P5 – Nick de Lange
18 april 2013
Het creëren van draagvlak bij verandering van het huisvestingsconcept
Dr. Ir. D.J.M. (Theo) van der Voordt Prof. Dr. Ir. J.W.F. (Hans) Wamelink Ir. E. (Edward) Verbree
Ir. Th. (Thijs) Edelkoort Ir. K.J. (Niels) Vlieg
Inhoud
2/49
Onderzoeksopzet Theorie & empirie Cases Tijd Product Proces Kostencalculatie Implementatie in HK-model Conclusie & aanbeveling Vragen
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
3/49
Onderzoeksopzet
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Door veranderingen in de maatschappij passen veel organisaties 4/49 de huisvesting aan Veranderingen in de maatschappij en de werkstijlen Generatie Y (>’90) Sneller, groter netwerk & job hopper Verschuiving naar een meer virtuele maatschappij Verandering in verschil tussen werktijd en privé Flexibele werkplek: maakt het mogelijk overal te werken
Organisaties die de huisvesting aanpassen:
Bron: Philips
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Bij een veranderproces ontstaat veelal weerstand, daarom 5/49 moet in het HK-model aandacht worden besteed aan draagvlak Veranderproces: Aanpassing van het huisvestingsconcept waarvoor nieuwbouw of verbouwing nodig is
Weerstand kan leiden tot een daling van de productiviteit
Productiviteit
Verandering leidt na inhuizen veelal tot weerstand
Weerstand
Bron: Laframboise De Bruyne
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Het aanpassen van de huisvesting kan met het HK-model, dat 6/49 een generieke structuur bied voor het veranderproces
In het kort: Vier stappen om tot een resultaat te komen Maken van proceskeuzes
In HK-model komt aspect van draagvlak creëren niet goed naar voren
Stappen HK-model aanleiding
informatie verzamelen
Bekendmaken intenties vaststellen
Verhuizen
conceptuele keuze
uitwerken en implementeren
resultaten
Fasen projectmatig werken initiatief
Onderzoeksopzet
Bron: Ikiz-Koppejan et al definitie
ontwerp
Theorie & empirie
voorbereiding
realisatie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
nazorg
De onderzoeksvraag
7/49
‘Op welke wijze is het mogelijk om op een haalbare manier draagvlak te creëren bij de verandering van kantorenhuisvesting en hoe kan het creëren van draagvlak worden geïmplementeerd in het HK-model?’
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
De onderzoeksvraag
8/49
‘Op welke wijze is het mogelijk om op een haalbare manier draagvlak te creëren bij de verandering van kantorenhuisvesting en hoe kan het creëren van draagvlak worden geïmplementeerd in het HK-model?’
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
9/49
Theorie en empirie Cases Tijd Product Proces Kostencalculatie Implementatie in HK-model
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Weerstand kan worden weggenomen door draagvlak te creëren 10/49 en medewerkers te leren omgaan met de nieuwe werkplek
Leren
Weerstand
Productiviteit
Draagvlak creëren
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Weerstand zal ontstaan in de bewustwordingsfase als de nadelen groter zijn dan de voordelen Prochaska & DiClemente:
11/49
Wonokromo:
Negatief Positief Draagvlak creëren
Negatief Positief Leren
Bron: Wonokromo, Strebel, Prochaska en DiClemente
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Draagvlak is afhankelijk van 4 factoren, waarbij de tijd, het product en het proces beïnvloed kunnen worden
12/49
Draagvlak creëren betekent ervoor zorgen dat je van tevoren ondersteuning en goedkeuring verwerft voor plannen die je wilt gaan uitvoeren of beslissingen die je wilt gaan nemen.
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
13/49
Cases
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Empirisch onderzoek is gedaan door medewerkers te interviewen bij vijf cases
14/49
Cases Verandering van werkplekconcept Realisatiefase, of afgerond project 5 cases (via AT Osborne)
Aanpak: Interviews met medewerkers Verloop veranderproces Gebruikte middelen Evaluaties Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie
15/49
Doelstellingen: Samenvoegen van twee ministeries Lagere huisvestingskosten Kwaliteit verbeteren
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Rijkswaterstaat Dienst Noord-Brabant
16/49
Doelstellingen: Samenvoegen van twee kantoren Lagere huisvestingskosten Gemakkelijker contact medewerkers
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
ASR Nederland
17/49
Doelstellingen: Kwaliteit verbeteren (duurzaam) Kantoorlocaties terugbrengen van 11 naar 3 Lagere huisvestingskosten
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Philips
18/49
Doelstellingen: Mee veranderen met context Vrije manier van werken Aantrekkelijk voor medewerkers
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Rabobank Nederland
19/49
Doelstellingen: Betere klantgerichtheid Gemakkelijker samenwerken Meer keuzevrijheid medewerkers
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
20/49
Tijd
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Een goede planning is nodig om ervoor te zorgen dat er op het 21/49 juiste moment draagvlak is Goed uitgewerkt plan
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Er moet bij de planning rekening gehouden worden met de manier van veranderen en het benodigde tijdsbestek Manier van veranderen Iedereen verandert tegelijk Fasering van afdelingen (enthousiasten eerst)
Tijdsbestek voor verandering 1,5 jaar Andere planning nodig 6 jaar
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
22/49
23/49
Product
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Voor het creëren van draagvlak voor het product zijn er zeven 24/49 factoren die medewerkers belangrijk vinden Product
Archivering en opslag Ruimtegebruik en interieur Privacy en concentratie Communicatie en toegankelijkheid Werkplek faciliteiten Binnenklimaat Ergonomisch meubilair
!
Bron: Van der Voordt
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Archiefruimte wordt veelal minder, voor draagvlak moet het nut 25/49 duidelijk zijn en kunnen opruimdagen helpen Archivering en opslag
Aandachtspunt: Veelal minder archiefruimte
Oplossingen:
Onderzoeksopzet
Overtuigen van het nut van digitaal werken Opruimdagen; vermindert het huidige archief
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
De persoonlijke werkplek wordt soms afgenomen, een duidelijke 26/49 reden en een voorbeeldrol kunnen dan voor draagvlak zorgen Ruimtegebruik en interieur
Aandachtspunt: Geen persoonlijke werkplek meer (clean desk)
Oplossingen:
Onderzoeksopzet
Reden uitleggen van afnemen werkplek Directie & management ook inleveren
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
27/49
Proces
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Voor het creëren van draagvlak in het proces kunnen er verschillende middelen ingezet worden
28/49
Proces
Overtuigen
Participatie
Beeldvorming
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Er kan draagvlak worden gecreëerd door medewerkers te overtuigen met externe en interne factoren
29/49
Overtuigen Interne factoren
Externe factoren
Organisatiestructuur Organisatiecultuur Doelstelling van de verandering Bedrijfsstrategie Legitimiteit veranderaar
Wet/overheid invloed Concurrentie invloed Economische invloed Maatschappelijke invloed
Bron:Nijhof , Wierdsema, Wissema, et al., Boonstra
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Er kan draagvlak worden gecreëerd door medewerkers te overtuigen met externe en interne factoren
30/49
Overtuigen Interne factoren
Externe factoren
Organisatiestructuur Organisatiecultuur Doelstelling van de verandering Bedrijfsstrategie Legitimiteit veranderaar
Wet/overheid invloed Concurrentie invloed Economische invloed Maatschappelijke invloed
Aandachtspunt: Reden van besluit niet duidelijk Grote/kleine impact Bron:Nijhof , Wierdsema, Wissema, et al., Boonstra
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Er kan draagvlak worden gecreëerd door medewerkers te laten participeren Participatie 1.Machtsstrategie 2.Kennis strategie 3.Onderhandel‐/ruilstrategie 4.Leerstrategie 5.Interactieve strategie
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Geen participatie
Kort proces
Samen beslissen
Lang proces
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
31/49
Er kan draagvlak worden gecreëerd door medewerkers te laten participeren Participatie 1.Machtsstrategie 2.Kennis strategie 3.Onderhandel‐/ruilstrategie 4.Leerstrategie 5.Interactieve strategie
Geen participatie
Kort proces
Samen beslissen
Lang proces
Participatie niet verwacht Participatie Participatie af te kaderen Onderzoeksopzet
> acceptatie sneller > toch snel besluit
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
32/49
Er kan draagvlak worden gecreëerd door te zorgen voor een goede beeldvorming bij medewerkers
33/49
Beeldvorming
Pilotproject Bezoek voorbeeldproject Informeren
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Voor een goede beeldvorming kan een pilotproject goed werken en is veel en open communicatie nodig
34/49
Beeldvorming
Vergelijkbare pilot geeft goed beeld, ook over werkwijze
Veel en open communiceren (via intranet)
Mogelijkheid tot stellen van vragen
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
35/49
Kostencalculatie
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Er zijn verscheidene kostenposten en mogelijke besparingen meegenomen in het kostenmodel Kosten draagvlak creëren
Besparing draagvlak creëren
Pilotproject (intern of extern) Bezoek voorbeeldproject Presentatie (door in- of externe) Workshop (uren) Informeren (uren)
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Plaatsonafhankelijk werken Sneller productief Kortere duur vacature Minder ziekteverzuim Voorkomen vertrek medewerkers
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
36/49
Binnen het kostenmodel hebben drie factoren een negatief effect op de besparing van de verandering
37/49
Negatief effect op de besparing
Realiseren van externe pilot
Onderzoeksopzet
Meer dan 8 uur workshops
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Medewerkers werken niet thuis
Vragen
Binnen het kostenmodel hebben drie factoren een positief effect op de besparing van de verandering
38/49
Positief effect op de besparing
Minder vertrek medewerkers
Onderzoeksopzet
Kortere duur vacature
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Minder ziekteverzuim
Vragen
39/49
Implementatie in HK-model
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Voor de bewustwordingsfase dient er een plan gemaakt te worden voor het creëren van draagvlak Stappen HK-model aanleiding
informatie verzamelen
Bekendmaken intenties vaststellen
Verhuizen
conceptuele keuze
uitwerken en implementeren
resultaten
Fasen projectmatig Stappen HK-model werken Bekendmaken aanleiding
informatie initiatief verzamelen
intenties vaststellen
40/49
Verhuizen
conceptuele definitie keuze
ontwerp
voorbereiding uitwerken en implementeren realisatie
definitie
ontwerp
voorbereiding bewustwording
resultaten nazorg
Fasen projectmatig werken Houding initiatief onbewust
Conclusie & aanbevelingen
nazorg vol houden
gewenning
actie
vol houden
productief
Theorie & empirie
leren
actie
productief
Draagvlak creëren
leren
voorbereiden
draagvlak
Onderzoeksopzet
bewustwording
wisselende houding
Duidelijk plan maken
Draagvlak creëren
voorbereiden
draagvlak
onbewust
wisselende houding
Duidelijk plan maken Houding
realisatie
gewenning
Vragen
Een duidelijk plan voorafgaand aan de verandering kan de aandachtspunten voor het product en proces belichten
(factor: tijd) Duidelijk plan maken
Plan voor het product
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Plan voor het proces
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
41/49
Schema met een generieke planning voor de verschillende fases HK-model: Aanleiding, stap1 & stap 2 Stap 3 projectmatig werken: Initiatieffase Definitiefase Fasering Kleine Grote impact Kleine impact Grote impact vereist? impact
42/49
Stap 4: uitwerken en implementeren Ontwerpfase Voorbereidingsfase Realisatiefase Kleine Kleine Kleine Grote impact Grote impact Grote impact impact impact impact
Nut/ noodzaak Doel van de verandering duidelijk Reden van een besluit duidelijk Duidelijk plan Planning maken Planning controleren en zo nodig bijstellen Participeren Vertegenwoordigers van afdelingen in projectgroep Hoofdlijnen opstellen, afdelingsvertegenwoordiger reageert Vertegenwoordigers kiezen stoelen Persoon per afdeling voor (kleine) wijziging interieur Keuze betreft laptop (hnw) Overtuigen Nieuwe werkplek kan enthousiasmeren (plaatjes) Vertrouwens persoon (manager) op zeepkist Super promotor (RvB) maakt als 1e de overstap Starten met enthousiaste afdeling Zien van nieuwe werkplek kan enthousiasmeren Peiling over verbeterpunten Beeldvorming Geschetste beeld daadwerkelijk realiseren vergelijkbare pilot bezoek vergelijkbaar voorbeeldproject Opruimweek Rondleiding door gebouw tijdens verbouwing Informeren Open communicatie Mogelijkheden tot vragen/opmerkingen Intranet (social media) Nieuwsbrief Presentatie Leren Workshops Handleidingen Presentaties Product (nadenken over) Archivering & opslag Ruimtegebruik & interieur Privacy & concentratie Communicatie & toegankelijkheid Werkplek faciliteiten Binnenklimaat Ergonomisch meubilair
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Voor het gebruik van de generieke planning moet bekend zijn 43/49 of er een fasering is, wat het tijdsbestek is en de impact
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Schema met een generieke planning voor de verschillende fases HK-model: Aanleiding, stap1 & stap 2 Stap 3 projectmatig werken: Initiatieffase Definitiefase Fasering Kleine Grote impact Kleine impact Grote impact vereist? impact Nut/ noodzaak Doel van de verandering duidelijk Reden van een besluit duidelijk Duidelijk plan Planning maken Planning controleren en zo nodig bijstellen Participeren Vertegenwoordigers van afdelingen in projectgroep Hoofdlijnen opstellen, afdelingsvertegenwoordiger reageert Vertegenwoordigers kiezen stoelen Persoon per afdeling voor (kleine) wijziging interieur Keuze betreft laptop (hnw) Overtuigen Nieuwe werkplek kan enthousiasmeren (plaatjes) Vertrouwens persoon (manager) op zeepkist Super promotor (RvB) maakt als 1e de overstap Starten met enthousiaste afdeling Zien van nieuwe werkplek kan enthousiasmeren Peiling over verbeterpunten Beeldvorming Geschetste beeld daadwerkelijk realiseren vergelijkbare pilot bezoek vergelijkbaar voorbeeldproject Opruimweek Rondleiding door gebouw tijdens verbouwing Informeren Open communicatie Mogelijkheden tot vragen/opmerkingen Intranet (social media) Nieuwsbrief Presentatie Leren Workshops Handleidingen Presentaties Product (nadenken over) Archivering & opslag Ruimtegebruik & interieur Privacy & concentratie Communicatie & toegankelijkheid Werkplek faciliteiten Binnenklimaat Ergonomisch meubilair
Stap 4: uitwerken en implementeren Ontwerpfase Voorbereidingsfase Realisatiefase Kleine Kleine Kleine Grote impact Grote impact Grote impact impact impact impact
HK-model: Aanleiding, stap1 & stap 2 Stap 3 projectmatig werken: Initiatieffase Definitiefase Fasering Kleine Grote impact Kleine impact Grote impact vereist? impact
Nut/ noodzaak Doel van de verandering duidelijk Reden van een besluit duidelijk Duidelijk plan Planning maken Planning controleren en zo nodig bijstellen Participeren Vertegenwoordigers van afdelingen in projectgroep Hoofdlijnen opstellen, afdelingsvertegenwoordiger reageert Vertegenwoordigers kiezen stoelen Persoon per afdeling voor (kleine) wijziging interieur Keuze betreft laptop (hnw) Overtuigen Nieuwe werkplek kan enthousiasmeren (plaatjes) Vertrouwens persoon (manager) op zeepkist Super promotor (RvB) maakt als 1e de overstap Starten met enthousiaste afdeling Zien van nieuwe werkplek kan enthousiasmeren Peiling over verbeterpunten Beeldvorming Geschetste beeld daadwerkelijk realiseren Onderzoeksopzet Theorie & empirie vergelijkbare pilot
44/49
Conclusie & aanbevelingen
Stap 4: uitwe Ontwerpfase Voo Kleine Grote impact Grote im impact
Vragen
45/49
Conclusie & aanbevelingen
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Conclusie - hoofdvraag
46/49
Op welke wijze is het mogelijk om op een haalbare manier draagvlak te creëren bij de verandering van kantorenhuisvesting en hoe kan het creëren van draagvlak worden geïmplementeerd in het huisvestingskeuzemodel? Financiële check
Tijd
Aandachtspunten:
Goed uitgewerkt plan
Product
Zeven factoren
Archief, geen persoonlijke plek
Iedere beslissing onderbouwen
Zorgen voor open communicatie, Mogelijkheid tot het stellen van vragen
Proces
Overtuigen (factoren) Participatie (strategie) Beeldvorming:
Pilotproject Bezoek van (succesvolle) voorbeeldprojecten Informeren
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Conclusie - hoofdvraag
47/49
Op welke wijze is het mogelijk om op een haalbare manier draagvlak te creëren bij de verandering van kantorenhuisvesting en hoe kan het creëren van draagvlak worden geïmplementeerd in het huisvestingskeuzemodel?
Generieke planning opnemen bij iedere stap van HK-model de planning aanvullen en controleren
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Aanbevelingen
48/49
Organisaties (generieke) planning gebruiken voor specifiek veranderproces
Center for People and Buildings (ontwikkelaar model) Generieke planning opnemen en verder uitwerken met database
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
49/49
Bedankt voor jullie aandacht! Zijn er vragen?
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
Bedankt voor jullie aandacht! Zijn er vragen?
Onderzoeksopzet
Theorie & empirie
Conclusie & aanbevelingen
Vragen
51
Product - cases
52
Privacy & concentratie Aandachtspunt: Slecht mix concentratie- en open werkplekken
Oplossingen:
Verschil ten opzichte van oude situatie
Product - cases
53
Communicatie & toegankelijkheid Aandachtspunt: Medewerkers moeten elkaar kunnen vinden
Oplossingen:
Afspraken over het omgaan/vinden van elkaar Programma’s als MS Lync kunnen locatie aangeven
Product - cases
54
Werkplek faciliteiten Aandachtspunt: Vrijheid en ondersteuning van het werk door ICT Goede koffie
Oplossingen:
Bij gebruik laptops, vrije keuze laten in grootte Goede koffiefaciliteiten
Product - cases
55
Binnenklimaat Aandachtspunt: Voldoende daglicht Regelbaarheid van de temperatuur
Oplossingen:
Onderzoeksopzet
Rekening mee houden bij het ontwerp
Theorie & empirie
Implementatie HK-model
Conclusie & aanbeveling
Product - cases
56
Ergonomisch meubilair Aandachtspunt: Makkelijk in te stellen
Oplossingen:
Medewerkers keuze laten maken uit een selectie
Relatie product/proces & draagvlak
57
Product
Proces Eens Niet eens
Betrokken (++) Veel draagvlak (-) weerstand
Niet betrokken (+) draagvlak (--) Veel weerstand
Proces Product
Betrokken Eens
Niet eens
Niet betrokken draagvlak weerstand
Relatie product/proces & draagvlak
Reden
Leren Proces (werkstijl)
Product (werkplek)
Eens
Niet eens
58
Draagvlak/Weerstand
Draagvlak
Weerstand
Weerstand
Virtueel verloop draagvlak en productiviteit
59
(Optimistisch) verloop draagvlak
(Pessimistisch) verloop weerstand
Strategieën
Macht
60
Kennis
Onderhandelen/ruilen
Leren
Interactief
Bennis, Benne, Chin (1979/1985) & Boonstra (1992) Machtsdwang
Rationeel-emperisch
Normatief-reëducatief
-
Marx (1989)
Uitoefenen van macht
Inzetten van expertise
Ruilen of belonen gebruiken van procedures
Van der Zee (1995)
Directieve benadering
Diffusiebenadering
-
Beïnvloeden van cultuur Ontwikkelingsgerischte benadering Interactieve benadering
Huy (2001)
Commanding
Engineering
-
Teaching
Caldwell (2005) Werkman, Boonstra, Elving (2005)
Rationalist discourses
Contextualist discourses -
Dispersalist discourses
Socializing Constructionalist discourses
Machtsstrategie
Planmatig
Onderhandeling
Programmatisch
Interactief
De Caluwé & Vermaak (2010)
Geeldruk
Blauwdruk
Rooddruk
Groendruk
Witdruk
Theorie over veranderfases
61
Vrakking & Cozijnsen Thijs Homan
Judson
Kotter
-
-
-
-
-
-
Galpin Ikiz-Koppejan, et al. Noodzaak verandering Noodzaak verandering vaststellen vaststellen Aanleiding visie van verandering team formeren creëren
-
diagnose
-
-
analyse huidige sit.
1) Informatie verzamelen 2) Intenties vaststellen 3) Conceptuele keuze maken
idee genereren
planning/ ontwerp
analyseren/plannen
visie creeeren
plan genereren
-
-
-
-
plan uitdetailleren
initiatie/bekendmakenoverdracht
communiceren
visie communiceren
-
-
-
-
-
-
-
acceptatie winnen
test dmv pilot voorbereiden voor uitrol
implementatie
implentatie uitvoeren veranderen
-
-
-
reacties vragen tijdens implementatie successen openbaren voor draagvlak uitrollen gewenste veranderingen meten, versterken, behouden, ongewenste aanpassen verfijnen
incorporatie
-
versterken/institut.
institutionaliseren
-
4) uitwerken en implementeren Resultaten
Kostenmodel
62
Gegevens organisatie Huidige/oude situatie 1 wp/fte # Medewerkers # Werkplekken 1 1 4 4 187 187 192 192
Flexfactor "hoog" management "midden" management Overige medewerkers TOTAAL
Locatie kantoor
huurprijs/m2 vvo/jr 235 servicekosten 26,2
Groot Amsterdam
Bouwjaar & grootte vóór 1970 / 2500 - 4999m2
Aantal m2 vvo /werkplek m2 vvo kantoorruimte Aantal m2 overige ruimte / wp m2 vvo gehele gebouw Aantal werkweken per jaar
Toekomstige/nieuwe situatie 0,75 wp/fte # Medewerkers # Werkplekken 1 1 4 3 187 141 192 145
7,3 1402 8,0 2937,6
overrule Locatie kantoor overrule Bouwjaar & grootte vóór 1970 / 2500 - 4999m2
m2 m2 m2 m2
7,3 1059 9,5 2436
45
Gegevens externe partij # Medewerkers 1
Adviseur
€
Loonkosten / uur 150
Draagvlak creëren Presentatie door Pilot % van de medewerkers in pilot Aantal jaar pilot
niet-declarabele uren meerekenen BTW plichtig?
Presentatie Interne Pilot
Intern
Externe
1
Extern
1
25% 1
48 pers
Meerekenen loon Ja
Nee
BTW plichtig? Ja
Nee
1 2
huurprijs/m2 vvo/jr 235 servicekosten 26,2
Groot Amsterdam
m2 m2 m2 m2
Loonkosten pp /uur € 120 € 100 € 50
overrule overrule
€ Kosten ondersteunende ruimte
TOTALE KOSTEN AANPASSING
€
307.137
307.137
€ 1.133.576 (incl btw 21%) € 1.371.627
Kostenmodel
Niet meegenomen in verbouwing:
63
aanpassing verkeersruimte, serviceruimte, postkamer, repro, keuken-restaurant
Kosten creëren draagvlak Pilotproject (extern)
Eenmalige kosten meubilair Jaarlijkse kosten Totale kosten pilotproject
€ € €
% hergebruik van meubels 0%
Aantal personen pilot 48
Aantal werkplekken 36
m2 vvo/ werkplek 7,3
Huurprijs kantoor /m2/jr €
Kosten /werkplek 235 €
% hergebruik van meubels 0%
Aantal personen pilot 48
Flexfactor
Aantal werkplekken 36
Kosten /werkplek €
uren inproductief (duur bezoek) 4
uurloon alle medewerkers huurprijs bus (50pers) aantal bussen € 9.870 € 600 4
aantal uur presentatie 2
aantal uur voorbereiding 4
uurloon hoog mgnt uurloon externe adviseur uurloon alle medewerkers € 120 € 150 € 9.870
aantal uur workshop /groep 4
aantal uur voorbereiding 8
groepsgrootte 25
aantal groepen 8
Aantal uren adviseur 40
aantal fte dat informeerd 0,5
aantal jaar
uren per week 40
Aantal werkweken/jr 45
Uurloon midden mngt €
1.530
55.080 61.758 -
Pilotproject (intern)
Totale kosten pilotproject
€
0,75
1.530
55.080
Bezoek voorbeeldproject
Totale kosten bezoek project
€
41.880
Presentatie (door interne of externe)
Totale kosten presentatie door externe Totale kosten presentatie door interne
€ €
20.460
Workshop
Totale kosten workshop
€
Loon adviseur €
45.480
Informeren (intranet, nieuwsbrief, vragen)
Totale kosten informeren
€
90.000
Super promotor (RvB als voorbeeld)
€
-
Keuze meubilair door medewerkers
€
-
TOTALE KOSTEN CREËREN DRAAGVLAK
€
252.900
1
100
150
Kostenmodel
Kosten aanpassing werkplek
64
(specificatie van kosten zie 'Specificatie werkplek')
Kantoorruimte Open werkplek (7m2) Concentratie werkplek (7m2) Stilteruimte (19m2) Projectruimte (19m2) managementkamer hoog (29m2) managementkamer midden (19m2) Kosten creëren werkplekken
€
kosten werkplek € € € € € €
3.468 4.623 17.106 16.686 36.281 16.836
percentage werkplek
kosten ruimte € € € € € € € €
6.887 11.736 2.261 14.452 21.124 12.190 465 1.548
75% 15% 5% 5% nvt nvt
Aantal werkplekken 106 22 8 8 1 3 148
Totale kosten € € € € € € €
367.608 101.706 136.848 133.488 36.281 50.508 826.439
Aantal ruimtes 8 8 3 3 1 3 47 16
Totale kosten € € € € € € € € €
55.096 93.888 6.783 43.356 24.821 36.570 21.855 24.768 307.137
Aantal werkplekken 36
m2 vvo/ werkplek 7,3
826.439
Ondersteunende ruimte meeting seat vergaderruimte aanland werkplek service corner lobby archiefruimte afdeling archiefruimte persoonlijk lockerruimte Kosten ondersteunende ruimte
TOTALE KOSTEN AANPASSING
Niet meegenomen in verbouwing:
€
1 per aantal medewerkers 20 20 60 60 120 60 3 9
307.137
€ 1.133.576 (incl btw 21%) € 1.371.627
aanpassing verkeersruimte, serviceruimte, postkamer, repro, keuken-restaurant
Kosten creëren draagvlak Pilotproject (extern) % hergebruik van meubels 0% Eenmalige kosten meubilair Jaarlijkse kosten Totale kosten pilotproject Pilotproject (intern)
€ € €
55.080 61.758 -
Aantal personen pilot 48
Huurprijs kantoor /m2/jr €
Kosten /werkplek 235 €
1.530
Kostenmodel
65
Opbrengsten nieuwe werkplek Verschil exploitatiekosten (jaarlijks)
Totaal exploitatiekosten oud
€ (incl btw 21%) €
OUD: m2 vvo/werkplek 7,3 767.389 928.541 NIEUW: m2 vvo/werkplek 7,3 636.356 769.991
Totaal exploitatiekosten nieuw
€ (incl btw 21%) €
Lagere exploitatiekosten per jaar
€ 131.033 (incl btw 21%) € 158.550
Aantal Werkplekken 192
m2 vvo gebouw totaal 2938
Huurprijs /m2 vvo/jr €
Servicekosten /m2 vvo 235 €
26
Aantal Werkplekken 145
m2 vvo gebouw totaal 2436
Huurprijs /m2 vvo/jr €
Servicekosten /m2 vvo 235 €
26
dagen thuiswerken/week 1
dagen thuiswerken/jr 45
gem. afstand woon-werk (km) 14
vergoeding per km €
vergoeding per dag 0,19 €
"oude" productiviteit 96%
min/week productiever productiviteitsstijging (%) 25 1,0% Check: 97,0%
totale loonkosten / jr €
% medew met weerstand 25%
duur daling, bij weerstand 30
duur daling, bij draagvlak 15
Productiviteitsdaling (%) 3%
dagen winst door draagvlak 15
kosten,deel van jaarsalaris 1/4
% meer vertrek 2%
totaal medewerkers 192
aantal vertrekken 4
jaarsalaris medewerker kosten /vertrekkende pers € 90.000 € 22.500
duur van vacature bij positieve sfeer (dagen) 77
% personeelsverloop 6%
gemiddelde vacatieduur (dagen)
daling ziekteverzuim (%) 8%
totale loonkosten/jr huidige ziektekosten € 17.766.000 €
Reductie reiskostenvergoeding (jaarlijks)
reductie reiskosten per jaar
€
5,32
Aantal medewerkers 192
45.965
TOTALE OPBRENGSTEN NIEUWE WERKPLEK/JR € 176.998 (incl btw 21%) € 204.515
Opbrengsten creëren draagvlak opbrengst plaatsonafhankelijk werken (workshop)
opbrengst effectiever werken
€ 185.063
17.766.000
Opbrengst sneller productief
winst door snelle productief (alle medewerkers)
€
verlies bij daling /dag €
2.369
8.883
Voorkomen vertrek medewerkers
Opbrenst door voorkomen vertrek
€
90.000
Makkelijker aantrekken medewerkers
Opbrenst makkelijker aantrekken medewerkers
€
87
29.793
Minder ziekteverzuim
Opbrenst lagere ziekteverzuim door tevredenheid
€
61.115
TOTALE OPBRENGSTEN CREËREN DRAAGVLAK
€ 374.854
huidig ziekteverzuim (%) 4,30%
763.938
kosten,deel van jaarsalaris 1/4
jaarsalaris medewerker € 90.000
Kostenmodel
66
Netto Contante Waarde berekening
jaarlijkse stijging kosten Inflatie opbrengsten discontovoet
2,5% 2% 6%
t= Infl. fact. K Infl. fact. O CW factor
0 1,000 1,000 1,000
1 1,025 1,020 0,943
2 1,051 1,040 0,890
3 1,077 1,061 0,840
4 1,104 1,082 0,792
5 1,131 1,104 0,747
6 1,160 1,126 0,705
7 1,189 1,149 0,665
8 1,218 1,172 0,627
9 1,249 1,195 0,592
10 1,280 1,219 0,558
11 1,312 1,243 0,527
12 1,345 1,268 0,497
13 1,379 1,294 0,469
14 1,413 1,319 0,442
15 1,448 1,346 0,417
1
2 10%
3 10%
4 10%
5 10%
6 10%
7 10%
8 10%
9 10%
10 10%
11
12
13
14
15
1
2 100% 100%
3 100%
4 100%
5 100%
6 100%
7 100%
8 100%
9 100%
10 100%
11 100%
12 100%
13 100%
14 100%
15 100%
-116.192 -119.096 -122.074 -125.126 -128.254 -131.460 -134.747 -138.115 -141.568 -145.107
0
0
0
0
0
0 184.148 187.831 191.588 195.420 199.328 203.315 207.381 211.529 215.759 220.074 224.476
228.965
233.545
238.216
70.652 220.074 224.476 39.452 115.932 111.558
228.965 107.348
233.545 103.297
238.216 99.399
4 5 6 7 8 9 10 11 12 56.138 106.328 154.172 199.774 243.233 284.642 324.094 440.026 551.584
13 658.932
14 762.229
15 861.628
-119.096 -122.074 -125.126 -128.254 -131.460 -134.747 -138.115 -141.568 -145.107 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 184.148 187.831 191.588 195.420 199.328 203.315 207.381 211.529 215.759 220.074 224.476 333.618 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 398.671 65.758 66.463 67.166 67.868 68.568 69.266 69.961 70.652 220.074 224.476 354.815 55.211 52.645 50.190 47.844 45.602 43.458 41.410 39.452 115.932 111.558
0 0 228.965 0 228.965 107.348
0 0 233.545 0 233.545 103.297
0 0 238.216 0 238.216 99.399
13 711.302
14 814.599
15 913.998
Tijdstip van de uitgaven/inkomsten
Kosten Totale kosten nieuwe werkplek Totale kosten creëren draagvlak
t= € 1.133.576 € 252.900
0
Opbrengsten Totale opbrengsten nieuwe werkplek/jr Totale opbrengsten creëren draagvlak
t= € €
0
10% 100%
176.998 374.854
Kosten en opbrengsten van nieuwe concept KOSTEN nieuwe werkplek OPBRENGSTEN nieuwe werkplek/jr
-1.133.576
0
176.998
0
Kasstroom Contante waarde kasstroom
0 0
-116.192 -109.615
65.052 57.896
65.758 55.211
0
1 -109.615
2 -51.718
3 3.493
0 0 0 0 0 0
-116.192 -259.223 0 0 -375.414 -354.164
0
1 -354.164
66.463 52.645
67.166 50.190
67.868 47.844
68.568 45.602
69.266 43.458
69.961 41.410
Netto Contante Waarde (per jaar, exclusief creëren draagvlak) t= Netto Contante Waarde (per jaar)
Kosten en opbrengsten van nieuwe concept & creëren van draagvlak KOSTEN nieuwe werkplek KOSTEN creëren draagvlak OPBRENGSTEN nieuwe werkplek/jr OPBRENGSTEN creëren draagvlak Kasstroom Contante waarde kasstroom
-1.133.576 -252.900 176.998 374.854
Netto Contante Waarde (per jaar, inclusief creëren draagvlak) t= Netto Contante Waarde (per jaar)
2 651
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 55.863 108.507 158.698 206.542 252.144 295.602 337.012 376.464 492.396 603.954