Het heft in eigen handen De implementatie van 16 miljoen netwerken Conferentie Pharos & RVZ, 1 november 2011
Dr. Marjan Faber IQ healthcare, UMC St Radboud, Nijmegen MijnZorgnet, Nijmegen
[email protected]
Invulling Workshop 1. Introductie • Kwaliteit van de Nederlandse gezondheidszorg • RZV-adviezen 2. Mogelijkheden van online communities als zorgnetwerk: • Publiek • Privaat • Persoonlijk 3. Implementatie kansen en grenzen 4. Afsluiting
Introductie: Kwaliteit van Zorg
Effectief Doelmatig Veilig Tijdig Gelijk Patiëntgericht
Institute of Medicine, 2001
Regeerakkoord 2010 (…)
Zorginnovatie gaat in Nederland te traag
(…)
behandeling concentreren in een paar (top)ziekenhuizen
(…)
gebruik van e-health bevorderen om zelfredzaamheid van cliënten te vergroten.
(…)
kwaliteit van de zorg kan nog beter, en de kosten moeten beter worden beheerst. Daarnaast dreigen er in de toekomst forse personeeltekorten in de zorg.
(…)
Vergrijzing
Bron: Regeerakkoord VVD – CDA, 30 september 2010
RvZ-rapport 2010: De patiënt als sturende kracht Sterke kracht vanuit vraagzijde noodzakelijke factor voor behoudt van een effectief en efficiënt zorgstelsel -Meer betrokken en meer verantwoordelijkheid -Zelfmanagement en verschuiving naar 0de lijnszorg -Exit & Voice -E-health
RVZ rapport 2010 ‘De patiënt als sturende kracht’
Is dit al de realiteit?
Gezondheid 2.0 57% deelt zijn ervaringen
Gezondheid 2.0 > 20.000 weblogs met patiëntervaringen in Nederland
Verwachtte gevolgen gezondheid 2.0
• • • • • • •
Organisaties: Patiënten: Artsen: Taken: Relaties: Sturing: Financieel:
van fysieke organisaties naar zorgnetwerken van passief object naar actief subject van alwetende paternalist naar coach van arts naar andere professionals van concurrentie naar samenwerking van controle naar vertrouwen van kosten naar waardecreatie
MijnZorgnet als proeftuin voor deze verwachtingen
Het begin Digitale IVF poli
ParkinsonNet
Het zorgnetwerk van de patiënt
• Vinden – Delen – Verbinden • Verbetering van de samenwerking rondom de patiënt • Verbetering patiëntgerichtheid van de zorg
MijnZorgnet.nl anno november 2011
Beveiligde omgeving
Communities op MijnZorgnet.nl •Online ontmoetingsplek voor een groep mensen met gemeenschappelijke kenmerken of interesses • Over ziekte, zorg, gezondheid • Kennis en ervaringen delen met gelijkgestemden • Veilige omgeving • Iedere Nederlander kan: • een profiel aanmaken • een community beginnen
Open Community
Zorgverlener
Patiënt
Patiënt Zorgverlener + Community eigenaar
Zorgverlener
Patiënt
Gesloten Community
Zorgverlener
Patiënt
Patiënt Zorgverlener + Community eigenaar
Zorgverlener
Patiënt
De functionaliteiten
Functionaliteit: Info
Functionaliteit: Blog
Blog
Zeepkist van de community
Functionaliteit: forum
Blog Forum
Zeepkist van de community Plaats voor discussie van en door leden
Functionaliteit: bestanden
Blog Forum Bestanden
Zeepkist van de community Plaats voor discussie van en door leden Eenvoudig uitwisselen van bestanden
Functionaliteit: wikis
Blog Forum Bestanden Wiki
Zeepkist van de community Plaats voor discussie van en door leden Eenvoudig uitwisselen van bestanden Gezamenlijk schrijven aan (medische) informatie
Functionaliteit: Leden
Overzicht van alle leden van de community
Praktijkvoorbeelden
Voorbeeld: blog
Voorbeeld: Forum Vragen stellen aan een zorgverlener
Voorbeeld: Bestanden
Voorbeeld: Wiki Meeschrijven aan voorlichtingsmateriaal
Discussiepunten:
Wat is meerwaarde van MijnZorgnetcommunities? Hoe definieer je succes?
Voor welke type patient geschikt?
Meerwaarde voor patiënten • Veilige online omgeving • Contact met zorgverleners en lotgenoten • Vragen stellen wanneer het uitkomt
• Ervaringskennis delen om anderen verder te helpen • Toegang tot kennis van anderen
Meerwaarde voor zorgverleners en zorginstellingen • Profilering: patiëntgericht, toegankelijk • Dialoog met doelgroepen: weet wat er leeft • Crowdsourcing: samen werken aan actuele kennis & informatie • Vindbaar en benaderbaar zijn • Dynamische website (veroudert niet snel) • Privacy-gevoelige informatie bespreekbaar maken • Mensen met zeldzame aandoening makkelijk bij elkaar brengen (geografische afstand)
Community is een succes als … Patiënten en zorgverleners tevreden / meerwaarde voor de zorg Actief bijdragen: terugkeren, vragen stellen, blijven participeren Nuttige informatie vinden Effectief werkt, site goed werkt Er interactie plaatsvindt
Bepaalde grootte bereikt Als het veel gebruikt wordt Koppeling EPD
Profiel van succesvolle community
Implementatie van communities
Voorwaarden voor implementatie
Dicht op primaire zorgproces Patiënten moeten iets met elkaar gemeen hebben Patiëntgerichtheid tot doel Aansluiten op behoeften van patiënten
Gebruikers actief op de hoogte stellen
Vraag feedback aan de gebruikers
Zorg voor regelmaat
Enthousiasmeer patiënten offline via zorgverleners
Enthousiasmeer de leden online
Onderzoek naar de implementatie
Feedback - Zorgverleners Wisselende reacties: • Niet alle collega’s even enthousiast
• Heeft geen prioriteit • Niet geïntegreerd in dagelijkse praktijkvoering • Iedereen vindt het leuk maar wil er niet altijd even veel tijd voor vrij maken (in aanvulling op reguliere zorg)
• Goed dat we patiënten dit aanbieden
Feedback - Patiënten “Leuk!”
“Hoort bij deze tijd”
“Betrouwbaar”
Mw L. (…) Het is gewoon wel een makkelijke manier van vragen stellen en communiceren, want iedereen kan erop reageren.
Mw B. (…) alles wat er op stond, was nog nieuwe informatie. Maar op een gegeven moment heb je dat gelezen en als dat dan goed bijgevuld wordt steeds met nieuwe weetjes. Nou, dan blijf ik wel kijken.
Mw J. (…) Ik vind het wel fijn dat het alleen maar mensen uit Zwolle zijn, want als je van andere ziekenhuizen hebt. (…) dit is gewoon wat persoonlijker.
Professionals – Top 10 Barriers
Annemijn Aarts
Professionals – Top 10 Barriers Patiënten karakteristieken Tijdsinvestering Onbekend met voordelen
Patiënten – Top 10 facilitators
Patiënten – Top 10 facilitators Gemakkelijk info & contact Veilig Past bij deze tijd
Veilig & betrouwbaar Mogelijkheden community
Toegevoegde waarde
Conclusies Professionals: • Veelal bekende barrières, ook bij andere innovaties • Zien (nog) niet meteen meerwaarde er van in • Weinig professionals zijn echt actief
Patiënten: • MijnZorgnet biedt mogelijkheden voor ‘heft in eigen handen’
Discussiepunt:
Wat zijn voorwaarden voor succesvolle implementatie?
Een derde type: Persoonlijke Zorgcommunities
De patiënt als vertrekpunt
Fysiotherapeut
Huisarts
Neuroloog
Tandarts
Partner
Persoonlijke zorgcommunity Mijn Zorgnet •Persoonlijke community waar patiënt regie heeft • Patiënt nodigt zelf zorgverleners en/of naasten uit • Korte lijnen, geen versnippering en de patiënt centraal • Eigen “digitale ziekenhuis” voor elke Nederlander
Wat ziet de patiënt?
Wat ziet de dokter?
Dagboek
Overleg met leden van je Zorgcommunity
Bestanden
Zelf beslissen wie je uitnodigt
RVZ-rapport 2011: Medisch-specialistische zorg 20/20 • De zorg moet zich organiseren in netwerken van kennis en kunde, die een regionale oriëntatie hebben. • Netwerk belangrijker dan ziekenhuis. • Zorgverlening sluit beter aan bij veranderende zorgvraag. • De patiënt krijgt integrale zorg op de juiste plaats op de juiste tijd door een netwerk van samenwerkende zorgverleners. • De organisatie van het zorgaanbod volgt de vraag van de patiënt; het belang van de staande organisaties is hieraan ondergeschikt.
Discussiepunt:
- Wat is de meerwaarde van de persoonlijke zorgcommunity? - Voor welke type patiënten geschikt?
Dank u wel voor uw aandacht!
Marjan Faber
[email protected]
Migranten & internetgebruik
CBS. Sociaaleconomische trends, 2de kwartaal 2010.