Heeft mijn paard rugpijn of is er iets in zijn buik? Kan mijn paard maagzweren hebben?
Dr. Tresemiek Picavet DVM Dip ECEIM DBP Veterinary Services Internal Medicine on the Move Spelonckvaart 44 9180 Moerbeke-Waas
Equine Veterinarians on the Move Ph + 32 473 56 01 03
INHOUD ! PIJN ! ANATOMIE WERVELKOLOM BUIK ! RUG PIJN ! ! ! !
BUIKPIJN
SYMPTOMEN OORZAKEN DIAGNOSE BEHANDELING
Tresemiek Picavet DBP Veterinary Services
PIJN EN WELZIJN
! PIJN
! INTERPRETATIE VAN PIJN – WELZIJN
! HUMANE GENEESKUNDE ONDERSCHATTING
! INTERPRETATIE VAN WELZIJN PAARD ! ! ! !
VAAK ONDERSCHATTING VAN UITING VAN ONGEMAK GEBREK AAN KENNIS VAN PIJNSIGNALEN GEBREK AAN HERKENNNING SIGNALEN TE VEEL BLOOTGESTELD ZIJN AAN HET ZIEN VAN DE SIGNALEN Tresemiek Picavet DBP Veterinary Services
WERVELKOLOM PAARD ! 7 HALSWERVELS ! 18 BORSTWERVELS ! 6 LENDENWERVELS ! 5 HEILIGBEENWERVELS ! 15 STAARTWERVELS ! PLUS WEKE DELEN ! LIGAMENTEN ! SPIEREN Tresemiek Picavet DBP Veterinary Services
RUGPIJN ! KOMT VAAK VOOR ! WORDT VAAK ONDERSCHAT DOOR EIGENAREN ! AGRESSIE ! VLUCHTGEDRAG
!" “SLECHT HUMEUR” !" “WIL NIET”
! MOEILIJK TE EVALUEREN OOK VOOR PROFESSIONALS ! ! ! !
KLINISCHE SYMPTOMEN RX ECHOGRAFIE BOTSCAN
! PAARDEN BLIJVEN VAAK WERKEN MET RUGPIJN LESIMPLE ET AL. 2013 Comparison of clinical examinations of back disorders and human’s evaluation of back pain in riding school horses. Veterinary Research 9, 209.
RUGPIJN ! VAAK + KREUPELHEID ! GEDRAGSVERANDERING ! OVERGEVOELIGHEID BIJ BORSTELEN ! SINGELNIJD ! AGRESSIE ! VLUCHTGEDRAG ! BOKKEN STEIGEREN STAKEN ! SLAAN MET ACHTERBENEN ! SLEPEN ACHTERHOEVEN ! HOOFDSCHUDDEN ! ABNORMALE HOUDING TIJDENS ARBEID
DBP Veterinary Services
RUGPIJN SYMPTOMEN ! MOEILIJK NAGEEFLIJK ! HOLLE RUG ! NIET AAN HET BEEN ! TRAAG OPWARMEN ! ZEER STIJF AAN 1 ZIJDE ! MOEILIJKE OVERGANGEN ! STAART SCHEEF HOUDEN ! STAART ZWIEPEN ! OVERKRUIS GALOPPEREN ! LENGTEBUIGING ! NIET LOS BOVEN SPRONG Tresemiek Picavet
DBP
Veterinary Services
DIFFERENTIAAL DIAGNOSE ! MENTALE STATUS PAARD ! MOND TANDEN KAAKGEWRICHT ! GEZICHTSVERMOGEN ! SINUSSEN SINUSITIS –TUMOREN -CYSTES ! ZADEL ! HUID ALLERGIE SCHIMMEL ! MEST TE ZUUR AFWIJKENDE STRUCTUUR TE LANGE VEZELS
! HOEVEN SYMMETRIE VORM BESLAG ! SPIEREN PEZEN LIGAMENTEN
DBP Veterinary Services
RUGPIJN ! INSPECTIE
RUG BEKIJKEN
! PALPATIE
RUG BETASTEN
! OVERMATIGE REACTIE ! VERZET
! PERCUSSIE
RUG BEKLOPPEN
! BEWEEGLIJKHEID VAN RUG ! ZIJDELINGSE BEWEEGLIJKHEID ! DIENT SYMMETRISCH TE ZIJN
! RX ! ECHOGRAFIE ! SCINTIGRAFIE
DBP Veterinary Services
HOE KUNT U RUGPIJN HERKENNEN? ! HALSHOUDING IN RUST EN TIJDENS ARBEID ! Hogere hals houding ! Meer holle hals
! AGRESSIE #$ ! PIJN BIJ DRUK OF BEKLOPPEN VAN DE RUG
DBP Veterinary Services
RUGPIJN ! HERHAALBARE PIJN BIJ BETASTEN ! HERHAALBARE PIJN BIJ BEKLOPPEN ! VERMINDERDE BEWEEGLIJKHEID ! GEZWOLLEN - VERKRAMPTE RUGSPIEREN
DBP Veterinary Services
KREUPELHEID BIJ RUGPATIËNTEN ! ERG VAAK KREUPELHEID BIJ RUGPATIËNTEN ! BEST STEEDS KREUPELHEIDSONDERZOEK BIJ RUGPATIËNT
! RUGPIJN VEROORZAAKT VAAK ! CONTRACTIE VAN RUGSPIEREN % % %& ! WERVELKOLOM WORDT NAAR BENEDEN GEDRUKT ! ACHTERHAND KAN MINDER ONDERGEBRACHT WORDEN ! ATLETISCHE CAPACITEIT ' DBP Veterinary Services
KISSING SPINES ! 4407 KREUPELE PAARDEN ! 310 =7% RUGPIJN ! 212 /310 = 68% KISSING SPINES ! GROEP 1 RUGPIJN + KISSING SPINES
! GROEP 2 RUGPIJN GEEN KISSING SPINES
! GROEP 3 CONTROLE GROEP Turner
DBP Veterinary Services
KISSING SPINES ! + KS 3X ZO VEEL RISICO OP RUGPIJN ! Groep 1 meest Vb en xxx + QH en Wb ! Groep 1 meesten 6-10 j ! Groep 1 45% dressuurpaarden ! Groep 2 23% dressuurpaarden ! Controle groep: 39% KS ! (6/7 Vb mogelijks genetisch) DBP Veterinary Services
KISSING SPINES ! Groep 1 T11-L2 ! Bij 90% T15 ! KS meest tussen T15-18 = plaats zadel ! Gem. 4 wervels betrokken ! Meer dressuurpaarden ! Verzameling ! Meer doorzitten ! Dressuurruiters klagen eerder (meer aandacht voor bewegingsmechanisme)
DBP Veterinary Services
BEHANDELING KISSING SPINES ! RUST ! GERICHTE TRAINING ! ONTSTEKINGSREMMERS ! MESOTHERAPIE ! SHOCK-WAVE ! ZADEL AANPASSEN
DBP Veterinary Services
RUG FRACTUREN ! SCHOFT FRACTUREN ! JONGE DIEREN ! STEIGEREN EN ACHTEROVER VALLEN
! PIJN WARMTE ZWELLING ! OHA GEEN BLIJVENDE PROBLEMEN ! SOMS AANGEPAST ZADEL NODIG ! WERVELLICHAAM FRACTUREN ! ERGER ! TGV SLECHTE VAL ! ALS RUGGEMERG BESCHADIGD " GERESERVEERDE PROGNOSE
!
DBP Veterinary Services
SPIER-LIGAMENTEN PIJN ! MEEST VOORKOMENDE OORZAAK VAN RUGPIJN ! ZADELREGIO ! PRESTATIEVERMOGEN ' ! RUST ! WEKEN ! ONTSTEKINGSREMMERS ! FYSIOTHERAPIE ! Manuele therapie ! Osteopathie ! Chiropractie DBP Veterinary Services
DEGENERATIEVE PROBLEMEN WERVELKOLOM ! NIET ZO VAAK VOORKOMEND ! VAAK SLECHTE PROGNOSE
! ARTHRITIS MET DEGENERATIE KRAAKBEEN ! KOMT MEER VOOR ! VOORAL BIJ OUDERE PAARDEN ! THV LENDENEN NIET ZO ERG DBP Veterinary Services
SACROILIACALE PROBLEMEN ! ARME BESPIERING ACHTERHAND ! ASYMMETRISCHE ACHTERHAND ! PIJN BIJ DRUK VOORAL IN HET BEGIN ! SCHEVE STAART ! WIL RUG NIET BUIGEN ! MINDER KRACHT MINDER ACTIE IN THE ACHTERBENEN
! SOMS SLEPEND TOON GEDEELTE DBP Veterinary Services
BEHANDELING RUGPROBLEMEN ! WEKE DELEN ONTSTEKING ' ! BOTPROBLEMEN ' ! SPIEREN VERSTERKEN ! FYSIOTHERAPIE ! CHIRURGIE
DBP Veterinary Services
STRETCHOEFENINGEN ! WAAROM? ! ! ! !
Acute blessures vermijden Lichaam voorbereiden op inspanning Beweeglijkheid bevorderen (vooral na rust) Paarden leren hoe ze hun lichaam kunnen gebruiken
! HOE? ! ! ! !
Blessures: heel voorzichtig-niet overzetten Goede warming-up door lang genoeg te stappen Vermijd spierkrampen bij erg lage temperaturen Gebruik van de juiste mobilisatie-oefeningen DBP Veterinary Services
STRETCH OEFENINGEN ! OP DE GROND: WORTEL/PEPERMUNT STRETCHES ! LINKS EN RECHTS BUIGEN IN DE HALS ! STEEDS SYMMETRISCH PROBEREN TE WERKEN ! STA AAN DE ZIJKANT ! ALLEEN HALS BEWEGEN LICHAAM STIL HOUDEN ! DE MEESTE PAARDEN KUNNEN HUN RIBBEN BEREIKEN
! BOVENLIJN OPREKKEN DBP Veterinary Services
DYNAMISCHE MOBILISATIE ! 3x hals buigen "borst-kniëen-kogels ! 1x hals strekken ! 3x buigen naar links en 3x naar rechts ! Singel heup sprong
! 5x herhalen /dag 5x/week ! Na 3 maanden meetbare hypertrofie van de m. multifidus
DBP Veterinary Services
STRETCH OEFENINGEN ! OOK IN STAP EN DRAF ! GEBRUIK JE ZIT EN BENEN ! VEEL ZIJWAARTSE BEWEGINGEN ! OOK IN DRAF EN GALOP ! NOOIT FORCEREN ! (PIJN/ZUUR WORDEN) ! VRAAG JE TRAINER/DIERENARTS OM RAAD DBP Veterinary Services
ARBEID ! GRONDWERK ! LONGEERARBEID ! PESSOA ! LOOPBAND ! BUITEN RIJDEN BOS ZANDBAAN RIJBAAN ! ONTSPANNING ! RECHT RICHTEN ! NAGEEFLIJKHEID ! ROND RIJDEN DBP ! ZEER LICHT LICHTRIJDEN Veterinary Services ! VERLICHTE ZIT
ARBEID AANGEPAST AAN DOEL ! RECREATIEF ! DRESSUUR ! SPRINGEN ! ENDURANCE ! EVENTING ! RENPAARD ! DRAVER/VOLBLOED DBP Veterinary Services
PAARD FIT HOUDEN ! PREVENTIE RECIDIEVEN ! ARBEID AANPASSEN AAN TRAININGSTOESTAND ! GOEDE KWALITEIT VOEDER ! REGELMATIGE TANDEN CONTROLE ! BLIJF ALERT ! HOUD GEDRAG GOED IN DE GATEN ! RUST ! AANGEPASTE TRAINING
! PREVENTIEVE GEZONDHEIDS CHECK DBP Veterinary Services
MAAGKLACHTEN ! GEDRAGSVERANDERINGEN ! MEER NEERLIGGEN ! MINDER GOED DOOR ETEN ! MILDE KOLIEK ! VERMAGEREN ! DOFFE VACHT ! SINGELNIJD ! MINDER GOED PRESTEREN DBP Veterinary Services
DIAGNOSE MBV GASTROSCOPIE ! ENIGE MANIER OM EXACTE DIAGNOSE TE STELLEN ! NOODZAKELIJK OM SOORT MAAGPROBLEMATIEK TE KENNEN
! SOMS BIOPTEN VAN MAAGWAND NOODZAKELIJK
DBP Veterinary Services
BEHANDELING ! VOEDERMANAGEMENT ! STRESS VERMIJDEN ! MEDICATIE
DBP Veterinary Services
VOEDER ! DAG EN NACHT HOOI ! VEEL WEIDEGANG ! HOOI VOORAF AAN KRACHTVOEDER ! KRACHTVOEDER 4-6 KLEINE MAALTIJDEN PER ETMAAL
! LUCERNE TOEVOEGEN ! VOOR INSPANNINGEN KLEINE HOEVEELHEID RUWVOEDER
DBP Veterinary Services
MEDICATIE ! OMEPRAZOLE GEPATENTEERD ! PASTA ! ELKE 24 UUR ! IDEAAL 30 MIN VOOR MAALTIJD
DBP Veterinary Services
ONTSTEKING REMMERS ! MEDICATIE ! PAS OP ! MAAG-DARMZWEREN ! BIJ UITDROGING ! BIJ NIERPROBLEMEN
! VEULENS
DBP Veterinary Services
