'GPGKIGPRTCMVĎM hét handboek voor de startende huisarts
Voorwoord Beste collega, Drie jaar geleden zat ik ook in uw situatie. Ik nam een praktijk over. Ik had geluk, het ging om een goedlopende en goed georganiseerde praktijk. Desondanks liep ik tegen een heleboel onderwerpen aan die nieuw voor me waren. Personeelsbeleid, financiering en contracten. Daarbij kwam het Handboek Praktijkstart me goed van pas. Aan de huisarts worden steeds meer eisen gesteld. Niet alleen als zorgverlener, maar ook als ondernemer en werkgever. Denk aan zaken als accreditatie, ga ik bij de zorggroep of niet, hoe werken beoordelingsgesprekken, met welke partijen kan ik samenwerken. Het is belangrijk dat huisartsen niet iedere keer het wiel opnieuw uitvinden, maar ervaringen delen. In dit handboek komen de ervaringen van individuele huisartsen, experts op verschillende terreinen en natuurlijk de Landelijke Huisartsen Vereniging samen. Ook als bestuurslid van de LHV ben ik blij met deze nieuwe, volledig geactualiseerde editie. Want het is mijns inziens essentieel dat huisartsen zelf invulling blijven geven aan het huisartsenvak. Ik heb het niet alleen over de kwaliteit van ons medisch handelen, maar ook over de organisatie en inrichting van de huisartsenpraktijk. En hoe kan dat beter dan door zelf praktijkhouder te zijn. Dit handboek biedt u praktische tips met aan het eind van elk hoofdstuk een checklist. Daarnaast vindt u geregeld verwijzingen naar actuele informatie op HAweb, www.lhv.nl en andere bronnen. Daarmee is dit handboek een belangrijke basis voor uw praktijkstart. Tot slot wil ik u graag een tip meegeven. Neem als het even kan de tijd. De tijd om rustig dingen uit te zoeken en afgewogen keuzes te maken. Want er komt nogal wat op u af. Ik hoop dat dit handboek u op weg helpt zoals het mij op weg heeft geholpen. En bovenal wens ik u veel succes en plezier met het starten van uw eigen praktijk. Paulus Lips bestuurslid LHV
3
Inhoud 1
Weet wat u wilt 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
1.6
1.7
1.8 1.9
4
Een eigen praktijk of toch niet? Hoe ziet uw ideale praktijk eruit? Waar en hoe wilt u dokteren? Bent u een ondernemer? Start met informatie verzamelen 1.5.1 Beroepsverenigingen 1.5.2 Startersdag 1.5.3 Starterscafé 1.5.4 LHV-academie - cursus praktijkmanagement 1.5.5 Wagro’s 1.5.6 Waarnemersdagen 1.5.7 Hidha-dag 1.5.8 HAweb Verken het zorglandschap 1.6.1 Patiënten 1.6.2 Nuldelijnszorg 1.6.3 Eerstelijnszorg 1.6.4 Tweedelijnszorg 1.6.5 Zorggroep 1.6.6 IGZ 1.6.7 Zorgverzekeraars 1.6.8 Overheid 1.6.9 Gemeente 1.6.10 ACM 1.6.11 NZa 1.6.12 ZIN 1.6.13 De farmaceutische industrie Neem kennis van de financiering van de zorg 1.7.1 De kosten van gezondheidszorg 1.7.2 Hoe lopen de geldstromen in de curatieve zorg? 1.7.3 Budgettaire kaders Maak een keuze die bij u past Checklist - Weet wat u wilt
12 12 12 13 14 16 16 16 16 16 17 17 17 17 17 18 19 19 19 19 20 20 21 21 22 22 22 23 23 24 24 24 26 26
2
Overname 2.1 Kennismakingsproces 2.1.1 Stel uzelf kandidaat 2.1.2 Ken uzelf 2.1.3 Bepaal welke praktijk bij u past 2.1.4 Zoek de juiste praktijk 2.1.5 Schrijf een pakkende brief 2.1.6 Besteed aandacht aan uw cv 2.1.7 Reactie op uw kandidaatstelling 2.1.8 Verdiep u in criteria 2.1.9 Voer het kennismakingsgesprek 2.2 Overnameprocedure 2.2.1 Bereid u voor 2.2.2 Maak kennis 2.2.3 Stel samen de overnameprijs vast 2.2.4 Regel financiering 2.2.5 Schrijf een ondernemersplan 2.2.6 Onderhandel 2.2.7 Sluit de overname- of koopovereenkomst 2.2.8 Start 2.2.9 Maak gebruik van adviseurs 2.3 Overeenkomsten 2.3.1 Intentieverklaring 2.3.2 Overnameovereenkomst 2.3.3 Maatschapsovereenkomst 2.3.4 Hagro-overeenkomst /overeenkomst onderlinge waarneming 2.3.5 HDS-overeenkomst 2.3.6 Huurovereenkomst pand 2.3.7 Koopovereenkomst pand 2.3.8 Zorggroepovereenkomst 2.3.9 Overeenkomst met zorgverzekeraars 2.3.10 Juridische steun via de LHV 2.4 Checklist - Overname
28 28 28 28 29 29 29 30 30 31 31 32 32 32 33 33 33 34 34 34 34 35 35 36 36 37 37 38 38 39 39 40 40
5
3
Vrije vestiging 3.1 3.2 3.3 3.4
4
Ondernemersplan 4.1
4.2
5
Wat staat er in een ondernemersplan? 4.1.1 Stap 1 - Beschrijf uw persoonlijke gegevens en ondernemerskwaliteiten 4.1.2 Stap 2 - Beschrijf uw praktijk 4.1.3 Stap 3 - Marktanalyse: breng de markt van uw praktijk in kaart 4.1.4 Stap 4 - Interne analyse: inventariseer uw interne organisatie en marketingmix 4.1.5 Stap 5 - Maak een plan 4.1.6 Stap 6 - Stel doelen 4.1.7 Stap 7 - Besteed aandacht aan kwaliteit en samenwerking 4.1.8 Stap 8 - Creëer financieel inzicht 4.1.9 Stap 9 - Kies een rechtsvorm 4.1.10 Stap 10 - Schrijf een samenvatting 4.1.11 Stap 11 - Stel een evaluatie op Checklist - Ondernemersplan
Huisvesting 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5
6
Algemeen Omzet Kosten Checklist - Vrije vestiging
De praktijklocatie Huren Kopen Bouwadviesgroep-LHV 5.4.1 Mogelijkheden van advies Checklist - Huisvesting
Kwaliteit 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8
Definieer kwaliteit Schrijf een kwaliteitsbeleid CHBB Deskundigheidsbevordering en Intercollegiale toetsing Kwaliteitsindicatoren Huisartsenzorg Accreditering & certificering Overleggen Een tuchtzaak 6.8.1 De procedure 6.9 Meer kwaliteit 6.10 Checklist - Kwaliteit 6
41 41 42 43 43
44 44 45 45 46 48 49 52 52 53 58 60 60 61
62 62 62 63 63 64 67
68 68 69 69 70 71 71 71 71 72 73 73
7
Praktische zaken 7.1 Inschrijving in het BIG- en RGS-register 7.1.1 Registratieprocedure bij de Registratiecommissie Geneeskundige Specialismen (RGS) 7.1.2 Ingangsdatum registratie 7.1.3 Verzamel gegevens voor uw herregistratie 7.1.4 Herregistratie-eisen 7.2 EKC en toetsgroepen 7.2.1 Bijzondere categorieën huisartsen 7.3 Maak gebruik van GAIA 7.3.1 GAIA en uw privacy 7.4 Inschrijving bij een klachtenregeling 7.5 Inschrijving bij de Kamer van Koophandel 7.6 Maak u bekend bij de Belastingdienst 7.7 Open een zakelijke rekening 7.8 Regel de financiering 7.8.1 Eigen vermogen 7.8.2 Vreemd vermogen 7.8.3 Een bank kiezen 7.9 Vraag AGB-registratie aan 7.10 Vraag aansluiting bij VECOZO aan 7.11 Registreer uw patiënten in de ION-database 7.11.1 Hoe werkt ION? 7.11.2 Waarom ION? 7.11.3 ION in de praktijk 7.11.4 Contributie ION 7.12 UZI-register 7.13 24/7-huisartsenzorg 7.13.1 Aansluiting bij een huisartsendienstenstructuur 7.14 Zorggroep 7.15 HIS 7.15.1 Waar moet u op letten als u een HIS kiest? 7.15.2 Hoe pakt u de selectie aan? 7.16 Communiceren met uw patiënten 7.16.1 Kies een praktijknaam 7.16.2 Laat een huisstijl maken 7.16.3 Open uw praktijk 7.16.4 Richt uw praktijk in en onderhoud deze 7.16.5 Regel uw bereikbaarheid 7.16.6 Bereid perscontacten voor 7.16.7 Herken laaggeletterdheid 7.17 Overige praktische zaken 7.18 Checklist - Praktische zaken
74 74 74 75 76 76 76 80 80 80 80 81 81 82 82 82 82 82 83 83 84 84 84 84 85 86 87 87 88 88 88 89 90 90 90 92 92 92 94 94 95 96
7
8
Praktijkvoeren
97
8.1
97 97 98 98 98 99 99 99 101 101 102 102 103 104
8.2 8.3
8.4
8.5 8.6
9
Boekhouding 9.1
9.2 9.3 9.4
9.5 9.6
10
Omgaan met medische gegevens 8.1.1 Overdracht patiëntendossier 8.1.2 Bewaartermijn 8.1.3 Patiëntenrechten met betrekking tot het dossier 8.1.4 Beroepsgeheim en gegevensuitwisseling Registratie contacten Declaraties en ontvangsten 8.3.1 Declareren vanuit het HIS 8.3.2 Overige ontvangsten Wat declareert u wanneer? 8.4.1 Wel of geen declaratie? 8.4.2 Onder- en overdeclareren ICT Checklist - Praktijkvoeren
Zet een deugdelijke administratie op 9.1.1 Kleine kas 9.1.2 Bank 9.1.3 Debiteuren Laat een jaarrekening opstellen Besteed de loonadministratie uit Doe aangifte voor de inkomstenbelasting 9.4.1 Urencriterium 9.4.2 Zelfstandigenaftrek 9.4.3 Startersaftrek 9.4.4 Meewerkaftrek 9.4.5 MKB-winstvrijstelling 9.4.6 Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek 9.4.7 Willekeurige afschrijving voor starters 9.4.8 Stakingsaftrek 9.4.9 Middeling Belasting toegevoegde waarde (BTW) Checklist
Verzekeringen 10.1 Verzekeringen voor continuïteit beroepsuitoefening 10.1.1 Aansprakelijkheids- en rechtsbijstandsverzekering 10.1.2 Werkgeversaansprakelijkheidsverzekering voor motorrijtuigen (WEGAM) 10.1.3 Arbeidsongeschiktheidsverzekering 10.1.4 Beroepsongevallenverzekering
8
102 102 105 106 106 107 108 108 109 109 109 109 109 109 110 110 110 110 111
112 112 112 112 112 113
10.2 Praktijkverzekeringen 10.2.1 Ziekteverzuimverzekering 10.2.2 WGA-eigenrisicodragerverzekering 10.2.3 Collectieve WGA-verzekering 10.2.4 Gebouwenverzekering 10.2.5 Inventarisverzekering 10.2.6 Bedrijfsschadeverzekering 10.2.7 Computer- en elektronicaverzekering 10.2.8 Dokterstasverzekering 10.3 Overige privéverzekeringen 10.3.1 Ziektekostenverzekering 10.3.2 Woonhuisverzekering 10.3.3 Inboedelverzekering 10.3.4 Kostbaarhedenverzekering 10.3.5 Reisverzekering 10.3.6 Autoverzekering 10.4 Checklist - Verzekeringen
11
Pensioen 11.1 11.2 11.3 11.4 11.5 11.6
12
Collectieve pensioenregeling SPH Aanmelden Premie Waardeoverdracht Beroepspensioenvereniging huisartsen Checklist - Pensioen
Werkgeverschap 12.1 Personeel in de praktijk 12.1.1 Doktersassistent 12.1.2 Praktijkondersteuner 12.1.3 Praktijkmanager 12.1.4 Huisarts in loondienst 12.1.5 Waarnemer 12.2 Personeelsadministratie en personeelsdossier 12.2.1 Bewaartermijnen gegevens personeelsdossier 12.3 Salarisadministratie 12.4 Personeelskosten 12.5 Cao en arbeidsovereenkomst 12.6 Verzuimverzekering en arbodienst 12.7 Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E)
114 114 114 114 114 114 114 115 115 115 115 115 115 115 116 116 116
117 117 117 117 117 118 119
119 119 119 120 120 120 121 121 122 122 123 124 124 125
9
12.8 Personeelsverloop 12.8.1 Nieuw personeel 12.8.2 Arbeidscontract 12.8.3 Inwerken 12.8.4 Vertrekkend personeel 12.8.5 Nascholen en registratie van medewerkers 12.8.6 Personeel en praktijkovername 12.9 Personeelsmanagement 12.9.1 Delegeren 12.9.2 Draagvlak creëren 12.9.3 Leidinggeven 12.9.4 Medewerkers beoordelen 12.9.5 Motiveren 12.10 Checklist - Werkgeverschap
13
Wetgeving 13.1 AWBZ - Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten 13.1.1 AWBZ en de huisarts 13.2 BIG - Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg 13.2.1 BIG en de huisarts 13.3 BOPZ - Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen 13.3.1 BOPZ en de huisarts 13.4 KWZ - Kwaliteitswet zorginstellingen 13.4.1 KWZ en de huisarts 13.5 Mw - Mededingingswet 13.5.1 Mw en de huisarts 13.6 Wbp - Wet bescherming persoonsgegevens 13.6.1 Wbp en de huisarts 13.7 WGBO - Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst 13.7.1 WGBO en de huisarts 13.8 Wkcz - Wet klachtrecht cliënten zorgsector 13.8.1 Wkcz en de huisarts 13.9 Wmg - Wet marktordening gezondheidszorg 13.9.1 Wmg en de huisarts 13.10 WTZi - Wet toelating zorginstellingen 13.10.1 WTZi en de huisarts 13.11 Wmo - Wet maatschappelijke ondersteuning 13.11.1 Wmo en de huisarts 13.12 Wvm - Wets verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 13.12.1 Wvm en de huisarts
10
125 125 126 127 127 128 128 129 129 129 129 130 130 131
132 132 132 133 133 134 134 134 134 134 134 135 136 136 136 136 136 137 137 137 137 137 137 137 138
13.13 Wvr - Wet veiligheidsregio’s 13.13.1 Wvr en de huisarts 13.14 Zvw - Zorgverzekeringswet 13.14.1 Zvw en de huisarts 13.15 Checklist - Wetgeving
14
Apotheekhoudende huisartsenpraktijk 14.1 Kenmerken 14.1.1 Plattelandspraktijken 14.1.2 Ondernemen/praktijkmanagement 14.2 Vergunning 14.2.1 Wettelijke criteria 14.2.2 Vergunning aanvragen 14.2.3 Afhandelingstermijn 14.2.4 Vervallen van de vergunning 14.3 Opleidingsvereiste 14.4 Verdienmodel 14.4.1 Farmaceutische zorgprestaties 14.4.1.1 Facultatieve prestatie 14.4.1.2 Preferentiebeleid en andere geneesmiddelvergoedingssystemen 14.4.2 Verkoop UA- en zelfzorgmiddelen 14.5 Goodwill 14.5.1 Advies voor bepalen goodwill 14.5.2 Volgrecht 14.6 Kwaliteit en kwaliteitseisen 14.7 Personeel 14.8 Checklist - Apotheekhoudende huisartsenpraktijk
15
Na de praktijkstart 15.1 Reflecteren 15.2 Vooruitkijken
Trefwoordenregister
139 139 139 139 140
141 141 141 142 142 143 143 143 144 144 144 144 145 145 146 146 146 146 147 147 148
149 149 149
152
11