GRAPHE PARANOMON project Beleids- & Projectenweging
0 0
0
De Periklesstichting is een onafhankelijke, creatief-strategische serviceprovider voor denktanks in het sociaal domein Augustus 2015
[…] BETROKKENHEID VAN BURGERS KAN VAN ONDEROP WORDEN ONTWIKKELD.
[…] Juist in tijden van crises moeten nieuwe mogelijkheden van onderop een kans krijgen. Vernieuwingen komen altijd uit de marge
[…] Nieuwe mogelijkheden dienen zich ook aan […] in de sociale zekerheid […]. Zij representeren een andere werkelijkheid en doorbreken ingesleten patronen. Zij zijn vaak beter én toch goedkoper. Het nieuwe kabinet zal zich de mogelijkheden moeten verschaffen om deze vernieuwingen een kans te geven […].
H.D. Tjeenk Willink in de bijlage van zijn informatieronde, zomer 2010
ΠPeriklesstichting
Periklesprogramma
11
INHOUD 1.
Inleiding ......................................................................................................................................................... 3 1.1
2.
Wegingsproject (Graphne Paranomon).................................................................................................... 3 Graphe Paranomon project ........................................................................................................................... 4
2.1
Beleidsweging (Burgerdenktank-app)....................................................................................................... 4
2.2
Beleidsklankbord ...................................................................................................................................... 5
2.3
Projectenweging ....................................................................................................................................... 6
2.4
Projectenmarkt ......................................................................................................................................... 6
3.
Meerwaarde van het Graphe Paranomon Project ........................................................................................ 6
4.
Organisatiegegevens. .................................................................................................................................... 7
22
ΠPeriklesstichting
Periklesprogramma
Π
Perikles was een politicus uit het klassieke Athene, die het toen reeds bestaande democratische staatsbestel vitaliseerde met een faciliteit. Perikles voerde daggelden in, waardoor arme boeren uit het omliggende platteland van Athene daadwerkelijk tijd konden vrijmaken om naar de volksvergaderingen te komen. Op basis van onder andere deze aanpassingen wordt Perikles een democraat genoemd
1. INLEIDING De Periklesstichting is een serviceprovider voor burgerdenktanks, die het oplossend vermogen van burgers faciliteert voor de toekomst van ons sociaal domein. Dit noemen wij de ‘meevolutie’. In het metier van de Periklesstichting, de sociale zekerheid: burgers, ervaringsdeskundigen en stakeholders moeten nieuw beleid en projecten kunnen beoordelen op hun efficientie en effect op de deelthema’s van de Periklesstichting, te weten: -
maatschappelijk verbonden ondernemerschap; arbeid en arbeidsmarkt; welzijn, volksgezondheid en zorg; inkomen en pensioenen; laagdrempelige kennismaatschappij; burgerschap en participatie; duurzaamheid en innovatie; toekomstbestendige economie; leven en wonen; creativiteit en vitaliteit
In de onderstaande tekst zullen een viertal diensten worden beschreven die een (lokaal) bestuur kan inzetten om beleid en projecten te toetsen bij de bevolking.
1.1
WEGINGSPROJECT (GRAPHNE PARANOMON)
Een ‘meevolutie’ klinkt mooi, maar kan op zich wel degelijk ontsporen. In het klassieke Griekenland waren er twee correctiesystemen op een dreigende concentratie van macht bij enkelingen, en daarmee een ondermijning van de invloed van de demos (het volk). Exo-ostrakismos (έξω-οστρακισμός) of schervengericht was in de Atheense democratie een stemprocedure in de Ekklèsia (Volksvergadering) om politieke leiders (generaals) die men te machtig vond voor één, vijf, tien of twintig jaar te verbannen. De procedure werkte als volgt: als de burgers in de Volksvergadering besloten dat er een schervengericht moest worden gehouden, kon iedere burger op een bepaalde dag in de Agora de naam van een door hem gewraakte politiek leider op een stuk gebroken aardewerk (vandaar de naam, ostrakon = scherf) schrijven. Als er minimaal 6000 scherven waren beschreven, werd de persoon wiens naam het meest werd genoemd voor tien jaar verbannen uit de stad, met behoud van bezittingen en burgerrechten.
ΠPeriklesstichting
Periklesprogramma
33
Deze methode is democratie ‘uit de bocht’. Het volk staat tegenover de bestuurder, waarbij de ‘persoon’ van de machthebber centraal staat. Daartegenover staat de procedure van de graphe paranomon (γραφή παράνομον). Hierbij stond de inhoud van nieuwe regelgeving centraal. Regelgeving kon door individuele burgers worden aangeklaagd, als het botste met eerdere regels. Het was als het ware een weging van de wet of regelgeving op de inhoud en de effecten achteraf. De Periklesstichting kiest bij het democratiseren van beleid, voor deze inhoudelijke methodiek. De Periklesstichting wil in deze projecttekst aandact schenken aan ons aanbod aan externe partijen, om twee aspecten te democratiseren, te weten: 1. het democratiseren van het klankbord-instrument voor (nieuw)beleid, door burgers en bestuurders een platform te bieden voor de uitwisseling van hun ideeën en voorstellen met betrekking tot nieuwe beleidsvoornemens; 2. het democratiseren van de evaluatie van projecten in het sociaal domein (sociale zekerheid), door een waaier aan betrokken partijen een inhoudelijk oordeel over het project te laten geven. Door beleid te laten wegen door het netwerk van de Periklesstichting (klankbord werking), worden de (onbedoelde) gevolgen van beleid(svoornemens) voor de omliggende beleidsvelden inzichtelijk gemaakt. Door projecten, die vaak experimenteel van karakter zijn, te wegen, kunnen ze bij gebleken succes tot onderdeel van nieuw beleid gemaakt worden. En juist daarom is goede evaluatie belangrijk, zeker omdat de belanghebbenden die er hun naam aan verbonden hebben, alles zullen doen om het resultaat van een project tot succesvol uit te roepen. 44 Hoe de Periklesstichting dit wegings-aanbod aan externe partijen vorm wil geven, wordt in deze tekst verder uitgewerkt
2. GRAPHE PARANOMON PROJECT Onze maatschappij is gebouwd op een veelheid aan regels en projecten. Een wet, richtlijn of project wordt sterker als het gestoeld is op een zo breed mogelijk deel van de bevolking. Een regel, wet of project zuiver en alleen gefundeerd op macht, wordt vaak als onderdrukkend ervaren en in de praktijk zo veel als mogelijk genegeerd of ondermijnd. Wetten, regelgeving of projecten kunnen met elkaar botsen. Andere regelgeving of projecten heeft soms weinig nut of effect. Toch is de weging van regelgeving, beleid of projecten op inhoudelijk vlak relatief weinig ontwikkeld. Regels, wetten, beleidsvoornemens of projecten worden vaak beoordeeld, en slechts weinig gewogen. Op basis van het ‘meevolutie’ ideaal van de Periklesstichting hebben we, op basis van Graphe Paranomonmethode (wetten-weging), wegingsprojecten ontwikkeld, waarbij de inhoud van de regelgeving of het project centraal staan.
2.1
BELEIDSWEGING (BURGERDENKTANK-APP)
Bij het wegen van beleid door burgers staan dus niet de oordelen over beleid(svoornemens) centraal, maar krijgen inhoudelijke argumenten een kans. Dit trekt mee inhoudelijk ‘gerichte, positief meedenkende burgers aan’, en zet de beroepskriticasters meer buitenspel. De Periklesstichting biedt faciliteiten waarmee politici en
ΠPeriklesstichting
Periklesprogramma
bestuurders de denkkracht en het oplossend vermogen van de meedenkende burgers kunnen inzetten, om nieuw beleid te toetsen op de (onbedoelde) gevolgen voor omliggende beleidsvelden. Om de burgers te betrekken als klankbord voor nieuw beleid, en beleid op inhoudelijke aspecten te wegen heeft de Periklesstichting een Applicatie ontwikkeld, waarmee het beleidsvoornemen geplaatst wordt in een circel van omliggende beleidsvelden. Een beleidsvoornemen, thema of onderwerp wordt in het systeem achter de App ingevoerd. De App toont de ingevoerde ideeen of voornemens, in relatie tot de 10 vaste thema’s van de Periklesstichting. Burgers geven via de app aan of het beleid(svoornemen) goed of slecht uitpakt op het betreffende veld. Daarnaast kunnen burgers de consequenties ook toelichten. Deze aanpak om integraal denken te bevorderen, en zo de gevolgen van beleid voor verschillende omliggende beleidsvelden inzichtelijk te maken noemt de Periklesstichting Waaierspel ©. Door in de app gebruik te maken van het door het bestuur van de Periklesstichting ontwikkelde waaierspel wordt een beleidsvoornemen inhoudelijk en integraal gewogen op de gevolgen van het voorstel voor de andere thema’s in het sociaal domein. De Periklesstichting heeft 10 themateams. Het themateam dat het dichtst bij het igebrachte beleidsvoorstel aansluit, zal het voortouw nemen bij het invullen van de App. Daarnaast zal de Periklesstichting gedurende een maand een intensieve campagne voeren om de vraag door zoveel mogelijk burgers inhoudelijk te laten wegen. Burgers worden actief benaderd, zowel op persoonlijk niveau als via de sociale media. Het gaat hierbij om een breed scala aan burgers; en dus expliciet niet alleen om de burgers die op protestbijeenkomsten het hoge woord hebben. Aan het eind van deze periode zal de Periklesstichting de verkregen inzichten opsturen naar de opdrachtgever. De opdrachtgever kan hierdoor heel snel peilen hoe de bevolking over een beleidsvoornemen denkt, en op welke gronden. Het is daarmee een goedkoop, snel en democratisch alternatief voor de veelal dure enquetes en communicatietrajecten. De kosten voor het wegen van beleid voor externe opdrachtgevers zullen bij de vraag stellende partij worden gelegd. De opbrengsten komen ten goede aan het gehele Perikles Programma (apart opvraagbaar).
2.2
BELEIDSKLANKBORD
De opdrachtgever van een snelle beleidsweging kan daarnaast een van onze denktanks uitnodigen om als klankbord de uitkomsten te analyseren, uit te werken in beleidsaanpassingen en te presenteren. De Periklesstichting heeft 10 themateams. Het themateam dat het dichtst bij het ingebrachte beleidsvoorstel aansluit, zal act de presence geven bij een korte voorbespreking over het beleid(svoorstel) waarover de Periklesstichting een weging moet uitvoeren. Na afloop van de korte weging zal het themateam de uitkomsten van de weging in de vorm van een klankbord-bijeenkomst de resultaten komen toelichten. Daarnaast zal het themateam de uitkomsten omzetten in adviezen en beleidsaanpassingen, die de kritiekpunten van de burgers kunnen opvangen. Hierdoor blijven de adviezen niet alleen ‘data’, maar worden het concrete adviezen voor beleidsaanpassingen; uitgedacht door ter zake deskundigen, gebaseerd op de uitkomsten van de Burgerdenktank-app. Ook hiervoor wordt een kleine vergoeding gevraagd.
ΠPeriklesstichting
Periklesprogramma
55
2.3
PROJECTENWEGING
Er zijn in dit land in de afgelopen jaren op diverse niveau’s in het sociaal domein al heel wat projecten uitgevoerd. Deze projecten zijn vaak uitgebreid beschreven, en zijn vaak toegangelijk (gemaakt) in databanken. Toch is de kennisbank die de Periklesstichting opbouwt, uniek. De kennisbank en de projecten zijn niet nieuw, maar het zijn gewogen Projecten. Projecten worden vaak afgesloten met eindverslagen (door de projectgroep zelf, of door externe partijen, gebaseerd op het cijfermateriaal van de projectgroep). Hierdoor blijft de weging van projecten vaak steken op subjectieve oordelen, en komt het geheel vaak niet ver boven het niveau van zelfcontrole. “Wc eend adviseert wc eend”. Elk project kent verschillende betrokkenen: -
de opdrachtgevers;
-
de auteurs en bedenkers; bijna altijd ook de uitvoerders
-
de representanten van de doelgroep van het project;
-
de stakeholders (de representanten van de partijen, die nodig zijn om het project te doen slagen of personen of partijen in de samenleving aan wiens belang het project raakt).
De opdrachtgever helpt de Periklesstichting zoveel mogelijk bij het verkrijgen van de contactpersonen bij de vier betrokken gremia van het project. De Periklesstichting schrijft de betrokkenen aan, en vraagt ze om het project te wegen op een aantal criteria. Daarnaast wordt een cijfer gevraagd. Hierdoor ontstaat een genuanceerde weging, waarbij zowel de algeheel positief bevonden, als de algeheel negatief bevonden en de zeer verschillende gewogen projecten informatief worden voor nieuwe initiatieven in het zelfde vlak. ‘Negatief’ beoordeelde projecten bevatten regelmatig positief beoordeelde (effectieve) elementen, die positieve puzzeldeeltjes voor nieuwe projecten of nieuw beleid opleveren. De opdrachtgever krijgt zo een toegang tot een Kennisbank, die echt een meerwaarde krijgt voor de eigen gebruikers. Het besparingspotentieel is groot; met inzet van de Kennisbank kunnen (lokale) overheden beleid en projecten gaan hergebruiken; goedkoop, eenvoudig, tijdbesparend en ‘gebleken effectief’.
2.4
PROJECTENMARKT
Net zoals bij een beleidsweging, kent ook een projecten weging een mogelijkheid om goede projecten extra in het zonnetje te zetten, te gebruiken als voorbeeldproject en te combineren tot creatieve oplossingen voor de vele uitdagingen in het (lokale) sociale domein; te weten een Projectenmarkt. Voor de Projectenmarkt kan de opdrachtgever deelnemers uitnodigen, voor wie het kennisnemen van de gewogen en geslaagde voorbeeldprojecten nuttig is. De Periklesstichting zorgt in dat geval voor een compleet dagprogramma.
3. MEERWAARDE VAN HET GRAPHE PARANOMON PROJECT De opdrachtgever wil natuurlijk nut van het wegen van voorgenomen beleid of bestaande projecten.De Periklesstichting biedt met haar Graphe Paranomon project een aantal concrete opbrengsten voor de opdrachtgever:
ΠPeriklesstichting
Periklesprogramma
66
-
weging (op objectieve gronden) en geen subjectieve waardering van een beleidsvoornemen of een serie projecten;
-
kennis vergaren, van burgers, professionals en stakeholders
-
besparing op beleidsniveau; door minder ‘reparatiekosten’ van onvoorziene nevengevolgen;
-
besparing op projectenniveau; door weging en mogelijk hergebruik van bestaande projecten;
-
een breder draagvlak voor beleid of projecten; door een breed klankbord
-
strategische sterkte bij voorgestelde veranderingen; door de inzet van een klankbord van buiten de organisatie
De Periklesstichting faciliteert met dit project verschillende groepen. De lokale overheden helpt het geld te besparen, door hergebruik van beleid en projecten mogelijk te maken. (Lokale) bestuurders en beleidsmakers geeft het een kennisbank vol bruikbare beleidselementen.
4. ORGANISATIEGEGEVENS. PERIKLESSTICHTING
Marcel Canoy
Mijnsherenlaan 7a 3081 GA Rotterdam
STRATEGOI*
M:
+31 (0)6 81 00 98 52 (voorzitter)
Jaap Smit
E:
[email protected]
Alexander Rinnooy Kan
I:
www.periklesstichting.nl
Jaap Jongejan Hubertus M.F. Bruls
BESTUUR (DAGELIJKS BESTUUR)
Herman Wijffels
Voorzitter: Michèl F. van den Brun (DB)
Hans Kamps
Secretaris: Maarten J. Freriks (DB)
Peter Borgdorff
Penningmeester: Iena Pals Bestuursleden : vacant
ZAKELIJKE EN JURIDISCHE GEGEVENS. KvK Alkmaar: onder nummer 51453355
PHILOSOPHOS*
Status: Stichting en Algemeen Nut Beogende
Paul Cliteur
Instelling (ANBI)
Piet van Elswijk
Bankrekening: IBAN NL02 TRIO 0254838596
Arnold Heertje
* De namen van de overige leden zijn op aanvraag beschikbaar
ΠPeriklesstichting
Periklesprogramma
77
