Gemeente Harderwijk. Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport

Gemeente Harderwijk Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport

8 november 2006

Projectnr. 243.74

Boulevard Heuvelink 104 6828 KT Arnhem Postbus 1174 6801 BD Arnhem Telefoon Telefax

(026) 3512532 (026) 4458702

E-mail Internet

[email protected] www.companen.nl

Gemeente Harderwijk Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport

8 november 2006

Inhoud 1.

Inleiding 1.1. Inhoud van de monitor 1.2. Betrouwbare uitspraken op wijkniveau 1.3. Veldwerk 1.4. Respons 1.5. Opzet van de rapportage 2. Waardering woning en woonomgeving 2.1. Waardering van de woning 2.2. Waardering van de woonomgeving 3. Leefbaarheid in de buurt 3.1. Diefstal, vernieling en vervuiling 3.2. (Mogelijk) bedreigende situaties 4. Onveiligheid en slachtofferschap 4.1. Gevoelens van onveiligheid 4.2. Slachtofferschap 5. Het beeld van de buurt 5.1. Met elkaar omgaan in de buurt 5.2. Betrokkenheid bij de buurt 5.3. Totaaloordeel 6. Ontwikkeling van buurt en stad 6.1. Ontwikkeling van de buurt 6.2. Ontwikkeling van de stad 7. Milieuhinder 7.1. Geluidsoverlast 7.2. Stankoverlast 7.3. Asbest 8. Sport 8.1. Sporters en sporten 8.2. Organisatorisch- en trainingsverband 8.3. Accommodaties 9. Uitgaan, recreatie, hobby’s en contact 9.1. Uitgaan en recreatie 9.2. Hobby’s 9.3. Contact met anderen 10. Vrijwilligerswerk en gezondheid en WVG 10.1. Vrijwilligerswerk 10.2. Gezondheid en WVG 11. De wijken in vogelvlucht Bijlage 1: Responsverantwoording

1 1 1 2 3 3 5 5 8 19 19 26 37 37 38 49 49 56 59 61 61 65 69 69 72 73 77 77 82 83 85 85 88 90 95 95 97 99 1

1. Inleiding De gemeente Harderwijk vindt het van groot belang goed op de hoogte te zijn van de beleving van de leefbaarheid en veiligheid van haar inwoners. Daarom laat de gemeente hier periodiek onderzoek naar uitvoeren. De laatste keer was dat gedaan in 2003. Daarom heeft Harderwijk nu opnieuw laten onderzoeken hoe het staat met de beleving van de leefbaarheid en de veiligheid in de gemeente.

1.1.

Inhoud van de monitor

Harderwijk sluit met het onderzoek naar de leefbaarheid en veiligheid aan bij de monitor voor het Grote Steden Beleid (GSB). Hierin komen de volgende onderwerpen aan de orde: • Voorzieningen in de buurt. • Leefbaarheid in de buurt. • Omgang tussen buurtbewoners. • De woning waarin men woont. • Gevoelens van (on)veiligheid. • Slachtofferschap. • De ontwikkeling van buurt en stad. De monitor is in Harderwijk aangevuld met een aantal extra onderwerpen en aanvullende vragen. De volgende onderwerpen zijn toegevoegd: • Milieuhinder. • Sport. • Uitgaan, recreatie en vrijetijdsbesteding. • Contact met anderen. • Mantelzorg en vrijwilligerswerk. • Gezondheid en de Wet Voorzieningen Gehandicapten. De monitor is daarom terecht omgedoopt in de ‘Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport’.

1.2.

Betrouwbare uitspraken op wijkniveau

Veel van de problematiek van de leefbaarheid en veiligheid in de gemeente spitst zich toe op de directe woonomgeving van de inwoners. De monitor voorziet daarom in betrouwbare uitspraken op het niveau van de 8 wijken in Harderwijk. De volgende wijkindeling is gehanteerd: 1. Binnenstad en omliggende wijken. 2. Stadsdennen. 3. Stadsweiden. 4. Drielanden. 5. Slingerbos/Veldkamp. 6. Tinnegieter/De Wittenhagen.

-1-

7. Frankrijk. 8. Hierden Dorp en buitengebied. Figuur 1.1: Wijkindeling

Bron: Gemeente Harderwijk.

1.3.

Veldwerk

Het onderzoek is uitgevoerd via een mixed-mode benadering, waarbij de respondenten zowel telefonisch als via internet deel konden nemen. Het veldwerk is uitgevoerd in de maanden mei en juni 2006. Voor aanvang van het veldwerk hebben de respondenten een brief van de gemeente ontvangen, waarin het doel en het belang van het onderzoek werden uitgelegd en waarin de respondent van harte werd uitgenodigd aan het onderzoek deel te nemen. In deze brief werd ook de mogelijkheid geboden de vragenlijst op het internet in te vullen. Om te voorkomen dat respondenten meerdere keren aan het onderzoek deelnamen (of dat mensen van buiten de gemeente deelnamen), en om de respons op wijkniveau te kunnen bewaken, zijn in de brief een gebruikersnaam en wachtwoord verstrekt. Hiermee konden respondenten inloggen op een beveiligde website om de vragenlijst in te vullen. Een week na het versturen van de brief is begonnen met het telefonische veldwerk. De mensen die niet via internet aan het onderzoek hadden meegewerkt zijn telefonisch benaderd om de vragenlijst af te nemen. Om te voorkomen dat de tijd tussen het versturen van de brief en het benaderen van de respondenten te lang zou worden, is gewerkt in twee tranches van ongeveer een maand. Bij de eerste

-2-

tranche is ongeveer de helft van de respondenten benaderd, bij de tweede tranche de andere helft.

1.4.

Respons

In totaal zijn ongeveer 3.200 geslaagde enquêtes afgenomen. Gemiddeld zijn dit 400 geslaagde enquêtes per wijk. De taakstelling van de te behalen respons is hiermee gerealiseerd. Met het behaalde resultaat kunnen, met 95% betrouwbaarheid en nauwkeurigheidsmarges van 4% à 5% op wijkniveau en van 2% op gemeenteniveau, uitspraken worden gedaan. Een uitgebreidere verantwoording en analyse van de respons is opgenomen in bijlage 1.

1.5.

Opzet van de rapportage

De monitor Leefbaarheid en veiligheid die gebruikt wordt in het kader van de monitor van het Grote Stedenbeleid werkt met gestandaardiseerde indicatorscores. Deze indicatorscores voegen de uitkomsten van verschillende vragen samen en zorgen voor een goede vergelijkbaarheid van uitkomsten tussen gemeenten. Dit maakt het echter lastiger de uitkomsten te interpreteren. Uitgangspunt van de gemeente Harderwijk is dat de rapportage van de monitor ‘Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport’ vooral toegankelijk en eenvoudig leesbaar moet zijn. Daarom is gekozen voor een overzichtelijke indeling naar de diverse thema’s die in het onderzoek aan bod komen (hoofdstuk 2 t/m 10) en een heldere presentatie per bevraagd aspect. Het rapport kan daarom uitstekend als naslagwerk gebruikt worden, waarin de lezer snel kan doorbladeren naar het onderwerp van zijn of haar interesse. Waar mogelijk wordt een vergelijking gemaakt met de uitkomsten van de voorgaande meting (2003). Verder wordt een uitsplitsing gemaakt naar de verschillende wijken. In hoofdstuk 11 passeren deze wijken nogmaals de revue. Per wijk is een korte schets op basis van enkele kerncijfers opgenomen en wordt kernachtig samengevat wat de belangrijkste uitkomsten van het onderzoek zijn. Bijlage 1 bevat zoals aangegeven de responsverantwoording. Voor de volledigheid en omwille van de vergelijkbaarheid met andere onderzoeken, zijn in een aparte tabellenbijlage de indicatorscores volgens de methode van de GSB-monitor en een overzicht van de rechte tellingen opgenomen. In deze tabellenbijlage staat ook de bij het onderzoek gebruikte vragenlijst.

-3-

-4-

2. Waardering woning en woonomgeving Een van de hoofdaspecten van een onderzoek naar de beleving van leefbaarheid en veiligheid is de waardering van de woning en de directe woonomgeving. Dit zijn de basisingrediënten waarmee prettig wonen begint. In dit hoofdstuk gaan we daarom uitgebreid in op de waardering van de inwoners van Harderwijk van een aantal aspecten van hun woning en hun woonomgeving.

2.1.

Waardering van de woning

De inwoners van Harderwijk zijn doorgaans zeer tevreden over hun woning. Gemiddeld geven zij hun woning een rapportcijfer 7,9. De verschillen tussen de diverse wijken zijn klein. Inwoners van Slingerbos/Veldkamp en Drielanden zijn het meest tevreden, zij geven hun woning een 8,1. Het laagst scoren de wijken Stadsdennen (7,7), Stadsweiden (7,8) en Tinnegieter/De Wittenhagen (7,8). Dit zijn nog steeds zeer ruime voldoendes. Bewoners van een koopwoning waarderen hun woning iets hoger (8,1) dan bewoners van een huurwoning (7,5). Vrijstaande woningen en woonboten worden het hoogst gewaardeerd. Het minst populair zijn meergezinswoningen zonder lift, maar deze scoren gemiddeld nog steeds een respectabele 7,2. De rapportcijfers liggen in dezelfde orde van grootte als bij de meting in 2003, ook wat betreft de verschillen tussen de wijken. Indeling woning voldoet aan wensen bewoners Figuur 2.1: Stelling: de indeling van de woning is geschikt, aandeel bewoners dat het met deze stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006

Binnenstad en omliggende wijken Stadsdennen Stadsweiden Drielanden Slingerbos/Veldkamp Tinnegieter/De Wittenhagen Frankrijk Hierden Dorp en buitengebied Totaal Harderwijk 0%

10% 20% 30% 40%

50% 60% 70% 80% 90% 100%

2003 Bronnen:

2006

Monitor Leefbaarheid en veiligheid 2003, Intomart. Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport 2006, Companen.

Het overgrote deel van de inwoners van Harderwijk is goed te spreken over de indeling van hun woning. Ruim 90% is het (helemaal) eens met de stelling dat de indeling van de woning geschikt voor hen is. Er zijn op dit punt weinig verschillen tussen de wijken. Wel

-5-

zijn er verschillen naar kenmerken van de woning. Over het algemeen zijn bewoners van een koopwoning nog beter tevreden over de indeling dan bewoners van een huurwoning. Dit uit zich ook in de tevredenheid naar woningtype: bewoners van wat riantere woningen zijn meer tevreden over de indeling van hun woning dan bewoners van minder luxe woningen, zoals meergezinswoningen zonder lift. Dit zijn begrijpelijke uitkomsten. De waardering van de geschiktheid van de indeling van de woning is weinig veranderd ten opzichte van 2003. Alleen in Slingerbos/Veldkamp en in Hierden Dorp en het buitengebied is de waardering op dit punt iets lager dan in 2003. Het aandeel bewoners dat het (helemaal) eens is met de stelling dat de indeling van de woning voor hen geschikt is, ligt in deze wijken zo’n 5% lager dan in 2003. Wellicht speelt hier de vergrijzing een rol. Als mensen ouder worden veranderen hun eisen ten aanzien van de indeling van de woning. Inwoners Harderwijk doorgaans tevreden met grootte van hun woning, jongeren geregeld minder tevreden Figuur 2.2: Stelling: de woning is te klein, aandeel bewoners dat het met deze stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Het merendeel van de inwoners van Harderwijk is tevreden over de grootte van hun woning. Ongeveer 10% is van mening dat hun woning te klein is. In 2003 was dit beeld nagenoeg hetzelfde. Opnieuw zijn het de bewoners van huurwoningen die wat vaker aangeven dat hun woning te klein is. En ook hier blijkt dat vooral bewoners van meergezinswoningen zonder lift en van boven- en benedenwoningen en maisonnettes vaak minder tevreden zijn. Onder bewoners van deze woningen is 25% à 35% ontevreden over de grootte van de woning. In de praktijk zijn het jonge mensen die in deze woningen wonen en eigenlijk wat groter zouden willen wonen.

-6-

Ontevredenheid over onderhoudstoestand woningen beperkt Figuur 2.3: Stelling: de woning is slecht onderhouden, aandeel bewoners dat het met deze stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Bewoners is gevraagd in hoeverre zij het eens zijn met de stelling dat de onderhoudsstaat van hun woning slecht is. Slechts een zeer beperkt deel van inwoners (ongeveer 5%) is het met deze stelling eens. Er zijn wel verschillen tussen de wijken. In Drielanden is het aandeel inwoners dat aangeeft dat de onderhoudstaat van de woning te wensen overlaat zeer klein. Dit is begrijpelijk gezien het feit dat Drielanden een nieuwe wijk is. In de wijk Stadsdennen ligt het aandeel inwoners dat niet te spreken is over de onderhoudstoestand van hun woning wat hoger dan gemiddeld. Dit speelt het sterkst in de huurwoningen. In de wijk Stadsdennen geeft één op de vijf bewoners van een huurwoning aan dat het onderhoud aan de woning beter kan. Op gemeentelijk niveau is er geen verschil met 2003. In enkele wijken zijn er echter wel degelijk verschuivingen opgetreden de afgelopen jaren. In de wijk Tinnegieter/De Wittenhagen is het aandeel bewoners dat niet tevreden is met het onderhoud aan hun woning wat afgenomen. In Frankrijk is het omgekeerde aan de hand: hier geven meer bewoners aan dat het onderhoud aan de woning verbetering behoeft. Ook hier betreft het vooral huurwoningen.

-7-

De woning ademt een goede sfeer Figuur 2.4: Stelling: de woning ademt een goede sfeer, aandeel bewoners dat het met deze stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


De Harderwijker woningen worden zeer gewaardeerd door de bewoners. Het overgrote deel van de inwoners van Harderwijk geeft aan dat hun woning een goede sfeer uitstraalt. Voor alle wijken geldt dat meer dan 90% van de inwoners deze mening is toegedaan. In sommige wijken lijkt de waardering op dit punt wat afgenomen ten opzichte van de meting drie jaar geleden. Dit is vooral het geval in Drielanden en in Hierden Dorp en het buitengebied. De afname is echter gering. Woningtypen die lager scoren zijn opnieuw de meergezinswoningen zonder lift en de boven- en benedenwoningen en maisonnettes. Het is, gezien de eerdere constateringen, niet verwonderlijk dat deze woningen ook op dit punt wat minder hoog scoren.

2.2.

Waardering van de woonomgeving

Harderwijk is een prettige gemeente om in te wonen. Dat blijkt uit de waardering van de woningen en ook uit de waardering van de woonomgeving. Gemiddeld waarderen de Harderwijkers hun woonomgeving met een rapportcijfer 7,6. Het meest tevreden over de woonomgeving zijn de bewoners van Hierden Dorp en het buitengebied. Zij waarderen de woonomgeving met een 8. Ook Slingerbos/Veldkamp scoort hoog met een 7,9. Stadsweiden en Tinnegieter/De Wittenhagen blijven iets achter bij het gemeentelijke gemiddelde met een 7,4 en een 7,2. Dit zijn echter nog steeds ruime voldoendes. Net als bij de waardering van de woning zijn de rapportcijfers vergelijkbaar met de meting in 2003, zowel op gemeentelijk niveau als naar de verschillende wijken.

-8-

Tevredenheid over winkels voor dagelijkse voorzieningen, Drielanden blijft sterk achter Figuur 2.5: Winkels voor dagelijkse voorzieningen, aandeel (zeer) tevredenen, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Gemiddeld genomen is men in Harderwijk behoorlijk goed tevreden over de aanwezigheid van winkels voor dagelijkse voorzieningen. Ruim 80% van de inwoners is tevreden tot zeer tevreden op dit punt. Het meest in het oog springt het achterblijven van Drielanden. In deze nieuwe uitbreidingswijk is het voorzieningenniveau nog niet op peil en dat vertaalt zich in de tevredenheid van de bewoners. Een aanzienlijk deel van de inwoners (bijna eenderde) van Drielanden is zeer ontevreden over de aanwezigheid van winkels voor dagelijkse voorzieningen. Opmerkelijk is ook de afname van de tevredenheid op dit punt ten opzichte van de meting drie jaar geleden. Nog geen kwart van de inwoners van Drielanden is tevreden over de winkels voor dagelijkse voorzieningen. De Binnenstad en omliggende wijken Stadsdennen en Stadsweiden scoren wat beter dan de meer perifere wijken. Ook is in deze wijken de tevredenheid nagenoeg onveranderd. Voor Harderwijk als geheel geldt dat de tevredenheid sinds de vorige meting wat is afgenomen.

-9-

Speelmogelijkheden voor kinderen: oudere wijken scoren wat lager Figuur 2.6: Speelmogelijkheden voor kinderen, aandeel (zeer) tevredenen, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


De tevredenheid over speelmogelijkheden voor kinderen is een onderdeel dat altijd wat lager scoort dan andere aspecten van de woonomgeving. Dat is ook in Harderwijk het geval. Gemiddeld is ruim tweederde van de bevolking tevreden over de speelmogelijkheden voor kinderen. Jongere mensen met kinderen hebben op dit punt overigens hetzelfde beeld als Harderwijkers op leeftijd. Tussen de wijken zijn er aanzienlijke verschillen. De binnenstad en omliggende wijken, Stadsdennen en Tinnegieter/De Wittenhagen scoren wat lager dan gemiddeld. Stadsweiden, Frankrijk, maar vooral Drielanden zijn naar het oordeel van de inwoners kindvriendelijker. De waardering voor de speelmogelijkheden voor kinderen is gemiddeld vergelijkbaar met drie jaar geleden. Per wijk zijn er kleine verschuivingen.

- 10 -

Grote tevredenheid over straatverlichting Figuur 2.7: Straatverlichting, aandeel (zeer) tevredenen, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Met de straatverlichting zit het goed in Harderwijk, ruim 90% van de bevolking is hier (zeer) tevreden over. Alleen het buitengebied scoort iets lager, wat niet verwonderlijk is, gezien de lagere dichtheid van de bebouwing in dat gebied. Hier is de tevredenheid overigens iets toegenomen ten opzichte van drie jaar geleden. De tevredenheid over de straatverlichting ligt voor Harderwijk als geheel nagenoeg op hetzelfde niveau als in 2003. Aanzienlijke afname waardering groenvoorziening, wel voldoende groen in de buurt Figuur 2.8: Groenvoorziening, aandeel (zeer) tevredenen, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


- 11 -

Het onderhoud van het groen in Harderwijk is onderdeel geweest van bezuiniging en dat vertaalt zich onmiddellijk in de waardering van de inwoners. Ten opzichte van 2003 is de waardering van het groen aanmerkelijk afgenomen. In 2003 gaf nog 86% van de bevolking aan (zeer) tevreden te zijn over de groenvoorziening in de gemeente. In 2006 is dit afgenomen tot 71%. De afname doet zich voor in alle wijken, maar is het grootst in Stadsweiden. Hier is het aandeel (zeer) tevredenen teruggelopen van bijna 90% naar nog geen 60%. Deze grote afname is waarschijnlijk terug te voeren op misverstanden in de communicatie rond rigoureuze onderhoudswerkzaamheden aan het groen in de wijk. Overigens zijn de inwoners van Harderwijk over het algemeen wel tevreden over de hoeveelheid openbaar groen in de gemeente. Meer dan 80% is tevreden tot zeer tevreden over de hoeveelheid openbaar groen. De wijken Slingerbos/Veldkamp en Hierden Dorp en buitengebied springen er uit met een aandeel (zeer) tevredenen van meer dan 90%, maar ook Stadsdennen, Drielanden, Tinnegieter/De Wittenhagen en Frankrijk scoren goed. De Binnenstad en omliggende wijken en Stadsweiden blijven echter wat achter bij het gemiddelde. Inwoners Harderwijk behoorlijk tevreden over openbaar vervoer, flinke verbetering in Drielanden Figuur 2.9: Openbaar vervoer, aandeel (zeer) tevredenen, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


De inwoners van Harderwijk zijn behoorlijk tevreden over de openbaar vervoersvoorziening in hun gemeente. Zo’n driekwart van de bevolking is tevreden tot zeer tevreden over het openbaar vervoer. De waardering is licht afgenomen ten opzichte van de meting in 2003. Uitzondering hierop vormt de wijk Drielanden. In deze uitbreidingswijk zijn duidelijk positieve ontwikkelingen gaande op het gebied van het openbaar vervoer. Het aandeel (zeer) tevredenen is hier toegenomen van minder dan de helft in 2003 tot bijna tweederde in 2006. Hierbij moet worden aangetekend dat ondanks de grote verbetering, de tevredenheid over het openbaar vervoer in Drielanden nog steeds achterblijft bij het gemeentelijke gemiddelde. Dit geldt in mindere mate ook voor Hierden Dorp en het buitengebied.

- 12 -

De tevredenheid over het openbaar vervoer is er onder alle leeftijdsgroepen. Senioren zijn op dit punt even tevreden als jongeren. Behoorlijke tevredenheid over onderhoud wegen en fietspaden Figuur 2.10: Onderhoud wegen en fietspaden, aandeel (zeer) tevredenen, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Het onderhoud aan wegen en fietspaden straalt direct af op het gevoel dat inwoners hebben bij de kwaliteit van de leefomgeving. De inwoners van Harderwijk zijn op dit punt behoorlijk tevreden. Ruim driekwart geeft aan tevreden tot zeer tevreden te zijn. Er zijn kleine verschillen tussen de wijken. In Drielanden, overigens een nieuwe wijk, is men het meest tevreden. Stadsweiden blijft juist wat achter bij het gemiddelde. Hier is ook de afname sinds 2003 van de tevredenheid wat groter dan in de rest van de gemeente. Globaal bezien is de tevredenheid over het onderhoud van wegen en fietspaden licht afgenomen.

- 13 -

Parkeergelegenheid geregeld punt van kritiek Figuur 2.11: Parkeergelegenheid, aandeel (zeer) tevredenen, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


De beschikbaarheid van parkeergelegenheid is vaak een heikel punt en ook Harderwijk kent op dit gebied zijn problemen. Ongeveer de helft van de inwoners van Harderwijk is tevreden over de parkeergelegenheid in de gemeente, ongeveer eenderde is ronduit ontevreden. Er zijn aanzienlijke verschillen tussen de wijken. In de Binnenstad en omliggende wijken en in Stadsweiden is de tevredenheid het laagst. Opvallend is dat Drielanden maar zeer gemiddeld scoort op de tevredenheid over de parkeergelegenheid. Dit is toch een recente wijk die met moderne parkeernormen is gebouwd. Klaarblijkelijk voldoen deze normen al niet meer voor de inwoners van de wijk. Ook is in Drielanden de afname van de tevredenheid ten opzichte van de vorige meting naar verhouding groot. Dit laatste geldt ook voor Hierden Dorp en het buitengebied.

- 14 -

Over het basisonderwijs weinig klachten Figuur 2.12: Basisonderwijs, aandeel (zeer) tevredenen, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Met de beschikbaarheid van basisonderwijs in Harderwijk zit het goed. Het overgrote deel van de gemeente is hierover tevreden tot zeer tevreden. Verschillen tussen de wijken zijn er nauwelijks. De enige uitzondering vormt Drielanden, waar het aandeel (zeer) tevredenen iets lager ligt dan in de rest van de gemeente, maar waar ook het aandeel ontevredenen hoger ligt. Zo’n kleine 10% van de inwoners van Drielanden geeft aan ontevreden te zijn over de beschikbaarheid van basisonderwijs in de buurt.

- 15 -

Aandachtspunt: voorzieningen voor jongeren Figuur 2.13: Voorzieningen voor jongeren, aandeel (zeer) tevredenen, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


De tevredenheid over voorzieningen voor jongeren in de wijken blijft duidelijk achter bij andere aspecten van de leefomgeving en is ook aanzienlijk gedaald in de laatste jaren. Voor de gehele gemeente geldt dat nog geen 40% van de inwoners op dit punt tevreden is. Bijna de helft van de inwoners is zelfs ontevreden. In 2003 lag het aandeel tevredenen op bijna 50%; zo’n kwart hoger. De grootste daling van het aandeel tevredenen deed zich voor in de Binnenstad en omliggende wijken, in Stadsdennen in Slingerbos/Veldkamp en in Hierden Dorp en het buitengebied. In de overige wijken was de daling beperkt.

- 16 -

Voorzieningen voor ouderen: tevredenheid in de centrale wijken Figuur 2.14: Voorzieningen voor ouderen, aandeel (zeer) tevredenen, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2006

Bron: Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport 2006, Companen.

Naast de voorzieningen voor jongeren is ook gevraagd naar de waardering van voorzieningen voor ouderen in de wijk. Op dit punt ligt de waardering gemiddeld hoger: ongeveer 60% van de bevolking is tevreden over de voorzieningen voor ouderen. Er zijn opmerkelijke verschillen tussen de wijken. Met name Stadsdennen en Drielanden scoren hoog, maar ook de Binnenstad en omliggende wijken en Stadsweiden scoren aanmerkelijk hoger dan de overige wijken. Dit heeft alles te maken met de aanwezigheid van (zorg-)voorzieningen en voor ouderen geschikte woningen in die wijken. In de wijken Slingerbos/Veldkamp, Tinnegieter/De Wittenhagen, Frankrijk, Hierden Dorp en buitengebied is de tevredenheid over voorzieningen voor ouderen aanmerkelijk minder. Hier is globaal eenderde van de bevolking ronduit ontevreden. Vergelijkingsmateriaal uit 2003 ontbreekt, omdat deze vraag destijds nog niet in de vragenlijst was opgenomen.

- 17 -

- 18 -

3. Leefbaarheid in de buurt Naast de kwaliteit en aanwezigheid van voorzieningen in de buurt, wordt de perceptie van de kwaliteit van de leefomgeving bepaald door allerlei vervelende voorvallen die zich in de buurt voor kunnen doen. Het kan hierbij gaan om zaken als diefstal, vernieling en vervuiling, maar ook om situaties waar een directe dreiging van uit gaat. In dit hoofdstuk kijken wij nader naar deze voorvallen en situaties in Harderwijk.

3.1.

Diefstal, vernieling en vervuiling

Allereerst gaan we in op een aantal vervelende voorvallen die zich voor kunnen doen in de directe leefomgeving en die daarom van invloed zijn op het gevoel dat inwoners hebben bij de leefbaarheid in hun buurt. De inwoners van Harderwijk is gevraagd van deze voorvallen aan te geven hoe vaak ze voorkomen. We maken hierbij een vergelijking tussen de actuele stand van zaken en de situatie drie jaar geleden. Figuur 3.1: Frequentie voorkomen gevallen van diefstal, vernieling en vervuiling, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%

Fietsendiefstal

Diefstal uit auto

BeschaVernieling diging, telefoonvernieling, cellen en diefstal aan bushokjes auto's vaak

Bronnen:

soms

Bekladding van muren of gebouwen

Rommel op straat

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%

Hondenpoep

(bijna) nooit


Hondenpoep onveranderd op 1, rommel op straat afgenomen Twee aspecten die het meest worden genoemd hebben betrekking op de netheid in de buurt. Het gaat om het voorkomen van hondenpoep op straat en het voorkomen van rommel op straat. Ongeveer eenderde van de inwoners van Harderwijk geeft aan dat

- 19 -

hondenpoep op straat vaak voorkomt. Dit was in 2003 zo en de situatie blijkt in 2006 ongewijzigd op dit punt. Bekladding en vernieling licht afgenomen Ongeveer 10% van de inwoners geeft aan dat vernieling van telefooncellen en bushokjes en de bekladding van muren of gebouwen vaak voorkomt in Harderwijk. Ten opzichte van 2003 is het aandeel mensen dat aangeeft dat vernieling en bekladding vaak voorkomt afgenomen. Toen gaf zo’n 15% van de bevolking aan dat deze vormen van vandalisme vaak voorkwamen. Diefstal uit auto’s afgenomen Ongeveer 10% van de inwoners van Harderwijk geeft aan dat fietsendiefstal vaak voorkomt. Dit aandeel ligt globaal op hetzelfde niveau als in 2003. Een even grote groep geeft aan dat beschadiging, vernieling en diefstal aan auto’s vaak voorkomen (zaken die betrekking hebben op de buitenkant van de auto). Ook op dit punt is het beeld onveranderd ten opzichte van 2003. Wel is volgens de inwoners van Harderwijk sprake van een afname van diefstal uit auto’s. In 2003 gaf zo’n 10% van de bevolking aan dat diefstal uit auto’s vaak voorkwam. In 2006 is dit gehalveerd. Figuur 3.2: Frequentie voorkomen gevallen van fietsendiefstal, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%

Binnenstad- en omliggendewijken

Bronnen:

Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden

Slinger- Tinnebos/gieter/Veldkamp De Wittenhagen

vaak

soms

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%

Frank-rijk Hierden- Totaal Dorp en- Harderbuitenwijk gebied

(bijna) nooit


Fietsendiefstal komt het meest voor in de Binnenstad en omliggende wijken en in de wijken Stadsdennen en Tinnegieter/De Wittenhagen. In Drielanden, Frankrijk, Stadsweiden en Hierden Dorp en het buitengebied is juist weinig sprake van fietsendiefstal.

- 20 -

Ten opzichte van 2003 is het aantal inwoners dat aangeeft dat fietsendiefstal (vaak) voorkomt wat afgenomen. Figuur 3.3: Frequentie voorkomen gevallen van diefstal uit de auto, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden

SlingerTinnebos/gieter/Veldkamp De Wittenhagen

vaak

soms

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Diefstal uit auto’s wordt in de Binnenstad en omliggende wijken gemiddeld twee keer zo vaak genoemd als elders. Vooral in Stadsdennen is het aandeel inwoners dat aangeeft dat diefstal uit auto’s (vaak) voorkomt aanzienlijk gedaald ten opzichte van 2003. In Hierden Dorp en het buitengebied komt diefstal uit auto’s naar het oordeel van de inwoners het minst voor.

- 21 -

Figuur 3.4: Frequentie voorkomen gevallen van beschadiging, diefstal of vernieling aan de auto, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%

Hierden- Totaal Dorp en- Harderbuitenwijk gebied

(bijna) nooit


Ook beschadiging, vernieling en diefstal aan de buitenkant van de auto wordt bovengemiddeld vaak genoemd in de Binnenstad en omliggende wijken. Hier geeft bijna een kwart van de inwoners aan dat dit vaak voorkomt. Evenals het aantal gevallen van diefstal uit auto’s, is het aantal gevallen van beschadiging, diefstal of vernieling aan auto’s in Stadsdennen het meest afgenomen ten opzichte van 2003. Opmerkelijk is de forse toename van het aandeel inwoners in Slingerbos/Veldkamp dat aangeeft dat dit delict vaak voorkomt.

- 22 -

Figuur 3.5: Frequentie voorkomen vernieling van telefooncellen of bushokjes, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%

Binnen- Stadsstad- en dennen omliggendewijken

Bronnen:

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Vernieling van telefooncellen en bushokjes is een probleem dat zich voornamelijk voordoet in de Binnenstad en omliggende wijken, en in Stadsweiden. In deze laatste wijk is de problematiek wel aanzienlijk afgenomen sinds de meting in 2003. Ook in Stadsdennen en in Frankrijk is sprake van een behoorlijke afname van de vernieling van telefooncellen en bushokjes.

- 23 -

Figuur 3.6: Frequentie voorkomen bekladding van muren en gebouwen, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden

vaak Bronnen:

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%

SlingerTinne- Frank-rijk Hierden- Totaal bos/- gieter/-De Dorp en- HarderVeldkamp Wittenbuitenwijk hagen gebied

soms

(bijna) nooit


Het aandeel inwoners van Harderwijk dat aangeeft dat bekladding van muren en gebouwen veel voorkomt in de gemeente, is wat afgenomen sinds de meting van 2003. Deze afname heeft zich het sterkst voorgedaan in de wijken Stadsweiden, Stadsdennen en Frankrijk. Als we kijken naar wijken waar bekladding soms voorkomt springt Stadsweiden er nog wel uit in ongunstige zin. Dat geldt in iets mindere mate ook voor de Binnenstad en omliggende wijken.

- 24 -

Figuur 3.7: Frequentie voorkomen rommel op straat, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Rommel op straat is, zoals al eerder aangegeven, een van de meest voorkomende vervelende voorvallen in Harderwijk. De meeste problemen zijn er in de Binnenstad en omliggende wijken, maar ook in Stadsdennen, Stadsweiden en Tinnegieter/De Wittenhagen is het aandeel inwoners dat aangeeft dat rommel op straat (vaak) voorkomt hoog (meer dan 50%). In Drielanden en Frankrijk komt naar het oordeel van de bewoners de minste rommel voor in het straatbeeld. Als we kijken naar de ontwikkeling sinds 2003 is vooral in Stadsweiden de meeste vooruitgang geboekt.

- 25 -

Figuur 3.8: Frequentie voorkomen van hondenpoep op straat, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Hondenpoep is een grote ergernis voor de inwoners van Harderwijk. De meeste klachten over hondenpoep op straat komen uit de Binnenstad en omliggende wijken en uit Stadsweiden. Het aandeel inwoners dat aangeeft dat hondenpoep op straat (vaak) voorkomt is hier ook gestegen sinds 2003. Dat geldt ook voor de wijken Drielanden en Slingerbos/Veldkamp. Evenals in de Binnenstad en omliggende wijken is in Stadsweiden het aandeel inwoners dat zich ergert aan hondenpoep op straat naar verhouding hoog.

3.2.

(Mogelijk) bedreigende situaties

Naast de vervelende voorvallen die beschreven werden in de voorgaande paragraaf, is gevraagd naar een aantal voorvallen waarvan een directere bedreiging uitgaat, zoals inbraak, beroving en lastig gevallen worden. Op deze zaken gaan wij nu nader in.

- 26 -

Figuur 3.9: Frequentie voorkomen (mogelijke) bedreigende situaties, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%

Bedreiging

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

Ge- Inbraak in Tasjes- Overlast Overlast Dronken LastigDrugswelds- woningen roof door door om- mensen gevallen overlast delicten groepen wonenden op straat worden jongeren op straat vaak

Bronnen:

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%

soms

(bijna) nooit


Meeste problemen met overlast door jongeren en dronken mensen op straat De meest voorkomende voorvallen waar mogelijk een rechtstreekse dreiging van uitgaat, zijn de overlast door groepen jongeren op straat en de confrontatie met dronken mensen op straat. Voor beide vormen van overlast geldt dat ongeveer 10% van de inwoners van Harderwijk aangeeft dat dit vaak voorkomt. Dit aandeel ligt in dezelfde orde van grootte als bij de voorgaande meting in 2003. Weinig overlast door omwonenden, weinig problemen met het lastigvallen van mensen op straat, weinig drugsoverlast Overlast door omwonenden wordt in Harderwijk niet zo vaak genoemd. Ongeveer 5% van de bevolking geeft aan dat dit vaak voorkomt. Het aandeel inwoners dat aangeeft dat mensen vaak lastig gevallen worden op straat is eveneens laag, nog geen 5%. Datzelfde geldt voor het voorkomen van overlast door drugsgebruik. Dit zijn weinig voorkomende problemen in Harderwijk. Er is ten aanzien van deze problemen weinig veranderd in de afgelopen jaren. Afname gevoel van onveiligheid door woninginbraken Bedreiging, geweldsdelicten en tasjesroof zijn een marginaal verschijnsel in Harderwijk. Enkele procenten van de inwoners geeft aan dat deze voorvallen zich vaak voordoen. Ongeveer 10% geeft aan dat deze zaken soms voorkomen. Inbraak in woningen wordt wat vaker genoemd. Zo’n 5% van de inwoners. Ten opzichte van 2003 is het algemene gevoel van onveiligheid dat woninginbraak oproept aanmerkelijk gedaald. Toen gaf bijna 15% van de inwoners van Harderwijk aan dat inbraak in woningen vaak voorkwam.

- 27 -

Overigens is het aandeel inwoners van Harderwijk dat aangeeft dat inbraak in woningen soms voorkomt onveranderd hoog (ruim 40%). Dit in tegenstelling tot delicten als bedreiging, geweldsdelicten en tasjesroof, waar het aandeel inwoners dat aangeeft dat deze zaken (bijna) nooit voorkomen rond de 90% ligt. Figuur 3.10: Frequentie voorkomen van bedreiging, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Bedreiging komt, zoals eerder vastgesteld, nauwelijks voor in Harderwijk. Ruim 10% van de bevolking geeft aan dat bedreiging soms voorkomt. De meeste van deze mensen wonen in de wijken Binnenstad en omliggende wijken, Stadsdennen en Stadsweiden. In Tinnegieter/De Wittenhagen is het aandeel inwoners dat aangeeft dat bedreiging soms voorkomt aanzienlijk gestegen. Het aandeel dat aangeeft dat dit vaak voorkomt is echter ook hier laag.

- 28 -

Figuur 3.11: Frequentie voorkomen geweldsdelicten, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Ook geweldsdelicten komen weinig voor in Harderwijk en zijn naar de mening van de inwoners ook wat afgenomen sinds 2003. In de Binnenstad en omliggende wijken komen de meeste geweldsdelicten voor. Hier ligt ongetwijfeld een link met de aanwezige horeca in het centrumgebied. In de wijken Stadsweiden en Frankrijk is sprake van een behoorlijke afname van het aandeel inwoners dat aangeeft dat geweldsdelicten (soms) voorkomen. Geweldsdelicten komen het minst voor in Drielanden, Slingerbos/Veldkamp, Frankrijk en Hierden Dorp en het buitengebied.

- 29 -

Figuur 3.12: Frequentie voorkomen inbraken in woningen, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Het aandeel inwoners van Harderwijk dat de mening is toegedaan dat inbraak in woningen vaak voorkomt is behoorlijk afgenomen de laatste jaren. Vooral in Frankrijk, Slingerbos/Veldkamp en Stadsweiden is deze afname goed zichtbaar. Toch geeft bijna de helft aan dat dit soms voorkomt. Daarmee is inbraak in woningen naar het oordeel van de inwoners een van de meer voorkomende delicten in Harderwijk. Het aandeel bewoners dat aangeeft dat woninginbraak vaak voorkomt is in Drielanden twee keer zo groot is als in de rest van de gemeente. Hier betreft het zo’n 10% van de bevolking.

- 30 -

Figuur 3.13: Frequentie voorkomen tasjesroof, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Tasjesroof is een marginaal verschijnsel in Harderwijk. Nog geen 5% van de inwoners geeft aan dat dit soms voorkomt en het aandeel dat aangeeft dat het vaak voorkomt is te verwaarlozen. In de Binnenstad en omliggende wijken komt het delict naar verhouding het meest voor. Sinds 2003 is sprake van een afname van het aandeel inwoners dat aangeeft dat tasjesroof voorkomt in de gemeente.

- 31 -

Figuur 3.14: Frequentie voorkomen overlast door groepen jongeren, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Overlast door jongeren komt, zoals in de meeste gemeenten, geregeld voor in Harderwijk. Ongeveer 10% van de bevolking geeft aan dat dit vaak voorkomt. Veruit de meeste problemen op dit vlak doen zich voor in de Binnenstad en omliggende wijken. Opvallend is de afname van de overlast door jongeren in de wijk Frankrijk. In 2003 gaf bijna een kwart van de inwoners van Frankrijk aan dat overlast door jongeren vaak voorkwam. In 2006 is dit afgenomen tot zo’n 5%. In Drielanden, Slingerbos/Veldkamp en Hierden Dorp en het buitengebied zijn er de minste problemen.

- 32 -

Figuur 3.15: Frequentie voorkomen overlast door omwonenden, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Overlast door omwonenden wordt door ongeveer één op de vijf Harderwijkers genoemd als een vorm van overlast die (soms) voorkomt in hun buurt. Het komt het meest voor in de Binnenstad en omliggende wijken. In de wijken Stadsdennen, Stadsweiden en Tinnegieter/De Wittenhagen is het aandeel bewoners dat aangeeft dat overlast door omwonenden vaak voorkomt behoorlijk afgenomen sinds de vorige meting in 2003.

- 33 -

Figuur 3.16: Frequentie voorkomen dronken mensen op straat, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Bijna eenderde van de inwoners van Harderwijk wordt wel eens geconfronteerd met dronken mensen op straat. Ongeveer 10% geeft aan dat dit vaak gebeurt. Openbare dronkenschap komt veruit het meest voor in de Binnenstad en de omliggende wijken. Hier geeft meer dan 20% van de bewoners aan dat het vaak voorkomt. In Drielanden, Slingerbos/Veldkamp, Frankrijk en Hierden Dorp en het buitengebied komt openbare dronkenschap veel minder voor.

- 34 -

Figuur 3.17: Frequentie voorkomen lastig gevallen worden op straat, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


De kans om in Harderwijk op straat lastig te worden gevallen is naar het oordeel van de inwoners gering. In de Binnenstad en omliggende wijken en in Tinnegieter/De Wittenhagen komt het wel eens voor. Met name in Stadsweiden is het aantal mensen dat soms lastig wordt gevallen op straat sinds 2003 behoorlijk afgenomen.

- 35 -

Figuur 3.18: Frequentie voorkomen drugsoverlast, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%


Bronnen:

Stadsweiden

Drielanden


vaak

soms

Frankrijk

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%


(bijna) nooit


Drugsoverlast komt voor in Harderwijk, maar in beperkte mate. In Tinnegieter/De Wittenhagen is het aandeel inwoners dat aangeeft dat het verschijnsel zich vaak voordoet het grootst, maar het gaat slechts om enkele procenten van de bevolking. Het probleem is hier ook behoorlijk afgenomen sinds 2003. Ditzelfde geldt overigens ook voor de Binnenstad en omliggende wijken en Stadsdennen. Drugsoverlast komt het minst voor in Drielanden, Slingerbos/Veldkamp, Frankrijk en Hierden Dorp en het buitengebied.

- 36 -

4. Onveiligheid en slachtofferschap In het verlengde van het vorige hoofdstuk gaan we hier verder in op gevoelens van onveiligheid die mogelijk leven onder de Harderwijker bevolking en op gevallen waar men daadwerkelijk slachtoffer is geworden van een misdrijf.

4.1.

Gevoelens van onveiligheid

De inwoners van Harderwijk is gevraagd aan te geven of zij zich wel eens onveilig voelen en hoe vaak dit voorkomt. Gevoel van veiligheid toegenomen Figuur 4.1: Mate waarin men zich wel eens onveilig voelt, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006 2003

2006

Nee 75% Nee 84%

Vaak 2%

Vaak 3%

Soms 10% Soms 18%

Zelden 4%

Zelden 4% Bronnen:


Het overgrote deel van de Harderwijkers voelt zich nooit onveilig. Dit geldt voor zo’n 85% van de bevolking. Van de mensen die zich wel eens onveilig voelen geeft de meerderheid aan dat dit een enkele keer gebeurt. Maar heel weinig mensen voelen zich vaak onveilig. Ten opzichte van 2003 is het gevoel van veiligheid toegenomen in Harderwijk. In 2003 gaf een kwart van de inwoners aan zich wel eens onveilig te voelen. Het aantal mensen dat zich vaak onveilig voelt is overigens nagenoeg gelijk gebleven. Vooral de groep die aangeeft zich soms onveilig te voelen is afgenomen.

Binnenstad en omliggende wijken, Stadsdennen en Tinnegieter/De Wittenhagen: vaker onveilig gevoel in eigen buurt Vervolgens is nagegaan of mensen die zich wel eens onveilig voelen dit ook in hun directe leefomgeving, hun eigen buurt, overkomt.

- 37 -

Figuur 4.2: Mate waarin men zich wel eens onveilig voelt in de eigen buurt, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%

Binnenstad en omliggende wijken

Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

SlingerTinne- Frankrijk Hierden bos/ gieter/ De Dorp en VeldWittenbuitenkamp hage gebied

ja Bronnen:

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

2006

2003

0%

Totaal Harderwijk

nee


Van de inwoners van Harderwijk die zich wel eens onveilig voelen, geeft tweederde aan dat dit wel eens in de eigen buurt gebeurt. Dit betreft dus zo’n 10% van de totale bevolking van Harderwijk. Ten opzichte van de totale bevolking is het aandeel mensen dat zich wel eens onveilig voelt in de eigen buurt sinds 2003 behoorlijk afgenomen. Dit speelt het sterkst in Stadsdennen, Slingerbos/Veldkamp, Tinnegieter/De Wittenhagen en Frankrijk. In Tinnegieter/ De Wittenhagen en in de Binnenstad en omliggende wijken voelt men zich naar verhouding vaker onveilig in de eigen buurt dan gemiddeld in Harderwijk.

4.2.

Slachtofferschap

Naast vervelende voorvallen en gevoelens van onveiligheid is ook nagegaan in hoeverre de inwoners van Harderwijk het afgelopen jaar daadwerkelijk slachtoffer zijn geworden van een of meerdere misdrijven.

- 38 -

Vernieling en beschadiging eigendommen, slachtofferschap zwaardere misdrijven beperkt Figuur 4.3: Slachtofferschap in de laatste 12 maanden1), naar type misdrijf, gemeente Harderwijk, 2003 en 2006

Poging tot inbraak woning zonder diefstal Diefstal uit woning Diefstal uit auto Diefstal/vernieling buitenkant auto Diefstal van een auto Fietsendiefstal Diefstal portemonnee met (dreiging) geweld Diefstal portemonnee zonder (dreiging) geweld Diefstal andere zaken Beschadigingen anders dan auto Bedreiging met lichamelijk geweld Slachtoffer van mishandeling Geconfronteerd met huiselijk geweld 0%

10%

20%

30% 40% 50%

2003 1) Bronnen:

60% 70%

80% 90% 100%

2006

De vragen naar diefstal van de auto en de confrontatie met huiselijk geweld zijn in 2006 aan de vragenlijst toegevoegd. Monitor Leefbaarheid en veiligheid 2003, Intomart. Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport 2006, Companen.

Eenderde van de inwoners van Harderwijk is het afgelopen jaar slachtoffer geworden van een misdrijf. Het gaat dan doorgaans om kleinere misdrijven. Het meest voorkomende vergrijp is diefstal of vernieling aan de buitenkant van de auto. Dit is zo’n 20% van de inwoners overkomen. Het aandeel inwoners dat slachtoffer wordt van een misdrijf is redelijk stabiel ten opzichte van 2003. Het aandeel inwoners dat slachtoffer wordt van een misdrijf met geweld is beperkt. Wel is zo’n 5% van de bevolking in de laatste 12 maanden geconfronteerd met huiselijk geweld. Hierbij moet worden aangetekend dat dit ruim is opgevat. Men is in deze context niet noodzakelijk zelf slachtoffer van huiselijk geweld, maar is er mee geconfronteerd. Dit kan in het eigen huishouden zijn, maar ook in de directe omgeving (familie, vrienden, buren etc.) Mensen die het slachtoffer zijn geworden van een misdrijf is gevraagd wat het meest recente voorval was. Dan blijken vernieling en beschadiging en fietsendiefstal hoog te scoren. Ruim de helft van de slachtoffers van een misdrijf meldt dit niet aan de politie. Bijna eenderde doet aangifte van een misdrijf en zo’n 15% meldt voorvallen aan de politie.

- 39 -

Figuur 4.4: Slachtofferschap poging tot inbraak zonder diefstal, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Een paar procent van de Harderwijkers geeft aan dat het afgelopen jaar een poging tot inbraak in hun woning is gedaan zonder dat er iets gestolen werd. In 2003 was dit aandeel even hoog. Dit voorval doet zich wat vaker dan gemiddeld voor in Slingerbos/Veldkamp, Drielanden en Stadsweiden. Figuur 4.5: Slachtofferschap diefstal uit woning, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Het aantal Harderwijkers dat de afgelopen 12 maanden naar eigen zeggen geconfronteerd werd met een inbraak in de woning waarbij zaken werden gestolen, is gering. In de wijken Binnenstad en omliggende wijken, Drielanden en Tinnegieter/De Wittenhagen lijken woninginbraken wat vaker voor te komen.

- 40 -

Figuur 4.6: Slachtofferschap diefstal uit de auto, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10%

20% 30%

40% 50% 60% 2003

Bronnen:

70% 80%

90% 100%

2006


Diefstal uit auto’s doet zich wat vaker voor dan diefstal uit de woning. Ongeveer 5% van de Harderwijkers geeft aan het afgelopen jaar slachtoffer te zijn geworden van diefstal uit hun auto. Dit komt naar verhouding iets vaker voor in de Binnenstad en omliggende wijken en in Stadsweiden. In Slingerbos/Veldkamp lijkt diefstal uit auto’s wat minder vaak voor te komen dan in 2003. Figuur 4.7: Slachtofferschap diefstal of vernieling aan de buitenkant van de auto, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10%

20% 30%

40% 50% 60% 2003

Bronnen:

70% 80%

90% 100%

2006


Diefstal of vernieling aan de buitenkant van de auto is een misdrijf dat geregeld voorkomt in Harderwijk. Ongeveer 20% van de bevolking geeft aan hiervan het slachtoffer te zijn geworden in het afgelopen jaar. Het komt naar verhouding het meest voor in de

- 41 -

Binnenstad en omliggende wijken, Stadsdennen, Stadsweiden en in Tinnegieter/De Wittenhagen. In de Binnenstad en omliggende wijken en in Stadsweiden is sprake van een toename van het aantal inwoners dat geconfronteerd wordt met dit vergrijp. Figuur 4.8: Slachtofferschap diefstal van een auto, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40%

50% 60% 70% 80% 90% 100%

2003 Bronnen:

2006


Autodiefstal komt nauwelijks voor in Harderwijk. Er zijn geen opvallende verschillen tussen de diverse wijken. Figuur 4.9: Slachtofferschap fietsendiefstal, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40%

50% 60% 70% 80% 90% 100%

2003 Bronnen:

2006


Fietsendiefstal is een vergrijp waar een kleine 10% van de bevolking van Harderwijk het afgelopen jaar mee geconfronteerd werd. Naar verhouding komt fietsendiefstal het meest

- 42 -

voor in de Binnenstad en omliggende wijken, in Stadsweiden en in Tinnegieter/De Wittenhagen. In Stadsweiden is sprake van een afname van het aandeel inwoners dat het slachtoffer is geworden van fietsendiefstal. In Tinnegieter/De Wittenhagen lijkt juist sprake van een toename van fietsendiefstal. Figuur 4.10: Slachtofferschap diefstal portemonnee met (dreiging van) geweld, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40%

50% 60% 70% 80% 90% 100%

2003 Bronnen:

2006


Het aandeel Harderwijkers dat het afgelopen jaar slachtoffer is geworden van een beroving met geweld of dreiging met geweld is gering. Er zijn geen wijken aan te wijzen waar dit meer voorkomt dan elders. Figuur 4.11: Slachtofferschap diefstal portemonnee zonder (dreiging van) geweld, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20%

30% 40% 50% 60% 70% 2003

Bronnen:

2006


- 43 -

80% 90% 100%

Diefstal van portefeuille, portemonnee of tasje zonder (dreiging van) geweld komt wat vaker voor, maar is ook een redelijk marginaal verschijnsel in Harderwijk. In de Binnenstad en omliggende wijken is de kans hiervan het slachtoffer te worden wat groter dan elders in de gemeente.

Figuur 4.12: Slachtofferschap diefstal van andere zaken, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Een kleine 10% van de inwoners van Harderwijk is het afgelopen jaar naar eigen zeggen slachtoffer geworden van diefstal van andere zaken die tot nu toe aan de orde zijn gesteld. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om diefstal van planten uit de tuin of geld uit de kleedkamer bij een sportaccommodatie. Vooral de inwoners van de Binnenstad geven aan hiervan het slachtoffer te zijn geworden. Ook is in deze wijk sprake van een behoorlijke toename ten opzichte van 2003.

- 44 -

Figuur 4.13: Slachtofferschap beschadigingen anders dan aan de auto, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20%

30% 40% 50% 60% 70% 2003

Bronnen:

80% 90% 100%

2006


Naast diefstal van ‘andere zaken’ is ook gevraagd of mensen geconfronteerd zijn met beschadiging van deze ‘andere zaken’. Het gaat dan om beschadigingen anders dan aan de auto, bijvoorbeeld aan planten in de tuin of aan de buitenkant van de woning. Ook op dit punt geeft een kleine 10% van de bevolking in Harderwijk aan hiervan het slachtoffer te zijn geworden. Opnieuw is het aandeel in de Binnenstad het hoogst en is hier sprake van een behoorlijke toename van het probleem ten opzichte van de meting in 2003. In Slingerbos/Veldkamp is juist sprake van een ontwikkeling in gunstige zin. Figuur 4.14: Slachtofferschap bedreiging met lichamelijk geweld, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20%

30% 40% 50% 60% 70% 2003

Bronnen:

2006


- 45 -

80% 90% 100%

Bedreiging met lichamelijk geweld komt met enige regelmaat voor in Harderwijk. Een kleine 5% van de bevolking geeft aan hiermee het afgelopen jaar te zijn geconfronteerd. Figuur 4.15: Slachtofferschap mishandeling, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Vervolgens is gevraagd in hoeverre de inwoners van Harderwijk daadwerkelijk het slachtoffer zijn geworden van mishandeling. Dan blijkt dat dit op zeer beperkte schaal voorkomt. De aantallen zijn te klein om iets te zeggen over eventuele verschillen op wijkniveau. Figuur 4.16: Confrontatie met huiselijk geweld, in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


- 46 -

Confrontatie met huiselijk geweld is iets wat ongeveer 5% van de Harderwijkers is overkomen in het afgelopen jaar. Let wel: er is zoals gezegd een ruime definitie gehanteerd. In Tinnegieter/De Wittenhagen komt het naar verhouding wat meer voor dan gemiddeld en in Frankrijk lijkt het probleem zich wat minder voor te doen. Drielanden, Frankrijk en Hierden Dorp en buitengebied het veiligst Figuur 4.17: Slachtofferschap in de eigen buurt in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Zoals aangegeven is ongeveer eenderde van de Harderwijkers de laatste 12 maanden slachtoffer geworden van een misdrijf, waarbij uiteraard moet worden aangetekend dat kleinere vergrijpen veel vaker voorkomen dan ernstige misdrijven. Vervolgens is het interessant om na te gaan of deze misdrijven in de eigen buurt plaatsvonden of elders. Dan blijkt opnieuw dat in een paar buurten in Harderwijk de kans slachtoffer te worden van een misdrijf wat groter is. Dit geldt voor de Binnenstad en omliggende wijken, Stadsweiden, Stadsdennen en Tinnegieter/De Wittenhagen. In Drielanden, Frankrijk en vooral in Hierden Dorp en het buitengebied is deze kans kleiner.

- 47 -

- 48 -

5. Het beeld van de buurt In dit hoofdstuk staat de manier waarop de inwoners van Harderwijk met elkaar omgaan centraal. Allereerst wordt aan de hand van een aantal stellingen gekeken hoe de Harderwijkers tegen hun buurt en hun medebuurtbewoners aankijken. Vervolgens kijken we naar de betrokkenheid van mensen bij de buurt waar zij in wonen.

5.1.

Met elkaar omgaan in de buurt

Stelling: ‘De mensen in deze buurt gaan op een prettige wijze met elkaar om’

Figuur 5.1: Stelling: de mensen in deze buurt gaan op een prettige wijze met elkaar om, aandeel inwoners dat het met de stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Harderwijkers gaan op een prettige manier met elkaar om Bijna 90% van de inwoners van Harderwijk geeft aan dat zij in een buurt wonen waar men op een prettige wijze met elkaar omgaat. Er zijn lichte verschillen tussen de diverse wijken in Harderwijk, maar alle wijken scoren op dit punt meer dan 80%. Het aandeel inwoners dat het met de stelling dat buurtbewoners op een prettige wijze met elkaar omgaan eens is, is iets gedaald ten opzichte van de meting in 2003. Op dit punt heeft de Binnenstad en omliggende wijken de grootste ontwikkeling in negatieve zin doorgemaakt. Hier liep het aandeel instemmers met de voorgelegde stelling terug met zo’n 10%.

- 49 -

Stelling: ‘Ik woon in een gezellige buurt waar veel saamhorigheid is’

Figuur 5.2: Stelling: ik woon in een gezellige buurt waar veel saamhorigheid is, aandeel inwoners dat het met de stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Afname gevoel van gezelligheid en saamhorigheid Dat Harderwijkers aangeven in een buurt te wonen waar men op een prettige wijze met elkaar omgaat, vertaalt zich niet in dezelfde mate in een gevoel van gezelligheid en saamhorigheid in de buurt. Ongeveer de helft van de Harderwijkers is het eens met de voorgelegde stelling. Hierden Dorp en het buitengebied wijken op dit punt af van de rest van de gemeente. In dit gebied is 70% van de inwoners het met de stelling eens. Over de hele linie is het gevoel van gezelligheid en saamhorigheid in de buurt wat afgenomen sinds 2003. Gemiddeld is het aandeel inwoners dat het eens is met de voorgelegde stelling met zo’n 10% gedaald. In de wijk Drielanden is de terugval het grootst. Waar in 2003 nog ruim 70% van de bewoners een gevoel van gezelligheid en saamhorigheid had, is dit in 2006 gedaald tot ongeveer de helft. Ook in de Binnenstad en omliggende wijken is de afname bovengemiddeld.

- 50 -

Stelling: Ik voel mij thuis bij de mensen die in deze buurt wonen.

Figuur 5.3: Stelling: ik voel mij thuis bij de mensen die in deze buurt wonen, aandeel inwoners dat het met de stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Harderwijkers voelen zich thuis bij de mensen in de buurt Driekwart van de inwoners van Harderwijk geeft aan zich thuis te voelen bij de mensen in hun buurt. In de Binnenstad en omliggende wijken en in Tinnegieter/De Wittenhagen ligt dit aandeel iets lager. De wijken Stadsdennen, Slingerbos/Veldkamp, Frankrijk en Hierden Dorp en buitengebied scoren op deze stelling iets hoger dan gemiddeld. Ten opzichte van 2003 zijn mensen zich iets minder thuis gaan voelen bij hun buurtbewoners. Dit is het sterkst het geval in de wijk Drielanden, gevolgd door de Binnenstad en omliggende wijken, Slingerbos/Veldkamp en Hierden Dorp en het buitengebied. Hierbij moet worden aangetekend dat deze buurten in 2003 bovengemiddeld hoog scoorden op deze stelling en nu meer naar het gemeentelijke gemiddelde zijn afgedaald.

- 51 -

Stelling: ‘De mensen in deze buurt kennen elkaar nauwelijks’

Figuur 5.4: Stelling: de mensen die in deze buurt kennen elkaar nauwelijks, aandeel inwoners dat het met de stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Kwart Harderwijkers kent buurtgenoten nauwelijks Ongeveer een kwart van de inwoners van Harderwijk geeft aan het eens te zijn met de stelling dat mensen in hun buurt elkaar nauwelijks kennen. Op dit punt is er weinig veranderd ten opzichte van de vorige meting. Alleen in de Binnenstad en omliggende wijken is het gevoel van anonimiteit wat toegenomen de laatste jaren. In Hierden Dorp en het buitengebied kent men zijn buurtbewoners beter dan in de kern van Harderwijk. In Drielanden is het aandeel inwoners dat zijn buurtgenoten niet kent het hoogst. Eén op de drie buurtbewoners geeft dit aan.

- 52 -

Stelling: ‘Het is vervelend om in deze buurt te wonen’

Figuur 5.5: Stelling: het is vervelend om in deze buurt te wonen, aandeel inwoners dat het met de stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Harderwijkers wonen graag in hun buurt Maar heel weinig mensen vinden het vervelend om in hun buurt te wonen. Het gaat om enkele procenten van de inwoners van de gemeente. De wijk Tinnegieter/De Wittenhagen lijkt er wat uit te springen in ongunstige zin. Afgezien van de wijk Stadsdennen zijn er weinig verschillen met de voorgaande meting. In Stadsdennen is het aandeel mensen dat het vervelend vindt in de buurt te wonen aanzienlijk teruggelopen.

- 53 -

Stelling: ‘Mensen in deze buurt blijven hier graag wonen’

Figuur 5.6: Stelling: mensen in deze buurt blijven hier graag wonen, aandeel inwoners dat het met de stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Harderwijkers blijven graag in hun buurt wonen Het feit dat niet iedereen vindt dat hij of zij in een gezellige en saamhorige buurt woont waar mensen elkaar goed kennen, heeft geen weerslag op het beeld van de buurt als plaats om te wonen. Het overgrote deel van de Harderwijkers (bijna 90%) is van mening in een buurt te wonen waar mensen graag blijven wonen. Populairste wijken op dit vlak zijn Slingerbos/Veldkamp, Hierden Dorp en buitengebied, Frankrijk en de Binnenstad en omliggende wijken. Er zijn weinig verschillen ten opzichte van 2003.

- 54 -

Stelling: ‘Als je in deze buurt woont heb je het goed getroffen’

Figuur 5.7: Stelling: als je in deze buurt woont heb je het goed getroffen, aandeel inwoners dat het met de stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Harderwijk heeft het goed getroffen In het verlengde van de vorige stelling zijn de Harderwijkers goed te spreken over het feit dat zij wonen waar ze wonen. Bijna 90% van de inwoners is het eens met de stelling dat ze het goed hebben getroffen in hun buurt. Tinnegieter/De Wittenhagen blijft iets achter bij het gemeentelijke gemiddelde en Slingerbos/Veldkamp en Hierden Dorp en het buitengebied springen er in positieve zin iets uit. Ten opzichte van 2003 is er niet zoveel veranderd, zij het dat het aandeel inwoners dat van mening is het goed getroffen te hebben in de buurt in Drielanden en de Binnenstad en omliggende wijken licht is afgenomen.

- 55 -

Stelling: ‘Als het maar enigszins mogelijk is ga ik uit deze buurt verhuizen’

Figuur 5.8: Stelling: als het maar enigszins mogelijk is ga ik uit deze buurt verhuizen, aandeel inwoners dat het met de stelling (helemaal) eens is, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Weinig wensen vanwege de wijk te vertrekken Het aandeel Harderwijkers dat zo snel mogelijk weg wil uit hun buurt is laag. Het gaat om nog geen 10%. Hierbij moet ook nog worden aangetekend dat zeer goed mogelijk is dat een deel van de mensen die het met de stelling eens is, niet vanwege de buurt wil verhuizen, maar vanwege andere (persoonlijke) omstandigheden. Gemiddeld is er in de gemeente niet zoveel veranderd, maar in Stadsdennen, Stadsweiden, Drielanden en in Tinnegieter/De Wittenhagen is het aandeel buurtbewoners dat snel weg wil behoorlijk afgenomen.

5.2.

Betrokkenheid bij de buurt

Het overgrote deel van de inwoners van Harderwijk geeft aan zich medeverantwoordelijk te voelen voor de leefbaarheid in de buurt. Bijna 90% van de bevolking antwoordt bevestigend op deze vraag. Ook op het niveau van de verschillende wijken ligt het verantwoordelijkheidsgevoel in deze orde van grootte. Het verantwoordelijkheidsgevoel ten aanzien van de leefbaarheid in de buurt ligt op hetzelfde niveau als in 2003. Uit dit verantwoordelijkheidsgevoel zich ook in het zich actief inzetten om de buurt te verbeteren?

- 56 -

Ongeveer één op de vijf inwoners spant zich naar eigen zeggen actief in voor de buurt Figuur 5.9: Aandeel inwoners dat aangeeft zich het afgelopen jaar actief te hebben ingespannen om de buurt te verbeteren, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Zo’n 20% van de inwoners van Harderwijk geeft aan zich in het laatste jaar actief te hebben ingespannen om de leefbaarheid in de buurt te verbeteren. De bewoners van de wijk Stadsweiden zijn op dit punt naar eigen zeggen het meest actief. De activiteit ligt globaal op hetzelfde niveau als drie jaar geleden. In Tinnegieter/De Wittenhagen is het aandeel inwoners dat actief zegt te participeren aanzienlijk toegenomen. Datzelfde geldt in iets mindere mate voor Hierden Dorp en het buitengebied. Er blijkt een duidelijk verband te zijn tussen het opleidingsniveau en de mate waarin men aangeeft zich actief in te zetten voor verbetering van de buurt. Naarmate men hoger is opgeleid is men actiever. Dit verband zien we, begrijpelijkerwijs, ook terug tussen het inkomen van de inwoners en de mate waarin zij zich zeggen in te spannen. De samenhang met leeftijd is minder sterk. Jonge mensen in de leeftijd van 18 t/m 24 jaar zijn e minder actief dan mensen in de leeftijdscategorieën daarboven, en na het 65 levensjaar neemt de activiteit weer af, maar grote verschillen zijn er niet.

- 57 -

Stijgende lijn in tevredenheid rol gemeente bij betrekken buurtbewoners Figuur 5.10: Aandeel inwoners dat aangeeft dat de gemeente voldoende doet om bewoners bij de buurt te betrekken, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Vervolgens is de vraag in hoeverre de inwoners van Harderwijk van mening zijn dat de gemeente voldoende doet om bewoners te betrekken bij veranderingen in de buurt. Bijna 60% van de bevolking is van mening dat de gemeente op dit punt voldoende doet. Het aandeel inwoners dat vindt dat de gemeente genoeg doet, is toegenomen de laatste jaren. De wijken Stadsdennen, Frankrijk en Hierden Dorp en het buitengebied springen er dan positief uit. In Slingerbos/Veldkamp en Tinnegieter/De Wittenhagen is men het best te spreken over de inspanningen van de gemeente de bewoners bij de buurt te betrekken.

- 58 -

Gehechtheid aan de buurt varieert Figuur 5.11: Aandeel inwoners dat (zeer) gehecht is aan de buurt, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


De mate waarin de inwoners van Harderwijk gehecht zijn aan de buurt waarin zij wonen, verschilt aanzienlijk per wijk. De bandbreedte van mensen die aangeven gehecht te zijn aan hun buurt, ligt tussen de 60% en de 80%. In de nieuwe wijk Drielanden zijn mensen beduidend minder gehecht aan de buurt dan bijvoorbeeld in Stadsdennen of Slingerbos/Veldkamp. De gehechtheid aan de buurt is in Hierden Dorp en het buitengebied het sterkst teruggelopen in de afgelopen jaren. In 2003 was zo’n 90% van de bevolking gehecht aan de buurt. In 2006 is dat teruggelopen tot ongeveer 80%. Daarmee is het nog steeds een van de populairdere gebieden binnen Harderwijk. Ook in Drielanden is sprake van een flinke afname van de gehechtheid aan de buurt. In de wijk Stadsdennen is de gehechtheid van de bewoners aan hun buurt de laatste jaren juist behoorlijk toegenomen. Deze wijk vormt daarmee wel een uitzondering binnen de gemeente.

5.3.

Totaaloordeel

Hoe is nu, in zijn algemeenheid, de waardering van de inwoners van Harderwijk van hun buurt en leefomgeving?

- 59 -

Inwoners Harderwijk wonen naar tevredenheid in hun buurt Figuur 5.12: Aandeel inwoners dat (zeer) prettig woont in de buurt, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Het aandeel inwoners dat aangeeft (zeer) prettig te wonen in hun buurt is aanmerkelijk hoger dan het aandeel inwoners dat aangeeft gehecht te zijn aan de buurt. Hieruit blijkt dat een lagere score bij de gehechtheid aan de buurt niet betekent dat men niet prettig woont, maar veeleer dat men denkt ergens anders ook prettig te kunnen wonen. Dit plaatst deze uitkomst in een iets ander licht. Er zijn kleine verschillen tussen de wijken, maar de belangrijkste uitkomst is dat meer dan 90% van de bevolking aangeeft prettig te wonen in de eigen buurt. Dat was zo in 2003 en dat is nog steeds zo.

- 60 -

6. Ontwikkeling van buurt en stad Hoe kijken de inwoners van Harderwijk aan tegen de ontwikkeling van hun buurt en hun stad in de afgelopen tijd? En welke verwachting hebben zij naar de nabije toekomst. Hoe waardeert de Harderwijker zijn gemeente? In dit hoofdstuk kijken we naar deze zaken.

6.1.

Ontwikkeling van de buurt

De inwoners van Harderwijk is gevraagd terug te kijken op de ontwikkeling die hun buurt het afgelopen jaar heeft doorgemaakt en hun verwachting uit te spreken over de ontwikkeling van hun buurt in de komende jaren. Meer positieve dan negatieve geluiden over ontwikkeling wijken in het afgelopen jaar Figuur 6.1: Richting waarin de buurt zich volgens de bewoners het afgelopen jaar heeft ontwikkeld, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Achteruit gegaan

Gelijk gebleven

Vooruit gegaan


Gemiddeld is een 10% van de inwoners van Harderwijk de mening toegedaan dat de buurt waarin zij wonen het afgelopen jaar achteruit is gegaan. Daartegenover staat een groep van ruim 20% die aangeeft dat de buurt juist vóóruit is gegaan. Het grootste deel van de inwoners van Harderwijk geeft aan dat de kwaliteit van de buurt het afgelopen jaar gelijk gebleven is. In de wijken Stadsweiden en Tinnegieter/De Wittenhagen is het aandeel inwoners dat aangeeft dat de wijk achteruit is gegaan wat hoger dan gemiddeld. Overigens geeft in Tinnegieter/De Wittenhagen ook een wat hoger deel van de bevolking (25%) aan dat de buurt er juist op vooruit is gegaan het afgelopen jaar. De grootste ‘stijger’ is Drielanden, waar bijna eenderde van de inwoners aangeeft dat de buurt er het afgelopen jaar op vooruit is gegaan. Dit heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat Drielanden een wijk in ontwikkeling is, waar steeds meer ‘puntjes op de i’ gezet worden. Ook in Stadsdennen zien we dat een meer dan gemiddeld deel van de bevolking vindt

- 61 -

dat de buurt er op vooruit is gegaan. De in gang gezette herstructurering van het deelgebied Stadsdennen Oost zou hier voor een impuls kunnen hebben gezorgd. Figuur 6.2: Mate waarin bewoners van mening zijn dat er in hun buurt problemen spelen die met voorrang moeten worden aangepakt.


10% 20% 30% 40%

50% 60% 70% 80% 90% 100%


De bewoners van de verschillende wijken is gevraagd aan te geven of er in de wijk specifieke problemen spelen die met voorrang moeten worden aangepakt. Ruwweg de helft van de inwoners van Harderwijk antwoordt hierop bevestigend. Wijken waar dit het sterkst speelt zijn Drielanden (65%), Stadsweiden (55%) en de Binnenstad en omliggende wijken (bijna 50%). Bewoners die positief of juist negatief zijn over de ontwikkeling die hun buurt heeft doorgemaakt is gevraagd dit te specificeren. De positieve en de negatieve aspecten van elke buurt zijn opgenomen in hoofdstuk 11 ‘De wijken in vogelvlucht’. Hier wordt ook nader ingegaan op de specifieke problemen die volgens de bewoners met voorrang moeten worden aangepakt.

- 62 -

Figuur 6.3: Richting waarin de buurt zich volgens de bewoners de komende jaren zal ontwikkelen, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zal achteruit gaan

Zal gelijk blijven

Zal vooruit gaan


Inwoners Harderwijk behoorlijk positief gestemd over ontwikkeling buurt Vervolgens is gevraagd welke verwachtingen men heeft van de ontwikkeling van de buurt in de komende jaren. Ook dan blijkt dat meer inwoners van Harderwijk hierover meer positief dan negatief gestemd zijn. In Drielanden verwachten de meeste bewoners een positieve beweging. Ongeveer eenderde van de inwoners is deze mening toegedaan. Ook de inwoners van Stadsdennen zijn hoopvol gestemd. Ongeveer een kwart van hen verwacht dat de buurt er in de komende jaren op vooruit zal gaan. Het aandeel mensen dat verwacht dat de buurt achteruit zal gaan schommelt in de meeste wijken rond de 10%. Er is een duidelijk verband tussen de mening die mensen hebben over de ontwikkeling van hun wijk in het afgelopen jaar en de verwachting die zij hebben voor de nabije toekomst. Mensen die positief zijn over de ontwikkeling die de buurt het afgelopen jaar heeft doorgemaakt, zijn veelal ook positief over de toekomst of verwachten dat de buurt gelijk zal blijven. Mensen die negatief zijn over het afgelopen jaar zijn vaker ook negatief over de komende tijd. Dit geldt voor alle wijken.

- 63 -

“Gemeente heeft te weinig aandacht voor problemen in de buurt” Figuur 6.4: Aandeel inwoners dat aangeeft dat de gemeente voldoende aandacht heeft voor problemen in de buurt, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


De inwoners van Harderwijk zijn kritisch over de aandacht die de gemeente heeft voor problemen in hun buurt. Ongeveer 40% geeft aan dat de gemeente hier voldoende aandacht voor heeft. Meer dan de helft is dus op dit punt niet tevreden. Vooral in Tinnegieter/De Wittenhagen is het vertrouwen laag. Hier geeft maar een kwart van de bewoners de gemeente een voldoende. Opvallend is de forse afname van het aandeel inwoners dat tevreden is over de aandacht van de gemeente voor problemen in de buurt. In 2003 was ongeveer de helft van de bevolking van mening dat de gemeente op dit punt voldoende deed. In Tinnegieter/De Wittenhagen is het aandeel inwoners dat tevreden is met de helft teruggelopen ten opzichte van 2003. Ook in een populaire wijk als Slingerbos/Veldkamp is sprake van een forse terugloop, evenals in de Binnenstad en omliggende wijken en in Drielanden.

- 64 -

6.2.

Ontwikkeling van de stad

Veel Harderwijkers vinden dat de stad er op achteruit is gegaan Figuur 6.5: Richting waarin de stad zich volgens de bewoners het afgelopen jaar heeft ontwikkeld, naar wijk en totale gemeente, 2006



Gelijk gebleven

Vooruit gegaan


Over de ontwikkeling van de stad is men minder positief dan over de ontwikkeling van de buurt. Eenderde van de inwoners van Harderwijk vindt dat de stad er het afgelopen jaar op achteruit is gegaan. Het minst positief zijn de inwoners van Stadsweiden, Drielanden en Tinnegieter/De Wittenhagen. Ongeveer 15% van de inwoners van de gemeente vindt juist dat Harderwijk er op vooruit is gegaan. Over het algemeen zijn jongere, hoger opgeleide Harderwijkers wat positiever over de ontwikkeling van de stad dan hun oudere stadgenoten met een wat lagere opleiding. Bewoners die van mening zijn dat Harderwijk er de afgelopen tijd op vooruit is gegaan, is gevraagd aan te geven waar zij verbeteringen zien. Het blijkt dat dit vaak betrekking heeft op de verbetering van de kwaliteit en de aanwezigheid van winkels en andere voorzieningen (ruim 5% van de Harderwijkers), de verbetering van de kwaliteit van de infrastructuur (zowel het onderhoud aan wegen, straten en stoepen als de bereikbaarheid) (ongeveer 5% van de bevolking) en op de effecten van de herstructurering en aanpak van onderhoud en leegstand van panden (ongeveer 10% van de bevolking). In dezelfde lijn is de Harderwijkers die negatief zijn over de ontwikkelingen in hun stad gevraagd aan te geven waar zij problemen zien. Dan blijkt het beeld diffuser te zijn. Punten die er wat uitspringen zijn het onderhoud aan de gemeentelijke groenvoorzieningen, parkeeroverlast en de beschikbaarheid van winkels en voorzieningen, gecombineerd met overlast door horeca.

- 65 -

Groot optimisme voor de komende jaren Figuur 6.6: Richting waarin de stad zich volgens de bewoners de komende jaren zal ontwikkelen, naar wijk en totale gemeente, 2006



Gelijk gebleven

Vooruit gegaan


Ondanks de wat negatieve geluiden over de ontwikkeling van de stad in het afgelopen jaar, is er een groot optimisme over de ontwikkeling in de komende jaren. Bijna de helft van de inwoners van Harderwijk verwacht dat de stad er de komende jaren op vooruit zal gaan. In wijken waar men kritisch was op de ontwikkeling in het afgelopen jaar, is het optimisme voor de toekomst zelfs nog iets groter dan gemiddeld. Een 10% van de bevolking denkt dat de stad de komende jaren een negatieve ontwikkeling zal doormaken. Deze groep in is alle wijken globaal even groot. Het zijn opnieuw de wat jongere en hoger opgeleide Harderwijkers die de toekomst het zonnigst inzien.

- 66 -

Harderwijkers zijn gehecht aan hun stad Figuur 6.7: Aandeel inwoners dat (zeer) gehecht is aan de stad, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Harderwijkers houden van hun stad. Dat was zo in 2003 en dat is nog steeds zo. Ongeveer 80% van de bevolking geeft aan gehecht te zijn aan hun gemeente. De inwoners van de Binnenstad en omliggende wijken, Stadsdennen en Stadsweiden zijn wat sterker gehecht aan Harderwijk dan in de overige wijken. In Hierden Dorp en het buitengebied is naar verhouding sprake van de grootste afname van gehechtheid aan de stad.

- 67 -

- 68 -

7. Milieuhinder Dit hoofdstuk handelt over verschillende vormen van milieuhinder die de inwoners van Harderwijk mogelijk ondervinden en dan specifiek over verschillende vormen van geluidshinder en overlast door stof, stank of vuil. Speciale aandacht besteden wij aan de perceptie van de Harderwijkers van de asbestproblematiek in de gemeente. De onderwerpen die in dit hoofdstuk worden behandeld zijn bij deze meting geïntroduceerd in het onderzoek. Vergelijkingsmateriaal met 2003 ontbreekt daarom.

7.1.

Geluidsoverlast

Overlast door verkeer meest voorkomende vorm van geluidshinder Figuur 7.1: Frequentie voorkomen van overlast van geluid door verkeer in de buurt, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Vaak

Soms

Bijna nooit

Nooit


Geluidsoverlast door verkeer is de meest voorkomende vorm van overlast die in deze monitor is onderzocht. Ruim eenderde van de inwoners van Harderwijk ondervindt soms overlast door geluid van verkeer en eenderde van hen zelfs vaak (10% van de totale bevolking). Geluidsoverlast door verkeer komt het meest voor in de Binnenstad en omliggende wijken en in Frankrijk. In Stadsdennen en Hierden Dorp en het buitengebied is het aandeel bewoners dat aangeeft nooit overlast van geluid door verkeer te ondervinden het grootst. Hier heeft bijna de helft van de bevolking nooit hinder van geluidsoverlast door verkeer.

- 69 -

In Slingerbos/Veldkamp geregeld overlast door spoorbaan Figuur 7.2: Frequentie voorkomen van overlast van geluid door de spoorweg in de buurt, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Vaak

Soms

Bijna nooit

Nooit


Geluidsoverlast door de spoorweg is een veel minder gehoorde klacht dan geluidsoverlast door het andere verkeer. Alleen in Slingerbos/Veldkamp heeft een behoorlijk deel van de bevolking soms of vaak last van geluidsoverlast uit deze bron. Op de totale gemeente heeft ongeveer 10% van de inwoners soms hinder van geluidsoverlast door het spoor, in Slingerbos/Veldkamp is dit een kwart. In deze wijk geeft 10% van de inwoners aan vaak geluidsoverlast te ondervinden door de spoorbaan. Weinig geluidsoverlast door bedrijven Figuur 7.3: Frequentie voorkomen van overlast van geluid door bedrijven in de buurt, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Vaak

Soms

Bijna nooit


- 70 -

Nooit

Overlast van geluid door bedrijven komt relatief weinig voor in Harderwijk. Een klein aandeel van de bevolking ondervindt hiervan hinder. In de Binnenstad en omliggende wijken en in Frankrijk is de overlast naar verhouding wat groter dan elders in de gemeente. In de wijk Frankrijk speelt hierbij het nabijgelegen industrieterrein een rol. Geluidsoverlast door horeca en evenementen vooral in de Binnenstad en omliggende wijken Figuur 7.4: Frequentie voorkomen van andere vormen van geluidoverlast in de buurt, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Vaak

Soms

Bijna nooit

Nooit


Tenslotte is gevraagd aan te geven in hoeverre men geluidsoverlast ondervindt door andere bronnen dan verkeer en bedrijven. Het gaat dan bijvoorbeeld om geluidsoverlast door de horeca en om geluidsoverlast door evenementen. Dan blijkt dat de meeste overlast uit deze bronnen voorkomt in de Binnenstad en omliggende wijken. Hier heeft een kwart van de bevolking soms hinder van geluidsoverlast uit deze bronnen en een kleine 10% zelfs vaak. Ook in Stadsweiden en in Hierden Dorp en het buitengebied komt geluidsoverlast door horeca en evenementen wat vaker voor dan elders in de gemeente.

- 71 -

7.2.

Stankoverlast

Weinig overlast door stof stank en vuil van verkeer, in Binnenstad en omliggende wijken en Frankrijk wat vaker hinder Figuur 7.5: Frequentie voorkomen van overlast door stof/stank/vuil van verkeer in de buurt, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Vaak

Soms

Bijna nooit

Nooit


Naast geluidsoverlast is nagegaan in hoeverre de inwoners van Harderwijk hinder ondervinden van stof, stank en vuil door het wegverkeer in de buurt. Ruim 10% van de inwoners geeft aan hier wel eens hinder van te ondervinden, de helft van hen zelfs vaak. De meeste problemen doen zich voor in de Binnenstad en omliggende wijken en in de wijk Frankrijk. Wellicht heeft dit laatste te maken met het aanrijden van vrachtwagens op het nabijgelegen industrieterrein. Ruim tweederde van de Harderwijkers ondervindt nooit stankoverlast door het verkeer.

- 72 -

In Binnenstad en omliggende wijken en Frankrijk ook de meeste overlast door stank uit andere bron Figuur 7.6: Frequentie voorkomen van andere vormen van stankoverlast in de buurt, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Vaak

Soms

Bijna nooit

Nooit


Andere vormen van stankoverlast dan door verkeer komen ook voor. Opnieuw zijn de Binnenstad en omliggende wijken en Frankrijk de wijken die het minst gunstig scoren op dit punt. In Frankrijk is er wellicht ook hier een verband met het nabijgelegen industrieterrein, maar dit verband is niet nader onderzocht.

7.3.

Asbest

De aanwezigheid van asbest in de directe leefomgeving is een punt van zorg voor de inwoners van Harderwijk. Medewerkers van de asbestcementfabriek die vroeger in de gemeente was gevestigd, hebben destijds gratis restmateriaal mogen meenemen om te gebruiken voor de verharding van paden en wegen. De aanwezigheid van asbest in de gemeente wordt op grote schaal onderzocht.

- 73 -

Ruim een kwart verwacht asbest in directe nabijheid Figuur 7.7: Inschatting van de kans dat in de directe nabijheid asbest voorkomt, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Heel groot

Tamelijk groot


Ruim een kwart van de bevolking van Harderwijk schat de kans dat in hun directe nabijheid asbest voorkomt in als tamelijk groot tot heel groot. In de Binnenstad en omliggende wijken, in Tinnegieter/De Wittenhagen, in Frankrijk en in Hierden Dorp en het buitengebied is dit aandeel het grootst. In Tinnegieter/De Wittenhagen en in Hierden Dorp en het buitengebied is het aandeel inwoners dat de kans op asbest als heel groot inschat ook hoger dan elders in de gemeente. In Drielanden schat men de kans op de aanwezigheid van asbest het laagst in.

- 74 -

Relatief weinig zorgen over aanwezigheid asbest Figuur 7.8: Mate waarin men zich zorgen maakt over het voorkomen van asbest in de directe nabijheid, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Ja, zonder meer

Ja, tamelijk

Enigszins


Ondanks het grote aandeel inwoners dat denk dat asbest in de nabijheid voorkomt, maakt men zich naar verhouding weinig zorgen hierover. Ongeveer 5% van de Harderwijkers maakt zich flinke zorgen over de aanwezigheid van asbest. Kennelijk heeft men een groot vertrouwen in de manier waarop de overheid zaken aanpakt en verwacht men dat het probleem opgelost zal worden zonder dat hun gezondheid schade zal ondervinden. Er zijn op dit punt nauwelijks verschillen tussen de wijken.

- 75 -

- 76 -

8. Sport In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de sportbeoefening door de inwoners van Harderwijk. Welk deel van de bevolking is actief bezig met het beoefenen van een sport? Om welke sporten gaat het dan? In welk verband traint men en durft men van zichzelf te zeggen dat men een sporter is? Dit zijn de vragen die in dit hoofdstuk worden beantwoord.

8.1.

Sporters en sporten

Mannen sporten vaker dan vrouwen, forse verschillen naar inkomen en tussen wijken Figuur 8.1: Aandeel inwoners dat naar eigen zeggen aan sport doet, naar geslacht en naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Mannen

Vrouwen

Totaal


De inwoners van Harderwijk is gevraagd aan te geven of zij aan sport doen. Bijna de helft van de bevolking antwoordt bevestigend op deze vraag. Het aandeel mannen dat sport (50%) ligt wat hoger dan het aandeel vrouwen (45%), hoewel op wijkniveau soms het omgekeerde beeld bestaat. In de wijken Stadsdennen, Tinnegieter/De Wittenhagen en Hierden Dorp en het buitengebied is het aandeel sporters beduidend lager dan in de andere wijken. Het meest wordt gesport door de inwoners van Drielanden, zowel bij de mannen als bij de vrouwen.

- 77 -

Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden

Slingerbos/Veldkamp

Tinnegieter/De Wittenhagen

Frankrijk

Hierden Dorp en buitengebied

Totaal Harderwijk

Aandeel inwoners dat naar eigen zeggen aan sport doet, naar leeftijd, en naar wijk en totale gemeente, 2006


Tabel 8.1:

18 – 24 jaar

58%

65%

84%

69%

52%

41%

50%

50%

61%

25 – 34 jaar

57%

53%

63%

57%

43%

44%

63%

21%

54%

35 – 44 jaar

54%

30%

44%

60%

68%

40%

55%

34%

49%

45 – 54 jaar

49%

45%

48%

62%

60%

43%

64%

46%

52%

55 – 64 jaar

48%

37%

42%

56%

57%

46%

41%

37%

45%

65 – 74 jaar

25%

33%

33%

49%

45%

35%

31%

32%

34%

75 jaar en ouder

11%

17%

33%

51%

30%

14%

6%

15%

19%

Totaal

46%

40%

52%

59%

54%

40%

50%

36%

47%

Leeftijd


Jonge Harderwijkers sporten het meest. In de leeftijdsgroep van 18 t/m 24 jaar is het aandeel sporters ruim 60%. Bij de leeftijdscategorieën daarboven ligt het aandeel sporters globaal op het gemeentelijke gemiddelde. Vanaf 65 jaar neemt het aandeel sporters echt af. Van de Harderwijkers in de leeftijd van 65 t/m 74 jaar sport ongeveer eenderde en onder 75-plussers ongeveer één op de vijf. Er is een sterk verband tussen deelname aan sport en het inkomen dat men geniet. Mensen die aangeven een laag inkomen te hebben, sporten beduidend minder dan mensen met een hoger inkomen. Gemiddeld over de gemeente geldt dat van de mensen met een laag inkomen ongeveer 35% sport, van de mensen met een middeninkomen ongeveer 45% en van de mensen met een hoog inkomen ongeveer 65%.

- 78 -

Eén op de zeven Harderwijkers sport intensief

Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden

Slingerbos/Veldkamp


Frankrijk


Totaal Harderwijk

Frequentie sportdeelname in de laatste 12 maanden, naar wijk en totale gemeente, 2006


Tabel 8.2:

Incidenteel (1 – 11 keer)

2%

1%

2%

0%

0%

0%

1%

0%

1%

Onregelmatig (12 – 59 keer)

17%

12%

18%

22%

20%

15%

17%

13%

17%

Regelmatig (60 – 119 keer)

12%

13%

15%

16%

15%

12%

14%

11%

14%

Intensief (≥ 120 keer)

15%

14%

17%

21%

19%

13%

16%

11%

15%

Totaal

46%

40%

52%

59%

54%

40%

50%

36%

47%

Bron: Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport 2006, Companen

Bijna de helft van de Harderwijkers geeft aan dat zij aan sport doet. Dan is de volgende vraag hoe intensief men sport. Echt incidentele sporters komen nauwelijks voor. Ruim 15% van de inwoners van Harderwijk sport onregelmatig, van 12 tot 60 keer in het afgelopen jaar. Een even grote groep sport regelmatig, 60 tot 120 keer. De groep intensieve sporters omvat eveneens zo’n 15% van de bevolking. Deze groep sport gemiddeld meer dan twee keer in de week. De groep regelmatige sporters heeft in elke wijk globaal dezelfde omvang. Het aandeel onregelmatige en intensieve sporters varieert meer tussen de wijken. In Drielanden en Slingerbos/Veldkamp zijn er naar verhouding meer onregelmatige, maar ook meer intensieve sporters dan gemiddeld in de gemeente. Conditietraining meest populaire sportbeoefening Tabel 8.3:

Top 10 van meest beoefende sporten, 2006

Sport

Aandeel

1

Fitness (conditie)

26%

2

Wielrennen/mountainbiken/toerfietsen

20%

3

Hardlopen/joggen/trimmen

16%

4

Zwemsport

16%

5

Fitness (kracht)

13%

6

Wandelsport

12%

7

Tennis

11%

8

Veldvoetbal

7%

9

Watersport/zeilen/surfen

6%

10 Ander sport 5% Bron: Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport 2006, Companen

Sporters is gevraagd welke sporten zij beoefenen. De meest beoefende sport is conditionele fitnesstraining. Ruim een kwart van de sporters geeft aan deze sport te beoefenen. Let wel, veel sporters beoefenen meer dan één sport. Na de conditietraining in de sportschool, is wielrennen, mountainbiken en het toerfietsen de meest beoefende

- 79 -

sport. Op de derde plaats staan hardlopen en zwemmen. De categorie “andere sport” betreft hier niet alle overige sporten, maar alle sporten die niet waren voorgedefinieerd in de vragenlijst. Mensen hebben in deze categorie vaak aangegeven aan yoga te doen en aan sportvissen. Sporters beoefenen gemiddeld 2 sporten Figuur 8.2: Gemiddeld aantal sportactiviteiten waar men aan deelneemt, naar wijk en totale gemeente, 2006

Binnenstad en omliggende wijken Stadsdennen Stadsweiden Drielanden Slingerbos/Veldkamp Tinnegieter/De Wittenhagen Frankrijk Hierden Dorp en buitengebied Totaal Harderwijk 0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0


Zoals gezegd, bedrijven veel sportende Harderwijkers meer dan één sport. In de bovenstaande figuur is per wijk aangegeven hoeveel sporten men gemiddeld beoefend. Dat blijken er in de hele gemeente bijna 2 te zijn. De wijken vertonen grotendeels hetzelfde beeld, zij het dat in Tinnegieter/De Wittenhagen en in Hierden Dorp en het buitengebied wat eenzijdiger wordt gesport. Hier bedrijft men gemiddeld 1,5 sporten.

- 80 -

Eén op de vijf Harderwijkers ziet zichzelf als sporter Figuur 8.3: Aandeel van de inwoners van Harderwijk dat zichzelf als sporter ziet, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%


Los van de sporten die men al dan niet bedrijft, is de inwoners van Harderwijk gevraagd aan te geven of men zichzelf als sporter zien. Dat blijkt voor ongeveer 20% van de Harderwijkers op te gaan. In Drielanden wonen de meeste sporters. Daar gaat het om bijna 30% van de inwoners. Tinnegieter/De Wittenhagen en Hierden Dorp en het buitengebied blijven ook hier wat achter bij de rest van de gemeente. Hetzelfde geldt voor de wijk Stadsdennen.

- 81 -

8.2.

Organisatorisch- en trainingsverband

Meesten sporten in verenigingsverband of op zichzelf

Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden

Slingerbos/Veldkamp


Frankrijk


Totaal Harderwijk

Organisatorisch verband waarbinnen wordt gesport als aandeel op de totale bevolking, naar wijk en totale gemeente, 2006


Tabel 8.4:

34%

46%

35%

36%

34%

37%

39%

50%

37%

14%

10%

19%

22%

17%

21%

13%

15%

17%

40%

34%

37%

36%

43%

34%

41%

28%

37%

12%

10%

9%

6%

6%

8%

7%

7%

9%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

Verenigingsverband Commercieel verband Ongebonden Anders georganiseerd

Totaal


Ruim eenderde van de sportende Harderwijkers doet aan sport als lid van een sportvereniging. Een even grote groep sport zonder lid te zijn van een sportvereniging of zonder aangesloten te zijn bij een sportschool. Het aandeel Harderwijkers dat sport in commercieel verband lijkt wat laag, gezien de populariteit van fitness. Vermoedelijk is hier sprake van enige overloop tussen de categorieën “verenigingsverband” en “commercieel verband”. Jongere Harderwijkers sporten wat vaker in verenigingsverband of in commercieel verband, terwijl oudere Harderwijkers wat vaker ongebonden aan sport doen. Het zijn ook wat vaker hoog opgeleide mensen die in verenigingsverband of commercieel verband sporten. In Stadsdennen en Hierden Dorp en het buitengebied is het sporten in verenigingsverband populairder dan in de andere wijken. In Drielanden en Tinnegieter/De Wittenhagen is de sportschool populairder dan gemiddeld.

- 82 -

Tweederde volgt lessen of sport in competitief verband

Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden

Slingerbos/Veldkamp


Frankrijk


Totaal Harderwijk

Trainingsverband waarbinnen wordt gesport als aandeel op de totale bevolking, naar wijk en totale gemeente, 2006


Tabel 8.5:

Lessen, cursussen of trainingen

38%

44%

41%

39%

42%

46%

38%

40%

41%

Competitie of toernooien/ sportevenementen

29%

30%

26%

28%

21%

13%

28%

29%

26%

Geen van deze vormen

33%

26%

33%

33%

37%

41%

34%

31%

33%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

Totaal


Eenderde van de sportende Harderwijkers doet dit op zichzelf, zonder dat sprake is van het volgen van lessen of cursussen en zonder dat sprake is van deelname aan competities of toernooien. De wijk Tinnegieter/De Wittenhagen wijkt wat af van de andere wijken op dit punt. Hier is het aantal inwoners dat sport in competitieverband aanzienlijk lager dan in de rest van de gemeente.

8.3.

Accommodaties

Meesten sporten in officiële accommodaties in de eigen gemeente

Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden

Slingerbos/Veldkamp


Frankrijk


Totaal Harderwijk

Sportvoorziening of plaats van beoefening als aandeel op de totale bevolking, naar wijk en totale gemeente, 2006


Tabel 8.6:

Officiële binnensportaccommodatie

45%

48%

47%

47%

41%

60%

33%

41%

46%

Officiële buitensportaccommodatie

27%

24%

22%

24%

21%

16%

25%

29%

24%

4%

7%

5%

6%

5%

6%

9%

2%

5%

24%

21%

26%

23%

33%

18%

33%

28%

25%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

Sportvoorziening in de openbare ruimte Andersoortige voorziening

Totaal


- 83 -

Bijna de helft van de sportende Harderwijkers maakt gebruik van een officiële binnensportaccommodatie. Het betreft dan veelal een sportaccommodatie binnen de gemeente Harderwijk. Een kwart van de sporters in Harderwijk maakt gebruik van een officiële buitensportaccommodatie en nog een kwart van andersoortige voorzieningen. Ook hier gaat het veelal om accommodaties binnen de eigen gemeente. Sportvoorzieningen in de openbare ruimte worden weinig genoemd. Er zijn weinig verschillen op wijkniveau waar het de gebruikte sportaccommodatie betreft. Uitzondering hierop vormen de wijken Tinnegieter/De Wittenhagen en Frankrijk. In Tinnegieter/De Wittenhagen is het aandeel sporters dat gebruik maakt van een binnenaccommodatie beduidend hoger (bijna 60%) dan in de rest van de gemeente. In Frankrijk is het aandeel sporters dat sport in de openbare ruimte en dat gebruik maakt van andersoortige sportvoorzieningen juist hoger dan gemiddeld.

- 84 -

9. Uitgaan, recreatie, hobby’s en contact Naast sport als vrijetijdsbesteding is gevraagd of men er ook andere hobby’s op nahoudt. Hoe vaak gaan de inwoners van Harderwijk stappen? Welke uitgaansgelegenheden worden gemist? Maar ook: hoe vaak ziet men familie en vrienden? En is dat vaak genoeg? In dit hoofdstuk gaan we nader in op deze aspecten van het leven in Harderwijk.

9.1.

Uitgaan en recreatie

Driekwart gaat wel eens uit Figuur 9.1: Aandeel van de inwoners van Harderwijk dat wel eens uitgaat, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Driekwart van de inwoners van Harderwijk gaat wel eens uit naar een café, discotheek, bioscoop, theater, museum, sportwedstrijd, buurthuis etc. Er zijn kleine verschillen tussen de wijken. In Drielanden, de Binnenstad en omliggende wijken en Slingerbos/Veldkamp wonen naar verhouding de meeste ‘stappers’. In de wijken Tinnegieter/De Wittenhagen, Frankrijk en Hierden Dorp en het buitengebied is het aandeel inwoners dat wel eens uitgaat juist wat lager dan gemiddeld. Gemiddeld is er sinds 2003 weinig veranderd in de mate van uitgaan.

- 85 -

Uitgaansgedrag bepaald door leeftijd en inkomen

Stadsdennen

Stadsweiden

Drielanden

Slingerbos/Veldkamp


Frankrijk


Totaal Harderwijk

Aandeel inwoners dat wel eens uitgaat, naar leeftijd, en naar wijk en totale gemeente, 2006


Tabel 9.1:

18 – 24 jaar

94%

100%

79%

100%

100%

78%

79%

97%

90%

25 – 34 jaar

87%

72%

82%

87%

68%

88%

73%

75%

82%

35 – 44 jaar

79%

67%

76%

81%

84%

70%

71%

67%

75%

45 – 54 jaar

73%

57%

76%

82%

87%

61%

66%

70%

72%

55 – 64 jaar

71%

67%

65%

68%

77%

52%

69%

67%

67%

65 – 74 jaar

60%

64%

70%

63%

69%

57%

64%

54%

62%

75 jaar en ouder

44%

36%

40%

70%

55%

38%

39%

38%

43%

Totaal

74%

65%

73%

82%

78%

68%

68%

68%

72%

Leeftijd


Er is een overduidelijk verband tussen leeftijd en de mate waarin men uitgaat. Onder jongeren is het aandeel dat wel eens uitgaat in de meeste wijken vrijwel 100%. Naarmate men ouder wordt neemt het aandeel mensen dat uitgaat wat af. Van de 75-plussers gaat ruim 40% nog wel eens uit. Een paar wijken springen er op enkele punten uit. In Stadsweiden, Tinnegieter/De Wittenhagen en Frankrijk is het aandeel jongeren dat wel eens uitgaat beduidend lager dan in de overige wijken. In Drielanden lijkt het aandeel 75plussers dat uitgaat opmerkelijk hoog. Bij de interpretatie hiervan is enige voorzichtigheid geboden. Het aantal mensen in deze wijk in de leeftijd van 75 jaar en ouder is laag. Het aandeel dat uitgaat, is daarom gebaseerd op een klein aantal mensen. Deze uitkomst is daardoor minder nauwkeurig. Er is eveneens een sterk verband tussen inkomen en uitgaan. Heel simpel: mensen met minder geld gaan minder uit. Onder Harderwijkers die aangeven dat zij een laag inkomen hebben, is het aandeel dat aangeeft wel eens uit te gaan net iets meer dan de helft. Onder mensen met een hoog inkomen is dit aandeel zo’n 85%.

- 86 -

Inwoners Binnenstad en omliggende wijken en Drielanden gaan vaker uit, inwoners Tinnegieter/De Wittenhagen juist minder

Stadsweiden

Drielanden

Slingerbos/Veldkamp


Frankrijk


maand

32%

38%

44%

35%

43%

55%

42%

38%

1 maal per maand

24%

30%

23%

30%

23%

19%

26%

28%

maand

23%

16%

21%

24%

23%

15%

20%

20%

1 maal per week

12%

13%

8%

5%

8%

9%

10%

10%

9%

3%

4%

6%

3%

2%

2%

4%

21% 10% 5%

Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% Bron: Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport 2006, Companen.

100%

100%

100%

Totaal Harderwijk

Stadsdennen

Frequentie waarmee men uitgaat, naar wijk en totale gemeente, 2006


Tabel 9.2:

Minder dan 1 maal per

39% 25%

Meerdere malen per

Enkele malen per week

Zo’n 40% van de Harderwijkers die wel eens uitgaan, doet dit minder dan 1 keer in de maand. Een kwart geeft aan ongeveer 1 keer in de maand uit te gaan. Ruim eenderde gaat meerdere keren per maand uit, een klein deel zelfs meerdere keren per week. Ook hierbij spelen leeftijd en inkomen een rol. Inwoners van de Binnenstad en omliggende wijken en van de wijk Drielanden gaan naar verhouding wat vaker uit dan inwoners van de overige wijken. In de Binnenstad en omliggende wijken hangt dit ongetwijfeld mede samen met de aanwezigheid van uitgaansgelegenheden in de wijk. In Drielanden spelen leeftijd en inkomen een grotere rol. In de wijk Tinnegieter/De Wittenhagen is de uitgaansfrequentie beduidend lager dan in de overige wijken. De inkomenspositie van de inwoners speelt hierbij de belangrijkste rol. De inwoners van Harderwijk is gevraagd aan te geven welke voorzieningen op het gebied van uitgaan en recreatie men mist in de gemeente. Ruim 60% van de inwoners is van mening dat het Harderwijk op dit vlak aan niets ontbreekt. Zaken die geregeld genoemd worden zijn bioscoop en filmhuis en een grote discotheek. Verder geven naar verhouding veel Harderwijkers aan dat zij uitgaansgelegenheden missen die zijn afgestemd op hun leeftijdsgroep. Geregeld geeft men aan cafés, restaurants en discotheken te missen voor 30-plussers, of voor 40-plussers. Op sportgebied wordt een goed zwembad geregeld genoemd.

- 87 -

9.2.

Hobby’s

Helft Harderwijkers heeft hobby naast sport en uitgaan, inkomen speelt geen rol, leeftijd wel Figuur 9.2: Aandeel inwoners met hobby’s anders dan sport en uitgaan, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006

Monitor Leefbaarheid en veiligheid 2003, Intomart. Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport 2006, Companen

Ongeveer de helft van de Harderwijker bevolking houdt er, naast sport en uitgaan, nog andere hobby’s op na. Hierbij moet gedacht worden aan bijvoorbeeld muziek maken, toneelspelen, handwerken, cursussen volgen etc. Er zijn weinig verschillen tussen de wijken. Tinnegieter/De Wittenhagen blijft iets achter op dit vlak. Er is weinig veranderd sinds 2003. Er zijn behoorlijke verschillen naar leeftijd waar het hobby’s naast sport en uitgaan betreft. Naarmate men ouder wordt houdt men er vaker een hobby op na. Van de jongere Harderwijkers heeft zo’n 40% een hobby. Rond de 65 jaar is dit opgelopen tot zo’n 60% van de inwoners. Er is geen verband tussen inkomen en het hebben van een hobby.

- 88 -

Men is vaak met de hobby bezig en geregeld samen met anderen

3%

2%

3%

1%

5%

0%

3%

4%

3%

4%

7%

2%

3%

Meerdere malen per maand

16%

11%

19%

13%

15%

16%

16%

9%

1 maal per week

18%

23%

22%

22%

25%

22%

23%

29%


Totaal

Frankrijk

Totaal Harderwijk

2%

5%


Slingerbos/Veldkamp

2%

1 maal per maand


Drielanden

Minder dan 1 maal per mnd


Stadsweiden

Frequentie waarmee bezig is met andere hobby’s dan sport en uitgaan, naar wijk en totale gemeente, 2006

Stadsdennen

Tabel 9.3:

59%

61%

52%

60%

53%

54%

54%

59%

2% 4% 15% 22% 57%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%


Men is vrij intensief bezig met zijn of haar hobby’s. Zo’n 80% van de Harderwijkers met een hobby is hier tenminste elke week wel een keer mee bezig, waarvan de meesten zelfs meerdere keren per week. Wat dit betreft zijn er nauwelijks verschillen op wijkniveau. Overigens was dit beeld in 2003 niet anders.

49%

45%

41%

44%

47%

48%

47%

35%

36%

35%

33%

34%

33%

38%

33%

35%

Totaal Harderwijk

Slingerbos/Veldkamp

53%


Drielanden

50%

Frankrijk

Stadsweiden

Meestal alleen


Stadsdennen

Mate waarmee men alleen of samen met anderen bezig is met andere hobby’s dan sport en uitgaan, naar wijk en totale gemeente, 2006


Tabel 9.4:

Meestal samen met anderen Beide ongeveer even veel

Totaal

15%

11%

16%

22%

25%

23%

15%

19%

18%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%


De mate waarin men alleen of met anderen een hobby bedrijft is gelijk verdeeld. Ongeveer de helft is op zichzelf bezig met zijn of haar hobby; een even grote groep vaak ook met andere. Ook op dit punt zijn er weinig verschillen tussen de wijken. Ten opzichte van 2003 bedrijft men hobby’s wat meer op zichzelf. Toen gaf 45% aan meestal samen met anderen hobby’s te beoefenen.

- 89 -

9.3.

Contact met anderen

Veel contact met vrienden en familie

Minder dan 1 maal per

Totaal Harderwijk


Frankrijk


Slingerbos/Veldkamp

Drielanden

Stadsweiden

Stadsdennen

Frequentie waarmee men vrienden of familie ontmoet, naar wijk en totale gemeente, 2006


Tabel 9.5:

4%

4%

5%

3%

3%

3%

3%

3%

4%

3%

4%

5%

4%

4%

5%

5%

3%

4%

19%

16%

17%

18%

17%

14%

18%

17%

17%

1 maal per week

21%

18%

19%

20%

25%

28%

25%

18%


53%

58%

54%

55%

51%

50%

49%

59%

21% 54%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

maand 1 maal per maand Meerdere malen per maand

Totaal


Verreweg de meeste Harderwijkers hebben zeer geregeld contact met vrienden of familie, meer dan de helft zelfs meerdere malen per week. Ook op dit front zijn er weinig verschillen tussen de wijken. Jongeren hebben het meest intensief contact met vrienden en familie. In de leeftijd tot 34 jaar heeft het merendeel van de inwoners van Harderwijk meerdere keren per week contact. Boven de 35 is er nog steeds veel contact, maar wekelijks tot enkele malen per maand. Dit beeld is niet veranderd ten opzichte van de meting in 2003. Vervolgens is gevraagd of men van mening is dat men voldoende contacten heeft, of dat men liever wat vaker contact met anderen zou willen hebben.

- 90 -

Meeste Harderwijkers tevreden over contact met vrienden en familie Figuur 9.3: Mate waarin men vindt dat men voldoende contacten heeft met andere mensen, naar wijk en totale gemeente, 2006

Binnenstad en omliggende wijken Stadsdennen Stadsweiden Drielanden Slingerbos/Veldkamp Tinnegieter/De Wittenhagen Frankrijk Hierden Dorp en buitengebied Totaal Harderwijk 0% Te weinig contact

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Voldoende, maar zou meer contact willen

Voldoende contact


Verreweg de meeste Harderwijkers zijn tevreden over het contact dat zij hebben met anderen. Meer dan 90% vindt de frequentie van het contact voldoende. Dat was in 2003 zo en dat is nog steeds zo. Een kleine groep vindt dat zij voldoende contact hebben, maar zou dit nog vaker willen. Een naar verhouding kleine groep geeft aan dat zij te weinig contact hebben met vrienden en familie. Wijken waar dit wat meer lijkt voor te komen zijn Tinnegieter/De Wittenhagen en de Binnenstad en omliggende wijken. Mensen die wel vaker contact zouden willen hebben met vrienden en familie hebben vaker dan gemiddeld een leeftijd van 35 t/m 44 jaar en een leeftijd boven de 65 jaar. Zij hebben twee keer zo vaak dan de gemiddelde Harderwijker een lager inkomen. Men wil meer vrienden ontmoeten, maar heeft geen tijd

Totaal Harderwijk


Frankrijk


Slingerbos/Veldkamp

Drielanden

Stadsweiden

Stadsdennen

Terreinen waarop men meer contact met andere mensen zou willen hebben, naar wijk en totale gemeente, 2006


Tabel 9.6:

Vrienden ontmoeten

50%

45%

45%

31%

58%

60%

40%

36%

Anders

18%

16%

5%

6%

0%

14%

11%

28%

7% 16% 12% 7% 46% 12%

Totaal

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

Sport

3%

5%

14%

6%

5%

0%

4%

18%

Uitgaan/recreatie

5%

18%

12%

25%

22%

22%

23%

18%

Hobby's

13%

10%

15%

19%

15%

4%

18%

0%

Vrijwilligerswerk

11%

6%

9%

13%

0%

0%

4%

0%


- 91 -

Mensen die wel wat vaker contact met anderen zouden willen hebben is gevraagd op welke terreinen men contacten mist. Veelal mist men de mogelijkheid om vrienden wat vaker te ontmoeten. Dit is in alle wijken het meest gehoorde geluid. Het beeld is vergelijkbaar met dat in 2003, zij het dat toen het aandeel Harderwijkers dat meer contact zou willen hebben in het kader van sportbeoefening, hoger was. Mannen zouden wat meer willen uitgaan, vrouwen willen wat meer vrienden ontmoeten.

Frankrijk


Totaal Harderwijk

8%

13%

15%

3%

5%

12%

12%

10%

Tijd

36%

37%

42%

40%

47%

46%

32%

45%

40%

5%

11%

10%

4%

17%

8%

4%

7%

8%

ondernemen

28%

27%

10%

20%

7%

18%

20%

12%

19%

Gezondheid/handicap

15%

8%

10%

9%

11%

2%

12%

15%

10%

Afstand/vervoer


10%

Stadsdennen

Geld


Drielanden

Slingerbos/Veldkamp

Redenen waarom men niet meer contact met andere mensen heeft, naar wijk en totale gemeente, 2006

Stadsweiden

Tabel 9.7:

Ik weet niemand om dingen samen mee te

Anders

6%

9%

15%

12%

15%

21%

20%

9%

13%

Totaal

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%


De reden waarom men niet meer contact met andere mensen heeft is ook redelijk uitgesproken: de meeste mensen hebben er te weinig tijd voor. Zo’n 40% noemt dit als reden. Het zijn naar verhouding vaker mannen die te weinig tijd hebben om andere mensen te ontmoeten. Voor vrouwen zijn de redenen meer divers. Eén op de vijf Harderwijkers die meer contact zou wensen met anderen geeft aan dat men geen mensen kent om samen dingen mee te ondernemen. Dit speelt vaker dan gemiddeld in de Binnenstad en omliggende wijken en in de wijk Stadsdennen. Deze mensen zijn gemiddeld ook wat ouder. De eigen gezondheid is in de Binnenstad en omliggende wijken en in Hierden Dorp en het buitengebied met enige regelmaat de reden dat men minder contact met anderen heeft dan men zou willen. Ook in 2003 was tijd de belangrijkste belemmering om meer contacten te hebben. Toen werd echter de gezondheidstoestand vaker genoemd als beperking dan nu. Daar staat tegenover dat nu een groter aandeel Harderwijkers aangeeft niet goed te weten met wie zij samen dingen kan ondernemen.

- 92 -

Geregeld contact tussen verschillende culturen

Slingerbos/Veldkamp


Frankrijk


41%

40%

42%

45%

30%

44%

56%

8%

10%

8%

6%

6%

5%

9%

4%

maand

14%

12%

13%

11%

13%

10%

11%

9%

1 maal per week

10%

9%

9%

10%

7%

9%

12%

12%

Totaal Harderwijk

Drielanden

45%


Stadsweiden

Frequentie waarmee men contact heeft met mensen met een andere cultuur, naar wijk en totale gemeente, 2006

Stadsdennen

Tabel 9.8:

Minder dan 1 maal per maand 1 maal per maand

42% 7%

Meerdere malen per

12% 10%

Enkele malen per 23%

28%

30%

31%

29%

46%

24%

21%

29%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

100%

allochtonen 6% 19% 8% 8% 4% 24% Bron: Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport 2006, Companen.

5%

1%

10%

week

Totaal Aandeel niet-westerse

Harderwijkers hebben geregeld contact met mensen van een andere cultuur. Ruim de helft geeft aan dat dit minstens eens in de maand gebeurt, eenderde heeft meerdere malen per week contact. Hoe intensief dit contact is en waar het contact uit bestaat is overigens niet gevraagd en aan de invulling van de respondent gelaten. In de wijk Tinnegieter/De Wittenhagen is het aandeel inwoners dat aangeeft geregeld contact te hebben met mensen van een andere cultuur aanzienlijk groter dan in de overige wijken. In deze wijk is het aandeel niet-westerse allochtonen ook beduidend hoger dan in de rest van de gemeente (bijna een kwart). In Hierden Dorp en het buitengebied hebben de inwoners om dezelfde reden het minste contact met andere culturen. In de wijk Stadsdennen is het aandeel niet-westerse allochtonen op de bevolking naar verhouding hoog (19%). Toch is de intensiteit van het contact tussen verschillende culturen in deze wijk niet hoger dan gemiddeld. Een verklaring hiervoor op basis van onderzoeksresultaten ontbreekt.

- 93 -

- 94 -

10. Vrijwilligerswerk en gezondheid en WVG Het laatste onderwerp dat aan de orde is gesteld, heeft betrekking op de mate waarin de inwoners van Harderwijk vrijwilligerswerk verrichten, de gezondheid van de inwoners van Harderwijk en de bekendheid met de mogelijkheden van de Wet Voorzieningen Gehandicapten.

10.1. Vrijwilligerswerk Ongeveer eenderde doet regelmatig vrijwilligerswerk Figuur 10.1: Aandeel inwoners dat vrijwilligerswerk doet, naar wijk en totale gemeente, 2003 en 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2003

Bronnen:

2006


Ongeveer eenderde van de Harderwijkers geeft aan op enigerlei wijze vrijwilligerswerk te verrichten. Het kan hierbij gaan om hulp aan buren, zieken of ouderen, een functie in een club, verenigingswerk, activiteiten voor de kerk of moskee, werk voor het buurthuis of een politieke partij, etc. Het aandeel inwoners dat vrijwilligerswerk verricht verschilt weinig per wijk. Gemiddeld is er op dit punt ook weinig veranderd sinds de meting in 2003. In de wijk Frankrijk is het aandeel bewoners dat vrijwilligerswerk doet echter behoorlijk teruggelopen. Het zijn vaker jongere Harderwijkers die hier zijn afgehaakt. Onder jongere Harderwijkers (tot 35 jaar) is het aandeel dat vrijwilligerswerk doet wat lager dan onder de wat oudere inwoners.

- 95 -

Totaal Harderwijk


Frankrijk


Slingerbos/Veldkamp

Drielanden

Stadsweiden

Stadsdennen


Tabel 10.1: Frequentie waarmee men vrijwilligerswerk doet, naar wijk en totale gemeente, 2006

Minder dan 1 maal per maand

8% 10%

8%

6%

7%

10%

8%

7%

12%

6%

15%

6%

11%

9%

6%

11%

9%

6%

maand

26%

19%

26%

28%

19%

24%

16%

22%

1 maal per week

24%

27%

25%

24%

32%

27%

26%

34%

27%

42%

31%

29%

35%

31%

37%

32%

32%

Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% Bron: Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport 2006, Companen.

100%

100%

100%

1 maal per maand Meerdere malen per

23% 27%


De frequentie waarmee men vrijwilligerswerk verricht is behoorlijk hoog. Zo’n 80% van de vrijwilligers verricht meerdere malen per maand werkzaamheden. Ongeveer eenderde is meerdere malen per week in touw. In de Binnenstad en omliggende wijken is men wat minder actief op dit gebied dan gemiddeld in de gemeente. In de wijken Stadsdennen, Frankrijk en Slingerbos/Veldkamp wordt juist intensiever dan gemiddeld vrijwilligerswerk gedaan. De mate waarin Harderwijkers vrijwilligerswerk doen ligt ongeveer op hetzelfde niveau als in 2003. Sinds 2003 is met name in de Binnenstad en omliggende wijken een (lichte) verschuiving opgetreden. Toen lag de mate waarin vrijwilligerswerk werd gedaan daar dichter bij het gemeentelijke gemiddelde.

- 96 -

10.2. Gezondheid en WVG De inwoners van Harderwijk is gevraagd aan te geven of zij lijden aan beperkingen of chronische aandoeningen. Zo’n 20% van de bevolking heeft een beperking of chronische aandoening

4%

5%

6%

1%

1%

1%

1%

3%

0%

2%

2%

1%

1%

0%

1%

0%

1%

1%

0%

1%

1%

0%

0%

0%

0%

0%

0%

0%

1%

0%

Totaal Harderwijk

6%

buitengebied

6%

Hierden Dorp en

Slingerbos/Veldkamp

2%

Frankrijk

Drielanden

6%

Wittenhagen

Stadsweiden

7%

Tinnegieter/De

Stadsdennen

7%

omliggende wijken

Binnenstad en

Tabel 10.2: Mate waarin men lijdt aan beperkingen en/of chronische aandoeningen, naar wijk en totale gemeente, 2006

Ja, een lichamelijke beperking (motorisch) Ja, een auditieve beperking (doof, slechthorend) Ja, een visuele beperking (blind, slechtziend) Ja, een verstandelijke beperking Ja, een chronische aandoening (cara, harten vaatziekten,

15%

12%

15%

8%

12%

14%

10%

16%

13%

Nee

76%

80%

77%

89%

78%

79%

84%

75%

79%

Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% Bron: Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport 2006, Companen

100%

100%

100%

Het overgrote deel van de Harderwijker bevolking is naar eigen zeggen goed gezond. Eén op de vijf Harderwijkers geeft aan te lijden aan een lichamelijke of geestelijke beperking, of aan een chronische aandoening. Het meest komen chronische aandoeningen als cara en harten vaatziekten voor. Driekwart van de mensen met een aandoening of beperking lijdt hier aan (ongeveer 15% van de bevolking). Verder is er nog een groep met lichamelijke beperkingen (zo’n 5% van de bevolking) en een kleine groep met auditieve of visuele beperkingen. Er is weinig verschil tussen de wijken. In Drielanden is het aandeel mensen met een beperking of aandoening naar verhouding kleiner dan in de meeste andere wijken, wat alles te maken heeft met de leeftijdsopbouw in Drielanden.

- 97 -

Mensen met een beperking of chronische aandoening zijn redelijk goed op de hoogte van de WVG Figuur 10.2: Aandeel inwoners dat de mogelijkheden van de WVG kent, dat weet hoe men een WVGvoorziening moet aanvragen, naar wijk en totale gemeente, 2006


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Kent mogelijkheden WVG

Weet hoe WVG-voorziening aan te vragen


Mensen die een geestelijke of lichamelijke beperking hebben of lijden aan een chronische aandoening, is gevraagd in hoeverre men bekend is met de mogelijkheden van de Wet Voorzieningen Gehandicapten. Dat blijkt voor zo’n 60% van hen het geval te zijn. In de wijk Frankrijk is het aandeel inwoners dat op de hoogte is van de WVG wat lager dan gemiddeld. Vrouwen zijn naar eigen zeggen vaker goed op de hoogte van de WVG dan mannen. Ook zijn ouderen beter op de hoogte op dit punt. Naar opleidingsniveau zijn er geen verschillen: lager opgeleiden zijn naar eigen zeggen even goed op de hoogte van de WVG als hoger opgeleiden. De meeste mensen die de WVG kennen weten naar eigen zeggen ook hoe zij in het kader van deze wet een voorziening kunnen aanvragen. In hoeverre dit juist is, is op basis van dit onderzoek niet na te gaan.

- 98 -

11. De wijken in vogelvlucht In dit hoofdstuk schetsen we alle wijken in Harderwijk nogmaals kort. Per wijk zijn enkele basisgegevens weergegeven en wordt een overzicht gepresenteerd van de belangrijkste uitkomsten van het onderzoek, zowel in positieve als in negatieve zin. We zetten hierbij de wijken af tegen het gemeentelijke gemiddelde, maar kijken ook naar de absolute waarde van de uitkomsten. Immers, zeker waar het zaken als slachtofferschap betreft kan het zijn dat een wijk er gemiddeld uitspringt, maar dat in absolute zin sprake is van een (zeer) beperkt probleem. Dan is natuurlijk niet automatisch sprake van een negatieve ontwikkeling die afstraalt op de hele wijk. Ook hebben de inwoners van Harderwijk aangegeven of zij vinden dat hun buurt de afgelopen jaren vooruit of achteruit is gegaan en waaruit dat blijkt. De uitkomsten hiervan worden in dit hoofdstuk per wijk gepresenteerd. Tenslotte is respondenten gevraagd of er in hun buurt belangrijke problemen zijn die volgens hen met voorrang moeten worden aangepakt. Ongeveer de helft van de inwoners van Harderwijk geeft aan dat dit het geval is. Per wijk is aangegeven welke problemen daarbij het meest worden genoemd.

- 99 -

BINNENSTAD EN OMLIGGENDE WIJKEN

Wijk

Gemeente

7.923

41.405

0 – 17 jaar:

18%

24%

18 – 29 jaar:

16%

15%

30 – 49 jaar:

30%

30%

Aantal inwoners:

Leeftijdsopbouw:

50 – 64 jaar:

19%

18%

65+:

17%

13%

Indicatie inkomensverdeling: Laag:

15%

10%

Midden:

70%

70%

Hoog:

15%

20%

Tevredenheid woning en woonomgeving + : Indeling en sfeer woningen, winkels, openbaar vervoer, straatverlichting, basisonderwijs - : Grootte van de woningen, speelvoorzieningen, groenvoorzieningen, parkeergelegenheid, voorzieningen voor jongeren Leefbaarheid in de buurt + : Weinig geweldsdelicten, weinig drugsoverlast - : Toename gevoel voorkomen beschadiging aan auto’s. Overlast door hondenpoep Overlast door jongeren en dronken mensen op straat Onveiligheid en slachtofferschap + : Afgenomen gevoel van onveiligheid. Afname gevoel voorkomen fietsendiefstal, diefstal uit auto’s, bekladding, rommel op straat. Perceptie dat aantal geweldsdelicten, woninginbraken en gevallen van drugsoverlast is afgenomen - : Vaker gevoel van onveiligheid in de eigen buurt dan in andere wijken, diefstal en vernieling buitenkant auto, grotere kans op slachtofferschap Met elkaar omgaan in de buurt + : Mensen gaan prettig met elkaar om. Mensen voelen zich thuis bij elkaar. Mensen zijn gehecht aan de buurt. Mensen spannen zich actief in voor de buurt. Hoge gehechtheid aan de buurt - : Weinig gevoel van saamhorigheid Ontwikkeling van de buurt + : Ontwikkeling buurt afgelopen jaar en verwachting voor komende jaren - : Aandeel inwoners dat aangeeft dat gemeente genoeg aandacht heeft voor problemen in de buurt

- 100 -

Milieuhinder + : Geluidsoverlast van verkeer en bedrijvigheid en van horeca en evenementen, stankoverlast, verwachting aanwezigheid asbest - : Weinig geluidsoverlast van spoorbaan, weinig zorgen over asbest Sport + : Inwoners die zich sporter noemen, - : Aandeel sportende vrouwen Uitgaan, recreatie, hobby’s en contact + : Veel mensen gaan uit, men gaat vaak uit, veel contact met vrienden en familie - : Meer dan gemiddeld aantal mensen dat meer vrienden zou willen ontmoeten. Meer dan gemiddeld aantal mensen dat niet weet met wie ze samen dingen kunnen ondernemen Vrijwilligerswerk en gezondheid en WVG + : Goede bekendheid met WVG - : Wat lager aandeel vrijwilligers dan elders, wat hoger aandeel mensen met een beperking of aandoening Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘vooruit’ is gegaan (24% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Beter onderhoud panden/minder leegstand/opknappen van panden (6%) • Verbetering weg/stoep/bestrating/infrastructuur (4%) • Sloop en nieuwbouw (3%) Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘achteruit’ is gegaan (11% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Verkeersoverlast (1%) • Overlast door jongeren (1%) Problemen in de wijk die met voorrang moeten worden aangepakt (48% van de bewoners van de wijk vindt dat deze problemen er zijn): • Parkeergelegenheid (12%) • Hondenpoep (8%) • Aantasting/onderhoud openbaar groen (7%) • (Hang)jongeren (6%) • Te veel verkeer (5%)

- 101 -

STADSDENNEN

Wijk

Gemeente

5.342

41.405

0 – 17 jaar:

23%

24%

18 – 29 jaar:

14%

15%

30 – 49 jaar:

27%

30%

Aantal inwoners:

Leeftijdsopbouw:

50 – 64 jaar:

17%

18%

65+:

19%

13%


25%

10%

Midden:

70%

70%

5%

20%

Hoog:

Tevredenheid woning en woonomgeving + : Indeling en sfeer woningen, winkels voor dagelijkse voorzieningen, straatverlichting, parkeergelegenheid, basisonderwijs, voorzieningen voor ouderen - : Onderhoud woningen, speelmogelijkheden kinderen Leefbaarheid in de buurt + : Afname diefstal uit auto’s en beschadiging van auto’s. Afname gevallen van bekladding. Afname gevoel voorkomen inbraken in de buurt. Afname overlast door omwonenden. Afname drugsoverlast. - : Hondenpoep op straat Onveiligheid en slachtofferschap + : Weinig inbraken, weinig autodiefstal, weinig geweldadige berovingen - : Vaker gevoel van onveiligheid in de eigen buurt dan in andere wijken, diefstal uit auto’s, vernielingen auto’s Met elkaar omgaan in de buurt + : Gezellige buurt waar mensen zich thuis voelen, mensen kennen elkaar, men is gehecht aan de buurt - : Ontwikkeling van de buurt + : Aandeel mensen dat aangeeft dat de buurt vooruit is gegaan. Aandeel mensen dat aangeeft dat de buurt verder vooruit zal gaan - : Milieuhinder + : Weinig geluidshinder door verkeer, weinig overlast spoorlijn, weinig geluidsoverlast door bedrijven, weinig overlast van stof, stank en vuil - : Geluidsoverlast door horeca en evenementen

- 102 -

Sport + : Gemiddeld aantal sportactiviteiten - : Aandeel sporters Uitgaan, recreatie, hobby’s en contact + : Men is vaker dan gemiddeld bezig met hobby’s, men heeft vaker dan gemiddeld contact met vrienden en familie - : Minder mensen dan gemiddeld gaan wel eens uit en men gaat minder vaak uit dan gemiddeld. Men is wat vaker dan gemiddeld op zichzelf bezig met hobby’s. Men zou vooral op het terrein van uitgaan/recreatie meer contact met anderen willen. Men weet vaker dan gemiddeld niet met wie men samen iets zou kunnen ondernemen Vrijwilligerswerk en gezondheid en WVG + : Hoge frequentie vrijwilligerswerk, goede bekendheid met WVG - : Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘vooruit’ is gegaan (27% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Sloop en nieuwbouw (12%) • Beter onderhoud panden/minder leegstand/opknappen van panden (3%) • Onderhoud tuinen (3%) • Afname geluidsoverlast (3%) Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘achteruit’ is gegaan (12% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Andere soort bewoners gekomen (4%) • Toegenomen criminaliteit (2%) Problemen in de wijk die met voorrang moeten worden aangepakt (40% van de bewoners van de wijk vindt dat deze problemen er zijn): • Parkeergelegenheid (11%) • Aantasting/onderhoud openbaar groen (6%) • Speelmogelijkheden (6%)

- 103 -

STADSWEIDEN

Wijk

Gemeente

7.241

41.405

0 – 17 jaar:

24%

24%

18 – 29 jaar:

16%

15%

30 – 49 jaar:

32%

30%

50 – 64 jaar:

20%

18%

8%

13%

Aantal inwoners:

Leeftijdsopbouw:

65+:


20%

10%

Midden:

60%

70%

Hoog:

20%

20%

Tevredenheid woning en woonomgeving + : Indeling en sfeer woningen, winkels voor dagelijkse voorzieningen, speelmogelijkheden voor kinderen, basisonderwijs, voorzieningen voor ouderen - : Groenvoorziening, onderhoud wegen en fietspaden, parkeergelegenheid Leefbaarheid in de buurt + : Weinig fietsendiefstal in beleving inwoners. Afname vernieling telefooncellen en bushokjes, afname bekladding, minder rommel op straat. Afname aantal bewoners dat het gevoel heeft dat er vaak wordt ingebroken. Afname overlast door omwonenden - : Hondenpoep, overlast door jongeren Onveiligheid en slachtofferschap + : Weinig autodiefstal, weinig berovingen met geweld, weinig berovingen zonder geweld - : Vaker gevoel van onveiligheid in de eigen buurt dan in andere wijken. Wat mee diefstal uit auto’s dan gemiddeld Met elkaar omgaan in de buurt + : Aantal mensen dat zich actief inspant om buurt te verbeteren - : Minder mensen blijven graag in de buurt wonen dan gemiddeld. Wat meer mensen dan gemiddeld vinden het vervelend in de buurt. Wat meer mensen dan gemiddeld willen verhuizen uit de buurt. Oordeel over inzet gemeente om bewoners bij buurt te betrekken Ontwikkeling van de buurt + : Aandeel inwoners dat aangeeft dat de gemeente voldoende aandacht heeft voor problemen in de wijk - : Aandeel mensen dat aangeeft dat de buurt achteruit is gegaan, aandeel mensen dat verwacht dat de wijk de komende jaren vooruit zal gaan

- 104 -

Milieuhinder + : Relatief weinig zorgen over asbest - : Geluidsoverlast door verkeer, geluidsoverlast door spoorlijn, andere geluidsoverlast, stankoverlast Sport + : Aandeel sporters op de bevolking. Gemiddeld aantal sportactiviteiten. Aandeel inwoners dat zichzelf als sporter ziet - : Uitgaan, recreatie, hobby’s en contact + : Gemiddeld niveau van participatie - : Men gaat minder vaak uit dan gemiddeld. Men is minder vaak dan gemiddeld bezig met hobby’s, met name op het terrein van sport zou men meer contact met anderen willen Vrijwilligerswerk en gezondheid en WVG + : Hoog aandeel inwoners dat vrijwilligerswerk doet, goede bekendheid met WVG - : Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘vooruit’ is gegaan (19% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Beter onderhoud panden/minder leegstand/opknappen van panden (5%) • Beter onderhoud gemeentelijke groenvoorziening (5%) Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘achteruit’ is gegaan (18% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Onderhoud gemeentelijke groenvoorziening (9%) • Andere soort bewoners gekomen (2%) Problemen in de wijk die met voorrang moeten worden aangepakt (55% van de bewoners van de wijk vindt dat deze problemen er zijn): • Parkeergelegenheid (16%) • Aantasting/onderhoud openbaar groen (12%) • (Hang)jongeren (8%) • Hondenpoep (7%) • Onderhoud wegen en fietspaden (7%)

- 105 -

DRIELANDEN

Wijk

Gemeente

5.558

41.405

0 – 17 jaar:

28%

24%

18 – 29 jaar:

15%

15%

30 – 49 jaar:

37%

30%

50 – 64 jaar:

13%

18%

7%

13%

Aantal inwoners:

Leeftijdsopbouw:

65+:


5%

10%

Midden:

65%

70%

Hoog:

30%

20%

Tevredenheid woning en woonomgeving + : Indeling en sfeer woningen, onderhoudstoestand woningen, speelmogelijkheden voor kinderen, straatverlichting, groenvoorziening, onderhoud wegen en fietspaden, voorzieningen voor ouderen - : Winkels voor dagelijkse voorzieningen, basisonderwijs Leefbaarheid in de buurt + : Afname bekladding, naar verhouding weinig rommel op straat. Naar verhouding weinig bedreiging en geweld in de perceptie van bewoners. Afname woninginbraken in beleving bewoners. Weinig overlast door omwonenden en weinig overlast van dronken mensen op straat. Nauwelijks drugsoverlast. - : Toename overlast door hondenpoep. Onveiligheid en slachtofferschap + : Weinig diefstal uit auto’s, naar verhouding weinig vernieling aan auto’s, weinig diefstal van auto’s, weinig berovingen, weinig beschadiging aan huis en tuin - : Mogelijk wat meer gevallen van mishandeling. Met elkaar omgaan in de buurt + : Laag aandeel mensen dat het vervelend vindt in de buurt te wonen. Laag aandeel mensen dat uit de buurt wil verhuizen - : Aandeel inwoners dat aangeeft dat mensen in de buurt elkaar nauwelijks kennen, aandeel inwoners dat aan de buurt is gehecht Ontwikkeling van de buurt + : Aandeel inwoners dat aangeeft dat de buurt vooruit is gegaan en verder vooruit zal gaan - : -

- 106 -

Milieuhinder + : Weinig geluidsoverlast door bedrijven, weinig geluidsoverlast door horeca en evenementen, weinig stankoverlast, nauwelijks zorgen over asbest - : Geluidsoverlast door verkeer Sport + : Aandeel sporters op de bevolking, intensiteit van sporten, aandeel inwoners dat zichzelf als sporter ziet - : Uitgaan, recreatie, hobby’s en contact + : Hoog aandeel inwoners dat wel eens uitgaat, ook op hogere leeftijd. Hoog aandeel inwoners dat van mening is voldoende contacten te onderhouden - : Wat lagere frequentie van uitgaan dan gemiddeld, terreinen waarop men meer contact zou willen hebben zijn vaak uitgaan/recreatie, hobby’s en vrijwilligerswerk. Belemmeringen om meer contacten te hebben is vaker dan gemiddeld geld. Afstand is juist minder vaak dan gemiddeld een probleem Vrijwilligerswerk en gezondheid en WVG + : Naar verhouding weinig mensen met beperkingen of chronische aandoeningen - : Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘vooruit’ is gegaan (28% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Beter onderhoud panden/minder leegstand/opknappen van panden (5%) • Beter onderhoud gemeentelijke groenvoorziening (4%) Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘achteruit’ is gegaan (7% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Onderhoud gemeentelijke groenvoorziening (2%) • Toegenomen parkeeroverlast (2%) Problemen in de wijk die met voorrang moeten worden aangepakt (65% van de bewoners van de wijk vindt dat deze problemen er zijn): • Winkelvoorzieningen (37%) • Parkeergelegenheid (10%) • Aantasting/onderhoud openbaar groen (8%) • Hondenpoep (7%)

- 107 -

SLINGERBOS/VELDKAMP

Wijk

Gemeente

3.290

41.405

0 – 17 jaar:

24%

24%

18 – 29 jaar:

11%

15%

30 – 49 jaar:

29%

30%

Aantal inwoners:

Leeftijdsopbouw:

50 – 64 jaar:

19%

18%

65+:

17%

13%


10%

10%

Midden:

65%

70%

Hoog:

25%

20%

Tevredenheid woning en woonomgeving + : Indeling en sfeer woningen, onderhoudstoestand woningen, straatverlichting, groenvoorziening, parkeergelegenheid - : Voorzieningen voor ouderen Leefbaarheid in de buurt + : Naar verhouding weinig ergernis door rommel op straat. Nauwelijks bedreiging en geweldsdelicten in de beleving van de bewoners. Afname aantal inbraken volgens bewoners. Weinig overlast van jongeren, omwonenden en openbare dronkenschap. Mensen worden zelden lastiggevallen op straat en er is nauwelijks drugsoverlast - : Toename beschadigingen aan auto’s. Toename overlast door hondenpoep Onveiligheid en slachtofferschap + : Nauwelijks autodiefstal, nauwelijks berovingen met geweld, nauwelijks gevallen van bedreiging - : Poging tot inbraak zonder diefstal. Vernieling van auto’s. Naar verhouding wat meer diefstal van portefeuilles, portemonnees en tasjes dan elders. Met elkaar omgaan in de buurt + : Aandeel mensen dat zich thuis voelt bij medebewoners. Aandeel inwoners dat in de wijk wil blijven wonen. Laag aandeel inwoners dat het vervelend vindt in de wijk te wonen. Aandeel inwoners dat aangeeft het goed te hebben getroffen in de wijk. Aandeel inwoners dat wil verhuizen uit de wijk. Aandeel inwoners dat gehecht is aan de wijk. Aandeel inwoners dat prettig woont in de wijk - : -

- 108 -

Ontwikkeling van de buurt + : Laag aandeel mensen dat aangeeft dat de buurt achteruit is gegaan. Aandeel inwoners dat aangeeft dat de gemeente voldoende aandacht heeft voor problemen in de wijk - : Milieuhinder + : Weinig geluidsoverlast door bedrijven, weinig geluidsoverlast door horeca en evenementen - : Geluidsoverlast door spoorlijn Sport + : Aandeel sporters op de bevolking, intensiteit van sporten - : Uitgaan, recreatie, hobby’s en contact + : Hoog aandeel inwoners dat wel eens uitgaat, ook onder oudere inwoners. Hoog aandeel inwoners dat vindt dat zij voldoende contacten hebben - : Iets lagere frequentie van uitgaan dan gemiddeld. Iets lagere frequentie ontmoeten vrienden en familie dan gemiddeld. Veel mensen zouden vaker vrienden willen ontmoeten, tijd en afstand zijn vaak de belemmeringen Vrijwilligerswerk en gezondheid en WVG + : Hoog aandeel inwoners dat vrijwilligerswerk doet. Wat hogere frequentie vrijwilligerswerk dan gemiddeld - : Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘vooruit’ is gegaan (20% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Verbetering weg/stoep/bestrating/infrastructuur (6%) • Beter onderhoud panden/minder leegstand/opknappen van panden (3%) • Andere soort bewoners gekomen (3%) Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘achteruit’ is gegaan (8% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Meer vandalisme (2%) Problemen in de wijk die met voorrang moeten worden aangepakt (43% van de bewoners van de wijk vindt dat deze problemen er zijn): • Aantasting/onderhoud openbaar groen (8%) • Parkeergelegenheid (7%) • Hondenpoep (6%) • (Hang)jongeren (6%) • Verkeersveiligheid/meer verkeersdrempels (5%)

- 109 -

TINNEGIETER/DE WITTENHAGEN

Wijk

Gemeente

4.774

41.405

0 – 17 jaar:

26%

24%

18 – 29 jaar:

17%

15%

30 – 49 jaar:

30%

30%

Aantal inwoners:

Leeftijdsopbouw:

50 – 64 jaar:

16%

18%

65+:

11%

13%


20%

10%

Midden:

70%

70%

Hoog:

10%

20%

Tevredenheid woning en woonomgeving + : Indeling en sfeer woningen. Winkels voor dagelijkse voorzieningen. Openbaar vervoer - : Speelmogelijkheden voor kinderen. Voorzieningen voor ouderen Leefbaarheid in de buurt + : Weinig beschadigingen bushokjes en telefooncellen, weinig bekladding. Afname aantal inbraken in beleving van de bewoners - : Fietsendiefstal. Beschadiging auto’s. Volgens bewoners veel rommel op straat. Wat meer overlast door jongeren dan gemiddeld. Wat meer drugsoverlast dan gemiddeld Onveiligheid en slachtofferschap + : Nauwelijks autodiefstal, nauwelijks berovingen (met of zonder geweld), beschadigingen of diefstal aan huis of tuin - : Vernieling aan auto’s, fietsendiefstal. Wat meer confrontatie met huiselijk geweld dan elders in de gemeente. Met elkaar omgaan in de buurt + : Aandeel bewoners dat vindt dat de gemeente voldoende doet inwoners bij de buurt te betrekken - : Saamhorigheid in de buurt. Aandeel mensen dat zich thuis voelt in de buurt. Aandeel mensen dat het vervelend vindt in de wijk te wonen. Aandeel mensen dat aangeeft het goed te hebben getroffen in de buurt Ontwikkeling van de buurt + : Aandeel mensen dat aangeeft dat de buurt vooruit is gegaan en verwacht dat de buurt verder vooruit zal gaan - : Aandeel mensen dat aangeeft dat de buurt achteruit is gegaan. Aandeel mensen dat aangeeft dat de gemeente voldoende aandacht heeft voor problemen in de wijk

- 110 -

Milieuhinder + : Weinig geluidsoverlast van bedrijven. Weinig geluidsoverlast van horeca en evenementen. Weinig stankoverlast - : Hoog aandeel inwoners dat inschat dat asbest voorkomt in de directe nabijheid Sport +: - : Aandeel sportende mannen, intensiteit van sporten, gemiddeld aantal sportactiviteiten. Aandeel inwoners dat zich sporter noemt Uitgaan, recreatie, hobby’s en contact + : Veel hogere frequentie dan gemiddeld van contact met andere culturen - : Lager aandeel inwoners dat uitgaat dan gemiddeld, ook onder jongeren, aanzienlijk lagere frequentie van uitgaan. Lager aandeel inwoners met andere hobby’s dan sport. Vrijwilligerswerk en gezondheid en WVG + : Goede bekendheid WVG - : Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘vooruit’ is gegaan (25% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Sloop en nieuwbouw (8%) • Beter onderhoud panden/minder leegstand/opknappen van panden (6%) • Contact met de buurt is verbeterd (3%) Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘achteruit’ is gegaan (16% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Andere soort bewoners gekomen (7%) • Slecht onderhoud panden en meer leegstand (2%) • Meer rommel en viezer (2%) Problemen in de wijk die met voorrang moeten worden aangepakt (44% van de bewoners van de wijk vindt dat deze problemen er zijn): • Speelmogelijkheden (7%) • (Hang)jongeren (6%) • Agressief verkeer/te hard rijden (6%) • Aantasting/onderhoud openbaar groen (5%) • Parkeergelegenheid (5%)

- 111 -

FRANKRIJK

Wijk

Gemeente

3.771

41.405

0 – 17 jaar:

26%

24%

18 – 29 jaar:

13%

15%

30 – 49 jaar:

31%

30%

Aantal inwoners:

Leeftijdsopbouw:

50 – 64 jaar:

19%

18%

65+:

11%

13%


10%

10%

Midden:

70%

70%

Hoog:

20%

20%

Tevredenheid woning en woonomgeving + : Indeling en sfeer woningen, winkels voor dagelijkse voorzieningen, speelmogelijkheden voor kinderen, parkeergelegenheid - : Grootte woningen, voorzieningen voor ouderen Leefbaarheid in de buurt + : Weinig fietsendiefstal volgens bewoners. Weinig beschadigingen aan auto’s. Afname vernieling bushokjes en telefooncellen. Afname bekladding. Afname rommel op straat. Weinig bedreigingen en geweldsdelicten. Forse afname aantal inbraken volgens bewoners. Forse afname overlast door jongeren - : Hondenpoep op straat Onveiligheid en slachtofferschap + : Weinig vernielingen aan auto’s. Naar verhouding weinig beschadigingen van auto’s. Weinig bedreigingen. Nauwelijks gevallen van mishandeling. Weinig confrontatie met huiselijk geweld - : Met elkaar omgaan in de buurt + : Aandeel inwoners dat zich thuis voelt bij mensen in de buurt. Aandeel mensen dat aangeeft het goed te hebben getroffen in de buurt - : Aandeel bewoners dat wil verhuizen uit de buurt. Aandeel bewoners dat aangeeft dat de gemeente voldoende doet om mensen te betrekken bij de buurt Ontwikkeling van de buurt + : Laag aandeel mensen dat aangeeft dat de buurt achteruit is gegaan. Aandeel mensen dat aangeeft dat de gemeente voldoende aandacht heeft voor problemen in de wijk - : Laag aandeel mensen dat aangeeft dat de buurt vooruit is gegaan

- 112 -

Milieuhinder + : Weinig geluidsoverlast door horeca en evenementen - : Naar verhouding veel geluidsoverlast door verkeer. Aandeel inwoners dat overlast ondervindt van stof/stank/vuil door verkeer en andere stankoverlast. Geluidsoverlast door bedrijven. Hoog aandeel inwoners dat inschat dat er asbest voorkomt in de directe nabijheid Sport + : Aandeel sportende vrouwen - : Uitgaan, recreatie, hobby’s en contact + : Gemiddeld niveau van participatie - : Lager dan gemiddeld aandeel inwoners dat wel eens uitgaat, ook onder jongeren. Lagere frequentie dan gemiddeld van ontmoeten van vrienden en familie Vrijwilligerswerk en gezondheid en WVG + : Naar verhouding hoge frequentie vrijwilligerswerk. Naar verhouding weinig mensen met beperkingen en chronische aandoeningen - : Afname aantal mensen dat vrijwilligerswerk doet sinds 2003. Wat minder goede bekendheid met WVG Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘vooruit’ is gegaan (8% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Minder overlast door verkeer (2%) Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘achteruit’ is gegaan (11% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Onderhoud gemeentelijke groenvoorziening (2%) • Contact met de buurt verslechterd (2%) Problemen in de wijk die met voorrang moeten worden aangepakt (44% van de bewoners van de wijk vindt dat deze problemen er zijn): • Aantasting/onderhoud openbaar groen (11%) • Agressief verkeer/te hard rijden (5%) • Onderhoud wegen en fietspaden (4%)

- 113 -

HIERDEN DORP EN BUITENGEBIED

Wijk

Gemeente

3.506

41.405

0 – 17 jaar:

23%

24%

18 – 29 jaar:

14%

15%

30 – 49 jaar:

26%

30%

Aantal inwoners:

Leeftijdsopbouw:

50 – 64 jaar:

22%

18%

65+:

15%

13%


15%

10%

Midden:

60%

70%

Hoog:

25%

20%

Tevredenheid woning en woonomgeving + : Indeling en sfeer woningen, grootte woningen, speelmogelijkheden voor kinderen, groenvoorziening, parkeergelegenheid, voorzieningen voor jongeren - : Winkels voor dagelijkse voorzieningen, straatverlichting, openbaar vervoer, voorzieningen voor ouderen Leefbaarheid in de buurt + : Weinig fietsendiefstal in beleving van bewoners. Weinig diefstal uit auto’s en beschadiging van auto’s. Afname vernieling telefooncellen en bushokjes. Weinig bekladding. Naar verhouding weinig rommel op straat. Weinig bedreiging en geweldsdelicten. Afname inbraken in beleving van bewoners. Weinig tasjesroof Weinig overlast van jongeren, weinig overlast van omwonenden - : Hondenpoep (maar wordt naar verhouding niet zoveel genoemd) Onveiligheid en slachtofferschap + : Weinig diefstal uit auto’s. Weinig beschadiging van auto’s. Praktisch geen autodiefstal. Naar verhouding weinig fietsendiefstal - : Met elkaar omgaan in de buurt + : Mensen gaan op een prettige manier met elkaar om. Mensen wonen in een buurt met veel saamhorigheid. Mensen voelen zich thuis bij elkaar en kennen elkaar. Mensen blijven graag in de buurt wonen. Aandeel mensen dat aangeeft het goed te hebben getroffen in de buurt. Aandeel mensen dat zich actief, inspant voor de buurt, gehechtheid aan de buurt. Aandeel mensen dat prettig woont in de buurt - : Ontwikkeling van de buurt + : Aandeel mensen dat aangeeft dat de buurt achteruit is gegaan. Aandeel mensen dat aangeeft dat de gemeente voldoende aandacht heeft voor problemen in de wijk

- 114 -

- : Milieuhinder + : Naar verhouding weinig geluidsoverlast door verkeer. Weinig geluidsoverlast door spoorlijn. Naar verhouding weinig overlast van stank/stof/vuil door verkeer - : Geluidsoverlast door horeca en evenementen. Hoog aandeel inwoners dat inschat dat asbest voorkomt in de directe nabijheid Sport +: - : Aandeel sporters op de bevolking, intensiteit van sporten, gemiddeld aantal sportactiviteiten. Aandeel inwoners dat zichzelf sporter noemt Uitgaan, recreatie, hobby’s en contact + : Hoog aandeel jongeren dat wel eens uitgaat. Men houdt zich naar verhouding vaak bezig met hobby’s. Men ontmoet naar verhouding vaak vrienden en familie - : Lager aandeel inwoners dat wel eens uitgaat dan gemiddeld. Naar verhouding weinig contact met mensen uit een andere cultuur Vrijwilligerswerk en gezondheid en WVG + : Goede kennis van de WVG. - : Wat meer mensen met beperkingen en chronische aandoeningen dan gemiddeld Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘vooruit’ is gegaan (21% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Verbetering weg/stoep/bestrating/infrastructuur (4%) • Contact met de buurt is verbeterd (4%) • Andere soort bewoners gekomen (3%) • Beter onderhoud panden/minder leegstand/opknappen van panden (3%) Belangrijkste redenen waarom de buurt ‘achteruit’ is gegaan (8% van de inwoners van de wijk heeft dit oordeel): • Andere soort bewoners gekomen (2%) Problemen in de wijk die met voorrang moeten worden aangepakt (43% van de bewoners van de wijk vindt dat deze problemen er zijn): • Parkeergelegenheid (9%) • Aantasting/onderhoud openbaar groen (8%) • Onderhoud wegen en fietspaden (6%) • Straatverlichting (6%)

- 115 -

Bijlage 1: Responsverantwoording Algemeen Zoals aangegeven is de taakstelling van een netto respons van ongeveer 3.200 geslaagde enquêtes gehaald. Het grootste deel van de enquêtes is telefonisch afgenomen. In totaal zijn 2.628 telefonische enquêtes afgenomen en zijn 555 enquêtes ingevuld via het internet. Het aandeel internetenquêtes op de totale respons bedraagt daarmee 17%.

Responsverdeling en nauwkeurigheid Tabel 1: Responsverdeling en nauwkeurigheidsmarges naar wijk

Wijken

Werkelijke

Werkelijke

Geslaagde

Geslaagde

Nauwkeurigheidsmarges

bevolking

bevolking

enquêtes

enquêtes

(uitgaande van 95%

18 jaar en

18 jaar en

(absoluut)

(%)

betrouwbare uitspraken)

ouder

ouder (%)

(absoluut) Binnenstad en

6.477

20%

505

16%

4%

4.108

13%

368

12%

4%

omliggende wijken Stadsdennen Stadsweiden

5.449

17%

516

16%

4%

Drielanden

4.005

13%

425

13%

4%

Slingerbos/Veldkamp

2.509

8%

354

11%

4%

Tinnegieter/De

3.529

11%

369

12%

4%

Frankrijk

2.800

9%

364

11%

4%

Hierden Dorp en

2.696

9%

282

9%

5%

31.573

100%

3.183

100%

2%

Wittenhagen

buitengebied

Totaal

Zoals uit bovenstaande tabel blijkt is niet in iedere wijk hetzelfde aantal enquêtes afgenomen. Daarmee is methodisch afgeweken van de meting in 2003, toen precies 400 enquêtes per wijk zijn gerealiseerd. Deze afwijking is ingegeven door het feit dat in 2006 is gekozen voor een mixed-mode benadering bij het enquêteren. Omdat een deel van de enquêtes via internet is afgenomen, was minder contrôle over het aantal enquêtes per wijk mogelijk dan wanneer volledig telefonisch zou zijn geënquêteerd. Dat de verschillen in respons tussen de wijken geen consequenties hebben voor de nauwkeurigheid van de uitkomsten, blijkt uit de laatste kolom. Op wijkniveau is, uitgaande van een hoge betrouwbaarheid van 95%, sprake van nauwkeurigheidsmarges van 4% à 5%. Op het niveau van de hele gemeente is bij deze betrouwbaarheid zelfs sprake van nauwkeurigheidsmarges van 2%. Dit is tijdens het veldwerk ook steeds het uitgangspunt geweest. Verder komt de verdeling van de respons over de wijken ook behoorlijk overeen met de verdeling van de gehele bevolking van 18 jaar en ouder over de wijken, een indicatie dat sprake is van een behoorlijk aselecte respons.

-1-

Omdat enige selectiviteit in de respons bij steekproefonderzoek nooit is te voorkomen, zijn de resultaten voor analyse statistisch gewogen. Deze weging is op dezelfde wijze uitgevoerd als bij het onderzoek in 2003. Dit betekent dat is gewogen naar de variabelen wijk, geslacht en leeftijdscategorie. Daardoor is eventuele selectiviteit in de uitkomsten op deze variabelen geneutraliseerd. De internetenquête Met de meting van 2006 is zoals al eerder aangegeven voor het eerst een mixed-mode benadering toegepast. Naast de telefonische enquête heeft een deel van de respondenten via internet aan de enquête deelgenomen. Hierbij is de keus aan de respondent gelaten. Men kon aan de enquête deelnemen via het internet of wachten tot men telefonisch werd benaderd. Hierbij is er uiteraard zorg voor gedragen dat men geen tweemaal aan de enquête kon meedoen. Het is interessant om na te gaan wie er deelnemen aan de internetenquête. Tabel 2: Gemeente Harderwijk. Profielen respondenten internetenquête en telefonische enquête, 2006 Internetenquête Telefonische enquête

Geslacht Man Vrouw

56%

Totaal Leeftijd 18 t/m 24 jaar 25 t/m 34 jaar 35 t/m 44 jaar 45 t/m 54 jaar 55 t/m 64 jaar 65 t/m 74 jaar 75 jaar en ouder Totaal Gemiddelde leeftijd Inkomen Laag inkomen Gemiddeld inkomen Hoger inkomen Totaal Hoogst voltooide opleiding Lager onderwijs (incl. LAVO en VGLO) Lager beroepsonderwijs MAVO (middelbaar algemeen voortgezet onderwijs) MBO (middelbaar beroepsonderwijs) HAVO / VWO (hoger algemeen en voorbereidend wetenschappelijk onderwijs) HBO (hoger beroeps en wetenschappelijk onderwijs / kandidaats) Wetenschappelijk onderwijs / doctoraal Totaal

35%

44%

65%

100%

100%

3%

3%

16%

11%

22%

20%

25%

19%

23%

18%

9%

15%

2%

13%

100%

100%

48 jaar

53 jaar

12%

18%

63%

65%

25%

17%

100%

100%

2%

10%

9%

15%

10%

15%

29%

28%

12%

7%

31%

21%

7%

4%

100%

100%

Uit het bovenstaande profieloverzicht blijkt dat er op een aantal punten verschillen zijn tussen de respondenten die aan het onderzoek hebben deelgenomen via de internetenquête en de respondenten die telefonisch zijn geënquêteerd:

-2-

• • •

Respondenten via internet zijn vaker mannen, telefonische respondenten juist vaker vrouwen. Respondenten via internet zijn gemiddeld wat jonger dan telefonische respondenten. Respondenten via internet zijn gemiddeld hoger opgeleid dan telefonische respondenten. Langs dezelfde lijn hebben respondenten via internet gemiddeld een hoger inkomen dan telefonische respondenten.

-3-

Gemeente Harderwijk. Monitor Leefbaarheid en veiligheid, participatie en sport

Recommend Documents