2013-2017
Huiswerkbeleid
Inhoudsopgave Beschrijving doelgroep
2
Visie op onderwijs
2
De voor- en nadelen van het geven van huiswerk
2
Richtlijnen voor het geven van huiswerk
3
Basisvisie Leerinhouden/Activiteiten
2 2
Voordelen Nadelen
Opdrachten
3 3 3 3 4 4 4 4 4 5 5 5
Inhoud Hoeveelheid
Rol leerkracht Rol van ouders Organisatie Inzet van huiswerk in de groepen Agenda’s Mappen
Wanneer het huiswerk niet gemaakt wordt
1
Beschrijving doelgroep Helmond-West is een zeer gedifferentieerde wijk met een rijke diversiteit aan mensen, woningen en voorzieningen. Een karakteristieke wijk met historische elementen en veel verschillen in zowel bevolkingssamenstelling als bouwstijlen. De wijk kent een aantal buurten dat als aandachtsgebied aangemerkt wordt vanwege woningvoorraad en de sociaaleconomische kenmerken van de bevolking. Voor alle kinderen geldt dat de samenleving ingewikkeld en complex is en niet altijd voor iedereen even veilig en toegankelijk. We gaan er op onze school vanuit dat succeservaring de basis is waarop kinderen vertrouwen krijgen in hun eigen kunnen. Het uitblijven van succeservaringen kan leiden tot een laag gevoel van eigenwaarde en een verminderde motivatie voor school en leren. Door kinderen een veilige omgeving te bieden, taalvaardig te maken en te leren te vertrouwen op eigen kunnen en de vele talenten die zij hebben, zal hun gevoel van eigenwaarde positief worden beïnvloed. Onze kinderen zijn gebaat bij een leeromgeving (zowel binnen als buiten de school) waarin zij kunnen participeren in een levensechte, betekenisvolle context, met voor henzelf zinvolle activiteiten om zo succeservaringen op te kunnen doen, waarbij het van belang is dat ze daarin een actieve en verantwoordelijke rol spelen. Het is daarnaast belangrijk dat hun omgeving (school, vrije tijdsverenigingen en ouders) hoge verwachtingen van de kinderen heeft, waardoor zij leren om in zichzelf te geloven en zo (eigen) doelen te behalen.
Visie op onderwijs Basisvisie Leerlingen leren hun cognitieve capaciteiten, sociale vaardigheden, talenten, zelfredzaamheid en zelfvertrouwen herkennen, gebruiken en ontwikkelen. Zij kunnen zich daardoor vol vertrouwen zelfstandig en zelfredzaam bewegen in de maatschappij.
Leerinhouden/Activiteiten - Zelf doen, zelf ontdekken, zelf ervaren. -Zelfstandig werken (incl. plannen en verantwoordelijkheid nemen). -Samenwerken/ groepswerk/ kringgesprekken. -Presenteren. -Basisvaardigheden, met bijzondere aandacht voor taalvaardigheid. -Duurzaam omgaan met de hen omringende wereld. -Leren een mening te vormen en een kritische houding te ontwikkelen. -Leren leren en onderzoekende houding eigen maken. -ICT vaardig maken. -Expressieve uitingen (muziek, dans, drama, handvaardigheid, koken etc.). -Sport en spel.
De voor- en nadelen van het geven van huiswerk Uit onderzoek blijkt dat het geven van huiswerk niet alleen voordelen, maar ook een aantal nadelen kent. Om het huiswerk zo effectief mogelijk te maken is het goed om van deze voor- en nadelen op de hoogte te zijn.
2
Voordelen - Het maken van huiswerk heeft direct effect op het onthouden en begrijpen van de leerstof. - De leerling leert kritisch denken en het verwerken van informatie wordt bevorderd. - Indirect worden de studievaardigheden van leerlingen verbeterd. Het bevordert de zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van de leerling evenals: doorzettingsvermogen, time-management, zelfvertrouwen en gevoelens van bekwaamheid. - Huiswerk zorgt ervoor dat de leerling is voorbereid op de volgende les. - Het kan de betrokkenheid van leerlingen bij het leren vergroten. - Het huiswerk bevordert een positieve communicatie tussen ouder en kind. Deze voordelen maken het huiswerk overigens pas effectief als er aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Deze voorwaarden zijn opgenomen in de richtlijnen voor het geven van huiswerk.
Nadelen - In het algemeen is er teveel aandacht voor wat kinderen presteren op kennisgebied. Dit gaat ten koste van de aandacht voor andere kanten van hun ontwikkeling. Een kind dat uit school komt, moet buiten kunnen spelen, met zijn lijf bezig zijn, zijn energie kwijt kunnen. Als ze daar geen kans voor krijgen, gaat dat ten koste van hun fantasie. - Voor leerlingen die de stof al beheersen is huiswerk een verspilling, leerlingen die het huiswerk niet snappen, zullen zich dommer voelen. - Het zomaar opgeven van huiswerk mist zijn doel. Slecht gestructureerd huiswerk kan zelfs een negatief effect hebben op de prestaties. - Huiswerk kan leiden tot frustratie, stress, conflicten en verlies van interesse in en motivatie voor leren. - Huiswerk kan ouders in ongewilde rollen duwen. Het huiswerk kan zorgen voor een verstoorde relatie tussen ouder en kind. Het huiswerk dient zo ingericht te worden dat de voordelen ten volle benut en de nadelen vermeden worden. Daarom is het belangrijk dat het huiswerk voldoet aan een aantal voorwaarden betreffende de opdrachten, organisatie, rol van de leerkracht en rol van de ouder.
Richtlijnen voor het geven van huiswerk Opdrachten Inhoud - Een opdracht moet betekenisvol zijn. De opdracht wordt betekenisvol wanneer: 1) Er een duidelijk leerdoel aan de opdracht wordt meegegeven en deze bij de leerlingen bekend is. 2) Er aan de leerlingen verteld wordt wat zij in het dagelijks leven aan het geleerde hebben. - Een opdracht moet op het niveau van de leerling gegeven worden. Het is beter om geen huiswerk te geven, dan hetzelfde huiswerk voor iedereen. - De opdrachten zijn afwisselend. Niet alleen in maak- en leerwerk, maar ook in individueel en groepswerk. - De opdrachten sluiten aan bij de vorige en/of volgende les. Verder kan er een spelelement aan het huiswerk worden toegevoegd. Hierdoor zal de motivatie van leerlingen worden vergroot.
3
Hoeveelheid De hoeveelheid huiswerk dat opgegeven wordt is leerkracht afhankelijk. Hierbij wordt wel rekening gehouden met het volgende: - De verhouding huiswerk, vrije tijd mag niet in disbalans zijn. - In weekenden en vakanties wordt geen huiswerk meegegeven. - Te veel huiswerk zorgt voor mogelijk interesse verlies en is niet effectief. - Kwaliteit van het huiswerk gaat voor kwantiteit. - Bij het schatten van de benodigde tijd wordt uitgegaan van de gemiddelde leerling en niet van de beste leerling. - De maximale tijd die een leerling aan huiswerk per week kwijt mag zijn is 75 minuten (15 min per dag).
Rol leerkracht - Geef doelbewust huiswerk op: - Benoem de leerdoelen van het huiswerk - Vertel wat er gedaan moet worden en hoeveel tijd het gaat kosten. - Benoem hoe het huiswerk gecontroleerd gaat worden. - Ontwerp het huiswerk zo dat de kansen het grootst zijn dat leerlingen het zullen maken. - Houd goed toezicht op de hoeveelheid opgegeven huiswerk. - Geef feedback op het gemaakte huiswerk en laat leerlingen de gemaakte fouten verbeteren. - Laat leerlingen reflecteren op het gemaakte huiswerk. - Betrek leerlingen bij het opgeven van huiswerk. Wat voor soort opdrachten ervaren zij bijvoorbeeld als nuttig? - Betrek ouders op een geschikte manier. Maak verwachtingen duidelijk en geef aan dat, wanneer het hen niet lukt om hun kind te begeleiden bij het huiswerk, er samen naar een oplossing wordt gekeken.
Rol van ouders Voor ouders moet helder zijn wat er van hen verwacht wordt bij de ondersteuning van het maken van huiswerk. Duidelijk moet zijn dat zij niet de rol van de leerkracht gaan overnemen. Ouders kunnen hun kinderen in verwarring brengen wanneer zij andere uitlegtechnieken hanteren dan de leerkracht. Ondersteuning van ouders zal vooral liggen in: - Helpen met het plannen van het huiswerk. (Uit onderzoek blijkt dat kinderen tussen 10-14 jaar moeite hebben met plannen en daarin ondersteund moeten worden.) - Het stellen van vragen, die de stof voor leerlingen duidelijker maken en samenvatten wat ze geleerd hebben. - Het belangstelling tonen in het huiswerk. - Het stimuleren van hun kind in het maken van huiswerk. - Het scheppen van de juiste voorwaarden (rustige werkplek, afspraken over tijden) voor hun kind om het huiswerk te kunnen maken.
Organisatie Inzet van huiswerk in de groepen 1 t/m 4: Alleen individueel indien nodig 5: Alleen leeropdrachten voor WO toetsen.
4
6 t/m 8: Leeropdrachten en maakopdrachten. Agenda’s In de leerlijn Zelfstandig leren staat bij groep 6 het volgende leerdoel vermeld: ‘De leerlingen zijn in staat om hun opdrachten te plannen m.b.v. een agenda.’ Het is dus vanzelfsprekend bij het huiswerk in groep 6 te beginnen met het gebruik van een agenda, zodat zij aan dit leerdoel kunnen werken. Mappen Het gebruik van mappen voor het huiswerk is afhankelijk van de wens van de leerkracht. Zeker in een tijd waarin er meer digitale middelen1 tot onze beschikking staan, kan het zijn dat er leerkrachten zijn die nauwelijks nog gebruik maken van papieren opdrachten. Ook kan de aard van de opdrachten zo zijn dat een map niet handig is.
Wanneer het huiswerk niet gemaakt wordt Wanneer een leerling structureel het huiswerk niet gemaakt heeft, gaat de leerkracht in gesprek met het kind om te achterhalen wat de reden is voor het steeds niet maken van het huiswerk. Voor deze reden (en) wordt samen met het kind naar een oplossing gezocht en er worden afspraken gemaakt. Mocht er geen verbetering optreden, dan worden ouders uitgenodigd voor een gesprek. Hierbij wordt er gekeken of ouders hulp nodig hebben in de begeleiding van hun kind bij het maken van het huiswerk. Wanneer het kinderen van groep 7 en 8 betreft, wordt huiswerkbegeleiding geadviseerd. Mocht er hierna nog geen verbetering zijn, dan maakt het kind na school het huiswerk in de klas.
1
Neem voor mogelijkheden even contact op met Manon B. 5