Hoe willen wij wonen ? Woon- en zorgverwachtingen van ouderen.
CD&V-senioren in gesprek met politici in voorbereiding van de Vlaamse verkiezingen van 2009
wonen Bedankt voor de zorg! en zorg
INHOUD Hoe willen we wonen?
- p. 4
Ervaringen beluisteren. Oplossingen ontwerpen. - p. 7 Voorwaarden om woonwensen te kunnen realiseren. - p. 17 Venster op wonen thuis.
- p. 18
Venster op de woonomgeving.
- p. 20
Venster op wonen thuis, ook als je zorg behoeft. - p. 23 Venster op wonen als de zorgbehoeften groot worden. - p. 27 Op naar de Vlaamse verkiezingen
- p. 30
Hoe willen we wonen?
deel blijven uitmaken van het sociale en culturele leven van de buurt. Als zorgen te groot worden, verwachten ouderen dat zij thuis of in een ver-
Senioren zijn lastige klanten op de
We openen vensters op problemen
zorgingsinstelling de noodzakelijke
woonmarkt. Zo klinkt een kop van een
en hindernissen.
verzorging kunnen krijgen en dat zij
krantenartikel. Het brengt het beeld
ook een ‘tehuis’ als een thuis kunnen
van medioren, bereid om meermaals
Woningen, woonomgevingen, verzor-
verhuizen. Naar meer comfort. In de
gingsinstellingen ... moeten een thuis
stad. Om te genieten van cultuur,
zijn. Want wonen is een recht. Voor
Wonen, thuis kunnen komen, vanuit
sport en reizen. Ze worden nooit oud.
elkeen. Het betekent meer dan het
de eigen plek kunnen deelnemen
recht en de eis om ‘een dak’ boven
aan een samenleving waar ruimte en
Niet elkeen woont echter in een
het hoofd te hebben. Het is ‘thuis’
respect is voor ouderen. Dat is voor
droomhuis. De eigen woning biedt
kunnen zijn, een biotoop hebben,
CD&V-senioren n iet alleen een vraag
niet altijd het gewenste comfort. Een
met andere mensen samen ergens
en een eis op een congres. Het is een
bescheiden inkomen, nood aan hulp
toe (be-)horen. Een woning, groot of
taak die wij ons stellen. Wij weten dat
en zorg, gebrek aan een netwerk van
klein, met uitgebreid of beperkt com-
onze CD&V-politici alles in het werk
familie en vrienden, onaangepaste
fort, een flat of een kamer in een ver-
stellen om een woon- en zorgbeleid
inrichting verhinderen dat de woning
zorgingsinstelling ... het zijn zovele
te realiseren dat beantwoordt aan
meegroeit met de levensloop en ver-
plekken om thuis te zijn.
de redelijke verwachtingen van de
anderende woonbehoeften.
ervaren.
bevolking. Wij zullen daar graag aan Daarnaast is een woning ook start-
meewerken.
CD&V-senioren trekken de aandacht
plaats naar en venster op de wereld,
van de Vlaamse beleidsvoerders niet
standplaats in een ruimere leefomge-
An Hermans
alleen op wie welstellend, gezond en
ving. Veiligheid, mobiliteit en aange-
ALGEMEEN
zelfverzekerd een weg vindt op de
paste diensten moeten het mogelijk
woonmarkt en in de regelgeving.
maken dat ouderen zo lang mogelijk
—4—
VOORZITSTER
CD&V-SENIOREN
—5—
Iedere senior heeft recht op een betaalbare, aangepaste,
Ervaringen beluisteren. Oplossingen ontwerpen.
veilige en gezonde woning met een basis aan comfort. Woningen moeten beantwoorden aan de veranderende levensomstandigheden van senioren. Ouderen moeten in alle om-
Woonervaringen, -noden en -ver-
brengen we in het hiernavolgende
standigheden van het leven woonzekerheid krijgen.
wachtingen van de CD&V-senioren
overzicht een beperkt beeld. Het
Ouderen hebben het recht om zo lang mogelijk zelfstandig te wonen en thuis te
werden in tal van samenkomsten be-
geeft aan dat met velen en van harte
zijn in een vertrouwd woon- en leefmilieu.
luisterd en getoetst aan het huidige
werd gewerkt om de problematiek
Het kan niet langer dat senioren omwille van hun handicap of een evolutie in
beleid. Samen met parlementairen
van wonen en zorg in de aandacht
hun zorgsituatie nog twee of driemaal een verhuis moeten meemaken. Levens-
werden verfijningen en verbeteringen
van onze politici te brengen.
lang wonen moet ook voor deze senioren probleemloos kunnen.
van het huidige beleid besproken. Die
SENIOREN
RECHTEN
VAN OUDEREN VERZILVERD,
CD&V-SENIOREN 2006
ontmoetingen van CD&V-parlements-
De start voor vele initiatieven rond de
leden en -senioren zijn wederzijdse
woonproblematiek werd gegeven op
verrijkingen. In bestuursvergaderin-
de vergaderingen van het algemene
gen op regionaal, provinciaal vlak
bestuur:
werden vragen en voorstellen geïn-
ackere,
ventariseerd.
Vertegenwoordigers
Welzijn en coördinerend minister voor
uit de provinciale CD&V-senioren-
ouderenbeleid een zicht op zijn be-
besturen vertolkten op hun beurt op
leidsintenties. Veerle Heeren, toen
de algemene bestuursvergaderingen
nog Vlaams parlementslid en ‘woon-
in Brussel wat leeft in hun provincie
deskundige’ van de CD&V-fractie
en regio. Zij vestigen de aandacht
lichtte het woonbeleid in levensloop-
op specifieke problemen van stad en
perspectief toe.
platteland, allochtone ouderen, alleenstaanden, ouderen in armoede. Van al die vragen en standpunten
—6—
—7—
Minister gaf
als
Steven
Van-
minister
van
Een waaier van activiteiten
‘Wat wil Vlaanderen doen om de uitdaging van de vergrijzing daadwerkelijk aan te gaan? Op welke manier wil zij de
Het voorbije jaar werden in pro-
Het woon- en zorgcentrum Warmhof
woonomgeving aanpassen aan de zorg
vinciale, regionale en plaatselijke
in Maldegem, deel van een uitgebrei-
voor de Vlamingen en omgekeerd? Je
samenkomsten van de CD&V-seni-
de campus waar woonvormen met
wil zo lang mogelijk in je eigen huis wo-
oren allerlei met wonen verbonden
verschillende
worden
nen: hoe doe je dat? Op welke premies
thema’s behandeld.
aangeboden, ontving de CD&V-seni-
of subsidies heb je recht? Wat is een
oren van regio Meetjesland.
woonzorgbeleid? Hoe ziet het rusthuis
CD&V-senioren gingen diensten
zorgniveaus
Regio Brugge ging op uitstap naar
durend wijzigingen kan aanbrengen.
van de toekomst er uit?’
voor ouderen ter plaatse bezoeken:
de Vlaamse Ardennen en bezocht
De senioren van regio Voorkempen
home Sint-Franciscus in Kluisbergen,
Senioren kwamen bijeen om hun
bezochten
dienstencentrum
waar de grote inkomhal dienst doet
ervaringen, ideeën over wonen uit te
seltse CD&V-senioren.
van de gemeente Brasschaat en
als marktplein met een kapsalon, bar,
wisselen in discussiefora, bijvoor-
De bekommernis omtrent het aanbod
spraken er met de verantwoorde-
restaurant, prachtige tuin, kunst ...
beeld in Brugge. In Turnhout namen
thuiszorg is in april het thema van een
lijke Jos Augustijns.
en de ruime kamers uitkijken op de
zij, na gezamenlijk overleg, stand-
bijeenkomst van regio Zuid-Limburg te
Vlaamse Ardennen.
punten in over een modern woon- en
Sint-Truiden: ‘CM aanbod Thuiszorg’.
het
Dit zijn thema’s die centraal stonden tijdens de bijeenkomsten van de Has-
zorgconcept en riepen de beleidsvan
verantwoordelijken van hun stad op
Op deze samenkomsten werden
West-Vlaanderen
om met hen werk te maken van een
ook beleidsverantwoordelijken en des-
vond plaats in In-Ham te Gits, het in-
gezamenlijk gedragen globaal beleid
kundigen uitgenodigd om samen met
novatiecentrum voor huisvesting met
voor en met de senioren en dit vanuit
de senioren van gedachten te wisse-
aangepaste middelen waar de aan-
een duidelijke visie op de toekomst
len en ervaringen te delen: In het rust-
wezigen kennis konden maken met
van hun stad. Regio West-Limburg
en verzorgingstehuis ‘Wieltjesgracht’
enkele woonlabo’s: modulair, perma-
bediscussieerde de zorg thuis en in
te Ieper ging volksvertegenwoordiger
nent aanpasbare woonruimtes waar-
rusthuis en de voordelen die CM in
Luc Goutry in op de vraag ‘Wie zal er
in men op basis van de noden voort-
dit verband aanbiedt.
morgen voor ons zorgen?’.
Het
provinciaal
CD&V-senioren
—8—
treffen
—9—
Vlaanderen uit en lichtte de provinci-
land, Marleen Van den Bussche en
de wijze waarop in de elf gemeenten
het bijzonder rekenen op de Vlaamse
ale woonzorgvisie toe te Gits.
OCMW-secretaris Piet Vanwambeke
van de regio de sociale huisvesting de
parlementsleden:
De Limburgse gedeputeerde Frank
waren te gast in regio Meetjesland.
laatste jaren concreet vorm kreeg en
Tinne Rombouts leidde in op de bij-
Smeets besprak in Hasselt de vraag
eenkomst in Kasterlee; aan de hand
‘Hoe energie besparen in je woning?’
De Limburgse provinciale werk-
tingsmaatschappij Vlaamse Arden-
van 6 stellingen besprak Tom Dehaene
en in december hadden de Limburg-
groep CD&V-senioren ging in op ‘Le-
nen, Gilbert Verleye, gaf een beeld
de woonzorgproblematiek in Brugge
se senioren het met gedeputeerde
venslang wonen en toegankelijkheid’
van de projecten die de maatschappij
en Vlaams-Brabant.; ‘Kwaliteitsvol,
Marc Vandeput over ‘Kansen voor
met Mieke Broeders, directeur van
momenteel in realisatie heeft.
aangepast en betaalbaar wonen
zorgeconomie’.
het Vlaams expertisebureau ‘Enter’.
voor ouderen: moet kunnen!’, Cindy
Met provincieraadslid en eerste sche-
Het Sociaal woonbeleid in het alge-
Franssen en Joke Schauvliege be-
pen in Ninove, Freddy Van Eeckhout,
meen en specifiek in Lochristi: daar-
spraken deze stelling in de Vlaamse
bespraken de senioren van Ninove,
over had Marc Timbremont, Directeur
Ardennen.
Denderleeuw en Geraardsbergen het
van Volkshaard het in Lochristi.
gemeentelijk huisvestingsbeleid.
Klaus Van Hoecke, secretaris van het
CD&V-senioren konden ook in
de directeur van de Sociale Huisves-
ACW van Zuid-Oost-Vlaanderen, gaf
Gedeputeerde voor Huisvesting Dirk Defauw tekende de grote kracht-
Voorzitter van OCMW Malde-
aan de senioren uit de Vlaamse Arden-
lijnen van het woonbeleid in West-
gem en van welzijnsband Meetjes-
nen een gedetailleerd overzicht van
— 10 —
— 11 —
wonen Bedankt voor de zorg! en zorg
De Oost-Vlaamse CD&V-senio-
Op 26 januari hielden de CD&V-
ren namen in het stadhuis te Sint-Ni-
senioren uit West-Vlaanderen hun
klaas deel aan het provinciaal congres
provinciaal
‘Van rusthuis naar woonzorgcen-
wachtingen van ouderen in de
trum’. Zij gingen er in gesprek met de
Zilverlink te Roeselare. Meer dan
OCMW-voorzitster van Maldegem
honderd senioren wisselden met al-
Marleen Van den Bussche, de direc-
gemeen voorzitster CD&V-senioren
teur van vzw Placidus Geert Polfliet
An Hermans hun ervaringen en no-
en de vrijwilligers An Delen-Van den
den ivm het wonen van senioren.
Boom en Roger Claeys.
De kwaliteit van wonen, het aanbod
Johan Verstreken en Carl Decaluwé
Rob Vanhemel, manager zorg
Elk uitten zij vanuit hun ervaringen
en de beschikbaarheid van zorg voor
en CD&V-fractieleider in de provin-
en dienstverlening bij Familiehulp
de bekommernis om van het tehuis
ouderen dient op alle beleidsniveaus
cieraad, Luc Vande Caveye gingen
ging met de Limburgse senioren in
waarbij zij betrokken zijn een thuis
aangepakt te worden. De grote ver-
met de CD&V-senioren in gesprek.
gesprek over het aanbod in de thuis-
te maken voor de bewoners. Dat zij
tegenwoordiging van CD&V-manda-
Kamerlid Natalie Muylle gaf aan welke
zorg, de uitdagingen waar de thuis-
daarbij eigen accenten legden maak-
tarissen op deze bijeenkomst maakte
elementen in het woonbeleid federaal
zorg voor staat en de problematiek
te het gesprek des te boeiender.
het mogelijk hierover in gesprek te
geregeld worden. Eerste schepen van
van de betaalbaarheid.
Na de pauze besprak Tarsi Windey,
gaan. De Vlaamse parlementsleden
Roeselare Griet Coppé, verwees naar
congres
Wonen.Ver-
sectorcoördinator Ouderenzorg van
de mogelijkheden die de woondienst
In Houthalen gingen de senioren
het Verbond van Verzorgingsinstellin-
Roeselare biedt. Vlaams minister
in gesprek met Lieve Houbrechts, des-
gen, de kansen die geboden worden
Hilde Crevits verwees in haar slottoe-
kundige vanuit het provinciale toegan-
voor de residentiële zorg door het
spraak naar de Vlaamse premies voor
kelijkheidsbureau, over ‘levenslang
nieuwe woonzorgdecreet. Gedepu-
energiebesparende
wonen en toegankelijkheid’. Maurice
teerde voor Welzijn en Wonen Eddy
dakisolatie ...
Vanoevelen, fractieleider voor CD&V
Couckuyt gaf toelichting bij het ou-
Houthalen verwees naar gemeente-
derenbeleid van de provincie Oost-
Een provinciaal congres gewijd aan
lijke maatregelen in dit verband.
Vlaanderen.
de ruime thematiek ‘wonen’ had in
investeringen,
Limburg al plaats in maart 2007.
— 12 —
— 13 —
Thema’s uitdiepen in commissievergaderingen
Vier trekkersduo’s Op de algemene besturen werden de activiteiten, informatie en voortgang
Ervaringen in lokale, regionale en
Els Maselis, manager zorg- en dienst-
provinciale afdelingen werden verder
verlening
uitgediept in de commissies CD&V-
in de commissie Welzijn en Sociale
senioren:
Aangelegenheden het thema ‘nieuwe
De commissie Levenskwaliteit be-
aandachtspunten en klemtonen in de
sprak aan de hand van documen-
uitbouw van de thuiszorg’ in.
ten van Vlaams parlementslid Veerle
Het woonzorgbeleid stond ook cen-
Heeren de plaats van ouderen in het
traal in het vraaggesprek met Gunter
Vlaamse woon- en zorgbeleid.
Naets, raadgever ouderen- en gezins-
Vlaams parlementslid Tom Dehaene
beleid op het kabinet van minister
lichtte de op til zijnde decreten thuis-
Vanackere.
zorg, ouderenzorg toe in de commissie
Peter Degadt, gedelegeerd bestuur-
Welzijn en Sociale Aangelegenheden.
der van het Verbond van Verzorgings-
In de commissie Levenskwaliteit werd
instellingen VZW, ging in op de nood
het thema veiligheid besproken met
om te schakelen van een aanbodge-
Frans Reyniers, ere-hoofdcommis-
richt naar een geïntegreerd en vraag-
saris van de Gerechtelijke Politie van
gestuurd zorgmodel en bepleitte een
Brussel. Vlaams Parlementslid en
solidaire gezondheidszorg.
Burgemeester van Diest, Jan Laurys,
Eric
besprak de werking van de Diestse
NEOS, besprak verwachtingen en
preventiedienst die mensen opleidt
aanbod in verband met winkelen in
als vrijwilliger in preventie.
de eigen buurt.
— 14 —
van
Bradt,
Familiehulp,
nationaal
leidde
naar het congres van 3 maart toe telkens teruggekoppeld en geëvalueerd. Bij dit alles konden we rekenen op 4 trekkersduo’s die ontwerpnota’s maakten, voorbereid in 4 luiken. De verschillende werkgroepen waren: • Levenslang kwaliteitsvol wonen met Mia Houben en Veerle Heeren; • Wonen en woonomgeving met Simone Van Brussel en Ludwig Caluwé; • Ondersteuning, hulp en zorg in huis en tehuis met Georgina Denolf en Tom Dehaene; • Van thuis naar tehuis met Andre Van Houtte en Cindy Franssen;
secretaris
— 15 —
Voorzitster An Hermans en alle leden
ontwerp van woonzorgdecreet en de
van het algemeen bestuur waren bij-
Vlaamse regelgeving wonen.
zonder verheugd in aanwezigheid
Voorwaarden om woonwensen te kunnen realiseren
van de trekkersduo’s in het algemeen
Het hiernavolgende overzicht is het
bestuur van 25 november 2008 de
resultaat van het besprekingsproces
voorlopige visieteksten en een 50-tal
in de CD&V-seniorengeleding. Naar
Verwachtingen omtrent wonen kun-
gericht woonzorgbeleid moet afge-
stellingen te kunnen bespreken. De
de Vlaamse verkiezingen toe werden
nen slechts gerealiseerd worden als
stemd zijn op specifieke noden en
geformuleerde vragen, problemen en
door het algemeen bestuur en het
aan een aantal voorwaarden wordt
verwachtingen van elkeen om ‘thuis’
standpunten betreffen niet uitsluitend
algemeen bureau die vragen gebun-
voldaan. Ze overschrijden de gren-
te zijn.
het Vlaamse beleid. Ze werden verder
deld en in de aandacht gebracht van
zen van een bepaald beleidsniveau.
2. CD&V-senioren kiezen voor een
aangevuld en geconfronteerd met het
de kandidaten.
Als persoon kan je maar werken aan
inclusieve aandacht voor de oude-
een wenselijke of noodzakelijke wo-
renproblematiek in alle levens- en
ningaanpassing als je inkomen het
beleidsdomeinen. Inspraak, respect
toelaat. Ook het woon- en zorgbeleid
en betrokkenheid zijn basisvereisten
moet rusten op een aantal pijlers die
in elke beleidsvoering.
gelden voor elk beleid. Omdat ze in
3. Pensioenen moeten welvaartsvast
onze gesprekken met senioren tel-
zijn. Inkomens en vervangingsinko-
kens weer naar voren kwamen stel-
mens moeten ten minste boven de
len we een aantal van die ‘voorwaar-
armoederisicogrens liggen. Dringend
den’ voorop.
moeten maatregelen genomen worden om de laagste en oudste pen-
— 16 —
1. Ouderen hebben recht op levens-
sioenen en vervangingsinkomens te
lang kwaliteitsvol wonen en zorg.
verhogen.
Senioren verschillen naar levens-
4. Op alle beleidsniveaus moet ge-
loop, leeftijd, zorgbehoeften, ... Deze
werkt en samengewerkt worden om
verscheidenheid uit zich ook in hun
levenslang kwaliteitsvol wonen en
woon(-zorg)wensen. Een persoons-
zorg te realiseren.
— 17 —
Venster op wonen thuis
CD&V-senioren vragen dat: 1. principes van meegroeiwonen bij het ontwerp en de bouw van nieuwe woningen opgenomen worden en in
Telkens weer blijkt dat mensen zo lang
Meer dan ooit, gezien de vergrijzing,
voorkomend geval het label van ‘mee-
mogelijk in hun eigen woning én in hun
dienen bijkomende inspanningen gele-
groeiwoning’ krijgen;
vertrouwde leefomgeving willen blijven
verd te worden om woningen dermate
2. het kadastraal inkomen na om-
wonen en dit op een comfortabele en
te ontwerpen en te bouwen dat oude-
bouw van een woning tot zorgwo-
veilige manier. Tegelijkertijd stellen we
ren er zolang mogelijk kunnen blijven
ning gedurende een periode van tien
evenwel vast dat slechts weinig mensen
wonen én dat het aanbieden van zorg
jaar bevroren wordt. Bij toekenning
6. er een transparant, vereenvoudigd
bij het bouwen en/of renoveren van een
geoptimaliseerd kan worden.
van de bouwvergunning worden er
en gecentraliseerd premiestelsel komt
woning rekening houden met mogelijke
Dit alles houdt in dat woningen zo ont-
automatisch twee verschillende huis-
waarbij een verband gelegd wordt
wijzigingen in de gezinssituatie, in de
worpen en gebouwd worden dat ze op
nummers toegekend. Zo is de zelf-
tussen kadastraal inkomen en reëel
gezondheidssituatie van de gezinsleden
een eenvoudige en kostenbesparende
standigheid van beide woongelegen-
inkomen;
of met de beperkingen van het ouder
manier kunnen aangepast worden aan
heden gegarandeerd;
7. het afleveren van een stedenbouw-
worden of van een mogelijke handicap.
een verminderde mobiliteit.
3. ivm de woonsituatie een doorgedre-
kundige vergunning voor de bouw of
ven preventie- en campagnebeleid wordt
grondige renovatie van voor het pu-
gevoerd, ook naar opleidingen toe;
bliek toegankelijke gebouwen afhan-
4. advies vragen van een toeganke-
kelijk wordt van een positief advies van
lijkheidsbureau wordt aangemoedigd
een erkend toegankelijkheidsbureau;
via fiscale maatregelen;
8. het aanwenden van domotica
5. woonzorgteams in heel Vlaanderen
aangemoedigd en betoelaagd wordt,
kleine woningaanpassingen, tuinwerk
zodat de organisatie van de nodige
en energiebesparende maatregelen
zorgverlening vereenvoudigd wordt;
kunnen uitvoeren, helpen bij de aan-
9. sociale huisvestingsmaatschappij-
vraag van de premies en werken uit-
en voorzien in een zeker percentage
voeren tegen betaalbare kostprijs;
meegroeiwoningen.
‘We weten het maar beseffen het niet: in 2030 zal een derde van de woningen bewoond worden door 65-plussers. Gisteren (2000) leefden er in Vlaanderen 180.000 mensen tussen 80 en 89 jaar oud. In 2030 zijn dat er 370.000. Dubbel zoveel. We zullen dan 81.000 90-plussers hebben. Ofwel doen we nu een inspanning om ons woningbestand al aan te passen, ofwel moeten we straks massaal rusthuizen bouwen, maar dat willen de ouderen zelf niet.’ VEERLE HEEREN
EN
TOM DEHAENE
— 18 —
— 19 —
CD&V-senioren vragen dat het
• nieuwe woonvormen zoals kangoe-
Vlaamse beleid
roewonen, groepswonen en duplex-
Een veilige en toegankelijke woonomgeving is ook veilig voor alle andere be-
• blijvend aandacht heeft voor de
wonen kansen geeft
woners. Een verkeersarme straat is veilig voor ouderen, maar wordt ook geap-
nood
• voldoende overleg en samenwer-
precieerd door spelende kinderen. Een voorziening die aandacht besteedt aan
ondersteunings-
king met de sector welzijn voorziet
een toegankelijkheid voor ouderen, is tegelijk gemakkelijk toegankelijk voor een
maatregelen rond woningaanpassing
om te komen tot een adequate af-
persoon met een handicap. Een laagdrempelige bus is toegankelijk voor oude-
• inzet op het concept levenslang wo-
stemming van wonen en zorg
ren, maar is tegelijk een pluspunt om met een kinderwagen op te stappen.
aan
sensibilisatie
informatieverstrekking, en
nen (aanpasbaar bouwen en wonen) RAF MYNCKE & BRECHT VANDEKERCKHOVE,
Venster op de woonomgeving
TOEKOMSTIGE
RUIMTEBEHOEFTE VAN OUDEREN IN
Als het de wens is dat senioren zo
lijkheid en het welzijn van de oude-
CD&V-senioren vragen dat:
lang mogelijk thuis kunnen blijven,
ren: een actieve levensstijl, sociale
Groene, aantrekkelijke en sociaal veilige
dan moeten ze ook de mogelijkheid
integratie en de reductie van mentale
woonomgevingen meer bevorderd worden
hebben om in de ruimere omgeving
vermoeidheid en stress hangen hier-
• door lokale besturen een stimulerende
om te gaan, hun lokale buurt inbe-
mee samen.
rol toe te bedelen ivm het deelnemen aan
grepen. Dit verhoogt de onafhanke-
De aanwezigheid van diensten en
het verenigingsleven en inspraak van de
voorzieningen; mogelijkheden naar
senioren te voorzien in gemeentelijke ad-
mobiliteit en de mate waarin wonin-
viesraden.
gen en gebouwen toegankelijk, zijn
• door de inrichting van seniorenvriende-
hiertoe belangrijke vereisten
lijke wijken te stimuleren via een beleid dat
Een veilige en toegankelijke woon-
oog heeft voor objectieve en subjectieve
omgeving is de garantie voor ouderen
(on)veiligheidsgevoelens, veilige voet- en
(en zij zijn daarbij een goede referen-
fietspaden, goede wegeninfrastructuur,
tiegroep) om actief ingeschakeld te
goede parkeermogelijkheden ...
VLAANDEREN P. 150
zijn en te blijven in de maatschappij.
— 20 —
— 21 —
De nabijheid van openbaar vervoer,
dacht voor de verschillende noden
winkels en dienstverlening binnen een
in stad en platteland.
Het oud worden in een vreemd land is voor ieder allochtoon veel moeilijker dan
loopafstand uitgebreid worden en
in het land van herkomst. Allochtone ouderen voelen zich verloren, verdrietig en
• buurtwinkels ondersteund worden;
eenzaam. Daarom is het belangrijk om in ons woonbeleid te zoeken naar een
• rusthuizen, seniorenflats ingepland
systeem met een humane, warme multiculturele gerichte benadering, in een
worden in het centrum van een ge-
aangename omgeving die de vereenzaming van de bejaarde vermindert en hem
meente, niet in buitengebieden;
een gevoel van veiligheid geeft.
• van een dynamische visie op rust-
CHRISTOPHER OLIHA
huizen, groepswonen, ... uitgegaan wordt;
Venster op wonen thuis, ook als je zorg behoeft
• openbare dienstverlening (postpunten, financiële diensten) bereikbaar blijft; • sociale huisvestingsprojecten in de thuisomgeving voorzien worden;
Verdere maatregelen, ook financiële
Daarnaast is er nood aan bezorging aan huis, contactpunten voor seni-
Als ouderen geconfronteerd wor-
en fiscale stimulansen, en duidelijke
Een samenleving die niet kan reke-
oren in landelijke woonkernen, aan-
den met fysieke beperkingen, ra-
informatie zijn nodig ter versterking
nen op de inzet van vrijwilligers is
ken ze steeds meer aangewezen
van het aanbod aan ondersteunende
immers ondenkbaar, onleefbaar en
op de directe leefomgeving. De
thuiszorg. Ontradende maatregelen
onbetaalbaar. Het is belangrijk dat de
fysieke wereld van ouderen wordt
bij de verzorging en opname van ou-
professionele woonzorg de vrijwilli-
als het ware kleiner. De buurt krijgt
deren in eigen huis dienen wegge-
gerzorg stimuleert, organiseert of sa-
een steeds belangrijkere rol in het
werkt te worden.
menwerkingsverbanden aangaat met
leven van ouderen.
Zieken en mantelzorgers hebben ook
organisaties die zich tot doel stellen
RAF MYNCKE & BRECHT VANDEKERCK-
een grote nood aan emotionele on-
vrijwilligerszorg aan te bieden.
dersteuning en sociale contacten.
MEMORIE VAN TOELICHTING BIJ HET
De mantelzorgers moeten af en toe
ONTWERP WOONZORGDECREET: ART.
HOVE
TOEKOMSTIGE
VAN OUDEREN IN
RUIIMTEBEHOEFTE
VLAANDEREN P. 47
op adem kunnen komen. Dat wordt
— 22 —
— 23 —
4.15
mogelijk door vrijwilligers die via een
Naar financiële en fiscale stimulansen
• de overheid de mantelzorgers er-
erkende oppasdienst de zorg een
pleiten wij ervoor dat de belastingvrije
kent en herkent: mantelzorgpremies,
paar uur overnemen. We pleiten voor
onkostenvergoeding voor de vrijwil-
uitbreiding van de verzekering voor
nog meer tijdelijke opvang via kortver-
ligers opgetrokken wordt. We vragen
mantelzorgers, administratieve onder-
blijf en dagcentra. Een beroep kunnen
een mantelzorgtoelage van 200 euro
steuning, toename van mogelijkheden
doen op oppasdiensten in de nacht, is
voor Vlamingen die hun zieke familie
van kortopvang, dag- en crisisopvang
in vele situaties essentieel om zware
verzorgen, overeenkomstig het bedrag
en ondersteuning van de thuisoppas
mantelzorg te kunnen opnemen.
dat voor de werkende Vlamingen is
voorzien worden
voorzien. De persoonlijke bijdrage voor
• de zorgperiode effectief als gelijk-
gezinszorg moet worden verminderd.
gestelde periode wordt erkend naar
De steun van derden is heel belang-
pensioen toe en mantelzorgers geen
van de zorgverzekering en de invoe-
rijk voor mantelzorgers. Om de zorg
probleem ervaren naar RVA, belastin-
ring van een maximumfactuur voor de
langer te kunnen volhouden is het
gen of verzekering toe uit hoofde van
minst bedeelden. Ook naar de perso-
tegengaan van het sociale isolement
deze activiteit.
neelsproblematiek toe dienen maatre-
cruciaal. Daarom is een volwaardige
• via het gebruik van nieuwe techno-
gelen genomen te worden.
ondersteuning van de verenigingen
logieën senioren ondersteund worden
• het mogelijk is dat zij die dat wen-
en socio-culturele verenigingen die
om langer in de vertrouwde omgeving
sen, thuis kunnen sterven. Palliatieve
thuis zieken en hun familie helpen,
te blijven; zo dienen personenalarm-
dagcentra en palliatieve thuiszorg die-
een absolute must.
systemen beschikbaar te zijn voor alle
nen hiertoe voorzien te worden.
De verhoging van uren gezinszorg en
inwoners, specifieke aandacht is hier
aanvullende thuiszorg zoals poetshulp, boodschappendienst en kar-
CD&V-senioren vragen dat:
nodig voor alleenstaanden en vereen-
We beseffen dat het ontwerp woon-
weihulp is een absolute must om de
• senioren worden betrokken om de
zaamden. Tussenkomst in hulpmidde-
zorgdecreet in grote mate maatrege-
zorg thuis verder mogelijk te maken.
uitdagingen van de verzilvering aan
len (Vlaams fonds) dient ook te gelden
len in deze zin voorziet en rekenen
We benadrukken ook het belang van
te pakken, en de lokale overheid er
voor 65+.
op invoering van dit decreet als raam
domotica en technologische hulp-
toe wordt aangezet inspraak van de
• de thuiszorg betaalbaar wordt ge-
voor optimalisering van wonen en
middelen bij de ondersteuning van
gebruikers te vergemakkelijken en te
houden door de uitbreiding van het
zorg en op omzetting ervan in trans-
de mantelzorgers.
ondersteunen;
aantal uren gezinszorg, de indexering
parante uitvoeringsbesluiten.
— 24 —
— 25 —
Venster op het wonen als de zorgbehoeften groot worden ‘Zorg op maat’ en ‘zorgcontinuïteit’
de thuiszorg, de thuiszorgondersteu-
zijn sleutelbegrippen geworden voor
nende en de residentiële zorg aange-
Het Woonzorgdecreet wil een soort zorgketen creëren waarbij plaats is voor
de residentiële zorg en de thuiszorg.
moedigd moeten worden.
zowel zelfzorg, mantelzorg, thuiszorg als residentiële zorg. Het doel is een aan-
Opdat zij realiteit zouden worden, is
bod te ontwikkelen dat meer inspeelt op de ‘zorgloopbaan’ en meer flexibili-
het creëren van een sterk gediversifi-
Naast het verlenen van zorg bin-
teit mogelijk maakt. Daarbij vervagen bijvoorbeeld de klassieke grenzen tussen
eerd en veelzijdig, al dan niet tijdelijk
nen de instelling moet een woon-
thuiszorg en zorg in rusthuizen.
zorgaanbod een must. De erkenning
zorgcentrum in de toekomst meer
Zogenaamde woonzorgnetwerken combineren vormen van thuiszorg, mantel-
van specifieke woon- en zorgvormen
en meer instaan voor aangepaste
zorg en residentiële zorg. Het professionele zorgaanbod aan huis wordt ver-
voor welomschreven doelgroepen
zorg buiten de instelling. Kortver-
sterkt en uitgebreid door bijvoorbeeld gezinszorg en aanvullende thuiszorg. Er
van zorgbehoevende ouderen zal
blijfcentra, centra voor herstel-
komen meer dagverzorgingscentra en centra voor kortverblijf. Het herstelver-
daartoe soepeler moeten verlopen.
verblijf, opvang van bejaarden in
blijf, de nachtopvang en de formule van gastgezinnen worden in heel Vlaande-
Een redelijke betoelaging van de in-
gastgezinnen, mantelzorg en vrij-
ren verder uitgebouwd. Het decreet voorziet ook dat rusthuizen evolueren naar
vesteringskosten en het verzekeren
willigers krijgen meer aandacht.
woonzorgcentra waar ook niet-residentiële ouderen terecht kunnen.
van een gewaarborgde financiële on-
CINDY FRANSSEN,
TOM DEHAENE
derbouw voor de deskundige zorg-
VAN HET PLANTEN VAN EEN
opvang, voor de ondersteuning en
ZORGBOOM’ TE
NAAR AANLEIDING
‘WOON-
KLUISBERGEN
de begeleiding van de huishoudelijke activiteiten en voor het opvangen van
— 26 —
de personeelslast zijn een noodzaak.
Het is wenselijk dat de ouderen en
In de mate waarin wonen, zorg en
hun organisaties zelf actief betrokken
welzijn beter op mekaar afgestemd
worden bij de vorming van netwer-
worden, zal de samenwerking van
ken van woonzorg waarin alle zorg-
— 27 —
partners samenwerken. De vrijwilli-
financiële middelen;
• de senioren betrokken worden bij
gersinzet en de ervaringsinbreng van
• met netwerken van woonzorg func-
de onderscheiden luiken van oude-
Aandacht voor de hele zorgsituatie
de ouderen zullen aan dit proces een
tionele samenwerkingsverbanden tus-
renzorgbeleid;
betekent ook het integreren van de
aanzienlijke meerwaarde geven. Het
sen thuisvervangende zorg en thuis-
• de instellingsfinanciering en de al-
zorg in het hele zorgtraject van men-
is eens te meer een buitenkans om
zorg uitgebouwd worden;
gemene financiering van het RIZIV
sen. Het stervensproces kan hiervan
van de vergrijzing een positief verhaal
• de woonzorgcentra geïntegreerd
beantwoorden aan de reële zorg-
deel uitmaken. Een palliatief beleid
te maken.
worden in de buurt.
kosten en daarbij rekening wordt ge-
voeren wordt een belangrijke op-
houden met de toenemende perso-
dracht van de zorgverleners. Pallia-
neelsuitgaven die een kwaliteitsvolle
tieve zorg voor ouderen zal zeker in
residentiële woon- en zorgopvang
de woonzorgcentra nodig zijn, maar
van zorgbehoevende ouderen met
mag er uiteraard niet tot beperkt wor-
zich mee brengen;
den. Zo kan ook thuis of in gespe-
• homogene bevoegdheidspakket-
cialiseerde thuiszorgvoorzieningen,
ten zodat de betaalbaarheid van het
zoals de palliatieve dagverzorgings-
rusthuisverblijf gegarandeerd blijft en
centra, in ziekenhuizen, ... palliatieve
de vooropgestelde resultaten van de
zorg aangeboden worden.
toepassing van het nieuwe woon-
MEMORIE
zorgdecreet bereikt worden;
WERP WOONZORGDECREET.
CD&V-senioren vragen dat:
Op vrijdag 5 december bezocht
• de residentiële zorgsector het aanbod aan aangepaste woongelegenheden op maat van de zorgbehoevende ouderen verder uitbouwt en steeds meer inspeelt op de reële leef-, woonen zorgbehoeften van de residenten: geborgenheid, gezelligheid en privacy zijn hierbij belangrijke maatstaven;
Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Steven Vanackere Woon- en zorgcentrum De Bijster, een erkend rust- en verzorgingstehuis voor personen met dementie te Essen. Uitgangspunten waar De Bijster volledig achterstaat: aandacht voor kleinschalig wonen; woon-zorgcentra
• alle rusthuizen in een nabije toekomst omgeschakeld worden naar
die ingebed zijn in wijken en woonbuurten; aandacht voor zorgethiek.
VAN TOELICHTING BIJ HET ONT-
• de palliatieve zorg een essentieel
een woonzorgcentrum met een gedi-
segment is van het kwaliteitspakket
versifieerd aanbod aan woonmoge-
van ieder woonzorgcentrum, een rui-
kwalitatieve zorg blijvend gegaran-
lijkheden;
mere financiële ondersteuning door
deerd wordt.
• een zorgcontinuüm wordt gecre-
de overheid is daartoe geboden;
• de overheid regulerend optreedt
eerd waarbij de goede samenwer-
• initiatieven worden genomen om de
ten aanzien van initiatieven in de
king tussen residentiële en thuiszorg
grote druk op het personeel dat werkt
schemerzone tussen thuis- en resi-
leidt tot meer efficiëntie en borg staat
met steeds meer zwaar hulpbehoe-
dentiële zorg;
voor een functioneler gebruik van de
venden te verlagen en zo duurzame
— 28 —
— 29 —
Op naar de Vlaamse verkiezingen Wij zijn ervan overtuigd dat CD&V in haar verkiezingsprogramma de tolk zal zijn van de rechtmatige eisen van ouderen. Het beleid dat de Vlaamse regering de jongste tijd ontwikkelde omtrent wonen en zorg voor ouderen moet verder worden geoperationaliseerd en verfijnd. Een samenleving waar ouderen zich thuis en gerespecteerd voelen getuigt van een warm hart voor alle inwoners. Ouderen nemen op tal van plaatsen in de samenleving verantwoordelijkheid op om die persoonsgerichte warme samenleving te realiseren.
Meer info? CD&V-senioren Wetstraat 89, 1040 Brussel
[email protected] 02 238 38 96
— 30 —
— 31 —
V.U.: Cecile Segers, Wetstraat 89, 1040 Brussel
wonen Bedankt voor de zorg! zorg en