- 70 -
HOOFDSTUK 5 - Energie en water
HOOFDSTUK 5 Energie en water Gas en elektriciteit
Wat moet u weten alvorens u uw gas- en/of elektriciteitsmaatschappij kiest? Wat moet u weten alvorens u een gas- en/of elektriciteitsovereenkomst tekent?
73 73 74
Tegenover de leverancier of zijn tussenpersoon : blijf klant tegenover een verkoper Tegenover de leverancier of zijn tussenpersoon, één gouden regel : neem uw tijd en stel vragen Prijzen Duur van de overeenkomst Invloed op het milieu Waar vindt u informatie? Wat in uw overeenkomst moet staan Wat moet er absoluut in staan? Let op, niet alles is toegelaten
74 74
Ik wil “afzien van” mijn overeenkomst voor levering van gas en elektriciteit U wilt uw overeenkomst verbreken om van leverancier te veranderen? Wat gebeurt er wanneer u van leverancier verandert? Wat gebeurt er wanneer u verhuist? Wat gebeurt er met uw overeenkomst? Wat gebeurt er wanneer u uw overeenkomst op het ogenblik van de verhuis wilt opzeggen? De leverancier vraagt u een waarborg en openingskosten En bij problemen? Wat als u onder twee leveranciers ressorteert?
77 77 78 78 78 78
Hoe moet u uw gas- en/of elektriciteitsfactuur begrijpen? Hoe moet u uw gas- en/of elektriciteitsfactuur lezen? Hoe moet u uw factuur betalen? Bestaan er specifieke kortingen? Specifiek sociaal tarief Forfaitaire vermindering
80 80 81 81 81 82 82
Wat moet u weten wanneer u de gas- en/of elektriciteitsovereenkomst eenmaal hebt ondertekend?
Uw gas- en/of elektriciteitsfactuur
Hoe kan u uw gas- en elektriciteitsverbruik verminderen?
74 74 75 75 76 76 76
77
79 79
80
82
Slim verbruik Voor elektriciteit
82
- 71 -
HOOFDSTUK 5 - Energie en water 83 83 84 84 84 84
84 84 85 85 85 86 86 86
Koken Verwarming Verluchten en vermijden van vocht Warm water Een tip, regelmatige opneming van uw meterstanden De premies, ook een manier om uw verbruik en dus uw factuur te verlagen
U hebt problemen met uw gas- en elektriciteitsfactuur?
U betwist uw factuur U vermoedt een inbreuk in de leveringsprocedure van de leverancier U kan uw factuur niet meer betalen Afsluiten van gas en elektriciteit Wie is aansprakelijk voor de factuur? Uw vriend heeft gevraagd om de meter op uw naam te openen U scheidt als koppel en u hebt betaald
87
Verwarming met stookolie
88
Water
87 87
88 88 88 89
89 89 89
Wat is het Sociaal Verwarmingsfonds? Hoe betaalt u uw factuur indien deze te zwaar is?
U wilt uw factuur begrijpen Hoe gebeurt de jaarlijkse afrekening? U woont in een gebouw met slechts één meter? Een lek?
Wat moet u doen wanneer u verhuist? U kan uw waterfactuur niet betalen Afsluiting van het water?
90
Kortom, wat moet u onthouden?
92
De diensten die tot uw beschikking staan
- 72 -
HOOFDSTUK 5 Energie en water Leveringsovereenkomsten voor gas en elektriciteit? De aanbiedingen zijn talrijk. De verkooptechnieken ook, telefonisch, bij u thuis,… Deze overeenkomsten zijn niet altijd gemakkelijk te begrijpen… De facturen ook niet, trouwens. In het eerste deel van dit hoofdstuk proberen wij u wegwijs te maken en geven we u enkele tips. We gaan ook in op het verbruik en manieren om dit te beperken. We bekijken wat er gebeurt wanneer u uw facturen niet betaalt. In de twee volgende delen behandelen we specifiek de aankoop van stookolie (voor verwarming) en de waterfactuur.
Gas en elektriciteit Wat moet u weten alvorens u uw gas- en/of elektriciteitsmaatschappij kiest? 1 Sinds 2007 is de energiemarkt in Brussel “geliberaliseerd”, dat betekent dat verschillende maatschappijen u nu gas en elektriciteit kunnen leveren (bijvoorbeeld Electrabel, Nuon, Lampris, enz.). U kan uw “leverancier” dus kiezen. Indien u sinds de liberalisering (begin 2007) geen stappen hebt ondernomen, is uw leverancier Electrabel Customer Solutions, de “standaardleverancier” genoemd. In dat geval hebt u geen enkele keuze gemaakt, niet over de prijs, niet over de duur en niet over de invloeden op het milieu. Niet te verwarren met Sibelga die de distributeur of de “distributienetwerkbeheerder” blijft, dat wil zeggen dat hij alleen instaat voor de installaties : opening en sluiting van meters, aansluitingswerken, problemen in verband met lekken, enz. 1 Wettelijk kader Wet van 14/7/1991 betreffende de handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de consument. Officieuze coördinatie van 11/6/2008 waarin de specifieke procedures voor energieleveringen worden gepreciseerd. Gedragscode die door de leveranciers werd ondertekend voor de afstandsverkopen en verkopen buiten de onderneming.
- 73 -
HOOFDSTUK 5 - Energie en water Kunnen kiezen is uiteraard een goede zaak. Maar dat betekent ook dat het aanbod groter wordt en dat de leveranciers dingen om uw handtekening onder een nieuwe overeenkomst!.. En deze druk heeft vaak een weerslag op de consument… en dat bent u. Dus, om werkelijk een goede keuze te maken, geven wij u hierna heel wat belangrijke informatie.
Wat moet u weten alvorens u een gas- en/of elektriciteitsovereenkomst tekent? Tegenover de leverancier of zijn tussenpersoon : blijf klant tegenover een verkoper We stellen steeds vaker vast dat wanneer iemand van leverancier verandert, dit is omdat een verkoper een aantrekkelijkere prijs voorstelt. Wat? Minder duur bij een andere leverancier? Dus waarom zou u niet veranderen? Maar is dat de enige vraag die u zich moet stellen? Het is een verkooptechniek als een andere. Maar het werkt! Veel mensen tekenen wanneer ze worden gebeld of een huisbezoek krijgen. Dat noemen we “prospectie”, tijdens een bezoek bij u thuis, per telefoon, in de straat, bij uw werkgever of via internet. Als het dan toch een verkooptechniek is, blijf dan in uw rol van klant! En wanneer men u een nieuwe overeenkomst tegen een lagere prijs voorstelt, aarzel dan niet om vragen te stellen!
Tegenover de leverancier of zijn tussenpersoon, één gouden regel : neem uw tijd en stel vragen Prijzen Interessant weetje!
Alvorens u kiest, moet u zeker de prijzen vergelijken.
Indien u informatie vraagt, moet elke leverancier u binnen tien werkdagen een prijsofferte bezorgen, met vermelding van taksen, bijdragen en indexeringsformules. Deze prijsofferte is geen overeenkomst! Maar let op, het kan een overeenkomst worden wanneer u deze ondertekent en terugstuurt!
Sommige overeenkomsten stellen vaste prijzen voor, dat betekent dat de kWh (verbruikseenheid voor gas of elektriciteit, zoals geld wordt uitgedrukt in euro (€)) tijdens de volledige duur van de overeenkomst dezelfde zal zijn. Anderen stellen dan weer variabele prijzen voor, dit betekent dat de prijzen schommelen op basis van de markt. Dat kan een behoorlijk verschil opleveren : de energieprijzen schommelen immers zeer sterk. Aan het rekenen dan maar! Er bestaan sites voor prijsvergelijkingen. U vindt de adressen aan het einde van dit hoofdstuk. De dienst Energie van het Sociale Huis kan u eveneens helpen. Neem de tijd om u te informeren. Duur van de overeenkomst Naast het criterium van de prijs let u, zoals voor iedere overeenkomst, best op de duur van de overeenkomst. Er zijn twee mogelijkheden : ofwel een overeenkomst van bepaalde duur ofwel een overeenkomst van onbepaalde duur. Over het algemeen lopen de voorgestelde overeenkomsten één, twee of drie jaar. De overeenkomst van bepaalde duur is een overeenkomst met een einddatum en dus ook een einddatum voor de aan- en verkoopvoorwaarden. In dergelijke overeenkomst is vaak een “stilzwijgende verlenging” opgenomen, dit wil zeggen dat de overeenkomst blijft lopen wanneer u geen stappen onderneemt. Wees waakzaam, want op een bepaald ogenblik hebt u misschien zin om van leverancier te veranderen. De overeenkomst van onbepaalde duur, dit is een overeenkomst waarin vooraf geen duur wordt vastgelegd. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer uw leverancier Electrabel Customer Solutions, de “standaardleverancier”, is.
- 74 -
Waarom de ene of de andere? Welk verschil? Deze vragen hebben vaak met de prijs te maken. Een interessante prijs voor een onbepaalde of langere duur. Een bijzonder hoge prijs voor een bepaalde of kortere duur. Invloed op het milieu Dat noemen we “groene energie”. Hier gaat het natuurlijk om een zeer persoonlijke keuze die zowel filosofisch als politiek geïnspireerd is. Aan u de keuze.
Waar vindt u informatie? In de overeenkomst en de algemene voorwaarden daarvan.
Interessant weetje!
In hoofdstuk 1 “Consument (…)” > De contractuele regels > Waartoe verbindt u zich, p.10 en Wat niet in uw overeenkomst mag staan, p.13, legden we uit wat algemene voorwaarden waren, weet u nog? Het zijn de werkingsmodaliteiten van de overeenkomst met de gevolgen en procedure daarvan. Deze staan vaak in kleine letters helemaal achteraan de overeenkomst. Men neemt zelden de tijd om deze te lezen en nochtans zijn het deze voorwaarden die u met de leverancier verbinden!
Wanneer u geen overeenkomst hebt ondertekend (let op, dat is een verplichting!), wordt deze geannuleerd, zelfs indien u reeds facturen hebt ontvangen. Kortom, u wordt dan terugbetaald en de vorige leverancier neemt de levering over, zodra de technische middelen dit toelaten.
Belangrijk! U moet een overeenkomst ontvangen hebben. Dat is verplicht. De wetgever verplicht dat elke overeenkomst over energie, schriftelijk en ondertekend is. Concreet zijn er twee mogelijkheden : DD Indien u een overeenkomst via internet vraagt of ingaat op een telefonische offerte :
In dat geval moet de leverancier u een voorstel van een overeenkomst opsturen dat hij heeft ondertekend en waarin alle voorwaarden staan die in het volgende punt worden behandeld. Opdat een voorstel een overeenkomst wordt, moet u dit op uw beurt ondertekenen en terugsturen. Bewaar altijd een kopie voor uzelf!
- 75 -
HOOFDSTUK 5 - Energie en water DD Wanneer een verkoper bij u langskomt of u in de straat aanklampt :
De verkoper moet u een document laten ondertekenen indien hij een overeenkomst wil. Nadien moet de leverancier u de bevestiging van deze overeenkomst met een door hemzelf ondertekende kopie opsturen. Alle informatie die in het volgende punt wordt behandeld, moet hierin staan!
Belangrijk! Neem zoals voor iedere andere overeenkomst de tijd om de kleine lettertjes te lezen die u evenzeer binden als de gewone letters. Wanneer u alles hebt gelezen en akkoord gaat met wat er staat, klasseer ze dan. Zo niet, reageer!
Wat in uw overeenkomst moet staan Wat moet er absoluut in staan? Interessant weetje!
In de overeenkomst moeten staan :
Een advies? Vraag uw overeenkomst met daarop alle vermeldingen. Wacht niet op uw facturen om te reageren!
DD de datum en de manier waarop de overeenkomst werd onderschreven (per telefoon,
Voorbeeld : een leverancier neemt contact op met Dimitri per telefoon. Hij stelt hem een blijkbaar interessant tarief voor. Hij krijgt een bevestiging. En zonder prijs! Zonder overeenkomst! Onaanvaardbaar en onwettelijk! Reageer!
internet, enz…). Deze informatie is belangrijk omdat zij u “min” of “meer de tijd geeft om van uw overeenkomst af te zien, dit wil zeggen ze te annuleren;
DD de prijs (u bent maar beter geïnformeerd) en de betalingswijze (indien u bijvoorbeeld
voor een domiciliëring kiest);
DD de duur van de overeenkomst (u bent maar beter gewaarschuwd); DD de datum van de geplande verandering (alleen indien u hebt beslist uw vorige over-
eenkomst op te zeggen en op een precieze datum van leverancier te veranderen);
DDde EAN-code, dit is het identificatienummer dat al uw gegevens over uw meter en uw verbruik-
adres verzamelt (een nummer waarmee risico’s op vergissingen dus worden vermeden);
DD de bedenktijd, indien u van gedachte verandert. u hebt immers de mogelijkheid om
gedurende een bepaalde tijd van uw overeenkomst af te zien (of deze te annuleren) (let op, de bedenktijd varieert op basis van de plaats van de ondertekening). Voor meer informatie > lees het volgende punt > Wat moet u weten wanneer u de overeenkomst eenmaal hebt ondertekend > Ik wil van mijn overeenkomst afzien (…);
DD de contactgegevens voor elke klacht.
Let op, niet alles is toegelaten Interessant weetje! De directie van de Federale Overheidsdienst Economie is zeer waakzaam en zorgt ervoor dat de verkoopprocedures strikt worden toegepast. Misbruik wordt niet getolereerd!
De leveranciers die contacten leggen per telefoon of internet of bij u thuis prospecteren… gaan de verbintenis aan de gedragscode die zij allemaal hebben ondertekend, te respecteren. Bijvoorbeeld : DD zich duidelijk kenbaar maken en het doel van hun telefoontje (of bezoek) meedelen;
de verkoper zal bijvoorbeeld zijn badge en zijn foto tonen (hij mag zich geenszins voordoen als iemand die de meterstand komt opnemen);
DD ervoor zorgen dat u de draagwijdte van de ondertekening van een overeenkomst en
dus van uw verbintenis goed hebt begrepen;
DD de mensen die de gevolgen van de ondertekening van een overeenkomst niet begrij-
pen, niet dwingen (bijvoorbeeld door u een overeenkomst met een veel duurder tarief te laten ondertekenen dan uw huidig tarief);
DD u geen reclame toesturen indien u dit vraagt.
- 76 -
Wat moet u weten wanneer u de gas- en/of elektriciteitsovereenkomst eenmaal hebt ondertekend? Soms gebeurt het dat u iets ondertekent en zich dan pas realiseert dat u te snel bent geweest. U ontvangt de overeenkomst en u leest ze. De prijs en de duur zijn niet wat men u had gezegd. Kan u dan nog terug of de overeenkomst op een bepaald ogenblik stopzetten. Onder welke voorwaarden? We geven enkele antwoorden.
Ik wil “afzien van” mijn overeenkomst voor levering van gas en elektriciteit U ondertekende zopas een overeenkomst, maar u verandert van gedachte? Tenzij u hebt getekend in een van de verkooppunten van de leverancier zelf, kan u de overeenkomst nog steeds gratis annuleren indien u snel reageert. Dit noemen we de “bedenktijd”. Let op, deze termijn varieert op basis van het type van overeenkomst dat u hebt onderschreven. Concreet beschikt u over : DD 14 werkdagen indien u tekent buiten het bedrijf van de leverancier (een verkoper in
een supermarkt, bij u thuis…). De termijn begint op de dag van de ontvangst van de bevestiging die u naar de leverancier stuurt. Deze bevestiging moet de overeenkomst bevatten.
DD 12 werkdagen indien u per briefwisseling tekent (internet, e-mail,…). De termijn be-
gint eveneens op de dag van de ontvangst van de bevestiging die u naar de leverancier stuurt. Deze bevestiging moet de overeenkomst bevatten.
DD 7 werkdagen indien u een overeenkomst tekent die u telefonisch hebt gevraagd. Deze
keer begint de termijn op de dag waarop u uw ondertekende bevestiging opstuurt.
DD 0 dagen indien u tekent in een verkooppunt van de verkoper.
Belangrijk! Indien u het niet langer eens bent met de overeenkomst en u deze wilt annuleren, laat dit dan binnen bovenstaande termijnen per aangetekende brief weten. Bewaar een kopie.
U wilt uw overeenkomst verbreken om van leverancier te veranderen?
Interessant weetje!
Het is altijd mogelijk om uw overeenkomst te verbreken. U bent het niet meer eens met de aan- en verkoopvoorwaarden of u wilt gewoon van leverancier veranderen… De redenen daarvoor zijn alleen uw zaak.
Het is altijd mogelijk om uw overeenkomst op te zeggen. Doe dit per aangetekende brief zodat u een bewijs hebt van de stappen die u hebt ondernomen.
Concreet, opdat dit geldig zou gebeuren op de datum die u hebt uitgekozen, moet u rekening houden met een “bedenktijd” : DD van een maand voor een overeenkomst van onbepaalde duur. Het duurt nog een maand
alvorens uw overeenkomst definitief is afgesloten.
En het is gratis!
Deze termijn vangt aan op de 1e dag van de maand die volgt op de maand waarin Sibelga, de distributienetwerkbeheerder, over de verandering van leverancier werd ingelicht. Dat is ook zo wanneer uw huidige leverancier de standaardleverancier Electrabel Customer Solutions is.
DD van 2 maanden vóór het einde van de overeenkomst van bepaalde duur.
- 77 -
Te betalen prijs? Soms een kleine vergoeding.
HOOFDSTUK 5 - Energie en water
Dit is gratis indien u dit twee maanden vóór het in uw overeenkomst geplande einde doet. Daarvóór is het betalend : 3350 EUR indien u opzegt binnen 6 maanden die aan het einde van de overeenkomst
voorafgaan;
3375 EUR indien nog eerder.
Indien de modaliteiten in de algemene voorwaarden van uw overeenkomst voor u voordeliger zijn, is dit des te beter voor u! Dat is een bonus!
Wat gebeurt er wanneer u van leverancier verandert? Het is de nieuwe leverancier die alles regelt zodra de overeenkomst is getekend. Het is dus hij die moet controleren of de voorwaarden van de verandering correct zijn (ondertekening, datum van verandering indien u deze hebt vastgelegd, opzegtermijn,…). De nieuwe leverancier moet de overeenkomst bij de oude leverancier opzeggen. Het is ook hij die Sibelga van de verandering van leverancier op de hoogte brengt. Sibelga informeert op zijn beurt de vorige leverancier over de ondertekening van de nieuwe overeenkomst. Concreet, indien u van leverancier wilt veranderen, moet u ook uw keuze bevestigen door uw ondertekende overeenkomst op te sturen. Zo niet, kan de leverancier u geen gas en/of elektriciteit leveren. Het is dus uitgesloten dat u tegelijk onder 2 overeenkomsten ressorteert (lees ook verder > Bij problemen en wat als u onder 2 leveranciers ressorteert?, p.79). Dit is ook zo wanneer u bij uw leverancier van overeenkomst wil veranderen. Een uitzondering : indien de duur en de belangrijkste voorwaarden niet veranderen (de prijs en de opzegmodaliteiten, bijvoorbeeld). Interessant weetje! Wat is het EAN-nummer? Dat is een identificatienummer dat al uw gegevens in verband met uw meter en deze van uw verbruiksadres verzamelt. U vindt dit terug op uw factuur. Indien u het kwijt bent of het niet hebt, zal Sibelga, de distributienetwerkbeheerder, het u meedelen.
U moet alleen het EAN-nummer dat typisch is voor elke energiebron (gas of elektriciteit) meedelen. Concreet begint de nieuwe overeenkomst pas minstens een maand nadat u hebt getekend en altijd op de 1e van de maand te lopen.
Wat gebeurt er wanneer u verhuist? Wat gebeurt er met uw overeenkomst? Concreet loopt de overeenkomst zonder kosten voort op het nieuwe adres. Dat is het geval wanneer u een overeenkomst met een leverancier hebt getekend of u met de standaardleverancier werkt. Alleen de EAN-code verandert. Het overige blijft ongewijzigd : duur, prijsvoorwaarden… Kortom, u draagt uw ondertekende overeenkomst gewoon naar een nieuw verbruikadres over. Metrix komt dan uw meterstand opnemen. Deze wordt dan doorgegeven aan uw leverancier die een rekeningafsluiting zal factureren.
Interessant weetje! Indien u naar een ander gewest of naar het buitenland verhuist, naar een woning waar geen aparte meter staat of bij een andere consument die reeds een overeenkomst heeft, kan de leverancier u geen opzegvergoeding vragen.
Wat gebeurt er wanneer u uw overeenkomst op het ogenblik van de verhuis wilt opzeggen? Als u uw overeenkomst niet wil overdragen, kunt u ze verbreken met inachtneming van de opzeggingstermijn (lees een beetje hoger > Ik wil afzien van mijn overeenkomst (...) Let op, onderteken dan wel snel een nieuwe overeenkomst bij een andere leverancier! Wanneer u een nieuwe woning betrekt en vaststelt dat de meters openstaan, dat er dus gas en elektriciteit is, zou het verbruik door de leverancier kunnen worden beschouwd als frauduleus gebruik. Wanneer u de energie van uw nieuwe woning dus zonder overeenkomst blijft gebruiken, kan u dit een boete en een vergoeding wegens “frauduleus” gebruik kosten. Een dure grap!
- 78 -
Belangrijk! Om onaangename verrassingen te vermijden, heeft u er belang bij : • de stand van de meters aan de leverancier door te geven zodra u uw nieuwe woning betrekt. Daarvoor bestaat er een document. Bewaar een kopie zodat u geen verbruik van een andere klant kan worden aangerekend. Indien u daarentegen niets doet, zal de nieuwe huurder op uw rekening kunnen verbruiken. • uw werkelijk verbruik mee te delen. Controleer of uw factuur met uw verbruik overeenstemt. Uw vorig verbruikadres kan als vergelijkingspunt dienen. Twijfelt u? U kan vragen om uw voorzieningen te verhogen… dat is een manier om onaangename verrassingen te vermijden. Indien u bijvoorbeeld facturen van 100 EUR betaalde op uw vorig adres en uw leverancier u op uw nieuwe adres facturen van slechts 25 EUR stuurt! Vraag om uw voorschotten te verhogen. Zo niet, zou de jaarlijkse factuur wel eens hoog kunnen oplopen. De leverancier vraagt u een waarborg en openingskosten In sommige gevallen vragen de leveranciers een waarborg. Deze kan hoog zijn en moet vrij snel worden betaald. Dat is bijvoorbeeld zo wanneer u bij hen een onbetaalde factuur hebt uitstaan of onbetaalde facturen hebt gehad. Lees uw overeenkomst in dit verband en vraag informatie. Wanneer de overeenkomst eenmaal is ondertekend, bent u gebonden! Er kunnen ook openingskosten worden aangerekend (de sluitingskosten zijn daarentegen gratis). Maar deze zullen enkel worden gefactureerd wanneer er een technische interventie voor de opening nodig was. Bijvoorbeeld, wanneer de meters bij uw aankomst in uw nieuwe woning verzegeld waren. Zorg ervoor dat gas en elektriciteit op dezelfde dag worden geopend. Zo niet, verdubbelen de openingskosten. Indien u echter met de vorige bewoner hebt afgesproken dat u de meters op uw naam overneemt, is dit gratis. In dat geval tekent u met de vorige bewoner een specifiek document. Het is dus interessanter om met de vorige bewoner afspraken te maken voor de overname van de meters op uw naam alvorens deze worden afgesloten.
En bij problemen? Wat als u onder twee leveranciers ressorteert? Dat zou niet mogen gebeuren. Wanneer u van leverancier verandert, is het immers de nieuwe leverancier die voor alles instaat (lees ook hierboven > Wat gebeurt er wanneer u van leverancier verandert, p.77 & > Wat gebeurt er wanneer u verhuist, p.78). Wat gebeurt er wanneer een leverancier zich van naam of EAN-code heeft vergist?
- 79 -
HOOFDSTUK 5 - Energie en water Sibelga, de distributienetwerkbeheerder, moet dan controleren aan welke leverancier de EAN-code gekoppeld is. Dat kan soms maanden duren… Zodra u dit beseft, moet u naar Sibelga of naar een van beide leveranciers schrijven. Doe dit aangetekend zodat u een bewijs hebt. Het proces om dergelijk probleem op te lossen, heet “verzoening”. Over het algemeen is het de vorige leverancier die de overeenkomst overneemt, bijvoorbeeld wanneer Sibelga niet kan bewijzen dat u uw opzeg hebt gegeven.
Uw gas- en/of elektriciteitsfactuur Hoe moet u uw gas- en/of elektriciteitsfactuur begrijpen? Er bestaan twee soorten facturen : de tussentijdse facturen en de eindfacturen DD de tussentijdse facturen zijn voorzieningen (of voorschotten) : u betaalt over het alge-
meen een maandelijks vast bedrag vooraf op uw jaarlijkse regularisatiefactuur. Het is dus een gedeeltelijke betaling, zodat u op het ogenblik van de jaarlijkse afrekening niet uw volledige verbruik in een keer moet betalen.
Interessant weetje! In Evere worden de meters in maart opgenomen door de vennootschap Metrix (dochter van Sibelga).
Concreet, het is praktisch : voor verwarmingsgas, bijvoorbeeld, compenseren de voorschotten die in de zomer werden betaald, het grotere verbruik in de winter. DD de eindfactuur is op haar beurt gebaseerd op de staat van uw meters en dus op uw
werkelijke verbruik.
Deze ontvangt u eenmaal per jaar. Dat is de “regularisatiefactuur”. Concreet, in Evere krijgt u uw factuur in mei. Indien u van leverancier verandert of verhuist, krijgt u ook een eindfactuur. Dat is de factuur voor afsluiting van het verbruik op uw vorig adres…
Hoe moet u uw gas- en/of elektriciteitsfactuur lezen? Op een tussentijdse factuur vindt u : DD de verschillende gegevens op de eerste pagina : van de leverancier, het leveringsadres
en het factureringsadres van de klant. Deze informatie is belangrijk bij klachten, maar ook om te controleren of uw gegevens correct zijn. Bij defect moet u contact opnemen met uw distributienetwerkbeheerder (in Brussel is dat Sibelga). Ook zijn telefoonnummer staat op de factuur.
DD een datum en een factuurnummer die elke maand veranderen en een klantennummer
dat altijd hetzelfde blijft (kwestie van traceerbaarheid).
DD de EAN-code, dit is de identificatiecode die al uw gegevens over uw meter en uw
verbruikadres verzamelt. Deze zal u dus in elke fase van de overeenkomst (opening, sluiting, overdracht,…) worden gevraagd. Indien u deze niet terugvindt, kan Sibelga u daarbij helpen.
Interessant weetje! Lees ook de achterkant van uw overeenkomst. Hier vindt u namelijk de algemene voorwaarden met, bij achterstallige betaling, de rappel- en aanmaningskosten. Hou deze in de gaten, want ze kunnen hoog oplopen.
DD het te betalen bedrag en de vervaldatum van de betaling. Na deze datum worden rap-
pelkosten aangerekend.
Op de eindfactuur vindt u voor elke energiebron : DD de datum van de laatste opmeting en de begindatum van de verbruikperiode; DD de consumptie-indexen waarop de factuur is gebaseerd, dit wil zeggen de cijfers die
door de agent op uw meter zijn opgemeten.
- 80 -
Opgelet :
Indien de opmeting niet door Metrix werd gedaan, zal de factuur een raming zijn. Neem dan zelf uw meters op en vergelijk met de raming die werd gedaan.
Bij verandering van leverancier moet u de meterstanden aan de gekozen leverancier meedelen. Daarvoor bestaat een document. Vraag het. Stuur het aangetekend terug en bewaar een bewijs van de verzending. Dit kan nuttig zijn bij problemen (lees de rubriek “Belangrijk!” in Wat u moet weten wanneer u een overeenkomst hebt ondertekend (…) > Wat gebeurt er wanneer u verhuist?, p.79).
DD de berekening van het gefactureerde verbruik; DD de gefactureerde voorschotten (let op : ongeacht of deze al dan niet betaald zijn).
Bij niet-betaling preciseren sommige leveranciers het bedrag van de achterstallige betalingen (maar dit is niet verplicht).
Bij twijfel kan de cel Energie van het Sociale Huis u helpen om uw facturen te begrijpen.
Hoe moet u uw factuur betalen? Zelfs indien u altijd aan dezelfde maatschappij betaalt, verandert het factuurnummer toch. En wanneer u een storting doet, wordt het factuurnummer een “mededeling” die ook bij elke betaling verandert. Een advies? Noteer altijd de mededeling die de leverancier u in de briefwisseling met de factuur geeft. Zo vermijdt u dat uw betaling verloren gaat.
Interessant weetje! De vorige leverancier is verplicht u de afsluitingsfactuur gratis en binnen een redelijke termijn op te sturen. En indien u wordt terugbetaald? Dan moet de betaling gebeuren binnen 15 dagen vanaf de verzending van de afrekening. De leverancier mag geenszins de terugbetaling bijhouden om volgende voorschotfacturen te betalen. Doet hij dit wel, dan kan u een schadevergoeding vragen. Dat is vooral goed nieuws wanneer de terugbetaling zeer hoog is ten opzichte van de voorschotten op de toekomstige facturen. Stel u voor dat u een terugbetaling krijgt van 1 000 EUR en voorschotfacturen hebt van slechts 100 EUR. Gaat u de leverancier uw voorschot met die 1 000 EUR laten betalen?
Nog een advies? Bewaar en klasseer uw betalingsbewijzen. Wist u dat? Opgelet! Enkel uw rekeningafschrift of postoverschrijving geldt als betalingsbewijs. Een bankoverschrijving is geen bewijs. U moet immers bewijzen dat de storting wel degelijk van uw bankrekening werd gehaald. Indien u uw facturen moeilijk kan betalen, neem dan contact op met de dienst Energie van het Sociale Huis. U kan dan samen naar een oplossing zoeken.
Bestaan er specifieke kortingen? Specifiek sociaal tarief Er wordt een specifiek tarief toegekend indien u bepaalde vervangingsinkomsten (leefloon, gehandicaptenuitkering, IGO) ontvangt of gaat ontvangen. Dat is ook zo voor uw “ascendenten” (ouders, grootouders) of nakomelingen (kinderen, kleinkinderen) die onder uw dak wonen. Sinds 1/7/2009 wordt het systeem op federaal niveau beheerd door de Kruispuntbank van de Sociale zekerheid. In de praktijk zal u vanaf 1 januari 2010 geen attest meer moeten bezorgen. Voordelen DD Voor de elektriciteit : u betaalt geen bijdrage meer op de dagmeter en de elektriciteit
is gratis tot 500 kWh.
DD Voor gas dat niet voor de verwarming wordt gebruikt (bijvoorbeeld enkel om te koken) :
556 kWh gas is gratis.
- 81 -
Interessant weetje! Het zou kunnen dat u het niet eens bent met het bedrag dat op de afsluitings- of regularisatiefactuur wordt gevraagd. Deze kan ook te zwaar zijn om te betalen… Indien u per domiciliëring betaalt, beschikt u over een zeer korte termijn om zich te verzetten en gaat het geld dus ook zeer snel van uw rekening gaat! Reageer snel!
HOOFDSTUK 5 - Energie en water Interessant weetje! Twijfelt u? Controleer of het specifieke sociale tarief op uw jaarlijkse eindfactuur of op uw afsluitingsfactuur vermeld staat.
Dat is het gunstigste tarief op de Belgische markt. Deze prijs is dus bij alle leveranciers hetzelfde. Ze moeten deze overigens allemaal toepassen zodra ze vernemen dat u aan de voorwaarden voldoet. Controleer uw verbruik op basis van uw jaarlijkse afrekening indien u aan de voorwaarden voldoet. Vraag desgevallend informatie. Forfaitaire vermindering Een groot aantal gezinnen ondervindt moeilijkheden bij de betaling van de energiefacturen. Daarom besliste de federale overheid om een jaarlijkse vergoeding toe te kennen; dat noemen we de “forfaitaire vermindering”. In 2009 bedroeg deze 105 EUR (eenmalige vermindering per gezin). Aan welke voorwaarden moet u voldoen om deze te genieten? DD het belastbaar inkomen van uw gezin bedraagt minder dan 26 000 EUR. Dit bedrag is
indexeerbaar. Dit betekent dat dit bedrag op 1 juli 2009 steeg tot 26 520 EUR. Welk bewijs moet u leveren? De inkomsten van het jaar 2007.
DD U verwarmt zich met gas, elektriciteit, propaan in bulk, lamppetroleum (type C) of
stookolie.
DD U maakt geen gebruik van het Sociaal Verwarmingsfonds (vaak het Stookoliefonds
genoemd : lees het desbetreffende punt hierna, p.87) of van het specifieke sociale tarief (zie vorig punt, p.81).
Normaal ontving u het formulier bij uw jaarlijkse factuur. Indien u dit kwijt bent, wend u dan tot de FOD Economie.
Hoe kan u uw gas- en elektriciteitsverbruik verminderen? Slim verbruik We geven u enkele tips om uw dagelijks verbruik te verminderen. Voor elektriciteit DD Ontdooi regelmatig uw koelkast en diepvriezer. 5 mm ijsaanslag staat gelijk met 30%
meer elektriciteitsverbruik.
DD Stel de thermostaat van uw koelkast af op 4 of 5°C, die van de diepvriezer op –18°C. DD Gebruik spaarlampen; zo bespaart u 8 EUR per jaar en per lamp. Door 10 lampen van 60
watt te vervangen door 10 spaarlampen van 11 watt doet u na 1 000 uren een besparing van ongeveer 75 EUR.
DD Schakel de verklikkerlampjes van uw toestellen uit. Dit kan een besparing van 148 EUR
per jaar opleveren.
DD Stop uw wasmachine vol en was bij voorkeur met korte programma’s op lage temperatuur. DD Wacht tot voedsel is afgekoeld alvorens het in de koelkast te zetten (zo niet, bevor-
dert dit ijsaanslag).
DD Hebt u twijfels over het hoge verbruik van uw keukentoestellen? Er zijn controletoe-
stellen beschikbaar in het Stadscentrum (adres aan het einde van het hoofdstuk)
- 82 -
Koken DD Zet een deksel op uw kookpotten. U verbruikt tot driemaal minder energie. DD Gebruik een kookplaat van dezelfde grootte als uw kookpot.
Verwarming DD Controleer de omgevingstemperatuur : 19-20°C overdag wanneer u thuis bent, 15°C ’s
nachts. 1°C minder = 7% besparing.
DD Schakel de verwarming uit wanneer u de vensters opent of uw woning verlaat. DD Sluit deuren (en leg een “tochthond” in de winter) en overgordijnen = 25% besparing.
Laat de rolluiken naar beneden = 30 tot 60% besparing.
DD Bedek de radiatoren niet (bijvoorbeeld : gordijnen, boeken,…). DD Plaats een programmeerbare omgevingsthermostaat. Een automatische afstelling
betekent minder vergetelheid en dus meer besparing.
DD Installeer thermostatische kranen. Deze kunnen nuttig zijn in vertrekken waar u niet
permanent aanwezig bent (of waar u bijvoorbeeld gratis verwarmt via de lampen, het koken of daglicht, enz…).
DD Schakel het nachtlampje van uw verwarmingsketel of convector uit wanneer u langer
dan een dag weg bent = 120 m³/jaar = 35 EUR.
DD Ontlucht uw radiatoren (steeds op de benedenverdieping beginnen). DD Onderhoud uw verwarmingsketel regelmatig. Een slecht geregelde brander verhoogt
het verbruik met 20% en zelfs meer. Roetafzetting van 1 mm op de verwarmingswanden verhoogt het verbruik met minstens 3%.
DD Kies het juiste vermogen voor uw verwarmingsketel. Men kiest vaak ten onrechte een
te grote ketel. Het gevolg daarvan is een te korte verwarmingsperiode, met een plotse rendementsdaling en een onaangepaste temperatuur in de schoorsteen en dus condensatievorming.
DD Vraag aan een verwarmingsspecialist om de thermostaat van de verwarmingsketel
(thermische regulator van het warm water) en/of de omgevingsthermostaat af te stellen.
- 83 -
HOOFDSTUK 5 - Energie en water DD Indien u een balans wilt opmaken en belangrijke investeringen plant, is er een “energie-
audit” voorhanden. Hoe beginnen? Welke kost voor welk voordeel? Ook premies kunnen u hierbij helpen. Informeer u, u vindt adressen aan het einde van het hoofdstuk.
Verluchten en vermijden van vocht DD ’s Ochtends en ’s avonds verluchten door de vensters gedurende 5 minuten te openen.
Warm water DD Zet de temperatuur van uw boiler lager. Het grootste volume warm water wordt
gebruikt voor de hygiëne (bad, douche), namelijk maximum 40°C.
Een tip, regelmatige opneming van uw meterstanden Om uw verbruik beter te controleren en dus beter te beheersen, kan u zelf de evolutie van uw verbruik volgen door regelmatig uw opnemingen te volgen. Wat moet u concreet doen? Het is misschien wat technisch… maar vermenigvuldig het opgemeten verbruik met de prijs. Verminder het bekomen resultaat met de gestorte voorschotten. Vergeet niet dat u in de winter meer voor verwarming verbruikt. Het is ongetwijfeld een ruwe berekening omdat hieraan ook nog netkosten en bijdragen moeten worden toegevoegd, maar zo krijgt u toch een idee van de jaarlijkse factuur. Desgevallend kan de dienst Energie van het Sociale Huis u uitleggen hoe u te werk moet gaan. Wist u dat? U denkt dat u een lek hebt? Schakel al uw toestellen uit alvorens te gaan slapen. Neem uw meter op. Doe dit ’s ochtends opnieuw. Indien de meter bleef lopen, hebt u een lek!
De premies, ook een manier om uw verbruik en dus uw factuur te verlagen Interessant weetje! Zowel huurders als eigenaars kunnen premies krijgen. Bent u huurder, onderhandel dan over uw investering, bijvoorbeeld in de vorm van een vergoeding wanneer u vertrekt.
De Staat kent u verschillende premies toe om energie te besparen. Of het nu gaat om de aankoop van een droogkast of de isolatie van uw woning… de Staat moedigt privéinvesteringen met het oog op een CO2-verlaging (Kyoto-akkoorden) aan. Informeer u op federaal, regionaal of gemeentelijk niveau. In Evere kan u zich informeren bij de dienst stedenbouw en milieu van het gemeentebestuur. Wist u dat? Een sociale groene lening zonder interest, het bestaat! Er zijn bepaalde loonvoorwaarden waaraan u moet voldoen en er is een principeakkoord van Sibelga over de uit te voeren werken nodig. Informeer u!
U hebt problemen met uw gas- en elektriciteitsfactuur? U betwist uw factuur Verzamel alle bewijzen van uw betwisting en stuur een aangetekende brief naar uw leverancier. Indien het antwoord negatief is en dit u niet bevredigt, wend u dan tot de bemiddelingsdienst van de energieleverancier. Het adres moet in de algemene voorwaarden van uw facturen staan (lees ook de kleine lettertjes). Nog steeds niet tevreden? De FOD Economie kan uw klacht analyseren.
- 84 -
U vermoedt een inbreuk in de leveringsprocedure van de leverancier Het systeem is ingewikkeld en het is moeilijk te achterhalen tot wie u zich moet wenden. Op basis van de aard van het probleem zal dat Brugel, Sibelga of de FOD Economie zijn… Wend u tot de dienst Energie van het Sociale Huis of tot het callcenter van de FOD Economie om u wegwijs te maken. Deze stap is de moeite waard. Want, indien de inbreuk waarvan u het slachtoffer bent, reeds door de directie van de Federale Overheidsdienst Economie is erkend, wordt u onmiddellijk terugbetaald voor alle betaalde facturen en zal de overeenkomst met de eventuele vroegere leverancier onmiddellijk worden hersteld. Bijvoorbeeld, wanneer u facturen ontvangt terwijl u nog geen overeenkomst hebt ondertekend (zie ook Wat moet u weten wanneer u de overeenkomst hebt ondertekend (…) Wat gebeurt er wanneer u van leverancier verandert?, p.78)
U kan uw factuur niet meer betalen Indien u uw factuur voor gas of elektriciteit niet kan betalen op de geplande vervaldag, krijgt u een eerste rappelbrief. Daarna volgt een aanmaning. Deze brief zal u aangetekend worden verstuurd. Het is een belangrijke brief omdat dit het signaal voor het begin van een invorderingsprocedure is. Elke verstuurde brief leidt tot andere kosten. Deze kosten staan vermeld in de algemene voorwaarden van de facturen. Andere kosten mogen u niet worden aangerekend. Afsluiten van gas en elektriciteit Alvorens hij uw gas en elektriciteit afsluit, moet de leverancier een specifieke procedure volgen. Elk gewest past zijn eigen procedure toe. Hierna leest u wat het Brussels gewest besliste aangaande onbetaalde facturen2. DD Vanaf de aanmaning kan de leverancier de elektriciteitsbevoorrading voor de hoofd-
woonplaats beperken. Het vermogen kan dan worden beperkt tot 6 ampère of 1 380 watt. De elektriciteit zal niet worden afgesloten. U zal echter weinig elektrische toestellen tegelijk kunnen gebruiken.
DD De leverancier is verplicht het OCMW van de wanbetalingen op de hoogte te brengen.
Indien dit u stoort, vraag dan aan uw leverancier om uw naam niet te vermelden.
DD Het OCMW van Evere meldt iedereen schriftelijk dat de cel Energie ter beschikking staat
om tot een oplossing te komen. Het OCMW kan bijvoorbeeld vragen dat het vermogen wordt verhoogd tot maximum 4 600 watt of 20 ampère voor een maximumperiode van 6 maanden.
DD Sommige personen krijgen meer bescherming. Dat zijn de zogenaamde “beschermde
klanten”. Dit statuut wordt toegepast wanneer u het sociale tarief geniet, wordt gevolgd in het kader van een schuldbemiddeling of wanneer u een collectieve schuldvereffening hebt ingeleid (lees hoofdstuk 8 “U kan niet meer betalen > Een oplossing voor schuldoverlast, schuldbemiddeling, p.135). Soms gaat het OCMW of Brugel ermee akkoord om u dit statuut onder bepaalde voorwaarden te geven.
2 Wettelijk kader : beschikking van 14 december 2006 tot wijziging van de beschikkingen van 19/7/1991 en 1/4/2004 betreffende de organisatie van de elektriciteits- en gasmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en tot goedkeuring van de beschikking van 11/7/1991 betreffende het recht op de minimumlevering van elektriciteit en de beschikking van 11/3/1999 tot invoering van preventiemaatregelen voor het afsluiten van gas voor huishoudelijk gebruik.
- 85 -
Interessant weetje! U kan de factuur niet betalen voor de geplande vervaldag? Opgelet voor de mededeling! U bent met de leverancier een terugbetalingsplan aangegaan. Hij heeft dat aanvaard. Vraag hem welke specifieke mededeling u op elke overschrijving moet noteren. Zo niet, is het alsof u geen terugbetalingsplan met hem bent aangegaan. De leverancier zal ervan uitgaan dat het gaat om de oudste betaling. En uw betaling zal dus misschien niet worden gebruikt waarvoor u dacht… sommige facturen blijven dan onbetaald en u zal rappel- en aanmaningskosten moeten betalen!
HOOFDSTUK 5 - Energie en water
Concreet : Met het statuut van beschermde klant is zowel een gunstiger tarief (het specifieke sociale tarief dat van toepassing is) (lees hierboven Uw gas- en elektriciteitsfactuur > Bestaan er specifieke kortingen, p.81) als een verhoging van het vermogen tot 20 ampère of 4 600 watt mogelijk. Dit gebeurt op initiatief van het OCMW.
Gevolg : de overeenkomst met de leverancier wordt opgeschort. Voortaan stuurt Sibelga u uw nieuwe verbruiksfacturen (maandelijks voorschot en jaarlijkse factuur). Wanneer de schuld eenmaal is afbetaald, wordt de leveringsovereenkomst hervat.
Belangrijk! Indien u de voorgestelde terugbetaling respecteert, kunnen gas en elektriciteit niet worden afgesloten. DD Indien u voor de rechter wordt geroepen (dit heet een “dagvaarding”), ga er dan naartoe.
Stel een terugbetaling voor die voor u haalbaar is. Het is beter dat u uw eigen voorstel kan respecteren in de wetenschap dat u nog verbruiksfacturen moet betalen. De rechter zal naar uw argumenten luisteren. Voor meer informatie over de gerechtelijke invordering, lees hoofdstuk 8 “U kan niet meer betalen > Wat gebeurt er wanneer u nog altijd niet betaalt? > de gerechtelijke procedure, p.128).
DD Alleen via een vonnis kan worden geëist dat de gas- en elektriciteitsmeters worden
afgesloten. Maar een afsluiting tussen oktober en maart is echter niet mogelijk.
Interessant weetje! Tijdens deze hele procedure kan u steeds contact opnemen met uw leverancier om een betalingsplan aan te gaan. Hij moet dit niet aanvaarden, maar hoe sneller u dit doet, hoe groter de kans dat hij akkoord gaat. De dienst Energie kan samen met u onderhandelen.
Wanneer dit gebeurt, hoe kan u dan gas en/of elektriciteit krijgen bij de leverancier waar u onbetaalde facturen hebt uitstaan? Dit is enkel mogelijk door uw schulden te vereffenen of van leverancier te veranderen!
Wie is aansprakelijk voor de factuur? De persoon op wiens naam de factuur staat, zal moeten betalen. Uw vriend heeft gevraagd om de meter op uw naam te openen Een grap die u duur kan komen te staan. Indien u, om een vriend te helpen, in zijn plaats een gas- en elektriciteitsovereenkomst tekent, bent u aansprakelijk voor de facturen. Bijvoorbeeld : Peter opende op zijn naam de gasmeter van een vriend. De vriend beloofde de facturen te betalen. Pech, want de vriend betaalde niet. De leverancier zal het geld van Peter terugvorderen. Het maakt niet uit dat hij bewijst dat hij niet woont op de plaats waar de overeenkomst is aangegaan of dat hij over een andere overeenkomst voor zijn woonplaats beschikt. Om onaangename verrassingen te vermijden, tekent u met de desbetreffende vriend best een overeenkomst waarin staat wie betaalt. Zelfs al heeft deze overeenkomst voor de leverancier geen waarde, dan kan u zich toch via gerechtelijke weg op uw vriend verhalen. U scheidt als koppel en u hebt betaald Voor meer informatie, lees hoofdstuk 7 “Het gezin” (…) > Wat verandert er bij schuld of breuk?, p.116. Over het algemeen verhaalt de leverancier zich op de persoon die heeft getekend. In hoofdstuk 8 “U kan niet meer betalen > Wat gebeurt er wanneer u nog altijd niet betaalt?, p.126 wordt u de procedure uitgelegd, van de “aanmaning” tot de “afsluiting”. Schenk vooral aandacht aan de minnelijke of gerechtelijke procedure op basis van de invorderingsmethode die de leverancier heeft gekozen.
- 86 -
Verwarming met stookolie Wanneer men zich met stookolie verwarmt, komt de factuur over het algemeen wanneer men zijn tank vult, een- of tweemaal per jaar. Het gaat vaak over grote bedragen. En de prijs kan sterk schommelen naargelang van het ogenblik van de bestelling. Daarom geven wij u wat nuttige informatie.
Wat is het Sociaal Verwarmingsfonds? Het Sociaal Verwarmingsfonds, vaak het “stookoliefonds” genoemd, kent een verwarmingstoelage toe aan de personen : DD met een omnio-statuut; DD die worden gevolgd in het kader van een schuldbemiddeling of die een collectieve
schuldvereffening hebben ingeleid (lees ook hoofdstuk 8 “U kan niet meer betalen” > Een oplossing voor schuldoverlast, schuldbemiddeling, p.135);
DD waarvan het belastbaar jaarinkomen maximum 14 887,95 EUR (+ 2 756,15 EUR per per-
soon ten laste) bedraagt (cijfers van 06/2009).
Om deze te kunnen genieten, doet u een aanvraag bij het OCMW binnen 60 dagen vanaf de levering van de stookolie, met kopie van de factuur.
Hoe betaalt u uw factuur indien deze te zwaar is? Sommige leveranciers aanvaarden dat u uw factuur in schijven betaalt. Wat moet u concreet doen? U moet een overeenkomst zijn aangegaan met een van de groothandelaars die op de lijst van de Federale Overheidsdienst Economie staan. Maar ook sommige leveranciers die niet op de lijst staan, doen het. Informeer u! U vindt de lijst op de site van de FOD Economie of aan het einde van het hoofdstuk.
- 87 -
HOOFDSTUK 5 - Energie en water
Water De enige waterleverancier voor Brussel is de BIWD (Brusselse Intercommunale voor Waterdistributie). Het is dus bij dit organisme dat u voor al uw vragen over uw verbruik en factuur terecht kunt.
U wilt uw factuur begrijpen Over het algemeen krijgt u een jaarlijkse factuur; dat is de afrekening van uw verbruik. Concreet komt deze factuur in Evere tussen september en oktober. Indien u denkt dat uw factuur te zwaar zal zijn, kan u tussentijdse facturen vragen. De BIWD past dit systeem trouwens automatisch toe wanneer ze vindt dat de jaarlijkse factuur hoog is. De gestorte voorschotten worden dan van de jaarlijkse afrekening afgetrokken.
Hoe gebeurt de jaarlijkse afrekening? In Brussel geldt slechts één tarief voor alle gezinnen! Maar deze prijs varieert op basis van uw verbruik. Met elke schijf stemt een tarief overeen : DD van 0 tot 15 m³/jaar, het “vitale” tarief; DD de volgende 15 m³ (van 15 tot 30 m³/jaar), het “sociale” tarief; DD de volgende 30 m³ (van 30 tot 60 m³), het “normale” tarief; DD elk verbruik boven 60 m³/jaar, het “comforttarief”.
De berekening gebeurt per jaar, per bewoner en op basis van de gezinssamenstelling op 1 januari van het jaar van de facturering. Deze methode stimuleert het principe van verantwoord verbruik, de zogenaamde “solidaire” methode. Uw factuur bevat ook een zuiveringsretributie (voor het onderhoud van rioleringen, het beheer van spaarbekkens, de verwerking van afvalwater).
U woont in een gebouw met slechts één meter? Interessant weetje! Let op voor de installatie van zogenaamde “watermeters”. Deze dienen enkel om u een idee van het verbruik van uw appartement te geven. Dat kan nuttig zijn om de volledige factuur over het gebouw te verdelen. De BIWD houdt evenwel enkel rekening met de centrale meter.
In sommige gebouwen is er slechts één centrale meter. In dat geval ontvangen de verschillende bewoners geen factuur op hun naam. Het te betalen bedrag wordt gevorderd aan de abonnee die meestal de eigenaar is. Soms is het het beheer van het gebouw dat u de verbruikte bedragen vraagt. De zogenaamde “solidaire” berekeningsmethode is evenwel dezelfde als hierboven. Bepaalde eigenaars hanteren soms een gemiddelde kost die de BIWD, de waterdistributiemaatschappij, op haar factuur vermeldt. Dit systeem is voordelig voor grote verbruikers. Belangrijk! Vraag aan de eigenaar altijd een kopie van de eindfactuur. Dat is uw manier om te controleren of uw verbruik overeenstemt met uw raming. En wanneer u een huurovereenkomst aangaat, vergeet dan niet dat het nuttig kan zijn om bepaalde vragen te stellen. Is er een watermeter om uw verbruik te bewijzen? Voorziet uw huurovereenkomst in een forfaitair bedrag? Of voorziet deze in een verdeling van de factuur op basis van het aantal bewoners.
- 88 -
Een lek? Probeer dit zo snel mogelijk op te sporen omdat u zo de betaling van aanzienlijke sommen vermijdt. Soms volstaat het om de pakking te vervangen… Hoe kan u dit controleren? Neem uw meterstand ’s avonds op. Doe dat de volgende ochtend opnieuw. Het verschil tussen beide wordt veroorzaakt door lekken. Indien er geen lek vóór de meters is (bijvoorbeeld aan de straat, wat niet uw verantwoordelijkheid) bent u dus verantwoordelijk.
Wat moet u doen wanneer u verhuist? Om niet het verbruik van de vorige huurder te betalen, vraagt u aan de BIWD een document dat u samen met de vorige huurder (of de eigenaar) ondertekent en waarop de meterstanden worden genoteerd. Zodra u verhuist, zou ook de nieuwe huurder op uw rekening kunnen verbruiken indien u niets onderneemt. Bewaar altijd uw bewijzen.
U kan uw waterfactuur niet betalen Wat gebeurt er wanneer u uw waterfactuur niet op de geplande vervaldag betaalt? Concreet ontvangt u een rappelbrief binnen 15 dagen vanaf de factuur. Nog vijftien dagen later krijgt u een aanmaning. Deze brief wordt u aangetekend verstuurd. Dat is een belangrijke brief want het is het signaal van het begin van een invorderingsprocedure. Deze aangetekende brief wordt eveneens ter informatie naar de eigenaar gestuurd. De BIWD aanvaardt over het algemeen dat u in verschillende maanden terugbetaalt. Maar de eindfactuur zal moeten worden betaald alvorens u de volgende factuur hebt ontvangen (maximale termijn). In Evere wordt de jaarlijkse factuur in september of oktober verstuurd. In dat geval stuurt de BIWD u enkele maanden later een tussentijdse factuur met de bedoeling de terugbetaling van de volgende jaarlijkse eindfactuur te vergemakkelijken. Afsluiting van het water? Alvorens het water af te sluiten, moet de BIWD een specifieke procedure volgen. Elk gewest heeft zijn eigen procedure. Hierna leest u wat het Brussels gewest besliste aangaande onbetaalde facturen3. DD Zonder reactie van uw kant geeft de BIWD uw gegevens door aan het OCMW van uw ge-
meente. Indien dit u stoort, vraag dan aan uw leverancier om uw naam niet te vermelden.
DD Indien u in een gebouw woont met slechts één meter, zal de eigenaar worden gewaar-
schuwd.
DD Het OCMW van Evere stuurt u een brief met de mededeling dat de cel Energie te uwer
beschikking staat om tot een oplossing te komen.
3 Wettelijk kader : Beschikking van 8 september 1994 tot reglementering van de levering van drinkwater verdeeld door het net in het Brussels Gewest. Beschikking van 30 maart 1995 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betreffende de bekendmaking van de administratie.
- 89 -
Interessant weetje! Een lekkende kraan kan per jaar 84 EUR kosten (druppelen : 4 l/uur), 337 EUR (dunne straal : 16 l/uur), 1 330 EUR/jaar (straal 63 l/uur). En het toilet? Van een lopende doorspoeling : 527 EUR/jaar (25 l/uur) tot een geblokkeerde vlotter : 3 518 EUR/ jaar (170 l/uur)!
Interessant weetje! De beste manier om het bewijs van uw meterstand te bewaren wanneer u verhuist, is deze op uw huurovereenkomst te noteren alvorens de eigenaar en uzelf tekenen.
HOOFDSTUK 5 - Energie en water DD Een maand nadat de BIWD een brief naar het OCMW heeft gestuurd, begint zij met de
terugvordering langs gerechtelijke weg. Dat is het ogenblik waarop u een brief van een advocaat of gerechtsdeurwaarder krijgt.
Indien u voor de rechter wordt geroepen (dit heet een “dagvaarding”), ga er dan naartoe. Stel een terugbetaling voor die voor u haalbaar is. Het is beter dat u deze regelmatig kan betalen en toch nog uw andere facturen kan betalen. De rechter zal naar uw argumenten luisteren. Er zijn twee mogelijke gevallen : 33ofwel woont u in een gebouw met slechts één meter voor alle appartementen en
dan wordt de brief van het OCMW naar de abonnee gestuurd (bijvoorbeeld, de eigenaar) omdat zijn naam op de lijst staat die door de BIWD werd verstuurd;
33ofwel staat de meter op uw naam en in dat geval wordt de brief van het OCMW naar
u gestuurd.
Interessant weetje!
DD Enkel via een vonnis kan de afsluiting van de watermeters worden geëist.
Van 1 juli tot 31 augustus en van 1 november tot 31 maart mag het water niet worden afgesloten.
Alvorens het water af te sluiten, zal de BIWD het OCMW van uw gemeente verwittigen. Elke gerechtelijke procedure leidt tot kosten. Voor meer duidelijkheid over de procedure, lees hoofdstuk 8 “U kan niet meer betalen” > Wat gebeurt er wanneer u nog altijd niet betaalt? > De gerechtelijke procedure, p.128. We komen nog even terug op de twee gevallen : 33ofwel woont u in een gebouw met slechts één meter voor alle appartementen en
wordt de procedure inzake gerechtelijke invordering voortgezet om u tot terugbetaling te dwingen, maar zonder afsluiting van het water (anders zou de BIWD het water van alle bewoners van het gebouw afsluiten) ;
33ofwel staat de meter op uw naam en wordt de procedure inzake gerechtelijke in-
vordering voortgezet om u tot terugbetaling te dwingen, deze keer mét mogelijke afsluiting van het water.
Belangrijk! Het water kan enkel via een vonnis worden afgesloten. Ga naar de rechter, geef uitleg en vraag om de terugbetalingen te mogen spreiden. Indien u eigenaar bent en uw huurder betaalt zijn facturen niet (eerste geval), dan zal de BIWD zich op u verhalen voor de betaling van de facturen. U moet deze dan betalen, maar u kan zich op uw huurder verhalen (eventueel via een gerechtelijke procedure) om het betaalde bedrag te vorderen.
Kortom, wat moet u onthouden? Voor gas en elektriciteit DD Veranderen van leverancier, dat betekent kiezen en een overeenkomst ondertekenen. DD Veranderen van leverancier betekent ook dat u stappen wil ondernemen. Het is dus
belangrijk om te weten hoe en waarom dit voor u nuttig zal zijn.
DD Het principe van de liberalisering is vrij nieuw, wat betekent dat vergissingen moge-
lijk zijn. Wees waakzaam!
- 90 -
DD Blijf in uw rol van klant. Stel vragen. Onderteken niets op basis van beloften inzake
lage prijzen, bijvoorbeeld.
DD Vergelijk alvorens te kiezen. Een prijsofferte is altijd gratis en zonder verplichting. Er
zijn speciale sites en diensten om u daarbij te helpen.
DD Onderteken niets alvorens u de algemene voorwaarden hebt gelezen. Deze staan vaak in
kleine lettertjes. U weet dan wat u aan uw leverancier bindt.
DD Opzeggen? Verbreken? Doe het altijd per aangetekende brief. Kwestie van een bewijs.
Bewaar uw betaalbewijzen en meterstanden!
DD Als u vindt dat u een klacht moet indienen, doe dit dan eerst bij de bemiddelingsdienst
van uw leverancier. Indien u geen bevredigend antwoord krijgt, kan u zich ook wenden tot de FOD Economie.
DD U vermoedt een inbreuk? Informeer u eerst om te weten tot wie u uw klacht moet richten. DD Er bestaan specifieke tarieven. Informeer u.
Water, gas en elektriciteit DD Wanneer u verhuist, neem dan uw meterstanden op. Zo moet u niet betalen voor het
verbruik van de vorige bewoner. Er bestaat daarvoor een document.
DD Zet de meter niet op uw naam om een vriend een plezier te doen. U bent het die betaalt! DD Vermoedt u een lek? Schakel alles uit en neem uw meterstanden ’s avonds en ’s och-
tends op : het verschil = een lek.
DD Preciseer de refertes van de factuur op uw betaling. Geef de juiste “mededeling”. DD Hebt u betaalmoeilijkheden? Neem contact. Stel een terugbetaling voor waaraan u zich
kan houden. Bij weigering kan de dienst Energie van het Sociale Huis samen met u naar een oplossing zoeken.
DD Er is geen afsluiting zonder vonnis.
De dienst Energie van het Sociale Huis kan u alle nodige informatie geven.
- 91 -
HOOFDSTUK 5 - Energie en water
Buiten Evere
Evere
De diensten die tot uw beschikking staan Wie & dienst
Waarom
Telefoon
Sociale Huis DD Energiedienst
Algemene informatie over water en energie: leveringen en facturen
zie contacten op het einde van de brochure
Gemeentelijke Administratie DD Stedenbouw- en leefmilieudiensten
Renovatiepremies om uw energieverbruik te verminderen
02/247 62 62
Hoedemaekerssquare, 10
www.evere.be (> wonen > bouwen en verbouwen > premies)
[email protected]
Brugel
Recht van de consument inzake energie
02/563 02 00
Gulledelle, 96 1200 Brussel
www.brugel.be
Stadswinkel
Energiebesparing en renovaties, premies
02/512 86 19
St Goriksplein, 1 1000 Brussel
www.stadswikel.be
[email protected]
Credal
Sociaal krediet voor particulieren in Brussel: toekenning van krediet aan personen die geen toegang hebben tot het bankkrediet
010/45 25 33
OIVO (Onderzoeks -en informatiecentrrum van de verbruikersorganisatie)
Informatie en documentatie voor de consument
02/547 06 11
Paepsemlaan, 20 1070 Brussel
www.oivo.be
[email protected]
Leefmilieu Brussel
Algemene informatie over milieu en energiebesparing
02/775 75 75
Gulledelle, 98-100 1200 Brussel
www.ibgebim.be
Leefmilieu Brussel
Burgerproject inzake energie
0800/85 301 (facilitateur)
Infor Gaz Elec
Advies, informatie en begeleiding bij de stappen die bij verschillende leveranciers moeten worden genomen
02/209 21 90
Haechtsesteenweg, 51 1210 Brussel
www.inforgazelec.be
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie DD Contact Center
Algemene technische gegevens
0800/120 33
Vooruitgangstraat, 50 1210 Brussel
www.economie.fgov.be
[email protected]
FOD Financiën
Algemene fiscale gegevens
02/572 57 57
Sibelga
Distributienetbeheerder, Informatie over het statuut van de beschermde klant, sociaal tarief
02/549 41 00
- 92 -
Adres
Web & mail
www.energie-uitdaging.be
www.minfin.fgov.be Bedrijvenkaai, 16 1000 Brussel Bezoek: visverkopersstraat, 13 - 1000 Brussel
www.sibelga.be
Specifieke websites
Waarom
www.brugel.be
Prijsvergelijking voor gas en elektriciteit
www.mijnenergie.be
Prijsvergelijking voor gas en elektriciteit
http://economie.fgov.be/fr/consommateurs/Energie/ Facture_energie/Huisbrandolie/Gespreide_betalingen/Liste_ commercants_enregistres/index.jsp
Lijst van stookolieleveranciers die gespreide betalingen aanvaarden
www.ecoscore.be
Informatie en berekening van de milieugegevens van een voertuig
wwwenergievreters.be
Berekening van het verbruik van elektrische huishoudtoestellen - FOD Leefmilieu
www.verdien1000euro.be
Sensibilisatie voor consumptie
www.topten.be
Informatie over producten en diensten inzake energie
www.fiscus.fgov.be
Informatie over belastingaftrek
- 93 -