Begroting 2015
Inhoudsopgave begroting Omschrijving
blz.
Voorwoord................................................................................................................. 3 Leeswijzer ................................................................................................................. 6 I. De gemeente in het kort ........................................................................................ 7 I.1 Algemeen ..................................................................................................................... 8 I.2 Visie en missie van de gemeente .................................................................................. 8 I.2.1 Visie en missie ....................................................................................................... 8 I.2.2 Collegewerkprogramma 2014-2018........................................................................ 9 I.3 Kerngegevens..............................................................................................................10 I.3.1 Sociale structuur ....................................................................................................10 I.3.2 Financieel ..............................................................................................................11 I.3.3 Fysiek ....................................................................................................................13 I.3.4 Personeel ..............................................................................................................13 I.4 Behandeling begroting .................................................................................................14
II. Beleidsbegroting ................................................................................................ 15 II.1 Algemeen ...................................................................................................................16 II.2 Programmaplan ..........................................................................................................17 II.2.1. Programma´s.......................................................................................................17 II.2.1.1 Programma 1: Bestuurlijke organisatie ...........................................................17 II.2.1.2 Programma 2: Ruimte, wonen, bedrijvigheid en toerisme ..............................22 II.2.1.3 Programma 3: Openbare ruimte .....................................................................30 II.2.1.4 Programma 4: Veiligheid en handhaving ........................................................35 II.2.1.5 Programma 5: Zorg, welzijn en educatie ........................................................38 II.3 Paragrafen ..................................................................................................................44 II.3.1 Paragraaf Bedrijfsvoering .....................................................................................44 II.3.2 Paragraaf Verbonden partijen ...............................................................................51 II.3.3 Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen ...............................................................56 II.3.4 Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing ..........................................63 II.3.5 Paragraaf Grondbeleid .........................................................................................67 II.3.6 Paragraaf Financiering .........................................................................................73 II.3.7 Paragraaf Lokale heffingen...................................................................................79
III. Financiële begroting.......................................................................................... 85 III.1 Overzicht baten en lasten ..........................................................................................86 III.1.1 Toelichting op de baten en lasten ........................................................................89 III.1.2 Overzicht incidentele baten en lasten ..................................................................92 III.2 Financiële positie .......................................................................................................94 III.2.1. Toelichting op de financiële positie .....................................................................94 III.2.1.1 Begrotingsruimte ...........................................................................................94 III.2.1.2 Dekkingsplan ................................................................................................94 III.2.2 Uitkering uit het Gemeentefonds .........................................................................95 III.2.3 Arbeidsgerelateerde verplichtingen .....................................................................96 III.2.4 Investeringen .......................................................................................................97 III.2.5 Financiering .........................................................................................................98 III.2.6 Reserves en voorzieningen .................................................................................99 III.2.7 Meerjarenramingen ...........................................................................................100
Vaststelling begroting 2015 ................................................................................. 101 IV. Bijlagen ............................................................................................................ 103 IV.1 Verklaring afkortingen en gebruikte termen .............................................................104 IV.2 Investerings- en urgentieschema 2015-2018 ...........................................................107 IV.3 Overzicht geraamd verloop reserves en voorzieningen ...........................................111 IV.4 Meerjarenramingen 2015-2018................................................................................113 Begroting 2015
1
Gemeente Noordwijkerhout
IV.5 Berekening EMU-saldo 2014-2016 ..........................................................................118 IV.6 Conversietabel programma’s – producten ...............................................................119
Begroting 2015
2
Gemeente Noordwijkerhout
Voorwoord Inleiding Hierbij bieden wij u de begroting 2015 ter vaststelling aan. De begroting omvat de programma’s, de verplichte paragrafen, de financiële begroting en de meerjarenramingen voor 2016 tot en met 2018. Deze begroting is opgesteld op basis van de Voorjaarsbrief 2014. Daarnaast is in de ramingen onder andere rekening gehouden met de gevolgen van de meicirculaire 2014. De uitwerking van het coalitieakkoord zal separaat worden aangeboden en tegelijkertijd met de begroting door de commissies en de gemeenteraad worden behandeld en vastgesteld. De beleidsmatige gevolgen van het Collegewerkprogramma 2014-2018 zijn wel verwerkt in de begroting 2015. De financiële gevolgen van dit programma zijn echter niet verwerkt in de begroting 2015. Deze worden in de eerste begrotingswijziging verwerkt en worden meegenomen in het raadsvoorstel voor de vaststelling van de begroting 2015. Uitkomst conceptbegroting 2015-2018 De nu voorgelegde conceptbegroting, exclusief dekkingsplan, geeft het volgende beeld: bedragen x € 1.000
Begroting 2015-2018
2015
2016
2017
2018
Uitkomst conceptbegroting 2015-2018 Saldo meerjarenraming Voorjaarsbrief 2014
213 23
369 -31
40 -168
-209 -198
Verschil met Voorjaarsbrief
190
400
208
-11
- = nadelig
Ondanks de moeilijke financiële situatie kunnen wij u voor het jaar 2015 een sluitende begroting aanbieden. Dit komt onder andere doordat al vroegtijdig is geanticipeerd op de teruglopende rijksinkomsten. Daarnaast vallen de salariskosten en rentelasten lager uit dan waarmee meerjarig rekening was gehouden. Conform de meerjarenbegroting 2014-2017 is voor de toeristenbelasting, forensenbelasting en overige tarieven precariobelasting een extra belastingverhoging van 2% geraamd bovenop de inflatie. Om verdere lastenverzwaring te voorkomen, is in deze begroting afgezien van de jaarlijkse extra verhoging van 2% van belastingen voor inwoners van de gemeente Noordwijkerhout (zoals vastgesteld in de meerjarenbegroting 2014-2017). Conform het coalitieakkoord 20142018 stijgen de tarieven van de onroerende zaakbelastingen, de hondenbelasting en de precariobelasting op woonschepen in 2015-2018 daarom jaarlijks slechts met de inflatiecorrectie. De inflatiecorrectie in 2015 is geraamd op 1,5% en in de jaren daarna op 1,75%. Uitkering uit het Gemeentefonds In de programmabegroting 2015 is de uitkering uit het Gemeentefonds berekend op basis van de meicirculaire 2014. Als gevolg van de op Prinsjesdag te presenteren rijksbegroting kunnen er nog bijstellingen voor deze uitkering plaatsvinden. Valentijnsakkoord 2013 Een belangrijke basis voor deze begroting is het uitvoering geven aan de 36 strategische afspraken uit het Valentijnsakkoord. Verspreid over de 5 bekende beleidsvelden vormen deze afspraken een belangrijk kader. Niet alleen voor 2015, maar ook voor de jaren daarna. Ook in Noordwijkerhout wordt immers het belang onderschreven van het versterken van de
Begroting 2015
3
Gemeente Noordwijkerhout
strategische positie van de Duin- en Bollenstreek. Onderdelen van die afspraken treft u dan ook aan bij de verschillende programma's. Toekomstperspectief Duin- en Bollenstreek In de Duin- en Bollenstreek zijn economie en landschap van oudsher nauw verbonden. De Duin- en Bollenstreek is hiermee een uniek, ruimtelijk, economisch en maatschappelijk samenhangend gebied. Om er voor zorg te dragen dat de Greenport Duin- en Bollenstreek zijn positie behoud en versterkt, staat de Duin- en Bollenstreek voor een omvangrijke economische en landschappelijke vitaliseringsopgave. Op basis van de Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport (ISG) is er een strategisch toekomstperspectief voor de streek vastgelegd. Een perspectief waar ingezet wordt op het realiseren en versterken van gewenste ontwikkelingen en het saneren van ongewenste ontwikkelingen. Het ISG-beleid is doorvertaald in een afsprakenkader ‘Kadernota bestemmingsplan Buitengebied’. Dit afsprakenkader is een hulpmiddel om de ISG op passende wijze te vertalen in het bestemmingplan Buitengebied, wat uiteindelijk moet resulteren in een gebied waarin een vitale economie en een open, aantrekkelijk buitengebied centraal staan en die elkaar versterken. Kortom: een vitale economie in een vitaal landschap met als uitgangspunt het behoud van de cultuur-historische waarden van de Bollenstreek. Ook in de komende herziening van de ISG zullen deze uitgangspunten worden verwerkt. Decentralisaties Met ingang van 1 januari 2015 wordt de gemeente verantwoordelijk voor vrijwel alle jeugdhulp, voor mensen met arbeidsvermogen die ondersteuning nodig hebben en voor de extramurale begeleiding. Wij gaan er daarbij vanuit dat de inwoners allemaal kunnen meedoen, zich kunnen ontplooien en de verantwoordelijkheid kunnen nemen voor zichzelf, voor elkaar en de leefomgeving. Voor de inwoners voor wie dat geheel of gedeeltelijk niet haalbaar is, is tijdelijke of langdurige ondersteuning beschikbaar. De gemeenten Hillegom, Lisse, Noordwijk, Teylingen en Noordwijkerhout werkten in 2013 en 2014 gezamenlijk aan het inrichten van deze nieuwe taken. Met de komst van de decentralisaties is ook een Deelfonds Sociaal Domein ingesteld voor de nieuwe taken vanuit de Jeugdwet, Wmo en Participatiewet. Op dit moment is er nog veel onzekerheid over de hoogte van dit fonds. Uitgangspunt is dat gestreefd wordt naar een uitvoering die past binnen het beschikbare budget. Voor 2015 zal de zorgcontinuïteit geborgd worden en zal verder gewerkt worden aan de transformatie en innovatie van deze nieuwe taken. Communicatiebeleidsplan De nieuwe coalitie vindt het van groot belang dat de informatie-uitwisseling tussen de gemeente en de burger goed functioneert en een kwalitatief hoogwaardig niveau heeft. In het nieuwe communicatiebeleidsplan 2015-2018 geven wij hieraan verder vorm.
Begroting 2015
4
Gemeente Noordwijkerhout
Tot slot De begroting 2015 hebben wij opgesteld met inachtneming van de meest recente en bekende gegevens. Indien in de loop van het jaar de noodzaak van nieuwe initiatieven blijkt, leggen wij dit op de gebruikelijke wijze aan uw raad voor. Het is aan u om een oordeel over onze voorstellen te geven en de begroting 2015 vast te stellen. Wij rekenen ook dit keer op een constructieve bespreking met uw raad. Noordwijkerhout, 16 september 2014 Burgemeester en wethouders van Noordwijkerhout,
R.J.M. van der Haring loco-secretaris
Begroting 2015
drs. G. Goedhart burgemeester
5
Gemeente Noordwijkerhout
Leeswijzer De indeling van de begroting moet voldoen aan het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Hiervoor hebben wij aansluiting gezocht bij de ’Handreiking duale begroting‘ van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De begroting, die door uw raad wordt vastgesteld, is als volgt opgebouwd: I. De gemeente in het kort In dit onderdeel treft u de visie, de missie en de kerngegevens van onze gemeente aan. II. Beleidsbegroting Hierin lichten wij het voorgenomen beleid per programma toe. Ook zijn in dit deel van de begroting verplichte paragrafen opgenomen. De paragrafen gaan in op zaken die van belang zijn voor de realisatie van alle producten. Onder andere betreft dit de bedrijfsvoering van de gemeente. III. Financiële begroting In de financiële begroting geven wij aan wat de uitvoering van de programma’s kost en hoe de lasten worden gedekt. Verder gaan wij onder andere in op de budgettaire positie van de gemeente. IV. Bijlagen Het vierde onderdeel van de begroting bestaat uit de bijlagen. Hierin vindt u onder andere een overzicht van de gebruikte afkortingen, het investerings-/urgentieschema 2015-2018 en een overzicht van het geraamde verloop van de reserves en de voorzieningen voor de periode 2015-2018. Productenraming Naast de begroting is er nog één begrotingsstuk: de productenraming. Dit is het instrument voor het college van burgemeester en wethouders om de door uw gemeenteraad vastgestelde begroting uit te voeren. Het is een beheersinstrument. Het college stelt dit begrotingsstuk dan ook vast. De productenraming bestaat uit een specificatie van de cijfers per budgethouder. Daarnaast zijn nadere specificaties opgenomen van diverse ramingen. Het gaat hierbij onder andere om de berekening van de kapitaallasten en de personeelslasten. De productenraming ligt voor uw raad ter inzage.
Begroting 2015
6
Gemeente Noordwijkerhout
I. De gemeente in het kort
Begroting 2015
7
Gemeente Noordwijkerhout
I.1 Algemeen De gemeente Noordwijkerhout ligt in de Provincie Zuid-Holland en bestaat uit de kernen Noordwijkerhout en De Zilk. Het gemeentehuis is gevestigd aan de Herenweg 4 te Noordwijkerhout. Het gemeentehuis is voor het publiek toegankelijk van maandag tot en met vrijdag van 8.30-17.00 uur.
Bereikbaarheid: Postadres Postbus 13 2210 AA Noordwijkerhout Telefoon 0252 343 737 of 14 0252 Fax 0252 373 044 E-mail
[email protected] Website www.noordwijkerhout.nl
I.2 Visie en missie van de gemeente I.2.1 Visie en missie De visie van de gemeente Noordwijkerhout is verwoord in tal van documenten die u aantreft onder de Kaders per programma. Voor de periode 2014-2018 is de visie van wat in deze periode bereikt moet worden door de coalitiepartijen verwoord in het Coalitieakkoord 20142018. De missie van de gemeente is afgeleid van dit coalitieakkoord. Deze missie luidt als volgt: “Noordwijkerhout is een prachtig uitziend en veilig dorp met een verantwoord voorzieningenniveau, waarbij de gemeente zijn zelfstandigheid behoudt. Een plek waar het aangenaam is om te wonen, te werken en te recreëren. Behoud van de bollengrond, het versterken van een groen en bloemrijk aanzien van de streek met een open landschap en het behoud van het eigen karakter van de dorpskernen zijn uitgangspunten.” Deze missie bepaalt de doelen van het gemeentebestuur en de gemeentelijke organisatie van onze gemeente. De missie is dus de opgave naar de burgers en naar de maatschappij. In het coalitieakkoord zijn diverse beloftes aan de burgers, bedrijven, verenigingen en instellingen opgenomen. Deze worden uitgewerkt in het nieuwe communicatiebeleidsplan. De gemeente Noordwijkerhout heeft drie kernwaarden waardoor de wijze van besturen, werken en communiceren wordt gekenmerkt: 1. Nuchter: Noordwijkerhouters zijn nuchter. Wij vertalen dit naar een pragmatische wijze van werken. We zijn daarbij kostenbewust en onze praktische aanpak is efficiënt. Onze communicatie is helder, eenduidig en begrijpelijk. 2. Betrokken: De saamhorigheid binnen onze gemeente is groot. We zorgen voor elkaar. We zijn actief, levendig en meelevend. Wij tonen betrokkenheid door onze open manier van communiceren. Ons inlevingsvermogen is groot. We zijn toegankelijk en vriendelijk. 3. Kleurrijk: Noordwijkerhout heeft een uniek mooi buitengebied. De kernwaarde ‘kleurrijk’ staat niet alleen voor de prachtige fleurige omgeving, maar ook voor de vele kleurrijke activiteiten, zoals carnaval, bloemencorso en kermis. We zijn actief en enthousiast. In het doen en laten van onze gemeente blijven we deze kernwaarden uitdragen.
Begroting 2015
8
Gemeente Noordwijkerhout
I.2.2 Collegewerkprogramma 2014-2018 Op basis van het coalitieakkoord 2014-2018 is er een Collegewerkprogramma opgesteld. Het Collegewerkprogramma is het document, waarmee het coalitieakkoord wordt uitgevoerd. In de programma’s van deze begroting is de jaarschijf 2015 van dit Collegewerkprogramma beleidsmatig verder uitgewerkt. Behalve de jaarlijkse verslaglegging in de rekening over de desbetreffende jaarschijf, zal er na 3 jaren (dus medio 2017) een evaluatie van dit Collegewerkprogramma plaatsvinden.
Begroting 2015
9
Gemeente Noordwijkerhout
I.3 Kerngegevens I.3.1 Sociale structuur Aantal inw oners Omschijving
1-1-2014
1-1-2015
1-1-2016
1-1-2017
1-1-2018
0 - < 20 jaar
3.640
3.655
3.683
3.729
3.758
20 - < 65 jaar
9.247
9.284
9.355
9.472
9.546
65 jaar en ouder
3.069
3.081
3.104
3.143
3.167
15.956
16.020
16.142
16.344
16.471
totaal
Bij de berekening van het aantal inwoners is rekening gehouden met de oplevering van woningen in de diverse nieuwbouwprojecten.
Aantal inwoners (per 31 december) 18.000 16.000 14.000
12.000
65 jaar en ouder
10.000 20 - < 65 jaar
8.000 6.000
0 - < 20 jaar
4.000 2.000 0 2005
Begroting 2015
2007
2009
2011
10
2013
2015
Gemeente Noordwijkerhout
I.3.2 Financieel 2011
2012
2013
2014
2015
Totale baten
33.609
37.461
45.674
34.300
38.813
Totale lasten
33.369
36.146
44.868
34.300
38.600
240
1.315
806
0
213
Totale baten
2.154
2.392
2.902
2.150
2.423
Totale lasten
2.139
2.308
2.851
2.150
2.409
15
84
51
0
14
5.418
5.905
6.139
6.878
6.967
347
377
390
431
435
12.234
12.809
12.577
12.783
18.281
784
818
799
801
1.141
31.944
31.911
29.736
29.744
29.542
9.450
10.244
12.485
13.268
13.011
41.394
42.155
42.221
43.012
42.553
Totaal exploitatie (x € 1.000,-)
Exploitatieresultaat Per inw oner
Exploitatieresultaat Belastingen Totaal opbrengst (x € 1.000,-) Opbrengst per inw oner Uitkering Gem eentefonds Totaal opbrengst (x € 1.000,-) Opbrengst per inw oner Reserves per balansdatum (x € 1.000,-) Algemene reserves Bestemmingsreserves Totaal
De baten van de gemeenten komen op verschillende wijzen binnen. Hieronder wordt globaal aangegeven uit welke inkomstenbronnen de gemeente geld ontvangt.
1 2 3 4 5 6
Omschrijving (x € 1.000) Uitkering Gemeentefonds Doeluitkeringen Belastingen en leges Rente en dividenden Reserves Overige inkomsten (o.a. grondexpl.) totaal
2013 12.577 3.027 8.805 2.957 8.377 9.931 45.674
2014 12.783 2.797 9.521 2.713 1.781 4.705 34.300
2015 18.281 1.891 9.648 2.807 1.417 4.769 38.813
€ x 1.000,-
Waar kom t het geld vandaan 20.000 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 1
2
3
4
5
6
inkomstenbron 2013
Begroting 2015
2014
2015
11
Gemeente Noordwijkerhout
De ontvangen middelen worden besteed aan de volgende kostensoorten: Omschrijving (x € 1.000) Personeelskosten Rente en afschrijving Personeel van derden Energiekosten Duurzame goederen Overige goederen en diensten Subsidies etc Gemeenschappelijke regelingen Sociale uitkeringen Reserveringen Overige uitgaven (o.a. grondexpl.) totaal
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
2013 5.791 5.899 837 185 2.773 6.172 1.665 7.685 405 8.849 4.607 44.868
2014 6.067 4.522 404 223 1.961 6.037 1.599 8.167 444 3.875 1.001 34.300
2015 5.994 4.640 336 221 1.872 8.461 1.741 8.600 434 2.939 3.362 38.600
Waar wordt het geld aan besteed
10.000 9.000 8.000
x € 1.000,-
7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
kostensoorten 2013
2014
2015
Besteding per programma
Alg. dekkingsmid. en onvoorzien 4%
Bestuurlijke organisatie 10%
Ruimte, w onen, bedrijvigheid en toerisme 14% Zorg, w elzijn en educatie 46%
Openbare ruimte 22% Veiligheid en handhaving 4%
Begroting 2015
12
Gemeente Noordwijkerhout
Uitkomst meerjarenbegroting 2015-2018 De conceptbegroting 2015, exclusief dekkingsplan en uitwerking van het coalitieprogramma, wordt gepresenteerd met een positief saldo van € 213.000. Ook voor de jaren 2016 en 2017 wordt een voordelig saldo geraamd. Het financieel nadeel voor 2018 bedraagt € 209.000. Omschijving
(x € 1.000)
2015
2016
2017
2018
213
369
40
-209
Uitkomst conceptbegroting 2015-2018 (excl. dekkingsplan) - = nadelig
I.3.3 Fysiek Aantal w oningen Omschijving
1-1-2014
1-1-2015
1-1-2016
1-1-2017
1-1-2018
BAG: w oonfunctie
6.867
6.931
7.053
7.255
7.382
BAG: logiesfunctie
500
500
500
500
500
7.367
7.431
7.553
7.755
7.882
totaal
I.3.4 Personeel De totale personeelsformatie van 2013 en 2014 en de geraamde personeelsformatie voor 2015 zijn:
Totale formatie
Begroting 2015
2013
2014
2015
78,6
77,0
75,9
13
Gemeente Noordwijkerhout
I.4 Behandeling begroting De gemeenteraad moet de begroting 2015 vóór 15 november 2014 behandelen en vaststellen, omdat de stukken op grond van de Gemeentewet (art. 191, lid 2) vóór deze datum aan Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland moeten worden toegezonden. Door de fractievoorzitters is het volgende vergaderschema voor de begrotingsbehandeling 2015 vastgesteld: 19 september 2014 aanbieding aan de raad; tot en met 5 oktober mogelijkheid tot het indienen van technische/financiële vragen; 28 oktober 2014 commissie Samenlevingszaken; 29 oktober 2014 commissie Ruimte en Wonen; 30 oktober 2014 commissie Bestuurlijke Aangelegenheden en Middelen; 13 november 2014 vaststelling gemeentebegroting 2015.
Begroting 2015
14
Gemeente Noordwijkerhout
II. Beleidsbegroting
Begroting 2015
15
Gemeente Noordwijkerhout
II.1 Algemeen De uitvoering van de gemeentelijke taken en werkzaamheden spreidt zich uit over vele gebieden. In verband met de beheersbaarheid van de werkzaamheden zijn deze verdeeld in programma’s. Voor de verdeling is aansluiting gezocht bij de indeling van het coalitieakkoord 2014-2018 en het concept Collegewerkprogramma 2014-2018. Hierdoor blijft het verband tussen deze stukken en de begroting duidelijk. Conform het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV), dat vanaf de begroting 2004 van kracht is, zijn de programma’s onderverdeeld in drie W’s: Wat willen we bereiken? Wat doen we daarvoor? Wat mag het kosten? Door op basis van deze drie W’s de begroting vast te stellen, worden door de raad de kaders waarbinnen het college de vastgestelde begroting moet uitvoeren vastgelegd. In het onderdeel ’Wat willen we bereiken?’ staan de doelstellingen vermeld zoals deze zijn geformuleerd in het concept Collegewerkprogramma 2014-2018. In het onderdeel ’Wat mag het kosten?’ stelt uw raad de hoogte van de baten en de lasten van het desbetreffende programma vast. Conform het BBV is het saldo voor en na reservemutaties gepresenteerd. De volgende programma’s zijn benoemd: 1. Bestuurlijke organisatie 2. Ruimte, wonen, bedrijvigheid en toerisme 3. Openbare ruimte 4. Veiligheid en handhaving 5. Zorg, welzijn en educatie Naast de programma´s zijn er de volgende paragrafen: 1. Bedrijfsvoering 2. Verbonden partijen 3. Onderhoud kapitaalgoederen 4. Weerstandsvermogen 5. Grondbeleid 6. Financiering 7. Lokale heffingen
Begroting 2015
16
Gemeente Noordwijkerhout
II.2 Programmaplan II.2.1. Programma´s II.2.1.1 Programma 1: Bestuurlijke organisatie Portefeuillehouder: Programmaverantwoordelijke: Commissie:
drs. G. Goedhart/mr. J.C.F. Knapp R.J.M. van der Haring/drs. E.A. Jellema (m.b.t. de raad) Bestuurlijke Aangelegenheden en Middelen
Algemene doelstelling Dit programma omvat in het algemeen de interne en externe dienstverlening van de gemeentelijke organisatie en de ondersteuning van het bestuur. De organisatorische aspecten van de dienstverlening komen terug in de diverse paragrafen. Verder betreft het de facilitering en ondersteuning van de raad in het dualistische bestel. Ten slotte valt de algemene intergemeentelijke samenwerking onder dit programma. Kaders Het beleid voor dit programma is vastgelegd in: Toekomstvisie Noordwijkerhout 2003; Focus 2014 Holland Rijnland (2011); Communicatiebeleidsplan 2011-2014; Strategische samenwerkingsafspraken Holland Rijnland 2013; Strategische afspraken uit het ‘Valentijnsakkoord 2013’. Ontwikkelingen Gemeenteraad Na de verkiezingen van 19 maart 2014 is de samenstelling van de gemeenteraad ingrijpend gewijzigd. Er zijn maar liefst elf nieuwe raadsleden benoemd en het aantal burgerraadsleden is uitgebreid tot elf. Opmerkelijk is, dat er uit het niets een lokale partij is bijgekomen. NZLokaal vormt meteen de grootste fractie met vijf zetels. Voor en na de zomervakantie 2014 heeft de griffie een intensief, gevarieerd introductieprogramma georganiseerd, al dan niet met behulp van externen. Het is immers zaak, dat de relatief nieuwe raad zo spoedig mogelijk goed beslagen ten ijs komt. Overeenkomstig het coalitieakkoord 2014-2018 ‘Samen op weg’ achten de coalitiepartijen het van groot belang, dat de infomatie-uitwisseling tussen de gemeente en de burger goed functioneert en een kwalitatief hoogwaardig niveau heeft. Daartoe is het gemeentelijk communicatiebeleid ondergebracht bij een wethouder. De digitale communicatiemiddelen spelen een steeds belangrijker rol. Na de verkiezingen is een behoorlijk grote stap gezet richting papierloos werken. De iPaddichtheid van raad, burgerraadsleden en college is inmiddels 100%. Vrijwel alle iPadgebruikers hebben daartoe een bruikleenovereenkomst gesloten met de gemeente. Door de invoering van papierloos werken wordt een kwaliteitsslag gemaakt met duurzaamheid als positief neveneffect. Rekenkamercommissie Hillegom, Lisse en Noordwijkerhout Deze commissie wordt, naast de accountant, aangemerkt als een van de controleinstrumenten van het gevoerde gemeentelijk beleid en beheer. Getoetst wordt op rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid. Het bedrag per inwoner is door de raad met ingang van 2012 teruggebracht naar € 0,62. Daarnaast is het aantal externe leden gereduceerd tot twee. Met ingang van 2013 wordt slechts één onderzoek voor de drie
Begroting 2015
17
Gemeente Noordwijkerhout
deelnemende gemeenten verricht als gevolg van het omlaag gebrachte budget. Hillegom en Lisse laten meer onderzoeken verrichten tegen een meerprijs. Zelfstandigheid en intergemeentelijke samenwerking In tegenstelling tot de raden van de andere Bollenstreekgemeenten heeft de raad niet ingestemd met het voorgelegde raadsvoorstel-/besluit om te komen tot een samenwerkingsvorm tot uitvoering van de 36 strategische samenwerkingsafspraken. De stuurgroep bestuurlijke toekomst Duin- en Bollenstreek heeft dit onderwerp daarom ‘doorgeschoven’ naar de nieuwe raden en colleges. Inmiddels is afgesproken dat we ons vooral richten op de inhoud van de samenwerkingsafspraken. Daartoe is een raadsconferentie voor nieuwe raadsleden net voor de vakantieperiode georganiseerd en ligt het in de bedoeling in het najaar een raadsconferentie over Economie te organiseren, in samenwerking met de provincie. De coalitieakkoorden zullen duidelijk moeten maken hoe aan dit punt een vervolg wordt gegeven. Het opstellen van een plan van aanpak voor: het actualiseren van de toekomstvisie; de uitwerking van de nota ‘Governance op de samenwerking’; en de eventueel te houden bestuurskrachtmeting (waarvan nut en noodzaak moeten worden aangetoond) is om deze redenen en met het oog op het nieuwe coalitieakkoord uitgesteld tot het najaar van 2014. Overigens is wel vooruitlopend op de totstandkoming van een gemeentelijke nota ‘Governance op de samenwerking’ de regionale notitie ‘Sturen op verbonden partijen’ vastgesteld waarna met enkele pilots is gestart. Er worden vorderingen gemaakt met (ambtelijke) samenwerkingsactiviteiten op uitvoeringsniveau. Daarbij wordt de behoefte gevoeld om in 2014 te komen tot een eigen eenduidige visie voor ambtelijke samenwerking binnen de streek. Deze visie die een bouwsteen zal zijn voor de nota ‘Governance op de samenwerking’ is dan uitgangspunt voor verdere samenwerkingsinitiatieven. In 2014 zullen door middel van de bestuursrapportages verdere resultaten gemeld worden van structurele kosten(voordelen) en kwaliteit als het gaat om de samenwerking op inkoop, via de Stichting Rijk. Voor de per 1 juli 2013 gerealiseerde gezamenlijke afdeling P&O (met Lisse en Noordwijk) geldt dat per 1 juli 2015 duidelijk wordt of er sprake is van een structureel voordeel en zo ja hoe hoog dit structureel voordeel is. Regio Holland Rijnland Eind 2014 vindt besluitvorming plaats over de bestuurlijke toekomst van Holland Rijnland in het kader van Kracht 15. Uiteraard is er een duidelijke samenhang tussen dit proces en de samenwerking op strategisch niveau binnen de Duin- en Bollenstreek, omdat er ook strategische taken van Holland Rijnland overgeheveld worden naar de clusters waarvan onze streek er één is. Organisatie en dienstverlening Kortheidshalve verwijzen wij u naar de paragraaf Bedrijfsvoering voor ontwikkelingen en ambities op het gebied van de organisatie en dienstverlening.
Begroting 2015
18
Gemeente Noordwijkerhout
Wat willen we bereiken? Dualisme 1. Verbetering van met name de vergadercultuur. 2. Het bieden van adequate (bij)scholingsmogelijkheden van raadsleden, wat bijdraagt tot verbetering van de kwaliteit van het raadswerk. 3. Papierloos werken vervolmaken. Zelfstandigheid 4. Noordwijkerhout blijft een zelfstandige bestuurskrachtige gemeente. Verwezenlijken strategische doelstellingen 5. Het verwezenlijken van de strategische doelstellingen van onze gemeente. Intergemeentelijke samenwerking 6. Wij willen samenwerken met andere gemeenten daar waar het efficiënt en effectief is. Organisatie en dienstverlening 7. Verbeteren van de dienstverlening. 8. Optimale bedrijfsvoering. Communicatie met de burgers 9. Betere communicatie met de burger. 10. Digitale communicatiemiddelen meer benutten. 11. Open communicatie. 12. Burgers, bedrijven, verenigingen en instellingen bij de besluitvorming betrekken. Wat doen we daarvoor? Dualisme 1. Ook in het jaar 2015 zal aandacht worden besteed aan het effectief en efficiënt vergaderen. Vergadervaardigheden zijn zowel voor de ‘oude’ als de nieuwe (burger)raadsleden van grote betekenis. Dat is eveneens van toepassing op de commissievoorzitters en de voorzitter van de raad. Naast learning bij doing zullen passende trainingen worden aangeboden. 2. Uiteraard houdt de (bij)scholing niet op na het cursusaanbod in het kader van de introductie van de nieuwe raad. Het bieden van (bij)scholingsmogelijkheden is een continu proces, waarbij gedurende de gehele raadsperiode de griffier een signalerende en initiërende rol vervult. Onder coördinatie van de griffier worden – in overleg met de fractievoorzitters - cursussen, symposia, congressen, etc. aangeboden, waarbij rekening wordt gehouden met het daarvoor aangegeven financiële kader. 3. Nu elk (burger)raadslid beschikt over een tablet, zal van tijd tot tijd worden getraind met medewerking van de werkgroep ‘de raad werkt digitaal’. Daarnaast zal een ambtelijke werkgroep onderzoeken op welke wijze de overdracht van vergaderstukken – ongeacht het formaat – eenduidig het best kan geschieden. Zelfstandigheid 4. Het actualiseren/bijstellen van de toekomstvisie. Daarbij wordt ook de relatie met het komen tot een omgevingsvisie bezien. Verwezenlijken strategische doelstellingen 5. Wij participeren actief in de verschillende vertegenwoordigende lichamen en spreken daar zoveel mogelijk met één stem met de andere Bollenstreekgemeenten. Wij geven uitvoering aan de 36 strategische samenwerkingsafspraken.
Begroting 2015
19
Gemeente Noordwijkerhout
Wij volgen ontwikkelingen en reageren (pro-)actief mondeling en schriftelijk op voorgenomen besluiten (visiedocumenten) en standpunten van andere overheden. Intergemeentelijke samenwerking 6. Opstellen van de nota ‘Governance op de samenwerking’. Onderzoeken van en overgaan tot samenwerking op specifieke thema’s en op bedrijfsvoering, waarbij getoetst wordt aan de 3 K’s: kwaliteit, kostenbesparing, kwetsbaarheid. In het algemeen: het goed onderhouden van de relatie met andere overheden. Regelmatig overleggen met andere overheden. Organisatie en dienstverlening Kortheidshalve verwijzen wij voor deze acties naar de paragraaf Bedrijfsvoering. Communicatie Kortheidshalve verwijzen wij voor deze acties naar de paragraaf Bedrijfsvoering. Wat mag het kosten? (bedragen x € 1.000) Programma 1: Bestuurlijke organisatie
werkelijk 2013
2014
2015
raming 2016
2017
2018
Totaal lasten
3.853
3.973
4.031
3.967
3.866
3.819
Totaal baten
456
292
316
316
316
316
-3.397
-3.681
-3.715
-3.651
-3.550
-3.503
Saldo programma vóór reservemutaties Toevoeging aan reserves
180
Onttrekking uit reserves
575
584
512
502
400
379
Saldo programma na reservemutaties
-3.002
-3.097
-3.203
-3.149
-3.150
-3.124
- = nadelig
Investeringen
Vervangingsinvesteringen Digitale verslaglegging in beeld Vervanging koffie-/theeautomaat Audiovisuelemiddelen hal/raadszaal Automatisering Groot onderhoud t.l.v. voorziening Gemeentehuis
Begroting 2015
Afschr. in jaren
Jaar
1 1 10 div.
2015 2016/2017 2018 2015/2018
n.v.t.
2015/2018
2015
20
(bedragen x €) Investeringsbedrag 2016 2017 2018
4.000 3.000
3.000
75.000
533.188
200.000
80.000 160.000
54.804
123.009
108.459
82.113
Gemeente Noordwijkerhout
Verschil Raming 2015 ten opzichte van de Voorjaarsbrief 2014 De bezoldiging van de wethouders is met ingang van de nieuwe ambtsperiode gebaseerd op 32 uur per week in plaats van 27 uur. Het aantal uren is aangepast aan de praktijk. De kosten bedragen € 38.000. Het aantal medewerk(st)ers dat gebruik maakt c.q. gebruik kan maken van de FPU (Flexibel Pensioen en Uittreden) neemt af door het bereiken van de pensioenleeftijd en door de afbouw/beëindiging van de regeling. De lasten zijn daarom € 20.000 lager geraamd.
Begroting 2015
21
Gemeente Noordwijkerhout
II.2.1.2 Programma 2: Ruimte, wonen, bedrijvigheid en toerisme Portefeuillehouder: Programmaverantwoordelijke: Commissie:
H. de Jong/mr. J.C.F. Knapp W. Meijvogel Ruimte en Wonen
Algemene doelstelling Het ultieme doel van de ruimtelijke ordening is om Noordwijkerhout een aantrekkelijke gemeente te laten zijn, waarin het plezierig wonen, werken en recreëren is. Het taakveld ruimtelijke ordening is een bestuurlijke kapstok voor bestuursactiviteiten die zich richten op de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente. Deze zijn veelal ingrijpend en bijna altijd voor de langere termijn. Onder de noemer ruimtelijke ordening zijn taken samengevoegd die ieder afzonderlijk grote aandacht verdienen, maar nooit los van elkaar behandeld kunnen worden. Het programma richt zich dan ook niet alleen op ruimtelijke ordening, maar noemt bewust de componenten Ruimte, Wonen, Bedrijvigheid en Recreatie en Toerisme. Kaders Het beleid voor dit programma is vastgelegd in: Wet ruimtelijke ordening (2008); Besluit ruimtelijke ordening (2008); De Woningwet (1991); De Huisvestingswet (1992); Wet voorkeursrecht gemeenten (1981); Nota Ruimte (2006); Gemeenschappelijke regeling Holland Rijnland (2004); Woonvisie Noordwijkerhout en De Zilk 2012; Erfgoedverordening Noordwijkerhout 2010; Raamovereenkomst Mossenest II (2003); Exploitatieovereenkomst Sancta Maria (2005); Exploitatieovereenkomst Kerkstraat (2005); Handhavingsnota 2004; Welstandsnota juni 2004; Nota recreatie en Toerisme 2007; Ruimtelijk Perspectief HLN 2030 (2008); Regionale structuurvisie 2020 Holland Rijnland (2009); Economische visie gemeente Noordwijkerhout (2010); Intergemeentelijke structuurvisie Greenport (2009); Structuurvisie Kernen Noordwijkerhout en De Zilk 2020 (2010); Provinciale structuurvisie inclusief actualiseringen (2010, 2011, 2012, 2013); Verordening Ruimte provincie Zuid-Holland inclusief actualiseringen (2010, 2011, 2012, 2013); Bestemmingsplannen voor het grondgebied van de gemeente Noordwijkerhout; Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo, 2010); Ambitieverklaring recreatie en toerisme Duin- en Bollenstreek (2012); Economische agenda Greenport Duin- en Bollenstreek (2012); Kadernota bestemmingsplan Buitengebied; Strategische afspraken uit het ‘Valentijnsakkoord 2013’.
Begroting 2015
22
Gemeente Noordwijkerhout
Ontwikkelingen Wonen Toenemend consumentenvertrouwen Het consumentenvertrouwen neemt na jaren te zijn gedaald weer toe. Steeds meer consumenten durven dure aankoopbesluiten te nemen, zoals bijvoorbeeld het kopen van een woning. Het is dan ook voor het eerst sinds het uitbreken van de economische crisis in oktober 2008 dat de woningprijzen licht stijgen. Gelet op de centrale ligging van onze gemeente in de Randstad en het feit dat veel consumenten hun verhuizing hebben uitgesteld, is de verwachting dat de woningmarkt in 2015 ook in Noordwijkerhout in beweging komt. Dit laatste heeft ook positieve gevolgen voor woninggerelateerde bedrijven. Ruimte, Recreatie en toerisme Vernieuwing omgevingsrecht Het omgevingsrecht dat nu verspreid is over 15 wetten (onder andere de Wro, Wabo en de Tracéwet) wordt vereenvoudigd en gebundeld in één wet. Daarnaast zullen uit 25 andere wetten alle onderdelen die betrekking hebben op het omgevingsrecht worden overgeheveld. De nieuwe wet, de Omgevingswet, moet leiden tot een inzichtelijker en beter hanteerbaar omgevingsrecht met minder regels, tijdwinst, besparing van kosten en meer eigen verantwoordelijkheid voor initiatiefnemers en overheden. Naast samenvoeging van allerlei regels zal de wet de omgeving anders benaderen. In plaats van toepassingsplanologie (Nee tenzij) is de nieuwe wet ontwikkelingsgericht (Ja, mits). Indien ruimtelijke ontwikkelingen niet gewenst zijn, moet dit onderbouwd worden in het beleid. Het kabinet streeft er naar om de nieuwe wet in 2018 in te voeren. Om lokaal een goed afwegingskader te hebben, is het gewenst dat gemeenten hiervoor beleid gaan opstellen in de vorm van een omgevingsvisie. Vanuit de rijksoverheid wordt dit gestimuleerd. Bedrijvigheid Internet winkelen Steeds meer mensen winkelen achter de computer. Het gaat al lang niet alleen maar om witgoed. Internetwinkels maken de drempel voor aankopen lager door klanten de mogelijkheid te bieden vaak kosteloos producten te retourneren. De behoefte van de consument aan meer traditioneel ingestelde winkels, waar de klant het product in handen wil hebben voordat deze worden aangeschaft, neemt dan ook af. Dit heeft dan ook gevolgen voor de omvang van het winkelareaal. Zorgvuldig zal moeten worden nagegaan welke nieuwe ontwikkelingen kunnen bijdragen aan een vitaler centrum. Wat willen we bereiken? Wonen 1. Een duurzame woningvoorraad in Noordwijkerhout en De Zilk die voldoet aan de woonbehoefte zowel qua samenstelling (typologie) als kwantiteit (aantallen). 2. Een woningaanbod dat de extra zorgtaken vanwege de extramuralisering kan faciliteren. 3. Voldoende goede en veilige huisvesting voor (tijdelijke) arbeidsmigranten, gebaseerd op 8 weken termijn, 4 maanden termijn en permanent. Projecten 4. De herstructurering in De Zilk voltooien. 5. Het in twee fasen realiseren van in totaal 126 seniorenappartementen in het complex nieuw Puyckendam, inclusief de herinrichting van de directe omgeving waaronder de verkeersveilige inrichting van de Pilarenlaan. 6. Voor 2018 realiseren van woningbouwprojecten op de braakliggende delen in de wijk Mossenest II zonder concessies te doen aan de oorspronkelijke uitgangspunten: de realisatie van een aantrekkelijke (kwalitatief hoogwaardige) woonwijk, zowel qua uitstraling als qua woningtypes. 7. Herontwikkeling van het Bavo-terrein naar een woonwijk met behoud van het parkachtige groene karakter en met behoud van bijzondere elementen zoals de Engelse tuin, het
Begroting 2015
23
Gemeente Noordwijkerhout
Pesthuis en de Dierenhoeve. Onder het motto ‘eerst bewegen dan bouwen’ is de komst van een ontsluitingsweg nodig om hiermee een te hoge verkeersdruk in het centrum van Noordwijkerhout en de omliggende wijken te vermijden. Ruimte, Recreatie en toerisme 8. De attractiviteit van de Bollenstreek verder vergroten door: - landschappelijk openheid te creëren; - meer aandacht voor openbaar groen en de entrees; - ruimte te bieden in het buitengebied voor kleinschalige particuliere initiatieven ter versterking van de agrarische functies met herkenning van kunst en bollencultuur. 9. Een verbetering van de recreatieve infrastructuur op gebied van wandelen, fietsen, varen/waterrecreatie en verblijven en meer bekendheid geven aan de Bollenstreek als aantrekkelijk recreatiegebied (regiomarketing). 10. Revitalisering van het Oosterduinse Meer als recreatiegebied. 11. Het hebben van een actueel afwegingskader in de vorm van een omgevingsvisie 2030. Bedrijven 12. Het verder ontwikkelen van de Greenport Duin- en Bollensteek voor een versterking van het bollencomplex en de daaruit afgeleide toeristische component. 13. Het creëren van een geschikt ondernemersklimaat voor startende bedrijven en het vergroten van de diversiteit aan bedrijven. 14. Het centrum (nog) levendiger en aantrekkelijk maken voor inwoners en bezoekers. Wat doen we daarvoor? Wonen 1. Het in 2014 opgestarte proces van opstellen van de lokale woonvisie zal in het 1e kwartaal van 2015 worden afgerond met het vaststellen van de woonvisie. In deze woonvisie wordt onder andere de woonbehoefte voor de komende jaren uitgewerkt, zodat deze woonvisie ook als basis gebruikt kan worden voor de invulling van nieuwbouwlocaties zoals het Bavo-terrein. Op basis van de nieuwe lokale woonvisie worden er nieuwe prestatieafspraken met AvP gemaakt over onder andere de woningvoorraad en betaalbaarheid van huurwoningen. Hierbij wordt ook de huurdersbelangenvereniging betrokken. De nieuwe woonvisie en prestatieafspraken moeten aangeven voor welke volkshuisvestelijke doelen het lokaal maatwerk ingezet kan gaan worden. In het 1e kwartaal zal het lokaal maatwerk voor 2015 worden vastgesteld. In november/december 2015 zal worden geëvalueerd of de volkshuisvestelijke doelen ook gehaald zijn. Binnen de (sub)regio vindt ook in 2015 afstemming plaats over het woningbouwprogramma, zowel over de aantallen als over het type, de doelgroep en het woonmilieu. 2. De tendens is dat steeds meer mensen in hun woning willen blijven wonen, ook als ze hulpbehoevend worden. Het is dus van belang om bij nieuwbouw van appartementen en gelijkvloerse woningen (bungalow/ patiowoning) rekening te houden met levensloopbestendigheid. Het gaat dan om woningen die rolstoeltoegankelijk en rollatortoe- en doorgankelijk zijn (minimaal 3 sterren). Er worden afspraken gemaakt over het realiseren van levensloopbestendige woningen. Deze afspraken worden zowel met de woningstichting AvP gemaakt in de prestatieafspraken als met projectontwikkelaars in anterieure overeenkomsten. 3. In het in 2015 vast te stellen bestemmingsplan Buitengebied wordt een regeling opgenomen die het voor een agrarisch bedrijf mogelijk maakt om gedurende de piekperiode tijdelijke units te plaatsen om het eigen tijdelijke personeel te kunnen
Begroting 2015
24
Gemeente Noordwijkerhout
huisvesten. Voor de arbeidsmigranten die hier komen voor een periode van 4 maanden zijn er particuliere plannen voor een logiesgebouw aan de Molenweg. Het gaat hier om een permanent gebouw, dat steeds door andere arbeidsmigranten wordt bewoond. In 2015 zal de bestemmingsplanprocedure hieromtrent (naar alle waarschijnlijkheid) worden afgerond. Er wordt gewerkt aan een nieuwe regionale woonvisie, die in 2014 zal worden vastgesteld door het Algemeen bestuur van Holland Rijnland. Hierin staat de afstemming van woningbouwplannen op (sub)regionaal niveau centraal, waarbij de cijfers van de WBR 2013 (Woningbehoefteraming 2013 van de provincie Zuid Holland) als leidraad worden gebruikt. Zowel voor de gemeente als voor de subregio staat het streven naar een gevarieerd woningaanbod en toevoeging van de kwalitatieve vraag naar woningen voorop. De in het onderstaande staatje opgenomen woningbouwprojecten zijn (sub) regionaal afgestemd en opgenomen in de door de provincie Zuid Holland goedgekeurde regionale woonnotitie Holland Rijnland. Ook zal er in de tweede helft van 2014 een nieuwe lokale woonvisie worden opgesteld, waarbij de regionale woonvisie als input wordt gebruikt.
Op te leveren nieuwbouwwoningen Mossenest II + additionele locaties St. Bavo Sancta Maria Locaties De Zilk Kerkstraat Victor-Puyckendam Molenweg Zeestraat West Greenportwoningen Zeestraat Greenportwoningen Delfweg Bouwmogelijkheden o.g.v. BP Totaal op te leveren woningen Waarvan levensloopbestendig
2015
2016
2018
2018
32
40 40 5 40 26 66
40 10 20 30
40 10 15
20
20
5 2 127
5 2 92
5 9 23 36
28 7 8 2 122 36
7 2 254 66
0
52 52
0
0
122
202
127
92
Sloop/onttrekking Puyckendam Totaal sloop/onttrekking Toename woningvoorraad peildatum 28 mei 2014
Projecten 4. Leefbaarheidsimpuls De Zilk Met het oog op het leefbaar houden van De Zilk is de afgelopen jaren een aantal projecten gerealiseerd. Zo is het sportpark Van Nispen (voetbal en tennis) volledig vernieuwd en is het Trefcentrum De Duinpan gerenoveerd. In 2015 verwachten wij de volgende projecten in De Zilk te kunnen opstarten/uitvoeren: Realisatie rijwoningen naast de basisschool De Egelantier Door efficiënt grondgebruik bij de nieuwbouw van De Egelantier kan op een deel van het voormalige schoolplein een woningbouwplan gerealiseerd worden met rijwoningen. Bij de opzet van het plan hebben wij rekening gehouden met de (woon)wensen van de inwoners uit De Zilk.
Begroting 2015
25
Gemeente Noordwijkerhout
Woningbouw/supermarkt op het voormalig zoutdepot Door het draaien van de sportvelden ontstaat ruimte voor woningbouw. In 2011 heeft de raad besloten dat de plannen voor woningbouw worden uitgewerkt aan de hand van de ‘Houtskoolschets’; dat betekent dat er naast woningen ook een supermarkt op de locatie Zoutdepot wordt gerealiseerd. Voor de bouw van de circa 120 woningen is een uitwerkingsplan vereist. In 2015 krijgt dit zijn beslag waarna gestart wordt met de bouw van een deel van de woningen. 5. In 2 fasen vindt de nieuwbouw plaats van Puyckendam. Nadat het bestemmingsplan Victorschool & Puyckendam onherroepelijk was, is in het vierde kwartaal van 2013 gestart met de sloop en bouw van Puyckendam. Vanwege de buitengewoon zachte winter kan het eerste woonblok in het vierde kwartaal 2014 worden opgeleverd. De overige woonblokken uit de eerste fase volgen aan het einde van het eerste kwartaal van 2015. Nadat de bewoners uit de oudbouw zijn verhuisd, zullen de resterende blokken worden gesloopt waarna ook hier weer nieuwbouw plaatsvindt. Als gemeente hebben wij in dit project een faciliterende rol. Een actieve rol zullen wij gaan vervullen in het kader van de herstructurering van de Pilarenlaan. In gezamenlijkheid met de Belangenvereniging Leefbaar Victor (BLV) zal in de tweede helft van 2015 een ontwerp inrichtingsplan worden opgesteld. Dit plan wordt aan de omgeving gepresenteerd en iedereen krijgt de mogelijkheid om hierop reageren. De feitelijke herinrichting van de Pilarenlaan vindt plaats direct na afloop van de bouwwerkzaamheden (eind 2016/begin 2017). 6. Sinds 2005 wordt er gebouwd in de nieuwbouwwijk Mossenest II. De contouren van de wijk zijn met de aanleg van de rondweg in 2010 en de oplevering van het Castellum eind 2012/begin 2013 duidelijk zichtbaar, aangezien de ontwikkelingscombinatie delen van het plangebied ook al bouwrijp (o.a. riolering en bouwwegen) heeft gemaakt. De economische crisis heeft voor stagnatie gezorgd van de woningbouwplannen. Nu het economisch vertrouwen bij de consument weer toeneemt, verwachten wij dat in Mossenest II op drie locaties in 2015 gebouwd zal worden, namelijk: langs de oostelijke randzone ten zuidoosten van het Parkhof (overwegend 2^1 kap); langs de oostelijke randzone ten noordwesten van het Parkhof; aan de rand van het park de realisatie van 7 vrijstaande woningen op grond van particulier opdrachtgeverschap. Begin 2015 worden de laatste woningen opgeleverd van plan Houtwal. Op dat moment wordt ook de tweede doorgaande ontsluiting van de wijk Mossenest II opengesteld. Het verkeer uit deelplan 2 (appartementencomplex evenwijdig aan de N206 en de oostelijke gelegen hoven), dat nu nog vaak gebruik maakt van de Fossa, kan dan via de Cicero op de rondweg ontsluiten. 7. Op 13 maart 2014 heeft de gemeenteraad ingestemd met de verdere uitwerking van de Bavo-plannen. Aandacht werd gevraagd voor de bebouwingsconcentratie in het gedeelte lanen. Bij de verdere uitwerking van de plannen willen wij aan de hand van afbeeldingen in januari/februari 2015 verduidelijken dat ook in de lanen een hoogwaardige woonwijk mogelijk is. Voor de woningtypologie maken we gebruik van het woningmarktonderzoek en de andere onderleggers van de momenteel in ontwikkeling zijnde woonvisie. Nadat uw raad opnieuw akkoord is met het stedenbouwkundig plan, willen wij u ter goedkeuring de anterieure overeenkomst voorleggen waarin het verhaal is geregeld van de kosten. Vervolgens wordt een nieuw bestemmingsplan voor het gebied opgesteld. Dit bestemmingsplan zal, na een uitgebreide procedure te hebben doorlopen met diverse inspraakmomenten, naar verwachting omstreeks het eerste kwartaal van 2016 ter vaststelling kunnen worden voorgelegd aan de gemeenteraad. De eerste woningen kunnen op z’n vroegst eind 2016/begin 2017 worden opgeleverd.
Begroting 2015
26
Gemeente Noordwijkerhout
Net als in 2014 zullen wij ook in 2015 nauw contact hebben met de beoogd gebruikers van het Pesthuis (De Keiebijters) en de Engelse tuin en omgeving (De Dierenhoeve). Naar verwachting zal in 2015 het Pesthuis worden gerestaureerd. Ruimte, recreatie en toerisme 8. In 2009 is de Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport (ISG) door zes Bollenstreekgemeenten vastgesteld. Doel achter de ISG en de modernisering van de greenport is ‘een vitale economie in een vitaal landschap’. De toeristische attractiviteit van de streek lift hierin mee. In deze structuurvisie worden diverse maatregelen beschreven om dit doel dichterbij te krijgen. Een belangrijke taak daarbij is weggelegd voor de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij (GOM). Door ruimtelijke vernieuwing worden economische kansen benut en wordt de regionale economie versterkt. De GOM zorgt voor een kansrijke woon-, werk- en leefomgeving voor ondernemers, inwoners en bezoekers. Dit bewerkstelligt zij onder meer door bouwtitels, op nog nader te bepalen locaties binnen de gemeente/regio, door Greenportwoningen te verkopen, gebieden te moderniseren en nieuwe werklocaties te ontwikkelen. Ook maakt de GOM afspraken met grondeigenaren over het slopen van verouderde en ongebruikte opstallen, het verbeteren van het landschap en/of het maken van een nieuw bollenteeltgebied. Gelet op de belangen van Noordwijkerhout wordt proactief geparticipeerd. Gemeenten hebben de plicht om tijdig, ten minste 1 maal per 10 jaar, de visies te herzien. Hoewel de ISG en de gemeentelijke structuurvisie voor de kernen strikt genomen nog niet hoeven te worden herzien, maken actualiteiten het toch gewenst dat beide in 2015 worden herzien. In april 2015 zal het bestemmingsplan Buitengebied integraal worden herzien. Dit bestemmingsplan is er op gericht om de bestaande kwaliteiten optimaal tot hun recht te laten komen. Het plan zal daartoe enerzijds waar nodig moeten beschermen (beherend) en anderzijds ook ruimte moeten bieden voor ontwikkelingen (waaronder op toeristisch vlak) waar het maar enigszins mogelijk is om de kernkracht van het ondernemen vanuit de basis, alle kansen te geven (innoverend). Niet alleen uitputtend benoemen wat mag en wat niet, maar juist niets op voorhand uitsluiten, zoals ook gesteld in de sturingsfilosofie uit de Kadernota bestemmingsplan Buitengebied. Hierbij is dan sprake van ontwikkelingsruimte in ruil voor een tegenprestatie in de vorm van investeren en kwaliteit (uitnodigingsplanologie). Dit laatste ligt al meer in lijn met de nieuwe Omgevingswet. In het najaar 2014 wordt het regionale groenprogramma Bollenstreek tot en met 2018 vastgesteld. Hierin staan projecten benoemd die de attractiviteit van de streek versterken, zoals landschapselementen langs doorgaande wegen aanleggen en het creëren van bloemrijke bermen. Op deze wijze wordt bijgedragen aan het imago van de streek als ‘Flowers of Holland’. Ook binnen de gemeente Noordwijkerhout vindt er een aantal projecten plaats. In 2015 wordt onderzocht op welke wijze het openbaar groen en de entrees (streek en dorpskernen) kunnen worden verbeterd. Mogelijk kunnen hiervoor subsidiegelden worden benut afkomstig uit het regionaal Groenprogramma (Holland Rijnland/RIF). 9. Recreatieve verbindingen houden niet op bij de gemeentegrenzen. Gezamenlijk met de regiogemeenten zijn en worden er projecten uitgevoerd om recreatieve verbindingen (fiets/wandel en varen) te verbeteren. Als gemeente nemen wij actief deel in het gezamenlijke Bollenstreek uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme. Met het gezamenlijke budget initiëren we projecten op gebied van wandelen, fietsen, varen,
Begroting 2015
27
Gemeente Noordwijkerhout
verblijven en regio-marketing. Binnen de gemeente Noordwijkerhout worden momenteel al projecten uitgevoerd. Voorbeelden hiervan zijn de realisatie van boerenlandpaden en de aanleg van vaarsteigers in de Leidsevaart. De komende jaren wordt verder gewerkt aan de planvorming voor een wandelverbinding rondom het Oosterduinse meer en het instellen van een Toeristisch Opstap Punt (TOP) voor wandel- en fietsmogelijkheden. Ook hopen wij dat in 2015 het fietspad F287 (de verbinding Zeestraat-Kraaierslaan en de verbinding Kraaierslaan-Langevelderweg via het terrein van Sancta Maria) kan worden aangelegd. Om deze verbinding te kunnen realiseren moet nog met enkele grondeigenaren tot overeenstemming worden gekomen. Geruime tijd zijn wij met hen hierover al in gesprek. Indien een onteigeningsprocedure moet worden gevoerd, dan zal het fietspad noodgedwongen later worden gerealiseerd. 10. Revitalisering van het Oosterduinse meer staat al lang op onze lijst om gerealiseerd te krijgen. Ondanks de grote economische en toeristische potentie is de revitalisering van het meer nog niet gelukt. Naast het feit dat wij als gemeente te maken hebben met diverse eigenaren en hun uiteenlopende (conflicterende) belangen, is de vorming van blauwalg bij warm weer in het Oosterduinse meer een groot probleem. In overleg met het Hoogheemraadschap van Rijnland wordt onderzocht welke maatregelen realistisch en financieel haalbaar zijn om juist bij warm weer het Oosterduinse meer weer als grote recreatieplas te kunnen benutten. Ook met de provincie en de eigenaar van het water gaan wij actief proberen om de recreatieve mogelijkheden van dit gebied verder te ontwikkelen. Initiatieven van bestaande en nieuwe ondernemers die de recreatieve mogelijkheden vergroten, zullen we faciliteren. 11. Bij de ontwikkelingen is reeds aangegeven dat in 2018 gewerkt zal worden met de Omgevingswet. Om goed voorbereid te zijn op deze nieuwe benadering is het wenselijk dat wij een lokale omgevingsvisie ontwikkelen. In deze omgevingsvisie worden alle ruimteclaims van de verschillende ruimtegebruikers tegen elkaar afgewogen, waarna een integrale visie ontstaat. Bedrijven 12. Noordwijkerhout werkt mee aan de regionale economische agenda. Voor economische groei en werkgelegenheid focussen we op de bolleneconomie en de daaraan gerelateerde bedrijvigheid. Voor innovatie en vernieuwing wordt ingezet op samenwerking tussen overheden, onderzoeksinstituten, onderwijs en ondernemers. Het bedrijfsleven moet hieraan ook een substantiële financiële bijdrage leveren. 13. De gemeente faciliteert en stimuleert nieuwe (technologische) ontwikkelingen (beveiliging, glasvezelnetwerk, free wifi). Hierbij benut de gemeente op landelijk niveau ontwikkelde instrumenten zoals het keurmerk veilig ondernemen. Zo mogelijk wordt hieraan in regionaal verband uitvoering gegeven in het kader van de strategische samenwerkingsafspraken. Ook zullen financieringsmogelijkheden onderzocht worden die mogelijk zijn op grond van de nieuwe wetgeving op gebied van bedrijveninvesteringszones dan wel via het opzetten van een ondernemingsfonds. Op het bedrijventerrein Gravendam gaan we het keurmerk veilig ondernemen hercertificeren; voor het centrum zetten we met het behaalde certificaat de ingezette samenwerking tussen ondernemers, gemeente, politie en brandweer voort. Samen met de buurgemeenten en de Kamer van Koophandel (KvK) willen we in 2015 een vervolg geven op de cursussen die de afgelopen twee jaar zijn georganiseerd. Met deze laagdrempelige cursus bieden we toegankelijke en passende ondersteuning aan voor startende ondernemers.
Begroting 2015
28
Gemeente Noordwijkerhout
14. Voor het centrum maken we samen met ondernemers en de andere belangengroepen een plan van aanpak om te komen tot een aantrekkelijk centrum waar het goed wonen, werken en recreëren is. Aan het plan van aanpak zullen we in 2015 concrete uitvoeringsmaatregelen koppelen. Speerpunt hierbij is het terugdringen van de leegstand in het centrum. Gelet op de trend dat er in de toekomst minder winkelareaal nodig is, is het beleid erop gericht om het feitelijke centrum compacter te maken. In het huidige bestemmingspan Centrum zijn in de aanloopstraten (Viaductweg en Havenstraat ten oosten van het Marktplein) de mogelijkheden geboden om de winkels om te zetten naar woningen. Om dit proces te versnellen, wordt onderzocht op welke wijze de gemeente dit proces kan stimuleren. We gaan in 2015 de Horecavisie actualiseren nu het winkelen en de vrijetijdsbeleving veranderen. Winkelen en vrijetijdsbeleving gaan steeds meer hand in hand. Indien dit leidt tot gewijzigde inzichten, dan zal het bestemmingsplan Centrum hierop worden geactualiseerd. Wat mag het kosten? (bedragen x € 1.000) Programma 2: Ruimte, wonen, bedrijvigheid en toerisme
werkelijk 2013
raming 2014
2015
2016
2017
2018
Totaal lasten
10.398
4.989
5.009
5.007
5.007
5.022
Totaal baten
8.414
3.804
3.844
3.844
3.844
3.844
-1.984
-1.185
-1.165
-1.163
-1.163
-1.178
Toevoeging aan reserves
222
494
408
408
408
408
Onttrekking uit reserves
72
89
85
94
94
109
Saldo programma na reservemutaties
-2.134
-1.590
-1.488
-1.477
-1.477
-1.477
Saldo programma vóór reservemutaties
- = nadelig
Investeringen
Afschr. in jaren
Jaar
Nieuw beleid ten laste van reserve Opstellen woonvisie
n.v.t.
2018
Groot onderhoud t.l.v. voorziening Woonwagencentrum
n.v.t.
2015/2018
Begroting 2015
2015
29
(bedragen x €) Investeringsbedrag 2016 2017 2018
15.000
1.788
1.471
1.788
1.123
Gemeente Noordwijkerhout
II.2.1.3 Programma 3: Openbare ruimte Portefeuillehouder: Programmaverantwoordelijke: Commissie:
mr. J.C.F. Knapp W. Meijvogel Ruimte en Wonen
Algemene doelstelling Het programma omvat openbare werken (infrastructuur, verkeer en vervoer en groen), milieu (algemene en bedrijfsgerichte milieutaken, afvalinzameling) en monumenten. Kaders Het beleid voor dit programma is vastgelegd in: Algemene Plaatselijke Verordening; Afval en reiniging: - Raamovereenkomst VNG, VROM en verpakkende bedrijfsleven; - Doelstellingen Landelijk Afvalbeheersplan; Uitvoeringsbesluit afvalstoffen (2002); Gemeentelijk Milieu(handhavings)programma; Beleidsplan Kwaliteitseisen handhaving milieubeheer Gemeente Noordwijkerhout (2006); Groenbeheerplan; Gemeentelijk Verkeers- en VervoerPlan 2012-2022; Nota ontsluitingswegen Noordwijkerhout 1999 (herziening 2005); Gemeentelijk beleid Duurzaam Bouwen (2006); Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2013-2017; Basisrioleringsplan (BRP); Wet gemeentelijke watertaken (2008); Waterwet (2009); Europese Kaderrichtlijn Water (2000); Nota Speelplaatsenbeleid 2004-2016; Wegenbeleidsplan 2009-2014; Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport (2009); Provinciale Structuurvisie (2010); Erfgoedverordening Noordwijkerhout 2010; Subsidieverordening Monumenten 2008; Milieubeleidsplan 2014-2018 (concept); Strategische afspraken uit het ‘Valentijnsakkoord 2013’. Ontwikkelingen Samenwerking Infrastructuur is één van de vijf beleidsterreinen waarvoor vanuit het ‘Valentijnsberaad’ tussen de buurgemeenten samenwerkingsafspraken zijn gemaakt. Milieu De gemeente Noordwijkerhout is in 2012 een hernieuwde samenwerking aangegaan met de Milieudienst IJmond, die voor de gemeente al 10 jaar onder andere de bedrijfsgebonden milieutaken uitvoert. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu is en blijft van mening dat gemeenten aan moeten sluiten bij de Regionale Uitvoerings Dienst (RUD) binnen de eigen regio. Voor Noordwijkerhout is dat de omgevingsdienst West Holland. Op basis van afspraken daarover met het ministerie hebben de gemeente en Milieudienst West Holland een intentieovereenkomst getekend om aan te sluiten bij Milieudienst West Holland voor wat betreft de wettelijke milieutaken. Nadien hebben zich nieuwe ontwikkelingen voorgedaan, die nader overleg over de toetreding noodzakelijk maken.
Begroting 2015
30
Gemeente Noordwijkerhout
Het oude milieubeleidsplan liep tot en met 2012. Er is een nieuw conceptmilieubeleidsplan opgesteld in samenwerking met Milieudienst IJmond. Dit nieuwe milieubeleidsplan is interactief met de samenleving ontwikkeld en wordt in 2014 vastgesteld. In het nieuwe milieubeleidsplan wordt ook aandacht besteed aan de interne duurzaamheid van de gemeente zelf. Door een gemeentelijke werkgroep wordt onderzocht hoe de interne duurzaamheid van de gemeente kan worden verbeterd. De gemeente stimuleert om energie te besparen en bevordert hergebruik om duurzaamheid te vergroten. Om deze missie te verwezenlijken is een 3-tal pijlers in het milieubeleid benoemd: 1. Kwaliteit van wonen; 2. Kwaliteit van werken; 3. Kwaliteit van recreëren. Projecten worden uitgewerkt in een milieuwerkprogramma. Groen In verband met de herinrichting van sportpark De Zilk wordt onderzocht of zowel de voetbalals de tennisvereniging Van Nispen het onderhoud van het accommodatie zelf gaan uitvoeren. In 2014 wordt een nieuw integraal beleidsplan ‘Kwaliteit openbare ruimte’ opgesteld om verschillende aspecten in de openbare ruimte (wegen, groen en straatmeubilair) te beheren. Er vindt integrale afstemming plaats van de diverse beheerplannen om te komen tot een efficiënte planning, waarbij zo min mogelijk overlast voor de betrokkenen ontstaat. In de beheerplannen is duurzaamheid een onderdeel en wordt het beleid verder uitgewerkt. Wat willen we bereiken? Verkeer en vervoer 1. Realisatie Duinpolderweg: een nieuwe oost-west-wegverbinding die nabij De Zilk de N206 en de N205 en A4 in de Haarlemmermeer zal verbinden. 2. Uitvoeren Infrastructurele verkeersmaatregelen Middengebied Bollenstreek: om de doorstroming in de Duin- en Bollenstreek te verbeteren. 3. Realisatie Ontsluiting Bavo-terrein: voor de ontsluiting van de toekomstige woonwijk op het Bavo-terrein. 4. Verbeteren verkeersveiligheid. Milieu 5. De gemeente ontwikkelt zich als een duurzaam opererende organisatie waarbij de gemeentelijke objecten worden verduurzaamd. 6. Milieubeleidsplan 2014 – 2018. 7. Een steeds beter resultaat in de scheiding van glas, papier, plastic, gft, chemisch afval en restproducten met als bijkomend voordeel een reducerend effect op de hoogte van de afvalstoffenheffing. Openbare ruimte 8. Leefbaarheid woonwijken: een goede, veilig ingerichte en goed onderhouden openbare ruimte. Wat doen we daarvoor? Verkeer en vervoer 1. In de Bereikbaarheidsstudie Grensstreek provincie Zuid- en Noord-Holland uit 2008 is een maatregelenpakket voor de bereikbaarheid, leefbaarheid en verkeersveiligheid opgesteld. Daarin is de wegverbinding N205 – N206, ook wel Duinpolderweg genoemd, als onderdeel van de Noordelijke Ontsluiting Greenport opgenomen. Deze nieuwe wegverbinding is gepland nabij De Zilk. Vervolgens sluit de Duinpolderweg aan op de N205, de Nieuwe Bennebroekerweg en de A4 in Haarlemmermeer.
Begroting 2015
31
Gemeente Noordwijkerhout
Op 21 mei 2013 is de Ontwerp Notitie Reikwijdte & Detailniveau Duinpolderweg (NRD) vastgesteld (en vrijgegeven voor inspraak). Hierin werd de scope van de MER (milieueffectenrapportage) en de trechtering van de resterende alternatieven voor de Duinpolderweg beschreven. De gemeente Noordwijkerhout blijft zich daarbij inspannen voor goede aansluitingen bij De Zilk en Vogelenzang om een eventuele toename van doorgaand verkeer door de kern De Zilk te voorkomen. Volgens planning wordt in 2014 de voorkeursvariant gekozen. 2. Er is een programmaplan verkeersmaatregelen middengebied opgesteld voor de Bollenstreek (Hillegom, Lisse, Teylingen, Noordwijk en Noordwijkerhout), waarin twaalf verkeersmaatregelen zijn benoemd waaronder maatregelen op de N443 en N444. We participeren actief bij de uitvoering van het programmaplan om de doorstroming op vooral provinciale wegen te verbeteren. 3. Realisatie van een ontsluitingsweg tussen de Langevelderweg en de Herenweg. Daarnaast wordt conform de vastgestelde variant uit het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoerplan de Langevelderweg voor gemotoriseerd verkeer afgesloten om doorgaand verkeer door de wijk Boekhorst te voorkomen. De realisatie van deze verbinding is onderdeel van de onderhandelingen met de ontwikkelaars van het Bavo-terrein. 4. Het verbeteren van de objectieve en subjectieve verkeersveiligheid. Duurzaam Veilig, het verkeersveiligheidsbeleid in Nederland wordt doorgezet. Daarbij geldt dat de inzet van de gemeente is gericht op de aspecten Infrastructuur, Educatie, Voorlichting en Handhaving. Doorgaan met programma ‘School op Seef’. De uitwerking van het uitvoeringsprogramma van het GVVP wordt de komende jaren verder ter hand genomen. Voorbeelden hiervan zijn: aanleg verkeersremmende maatregelen bij basisscholen, educatieprogramma fietsveiligheid ouderen en optimalisatie van de fietsverbinding richting het centrum op de Herenweg, Victoriberg en de Dorpsstraat. Daarnaast wordt de SPGN (Stichting Platform Gehandicaptenbeleid Noordwijkerhout) bij reconstructies en herinrichtingsplannen betrokken. Milieu 5. De werkgroep ‘Interne Duurzaamheid’ (waarin alle gemeentelijke afdelingen participeren) heeft een stimulerende, adviserende en afstemmende taak om een duurzame bedrijfsvoering te realiseren en specifiek de klimaatdoelstelling te realiseren; daartoe wordt een plan van aanpak opgesteld. Er wordt een plan opgesteld voor het klimaatneutraal maken van gemeentelijke gebouwen. 6. Milieubeleidsplan: de gemeente stimuleert het besparen en hergebruiken van energie om de duurzaamheid te vergroten. Om dit doel te halen, is een 3-tal pijlers in het milieubeleid benoemd: 1. Kwaliteit van wonen; 2. Kwaliteit van werken; 3. Kwaliteit van recreëren. Projecten worden uitgewerkt in een milieuwerkprogramma en verdere uitvoering van het plan. 7. Een beter resultaat behalen in het scheiden van glas, papier, plastic, GFT, chemisch afval en restproducten met een reducerend effect op de hoogte van de afvalstoffenheffing. Wij willen voldoen aan de doelstellingen van het Landelijk Afvalplatform. Jaarlijks worden de resultaten geëvalueerd.
Begroting 2015
32
Gemeente Noordwijkerhout
Openbare ruimte 8. In 2014 wordt gestart met de opstelling van een nieuw integraal beleidsplan ‘Kwaliteit Openbare Ruimte’ om verschillende aspecten in de openbare ruimte (wegen, groen en straatmeubilair) te beheren. Er vindt integrale afstemming plaats van de diverse beheerplannen om te komen tot een efficiënte planning, waarbij zo min mogelijk overlast ontstaat. Duurzaamheid wordt een onderdeel in de beheerplannen. Het tijdig uitvoeren van het onderhoud bij reconstructies van riolering, wegen, speelvoorzieningen en groenvoorzieningen aan de hand van het Rioleringsplan, Wegenbeheerplan, Speelbeleidsplan en Groenbeheerplan. Verrommeling door graffiti, zwerfvuil en vernieling wordt direct aangepakt om de leefbaarheid van de buurt en het welzijn van inwoners te waarborgen. Als bestaand beleid wordt altijd aangifte gedaan van vandalisme. Wat mag het kosten? (bedragen x € 1.000) Programma 3: Openbare ruimte
werkelijk 2013
2014
raming 2016
2015
2017
2018
Totaal lasten
7.483
7.801
8.242
8.067
8.067
8.070
Totaal baten
4.031
4.145
4.184
4.184
4.248
4.248
-3.452
-3.656
-4.058
-3.883
-3.819
-3.822
Toevoeging aan reserves
85
15
15
15
15
15
Onttrekking uit reserves
49
40
20
20
20
20
Saldo programma na reservemutaties
-3.488
-3.631
-4.053
-3.878
-3.814
-3.817
Saldo programma vóór reservemutaties
- = nadelig
Begroting 2015
33
Gemeente Noordwijkerhout
Investeringen
Afschr. in jaren
Jaar
Vervangingsinvesteringen Openbare verlichting Vervanging diverse wegen asfalt Varvanging diverse wegen elementen Vervanging diverse riolen Vervanging afvalcontainers
20 20 40 60 15
2015/2018 2015/2018 2017/2018 2015/2017 2016
105.672 890.000
Nieuw beleid ten laste van reserve Uitvoering GVVP
n.v.t.
2015/2016
100.000
20 40 20 1 1 1
2015 2015/2016 2016 2015 2015 2015
30.000 500.000
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
2015/2018 2015/2018 2015/2018 2015/2018
493.543 35.200 836.357 3.465
Investeringen in Nieuw beleid Maandagsewetering: beschoeiing De Boekhorst: vervanging bestrating Pilarenlaan: herstellen bestrating Invoeren maatregelen inst. verantw. Vervanging bomen Witte Kerk Visuele boomveiligheidscontrole Groot onderhoud t.l.v. voorziening Wegen Baggeren waterwegen Diverse riolen Toren Witte Kerk
2015
968.643
(bedragen x €) Investeringsbedrag 2016 2017 2018
136.500 96.958 137.259 724.000 1.074.000 1.353.000 137.000 758.841 63.643 140.489 90.000
100.000
700.000 200.000
15.000 40.000 23.720
478.260 42.200 836.357 1.059
467.041 44.000 836.357 1.329
398.012 114.000 486.741 3.030
Verschil Raming 2015 ten opzichte van de Voorjaarsbrief 2014 Door een nieuwe wettelijke regeling is chemische onkruidbestrijding niet meer mogelijk. De thans toegepaste mechanische onkruidbestrijding werkt kostenverhogend (€ 18.000). De huur van het kerkplein (St. Jozef) is afgekocht voor een periode van 50 jaar. In 2015 is hiervoor een bedrag van € 175.000 opgenomen. Er is een lagere bijdrage van € 60.000 verschuldigd aan de Milieudienst IJmond door een lager aantal in te huren uren. Op grond van het nieuwe milieubeleidsplan wordt jaarlijks aan een bedrijf een duurzaamheidsprijs toegekend. De organisatie van het toekennen van de prijs en de prijs zelf brengen kosten van met zich mee (€ 7.000).
Begroting 2015
34
Gemeente Noordwijkerhout
II.2.1.4 Programma 4: Veiligheid en handhaving Portefeuillehouder: Programmaverantwoordelijke: Commissie:
drs. G. Goedhart F.P.A.J. Bakker Bestuurlijke Aangelegenheden en Middelen
Algemene doelstelling Het programma omvat openbare orde en veiligheid, brandweer en rampenbestrijding. De zorg voor de openbare veiligheid is een kerntaak van de gemeente. Een onderdeel daarvan is de rampenbestrijding. Hierbij wordt zorggedragen voor een structuur die ertoe bijdraagt dat in geval van een ramp of zwaar ongeval zo effectief mogelijk opgetreden kan worden. Kaders Het beleid voor dit programma is vastgelegd in: Algemene plaatselijke verordening (2010); Gemeentelijk rampenplan en deelplannen (2007); Integraal Veiligheidsplan 2010-2013 (2010); Uitvoeringsplan behorende tot het IVP 2010-2013 (2010); Horecaconvenant (2011); Brandbeveiligingverordening 2010; Regionaal Crisisplan (2012); Strategische afspraken uit het ‘Valentijnsakkoord 2013’. Ontwikkelingen Openbare orde en veiligheid In de tweede helft van 2014 wordt een nieuw Integraal Veiligheidsplan opgesteld. Als input voor het plan worden signalen uit de samenleving, politiecijfers, de gebiedsscan en de resultaten van de Veiligheidsmonitor 2013 gebruikt. Het plan zal als basis dienen voor het veiligheidsbeleid in de jaren 2015 – 2018. Openbare orde en veiligheid is ook één van de vijf beleidsterreinen waarvoor vanuit het ‘Valentijnsberaad’ tussen de buurgemeenten samenwerkingsafspraken zijn gemaakt. Drank- en horecawet De verantwoordelijkheid voor de handhaving van de Drank- en horecawet ligt sinds 1 januari 2014 bij de gemeenten (voorheen bij het Rijk). Met andere gemeenten in de Duin- en Bollenstreek wordt in het kader van handhaving en kennisoverdracht samengewerkt. Deze samenwerking heeft geresulteerd in een pool van buitengewoon opsporingsambtenaren (boapool) die in de Duin- en Bollenstreek actief is. Veiligheidsregio Er zijn afspraken gemaakt om één crisisorganisatie voor de gehele streek te realiseren. Met deze crisisorganisatie kan efficiënter worden gewerkt en er ontstaat een bundeling van kennis en ervaring. Om te meten wat het niveau is van de rampenbestrijding in Noordwijkerhout, heeft de Veiligheidsregio een zogenaamde ‘2-meting’ gehouden. Uit deze meting is naar voren gekomen dat de gemeente Noordwijkerhout op voldoende niveau is om het hoofd te bieden aan rampen en crises.
Begroting 2015
35
Gemeente Noordwijkerhout
Wat willen we bereiken? Openbare orde en veiligheid 1. Burgers dienen onveilige situaties laagdrempelig te kunnen melden en ontvangen terugkoppeling van de ondernomen acties. 2. De inzet van de hulpdiensten moet voldoende gewaarborgd worden en de burger moet in beginsel binnen twee werkdagen aangifte kunnen doen bij de politie. 3. Proportionaliteit bij veiligheidseisen bij evenementen en actieve coaching vrijwilligersorganisaties bij vergunningaanvragen. 4. Sociale veiligheid wordt bevorderd, o.a. door initiatieven van bewoners(organisaties) op dit gebied als het gaat om de openbare buitenruimte binnen redelijke financiële grenzen te ondersteunen. 5. Beheersing van alcohol- en drugsgebruik onder jongeren door: samen met organisaties die zich richten op jongeren actief beleid te voeren om kennis en bewustwording van jongeren te verbeteren; regelmatig overleg te voeren met de horeca en strenge controle uit te oefenen. Brandweer 6. De lokale vrijwilligers bij de brandweer zijn van groot belang bij de brandweerzorg. De burgemeester vervult waar nodig een ombudsfunctie om te waarborgen dat de brandweervrijwilligers zich in regionale brandweerorganisatie voldoende gehoord voelen. Wat doen we daarvoor? Openbare orde en veiligheid 1. Er wordt aandacht besteed aan signalen uit de samenleving die via het Klantcontactcentrum binnenkomen en er vindt terugkoppeling plaats. 2. Het voldoen aan de normen en de mogelijkheid van aangifte binnen twee werkdagen zullen worden bevorderd in overleg met de hulpdiensten (dit is in eerste instantie de verantwoordelijkheid van de hulpdiensten zelf). 3. Met behulp van een digitale aanvraagmodule worden vergunningaanvragers stap-voorstap door het vergunningaanvraagproces geleid met de daarbij behorende uitleg. Daarnaast zullen alle nieuwe evenementenorganisaties actief worden benaderd voor een vooroverleg. Bij advisering door de hulpdiensten zal de proportionaliteit in het oog worden gehouden. 4. Bij de (her)inrichting van wijken wordt rekening gehouden met de sociale veiligheid. Voorts wordt bij de aanbesteding van projecten het Politie Keurmerk Veilig Wonen gestimuleerd en blijft – in overleg met de ondernemers – aandacht voor het Keurmerk Veilig Ondernemen. Initiatieven van bewoners(organisaties) op dit gebied zullen binnen redelijke financiële grenzen worden ondersteund. Hiertoe zal een subsidieverordening worden opgesteld. 5. Aan beheersing van alcohol- en drugsgebruik met name onder jongeren zal worden gewerkt door uitvoering te geven aan de Nota lokaal volksgezondheidsbeleid, door tweemaal per jaar Horecaoverleg te voeren en strenge controle uit te oefenen. Evaluatie van de Drank- en horecaverordening vindt plaats in het vierde kwartaal van 2014. Brandweer 6. Op de burgemeester kan een beroep worden gedaan als andere middelen niet het gewenste resultaat hebben opgeleverd.
Begroting 2015
36
Gemeente Noordwijkerhout
Wat mag het kosten? (bedragen x € 1.000) Programma 4: Veiligheid en handhaving
werkelijk 2013
2014
2015
raming 2016
2017
2018
Totaal lasten
1.618
1.628
1.619
1.602
1.585
1.568
Totaal baten
90
101
102
103
104
106
-1.528
-1.527
-1.517
-1.499
-1.481
-1.462
-1.528
-1.527
-1.517
-1.499
-1.481
-1.462
Saldo programma vóór reservemutaties Toevoeging aan reserves Onttrekking uit reserves Saldo programma na reservemutaties - = nadelig
Investeringen
Groot onderhoud t.l.v. voorziening Brandweerkazerne
Begroting 2015
Afschr. in jaren
Jaar
n.v.t.
2015/2018
2015
37
8.092
(bedragen x €) Investeringsbedrag 2016 2017 2018
40.115
35.775
24.345
Gemeente Noordwijkerhout
II.2.1.5 Programma 5: Zorg, welzijn en educatie Portefeuillehouder: Programmaverantwoordelijke: Commissie:
A. Gotink mr. S. van Zaanen Samenlevingszaken
Algemene doelstelling Het programma omvat het initiëren en in stand houden van voorzieningen op het gebied van onderwijs, kunst, cultuur, sport, recreatie, jeugd en jongeren, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, volksgezondheid, werk en inkomen, sociale werkvoorziening en vluchtelingenwerk. Kaders Het beleid voor dit programma is vastgelegd in: De Wet op het Primair Onderwijs (1981); Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Noordwijkerhout (2007); Verordening Leerlingenvervoer 2014 (2014); Leerplichtwet 1969 (gewijzigd m.i.v. 1 augustus 2008); De subsidieverordening Noordwijkerhout 2005 (gewijzigd juni 2006); De subsidienota 2015 (2014); Meerjaren Beleidskompas Bibliotheek Bollenstreek 2012-2015 (2012); Wet op het specifiek cultuurbeleid (1993); Jeugdwet (2014); Wijzigingswet Wet op de Jeugdzorg (verwijsindex risicojongeren) (2010); Wet Kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen; Wijzigingswet Wet Kinderopvang (2010); De beleidsnota Handhavingsbeleid Kinderopvang en Peuterspeelzaalwerk (2011); Wet maatschappelijke ondersteuning (2014); Kadernota Wmo (2014); Verordening Wmo-adviesraad (2007); Wet Publieke Gezondheid (2011); Beleidsnota Lokaal volksgezondheidsbeleid 2013-2016; Verordening Wet gemeentelijke antidiscriminatievoorziening Noordwijkerhout (2009); Participatiewet (2014); Verordeningen cliëntenparticipatie Wsw, persoonsgebonden budget Wsw en plaatsingsvolgorde Wsw (2008); Verordening cliëntenparticipatie ISD-Bollenstreek (2009); Productenboek Vluchtelingenwerk incl. de uitvoeringsovereenkomst (2011); Maatregelenverordening Wwb, IOAW, IOAZ ISD Bollenstreek (2013); Handhavingsverordening Wwb, IOAW, IOAZ ISD Bollenstreek (2013); Toeslagenverordening Wwb ISD Bollenstreek (2013); Verordening Persoonsondersteunend budget ISD Bollenstreek (2014); Verordening Participatie ISD (2013); Verordening participatie schoolgaande kinderen Wwb ISD (2012); Verordening maatschappelijke ondersteuning ISD Bollenstreek (2013); Strategische afspraken uit het ‘Valentijnsakkoord 2013’.
Begroting 2015
38
Gemeente Noordwijkerhout
Ontwikkelingen Op 1 januari 2015 krijgt de gemeente te maken met de drie decentralisaties op het gebied van Werk, Wmo en Jeugd die leiden tot een behoorlijke uitbreiding van de sociale agenda. Doel van de decentralisaties is dat zoveel mogelijk mensen actief participeren in de samenleving, de eigen regie over hun leven voeren en bijdragen aan het welbevinden van hun sociale omgeving. De wetgeving rondom deze drie decentralisatie inmiddels heeft de Eerste Kamer gepasseerd. Als laatste is in juli 2014 door de Eerste Kamer de Participatiewet aangenomen. De nadruk in deze wetgeving komt te liggen op wat mensen wel kunnen en niet op hun beperkingen. In augustus 2013 is in de colleges van alle 6 Duin- en Bollenstreekgemeenten ingestemd met de visie op samenwerking voor de decentralisaties en met het instellen van een projectorganisatie voor het sociaal domein. Binnen deze projectorganisatie is de infrastructuur ontworpen, zijn verordeningen gemaakt en aanbestedingen gevoerd. Het sociale domein is ook één van de vijf beleidsterreinen waarvoor vanuit het ‘Valentijnsberaad’ tussen de buurgemeenten samenwerkingsafspraken zijn gemaakt. Wat willen we bereiken? Sociaal Domein algemeen 1. Transformatie van het sociale domein. Dit vraagt om een andere manier van denken en handelen van alle betrokken partijen inclusief de gemeente zelf. Hierbij staan drie uitgangspunten centraal: eigen kracht van de klant: van aanbod- en systeemgericht naar vraag- en mensgericht; maximaal inzetten op behoud van de kwaliteit van de zorg; efficiëntere inzet van middelen, zodat de decentralisaties budgettair neutraal kunnen worden afgehandeld. Een integrale cliëntgerichte benadering is het uitgangspunt, waarbij: professionals de ruimte krijgen hun werk te kunnen doen; zo min mogelijk bureaucratie wordt ingebouwd; er sprake is van ontschotting tussen deelregelingen en budgetten. Jeugdhulp 2. Transformatie van de jeugdhulp, zodat kinderen en jeugdigen gebruik kunnen maken van algemene voorzieningen of, op indicatie, van gespecialiseerde voorzieningen. Wmo 3. Onze inwoners kunnen allemaal meedoen, kunnen zich ontplooien en verantwoordelijkheid nemen voor zichzelf, voor elkaar en de leefomgeving. We gaan uit van de eigen kracht en zelfredzaamheid van de inwoner en zijn of haar sociale netwerk. Voor de groep inwoners voor wie dat niet haalbaar is, is tijdelijke of langdurige ondersteuning beschikbaar. 4. De overheid werpt zo min mogelijk obstakels op bij het stimuleren van de eigen verantwoordelijkheid van de burger. 5. Ondersteuning van mantelzorg.
Begroting 2015
39
Gemeente Noordwijkerhout
Werk 6. Het domein werk wordt getransformeerd en de gemeente ontwikkelt beleid voor reïntegratie. Onderwijs 7. Leerlingen voorbereiden op toekomstige maatschappelijke zelfstandigheid. De school en aansluitend werk nemen hierin een belangrijke plaats in. Sport, cultuur en voorzieningen 8. Participatie van alle Noordwijkerhouters in de samenleving door middel van sport en cultuur. Wat doen we daarvoor? Sociaal Domein algemeen 1. De vijf Bollenstreekgemeenten intensiveren de al bestaande samenwerking in de beleidsvorming en de uitvoering van taken in het sociaal domein. Leidende motieven zijn solidariteit, risicobeheersing en inzetten van het zelfredzame vermogen van de bevolking. In de samenwerking is het gemeenschappelijke en regionale niveau (Bollen5) leidend, in de uitvoering wordt afgeschaald naar lokaal maatwerk. In de loop van 2014 wordt in het samenwerkingsverband afgesproken hoe we ook na 1 januari 2015 de beleids- en uitvoeringskracht in het sociale domein het beste kunnen bundelen. Jeugdhulp 2. Voor het jeugddomein is het onderstaande richtinggevend voor de uitwerking van beleid en regelgeving: De Jeugdhulp wordt voor een belangrijk deel in Holland Rijnland-verband georganiseerd en ingekocht. In elke gemeente gaat gewerkt worden met een lokaal Jeugd- en gezinsteam (J>). De Jeugd- en gezinsteams gaan integraal onderdeel uitmaken van de Centra voor Jeugd en Gezin, zodat jeugdgezondheidszorg met de signalerende en toeleidende basistaken, de opvoedadviesfunctie en de hulpverlening onder één dak gehuisvest zijn. Daarnaast wordt in de samenwerking lokaal jeugdbeleid (preventiekant) ontwikkeld. Wmo 3. Voor het Wmodomein is het onderstaande richtinggevend voor de uitwerking van beleid en regelgeving: Wij zorgen voor een adequate ondersteuning van de informele zorg en een goed en toegankelijk aanbod aan algemene en collectieve voorzieningen. Wanneer nodig en aanvullend op de informele zorg, wordt ondersteuning door professionals ingezet. We organiseren de toegang tot ondersteuning dicht bij de cliënt. De bestaande lokale loketten worden daarvoor toegerust. In de Bollenstreek gaan we met één uniforme werkwijze de toegang verzorgen. Bij de verstrekking van voorzieningen gaan we in beginsel uit van het neerzetten van een algemene voorziening. Een maatwerkvoorziening wordt waar nodig verstrekt. Daar waar het kan, vormen we maatwerkvoorzieningen om tot algemene voorzieningen. De indicatiestelling en de inkoop voor het leveren van maatwerk voorzieningen worden georganiseerd door of in opdracht van de ISD.
Begroting 2015
40
Gemeente Noordwijkerhout
Voor de mensen die nu al gebruikmaken van een AWBZ-voorziening zorgen we via overgangsrecht voor een `zachte landing` in het nieuwe systeem.
Voor wat betreft de sturing in de Wmo gaan we uit van de regierol van de gemeente, waarin we het speelveld voor vraag en aanbod van ondersteuning bepalen. Daarbinnen werken we nauw samen met maatschappelijke organisaties op basis van gemeenschappelijke doelstellingen en vertrouwen. Vanuit het perspectief van burgerkracht is het de ambitie om een en ander verder door te ontwikkelen in een richting waarbij initiatief en verantwoordelijkheid steeds meer komen te liggen bij de samenleving zelf. 4. De overheid moet zo min mogelijk obstakels opwerpen: daarbij kan worden gedacht aan het vereenvoudigen van vergunningen bij de realisering van aanpassingen in en aan woningen, maar bijvoorbeeld ook aan het wegnemen van kortingen op uitkeringen als mensen één huis betrekken om zo de zorg makkelijker te kunnen organiseren. De coalitie neemt het op zich om binnen de bestaande regelgeving maximaal flexibel te zijn. Daarnaast worden de huidige regelingen kritisch tegen het licht gehouden en daar waar dit binnen de bevoegdheden van de gemeente ligt aangepast om het de burgers niet extra moeilijk te maken om de participatiegedachte vorm te geven. Veel obstakels zijn onbekend en zullen al doende aan het licht komen. Dat betekent dat frequent en diepgaand overleg met de gebruikers van de regelingen noodzakelijk is om een goed beeld te krijgen en adequaat te kunnen handelen. De gemeente is beperkt in haar mogelijkheden om regelingen te wijzigen, maar zij kan wel alle kanalen gebruiken om hogere overheden te informeren over de knelpunten. Dat zal gebeuren als gemeente, als regio en binnen de gemeentelijke belangenorganisatie VNG. 5. Ter ondersteuning van mantelzorg zal de gemeente: Het zorgpad in kaart brengen, samen met belangrijke verwijzers, zoals medewerkers van het Wmo-loket, huisartsen, thuiszorg, mantelzorgconsulenten of -makelaars. In beeld krijgen wat mantelzorgers bezighoudt. Wat vinden ze belangrijk? Wat is nodig aan ondersteuning? Daarvoor worden ervaringsdeskundigen benaderd uit Wmo-raden, ouder-, familie- en patiëntenverenigingen en kan bij steunpunten mantelzorg informatie worden ingewonnen. Met deze informatie kunnen gerichte stappen worden ondernomen om de respijtzorg vorm te geven. Te denken valt aan een ontmoetingscentrum en ook andere vormen die goed aansluiten bij de behoefte en passen binnen de gemeentelijke mogelijkheden. Werk 6. Voor het werkdomein is het onderstaande richtinggevend voor de uitwerking van beleid en regelgeving: In het verlengde van de regionale (Holland Rijnland) werktafel werken we in subregionaal verband samen op het thema werk/participatie (Bollen5 + Katwijk). In eerste instantie richt de samenwerking zich op Werk. We kiezen er voor een ‘Werkservicepunt’ op te zetten waarin de volgende onderdelen worden samengebracht: 1. alle reïntegratieactiviteiten van de sociale diensten en de Maregroep in de subregio Duin- en Bollenstreek; 2. de loonkostensubsidies en het organiseren van no-riskpolis, proefplaatsing, stage e.d.; 3. het Werkgeversservicepunt (WGSP); 4. de acquisitieactiviteiten voor de Wsw.
Begroting 2015
41
Gemeente Noordwijkerhout
Daarin wordt een fasering aangebracht waarbij eerst de begeleiding van alle (nieuwe) doelgroepen voor de gemeenten bij elkaar worden gebracht (inclusief de doelgroep Beschut Werk) en vervolgens samenvoeging met de bestaande populatie in de Wsw plaatsvindt. Om deze doelstelling te kunnen verwezenlijken, wordt het bestaande Wsw-bestand geherstructureerd en moet de bestaande NV (Maregroep) worden geïntegreerd in de nieuwe structuur. Vooralsnog blijven de samenwerkende gemeenten zelf (de Bollen5 via de ISD) verantwoordelijk voor de uitvoering van het onderdeel Inkomen. Mogelijk dat in de toekomst nog een nadere samenwerking op het gebied van inkomen mogelijk is Onderwijs 7. Zorgen dat leerlingen onderwijs kunnen volgen in eigentijdse scholen, die voldoen aan de modernste eisen. Het brede-schoolconcept wordt verder uitgebouwd en de mogelijke verbanden tussen de school en kinderopvang, sociaal-culturele activiteiten en sport worden verder geoptimaliseerd. Daarbij worden de ontwikkelingen die voortvloeien uit de drie decentralisaties nadrukkelijk meegenomen. De integratie van kinderen van migranten die zich blijvend vestigen verdient onze aandacht, vooral als het gaat om hun taalachterstand. Vanuit het Pools Centrum Bollenstreek in Lisse biedt de Stichting Kreda daarbij ondersteuning aan Poolse families uit de Bollenstreek, hun werkgevers, gemeenten en scholen. Opstellen van een plan van aanpak dat succesvol kan zijn om leerlingen er van te doordringen, dat een beroepskeuze die aansluit op de maatschappelijke vraag leidt tot succes. Te denken valt daarbij aan lokale of regionale campagnes waarin de aantrekkelijkheid van beroepen onder de aandacht wordt gebracht bij ouders en leerlingen. Stages, zowel oriënterend als beroepsgericht, kunnen een belangrijke rol spelen. In regionaal verband zullen scholen en werkgevers bij elkaar worden gebracht om zo het aanbod van gekwalificeerde werknemers beter af te stemmen op de maatschappelijke vraag. Sport, cultuur en voorzieningen 8. Ondersteuning en waardering van sportverenigingen en sociaal culturele organisaties. Verenigingen primair dragen een eigen verantwoordelijkheid voor hun huisvesting. Mochten er problemen zijn, dan kan de gemeente helpen bij het zoeken naar een oplossing. Sportverenigingen en sociaal-culturele organisaties kunnen een rol spelen in de participatiesamenleving. Deze organisaties worden gestimuleerd en ondersteund in het oppakken van deze rol. Met sportverenigingen en sociaal-culturele organisaties zal worden bezien waar hun mogelijkheden liggen en de gemeente zal een actieve rol spelen in het ondersteunen van kansrijke initiatieven.
Begroting 2015
42
Gemeente Noordwijkerhout
Wat mag het kosten? (bedragen x € 1.000) Programma 5: Zorg, welzijn en educatie
werkelijk 2013
2014
2015
raming 2016
2017
2018
Totaal lasten
13.638
12.790
17.620
17.659
17.663
17.684
Totaal baten
4.550
3.637
2.788
2.796
2.803
2.811
-9.088
-9.153
-14.832
-14.863
-14.860
-14.873
Toevoeging aan reserves
1.244
244
Onttrekking uit reserves
2.634
992
721
555
549
542
Saldo programma na reservemutaties
-7.698
-8.405
-14.111
-14.308
-14.311
-14.331
Saldo programma vóór reservemutaties
- = nadelig
Investeringen
Vervangingsinvesteringen Toplaag kunstgrasveld Boekhorst Toplaag kunstgrasveld Boekhorst Groot onderhoud t.l.v. voorziening Bibliotheek De Schelft Gymnastieklokalen De Duinpan Gebouwen Kinderopvang Hoogstraat 58A
Afschr. in jaren
Jaar
10 10
2016 2018
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
2015/2018 2015/2018 2015/2018 2015/2018 2015/2018 2015/2018
2015
(bedragen x €) Investeringsbedrag 2016 2017 2018
250.000 250.000
10.680 147.390 908
2.426 109.662 19.494
55.421 6.366
51.257 4.040
4.942 84.607 838 2.813 58.254 2.214
15.729 66.001 10.390 26.495 517
Verschil Raming 2015 ten opzichte van de Voorjaarsbrief 2014 In de nieuwe Egelantierschool wordt een ruimte verhuurd voor kinderopvang. De baten bedragen € 10.000. In de toename van het aantal leerlingen van het Teylingen College wordt de komende twee jaar voorzien door tijdelijke huisvesting. De kosten worden voor 50% gedragen door de gemeente en voor 50% door het Teylingencollege. Het gemeentelijk deel van deze kosten bedragen in 2015 afgerond € 10.000. Het Teylingen College maakt, naast het gebruik van het eigen gymnastieklokaal, gebruik van de Schelft voor het gymnastiekonderwijs. Het Teylingen College ontvangt hiervoor een vergoeding (€ 9.000) Vooruitlopend op het afsluiten van een nieuw contract voor het leerlingenvervoer zijn de kosten geïndexeerd (€ 16.000). De verhuur van een ruimte in het gebouw Hoogstraat 58 (v.m. Zeestroom) aan SPL is per 1 augustus 2014 beëindigd. De baten zijn daarom € 9.000 lager geraamd. Door een toename van het aantal bijstandsgerechtigden is raming voor de rijksbijdrage Wwb inkomensdeel met € 99.000 verhoogd. De bovenverdieping van het gebouw Duin en Dal (kinderopvang) wordt per 1 september 2014 gebruikt door leerlingen van de v.m. Ireneschool. Het huurcontract is op basis hiervan aangepast. Dit zorgt voor een lagere opbrengst van € 42.000.
Begroting 2015
43
Gemeente Noordwijkerhout
II.3 Paragrafen In het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is bepaald dat in de begroting paragrafen worden opgenomen, waarin de beleidslijnen worden vastgelegd voor beheersmatige aspecten en de lokale heffingen. Doel van de paragrafen is dat onderwerpen die versnipperd in de begroting staan op één plek in de begroting worden gebundeld. Hierdoor krijgt de raad voldoende inzicht in de desbetreffende onderwerpen.
II.3.1 Paragraaf Bedrijfsvoering Algemene doelstelling De gemeente Noordwijkerhout levert een scala aan producten en diensten. Een goede bedrijfsvoering is hierbij van essentieel belang. Bedrijfsvoering heeft een relatie met alle programma’s van de begroting. Bedrijfsvoering is het geheel van activiteiten dat wordt uitgevoerd om ervoor te zorgen dat voor iedereen duidelijk is wat in een bepaalde periode moet worden gedaan (begroten), dat iedereen tijdens de uitvoering geïnformeerd is over de kwaliteit en de voortgang (monitoren), dat na afloop duidelijk is welke resultaten zijn behaald (verantwoorden) en welke aanpassingen nodig zijn voor een volgende cyclus (evalueren en bijstellen). In deze paragraaf geven wij inzicht in de relevante ontwikkelingen met betrekking tot de bedrijfsvoering. PERSONEEL EN ORGANISATIE Een goede organisatie en een goed personeelsbeleid zijn de basis van een bestuurskrachtige gemeente. Aan de dienstverlening worden steeds meer eisen gesteld. Het is daardoor noodzakelijk om, binnen de ambtelijke organisatie van de gemeente Noordwijkerhout, voldoende te investeren om de steeds groter wordende druk vanuit diverse hoeken het hoofd te bieden. Kaders de collectieve arbeidsovereenkomst voor de sector gemeenten; de collectieve arbeidsvoorwaardenregeling/uitwerkingsovereenkomst voor de gemeente Noordwijkerhout van 1996 en zoals sindsdien gewijzigd (de CAR/UWO); de regeling Beoordelingsgesprekken van 2009; de regeling Functionerings- en POP-gesprekken van 2009; de Werktijdenregeling van 2009; de beleidsnotitie Werving en Selectie van 2010; het Introductiebeleid van 2010; de notitie Integraal Management van 2010; de regeling ziekteverzuimbegeleiding van 2010; de notitie visie, missie en uitgangspunten 2011; de notitie Hoofdstructuur gemeente Noordwijkerhout van 2012; de notitie Detailstructuur gemeente Noordwijkerhout van 2012; de notitie Besturing gemeente Noordwijkerhout van 2012; de gemeenschappelijke regeling en de dienstverleningsovereenkomst P&O Samen van 2013. Ontwikkelingen ABP De dekkingsgraad van ABP is in de loop van 2013 uit de gevarenzone gekomen. De eerste vier maanden van 2014 lieten eenzelfde beeld zien. Op 30 april 2014 was de dekkingsgraad 105,4%, ofwel 1,2%-punt hoger dan de vereiste minimumgrens. Dankzij deze ontwikkeling is de in 2013 doorgevoerde verlaging van de pensioenen met ingang van 1 januari 2014
Begroting 2015
44
Gemeente Noordwijkerhout
beëindigd. Omdat de marge krap blijft, blijven de tijdelijke verhogingen van de pensioenpremie, die ABP sinds 2009 met enige regelmaat heeft doorgevoerd, gehandhaafd. Daarnaast is de pensioenregeling van ABP met ingang van 1 januari 2014 aangepast, in die zin dat de pensioenrekenleeftijd is verhoogd van 65 naar 67 jaar, terwijl het jaarlijkse pensioenopbouwpercentage is verlaagd van 2,05% naar 1,95%. Dit alles maakt dat een verdere verhoging van de pensioenpremies vooralsnog uitblijft. AOW-leeftijd Het nieuwe kabinet heeft in het regeerakkoord een voorstel gedaan om de AOW-leeftijd nog sneller te verhogen: naar 66 jaar in 2018 en 67 jaar in 2021. Vanaf 2024 wordt de AOWleeftijd dan aan de levensverwachting gekoppeld. Daarvoor moet nog een wetsvoorstel worden ingediend. Eén van de gevolgen hiervan is dat er mogelijk een einde komt aan de praktijk dat het dienstverband van medewerkers die de leeftijd van 65 jaar bereiken, automatisch wordt beëindigd. Als dit zo is, zal de CAR/UWO hierop aangepast moeten worden. De organisatie zal er rekening mee moeten houden dat ze oudere medewerkers langer in dienst zal hebben en zal daar haar beleid op aan moeten passen. Enkele zaken waarmee het samenwerkingsverband P&O daarom aan de slag zal gaan zijn de ontwikkeling van strategische personeelsplanning en leeftijdsfasen bewust personeelsbeleid of duurzame inzetbaarheid van medewerkers voor de drie betrokken gemeenten. CAO-onderhandelingen In december 2012 liep de huidige CAO af. In 2013 zijn de onderhandelingen voor een nieuw akkoord gestart. In eerste instantie zijn de onderhandelingen begin 2014 vastgelopen, maar medio 2014 zijn de vakbonden en de VNG weer in gesprek met elkaar gekomen. De VNG en de vakorganisaties hebben op 15 juli 2014 een principeakkoord voor een nieuwe CAO gemeenten gesloten. Het principeakkoord ligt tot en met 9 september 2014 ter goedkeuring voor aan de leden. In de begroting 2015 is rekening gehouden met de financiële consequenties van het principeakkoord: een structurele verhoging van 1% per 1 oktober 2014 en een verhoging van € 50 bruto structureel per 1 april 2015. Daarnaast is er in de meerjarenraming voor de jaren 2016 tot en met 2018 jaarlijks een loonstijging van 2% opgenomen. Wat willen we bereiken? 1. Een zelfstandige, bestuurskrachtige gemeente met een slank, kwalitatief hoogwaardig ambtelijk apparaat, dat adequaat inspeelt op nieuwe ontwikkelingen. Verbetering van de dienstverlening en optimaliseren van de bedrijfsvoering blijven uitgangspunten om te kunnen beschikken over een slagvaardige en resultaatgerichte organisatie. Wat doen we daarvoor? 1. Werken in het Westen Kritisch blijven kijken naar de vacatures die ontstaan: moeten ze (op dezelfde wijze) vervuld worden? Voor opengestelde vacatures werven we opnieuw zo veel mogelijk digitaal via de carrièresite www.werkeninhetwesten.nl. Met de andere gemeenten die bij Werken in het Westen zijn aangesloten, worden ook andere gezamenlijke activiteiten ontwikkeld, zoals het organiseren van gezamenlijke opleidingen, een gezamenlijke ‘projectenbank’ en een talentcenter. Strategisch opleidingsplan Opleidingen zijn een middel om medewerkers te boeien en aan een organisatie te binden. P&O Samen zal daarom voor 2015 strategisch opleidingsbeleid ontwikkelen. Ook zal voor het cursusjaar 2014-2015 een opleidingsplan worden opgesteld. Input daarvoor
Begroting 2015
45
Gemeente Noordwijkerhout
komt onder meer uit de functioneringsgesprekken/persoonlijke ontwikkelingsgesprekken, maar ook van de opleidingsnoodzaak die vanuit de organisatie wordt gesignaleerd. Ook aan de ontwikkeling van het management wordt aandacht besteed. Persoonlijk loopbaanbudget Daarnaast kunnen medewerkers op basis van de afspraken, gemaakt in het kader van de vorige CAO, sinds 2013 gedurende drie jaar, dus tot en met 2015, gebruikmaken van een persoonlijk loopbaanbudget van € 500 per jaar om aan hun eigen ontwikkelingswensen te werken. In september 2014 komt P&O Samen met een voorstel over hoe hiermee om te gaan, mede in het licht van het feit dat de helft van deze periode al voorbij is, maar de rechten voor medewerkers wel blijven bestaan. Samenwerken in de regio P&O Met ingang van 1 juli 2013 is de nieuwe afdeling P&O operationeel geworden. De start is moeizaam gebleken. Inmiddels loopt er een teambuildingstraject. Dit begint zijn vruchten af te werpen. Dat betekent dat er weer ruimte komt voor de beoogde harmonisering van de regelingen, werkprocessen en het beleid van de drie gemeenten op het gebied van P&O. Voor dit harmonisatieproces was in principe twee jaar uitgetrokken. Door de minder vlotte start is het de vraag of de aanvankelijke tijdplanning gehaald zal worden. Het harmoniseringsproces moet leiden tot efficiencyvoordelen en daarmee tot (verdere) kostenbesparing.
COMMUNICATIE Communicatie betreft alle mondelinge en schriftelijke contacten met onze interne en externe doelgroepen. Hierdoor speelt communicatie bij beleidsvorming en beleidsuitvoering een belangrijke rol. Kader Communicatiebeleidsplan 2011-2014 ‘Communiceren doen we allemaal’. Wat willen we bereiken? 2. Goede informatie-uitwisseling tussen gemeente, burgers, bedrijven en instellingen, waarbij er extra geïnvesteerd wordt in de communicatie naar de burger. 3. De communicatie moet een open karakter dragen. 4. De gemeente moet goed bereikbaar zijn. 5. Meer benutten van digitale communicatiemiddelen naast de traditionele middelen. Wat doen we daarvoor? Nieuw communicatiebeleidsplan Een nieuwe gemeenteraad, een nieuw college, een nieuw coalitieakkoord en een gewijzigd Collegewerkprogramma betekenen ook dat het communicatiebeleid van de gemeente geactualiseerd moet worden voor de komende coalitieperiode. Het opstellen van een nieuw communicatiebeleidsplan vindt in het vierde kwartaal van 2014 plaats. Hierbij zullen de aanbevelingen van de Rekenkamercommissie worden betrokken en zal o.a. aandacht worden besteed aan de inzet van digitale communicatiemiddelen en aan burgerparticipatie.
Begroting 2015
46
Gemeente Noordwijkerhout
FINANCIEEL BEHEER De gemeente wil financieel gezond zijn. Om dit te bereiken is het onder meer van belang dat de gemeente een structureel sluitende (meerjaren)begroting heeft en beschikt over een adequate financiële positie. Het beleid is aangegeven in het coalitieakkoord en vormt de grondslag voor het beheer. Kaders Financiële verordening gemeente Noordwijkerhout (2004); Nota Reserves en Voorzieningen (2010). Notitie positie concerncontrol. Ontwikkelingen Vennootschapsbelasting Het Ministerie van Financiën heeft op 14 april 2014 het conceptwetsvoorstel dat gaat over de aanpassing van de vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen kenbaar gemaakt. Overheidsondernemingen zijn momenteel veelal niet belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting (VPB). Concurrerende private overnemingen zijn dat in beginsel wel. Het conceptwetsvoorstel geeft vorm aan de lang gekoesterde wens van het kabinet om een gelijk speelveld te creëren tussen privaatrechtelijke en publiekrechtelijke ondernemingen. De overheid komt hiermee tegemoet aan de eis van de Europese Commissie om het concurrentievoordeel als gevolg van de huidige vormgeving van de belastingplicht voor overheidsondernemingen weg te nemen. De definitieve wetgeving wordt in het najaar van 2014 verwacht. De VPB-plicht zal per 1 januari 2016 worden ingevoerd. Vanaf 2016 moeten gemeenten en andere overheden VPB gaan betalen over de winst die ze met hun ondernemingsactiviteiten maken. Wat willen we bereiken? 1. Sluitende meerjarenbegroting en adequaat anticiperen op de gevolgen van het financieel beleid (bezuinigingen) van de rijksoverheid. Het creëren van ruimte van een lastenverlichting voor de inwoners. 2. Burgers en ondernemers moeten weten waar hun belastinggeld aan wordt besteed. 3. Subsidiemogelijkheden optimaal benutten. Wat doen we daarvoor? Door zo effectief en efficiënt mogelijk om te gaan met de gemeentelijke dienstverlening moeten de kosten beheersbaar zijn. Dit zal ook zijn invloed hebben op de hoogte van de tarieven van de belastingen. Een en ander is overigens ook afhankelijk zijn van de ontwikkeling van de uitkering uit het Gemeentefonds. Het inflatiepercentage waarmee in de begroting rekening wordt gehouden, wordt gebaseerd op de aannames in het Centraal Economisch Plan dat elk jaar in maart verschijnt. Indien nodig wordt in het dekkingsplan bij de begroting rekening gehouden met een gelijkmatige verhoging van de belastingtarieven. Conform het coalitieakkoord voor de raadsperiode 2014-2018 met als motto ‘Samen op weg’ gaat het college er vanuit, dat de belastingen voor inwoners van de gemeente jaarlijks ten hoogste met de inflatiecorrectie worden aangepast. Indien een begrotingstekort dreigt, dient dit in eerste instantie te worden opgevangen door middel van bezuinigingen. Daarnaast dient er bekeken te worden of de tarieven kostendekkend zijn. Een additionele belastingverhoging is slechts als ‘ultimum remedium’ aan de orde. In geval van nieuw beleid wordt als uitgangspunt gehanteerd 'Nieuw voor oud’. Dit betekent dat waar structurele uitgaven voortvloeien uit nieuw beleid, tevens gekeken wordt naar
Begroting 2015
47
Gemeente Noordwijkerhout
dekkingsmogelijkheden door middel van het aanpassen en/of schrappen van bestaand beleid. Kritisch zijn ten aanzien van de raming voor loon- en prijsstijgingen. Eens in de vier jaar wordt de nota Reserves en Voorzieningen geactualiseerd. Eind 2014 wordt de nota Reserves en Voorzieningen geactualiseerd, evenals de Financiële verordening. Aan de interne controle en de verbijzonderde interne controle, alsmede het documenteren daarvan moet, gelet op het belang van de rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid, steeds meer aandacht besteed worden. De P&C-instrumenten, risicomanagement, kwaliteitsmanagement en samenwerkingsverbanden worden verder doorontwikkeld. Uitgangspunt is een efficiënte en effectieve organisatie. In 2014/2015 zullen de gevolgen van de invoering van de VPB-plicht per 1 januari 2016 in kaart worden gebracht. Daarbij zal de keuze voor een direct of indirect overheidsbedrijf worden betrokken. HUISVESTING Het bestuur en het ambtelijk apparaat zijn gehuisvest in het gemeentehuis aan de Herenweg 4 in Noordwijkerhout. Ontwikkelingen Vanuit de ambitie om toe te werken naar een dienstverleningsmodel conform ’de gemeente heeft Antwoord@’ kiest de gemeente ervoor dat alle bezoekers zich eerst aan een centrale balie melden. De balie heeft de functie van ‘verdeelstation’ en zorgt ervoor dat de klant bij het juiste loket terechtkomt. Er is een scheiding van telefonie en receptie, waarbij door de medewerk(st)ers van de receptie ook documenten worden afgegeven en de telefoniste een meer informatieverstrekkende functie zal krijgen. De huisvesting van de centrale balie is op de nieuwe situatie aangepast. Voor 2015 en later wordt gekeken naar actualisatie van onze visie en welke verbeteringen nog kunnen worden doorgevoerd. Wat willen we bereiken? 1. De huisvesting van de medewerkers moet voldoen aan de Arbo-normen. 2. Het gebouw moet goed toegankelijk zijn voor bezoekers en er moet zoveel mogelijk voorkomen worden, dat men meerdere loketten moet bezoeken. 3. Waar mogelijk wordt het milieurendement c.q. de duurzaamheid van het gebouw verbeterd. Wat doen we daarvoor? 1. Aandachtspunt blijft de huisvesting van de medewerkers. 2. De optimalisering van het gebruik van de centrale hal, mede middels het gebruik van het Klantcontactcentrum, wordt voortgezet. 3. Bij onderhoud en vervangingen wordt het klimaatbeleid voor gemeentelijke gebouwen toegepast om de geformuleerde doelstelling (klimaatprogramma 2008-2012) voor 2015 te kunnen halen.
Begroting 2015
48
Gemeente Noordwijkerhout
INFORMATIEVOORZIENING Algemene doelstelling Informatievoorziening is sinds begin 2013 een samengesteld team, bestaande uit de taakgebieden archief, automatisering en informatisering. Zij zijn ondersteunend aan het middelenbeleid (personeel, organisatie en financiën) en het algemene beleid. Informatievoorziening ondersteunt de strategische, tactische en operationele activiteiten in de organisatie door middel van kwalitatief goede informatie en een zo optimaal mogelijke technische infrastructuur en architectuur. Na verwerking van alle analoge en digitale stukken, blijft de informatie beschikbaar in het archief. Kaders Informatiebeleidsplan 2015-2018 (vaststelling B&W in begin 2015); NoordwijkerhoutsUitvoeringsProgramma (NOUP); Archiefwetgeving. Ontwikkelingen Verlenging gebruik AS/400 De AS/400 (System i) was begin 2014 afgeschreven. Het systeem is na een update echter langer in bedrijf gebleven en zal dat voor 2015 ook blijven vanwege het volgende: De aansluiting op de landelijke voorziening Basisregistratie Personen is vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken uitgesteld. Het staat nu gepland voor 2016/2017. Een logisch gevolg hiervan is dat de vervanging van de Gemeenschappelijke Basis Administratie (GBA)-applicatie hierop wordt aangepast. Ditzelfde geldt voor het financiële pakket (FMS), dat ook draait op de AS/400. Actualisatie informatiebeleidsplan Eind 2014/begin 2015 wordt er gewerkt aan een nieuw informatiebeleidsplan voor 20152018. Hierin wordt nauw samengewerkt met de gemeenten Lisse, Hillegom en Teylingen in het kader van de ambtelijke samenwerking Bollen4. Uit dit plan zal opnieuw een NOUPprojectenbundel met de financiële consequenties voortkomen. Website In 2014 is de website vervangen. In 2015 zal deze worden uitgebouwd met een afsprakenmodule. Burgers en bedrijven krijgen de mogelijkheid digitaal een afspraak in te plannen, waardoor er voor hen geen wachttijden voor het loket meer zijn. Behandelend ambtenaren kunnen goed voorbereid en efficiënt de klanten van dienst zijn. Zaaksysteem In 2016 zal een professionalisering van het zaaksysteem plaatsvinden door de aansluiting aan zaaktype.nl. Hierdoor kan er op zaaktype geautoriseerd worden en kan met wisselende samenwerkingsvormen eenvoudig en veilig informatie worden uitgewisseld. Vervanging van alle werkplekken Door virtualisatiesoftware is de werkplek minder afhankelijk geworden van de specificaties van de pc op het bureau. In 2015 zal de virtualisatie voor alle software worden afgerond. Wat willen we bereiken? 1. Dienstverlening aan onze bezoekers verbeteren. 2. Efficiëntere bedrijfsvoering. 3. Flexibiliteit verhogen. 4. Continuïteit waarborgen.
Begroting 2015
49
Gemeente Noordwijkerhout
Wat doen we daarvoor? 1. De dienstverlening komt op een hoger niveau door alle contacten via het Klant Contact Systeem (KCS) te laten lopen. Door informatiesystemen op een technisch slimme manier aan elkaar te koppelen kunnen klanten sneller en beter geholpen worden. Het digitale kanaal middels de website zal optimaal worden ingezet. 2. De basisregistraties personen, adressen, grootschalige topografie, geometrische componenten e.d. worden goed gestroomlijnd middels technische koppelingen en binnen een duidelijke informatiearchitectuur. Koppelingen vinden eenduidig plaats en gegevens worden eenmalig opgeslagen voor meervoudig gebruik. Fasegewijs vindt aansluiting op landelijke voorzieningen plaats. Interne processen worden aangepast. 3. De uitwijkwerkplek is een flexibele werkplek. Indien gewenst wordt het (voor een beperkte groep) mogelijk om tijd- en plaatsonafhankelijk te werken. Een investering in een Wi-fi netwerk in het hele gemeentehuis verhoogt de flexibiliteit en het niveau van dienstverlening van diverse gebruikersgroepen: bezoekers van het gemeentehuis; raadsleden; medewerkers. 4. In de loop der tijd zijn wat achterstanden ontstaan bij archivering, met name bij het overbrengen van stukken naar het statisch archief en het beheer van het digitale archief. In 2015 wordt met extra inzet een inhaalslag geleverd op dit vlak.
ONDERZOEK DOELMATIGHEID EN DOELTREFFENDHEID Algemene doelstelling: Het college onderzoekt periodiek een (deel van een) programma of een (deel van een) paragraaf op doeltreffendheid en een onderdeel van de organisatie op doelmatigheid. Kader Verordening onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid 213a, vastgesteld 19 december 2013. Wat willen we bereiken? Het college streeft naar een efficiënte en effectieve organisatie. Wat doen we daarvoor? In het kader van de bezuinigingen is besloten de onderzoeken niet langer jaarlijks uit te voeren. Daarvoor is de genoemde verordening in 2013 aangepast. Wel bestaat de mogelijkheid in het kader van een efficiënte en effectieve organisatie quick scans uit te voeren. Daarnaast is efficiency en effectiviteit een continue uitgangspunt voor en aandachtspunt van de aangepaste ambtelijke organisatie.
Begroting 2015
50
Gemeente Noordwijkerhout
II.3.2 Paragraaf Verbonden partijen Algemene doelstelling Deze paragraaf geeft inzicht in de zogenoemde verbonden partijen (gemeenschappelijke regelingen, deelnemingen, participaties van de gemeente in derde rechtspersonen, waarin bestuurlijk invloed wordt uitgeoefend en waarmee financiële belangen zijn gemoeid). Uitgangspunten Deze paragraaf geeft een visie op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in de verschillende programma’s en de beleidsvoornemens over de verbonden partijen. Er is sprake van een verbonden partij als de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft in een derde rechtspersoon (verbonden partij). Onder bestuurlijk belang wordt verstaan een zetel in het bestuur van een participatie of het hebben van stemrecht. Dit is het geval als een burgemeester, wethouder, raadslid of lid van het managementteam namens de gemeente een functie vervult bij een derde rechtspersoon als lid van het algemeen bestuur (AB), lid van het dagelijks bestuur (DB), voorzitter, secretaris of penningmeester. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijtraakt bij een faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij kunnen worden verhaald op de gemeente. Het aangaan van banden met verbonden partijen komt altijd voort uit het publieke belang. Verbindingen met verbonden partijen zijn een manier om bepaalde publieke taken uit te voeren. In de praktijk is er in een aantal gevallen sprake van wettelijk verplichte deelname (bijvoorbeeld de regionale brandweer). In de andere gevallen maakt de beslissing tot samenwerking deel uit van het beleidsproces. Voor het aangaan en onderhouden van contacten met verbonden partijen is het van belang af te wegen wat de meest doelmatige manier is om een taak uit te voeren. Wat geeft de beste garantie dat de taak wordt uitgevoerd op een manier zoals de gemeente voor ogen staat? Op welke manier heeft de gemeente voldoende inhoudelijk en financieel inzicht in het uitvoeren van een taak? Volgens het Besluit begroting en verantwoording moet deze paragraaf inzicht geven in de zogenoemde verbonden partijen: gemeenschappelijke regelingen, deelnemingen, participaties van de gemeente in derde rechtspersonen, waarin bestuurlijk invloed wordt uitgeoefend en waarmee financiële belangen gemoeid zijn. Ook dient daarbij financiële informatie over elke verbonden partij te worden opgenomen. Wat willen we bereiken? Tot oprichting van en deelneming in stichtingen, verenigingen wordt besloten indien er sprake is van een publiek belang en voor zover de doelmatigheid daarmee bevorderd wordt. Sinds de invoering van het duale stelsel behoren besluiten hiertoe tot de bevoegdheden van het college; de raad stelt de kaders. Participatie in de vorm van aandeelhouderschap is slechts toegestaan wanneer een publiek belang wordt gediend. De algemene beleidslijn is om geen gelden te reserveren bij gemeenschappelijke regelingen. Afstemming van beleid via intergemeentelijke samenwerking, bijvoorbeeld op het terrein van de ruimtelijke ordening, volkshuisvesting en verkeer en vervoer, blijft noodzaak. Belangen van de eigen gemeente zullen daarvoor soms moeten wijken. De verbonden partijen voeren beleid uit voor de gemeente; de gemeente blijft echter beleidsmatige en financiële verantwoordelijkheden houden.
Begroting 2015
51
Gemeente Noordwijkerhout
Toelichting per verbonden partij De wijze waarop verbonden partijen een bijdrage leveren aan het bereiken van de voorgenomen doelstellingen is hiervoor kort toegelicht en komt ook aan de orde bij de programma's. Noordwijkerhout heeft in 2015 bestuurlijke en financiële belangen in de navolgende verbonden partijen en de financiële bijdrage in 2015 wordt daarbij aangegeven. Daar waar nog geen gegevens van de verbonden partijen over 2015 of 2014 bekend waren zijn, conform de gewijzigde voorschriften uit het Besluit begroting en verantwoording (BBV), de jaarrekeningcijfers over 2013 gebruikt. Intergemeentelijke Sociale Dienst, Lisse Doel/openbaar belang: Gemeenschappelijke dienst waarin naast de gemeente Noordwijkerhout de gemeenten Hillegom, Lisse, Noordwijk en Teylingen deelnemen. De dienst is belast met de uitvoering van de wetten op het gebied van sociale zekerheid en sommige onderdelen van de Wmo (met name hulp bij het huishouden) waarvan de uitvoering aan de gemeenten, al dan niet in medebewind, is opgedragen. Voorts is de dienst belast met de uitvoering van algemene maatregelen van bestuur, uitvoeringsregelingen van de sociale wetten en andere gemeentelijke taken op het gebied van de sociale zekerheid. De taken worden zoveel mogelijk uitgevoerd in samenwerking met arbeidsvoorziening, organisaties van zorginstellingen en instanties die met de uitvoering van sociale zekerheidswetten zijn belast. De dienst is bovendien belast met de opvang en verzorging van slachtoffers in het kader van de rampenplannen van de vijf aangesloten gemeenten. Tekorten of overschotten worden met de deelnemende gemeenten verrekend. Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Zeggenschap: Twee wethouders in het Algemeen Bestuur; wethouder in Dagelijks Bestuur Bijdrage: € 4.215.000 Eigen vermogen 01-01-2015: €0 Eigen vermogen 31-12-2015: €0 Vreemd vermogen 01-01-2015: €0 Vreemd vermogen 31-12-2015: €0 Resultaat 2015: €0
Personeel en Organisatie Lisse, Noordwijk en Noordwijkerhout, Lisse Doel/openbaar belang: Deze gemeenschappelijke regeling is getroffen ter behartiging van het belang van een kwalitatief goede en doelmatige uitvoering van taken van de deelnemende gemeenten op het gebied van personeel en organisatie. De behartiging van dit doel is opgedragen aan de gemeente Lisse die als centrumgemeente fungeert. De deelnemende gemeenten hebben een dienstverleningsovereenkomst afgesloten. Tekorten of overschotten worden met de deelnemende gemeenten verrekend. Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Zeggenschap: Wethouder in het Portefeuillehoudersoverleg. Bijdrage: € 280.000 Eigen vermogen 01-01-2015: €0 Eigen vermogen 31-12-2015: €0 Vreemd vermogen 01-01-2015: €0 Vreemd vermogen 31-12-2015: €0 Resultaat 2015: €0
Stichting RIJK, Heemstede Doel/openbaar belang: Stichting Regionaal Inkoopbureau IJmond en Kennemerland (RIJK) is een samenwerkingsorganisatie tussen een aantal gemeenten in Noord-Holland en sinds kort 3 gemeenten in Zuid-Holland. Het doel van de stichting is om financiële, kwalitatieve en procesmatige inkoopvoordelen voor haar leden te behalen. Daarnaast wordt inkoop als strategisch en tactisch instrument ingezet ter ondersteuning van de beleidsdoelstellingen van de gemeente. Rechtsvorm: Stichting Zeggenschap: Gemeentesecretaris is lid Algemeen Bestuur. Bijdrage: € 103.943 Eigen vermogen 01-01-2015: € 175.207 Eigen vermogen 31-12-2015: € 273.970 Vreemd vermogen 01-01-2015: €0 Vreemd vermogen 31-12-2015: €0 Resultaat 2015: € 66.563
Vuilafvoerbedrijf Duin- en Bollenstreek, Voorhout Doel/openbaar belang: Als gemeenschappelijk belang is aangewezen de zorg voor het op doelmatige en milieuhygiënisch verantwoorde wijze verwerken, vernietigen en afvoeren van afvalstoffen. De exploitatie wordt uitgevoerd door De Meerlanden Holding te Aalsmeer. Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Zeggenschap: Wethouder, tevens voorzitter, in het Algemeen Bestuur. Bijdrage: € 119.745 Eigen vermogen 01-01-2015: € 95.074 Eigen vermogen 31-12-2015: € 95.074 Vreemd vermogen 01-01-2015: € 4.084.021 Vreemd vermogen 31-12-2015: € 4.084.021 Resultaat 2015: €0
Begroting 2015
52
Gemeente Noordwijkerhout
Veiligheidsregio Hollands Midden, Leiden Doel/openbaar belang: De gemeentelijke brandweertaken worden door de veiligheidsregio uitgevoerd. Het openbaar lichaam heeft als doelstelling de belangen te behartigen van de aan de regeling deelnemende gemeenten op het terrein van de brandweer, de geneeskundige hulpverlening bij zware ongevallen, rampen en de rampenbestrijding en een gecoördineerde inzet te realiseren van bij zware ongevallen en rampen betrokken organisaties, instellingen en diensten. Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Zeggenschap: De burgemeester heeft zitting in het dagelijks bestuur en het algemeen bestuur. Bijdrage: € 922.467 Eigen vermogen 01-01-2015: € 5.710.960 Eigen vermogen 31-12-2015: € 5.057.298 Vreemd vermogen 01-01-2015: € 21.695.000 Vreemd vermogen 31-12-2015: € 21.695.000 Resultaat 2015: € 977.037-
Holland Rijnland, Leiden Doel/openbaar belang: Holland Rijnland is een verband van vijftien gemeenten in het hart van de Randstad. Deze gemeenten werken vanuit een gezamenlijke strategische visie aan de verdere ontwikkeling van de regio om de kwaliteit van wonen, werken, ondernemen en recreëren van burgers, bedrijven en instellingen in het gebied te bevorderen. De focus van de samenwerking voor de periode 2010-2014 krijgt gestalte in de strategische agenda ‘Focus 2014’. Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Zeggenschap: Burgemeester en raadslid in het Algemeen Bestuur; wethouder in Dagelijks Bestuur. Bijdrage: € 201.660 Eigen vermogen 01-01-2015: € 221.000 Eigen vermogen 31-12-2015: € 221.000 Vreemd vermogen 01-01-2015: € 39.000.000 Vreemd vermogen 31-12-2015: € 42.000.000 Resultaat 2015: € 0
De Maregroep, Voorhout Doel/openbaar belang: Deze regeling zorgt ervoor dat inwoners met een beperking of belemmering kunnen blijven werken in een sociale werkvoorziening. Onderling worden afspraken gemaakt over plaatsing van de inwoners en daarvoor wordt naar rato een geldbedrag per gemeente gerekend. Er worden afspraken gemaakt over de verantwoording van de rechtmatigheidsaspecten. Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling werkvoorzieningschap Kust-, Duin- en Bollenstreek Zeggenschap: Wethouder is lid van het Algemeen Bestuur en enig lid van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AVA). Bijdrage: € 1..315.197 Eigen vermogen 01-01-2015: € 2.549.000 Eigen vermogen 31-12-2015: € 2.406.000 Vreemd vermogen 01-01-2015: € 67.000 Vreemd vermogen 31-12-2015: € 44.000 Resultaat 2015: € 0
Regionale Dienst Openbare Gezondheidszorg Hollands Midden, Leiden Doel/openbaar belang: Deze dienst geeft uitvoering aan de Wet Publieke Gezondheid en taken op het terrein van de gezondheidszorg en aan de geneeskundige hulpverlening bij rampen. Daarnaast heeft de regeling tot taak: het instellen, in stand houden en continu paraat hebben van een centrale post ten dienste van het ambulancevervoer. Rechtsvorm: Gemeenschappelijke regeling Zeggenschap: Wethouder in het Algemeen Bestuur. Bijdrage: € 696.895 Eigen vermogen 01-01-2015: € 2.537.000 Eigen vermogen 31-12-2015: € 2.665.000 Vreemd vermogen 01-01-2015: € 16.667.000 Vreemd vermogen 31-12-2015: € 16.928.000 Resultaat 2015: € 0
BNG, Den Haag Doel/openbaar belang: De NV Bank Nederlandse Gemeenten is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Met het deelnemen in het maatschappelijk kapitaal van de NV wordt beoogd te voorzien in het (gemeenschappelijk) behartigen van de belangen rondom de kapitaalbehoefte van onder meer de lagere overheden. De staat heeft de helft van de aandelen; de andere helft is in handen van de gemeenten, provincies en hoogheemraadschappen. Rechtsvorm: Structuur Vennootschap Zeggenschap: Wethouder in AVA. Aantal aandelen: 8.775 Dividend: € 12.000
Dunea, Zoetermeer Doel/openbaar belang: Dunea produceert en levert drinkwater in het westelijk deel van Zuid-Holland. Rechtsvorm: NV Zeggenschap: Wethouder in AVA. Aantal aandelen: 49.704 Dividend: €0
Begroting 2015
53
Gemeente Noordwijkerhout
Liander, Arnhem Doel/openbaar belang: Liander beheert elektriciteits- en gasnetwerken (in Zuid-Holland, Gelderland, Flevoland en delen van Friesland). Rechtsvorm: NV Zeggenschap: Wethouder in AVA. Aantal aandelen: 388.648 Dividend: € 250.000
De Meerlanden Holding, Aalsmeer Doel/openbaar belang: De Meerlanden Holding NV is een overheids NV die zich richt op het inzamelen, verwerken en recyclen van de afvalstoffen en aanverwante taken voor onze en enkele omliggende gemeenten. In een dienstverleningsovereenkomst van 5 jaar zijn de aard en omvang van de te leveren diensten en de vergoeding vastgelegd. Deze vergoeding wordt zo laag mogelijk gehouden. Marktconform tegen een goede prijs en kwaliteitsverhouding. Rechtsvorm: NV Zeggenschap: Wethouder in AVA. Aantal aandelen: 2.447 Dividend: € 11.250
GOM, Noordwijkerhout Doel/openbaar belang: Het daadwerkelijk realiseren van de herstructurering en gebiedsontwikkeling van de Greenport Duin- en Bollenstreek d.m.v. het zelfstandig realiseren van ruimtelijke projecten en door het maken van afspraken of het aangaan van overeenkomsten met derden over de uitvoering van ruimtelijke projecten. Het verrichten van alle overige handelingen op commercieel en financieel gebied, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn. Het oprichten en verwerven van, het deelnemen in, het samenwerken met, het besturen van, alsmede het (doen) financieren van andere ondernemingen en het deelnemen aan andere samenwerkingsverbanden, in welke rechtsvorm ook. Rechtsvorm: BV Zeggenschap: Wethouder in AVA. Aandelen kapitaal: € 65.000 Dividend: €0
Ontwikkelingen in 2015 Nota governance op de samenwerking Vooruitlopend op de ‘Nota Governance op de samenwerking’, die in 2014 zal worden vastgesteld, is bij diverse gemeenschappelijke regelingen reeds gestart met pilots om de grip op de samenwerkingsverbanden in bestuurlijk en financieel opzicht te verbeteren. Op basis van een regionale notitie wordt met deze pilots de werkwijze van de desbetreffende gemeenschappelijke regelingen min of meer ‘doorgelicht’ en verbeterd. Holland Rijnland Voor de bestuursperiode 2011-2014 is de Focus 2014 vastgesteld waaraan ook in 2015 verder uitvoering wordt gegeven. Momenteel loopt er een discussie over de bestuurlijke toekomst van Holland Rijnland op basis van de notitie ‘Spijkers met koppen’. In het najaar volgt besluitvorming door de gemeenteraden. De implementatie van de besluitvorming zal uiteraard zowel de taakstelling als de beschikbare middelen voor de komende jaren bepalen. Risico’s ISD en Maregroep De gemeente Noordwijkerhout maakt voor de uitvoering van een aantal regelingen gebruik van zogenaamde uitvoeringsorganisaties. Het gaat hier om de ISD Bollenstreek en de Maregroep. De gemeente heeft met beide instellingen contracten afgesloten, waarin is opgenomen dat deze instellingen jaarlijks vóór 1 mei hun verantwoording (jaarrekening) moeten indienen bij de gemeente. De gemeente blijft verantwoordelijk voor een rechtmatige uitvoering van de regelingen. Er zijn afspraken gemaakt met de ISD en Maregroep over het aanleveren van stukken, zodat de aangeleverde informatie van voldoende kwaliteit is om de rechtmatigheid te kunnen vaststellen. Op dit punt is ons risico nihil. Wat wel een risico met zich meebrengt is het aanpassen van wetgeving of regels door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarbij kan gedacht worden aan de
Begroting 2015
54
Gemeente Noordwijkerhout
aangekondigde veranderingen voor de onderkant van de arbeidsmarkt. Dit kan grote invloed hebben op de resultaten van de Maregroep in de komende jaren. Aangekondigde nieuwe wetgeving of tijdens het boekjaar veranderde regels brengen direct kosten met zich mee, omdat adequaat besloten moet worden tot aanpassing, andere samenwerking, sanering of andere maatregelen. Daarnaast kent de ISD enkele ‘open eindregelingen’, waarbij een overschrijding van de budgetten resulteert in een hogere bijdrage van de gemeente. GOM In 2010 is de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij BV opgericht. Doel is het daadwerkelijk realiseren van de herstructurering en gebiedsontwikkeling van de Greenport Duin- en Bollenstreek, door middel van het zelfstandig realiseren van ruimtelijke projecten alsmede het maken van afspraken of het aangaan van overeenkomsten met derden over de uitvoering van ruimtelijke projecten. De GOM geeft invulling aan de in het Meerjarenprogramma genoemde algemene en specifieke projecten. Dit Meerjarenprogramma wordt jaarlijks door de aandeelhouders van de GOM vastgesteld. De aandeelhouders van deze BV stellen de kaders, de directeur is verantwoordelijk voor de realisatie en de Raad van Commissarissen ziet erop toe dat de directeur binnen de gestelde kaders handelt. Voor de projecten die de GOM zal uitvoeren geldt in alle gevallen dat ‘de kosten voor de baten uitgaan’. Om projecten mogelijk te maken is derhalve werkkapitaal in de vorm van vreemd vermogen noodzakelijk. De zes Greenport gemeenten hebben hiervoor een garantstelling verstrekt. De GOM beschouwt al haar werkzaamheden als één integraal project, dat op zijn beurt is ondergebracht in één financieel Meerjarenprogramma. Op deze manier kan de GOM winsten en verliezen op projecten met elkaar verevenen. Juist door deze verevening kan de herstructureringsagenda worden uitgevoerd, omdat er zowel winstgevende als verlieslatende projecten uitgevoerd moeten worden. Dat is inherent aan herstructurering. Ook de organisatiekosten van GOM maken onderdeel uit van het Meerjarenprogramma. Meerjarenprogramma’s moeten altijd een positief financieel resultaat laten zien. Dat vormt de basis voor GOM als onderneming omdat zij haar eigen inkomsten moet genereren. Het in mei 2014 vastgestelde Meerjarenprogramma 2014-2023 sluit met een positief resultaat. Dit betekent dat GOM de in het programma opgenomen projecten kan uitvoeren. Meerjarenprogramma’s worden jaarlijks per 1 januari herzien. De financiële risico´s van de verbonden partijen zijn in beeld gebracht bij de totale risicoinschatting in de paragraaf over het weerstandsvermogen. Het invoeren van een nieuw risicomanagementsysteem heeft ertoe bijgedragen dat de risico’s - ook in 2015 - met regelmaat worden geactualiseerd en daardoor menen wij op dit punt meer ‘in control’ te zijn. Informatievoorziening In 2015 zullen de collegevoorstellen over de begrotingen inclusief jaarstukken van de gemeenschappelijke regelingen in een gebundeld raadsvoorstel worden aangeboden. Daarmee willen we bereiken dat een totaal en integraal overzicht wordt gegeven van met name de financiële gevolgen en niet meer een gefragmenteerd beeld zoals dit op dit moment gebeurt. Via het agendapunt ‘ingekomen stukken en mededelingen’ wordt de gemeenteraad en via het agendapunt ‘Regionale zaken’ worden de commissies van de van belang zijnde informatie over de samenwerking en de gemeenschappelijke regelingen op de hoogte gehouden. Voor Holland Rijnland geldt dat de website van deze gemeenschappelijke regeling van grote informatieve waarde is voor de gemeenten. Verder zijn de leden van de raad/commissie BAM betrokken bij het voortraject van de standpuntbepaling binnen het Algemeen Bestuur van Holland Rijnland.
Begroting 2015
55
Gemeente Noordwijkerhout
II.3.3 Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen Inleiding Volgens artikel 12 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten dient er minimaal voor de navolgende categorieën een beheerplan te zijn: wegen; riolering; water; groen; gebouwen. In deze paragraaf dient het beleidskader voor het onderhoud van de kapitaalgoederen gegeven te worden. Het gewenste onderhoudsniveau is daarbij bij uitstek het onderwerp. De financiële consequenties van het beleidskader en de vertaling in de begroting dienen expliciet aangegeven te worden. In onze gemeente wordt gewerkt met de volgende beheerplannen: Naam Beheerplan
Vastgesteld door
Jaar vaststelling
Laatste actualisatie
Wegenbeheerplan
College
2012
2013
2013-2032
Openbare verlichting
College
2012
2013
2013-2022
Gemeentelijk Rioleringsplan
Gemeenteraad
2012
2012
2013-2017
Baggeren
College
2005
2011
2005-2016
Oeverinrichtingen
College
2005
2013
2006-2020
Groenonderhoud
College
2003
2011
2003-2013
Openbare speelvoorzieningen College
2004
2011
2004-2016
Onderhoud gebouwen
College
2013
2013
2013-2022
Groot onderhoud De Schelft Onderhoud schoolgebouwen
College College
2012 2003
2011
2011-2023 2005-2014
2009
Looptijd plan
WEGEN Wegenbeheerplan Omschrijving beleidskader In 2009 is het ‘Beleidsplan verhardingen’ door de raad vastgesteld voor de periode 2009 tot en met 2014. In dit plan werden 4 scenario’s voorgelegd over de gewenste kwaliteit van de diverse verhardingen in de gemeente Noordwijkerhout. Uiteindelijk is gekozen voor scenario 3 met als titel ‘ambitie workshop’. Uiteindelijk heeft de raad voor het volgende scenario gekozen: Rijbanen Fietspaden Voetpaden Parkeerstroken
Begroting 2015
Centrum Basis Basis Basis Basis
Hoofdstructuur Hoog Hoog Basis Basis
56
Bedrijventerrein Basis Basis Basis Basis
Woongebied Basis Basis Basis Basis
Buitengebied Basis Hoog Basis Basis
Gemeente Noordwijkerhout
Actualisatie Elke twee jaar wordt het wegenbeheerplan geactualiseerd op basis van het door uw raad vastgestelde wegenbeleidsplan. De laatste actualisatie is uitgevoerd in 2013. Jaarlijks wordt een planning opgesteld voor het groot onderhoud wegen. Beleidsplan Kwaliteit Openbare Ruimte In 2014 is gestart met het opstellen van een nieuw ‘Beleidsplan kwaliteit openbare ruimte’. Hierin wordt niet alleen de kwaliteit voor de verhardingen vastgesteld, maar ook de kwaliteit voor alle andere disciplines in de openbare ruimte (groen, openbare verlichting, meubilair, enz.). Zowel de technische kwaliteit alsmede de verzorgingskwaliteit (onkruid, zwerfvuil, enz.) staan hierbij centraal. Door een kosten-batenanalyse kan de raad een afweging maken tussen gewenste kwaliteit en budget. Het plan zal van toepassing zijn vanaf 2015 tot en met 2019. Financiële gevolgen Uit de actualisatie 2013 kwam naar voren dat de jaarlijkse storting in de voorziening onvoldoende is om de gestelde ambities te bereiken. Daarom is deze storting ingaande 2014 verhoogd. Daarnaast worden in het vervolg alle grotere projecten die voor groot onderhoud in aanmerking komen, opgenomen in het investerings- en urgentieschema. In de volgende tabel zijn de meerjarenconsequenties op basis van het beheerplan aangegeven. Uit de meerjarenraming blijkt dat de voorziening positief zal blijven. (bedragen x € 1.000) Voorziening onderhoud wegen
werkelijk 2013
2014
2015
raming 2016
2017
2018
Saldo per 1-1
907
493
494
647
607
578
Storting in voorziening
383
432
646
438
438
438
Investeringen groot onderhoud
797
431
493
478
467
398
Saldo per 31-12
493
494
647
607
578
618
Beheerplan openbare verlichting Omschrijving beleidskader De openbare verlichting moet aan de wettelijke eisen voor sociale veiligheid en verkeersveiligheid voldoen. Gezien de ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid, is er een nieuw meerjarenplan vastgesteld met de toepassing van LED-verlichting (Light Emitting Diode). Nieuwe ontwikkelingen worden op de voet gevolgd. Actualisatie Actualisatie wordt jaarlijks uitgevoerd. Financiële gevolgen De vervangingsinvesteringen zijn opgenomen in het investerings- en urgentieschema 20152018.
Begroting 2015
57
Gemeente Noordwijkerhout
RIOLERING Operationeel plan Omschrijving beleidskader Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) is een belangrijk hulpmiddel voor het maken van de juiste afwegingen op het terrein van rioleringszorg en volksgezondheid, waterkwaliteit en bodembescherming. Conform de Wet milieubeheer geeft de gemeente in het GRP aan op welke wijze zij haar wettelijke taak voor een doelmatige inzameling en transport van afvalwater wil uitvoeren. Het plan is gericht op de instandhouding van een goed functionerend rioleringsstelsel. Actualisatie Het GRP 2013-2017 is in de raadsvergadering van 20 december 2012 vastgesteld. Jaarlijks wordt op basis van het GRP een Operationeel Plan opgesteld, waarin de voor dat jaar uit te voeren beheer- en onderhoudswerkzaamheden en -investeringen zijn opgenomen. Op dit moment is er geen sprake van achterstanden. Het huidige GRP loopt tot en met 2017. Afhankelijk van de ontwikkelingen rond de rioleringssamenwerking in de Bollenstreek wordt in 2017 een Integraal Afvalwaterplan (een combinatie van de GRP's van de Bollenstreekgemeenten en het Integraal Zuiveringsplan van het Hoogheemraadschap van Rijnland) opgesteld. Financiële gevolgen De kosten van vervangingen komen in beginsel ten laste van de Voorziening Vervanging riolering. De voorziening is echter op dit moment niet toereikend om de piek in 2015 op te vangen. Op basis van de huidige inzichten wordt een deel van het investeringsbedrag geactiveerd en is opgenomen in het investerings- en urgentieschema 2015-2018. De ontwikkeling van de voorziening staat in onderstaande tabel vermeld. (bedragen x € 1.000) Voorziening vervanging riolering
werkelijk 2013
2014
raming 2016
2015
2017
2018
Saldo per 1-1
214
0
0
0
0
0
Storting in voorziening
792
824
836
836
836
836
1.006
824
836
836
836
487
0
0
0
0
0
349
Investeringen groot onderhoud Saldo per 31-12
WATER Beheerplan baggeren Omschrijving beleidskader Het Beheerplan baggeren beschrijft hoe de baggerspecie op een milieuhygiënisch verantwoorde wijze en tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten binnen het reguliere onderhoud van de watergangen wordt verwijderd, waarbij wordt voldaan aan de keur van het Hoogheemraadschap van Rijnland. Er wordt uitgegaan van een gebiedsgewijze aanpak van het beheer en onderhoud van de watergangen, zodat het waterhuishoudkundig systeem kan functioneren conform de in Rijnlands keur gestelde eisen en met aandacht voor een goede waterkwaliteit en goede levenskansen voor de aquatische leefgemeenschap. Actualisatie Elke vier jaar wordt een actualisatie uitgevoerd. De laatste actualisatie is uitgevoerd in 2011.
Begroting 2015
58
Gemeente Noordwijkerhout
Financiële gevolgen (bedragen x € 1.000) Voorziening baggeren waterwegen
werkelijk 2013
2014
raming 2016
2015
2017
2018
Saldo per 1-1
81
134
95
126
151
176
Storting in voorziening
64
65
66
67
69
70
Investeringen groot onderhoud
11
104
35
42
44
114
134
95
126
151
176
132
Saldo per 31-12
Beheerplan oeverinrichtingen Omschrijving beleidskader Het Beheerplan oeverinrichtingen staat een zodanig beheer en onderhoud voor dat het waterhuishoudkundig systeem kan functioneren conform de in Rijnlands keur gestelde eisen. Daarbij rekening houdend met een goede waterkwaliteit en goede levenskansen voor de aquatische leefgemeenschap. Actualisatie Elke vier jaar wordt een actualisatie uitgevoerd. De laatste actualisatie is uitgevoerd in 2013. Financiële gevolgen De investeringen zijn opgenomen in het investerings- en urgentieschema 2015-2018. GROEN Beheerplan groenonderhoud Omschrijving beleidskader Het gemeentelijk groenbeleid wordt gebaseerd op de gemeentelijke Groenstructuurvisie. Deze Groenstructuurvisie dient als toets voor ruimtelijke uitbreidingen, inbreidingen en herinrichtingen en vormt het raamwerk voor het opstellen van de beheerplannen. Op basis van de structuurvisie worden in het prestatiebestek Groen per locatie de onderstaande kwaliteitsniveaus geëist. Omschrijving onderdeel technische staat bomen technische staat knotbomen technische staat lei-/vormbomen technische staat bosplantsoen technische staat (bodembedekkende) heesters technische staat (blok)hagen technische staat rozen technische staat vaste planten technische staat wisselbeplanting technische staat speelondergrond zand technische staat gazon technische staat bermen zwerfvuil in het groen ongewenste kruiden in het groen technische staat water technische staat onbeschoeid vuil (natuurlijk) en blad op velden technische staat wedstrijdvelden (voetbal) technische staat trainingsvelden (voetbal)
Begroting 2015
bebouwde kom hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog hoog
59
buitengebied hoog hoog hoog hoog
hoog hoog hoog hoog hoog
Gemeente Noordwijkerhout
Actualisatie Elke drie jaar wordt een actualisatie uitgevoerd. De laatste actualisatie is uitgevoerd in 2011. De volgende actualisatie staat gepland voor 2014. In 2012 is het groenonderhoud onderdeel geworden van de Dienstverleningsovereenkomst met De Meerlanden. Hierbij is overeengekomen dat de bezuinigingstaakstelling groen uit het coalitieakkoord 2010-2014 van € 50.000 zonder aanzienlijke kwaliteitsverliezen opgenomen kan worden. Financiële gevolgen De financiële consequenties worden jaarlijks in de exploitatie meegenomen. Beheerplan openbare speelvoorzieningen Omschrijving beleidskader Op basis van de volgende uitgangspunten dient het speelplaatsenbeleid gestalte te krijgen: a. de gemeente draagt de primaire verantwoordelijkheid voor de openbare speelterreinen en de inrichting daarvan; b. toestellen mogen niet op de gemeentegrond worden geplaatst, tenzij met toestemming van de gemeente; c. er dient gestreefd te worden naar een aanbod van speelvoorzieningen dat overeenkomt met de behoefte aan c.q. wenselijkheid van voorzieningen in Noordwijkerhout en De Zilk, voor zo breed mogelijke doelgroepen en alle leeftijdscategorieën tot 18 jaar; d. bij aanleg en renovatie dient de prioriteit te liggen bij de wijk waarin een tekort aan speelvoorzieningen wordt geconstateerd; e. er dient gestreefd te worden naar een evenwichtige spreiding van speelvoorzieningen. Daarbij wordt rekening gehouden met de aanwezigheid van openbaar groen en eventuele ‘natuurlijke’ speelplekken en de leeftijdsopbouw van de kinderen in de omgeving. Voor zover mogelijk wordt het ontwikkelen van natuurlijke speelplekken gestimuleerd; f. met de wijkverenigingen wordt overleg gevoerd over ligging en inrichting van de speelterreinen; g. eenmaal aangelegd, zal een speelterrein goed onderhouden moeten worden. Dit betekent dat structureel een extra onderhoudsbedrag voor areaaluitbreiding in de meerjarenbegroting moet worden opgenomen; h. als de leeftijdsopbouw wijzigt, moeten speeltoestellen in principe verplaatst kunnen worden. Het opheffen van een speelterrein is daarbij een uiterste maatregel; i. de speelterreinen en de speeltoestellen dienen aan de veiligheidseisen te voldoen; j. bij het inrichten van nieuwe speelterreinen, maar ook bij renovaties en onderhoudswerkzaamheden uitsluitend gebruikmaken van origineel materiaal van de leverancier van het desbetreffende toestel, waardoor veiligheid is gegarandeerd en onderhoud tot een minimum wordt beperkt; k. bij de ontwikkeling van nieuwe bestemmingsplannen dient nadrukkelijk rekening te worden gehouden met speelplaatslocaties. Actualisatie Elke vier jaar wordt een actualisatie uitgevoerd. De laatste actualisatie is uitgevoerd in 2011. De volgende actualisatie staat gepland voor 2015. De beleidsvoornemens zullen worden getoetst bij de besturen van de basisscholen. Financiële gevolgen De financiële consequenties worden jaarlijks in de exploitatie meegenomen.
Begroting 2015
60
Gemeente Noordwijkerhout
GEBOUWEN Beheerplan onderhoud gebouwen Omschrijving beleidskader De kwaliteit van de gemeentelijke gebouwen wordt op het huidige niveau gehandhaafd, zodat de functie en levensduur behouden kunnen blijven. In het kader van het klimaatbeleid wordt in het beheerplan aandacht besteed aan het energieaspect. Dit beheerplan betreft de volgende gemeentelijke gebouwen: gemeentehuis, brandweerkazerne, bibliotheek, Trefcentrum De Duinpan, gymnastieklokalen, toren Witte Kerk, Schapendel, X-OUT/Duinrakkers, gebouw Hoogstraat 58A en de bijgebouwen woonwagencentrum. Actualisatie In juni 2013 is het beheerplan onderhoud gebouwen geactualiseerd. Financiële gevolgen De actualisatie van het beheerplan heeft in 2013 geleid tot een afroming van de voorzieningen voor groot onderhoud gebouwen voor een bedrag van afgerond € 348.000. (bedragen x € 1.000) Diverse voorzieningen groot onderhoud gebouwen
werkelijk 2013
2014
raming 2016
2015
2017
2018
Saldo per 1-1
604
399
98
158
119
104
Storting in voorziening
203
202
202
202
201
203
Vrijval
348 60
503
142
241
216
162
399
98
158
119
104
145
Investeringen groot onderhoud Saldo per 31-12
Beheerplan groot onderhoud De Schelft Omschrijving beleidskader De kwaliteit van De Schelft wordt op het huidige niveau gehandhaafd, zodat de functie en levensduur behouden kunnen blijven. Actualisatie Eind 2011 is het beheerplan van De Schelft geactualiseerd en begin 2012 is het plan door het college vastgesteld. Financiële gevolgen (bedragen x € 1.000) Voorziening groot onderhoud De Schelft
werkelijk 2013
2014
raming 2016
2015
2017
2018
Saldo per 1-1
186
27
32
1
10
47
Storting in voorziening
112
114
116
119
121
124
246
109
147
110
84
66
27
32
1
10
47
105
Vrijval* Investeringen groot onderhoud Saldo per 31-12
Begroting 2015
25
61
Gemeente Noordwijkerhout
Beheerplan onderhoud schoolgebouwen Omschrijving beleidskader Gemeente en schoolbestuur hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het onderhoud van de onderwijsgebouwen. Globaal gezien heeft de gemeente een verantwoordelijkheid voor de buitenkant van het gebouw en het schoolbestuur voor de binnenkant van het gebouw (inclusief het schilderen van de buitenkant) en voor het normale jaarlijkse onderhoud. Gelet op samenhang van de beide onderhoudsverantwoordelijkheden hebben de schoolbesturen het gehele onderhoud in meerjarenplannen opgenomen. Aan de hand daarvan worden jaarlijks, in overleg met de schoolbesturen, de noodzakelijke gelden voor het ‘gemeentelijke’ onderhoud in de begroting opgenomen. Bij nieuwbouw van scholen wordt de meerjarenonderhoudsplanning aangepast. Het Rijk heeft de gemeenten in de meicirculaire 2014 medegedeeld om ingaande het jaar 2015 het buitenonderhoud en aanpassingen van schoolgebouwen in het primair en speciaal onderwijs over te hevelen van gemeenten naar schoolbesturen. Actualisatie In verband met het rijksbesluit om het buitenonderhoud over te hevelen naar de schoolbesturen wordt het beheerplan onderhoud schoolgebouwen niet geactualiseerd. Financiële gevolgen (bedragen x € 1.000) Voorziening onderhoud schoolgebouwen Saldo per 1-1 Storting in voorziening Investeringen groot onderhoud Saldo per 31-12
Begroting 2015
werkelijk 2013
2014
2015
117
179
66
68
4
55
179
192
62
raming 2016
2017
2018
192
192
192
192
192
192
192
192
Gemeente Noordwijkerhout
II.3.4 Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing Algemene doelstelling De gemeente vindt het wenselijk om risico's die van invloed zijn op de bedrijfsvoering beheersbaar te maken. Door inzicht in de risico's wordt de gemeente in staat gesteld om op verantwoorde wijze besluiten te nemen, zodat de risico’s nu en de risico’s gerelateerd aan toekomstige investeringen in verhouding staan tot de vermogenspositie van de organisatie. De risico’s nu en de risico’s verbonden aan toekomstige ontwikkelingen/investeringen moeten in verhouding staan tot de vermogenspositie van de gemeente. Kaders Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV); Nota Risicomanagement en weerstandsvermogen (2012). Wat willen we bereiken? Risicobeheersing en voldoende weerstandsvermogen waarbij de ratio ruim voldoende (1.4 tot 2.0) is, terwijl de ratio op basis van het direct aanwendbare bedrag op termijn 0.9 dient te zijn. Wat doen we daarvoor? Om inzicht in de risico’s van de gemeente te verkrijgen, is er een risico-inventarisatie uitgevoerd. Hieronder wordt verslag gedaan van de resultaten van de risico-inventarisatie. Op basis van de geïnventariseerde risico’s is ook het weerstandsvermogen berekend. Het weerstandsvermogen weerspiegelt de mate waarin de gemeente in staat is de middelen vrij te maken om de risico’s, die zich in de praktijk voordoen, op te vangen zonder dat dit betekent, dat het beleid veranderd/ingekrompen moet worden. Het vermogen om beleid door te zetten, is afhankelijk van de omvang van de weerstandscapaciteit. De gemeenteraad wordt minimaal viermaal per jaar, bij de begroting, de beraps en de jaarrekening, op de hoogte gebracht van de risico’s en de omvang van de weerstandscapaciteit. In samenwerking met de afdelingen is een risicoprofiel opgesteld met behulp van een webbased Risico-Informatiesysteem. Uit de inventarisatie zijn vanuit de afdelingen in totaal 61 risico's in beeld gebracht. Van de 61 risico’s wordt in het onderstaande overzicht de top 10 gepresenteerd met de hoogste bijdrage aan de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit.
Begroting 2015
63
Gemeente Noordwijkerhout
Nr. 1.
2.
3
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Belangrijkste financiële risico's Risico Gevolgen Kans Financieel gevolg Invloed Wetswijziging afschaffing Financieel - Niet meer kunnen heffen 90% max.€ 600.000 19.42% mogelijkheid heffing van de precariobelasting, precariobelasting kabels en inkomstenderving. leidingen Lagere opbrengst Financieel - Inkomstenderving 70% max.€ 800.000 18.38% grondexploitaties dan geraamd Niet voldoen aan Financieel - Toegekende rijkssubsidie 50% max.€ 300.000 6.51% voorwaarden wordt ingetrokken.; Imago – subsidietoekenning Inkomstenderving. Gemeentefonds is Financieel - Hogere of lagere 90% max.€ 250.000 4.90% gekoppeld aan de netto uitkeringsfactor. Dit is direct van gecorrigeerde rijksuitgaven invloed op het begrotingsresultaat. die jaarlijks/per gemeentefondscirculaire kunnen wijzigen Wijziging in de Financieel - Er vindt 90% max.€ 100.000 3.73% uitgangspunten/doelstelling budgetoverschrijding plaats a.g.v. van een project extra onderzoeken/extra adviezen; (woningbouwproject) Imago - verstoorde relatie met contractpartners; niet nakomen van beloften aan burgers/kiezers; mensen moeten langer wachten op passende woonruimte. Ontslagregelingen voor Financieel - Extra personeelslasten 90% max.€ 100.000 2.96% medewerkers die niet (meer) op hun plaats zitten. Tegenvallende verkoop van Financieel - Exploitatieverlies 80% max.€ 100.000 2.63% door derden in exploitatie genomen gronden 70% max.€ 100.000
2.43%
Financieel - Ongewenste ruimtelijke 70% max.€ 100.000 ontwikkeling kunnen plaatsvinden; onnodige juridische procedures waardoor projecten niet tijdig kunnen worden gerealiseerd; Imago - project wordt niet tijdig afgerond. Onvoldoende middelen voor Financieel - Vermindering kwaliteit 90% max.€ 50.000 beheer en onderhoud leefomgeving openbare ruimte
2.29%
Begrotingstekorten in gemeenschappelijke regelingen 'Fouten' in het bestemmingsplan
Financieel - Financiële bijdrage
2,18%
De 61 in kaart gebrachte risico’s geven het volgende financiële totaalbeeld: Totaal grote risico's: Overige risico's: Totaal alle risico's:
€ 2.500.000 € 2.120.000 € 4.620.000
Op basis van de ingevoerde risico's is een risicosimulatie uitgevoerd. De risicosimulatie wordt toegepast omdat het reserveren van het maximale bedrag (€ 4.620.000) ongewenst is. De risico's zullen immers niet allemaal tegelijk en in hun maximale omvang optreden.
Begroting 2015
64
Gemeente Noordwijkerhout
Benodigde weerstandscapaciteit bij verschillende zekerheidspercentages Percentage Bedrag 50% € 1.412.045 55% € 1.460.477 60% € 1.509.824 65% € 1.563.424 70% € 1.620.168 75% € 1.681.489 80% € 1.748.903 85% € 1.825.715 90% € 1.915.023 95% € 2.039.695 Bij de risicosimulatie is overeenkomstig de nota Risicomanagement en weerstandsvermogen een zekerheidspercentage gehanteerd van 90%. Uit de bijbehorende tabel volgt dat bij de genoemde 90% zeker is dat alle risico's kunnen worden afgedekt met een bedrag van € 1.915.023 (benodigde weerstandscapaciteit). Beschikbare weerstandscapaciteit De beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente Noordwijkerhout bestaat uit het geheel aan middelen dat de organisatie daadwerkelijk beschikbaar heeft om de risico's in financiële zin af te dekken. Beschikbare weerstandscapaciteit Weerstand Startcapaciteit Algemene reserve € 1.700.000 Onbenutte belastingcapaciteit € 498.552 Post onvoorziene uitgaven € 48.060 Reserve afschaffing precariobelasting € 26.265 Verkoop gebouwen € 2.903.659 Totale weerstandscapaciteit € 5.176.536 De posten ‘onbenutte belastingcapaciteit’ en ‘verkoop gebouwen’ zijn niet direct aanwendbaar. Direct beschikbaar is € 1.774.325. Relatie benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit Om te bepalen of het weerstandsvermogen toereikend is, dient de relatie te worden gelegd tussen de financieel gekwantificeerde risico's en de daarbij gewenste weerstandscapaciteit en de beschikbare weerstandscapaciteit. De relatie tussen beide componenten wordt in onderstaande figuur weergegeven.
Begroting 2015
65
Gemeente Noordwijkerhout
Risico's:
Weerstandscapaciteit:
Bedrijfsproces Financieel Imago / politiek Informatie / strategie Juridisch / Aansprakelijkheid Letsel / Veiligheid Materieel Milieu Personeel / Arbo Product
Algemene reserve Onbenutte belastingcapaciteit Post onvoorziene uitgaven Reserve Afschaffing precariobelasting Verkoop gebouwen
Weerstandsvermogen De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risicosimulatie voortvloeit, kan worden afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen. Beschikbare weerstandscapaciteit Ratio weerstandsvermogen = Benodigde weerstandscapaciteit
=
€ 5.176.536 € 1.915.023
= 2.70
De normtabel is ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit Twente. Deze biedt een waardering van het berekende ratio.
Waarderingscijfer A B C D E F
Ratio >2.0 1.4-2.0 1.0-1.4 0.8-1.0 0.6-0.8 <0.6
Weerstandsnorm Betekenis uitstekend ruim voldoende voldoende matig onvoldoende ruim onvoldoende
De ratio van onze organisatie valt in klasse A. Dit duidt op een uitstekend weerstandsvermogen. Indien uitgegaan wordt van het direct aanwendbare bedrag, dan is onze ratio weerstandsvermogen 0.93. Hoewel dit een matig resultaat is (overigens bijna voldoende), is het acceptabel, omdat binnen een redelijke termijn over de stille reserves (verkoop gebouwen) en onbenutte belastingcapaciteit beschikt kan worden. Solvabiliteit Naast het weerstandsvermogen zijn er ook andere indicatoren die de financiële positie kunnen weergeven. Een voorbeeld hiervan is de solvabiliteitsontwikkeling. De solvabiliteit (verhouding eigen vermogen tot het balanstotaal) van Noordwijkerhout bedraagt 50% en is voldoende.
Begroting 2015
66
Gemeente Noordwijkerhout
II.3.5 Paragraaf Grondbeleid Algemene doelstelling Grondbeleid is een activiteit van de lokale overheid, waarbij op een uitvoeringsgerichte wijze sturing wordt gegeven aan de ruimtelijke ordening om een goede en evenwichtige inrichting van de ruimte te verkrijgen, waarbij ook die voorzieningen kunnen worden gerealiseerd die niet door de particuliere sector worden ontwikkeld (sociale woningen, sociaal-culturele voorzieningen, openbaar vervoer, infrastructuur e.d.). Bovendien is grondbeleid een beleidsveld waarmee de lokale overheid politieke doelen kan realiseren. Kaders Nota Grondbeleid, vastgesteld 8 maart 2007; Evaluatie nota grondbeleid, vastgesteld 21 september 2011. Ontwikkelingen Het consumentenvertrouwen neemt toe. Steeds meer consumenten durven dure aankoopbesluiten te nemen zoals bijvoorbeeld het kopen van een woning. Het is dan ook voor het eerst sinds het uitbreken van de economische crisis in oktober 2008 dat de woningprijzen licht stijgen. Gelet op de centrale ligging van onze gemeente in de Randstad en het feit dat veel consumenten hun verhuisbehoefte hebben uitgesteld, is de verwachting dat de woningmarkt in 2015 ook in Noordwijkerhout in beweging komt. Dit laatste heeft ook positieve gevolgen voor woninggerelateerde bedrijven. Het economisch herstel is nu nog broos. Wat willen we bereiken? In het coalitieakkoord en Collegewerkprogramma voor de college- en raadsperiode 20142018 is niet iets specifieks opgenomen over het grondbeleid. Het betreft echter het continueren van het strategisch grondbeleid. Dat wil zeggen dat de gemeente gronden en bouwwerken zal verwerven indien daarmee het algemeen belang wordt gediend. De nadere doelstellingen en uitgangspunten van het gemeentelijk grondbeleid zijn in 2007 in een beleidsnota Grondbeleid uitgewerkt en opgenomen. Dit beleid is bij de evaluatie van de nota in 2011 gecontinueerd. Ter uitvoering van bepaalde beleidsuitgangspunten, zoals ruimtelijk beleid, volkshuisvesting en onderwijs, heeft de gemeente diverse grondexploitaties/kredieten vastgesteld. Hiermee is het mogelijk om de (financiële) risico´s die de gemeente loopt bij projecten inzichtelijk en hanteerbaar te maken. Daarnaast verplicht de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) de gemeente om kosten te verhalen. Wat doen we daarvoor? A. In exploitatie genomen complexen De gemeente Noordwijkerhout heeft op dit moment diverse complexen in exploitatie genomen. Dit kan betekenen dat de gemeenteraad de exploitatieverordening van toepassing heeft verklaard en een exploitatiegebied heeft aangewezen of een grondexploitatie/krediet heeft vastgesteld. Voor zover noodzakelijk is met derden een exploitatieovereenkomst afgesloten. Sinds 1 juli 2009 is de Wet ruimtelijke ordening in werking getreden. Op basis van deze wet dienen de kosten die de gemeente maakt te worden verhaald. Bij voorkeur dient dit plaats te vinden op basis van een anterieure overeenkomst. Indien partijen hier niet uitkomen, moet de gemeente de kosten publiekrechtelijk verhalen op grond van een exploitatieplan.
Begroting 2015
67
Gemeente Noordwijkerhout
Mossenest II en additionele projecten Op 28 september 2002 heeft de gemeenteraad voor het plangebied Mossenest II c.a. de exploitatieverordening van toepassing verklaard. Aan de hand hiervan zijn inmiddels diverse exploitatie- en realisatieovereenkomsten afgesloten. Bij de start van het project in 2003 werd er van uitgegaan dat Mossenest II een wijk zou worden met circa 480 woningen. Inmiddels heeft de ontwikkelingscombinatie Mossenest II, bestaande uit Synchroon, Ballast Nedam en Heijmans, extra gronden aangekocht. Ook hebben er additionele bouwactiviteiten plaatsgevonden (woningen langs Via Antiqua en plan Keizerskroon). Het aantal woningen komt nu uit op circa 550, hetgeen een gemiddelde woondichtheid betekent van 28 woningen per hectare. In 2015 voorzien wij dat in Mossenest II op drie locaties gebouwd wordt, te weten: langs de oostelijke randzone, ten zuidoosten van het Parkhof en ten noordwesten van het Parkhof. Daarnaast zullen met name aan de rand van het park vrijstaande woningen worden gerealiseerd op grond van particulier opdrachtgeverschap. Oostelijke randzone Direct grenzend aan de rondweg tussen de Fossa en de Horatius is een woningbouwontwikkeling met overwegend 2^1 kappers voorzien. Voor dit deel zijn in het verleden meerdere verkoopmanifestaties georganiseerd, die veel belangstellenden trokken, maar uiteindelijk weinig kopers opleverden. Met het aantrekkende consumentenvertrouwen verwachten wij dat ook dit marktsegment aantrekt. Verwacht wordt dat gedurende 2015 mondjesmaat in deze oostelijke randzone zal worden gebouwd. Plan De Houtwal Begin 2015 zullen de laatste van de 34 woningen van plan Houtwal worden opgeleverd. Dit plan bestaat voornamelijk uit rijwoningen. Op dat moment zal ook de tweede doorgaande ontsluiting van de wijk Mossenest II een feit zijn. Het verkeer uit deelplan 2 (appartementencomplex evenwijdig aan de N206 en de oostelijke gelegen hoven) dat nu nog vaak gebruikmaakt van de Fossa kan dan via de Cicero op de rondweg komen. Parkvilla´s In het stedenbouwkundig plan zijn aan de rand van het park in Mossenest II 16 vrijstaande woningen voorzien. Op de locatie zijn inmiddels 9 woningen gerealiseerd en er kunnen dus nog 7 woningen worden gebouwd. Gelet op de aantrekkende economie in combinatie met een verlaagde grondprijs verwachten wij dat deze woningen in 2015 in uitvoering kunnen worden genomen. Voor de meeste locaties in Mossenest II geldt dat de bouw rechtstreeks mogelijk is gemaakt in het bestemmingsplan. Voor een aantal andere locaties zijn in het bestemmingsplan wijzigingsbevoegdheden opgenomen. Voor alle deelplannen geldt dat het kostenverhaal verzekerd is. Voor de woningen die behoren tot de derde realisatieovereenkomst (2011) en voor de woningen waarbij het kostenverhaal plaatsvindt via een anterieure overeenkomst wordt een financiële bijdrage verlangd voor het Regionaal Investeringsfonds (RIF). De gemeentelijke kosten worden door de projectontwikkelaars/particuliere ontwikkelaars vergoed en worden betaald nadat de omgevingsvergunning is verleend. De RIF-bijdrage wordt betaald bij de start van de aanleg van de fundering. Doordat de gemeente geen eigen grondposities heeft, zijn de financiële risico’s in deze exploitatie beperkt tot de ambtelijke inzet van uren.
Begroting 2015
68
Gemeente Noordwijkerhout
Centrum Ook in 2015 werken wij verder aan een economisch vitaal en een aantrekkelijk winkelgebied voor ondernemers, bewoners en recreanten. Daarbij zullen wij rekening houden met trends aan zowel de vraag- als de aanbodzijde, zoals internetaankopen, recreatief winkelen en de wens tot een meer compact centrum. In overleg met winkeliers en horecaondernemers zal worden bezien of rond de Witte kerk een recreatieve zone tot stand kan komen met meer winkelondersteunende horeca. In dat verband zal tevens worden bezien of het verkeer (ook buiten de weekenden) uit het centrum moet worden geweerd. Een goede bereikbaarheid van winkels en recreatieve zone en voldoende parkeerplaatsen zijn daarbij essentieel. Vanaf 2015 zijn 2 ondergrondse parkeergarages met een capaciteit van 405 parkeerplaatsen beschikbaar. Daarnaast zijn parkeerplaatsen op maaiveld beschikbaar op bijvoorbeeld het heringerichte Landbouwplein. Aan de Zeestraat ter plaatse van de fietsenstalling heeft de gemeente in 2007 om strategische redenen een grondpositie verworven. Deze locatie zal worden ontwikkeld zodra de (economische) situatie dat mogelijk maakt. Uitgangspunt bij deze ontwikkeling is dat in totaliteit minimaal een sluitend exploitatieresultaat moet worden bereikt. Kerkstraat (Oostdam c.a.) Aan de Kerkstraat heeft de gemeente samen met de grondeigenaar een woningbouwplan opgesteld, waarmee het mogelijk wordt om ook aangrenzende gebieden te ontwikkelen. Voorafgaand aan de beoogde ontwikkeling heeft de gemeenteraad de exploitatieverordening op het gebied van toepassing verklaard. Na een aanbestedingsprocedure is met de ontwikkelaar een exploitatieovereenkomst afgesloten, waarbij afspraken gemaakt zijn over de gemeentelijke kosten voor o.a. het bouw- en woonrijp maken van het gebied. Begin oktober 2014 is gestart met de bouw van de eerste 13 woningen op de locatie van de oude bowling Oostdam. Deze woningen worden opgeleverd in het tweede kwartaal van 2015 en op dat moment zal ook de definitieve entree van de wijk worden gerealiseerd. In 2015 zal naar verwachting ook een start worden gemaakt met de bouw van de geluidswalwoningen in het noordelijke deel van de wijk. Deze woningen worden aangeboden in een segment (relatief goedkope grondgebonden woningen) dat ook in de huidige situatie goede afzetkansen biedt. Voor beide projecten zijn er afspraken gemaakt over te betalen exploitatiebijdragen. Herontwikkeling terrein Bavo Op 13 maart 2014 heeft de raad ingestemd met de verdere uitwerking van de Bavo-plannen. Aandacht werd gevraagd voor woonbebouwing in het gedeelte lanen. In dat verband willen wij in januari/februari 2015 aan de hand van een 3D-presentatie verder discussiëren. Bij de verdere uitwerking van de plannen willen wij aan de hand van afbeeldingen in januari/februari 2015 verduidelijken dat ook in de lanen een hoogwaardige woonwijk mogelijk is zonder de woningaantallen te wijzigen. Voor de woningtypologie maken we gebruik van het woningmarktonderzoek en de andere onderleggers voor de momenteel in ontwikkeling zijnde woonvisie. Nadat uw raad opnieuw akkoord is met het stedenbouwkundig plan, willen wij u ter goedkeuring de anterieure overeenkomst voorleggen waarin het kostenverhaal is geregeld. Vervolgens zal een nieuw bestemmingsplan voor het gebied worden opgesteld. Dit bestemmingsplan zal naar verwachting omstreeks het eerste kwartaal van 2016 ter vaststelling kunnen worden voorgelegd aan de gemeenteraad. Ontwikkelingslocatie Andelhof Dit complex, waarvan eind 2013 de laatste woning is verkocht, kan bijna worden afgesloten. De enige handeling die nog uit dit complex moet worden bekostigd, is het aansluiten van de
Begroting 2015
69
Gemeente Noordwijkerhout
geluidsschermen nabij het viaduct. Als gevolg van de opgetreden vertraging bij de vervanging van dit viaduct zullen die werkzaamheden eind/2014 begin 2015 plaatsvinden. B. Nog niet in exploitatie genomen complexen Ook is een aantal complexen nog niet in exploitatie genomen. Het betreft de volgende grondexploitaties: Leefbaarheidsimpuls De Zilk Met het oog op het leefbaar houden van De Zilk is de afgelopen jaren een aantal projecten gerealiseerd. Zo is het sportpark Van Nispen (voetbal en tennis) volledig vernieuwd en is het Trefcentrum De Duinpan gerenoveerd. In 2015 verwachten wij de volgende projecten in De Zilk in voorbereiding te hebben dan wel te kunnen uitvoeren: Realisatie 9 rijwoningen naast de basisschool De Egelantier Door efficiënt grondgebruik bij de nieuwbouw van De Egelantier kan op een deel van het voormalige schoolplein een plan gerealiseerd worden (afhankelijk van het woningtype maximaal 9 woningen). Bij de opzet van het plan hebben wij rekening gehouden met de (woon)wensen van de inwoners uit De Zilk. Bij de financiering van de nieuwe school is rekening gehouden met de opbrengst van de woningbouw. Hiervoor is separaat krediet door uw raad beschikbaar gesteld. Woningbouw/supermarkt op het voormalig zoutdepot Door het draaien van de sportvelden ontstaat ruimte voor woningbouw. In 2011 heeft de raad besloten dat de plannen voor woningbouw worden uitgewerkt aan de hand van de ‘Houtskoolschets’. Dat betekent dat er naast woningen ook een supermarkt op de locatie Zoutdepot zal worden gerealiseerd. Om de bouw van de circa 120 woningen is een uitwerkingsplan vereist. Dijkzicht In 2007 heeft de gemeente uit strategische overwegingen het voormalige politiebureau aan het Dijkzicht aangekocht. Eind juni 2014 is duidelijk geworden dat de locatie Ireneschool beschikbaar komt voor woningbouw, aangezien deze school geherhuisvest wordt in het gebouw Duin en Dal (B4kids). Op de locatie van de Ireneschool was een woningbouwontwikkeling voorzien en met het oog hierop is destijds het oude politiegebouw aangekocht. Voor de locatie zal in 2015 een stedenbouwkundig plan worden opgesteld. De exacte invulling van de woningbouwtypologie op de vrijkomende locatie van de Ireneschool is afhankelijk van de uitkomsten uit de actualisering van de woonvisie. Sancta Maria De eigenaar van het terrein Sancta Maria, Stichting Rivierduinen, heeft de herontwikkeling van het voormalige zorginstellingsterrein Sancta Maria naar een hoogwaardig woongebied voor de economische crisis uitgewerkt en in de markt gezet. Een ontwikkelingscombinatie Sancta Maria, bestaande uit Vorm vastgoed bv en Bouwfonds, is hieruit naar voren gekomen. De ontwikkelingscombinatie heeft besloten om gelet op de economische omstandigheden over te gaan tot planoptimalisatie met inachtneming van de eerder overeengekomen uitgangspunten. Doordat het aantal woningen licht zal stijgen, is een nieuw bestemmingsplan vereist. In juni 2014 is het ontwerpbestemmingsplan in procedure gebracht, zodat deze eind september 2014 door de gemeenteraad kan worden vastgesteld. De kosten die de gewijzigde planontwikkeling met zich meebrengt, worden volledig verhaald op de ontwikkelende partijen. Het is de verwachting dat in het project Sancta Maria vrijwel geen projectmatige bouw zal gaan plaatsvinden. De meeste kavels zullen gerealiseerd worden op basis van het particulier
Begroting 2015
70
Gemeente Noordwijkerhout
opdrachtgeverschap. Particulieren kunnen binnen de kaders van het beeldkwaliteitsplan een eigen woning ontwerpen. Nadat het bestemmingsplan onherroepelijk is geworden, zullen de kavels geleidelijk worden bebouwd. De verwachting is dat de eerste woningen in 2015 aan de woningvoorraad kunnen worden toegevoegd. C. Reserves/voorziening Om het strategisch grondbeleid in financiële zin te faciliteren, zijn door de raad verschillende (bestemmings)reserves in het leven geroepen. In de Nota Reserves en Voorzieningen 2010 staan deze beschreven. Hieronder worden de relevante reserves en de voorziening Bouwgrondexploitaties voor het grondbeleid samengevat. Egalisatiereserve Bouwgrondexploitatie Deze reserve is bestemd voor de opvang van eventuele nadelen bij de uitvoering van bouwgrondexploitaties op basis van exploitatieberekeningen en wordt gevoed door voordelen op bouwgrondexploitaties. Op deze manier kan ook inhoud worden gegeven aan een te voeren strategisch grondbeleid door de mogelijkheid om tekorten uit de ene exploitatie te compenseren met positieve opbrengsten uit de andere exploitatie. Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Deze reserve is bedoeld voor het realiseren van bovenwijkse voorzieningen. Voor lopende exploitaties, zoals Mossenest II, Sancta Maria en de Kerkstraat zijn afdrachten voor de Reserve Bovenwijkse Voorzieningen overeengekomen, die corresponderen met een opbrengst tussen de € 7 en € 10 per m² uitgeefbaar terrein. De Reserve Bovenwijkse Voorzieningen moet worden bezien in relatie tot de nog op stapel staande ontwikkelingen, zoals de Bavo en andere omvangrijke projecten. In de Nota Grondbeleid 2007 is bepaald dat per afzonderlijke grondexploitatie de hoogte van de bijdrage voor de Reserve Bovenwijkse Voorzieningen aan de hand van een gedegen financiële onderbouwing zal moeten worden bepaald. Reserve Dorpsontwikkeling Deze reserve is grotendeels ingezet voor de herinrichting van het centrum. Voorziening Bouwgrondexploitaties Conform het BBV dienen verwachte toekomstige verliezen afgedekt te worden door een voorziening. Daarom is in 2010 de Voorziening Bouwgrondexploitaties gevormd. Voor de complexen Andelhof, Leefbaarheidsimpuls De Zilk en Centrum is een bedrag van in totaal € 1.488.955 ten laste van de exploitatie in deze voorziening gestort. Reserve/Voorziening Egalisatiereserve Bouwgrondexploitaties Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Reserve Dorpsontwikkeling Voorziening Bouwgrondexploitaties
Werkelijk bedrag Geraamd bedrag Geraamd bedrag per 31-12-2013 per 31-12-2014 per 31-12-2015 65.732 67.375 69.059 189.444 225.010 207.244 33.861 34.708 35.576 1.488.955 1.488.955 1.488.955
Voor een nadere specificatie van bovengenoemde reserves wordt verwezen naar bijlage IV.3 ‘Overzicht geraamd verloop reserves en voorzieningen’. D. Apparaatskosten De toegerekende kosten van het ambtelijk apparaat bedragen afgerond € 225.976. E. Risico´s De gemeente Noordwijkerhout voert vrijwel geen actief grondbeleid. Dat betekent dat we niet actief gronden verwerven om deze zelf tot ontwikkeling te brengen. De stagnatie op de woningmarkt treft de gemeente dan ook niet direct. Wel faciliteert de gemeente de volgende
Begroting 2015
71
Gemeente Noordwijkerhout
ruimtelijke ontwikkelingen: Mossenest II, Kerkstraat, Bavo, Sancta Maria. De kosten die daarvoor worden gemaakt, worden bij voorkeur privaatrechtelijk verhaald via een anterieure overeenkomst dan wel publiekrechtelijk via het zogenaamde exploitatieplan. De financiële risico’s die de gemeente daarbij loopt zijn beperkt.
Begroting 2015
72
Gemeente Noordwijkerhout
II.3.6 Paragraaf Financiering Algemene doelstelling De financieringsparagraaf geeft jaarlijks inzicht in de ontwikkelingen rond de gemeentelijke financiering, het te voeren beleid en de mogelijke risico’s. De Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) stelt regels voor het financieringsgedrag van gemeenten. Het algemene uitgangspunt van de Wet Fido is het beheersen van risico’s. Op lokaal niveau is de regelgeving vertaald in het door de gemeenteraad vastgestelde treasurystatuut. In het treasurystatuut zijn de structuur, inrichting en het beleid van de treasury of financieringsfunctie vastgelegd. Dat resulteert in een tweetal kwalitatieve randvoorwaarden voor het treasurybeleid. Allereerst is het aangaan en verstrekken van leningen en het verstrekken van garanties alleen toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak. Daarnaast moeten tijdelijke uitzettingen en derivaten een prudent karakter hebben en niet gericht zijn op het genereren van inkomsten door het lopen van overmatige risico’s. Deze randvoorwaarden zijn verwerkt in het treasurystatuut. De financieringsparagraaf is in samenhang met het treasurystatuut een belangrijk instrument voor het transparant maken en daarmee voor het sturen, beheersen en controleren van de treasuryfunctie van de gemeente. Kaders Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido, 2000), laatstelijk gewijzigd in 2008; Wet Houdbaarheid overheidsfinanciën (Wet Hof); Treasurystatuut, vastgesteld door de raad op 3 maart 2011 en laatstelijk gewijzigd op 12 april 2012. De belangrijkste beleidsuitgangspunten in het Treasurystatuut zijn: 1. gelden worden alleen uitgezet bij financiële instellingen die in Nederland of een andere lidstaat van de Europese Unie onder toezicht staan, met een kredietwaardigheidsrating met tenminste AA++-rating, afgegeven door ten minste twee gezaghebbende en erkende ratingbureaus; het aantrekken van leningen of het uitzetten van gelden vindt plaats na het opvragen van offertes bij minimaal twee instellingen; 2. de gemeente maakt geen gebruik van derivaten; Financiële verordening gemeente Noordwijkerhout (2004). Ontwikkelingen Liquiditeit Gemiddeld eenmaal per maand wordt de liquiditeit beoordeeld voor een periode van 2 jaar. De verwachting is dat de rentetarieven voorlopig laag blijven. Bij het aantrekken van geld wordt steeds beoordeeld of kort geld (tot 1 jaar), voor zover mogelijk gelet op de kasgeldnorm, of lang geld wordt aangetrokken. De renteverwachtingen op korte en lange termijn en de hoogte van de actuele rentepercentages spelen hierbij een rol. Schatkistbankieren Eind 2013 is het schatkistbankieren ingevoerd. De gemeenten moeten hun tegoeden aanhouden bij de Nederlandse Staat. De motivering voor dit verplicht ‘schatkistbankieren’ is de verbetering van de EMU-schuld van Nederland. Door het geld van lagere overheden bij het Rijk ‘te stallen’, lijkt de staatsschuld lager. Het ‘schatkistbankieren’ wordt binnen het ministerie van Financiën uitgevoerd door een Agentschap. Het ‘schatkistbankieren’ geldt voor gemeenten, provincies, waterschappen en alle openbare lichamen op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen. De gemeente ondervindt tot nu toe geen last van het schatkistbankieren. Er is zelfs een voordeel. De gemeente ontvangt nu een kleine rentevergoeding voor de uitgezette gelden.
Begroting 2015
73
Gemeente Noordwijkerhout
Bij de banken was dit de laatste jaren, als gevolg van de lage rentestand, niet meer het geval. Het treasurystatuut moet nog worden aangepast m.b.t. het schatkistbankieren. Wet Hof Op 11 december 2013 is de Wet Houdbaarheid overheidsfinanciën (Wet Hof) in het staatsblad gepubliceerd. Met deze wetgeving zijn de Europese begrotingsregels voor de landen die deelnemen aan de euro, in onze nationale wetgeving verankerd voor de hoogte van de overheidsschuld en de jaarlijkse groei van de overheidsschuld. Ook gemeenten hebben een plaats in deze wet gekregen. De gemeenteschulden en financieringstekorten van gemeenten tellen mee in de overheidsschuld van Nederland. Alle gemeenten samen krijgen een plafond voor het totale EMU-tekort van de gemeenten in een jaar. Het plafond wordt volgens de wet na bestuurlijk overleg voor een bepaalde periode overeengekomen. Voor het jaar 2014 bedraagt het plafond voor de gezamenlijke gemeenten 0,32% van het bruto binnenlands product. Op dit moment bestaat niet de indruk dat de Wet Hof de investeringen van de gemeenten beperkt. Wel zullen de gemeenten moeten letten op de ontwikkeling van de gemeenteschulden. Te hoge schulden leggen immers een te groot beslag op de gemeentelijke financiën. Wanneer het Rijk de gemeente bericht dat alle gemeenten samen het collectieve aandeel van gemeenten in het EMU-tekort hebben overschreden, zal worden beoordeeld of een aanpassing van de begroting nodig is. Wat willen we bereiken? Uitvoering van een zorgvuldig en financieel verantwoord beleid met betrekking tot de financiering van de gemeentelijke activiteiten en het beheer van de liquide middelen. De financiering is gericht op de ondersteuning van de publieke taak. De kosten van het aantrekken van gelden moeten zo laag mogelijk worden gehouden. De risico’s moeten beheersbaar zijn. Wat doen we daarvoor? De aandachtspunten voor het beheer van de geldstromen en de vermogenspositie over 2015 worden bepaald aan de hand van: de renteverwachtingen; het risicobeheer; het liquiditeitsbeheer (termijn < 1 jaar); de financiering (termijn > 1 jaar). Renteverwachtingen Begin juni 2014 heeft de Europese Centrale Bank (ECB) de rentetarieven verlaagd ter stimulering van het economisch herstel en om het deflatiegevaar tegen te gaan. Hiermee is volgens de ECB-directeur de ondergrens bereikt. De tarieven zullen voorlopig niet meer verlaagd worden. Zijn verwachting is overigens dat de rente voorlopig laag zal blijven. Gelet op de rentetarieven in juli 2014 en de door de ECB uitgesproken verwachtingen zijn voor 2015 voor aan te trekken kortlopende leningen 0,25% (1 maand deposito) en voor langlopende geldleningen 3,25% (25 jaar lineaire aflossing) aangehouden. Voor de rente van de vaste activa is eveneens een rentepercentage gehanteerd van 3,25%. Dit percentage is met ingang van de begroting 2013 gekoppeld aan de rente voor langlopende geldleningen en wordt niet nagecalculeerd bij het opstellen van de jaarrekening. Dit percentage is ook gebruikt voor het toerekenen van rente aan grondexploitaties voor zowel bouwgrond in exploitatie (BIE) als niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG). De NIEGG’s zijn beoordeeld of het desbetreffende grondcomplex deze rente kan dragen gezien de huidige/toekomstige marktwaarde.
Begroting 2015
74
Gemeente Noordwijkerhout
Voor de berekening van de aan de eigen financieringsmiddelen toe te rekenen rente is 2,5% aangehouden, conform het vorige coalitieakkoord. Bij de berekening van de te betalen rente wordt rekening gehouden met een gemiddeld tekort aan liquide middelen (financieringstekort). Risicobeheer Een van de doelstellingen van het Treasurystatuut is het beperken van risico’s die de gemeente loopt op het gebied van financiering en liquiditeit. Van de uit de wet- en regelgeving beschreven risico’s zijn de volgende voor de gemeente van belang: Renterisico Het renterisico is de mate waarin het saldo van de rentelasten en -baten verandert door wijzigingen in het rentepercentage. Het renterisico wordt bepaald door de kasgeldlimiet en de zogenaamde renterisiconorm. De kasgeldlimiet is het maximum bedrag waarmee de gemeente haar uitgaven mag financieren met kortlopende financieringsmiddelen. De kasgeldlimiet is gesteld op 8,5% van het begrotingstotaal van de gemeente. De kasgeldlimiet is voor 2015 berekend op € 3.281.000. Kasgeldlimiet 2015 (bedragen x € 1.000) Omvang begroting per 1 januari 2015
(1)
(2)
(3)
(4)
1e kw 38.600
Begroting 2015 2e kw 3e kw 38.600 38.600
4e kw 38.600
Toegestane kasgeldlimiet - in procenten van de grondslag - in bedrag
8,5% 3.281
8,5% 3.281
8,5% 3.281
8,5% 3.281
Vlottende schuld: Opgenomen gelden < 1 jaar Schulden rekening-courant Gestorte gelden door derden <1 jaar Overige geldleningen
3.000 200 0 0
3.000 200 0 0
3.000 200 0 0
3.000 200 0 0
Totaal vlottende schuld
3.200
3.200
3.200
3.200
Vlottende middelen: Contante gelden in kas Tegoeden in rekening-courant Overige uitstaande gelden < 1 jaar
1 0 0
1 0 0
1 0 0
1 0 0
Totaal vlottende middelen
1
1
1
1
-3.199 3.281 82
-3.199 3.281 82
-3.199 3.281 82
-3.199 3.281 82
Toets kasgeldlimiet Totaal netto vlottende schuld (3-2) Toegestane kasgeldlimiet (1) Ruimte (+) / Overschrijding (-); (4- 1)
Begroting 2015
75
Gemeente Noordwijkerhout
De renterisiconorm geeft een weergave van de spreiding van de renterisico’s in de huidige leningenportefeuille over de komende jaren. Het renterisico op de vaste leningen wordt bepaald door: het deel van de vaste leningen dat geherfinancierd moet worden door nieuwe vaste leningen; het deel van de vaste leningen waarvan de gemeente een wijziging van de rente niet kan beïnvloeden (renteherziening op basis van leningvoorwaarden). De renterisiconorm is volgens ministeriële regelingen voor gemeenten bepaald op 20% van het totale bedrag van de begroting. Het berekende bedrag mag niet worden overschreden. Het doel van de renterisiconorm is het verkrijgen van een spreiding in de rentetypische looptijden van de leningenportefeuille. Door deze spreiding werkt een verandering in de rente vertraagd door op de totale rentelasten. Renterisiconorm
(bedragen x € 1.000)
2015
Renterisico 5a Renteherziening vaste schuld O/G (rente-uitg.geldl.) 5b Renteherziening vaste schuld U/G (rente-ink. geldl.) 5 Netto renteherziening op vaste schuld (5a-5b) 6a Betaalde aflossingen 6b Ontvangen aflossingen 6 Saldo aflossingen 7 Renterisico op vaste schuld (5+6) Renterisiconorm 8a Begrotingstotaal 8b Percentage voor normbepaling = 20% 8 Renterisico norm (8a*8b)
2016
2017
2018
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
1.866 308 1.558
1.889 317 1.572
1.914 327 1.587
1.940 337 1.603
1.558
1.572
1.587
1.603
38.600 38.350 38.790 39.134 20 20 20 20 7.720 7.670 7.758 7.827
Toets renterisiconorm 8 Renterisiconorm 7 Renterisico op vaste schuld 9 Ruimte (+) / Overschrijding (-) (8-7)
7.720 1.558 6.162
7.670 1.572 6.098
7.758 1.587 6.171
7.827 1.603 6.224
Kredietrisico Een kredietrisico is het risico dat de tegenpartij (geldnemers) haar verplichtingen niet kan nakomen. Ook bestaat het risico dat de kredietwaardigheid van de tegenpartij daalt onder de gestelde minimumeis in het Treasurystatuut (de zogenaamde AA++-rating). Garantiestelling leningen en verstrekken van geldleningen Het is niet de taak van de gemeente om gelden aan verenigingen of instellingen uit te lenen. Indien toch besloten wordt een geldlening uit hoofde van de publieke taak te verstrekken, dan worden ingevolge het huidige Treasurystatuut zekerheden of garanties geëist. Het kunnen aantrekken van voordelige geldleningen door verenigingen of instellingen uit hoofde van de publieke taak kan bereikt worden door garantstelling van leningen, te verstrekken aan reguliere banken. Het verstrekken van geldleningen en garanties uit hoofde van de ‘publieke taak’ kan niet zonder toestemming van de gemeenteraad.
Begroting 2015
76
Gemeente Noordwijkerhout
In het verleden zijn geldleningen verstrekt aan de Woningstichting Sint Antonius van Padua. Op 1 januari 2015 betreft dit nog een bedrag van € 8.572.480. De gemeente kon onder gunstiger leningsvoorwaarden geld aantrekken dan de woningstichting. In beginsel worden geen nieuwe geldleningen meer verstrekt. De verstrekte geldleningen aan de woningstichting zijn geborgd door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. De gemeente treedt hierbij overigens weer op als ‘achtervang’. Gelet op de financiële situatie bij de woningstichting is dit verantwoord. Daarnaast staat de gemeente nog garant voor geldleningen verstrekt, aan verenigingen/ instellingen en de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij Duin- en Bollenstreek (GOM), voor respectievelijk € 172.629 en € 1.316.667 (1 januari 2015). In alle gevallen is er sprake van de uitoefening van de publieke taak. Vanuit de publieke taak ‘volkshuisvesting’ worden aan starters, voorzover het beschikbare budget nog voldoende is, zogenoemde startersleningen verstrekt om het kopen van een bestaande woning mogelijk te maken. De regeling is gebaseerd op de ‘Verordening VROM Startersleningen Noordwijkerhout 2012’ en wordt uitgevoerd door het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVN). Liquiditeitsrisico Het liquiditeitsrisico is het risico dat de gemeente niet over voldoende middelen beschikt om aan haar directe verplichtingen te voldoen. Omdat de gemeente een zeer solide en betrouwbare partij is, kan altijd geld worden aangetrokken. Door middel van een liquiditeitsprognose wordt de veranderende behoefte aan middelen steeds in beeld gebracht. Op basis van deze prognose worden de benodigde middelen aangetrokken dan wel overschotten uitgezet. De liquiditeitsprognose wordt eenmaal per maand gemaakt. Liquiditeitenbeheer Het liquiditeitsbeheer betreft het op het juiste moment beschikbaar hebben van de juiste hoeveelheid geldmiddelen tegen zo gunstig mogelijke voorwaarden. Omdat de rentetarieven van rekening-courantsaldi in principe ongunstig zijn, is met de BNG een financieringsovereenkomst gesloten waarbij tegen een gunstig rentepercentage gebruik kan worden gemaakt van een kredietlimiet van € 2,6 miljoen. Daarnaast wordt ingeval het rentepercentage voor kasgeldleningen lager is kort geld op de markt aangetrokken. Een overschot aan gelden moet worden ondergebracht bij de schatkist van het Rijk. Financiering Voor de financiering van investeringen wordt gebruikgemaakt van overtollige liquide middelen en indien nodig worden kort of lang lopende geldleningen aangetrokken. Uitzettingen Op 1 januari 2015 hebben wij een bedrag ad € 12,7 miljoen aan uitzettingen. Dit betreft de eerste tranche van de aandelen Nuon. Dit bedrag is voor een periode van 10 jaar uitgezet tegen een rentepercentage van 4,3%. Wat mag het kosten? Voor de jaren 2015-2018 verwachten wij de volgende financieringsbehoefte.
Begroting 2015
77
Gemeente Noordwijkerhout
Omschrijving (x € 1.000) stand liquide middelen per 1 januari mutatie exploitatie mutatie aandelen Nuon mutatie vaste geldleningen mutatie vaste activa stand per 31 december
2015 -9.000 2.000 5.885 -1.800 -4.400 -7.315
2016 -7.315 2.000
2017 -11.615 2.000
2018 -14.215 2.000
-1.800 -4.500 -11.615
-1.900 -2.700 -14.215
-1.900 -3.000 -17.115
gemiddelde stand over het jaar
-8.158
-9.465
-12.915
-15.665
Aan te trekken geld In kort geld - tegen een rente van - te betalen rente In lang geld - tegen een rente van - te betalen rente Totaal te betalen rente
-8.158 3.200 0,25% 8 4.958 3,25% 161 169
-9.465 3.200 0,25% 8 6.265 3,25% 204 212
-12.915 3.200 0,25% 8 9.715 3,25% 316 324
-15.665 3.200 0,25% 8 12.465 3,25% 405 413
Bij de berekening van de te betalen rente is voor het jaar 2015 rekening gehouden met een gemiddeld tekort aan liquide middelen van € 8,1 miljoen. Wij gaan er vanuit dat dit bedrag voor € 4,9 miljoen wordt gefinancierd door het aantrekken van een langlopende lening (rente van 3,25%). Het restant, dat valt binnen de kasgeldlimiet, wordt gedekt door het aantrekken van kort geld (rente van 0,25%). Bij de berekening van de financieringsbehoefte is geen rekening gehouden met de financiering van eventuele aankoop van gronden. De lasten hiervan moeten worden gedekt uit de bouwgrondexploitatie. Op grond van de eerder genoemde rentepercentages kan de volgende renteberekening worden gemaakt.
Omschrijving
(x € 1.000)
Geraamde rentelasten: Geldleningen Reserves Rente liquiditeitstekort Waarvan: - t.l.v. woningbouw - t.l.v. bouwgrondexploitaties - t.l.v. beleggingen (Vattenfall) Netto-rentelasten Hiervan komt ten gunste van de baten en lasten: - rente reserves Per saldo een last voor de begroting Te ramen voordeel/nadeel t.o.v. 2015
Begroting 2015
78
2015
2016
2017
2018
1.069 1.412 169 2.650
1.020 1.419 212 2.651
971 1.406 324 2.701
921 1.393 413 2.727
313 158 834 1.305 1.345
300 197 864 1.361 1.290
288 184 864 1.336 1.365
275 175 864 1.314 1.413
930 930 415
954 954 336 80
944 944 421 -6
940 940 473 -58
Gemeente Noordwijkerhout
II.3.7 Paragraaf Lokale heffingen Algemene doelstelling Lokale heffingen hebben tot doel dat de gemeente door het verwerven van eigen middelen dekking vindt voor haar uitgaven in het kader van de uitvoering van de gemeentelijke taken. De invoering, wijziging of intrekking van lokale heffingen dienen door middel van een door de gemeenteraad vast te stellen verordening te geschieden. De definitieve vaststelling van de tarieven (in de vorm van belastingverordeningen) voor het jaar 2015 gebeurt via een afzonderlijk voorstel in de raadsvergadering van december 2014. Kaders De gemeenteraad heeft een grote mate van vrijheid bij het vaststellen van de belastingtarieven. Met de Gemeentewet als wettelijke basis heeft de gemeente Noordwijkerhout het volgende pakket aan heffingen. De algemene (ongebonden) dekkingsmiddelen: Onroerende-zaakbelastingen (OZB); Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten; Hondenbelasting; Toeristenbelasting; Forensenbelasting; Precariobelasting. De niet-algemene (gebonden) dekkingsmiddelen: Afvalstoffenheffing; Rioolheffing; Leges; Marktgeld. De niet-algemene (gebonden) heffingen worden in rekening gebracht voor een specifieke dienstverlening, zoals het inzamelen en verwerken van huishoudelijk afval, het afvoeren van afvalwater, het aanvragen van een vergunning of paspoort en het gebruikmaken van een standplaats. De algemene (ongebonden) dekkingsmiddelen zijn niet aan een inhoudelijk begrotingsprogramma gerelateerd. Ontwikkelingen Inspectie Waarderingskamer Op 13 maart 2014 heeft er een inspectie plaatsgevonden op het gemeentehuis door de Waarderingskamer. Tijdens een dergelijke controle worden onderwerpen beoordeeld conform de normen en criteria die vastgelegd zijn in onder meer de Waarderingsinstructie jaarlijkse waardebepaling, in de normatiek van de Waarderingskamer (te vinden op www.waarderingskamer.nl) en de daaraan ten grondslag liggende wet- en regelgeving. Uit het onderzoek is gebleken dat de uitvoering van de Wet WOZ door de gemeente Noordwijkerhout opnieuw de hoogste kwalificatie ‘goed’ heeft gekregen. Macronorm OZB overschreden Er is in 2014 nogal wat te doen geweest over overschrijding van de macronorm OZB door gemeenten. Elke gemeente mag de OZB-tarieven zo hoog maken als zij wil. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten heeft met de rijksoverheid afgesproken dat de OZB-opbrengst van alle gemeenten samen niet meer dan 2,45% mag stijgen. Dit heet de macronorm. De OZB-opbrengst 2014 steeg in Noordwijkerhout echter met 2,75%. Gemeenten halen 11 miljoen meer binnen dan de norm toelaat. Nu is de vraag of dat erg is. De OZB is een relatief kleine belasting, goed voor niet meer dan 1,6% van de landelijke belastingopbrengst.
Begroting 2015
79
Gemeente Noordwijkerhout
Door de overschrijding van de macronorm stijgt de totale belastingopbrengst in Nederland met slechts 0,005% meer dan de bedoeling was. Landelijke marktontwikkeling De landelijke marktontwikkeling tussen 1 januari 2013 en 1 januari 2014 bij woningen wordt, op basis van informatie van de Waarderingskamer, geschat op een daling van 3%. De nietwoningen dalen met gemiddeld 3,5%. Verderop in deze paragraaf vindt u de marktontwikkeling van de woningen in de Bollenstreek. De inflatie in die periode bedraagt 1,5% volgens de ramingen van het CPB (Centraal Planbureau). LV WOZ De gemeente Capelle aan den IJssel is als eerste aangesloten op de Landelijke Voorziening Wet Waardering Onroerende Zaken (LV WOZ). De waarden en andere gegevens uit de Basisregistratie WOZ zijn nu voor alle geautoriseerde afnemers beschikbaar via deze voorziening. De gemeente Noordwijkerhout is nog in afwachting van de juiste software van leverancier Pink Roccade. Pink Roccade dient eerst een zogenaamde aansluittoets te doorstaan. Dat is nog niet gelukt. Voordat aansluiting kan plaatsvinden, moeten ook bepaalde gegevens op orde zijn. Reeds eind 2013 heeft de gemeente ervoor gezorgd dat alle benodigde (consistentie)controles zijn uitgevoerd en dat dus alle gegevens op orde zijn. Wat willen we bereiken? Conform het coalitieakkoord voor de raadsperiode 2014-2018 met als motto ‘Samen op weg’ gaat het college er vanuit, dat de belastingen voor inwoners van de gemeente jaarlijks ten hoogste met de inflatiecorrectie worden aangepast. Indien een begrotingstekort dreigt, dient dit in eerste instantie te worden opgevangen door middel van bezuinigingen. Daarnaast dient er bekeken te worden of de tarieven kostendekkend zijn. Een additionele belastingverhoging is slechts als ‘ultimum remedium’ aan de orde. Om verdere lastenverzwaring te voorkomen, is dus afgezien van de jaarlijkse extra verhoging van 2% (zoals vastgesteld in de meerjarenbegroting 2014-2017) van belastingen voor inwoners van de gemeente Noordwijkerhout. De tarieven van de onroerende zaakbelastingen, de hondenbelasting en de precariobelasting op woonschepen stijgen daarom slechts met de inflatiecorrectie van 1,5%. De lagere inkomsten moeten structureel binnen de exploitatie gevonden worden. Gezien het tekort op de meerjarenbegroting stijgen de tarieven van de belastingen voor nietinwoners (de toeristenbelasting, de forensenbelasting en de overige tarieven precariobelasting), naast de 1,5% inflatiecorrectie, wel met 2% extra. Voorgaande is in lijn met de vastgestelde meerjarenbegroting 2014-2017. Omschrijving Onroerende zaakbelastingen Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten Hondenbelasting Toeristenbelasting Forensenbelasting Precariobelasting op woonschepen Precariobelasting op kabels en leidingen Afvalstoffenheffing Rioolheffing Leges Marktgeld Totaal
Begroting 2015
Begrote opbrengst 2014 Begrote opbrengst 2015 2.626.996 2.665.514 4.103 4.165 112.450 112.768 390.000 410.750 121.125 125.478 16.272 16.516 1.551.400 1.566.080 1.927.953 1.939.765 2.072.611 2.082.167 714.632 739.623 10.200 7.784 9.547.742 9.670.610
80
Gemeente Noordwijkerhout
Wat doen we daarvoor? Belastingtarieven algemeen 2015 Onderstaande tabel geeft een overzicht van de verwachte tarieven voor het belastingjaar 2015. Omschrijving
Tarief 2014 (€) Tarief 2015 (€)
Hondenbelasting (eerste hond)
103,80
105,36
1,50
1,55
- stacaravans
305,00
316,00
- WOZ-waarde € 0 < € 100.000
408,00
422,00
- WOZ-waarde € 100.000 < € 150.000
520,00
538,00
- WOZ-waarde € 150.000 < € 230.000
645,00
668,00
- WOZ-waarde > € 230.000
775,00
802,00
Toeristenbelasting Forensenbelasting:
Precariobelasting op woonschepen: - woonschip tot 15 meter
265,60
269,58
- voor elke meter meer
8,77
8,90
- voor overige gemeentegrond behorende bij de ligplaats Precariobelasting voor kabels en leidingen
4,57
4,64
3,34
3,46
Hondenbelasting 2015 De tarieven hondenbelasting 2015 stijgen met de inflatiecorrectie van 1,5%. De verwachte opbrengst stijgt echter niet met 1,5%. De reden hiervan is dat het aantal honden is afgenomen. Zoals ieder jaar het geval is, vindt er ook dit jaar een steekproefsgewijze controle hondenbelasting plaats. Onroerende zaakbelastingen en roerende ruimtebelastingen 2015 De tarieven van de onroerende zaakbelastingen 2015 stijgen met de inflatiecorrectie van 1,5% ten opzichte van het belastingjaar 2014. De tarieven roerende ruimtebelastingen zijn gelijk aan die van de onroerende zaakbelastingen. woningen eigenaren 0,0833% niet-woningen gebruikers 0,1271% niet-woningen eigenaren 0,1584% De WOZ-waarde vormt de grondslag voor de onroerende zaakbelastingen. De verwachting is dat de gemiddelde WOZ-waarde 2015 met als waardepeildatum 1 januari 2014 nog verder gaat dalen ten opzichte van de gemiddelde WOZ-waarde 2014. Ter indicatie: Volgens de NVM laten de gemiddelde huizenprijzen in het eerste kwartaal van 2014 in de Bollenstreek een daling zien van 4,6% ten opzichte van het eerste kwartaal van 2013. De precieze daling van de gemiddelde WOZ-waarde van de onroerende zaken in de gemeente Noordwijkerhout is in het vierde kwartaal van 2014 definitief bekend. Er moet op basis van het voorgaande rekening worden gehouden met een verdere stijging van de tarieven om de begrote opbrengst te kunnen bewerkstelligen. Afvalstoffenheffing 2015 De afvalstoffenheffing is een ‘gebonden’ heffing die gericht is op het inzamelen van huishoudelijk afval. In de heffing worden alleen zelfstandige huishoudens betrokken. De gemeente Noordwijkerhout kent een tarief voor een eenpersoons- en meerpersoonshuishouden. Bij het vaststellen van de tarieven wordt gestreefd naar kostendekkende tarieven. Vanuit het principe van 100% kostendekkendheid dienen alle kosten die aan dit
Begroting 2015
81
Gemeente Noordwijkerhout
product zijn toe te rekenen meegenomen te worden. Voor het belastingjaar 2015 heeft dat tot gevolg dat de tarieven slechts gering stijgen. Het tarief voor een eenpersoonshuishouden is berekend op € 216,96 (was € 214,80 in 2014) en het tarief voor een meerpersoonshuishouden op € 327,48 (was € 324,24 in 2014). Rioolheffing 2015 Omschrijving
Tarief 2014 (€) Tarief 2015 (€)
0 m3-70 m3
231,60
231,60
71 m3-160 m3
266,64
266,64
161 m3 en meer
301,56
301,56
De burger betaalt rioolheffing wanneer de woning of bedrijfsruimte, direct of indirect, is aangesloten op de gemeentelijke riolering. Het tarief is bepaald aan de hand van het kostenoverzicht uit het gemeentelijk rioleringsplan (GRP). Bij de rioolheffing wordt uitgegaan van 100% dekking van de kosten. Voor het belastingjaar 2015 heeft dat tot gevolg dat de tarieven niet hoeven te stijgen. Leges 2015 In overeenstemming met het coalitieakkoord worden de leges voor directe dienstverlening kostendekkend vastgesteld. Meer dan kostendekkend is vanwege wetgeving niet toegestaan. Bij de opbouw van de legesverordening wordt kritisch gekeken naar goedkopere alternatieven voor zowel de burger als de gemeente. Precariobelasting 2015 Vanaf 2013 is het leidingenbestand van Dunea op de eigenarenkaart van het Kadaster geprojecteerd om de leidinglengte te bepalen in de gemeentegrond. Hieruit is naar voren gekomen dat de leidinglengte in gemeentegrond minder is (448.000 strekkende meters) dan de opgegeven leidinglengte in de voorgaande jaren (460.000 strekkende meters). Lokale lasten In de onderstaande tabel is de ontwikkeling van de lokale lastendruk in de jaren 2014 tot en met 2018 opgenomen: Omschrijving
2014
2015
2016
2017
2018
Tarieven onroerende zaakbelastingen
0,0820% 0,0833% 0,0848% 0,0863% 0,0878%
Onroerende zaakbelastingen
€ 218,12 € 221,58 € 225,46 € 229,40 € 233,42
Afvalstoffenheffing (meerpersoons)
€ 324,00 € 327,48 € 308,40 € 288,60 € 294,00
Rioolheffing
€ 266,64 € 266,64 € 276,00 € 289,80 € 295,80
Bijdrage precariobelasting Dunea
€ 49,70
€ 51,44
€ 53,37
€ 55,37
€ 57,45
€ 858,46 € 867,14 € 863,23 € 863,17 € 880,67
Bij de berekening van de aanslag onroerende zaakbelastingen is uitgegaan van de door het COELO (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden) berekende gemiddelde WOZ-waarde 2014 in de gemeente Noordwijkerhout van € 266.000. Voor de tarieven van afvalstoffenheffing is voor de jaren na 2015 uitgegaan van een inflatiecorrectie van 1,75%. Daarnaast nemen de kosten voor het verwerken van restafval vanaf juli 2016 af. Dit heeft invloed op de tarieven. Voor de tarieven van de rioolheffing is eveneens uitgegaan van een inflatiecorrectie na 2015 van 1,75%. Daarnaast zal het tarief van de rioolheffing vanaf 2017 extra worden verhoogd, omdat 50% van de veegkosten wordt doorberekend in de tarieven. Daarnaast zijn de kapitaallasten van de rioolinvesteringen (vervangingen) 2015, 2016 en 2017 respectievelijk in de tarieven van 2016, 2017 en 2018 verwerkt.
Begroting 2015
82
Gemeente Noordwijkerhout
Een vergelijking met regiogemeenten De vergelijking in onderstaande tabel is gebaseerd op het belastingjaar 2014. Gemeente
Tarief
Gemiddelde
Aanslag
Tarief
Tarief
Totale
OZB
WOZ-waarde
OZB
Afval
Riool
woonlasten
Hillegom
0,0919%
€ 230.000
€ 211,37
€ 284,55
€ 250,76
€ 746,68
Katwijk
0,0895%
€ 247.000
€ 221,07
€ 312,00
€ 138,00
€ 671,07
Lisse
0,0889%
€ 251.000
€ 223,14
€ 257,52
€ 165,00
€ 645,66
Noordwijk
0,1176%
€ 332.000
€ 390,43
€ 329,88
€ 140,52
€ 860,83
Noordwijkerhout
0,0820%
€ 266.000
€ 218,12
€ 324,24
€ 266,64
€ 809,00
€ 220,61
€ 339,00
€ 134,00
€ 693,61
Teylingen 0,0766% € 288.000 Bronnen: COELO en de gemeentelijke websites
Bij elke gemeente is er bij het tarief van de afvalstoffenheffing uitgegaan van een meerpersoonshuishouden. Omdat er gemeenten zijn die voor de rioolheffing een andere heffingsmaatstaf hanteren, is er in bovenstaande tabel uitgegaan van een tarief voor een gemiddeld gezin met een waterverbruik tot maximaal 250 m³. De gemeente Noordwijkerhout heeft een relatief groot buitengebied, dat maakt dat de kosten voor onderhoud van de riolering relatief hoog zijn. Kwijtschelding Voor de beoordeling van de betalingscapaciteit hanteert de gemeente Noordwijkerhout de maximale norm ‘kosten van bestaan’, dat wil zeggen 100% van de genormeerde bijstandsuitkering. In het belastingjaar 2013 is er voor in totaal € 100.846,40 aan kwijtschelding verleend. Naar raming wordt verwacht dat in de jaren 2014 en 2015 de totaalbedragen aan verleende kwijtschelding iets hoger zullen zijn.
Begroting 2015
83
Gemeente Noordwijkerhout
Begroting 2015
84
Gemeente Noordwijkerhout
III. Financiële begroting
Begroting 2015
85
Gemeente Noordwijkerhout
III.1 Overzicht baten en lasten Hieronder treft u het overzicht aan van de baten en lasten per raadsprogramma, de baten en lasten van de geraamde algemene dekkingsmiddelen en het geraamde bedrag voor onvoorzien. Deze posten resulteren in het geraamde totaal saldo van baten en lasten. Dit zijn de bedragen exclusief de toevoegingen aan en onttrekkingen uit de reserves en exclusief het voorgestelde dekkingsplan voor de begroting 2015. Hierna worden de toevoegingen aan en onttrekkingen uit de reserves per raadsprogramma opgesomd, waarna het geraamde begrotingsresultaat resteert. Hierin is nog geen rekening gehouden met het dekkingsplan van de begroting 2015. Deze wijze van presenteren van de baten en lasten is overeenkomstig artikel 17 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Op basis van het overzicht baten en lasten autoriseert de raad het college tot het aangaan van financiële verplichtingen. De geraamde bedragen voor nieuw beleid en uitbreidingsinvesteringen zijn ook onder het desbetreffende raadsprogramma geraamd en worden door de raad tegelijkertijd met de vaststelling van de begroting geautoriseerd. Voor een specificatie van de geraamde bedragen voor nieuw beleid wordt verwezen naar het investerings- en urgentieschema, dat als bijlage IV.2 bij deze begroting is opgenomen.
Omschijving
Werkelijk 2013 (x € 1.000)
lasten
Raming 2014
baten
saldo
lasten
Raming 2015
baten
saldo
lasten
baten
saldo
Programma´s excl. reserves 1. Bestuurlijke organisatie
3.853
456
-3.397
3.973
292
-3.681
4.031
316
-3.715
10.398
8.414
-1.984
4.989
3.804
-1.185
5.009
3.844
-1.165
3. Openbare ruimte
7.483
4.031
-3.452
7.801
4.145
-3.656
8.242
4.184
-4.058
4. Veiligheid en handhaving
1.618
90
-1.528
1.628
101
-1.527
1.619
102
-1.517
5. Zorg, welzijn en educatie
13.638
4.550
-9.088 12.790
3.637
Saldo programmaplan
36.990 17.541 -19.449 31.181 11.979 -19.202 36.521 11.234 -25.287
2. Ruimte, wonen, bedrijvigheid en toerisme
-9.153 17.620
2.788 -14.832
Algemene dekkingsmiddelen - lokale heffingen
331
- uitkering uit Gemeentefonds
4.177
3.846
315
12.577 12.577
4.806
4.491
12.783
12.783
335
4.885
4.550
18.281 18.281
- dividend
480
480
354
354
450
- saldo financieringsfunctie
647
647
638
638
554
554
2.341
1.454
689
1.994
1.305
692
2.045
1.353
0
10
-10
48
-48
359 37.596 37.449
-147
- overige algemene dekkingsmiddelen
887
Onvoorzien Totaal saldo van baten en lasten
38.208 37.763
-445 32.195 32.554
450
Toevoegingen en onttrekkingen aan/uit reserves 1. Bestuurlijke organisatie
180
575
395
584
584
512
512
2. Ruimte, wonen, bedrijvigheid en toerisme
222
72
-150
494
89
-405
408
85
-323
85
49
-36
15
40
25
15
20
5
721
721
3. Openbare ruimte 4. Veiligheid en handhaving
0
5. Zorg, welzijn en educatie
1.244
2.634
Algemene dekkingsmiddelen
4.929 6.660
Resultaat - = nadeel
Begroting 2015
0
1.390
244
4.581
-348
7.911
1.251
44.868 45.674
86
0
992
748
1.352
41
-1.311
581
26
-555
2.105
1.746
-359
1.004
1.364
360
0 38.600 38.813
213
806 34.300 34.300
Gemeente Noordwijkerhout
Omschijving
Raming 2016 (x € 1.000)
lasten
Raming 2017
baten
saldo
lasten
Raming 2018
baten
saldo
lasten
baten
saldo
Programma´s excl. reserves 1. Bestuurlijke organisatie
3.967
316
-3.651
3.866
316
-3.550
3.819
316
-3.503
2. Ruimte, wonen, bedrijvigheid en toerisme
5.007
3.844
-1.163
5.007
3.844
-1.163
5.022
3.844
-1.178
3. Openbare ruimte
8.067
4.184
-3.883
8.067
4.248
-3.819
8.070
4.248
-3.822
103
-1.499
1.585
104
-1.481
1.568
106
-1.462
4. Veiligheid en handhaving
1.602
5. Zorg, welzijn en educatie
17.659
Saldo programmaplan
36.302 11.243 -25.059 36.188 11.315 -24.873 36.163 11.325 -24.838
2.796 -14.863 17.663
2.803 -14.860 17.684
2.811 -14.873
Algemene dekkingsmiddelen - lokale heffingen
335
- uitkering uit Gemeentefonds
5.073
4.738
335
18.349 18.349
5.242
4.907
335
18.338 18.338
5.412
5.077
18.266 18.266
- dividend
273
273
273
273
273
273
- saldo financieringsfunctie
554
554
554
554
554
554
2.045
1.284
1.314
2.045
731
1.683
2.045
362
-48
49
-49
49
-119 38.230 37.875
-355
- overige algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien Totaal saldo van baten en lasten
761 48
37.446 37.537
91 37.886 37.767
-49
Toevoegingen en onttrekkingen aan/uit reserves 1. Bestuurlijke organisatie 2. Ruimte, wonen, bedrijvigheid en toerisme 3. Openbare ruimte
502
502
400
400
379
379
408
94
-314
408
94
-314
408
109
-299
15
20
5
15
20
5
15
20
5
555
555
549
549
542
542
481
11
-470
481
0
-481
481
0
-481
904
1.182
278
904
1.063
159
904
1.050
146
40 39.134 38.925
-209
4. Veiligheid en handhaving
0
5. Zorg, welzijn en educatie Algemene dekkingsmiddelen Resultaat - = nadeel
38.350 38.719
0
369 38.790 38.830
0
Toelichting De uitvoering van de raadsprogramma’s wordt voor een groot deel gedekt door algemene dekkingsmiddelen. Dit betreft met name de OZB en de uitkeringen uit het Gemeentefonds. Deze middelen zijn vrij besteedbaar. De niet vrij besteedbare heffingen, bijvoorbeeld de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en specifieke uitkeringen, zijn verantwoord onder de baten van het desbetreffende programma. Hierna wordt eerst ingegaan op de vrij besteedbare middelen. Daarna wordt aandacht besteed aan de post voor onvoorziene uitgaven. Lokale heffingen Hieronder vallen de OZB, belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten, hondenbelasting, toeristenbelasting, forensenbelasting en precariobelasting. Om verdere lastenverzwaring te voorkomen, is in deze begroting afgezien van de jaarlijkse extra verhoging van 2% (zoals vastgesteld in de meerjarenbegroting 2014-2017) van belastingen voor inwoners van de gemeente Noordwijkerhout. De tarieven van de onroerende zaakbelastingen, de hondenbelasting en de precariobelasting op woonschepen stijgen in 2015-2018 daarom jaarlijks slechts met de inflatiecorrectie. De inflatiecorrectie in 2015 is geraamd op 1,5% en in de jaren daarna op 1,75%. Conform de meerjarenbegroting 2014-2017 is voor de toeristenbelasting, forensenbelasting en overige tarieven precariobelasting een extra belastingverhoging van 2% geraamd bovenop de inflatie. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf ‘Lokale heffingen’. Uitkering Gemeentefonds Van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ontvingen wij op 30 mei 2014 de circulaire over de ontwikkeling van de uitkering uit het Gemeentefonds.
Begroting 2015
87
Gemeente Noordwijkerhout
De raming voor het Gemeentefonds, die is gebaseerd op de meicirculaire, bestaat uit de algemene uitkering, decentralisatie-uitkeringen (brede scholen, peuterspeelzaalwerk, centra voor jeugd en gezin en decentralisatie provinciale taken vergunningverlening, toezicht en handhaving), de integratie-uitkering Wmo en het Deelfonds Sociaal Domein. Na ontvangst van de septembercirculaire 2014 over de uitkering uit het Gemeentefonds, zullen wij u over de eventuele financiële consequenties nader informeren. Zie voor een nadere toelichting van de uitkering uit het Gemeentefonds onderdeel III.2.2. Dividend De gemeente Noordwijkerhout ontvangt dividend over aandelen, te weten: NV Bank voor Nederlandse Gemeenten; De Meerlanden Holding NV; Liander NV; Vattenfall BV. De raming 2015 voor dividend bedraagt € 449.796. Saldo financieringsfunctie Aan de programma’s wordt rente toegerekend op basis van de boekwaarde van de investeringen per 1 januari. Het renteomslagpercentage is berekend op 3,25%. Omdat er in 2015 sprake is van een financieringstekort, is er rekening gehouden met lasten voor het aantrekken van financieringsmiddelen. De kosten hiervan zijn verwerkt in de toe te rekenen rente. Onvoorziene uitgaven De raming voor onvoorzien is bepaald op een bedrag van € 3 per inwoner. In 2015 is voor onvoorziene uitgaven een totaalbedrag van € 48.060 opgenomen. Over dit bedrag kan alleen via een door de raad vastgestelde begrotingswijziging worden beschikt.
Begroting 2015
88
Gemeente Noordwijkerhout
III.1.1 Toelichting op de baten en lasten Uit het overzicht baten en lasten blijkt dat voor 2015 een meer dan sluitende begroting kan worden gepresenteerd. Voor het jaar 2015 wordt een positief saldo van € 213.000 geraamd. In de Voorjaarsbrief 2014 werd voor 2015 een positief resultaat van € 23.000 geprognosticeerd. Dit zorgt voor een positief verschil van € 190.000. Onderstaand zijn de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de Voorjaarsbrief 2014 weergegeven. Programma
(x € 1.000)
Voordeel
Nadeel
Saldo
1. Bestuurlijke organisatie Uitbreiding formatie wethouders
38
Lagere kosten FPU
20 20
38
-18
3. Openbare ruimte Onkruidbestrijding wegen
18
Afkoop huur kerkplein parochie Sint Maarten
175
Uitbesteding milieutaken
60
Duurzaamheidsprijs 60
7 200
-140
5. Zorg, welzijn en educatie Huurinkomsten kinderopvang
10
Tijdelijke huisvesting Teylingen College
10
Vergoeding gymnastiekonderwijs
9
Vervoerskosten
16
Verhuur Hoogstraat 58a
9
Hogere rijksbijdrage Wwb inkomensdeel
99
Huurinkomsten gebouw Duin en Dal 109
42 86
23
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Lagere loonstijging
74
Verlaging pensioenpremie
21
Lagere belastingverhoging
56
Precariobelasting op kabels en leidingen
39
Dividend Alliander
38
Gevolgen meicirculaire 2014
227
Storting Reserve Regionaal Investeringsfonds
100
Rente en overige verschillen
160 520
Saldo
Begroting 2015
195
325 190
89
Gemeente Noordwijkerhout
Toelichting verschillen t.o.v. de raming 2015 in de Voorjaarsbrief 2014 Programma 1: Bestuurlijke organisatie De bezoldiging van de wethouders is met ingang van de nieuwe ambtsperiode gebaseerd op 32 uur per week in plaats van 27 uur. Het aantal uren is aangepast aan de praktijk. De kosten bedragen € 38.000. Het aantal medewerk(st)ers dat gebruik maakt c.q. gebruik kan maken van de FPU (Flexibel Pensioen en Uittreden) neemt af door het bereiken van de pensioenleeftijd en door de afbouw/beëindiging van de regeling. De lasten zijn daarom € 20.000 lager geraamd. Programma 3: Openbare ruimte Door een nieuwe wettelijke regeling is chemische onkruidbestrijding niet meer mogelijk. De thans toegepaste mechanische onkruidbestrijding werkt kostenverhogend (€ 18.000). De huur van het kerkplein (St. Jozef) is afgekocht voor een periode van 50 jaar. In 2015 is hiervoor een bedrag van € 175.000 opgenomen. Er is een lagere bijdrage van € 60.000 verschuldigd aan de Milieudienst IJmond door een lager aantal in te huren uren. Op grond van het nieuwe milieubeleidsplan wordt jaarlijks aan een bedrijf een duurzaamheidsprijs toegekend. De organisatie van het toekennen van de prijs en de prijs zelf brengen kosten van met zich mee (€ 7.000). Programma 5: Zorg, welzijn en educatie In de nieuwe Egelantierschool wordt een ruimte verhuurd voor kinderopvang. De baten bedragen € 10.000. In de toename van het aantal leerlingen van het Teylingen College wordt de komende twee jaar voorzien door tijdelijke huisvesting. De kosten worden voor 50% gedragen door de gemeente en voor 50% door het Teylingen College. Het gemeentelijk deel van deze kosten bedragen in 2015 afgerond € 10.000. Het Teylingen College maakt, naast het gebruik van het eigen gymnastieklokaal, gebruik van de Schelft voor het gymnastiekonderwijs. Het Teylingen College ontvangt hiervoor een vergoeding (€ 9.000) Vooruitlopend op het afsluiten van een nieuw contract voor het leerlingenvervoer zijn de kosten geïndexeerd (€ 16.000). De verhuur van een ruimte in het gebouw Hoogstraat 58 (v.m. Zeestroom) aan SPL is per 1 augustus 2014 beëindigd. De baten zijn daarom € 9.000 lager geraamd. Door een toename van het aantal bijstandsgerechtigden is raming voor de rijksbijdrage Wwb inkomensdeel met € 99.000 verhoogd. De bovenverdieping van het gebouw Duin en Dal (kinderopvang) wordt per 1 september 2014 gebruikt door leerlingen van de v.m. Ireneschool. Het huurcontract is op basis hiervan aangepast. Dit zorgt voor een lagere opbrengst van € 42.000. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien De VNG en de vakorganisaties hebben op 15 juli 2014 een principeakkoord voor een nieuwe CAO gemeenten gesloten. De loonkosten zijn afgerond € 74.000 lager, omdat de loonstijging van het principeakkoord minder is dan waarmee in de meerjarenraming 2014-2017 rekening is gehouden. Als gevolg van de verhoging van de pensioenleeftijd is per 1 januari 2014 de pensioenpremie verlaagd. Slechts een klein deel van de verlaging komt ten bate van de gemeente. Het grootste deel komt ten bate van de werknemer. Het structurele voordeel voor de gemeente bedraagt € 21.000 (zie ook de eerste bestuursrapportage 2014). In de Voorjaarsbrief 2014 is rekening gehouden met een extra belastingverhoging van 2% bovenop de inflatie. Om verdere lastenverzwaring te voorkomen, is in deze begroting afgezien van de jaarlijkse extra verhoging van 2% van belastingen voor inwoners van de
Begroting 2015
90
Gemeente Noordwijkerhout
gemeente Noordwijkerhout. Conform het coalitieakkoord 2014-2018 stijgen de tarieven van de onroerende zaakbelastingen, de hondenbelasting en de precariobelasting op woonschepen in 2015-2018 daarom jaarlijks slechts met de inflatiecorrectie. De inflatiecorrectie in 2015 is geraamd op 1,5% en in de jaren daarna op 1,75%. Per saldo is de belastingopbrengst 2015 € 56.000 lager. Het opgegeven aantal meters kabels en leidingen voor de precariobelasting is minder dan in het verleden. De oorzaak is een nieuw geografisch informatiesysteem bij Alliander. Bij de implementatie heeft er een data-schoning plaatsgevonden, waaruit dubbeltellingen bleken. Deze zijn nu verwijderd. Ook bij Dunea blijkt de actuele leidinglengte in werkelijkheid minder dan in de voorgaande jaren is opgegeven. Conform de eerste bestuursrapportage 2014 is de raming structureel met € 39.000 verlaagd. De raming van het dividend Alliander is structureel met € 38.000 verhoogd. Dit is gebaseerd op het werkelijk ontvangen dividend in de afgelopen jaren. Op basis van de meicirculaire 2014 is de uitkering uit het Gemeentefonds berekend. Ten opzichte van de aannames in de Voorjaarsbrief 2014 zorgt de meicirculaire voor een positief verschil in 2015 van afgerond € 227.000. Zie voor een nadere toelichting onderdeel III.2.2. In 2015 is een extra storting opgenomen van € 100.000 in de Reserve Regionaal Investeringsfonds. Door de aanhoudende economische recessie is de reguliere storting in deze reserve (opslag op nieuwbouwwoningen) lager dan oorspronkelijk is geraamd. Een extra storting van € 100.000 is noodzakelijk, omdat deze reserve anders een tekort vertoont op de meerjarenraming. De rentelasten en overige verschillen zorgen voor een positief verschil van € 160.000. Gelet op de rentetarieven in juli 2014 en de door de ECB uitgesproken verwachtingen hebben wij het rentetarief 2015 voor aan te trekken langlopende geldleningen verlaagd van 3,5% naar 3,25% (obv 25 jaar lineaire aflossing).
EMU-saldo Bij de invoering van de euro is afgesproken dat het begrotingstekort per deelnemend land beperkt moet blijven tot maximaal 3%. Het EMU-saldo is samengesteld uit het begrotingstekort op rijksniveau, provinciaal en lokaal niveau. Bij de berekening van het EMU-saldo wordt de financiering uit reserves en voorzieningen buiten beschouwing gelaten en worden de grondmutaties en kosten voor o.a. bouwrijpmaken gecorrigeerd. Het EMU-saldo is voor 2015 berekend op € 4.661.000 (voordelig) en voor 2016 op € 352.000 (voordelig). In bijlage IV.5 is de berekening van dit saldo opgenomen.
Begroting 2015
91
Gemeente Noordwijkerhout
III.1.2 Overzicht incidentele baten en lasten De onderstaande incidentele baten en lasten zijn in de (meerjaren)begroting 2015-2018 opgenomen. Incidentele lasten
(x 1.000)
2015
1. Bestuurlijke organisatie Digitale verslaglegging in beeld Wachtgeld oud-wethouders Kosten (bovenformatief) personeel Vervanging koffie-/theeautomaten Representatie i.v.m. 5 mei 2015 Verkiezingen
4 49 133
2016
2017
48 123 3
25 21 3
6 46
23
2. Ruimte, wonen, bedrijvigheid en toerisme Opstellen woonvisie
2018
23
15
3. Openbare ruimte Invoeren maatregelen installatieverantwoordelijkheid Afkoop huur kerkplein parochie Sint Maarten Vervanging bomen Witte Kerk Visuele boomveiligheidscontrole e.d. Milieubeleidsplan 5. Zorg, welzijn en educatie Tijdelijke huisvesting Teylingen College Gymnastiekmateriaal sportzaal Ambachtsweg
15 175 40 24 20
10 6
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Medewerkerstevredenheidsonderzoek
20
20
6
6
6
Mutaties reserves Storting in Reserve bovenwijkse voorzieningen Storting in Reserve Regionaal investeringsfonds
26 100
24
Totaal
654
230
92
44
2015
2016
2017
2018
14 133
123
21
Incidentele baten
(x 1.000)
Mutaties reserves Egalisatiereserve Bouwleges Algemene Reserve: (bovenformatief) personeel Reserve Volkshuisvesting: opstellen woonvisie Reserve Bovenwijkse voorzieningen: Bavo
15 50
Totaal
Begroting 2015
197
92
123
21
15
Gemeente Noordwijkerhout
De onderstaande structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves zijn in de (meerjaren)begroting 2015-2018 opgenomen. Structurele toevoegingen
2015
2016
2017
2018
Reserve Regionaal Investeringsfonds Reserve Monumentenbeleid
381 15
221 15
215 15
497 15
Totaal
396
236
230
512
2015
2016
2017
2018
9 379 20 721 15 11
17 378 20 555 7 4
17 379 20 549
17 379 20 542
1.155
981
965
958
Structurele onttrekkingen
(x 1.000)
(x 1.000)
Reserve Volkshuisvesting: startersleningen Reserve Regionaal Investeringsfonds Reserve Monumentenbeleid Reserve Kapitaallasten activa Egalisatiereserve BCF Reserve BTW-oude activa Totaal
Begroting 2015
93
Gemeente Noordwijkerhout
III.2 Financiële positie III.2.1. Toelichting op de financiële positie III.2.1.1 Begrotingsruimte Conform de meerjarenraming 2014-2017 is het bedrag voor onvoorziene uitgaven in de (meerjaren)begroting 2015 geraamd op € 3 per inwoner. Omschijving
Totaal Per (x € 1.000) inwoner 48 3,00
Onvoorziene uitgaven Totaal
48
3,00
De lasten voor prioriteiten en uitbreidingsinvesteringen (zie bijlage IV.2, onderdeel nieuw beleid en uitbreidingsinvesteringen) zijn direct bij de desbetreffende programma’s geraamd. Dit betekent dat de desbetreffende uitgaven bij de vaststelling van de begroting 2015 direct worden geautoriseerd.
III.2.1.2 Dekkingsplan De conceptbegroting 2015 sluit met een positief saldo van € 213.000. Ook voor de jaren 2016 en 2017 wordt een voordelig saldo geraamd. Voor 2018 wordt een nadelig saldo van € 209.000 geraamd. Separaat ontvangt uw raad een voorstel waarin suggesties worden genoemd om te komen tot een sluitende begroting voor het jaar 2018. In dit voorstel zullen de financiële consequenties van het Collegewerkprogramma 2014-2018 worden betrokken. Na ontvangst van de septembercirculaire 2014 over de uitkering uit het Gemeentefonds zullen wij u over de eventuele financiële consequenties nader informeren. Omschijving Geraamde uitkomst
(x € 1.000)
2015
2016
2017
2018
213
369
40
-209
- = nadelig
Begroting 2015
94
Gemeente Noordwijkerhout
III.2.2 Uitkering uit het Gemeentefonds De uitkering uit het Gemeentefonds is de belangrijkste bron van inkomsten voor de gemeente. Op basis van de meicirculaire d.d. 30 mei 2014 is berekend hoe hoog deze uitkering voor de jaren 2015 tot en met 2018 naar verwachting zal zijn. Uitkering Gemeentefonds
2015
Raming o.b.v. decembercirculaire 2013
2016
2017
2018
-12.112.163 -12.104.531 -12.131.807 -12.030.524
Raming o.b.v. meicirculaire 2014 - waarvan Deelfonds Sociaal Domein Verschil meicirculaire 2014 en decembercirculaire 2013
18.710.329 -6.371.167
18.757.429 -6.333.255
18.498.913 -6.093.945
18.370.995 -6.042.713
226.999
319.643
273.161
297.758
- = nadelig
Deze meicirculaire wordt aangemerkt als één van de belangrijkste van de afgelopen decennia. Dat komt vooral door de drie decentralisaties die vanaf 2015 door de gemeente moeten worden uitgevoerd. Voor deze nieuwe taken ontvangt de gemeente budgetten die tot 2018 in een Deelfonds Sociaal Domein apart zichtbaar blijven. Daarnaast is het gemeentefonds vanaf 2015 herijkt. Deze herijking betekent dat zogenaamd ‘groot onderhoud’ is uitgevoerd aan de verdeelsystematiek van de algemene uitkering in het Gemeentefonds. Het gemeentefonds heeft in 2015 de volgende omvang: Algemene uitkering € 14,931 miljard = 54% Deelfonds Sociaal Domein € 10,363 miljard = 38% Integratie- en decentralisatieuitkeringen € 2,206 miljard = 8% Totaal € 27,500 miljard. Ten opzichte van de uitkomsten van de september- en decembercirculaire 2013 zijn de cijfers van de meicirculaire 2014 meerjarig positief. De positieve gevolgen zijn onder meer veroorzaakt door een hoger accres (groei van het Gemeentefonds) en hogere aantallen behorende bij de uitkeringsmaatstaven (o.a. inwoners, woningen, uitkeringsontvangers, leerlingen voortgezet onderwijs). Op basis van deze circulaire worden voor Noordwijkerhout de volgende bedragen voor het Deelfonds Sociaal Domein geraamd: Raming Meicirculaire 2014 Deelfonds Sociaal Domein
2015
2016
2017
2018
Decentralisatie AWBZ naar Wmo Decentralisatie Jeugdzorg Decentralisatie Participatiewet
1.881.728 3.093.645 1.395.794
1.971.601 3.049.655 1.311.999
1.916.826 2.946.481 1.230.638
1.911.508 2.964.876 1.166.329
Totaal
6.371.167
6.333.255
6.093.945
6.042.713
In de meerjarenraming 2015-2018 is er vanuit gegaan dat de gelden die het Rijk beschikbaar stelt voor de nieuwe Wmo, Jeugdzorg en Participatiewet voldoende zijn om de taken hiervoor uit te kunnen voeren. Mocht er een overschrijding plaatsvinden in de eerste jaren, dan zullen reserves (bijvoorbeeld Reserve Ouderenbeleid/Wmo en Reserve Sociale voorzieningen) worden aangewend.
Begroting 2015
95
Gemeente Noordwijkerhout
Septembercirculaire 2014 Als gevolg van de op Prinsjesdag te presenteren rijksbegroting kunnen er nog bijstellingen voor de uitkering uit het Gemeentefonds plaatsvinden. Na de ontvangst van de septembercirculaire 2014 zullen wij u informeren over de financiële consequenties.
III.2.3 Arbeidsgerelateerde verplichtingen Op basis van artikel 20 van het BBV moet aandacht worden besteed aan de arbeidsgerelateerde verplichtingen. Deze bepaling is in het besluit opgenomen, omdat deze kosten uit de exploitatiebegroting van de gemeente betaald moeten worden. Dit is in tegenstelling tot de regels die gelden voor het bedrijfsleven, waarvoor bepaald is dat voor dit soort verplichtingen een voorziening gevormd moet worden. Het gaat hierbij met name om verplichtingen voor uit te betalen vakantiegeld, wachtgelden en de aanvullende FPUbijdrage. In de begroting 2015 en de meerjarencijfers is met deze verplichtingen rekening gehouden.
Begroting 2015
96
Gemeente Noordwijkerhout
III.2.4 Investeringen In het BBV is opgenomen, dat de investeringen moeten worden onderverdeeld in investeringen met een maatschappelijk nut en investeringen met een economisch nut. Investeringen met een economisch nut zijn die investeringen die bijdragen aan de mogelijkheid om middelen te verwerven en/of die verhandelbaar zijn. Dit betekent onder andere dat niet alleen alle gebouwen en het gemeentelijk rioleringsstelsel een economisch nut hebben, maar ook de inventaris van het gemeentehuis. Investeringen met een economisch nut mogen niet in één keer gedekt worden ten laste van een reserve. De desbetreffende investeringen moeten geactiveerd worden en het volledige bedrag moet worden afgeschreven. Wel mag er vanuit een reserve een bijdrage in de kapitaallasten worden gegeven. Deze bijdrage moet dan als een bate in de exploitatie verantwoord worden. Volgens het Rijk zou het de voorkeur hebben de investeringen met een maatschappelijk nut, denk aan wegen, plantsoenen e.d. niet te activeren, maar in één keer ten laste van de exploitatie te brengen. Omdat het Rijk begrijpt dat dit zou leiden tot een investeringsstop bij de gemeenten en het gewoon niet mogelijk is deze investeringen in één keer te dekken, is het toch toegestaan dit soort investeringen te activeren. De minister vindt het wel wenselijk, dat deze activa in een zo kort mogelijke termijn worden afgeschreven. Daarom is het bij deze investeringen ook toegestaan om bijdragen uit reserves in één keer in mindering te brengen. De investeringen die opgenomen zijn in het investerings- en urgentieschema 2015-2018 (zie bijlage IV.2) kunnen als volgt worden onderverdeeld: Omschrijving (x € 1.000) Geraamde investeringen Vervangingsinvesteringen Investeringen met economisch nut Investeringen met maatschappelijk nut Totaal vervangingsinvesteringen Uitbreidingsinvesteringen Investeringen met economisch nut Investeringen met maatschappelijk nut Totaal uitbreidingsinvesteringen Totaal geraamde investeringen
2015
2016
2017
2018
1.204 2.493 3.697
1.975 1.535 3.510
1.340 1.959 3.299
1.206 2.761 3.967
0 709 709 4.406
0 1.000 1.000 4.510
0 0 0 3.299
0 15 15 3.982
In de begroting en in de meerjarenramingen is rekening gehouden met de lasten van deze investeringen. De lasten van de vervangingsinvesteringen worden deels gedekt door vrijvallende afschrijvingslasten, doordat oude investeringen volledig zijn afgeschreven. Met dit voordeel wordt in de meerjarenramingen rekening gehouden. Rekening wordt gehouden met de volgende bedragen: Omschrijving (x € 1.000) Geraamde cumulatieve lasten Vervangingsinvesteringen Investeringen met economisch nut Investeringen met maatschappelijk nut Totaal lasten vervangingsinvesteringen Uitbreidingsinvesteringen Investeringen met economisch nut Investeringen met maatschappelijk nut Totaal lasten uitbreidingsinvesteringen Totaal lasten geraamde investeringen Af: Vrijvallende afschrijvingslasten Totaal extra lasten (cumulatief)
2015
2016
2017
2018
4 0 4
12 50 62
98 93 191
161 155 316
0 99 99 103
0 34 34 96 195 -99
0 62 62 253 246 7
0 42 42 358 391 -33
103
- = voordeel
Begroting 2015
97
Gemeente Noordwijkerhout
III.2.5 Financiering Voor de financiering van de investeringen wordt gebruikgemaakt van overtollige liquide middelen en indien nodig worden langlopende geldleningen aangetrokken. Het beleid is erop gericht in eerste instantie gebruik te maken van de mogelijkheden van financiering met kortlopende geldleningen, maar mede in verband met de kasgeldlimiet, zullen er ook langlopende middelen aangetrokken moeten worden. De gelden die in 2009 zijn ontvangen in verband met de verkoop van de aandelen Nuon zijn voor 10 jaar uitgezet. De gelden die in juli 2011 en juli 2013 zijn ontvangen, zijn echter gebruikt als eigen financieringsmiddel. Ook de gelden die wegens de verkoop van de aandelen Nuon in 2015 worden ontvangen, zullen gebruikt worden als eigen financieringsmiddel. Voor de jaren 2015-2018 verwachten wij de volgende financieringsbehoefte: Omschrijving (x € 1.000) stand liquide middelen per 1 januari mutatie exploitatie mutatie aandelen Nuon mutatie vaste geldleningen mutatie vaste activa stand per 31 december
2015 -9.000 2.000 5.885 -1.800 -4.400 -7.315
2016 -7.315 2.000
2017 -11.615 2.000
2018 -14.215 2.000
-1.800 -4.500 -11.615
-1.900 -2.700 -14.215
-1.900 -3.000 -17.115
gemiddelde stand over het jaar
-8.158
-9.465
-12.915
-15.665
Aan te trekken geld In kort geld - tegen een rente van - te betalen rente In lang geld - tegen een rente van - te betalen rente Totaal te betalen rente
-8.158 3.200 0,25% 8 4.958 3,25% 161 169
-9.465 3.200 0,25% 8 6.265 3,25% 204 212
-12.915 3.200 0,25% 8 9.715 3,25% 316 324
-15.665 3.200 0,25% 8 12.465 3,25% 405 413
Begroting 2015
98
Gemeente Noordwijkerhout
III.2.6 Reserves en voorzieningen Het geraamde verloop van de reserves en voorzieningen is opgenomen in bijlage IV.3. Aan bestemmingsreserves wordt, conform de meerjarenbegroting 2014-2017, in 2015 2,5% rente toegevoegd, met uitzondering van de Reserve Regionaal Investeringsfonds, Reserve Volkshuisvesting, Reserve BTW-oude activa en Reserve Verkoop aandelen Nuon. Aan de Reserve Kapitaallasten activa wordt 4% rente toegevoegd en dit rentepercentage is gelijk aan de toegerekende rente over de desbetreffende activa. Aan voorzieningen wordt geen rente toegevoegd. Aan de Algemene Reserve wordt alleen de rente van het niet vrij inzetbare deel toegerekend Recapitulerend wordt in bijlage IV.3 voor de periode 1 januari 2015 tot en met 1 januari 2018 het volgende verloop van de reserves en voorzieningen geraamd: Omschrijving (x € 1.000) Algemene reserves Bestemmingsreserves Totaal reserves Voorzieningen Totaal reserves en voorzieningen
1-1-2015 29.744 13.268 43.012 3.465 46.477
1-1-2016 29.542 13.011 42.553 3.692 46.245
1-1-2017 29.349 12.713 42.062 3.661 45.723
1-1-2018 29.359 12.395 41.754 3.694 45.448
1-1-2019 29.390 12.345 41.735 4.153 45.888
Uit dit overzicht blijkt dat het totaal van reserves en voorzieningen afneemt. De algemene reserves dalen onder andere als gevolg van de investeringen voor het GVVP en de kosten van boventallig personeel. In 2015 is een extra storting opgenomen van € 100.000 in de Reserve Regionaal Investeringsfonds, omdat deze reserve anders een tekort vertoont op de meerjarenraming. De Reserve Kapitaallasten activa zal in de komende jaren worden ingezet ter dekking van de kapitaallasten van de Regenboogschool, het Teylingen College, de Egelantierschool en het Trefcentrum De Duinpan. Deze dekkingsreserve is toereikend voor de gehele afschrijvingstermijn van de desbetreffende activa. De stand van de voorzieningen is voor het grootste deel gebaseerd op beheerplannen. Op de beheerplannen wordt verder ingegaan in paragraaf II.3.3. Onderhoud kapitaalgoederen. De Voorziening Vervanging Riolering is niet toereikend en daarom wordt met ingang van 2015 een gedeelte van deze investeringen geactiveerd. Bij de Voorziening Onderhoud wegen worden de grote projecten niet meer ten laste van deze voorziening gebracht, maar worden geactiveerd. Hierdoor wordt een negatief saldo van de voorziening voorkomen.
Begroting 2015
99
Gemeente Noordwijkerhout
III.2.7 Meerjarenramingen In bijlage IV.4 treft u de meerjarenramingen 2015-2018 aan. Hierbij zijn ook de uitgangspunten voor het opstellen van de ramingen genoemd. De meerjarenramingen zijn gebaseerd op de ramingen in de conceptbegroting 2015 inclusief de lasten van het investerings- en urgentieschema 2015-2018. De geraamde uitkomsten van de meerjarenramingen, exclusief dekkingsplan en Collegewerkprogramma 2014-2018, zijn als volgt: Omschijving
(x € 1.000)
Geraamde uitkomst
2015
2016
2017
2018
213
369
40
-209
- = nadelig
Begroting 2015
100
Gemeente Noordwijkerhout
Vaststelling begroting 2015 Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Noordwijkerhout in zijn openbare vergadering van 13 november 2014.
De griffier,
Begroting 2015
De voorzitter,
101
Gemeente Noordwijkerhout
Begroting 2015
102
Gemeente Noordwijkerhout
IV. Bijlagen
Begroting 2015
103
Gemeente Noordwijkerhout
IV.1 Verklaring afkortingen en gebruikte termen AB ABP
Algemeen bestuur Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds AOW Algemene Ouderdomswet Arbo Arbeidsomstandigheden AVA Algemene Vergadering van Aandeelhouders AvP Antonius van Padua AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten BAM Bestuurlijke aangelegenheden en middelen BBV Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten BIE Bouwgrond in exploitatie BLV Belangenvereniging Leefbaar Victor BNG nv Bank Nederlandse Gemeenten Boa Bijzondere opsporingsambtenaren BRP Basis Rioleringsplan BTW Belasting toegevoegde waarde BV Besloten Vennootschap CAO Collectieve arbeidsovereenkomst CAR/UWO Collectieve arbeidsvoorwaardenregeling/ Uitwerkingsovereenkomst COELO Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden CPB Centraal Planbureau DB Dagelijks bestuur ECB Europese Centrale Bank EMU Economische en Monetaire Unie Fido Financiering decentrale overheden FPU Flexibel Pensioen en Uittreden GBA Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens GFT Groente-, fruit- en tuinafval GOM Greenport Ontwikkelingsmaatschappij GRP Gemeentelijk Rioleringsplan GVVP Gemeentelijk Verkeers- en VervoerPlan HLN Hillegom, Lisse en Noordwijkerhout IOAW Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk
Begroting 2015
IOAZ
ISD ISG IVP J> KCS KvK LED LV MER NIEGG NOUP NRD NV NVM OZB P&C P&O POP RIF RIJK RUD SPGN
SPL SVN
TOP VNG VPB VROM Wabo WBR Wet Hof WGSP
104
Arbeidsongeschikte werkloze Werknemers Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte gewezen Zelfstandigen Intergemeentelijke sociale dienst Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport Integraal Veiligheidsprogramma Jeugd- en gezinsteam KlantContact Systeem Kamer van Koophandel Light Emitting Diode Landelijke Voorziening Milieu-effectenrapportage Niet in exploitatie genomen gronden NoordwijkerhoutsUitvoeringsProgramma Notitie Reikwijdte & Detailniveau Duinpolderweg Naamloze Vennootschap Nederlandse Vereniging van Makelaars Onroerende-zaakbelastingen Planning & Control Personeel & Organisatie Persoonlijk Ontwikkelingsplan Regionaal InvesteringsFonds Regionaal Inkoopbureau IJmond en Kennemerland Regionale Uitvoeringsdienst Stichting Platform Gehandicaptenbeleid Noordwijkerhout Stichting Peuterspeelzalen Leiden e.o. Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten Toeristisch Opstap Punt Vereniging Nederlandse Gemeenten Vennootschapsbelasting Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Wet algemene bepalingen omgevingsrecht Woningbehoefteraming Wet Houdbare overheidsfinanciën Werkgeversservicepunt
Gemeente Noordwijkerhout
Wmo WOZ
Wet maatschappelijke ondersteuning Wet waardering onroerende zaken
Begroting 2015
Wro Wsw Wwb
105
Wet ruimtelijke ordening Wet sociale werkvoorziening Wet werk en bijstand
Gemeente Noordwijkerhout
Verklaring gebruikte termen Algemene uitkering
Een uitkering van het Rijk uit het Gemeentefonds die de gemeente naar eigen inzicht kan besteden.
Exploitatie
De exploitatie bestaat uit de jaarlijks terugkomende werkzaamheden en de daarbij behorende lasten en baten.
Gemeentefonds
Fonds waaruit jaarlijks aan de gemeenten uitkeringen worden gedaan tot dekking van een deel van hun uitgaven. De ontwikkeling van het Gemeentefonds is gekoppeld aan de ontwikkeling van de (netto gecorrigeerde) rijksuitgaven.
Investeringen
Dit betreffen zaken die gedurende meerdere jaren gebruikt kunnen worden. Een investering is meerdere jaren nuttig voor de organisatie of de gemeenschap. Bepaald wordt hoeveel jaar een investering nuttig zal zijn. Op basis hiervan worden de uitgaven elk jaar voor een deel ten laste van de exploitatie gebracht. Dit is het afschrijvingsbedrag.
Kapitaallasten
Dit zijn de rentelasten en de afschrijvingen op investeringen.
Kostenplaats
Op een kostenplaats worden die lasten en baten verantwoord, die niet direct aan een product kunnen worden toegerekend. Deze lasten en baten worden op een kostenplaats (ook wel: intern product) verzameld en via een verdeelsleutel toegerekend aan de producten. Elke kostenplaats heeft een nummer dat begint met een K.
Portefeuillehouder
Het lid van het college van burgemeester en wethouders, dat politiek verantwoordelijk is voor de uitvoering van een product.
Producten
De concrete producten en diensten die door de gemeentelijke organisatie dan wel door derden (via subsidiëring of opdrachtverlening) worden geleverd. Elk product heeft een nummer dat begint met een P.
Programma
De uitvoering van de gemeentelijke taken spreidt zich uit over vele gebieden. Voor een beter inzicht zijn de verschillende taken (producten) verdeeld over programma’s.
Begroting 2015
106
Gemeente Noordwijkerhout
IV.2 Investerings- en urgentieschema 2015-2018 b.t.w.
Investeringsbedrag in € in Omschrijving Vervangingsinvesteringen Gemeenteraad: Digitale verslaglegging in beeld P005
*
Huisvesting: Vervanging koffie-/theeautomaten (1x) Vervanging koffie-/theeautomaten (2x) Audiovisuelemiddelen en beamers hal/raadszaal Automatisering: Verv. Software CAD Verv. GBA applicatie Cipers Verv. Software financien Verv. Software tijdverantwoording Big Ben Verv. Software BAG/WKPB Verv. Software DMS en sjablonen Verv. Software TC keyprocessor Verv. Software Wabo Verv. Software Belastingen (SAP) Verv. Software kantoorautomatisering Verv. Plotter Verv. Hardware platform/backupunit/switch lok.loket Verv. Netwerkbekabeling Vernieuwing website Openbare verlichting Vervanging openbare verlichting 2015 Vervanging openbare verlichting 2016 Vervanging openbare verlichting 2017 Vervanging openbare verlichting 2018
Begroting 2015
* *
2016
2017
2018
4.000
b b b
*
107
b
2015
1
b b b b
105.672
2016
2017
2018
4.000
80.000
3.571 5.000
3.571 5.000 20.000 2.981 3.000 9.343 1.510 2.000 6.735 12.000 3.500
3.571 5.000 20.000 2.981 3.000 9.343 1.510 2.000 6.735 12.000 3.500 66.667
130.000 30.000
7 10 10 10 10 10 10 10 10 5 5 3 15 5
5.284
5.284 6.825
5.284 6.825 4.848
137.259
20 20 20 20
200.000 29.813 30.000 93.425 15.100 20.000 67.350 60.000 17.500 200.000
136.500 96.958
Gemeente Noordwijkerhout
2015
3.000
3.000
25.000 50.000
Lasten in € in
1 1 10
3.000
b b b b b b b b b b b b b b
Afschrijving in jaren
3.000
b.t.w.
Investeringsbedrag in € in Omschrijving
2015
Sportvelden Vervanging toplaag kunstgrasveld Boekhorst Vervanging toplaag kunstgrasveld Boekhorst
2016
2017
2018
250.000 250.000
Afschrijving in jaren
Lasten in € in 2015
2016
10 10
2017
2018
25.000
25.000
44.500 36.200
44.500 36.200 53.700
Wegen Vervanging diverse wegen asfalt Vervanging diverse wegen asfalt Vervanging diverse wegen asfalt Vervanging diverse wegen asfalt Vervanging diverse wegen elementen Vervanging diverse wegen elementen
*
Vervanging diverse riolen (dekking: rioolheffing)
*
b b b b b b
890.000 724.000 1.074.000 1.353.000 137.000 758.841
20 20 20 20 40 40
44.500
3.425
Riolering 968.643
Afvalinzameling Vervanging afvalcontainers (dekking: afvalst.heffing)
63.643
140.489
60
90.000
Totaal vervangingsinvesteringen
2.043.315
1.800.331
15 1.651.447
2.739.100
4.000
61.355
190.449
316.089
* Deze investeringen en lasten worden geautoriseerd bij het vaststellen van de begroting. Nieuw beleid en uitbreidingsinvesteringen Raadsprogramma's 2. Ruimte, wonen, bedrijvigheid en toerisme Opstellen woonvisie ten laste van reserve volkshuisvesting
Begroting 2015
b
108
15.000
Gemeente Noordwijkerhout
15.000 -15.000
b.t.w.
Investeringsbedrag in € in Omschrijving
3. Openbare ruimte Uitvoering gemeentelijk verkeers- en vervoerplan GVVP, ten laste van algemene reserve Milieubeleidsplan P635 Maandagsewetering: beschoeiing De Boekhorst, vervanging bestrating De Boekhorst, vervanging bestrating Pilarenlaan, herstellen bestrating P210 Invoeren maatregelen installatie verantwoordelijkheid Vervanging bomen witte kerk P400 P400 Visuele boomveiligheidscontrole, onderhoudsinventarisatie nulmeting, VTA bomen en plantsoenvakken Totaal nieuw beleid en uitbreidingsinvesteringen
2015
2016
100.000
*
b b
100.000
* *
30.000 500.000
*
b b b b b
* *
b b
2017
2018
Afschrijving in jaren
Lasten in € in 2015
2016
100.000 -100.000 20.000
100.000 -100.000 20.000 1.500 12.500
15.000
20 40 40 20 1
15.000
40.000 23.720
1 1
40.000 23.720
700.000 200.000
708.720
1.000.000
15.000
98.720
34.000
2017
2018
20.000 1.500 12.500 17.500 10.000
1.500 12.500 17.500 10.000
61.500
41.500
* Deze investeringen en lasten worden geautoriseerd bij het vaststellen van de begroting. recapitulatie: Totaal vervangingsinvesteringen Totaal uitbreidingsinvesteringen Totaal investeringen beheersplannen Totaal te investeren/lasten
2.043.315 708.720 1.654.014 4.406.049
1.800.331 1.000.000 1.709.350 4.509.681
1.651.447 1.648.417 3.299.864
Cumulatief verschil t.o.v. 2015
Begroting 2015
109
Gemeente Noordwijkerhout
2.739.100 15.000 1.228.496 3.982.596
4.000 98.720
61.355 34.000
190.449 61.500
316.089 41.500
102.720
95.355
251.949
357.589
-7.365
149.229
254.869
Begroting 2015 Geraamde investeringen beheersplannen, t.l.v. voorzieningen
b.t.w.
Jaar in €: Omschrijving
2015
2016
2017
2018
Gemeentehuis: t.l.v. voorz. groot onderhoud gemeentehuis 3961000 groot onderhoud
* b
54.804
123.009
108.459
82.113
Brandweerkazerne: t.l.v. voorz. onderhoud brandweerkazerne 3968000 groot onderhoud
* kv
8.092
40.115
35.775
24.345
Wegen: t.l.v. voorz. onderhoud wegen 3951000 herstraten wegen
* b
493.543
478.260
467.041
398.012
Waterwegen: t.l.v. voorz. baggeren waterwegen 3965000 baggeren waterwegen
* b
35.200
42.200
44.000
114.000
Hoogstraat 58A t.l.v. voorziening diverse gebouwen 3971500 groot onderhoud (deel gemeente)
* kv
6.366
4.040
2.214
517
Gebouw bibliotheek: t.l.v. voorz. groot onderhoud bibliotheek 3960000 groot onderhoud
* a
10.680
2.426
4.942
15.729
De Schelft: t.l.v. voorz. groot onderhoud De Schelft: 3957000 groot onderhoud gebouw (incl. inventaris)
* a
147.390
109.662
84.607
66.001
* a
908
10.910 4.292 4.292
419 419
7.520 1.435 1.435
1.059
1.329
3.030
Gymzalen t.l.v. voorz. groot onderhoud gymzalen: 3953600 groot onderhoud gymz. Ambachtsweg 3953700 groot onderhoud gymz. Beukenlaan 3953800 groot onderhoud gymz. Langevelderweg
a a
Monumenten: t.l.v. voorz. groot onderhoud diverse geb. 3962300 toren Witte Kerk
* b
De Duinpan: t.l.v. voorz. groot onderhoud De Duinpan: 3956000 groot onderhoud
kv
3.465
2.813
Kinderopvang: t.l.v. voorz. groot onderh. div. gebouwen: 3962100 groot onderhoud Schapendel 3962200 groot onderhoud X-OUT/Duinrakkers
* kv * kv
24.749 30.672
12.555 38.702
15.401 42.853
10.314 16.181
Riolering: t.l.v. voorziening vervanging riolering: 3972100 Vervangen diverse riolen
* b
836.357
836.357
836.357
486.741
1.788 1.654.014
1.471 1.709.350
1.788 1.648.417
1.123 1.228.496
Woonwagencentrum t.l.v. voorz. groot onderh. div. gebouwen: 3962400 bijgebouwen Totaal
* kv
* Deze investeringen worden geautoriseerd bij het vaststellen van de begroting.
Begroting 2015
110
Gemeente Noordwijkerhout
IV.3 Overzicht geraamd verloop reserves en voorzieningen Naam reserve/voorziening bedragen x € 1.000
Algemene reserves R010 Algemene reserve R430 Reserve afschaffing precariobelasting op kabels etc. R470 Reserve verkoop aandelen NUON Totaal algemene reserves Bestemmingsreserves ex art. 43 lid b R040 Egalisatiereserve riolering
R030 R050 R070 R120 R140 R170 R200 R230 R240 R250 R380 R410 R420 R450 R460 R690
Bestemmingsreserves ex art. 43 lid c Egalisatiereserve bouwgrondexploitaties Reserve bovenwijkse voorzieningen Reserve dorpsontwikkeling Reserve volkshuisvesting Reserve uitvoering verkeersplan Reserve ouderenbeleid/Wmo Reserve sociale voorzieningen Egalisatiereserve BCF Reserve BTW-oude activa Egalisatiereserve bouwleges Reserve huisvesting onderwijs Reserve kapitaallasten activa Reserve regionaal investeringsfonds Reserve jeugdbeleid Reserve kunstuitingen Reserve monumentenbeleid Totaal bestemmingsreserves Totaal reserves
Begroting 2015
Saldo 1-1
2015 Rente Storting bijb. 2,50%
4.331 26 25.387 29.744
43 1
Onttr.
Saldo 1-1
42 1
44
4.128 27 25.387 246 29.542
180
5
67 225 35 1.068 107 700 1.029 21 14 383 61 9.054 107 46 1 170 13.268 43.012
2 6 1
111
246
2016 Rente Storting bijb. 2,50%
26
50 9
3 17 26 1
15 10 14
10 1 362 481
721 379
1 4 439 483
15 522 522
20 1.218 1.464
Onttr.
Saldo 1-1
236
2017 Rente Storting bijb. 2,50%
43 1
43
3.934 28 25.387 236 29.349
185
5
69 207 36 1.059 110 717 1.055 7 4 379 62 8.695 209 47 1 169 13.011 42.553
2 5 1
24 17
2 18 26
Onttr.
Saldo 1-1
34
2018 Rente Storting bijb. 2,50%
Onttr.
2019 Saldo 1-1
43
44
3.943 29 25.387 34 29.359
43
3.974 29 25.387 12 29.390
190
4
194
5
199
71 236 37 1.042 112 735 1.081
2 6 1
73 242 38 1.024 115 753 1.108
2 6 1
75 248 39 992 117 772 1.136
18 3 18 27
12
32 2 19 28
7 4 9 2 348 221
555 378
1 4 423 466
15 260 260
20 981 1.217
388 64 8.488 52 48 1 168 12.713 42.062
Gemeente Noordwijkerhout
10 2 340 215
549 379
1 4 418 462
15 230 230
20 966 1.000
398 66 8.279 -112 49 1 167 12.395 41.754
10 2 331 497
542 379
15 512 512
20 973 985
1 4 411 454
408 68 8.068 6 50 1 166 12.345 41.735
Naam reserve/voorziening bedragen x € 1.000
R510 R530 R560 R570 R600 R610 R620 R640 R650 R680 R710 R720 R750
Voorzieningen Voorziening onderhoud wegen Voorziening groot onderhoud gymnastieklokalen Voorziening groot onderhoud De Duinpan Voorziening groot onderhoud De Schelft Voorziening groot onderhoud bibliotheek Voorziening groot onderhoud gemeentehuis Voorziening groot onderhoud diverse gebouwen Voorziening pensioenpremies wethouders Voorziening baggeren waterwegen Voorziening groot onderhoud brandweerkazerne Voorziening onderhoud schoolgebouwen Voorziening vervanging riool Voorziening bouwgrondexploitaties Totaal voorzieningen Totaal-generaal
Begroting 2015
Saldo 1-1
2015 Rente Storting bijb. 2,50%
494 10 10 32 5 41 3 1.065 95 29 192 1.489 3.465 46.477
112
483
Onttr.
646 6 3 116 8 87 72 67 66 26
493 1
836
836
147 11 55 67 53 35 8
Saldo 1-1
2016 Rente Storting bijb. 2,50%
647 15 13 1 2 73 8 1.079 126 47 192 1.489 3.692
1.933
1.706
2.455
3.170 46.245
466
Onttr.
438 6 3 119 9 86 72 68 67 26
478 19
836
836
110 2 123 57 54 42 40
Saldo 1-1
2017 Rente Storting bijb. 2,50%
607 2 16 10 9 36 23 1.093 151 33 192 1.489 3.661
1.730
1.761
1.990
2.978 45.723
Gemeente Noordwijkerhout
462
Onttr.
438 6 3 121 8 86 72 70 69 26
467 1 3 84 4 108 64 55 44 36
836
836
Saldo 1-1
2018 Rente Storting bijb. 2,50%
578 7 16 47 13 14 31 1.108 176 23 192 1.489 3.694
1.735
1.702
1.965
2.702 45.448
454
Onttr.
2019 Saldo 1-1
438 6 3 124 8 87 73 71 70 26
398 10
836
487
1.742
1.283
2.254
2.268 45.888
66 15 82 31 56 114 24
618 3 19 105 6 19 73 1.123 132 25 192 349 1.489 4.153
IV.4 Meerjarenramingen 2015-2018 Hierna treft u de meerjarenramingen 2015 - 2018 aan. Deze meerjarenramingen zijn ingedeeld conform de productenraming en (programma)begroting. Per product worden de nu bekende significante wijzigingen in de jaren na 2015 aangegeven. De meerjarenramingen hebben de ramingen in de conceptbegroting 2015 als basis. Onder het product financiering en algemene dekkingsmiddelen worden de lasten geraamd van de investerings-/urgentieschema's 2015 - 2018, waarin ook de lasten van nieuw beleid zijn opgenomen. Bij de opstelling van de meerjarenramingen is uitgegaan van de volgende uitgangspunten c.q. veronderstellingen: a. de ramingen voor het jaar 2015 zijn gelijk aan de ramingen van de begroting 2014 vermeerderd met een (eventuele) prijsstijging van 1,5%; b. in de raming van de salarissen is voor 2015 rekening gehouden met het principeakkoord van 15 juli 2014 voor een nieuwe CAO: een structurele verhoging van 1% per 1 oktober 2014 en een verhoging van € 50 bruto structureel per 1 april 2015. c. de ramingen 2016-2018 zijn gebaseerd op constante lonen en prijzen. Voor het opvangen van loon- en prijsstijgingen is onder het product financiering en algemene dekkingsmiddelen een stelpost geraamd voor prijs- en loonstijgingen. De prijsstijging is geraamd op 1,5% en de loonstijging op 2% voor de jaren 2016 tot en met 2018. d. voor de berekening van de rentelasten is rekening gehouden met een rentepercentage van 3,25%. Voor de berekening van de lasten in verband met het aantrekken van financieringsmiddelen is rekening gehouden met een gemiddelde rente van 0,25% voor kort geld en 3,25% voor langlopende leningen; e. voor de rentetoerekening aan de reserves is een rentepercentage van 2,5% aangehouden; f. voor het aantal inwoners wordt uitgegaan van de volgende aantallen (stand per 1-72014): Aantal inw oners Omschijving
1-1-2014
1-1-2015
1-1-2016
1-1-2017
1-1-2018
0 - < 20 jaar
3.640
3.655
3.683
3.729
3.758
20 - < 65 jaar
9.247
9.284
9.355
9.472
9.546
65 jaar en ouder totaal
g.
3.069
3.081
3.104
3.143
3.167
15.956
16.020
16.142
16.344
16.471
voor het aantal woonruimten (definitie Financiële verhoudingswet 1997) wordt uitgegaan van de volgende aantallen (stand per 1-7-2014):
Aantal w oningen Omschijving
1-1-2014
1-1-2015
1-1-2016
1-1-2017
1-1-2018
BAG: w oonfunctie
6.867
6.931
7.053
7.255
7.382
BAG: logiesfunctie
500
500
500
500
500
7.367
7.431
7.553
7.755
7.882
totaal
h.
voor de berekening van de uitkering uit het Gemeentefonds is uitgegaan van de prognoses zoals deze zijn gegeven door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in de meicirculaire 2014.
Begroting 2015
113
Gemeente Noordwijkerhout
Bijlage IV.4
Meerjarenramingen 2015-2018 pro- proOmschrijving duct gramma nr. nr. Geraam d begroting 2015
Lasten: Baten: Saldo: 2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018 (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) 38.600 38.600 38.600 38.600 38.813 38.813 38.813 38.813 213 213 213 213
Wijzigingen P010 P030 P040
P130
P170
P220
P260
P270
P280
P350
1 College van B&W Kosten w achtgeld w ethouders 1 Representatie Incidentele uitgaaf i.v.m. 5-5-2015 1 Bestuursondersteuning Kosten voormalig/boventallig personeel (ten laste van algemene reserve) 1 Verkiezingen In 2015 w orden tw ee verkiezingen verw acht (Provinciale Staten en Waterschap), in 2017 één verkiezing (Tw eede Kamer) en in 2018 één verkiezing (Gemeenteraad). 4 Brandw eer Verhuur kazerne, jaarlijkse huurverhoging van 1,75%. 3 Verkeer en vervoer Afkoopsom huur Kerkplein Parochie Sint Maarten 5 Huisvesting openbaar basisonderw ijs Bijdrage reserve kapitaallasten activa (Regenboogschool) 5 Huisvesting bijzonder basisonderw ijs Verhuur aan SKOL en De Palmboom, jaarslijkse huurverhoging van 1,75%. 5 Bijz.alg.voortgezet onderw ijs Bijdrage reserve kapitaallasten activa (installaties Teylingen College) Tijdelijke huisvesting Teylingen College 5 Sport en sportieve recreatie Vervanging groot gymnastiekmateriaal Voor de sportaccommodaties w ordt rekening gehouden met een jaarlijkse huurverhoging van 1,75%.
Begroting 2015
-1
-23
-49
-6
-6
-6
-10
-112
-133
-46
-23
-23
-175
114
-175
-10
-112
-133
1
2
4
-7
-13
-20
1
2
3
-159
-159
-159
5
10
15
-175
-3
-10
-10
-6
-6
-6
Gemeente Noordwijkerhout
Bijlage IV.4
Meerjarenramingen 2015-2018 pro- proOmschrijving Lasten: Baten: Saldo: duct gramma 2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018 nr. nr. (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) P445 5 Werk en bijstand Geraamd tekort begroting 2015 GRKDB d.d. april 2014: indicatie 2015: 75.089 indicatie 2016: 123.521 indicatie 2017: 134.409 indicatie 2018: 155.059 48 59 80 P570 5 Kinderopvang Voor de accommodaties w ordt rekening gehouden met een jaarlijkse huurverhoging van 2,0%. 2 3 5 P600 3 Afvalinzameling Kostendekkende tarieven P620 3 Rioleringen Kostendekkende tarieven 50% veegkosten doorrekenen in tarief rioolheffing 64 64 P630 3 Bedrijfsgerichte milieutaken Milieudienst West Holland, DU-uitkering (conform meicirculaire 2014). 3 P660 2 Volkshuisvesting Opstellen Woonvisie in 2018 (t.l.v. reserve volkshuisvesting) 15 15 Bijdrage reserve volkshuisvesting (rente startersleningen) 9 9 9 P770 alg Belastingen In de begroting 2015 is rekening gehouden met een structurele belastingverhoging van 1,5% (inflatie) voor de belastingen voor de inw oners. Voor 2016 en volgende jaren is rekening gehouden met een jaarlijkse stijging van 1,75% (inflatie) 49 99 150 De stijging voor de toeristen-, forensen- en precariobelasting bedraagt voor 2015 3,5% (1,5% inflatie en 2% extra). Voor 2016 en volgende jaren is dit percentage 3,75 (1,75% inflatie en 2% extra). 79 161 245
Begroting 2015
115
Gemeente Noordwijkerhout
Bijlage IV.4
Meerjarenramingen 2015-2018 pro- proOmschrijving duct gramma nr. nr. In verband met de toename van de w aarde van het onroerend goed (nieuw - en verbouw ) w ordt de opbrengst van de onroerende-zaakbelastingen hoger. P780 alg Financiering en algemene dekkingsmiddelen Voor de w erkelijk niet voorziene uitgaven w ordt structureel € 3,00 per inw oner per jaar geraamd.
Lasten: Baten: Saldo: 2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018 (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000)
1
1
Stelpost toename van de kosten als gevolg van de stijgingen van het aantal inw oners en w oningen. Hierbij is uitgegaan van het gemiddelde bedrag per inw oner/ w oning dat w ordt geraamd voor "overige goederen en diensten" en "personeel van derden". Dit gemiddelde bedrag is € 150.
18
49
68
De bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen w orden meestal op basis van het aantal inw oners betaald. Ook w ordt rekening gehouden met een stijging van de kosten Wmo. In totaal gaat het om € 140 per inw oner.
17
45
63
De uitkering uit het Gemeentefonds voor de jaren 2015-2018 is doorgerekend op basis van de meicirculaire 2014 en de geraamde w ijzigingen van de eenheden. Rekening w ordt gehouden met een stelpost voor prijs- en loonstijgingen. 2016: 2% voor lonen en 1,5% voor prijzen 2017: 2% voor lonen en 1,5% voor prijzen 2018: 2% voor lonen en 1,5% voor prijzen
Begroting 2015
47
84
119
68
57
-15
295 594 899
116
Gemeente Noordwijkerhout
Bijlage IV.4
Meerjarenramingen 2015-2018 pro- proOmschrijving duct gramma nr. nr.
Lasten: Baten: Saldo: 2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018 2015 2016 2017 2018 (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000) (x € 1.000)
Bijdrage Egalisatiereserve BCF Bijdrage reserve BTW-oude activa Storting reserve Regionaal Investeringsfonds Lasten investerings-/urgentieschema's 2015-2018.
-100
-100
-100
-7
149
255
Lagere rendementsuitk. Vattenfall: raming 2015: 176.546 raming 2016 e.v.: 0 K010
K070
K082
P020 P420 P170 P770
alg Kostenplaats kapitaallasten De afschrijvingslasten nemen af doordat investeringen geheel zijn afgeschreven. De rentelasten w ijzigen, vooral doordat de stand van de reserves en voorzieningen en de stand van de liquide middelen fluctueren.
-195
-246
-391
-80
6
58
alg Kostenplaats personeelszaken Een medew erkerstevredenheidsonderzoek w ordt 1x per 2 jaar gehouden (2016+2018)
6
alg Kostenplaats afdelingen De personeelskosten nemen toe als gevolg van de normale periodieke verhogingen en bevorderingen.
15
25
33
-1 -2 -17
-1 -2 -34
-1 -2 -51
1 2 4 alg
Voorjaarsnota 2012: Subsidie Stedenband Hirado Subsidie TPN Kosten Veiligheidsregio Invoeren precariobelasting (overig) m.i.v. 2016 38.600
Begroting 2015
117
38.350
-8 -7
-15 -11
-15 -11
-177
-177
-177
13
13
13
38.719
38.830
38.925
6
38.790
39.134
38.813
Gemeente Noordwijkerhout
213
369
40
-209
IV.5 Berekening EMU-saldo 2014-2016 In verband met de toetsing van de begroting aan het EMU-beleid, moet bij de begroting een berekening van het gemeentelijk EMU-saldo worden opgenomen. (X € 1.000) Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit 1 reserves (BBV, art. 17c)
2014 61
2015 -298
2016 34
Afschrijvingen ten laste van de exploitatie
1.575
1.905
1.713
+3
Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie
1.770
1.933
1.730
-4
Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd
5.008
2.847
2.873
0
5.885
0
0
0
0
1.756
1.735
0
+2
+5
6
-7
Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overige, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4
Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs) voor zover niet op de exploitatie verantwoord Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw- en woonrijpmaken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)
+8
Baten bouwgrondexploitaties:
-9
Baten voorzover transacties niet op de exploitatie verantwoord Betalingen ten laste van de voorzieningen
1.460 1.618
1.524 1.706
1.509 1.761
Betalingen die niet via de exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves worden gebracht en die nog niet vallen onder een van de andere genoemde posten
0
0
0
-10
11b
Verkoop van effecten: a gaat u effecten verkopen (ja/nee)
nee
nee
nee
b zo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst ? Berekend EMU-saldo
Begroting 2015
-3.516
118
4.661
352
Gemeente Noordwijkerhout
IV.6 Conversietabel programma’s – producten Programma
Nummer en productnaam
Lasten
Baten
Saldo
1. Bestuurlijke organisatie
P005, P010, P020, P030, P040, P050, P060, P070, P080, P110, P120, P130,
Gemeenteraad College van burgemeester en wethouders Intergemeentelijke samenwerking Representatie en kabinetszaken Bestuursondersteuning Rechtsbesch., klachtenbeh. en jur. onderst. Communicatie Bevolkingsadministratie Burgerlijke stand Straatnaamgeving en huisnummering Naturalisatie/naamswijziging Verkiezingen
524.788 840.127 666.142 76.837 563.568 195.075 434.650 510.984 110.805 26.246 18.750 63.430 4.031.402
0 53.052 378.658 0 133.008 0 0 229.765 26.729 0 7.000 0 828.212
524.788 787.075 287.484 76.837 430.560 195.075 434.650 281.219 84.076 26.246 11.750 63.430 3.203.190
2. Ruimte, wonen, bedrijvigheid en toerisme
P160, P240, P250, P420, P650, P660, P670, P680, P700, P710, P720, P730, P740, P750,
Onroerend goedtransacties Weekmarkt Economische aangelegenheden Openluchtrecreatie Ruimtelijk beleid/bestemmingsplannen Volkshuisvesting Stedelijke vernieuwing Bouwvergunningen Bouwtoezicht Sloopvergunningen Woningtoezicht Woonwagencentrum Woonschepen Leidsevaart Bouwgrondexploitatie
23.500 15.354 122.338 117.240 994.216 449.693 1.880 484.046 127.652 0 0 7.779 6.028 3.066.698 5.416.424
3.787 7.784 700 1.500 41.600 334.106 0 443.421 0 0 0 12.559 16.516 3.066.698 3.928.671
19.713 7.570 121.638 115.740 952.616 115.587 1.880 40.625 127.652 0 0 -4.780 -10.488 0 1.487.753
3. Openbare ruimte
P140, P150, P210, P220, P230, P390, P400, P410, P430, P600, P610, P620, P630, P635,
Gemeentekadaster Gegevensbeheer Wegen Verkeer en vervoer Waterwegen Monumenten Plantsoenen en grasvelden Volksfeesten Speelgelegenheden Afvalinzameling Vuilnisstortplaats Rioleringen Bedrijfsgerichte milieutaken Algemene milieutaken
1.940 31.350 2.348.628 447.012 261.528 124.857 674.424 87.147 106.133 1.760.776 14.323 1.976.725 329.530 92.273 8.256.646
600 900 23.904 7.900 124 20.100 2.313 0 0 2.065.765 0 2.082.167 0 100 4.203.873
1.340 30.450 2.324.724 439.112 261.404 104.757 672.111 87.147 106.133 -304.989 14.323 -105.442 329.530 92.173 4.052.773
4. Veiligheid en handhaving
P170, P180, P190, P640, P690,
Brandweer Rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid Wet op de lijkbezorging Gebruiksvergunningen (brandveiligheid)
956.796 126.705 526.581 9.330 0 1.619.412
69.841 0 32.395 0 0 102.236
886.955 126.705 494.186 9.330 0 1.517.176
- = voordeel
Begroting 2015
119
Gemeente Noordwijkerhout
Programma
Nummer en productnaam
Lasten
Baten
5. Zorg, welzijn en educatie
P260, P270, P275, P280, P290, P300, P310, P320, P330, P340, P350, P360, P370, P380, P445, P500, P510, P520, P540, P550, P560, P570, P580,
395.744 778.379 0 777.107 326.746 276.325 62.984 39.628 376.719 58.656 957.107 740.259 75.996 4.038 3.770.328 3.770.901 41.629 91.198 567.489 223.796 3.394.752 247.558 642.931 17.620.270
243.268 187.004 0 324.688 10.550 5.180 0 34.346 68.500 0 278.639 292.366 8.244 0 1.847.089 0 0 0 0 113.620 0 95.781 0 3.509.275
152.476 591.375 0 452.419 316.196 271.145 62.984 5.282 308.219 58.656 678.468 447.893 67.752 4.038 1.923.239 3.770.901 41.629 91.198 567.489 110.176 3.394.752 151.777 642.931 14.110.995
Algemene dekkingsmiddelen+onvoorzien
P770, Belastingen P780, Financiering en algemene dekkingsmiddelen
335.149 1.320.367 1.655.516
4.884.755 21.355.676 26.240.431
-4.549.606 -20.035.309 -24.584.915
38.599.670
38.812.698
-213.028
Openbaar basisonderwijs Huisvesting bijzonder basisonderwijs Huisvesting bijzonder speciaal basisonderwijs Bijz.alg. voortgez. en voorbereidend onderwijs Gemeentelijke voorzieningen basisonderwijs Leerlingenvervoer Leerplicht Volwasseneneducatie Bibliotheekwerk Subsidies algemeen Sport en sportieve recreatie Sport-, cultuur- en recreatiecentrum De Schelft Kunst en Cultuur Organisatie exposities gemeentehuis Werk en bijstand Maatschappelijke dienstverlening/Wmo ISD Bollenstreek, Opvang vluchtelingen Ouderenwerk Voorzieningen gehandicapten Gemeenschapshuis De Duinpan Jeugdbeleid Kinderopvang Volksgezondheid
Totaal Begroting 2015
Saldo
- = voordeel
Begroting 2015
120
Gemeente Noordwijkerhout
Gemeente Noordwijkerhout Herenweg 4 2211 CC Noordwijkerhout (0252) 343 737
[email protected] www.noordwijkerhout.nl