INHOUDSTAFEL I.
INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
II.
ENKELE STELLINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. In de consultatieplaats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Ondersteuning, gegevensbanken en protocollen . . . . . . . . . D. Veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Taak overheid/beroepsvereniging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . F. Opleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
III.
DOELSTELLINGEN VAN HET DOSSIER . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
IV.
VERZAMELEN VAN GEGEVENS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Consultatiegegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Wat registreren? Hoe volledig? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Voorwaarden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Het huisbezoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Zelf uitgevoerde technische onderzoeken . . . . . . . . . . . . . D. Zelf verzameld: laboratoriumuitslagen en beeldvorming . E. Specialistische gegevens en kliniekgegevens . . . . . . . . . . . .
13 13 13 14 15 16 17 17
V.
BASISORDENEN VAN DE GEGEVENS . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Tijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Auteur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Rubriceren: SOEP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Vrije tekst of trefwoorden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Standaardformulieren/-schermen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . F. Episodegericht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . G. Zorgelementen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . H. Probleemgericht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. De probleemlijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Het problem oriented registreren . . . . . . . . . . . . . . . . .
18 18 18 18 20 22 23 24 25 25 27
VI.
INTEGREREN VAN EXTERNE GEGEVENS . . . . . . . . . . . . . . 30 A. Het papieren dossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 B. Het computerdossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Intersentia
4 4 5 6 7 7 8
v
Inhoudstafel
VII.
HERORDENEN VAN DE GEGEVENS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 A. Het papieren dossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 B. Het computerdossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
VIII. GEBRUIKEN VAN DE GEGEVENS TIJDENS DE CONSULTATIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Het papieren dossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Het computerdossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Eén welbepaald gegeven snel kunnen terugvinden . . a) Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Van eenzelfde gegeven snel de evolutie kunnen volgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Verzameling van alle consultatieregistraties . . . . . . . . a) Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Verzameling van één/meerdere soorten gegevens van de consultatieregistraties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Van een verzameling van gegevens snel de evolutie kunnen volgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Verzameling actieve diagnoses, antecedenten of archief van diagnoses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Verzameling actieve behandelingen, antecedenten of archief van medicaties/behandelingen . . . . . . . . . . a) Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Verzamelingen van laboratoriumuitslagen . . . . . . . . . a) Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Voorschriften aanmaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10. Integratie van dossiergegevens in de uitgaande communicatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
vi
39 39 39 42 42 42 42 42 42 42 42 43 43 43 44 44 44 45 46 46 46 47 47 48 48 48 48 48 48 48 49
Intersentia
Inhoudstafel
a) Doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 b) Voorwaarde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 11. Communicatie van een volledig dossier . . . . . . . . . . . . 50 IX.
VAN PASSIEF GEHEUGEN TOT ACTIEVE PARTNER OF EEN EENVOUDIG ALGORITME MET IMMENSE MOGELIJKHEDEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
X.
ONDERSTEUNING EN BEWAKING DOOR DE COMPUTER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Ondersteuning tijdens de consultatie . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Opzoeken dossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Afkortingen/keuzelijsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Standaardbrieven/-formulieren . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Standaardvoorschriften . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Standaardschermen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Standaarddosering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Posologieblad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Medicatie monitoring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Berekeningen maken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10. Voorstellen van gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11. Grafisch voorstellen van gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . 12. Economische aspecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Bewaking tijdens invoeren van de gegevens . . . . . . . . . . . . 1. Allergiebewaking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Allergiebewaking versus pseudo-bewaking . . . . . . . b) Invoeren van het allergeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Bewaking van de allergie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Bewaking intoleranties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Bewaking interacties/contra-indicaties . . . . . . . . . . . . . 4. Dosiscontrole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Vergelijken van gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54 56 56 57 58 58 58 59 59 60 60 61 61 62 64 66 66 67 67 68 69 71 73
DATABANKEN INTERACTIEF MET HET REGISTRATIEGEBEUREN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Wanneer informatie / interactie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Informatie op vraag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Steeds informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Interactie: informatie onder voorwaarde . . . . . . . . . . . a) Wanneer de informatie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Hoe belangrijk is de informatie? . . . . . . . . . . . . . . . B. De kwaliteit van de interactie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
74 74 74 75 76 76 78 80
XI.
Intersentia
vii
Inhoudstafel
XII.
1. Kwaliteit van de databank . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Kwaliteit van de geregistreerde gegevens . . . . . . . . . . . 3. De beslissing van de arts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Juridisch aansprakelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Van de uitgever van de databank . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Van de patiënt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Van de arts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
80 81 83 83 83 84 85
PLANNING EN PREVENTIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. De planningsmodule invullen op individueel niveau . . . . B. Planningsmodule invullen op “alle” dossiers . . . . . . . . . . . C. Bewaken op individueel niveau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Bewaken op groepsniveau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. Bewaken op alle dossiers ten behoeve van kwaliteitsevaluatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . F. Een voorbeeld van computerondersteuning: vaccineren . 1. Ondersteuning bij voorschrijven van het vaccin . . . . . 2. Ondersteuning bij invoeren van vaccin . . . . . . . . . . . . 3. Ondersteuning bij vaccinatierapport . . . . . . . . . . . . . . 4. Ondersteuning bij vaccinatieplanning . . . . . . . . . . . . .
87 87 89 90 92 92 94 94 95 95 97
XIII. PARAMETERS, PROTOCOLLEN, PREVENTIE EN PLANNING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 XIV. GEKOPPELDE DOSSIERS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Administratief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Stamboom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Wat brengt dit als voordelen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Wat veroorzaakt dit als problemen? . . . . . . . . . . . . . . XV.
GLOBAAL MEDISCH DOSSIER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
XVI. SCHAALVERGROTING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Waar gaat het over? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. De map papieren documenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Het elektronisch dossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Het multidisciplinair dossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) De privacy van de patiënt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Overlappende cirkels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Het virtuele elektronisch dossier . . . . . . . . . . . . . . . . B. Privacyproblematiek: toegang tot het dossier . . . . . . . . . 1. Wat behoort tot het dossier van de patiënt? . . . . . . .
viii
104 104 104 105 106
113 113 113 115 115 115 117 122 124 124
Intersentia
Inhoudstafel
2. Wie heeft toegang tot het dossier? . . . . . . . . . . . . . . . 3. Wat betekent toegang hebben? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Toegangscontrole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Verantwoordelijkheid van de dossierbeheerder . . . . . . . . D. Centraal medicatiedossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. De huidige situatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Het elektronisch medisch voorschrift . . . . . . . . . . . . . 3. Een centraal medicatiedossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Juridische problemen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
125 126 127 129 130 130 133 135 137
XVII. EEN UITWISSELINGSFORMAAT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Wat moet uitgewisseld worden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Uitwisseling tussen twee identieke systemen . . . . . . . . . . . C. Uitwisseling tussen verschillende systemen . . . . . . . . . . . . 1. Definiëren van de essentiële kenmerken . . . . . . . . . . 2. Vastleggen van de codes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Beschrijven van de verbanden . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
138 138 139 140 141 145 147
XVIII. ANALYSE VAN DE GEGEVENS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Zelf- en kwaliteitscontrole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Uitvoer naar wetenschappelijk onderzoek . . . . . . . . . . . . C. Uitvoer naar overheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
149 149 149 150
XIX. JURIDISCHE BESCHOUWINGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Het algemeen juridisch kader van het medisch dossier . . 1. De wet uitoefening gezondheidszorgberoepen (WUG) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a) Minimumcriteria voor het elektronisch medisch en verpleegkundig dossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Organisatie en beheer van het algemeen medisch dossier (AMD) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c) Mededeling van nuttige/noodzakelijke gegevens . 2. De wet op de rechten van de patiënt (WRP) . . . . . . . a) Zorgvuldig bijhouden en veilig bewaren van een patiëntendossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Inzagerecht in het patiëntendossier . . . . . . . . . . . . c) Recht op afschrift . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. De wet verwerking persoonsgegevens (WVP) . . . . . . . a) Toepassing van de WVP op manueel bijgehouden dossiers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Verwerking van persoonsgegevens betreffende de gezondheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
152 152
Intersentia
152 152 153 154 155 155 157 158 159 159 159
ix
Inhoudstafel
c) Toegang tot, verbetering en verwijdering van persoonsgegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d) Verantwoordelijkheden van de huisarts/verwerker B. Bespreking van enkele bijzondere problemen . . . . . . . . 1. Welke gegevens registreren? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Hoe registreren? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Informatie uit/interactie met databanken . . . . . . . . . 4. Gekoppelde dossiers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Plaatsen van dossiers op een server . . . . . . . . . . . . . . 6. Werken met protocollen, standaarden, richtlijnen . . C. Het beroepsgeheim in relatie tot het medisch dossier en medische getuigschriften . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Het beroepsgeheim in relatie tot het medisch dossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Het beroepsgeheim in relatie tot de aflevering van een medisch getuigschrift . . . . . . . . . . . . . . . . . . XX.
160 160 161 161 162 163 164 165 165 166 166 167
VEILIGHEID . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Een netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B. Security starts at home . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Dat klein beetje extra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Anti-virus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Back-up . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Freeware, Shareware en Spyware . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Browsing the internet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Personal firewall . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Mobiele technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D. Encryptie en professionele beveiliging . . . . . . . . . . . . . . . 1. Beveiliging van het interne netwerk . . . . . . . . . . . . . . a) Een firewall . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) VPN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Beveiliging van het externe verkeer . . . . . . . . . . . . . . a) Internetcertificaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . b) Public-Private Key encryption . . . . . . . . . . . . . . . . E. Big Brother is watching you . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
169 169 171 172 172 174 175 175 176 177 177 178 178 179 180 180 181 182
XXI. BIJLAGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Trefwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Geneesmiddelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Geneesmiddel als allergeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Laboratoriumtrefwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Diagnostische trefwoorden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Behandelingen en procedures . . . . . . . . . . . . . . . . . .
183 183 185 187 187 188 190
x
Intersentia
Inhoudstafel
B. Enkele definities . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C. Wetteksten/achtergronddocumenten . . . . . . . . . . . . . . . 1. De wet tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Het globaal medisch dossier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3. Het medisch dossier in het ziekenhuis . . . . . . . . . . . . 4. De wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Functies van het elektronisch medisch dossier bij de huisarts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Criteria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Labeling software . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
190 196 196 198 200 202 209 214 229
TREFWOORDENREGISTER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
Intersentia
xi