HTM op koers voor nieuwe uitdagingen Jaarverslag 2010
Inhoudsopgave Jaarbericht Kengetallen
3
Missie
5
Voorwoord van de directie Profiel
Belangrijkste gebeurtenissen in 2010 Toegevoegde waarde HTM Relatie met de klanten
4 6 7 8 9
Veranderende politiek, veranderende omgeving
11
Ontwikkeling van de markt
14
HTM als onderdeel van de samenleving Techniek
Veiligheid en klantenservice Medewerkers
Resultaatontwikkeling Corporate governance Risicomanagement
Verwachtingen komend jaar
Bericht van de Raad van Commissarissen
12 18 22 24 26 29 30 31 32
Jaarrekening 2010
34
Geconsolideerde balans per 31 december 2010
35
Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2010
37
Geconsolideerde winst-en-verliesrekening 2010 Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Toelichting op de geconsolideerde balans
Toelichting op de geconsolideerde winst-en-verliesrekening Vennootschappelijke balans per 31 december 2010
Vennootschappelijke winst-en-verliesrekening 2010 Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening Toelichting op de vennootschappelijke balans
Toelichting op de vennootschappelijke winst-en-verliesrekening Overige gegevens
Controleverklaring Colofon
36 38 46 57 61 62 63 64 74 77 78 80
htm in 2010
2
Kengetallen HTM Personenvervoer N.V.
2010
2009
Totaal opbrengsten (mln €)
260,9
260,1
3,1
- 13,6
Aantal reizigers openbaar vervoer (mln)
170,8
165,0
Reizigerskilometers openbaar vervoer bus (mln)
102,3
104,0
Reizigerskilometers openbaar vervoer rail (mln)
376,6
369,0
Reizigerskilometers openbaar vervoer totaal (mln)
479,0
482,0
Omvang wagenpark bus openbaar vervoer (stuks)
139
187
Omvang wagenpark tram (stuks)
147
155
54
54
150
159
2.195
2.174
Aandeel vrouwen (%)
13,1
12,9
Aandeel allochtonen (%)
16,1
13,0
Gemiddelde leeftijd personeel ( jr)
47,1
46,5
Medewerkers nieuw in dienst (aantal)
133
271
Medewerkers uit dienst (aantal)
173
182
Ziekteverzuim (%)
6,6
6,8
Resultaat (mln €)
Omvang wagenpark light rail (stuks) Omvang wagenpark besloten vervoer (stuks)
Gemiddelde personeelsbezetting (fte’s)
171 aantal bus, tram en RandstadRail passagiers (in mln.)
htm in 2010
3
Voorwoord van de directie HTM in beweging en beweeglijk
In het jaar 2010 werd hard gewerkt om het negatieve resultaat van 2009 om te buigen
naar een structurele en voorspelbare winst. En met succes: door het programma ‘Focus’ van de voorgaande jaren wist HTM met een gerichte inzet resultaatverbeteringen te bereiken.
De directie kijkt met tevredenheid terug op de wendbaarheid, de weerbaarheid en de daadkracht die de organisatie toonde. Mede door de inspanningen van de medewerkers beoordeelden reizigers HTM dit jaar opnieuw als beste stedelijke openbaar vervoerbedrijf van
Nederland. De directie is trots op haar medewerkers en op de klantenwaardering, die blijkt uit complimenten en steunbetuigingen van regelmatige reizigers.
De resultaatverbetering werd onder meer gerealiseerd door het vermijden van niet
vergoede activiteiten en het benutten van samenwerkingsvoordelen als gevolg van de
samenvoeging van exploitatie, onderhoud en het beheer van infrastructuur en materieel in
een bus- en een railbedrijf. Die synergie kwam niet alleen de (interne) organisatie ten goede, maar bovenal ook de reizigers. Zij zagen bijvoorbeeld de punctualiteit voorgeschreven norm van 90% overstijgen. Daarmee zijn we op de goede weg, al zijn we er nog niet.
Ook vond afgelopen jaar een verschuiving in de directie plaats. We namen afscheid
van financieel directeur Maarten Sielcken (aan wie wij veel dank verschuldigd zijn) en verwelkomden per september zijn opvolger Thomas Martin. Dat HTM in beweging en beweeglijk is, werd in het 147e jaar van haar bestaan nogmaals bevestigd en bleek
halverwege het jaar 2010 ook meer dan noodzakelijk. Het kabinet wil bezuinigen en het stadsvervoer verplicht openbaar aanbesteden. Dat kan het einde betekenen van HTM als voorkeursleverancier van het Stadsgewest Haaglanden.
De wereld van het openbaar vervoer ontwikkelt zich snel De wereld van het openbaar vervoer ontwikkelt zich snel, dus moeten we ons realiseren
dat de aanpassingen van het afgelopen jaar onvoldoende zijn voor een zekere toekomst. Commerciële slagkracht, verdere verzakelijking en vooral versnelling van opbrengstgroei
moeten de afhankelijkheid van overheidsbijdragen voor de rail- en busconcessie in de regio Haaglanden verminderen. Wij hebben daartoe initiatieven in gang gezet en zijn in uitge-
breid debat met alle belanghebbenden om die toekomst verder vorm en inhoud te geven. De prestaties van de afgelopen tijd geven vertrouwen dat het aanpassend vermogen en
het behoud van het merk HTM voor de Haagse regio voldoende basis zijn om toekomstige uitdagingen aan te gaan.
Drs. D.W. le Clercq
Algemeen directeur
T.G. Martin
Financieel directeur (met ingang van 1 september 2010)
Drs. J.M. Sielcken RC Financieel directeur (tot en met 31 mei 2010) P. Jansen MBA
Operationeel directeur
Den Haag, 22 april 2011
htm in 2010
4
Missie HTM voor de passagiers en samenleving
Passagiers staan bij ons op de eerste plaats. De wensen van reizigers zijn in de kern
eenvoudig en duidelijk. HTM vat het in één zin samen: reizigers wensen veilig, betrouwbaar, snel en toegankelijk vervoer, zo veel mogelijk van deur tot deur, waarover op elk moment betrouwbare informatie beschikbaar is en dat betaalbaar is en gemakkelijk in gebruik.
Daarnaast geven wij zo goed mogelijk invulling aan onze rol als werkgever en als zakelijk
partner van onze opdrachtgevers en onze aandeelhouder. Onze dienstverlening is van grote betekenis voor onze reizigers, voor de duurzame economische ontwikkeling en voor de sociale samenhang in de regio. Onze ervaring en expertise komen niet alleen HTM ten
goede, maar vooral de samenleving waarvan wij deel uitmaken. Wij vertrouwen op onze passagiers, op de interne organisatie en de medewerkers en zorgen ervoor dat zij op ons
kunnen vertrouwen. Hun betrokkenheid en motivatie zijn een voorwaarde voor het succes van onze onderneming.
htm in 2010
5
Profiel
HTM Personenvervoer N.V. is een zelfstandige onderneming in het personenvervoer,
waarvan de gemeente Den Haag honderd procent van de aandelen bezit. Meestal richten
we ons op de zwaardere vervoersstromen, waar dat kan ook op individueel niveau. In 2010 bracht HTM met milieuvriendelijke bussen, trams, lightrail en besloten vervoer ruim
170 miljoen reizigers naar hun plaats van bestemming; opnieuw een stijging ten opzichte van het voorgaande jaar. Circa 2.200 HTM-medewerkers spannen zich dagelijks in om de vele reizigers op een veilige, snelle en comfortabele manier te vervoeren.
HTM is betrokken bij de ontwikkelingen in de Haagse regio en speelt in op de mobiliteitsbehoeften van mensen HTM is sterk betrokken bij de ontwikkelingen in de Haagse regio. We spelen actief in op de
vervoerswensen van mensen. Daarnaast realiseren we, door inzet van kennis en jarenlange ervaring, vervoersoplossingen die de leefbaarheid en bereikbaarheid van de omgeving
verbeteren. Wij zien de samenhang in het netwerk als een essentiële factor in onze dienstverlening aan de reizigers en de samenleving. HTM levert met een integrale aanpak een
belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid, veiligheid, uitstraling en duurzaamheid van de Haagse regio.
HTM is er al bijna 150 jaar voor de reiziger, staat midden in de Haagse samenleving, is een betrouwbare en gewaardeerde werkgever en een betrokken partner.
htm in 2010
6
Belangrijkste gebeurtenissen in 2010
Het jaar 2010 bracht HTM en de reizigers allerlei belangrijke en soms ook onverwachte gebeurtenissen. Daaruit een kleine greep:
Verkiezingen, Openbare aanbesteding, Verkeerscirculatieplan, Tramlijn 19, Verbouwing Den Haag Centraal, OV-chipkaart • De gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart resulteerden in een coalitie van PvdA, VVD,
D66 en CDA. Het collegeakkoord dat in mei werd gepubliceerd, meldt onder meer dat de proef met conducteurs op de tram doorgaat en dat de inzet wordt verdubbeld. Peter Smit (VVD) wordt opnieuw wethouder verkeer en vervoer.
• Kort na de vorming van eerste kabinet-Rutte, werd duidelijk dat deze regering afziet van de voorziene aanpassing in de Wet Personenvervoer 2000. Deze aanpassing zou ruimte scheppen voor de onderhandse gunning van de vervoersconcessies in de drie grote
steden. Het Stadsgewest Haaglanden steunt de koers van het kabinet dat ook in deze steden openbare aanbesteding de regel wordt.
• In het jaar 2010 werd het nieuwe Verkeerscirculatieplan (VCP) van kracht. Dit plan maakt het centrum van de stad grotendeels autovrij. Het Spui wordt opnieuw ingericht. Daardoor werden onder meer de bestaande openbaar vervoerhaltes verplaatst.
• In juli 2010 ging de exploitatie van de nieuwe tramlijn 19 van start. Deze lijn verbindt het Medisch Centrum Haaglanden, locatie Antoniushove Leidschendam via Ypenburg met
het Abtswoudepark in Delft en is daarmee de eerste lijn die niet via het centrum van de stad loopt.
• Ook startten in 2010 de voorbereidende werkzaamheden voor de grootschalige verbou-
wing van station Den Haag Centraal. De verbouwing kent meerdere fasen, waaronder de vernieuwing van de OV-terminal. HTM is nauw betrokken bij de planning en uitvoering van de werkzaamheden, die de komende jaren van invloed kunnen zijn op de verkeers-
start gebruik OV-chipkaart in Haaglanden
en vervoersstromen in de stad.
• In februari 2010 werd de OV-chipkaart in gebruik genomen voor RandstadRail. Kort daarvoor was deze kaart ook in de tram en de bus al geldig. Naast de OV-chipkaart bleef de vertrouwde strippenkaart in gebruik. Dit gaf de reiziger de tijd om aan het nieuwe systeem te wennen en de invoering zorgvuldig te laten verlopen.
htm in 2010
7
Toegevoegde waarde HTM HTM in 2010 wederom gewaardeerd als beste stedelijke openbaar vervoerbedrijf van Nederland Opnieuw behaalde HTM in 2010 de hoogste klantwaardering. Reizigers beoordeelden HTM als het beste stedelijke openbaar vervoerbedrijf van Nederland. HTM blijft dan ook sterk
investeren in punctualiteit en reisinformatie, met name bij vertragingen, en in het gastvrije gedrag van onze medewerkers.
Bovenstaande is de uitkomst van een enquête (OV-Klantenbarometer) die het
Kennisplatform Verkeer & Vervoer in opdracht van het Ministerie van Verkeer & Waterstaat
eind 2010 heeft gehouden. De klantwaardering onder OV-gebruikers is bij alle OV-bedrijven in heel Nederland gemeten. HTM toont hiermee aan dat marktkennis en kwaliteit leidt tot de hoogst haalbare waardering. Een bemoedigend resultaat in het licht van de voorgenomen openbare aanbesteding Bus in 2011.
De toegevoegde waarde van HTM aan de samenleving komt ook tot uiting in de volgende scores:
Beste stedelijke OV bedrijf Aantal reizigers openbaar vervoer (in mln)
Totaal aantal reizigerskilometers OV (in mln) Garanties aan de reiziger Stiptheid tram
2010
2009
1e
1e
170
165
479
482
7
7
95%
95%
>90%
>90%
• Rail
Stiptheid bus
OV-Klantenbarometer
7,1
7,1
• RandstadRail
7,3
7,4
• Bus
7,7
7,6
Aantal schone aardgasbussen (totaal 135)
85
45
6,6%
6,8%
Ziekteverzuim
totaal aantal reizigerskilometers OV mln 4 7 9 , 0 km
htm in 2010
8
Relatie met de klanten
De stem van de reizigers krijgt steeds meer invloed In 2010 komt ongeveer de helft van onze inkomsten van de reizigers. De andere helft komt uit publieke middelen. Onafhankelijk van het regeerakkoord, gaat HTM er vanuit dat de
overheidsbijdragen voor het openbaar vervoer de komende jaren sterk onder druk zullen komen te staan.
Dit betekent dat wij rekening houden met een verschuiving in de verhouding tussen
reizigersopbrengsten en de vergoeding van de overheid. Door goed te luisteren naar de
wensen van de reizigers, is HTM in staat haar product steeds beter op deze wensen aan te laten sluiten, meer mensen aan te trekken.
De gewenste kwaliteit bestaat uit: veiligheid, betrouwbaarheid, snelheid, informatie en
gemak. Dat zijn de ‘must’-factoren die de reizigers tevreden maken. Daarnaast zijn er de ‘lust’-factoren die de reizigers blij maken, te weten comfort en beleving. Groei van het aantal reizigers ontstaat alleen als HTM ook reizigers weet te overtuigen die nu geen gebruik maken van het openbaar vervoer. Wij richten ons dan ook op voortdurende
verbetering van de kwaliteit en het imago en proberen onze (potentiële) klanten te
verleiden tot intensiever en frequenter gebruik van het openbaar vervoer. Ruime kansen voor productverbeteringen zijn nog aanwezig op de gebieden betrouwbaarheid, informatie, gemak en beleving.
htm in 2010
9
2010: van massa naar individu
De belangrijkste vraag van de individuele reiziger: Hoe kom ik op mijn bestemming? De marketingaanpak van 2010 was erop gericht (potentiële) reizigers meer bewust te
maken van de kansen die het openbaar vervoer biedt. De nadruk ligt op het beantwoorden van de belangrijkste vraag van de individuele reiziger: hoe en wanneer kom ik op mijn
bestemming? De vraag hoe het netwerk van HTM eruit ziet is daarvoor minder relevant. Voorbeelden van de belangrijkste acties in 2010:
• HTM is in 2010 het eerste openbaar vervoerbedrijf dat zeven garanties afgeeft over de kwaliteit die de reizigers mogen verwachten op gebied van servicebetrouwbaarheid, gemak en kosten.
• Het vermarkten van concrete reismogelijkheden met het openbaar vervoer vanuit individueel perspectief. Met de nadruk op: kennis vergroten van en het kennismaken met de
reismogelijkheden. Via een wijkgerichte huis-aan-huiscampagne met eenvoudige uitleg over de vervoersalternatieven vanuit die specifieke wijk geven we (potentiële) klanten concrete informatie over onze diensten.
• HTM ontwikkelde een verbeterd halte-informatiepaneel waarmee reizigers makkelijker de weg vinden in het openbaar vervoer, inclusief detailinformatie over de wijk rond de halte.
• De compleet nieuwe tramlijn 19 (Leidschendam Sint Antoniushove – Delft Tanthof) is
toegevoegd aan het lijnennet waardoor nog meer mensen de voordelen van het openbaar vervoer kunnen ervaren.
• HTM heeft de reizigers via allerlei kanalen opgezocht om ze vertrouwd te maken met de OV-chipkaart. Bijvoorbeeld via presentaties in buurt- en bejaardenhuizen, spotjes en
actuele reisinformatie via twitter
brochures.
• Het onderhouden en intensiveren van de relatie met onze klanten via drie servicepunten waar HTM reizigers informeert, bijvoorbeeld over de OV-chipkaart.
• HTM verspreidt sinds 2010 actuele reisinformatie via Twitter.
• In elk voertuig en op de haltes van RandstadRail worden gratis Metro kranten uitgedeeld.
htm in 2010
10
Veranderende politiek, veranderende omgeving De uitslag van de verkiezingen van de gemeenteraden en van de Tweede Kamer in 2010
hebben de aangekondigde wijziging van de Wet Personenvervoer 2000 op losse schroeven gezet. Het nieuwe kabinet heeft de aanpassing van de wet afgewezen en wil de vervoerconcessies in de grote steden openbaar aanbesteden.
Mede op verzoek van de opdrachtgever en de eigenaar en in lijn met de politieke ontwikkelingen, is de afgelopen jaren hard gewerkt om het in-house operatorschap van HTM in de regio Haaglanden vorm te geven. Stadsregio’s, gemeenten en vervoerbedrijven werden daartoe aangespoord door een aangekondigde wijziging van de Wet Personenvervoer
2000, die in 2010 aan de Tweede Kamer is aangeboden. Met die wijziging zou Nederland ruimte maken voor de strekking van de Europese Verordening 1370/2007. Daarin is dit
in-house operatorschap geregeld en zou Nederland in feite de praktijk gaan volgen van bijna alle grote steden in Europa.
Het Stadsgewest Haaglanden heeft inmiddels aangekondigd een aanbesteding voor het
stadsbusvervoer te zullen voorbereiden, en af te zien van de mogelijkheid de busconcessie opnieuw onderhands te gunnen. Dit plan is met name gebaseerd op de veronderstelling,
dat via aanbesteding nog grote efficiencywinsten zijn te behalen. Daarbij wordt voorbijgegaan aan de verbeteringen die de afgelopen jaren zijn gerealiseerd. Bij alleen al HTM
hebben deze geleid tot een 25% lagere overheidsbijdrage per plaatskilometer ten opzichte
van het ijkjaar 2006. Sinds de start van onze lopende railconcessie hebben wij de efficiency van ons railvervoer met 38 miljoen euro verbeterd. Daarbovenop ziet HTM zich geconfronteerd met een voorgenomen daling van 30% van de overheidsbijdragen. Een dergelijke
substantiële daling kan niet anders worden gerealiseerd dan door een drastische vermindering van het voorzieningenniveau.
De voornemens van het kabinet en het Stadsgewest Haaglanden hebben in 2010 geleid tot
onrust onder het personeel van vooral het Busbedrijf. Dat krijgt immers als eerste te maken met de gevolgen van een eventuele aanbesteding. Het politieke debat beperkt zich niet
alleen tot de vergaderzalen van de bestuurlijke lichamen, maar heeft zich inmiddels uitgebreid tot de publieke arena.
HTM ervaart deze ontwikkelingen inmiddels ook bij de onderhandelingen over de finan-
ciële voorwaarden voor de tweede termijn (2012-2017) van de lopende railconcessie, waarvoor een aanzienlijk lagere bijdrage van het Stadsgewest Haaglanden beschikbaar is.
Openbaar vervoer in de grote steden vergt bijzonder specifieke vaardigheden. HTM beschikt over deze vaardigheden. Maar HTM is in beweging en zit niet stil. Om haar meerwaarde voor stad en streek, haar marktconformiteit en haar ontwikkelkracht aan te tonen, zoekt HTM het politieke en
publieke debat. Ook om zich in positieve zin te onderscheiden van de ‘nieuwe’, buiten-
landse spelers op de markt. Het verzorgen van passend openbaar vervoer in grote steden vergt specifieke vaardigheden. Juist met betrekking tot de regio Haaglanden is HTM de
vervoerder die over die gerichte kennis en vaardigheden beschikt. HTM vertrouwt erop dat zij om die reden door de reizigers en de overheid gezien zal blijven worden als de voor de hand liggende partij in haar gebied.
htm in 2010
11
HTM als onderdeel van de samenleving
Openbaar vervoer speelt een belangrijke rol in het dagelijkse leven van veel inwoners en bezoekers in de Haagse regio. Het stelt mensen in staat te werken of te winkelen, naar school te gaan of andere activiteiten te ondernemen als zij dit niet met eigen vervoer
kunnen of willen doen. HTM is er al bijna 150 jaar voor de reizigers, staat midden in de
Haagse samenleving, is een betrouwbare en gewaardeerde werkgever in de Haagse regio en een betrokken partner.
Integraal openbaar vervoer: essentieel voor de stad
HTM is in beweging en HTM beweegt de regio In 2010 is een start gemaakt met een aantal grote projecten zoals de ombouw van
tramlijn 2, waarop nieuw trammaterieel gaat rijden, en de herinrichting van het centrum van Den Haag. Deze en andere zeer omvangrijke projecten maakten het afgelopen jaar langdurige omleidingen en buitendienststellingen noodzakelijk. HTM was en is nauw
betrokken bij de organisatie en uitvoering van het vervangend busvervoer en bij de plan-
ning en ontwikkeling van integrale vervoersoplossingen, op een dusdanige manier dat de reizigers er zo min mogelijk nadeel van ondervinden. In de praktijk betekent dit dat de
Centrale Verkeersleiding van HTM de operationele spil is van het gehele netwerk van elf
tramlijnen, twee RandstadRaillijnen en vijftien buslijnen. De Verkeersleiding staat in contact
met politie en hulpdiensten, voor wie de HTM-trambestuurders en -buschauffeurs als ‘extra ogen en oren’ op straat fungeren. De reizigersinformatie en controleactiviteiten worden
vanuit één organisatie aan de reizigers aangeboden, ongeacht of zij gebruik maken van rail of bus. HTM weet haar reizigers vrijwel altijd adequaat te bereiken en de reiziger kent haar
vervoerder. Om dit verder te verbeteren zijn in 2010 ook nieuwe sociale media zoals Twitter, LinkedIn en Facebook ingezet. In de komende jaren zal dit verder worden uitgebreid.
htm in 2010
12
De stad als levend organisme
Verandering in een wijk geeft ook veranderingen in de mobiliteitsbehoeften van de inwoners en dus ook verandering van de wensen op het gebied van openbaar vervoer Ook stadsdelen, wijken en buurten zijn voortdurend in beweging. De samenstelling van de bevolking verandert, het aantal woningen wijzigt, de werkgelegenheid neemt toe of juist
af. Deze beweging geeft ook veranderingen in de mobiliteitsbehoeften van de inwoners en dus ook verandering van de wensen op het gebied van openbaar vervoer. HTM brengt de
ontwikkelingen van vervoerswensen en de levensstijl van bewoners in een bepaald gebied
in kaart. Zo kunnen we de gevolgen voor tram en bus aangeven bij onze opdrachtgever, het
Stadsgewest Haaglanden. In 2010 heeft HTM van alle tram- en buslijnen bestudeerd hoe de ontwikkeling voor de komende vijf tot tien jaar er uit zal zien en voorstellen gemaakt voor
aanpassing op kortere of langere termijn. Omdat deze aanpassingen vaak veel tijd en geld kosten, betekent werken aan de samenleving van nu ook het nadenken over de samenleving van morgen.
HTM en samenleving: enkele opvallende kenmerken • HTM werd in 2010 opnieuw als het beste stedelijk openbaar vervoerbedrijf van Nederland gekozen.
• HTM beschikt over het Keurmerk Veilig Ondernemen.
• HTM is te vinden op sociale media als Twitter, Facebook en Linkedin.
• HTM sponsort lokale evenementen zoals de Museumnacht, maar bijvoorbeeld ook het lokale Haagse Rode Kruis.
• Scheveningen, Vuurwerkfestival, Parkpop: daar waar de bevolking van de regio
Haaglanden feest viert, viert HTM dit mee door reisinformatie en vervoer te bieden.
• HTM hield in 2010 een proef met begeleid reizen voor minder validen op RandstadRail.
htm in 2010
13
Ontwikkeling van de markt Openbaar vervoer over de rail
Speerpunten in het railvervoer Ook in 2010 heeft HTM zich gericht op groei van het aantal reizigers, verbetering van de
kwaliteit van de dienstverlening en kostendaling. HTM heeft de ambitie om een sterk merk
te blijven en om te worden gezien als HET bedrijf dat integraal, van infrastructuur tot dagelijkse exploitatie, kwalitatief hoogwaardige mobiliteitsoplossingen ontwikkelt en uitvoert. De gevolgen van de economische recessie waren goed merkbaar, bijvoorbeeld in de
groei van het aantal reizigers. Geprognosticeerde groei, bijvoorbeeld op RandstadRail, zette niet door. In 2010 lag het grootste risico voor ons dan ook in de realisatie van de
opbrengsten. De succesvolle introductie van lijn 19 was een belangrijk wapenfeit, een direct gevolg van onze strategie om verdere groei van onze klantenkring te bewerkstelligen.
In het railvervoer is intussen volop doorgewerkt aan de verbetering van de samenwerking en synergie in de hele keten en aan beheersing van de kosten en budgetten. Dit heeft
geleid tot prima operationele resultaten, waarbij de normen uit de concessie voor uitval
(< 0,2% van de ritten) en punctualiteit (>90% tram en >95% RandstadRail) structureel zijn gehaald. Een mooi resultaat, in aanmerking genomen dat het lastig is dat niveau te
bereiken en dat het nog meer inspanning vergt om dit elke dag weer te handhaven. Het mag duidelijk zijn dat een dergelijk resultaat alleen te realiseren is als de hele keten
presteert: de beschikbaarheid van infrastructuur, materieel en personeel moeten dagelijks
aan de norm voldoen. Voor het overgrote deel van de dagen was dat het geval. De realisatie van het centraal meldpunt (CMP) bij de Centrale Verkeersleiding in 2010 heeft daar ook aan bijgedragen. Het doormelden en afwikkelen van storingen gaat sneller en directer, hoewel het altijd enige tijd kost voor het effect daarvan volledig zichtbaar wordt.
Openbaar vervoer per bus Door het gebruik van een nieuwe boordcomputer werd de punctualiteit in 2010 sterk verbeterd. Dit was het eerste jaar waarin gebruik werd gemaakt van het
ExploitatieBeheersingSysteem (EBS). Zeventig bussen waren uitgerust met dit systeem, waarmee de chauffeurs met één blik kunnen zien of zij op tijd rijden. De verwachting is dat de punctualiteit in 2011 verder stijgt.
De boordcomputer biedt meer voordelen: de locatie van iedere bus is zichtbaar op een
centrale computer. In extreme omstandigheden (bijvoorbeeld gladheid bij winters weer) is bijsturen gemakkelijker. HTM kan hierdoor nog beter garanderen dat de bussen met regelmaat rijden.
htm in 2010
14
Reisinformatie als cruciaal element in onze dienstverlening Reisinformatie is ook in het busvervoer een cruciaal element van onze dienstverlening. In
het voorjaar van 2010 heeft HTM een informatiebalk op de schermen van de nieuwe aardgasbussen in werking gesteld. HTM informeert de reizigers per buslijn over zaken als
evenementen, omleidingen en nieuwe dienstregelingen. Vaste reizigers op een bepaalde
lijn worden hiermee specifiek ingelicht over hun reis. Het omroepen van verstoringen staat bij HTM sinds 2010 centraal. Chauffeurs zijn zich nog meer dan voorheen bewust van het belang van goede informatie aan hun reizigers.
Vanuit haar betrokkenheid bij de stad heeft HTM ook in 2010 diensten geleverd bij grote evenementen in de Haagse regio, ook al bestond er niet altijd zekerheid of de daarmee
samenhangende kosten vergoed zouden worden. HTM gaat er overigens van uit dat de vergoeding van de kosten in 2011 in lijn ligt met de geleverde prestaties.
Frequentieaanpassingen in overeenstemming met het reizigersaanbod Buslijn 26 (Kijkduin – Voorburg Station) zit al jaren in de lift: het aantal reizigers neemt
ieder jaar toe. Daarom werd in 2010 de frequentie tijdens de ochtendspits verhoogd. Eerder werd in september 2009 de frequentie van deze buslijn in de avonduren al opgevoerd. We merkten dat in de loop van 2010 ook het aantal reizigers tussen de spitsen in bleef
toenemen. Daarom is aan het eind van dit jaar ook de frequentie overdag verhoogd.
Daarnaast is dit jaar, in samenspraak met het Stadsgewest Haaglanden, vanwege het reizigersaanbod de frequentie in de ochtendspits van lijn 24 (Kijkduin – Mariahoeve) verhoogd. Op verzoek van het Stadsgewest Haaglanden heeft HTM in 2010 een nieuwe Nachtnetlijn
naar het Westland geëxploiteerd. Ondanks promotie gedurende het jaar, was er gebrek aan belangstelling en werd de lijn eind december opgeheven.
In 2010 heeft HTM de lijnen 27 en 29 gereden. Beide lijnen trokken niet veel reizigers. In de
loop van het jaar heeft HTM het vervoer aangepast op het reizigersaanbod en door middel van promotie geprobeerd reizigers te trekken. HTM heeft lijn 27 met taxibussen geëxploiteerd. En met succes: uit de klantenquête bleek dat reizigers deze dienstverlening goed
konden waarderen. Helaas bleef het aantal reizigers bij lijn 29 achter en werd deze lijn eind 2010 opgeheven.
Het Stadsgewest Haaglanden heeft medio 2010 het lijnennet binnen de regio aangepast. Zij heeft HTM verzocht om een nieuwe lijn 28 (Voorburg Station – Clingendael) te rijden.
Deze lijn heeft gedeeltelijk de functie van de oude lijn 30 overgenomen. Vanaf de aanvang mag deze lijn rekenen op grote aantallen reizigers.
In de zomer van 2010 is het Spui heringericht. Alle bussen en trams rijden sindsdien op
dezelfde rijstrook en stoppen aan dezelfde halte. Dat heeft het in- en overstappen voor de reizigers vergemakkelijkt. Op het verzoek van reizigers is bovendien een extra abri geplaatst zodat er meer bescherming is tegen weer en wind.
Gemeenten zijn druk bezig alle bushaltes aan te passen aan de eisen van Toegankelijk
Openbaar Vervoer. De aangepaste bushaltes hebben een moderne en nette uitstraling.
htm in 2010
15
En, indien de verkeersomstandigheden het toelaten, kunnen buschauffeurs hierdoor het in- en uitstapgemak verbeteren. In 2011 krijgen meer bushaltes deze passende moderne uitstraling.
Om de kwaliteit van haar dienstverlening continu te verbeteren besteedt HTM veel
aandacht aan opleiding van haar personeel. In 2010 heeft HTM een aanvang gemaakt met
een uitgebreid opleidingsprogramma. Onderwerpen als sociale veiligheid, klantgerichtheid, communicatie en voertuigbeheersing komen hierin uitgebreid aan bod.
Besloten vervoer HTM bedient klanten met verschillende vervoersvormen. Naast openbaar busvervoer, tramvervoer en RandstadRail leveren we ook maatwerk met commercieel vervoer in de regio
Haaglanden, het Westland, op Schiphol en in de Drechtsteden. In al deze gebieden heeft HTM al jarenlang een sterke marktpositie en beschikt zij over grote contracten, zoals de pendeldienst op de Luchthaven Schiphol tussen het parkeerterrein P3 en de vertrek/
aankomsthal. Daarnaast vervoeren we op de platforms gemiddeld 6 miljoen reizigers tussen de vliegtuigen en het hoofdgebouw.
In de regio Haaglanden en in de Drechtsteden bedienen we met ons speciaal vervoer
6 mln. reizigers van vliegtuig naar hoofdgebouw op Schiphol
verschillende doelgroepen, waaronder leerlingen en gehandicapten. Hiermee zorgen we
ervoor dat deze duizenden reizigers dagelijks kunnen deelnemen aan hun maatschappelijke activiteiten. In de Drechtsteden heeft het college van B&W voor zijn eigen vervoer
gekozen voor HTM op grond van haar expertise, haar duurzaamheidnormen en de wijze waarop HTM invulling geeft aan het gewenste serviceniveau.
Vanuit deze sterke positie en de hoge deskundigheid bij de uitvoering van deze contracten heeft HTM de ambitie om de komende jaren fors te groeien. Deze groei willen wij onder meer realiseren door het verscherpen van onze focus op de regio Haaglanden, de thuismarkt van HTM.
De markt van het besloten vervoer (taxi en bus) is al jaren onderhevig aan sterke markt-
werking. Door de gemakkelijke toetreding van nieuwkomers en de toename van aanbestedingen is sprake van een sterke prijsdruk en is er weinig onderscheidend vermogen met
betrekking tot producten, diensten en serviceniveaus. Door de druk op de prijs is in beide markten sprake van krimp. In bepaalde marktsegmenten is de vraag (aantal ritten, duur van ritten) van de dienstverlening aanzienlijk afgenomen.
Kwalitatief hoogwaardig vervoer tegen een marktconforme prijs Ondanks deze trend weet HTM zich op de markt goed te handhaven. We onderscheiden ons door een betrouwbare dienstverlening aan de reiziger. Klanten waarderen onze transpa-
rantie en het feit dat wij hen betrekken bij verbeteringen in onze dienstverlening. Ook de overheid draagt in positieve zin bij met initiatieven als het professionaliseren van het
aanbestedingsproces en de uitgifte van handboeken voor het contractvervoer. Hierin ziet HTM een teken dat overheid en vervoerder hetzelfde doel nastreven: kwalitatief hoogwaardig vervoer tegen een marktconforme prijs.
htm in 2010
16
Ook in 2010 bewees zich de inzet van besloten vervoer als voorloper van reguliere openbaar vervoerverbindingen. De HTM-pendel in Delft, geïnitieerd en gefinancierd door
Rijkswaterstaat, ontwikkelde zich na verloop van tijd tot een openbaar vervoervoorziening. De trend naar consolidatie van het aantal bedrijven in het besloten vervoer zette zich in
2010 voort. Faillissementen, samenwerkingsverbanden, fusies en overnames zorgen voor
het ontstaan van steeds grotere partijen, die steeds vaker in staat zijn om marktmacht af te dwingen. Tegen die achtergrond kiest HTM voor samenwerking met verschillende lokale
partijen, waarbij ieder zijn expertise inbrengt. In dit verband mag de nauwe samenwerking vanaf mei 2010 met RMC uit Rotterdam niet onvermeld blijven.
Het succes van HTM wordt bepaald door het maatwerk dat zij levert en door de betrouwbare, betrokken en klantgerichte instelling Het succes van HTM Besloten Vervoer wordt bepaald door het maatwerk dat zij levert en
door de betrouwbare, betrokken en klantgerichte instelling. In 2010 realiseerden wij 94% stipt gereden ritten. Daarnaast steekt het gemiddelde klachtenniveau van 0,1% in 2010
positief af tegen het landelijk gemiddelde niveau van 0,2%. De onderzoeken naar de tevre-
denheid van onze klanten geven ons inzicht in wat we al goed doen, maar vooral in wat we beter moeten doen. In 2010 hebben we daarom acties geïnitieerd om ons personeel verder op te leiden op het gebied van sociale vaardigheden en doelgroepenvervoer.
stiptheid tram
94% 2010
Om onze service naar onze klanten verder te verbeteren hebben we dit jaar als proef voor
de gemeente Den Haag een deel van de zwembadplanning van het schoolzwemmen over-
genomen, om zo een betere aansluiting te vinden met het vervoer. Dit heeft geleid tot een substantiële kostenverlaging voor de gemeente.
HTM Specials B.V. en Vreugdetours B.V. hebben tevens zorg gedragen voor vervangend (rail) vervoer als gevolg van calamiteiten binnen het openbaar vervoer. Doordat HTM als inte-
grale vervoerder zowel thuis is in het openbaar als het besloten vervoer kan zij snel schakelen met een flexibele inzet van personeel en materieel. Dit zorgt ervoor dat de reiziger minder hinder ondervindt van eventuele verstoringen in de dienstregeling. HTM kan zo bovendien beter inspelen op veranderende vervoersbehoeften.
Maar niet alleen onze klanten zijn belangrijk, we zien het ook als onze maatschappelijke plicht een bijdrage te leveren aan de leefbaarheid en duurzaamheid van de omgeving
waarin we werken. HTM heeft voor zijn taxibusvervoer daarom gekozen voor vijftig milieu-
vriendelijke aardgas taxibussen, die voorzien zijn van de beste veiligheids- en toegankelijkheidssystemen. Ook bij onze activiteiten op de luchthaven Schiphol worden de diesel aangedreven pendelbussen vervangen door bussen met een duurzamer aandrijving.
50 milieuvriendelijke aardgasbussen voor taxibusvervoer
htm in 2010
17
Techniek
Beheer en onderhoud railmaterieel HTM beheert zelf de vloot railvoertuigen en verzorgt zelf het technisch onderhoud aan de trams. Uitgangspunt is dat steeds voldoende veilige en betrouwbare trams beschikbaar zijn voor het uitvoeren van de dienstregeling.
Twee voertuigtypes van een tweetal tramlijnen werden uit exploitatie gehaald, namelijk de zes A32’s (ingezet op de route Gouda – Alphen aan den Rijn) en de zestien TW6000 trams. Deze zijn in 2010 verkocht. Door deze verkoop en het verbeteren van de efficiëntie in de dienstverlening kon de vlootomvang worden teruggebracht.
Railvoertuigen moeten continu aan de gestelde normen en kwaliteitseisen voldoen Railvoertuigen moeten altijd aan de gestelde normen en kwaliteitseisen voldoen. Naast het
technisch onderhoud verzorgt HTM ook schadeherstel. Door het verkorten van de doorlooptijd bij onderhoud en schades is het railmaterieel weer sneller inzetbaar. Dit wordt steeds
verder verbeterd door innovatie en het gebruik van de nieuwste technieken en materialen. Met name in de doorlooptijd zijn in 2010 flinke verbeteringen gerealiseerd waardoor het mogelijk was om de totale reparatietijd en de kilometerkostprijs nauwelijks te laten
stijgen. Ook wordt continu gewerkt aan de kwalitatieve verbetering van de vloot. Minder
stilstandtijd vraagt om minder storingen. Door deze ontwikkelingen wordt het ook mogelijk om met een beperktere vloot gelijke dienstverlening te realiseren.
HTM heeft in 2010 veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van de organisatie. In de eerste
plaats om de inzetbaarheid te borgen en de kosten te beperken van het huidige materieel. In de tweede plaats om de organisatie voor te bereiden op de komst van nieuwe trams vanaf 2013 / 2014.
Ter vervanging van de oude tramvloot stromen in 2011 en de daaropvolgende jaren nieuwe, hoogwaardige trams in, die zijn voorzien van de modernste technieken. Hiervoor gelden
strengere normen en eisen en het is van groot belang om de gebruikskosten over de totale levensduur van de voertuigen beheersbaar te maken. Dit nieuwe materieel stelt andere
eisen aan de deskundigheid van de medewerkers en de uitrusting van de werkplaatsen.
HTM speelt hier tijdig op in met het opleiden van medewerkers en het introduceren van nieuwe onderhoudmethodieken.
htm in 2010
18
Het oudste materieel dat nu nog in gebruik is, heeft de geplande technische levensduur
inmiddels bereikt, is relatief storingsgevoelig en vergt steeds meer onderhoud. De huidige
stadstrams zijn begin jaren tachtig ingestroomd en zouden nu vervangen moeten worden. Om verschillende redenen is deze vervanging uitgesteld en blijft een deel van deze trams nog tot circa 2017 in dienst. Dit is mogelijk door het uitvoeren van levensduurverlengend
onderhoud. Met dit onderhoud is in 2010 gestart en het wordt afgerond in 2012. Tijdens dit onderhoud wordt niet alleen de techniek van de trams onder handen genomen maar krijgen deze ook een nieuw front dat de kans op letsel bij aanrijdingen verkleint.
De tweede serie oudere stadstrams die begin jaren negentig is ingestroomd, heeft de helft van de geplande levensduur bereikt. Voor deze trams is een omvangrijk onderhoudsprogramma voorbereid. De start van de uitvoering hiervan is gepland na afronding van het levensduurverlengend onderhoud van de eerste serie.
In 2010 is een aantal systemen in trams ingebouwd die direct of indirect ten dienste
staan van de reizigers. Met het ExploitatieBeheersingSysteem (EBS) is HTM in staat de kwaliteit van de dienstuitvoering te verhogen. Daarnaast zijn alle trams voorzien van
OV-chipkaartapparatuur, waardoor reizigers vanaf 2011 gebruik kunnen maken van dit nieuwe elektronische betaalmiddel.
Beheer en onderhoud van de railinfrastructuur HTM wil steeds meer overgaan tot preventief onderhoud. Bij het optimaliseren van
product- en proceskwaliteit en rekening houdend met efficiëntie wordt de inzet van
mensen, middelen, materiaal en methoden in balans gebracht. HTM zorgt zelf voor het
berekenen, voorbereiden en projectmatig (doen) uitvoeren van vervangingswerken aan de railinfrastructuur volgens de principes van modern projectmanagement.
In opdracht van het Stadsgewest Haaglanden is HTM verantwoordelijk voor het operationele beheer en onderhoud van de railinfrastructuur in de gemeenten Den Haag, Rijswijk, Delft, Leidschendam/Voorburg, Pijnacker/Nootdorp en Zoetermeer. Na het in gebruik
nemen van lijn 19 omvat ons netwerk 259 kilometer tramspoor en 77 kilometer spoor voor lightrail (RandstadRail).
336
km
259 km tramspoor en 77 km spoor voor lightrail
HTM als assetmanager, verantwoordelijk voor de Total Cost of Ownership (TCO)/ Life Cycle Costing (LCC) Voor de planning en uitvoering van deze werkzaamheden maakt HTM steeds meer gebruik van objectieve en toetsbare normen, die samen met het Stadsgewest Haaglanden worden ontwikkeld. HTM ontwikkelt zich mede daardoor tot een volwassen assetmanager die
verantwoordelijk is voor de Total Cost of Ownership (TCO)/Life Cycle Costing (LCC), met een sturende en faciliterende rol ten aanzien van vervanging en onderhoud van de railinfrastructuur.
htm in 2010
19
De uitgangspunten en richtlijnen voor de uitvoering van het onderhoud worden bepaald
op meerdere niveaus zoals de rijksoverheid (wetgeving) en het Stadsgewest Haaglanden
(concessie-eisen) en over meerdere onderwerpen, zoals veiligheid en technische normering. De daarin vastgelegde kaders worden vertaald in concrete normen voor ontwerp, aanleg en onderhoud, technische specificaties, onderhoudsconcepten, protocollen en voorschriften.
Vanuit TCO/LCC analyses zullen deze normen, materiaal, geometrie, voorschriften et cetera worden aangepast. Daarbij wordt ook nadrukkelijk gebruik gemaakt van praktische ervaring en technische knowhow.
In operationele zin is in 2010 sprake geweest van hoge beschikbaarheid van de railinfra-
structuur met relatief weinig technische problemen. Tijdens de winterse periodes aan het
begin en einde van het jaar bleek het soms lastig om het railnetwerk berijdbaar te houden. Dit kwam vooral door de beperkte voorziening van verwarmde wissels, namelijk alleen op de RandstadRailverbinding van en naar Zoetermeer. Aandachtspunten zijn met name de
geluidsoverlast op specifieke delen van het net, zowel als gevolg van het rijden van de voer-
tuigen als bij de uitvoering van onderhoudswerkzaamheden en de aanpak van de gladheidbestrijding.
HTM streeft naar een verhoging van de beschikbaarheid van de railinfrastructuur en meer
efficiëntie ten aanzien van kosten. Ook voor de komende jaren zijn de nodige vervangingsprojecten voorzien. Daarnaast zal een belangrijke bijdrage worden geleverd aan de reali-
satie van het Netwerk RandstadRail (NRR); de kwaliteitsverbetering en uitbreiding van het gehele openbaar vervoernetwerk in de regio Haaglanden. Veel van die werken zullen in de
komende periode worden gecombineerd met veranderende functionaliteit, zoals verbreding ten behoeve van nieuwe, bredere voertuigen die de serie oude GTL-trams vervangen. Om die nieuwe voertuigen in te zetten, moeten de nodige railinfrastructurele aanpassingen worden doorgevoerd. Om meer efficiënte en betrouwbare projecten uit te voeren, vindt HTM het noodzakelijk om de planning in nauwe samenspraak met de betrokken
gemeenten (met name de gemeente Den Haag) voor te bereiden en vast te stellen. De belangrijkste ontwikkelingen in railinfrastructuur in 2010:
• Realisatie van belangrijke werken, zoals de vervanging van de spoorconstructies op het Rijswijkseplein en het geschikt maken van lijn 2 voor breed materieel in Voorburg/ Leidschendam.
• Het in beheer nemen van lijn 19 (Leidschendam Sint Antoniushove – Delft Tanthof).
• Het verbeteren van de stuurrelatie inzake beheer en onderhoud tussen Stadsgewest Haaglanden en HTM.
• Het aanscherpen van de beheer- en onderhoudorganisatie.
Beheer en onderhoud van busvloot en wagenpark HTM verzorgt zelf het beheer en onderhoud van haar bussen en rijdend materieel. Daarbij streeft HTM naar veiligheid en operationele inzetbaarheid van het materieel voor een
betrouwbare uitvoering van de concessies en contracten. Naast beheer en onderhoud is HTM ook zelf verantwoordelijk voor de aankoop en verkoop van rijdend materieel.
htm in 2010
20
Het jaar 2010 werd vooral gekenmerkt door stijgende operationele prestaties en resultaten. Veel dieselbussen werden vervangen door aardgasbussen. Een belangrijke ontwikkeling
voor de Haagse regio en haar inwoners. De inzet van aardgasbussen leidt merkbaar tot een schoner milieu: lagere emissies en een aanzienlijk lager geluidsniveau. Op deze manier
leveren wij een bijdrage aan de duurzame ontwikkeling van onze regio. Bijkomend positief effect is dat door het rijden op aardgas de brandstofkosten bijna 15% lager zijn dan met
rijden op diesel. In 2011 verwachten wij onze busvloot volledig te hebben vervangen door
aardgasbussen. Helaas waren er ook aanloopproblemen in het functioneren van de aardgasbussen (olie in de gastanks, waardoor ze stil komen te staan) en met de vergunning
voor het stallen van deze nieuwe bussen. Positief was dat de rituitval in 2010 als gevolg van technische oorzaken beperkt kon blijven tot slechts 0,05%. Hoewel wij blijven streven naar het volledig voorkomen van rituitval, zijn wij tevreden met het bereikte resultaat.
–15%
brandstofkosten aardgas lager dan diesel
Inzet van aardgasbussen leidt merkbaar tot een schoner milieu
Wij concentreren ons vooral op het verminderen van herhaalstoringen aan bussen. Door deze frequentie terug te dringen, kunnen wij de reiziger een hogere beschikbaarheid
garanderen en de kosten van omwisselingen verlagen. In 2010 zijn wij gestart met een
nieuw kwaliteitsprogramma met een daling van 3% herhaalstoringen als resultaat. Wij blijven ons echter inspannen om deze storingen verder terug te dringen.
Met het in 2010 opnieuw ingerichte wagenparkbeheer zijn wij in staat om significante besparingen door te voeren op het gebied van inkoop, vervanging en onderhoud van
bedrijfswagens. Voor 2010 en 2011 zijn de eerste stappen gezet naar verlaging van de investeringen, kapitaallasten en onderhoudskosten. De komende jaren vullen we deze efficiëntieverbetering verder in met specifieke aandacht voor alternatieve financiering- en
eigendomconstructies van ons wagenpark. Deze activiteiten dragen bij aan een betere financiële uitgangspositie voor HTM in een markt met beperkte marges.
Stallen en beheren van de nieuwe aardgas bussen in de bestaande garage aan de Telexstraat Het stallen van de bussen in de bestaande garage aan de Telexstraat bracht enige complicaties met zich mee. De vergunningen die daartoe reeds waren verleend, bleken de veilig-
heid onvoldoende te waarborgen. Hoewel er nog een onderzoek gaande is, verwachten wij significante aanpassingen aan de garage te moeten aanbrengen. Wij rekenen erop in 2011 hiervoor een oplossing te hebben gevonden.
htm in 2010
21
Veiligheid en klantenservice
2010 was het jaar waarin alle contacten met de klanten vanuit HTM centraal zijn behartigd. Deze nieuwe aanpak leverde positieve resultaten op. Eenzelfde verbeterslag werd gemaakt met de overgang van het Centraal Meldpunt naar het Klantcentrum waar een groot deel van de reisinformatie wordt verzorgd.
Bij de consumentenlijn is sprake van een toename van 34% van het aantal klantcontacten
(van ruim 53.000 in 2009 tot 78.000 in 2010). Een toename die overigens voor een belangrijk deel samenhangt met de invoering van de OV-chipkaart. Door een professionaliseringslag is het mogelijk geweest dit sterk gestegen aantal contacten binnen de organisatie af te handelen.
De consistentie van systemen en de onderlinge afhankelijkheden vragen extra aandacht.
Een verdere verbeterslag met name op het gebied van de dynamische reisinformatie vergt investeringen van het Stadsgewest Haaglanden.
De introductie van de OV-chipkaart is voortvarend opgepakt. Naast aansluiting bij de
landelijke campagnes hebben de inzet van promotieteams en onze doelgroepenbenadering veel waardering gekregen.
HTM is klaar voor de volledige invoering van de OV-chipkaart De totale waarde aan transacties per OV-chipkaart steeg in 2010 in een jaar van
€ 0,2 miljoen naar € 1,8 miljoen. Er is sprake van circa 130.000 check-ins per dag, waaruit
blijkt dat circa 25% van de reizigers eind 2010 waren overgestapt op de OV-chipkaart in een tijd dat alle andere kaartsoorten nog beschikbaar waren. HTM is klaar voor de volledige
invoering van de OV-chipkaart. De problemen die zich bij HTM voordoen met de apparatuur wijken niet af van het landelijke beeld en liggen voornamelijk buiten de directe invloedssfeer van de vervoerder.
Via persoonlijk contact hebben HTM-medewerkers circa 60.000 folders rechtstreeks
aan de klanten uitgereikt. De omzet van de winkel en de servicepunten bedroeg in 2010 circa € 17 miljoen.
check-ins per dag
Mede als gevolg van het invoeren van de OV-chipkaart, de soms nog ontoereikende
systemen en de mogelijkheden om door de mazen van het net te glippen, is het percentage betalende reizigers afgenomen; wij registreerden 10,9% zwartreizigers. HTM verwacht dat dit op korte termijn alleen kan worden teruggebracht met een grote investering in extra controlepersoneel. Op langere termijn zal het percentage door gewenning aan de OV-chipkaart en optimalisatie van systemen echter ook afnemen.
htm in 2010
22
Op het gebied van de veiligheid is sprake van een relatieve afname van het aantal ernstige agressie incidenten (– 41%), maar een toename van het totaal aantal agressie incidenten
(+36%). Dankzij de professionaliteit van onze controleurs en beveiligers konden dreigende escalaties worden voorkomen. Toch blijft agressie een zorg binnen het stedelijk openbaar
vervoer. Helaas is HTM in 2010 opgeschrikt door enkele zeer ernstige gevallen van agressie tegen haar medewerkers, waaronder het gebruik van een vuurwapen.
Een door de klanten hoog gewaardeerd niveau van veiligheid
Reizigers waarderen het vervoer met HTM op een hoog niveau van veiligheid. Mede als gevolg van proactief cameratoezicht op de locaties, met name langs het traject
RandstadRail. Ook in 2010 heeft HTM haar imago als meest kosteneffectieve vervoerder op het gebied van sociale veiligheid weten vast te houden.
Hoewel HTM haar verantwoordelijkheden als vervoerder en werkgever onderkent, kan het niet zo zijn dat de veiligheidsproblematiek meer en meer wordt afgewend op de
vervoerder. Ook de nationale en decentrale overheden zullen hun deel van de verantwoordelijkheid op dit gebied moeten blijven dragen. Vermindering van de (financiële) bijdrage
zal direct leiden tot een lager niveau van sociale veiligheid. HTM initieert actief samenwerkingsmogelijkheden op dit gebied.
htm in 2010
23
Medewerkers
Een belangrijke randvoorwaarde voor het bieden van betrouwbaar en gastvrij vervoer aan onze reizigers is, dat HTM beschikt over tevreden en gemotiveerde medewerkers die zich ten volle inzetten om het de passagiers naar de zin te maken. Tevredenheid in het werk heeft immers direct effect op de manier waarop wij onze klanten tegemoet treden.
De samenstelling van het personeelsbestand moet een afspiegeling van de samenleving zijn Met het oog op de toekomst verdienen onze medewerkers veel aandacht. We willen dat
ons personeelsbestand een afspiegeling is van onze omgeving. De medewerkers van HTM
zijn voor 16,1% van allochtone afkomst, 13,1% van de totale bezetting zijn vrouwelijke medewerkers en de gemiddelde leeftijd bedraagt 47 jaar. Meer diversiteit en een lagere gemid-
delde leeftijd in ons personeelsbestand is gewenst om de vitaliteit en flexibiliteit van onze organisatie te waarborgen. We zijn daarom in 2010 gestart met de ontwikkeling van een personeelsbeleid dat moet bijdragen aan een vaardig en vitaal HTM. In 2011 krijgt dit levensfasebewust personeelsbeleid verder vorm.
Door het aanbieden van leer-werktrajecten investeerde HTM in 2010 ook in de employability van medewerkers. Zo is bijvoorbeeld de verplichte nascholing van buschauffeurs gere-
geld via een EVC (Elders Verworven Competentie)-traject, waardoor zij een diploma kunnen halen op MBO-niveau. In de techniek wordt samengewerkt met Werk en Vakmanschap en ROC om leerlingen en medewerkers op het vereiste niveau van kennis en vaardigheden te brengen en te houden.
Verzuim- en re-integratiebegeleiding is verder verbeterd Als gevolg van de aandacht die wij in 2010 besteedden aan medewerkers hebben onze leidinggevenden samen met de Arbogroep het proces van verzuim- en re-integratie
begeleiding verder verbeterd. Centraal in de aanpak staat het demedicaliseren van verzuim en het stimuleren van de medewerker om tijdig terug te keren in het arbeidsproces. Dit heeft in 2010 geresulteerd in een verdere daling van het ziekteverzuim tot 6,6%
(2009: 6,8%). In 2011 geven wij nader invulling aan het gezondheidsbeleid, afgestemd
ziekteverzuim
6
,6%
op de verschillende leeftijdsgroepen binnen HTM.
htm in 2010
24
Uit de resultaten van ons medewerkerstevredenheidsonderzoek blijkt hoe onze medewer-
kers denken over hun dagelijkse werk, de werksfeer, de arbeidsomstandigheden en ontwikkelingsmogelijkheden. Hoewel wij positief zijn over de lichte stijging van het
tevredenheidscijfer (van 6,5 in 2008 naar 6,8 in 2010) zien we nog voldoende aanleiding ter verbetering. Per afdeling werden de resultaten aan de medewerkers gecommuniceerd. Daarna hebben de afdelingen hun eigen plan van aanpak samengesteld met concrete acties gericht op de verbetering van de tevredenheid van de medewerkers.
De Medezeggenschap als spreekbuis van de medewerkers
In een organisatie in beweging zoals HTM is een goede overlegrelatie met de medezeggenschap van belang. Als spreekbuis van de medewerkers kunnen zij de directie tijdig attenderen op belemmeringen en onduidelijkheden in de diverse verbetertrajecten die zijn
ingezet. Maar ook in het licht van de naderende aanbesteding van de busconcessie is veel aandacht voor wederzijdse communicatie en informatie-uitwisseling noodzakelijk.
htm in 2010
25
Resultaatontwikkeling
Algemeen In financiële zin stond 2010 in het teken van resultaatverbeterende maatregelen op het
gebied van efficiency en kostenbesparingen. Naast deze besparingsactiviteiten bracht HTM in 2010 een offerte uit met betrekking tot de financiële afspraken over de resterende
Railconcessieperiode, lopend tot en met 2016. Tramlijn 19 is in exploitatie genomen. Verder
is HTM in 2010 gestart met het reviseren van de huidige tramvloot en is de tweede tranche aardgasbussen ingezet.
Het nationale tariefsysteem was in 2010 nog niet afgeschaft. In tegenstelling tot eerdere
verwachtingen wordt het nu nog door de minister vastgesteld. Naar verwachting wordt in mei 2011 de strippenkaart afgeschaft in het Stadsgewest Haaglanden.
In 2010 is een Europese aanbesteding gestart voor de instroom van veertig nieuwe tramvoertuigen. Begin 2011 vindt besluitvorming plaats over de leverancier. Naar verwachting
stromen de nieuwe voertuigen vanaf 2014 in. Het type tram betreft breed materieel waar-
door op een aantal tracédelen de railinfrastructuur moet worden aangepast. Hiermee is in
2010 een aanvang gemaakt en dit loopt door tot het moment van instroom van de nieuwe voertuigen.
In het resultaat van 2010 is de definitieve afrekening van de WROOV-opbrengsten 2009
verwerkt. Met betrekking tot de WROOV-opbrengsten over 2010 zal de toedeling in de loop van 2011 definitief worden vastgesteld.
htm in 2010
26
Netto resultaat
Van een netto verlies van € –13,6 miljoen in 2009 naar een netto winst van € 3,1 miljoen in 2010 De netto geconsolideerde winst 2010 van HTM kwam uit op € 3,1 miljoen tegenover een
netto verlies van € –13,6 miljoen in 2009. Naast de incidentele resultaten die er zowel in 2009 als in 2010 waren, betekende dit een structurele resultaatverbetering met bijna € 11 miljoen ten opzichte van 2009.
Ontwikkeling netto resultaat van 2009 naar 2010 in miljoenen euro’s
2009
-13,6
Structurele resultaatverbetering 2010 t.o.v. 2009
-9,3
2010 +1,6 +1,5
+3,1
+10,8
-4,3
Netto geconsolideerde winst
Netto geconsolideerde winst
Realisatie structureel
Realisatie structureel
Incidenteel
Incidenteel
• Incidentele effecten 2009:
De incidentele effecten in 2009 betroffen reserveringen voor een buitenlands project, de eindafrekening RandstadRail, de beëindiging van een samenwerkingsovereenkomst en de afkoop van een contract met een leverancier.
• Structurele effecten 2010:
Resultaatverbeteringen door gestegen reizigersopbrengsten, maatregelen op het gebied van efficiency, versobering van activiteiten en het invoeren van een centrale inkoop.
• Incidentele effecten 2010:
Resultaatverbeteringen als gevolg van de verkoop van activa (rollend materieel), WROOV/ SOV afrekening 2009. Resultaatverslechtering door reserveringen.
htm in 2010
27
Opbrengsten De totale opbrengsten stegen in 2010 met 0,3% tot € 260,9 miljoen. De overheidsbijdrage
nam toe met 1,9% naar €128,7 miljoen. De opbrengsten personenvervoer namen met 4,2%
toe tot een bedrag van € 89,0 miljoen. De opbrengsten in het besloten vervoer daalden met – 1,4% ten opzichte van 2009.
Bedrijfslasten De bedrijfslasten daalden met – 6,5% naar € 241,3 miljoen. De personele kosten zijn gedaald met – 3,7%. Het gemiddeld aantal personeelsleden steeg met 21 fte. De kosten voor ingehuurd personeel zijn gedaald met – 31,1%. De afschrijvingen zijn afgenomen met – 7,6%.
De overige kosten namen met – 10,9% af.
Financiële baten en lasten De rentelasten zijn gestegen ten opzichte van het voorgaande jaar. De financiering van de investeringen in de railinfrastructuur en in de RandstadRailvoertuigen is gegarandeerd
door de gemeente Den Haag. De overige financiering wordt door HTM zelfstandig op de
markt aangetrokken. De variabele rente op de leningen is met rentederivaten omgezet in een vaste rente.
Balans Het geconsolideerde balanstotaal van HTM nam af van € 567,0 miljoen in 2009 naar
€ 565,9 miljoen in 2010. De balanspost materiële vaste activa is nagenoeg gelijk gebleven. Naast investeringen in grote railinfrastructurele projecten, de tweede aanbetaling op
nieuwe trams, de instroom van de tweede tranche van de aardgasbussen, investeringen in het OV-chipkaartsysteem, was er ook sprake van verkoop van bussen en trams. Door
ontvangst op een nieuwe lening in december 2010 vertonen de liquide middelen een hoog niveau; dit is echter een momentopname.
Vennootschappelijk bedraagt de solvabiliteit 37,3% (2009: 33,2%). De financiering die geen betrekking heeft op de railinfrastructuur of de RandstadRailvoertuigen, wordt door HTM zelfstandig op de markt aangetrokken.
De gemeente heeft indirect invloed op de railinfrastructuur in de vorm van een geclausuleerd eigendom. De leningportefeuille bedraagt ultimo 2010 € 346,3 miljoen, een afname van € – 8,0 miljoen.
htm in 2010
28
Corporate governance HTM Personenvervoer N.V. is een structuurvennootschap, waarvan alle aandelen in handen zijn van de gemeente Den Haag. Wij kennen een onafhankelijke Raad van Commissarissen die het toezicht houdt op het bestuur van de onderneming. Twee van de zeven leden van de Raad zijn benoemd op aanbeveling van de Ondernemingsraad.
Nieuwe sturingsfilosofie verwerkt in de reglementen Enkele jaren geleden hebben wij de Nederlandse corporate governance code (de code-
Tabaksblat) verwerkt in onze interne reglementen. Als niet-beursgenoteerde onderneming zijn wij daar formeel niet toe verplicht. Wij willen daarmee uitstralen dat wij de moderne
eisen die aan het ondernemingsbeheer worden gesteld, omarmen. Brachten wij in 2007 al
meer transparantie aan in de aandeelhoudersrol in de dochterondernemingen die volledig tot onze groep behoren, in 2008 zijn de uitgangspunten van de governance code verder verwerkt in de reglementen van onze Raad van Commissarissen en zijn commissies.
In 2010 is de nieuwe sturingsfilosofie van onze organisatie, die is voortgekomen uit de
verbetertrajecten Focus en 1!HTM, ondergebracht in een aanpassing van het Reglement Directieoverleg. Ook in 2010 is aandacht besteed aan de verbetering van de besluit
vormingsprocedures en de verduidelijking van de taak en verantwoordelijkheid van enkele overlegorganen, zoals het MT-HTM.
Wij bewaken de integriteit van onze processen en van onze medewerkers, met name op het
terrein van de inkoop. Op dit gebied hebben wij afgelopen jaar de vruchten kunnen plukken van een strakkere aansturing en een sterkere controle op de inkoopprocedures.
htm in 2010
29
Risicomanagement
In 2010 beheersten wij onze risico’s met name door: • Scherper inhoud te geven aan contractmanagement.
• Scenarioanalyse onderdeel te maken van de beprijzing.
• Het verder professionaliseren van het gehele inkoopproces. • Bij agressiegevallen een de-escalatiebeleid te voeren.
• Een continue analyse van ontsporingen, incidenten en ongevallen.
Oriëntatie op implementatie ‘Control Framework’ Gezien de toenemende complexiteit van de bedrijfsvoering start HTM in 2011 met het
implementeren van een Control Framework om de risico’s verder te structureren en de inbedding van risicomanagement in de organisatie te waarborgen.
htm in 2010
30
Verwachtingen komend jaar Financiële afspraken inzake de railofferte voor de jaren 2011 tot en met 2016 Vanwege alle onzekerheden en onduidelijkheden over wettelijke en financiële overheids kaders, is het resultaat van 2011 moeilijk te voorspellen. Wel is duidelijk dat 2011 een spannend en inspannend jaar zal worden.
Een belangrijke onzekerheid ligt in de volgende vragen:
• Hoe lang wordt de busconcessie, die ten grondslag ligt aan een substantieel deel van de omzet, voortgezet?
• Welke kosten brengt een eventuele verlenging na openbare aanbesteding met zich mee? Daarnaast zal de herijking van de tarieven voor de Railofferte tot en met 2016 naar
verwachting een grote impact hebben op de resultaatontwikkeling. En ten slotte zal het
Stadsgewest Haaglanden naar verwachting in 2011 ook sterk snijden in het voorzieningen-
niveau van het openbaar vervoer in de regio Haaglanden. Dit zal gevolgen hebben voor het
aantal rail- en buslijnen en de frequentie waarop in de toekomst nog mag worden gereden. De inspanningen die in 2011 worden verricht, zijn gericht op verdere verbetering van het
operationele resultaat op basis van een nog betere procesbeheersing en een nauwgezette focus op de kernactiviteiten.
htm in 2010
31
Bericht van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen spreekt zijn waardering en dank uit naar directie en medewerkers van HTM voor hun inzet en functioneren in een veeleisend jaar 2010. Zij zijn in
staat geweest het verlies van 2009 om te buigen in een positief resultaat over 2010. We
zijn trots op de klantenwaardering die is gebleken uit de OV-Klantenbarometer. Nog altijd bevindt HTM zich in een sterk veranderende omgeving die hoge eisen stelt aan de wendbaarheid van de organisatie.
Een speciaal woord van dank gaat uit naar financieel directeur Maarten Sielcken. Afgelopen jaar nam hij afscheid van HTM als financieel directeur. We mochten Thomas Martin verwelkomen als zijn opvolger.
In het boekjaar kwam de Raad van Commissarissen zesmaal bijeen. Daarnaast was de Raad
aanwezig bij twee overlegvergaderingen van de directie met de Ondernemingsraad over de Algemene gang van zaken.
In 2010 besteedde de Raad van Commissarissen onder meer aandacht aan: • De financiële ontwikkelingen van de onderneming.
• De relatie van HTM met het Stadsgewest Haaglanden, in het bijzonder waar het ging om de financiële invulling van de tweede termijn van de railconcessie Haaglanden.
• De aangekondigde aanbesteding van de stadsbusconcessie en de strategie en het portfolio van de onderneming.
Ook besprak de Raad de positionering van HTM ten opzichte van het Stadsgewest
Haaglanden en de Gemeente Den Haag in het kader van de Wet Personenvervoer 2000. De accountant was aanwezig bij de behandeling van het jaarverslag 2009.
Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 9 juni 2010 kwam het financiële resultaat van HTM over 2009 aan de orde. Daarnaast werd gesproken over het Jaarverslag 2009, dat door de aandeelhouder werd vastgesteld. Er waren in het boekjaar geen wijzi-
gingen in het lidmaatschap van de Raad. De Raad besprak de jaarlijkse handelingen uit zijn reglement en de leden van de Raad deden opgave van hun nevenfuncties.
De Raad van Commissarissen maakt zich zorgen over de aangekondigde bezuinigingen en de gevolgen daarvan voor het stads- en streekvervoer in onze regio.
De Auditcommissie bestond uit de heer Ingen Housz (voorzitter), mevrouw Van den Berg (lid) en mevrouw Van der Heem-Wagemakers (lid, toegetreden per 17 maart 2010).
Deze commissie kwam vijfmaal bijeen en hield zich bezig met de voorbereiding van de behandeling van de financiële en administratieve documenten door de Raad van
Commissarissen. Besproken zijn het reglement van de Auditcommissie, de jaarrekening 2009, de accountantsrapportages 2009 en 2010, de managementrapportages 2010, het Ondernemingsplan 2011-2016, het budget 2011, financiering en risicomanagement.
De Selectie- en Benoemingencommissie bestond in 2010 uit de heren Noordzij (voorzitter) en mevrouw De Zeeuw. Deze commissie kwam in het verslagjaar viermaal bijeen.
De Remuneratiecommissie werd gevormd door mevrouw De Zeeuw (voorzitter) en de heer Noordzij. Deze commissie kwam in het verslagjaar eenmaal bijeen.
htm in 2010
32
De Raad van Commissarissen is nauw betrokken bij de financiële en operationele gang van zaken van HTM. Hierbij bieden wij de door ons goedgekeurde jaarrekening over het boekjaar 2010 aan onze aandeelhouder aan. Zij gaat vergezeld van het verslag van de directie. Onze accountant, PricewaterhouseCoopers, heeft de jaarrekening gecontroleerd en
voorzien van een goedkeurende verklaring. Wij verzoeken de aandeelhouder hierbij,
de jaarrekening 2010 vast te stellen en de directie decharge te verlenen voor het gevoerde bestuur en de Raad van Commissarissen voor het daarop gehouden toezicht. Den Haag, 22 april 2011 De Raad van Commissarissen van HTM Personenvervoer N.V.
Samenstelling Raad van Commissarissen d.d. 13 april 2011: Ir. K.J. Noordzij MBA (voorzitter)
31 augustus 1946, benoemd op 28 juni 2007
Oud directievoorzitter PGGM, voormalig voorzitter/directeur Transport en Logistiek Nederland (TLN) en oud president-directeur a.i. Nederlandse Spoorwegen Mevrouw Drs. M. de Zeeuw (plaatsvervangend voorzitter) 6 juni 1957, herbenoemd op 23 september 2008 Zelfstandig adviseur
Mevrouw A. van den Berg
23 oktober 1942, herbenoemd op 23 september 2008
Voormalig burgemeester van Bergen op Zoom en wethouder Financiën en Cultuur van de gemeente Den Haag R. van Gijzel
29 juni 1954, herbenoemd op 14 mei 2007 Burgemeester van Eindhoven
Mevrouw Mr. D. van der Heem-Wagemakers
10 september 1947, benoemd op 14 mei 2007
Officier van Justitie, verbonden aan het bureau Ontnemingswetgeving Openbaar Ministerie, vestiging Rotterdam Drs. Ir. J.M.L.M. Ingen Housz
6 oktober 1954, benoemd op 29 juni 2009
Directeur/eigenaar van IH Strategic Finance B.V.; voormalig Senior Vice President & Group Treasurer, NXP Semiconductors Ir. J.M. Kroon MBA
21 juni 1957, benoemd op 29 juni 2009
Voorzitter Raad van Bestuur TenneT Holding B.V.
htm in 2010
33
Jaarrekening 2010
htm in 2010
34
Geconsolideerde balans per 31 december 2010 HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s, na voorgestelde resultaatverdeling
31 dec. 2010
31 dec. 2009
ACTIVA
Vaste activa Materiële vaste activa
[1]
497.123
497.940
Financiële vaste activa
[2]
3.838
3.882 500.961
501.822
Vlottende activa Voorraden
[3]
11.720
11.585
Vorderingen
[4]
20.495
20.759
Liquide middelen
[5]
32.686
32.866 64.901
65.210
565.862
567.032
PASSIVA
Groepsvermogen
[6]
81.046
77.906
Voorzieningen
[7]
5.773
8.145
Langlopende schulden
[8]
346.331
354.319
Kortlopende schulden
[9]
132.712
126.662
565.862
567.032
htm in 2010
35
Geconsolideerde winst-en-verliesrekening 2010 HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
2010
2009
Overheidsbijdragen lijndienstvervoer
[10]
128.694
126.337
Opbrengsten personenvervoer
[11]
111.673
107.409
Overige opbrengsten
[12]
15.332
17.442 255.699
Mutatie geactiveerde eigen productie
[13]
Som der bedrijfsopbrengsten
251.188
5.162
8.866
260.861
260.054
Personeelskosten
[14]
136.275
141.570
Afschrijvingen
[15]
34.677
37.515
Overige kosten
[16]
70.389
Som der bedrijfslasten
Financiële lasten en baten
[17]
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen Resultaat deelnemingen na belastingen Netto resultaat
78.984 241.341
[18]
258.069
16.133
15.917
257.474
273.986
3.387
-13.932
-247
316
-
-19
3.140
-13.635
htm in 2010
36
Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2010 HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
2010
2009
KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN
Bedrijfsresultaat (voor financiële lasten en baten) Afschrijvingen
[15]
Dotatie voorzieningen
[7]
1.233
Onttrekking voorzieningen
[7]
-3.605
Veranderingen in voorzieningen
19.520
1.985
36.311
37.009 803 -3.517
-2.372
-2.714
Vorderingen
[4]
Voorraden
[3]
-135
1.333
Kortlopende schulden
[9]
6.051
34.853
264
Veranderingen in werkkapitaal
10.043
6.180
46.229
Rentebaten
[17]
4.004
3.636
Rentelasten
[17]
-20.137
-19.552
-
-19
Deelnemingen Belastingen
[18]
-247
Kasstroom uit overige activiteiten Kasstroom uit operationele activiteiten
316 -16.380
-15.620
43.259
66.890
KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN
Verwerving in groepsmaatschappijen
[2]
46
-335
Investeringen in materiële vaste activa
[1]
-48.902
-47.928
Desinvesteringen materiële vaste activa
[1]
13.407
1.179
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
-35.451
-47.085
KASSTROOM UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN
Ontvangsten uit langlopende schulden
[8]
13.000
63.975
Aflossingen langlopende schulden
[8]
-21.183
-59.941
Leasecontract
[8]
195
-22
[23]
-
Dividend Kasstroom uit financieringsactiviteiten Netto kasstroom Beginstand liquide middelen
[5]
Mutatie Eindstand liquide middelen
[5]
-514 -7.988
3.498
-180
23.304
32.866
9.562
-180
23.304
32.686
32.866
htm in 2010
37
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Algemene toelichting
De activiteiten van HTM Personenvervoer N.V. betreffen met name het openbaar vervoer met Rail, RandstadRail en Bus in de regio Den Haag. Commerciële activiteiten betreffen besloten vervoer per bus, taxivervoer en consultancy. De hoofdvestiging van HTM Personenvervoer N.V. is gevestigd aan de Fluwelen Burgwal 58 te Den Haag.
Groepsverhoudingen
HTM Personenvervoer N.V. staat aan het hoofd van de groep HTM Personenvervoer N.V. te Den Haag.
Verbonden partijen
Het betreft partijen welke een beleidsbepalende invloed kunnen uitoefenen in een andere partij, dan wel invloed van betekenis kunnen uitoefenen op het zakelijke en financiële
beleid van de andere partij. Als verbonden partij is aan te merken de gemeente Den Haag (aandeelhouder van HTM Personenvervoer N.V.).
Schattingen
Bij toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt de leiding van HTM Personenvervoer N.V. zich verschillende oordelen en worden schattingen gemaakt die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen
bedragen. Indien het voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht nood-
zakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.
Vergelijking met voorgaand jaar
De grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ten opzichte van het voorgaande boekjaar niet gewijzigd.
htm in 2010
38
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Grondslagen voor consolidatie Consolidatie
In de consolidatie worden de financiële gegevens opgenomen van HTM Personenvervoer N.V. en deelnemingen waarin zij al dan niet rechtstreeks beslissende zeggenschap uitoe-
fent. Bij de consolidatie worden activa, passiva en de posten van de winst- en verliesrekening voor 100% meegenomen. Onderlinge vorderingen, schulden en transacties worden geëlimineerd.
De in de consolidatie begrepen vennootschappen zijn:
HTM Railinfra B.V.
100%
Den Haag
HTM RandstadRailvoertuigen B.V.
100%
Den Haag
HTM Commercial Actions B.V.
100%
Den Haag
• HTM Specials B.V.
100%
Den Haag
• Vreugdetours B.V.
100%
Maasdijk
• Personenvervoer Drechtsteden B.V.
100%
Dordrecht
• Lotax Taxibedrijf B.V.
100%
Dordrecht
• HTM Services B.V.
100%
Den Haag
• HTM Vastgoed B.V.
100%
Den Haag
• HTM Consultancy B.V.
100%
Den Haag
• HTM International B.V.
100%
Den Haag
Stadsvervoer Dordrecht B.V.
100%
Dordrecht
6,25%
Amersfoort
Niet geconsolideerde deelnemingen van HTM Commercial Actions B.V. zijn:
• Trans Link Systems B.V. • Mena Rail
2%
Cairo/Egypte
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening
Bij het opstellen van de vennootschappelijke winst- en verliesrekening is gebruik gemaakt van de vereenvoudigingen zoals bedoeld in artikel 402 Titel 9 boek 2 BW.
htm in 2010
39
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Grondslagen voor waardering van activa en passiva Algemeen
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitge-
geven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. De jaarrekening is opgesteld in duizenden euro’s.
Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen verkrijging- of vervaardi-
gingprijs, zoals hierna toegelicht. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen geamortiseerde kostprijs.
In de balans, de winst- en verliesrekening en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen. Met deze referenties wordt verwezen naar de toelichting.
Materiële vaste activa
Materiële vaste activa zijn gewaardeerd op de aanschafwaarde, vermeerderd met aankoopkosten, betaalde rente aan financiële instellingen over termijnbetalingen voor in aanbouw
zijnde voertuigen, verminderd met lineaire afschrijvingen op basis van de geschatte levensduur, of lagere marktwaarde. In het jaar van aanschaf wordt naar rato afgeschreven.
De materiële vaste activa waarvan de vennootschap krachtens een financiële leaseovereenkomst de economische eigendom heeft, worden geactiveerd.
De uit de financiële leaseovereenkomst voortkomende verplichting wordt als schuld verantwoord.
De in de toekomstige leasetermijnen begrepen interest wordt gedurende de looptijd van de financiële leaseovereenkomst ten laste van het resultaat gebracht.
Werken in uitvoering en bestelling zijn gewaardeerd tegen materiaal- en arbeidskosten, verhoogd met een opslag voor indirecte kosten en rente, alsmede kosten betaald aan derden.
De egalisatierekening investeringssubsidies wordt in mindering gebracht op de materiële
vaste activa. Het betreft met name overheidsbijdragen voor railinfrastructuur. De afschrijvingen op de activa gefinancierd met deze overheidsbijdragen komen ten laste van de exploitatierekening. Toerekening van de investeringssubsidies aan het resultaat vindt
plaats op basis van de gebruiksduur van de betreffende activa. In de egalisatierekening worden ook ontvangen bijdragen van het Stadsgewest Haaglanden en de gemeente Den Haag opgenomen voor de in opdracht van die publieke organen uitgevoerde railinfrastructurele werken.
Financiële vaste activa Deelnemingen
Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van
betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Wanneer 20% of meer van de stemrechten uitgebracht kan worden, wordt ervan uitgegaan dat er invloed van betekenis is.
De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor
aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming.
htm in 2010
40
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden
gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een bijzondere waardevermindering vindt waardering plaats tegen de realiseerbare waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de winst-en-verliesrekening. Leningen u/g en vorderingen
Verstrekte leningen en overige vorderingen zijn primaire financiële activa met vaste of
bepaalbare betalingen die niet op de actieve markt zijn genoteerd. De leningen u/g worden opgenomen tegen de geamortiseerde kostprijs volgens de effectieve rentemethode.
De vorderingen worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen.
Bijzondere waardevermindering van vaste activa
Indien wordt vastgesteld dat een bijzondere waardevermindering die in het verleden
verantwoord is, niet meer bestaat of is afgenomen, dan wordt de toegenomen boekwaarde van de desbetreffende activa niet hoger gesteld dan de boekwaarde die bepaald zou zijn indien geen bijzondere waardevermindering voor het actief zou zijn verantwoord.
Voorraden
Voorraden materialen en reserve-onderdelen zijn gewaardeerd tegen de gemiddelde inkoopprijs onder aftrek van een voorziening voor incourantheid.
Vorderingen
Vorderingen zijn gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs onder aftrek van eventuele voorzieningen wegens oninbaarheid.
Liquide middelen
Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Voorzieningen Voorzieningen
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.
De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die
noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij anders vermeld. Latente belastingverplichtingen
Latente belastingvorderingen en -verplichtingen worden opgenomen voor tijdelijke
verschillen tussen de waarde van de activa en passiva volgens fiscale voorschriften ener-
zijds en de boekwaarden die in deze jaarrekening gevolgd worden anderzijds. De berekening van de latente belastingvorderingen en -verplichtingen geschiedt tegen de
belastingtarieven die op het einde van het verslagjaar gelden, of tegen de tarieven die in de komende jaren gelden, voor zover deze al bij wet zijn vastgesteld.
Latente belastingvorderingen uit hoofde van verrekenbare verschillen en beschikbare voorwaartse verliescompensatie worden opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er
toekomstige fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee verliezen kunnen worden gecom-
penseerd en verrekeningsmogelijkheden kunnen worden benut. Latente belastingverplichtingen worden gewaardeerd op nominale waarde, tenzij anders vermeld.
htm in 2010
41
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Bedrijfstakpensioenfonds
HTM Personenvervoer N.V. en HTM Specials B.V. kennen een zogenoemd toegezegd-pensioenregeling bij een bedrijfstakpensioenfonds (Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds en St. Bpf Beroepsvervoer).
Volgens Richtlijn 271 mag deze regeling worden verwerkt als een toegezegde-bijdrageregeling.
Hierbij is een pensioen toegezegd aan het personeel op de pensioengerechtigde leeftijd,
afhankelijk van leeftijd, salaris en dienstjaren. HTM Personenvervoer N.V. en HTM Specials
B.V. hebben in geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen, anders dan hogere toekomstige premies.
Afgeleide financiële instrumenten
HTM Railinfra B.V. en HTM RandstadRailvoertuigen B.V. passen kostprijshedge-accounting
toe voor de renteswaps die ervoor zorgen dat bepaalde variabel rentende schulden worden omgezet in vastrentende leningen. Het ineffectieve deel van de waardeveranderingen van
de renteswaps wordt verantwoord in de winst-en-verliesrekening onder de financiële baten en lasten.
Risico’s
HTM Personenvervoer N.V. loopt als gevolg van haar bedrijfsactiviteiten krediet-, markt-,
rente-, liquiditeits- en kasstroomrisico’s. In de operationele activiteiten worden, voor zover
door HTM Personenvervoer N.V. zelf beïnvloedbaar, continue beheersmaatregelen genomen om deze risico’s op een aanvaardbaar niveau te houden.
htm in 2010
42
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Grondslagen voor bepaling van het resultaat Algemeen
Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde
prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd, verliezen reeds zodra zij voorzienbaar zijn.
Bedrijfsopbrengsten Overheidsbijdragen lijndienstvervoer
De overheidsbijdrage voor het openbaar vervoer is gebaseerd op de exploitatieovereenkomst tussen HTM en de opdrachtgever Stadsgewest Haaglanden. Deze overeenkomst
wordt jaarlijks geactualiseerd op grond van de doorgevoerde wijzigingen in het voorzieningenniveau.
Opbrengsten personenvervoer • Plaatsbewijzen
In deze post is begrepen het aandeel van HTM in de landelijke opbrengst van verkochte plaatsbewijzen. Dit aandeel is bepaald op basis van verdeelsleutels vastgesteld onder verantwoordelijkheid van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. De definitieve
opbrengst van verkochte plaastbewijzen over enig boekjaar wordt in de loop van het
hierop volgend jaar verwacht. De in de jaarrekening verantwoorde opbrengst verkoop OV-toegangsbewijzen is een zo betrouwbaar mogelijke inschatting, gebaseerd op de laatst bekende informatie bij het opstellen van de jaarrekening. • Studentenkaart
Onder de opbrengsten is tevens begrepen het aan HTM toegerekende aandeel voor
opbrengstenderving van de OV-jaarkaart voor studenten. De effecten van de definitieve
afrekeningen worden verwerkt in het desbetreffende boekjaar waarin deze plaatsvinden. • OV-chipkaart
Na de introductie bij HTM in het laatste kwartaal van 2009 heeft het gebruik van de
OV-chipkaart in 2010 een gestage groei laten zien. In een normale Wroov verdelingssituatie zouden de opbrengsten van deze kaart voor 100% aan HTM toegedeeld worden.
Doordat we echter binnen de regio Zuid-Holland te maken hebben met een specifieke
verdelingsvorm (‘regionale bevriezing’) worden deze opbrengsten te samen met de NVB opbrengsten door het Wroov systeem verdeeld. Pas na beëindiging van deze verdelingsvorm zullen de door HTM gerealiseerde OV-chipkaartopbrengsten voor 100% bij HTM blijven.
• Besloten vervoer
De opbrengsten uit besloten vervoer zijn nagenoeg volledig contractueel vastgelegd.
Overige opbrengsten
Opbrengsten uit het verlenen van diensten geschieden naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de verrichte diensten tot aan de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten.
htm in 2010
43
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Mutatie geactiveerde eigen productie
Onder geactiveerde eigen productie worden verantwoord de verandering van de te acti-
veren kosten voor de fabricage, wijziging of completering van kapitaalgoederen en magazijnartikelen.
Subsidies
HTM Personenvervoer N.V. verwerkt op het moment van de daadwerkelijke ontvangst de subsidies in het resultaat, met uitzondering van de investeringssubsidies .
Kosten
De kosten worden bepaald op historische basis, met inachtneming van de hiervoor
vermelde grondslagen voor waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.
(Voorzienbare) verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het
einde van het boekjaar worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden en wordt voldaan aan de voorwaarden voor het opnemen van voorzieningen.
Financiële lasten en baten
Financiële lasten en baten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva.
Betaalde boeterente bij conversie van langlopende leningen wordt geamortiseerd gedurende de periode tot aan de oorspronkelijke aflossing respectievelijk tot aan het tijdstip
van renteherziening. De amortisatie is opgenomen onder kosten van geldleningen op lange termijn.
Belastingen
De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winst- en verliesrekening, rekening houdend met beschikbare, fiscaal compensabele
verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van niet-aftrekbare kosten.
Tevens wordt rekening gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belastingvor-
deringen en latente belastingschulden uit hoofde van wijzigingen in het te hanteren belastingtarief.
De commerciële deelnemingen van HTM Personenvervoer N.V. vallen onder het regime van de vennootschapsbelasting.
htm in 2010
44
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.
Ontvangen en betaalde rente, en winstbelasting zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten.
htm in 2010
45
Toelichting op de geconsolideerde balans HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
VASTE ACTIVA
1. Materiële vaste activa Terreinen en gebouwen incl. installaties Rijdend materieel Bedrijfsauto’s Machines en inventaris Spoorbaan en bovenleiding met toebehoren
40.665
43.072
234.919
248.889
2.818
3.330
32.483
33.082
188.951
Egalisatierekening investeringssubsidies
196.416 499.836
524.789
-50.958
-59.144
Werken in uitvoering en bestelling Investeringssubsidies
-5.800
-951
Overige
54.045
33.246 48.245
32.295
497.123
497.940
htm in 2010
46
Toelichting op de geconsolideerde balans Het verloop van deze posten is als volgt:
Overzicht 1/3 in duizenden euro’s
Terreinen & gebouwen incl. installaties
Rijdend materieel
Bedrijfsauto’s
96.720
443.247
7.198
-53.649
-194.358
-3.868
43.071
248.889
3.330
200
13.858
798
-267
-24.402
-407
186
12.124
172
-2.525
-17.179
-1.075
-
1.629
-
-2.406
-13.970
-512
VASTE ACTIVA
1. Materiële vaste activa Aanschafwaarde per 31 december 2009 Af: Afschrijvingen t/m 2009 Boekwaarde per 31 december 2009 Mutaties 2010 Activeringen Desinvesteringen aanschafwaarde Desinvesteringen cum. afschrijvingen Afschrijvingen Terug te nemen versterkte afschrijvingen
Aanschafwaarde per 31 december 2010 Af: Afschrijvingen t/m 2010 Boekwaarde per 31 december 2010
96.653
432.703
7.589
-55.988
-197.784
-4.771
40.665
234.919
2.818
De afschrijvingstermijnen van bovengenoemde materiële vaste activa zijn: • Gebouwen
50 jaar
• Gebouwen: installaties
5 - 20 jaar
• Rijdend materieel
8 - 30 jaar
• Bedrijfsauto’s
4 - 7 jaar
In het jaar van aanschaf wordt naar rato afgeschreven.
htm in 2010
47
Toelichting op de geconsolideerde balans HTM Personenvervoer N.V.
Overzicht 2/3
Machines & inventaris
Spoorbaan & bovenleiding met toebehoren
Egalisatierekening investeringssubsidies
49.585
344.198
-124.352
-16.503
-147.782
65.208
33.082
196.416
-59.144
in duizenden euro’s VASTE ACTIVA
1. Materiële vaste activa Aanschafwaarde per 31 december 2009 Af: Afschrijvingen t/m 2009 Boekwaarde per 31 december 2009 Mutaties 2010 Activeringen Desinvesteringen aanschafwaarde Desinvesteringen cum. afschrijvingen Afschrijvingen Terug te nemen versterkte afschrijvingen
Aanschafwaarde per 31 december 2010 Af: Afschrijvingen t/m 2010 Boekwaarde per 31 december 2010
5.148
13.933
-984
-45
-13.950
8.381
43
10.753
-5.994
-5.745
-18.201
6.783
-
-
-
-599
-7.465
8.186
54.688
344.181
-116.955
-22.205
-155.230
65.997
32.483
188.951
-50.958
De afschrijvingstermijnen van bovengenoemde materiële vaste activa zijn: • Machines en inventaris
3 - 15 jaar
• Spoorbaan en bovenleiding met toebehoren
10 - 20 jaar
• Egalisatierekening investeringssubsidies
10 - 20 jaar
In het jaar van aanschaf wordt naar rato afgeschreven.
htm in 2010
48
Toelichting op de geconsolideerde balans HTM Personenvervoer N.V.
Overzicht 3/3
Werken in uitvoering en bestelling
Totaal
Investeringssubsidies
Overige
-951
33.246
848.892
-
-
-350.952
-951
33.246
497.940
-5.833
54.736
48.902
984
-33.937
-
Desinvesteringen aanschafwaarde
-
-
-30.689
Desinvesteringen cum. afschrijvingen
-
-
17.284
Afschrijvingen
-
-
-37.942
in duizenden euro’s VASTE ACTIVA
1. Materiële vaste activa Aanschafwaarde per 31 december 2009 Af: Afschrijvingen t/m 2009 Boekwaarde per 31 december 2009 Mutaties 2010 Investeringen Activeringen
Terug te nemen versterkte afschrijvingen
Aanschafwaarde per 31 december 2010 Af: Afschrijvingen t/m 2010 Boekwaarde per 31 december 2010
-
-
1.629
-4.849
20.799
-817
-5.800
54.045
867.104
-
-
-369.981
-5.800
54.045
497.123
Ultimo 2010 bedraagt de geactiveerde bouwrente € 2,0 miljoen (2009: € 0,9 miljoen).
htm in 2010
49
Toelichting op de geconsolideerde balans HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
VASTE ACTIVA
2. Financiële vaste activa Deelnemingen Leningen u/g
3.838
3.525
-
357
3.838
3.882
Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt: Deelnemingen Stand 1 januari Lening geconverteerd in aandelen Kapitaalstorting
3.525
1.065
-
1.210
313
1.250
Stand 31 december
3.838
3.525
Leningen u/g Stand 1 januari Herziening Aflossing Rente
357
1.063
-
-793
-357
-
-
87
Stand 31 december Totaal financiële vaste activa
in duizenden euro’s
-
357
3.838
3.882
31 dec. 2010
31 dec. 2009
VLOTTENDE ACTIVA
3. Voorraden De post voorraden bestaat uit materialen en reserveonderdelen ten behoeve van: Railmaterieel
7.769
7.871
Busmaterieel
678
530
3.194
3.385
81
47
236
37
Infra Brandstof Overige Af: Voorziening voor incourantheid
11.958
11.870
-238
-285
11.720
11.585
htm in 2010
50
Toelichting op de geconsolideerde balans HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
VLOTTENDE ACTIVA
4. Vorderingen Debiteuren
13.666
15.368
Voorziening dubieuze debiteuren
-2.131
-2.376
Niet geconsolideerde deelneming Belastingen Consignatieverstrekking personeel
11.535
12.992
1
86
1.118
878
546
637
Te factureren werken voor derden
1.154
770
Overige vorderingen en overlopende activa
6.141
5.396
20.495
20.759
De vorderingen hebben een resterende looptijd < 1 jaar.
5. Liquide middelen Banken Callgeldleningen u/g Kas
32.589
12.760
-
20.000
97
106
32.686
32.866
De liquide middelen staan vrij ter beschikking van de vennootschap.
htm in 2010
51
Toelichting op de geconsolideerde balans HTM Personenvervoer N.V. PASSIVA
6. Groepsvermogen Voor een specificatie van het eigen vermogen wordt verwezen naar de toelichting op de vennootschappelijke balans. in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
7. Voorzieningen Personele voorzieningen
5.140
7.521
Overige voorzieningen Schade
556
Latente belastingverplichtingen
548
77
76 633
624
5.773
8.145
Looptijd < 1 jaar
1.942
3.517
Looptijd > 1 jaar
3.831
4.628
Waarvan:
Het verloop van de voorzieningen is als volgt:
Stand 1 januari Bij: dotaties
Personele voorzieningen
Overige voorzieningen
Totaal
7.521
624
8.145
1.224
9
1.233
Af: onttrekkingen
-3.605
-
-3.605
Stand 31 december
5.140
633
5.773
htm in 2010
52
Toelichting op de geconsolideerde balans Onder de personele voorzieningen zijn opgenomen: Jubileumuitkeringen
De voorziening jubileumuitkeringen is gevormd in verband met jubileumaanspraken voor
de komende 10 jaar, voortkomend uit CAO afspraken, er is gerekend met een disconteringsvoet van 3,0%, er is geen rekening gehouden met een verwachte gemiddelde salarisstijging.
AEP-premies
De voorziening Aanvullend-Extra-Pensioen (AEP-premies) heeft betrekking op het personeel van HTM dat onder de HTM-CAO valt en geboren is voor 1950. FPU
De voorziening aanvulling uitkering flexibele pensionering (FPU) heeft betrekking op voormalige medewerkers van HTM en SVD geboren tot 1 mei 1947 die tot 1 mei 2007 gebruik konden maken van de FPU CAO regeling. WAO/IP/WW
De voorziening WAO/IP/WW is gevormd in verband met personeel dat door een bedrijfsongeval arbeidsongeschikt verklaard is. Mobiliteitscentrum
De voorziening mobiliteitscentrum is gevormd in verband met noodzakelijke herstructureringen binnen enige afdelingen en de hieruit voortvloeiende financiële verplichtingen. Wachtgeldregeling
De voorziening wachtgeldregeling is gevormd voor personeelsleden die in de wachtgeldregeling vallen conform de CAO.
Onder de overige voorzieningen zijn opgenomen: Schade
De voorziening schade is gevormd door een raming van de verwachte economische
gevolgen van de schadeclaims, waaruit verplichtingen kunnen voortvloeien in verband met letselschaden.
Belastingverplichtingen
De voorziening voor latente belastingverplichtingen is gevormd voor verschillen tussen de bedrijfseconomische en fiscale afschrijvingsmethodiek.
htm in 2010
53
Toelichting op de geconsolideerde balans HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
PASSIVA
8. Langlopende schulden Een specificatie van de langlopende schulden is als volgt: Kredietinstellingen
346.108
354.290
223
29
346.331
354.319
3 tot 4 %
83.357
88.036
4 tot 5 %
261.448
262.755
5 tot 6 %
1.303
3.440
6 tot 7 %
-
59
346.108
354.290
Leasecontract Kredietinstellingen Specificatie naar rentepercentage:
Looptijd van de leningen 2-5 jaar
53.035
31.027
293.073
323.263
346.108
354.290
Aflossingen leningen binnen 1 jaar
54.992
59.941
Crediteuren
10.639
11.891
3.059
1.779
langer dan 5 jaar De reële waarde van de rentederivaten bedraagt ultimo 2010 € – 2,0 miljoen (in 2009: € – 2,2 miljoen).
9. Kortlopende schulden
Belastingen en premies sociale verzekeringen Pensioenpremies Overige schulden en overlopende passiva
1.533
1.485
62.489
51.566
132.712
126.662
De resterende looptijd van de kortlopende schulden is < 1 jaar
htm in 2010
54
Toelichting op de geconsolideerde balans Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Concessies
HTM beschikt over een concessie voor de exploitatie van Rail en RandstadRail in het Stads
gewest Haaglanden met een looptijd tot en met 2016. De concessie voor de exploitatie Bus heeft een looptijd van 1 januari 2009 tot en met 31 december 2011. HTM is in overleg met het Stadsgewest Haaglanden over verlenging van de busconcessie met maximaal 1 jaar.
Door het Stadsgewest Haaglanden is voor de periode 2011-2016 een eenmalige exploitatiebijdrage toegekend voor een bedrag van € 3,0 miljoen voor de invoering van de
OV-chipkaart. Van dit bedrag is € 0,2 miljoen ten gunste van het resultaat 2010 gebracht.
Vervoersverplichtingen
HTM heeft vervoerverplichtingen uit hoofde van aan reizigers verkochte jaarabonne-
menten. De vervoerverplichtingen uit hoofde van verkochte jaarabonnementen bedraagt circa € 10,0 miljoen.
Investeringsverplichtingen
In november 2008 heeft HTM RandstadRailvoertuigen B.V. de opdracht gegeven tot
aanschaf van nieuwe voertuigen. Voor deze nieuwe voertuigen is een verplichting aangegaan met een leverancier voor € 65,6 miljoen. In 2008 en 2010 zijn twee aanbetalingen
gedaan voor een totaalbedrag van € 36,1 miljoen. Hiervoor is een bankgarantie ontvangen.
De overige verplichtingen in het kader van de aanschaf van de nieuwe voertuigen bedragen € 3,4 miljoen.
Conform de vereisten voor de concessie voor de busexploitatie zal HTM Personenvervoer N.V. uiterlijk per 1 januari 2011 volledig overgaan op aardgasbussen. Bij een leverancier zijn
nieuwe bussen besteld, waarvan in 2009 de 1e tranche is aangeleverd en in 2010 de 2e tranche. De contractwaarde bedraagt € 40,0 miljoen.
Trans Link Systems B.V.
HTM Personenvervoer N.V. is een verplichting aangegaan voor 2011 ten behoeve van het
afdekken van de aanloopkosten van Trans Link Systems B.V.. De hoogte van de afnameverplichting wordt in 2011 vastgesteld.
Lening- en kredietfaciliteiten en bankgaranties
HTM RandstadRailvoertuigen B.V. beschikt over een leningfaciliteit ad € 69 miljoen, waarvan in 2010 € 35 miljoen als lening is afgesloten.
HTM Personenvervoer N.V. beschikt over een kredietfaciliteit van € 35,0 miljoen. Deze is nog niet aangewend.
Door derden zijn bankgaranties afgegeven voor een bedrag van € 221,6 miljoen.
Huurovereenkomsten
Uit hoofde van vier door HTM Personenvervoer N.V. afgesloten huurcontracten bestaat een jaarlijkse verplichting van circa € 1,5 miljoen.
Door Vreugdetours B.V. is een 10 jarig huurcontract afgesloten ter zake van het bedrijfspand. De huurprijs bedraagt in 2010 € 177k.
Door Personenvervoer Drechtsteden B.V. en/of Lotax Taxibedrijf B.V. zijn huurcontracten afgesloten ter zake van bedrijfspanden. De huurprijs bedraagt in 2010 € 78k.
De gemiddelde resterende looptijd van de hierboven vermelde huurcontracten is 4 jaar.
htm in 2010
55
Toelichting op de geconsolideerde balans Verplichtingen ten behoeve van groepsmaatschappijen
HTM vormt samen met haar dochtermaatschappijen een fiscale eenheid voor de
omzetbelasting. Binnen de HTM-Groep vormt HTM Commercial Actions B.V. samen
met haar dochtermaatschappijen een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. De vennootschappen zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de belastingschulden van die fiscale eenheid.
htm in 2010
56
Toelichting op de geconsolideerde winst-en-verliesrekening HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
2010
2009
BEDRIJFSOPBRENGSTEN
10. Overheidsbijdragen lijndienstvervoer Openbaar vervoer
117.320
114.446
Sociale Veiligheid
11.374
11.891 128.694
126.337
11. Opbrengsten personenvervoer Plaatsbewijzen
78.077
74.685
Studentenkaart
10.877
10.661
991
20
OV-chipkaart Besloten vervoer
21.728
22.043 111.673
107.409
12. Overige opbrengsten Reclame Werk voor derden
485
642
13.327
15.562
41
119
Woonhuizen en overig onroerend goed Bijdragen in exploitatie en overige inkomsten Boetes (exclusief deel ritprijs)
-9
16
1.488
1.103
13. Mutatie geactiveerde eigen productie
15.332
17.442
5.162
8.866
260.861
260.054
De bedrijfsopbrengsten zijn ten opzichte van vorig jaar met 0,3% gestegen. De in het buitenland gerealiseerde opbrengst bedraagt € 0,5 miljoen (2009: € 0,9 miljoen).
htm in 2010
57
Toelichting op de geconsolideerde winst-en-verliesrekening HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
2010
2009
BEDRIJFSLASTEN
14. Personeelskosten Salarissen
90.242
88.830
Pensioenlasten incl. FPU
13.879
13.563
Premie arbeidsongeschiktheidverzekering
4.508
4.248
Overige sociale lasten
6.013
5.930
Diverse personeelskosten
5.830
6.779
Mutatie verloftegoeden
1.418
1.345
Kosten gehuurd personeel
121.890
120.695
14.385
20.875
136.275
141.570
De bezoldiging met inbegrip van de pensioenlasten en andere uitkeringen van de huidige en gewezen bestuurders en commissarissen die in het boekjaar ten laste van de vennootschap en haar dochter- en groepsmaatschappijen zijn gekomen, bedragen € 627.003 (2009: € 790.200) respectievelijk € 125.020 (2009: € 116.000). Het gemiddeld aantal werknemers gedurende het verslagjaar was 2.195 (2009: 2.174). Het aantal werknemers in het openbaar vervoer is 1.976 (2009: 1.947), in het besloten vervoer 219 (2009: 227). Er waren geen werknemers werkzaam in het buitenland.
in duizenden euro’s
2010
2009
BEDRIJFSLASTEN
15. Afschrijvingen Materiële vaste activa Terreinen en gebouwen incl installaties Rijdend materieel Bedrijfsauto’s Machines en inventaris
2.525
2.467
17.179
15.620
1.075
1.038
5.745
4.228
Spoorbaan en bovenleiding met toebehoren
18.201
18.944
Terug te nemen c.q. versterkte afschrijvingen
-1.631
1.741
Vrijval uit egalisatierekening investeringssubsidies
-6.783
-7.029
Verkoopresultaat
36.311
37.009
-1.634
506
34.677
37.515
htm in 2010
58
Toelichting op de geconsolideerde winst-en-verliesrekening HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
2010
2009
BEDRIJFSLASTEN
16. Overige kosten Materiaalverbruik
8.810
9.519
Energieverbruik
11.579
12.236
Onderhoud en reparatie door derden
22.691
29.187
299
1.267
Belastingen, rechten en verzekeringen Huur roerende en onroerende goederen Overige
4.107
3.656
22.903
23.119
70.389
78.984
Accountantskosten
Ten laste van het boekjaar gebrachte kosten voor de externe accountant en de accoun-
tantsorganisatie, genoemd in artikel 1, eerste lid, onder a en e, van de Wet toezicht accountantsorganisaties, zijnde PwC Accountants N.V. zijn als volgt: Controle van de jaarrekening Andere controlewerkzaamheden Fiscale advisering Andere niet-controlediensten
in duizenden euro’s
215
245
35
37
195
50
-
-
445
332
2010
2009
BEDRIJFSLASTEN
17. Financiële lasten en baten Rentelasten Rente van langlopende leningen Overige rentelasten, inclusief toegerekende rente
19.889
18.506
248
1.046 20.137
Af: Rentebaten
19.552
-4.004
-3.636
16.133
15.917
htm in 2010
59
Toelichting op de geconsolideerde winst-en-verliesrekening HTM Personenvervoer N.V. 18. Belastingen
Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
HTM Personenvervoer N.V., HTM Railinfra B.V., HTM RandstadRailvoertuigen B.V. en Stadsvervoer Dordrecht B.V. zijn vrijgesteld voor de vennootschapsbelasting
HTM Commercial Actions B.V. vormt samen met de volgende vennootschappen een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting: • HTM Specials B.V.
• Vreugdetours B.V.
• Personenvervoer Drechtsteden B.V. • Lotax Taxibedrijf B.V. • HTM Services B.V.
• HTM Vastgoed B.V.
• HTM Consultancy B.V.
• HTM International B.V. De vennootschapsbelasting is in elk van de vennootschappen opgenomen voor dat deel dat de desbetreffende vennootschap als zelfstandig belastingplichtige verschuldigd zou zijn, rekening houdend met voor de vennootschap geldende fiscale faciliteiten.
De belastinglast in de winst- en verliesrekening over 2010 bedraagt € 247K (2009: € – 316K) en bestaat uit de volgende componenten:
in duizenden euro’s
2010
2009
BEDRIJFSLASTEN
Belastinglast huidig boekjaar
-176
384
-71
-68
Totaal belastingen
-247
316
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen
3.387
-13.932
Belastinglast huidig boekjaar
-176
384
Effectief belastingtarief
5,2%
2,8%
20-25,5%
20-25,5%
Correctie voorgaande jaren
Toepasselijk belastingtarief
Het effectieve belastingtarief wijkt af van het toepasselijke belastingtarief als gevolg
van het feit dat vier vennootschappen niet belastingplichtig zijn voor de vennootschaps
belasting, de fiscaal niet-aftrekbare rente ad € 509K en fiscaal niet-aftrekbare afschrijving ad € 24K.
htm in 2010
60
Vennootschappelijke balans per 31 december 2010 HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s, na voorgestelde resultaatverdeling
31 dec. 2010
31 dec. 2009
ACTIVA
Vaste activa Materiële vaste activa
[19]
141.074
149.193
Financiële vaste activa
[20]
4.150
5.614 145.224
154.807
Vlottende activa Voorraden
[21]
11.687
11.547
Vorderingen
[22]
33.470
40.509
Liquide middelen
[23]
27.128
27.626 72.285
79.682
217.509
234.489
PASSIVA
Eigen vermogen
[24]
81.046
77.906
Voorzieningen
[25]
5.645
8.070
Langlopende schulden
[26]
56.300
56.773
Kortlopende schulden
[27]
74.518
91.740
217.509
234.489
htm in 2010
61
Vennootschappelijke winst-en-verliesrekening 2010 HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
2010
2009
Overheidsbijdragen lijndienstvervoer
[28]
128.694
126.337
Opbrengsten personenvervoer
[29]
89.584
85.365
Overige opbrengsten
[30]
17.224
18.180 235.502
Mutatie geactiveerde eigen productie
[31]
Som der bedrijfsopbrengsten
229.882
5.148
8.817
240.650
238.699
Personeelskosten
[32]
125.343
130.401
Afschrijvingen
[33]
14.169
17.085
Overige kosten
[34]
95.617
Som der bedrijfslasten Financiële lasten/baten
[35]
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Resultaat deelnemingen na belastingen Netto resultaat
100.901 235.129
[36]
248.387
2.403
2.063
237.532
250.450
3.118
-11.751
22
-1.884
3.140
-13.635
htm in 2010
62
Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening Grondslagen voor waardering van activa en passiva Algemeen
De enkelvoudige jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke
bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de
jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling voor de enkelvoudige jaarrekening en de
geconsolideerde jaarrekening zijn gelijk. Voor de grondslagen van de waardering van
activa en passiva en voor de bepaling van het resultaat wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans en winst-en-verliesrekening.
htm in 2010
63
Toelichting op de vennootschappelijke balans HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
VASTE ACTIVA
19. Materiële vaste activa Terreinen en gebouwen incl. installaties
28.865
30.470
Rijdend materieel
64.836
73.673
Bedrijfsauto’s Machines en inventaris Spoorbaan en bovenleiding met toebehoren
1.839
2.406
32.247
32.641
3.236
Egalisatierekening investeringssubsidies
3.453 131.023
142.643
-100
-193
Werken in uitvoering en bestelling Gesubsidieerd Overige
-919 11.070
6.743 10.151
6.743
141.074
149.193
htm in 2010
64
Toelichting op de vennootschappelijke balans Het verloop van deze posten is als volgt:
Overzicht 1/3 in duizenden euro’s
Terreinen & gebouwen incl. installaties
Rijdend materieel
Bedrijfsauto’s
70.423
248.389
5.561
-39.953
-174.716
-3.155
30.470
73.673
2.406
192
11.891
219
-256
-23.564
-134
174
11.365
128
-1.715
-10.216
-780
-
1.687
-
-1.605
-8.837
-567
VASTE ACTIVA
19. Materiële vaste activa Aanschafwaarde per 31 december 2009 Af: Afschrijvingen t/m 2009 Boekwaarde per 31 december 2009 Mutaties 2010 Activeringen Desinvesteringen aanschafwaarde Desinvesteringen cum. afschrijvingen Afschrijvingen Terug te nemen versterkte afschrijvingen
Aanschafwaarde per 31 december 2010 Af: Afschrijvingen t/m 2010 Boekwaarde per 31 december 2010
70.359
236.716
5.646
-41.494
-171.880
-3.807
28.865
64.836
1.839
De afschrijvingstermijnen van bovengenoemde materiële vaste activa zijn: • Gebouwen
50 jaar
• Gebouwen: installaties
5 - 20 jaar
• Rijdend materieel
8 - 30 jaar
• Bedrijfsauto’s
4 - 7 jaar
In het jaar van aanschaf wordt naar rato afgeschreven.
htm in 2010
65
Toelichting op de vennootschappelijke balans HTM Personenvervoer N.V.
Overzicht 2/3
Machines & inventaris
Spoorbaan & bovenleiding met toebehoren
Egalisatierekening Investeringssubsidies
48.027
4.311
-279
in duizenden euro’s vaste ACTIVA
19. Materiële vaste activa Aanschafwaarde per 31 december 2009 Af: Afschrijvingen t/m 2009 Boekwaarde per 31 december 2009
-15.386
-858
86
32.641
3.453
-193
Mutaties 2010 Activeringen Desinvesteringen aanschafwaarde Desinvesteringen cum. afschrijvingen Afschrijvingen Terug te nemen versterkte afschrijvingen
Aanschafwaarde per 31 december 2010 Af: Afschrijvingen t/m 2010 Boekwaarde per 31 december 2010
5.072
-
-
-
-
-
-
-
-
-5.466
-217
93
-
-
-
-394
-217
93
53.099
4.311
-279
-20.852
-1.075
179
32.247
3.236
-100
De afschrijvingstermijnen van bovengenoemde materiële vaste activa zijn: • Machines en inventaris
3 - 15 jaar
• Spoorbaan en bovenleiding met toebehoren
10 - 20 jaar
• Egalisatierekening investeringssubsidies
10 - 20 jaar
In het jaar van aanschaf wordt naar rato afgeschreven.
htm in 2010
66
Toelichting op de vennootschappelijke balans HTM Personenvervoer N.V.
Overzicht 3/3
Werken in uitvoering en bestelling
Totaal
Gesubsidieerd
Overige
Aanschafwaarde per 31 december 2009
-
6.743
383.175
Af: Afschrijvingen t/m 2009
-
-
-233.982
Boekwaarde per 31 december 2009
-
6.743
149.193
-919
21.701
20.782
Activeringen
-
-17.374
-
Desinvesteringen aanschafwaarde
-
-
-23.954
Desinvesteringen cum. afschrijvingen
-
-
11.667
Afschrijvingen
-
-
-18.301
in duizenden euro’s vaste ACTIVA
19. Materiële vaste activa
Mutaties 2010 Investeringen
Terug te nemen versterkte afschrijvingen
Aanschafwaarde per 31 december 2010 Af: Afschrijvingen t/m 2010 Boekwaarde per 31 december 2010
-
-
1.687
-919
4.327
-8.119
-919
11.070
380.003
-
-
-238.929
-919
11.070
141.074
htm in 2010
67
Toelichting op de vennootschappelijke balans HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
-3.531
-3.553
7.681
9.167
4.150
5.614
vaste ACTIVA
20. Financiële vaste activa Deelnemingen Leningen u/g
Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt:
in duizenden euro’s
Stand 1 jan.
Dividend
Resultaat Stand 31 dec.
Deelnemingen HTM Commercial Actions B.V.
-3.637
-
22
-3.615
HTM Railinfra B.V.
26
-
-
26
HTM RandstadRailvoertuigen B.V.
25
-
-
25
Stadsvervoer Dordrecht B.V.
33
-
-
33
-3.553
-
22
-3.531
Stand 1 jan.
Verstrekking
9.167
-
-1.486
7.681
9.167
-
-1.486
7.681
in duizenden euro’s Leningen u/g HTM Commercial Actions B.V.
Aflossing Stand 31 dec.
htm in 2010
68
Toelichting op de vennootschappelijke balans Zowel de looptijd als het rente percentage van de leningen zijn contractueel vastgelegd.
in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
Specificatie naar rentepercentage: 4 tot 5 %
2.527
2.506
5 tot 6 %
3.834
4.759
6 tot 7 %
642
872
7 tot 8 %
678
1.030 7.681
9.167
Looptijd van de leningen: 1 jaar
887
-
2 – 5 jaar
-948
5.135
langer dan 5 jaar
7.742
in duizenden euro’s
4.031 7.681
9.167
31 dec. 2010
31 dec. 2009
Vlottende ACTIVA
21. Voorraden De post voorraden bestaat uit materialen en reserveonderdelen ten behoeve van: Railmaterieel
7.769
7.871
Busmaterieel
678
530
3.194
3.385
81
47
203
-1
Infra Brandstof Overige Af: Voorziening voor incourantheid
11.925
11.832
-238
-285
11.687
11.547
htm in 2010
69
Toelichting op de vennootschappelijke balans HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
Vlottende ACTIVA
22. Vorderingen Debiteuren
8.758
13.902
Voorziening dubieuze debiteuren
-244
-171
Groepsmaatschappijen Belastingen Consignatieverstrekking personeel
8.514
13.731
17.300
20.299
72
37
555
632
Te factureren werken voor derden
1.154
548
Overlopende activa
5.875
5.262
33.470
40.509
Vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van eventuele voorzieningen wegens oninbaarheid.
De vorderingen hebben een resterende looptijd < 1 jaar.
in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
Vlottende ACTIVA
23. Liquide middelen Banken Callgeldleningen u/g Kas
27.044
7.536
-
20.000
84
90
27.128
27.626
De liquide middelen staan vrij ter beschikking van de vennootschap.
htm in 2010
70
Toelichting op de vennootschappelijke balans HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
Geplaatst kapitaal
Overige reserves
Resultaat boekjaar
Totaal 2010
Totaal 2009
42.136
49.405
-13.635
77.906
92.055
Resultaat voorgaand boekjaar
-
-13.635
13.635
-
-
Dividenduitkering
-
-
-
-
-514
Resultaat boekjaar
-
-
3.140
3.140
-13.635
42.136
35.770
3.140
81.046
77.906
PASSIVA
24. Eigen vermogen Stand per 1 januari
Stand per 31 december
Aandelenkapitaal
Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bedraagt € 200 miljoen en is verdeeld in 2 miljoen aandelen, elk nominaal groot € 100. Geplaatst en volgestort zijn 421.362 aandelen, ofwel € 42.136K.
in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
PASSIVA
25. Voorzieningen Personele voorzieningen
5.089
7.522
556
548
5.645
8.070
Stand 1 januari
7.522
9.804
Bij: dotaties
1.174
937
Af: onttrekkingen
-3.607
-3.219
Stand 31 december
5.089
7.522
548
578
Schade
Het verloop van de voorzieningen is als volgt: Personele voorzieningen
Schade Stand 1 januari Bij: dotaties
8
-
Af: onttrekkingen
-
-30
556
548
Stand 31 december
htm in 2010
71
Toelichting op de vennootschappelijke balans HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
31 dec. 2010
31 dec. 2009
PASSIVA
26. Langlopende schulden Onderhandse leningen Specificatie naar rentepercentage: 3 tot 4 %
15.000
15.000
4 tot 5 %
41.300
41.773 56.300
56.773
Looptijd van de leningen: 2-5 jaar Langer dan 5 jaar
-
1.173
56.300
55.600 56.300
56.773
27. Kortlopende schulden Aflossingen leningen binnen 1 jaar
5.073
3.373
Crediteuren
9.687
11.483
-
29.731
2.807
1.353
Schulden groepsmaatschappijen Belastingen en premies sociale verzekeringen Pensioenpremies Overige schulden en overlopende passiva
1.338
1.362
55.613
44.438
74.518
91.740
De resterende looptijd van de kortlopende schulden is < 1 jaar.
htm in 2010
72
Toelichting op de vennootschappelijke balans Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Concessies
HTM beschikt over een concessie voor de exploitatie van Rail en RandstadRail in het
Stadsgewest Haaglanden met een looptijd tot en met 2016. De concessie voor de exploitatie Bus heeft een looptijd van 1 januari 2009 tot en met 31 december 2011. HTM is in onderhandeling over verlenging van de concessie met maximaal 1 jaar.
Door het Stadsgewest Haaglanden is voor de periode 2011-2016 een eenmalige exploitatiebijdrage toegekend voor een bedrag van € 3,0 miljoen voor de invoering van de
OV-chipkaart. Van dit bedrag is € 0,2 miljoen ten gunste van het resultaat 2010 gebracht.
Vervoersverplichtingen
HTM heeft vervoerverplichtingen uit hoofde van aan reizigers verkochte jaarabonne-
menten. De vervoerverplichtingen uit hoofde van verkochte jaarabonnementen bedraagt circa € 10,0 miljoen.
Kredietfaciliteiten en bankgaranties
HTM Personenvervoer N.V. beschikt over een kredietfaciliteit van € 35,0 miljoen. Deze is nog niet aangewend.
Bankgaranties zijn afgegeven voor een bedrag van € 126,0 miljoen.
Investeringsverplichtingen
Conform de vereisten voor de concessie voor de busexploitatie zal HTM Personenvervoer
N.V. uiterlijk per 1 januari 2011 volledig overgaan op aardgasbussen. Bij een leverancier zijn nieuwe bussen besteld, waarvan in 2009 de 1e tranche is aangeleverd en in 2010 de 2e tranche. De contractwaarde bedraagt € 40,0 miljoen.
Huurovereenkomsten
Uit hoofde van vier door HTM Personenvervoer N.V. afgesloten huurcontracten bestaat een jaarlijkse verplichting van circa € 1,5 miljoen.
De gemiddelde resterende looptijd van de hierboven vermelde huurcontracten is 4 jaar.
Verplichtingen ten behoeve van groepsmaatschappijen
HTM vormt samen met haar dochtermaatschappijen een fiscale eenheid voor de omzetbelasting.
De vennootschappen zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de belastingschulden van die fiscale eenheid.
htm in 2010
73
Toelichting op de vennootschappelijke winst-en-verliesrekening HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
2010
2009
BEDRIJFSOPBRENGSTEN
28. Overheidsbijdragen lijndienstvervoer Openbaar vervoer
117.320
114.446
Sociale Veiligheid
11.374
11.891 128.694
126.337
29. Opbrengsten personenvervoer Plaatsbewijzen
78.077
74.684
Studentenkaart
10.877
10.661
630
20
OV-chipkaart
89.584
85.365
30. Overige opbrengsten Reclame Werk voor derden Bijdragen in exploitatie en overige inkomsten Boetes (exclusief deel ritprijs)
485
642
15.259
16.419
-9
16
1.489
1.103 17.224
18.180
5.148
8.817
240.650
238.699
31. Mutatie geactiveerde eigen productie Mutaties gedurende het jaar
De bedrijfsopbrengsten zijn ten opzichte van vorig jaar met 0,8% gestegen. De omzet is geheel in Nederland gerealiseerd.
htm in 2010
74
Toelichting op de vennootschappelijke winst-en-verliesrekening HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
2010
2009
BEDRIJFSLASTEN
32. Personeelskosten Salarissen
82.496
80.922
Pensioenlasten incl. FPU
13.299
12.892
Premie arbeidsongeschiktheid
4.388
4.248
Overige sociale lasten
5.082
4.921
Diverse personeelskosten
5.559
6.434
Mutatie verloftegoeden
1.385
1.334
Kosten gehuurd personeel
112.209
110.751
13.134
19.650
125.343
130.401
Het gemiddeld aantal werknemers gedurende het verslagjaar was 1.976 (in 2009: 1.947) Alle werknemers zijn werkzaam in het openbaar vervoer. Er waren geen werknemers werkzaam in het buitenland.
in duizenden euro’s
2010
2009
BEDRIJFSLASTEN
33. Afschrijvingen Materiële vaste activa Terreinen en gebouwen incl installaties
1.715
1.661
10.216
8.801
780
691
5.466
3.883
Spoorbaan en bovenleiding met toebehoren
217
217
Af: Vrijval uit egalisatierekening investeringssubsidies
-93
-86
Rijdend materieel Bedrijfsauto’s Machines en inventaris
Terug te nemen c.q. versterkte afschrijvingen
-1.687
1.722 16.614
Verkoopresultaat
16.889
-2.445
196
14.169
17.085
htm in 2010
75
Toelichting op de vennootschappelijke winst-en-verliesrekening HTM Personenvervoer N.V. in duizenden euro’s
2010
2009
BEDRIJFSLASTEN
34. Overige kosten Materiaalverbruik
8.664
9.346
Energieverbruik
10.813
11.585
Onderhoud en reparatie door derden
22.318
27.778
-143
835
Huur roerende en onroerende goederen
35.706
35.376
Overige
18.259
15.981
95.617
100.901
Belastingen, rechten en verzekeringen
35. Financiële lasten en baten Rentelasten Rente van langlopende leningen
2.894
Overige rentelasten, inclusief toegerekende rente
2.380
259
480 3.153
Af: Rentebaten
2.859
-750
-796
2.403
2.063
-
1.341
22
-3.091
RESULTAAT
36. Resultaat deelnemingen na belastingen HTM Selected Services B.V. (liquidatieresultaat) HTM Commercial Actions B.V. Stadsvervoer Dordrecht B.V.
Directie
Raad van commissarissen
Drs. D.W. le Clercq, voorzitter
Ir. K.J. Noordzij MBA, voorzitter
P. Jansen MBA
Mw. A. van den Berg
T.G. Martin
Den Haag, 22 april 2011
-
-134
22
-1.884
Mw. Drs. M. de Zeeuw, plaatsvervangend voorzitter Drs. R. van Gijzel
Drs. Ir. J.M.L.M. Ingen Housz Ir. J.M. Kroon MBA
Mw. mr. D. van der Heem-Wagemakers Den Haag, 22 april 2011
htm in 2010
76
Overige gegevens HTM Personenvervoer N.V.
Regelingen inzake winstbestemming
In de statutenwijziging bij akte 29 juni 2007, zijn bepalingen omtrent de winstuitkeringen opgenomen in artikel 36. Hierin is in de lidnummers 3, 4 en 5 bepaald dat de winst ter
beschikking van de algemene vergadering staat. De Raad van Commissarissen doet jaarlijks aan de algemene vergadering een voorstel tot reservering van (een gedeelte van) de winst. Uitkering van winst geschiedt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is. De algemene vergadering kan besluiten tot uitkering van interim dividend
mits aan het vereiste van het eerste lid is voldaan blijkens een tussentijdse vermogensopstelling overeenkomstig het in de wet bepaalde.
Voorstel winstbestemming
De Raad van Commissarissen van HTM heeft de Algemene vergadering van
Aandeelhouders voorgesteld het netto resultaat ten gunste van het eigen vermogen te brengen.
htm in 2010
77
htm in 2010
78
htm in 2010
79
Colofon Dit is een uitgave van HTM Postbus 28503
2502 KM Den Haag
Concept en vormgeving Smidswater Fotografie
Aline Baggio Tekst
HTM, Den Haag
htm in 2010
80
