Instrumenten voor de aankoop van milieuvriendelijke voertuigen. Infosessie Aankoop duurzame mobiliteit 15 maart 2012 Annemie Wynands

Instrumenten voor de aankoop van milieuvriendelijke voertuigen Infosessie ‘Aankoop duurzame mobiliteit’ 15 maart 2012

Annemie Wynands

Bestek aankoop MVV 1. Personenwagen en lichte vrachtwagen  Technische criteria -

Minimum ecoscore (afhankelijk van type voertuig en brandstof) Milieuvriendelijke brandstof (elektrisch, hybride, LPG, CNG) Certificaat van overeenstemming opvragen!

Bestek aankoop MVV  Ecoscore als gunningscriterium -

Extra punt per ecoscorepunt hoger dan de minimumecoscore Extra punt per schijf van X aantal ecoscorepunten boven de minimumecoscore Aantal punten volgens verschil minimale en hoogste ecoscore

Zorg ervoor dat het aandeel van de ecoscore voldoende doorweegt bij de gunning!

Bestek aankoop MVV 2. Vrachtwagens en bussen    

Minimaal voldoen aan euronorm 6 Euronorm 5 + Roetfilter en AdBlue Milieuvriendelijke brandstof (hybride, aardgas) Maximaal bandstofverbruik opleggen gemeten door één bepaalde cyclus (De Lijn, SORT)

3. Off road machines  Nabehandelingstechnieken in bestek opnemen (vb. roetfilter) Handleiding + voorbeeldbestek te raadplegen op www.samenwerkingsovereeenkomst.be

Samenwerkingsovereenkomst (SO) 1. Wat is de SO?  Samenwerkingsovereenkomst tussen de Vlaamse overheid, de provincies en de Vlaamse gemeenten  Gemeenten kunnen hier vrijwillig op intekenen  Opgedeeld in verschillende thema’s  Opgedeeld in een basis-, onderscheidings- en projectenniveau.  Loopt nog tot 2013

Samenwerkingsovereenkomst (SO) 2. Subsidie  Basis -

€1,7 per inwoner + €1,4 per hectare met een minimum van €20.000

 Onderscheidingsniveau -

€30.000 per voltijdse duurzaamheidsambtenaar bij het behalen van 35 punten

 Projecten -

50% van de kostprijs

Samenwerkingsovereenkomst (SO) 3. Thema mobiliteit  Basisniveau -

Passieve sensibilisatie Deelname MS/MA/DA aan GBC

 Onderscheidingsniveau -

Stimuleren milieuvriendelijk rijgedrag personeel Sneltoets Knelpuntanalyse luchtverontreiniging door verkeer Opmaak actieplan luchtverontreiniging door verkeer Actieve sensibilisatie Inventaris en evaluatie voertuigenpark Actieplan milieuvriendelijk voertuigenpark

Samenwerkingsovereenkomst (SO) -

Aankoop milieuvriendelijk voertuig Opname milieuaspecten in het bestek Resultaatsverbintenis over de hele vloot Bedrijfsvervoerplan

 Projecten -

Uitvoeren van metingen Opname van milieu in het mobiliteitsplan Opmaak actieplan luchtverontreiniging door verkeer Maatregelen om luchtverontreiniging door verkeer aan te pakken Sensibilisatiecampagne Aankoop milieuvriendelijk voertuig

Samenwerkingsovereenkomst (SO) 4. Acties in de kijker  Inventaris en evaluatie voertuigenpark -

Verplicht gebruik van MTV Evaluatie van de volledige vloot 1 punt voor opmaak / 0,5 punten voor actualisatie

 Actieplan milieuvriendelijk voertuigenpark -

Actieplan om het voertuigenpark milieuvriendelijker te maken Per maatregel tijdsplanning en kostencalculatie weergeven Opvolging voorzien Verschil tussen de gewogen ecoscore en de maximale ecoscore (100) wordt verminder met 5% 1 punt

Samenwerkingsovereenkomst (SO)  Aankoop milieuvriendelijk voertuig -

Personenwagen: ecoscore 70 Lichte vrachtwagen • • •

-

N1 klasse I: ecoscore 68 N1 klasse II: ecoscore 54 N1 klasse III: ecoscore 44

Vrachtwagen: euronorm 6 Onderscheidingsniveau 1 punt / project: 30% subsidie

 Opname milieuaspecten in het bestek -

-

Zie handleiding: http://www.lne.be/doelgroepen/lokaleoverheden/so_2008-2013/handleidinggemeenten/handleiding-per-thema/mobiliteit 0,5 punten

Samenwerkingsovereenkomst (SO)  Resultaatsverbintenis over de hele vloot -

-

Nulmeting van de vloot uitvoeren met MTV Huidige ecoscore < 42  ecoscore 45 Huidige ecoscore ≤ 45  Verschil tussen de gewogen ecoscore en de maximale ecoscore (100) wordt verminder met 5% 0,5 punten bij het aangaan van de resultaatsverbintenis 2 punten bij het behalen van de resultaatsverbintenis

Meer info: www.samenwerkingsovereenkomst.be

Ecoscore 1. Wat is ecoscore?  De impact op het milieu en het klimaat in een cijfer van 0 tot 100 weergegeven.  Hoe hoger de ecoscore, hoe milieuvriendelijker het voertuig.

2. Wanneer is een voertuig milieuvriendelijk?  Personenwagens: ecoscore 70  Lichte vrachtwagens: - N1 klasse I: ecoscore 68 - N1 klasse II: ecoscore 54 - N1 klasse III: ecoscore 44 (vereisten samenwerkingsovereenkomst)

Ecoscore 3. Wat zit er in de ecoscore vervat?  Verschillende schadelijke effecten van voertuigen -

Broeikaseffect • • •

-

Koolstofdioxide (CO2) Methaan (CH4) Distikstofoxide (N2O)

Schade als gevolg van luchtkwaliteit •

Schade aan de menselijke gezondheid  Koolstofmonoxide (CO)  Koolwaterstoffen (HC)  Stikstofoxiden (NOx)  Roetdeeltjes (PM)  Zwaveldioxide (SO2)

Ecoscore •

-

Schade aan het milieu  Stikstofoxiden (Nox)  Zwaveldioxide (SO2)

Lawaaihinder •

Motorgeluid van het voertuig

 Stoffen die vrijkomen bij de productie en de distributie van de brandstof

Ecoscore

Ecoscore 4. Gewogen ecoscore  Rekening houdend met het werkelijke verbruik  Bestuurder heeft invloed op de gewogen ecoscore

5. Gewogen gemiddelde ecoscore    

Gewogen ecoscore van een vloot of deelvloot Rekening houdend met het werkelijke verbruik Rekening houdend met het aantal gerede kilometers Bestuurder heeft invloed op de gewogen gemiddelde ecoscore

Meer info: www.ecoscore.be

Milieutoetsing voertuigenpark (MTV) 1. Wat is MTV?  Toetsing van het voertuigenpark op haar milieuvriendelijkheid  Internettoepassing (www.ecoscore.be)  Enkel zelf ingegeven vloten kunnen geraadpleegd worden

Milieutoetsing voertuigenpark (MTV) 2. Waarom MTV?  Berekent de gewogen ecoscore voor ieder voertuigen  Berekent de gewogen gemiddelde ecoscore voor deelvloten en volledige vloot  Geeft een indicatie van welk voertuig het meest en het minst milieuvriendelijk is.  Geeft een indicatie van welk voertuig door het gebruik de meeste ruimte biedt tot verbeteren van de milieuvriendelijkheid van de vloot  Onderbouwing voor het beleid, hiervoor kan gebruik gemaakt worden van tabellen en grafieken.

Milieutoetsing voertuigenpark (MTV) 3. Hoe werkt MTV?  Gegevens verzamelen -

Type voertuig Type brandstof Datum eerste ingebruikname Euroklasse Gerede kilometers Werkelijke verbruik Emissiegegevens (CO, HC, Nox, PM, geluid)

 Opladen vlootgegevens -

Maak hiervoor gebruik van de template

Milieutoetsing voertuigenpark (MTV)  Analyse uitgevoerd door MTV  Resultaten interpreteren -

Maak hiervoor van de tabellen Met Excel kunnen er grafische voorstellingen gemaakt worden

4. Opmaken actieplan milieuvriendelijk voertuigenpark    

Overzicht huidige voertuigenpark + knelpunten Doelstelling Acties (tijdsplanning + kostencalculatie) Opvolging

Milieutoetsing voertuigenpark (MTV) Mogelijke acties -

Milieuonvriendelijke voertuigen vervangen door milieuvriendelijke Gebruik van de gemotoriseerde voertuigen verminderen Roetfilter plaatsen Bandenspanning op peil houden Opleiding ‘milieuvriendelijk rijgedrag’ Voertuigen aankopen op alternatieve brandstoffen Verbruik consequent opvolgen

Handleiding MTV te raadplegen op www.samenwerkingsovereenkomst.be

Printscreens MTV • Via www.ecoscore.be Rechter bovenhoek MTV Web

KB aankoop energiezuinige voertuigen 1. Welke voertuigen?  Wegvoertuigen: -

Personenwagens (M1) Lichte vrachtwagens (N1) Zware vrachtwagens (N2, N3) Bussen (M2, M3)

 Uitgezonderd volgende voertuigen -

Voertuigen voor bouwplaatsen, steengroeven en (lucht)havens Voertuigen voor de strijdkrachten, civiele bescherming, brandweer en ordehandhavingsdiensten Mobile machines = zelfaangedreven voertuigen, speciaal ontworpen voor werkzaamheden, niet geschikt voor personen of goederenvervoer

KB aankoop energiezuinige voertuigen 2. Toepassingsgebied • Diensten die verplicht zijn de wet op de overheidsopdrachten toe te passen.

• Exploitanten die moeten voldoen aan openbare dienstverplichtingen in het kader van een openbare diensten contract (vb. De Lijn)

KB aankoop energiezuinige voertuigen 3. Verplichte milieucriteria in het bestek  Het energieverbuik  De CO2-uitstoot  De uitstoot van NOx, NMHC en PM

4. Hoe opnemen in het bestek?  Als technische criterium OF  Als gunningscriterium

KB aankoop energiezuinige voertuigen 4. Operationele levensduurkosten  Energieverbruik -

Eén monetaire waarde per energie-eenheid (laagste kosten voor belastingen) (afgelegde aantal km tijdens de levensduur – reeds afgelegde aantal km) x energieverbruik x kosten/energieeenheid

 CO2-uitstoot -

(afgelegde aantal km tijdens de levensduur – reeds afgelegde aantal km) x CO2 (kg/km) x kosten/kg

KB aankoop energiezuinige voertuigen  Verontreinigende stoffen (NOx, NMHC, PM) -

(afgelegde aantal km tijdens de levensduur – reeds afgelegde aantal km) x emissie (g/km) x kosten/g Som van de levensduurkosten van Nox, NMHC en PM

Kosten van de uitstoot door het wegvervoer (prijspeil 2007)

CO2

NOx

NMHC

PM

0,03-0,04 EUR/kg

0,0044 EUR/kg

0,001 EUR/g

0,087 EUR/g

 Hogere kosten toepassen mag als dat deze kosten deze uit te tabel vermenigvuldigd met factor 2 niet overschrijdt.  Brandstofverbruik, CO2-uitstoot en uitstoot verontreinigde stoffen zijn gebaseerd op de gestandaardiseerde testprocedures van de Unie

KB aankoop energiezuinige voertuigen Aantal afgelegde kilometers tijdens de levensduur van een wegvoertuig

Voertuigcategorie

Aantal afgelegde kilometers tijdens de levensduur

Personenwagens (M1)

200 000 km

Lichte bedrijfsvoertuigen (N1)

250 000 km

Zware bedrijfsvoertuigen (N2, N3) Bussen (M2, M3)

1 000 000 km 800 000 km

Het besluit trad in werking op 15 januari 2011

KB aankoop energiezuinige voertuigen 5. Ecoscore voor personenwagens en lichte vrachtwagens  De verplichte milieucriteria zitten allemaal vervat in de ecoscore  Maar ook nog de volgende criteria: CO en geluid  Ecoscore is een eenvoudig instrument om te voldoen aan het KB!

KB aankoop energiezuinige voertuigen 6. Wat bij zware vrachtwagens en bussen?  Geen gestandaardiseerde berekening voor CO2-uitstoot  Vergelijken van CO2-uitstoot tussen verschillende voertuigen is niet mogelijk.  Tenzij in bestek gevraagd wordt een bepaalde berekeningsmethode toe te passen (De Lijn-cyclus).  Maak eventueel gebruik van de euronorm (enkel CO2 zit hier niet in vervat)

Contactgegevens

Annemie Wynands

 E-mail: [email protected]  Tel.: 02 553 14 93