Jaarverslag Stichting Juradi 2013
September 2014 Het bestuur: Mw. C. Zalm LL.M. (voorzitter) Dhr. Mr. W.R. Hagen LL.M. Mw. A.C.S. Bruynje-Groeneweg Mw. A.A. Langedijk LL.M.
1
Inhoudsopgave Pagina Voorwoord
3
Doelstellingen
3
Gang van zaken in 2013
3-5
Financieel overzicht
6
Vrijwilligers
7
Spreekuren, rechtsvragen en verwijzingen
7
Vooruitblik naar 2014
8
2
Voorwoord 2013 was een jaar van tegenstellingen. Aan de ene kant werden de contouren duidelijk van een nieuwe kijk op eerste-lijns-rechtshulp, aan de andere werd een systeem deels afgebroken. De vraag naar rechtshulp nam toe, de mogelijkheden om één en ander te financieren ging grotendeels teloor. Voor een land dat zich voorstaat op juridische aspiraties, met een internationaal orgaan voor geschillenbeslechting tussen landen, met een internationaal strafhof en met allerlei gelieerde organisaties binnen haar landsgrenzen, komen de burgers van dit land er niet best vanaf voor wat betreft rechtsbescherming. Steeds hogere financiële wallen worden opgeworpen, de rechterlijke macht wordt overbelast en geautomatiseerde vormen van vervolging voor bagatellen worden massaal ingezet. Doelstellingen De doelstellingen van de (ANBI) Stichting Juradi laten zich simpelweg omschrijven als het steunen van de vrijwillige rechtshulpactiviteiten in de Kop van Noord-Holland. Stichting Juradi treedt hierbij op als multifunctioneel vehikel met, in samenwerking met het Ministerie van Veiligheid en Justitie, afspraakspreekuren in de 3 Penitentiaire Inrichtingen (PI’s) in Heerhugowaard en het Huis van Bewaring (HvB) in Zwaag, afspraakspreekuren in de Veiligheidshuizen in Alkmaar en Hoorn, als contact platform voor (oud) rechtswinkeliers, en samenwerkingsverbanden met de Rechtswinkel West-Friesland en de Kinder- en Jeugd Rechtswinkel Noord-Holland Noord. Gang van zaken in 2013 Bestuur De werkzaamheden van Juradi-bestuurslid Klazien Hartog kwamen in het gedrang door haar drukke werkzaamheden als Hoofdingeland voor het Waterschap. Dat deed haar medio 2013 besluiten haar taken als bestuurslid neer te leggen. Medio 2013 traden twee nieuwe bestuursleden aan, te weten Anita Bruijnje en Anka Langedijk. Hiermee trok Juradi respectievelijk een niet-juridisch bestuurlid van ‘buiten’ aan en een bestaande vrijwilligersstudente die via de Rechtswinkel West-Friesland al enige tijd werkzaam was voor de Stichting. Zoals gebruikelijk bij vrijwilligersorganisaties als Juradi dienen alle geledingen van de organisatie een stem te hebben in de beslissingen die genomen worden. Stappen werden gezet om de bestuursleden beschikbaar te maken voor directe contacten met de vrijwilligers waarbij de gelaagde structuur tot een minimum wordt beperkt; met andere woorden vrijwilligerswerk op dit niveau heeft binnen Juradi geen hiërarchische drempels. Justitie Het specifieke werkveld in het project ‘Filtratie’ heeft vooral door de systeemwijzigingen vanuit het Ministerie van Justitie en Veiligheid de nodige aanpassingen te verduren gekregen. Het zou te ver voeren in dit jaarverslag een opsomming te geven van de wijzigingen, ook omdat het werkveld zelf nog volop in beweging is. Deze transitieperiode maakt het niet eenvoudiger te opereren in een tijd waarin onzekerheid over organisatie en structuur aan de orde van de dag is.
3
De positieve resultaten van de samenwerking in 2012 en 2013 heeft de Dienst Justitiële Instellingen in november 2013 doen besluiten de werkzaamheden van Juradi in alle penitentiaire inrichtingen in Noord-Holland-Noord voor 2014 veilig te stellen middels een convenant. Een mooi succes voor alle vrijwilligers in het project! Veiligheidshuizen Noord-Holland-Noord Ook het werkveld van de Veiligheidshuizen kwam in 2013 in een overgangsperiode terecht. Hier worden stappen gezet: drie hoofdvestigingen van Veiligheidshuizen, te weten Den Helder, Alkmaar en Hoorn, bij elkaar te voegen. Vanuit de gemeente Alkmaar is het initiatief genomen een stroomlijning in het werk van de Veiligheidshuizen aan te brengen die een betere afstemming tussen de ketenpartners moet bevorderen. Hierbij is voor Juradi als uitgangspunt genomen dat de specifieke kennis en kunde van Juradi in de eerste-lijns-rechtshulp van gedetineerden ook een majeure rol zal blijven spelen bij ex-gedetineerden van het veiligheidshuis. Stappen zijn vanuit Juradi gezet om in 2014 een evenwichtig en begrijpelijk stappenplan te maken en naar de ketenpartners te promoten. Dit moet voor de medewerkers van het Veiligheidshuis duidelijk maken wanneer een probleem juridisch dreigt te worden en juridische bijstand van Juradi dringend gewenst is. Zaken die via de Veiligheidshuizen naar Juradi kwamen, waren allen zonder-meer een uitdaging te noemen, waarbij een zaak die (nu al) meer dan 100 uur in beslag neemt ook voorkwam. Vrijwilligersbehoud en Beheer Met alle veranderingen die van buiten af op Juradi afkwamen, werd ook vrijwilligersbehoud en beheer in het specifieke werk van Juradi bemoeilijkt in 2013. Afgesproken roosters van diensten werden vaak onbenut gelaten, vervangen door spoedafspraken, of uitgesteld. Binnen die moeilijk planbare situatie was vrijwilligersbehoud en beheer een moeizaam geheel. Enerzijds waren er voldoende vrijwilligers die een specifieke tijd konden vrijmaken voor vrijwilligerswerk, aan de andere kant waren er vragen van potentiële cliënten. Het sloot alleen niet goed op elkaar aan. Onder die omstandigheden was het uiterst moeilijk een deel van de vrijwilligers enige mate van zekerheid te bieden over werkzaamheden en tijden. Desondanks is Juradi erin geslaagd om in 2013 aan de vraag te voldoen dankzij de flexibiliteit in de coördinatie en die van de vrijwilligers. De na- en bijscholingen (die goed bezocht werden) vonden vanzelfsprekend doorgang en konden zich verheugen in de vrijwillige medewerking van advocaten, wetenschappers en andere professionals als accountants en bewindvoerders die vanuit hun specialisme de vrijwilligers trainden. Samenwerking met de Rechtswinkel West-Friesland Eind 2013 heeft de Rechtswinkel West-Friesland een tweede vestiging geopend, in Medemblik. De samenwerking met de Rechtswinkel West-Friesland is in 2013 verder uitgebouwd. De vrijwilligers van de Rechtswinkel West-Friesland nemen onder andere deel aan de bij- en nascholingen en participeren in de spreekuren van Juradi. Samenwerking met de Kinder- en Jongeren Rechtswinkel Noord-Holland Noord Gedurende 2013 en op initiatief van een Alkmaarse advocate werd op delen een samenwerkingsovereenkomst bereikt met de Kinder- en Jongeren Rechtswinkel NoordHolland Noord. Dit betrof de uitgave van een gezamenlijke nieuwsbrief en het samenvoegen van de bij- en nascholingen naast enkele andere vormen van samenwerking. In de eerste gezamenlijke na- en bijscholing waren de overeenkomsten meteen goed duidelijk.
4
Hoe verdere invulling te geven aan het over en weer op vrijwilligersniveau kunnen uitwisselen van informatie moet nog haar beslag krijgen. Financiën Er is een duidelijke kentering te zien in de wijze waarop gedacht wordt over de eerste-lijnsrechtshulp. Het subsidiebedrag van overheden wordt hierdoor bemoeilijkt in vergelijking met eerdere jaren. Nu transities (verantwoordelijkheden) van rijksoverheid naar lagere overheden gaan, wordt een algemene trend verlaten en toegespitst op wat een enkele gemeente voor beleid heeft. Zo ontstaan er voor vrijwilligersorganisaties als Juradi subsidieleemtes; valt het ene segment van de organisatie wel in een regeling en een ander deel weer niet. Dit blijkt maar moeizaam op te vullen met particuliere geldgevers. Dit beeld beheerste voor 2013 het financiële plaatje van Juradi. Vrijwilligers maakten spaarzaam gebruik van de onkosten- c.q. kilometervergoedingen, sprekers (op de bij- en nascholingen) gaven hun medewerking gratis en kleine kosten werden grosso-modo niet in rekening gebracht. Klachten Stichting Juradi kent een eigen klachtregeling en heeft een onafhankelijke klachtfunctionaris. Gedurende het jaar 2013 werden geen klachten van cliënten ontvangen over de wijze waarop zaken voor hen door Stichting Juradi werden afgehandeld.
5
Financieel overzicht Eindsaldo 2012
1.842,94
Inkomsten Giften Restantsubsidie Oranjefonds
1.027,51 543,74 1.571,26
Uitgaven Vergoeding onkosten adviseurs Bankkosten Zaalhuur vrijwilligersbijeenkomst Kosten postbus Kleine kas Notaris i.v.m. Oprichting St. Beheer Derdengelden
897,53 84,70 167,40 175,45 250,00 313,50 1.888,58
Mutaties voor Rechtswinkel West-Friesland Inkomsten Uitgaven Positief saldo voor Rechtswinkel West-Friesland Eindsaldo 2013
2290,00 769,50 1.520,50 3.046,12 ======
6
Vrijwilligers Aantal universitaire studenten per ultimo 2013: 7 Aantal juristen/overig per ultimo 2013: 6 Spreekuren, rechtsvragen en verwijzingen Verdeling cliënten over de spreekuren: 7% PI Amerswiel* 13% PI Zuyderbos* 13% Hvb Zwaag* 27% PI Westlinge 40% Veiligheidshuizen 100% *: deze spreekuren zijn in de loop van 2013 opgestart, het genoemde percentage geeft derhalve een iets vertekend beeld Overzicht rechtsvragen: 3% over Faillissementsrecht 3% over Wonen 3% over Arbeidsrecht 6% over Sociale Verzekeringen 6% over Vreemdelingenrecht 6% over Strafrecht (overig) 9% over Civiel recht 9% over Strafrecht (verdachte) 9% over Goederenrecht 12% over Verbintenissenrecht 14% over Personen- en Familierecht 20% over Fiscaal recht 100% In het merendeel van de gevallen gaat het om een hulpvraag op meer dan 1 rechtsgebied: 17% één rechtsgebied 24% twee rechtsgebieden 9% drie rechtsgebieden 35% vier rechtsgebieden 15% vijf rechtsgebieden 100% De dossiers zijn vaak bewerkelijk en nemen vaak veel tijd in beslag. In 20% van de gevallen kon het dossier niet in 2013 worden afgerond en is de juridische bijstaand in 2014 voortgezet. Verwijzingen: 20% is verwezen naar een/de eigen advocaat 20% verwezen naar een andere instantie, bijvoorbeeld de eigen rechtsbijstandverzekeraar
7
Vooruitblik naar 2014 In 2014 zullen de spreekuren in de Penitentiaire Inrichtingen en de Veiligheidshuizen verder worden uitgebouwd. Tevens wordt in 2014 de Stichting Beheer Derdengelden Juradi opgericht. Deze Stichting zal fungeren als derdenrekening voor Stichting Juradi, de Rechtswinkel West-Friesland en de Kinder- en Jeugd Rechtswinkel Noord-Holland Noord
STICHTING JURADI POSTBUS 1278 1700 BG HEERHUGOWAARD IBAN: NL57 INGB 0667.7315.71 www.juradi.nl
[email protected]
8
