museumpleinweekend De musea aan het Museumplein vieren met het Concertgebouw en zijn orkest hun heropening tijdens dit weekend. Tot in de late uurtjes kan iedereen er terecht voor een gratis toegankelijk en gevarieerd programma met muziek, dans, rondleidingen en beeldende kunst. Zo vindt onder de luifel van het Stedelijk het dansoptreden ‘Great Expectations’ plaats. Ter ere van zijn 125-jarig jublileum speelt het Concertgebouworkest op wereldtoernee in São Paolo. Dit is een openluchtconcert dat via een live stream wordt uitgezonden op grote schermen op het Museumplein. Verder biedt het Rijksmuseum het hele weekend rondleidingen aan door zijn tuinen en kunnen kinderen meedoen aan een sing-a-long georganiseerd door het Van Goghmuseum. locatie Museumplein info www.concertgebouw.nl/pers/persberichten/eerstemuseumpleinweekend-markeertheropening-musea dansoptreden stedelijk za 22 juni 12:45-14:00 aanvang sing-a-long za 22 juni 15:00 openluchtconcert concertgebouworkest zo 23 juni vanaf 16:00 entree gratis Tip v/d maand donderdag 27 juni

Culturia In ‘Culturia’ van theater De Cameleon passeren muzikale en komische gasten de revue in een schaamteloos intieme sfeer. Rob Laloli presenteert de avond. Hij waardeert het als het publiek participeert. locatie De Cameleon, Derde Kostverlorenkade 35 info www.culturia.nl zaal open 20:00 aanvang 20:30 toegang €10,-

12 ag e n da

juni

2013

Hilarische donderdagen in Toomler! In Comedyclub Toomler zie je wekelijks de top van de Nederlandse stand-up comedy: de comedians van Comedytrain! Let op: op donderdag 27 juni is de show in het Engels. Data en aanvang: do 6, do 13, do 20 en do 27 juni Prijs: € 15, met de junibon € 5 Reserveren: [email protected] Kaartverkoop: uitsluitend via het e-mailadres Adres: Breitnerstraat 2 (onder het Hilton) Meer info: www.toomler.nl

€5

Met de junibon

Open Tuinen Dagen Een verborgen deel van Amsterdam wordt zichtbaar als ruim 25 particulieren en instellingen hun tuinen openstellen voor het publiek. De grachtentuinen geven een boeiende indruk van vier eeuwen tuinhistorie.  Data en aanvang: vr 14, za 15 en zo 16 juni 2013 van 10:00- 17.00 uur Prijs: passe-partout € 15, met de junibon gratis Reserveren: is niet nodig Kaartverkoop: uitsluitend op de dagen zelf bij Museum Van Loon Keizersgracht 672 Meer info: www.opentuinendagen.nl Met de junibon

gratis

Al vanaf € 2,50 naar het Holland Festival Met de hele familie een avond uit in Koninklijk Theater Carré. Adembenemende acrobatiek door zeven artiesten die tuimelen, dansen en klimmen in een 360 graden draaiend huis. Voor iedereen vanaf 10 jaar. Datum en aanvang: vr 14 juni om 20.00 uur Prijs: € 35, € 30, € 25, € 20, met de Stadspas € 5 korting, met de junibon € 2,50 Reserveren: 020-523 77 87 o.v.v. Stadspas Adres: Koninklijk Theater Carré, Amstel 115-125 Met de junibon

  2

€

50

Met korting naar Re:mbrandt All his paintings

Zwemmen met korting

Alle 325 werken van Nederlands beroemdste schilder bij elkaar in Magna Plaza. De schilderijen zijn in chronologische volgorde en op ware grootte te bewonderen. Ook werken die nergens anders te zien zijn omdat ze in privébezit, gestolen of onherroepelijk beschadigd zijn. Stadspasactie: t/m 31 december Openingstijden: ma 11.00-19.00 uur, di t/m za 10.00-19.00 uur, do tot 21.00. Zon- en feestdagen 12.00-19.00 uur Prijs: € 14,50, met de Stadspas € 8,50 Kaartverkoop: aan de kassa Adres: Nieuwezijds Voorburgwal 182 Meer info: www.rembrandtallhispaintings.com Met de Stadspas

€ 6

In juni krijgt u weer korting op een meerbadenkaart! Aan deze actie doen mee: Flevoparkbad, Insulindeweg 1002, 020 692 50 30, € 10 korting. Meerbad Abcoude, Amsterdamsestraatweg 40, 0294 28 41 06, € 10 korting. Sloterparkbad, President Allendelaan 3, 020 506 35 06, € 12,50 korting. Het Marnix, Marnixplein 1, www.hetmarnix.nl , € 10 korting. Sportcentrum Wethouder F.B. Duran, Ouderkerkerlaan 10, Diemen, 020 690 15 51, € 10 korting. Sportfondsenbad Oost, Land van Cocagneplein 44, 020 665 08 11, € 10 korting. Sportplaza Mercator, Jan van Galenstraat 315, 020 618 89 11, € 12 korting. Zwembad Bijlmer Sportcentrum, Anton de Komplein 157, 020 697 32 20, € 10 korting.

korting

Gratis rondvaart! Geniet van de schoonheid van Amsterdam vanaf het water! Amsterdam Canal Cruises, Stadhouderskade 550, t/o Heineken Experience, 020 626 56 36 Blue Boat Company, Stadhouderskade 30, t/o Park Hotel, 020 679 13 70 (let op: alleen City Canal Cruise) Rederij Lovers, Pr. Hendrikkade t/o 25-27/Café Van Gogh, 020 530 10 90 Rederij Hof van Holland, Amstel t/o 30, 020 623 38 10 Rederij Kooij, Rokin bij het Spui, 020 623 38 10 Rederij Plas, Damrak, Steiger 1, 2 en 3, 020 624 54 06 Stadspasactie: 1 t/m 30 juni Prijs: varieert per rederij, met de junibon gratis Let op! Bij de Blue Boat Company en Rederij Lovers ook toegang voor mindervaliden. Belt u even van te voren! Met de junibon

gratis

Stadspasactie: 1 t/m 30 juni Prijs: varieert; met de junibon € 10 - € 12,50 korting. Voorwaarden verschillen per zwembad, informeer ernaar Met de junibon korting tot

1   250

€

Bijzondere boottocht Museum Het Schip De inspirerende boottocht Arbeiderspaleizen en Zeekastelen voert u door de wateren waar eens de haven van Amsterdam ontstond, groeide en bloeide. Uiteindelijk komen we aan bij Museum Het Schip, het hoogtepunt van de Amsterdamse School, waar een uitgebreide rondleiding wordt verzorgd. Data en aanvang: zo 2, zo 9, zo 16 juni om 11.30 uur. Op zo 23 juni om 13.30 uur Opstapplaats: Smith Koffiehuis, Stationsplein 10 Prijs: € 42,50, met de junibon € 5 Reserveren: verplicht via [email protected] Adres: Museum Het Schip, Spaarndammerplantsoen 140 Meer info: www.hetschip.nl Met de junibon

€5

Guurtje Castricum Een Amerikaan vertelt ons alles over Amsterdam als de ultieme fietsstad, oftewel waarin een klein land nog steeds groot is.

Fietsrepubliek als lichtend voorbeeld

T

oeristen die van hun sokken worden gereden, argeloos wandelend over een fietspad of pogend vlak voor een horde optrekkende fietsers over te steken. Dit overkwam ook de Amerikaanse stedenbouwkundige Pete Jordan op zijn eerste dag in Amsterdam. Dat was in 2002. Jordan raakte gefascineerd en dook in de cultuurgeschiedenis van het fietsen in Amsterdam. Hij schreef er een boek over: In the City of Bikes, the Story of the Amsterdam Cyclist, dat in de Nederlandstalige versie eenvoudig en veelzeggend De fietsrepubliek heet. Hoe een buitenstaander ons een typisch Amsterdams fenomeen laat zien. ‘Deze stoep is bloedlink voor voetgangers’, dacht Peter Jordan in eerste instantie die dag in 2002, tot hij zich realiseerde dat hij daar in de Spuistraat midden op een fietspad stond. Hij kan er nu nog om lachen. Jordan: ,,Ik wist niet eens dat zoiets bestond. Een fietspad! Wat een beschaving!’’ Toen Jordan in 2001 stedenbouwkunde studeerde, kocht hij op een dag het boek Cities van de Amerikaanse landschaps­ architect Lawrence Halprin. Er stond een foto in van Amsterdam in de jaren vijftig. Jordan scheurde de foto uit en hing hem boven zijn bed. Elke dag telde hij de fietsers op de foto, die in een grote zwerm het kruispunt overstaken: zestig mensen op de fiets. Jordans toekomst werd op dat moment bepaald: hij schreef zich in voor een semester Nederlandse stedenbouwkunde aan de Universiteit van Amsterdam. ,,Ik wilde leren hoe je steden fietsvrienm u g m ag a z i n e mug

juni

Pete Jordan is blij dat hij weer onder het Rijks door mag fietsen Foto: Erik Veld

delijk kon maken zodat ik het in Amerika veiliger kon maken voor fietsers in de stad.’’ Als je De fietsrepubliek leest, weet je al na een paar alinea’s: Pete Jordan is idolaat van fietsen. Zoals wij op de Zuidpool elke pinguïn op de foto zouden zetten, zo dwaalde Jordan verrukt urenlang door de stad om te kijken naar voorbijtrekkende fietsers. In zijn laatste woonplaats Portland, in de staat Oregon, telde hij op een ochtend negentien fietsers in een half uur

zijn opperste verbazing voor het eerst een hoogzwangere vrouw zag fietsen. Maar een aantal jaren later waren zijn Amerikaanse vriendin en hij volkomen ingeburgerd in Amsterdam. ,,Toen mijn vriendin moest bevallen, zijn we op de fiets naar het ziekenhuis gegaan. Ze zei: ik heb gisteren ook nog gefietst, dus dat kan best. In Amerika zouden ze de politie hebben gebeld.’’ De persoonlijke anekdotes beslaan een kleiner deel van het boek dan hij aanvan-

Pete Jordan is idolaat van fietsen tijd. Daar maakte hij opgetogen zijn vriendin voor wakker. Hij lacht: ,,Hier in hartje Amsterdam zag ik elke halve minúut negentien fietsers!’’ Wat hem in zijn begintijd als Amsterdammer nog het meest verwonderde, waren de kinderen die aan het stuur, achterop, in een draagzak op de borst of voorop in een houten kist werden vervoerd. Jordan: ,,In Amerika ben je een slechte ouder als je je kind meeneemt op de fiets. Als je in de VS een kind hebt, móet je een auto hebben. Ik heb er zonder auto geleefd en dat beviel me zo goed dat ik niet zeker wist of ik wel een kind wilde. Amerikaanse steden zijn gebouwd voor auto’s. Als je in een buitenwijk woont, kun je niet lopend naar het winkelcentrum. Er gaan alleen zesbaansautowegen naartoe, een voetganger of fietser wordt weggetoeterd.’’ In zijn boek beschrijft Jordan hoe hij tot

2013 k u n s t & c u lt u u r 13

kelijk van plan was. Jordan: ,,Toen ik in Amsterdam kwam wonen, wilde ik alleen maar over fietsen praten. Fietsen is voor Nederlanders net zo vanzelfsprekend als lopen, en dat is voor een buitenstaander heel bijzonder. Pas toen ik voor mijn studie onderzoek ging doen, ontdekte ik dat er eigenlijk maar weinig bekend is over de Amsterdamse fietsgeschiedenis. Ik ben er trots op dat ik Nederlanders daar nu iets over kan vertellen.’’ Jordan bracht duizenden uren door in archieven en bibliotheken. Hij beschrijft in zijn boek alle decennia van fietsend Amsterdam sinds 1890. Elke periode kent zijn eigen verhalen, maar fietsendiefstal duikt altijd weer op. In de jaren zeventig van de vorige eeuw gaf de politie toe geen mankracht te hebben om op te treden tegen fietsendieven, in 2000 verklaarde toenmalig burgemeester Patijn dat fietsendiefstal

FIETSEN IN MOKUM

een ‘onoplosbaar probleem’ was, maar zijn opvolger Cohen sprak in 2008 een theaterzaal vol nieuwe studenten toe: ‘Weet wel dat als je een fiets koopt voor twintig euro, deze gejat is, en heling is zowel volgens de wet als de apv (algemene politieverordering, red.) een misdrijf.’ Zelf vindt Jordan de periode tijdens de Tweede Wereldoorlog het meest interessant. ,,Ik heb veel dagboeken uit de oorlog gelezen bij het NIOD (Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie), maar ook politieverslagen. Eerder, in de jaren dertig, klaagden automobilisten al dat fietsers altijd de baas waren. Maar ook de nazi’s beklaagden zich over het fietsgedrag van Amsterdammers. Ze vonden dat fietsers voor hen aan de kant moesten gaan, maar dat deden ze niet. De politie schreef bekeuringen uit, haalde zelfs ventielen uit de banden, maar de fietsers bleven ongehoorzaam. Er waren in de oorlog tienduizenden fietsers in de stad, zij vormden eigenlijk het grootste verzet tegen de Duitsers. Nog steeds zijn fietsers de baas in Amsterdam. Er zijn nu meer fietspaden dan ooit. We mogen zelfs weer onder het Rijksmuseum door.’’ De Fietsrepubliek verscheen bij uitgeverij Podium. Maak snel de cryptogram op pagina 17 en ding mee naar Pete Jordans boek De Fietsrepubliek.

Willem Don Het Amsterdam Roots Festival staat weer voor de deur. Niet meer gratis, vanwege de bezuinigingen, behalve als je er iets voor wilt doen. Waarom niet? Het programma zit als altijd tjokvol prachtige muziek.

Afrika in het Oosterpark

Amsterdam Roots maakt tijdens het festival veel gebruik van vrijwilligers. Een leuke manier om werkervaring op te doen, en daarnaast kan je gratis naar de optredens. De organisatie heeft verschillende vrijwilligerstaken: foto’s maken tijdens het festival, flyeren, de kassa beheren. Ook bij de voorbereiding van het festival zijn vrijwilligers actief. Een van hen is Sterre Giltay. Samen met drie andere studenten or-

‘Er staan altijd meerdere kleine podia vespreid door het Oosterpark’ ganiseert ze een guerillacampagne (alternatieve reclamecampagne). ,,Ik kan er nog niet te veel over zeggen, want het moet een verrassing blijven. (...) Maar we laten niet-westerse kunstenaars visueel uitbeelden wat hun roots zijn, in aanloop naar het festival.” Ze noemen zich het Lente Collectief en hebben al voor een paar festivals promotie-acties bedacht. Met die ervaring op zak willen ze uiteindelijk betaald aan de bak. ,,Ik hoop dat je ons nog een keer voorbij ziet komen, haha.” Kom 7 juli ook naar het Oosterpark. Misschien zie je dan tussen alle andere muzikanten de tengere Mathlouthi staan. En hoor je haar met een krachtige stem het lijflied van de Tunesische revolutie zingen:

A

Geen hipstergedoe op Amsterdam Roots Festival Foto: Amsterdam Roots Festival

chter elke noot die ze zingt staat een uitroepteken. Emel Mathlouthi (30) laat haar stem omhoog en omlaag kringelen. Als een echte diva. Op zondag 7 juli staat ze in het Oosterpark, op het Amsterdam Roots Festival. De liederen van de Tunesische Mathlouthi krijgen nog meer zeggingskracht als je weet dat ze Tunesiërs inspireerde om in verzet te komen tegen hun repressieve regering. Hoewel ze zelf in ballingschap zat, bereikten haar liederen Tunesië, de bakermat van de Arabische Lente. Voor de zestiende keer kan je begin juli in het Oosterpark terecht voor artiesten uit alle

hoeken van de wereld: Afrika, Latijns-Amerika, Azië. ,,Er staan altijd meerdere kleine podia door het park verspreid. Dat geeft een fijne intieme sfeer.” aldus Valeria Boshnakova, studente en trouwe bezoeker van Amsterdam Roots. Naast zes podia zijn er zoals altijd ook dansworkshops voor kinderen en volwassenen. En de Roots Bazaar, een markt met exotische hapjes en andere producten. ,,Het Oosterpark is de ideale plek om met vrienden af te spreken en te picknicken terwijl je naar de muziek luistert.” In de dagen ervoor kun je in de Melkweg en het Muziekgebouw aan ’t IJ voor concerten. In de Melkweg is een uitgebreid pro-

gramma met muziek uit de Afrikaanse Sahel-regio: tien artiesten met verschillende nationaliteiten treden gezamenlijk op. In het Bimhuis vind je Cubaanse pianojazz en er treed een Braziliaanse bigband op. En in het Muziekgebouw aan ’t IJ (waar ook het Bimhuis is gevestigd) staat Paulinho Leite, ster van de Braziliaanse dans forró. Danka van Dodewaard is een van de organisatoren van het festival. Welke acts kan ze nieuwe bezoekers aanraden, vooral mensen die anders nooit wereldmuziek luisteren? ,,Alles. Zodat ze van het idee wereldmuziek afkomen. Dat is ook maar een naam. Het is gewoon muziek. Van over de hele wereld: popmuziek, traditionele muziek.”

De diversiteit aan artiesten vertaalt zich in het soort publiek dat afkomt op Amsterdam Roots. Van Dodewaard: ,,Jong, oud, van yuppen tot mensen uit de buurt die weinig te besteden hebben (...) er is een heel gemoedelijke sfeer, geen hipstergedoe.” Dit jaar moet je voor het eerst betalen om het festivalterrein in Oosterpark binnen te komen (€7,50 als je ouder bent dan 16). Een gevolg van de vele cultuurbezuinigingen. Sinds 2008 is het totaal aan subsidies die het festival krijgt ongeveer gehalveerd. Van Dodewaard: ,,We hebben ongelooflijk veel fondsen aangeschreven. Het is altijd maar weer een grote loterij. Soms zit je erbij en soms niet.”

I am those who are free and never fear I am the secrets that will never die I am the voice of those who would not give in I am free and my word is free I am free and my word is free Amsterdam Roots Festival, op 4, 5 en 6 juli in de Melkweg en het Muziekgebouw aan ’t IJ/Bimhuis. Zondag 7 juli in het Oosterpark. Surf naar www.amsterdamroots.nl of de websites van de twee podia. Gratis naar binnen? Voor enkele concerten zoekt Amsterdam Roots nog vrijwilligers. Hou de website in de gaten. Of stuur een mailtje naar vrijwilliger@ amsterdamroots.nl.

Waar kan ik sporten met andere Ggz-cliënten? U zoekt het uit bij

Linnaeushof 4, 1098 KH Amsterdam 020 - 4685647 www.clienteninformatiepunt.nl

14 k u n s t & c u lt u u r

juni

2013

mug m ag a z i n e

Alain Térieur Een beroemde vader is geen garantie voor geluk, integendeel. Maar Jessica Meijer is met Ischa in het reine gekomen.

Drugs, sexperimenten en boulimia maakten plaats voor boeken en het schrijven van Een blik Jodenkoeken Foto: Erik Veld

Jessica Meijer kijkt niet om in wrok

K

wetsbaar in de schaduw, openhartig in het zonlicht. In Een blik Jodenkoeken doet Jessica Meijer verslag van een ontspoorde jeugd. Drugs, boulimia, sexperimenten. Voor medelijden is geen plaats. ,,Ik heb het wel allemaal zelf gedaan.” Dat haar leven tot tweemaal toe een drastisch andere wending nam, kan Meijer makkelijk toeschrijven aan de figuur van wijlen haar beroemde vader. Haar leeftijdgenoten hebben misschien nauwelijks enig idee wie hij was. Maar bij leven en welzijn gold Ischa Meijer als een roemrijk acteur, radiomaker, columnist, interviewer, provocateur en hoerenloper. Zijn live opnames voor de VPRO in het voormalige bovenzaaltje van café Eik en Linde aan de Plantage Middenlaan waren ‘historisch’ en werden even gretig bezocht als tegenwoordig de opnames voor DWDD. Ook de presentator van ‘Een Uur Ischa’ draaide graag door. Dochter Jessica is, mede dankzij haar eigen boek, ruimhartig in het reine gekomen met de figuur van haar vader, die zij nu alweer langer niet dan wel heeft gekend. Ischa Meijer, die als peuter het concentratiekamp overleefde, overleed op 52-jarige leeftijd aan een hartaanval. Maar ook aan de verontrustende excessen uit haar jeugd heeft Jessica Meijer betekenis kunnen geven. ,,Ik had een manier nodig om mij te uiten. Alle experimenten met mannen en drugs, maar ook de boulimia, waren een uitlaatklep voor onverwerkte emoties. Er mug m ag a z i n e

juni

zat iets onder.” Dat iets lijkt nu tot rust te zijn gekomen. Vanzelf is dat niet gegaan. Jessica ziet haar vader pas voor het eerst wanneer zij vier is. Goed zes jaar later verdwijnt hij weer uit haar leven. Ischa Meijer sterft totaal onverwacht op zijn 52e verjaardag. Het nieuws van zijn overlijden veroorzaakt een schokgolf. Daags voordien nog heeft Jessica samen met Connie Palmen, Meijers toenmalige vriendin, zijn verjaardag gevierd. Het is Palmen die Jessica daarna opvangt. Op de stoep voor zijn huis. ‘Ischa is dood,’ zegt Palmen. Meer is er niet dat zij zich die dag nog laat ontvallen. Maar het zijn juist die drie ondoordachte woorden die voor Jessica het begin markeren van een totaal ander leven. ,,Al had ik dat op dat moment natuurlijk nog niet door. Iedereen treurde om zijn dood en het laatste

terwijl zij zonder enige waarschuwing vooraf en zonder schroom ook delen van haar – lees: Jessica’s intieme – leven uit de doeken doet. Jessica schrijft dat ze het boek een eenzijdige interpretatie vindt van Connies werkelijkheid. ,,Ook nu nog mis ik een nuancerende laag in de tekst.” Van het boek van Palmen moet ze kotsen. Letterlijk. Het is de voorbode van een ziektegeschiedenis die luistert naar een naam die jonge meisjes nauwelijks hardop durven uit te spreken: boulimia. Jessica ontwikkelt die vraatzucht na het overlijden van haar vader. Daar is zij ontwapenend openhartig over. Haar boek leest als het sluitstuk van een therapie. Wie uit is op onthullingen over haar vader komt bedrogen uit. Dit boek is het boek van Jessica, van de krochten van haar

‘Ischa is dood’, zegt La Palmen woord over zijn leven zou nog lang niet zijn gezegd en geschreven. Ik was tien en zat in groep zes.” Wist zij veel dat juist La Palmen dat laatste woord zou opeisen. ,,Op mijn vaders derde sterfdag kwam Connies nieuwste boek uit.” De schrijvende diva geeft een groot aantal saillante details uit de relatie met haar vriend prijs in de bestseller I.M., van Ischa Meijer en van In Memoriam. Het boek slaat in als een bom. Jessica kan er niet bij dat Palmen doet alsof zij haar toen in bescherming nam,

2013 k u n s t & c u lt u u r 15

ziel. Wijzer geworden door de aanpak van Palmen hoedt de schrijfster zich ervoor haar entourage in bescherming te nemen. Familie, vrienden en intimi mogen het boek voor publicatie lezen. ,,Ik weet door het boek van Connie hoe erg het is als je dat allemaal niet op voorhand weet”, zegt zij. Haar eerste lezers steken haar een hart onder de riem. ,,Zij vinden het herkenbaar wat ik heb doorgemaakt, maar ook heel heftig. En ze vinden het mooi hoe ik alles verwerkt heb.” Wat Palmen ervan vindt, blijft ongewis. ,,Daar

de dochter van..

hebben we verder niet zoveel contact over gehad.” Jessica schreef Een blik Jodenkoeken zonder zichzelf te sparen. Dat ging niet vanzelf. Maar de pijn van de autobiografische discipline bleek meer soelaas te bieden dan de verhullende sluiers van de fictie. ,,Dit ben ik allemaal zelf. Ik wil mij niet verschuilen. Ik voer ook niet als excuus aan dat ik door die boulimia iemand anders was. Ik ben geen slachtoffer. Ik was er altijd zelf bij. Nu ik die uitspattingen niet meer nodig heb, begrijp ik waarom ik ze toen had.” Haar vaders reputatie was die van een interviewer die onverstoorbaar doorging met ‘zuigen’ totdat hij precies dat naar boven wist te halen wat de geïnterviewde juist verborgen had willen houden. Als het van Jessica afhangt, treedt zij maar wat graag in zijn voetsporen. Ook zij houdt er van om dingen uit te pluizen. ,,Als je dat wel bij anderen doet, maar niet bij jezelf, ben je hypocriet. Terwijl ik geloof dat je er beter uit kunt komen. Ik laat open en bloot zien wat boulimia met mij heeft gedaan. Mijn openheid is een tegenbeweging. Ook mijn vader was continu bezig zichzelf te ontdekken, al heeft hij misschien niet genoeg tijd gehad om dat helemaal uit te werken.” Lezers van MUG Magazine maken kans op een gratis exemplaar. Kijk hiervoor in de rubriek Gratis!!! op pagina 6.

werk nodig? UWV Werkbedrijf is het vroegere arbeidsbureau, waar iedere werkzoekende zich kan inschrijven. Zonder inschrijving geen uitkering! Voor alle werkbedrijven geldt: neem uw id mee. Werkbedrijven zijn open van 9.00-17.00. Te bereiken via 020 3463636 of 0800 8001. www.werk.nl. Vestigingen: Weesperstraat 117, Amsterdam-Oost Jan van Galenstraat 323, Amsterdam-West Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen

dwi jongerenloket Jonger dan 27 jaar? Dan wordt u geacht te werken of te studeren. Meldt u bij het werkplein in uw buurt. amsterdam.nl/werk-inkomen/jongerenloket dress for success Gratis (bijna) nieuwe kleding voor zzp'ers en sollicitanten met een smalle beurs. Neem uw uitnodiging voor de sollicitatie mee. 020 6157370 – dressforsuccess.nl [email protected] vrijwilligers centrale amsterdam Niet direct uitzicht op betaald werk? Soms kan vrijwilligerswerk u een eind op weg helpen. Bespreek het wel eerst met het DWI – vca.nu vca amsterdam, Geldersekade 101 (hoofdlocatie): 020 5301220 VCA Nieuw-West: 020 4081040 en 06 34030720 VCA Noord: 020 6365228 en 06 39426591 VRIJWILLIGERS EN ZO Voor vrijwilligerswerk in Amsterdam-Zuidoost 020 7601170 – vrijwilligersenzo.nl

uitkering nodig? Voor een werkloosheidsuitkering gaat u naar UWV Werkbedrijf. Het UWV regelt ook uitkeringen bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. Geen recht op een UWV-uitkering? Vraag dan bijstand aan bij DWI. Neem uw id mee. Te bereiken via 020 3463636 – amsterdam.nl/werk-inkomen/ uitkeringen. Werkpleinen zijn open van 9.00 tot 17.00. Vestigingen: Weesperstraat 117, Amsterdam-Oost Klaprozenweg 91, Amsterdam-Noord Jan van Galenstraat 323, Amsterdam-West Flierbosdreef 2-12, Amsterdam-Zuidoost Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen

aanvulling nodig? Inkomen geregeld en toch moeite rond te komen? De Belastingdienst en andere organisaties vertellen waar u recht op heeft. dienst belastingen amsterdam In sommige gevallen worden gemeentebelastingen kwijtgescholden. Een formulier voor kwijtschelding wordt met de aanslag meegezonden. 14020 – amsterdam.nl/belastingen

16 m u g w i jz e r

juni

2013

stichting belastingwinkel Voor mensen met een laag inkomen. Helpt bij problemen met belastingen en toeslagen. 020 6247003 – belastingwinkelamsterdam.nl

woon-werk project Terug in de maatschappij via wonen en werk voor dak- en thuislozen. Vereist zijn een goede motivatie en géén verslaving; wel uitkering via DWI. 020 5203035 – sally.wielinga@pantaramsterdam. nl snwa Voor mensen met een psychiatrische achtergrond: werken met behoud van uitkering. 020 6655801 – snwa.nl

dienst uitvoering onderwijs (duo) Deze dienst verstrekt onder meer studiefinanciering en studietegemoetkomingen. 050 5997755 – duo.nl (inloggen met digiD)

dagactiviteitencentrum (dac) Vrijwilligerswerk voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Deelname alleen met ciz-indicatie. 020 4949616 en 020 4207744 – www.cordaan.nl

sociale verzekeringsbank (svb) De uitvoerder van een aantal volksverzekeringen. De SVB regelt o.a. kinderbijslag, aow, aanvulling aow en nabestaandenuitkering anw. 020 6565656 – svb.nl

Werk en activiteiten voor en door mensen met beperkingen op verschillende levensgebieden. In een sfeer die participatie en eigen initiatief bevordert. 020 6240400 – www.volksbond.nl

nibud Biedt alle denkbare hulp voor het huishoudboekje. 030 2391350, bereikbaar ma-vr 9.00-13.00. Informatie en verwijzingen op: nibud.nl. stadsbank van lening In de volksmond ‘lommerd’, voor het belenen van waardevolle spullen. 14020 (alg. nummer gemeente) – www.sbl.nl

zorg nodig? Sommige problemen kunnen een obstakel vormen op de weg naar werk of inkomen. Voor lichamelijke of geestelijke bijstand kunt u bij de volgende adressen terecht. jellinek Voor hulp bij verslaving. 020 5904444 (aanmelding en advies), ma-vr 8.30-17.30 – jellinek.nl centrum indicatiestelling zorg (ciz) Bepaalt of u recht heeft op medische hulp­middelen en zorg uit de awbz. algemeen nr.: 0900 1404, bereikbaar: ma-vr 8.0018.00; CIZ Amsterdam: 088 7891300 – ciz.nl cliëntenbelang amsterdam Het Amsterdamse informatiepunt voor iedereen met een fysieke of psychische handicap. Gratis. 020 7525100 – clientenbelangamsterdam.nl steunpunt werk, handicap en voorzieningen (ANGO) Voor vragen over (her)beoordeling wao/wia/wajong en vragen over inkomen of mogelijkheden om aan het werk te komen. Gratis. 020 6722005, bereikbaar: di en do 10.30-13.30 – ango-werk-handicap.nl leger des heils Naast materiële hulp biedt het Leger des Heils advies en begeleiding bij het regelen van allerlei praktische zaken. Crisisopvang: 020 42626360; Kantoor: 020 6301101 goodwillcentra.legerdesheils.nl DE REGENBOOGGROEP

Zet zich in voor mensen met sociale problemen, dak- en thuislozen, verslaafden en mensen met psychiatrische klachten. Droogbak 1-D, 020 5317600 – deregenboog.org MeNtrum

Behandeling en begeleiding van mensen met ernstige psychiatrische problemen en/of verslaving. 020 5905000 – mentrum.nl

DE VOLKSBOND AMSTERDAM: CENTRUM PS

sociaal loket Per 1 januari vallen het gemeentelijk Loket Zorg en Samenleven, het Meldpunt Zorg en Overlast en Taalwijzer onder het Sociaal Loket. Per stadsdeel zijn er verschillende kantoren.

stichting cav Ondersteuning van mensen die door bijzondere omstandigheden hun financiële zaken niet meer zelf kunnen regelen. algemeen nummer voor inkomensbeheer en budgetbeheer: 088 8228228 van ma-vr 9.0012.00 en 13.00-16.00 – stichting-cav.nl

maatschappelijke dienstverlening Sommige organisaties geven ook schuldhulpverlening. centrum – Centram 020 5573333, bereikbaar: ma-vr 9.00-17.00 – centram.nl nieuw-west – SEZO 020 6675100 – sezo.nl noord – Stichting Doras 020 7510610, bereikbaar: ma-vr 9.00-15.00 – www.doras.nl oost – Civic Amsterdam 020 6658001 – civiczeeburg.nl west – COMBIWEL 020 5754700 – abc-west.nl zuid – PUURZUID 020 5706262 – www.puurzuid.nl zuidoost – MADI 020 3141618 – madizo.nl

centrum.amsterdam.nl, e-mail: sociaalloket@ centrum.amsterdam.nl, algemeen nummer: 020 2564800, locaties: Stadhuis, Amstel 1 Claverhuis, Elandsgracht 70 De Witte Boei, Kleine Wittenburgerstraat 201 nieuwwest.amsterdam.nl, algemeen nummer 020 2538666, locaties: Slotermeer, Tuinstadhuis, Plein '40-'45, nr. 1 Osdorp, Van Suchtelen van de Haarestraat 14-16 Slotervaart, Pieter Calandlaan 7 noord.amsterdam.nl, algemeen nummer: 020 7510610, locaties: Nieuwendam, Volendammerweg 51-B Midden-Noord, Hagedoornplein 1-F Banne Buiksloot, Banne Buikslootlaan 135 Tuindorp Oostzaan, Aldebaranplein 2-C oost.amsterdam.nl – locaties: Oost-Watergraafsmeer, 's Gravenzandeplein 17, tel. 020 4620399 IJburg, IJburglaan 727-B, tel. 020 4952250 west.amsterdam.nl – locaties: De Koperen Knoop, Van Limburg Stirumstraat 119, tel. 020 5806750 Dienstencentrum, Bos en Lommerplein 156, tel. 020 2531999 Ten Katepoort, Ten Katestraat 67-71, tel. 020 2531306 zuid.amsterdam.nl, algemeen nummer: 020 2524255, locaties: Stadsdeelkantoor Zuid, Pres. Kennedylaan 923 Dienstencentrum De Berlage, Lekstraat 13-A Huis van de Wijk Buitenveldert, A.J. Ernstst. 112 Huis van de Wijk De Pijp, 2e van der Helststr. 66 Huis van de Wijk Olympus, Hygiëaplein 8-10 zuidoost.amsterdam.nl, algemeen nummer: 020 2525777, locaties: Stadsdeelkantoor Zuidoost, A. de Komplein 150 BuurtEntree, Holendrechtplein 3

schuldhulp gemeentelijke kredietbank amsterdam (gka) Geeft voorlichting, bemiddelt met schuldeisers en kan helpen schulden te saneren. Verder verstrekt de GKA leningen.

formulierenbrigade

Gratis hulp bij het invullen van lastige formulieren. 020 3463636 Wijksteunpunten wonen

Gratis informatie, advies en ondersteuning over huren en wonen. Elk stadsdeel heeft een Wijksteunpunt Wonen met een eigen spreekuur: Kijk ook op: wswonen.nl. algemene nederlandse bond voor ouderen (anbo)

IJvert voor zeggenschap en emancipatie van senioren. Ook niet-leden kunnen er voor vragen terecht. – anbo.nl, 0348 4666666 ANBO, gewest Amsterdam: 020 6244067 VasteLastenBond

Inkoopcollectief dat voor zijn leden aanbiedingen bedingt bij energieleveranciers, verzekeraars en internetaanbieders. Gratis lidmaatschap. 040 7200200 – vastelastenbond.nl Steunpunt ggz

Dit steunpunt van Cliëntenbelang Amsterdam ondersteunt mensen met psychische klachten. Het biedt gratis informatie, advies en ondersteuning bij vragen over behandeling, begeleiding, thuiszorg, wonen, dagactiviteiten, inkomen, pgb, Crisiskaart, huishouden, administratie et cetera. clientenbelangamsterdam.nl Steunpunt ggz Centrum Plantage Middenlaan 14-1 hoog, 020 5777976 Steunpunt ggz Zuidoost Anton de Komplein 150, 06 16548910 Steunpunt ggz West Hudsonhof 1-3 , 06 24251472 Steunpunt ggz Noord Hagedoornplein 1-B, 06 24983120 ComitÉ vrouwen en de bijstand/economie vrouwen en armoede

elke maandag 11.00-14.00 open en telefonisch spreekuur: 020 6246666 Home-Start

raad en daad Van concrete hulp of juridische bijstand tot goede raad op uiteenlopende terreinen. Onderstaande organisaties staan u bij. voedselbank amsterdam

020 6384477 – amsterdam.voedselbank.org vakbeweging

fnv Als u lid bent, kunt u vragen voorleggen over arbeidsrecht of bij problemen met uw werkgever. Ook voor loopbaanadvies. 0900 3300300 (10 cent per minuut) – fnv.nl cnv De christelijke broer van de fnv. Helpt leden tegen een geringe vergoeding met het invullen van belastingformulieren en biedt juridische bijstand. 030 7511001 – cnv.nl De Bijstandsbond Belangenbehartiger in Amsterdam voor mensen met een uitkering en werkende minima. 020 6181815 en 020 6898806; spreekuur di en do 11.00-16.00 – bijstandsbond.org Juridisch loket

Biedt opvoedingsondersteuning. Ervaren en getrainde vrijwilligers bieden ondersteuning, praktische hulp en vriendschap aan ouders met ten minste één kind van 7 jaar of jonger. Aanmelden bij Michèle Fraikin. Zij verwijst families door naar de verschillende locaties van Home-Start. Bel 06 14787451 (op ma, di, do) of mail: [email protected]. www.home-start.nl HIV Testing en counseling centrum

Gratis hiv-test. Snel, veilig en anoniem. Tevens advies en gratis condooms. Gevestigd boven de winkel 'Out of the Closet'. Open do-za 13.00-19.00, zo 13.00-18.00. Jodenbreestraat 158, 020 6206261 – outofthecloset.org/nl/ oppepper4all ‘Wensstichting’ voor chronisch zieken van alle leeftijden. Kosteloos. 0294 281549, bereikbaar ma-vr 11.00-16.00 – oppepper4all.nl sensoor Chat en telefonische hulpdienst dag en nacht bereikbaar voor een gesprek van mens tot mens. Bel 020 6757575 of 0900 0767 (5 cent p/m). Chat op amsterdam.sensoor.nl.

Aanvullingen en wijzigingen kunt u doorgeven via: 020 6077600.

0900 8020 (10 ct p/m) – juridischloket.nl Sociaal Raadslieden

Centrum: 020 5573333, bereikbaar: ma-vr 9.0012.00 en 13.00-15.00 Zuidoost: 020 3141618, spreekuur: ma, di, do, vr 13.00-14.00 Noord: 020 4354555 De Pijp: 020 5709640, spreekuur: ma, wo, do 10.00-12.00 Westerpark: 020 5806750 Oud-West & De Baarsjes: 020 2531306 Bos en Lommer: 020 6185603 Zuid: 020 2524255 en 020 5754610 Oost: 020 4620300

AD R

ESS E N AND

ELKE MA

GE

dienst rijksbelastingen afdeling toeslagen Huur-, zorg- en kinderopvangtoeslag en kind‑ gebonden budget kunnen worden aangevraagd bij de Afdeling Toeslagen van de Belastingdienst. Op de website kunt u een proefberekening maken van waar u recht op heeft. Ook kunt u uw gegevens

wijzigen met uw burgerservicenummer. 0800 0543 (belastingtelefoon, gratis) – toeslagen.nl

Speciale projecten voor onder meer (ex-) psychiatrische patiënten, ex-gedetineerden en dak- en thuislozen.

Afdeling Schuldhulp: 020 3463627, telefonisch spreekuur: ma-vr 9.00-11.00 Afdeling Kredietverstrekking: 020 3463620, telefonisch spreekuur: ma-vr 9.00-17.00 amsterdam.nl/werk-en-inkomen/hulp-laaginkomen/gemeentelijke

CO

D

Het is niet eenvoudig de weg te vinden in het woud van loketten en instanties. Bij wie moet je zijn? MUGwijzer geeft antwoord.

bijzonder werk

ER

mugwijzer

NTROLE

mug m ag a z i n e

Mokummers helpen elkaar uit de brand Guurtje Castricum Amsterdamser kan het haast niet: Het Parool laat in de rubriek AHA wensen van minderbedeelde Mokummers uitkomen.

A

msterdammers die het niet breed hebben, kunnen zomaar tegen een meevaller aanlopen, dankzij een stadgenoot die een goede fee blijkt te zijn. Een hedendaags sprookje: Amsterdammer Helpt Amsterdammer. De maandagochtend is voor Caroline Jonker en Nienke van den Hoek het mooiste moment van de week. Dan openen zij samen de mailbox van de stichting Amsterdammer Helpt Amsterdammer (AHA). Jonker: ,,En dan lezen we alle reacties op onze rubriek, die sinds begin april op zaterdag in Het Parool staat.’’ Van den Hoek: ,,Daar worden we echt blij van. Wij zien alleen goedheid.’’ Armoede is voor de meeste Amsterdammers iets waar je over hoort of leest, maar het blijft abstract. Stichting AHA, in januari van dit jaar opgericht door Jonker

en Van den Hoek, wil de armoede in de stad letterlijk een gezicht geven. ,,Er zijn Amsterdammers die het goed hebben. Dat kan verderop in de straat wel anders zijn, maar hoe weet je dat? Wij willen armoede zichtbaar maken. Bovendien proberen we met AHA de solidariteit onder Amsterdammers aan te wakkeren.’’ De naam van de stichting zegt precies waar het om gaat: een Amsterdammer met een financiële hulpvraag wordt één op één geholpen door een stadgenoot die het kan missen. Zoals de ernstig zieke José die haar vijftigste verjaardag groots wilde vieren. De catering werd betaald door Willem. Of Joek, die al twintig jaar van de bijstand moet rondkomen en eindelijk haar beschimmelde matras kon weggooien omdat ze van Karin een gloednieuw bed kreeg. En Benoit kon zijn ‘zielsverwant’, zijn hond Amigo door de dierenarts laten behandelen omdat Sonja voor hem de rekening betaalde.

‘Verhalen over armoede gaan vaak over procenten, dat zegt je niks’ Het klinkt als een sprookje. Jonker beaamt: ,,Het gaat hier echt om de gedroomde meevaller. Wij merken dat de vragers elke keer verrast worden door de goedheid van mensen.’’ Van den Hoek: ,,De reacties zijn overweldigend positief, zowel van vragers als gevers. We gaan in ieder geval tot het eind van dit jaar door met Het Parool, alleen in de schoolvakantie hebben we even

José viert haar verjaardag groots, dankzij AHA Foto: Erik Veld

N

1.

N

3.

Mail uw oplossing uiterlijk 20 juni naar [email protected] o.v.v. ‘junipuzzel’. Onder de goede inzendingen verloten we drie maal Pete Jordans De fietsrepubliek (ter waarde van €22,50 en ter beschikking gesteld door Uitgeverij Podium). Zie ook het interview met Jordan op pagina 13.

mug m ag a z i n e

Horizontaal 3. klantenkring (15) 9. vogellijm?(7) 10. dar (6) 11. streng van haar (4) 12. soort boottocht? (7) 14. dat hondje loopt heen en weer (3) 15. ik hoor daar niet bij (2) 16. dat meubel is een uitkomst! (11) 18. grote kroeg in Frankrijk (5,4) 20. schijnvertoning (4) 21. uitzendbureau? (14) Verticaal 1. tussenvoegsels voor lezers? (13) 2. manna? (6)

juni

2013 ac h t e r g r o n d 17

4. komt met kracht uit een puist (5) 5. is het gebruik van dit ingrediënt in deze ruimte toegestaan? (7) 6. registratie van onpersoonlijke muziek? (12) 7. cadeaupapiertje? (3) 8. couturiers? (12) 13. spuitbedrijf? (8) 16. wit is neutraal (5) 17. niks voor een mannetje in de keuken (7) 19. eenzelfde aanwijzing voor niets (4)

N

X

N

N

5. X

N

X

X

11.

X

N

X

X

15.

X

16.

N

X

X

X

N

N

X

N 8.

X

18.

X

X

19. X

X

X

13.

X

X

X

X

N

N N

N

N N

N

N

X

N

N

N

N

N

N

N

N

X

N

N

N

N

N

20.

N X

21. N

X 14.

X

X X

X

N N

X

X

N N

X

17. X

N

10.

X

X

N

X

12.

X

X

X

2.

Amsterdammers die belangstelling hebben voor de spelregels van Amsterdammer Helpt Amsterdammer kunnen een mailtje sturen naar [email protected]

7.

X X

N

N

6.

9.

N

N

N

4.

N

Christine Westerveld

N

Als je inzoomt op het motief van de gevers, dan zie je mensen die zich ervan bewust zijn dat ze het goed hebben. Ze worden geraakt, en vinden het fijn dat er niets aan de strijkstok blijft hangen. Ik vind dat typisch Amsterdams. In de 19e eeuw had je ook welvarende burgers die voor anderen zorgden. Die zorg viel weg toen de overheid dat op zich nam. Maar nu de overheid terugtreedt, zouden mensen weer meer met elkaar in contact moeten komen. Amsterdammer Helpt Amsterdammer is een goed voorbeeld van hoe je welvaart kunt delen.’’

Praten met een journalist over je benarde situatie, en dan ook nog met een foto in de krant. Is dat de geschreven vorm van reality-tv? Van Gelder: ,,Deze vorm verleidt tot lezen. Verhalen over armoede gaan vaak over procenten, dat zegt je niks. Hier gaat het om mensen, stadsgenoten, dat spreekt aan. Dat heeft ook zijn prijs: je geeft je privacy op. Ik probeer mensen niet zielig te maken maar juist op zoek te gaan naar hun kracht. Mijn ervaring is dat de geïnterviewden positieve reacties krijgen.’’ Niet alleen de vrager moet met de billen bloot, maar ook de gulle gever staat een week later met foto in de krant. Van Gelder: ,,Ik geloof dat ze onbaatzuchtig geven, die foto maakt het concept sterker. Ook de gever is iemand van vlees en bloed.

een zomerstop.’’ De serie wordt geschreven door freelancejournaliste Xandra van Gelder. ,,Ik ben door de krant ingehuurd om de interviews te doen. De hoofdredacteur vindt dat dit goed past in een Amsterdamse krant die iets wil bijdragen. Ik vind het interessant om te doen. Mijn man en ik leven boven modaal, dus ik ben zelf stukken minder arm dan de mensen die ik nu interview. Toch had ik het idee dat ik wel wist wat armoede was, maar nu ik bij deze mensen thuis kom en met hen praat, vind ik het heel confronterend. Het is zoveel beklemmender dan ik me kon voorstellen. Mensen kunnen soms geen kant op. Toch praten ze gemakkelijk, nemen me mee in hun leven. Daar heb ik bewondering voor.’’

N N

N

N

N

N

N

N

N

N

N

N

Oplossing mei: Horizontaal: 1.slijtageslag 6.vat 8.Aken 9.luisterrijk 10.roerei 12.ademtest 14.de eerste de beste 16. Loer 17.kroost 19. onfris 21.noot 22.hatsjie 23.spatietoets Verticaal: 1.staartdeling 2.tenor 3.geluidseffect 4.skibanen 5.actieweek 6.varkensoogjes 7.tuk 11.Ede/ ede 13.tweetjes 15.eurotop 18.ritme 20.shit

Amsterdam wil graag dat iedereen die dat kan, aan het werk gaat. De Dienst Werk en Inkomen (DWI) helpt u ook als u geen recht heeft op een uitkering, bijvoorbeeld omdat uw partner werkt.

Geen uitkering? Toch naar DWI!

Foto: Thinkstock

DWI helpt u graag! Heeft u geen recht op een uitkering? DWI helpt u als u graag aan het werk wilt en u:

verbeteren. Bent u een inburgeraar en voldoet u aan de voorwaarden? Ook dan kunt u gebruikmaken van dit aanbod van DWI.

• nu minder dan twaalf uur per week werkt, maar wel twaalf uur of meer per week wilt werken en; • in Amsterdam woont en; • geen recht heeft op een uitkering of; • alleen een uitkering heeft op basis van de Algemene Nabestaanden Wet (ANW).

Hoe kan ik meedoen? U kunt zich op twee manieren inschrijven: 1. U kunt online een intakeformulier invullen. Ga naar www.amsterdam.nl/ werk-inkomen > werk zoeken > Geen uitkering toch naar DWI. Daar kunt u het intakeformulier invullen. 2. Ga naar het Werkplein van DWI in uw stadsdeel. U krijgt daar een flyer met intakeformulier. Die kunt u inleveren aan de balie. Daarna vertelt de

DWI kan u helpen direct werk te vinden, werkervaring op te doen, te solliciteren of uw Nederlands te

advertentie

medewerker van het Werkplein hoe het verder gaat. Waar kan ik DWI vinden? U gaat naar het Werkplein dat onder uw stadsdeel valt. Kijk op www.amsterdam.nl/werk-inkomen voor de adressen van de Werkpleinen. Meer weten? Neem dan op werkdagen contact op met Team Inburgering en NUG van DWI via 020 346 5233 tussen 9.00 en 12.00 uur. Of bel met het callcenter van DWI via 020 346 3636. Kijk ook op de facebookpagina www.facebook.com/VerborgenTalentAmsterdam.

mug m ag a z i n e

‘Werken is voor mij niet alleen een kwestie van geld, ook van zinvol bezig zijn’ door Annemiek Onstenk

Marianne Twinkel (54) en haar huisgenoot hebben ‘kleine baantjes, met kleine inkomentjes’, zoals Marianne zegt. Aanvullend krijgen ze samen één bijstandsuitkering. Elke maand worden daar hun beide inkomsten van afgetrokken. In februari deed Marianne mee aan het Kanscafé van DWI. Marianne is afgestudeerd in notarieel recht en in Frans. Ze bezorgt postpakketten. Tot voor kort werkte ze als telefoniste. Vanwege een reorganisatie is ze daar een jaar geleden ontslagen. Met adviezen kom je verder DWI bood haar in februari aan om de training Kanscafé te volgen. Marianne: “Daar had ik wel zin in. Als je in je eentje ronddobbert, kom je niet veel verder. Met adviezen van een coach kom je wel verder. En het uitwisselen van ervaringen en ideeën met andere deelnemers is ook een aardig onderdeel. Ik verwachtte informatie te krijgen die ik nog niet heb om een stapje verder te komen. Bijvoorbeeld wat er tegenwoordig bij een sollicitatie van je wordt verwacht. Maar ik rekende ook op mentale ondersteuning.” Inzicht vergroten Haar verwachting kwam uit. Marianne: “Ik vond de training fantastisch. We oefenden met onze doelen formuleren. En bespraken hoe je die kunt realiseren. De bijeenkomsten zijn boeiend en vergroten je inzicht. Je leert ook beter plannen.” Praktisch gezien leerde ze er

Kanstraject Vanaf 6 mei zijn alle Werkpleinen gestart met de diagnosegesprekken. Dit zijn gesprekken die de klantmanagers voeren om te kijken naar de mogelijkheden van de klanten. Wat kan iemand nog doen? Daarna zal een aantal klanten het Kanscafé volgen. De eerste Kanscafés vinden in juni plaats. Wat is een Kanscafé? Met het Kanscafé wil DWI mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bewegen een stap richting werk te zetten. Door hen enthousiast te maken om zelfstandig het leven in eigen hand te nemen kunnen zij na het doorlopen van het Kanscafé in aanmerking komen voor het uitstroomteam, een traject bij RBA of participatie bij een Stadsdeel. Essentieel voor het succes van het Kanscafé is kleinschaligheid en een persoonlijke aanpak. Het bestaat uit minimaal 5 sessies die een klant binnen 3 weken doorloopt. Na het doorlopen van het Kanscafé heeft de klant een persoonlijk ontwikkelplan en een CV, en heeft hij of zij een nieuwe stap richting werk gezet.

Foto: Wim Sales

een kort cv samenstellen. Ook kreeg ze tips voor effectief solliciteren. “Je moet een positief verhaal vertellen en je kwaliteiten benoemen. Ook een goede voorbereiding op het bedrijf waar je solliciteert helpt. Wat kun je voor hen betekenen?” Twee dromen Deelnemers aan de training praten over

hun ‘droomwens’. Marianne heeft eigenlijk 2 dromen. “Ik wil in het weekend werken als telefoniste. Doordeweeks wil ik een proefschrift schrijven over nota-

heeft ze 2 keer gesolliciteerd. “Ook sta ik op de site www.werkpunt.nl. Werkgevers kunnen me zo vinden. Ik hoop op een baan die me ligt en waar ik voor

‘Zinvol bezig zijn, vind ik even belangrijk’ rieel recht.” Lukt promoveren niet, dan zoekt ze een 2e baantje, naast het postpakketten bezorgen. Sinds het Kanscafé

ben opgeleid. Maar werken is voor mij niet alleen een kwestie van geld. Zinvol bezig zijn, vind ik even belangrijk.”

Bent u op zoek naar een baan? Op vrijdag 21 juni is er een gratis banenmarkt in Nieuw-West. Op de banenmarkt staan ongeveer 40 werkgevers en opleidingsorganisaties. En u kunt gratis workshops volgen. Neem ook vooral uw cv mee. Er zijn namelijk specialisten aanwezig die u tips over uw cv kunnen geven. Ook kunt u gratis een foto voor op uw cv laten maken. mug m ag a z i n e

Wanneer: vrijdag 21 juni van 10.30 tot 16.00 uur Waar: Meervaart aan de Sloterplas in Osdorp Meer info: www.nieuwwestwerkt.nl

Budgetmarkt Tegelijk met de banenmarkt is er ook een budgetmarkt in Studio West aan de achterkant van de Meervaart. Hier kunt u advies en workshops over omgaan met weinig geld krijgen. Bijvoorbeeld hoe u kunt bezuinigen of hoe u goede maaltijden kunt koken voor weinig geld. Maar u kunt ook terecht met vragen over huurtoeslag, schuldhulp, gemeentebelasting en nog veel meer.

A advertentie

sociaal raadslieden

Jacques peeters

Het kan lonen om je vakantiegeld uit bijstand na te tellen column Pure noodzaak Sociale voorzieningen zijn met grote moeite opgebouwd, en nog steeds hard nodig. Werkloosheidsuitkeringen en oudedagsvoorzieningen bijvoorbeeld. Toch heeft zich in ons collectieve bewustzijn het idee genesteld dat sociale voorzieningen niet meer van deze tijd zijn. Ze zijn een stain-de-weg geworden. Door de hoogte en duur van de uitkeringen zouden mensen niet meer geneigd zijn een baan te zoeken. Wat natuurlijk klinkklare onzin is. Want juist de huidige historische hoge werkloosheidscijfers laten zien dat ww en bijstand geen overbodige luxe zijn. En neem nou de verhoging van de aow-leeftijd. We moeten langer doorwerken omdat er over vijftien jaar zogenaamd een tekort aan arbeidskrachten is. Het is echter nu al zo dat tienduizenden jonge-

Stop de sloop van ons sociaal stelsel ren geen baan of stageplek kunnen vinden. Terwijl een heleboel ouderen graag zouden willen stoppen met werken. Maar ja, ze krijgen nog geen aow, dus doorwerken maar. En jongeren krijgen dus het advies om langer dan noodzakelijk over hun school te doen. Wat kennelijk wel wat extra’s mag kosten. Hoezo bezuinigen? Blijkbaar moeten feiten plaatsmaken voor de een of andere liberale filosofie, die slechts een enkeling goed uitkomt en het gros van de mensen weer aan de bedelstaf brengt. De afbraak van sociale verworvenheden roept vergelijkingen op met de sloopwoede bij de stadsvernieuwing van de stadsbestuurders uit de vorige eeuw. Ook zij wisten niet waar ze mee bezig waren en wat ze precies aan het slopen waren. Totdat? Jacques Peeters is spreekuurmedewerker van de Bijstandsbond

20 o p i n i e

juni

2013

Ook wie een bijstandsuitkering ontvangt van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) bouwt vakantietoeslag op. Dit opgebouwde vakantiegeld hebben DWI-klanten vorige maand ontvangen. Maar hoe weten zij of het bedrag dat maandelijks is opgebouwd wel klopt? Als bijstandsontvanger bouwt u iedere maand vakantiegeld op. De wwb-norm, die bij uw gezinssituatie hoort en waarvan de bedragen op de specificatie staan, is 95 procent van het bedrag waarop u recht heeft. De andere 5 procent is de vakantietoeslag, die maandelijks wordt opgebouwd. Eenvoudiger gezegd, met een berekening: een zelfstandig wonende alleenstaande heeft maandelijks recht op €925,37. Dit is de alleenstaande-norm met de maximale gemeentelijke toeslag. Van dat be-

drag wordt echter €46,27 (5 procent) gereserveerd als vakantiegeld. De alleenstaande ontvangt dus €879,10 en in mei de rest, zijnde het opgebouwde vakantiegeld. Wat gebeurt er met de opbouw van de vakantietoeslag bij bijstandsontvangers die nog andere inkomsten hebben en door DWI worden aangevuld? Als u een andere uitkering heeft of inkomen uit werk, bouwt u in principe via de andere uitkerende instantie of de werkgever vakantietoeslag op, dat ook jaarlijks – meestal in mei – wordt uitbetaald. Op die manier loopt niemand vakantiegeld mis. Maar dat gebeurt lang niet altijd. Er zijn vele situaties denkbaar waarbij de opbouw van het vakantiegeld bij de DWI niet goed verloopt, omdat er vanuit wordt gegaan dat er bij een andere instantie of werkgever va-

kantietoeslag wordt opgebouwd. In de volgende gevallen is het goed om te (laten) controleren of de opbouw van uw vakantiegeld over het afgelopen jaar wel goed is berekend en of u wel het juiste bedrag heeft ontvangen van de DWI. Dit geldt voor de volgende gevallen:  mensen die naast hun DWI-

uitkering een ziektewetuitkering (zw) van het UWV ontvingen

 of inkomsten hadden uit werk,

waarbij de vakantietoeslag direct in het loon werd uitgekeerd

 of inkomsten hadden uit overige

werkzaamheden, waar ook nog geen inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen en de inkomensafhankelijke bijdrage zvw voor is ingehouden

 wie een voorlopige aanslag

(va) van de Belastingdienst heeft ontvangen, in verband met alleenstaande ouderkorting, etcetera.

In deze gevallen is er geen vakantiegeld opgebouwd bij het UWV, de werkgever of de Belastingdienst en hoort de DWI daar rekening mee te houden. Als u twijfelt of u het juiste vakantiegeld heeft ontvangen, controleer dat dan en neem contact op met uw inkomstenconsulent van DWI of de Sociaal raadslieden. Jeroen Relleke Sociaal raadsman Combiwel Zie voor de telefoonnummers van de Sociaal raadslieden in uw buurt MUGwijzer op pagina 16.

JURIDISCH LOKET

Vaderdag: kan je daar ook onderuit als ‘slechts’ verwekker? ‘Help, mijn vriendin is zwanger. Ze zegt dat ik de vader ben en dat ik het kind moet erkennen. Nou wil ik weten wat de gevolgen zijn van het erkennen of weigeren van het vaderschap.’ Gevolgen zijn er zeker voor onze klant en hij kan er niet zomaar onderuit. Door het kind te erkennen, bij de afdeling Burgerzaken van zijn gemeente, wordt een vader ook wettelijk de vader van zijn kind. Dat kan al tijdens de zwangerschap, maar ook nadat het kind geboren is. Als de vader zijn kind erkent, is hij verplicht bij te dragen in de

kosten van het levensonderhoud. Daar krijgt hij iets voor terug. Erkenning geeft hem het recht op omgang met het kind en het kind wordt zijn erfgenaam. Verder kan het kind vaders achternaam krijgen door erkenning, iets wat overigens niet verplicht is. Het kind kan ook de achternaam van de moeder krijgen. De vader heeft evenmin automatisch het ouderlijk gezag over het kind, hiervoor moet de moeder of de rechter toestemming geven. Maar ook wanneer de vader geen gezag heeft over het kind, heeft hij wel recht om op de hoogte te worden gehouden en te wor-

den geraadpleegd over belangrijke zaken die het kind aangaan. Als de vader de Nederlandse nationaliteit bezit, krijgt het kind die ook. Wat als onze klant weigert zijn kind te erkennen? De moeder heeft dan twee opties. Ze vraagt de rechter om het vaderschap te laten vaststellen. Die zal dan bekijken of onze klant de vader kan zijn. De rechter kan een dna-onderzoek verlangen. Als de rechter het vaderschap vaststelt, dan zijn de gevolgen als bij erkenning: onderhoudsplicht en omgangsrecht. De vriendin kan er ook voor kiezen een zogenaamde vader-

schapsactie in te stellen. Ze vraagt de rechter dan om alleen vast te stellen dat de verwekker het kind moet onderhouden zonder recht op omgang. Ook dan zal de rechter bekijken of het aannemelijk is dat onze klant de vader is. Dit alles geldt niet als vader en moeder getrouwd zijn. In dat geval gebeurt erkenning automatisch bij de aangifte van geboorte. - Bel 0900-8020 (€0,10 p/m) - Vind uw antwoord op www. juridischloket.nl - Loop binnen bij onze vestiging Vijzelgracht 21

(Advertentie)

Problemen met uw uitkering? •  Blijven betalingen uit?  •  Is uw uitkering afgewezen?  •  Is uw uitkering beëindigd?  •  Wordt uw uitkering teruggevorderd?  •  Wordt uw uitkering gekort?

Hunzestraat 70 1079 WE Amsterdam T (020) 6730055 F (020) 6730091 Wij bieden deskundige hulp. Cliënten met een inkomen op minimumniveau [email protected] www.walkerwittensleger.nl zijn geen (of zeer weinig) kosten verschuldigd. Het eerste gesprek is ALTIJD GRATIS.

mug m ag a z i n e

joep bertrams

Betoog Deskundigen geven hun mening. UvA-docent sociologie Thomas Kampen zet vraagtekens bij de ‘eigen kracht’gedachte achter verplicht vrijwilligerswerk in de bijstand.

DWI-vrijwilliger verdient beter

DE ombudsman

Gemeentelijk ombudsman Ulco van de Pol behandelt klachten van burgers

Nog één keer op pad In de afgelopen acht jaar dat ik ombudsman was, hebben de inwoners van Amsterdam en de andere gemeenten de meest uiteenlopende klachten voorgelegd. Regelmatig ging ik met mijn medewerkers op pad om de situatie zelf te bekijken. Soms ging het om valpartijen veroorzaakt door een losse stoeptegel of boomwortels in een fietspad. Er waren ook ingewikkelder klachten over onhandige of gevaarlijke situaties. Zo reed ik in de Canta van een oudere dame door Zuidoost om te zien hoe lastig het was om tussen de paaltjes op het fietspad door te manoeuvreren. En een mug m ag a z i n e

tijdje geleden werd ik door een dame op leeftijd uitgenodigd om met eigen ogen te zien welke hindernissen zij met haar rollator moest nemen. Ze nam de ongemarkeerde oversteekplaats bij haar appartementencomplex aan de Amstelveenseweg. Het dichtstbijzijnde zebrapad was een behoorlijk eind om. Oversteken bleek een hachelijke onderneming: via de hoge stoep de ene helft van de drukke Amstelveenseweg oversteken, dan de groenstrook in het midden passeren via een hobbelig grindpad. Tenslotte moest ze de andere drukke weghelft oversteken waarbij de rollator ook nog eens over de gele rand van de busbaan getild moest worden. Toen ik contact opnam met stadsdeel Zuid, bleken er al plannen voor herinrichting maar omdat die een tijd op zich lieten wachten, kwam het stadsdeel met een tijdelijke oplossing. De oversteekplaats

werd beter zichtbaar gemaakt, het paadje over de middenberm betegeld en de trottoirbanden verlaagd. Deze zaak laat goed zien hoe problemen van bewoners door praktisch meedenken van het stadsdeel kunnen worden aangepakt. Ik hoop dat dit nog veel vaker zal gebeuren. Zelf ga ik begin juni met pensioen maar mijn bureau werkt gewoon door, onder leiding van plaatsvervangend ombudsman Arnold van Amsterdam. Ik wil alle mensen die met hun klachten bij mij zijn gekomen hartelijk danken voor het vertrouwen dat ze in mij hebben gehad! www.gemeentelijkeombudsman.nl 020 6259999 (10.00-12.00 uur) Naschrift redactie: MUG Magazine bedankt Ulco van de Pol voor zijn altijd inspirerende maandelijkse columns in ons blad. Wij wensen Ulco een fijne tijd.

Er is toenemende ongelijkheid in de bijstand. De Dienst Werk en Inkomen (DWI) rangschikt ‘klanten’ namelijk in treden. Klanten op de bovenste treden (3 en 4) komen in aanmerking voor een re-integratietraject en iedereen op de onderste twee (1 en 2) beschouwt DWI als te kansarm om in te investeren. Maar deze mensen worden wel geacht vrijwilligerswerk te doen, om zo hun afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen. De vrijwilligerssector raakt onderhand overspoeld met vrijwilligers, die door de overheid verplicht of verleid zijn tot vrijwilligerswerk. Organisaties zijn blij met gemotiveerde nieuwelingen, maar zien te veel mensen komen en gaan. Wat moet je met mensen die met tegenzin op je stoep staan of net ingewerkt alweer afhaken. De overheid verlangt van bijstandsontvangers dat ze ‘meedoen’, maar laat de vrijwilligerssector de prijs betalen. Vanuit de sociale wetenschappen is er veel kritiek op dit beleid. Het zou ‘disciplinerend’ zijn: de overheid tracht haar doelstellingen te bereiken door macht uit te oefenen op mensen met een uitkering. De overheid heeft vrijwilligers nodig om taken uit te voeren die zij niet langer wil betalen en dwingt daarom bijstandsontvangers tot een tegenprestatie voor hun uitkering, aldus de kritiek. In reactie op deze wetenschappelijke kritiek is de laatste jaren het adagium ‘eigen kracht’ populair geworden bij beleidsmakers. Het eigen kracht-argument luidt dat de overheid zich niet moet

bemoeien met bijstandsontvangers. Zij kunnen beter zelf op zoek gaan naar geschikt vrijwilligerswerk en redden het dan zelf wel. Dit verhaal wordt echter selectief in de praktijk gebracht: DWI verlangt van bijstandsontvangers dat ze vrijwilligerswerk doen maar bemoeit zich niet meer met ze zodra ze een plek gevonden hebben. Vierjarig onderzoek naar verplicht vrijwilligerswerk leert dat bijstandsontvangers het inderdaad prettiger vinden om zelf op zoek te gaan dan ergens naartoe gestuurd te worden. Maar na enige tijd voelen ze zich verloren op hun vrijwilligersplek en bekruipt ze een gevoel van uitzichtloosheid. Verplichte vrijwilligers vinden dat DWI niet naar ze omkijkt; zij heeft immers haar doel bereikt zodra een ‘klant’ vrijwilligerswerk doet. Terwijl het voor de vrijwilliger dan pas begint. Verplichte vrijwilligers hebben behoefte aan richting en perspectief. Ze leren wel van alles maar hoe gaat hen dat aan een baan helpen? De overheid roept steeds harder om een tegenprestatie maar wat stelt zij daar eigenlijk tegenover? Een nuttige vrijwilliger verdient meer dan een uitkering. Er zou in elk geval weer in begeleiding van vrijwilligers moeten worden geïnvesteerd. Thomas Kampen docent/onderzoeker sociologie Universiteit van Amsterdam Kampen is mede-auteur van het op 16 mei uitgegeven boek De affectieve burger, hoe de overheid verleidt en verplicht tot zorgzaamheid juni

2013 o p i n i e 21

Klerenzooi! Om er goed uit te zien, hoef je niet veel geld uit te geven. MUG Magazine stuurt elke maand een lezer(es) met €30,- de stad in om zich voor dat bedrag helemaal in het nieuw te steken. ,,Ik ben single, dus ik moet wel moeite doen om er goed uit te zien.” De charmante Willem (,,Ik ben wel ijdel, ja”) zou graag elke dag in pak lopen. Voor Klerenzooi! heeft hij dan ook gekozen voor een klassieke kledingstijl. ,,Ik heb echt geboft met het pied-de-poule overhemd”, bewondert hij zijn aanwinst. Het merk Gentiluomo heeft Italiaanse looks, maar is net zo Nederlands als Willem zelf. Van de Noordermarkt, voor slechts drie euro. Bij het overhemd draagt Willem een zwarte stropdas, die matcht met zijn zwarte gym-

Voor de Buurt

22 mugmix

juni

2013

pen. Een dandy accent is zichtbaar in de shawl. ,,Handig voor als het nog wat fris is buiten.” De G-Starbroek heeft hij van een stapel kleding op de Noordermarkt geplukt. Volgens Willem dragen mannen hun kleding net zo lang tot het kapot gaat. ,,Misschien is er daarom minder kleding voor mannen te vinden.” Zelf koopt hij eens in het half jaar wat kleding. ,,Bijna de helft van mijn huidige garderobe heb ik van anderen gekregen.” Als afstuderend student journalistiek moet hij goed op zijn geld letten. Dat is echter niet de enige reden waarom hij tweedehandskleding draagt: ook de herkomst van zijn dracht houdt hem bezig. ,,De schoenen die ik gekocht heb zijn wel oké, maar ik voel me wel een beetje schuldig dat ze uit China komen.” Over de gympen heeft hij een tip: ,,Deze hebben vaak een dun zooltje. Bij Bristol haal ik dan inlegzooltjes, zodat ze beter zitten.” Naast zijn studie schrijft Willem voor enkele magazines. Eén daarvan is MUG Magazine. ,,Ik vind het een romantisch blad dat nog aan klassieke journalistiek doet.” Hij heeft een grote voorliefde voor tijdschriften: ,,Als ik vandaag de loterij win, is het eerste dat ik morgen doe twintig tijdschriften kopen.

Een auto zou ook volstaan, maar staat toch lager op de wish list”, lacht hij. Over een aantal jaren zien we Willem in pak – met stijlvolle shawl – als hoofdredacteur van een subliem mannenblad. Wellicht in een Chevrolet, maar zeker omringd door een stapel prachtige tijdschriften. G-Star-spijkerbroek €10,Gentiluomo-overhemd €3,Shawl €1,(Noordermarkt) Zwarte stropdas €5,(bis!, St. AntoniesBreestraat 25a) Zwarte gympen €10,(Zipper, Nieuwe Hoogstraat 8)

Tekst: José Verwaal Foto’s: Georgemaas/ fotonova

Linke boel HEIM is een community arts-project in de Amsterdamse Transvaalbuurt. Door middel van theater en beeldende kunstprojecten probeert HEIM mensen te bewegen – in elke zin van het woord – en met elkaar in contact te laten komen. De mensen van Heim willen een verbinding leggen tussen theater, het leven van de buurtbewoners en wat er op dat moment in de maatschappij speelt. De visies van buurtbewoners over dit soort onderwerpen worden meegenomen in de theaterstukken. Iedereen uit de buurt mag meedoen. Als je liever niet op het podium staat, kun je ook meehelpen met de decorbouw. Deze maand speelt het gezelschap MidZomerNachtDroom op het Steve Bikoplein. De repetities zijn al sinds maart in volle gang.

Wanneer ik langskom, val ik midden in een scène. De acteurs mogen de tekst van Shakespeare naar hun eigen hand zetten en zo ontstaat de volgende dialoog: Demetrius: “Helena, wat fijn je weer te zien! Zonder jou verloor de maneschijn haar betekenis!” Helena: “Wat?! Wat is dit nu?! Nu word ik link!” Demetrius: “Link? Ik zie alleen de link tussen jou en mij.” Helena: “Mooi is dat.” Demetrius (in katzwijm): “Mooi ja, mooi ben je zeker ...” Wanneer: vr 14, za 15, zo 16, vr 21, za 22 en zo 23 juni. De aanvang is op vrijdag om 19.00 uur en in het weekend om 16.00 uur. Toegang: €5,- maar ... op vertoon van dit artikel is het gratis. www.heimintransvaal.nl tekst: Lotte Haase / foto: Erik Veld

mug m ag a z i n e

UIT IN AMSTERDAM

Televisieprogramma’s zijn vaak gratis bij te wonen. Een aantal ervan wordt in Amsterdam opgenomen. Zo ook Pauw en Witteman. Om 10 uur ’s avonds meld ik me op het Cultuurpark Westergasfabriek met het bevestigingsformulier en mijn legitimatiebewijs. Voordat we naar binnengaan, krijgen we de mogelijkheid een vraag voor één van de gasten op een briefje te schrijven. De vragen worden vlak voor de uitzending behandeld. Tijdens dit voorgesprek trekt de opnameleider plotseling dwingend de aandacht van Pauw. Hij was te laat met aangeven en zijn twee vingers in de lucht betekenen nog twee seconden tot uitzending. In

no time zit Pauw op zijn stoel en houdt zonder een spier te vertrekken het aankondigingspraatje. Na de reclame start de uitzending van een uur. De opnameleider heeft van tevoren gezegd dat je niet opzij naar het grote scherm mocht kijken waar de uitzending op te zien was. Maar als iets niet mag, is de verleiding natuurlijk groot om af en toe toch te spieken. Zeker omdat ik vanaf mijn plek slechts John Leerdam, Jeroen Pauw en Paul Witteman kan zien. De andere gasten zijn onttrokken aan mijn zicht, en dus zat er niet veel meer op dan gewoon te luisteren. Wat de opnameleider ook had gezegd, was dat je niet aan je haar mag zitten. Maar wederom, als iets niet mag ... Ik krijg plotseling vreselijke kriebel aan mijn neus.

De beste oplossing lijkt me om snel even te kriebelen op het moment dat ik er zeker van ben dat ik niet in beeld was. Maar ja, daarvoor moest ik opzij naar het grote scherm kijken. Goed, buiten deze ongemakkelijkheden om was het boeiend om te zien hoe professioneel de televisiemedewerkers hun vak uitoefenen. En natuurlijk om te zien dat Paul Witteman een kussentje hoger zit dan Jeroen Pauw. De laatste uitzending van Pauw en Witteman is inmiddels geweest, maar er zijn genoeg andere programma's waar je de komende tijd naar toekunt. Zie ook websites als www.publiek-gezocht.nl. tekst: Lotte Haase Foto: John Melskens

MIREILLE

Gratis

Kriebel

Zachte kool met krokante kip

de gulle keuken

Bij dit verrukkelijke gerecht draait het om de structuren van nat versus droog en zacht versus knapperig. De zacht gestoofde Chinese kool smeekt om een

knappertje in de vorm van gefrituurde kip en gebakken uitjes. Halleluja, lang leve de mondsensatie! Ingrid Guldenaar

m u g m ag a z i n e mug

Ingrediënten: 1 flinke Chinese kool, 1 speklapje, 1 kippebouillonblokje, 1 pond kipkluifjes (liefst geen vleugeltjes – te weinig vlees), een halve liter melk, 3 tenen knoflook, peper en zout (zoveel als nodig voor de hoeveelheid kip), 1 pond witte rijst, 1 liter zonnebloemolie (om te frituren), kant-en-klare gebakken uitjes Bereiding: Om de kip flink naar knoflook te laten smaken, zet je hem zo lang mogelijk in de marinade van melk, 2 gesnipperde tenen knoflook, peper en zout. Af en toe omscheppen volstaat. Zet ondertussen de rijst op en een pan met de olie voor de frituursessie. Snijd vervolgens de Chinese kool overdwars in repen van 4 cm. en de speklap in stukjes van 1 cm. Verhit 2 eetlepels olie in een grote pan en bak de laatste (versnipperde) teen knoflook met het speklapje tot ze heerlijk gaan geuren. Voeg vervolgens de kool en het bouillonblokje toe en laat het geheel even flink stoven tot de kool met de helft is gereduceerd en er een laagje koolvocht in de pan staat. Zet het vuur laag en plaats een deksel op de pan. Voeg iets water toe als het geheel te droog dreigt te worden. Frituur vervolgens de uitgelekte kipkluifjes in kleine porties elk in ± 8 minuten gaar, bruin en krokant (oefen even met de eerste portie). Houd ze warm op een warmhoudplaatje tot de rijst klaar is. Schep de porties rijst op met daaroverheen de kool met flink wat vocht. Leg vervolgens een paar kipkluifjes bovenop en strooi er voor de finishing touch de gebakken uitjes over. Lekker slurpen, smakken en kluiven. Echt Chinees!

juni

2013 m u g m i x 23

Sjaak Scheele In groepsverband iets ondernemen is van groot belang voor iedereen. Het voorkomt dat je in een isolement belandt. Activiteiten in clubverband kunnen in veel opzichten helpen. We vogelen deze gedachte uit bij wandelclub Feniks.

Henri ter Horst (de man met het witte petje): ‘Ik loop al vanaf mijn geboorte’ Foto: Feniks

In de voetsporen van Aristoteles O

p een zeldzaam zonnige zaterdagochtend wordt op een terrasje even gepauzeerd. De hanen kraaien voortdurend en andere geluiden uit de natuur zetten het gesprek luister bij, terwijl de leden van de wandelclub van AV Feniks vertellen. De uitverkoren plek is boerderij Meerzicht in het Amsterdamse Bos. De tien aanwezige leden zijn in een uitstekende stemming. Een van de wandelaars geniet van een lekkere vlaaipunt. Dat kan makkelijk bij een fikse wandeling, waarin je 800 calorieën verbrandt. Feniks is een atletiekvereniging uit Amsterdam Zuidoost. De wandelafdeling bestaat nog maar vrij recent, sinds september 2012. De wandelclub is opgericht na afloop van een project van onder meer stadsdeel Zuidoost om mensen met overgewicht te helpen. Het project duurde 13 weken. ‘Maar wat daarna? Het is zonde om de inspanning verloren te laten gaan’, merkte een van de deelnemers op. Henri ter Horst is een fanatieke wandelaar. Hij grapt: ‘Ik loop al vanaf mijn geboorte.’ Hij houdt bovendien van organiseren. Bij atletiekclub Feniks had men over het project vernomen en er interesse voor. Zo kwam de wandelafdeling tot stand. Ter Horst fungeert thans als coördinator en als de stuwende kracht. Vier deelnemers aan het oorspronkelijke overgewichtproject waren de eerste leden. Een paar mensen van de atletiekclub kwamen erbij en langzamerhand is

2 4 ac h t e r g r o n d

juni

2013

de groep met nieuwe leden uitgegroeid tot een vijftiental. Ze variëren in leeftijd van veertig tot vijfenzeventig. Flinke wandelingen van zo tussen de 13 en 18 kilometer staan zaterdags op het programma. Halverwege de wandeling wordt er even gerust. Als nieuwe, beginnende deelnemer hoef je overigens de genoemde afstand niet te lopen. Er is nu ook een beginners-

vooral om het verbeteren van de lichamelijke conditie. Samen in een groep bezig zijn motiveert. Een vrouwelijke deelnemer had eerder een sportschool geprobeerd maar vond dat maar niets. ,,Je doet daar de oefeningen in je eentje. Je mist de stimulans van de groep." Het sociale aspect is eveneens een belangrijke reden om mee te doen. Bij wan-

Lopen en praten, om letterlijk en figuurlijk in beweging te komen club, die rond de 5 kilometer wandelt. Het startpunt is in Zuidoost bij de atletiekclub. In dat stadsdeel vinden de meeste wandelingen plaats. Na een enquête onder de deelnemers is besloten om twee à drie keer per kwartaal buiten Zuidoost te lopen, in de buurt van Amsterdam. De coördinator vindt naast het lopen vooral het organisatorische aspect interessant. Hij stippelt de tochten uit en verzamelt informatie over de route, die hij daarna deelt met de wandelaars. Dit keer komt het ontstaan van het Amsterdamse Bos aan de orde en vallen er namen van de vermaarde veldbioloog Jac. P. Thijsse en de ontwerpers Cornelis van Eesteren en Jakoba Mulder. Bij de meeste deelnemers gaat het

delen hoort praten. Je voert conversaties met verschillende deelnemers tijdens een wandeltocht, en dat is gewoon leuk. Het wandelen verdiept de gesprekken. Kletsen is een verkeerde term in dit opzicht. Soms gaan de gesprekken heel diep en worden gevoelige onderwerpen aangesneden. Ter sprake komt het televisieprogramma ‘De Wandeling’. De opzet is daar om wat van je ziel bloot te leggen. Dat schijnt wandelend beter te lukken dan passief op een stoel. Ook de antieke filosoof Aristoteles wordt er bij de haren bijgesleept. Die gaf zijn lessen tijdens een wandeling. Als je tegelijk loopt en praat, kom je letterlijk én figuurlijk in beweging. Beide hersenhelften worden geactiveerd (links zit je taalcentrum; rechts je motoriek).

De groepsvorming vindt ook iedereen prettig: het bij elkaar betrokken zijn, het naar elkaar informeren wanneer iemand ziek is of anderszins een keertje niet kan meedoen. Een betere conditie is het eerste resultaat dat de deelnemers voelen. Verder begint het weekend vlot. Na twaalf uur ’s middags, wanneer de wandeling is afgelopen, heb je nog veel tijd voor je, terwijl je je opgewekt, voldaan en fris voelt. Soms doen de deelnemers groepsgewijs mee aan een grote wandeltocht, zoals de Egmond Wandel Marathon. Na afloop krijg je een medaille. Dat geeft voor jezelf een erkenning voor alles wat je al die tijd hebt opgebouwd. Een lid houdt tal van gegevens bij, zoals de gelopen afstand, de gemiddelde snelheid, het aantal verbrande calorieën en de bijzonderheden van de wandelingen. Al die weetjes stimuleren om telkens door te gaan in de groep. De gesprekken gaan over alle mogelijke zaken. De deelnemers wisselen tips uit over van alles en nog wat: boeken, films, recepten en reizen. Ook brengen ze elkaar in contact met andere mensen. Na het interview zet de club welgemoed de pas er weer in. Aristoteles had het wellicht nog niet zo gek bedacht over de stimulans van lichaam en geest tijdens een gezamenlijke loop!

de paden op, de lanen in!

www.avfeniks.nl m u g m ag a z i n e