Fontys Sitebouwer Gebruikershandleiding Versie 2.0 December 2004
Fontys Sitebouwer ............................................................................5
Voordelen van Fontys Sitebouwer .................................................6 Aanvraagprocedure........................................................................7 Kosten ...........................................................................................8 Voorbeelden ..................................................................................9 Aan de slag ....................................................................................11 Handleidingen ...................................................................................12
Basisbegrippen Fontys Sitebouwer ................................................13 Sitebouwer in tien stappen ............................................................15 Stap 1 Website openen in sitebouwer..................................................16 Stap 2 Standaardinstellingen websiteniveau ..........................................17 Site-instellingen aanpassen .........................................................18 Stap 3 Standaardeigenschappen website ...............................................19 Stap 4 Navigatiewijze bepalen ..........................................................20 Navigatie aanpassen .................................................................21 Stap 5 Vormgeving website ..............................................................22 Stap 6 Beheer- en publiceerrechten.....................................................23 Stap 7 Hoofdstructuur opzetten .........................................................24 Stap 8 Modules op pagina plaatsen.....................................................26 Stap 9 Eigenschappen per onderdeel aanpassen .......................................27 Stap 10 Inhoud publiceren...............................................................30 Help-en-uitleg ....................................................................................31
Site-instellingen bepalen ...............................................................34 Standaardinstellingen in een keer vastleggen..........................................35 Eigenschappen...............................................................................36 Eigenschappen website.....................................................................37 Andere headers ........................................................................40 Eigenschappen pagina .....................................................................41 Eigenschappen hyperlink..................................................................42 Eigenschappen module.....................................................................43 Doelgroepverfijning ........................................................................44 Overerving rechten, contactpersoon etc ................................................46 Site-navigatie instellen of aanpassen..............................................47 Vormgeving site ............................................................................48 Tabblad Kleuren ............................................................................49 Tabblad Pagina.............................................................................51 Tabblad Tekststijlen .......................................................................52 Tabblad Module ............................................................................53 Tabblad Preview Scherm .................................................................54 Rechtenbeheer in site ....................................................................55 Groepen ......................................................................................56 Contentrechten voor subbeheerders......................................................58 Bronnenbank .................................................................................60 Uitleg opties bronnenbank................................................................61 Bronnen beheren............................................................................63 Tabblad Afbeeldingen .....................................................................65 Intro Paint Shop Pro ................................................................66 Tabblad Bijlage.............................................................................69 pdf-bestanden .........................................................................71
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
2
Headers.......................................................................................72 Standaard headers instituten .......................................................73 Standaard headers Fontys Hogescholen ..........................................74 Standaard headers Fontys Duitstalig .............................................76 Standaard headers Fontys Engelstalig ............................................78 Prullenmand ..................................................................................80 Tabblad Pagina.............................................................................81 Tabblad Module ............................................................................82 Uitleg bij elk moduletype..............................................................83 Tekstmodule.................................................................................84 Configureren tekstmodule ..........................................................85 Publiceren in tekstmodule ..........................................................86 Uitleg opnemen hyperlinks .........................................................87 Vernieuwde editor 2004 ...........................................................89 Formulierenmodule ........................................................................92 Configureren formulier .............................................................93 Beheren van de formulierenmodule ...............................................96 Gebruik van formulier-items ......................................................99 Nieuwsmodule ..............................................................................102 Configureren nieuwsmodule........................................................103 Nieuws publiceren ...................................................................104 Prikbordmodule.............................................................................105 Configureren prikbordmodule......................................................106 Prikbordmodule openen .............................................................108 Forummodule ...............................................................................109 Nieuw forum plaatsen...............................................................110 Configureren forummodule.........................................................111 Beheren forummodule ...............................................................112 Bannermodule...............................................................................113 Inrichten bannermodule.............................................................114 Voorbeeldbanners .....................................................................116 Lay-out pagina aanpassen ..............................................................117 Kopiëren en plakken .......................................................................118 Verplaatsen pagina of link ...............................................................119 Overzicht handige tips .......................................................................121
Niet alles hoeft met de muis..........................................................122 Oplossing voor problemen met Windows XP SP2.........................123 Leesbare links binnen je site aanbieden.........................................124 Een zwaar bestand bewerken.........................................................125 Tekst naast een afbeelding.............................................................126 Vormgevingstips............................................................................127 Nieuwe versie van bestand in bronnenbank plaatsen ....................130 Navigatie en structuur verbeteren .................................................131 Sitemap voor siteoverzicht ............................................................132 Witregel maken bij bullits en opsommingen ................................133 Een gebruiksvriendelijke website loont: voor alle bezoekers! .......134 Drempels weg bij Fontys .................................................................134 Tip-1: Snel laden en bedienen...........................................................135 Tip-2: Vormgeving tekst.................................................................136 Tip-3: Tips bij het schrijven ............................................................137 Tip-4: Helder taalgebruik ...............................................................138 Tip-5: Tekst bij afbeelding en hyperlink .............................................139
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
3
Tip 6: Afspraken en richtlijnen voor alt-tags........................................140 Zoeken en gevonden worden ........................................................142 Gevonden worden binnen Fontys ........................................................143 Vinden en gevonden worden met externe zoeksystemen .............................145 Zoeken en gevonden worden ..............................................................149 Niet gevonden willen worden ............................................................154 Een storing of een wens ....................................................................155
Storing doorgeven .........................................................................156 ...........................................................................................157 Berichten voor gebruikers .............................................................157 Beheerberichten 2004 ....................................................................158
Nieuws
Instructieworkshops ..........................................................................169
Cursus webschrijven voor Fontys-medewerkers ...........................170 Contact ...........................................................................................171
Hoofd- en subbeheer.....................................................................172 Onderhoud en beheer Fontys Sitebouwer .....................................173 Sitebouwer gebruikersplatform.....................................................174
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
4
Welkom bij Fontys Sitebouwer Fontys Sitebouwer: 135 sites ingericht! Het programma Fontys Sitebouwer kwam eind 2002 voor heel Fontys beschikbaar. De behoefte aan deze voorziening blijkt wel uit het feit dat er medio 2004 ruim 135 sitebouwersites zijn ingericht. Indeling van deze informatiesite Ben je al Sitebouwerbeheerder? Dan zijn de onderdelen help-en-uitleg, verstoringen en wensen en nieuws het meest van belang. Heb je nog geen Sitebouwersite en wil je weten wat je met Sitebouwer kunt? Ook daarover vind je in deze site handige informatie. Hieronder een korte toelichting op de site-inhoud. z z z z z z z z z z
inhoudsopgave (sitemap) aanvraagprocedure diverse handleidingen (ook om te downloaden) uitgebreide help tips en trucs van gebruikers overzicht van huidige storingen overzicht functionaliteitswensen gebruikers nieuwsberichten bij updates informatie instructieworkshop contactinformatie
Veel succes met het maken (en onderhouden!) van je eigen website!
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
5
Voordelen van Fontys Sitebouwer Geen gespecialiseerde, dure kennis meer nodig ... Een website kan eenvoudig en in eigen beheer opgezet, ingericht en onderhouden worden. Een flexibel inzetbaar instrument voor allerlei publicatie- en interactiedoelen ... Tekst (inclusief afbeeldingen, bijlagen en hyperlinks) Nieuwsberichten Formulieren (met voorbeelden of naar eigen keuze) Digitaal mededelingenbord en uitwisselingsplatform (prikbord) Optimaal gebruik van reeds bestaande informatie ... Directe koppeling mogelijk met de Fontys plattegronden, gegevens uit de Bereikbaarheidsgids, pcnaccountherkenning en dergelijke Keuzevrijheid in vormgeving en navigatieopzet ... De onderdelen zijn naar keuze instelbaar met behoud van de Fontys-uitstraling. Vormgeving en navigatiekeuze zijn tussentijds eenvoudig (voor de hele website ineens) te veranderen. Taakverdeling voor beheer in eigen hand ... Een hoofdbeheerder van de website bepaalt zelf toegangs- en beheerrechten voor collega's op basis van redactietaken binnen de website. Altijd actuele informatie in website ... Informatie produceren is publiceren. Dus meteen zichtbaar als je dat wilt! Per siteonderdeel kan beginen eindtijd voor publicatie apart ingesteld worden. Websitebeheer is plaats- en tijdonafhankelijk ... Fontys Sitebouwer is webbased. Sitebeheer is dus ook buiten Fontys mogelijk met een internetverbinding (en minimaal Internet Explorer versie 5.5. SP2). Doelgroepkeuze is per website of zelfs per onderdeel instelbaar ... Een site voor verschillende doelgroepen is goed mogelijk door de module log-in op te nemen. Per onderdeel kan eventueel apart de doelgroep gekozen worden.Toegang tot afgeschermde onderdelen werkt dan op basis van pcn en wachtwoord. Kostenbesparing ... Uitbesteden van de opzet en het onderhoud is niet meer nodig. De webhostingskosten door standaardisering en database-opslag zijn lager. Voor elk wat wils ... Door de modulaire opbouw krijg je een combinatie van veelzijdigheid en eenvoud. Zowel de beginnende als de meer ervaren sitebeheerder kan hiermee naar wens een website inrichten; Tijd voor inhoud … Veel regel- en beheerwerk wordt door Fontys Sitebouwer automatisch uitgevoerd. Alle energie kan nu besteed worden aan de inhoud van de site.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
6
Aanvraagprocedure Deze verloopt als volgt: 1. Een Sitebouwer-site wordt door de ICT-contactpersoon van een instituut of afdeling bij ICTservices aangevraagd. 2. Deze kan daarvoor - net als voor de andere voorzieningen - gebruikmaken van een digitaal aanvraagformulier (DAF). 3. Na ontvangst van de aanmelding wordt contact opgenomen voor nadere afspraken en voor het bijwonen van een instructieworkshop. 4. Tevens vindt er controle plaats op de benaming van het url. Deze moet ten eerste uniek zijn en ten tweede voldoen aan het domeinnamenbeleid. 5. Door ICT-services wordt een 'werk'-site aangemaakt. Na aanmaak kan men beginnen met inrichten en vullen. 6. Bestaat er al een site en wordt deze geheel of gedeeltelijk omgezet naar een sitebouwersite? Dan maken we daarover goede conversieafspraken. Zie bijgaand document voor de mogelijkheden. 7. Als de vulling gereed is geeft de hoofdbeheerder door aan
[email protected] dat de website 'live' gezet kan worden.
Voorwaarden: Installatie van Internet Explorer versie 5.5 SP2 NL noodzakelijk. Minimaal één hoofdbeheerder per website nodig. Deelname door de beheerder(s) aan een instructieworkshop is voorwaarde voor toekenning Sitebouwerrechten.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
7
Kosten Kosten voor het programma zelf Het programma Fontys Sitebouwer is een standaard Fontys-voorziening. Aan het systeemgebruik en de bijbehorende instructieworkshop zijn geen kosten verbonden. Kosten voor webhosting en extra opslagcapaciteit De standaard kosten voor opslag van de data en bronnen (afbeeldingen en bijlagen) wordt doorbelast de afdeling ICT van het Facilitair Bedrijf en deze zijn afhankelijk van de omvang van de site. Klik hier voor het kostenoverzicht. Kosten voor de overgang Moeten er eventueel zaken overgezet worden van een oude website naar de nieuwe website? De kosten hiervoor zijn voor eigen rekening. Kosten voor extra functionaliteit Nieuwe functionele wensen kunnen doorgegeven worden. Functioneel beheer bepaalt of dit een specifieke wens is of een wens met Fontysbreed belang. Bij wensen met een Fontysbreed belang wordt gezocht naar gezamenlijke financiering en/of afstemming met FontysNet. Voor specifieke wensen is sprake van maatwerk. Hiervoor kan bij de afdeling Multimedia producties een offerte worden aangevraagd.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
8
Voorbeelden A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|L|M|N|O|P|S|T|V|W
De volgende websites zijn met het programma Fontys Sitebouwer ontwikkeld en staan live: A Actie-site van afd. Marketing en Comm.
ADSL site
B Bedrijfskader
Biloba (projectsite)
Bedrijfshogeschool - Paperclip
Biloba (minor-site)
C Campagne 'Fontys anwoordt'
Communicatie - home
Career College
Communicatie - alumni-co
Ceditec
Communicatie - cursussen
Centrum Filosofie en Ethiek
Communicatie - kayamandi
Centrum voor Theologie en Pastoraat
Communicatie - studiekiezer deeltijd
Competentiemanagement
Communicatie - studiekiezer voltijd
Competentiegericht opleiden
Communicatie - 25 jaar
Control
Customer Relationship Management / Customer Care
D Decanenwebsite
Duurzame ontwikkeling
E E-dossier
Elektrotechniek - alumni
Economische Hogeschool Tilburg
Elektrotechniek - stage
F Facilitair Bedrijf afd. ICT-services
Fontys Library - Bibliothek
Facilitair Bedrijf afd. Onderwijs
FontysOnline - Deutsch
Facilitair Bedrijf afd. Studenten- en onderwijsadministratie
FontysOnline - English
Financieel Management G Gender en Etniciteit H Handleiding FBS
Hogeschool voor de Kunsten
I ICT architectuur
International projects
J Journalistiek - Student & Co
Journalistiek - intranet
L Lectoraat Educatieve Functies ICT
Leren in Nieuwe Contexten
Lerarenopleiding - samenwerking
Lerarenopleiding Sittard - modulen wiskunde
Lerarenopleiding Sittard - home
Lerarenopleiding Sittard - modulen nattech
Lerarenopleiding Tilburg M Magistrum
Marketing Management - studenten
Marketing Management - home (NL)
Marketing Management - students
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
9
Marketing Management - home (ENG)
Marketing Management - studiekiezers
Marketing Management - alumni (NL)
MarketingOnline
Marketing Management - alumni (ENG)
Master programma
Marketing Management - bedrijven
Medezeggenschap
Marketing Management - companies
Mediatheeek extranet
Marketing Management - futurestudent
Middle East
Marketing Management - institutes
Multimediaproducties
Marketing Management - medewerkers N NatSchool O Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO) P Pabo Eindhoven
Personeelssport
Pabo Eindhoven - Expertisecentrum EGO
Personeel en Arbeid
Pabo Eindhoven - Kunst- en Cultuureducatie
Personeel en Arbeid: praktijkinformatie
Pabo Eindhoven - LIO-vacature site
Physiotherapy - home
Pabo Eindhoven - Talent4leren
Physiotherapy - content
Paramedische Hogeschool
Propedeuse Toegepaste Psychologie
Pedagogiek - inschrijvingen
PTH Amsterdam/Rotterdam
Pedagogischehulp
PTH Zwolle
S Samenwerkende Lerarenopleidingen vo en bve
Small Business and Retail Management
Sociaal Platform
Sociale studies
Sociaal Werk
SPH - Wesph
T Talencentrum Eindhoven
TNW - algemeen
Talencentrum Tilburg
TNW - aankomend student
Theologie Levensbeschouwing
TNW - bedrijven
Trefpunt Training en Advies
TNW - medewerkers
Trefpunt-site voor een klant
TNW - studenten
V Verpleegkunde
Vmbo-Team
Vmbo Centrum W Webmail
Werktuigbouwkunde
Webmail english
Werkverband Opleidingen Speciaal Onderwijs
en natuurlijk deze Sitebouwer-site zelf ... Kijk eens op de genoemde websites en doe ideeën op!
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
10
Aan de slag Een goede voorbereiding: meer dan het halve werk ... De Fontys Sitebouwer is een handig en flexibel instrument om een site mee te maken. Maar een goede site kan alleen tot stand komen na een goede voorbereiding: het gaat immers om de inhoud van de site. Een goede voorbereiding houdt in dat: z z
z
z
z
z
het doel van de site bepaald is: wat wil je precies met de site bereiken? de doelgroep(en) van de site bekend is/ zijn: is de site bedoeld voor studenten, medewerkers of voor externe bezoekers? Of juist voor een combinatie van doelgroepen, waarbij site-onderdelen alleen toegankelijk moeten zijn voor een bepaalde doelgroep? de gewenste (basis)inhoud van de site bepaald is: welke informatie wordt aangeboden en welke interactiemogelijkheden in de site zijn gewenst? Maar ook: welke informatie is nu beschikbaar en waar willen we (globaal) in de toekomst naar toe werken? de globale informatiestructuur van de site is vastgesteld: is de beschikbare (en gewenste) informatie ondergebracht in enkele logische en herkenbare hoofdrubrieken en eventuele subrubrieken om het geheel overzichtelijk te houden? Met andere woorden: is er een globale informatieopzet van de site ingericht? de sfeer van de site is vastgesteld: hoe wil je omgaan met de aanspreekvorm (u of je) de toonzetting, hoe wil je omgaan met (de Fontys-)kleuren en afbeeldingen in je site, etc. het beheer van de inhoud (publiceren) goed geregeld is. Als de basissite eenmaal is opgezet, begint eigenlijk het ‘echte’ werk pas goed: de site-inhoud moet actueel blijven en de site zal verder groeien. Ook reacties van gebruikers op de (inhoud van de) site zullen zorgvuldig afgehandeld moeten worden. Is al bekend wie dit gaan doen?
Een goede voorbereiding betekent verder dat de hoofdbeheerder benoemd is en dat deze: z
z z
z
beschikt over enige basiskennis van MS-Office-functionaliteiten: veel functionaliteiten in de Fontys Sitebouwer zijn daarvan afgeleid en werken op dezelfde wijze; beschikt over enige kennis van internetgebruik; heeft deelgenomen aan de Fontys Sitebouwer instructie en daardoor beschikt over basiskennis van het systeem; als contactpersoon kan optreden voor de publicisten/subbeheerders van de eigen site en voor de beheerders van het systeem Fontys Sitebouwer.
En dan starten maar… Na deze zorgvuldige voorbereiding kan de (hoofd)beheerder goed voorbereid met de Fontys Sitebouwer aan de slag. Met het tienstappenplan leg je de basis voor de site. In de uitgebreide handleiding worden alle onderdelen verder toegellicht. Wij wensen je veel succes met de opzet en het beheer van je site. Afdeling ICT-Services,Afdeling Multimedia producties, Afdeling Marketing en Communicatie Fontys Hogescholen.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
11
Handleidingen Na het volgen van een instructieworkshop, is het werken met de Sitebouwer redelijk eenvoudig. Toch is naslagwerk van groot belang om alle mogelijkheden van het systeem te leren kennen en goed toe te passen. Daarvoor zijn - naast deze site - diverse documenten beschikbaar. Uitleg basisbegrippen Sitebouwer Hierin vind je een korte toelichting op de basisbegrippen van dit product. Het tienstappenplan Een onmisbare instructie om de basis van je site op een handige en vooral ook logische volgorde op te zetten. De uitgebreide handleiding Elk Sitebouwer-onderdeel wordt uitgebreid toegelicht bij het onderdeel help en uitleg. Alle informatie die je in deze site vindt is gebundeld in een pdf-document. Handig om een keer uit te printen. De online-versie (deze site) is natuurlijk het meest actueel. Help? Eenmaal aan het werk in je Sitebouwer-site, vind je in alle werkschermen een vraagtekensymbool. Met een klik op dit symbool kom je direct - in deze site - bij de uitleg van dat betreffende onderdeel. Gebruiksvriendelijke publiceren Omdat Fontys een intentieverklaring met de Stichting Drempels Weg heeft ondertekend, besteden we ruime aandacht aan Gebruiksvriendelijk publiceren. Praktische tips waarmee je je site beter toegankelijk kunt maken voor mensen met en zonder handicap. Vaak een kleine moeite met een groot effect! De handleiding Gebruiksvriendelijk publiceren is ook beschikbaar in Word of als PDF-document.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
12
Basisbegrippen Fontys Sitebouwer Hoofdscherm | Informatiestructuur? | Webpagina? | Modules? | Managers en wizards? | Uitleg?
Hoofdscherm Alle activiteiten voor je site vinden plaats vanuit het Sitebouwer hoofdscherm. Je hebt toegang tot dit scherm als jouw Sitebouwer-site is aangemaakt. Het hoofdscherm bevat een viertal onderdelen: 1. Fontys Sitebouwer menubalk (boven in het Sitebouwer hoofdscherm) Deze bevat vijf menu-opties: Website, Invoegen, LinkPagina, Module en Help. Via deze menu-opties voer je alle activiteiten voor beheer en publicatie in je site uit. 2. Weergave site-opbouw (het scherm aan de linkerzijde) Hierin wordt de sitestructuur zichtbaar die je opbouwt door het invoegen van pagina's, subpagina's en hyperlinks (die je direct in de structuur plaatst). 3. Samenstelling pagina (het scherm rechtsboven) Op elke pagina plaats je één of meer modules, waarin je de inhoud publiceert. Dit scherm toont welke module(s) je in een pagina hebt geplaatst. 4. Preview/ presentatiepagina (het scherm rechtsonder) Dit is een voorbeeldscherm: het toont hoe een pagina er (ongeveer) live uitziet. Informatiestructuur? De informatiestructuur is het fundament van de site. Alle inhoud (pagina's) die je in de site plaatst wordt zichtbaar in het linkerschermdeel. Dit is een soort directorystructuur, die vergelijkbaar is met bijvoorbeeld Windows Verkenner. Webpagina? Een webpagina bevat altijd een aantal vaste onderdelen. Zeer globaal zijn dit: z z z
de ‘header’: vergelijkbaar met de ‘kop’ van een pagina. Deze komt horizontaal boven aan de pagina en bevat websitetitel en meestal de hoofdnavigatie voor de site; de ‘body’: het middendeel van de pagina, waarin de inhoud wordt geplaatst (soms bevat de linkerzijde verticaal ook een aanvullend navigatiedeel); de ‘footer’: dit is de onderkant van de pagina, waarin een aantal vaste gegevens terugkeert (copyrights, contact voor de site, datum laatste wijziging etcetera).
Modules? De daadwerkelijke inhoud van een webpagina bestaat uit één of meer inhoudsdelen, dit worden ‘modules’ genoemd. Elke module kan apart bewerkt worden. Afhankelijk van de soort inhoud maak je daarvoor gebruik van de tekstmodule, de prikbordmodule, de formulierenmodule of de nieuwsmodule. Managers en wizards? Dit zijn hulpinstrumenten. Hiermee stel je op een gestructureerde manier de verschillende onderdelen in de site in. Een ‘manager’ is een instrument waarmee je uit meerdere mogelijkheden kiest en deze instelt (bijvoorbeeld kleuren). Een ‘wizard’ bevat een aantal stappen die je naar het door jou gewenste resultaat leiden. Fontys Sitebouwer bevat de volgende managers en wizards: z z z z z
de de de de de
vormgevingsmanager (bepaalt vormgeving van de hele site); navigatiemanager (bepaalt inrichting en vorm van de navigatie in de hele site); lay-outmanager (bepaalt de indeling van een specifieke webpagina); module-contentmanagers (voor het publiceren van inhoud in een module); module-configuratiewizards (regelen vorm en instellingen van een module).
Uitleg? Bij de start van je site begin je het beste met het doornemen van het tienstappenplan. Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
13
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
14
Sitebouwer in tien stappen Het tienstappenplan is bestemd voor de hoofdbeheerder(s) van een Fontys Sitebouwer-site. Als de hoofdbeheerder de tien stappen met Fontys Sitebouwer heeft doorlopen, is de basis van de website ingericht en klaar voor het publiceren van inhoud in de site. Het tienstappenplan is ook als Word-document en als PDF-document beschikbaar. Lees verder over de eerste stap (het openen van je website) ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
15
Stap 1 Website openen in sitebouwer
z z z
open het systeem Fontys Sitebouwer met "sitebouwer.fontys.nl/naamsite/builder" en log in met je pcn en wachtwoord; bij inloggen vanuit thuis: vul ook ‘fontys’ (zonder quotes) in bij veld ‘domein’ of fontys\pcn als er maar twee invulvelden getoond worden; Fontys Sitebouwer opent jouw website. Het linkerscherm toont de nu nog lege sitestructuur. Je ziet alleen een spinnenwebicoon, met daarachter de sitenaam.
Ga verder naar de tweede stap (het bepalen van je standaardinstellingen) ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
16
Stap 2 Standaardinstellingen websiteniveau De instellingen van de site zijn standaard zo ingesteld dat: z z
de website en alle nieuw ingevoerde items (pagina's, modules, links) meteen online zichtbaar zijn én blijven (de publicatietijd 'oneindig' is aangevinkt); de pagina lay-out voor de inhoud standaard een 1-kolomsopmaak hanteert.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
17
Site-instellingen aanpassen Hoe werkt het? z
kies in menu 'website' -> kies 'instellingen': scherm instellingen website opent;
Wat doet dit? Met de optie Instellingen regel je op websiteniveau: z
z
z
z
z
de publicatietijd van je site en elk nieuw item dat wordt ingevoegd (geldigheid van-tot = online van/tot). Tip: zet de geldig-tot-datum van de website op oneindig. Bij onderdelen die beperkt geldig zijn kun je de eindtijd apart instellen. Na de eindtijd is het onderdeel niet meer zichtbaar in de site. In de builder kun je het dan aanpassen of verwijderen; de signaalfunctie voor als een onderdeel de eindtijd van publicatie (online zijn) nadert. Roodmerken = als de eindtijd nadert wordt de pagina- of modulenaam rood in de Sitebouwerstructuur; de standaard layout van elke nieuwe pagina die wordt ingevoegd; Tip: zet de standaard op 1-kolomsopmaak. Per pagina kun je de opmaak indien nodig aanpassen; de standaardinstellingen (configuratie) voor alle tekstmodules (per mei 2004); Tip: Klik op de knop wijzigen en vink hier de gewenste opties (b.v. printknop, tektstijlen, index etc.) aan. Dat scheelt veel werk per module. Raadpleeg ook de verdere uitleg over deze instellingen.
klik op OK om je instellingen op te slaan.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
18
Stap 3 Standaardeigenschappen website Site-eigenschappen instellen/aanpassen De eigenschappen van de website zijn standaard zo ingesteld dat: z
z z z z z z
alle nieuw ingevoerde pagina's, modules en links voor iedereen (alle doelgroepen) toegankelijk zijn. De kijkrechten kunnen daarna per item (dus per pagina en/of module verschillend) ingesteld worden; hoofdbeheerder hier zelf het gewenste instituutslogo moet selecteren; hoofdbeheerder hier eventueel een naam/titel van de website in kan voeren; hoofdbeheerder hier kan bepalen of en hoe er moet worden ingelogd; in elke pagina-voettekst de standaard copyright-tekst verschijnt; hoofdbeheerder hier het contactadres van de pagina's kan invoeren; bij het tabblad taal (midden bovenin) de keuze op Nederlands staat.
Site-eigenschappen instellen/aanpassen Hoe werkt het? z
kies in menu -> website -> eigenschappen: scherm eigenschappen website verschijnt.
Wat moet worden ingesteld? z z z z
het (Instituuts)logo: selecteer instituutsnaam voor samenstelling van het logo in de site; koptekst: voeg hier eventueel de naam/titel van de site in; contactpersoon: vul hier het e-mailadres in dat onderaan de pagina's getoond moet worden; sluit af met OK;
De andere opties in het scherm eigenschappen website kun je naar wens aanpassen. Lees hiervoor ook de uitgebreide informatie. Resultaat: z
de gekozen eigenschappen gelden als standaard voor de hele website.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
19
Stap 4 Navigatiewijze bepalen De navigatiekeuze bepaalt hoe de gebruiker door de informatie in jouw website 'navigeert'. Hiermee stel je vast hoe de hoofditems, de subitems (+ eventuele sub-sub-subitems) daarbinnen in je site gepresenteerd worden. De standaardinstelling voor sitenavigatie bestaat uit een "hoofdnavigatie" horizontaal bovenaan de pagina en een "nevennavigatie" verticaal aan de linkerzijde van de pagina (met één niveau uitklapmenu).
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
20
Wat doet het? Met de optie 'Navigatie' bepaal je hoe iemand door de website heen 'wandelt'. Als hoofdbeheerder kun je daarbij uit een aantal varianten kiezen, die dan voor de hele site gelden: z z z z z
geen navigatie; alleen hoofdnavigatie boven (horizontaal); alleen hoofdnavigatie linkerzijde (verticaal); hoofdnavigatie boven en subnavigatie links; diverse 'uitklap'-mogelijkheden voor de diepere niveaus in de structuur.
Hoe werkt het? z z
z
z
kies in menu -> website -> navigatie: de navigatiewizard opent. Hierin doorloop je twee stappen; scherm 1: kies hier voor de gewenste navigatievorm (zie mogelijkheden hierboven)-> je keuze krijgt een rood kader -> Klik op volgende; het tweede scherm verschijnt: hier kun je de diepte van de uitklapmenu's kiezen. Klik op je keuze en ook hier verschijnt een rood kader; klik op voltooien om je navigatiekeuze op te slaan.
Let wel: z
z
de gekozen navigatie wordt op alle webpagina's in je site getoond. Je kunt deze niet bijvoorbeeld voor 1 pagina - uitzetten. Het is wel mogelijk om bepaalde onderdelen (pagina's) niet te laten tonen in de navigatiestructuur. Dit doe je via het eigenschappenscherm van de betreffende pagina of hyperlink (='tonen in navigatie' uitzetten). als hulp voor de gebruiker wordt in elke pagina direct onder de header een zogenaamde linkbare padweergave getoond. Daarmee ziet de gebruiker altijd waar hij zich in de sitestructuur bevindt. Met de links kan hij altijd weer naar een hoger niveau.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
21
Stap 5 Vormgeving website De vormgeving wordt voor de hele site vastgesteld met de vormgevingsmanager. Deze bevat vijf tabbladen waarop een grote diversiteit aan mogelijkheden wordt geboden. Standaard vormgeving Fontys Sitebouwer De vormgeving bevat een aantal standaardinstellingen op het gebied van kleurgebruik, pagina-opmaakelementen, module-opmaakelementen en tekststijlen. Binnen de standaardvormgeving kun je kiezen tussen drie Fontys kleurthema's: groen, paars en geel. Ook varianten daarop zijn mogelijk (= eigen thema).
Hoe werkt het? z
kies in menu -> website -> vormgeving: scherm vormgevingsmanager verschijnt.
Wat doel het? z z z z
bekijk de standaard thema's onderaan dit scherm (geel, groen en paars) en kies een thema; het resultaat wordt direct rechtsboven in het scherm zichtbaar -> klik na je keuze op OK; andere wensen op het gebied van vormgeving? -> neem zorgvuldig de mogelijkheden op de vier tabbladen door, probeer onderdelen uit en stel deze in naar wens;* onder het laatste tabblad preview zie je het resultaat van je instellingen. Met een klik op OK sluit je de vormgevingsmanager af en worden de vorminstellingen vastgelegd.
Resultaat De vormgeving van de website en onderdelen (pagina's en modules) is nu met de vormgevingsmanager vastgelegd voor de hele site. Deze instelling (of afzonderlijke onderdelen daarbinnen) kan altijd weer worden aangepast. Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
22
Stap 6 Beheer- en publiceerrechten De hoofdbeheerder heeft standaard alle siterechten en kan vervolgens rechten toekennen aan andere (sub)beheerders in de site. Met ‘rechtenbeheer’ bepaal je dus wie er - naast jou als hoofdbeheerder – welke rechten krijgt in de site. Hiervoor maak je eerst verschillende 'groepen' aan. Vervolgens kun je per groep de verschillende beheer- en publiceerrechten, rollen en bevoegdheden toekennen. Rechten toekennen: hoe werkt het? z
kies in menu -> website -> rechten: het scherm rechten verschijnt.
Wat stel je in? z z z
z
klik onderaan dit scherm op de knop groepen -> het scherm rechtenbeheer verschijnt; bepaal zelf de groepen beheerders -> klik op icoon groep toevoegen en vul de naam van de beheergroep(en) in; selecteer naam beheergroep (linkerveld) en voeg de pcn van de gewenste beheerder(s) in -> klik op toevoegen: de naam van de beheerder wordt zichtbaar in het rechterscherm; klik op OK: rechtenscherm 1 verschijnt weer -> vink per groep de rechten aan op pagina- en moduleniveau.
Advies: houd de rechten op website-niveau beperkt tot alleen de hoofdbeheerder. Resultaat De beheerders in de aangemaakte groepen kunnen de website in de Fontys Sitebouwer openen en bewerken en hebben alleen toegang tot die onderdelen die zijn aangevinkt door de hoofdbeheerder. Afhankelijk van de toegekende rechten kunnen deze beheerders onderdelen vullen met inhoud en/of onderdelen beheren (toevoegen, instellingen wijzigen enzovoort). ! Per onderdeel kunnen specifieke rechten ingesteld worden: zie uitleg rechtenbeheer ... Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
23
Stap 7 Hoofdstructuur opzetten Voor de inhoudsopbouw van een site bestaat geen vaste standaard. Voor de overzichtelijkheid adviseren we om de hoofdstructuur te beperken tot 6 - 8 items. Hieronder kunnen vervolgens weer subitems en sub-subitems (etcetera) geplaatst worden. Hoe werk het? z z z
selecteer sitenaam in het linkerscherm; kies in menu -> invoegen -> pagina (of link); een invulscherm verschijnt: vul hier de naam van dit (hoofd)item in; Tip: de eerste pagina krijgt een 'huis-icoon' en is bedoeld als ‘home’
Wat doet je nog meer? z
z
herhaal deze handeling totdat het aantal (hoofd)pagina’s gelijk is aan het gewenst aantal items in de hoofdnavigatie; Tip: selecteer altijd eerst de sitenaam om pagina op het juiste (hoofd)niveau in te voegen -> klik op optie 'invoegen pagina' of gebruik rechtermuisknop; direct in navigatie een link plaatsen? kies dan voor invoegen link -> de ingevoegde link krijgt een schakel-symbool in de structuur. Selecteer deze naam en kies via je rechtermuisknop voor link-eigenschappen om het gewenste internetadres (url) van deze link op te nemen;
Je kunt ook direct via een structuurlink (ankersymbool) linken naar een bestand in de bronnenbank. Via het eigenschappenscherm kies je voor --> waarmee je de gewenste bron selecteert.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
24
Verder bouwen Het toevoegen van subitems aan hoofditems werkt op dezelfde wijze. z z
z
selecteer hoofditem in linkerscherm en voeg pagina's (of links) in -> pagina's (of links) worden als subitems onder dit hoofditem geplaatst; selecteer steeds ‘naam hoofditem’ om subitem te plaatsen. Ook aan deze subitems kunnen weer sub-sub-items toegevoegd worden, etc. De volgorde van invoer in de sitestructuur is tevens de volgorde waarin de items getoond worden in de navigatiestructuur; gebruik je rechtermuisknop om items - omhoog of omlaag - te verplaatsen.
Resultaat De - nog inhoudsloze - basisstructuur van de site is opgezet en aan de presentatiekant zichtbaar. De wijze waarop deze worden getoond (navigatie-opzet), heb je met stap 4 al vastgelegd. Deze kun je natuurlijk altijd aanpassen. Ga verder met de achtste stap ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
25
Stap 8 Modules op pagina plaatsen Met stap 7 is de basis sitestructuur klaar, maar nog zonder inhoud. Het publiceren van inhoud is pas mogelijk als op een pagina minimaal één module wordt geplaatst. In de Fontys Sitebouwer bepaal je zelf per pagina het aantal en de soort modules die op die pagina geplaatst worden. Je kunt daarvoor kiezen uit verschillende modules, die ieder specifiek zijn voor de publicatie van een bepaald soort inhoud: z z z z z
tekstmodule: voor tekst, afbeeldingen, hyperlinks, bijlagen etcetera; prikbordmodule: interactiemodule voor vraag, aanbod en mededelingen; nieuwsmodule: voor publicatie van nieuwsberichten en artikelen; formulierenmodule: zelf samen te stellen formulieren voor interactie; bannermodule: aandachtstrekker met link naar achterliggende pagina.
Hoe werkt het? Het voorbeeld beperkt zich tot het opnemen van twee tekstmodules op de homepage. Voor de andere modulesoorten geldt nagenoeg dezelfde werkwijze: z z z
selecteer paginanaam in het linkerscherm (b.v. de pagina ‘home’); kies in menu -> invoegen -> module -> tekst; een invulscherm verschijnt: vul hier de naam van deze module in, b.v. ‘welkom’.
Wat doe je? z z
herhaal deze handeling en noem de tweede tekstmodule b.v. ‘site intro’; selecteer opnieuw paginanaam in linkerscherm -> scherm rechtsboven toont nu de modules op deze pagina: twee blokjes (icoontjes tekstmodule) met de namen van de ingevoegde modules (welkom en site intro).
Resultaat In linkerscherm geselecteerde pagina ‘home’ toont in het scherm rechtsboven (Samenstelling pagina) de namen van de twee ingevoegde modules op deze pagina. Deze modules kunnen nu gevuld worden met tekstinhoud (= stap 10).
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
26
Stap 9 Eigenschappen per onderdeel aanpassen Met stap 2 en 3 heb je de instellingen en eigenschappen van nieuwe items standaard ingesteld. In deze stap wordt uitgelegd hoe je deze standaardeigenschappen per onderdeel kunt aanpassen. Hoe werkt aanpassen 'pagina' eigenschappen? z z z z z z
selecteer pagina in linkerscherm; kies in menu -> LinkPagina -> eigenschappen-> scherm eigenschappen opent -> de standaardinstellingen van deze pagina worden getoond; pas indien gewenst de kijkgroep(en) en de geldigheidsdata aan; vink de optie 'contactpersoon' aan en voer het gewenste e-mail adres in: hiernaar worden reacties gestuurd (is zichtbaar in de footer van deze pagina); geef aan of deze paginanaam opgenomen moet worden in de navigatie (= aanvinken) of juist niet; sluit scherm eigenschappen pagina af met OK.
Hoe werkt aanpassen 'link' eigenschappen? z z z z z
selecteer hyperlink in linkerscherm; kies in menu -> LinkPagina -> eigenschappen-> scherm eigenschappen opent -> de standaardinstellingen van deze link worden getoond; pas indien gewenst de doelgroep(en) en de geldigheidsdata aan; vul het internetadres van de hyperlink in bij veld url; sluit scherm eigenschappen af met OK.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
27
Hoe werkt aanpassen 'module' eigenschappen? z z z z z
selecteer een pagina in het linkerscherm: de modules op deze pagina worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer de gewenste module in dit scherm en kies in menu -> module -> eigenschappen -> scherm 'eigenschappen' opent; pas indien gewenst de doelgroep(en) en geldigheidsdata aan; voeg trefwoorden toe die van toepassing zijn op deze module in (deze zijn van belang voor zoekresultaat); sluit scherm ‘eigenschappen’ af met OK.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
28
Resultaat Alle items (pagina’s , modules, links) zijn voorzien van de juiste eigenschappen. Ga verder met de tiende stap ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
29
Stap 10 Inhoud publiceren Voor het publiceren van inhoud in de tekstmodule, maak je gebruik van de teksteditor in de Fontys Sitebouwer. Deze bevat een eigen menu- en werkbalk, die vergelijkbaar is met bijvoorbeeld Word. Met de Fontys Sitebouwer teksteditor kun je de belangrijkste tekst- en opmaakbewerkingen uitvoeren en diverse soorten hyperlinks eenvoudig in de tekst plaatsen. Hoe werkt het? z z z z z z
selecteer een pagina (b.v. ’home’) in linkerscherm: scherm rechtsboven toont aanwezige modules; selecteer gewenste module (b.v. tekstmodule ‘welkom’) in scherm rechtsboven; gebruik rechtermuisknop of Sitebouwermenu (menu ->module) en klik op ‘openen’: teksteditor opent; Voer tekst in met editor (ook links, bijlagen, tabellen, afbeeldingen, etc.); gebruik menu- en werkbalken in de editor voor bewerking tekst: opmaakstijlen, invoegen afbeeldingen en bijlagen, tabelopmaak, opname diverse soorten hyperlinks; sluit de teksteditor af met OK.
Publiceren in modules nieuw, prikbord en formulieren Voor het publiceren van inhoud in een nieuwsmodule, hanteer je dezelfde werkwijze als hierboven. Met openen wordt dan de nieuwseditor geopend. Voor het samenstellen van een formulier of prikbord kies je eerst voor de optie configureren. Het prikbord of formulier moet immers eerst ingericht worden. Zie ook: - tekstmodule openen; - nieuwsmodule openen; - formulierenmodule (configureren); - prikbordmodule (configureren). Resultaat De gepubliceerde inhoud van deze pagina (modules) is direct zichtbaar in het scherm rechtsonder (preview). Op deze manier vul je alle modules in alle webpagina’s van je site met inhoud. Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
30
Help De werking van alle beheer- en publiceermogelijkheden van de Fontys Sitebouwer worden hier toegelicht. Van elk onderdeel is aangegeven: z z
wat het doet: wat regel je precies met dit onderdeel? hoe het werkt: wat kun of moet je instellen en hoe maak je de werking actief?
'Helpgemak' tijdens het werken aan je site: Elk Sitebouwerscherm bevat een vraagtekensymbool. Door hier op te klikken, kom je direct uit bij de help-beschrijving van dit onderdeel. Totaaloverzicht "help-en-uitleg" Hieronder vind je een totaaloverzicht (sitemap) van het onderdeel help-en-uitleg. Alle onderdelen zijn natuurlijk gelinkt naar de betreffende handleidingspagina.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
31
help-en-uitleg instellingen site - instelling alle tekstmodules eigenschappen - website - andere headers - pagina - link - module - doelgroepen instellen - overerving navigatie vormgeving - tabblad Kleuren - tabblad Pagina - tabblad Tekststijlen - tabblad Module - tabblad Preview scherm beheerrechten - groepen - rechten instellen bronnenbank - uitleg opties bronnenbank - bronnen beheren - tabblad afbeeldingen - PaintShop Pro - tabblad bijlage - pdf-bestanden - headers - Fontys instituten - Fontys Hogescholen - Fontys University - Fachhochschule prullenmand - tabblad pagina - tabblad module uitleg moduletypes tekstmodule - configureren - publiceren - hyperlinks - vernieuwe editor Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
32
formulieren - configureren - formulier-items - beheren nieuws - configureren - publiceren prikbord - configureren - beheren forum (optioneel) - nieuw forum plaatsen - configureren - beheren banner - inrichten - configureren - voorbeeld afbeeldingen pagina en link - pagina lay-out - kopie en plak - pagina of link verplaatsen
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
33
Site-instellingen bepalen Hoe werkt het? z
kies in menu 'website' -> kies 'instellingen': scherm instellingen website opent;
Wat doet dit? Met de optie Instellingen regel je op websiteniveau: z
z
z
z
z
de publicatietijd van je site en elk nieuw item dat wordt ingevoegd (geldigheid van-tot = online van/tot). Tip: zet de geldig-tot-datum van de website op oneindig. Bij onderdelen die beperkt geldig zijn kun je de eindtijd apart instellen. Na de eindtijd is het onderdeel niet meer zichtbaar in de site. In de builder kun je het dan aanpassen of verwijderen; de signaalfunctie voor als een onderdeel de eindtijd van publicatie (online zijn) nadert. Roodmerken = als de eindtijd nadert wordt de pagina- of modulenaam rood in de Sitebouwerstructuur; de standaard layout van elke nieuwe pagina die wordt ingevoegd; Tip: zet de standaard op 1-kolomsopmaak. Per pagina kun je de opmaak indien nodig aanpassen; de standaardinstellingen (configuratie) voor alle tekstmodules (per mei 2004); Tip: Klik op de knop wijzigen en vink hier de gewenste opties (b.v. printknop, tektstijlen, index etc.) aan. Dat scheelt veel werk per module. Raadpleeg ook de verdere uitleg over deze instellingen.
klik op OK om je instellingen op te slaan.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
34
Standaardinstellingen in een keer vastleggen In het scherm Instellingen website staat onderaan de optie Standaardinstellingen (nieuwe) tekstmodules. Door te klikken op de knop Wijzigen opent de zogenaamde configuratiemanager.
Hiermee kun je stapsgewijs een aantal standaardinstellingen bepalen, die dan automatisch op alle tekstmodules in je site worden toegepast. Wat stel je in? z
z
z
z
of elke tekstmodule standaard een printicoontje krijgt of juist niet; (Hiermee kan de gebruiker de tekst van deze module snel en zonder verdere opmaak uitprinten); welke opmaakstijlen er gebruikt mogen worden in alle tekstmodules. Hoe elke stijl er precies uitziet, bepaalt de hoofdbeheerder via de vormgevingsmanager; of je gebruik wilt maken van een indexering (links naar tussenkopjes) bovenaan een module en zo ja, welke stijl daarbij gebruikt gaat worden. (Een index is handig bij langere teksten. De tussenkopjes die je boven een alinea plaatst, kunnen dan als link bovenaan de module worden weergegeven); NB!: op het laatste scherm (scherm 3) zie je een overzicht van de instellingen. Hier kun je ook aanvinken of de zojuist ingestelde aanpassingen doorgevoerd moeten worden op de al bestaande modules.
Per module apart weer aanpasbaar Per module kun je via configureren de standaardinstellingen weer aanpassen als dat wenselijk is. Zie de algemene uitleg van de tekstmodule.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
35
Eigenschappen Wat doet dit? Met het scherm Eigenschappen bepaal je onder andere: z z
z z z z
z
geldigheid website: van-tot wanneer is de website (of de pagina of de module) geldig; de doelgroepen (kijkrechten): wie mogen de website (of de pagina of de module) bekijken. Let wel: medio 2004 is de keuze voor doelgroepen (kijkrechten) verder verfijnd. Lees hier de aanvullende uitleg. het instituutslogo voor de header (=bovenkant webpagina); de titel van de website; de wijze van inloggen voor de site; de footer: de gegevens die onderaan in een webpagina getoond moeten worden, zoals de copyrighttekst en het e-mail contactadres voor reacties; de taal van de (systeem)teksten in de website: Nederlands, Duits of Engels.
Verschillende 'eigenschapschermen' Enkele eigenschappen stelt de hoofdbeheerder in voor de hele website. Andere eigenschappen zoals Kijkrechten en Publicatietijd - kun je vervolgens per pagina, module of link aanpassen. Daarnaast zijn er eigenschappen die je specifiek per pagina, hyperlink of module pagina in moet stellen. Lees verder voor de eigenschappen die je kunt instellen per: z z z z
website pagina hyperlink module
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
36
Eigenschappen website Doelgroepafscherming: hoe werkt dat? | Tabblad 'Taal' | Tabblad 'vind & zoekopties' Wat doet dit? Met het scherm eigenschappen website bepaal je op websiteniveau de doelgroepen (kijkrechten), de copyrighttekst, het contactadres, het instituutslogo en de eventuele naam/titel van de site. De keuzes die je hier maakt zijn bepalend voor alle nieuwe items (pagina's, modules, links) die vanaf dat moment in de website worden geplaatst. Bij de start van een Sitebouwersite zijn al een aantal eigenschappen ingesteld: z
z
alle pagina's, modules en links die ingevoerd worden, zijn standaard voor iedereen (alle doelgroepen) toegankelijk. Doelgroepen kun je later per item (dus per pagina en/of module verschillend) aanpassen; in elke pagina-voettekst wordt de standaard copyrighttekst weergegeven. Deze kun je zelf aanpassen.
Enkele eigenschappen moet je zelf instellen: deze zijn hieronder in vet aangegeven. Hoe werkt het? z
kies in menu -> website -> eigenschappen: scherm eigenschappen website verschijnt:
Wat stel je in? z
z
z z
kijkrechten (= doelgroepen) De site staat standaard open voor alle bezoekers. Als je de kijkrechten (toegang) wilt aanpassen klik je op het paarse vakje met de drie puntjes. Lees verder voor een uitgebreide uitleg over het instellen van specifieke doelgroepen; stel het instituutslogo samen: het 'Fontys'-logo staat er al, selecteer de gewenste instituutsnaam en het juiste instituutslogo voor je site wordt samengesteld; Is het geen instituutssite? Dan geldt een iets andere werkwijze. Zie de uitleg voor het invoegen van een header met "Fontys Hogescholen", Fontys University" of Fontys Fachhochschule". titel van de site: voeg in het veld 'koptekst' de eventuele naam in van de site; inloggen: als je onderdelen afschermd voor bepaalde doelgroepen, kun je hier aangeven of en
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
37
z
z
z
wanneer de inlogknop getoond moet worden. Staat je site volledig open voor alle bezoekers? Kies dan voor 'geen inlogknop tonen'; copyright-tekst: de standaard Fontystekst is aangevinkt. Wil je iets anders? Vink dan de 2e optie aan en voeg de gewenste tekst in; contactpersoon (nieuw per juli 2004):het e-mail adres dat je hier invoert, komt op elke nieuwe pagina van de site te staan. Per pagina kun je dit eventueel nog aanpassen. Wil je dit in één keer met terugwerkende kracht voor al je bestaande pagina's regelen? --> stuur dan even een mailtje naar
[email protected]; Sluit het scherm eigenschappen af met OK om alle eigenschappen op te slaan.
Doelgroepafscherming: hoe werkt dat? In dit scherm eigenschappen op websiteniveau kun je kiezen voor een van de volgende opties m.b.t. inloggen: z
z
z
geen inlogknop tonen = als je hele site voor iedereen openstaat -> er verschijnt nergens een inlogknop; inlogknop tonen als gebruiker nog niet is ingelogd = als je de site of delen hebt afgeschermd voor één of meer specifieke doelgroepen -> op alle pagina's wordt dan een inlogknop zichtbaar; gebruiker moet altijd inloggen = als je de hele site hebt afgeschermd voor één of meer specifieke doelgroepen -> gebruiker moet inloggen voordat de site opent
Als je site live staat (dus met www.fontys.nl/ ….) werkt single log-in ook vanuit b.v. het ingelogd zijn op FontysOnline: de gebruiker is dan ook direct ingelogd op jouw site. Tabblad 'Taal' Het scherm 'eigenschappen website' bevat ook het tabblad Taal (linksboven). Na je keuze voor een van de talen (Nederlands, Engels of Duits) past Sitebouwer automatisch de systeemteksten aan. Dat wil b.v. zeggen dat het woord zoeken wordt vervangen door suchen of search. Let wel op dat je in dat geval ook kiest voor de header met het internationale Fontyslogo. Heb je die nog niet in je bronnenbank? Mail dan even naar
[email protected], wij zorgen dan voor de diverse kleurvarianten.
Tabblad 'vind & zoekopties' Via het eigenschappenscherm op websiteniveau kun je eveneens het derde tabblad vind & zoekopties raadplegen. Hierop staan 2 onderdelen: statistieken... en zoekrobots.... z
z
een klik op statistieken... opent een overzicht van het aantal bezochte sitepagina's per dag en per maand; een klik op zoekrobots... geeft weer in hoeverre je site is bezocht/ geindexeerd door de meeste gebruikte zoekmachines.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
38
Lees verder voor eigenschappen per pagina ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
39
Andere headers Ander werking
Gebruik van het Fontys Hogescholen-logo (en ook de Engelstalige en Duitstalige versie) werkt iets anders dan bij de samenstelling van het instituutslogo. Ander werking Via het scherm eigenschappen website kan elk instituut het juiste instituutslogo samenstellen. Voor andere Fontys-gebruikers (Groepsraad, algemene projecten, afdelingen van het Facilitair Bedrijf) geldt een iets andere werkwijze. Zij moeten gebruik maken van het logo ‘Fontys Hogescholen’ (of van de Engelstalige of Duitstalige versie van dit logo). Dit werkt als volgt: z z z z z z z
selecteer naam website en kies voor vormgeving: op het eerste tabblad staat linksonder de optie header-afbeelding; een klik daarop opent de bronnenbank; hierin vind je diverse kleur- en vormvarianten van de headers (inclusief het juiste logo) die voor jouw site mogelijk zijn; maak je keuze en klik op invoegen; je komt terug in de vormgevingsmanager; klik op OK : de gekozen header wordt nu toegepast op jouw site.
Zie ook het overzicht van de verschillende Fontys Headers in diverse kleurvarianten.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
40
Eigenschappen pagina Tabblad "vind & zoek opties" | Toelichting statistiekweergave Wat doet dit? Dit scherm toont de eigenschappen, die de hoofdbeheerder op websiteniveau al heeft vastgelegd. In het scherm 'eigenschappen pagina': z z
kun je een aantal eigenschappen naar wens aanpassen; moet je een aantal eigenschappen voor deze pagina zelf kiezen/invoeren: deze zijn hieronder in vet aangegeven.
Hoe werkt het? z z z
selecteer de paginanaam in het linkerscherm van de Fontys Sitebouwer; kies in menu -> LinkPagina -> eigenschappen (of gebruik je rechtermuisknop) het scherm eigenschappen opent: de standaardeigenschappen worden getoond;
Wat stel je in? z
z
z z
contact-adres: het contactadres (e-mail) komt onder in de voettekst van de pagina te staan: bezoekers kunnen hiermee reageren. Nieuw per juli 2004: als je op websiteniveau bij eigenschappen een contactadres hebt ingevoerd, wordt dit vanzelf op alle nieuwe pagina's overgenomen. Per pagina kun je dit contactadres indien gewenst aanpassen; tonen in navigatie: hier kun je aangeven of deze paginanaam opgenomen moet worden in de navigatie (=aanvinken) of juist niet; geldigheidsdata: pas indien gewenst de geldigheidsdata voor deze pagina aan sluit scherm ‘eigenschappen pagina’ af met OK.
Tabblad "vind & zoek opties" Linksboven in het eigenschappenscherm pagina kun je kiezen voor het tabblad vind &zoek opties. Hierop vind je de volgende functies: z
z
z
z
z
aanvinkoptie waarmee je kunt aangeven of deze pagina al dan niet door externe zoekmachines geindexeerd mag worden; aanvinkoptie waarmee je aan kunt geven of zoekmachines al dan niet de hyperlinks op deze pagina mogen volgen voor indexering; trefwoorden: Hier worden alle trefwoorden gepresenteerd die je bij de modules op deze pagina hebt opgenomen. omschrijving: hier kun je een korte omschrijving opnemen van de inhoud van de pagina. Deze tekstregel wordt dan getoond bij het zoekresultaat. statistieken: via de de knop 'statistieken': kun je per pagina zien hoe vaak deze is geraadpleegd. Lees de toelichting hieronder.
Toelichting statistiekweergave Met een klik op deze knop statistieken opent een nieuw scherm. Hierop zie je een tabel met de bezoekergegevens van deze pagina: z
z
z
z
de bovenste tabel toont: het totaal aantal bezoekers van deze pagina vanaf de start van de telling, opgesplitst naar bezoekers van buiten Fontys en bezoekers vanaf een Fontyslocatie; de tweede tabel toont: het totaal aantal bezoekers van deze pagina per dag van de lopende maand, opgesplitst naar externe bezoekers (niet ingelogden), ingelogde medewerkers en ingelogde studenten; de derde tabel toont: het totaal aantal bezoekers van deze pagina van de vorige maand(en). de optie 'excelblad': Door hier op te klikken wordt een excel-export gemaakt van alle bezoekergegevens van de hele site over de afgelopen maand(en). Deze kun je vervolgens zelf opslaan en naar wens bewerken en/of bewaren voor nadere bezoekanalyse.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
41
Eigenschappen hyperlink Wat doet het? In het scherm eigenschappen link: z
z
moet je een aantal eigenschappen voor deze link zelf invoeren: deze zijn hieronder in vet aangegeven; kun je een aantal eigenschappen naar wens aanpassen.
Hoe werkt het? z z z
selecteer de naam van de hyperlink in het linkerscherm van de Fontys Sitebouwer; kies in menu-> LinkPagina -> eigenschappen (of gebruik je rechtermuisknop) het scherm eigenschappen opent: de standaardeigenschappen worden getoond;
Wat stel je in? z z z
z
z
z
geldigheidsdata: pas indien gewenst de geldigheidsdata voor deze pagina aan; kijkrechten: pas indien gewenst de doelgroep(en) voor deze link aan; url (internetadres): voer hier het gewenste internetadres in van de site waarnaar je direct wilt linken. Je kunt hier ook linken naar een bestand in de bronnenbank (zie uitleg hieronder); tonen in huidig of nieuw scherm: hier kun je aangeven of de site waarnaar je linkt in het huidige scherm of in een nieuw scherm getoond moet worden; met eigen sitenavigatie: als je deze optie kiest wordt de site waarnaar je linkt als onderdeel in jouw eigen site getoond, de vorm en navigatie van jouw site blijft in tact; sluit scherm eigenschappen link af met OK.
Het is ook mogelijk om direct te linken naar een bestand in de bronnenbank. Via het eigenschappenscherm kies je voor --> waarmee je de gewenste bron selecteert.
Lees verder voor eigenschappen module ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
42
Eigenschappen module Wat doet het? In het scherm eigenschappen module: z z
kun je een aantal eigenschappen naar wens aanpassen; moet je een aantal eigenschappen voor deze link zelf invoeren: deze zijn hieronder in vet aangegeven.
Hoe werkt het? z
z
z
selecteer een paginanaam in het linkerscherm van de Fontys Sitebouwer: de modules op die pagina worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer de gewenste module in dit scherm en kies in Sitebouwermenu -> module -> eigenschappen (of gebruik je rechtermuisknop) het scherm eigenschappen opent: de standaardeigenschappen worden getoond;
Nieuw eigenschappenscherm (juli 2004):
Wat stel je in? z z
z
z
geldigheidsdata: pas indien gewenst de geldigheidsdata voor deze pagina aan; doelgroepen (kijkrechten): pas indien gewenst de doelgroep(en) voor deze pagina aan door op het paars vlakje (rechts) te klikken. Meer uitleg doelgroepen; kader en titelbalk instellingen: via de vormgevingsmanager bepaalt de hoofdbeheerder hoe de standaardinstellingen voor alle modules zijn: met of zonder weergave van de moduletitel, met of zonder randen boven/onder en links/rechts. Per juli 2004 is nieuw dat je dit nu per module kunt aanpassen; sluit scherm eigenschappen module af met OK.
Tabblad ' Vind en zoekopties' Middenboven dit scherm zie je het tabblad Vind en zoekopties. Hier kun je de module voorzien van trefwoorden. Deze zogenaamde metagegeven zijn later van invloed op het zoekresultaat. De trefwoorden van alle modules op een pagina worden samen getoond in het scherm eigenschappen pagina.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
43
Doelgroepverfijning Hoe werkt het? | Wil je de doelgroepen weer aanpassen? | Hoe werkt dit in de (presentatie) site zelf? Vanaf medio 2004 is het mogelijk om - aanvullend op de drie hoofddoelgroepen externe bezoekers, studenten en medewerkers een verdere doelgroepverfijning te kiezen. Je kunt daarmee een website, pagina of module exclusief toegankelijk maken voor medewerkers en/of studenten van één of enkele Fontys-instituten of afdelingen. Ook hiervoor werkt de toegang op basis van inloggen met pcn en wachtwoord. Exclusieve toegang ... Als voorbeeld gaan we een website exclusief toegankelijk maken voor de studenten van enkele instituten en voor de medewerkers van enkele instituten en FB-afdelingen. Op dezelfde wijze kun je ook de doelgroepverfijning instellen op pagina- en/of op moduleniveau. Hoe werkt het? z
z z
kies in menu website -> eigenschappen: het scherm eigenschappen opent: de standaardeigenschappen worden getoond; Halverwege het scherm zie je het onderdeel 'Kijkrechten' klik op het veldje met de 3 puntjes, rechts naast de doelgroepen; de drie hoofddoelgroepen zijn nu zichtbaar en standaard aangevinkt:
Hoe stel je doelgroepen in? Hoe maak je de website nu alleen toegankelijk voor medewerkers en/of studenten van enkele specifieke instituten en FB-afdelingen? In principe haal je eerst alle rechten (vinkjes) op hoofddoelgroepniveau weg en vervolgens ken je de rechten exclusief toe aan een of meer subdoelgroepen, door alleen daar het vinkje op aan te zetten. Stapgewijs uitgelegd: z
z
z
haal op het niveau van de hoofddoelgroepen (alle externen, alle medewerkers, alle studenten) de vinkjes helemaal weg; klik op het plusje voor de hoofdgroep medewerkers (of studenten): een alfabetisch overzicht van de Fontys instituten opent. In dit overzicht is ook het Facilitair Bedrijf opgenomen. Voor het gemak wordt dit 'even' als instituut beschouwd, met de afdelingen als onderdelen die je als subdoelgroep kunt selecteren; zet nu alléén bij de naam van de instituten of afdelingen die jij wilt het vinkje op aan. De hoofddoelgroep wordt groen, zodat je weet dat daarbinnen een subgroep is aangevinkt. Rechts zie je een weergave van de door jou geselecteerde subdoelgroepen.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
44
z z
klik op OK om terug te keren naar het eigenschappenscherm van de website; hier is nu meteen zichtbaar voor welke subdoelgroep(en) deze module exclusief bestemd is;
Wil je de doelgroepen weer aanpassen? Open dan opnieuw het eigenschappenscherm en het scherm kijkrechten door op het paarse vlakje te klikken. De eerder door jou ingestelde subdoelgroep(en) is/zijn nu groenl gearceerd. Wijzigingen voer je door, door vinkjes per (sub)doelgroep aan of uit te zetten. Hoe werkt dit in de (presentatie)site zelf? Vanzelfsprekend moet je via het eigenschappenscherm op websiteniveau kiezen voor de 2e of de 3e inlogoptie. Dan wordt er automatisch een inlogknop in of voor opening van de de site getoond. Bij bovengenoemd voorbeeld, krijgen alleen ingelogde studenten van de vermelde hogescholen de betreffende module te zien in de site. Alle andere - ook ingelogde - bezoekers dus niet. Let wel: met versie 1.18 is het overerven van kijkrechten actief geworden. Als je geen afwijkende doelgroep hebt ingesteld, nemen onderliggende pagina's en modules automatisch de kijkrechten over van het bovenliggende niveau. Deze kunnen natuurlijk wel handmatig worden aangepast. Je kiest dan voor de optie 'afwijkend' en klikt op het paarse vierkantje met de stipjes om de doelgroepen voor dit onderdeel in te stellen.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
45
Overerving rechten, contactpersoon etc Contactpersoon: | Kijkrechten (doelgroepen): zie scherm hierboven, ongeveer midden | Beheerrechten
Met overerven wordt bedoeld dat bepaalde instellingen automatisch worden doorgevoerd op onderliggende pagina's en/of modules. Dit overerven is gerealiseerd in versie 1.17 en 1.18 en heeft betrekking op contactpersoon, kijkrechten (doelgroepen) en beheerrechten. Hieronder lichten we de werking per onderdeel toe:
Contactpersoon: zie scherm hierboven, onderaan Het e-mail adres dat je op websiteniveau invult via het scherm eigenschappen, komt op elke nieuwe pagina van de site te staan. Per pagina kun je dit eventueel nog aanpassen. Wil je dit in één keer met terugwerkende kracht voor al je bestaande pagina's regelen? --> stuur dan even een mailtje naar
[email protected]. Kijkrechten (doelgroepen): zie scherm hierboven, ongeveer midden Ook bij kijkrechten is het overerven nu actief. Dat houdt in dat als je voor een pagina of module geen afwijkende doelgroep hebt ingesteld, deze automatisch de kijkrechten overnemen van het bovenliggende niveau (dus van de pagina waarop de module staat, of van de pagina waaronder de subpagina hangt). Deze kijkrechten kunnen natuurlijk wel handmatig worden aangepast. Je kiest dan in het eigenschappenscherm voor de optie 'afwijkend' en klikt op het paarse vierkantje met de stipjes om de doelgroepen voor dit onderdeel in te stellen. Zie ook de uitgebreide informatie over het instellen van kijkrechten. Beheerrechten Na het toekennen van rechten aan een groep op een pagina, worden de rechten automatisch overgeërfd op de onderdelen (modules of subpagina's) die daaronder zijn of worden aangemaakt. Indien gewenst kan de hoofdbeheerder die 'geërfde' rechten wel weer uitzetten. Zie ook de uitgebreide informatie over het instellen van beheerrechten.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
46
Site-navigatie instellen of aanpassen Wat doet het? Met de optie 'Navigatie' bepaal je hoe iemand door de website heen 'wandelt'. Als hoofdbeheerder kun je daarbij uit een aantal varianten kiezen, die dan voor de hele site gelden: z z z z z
geen navigatie; alleen hoofdnavigatie boven (horizontaal); alleen hoofdnavigatie linkerzijde (verticaal); hoofdnavigatie boven en subnavigatie links; diverse 'uitklap'-mogelijkheden voor de diepere niveaus in de structuur.
Hoe werkt het? z z
z
z
kies in menu -> website -> navigatie: de navigatiewizard opent. Hierin doorloop je twee stappen; scherm 1: kies hier voor de gewenste navigatievorm (zie mogelijkheden hierboven)-> je keuze krijgt een rood kader -> Klik op volgende; het tweede scherm verschijnt: hier kun je de diepte van de uitklapmenu's kiezen. Klik op je keuze en ook hier verschijnt een rood kader; klik op voltooien om je navigatiekeuze op te slaan.
Let wel: z
z
de gekozen navigatie wordt op alle webpagina's in je site getoond. Je kunt deze niet bijvoorbeeld voor 1 pagina - uitzetten. Het is wel mogelijk om bepaalde onderdelen (pagina's) niet te laten tonen in de navigatiestructuur. Dit doe je via het eigenschappenscherm van de betreffende pagina of hyperlink (='tonen in navigatie' uitzetten). als hulp voor de gebruiker wordt in elke pagina direct onder de header een zogenaamde linkbare padweergave getoond. Daarmee ziet de gebruiker altijd waar hij zich in de sitestructuur bevindt. Met de links kan hij altijd weer naar een hoger niveau.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
47
Vormgeving Wat doet het? De Fontys Sitebouwer vormgeving bevat een aantal standaardinstellingen op het gebied van kleurgebruik, pagina- opmaakelementen, module-opmaakelementen en tekststijlen, die zonder verdere aanpassing direct gebruikt kunnen worden. Aanpassing van de vormgeving is mogelijk op vele onderdelen. Dit vraagt natuurlijk wat meer tijd en inzicht. Hoe werkt het? z z
selecteer de sitenaam in het linkerscherm; kies in menu -> website -> vormgeving: de vormgevingsmanager opent.
Wat kun je instellen? De vormgevingsmanager bevat de volgende vijf tabbladen, waarmee elk onderdeel ingesteld en bekeken kan worden: z z z z z
kleuren pagina tekststijlen module preview
Belangrijk: Fontys heeft zich verplicht om terdege rekening te houden met alle gehandicapte bezoekers. Houd rekening met deze doelgroep! Lees daarom eerst de informatie over publiceren voor gehandicapten.
Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
48
tabblad Kleuren Kleurthema kiezen | Achtergrond- en tekstkleur | Achtergrondafbeelding | Titelbalk module | Hyperlinks | Mouse-over effect | Knoppen | Opslaan Kleurthema kiezen binnen Fontys huisstijl Het instellen van de kleuren begint met de keuze voor één van de Fontys kleurthema’s groen, geel of paars, onderaan in dit scherm. Vervolgens kun je van ieder onderdeel afzonderlijk de kleur bepalen. Door dit te doen creëer je een eigen thema. ! Let op: Zodra je één van onderstaande instellingen toepast, wijzigt je gekozen thema in een eigen thema. Kies je daarna weer voor één van de Fontys kleurthema’s, dan overschrijf je daarmee al je eigen instellingen. Achtergrond- en tekstkleur: paletkeuze z
z
z z z
kies links bovenaan in dit scherm voor een donker of licht palet voor de achtergrond. De paletkeuze bepaalt welke (contrast) kleuren je verder kunt inzetten voor bijvoorbeeld teksten: bij een donker palet horen lichtere kleuren, bij een licht palet horen donkere kleuren. bepaal de kleur van de genoemde pagina-onderdelen en tekstkleuren door op het vlakje naast ieder element te klikken. per element worden de mogelijke kleuren getoond -> klik op de kleur van je keuze. -> betreffende tekst of paginadeel krijgt de gekozen kleur. je keuze wordt direct zichtbaar in het rechter schermdeel (is het voorbeeldschermpje).
Achtergrondafbeelding z
z
z
zowel in de header als op de pagina zelf kun je eventueel gebruik maken van een achtergrondafbeelding: klik op het vakje achter header of pagina: de bronnenbank wordt geopend -> voeg de gewenste afbeelding in (*); je keuze wordt direct zichtbaar in het rechter schermdeel (is voorbeeldschermpje).
(*) Let op: z
z
Deze afbeelding moet wel eerst in bijvoorbeeld Paint Shop Pro zijn bewerkt tot het juiste formaat en een acceptabele bestandsgrootte (advies is maximaal 75 kb). Houd er daarnaast rekening mee dat afbeeldingen de pagina onnodig traag kunnen maken. zie de diverse headermogelijkheden in Fontys huisstijl.
Titelbalk module z z
z
bepaal de tekstkleur en de achtergrondkleur van de module titelbalk. vink afbeelding/patroon aan als je hiervan gebruik wilt maken in de titelbalk -> de bronnenbank wordt geopend: deze bevat een aantal patroontjes waarvan je gebruik kunt maken. je keuze wordt direct zichtbaar in het rechter schermdeel (is het voorbeeldschermpje).
Hyperlinks z z z
bepaal de kleur van de hyperlinks: geef getoonde en bezochte links ieder een eigen kleur. geef aan of de hyperlinks in de tekst onderstreept weergegeven moeten worden (= aanvinken). je keuze wordt direct zichtbaar in het rechter schermdeel (is het voorbeeldschermpje).
Mouse-over effect Bepaal hier het gewenste effect voor als je met je muis over een link in de navigatie gaat of over een link in de tekst. z
Aanvinken tekst + kleur = de kleur van de tekstlink verandert.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
49
z z z
Aanvinken tekst + box = om de tekstlink wordt een kadertje getoond. Aanvinken navigatie + kleur = de kleur van de navigatielink verandert. Aanvinken navigatie + box = om de navigatielink wordt een kadertje getoond.
Knoppen z
Bepaal de tekstkleur en achtergrondkleur van de knoppen door op het vakje te klikken en een kleur te kiezen.
Opslaan z
klik op OK om al je vormgevingsinstellingen op te slaan.
Nogmaals ter attentie: Elke aanpassing op deze pagina betekent dat je site nu een eigen thema heeft gekregen (als je in eerste instantie had gekozen voor een Fontysthema). Het eigen thema wordt op alle pagina’s in de site toegepast. Dit kun je overigens altijd weer aanpassen. Tip: Lees ook de tips over vormgeving. Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
50
tabblad Pagina Paginabreedte | Zoeken | Padweergave | Inlogstatus | Modulescheiding | Opslaan
Paginabreedte Hierbij is standaard de optie fixed (750 pixels) aangevinkt. Dit is tijdens de opbouw van je site de beste optie. Als je voor de optie relatief kiest, past de schermbreedte zich automatisch aan aan de scherminstelling van de bezoeker. Let wel: bij de keuze voor relatief kan de headerweergave vertekenen. Kies daarom voor een headerkleur die overeenkomt met de kleur van de headerafbeelding. Zoeken Bepaal of en waar je het zoekschermpje in de header wilt plaatsen. Met deze zoekoptie wordt gezocht op trefwoord in jouw site. Let wel: je kunt ook kiezen voor het plaatsen van een zoekmodule in de pagina zelf. Kies dan voor de optie invoegen -> module -> zoeken. Zet de zoekmodule met de lay-out-manager op de juiste plaats in de pagina. Padweergave Onder de header wordt het zogenaamde pad getoond, waarop een bezoeker ziet waar hij zich in de sitestructuur bevindt. Bijvoorbeeld: home : hoofditem1 : subitem1 : subsubitem1. Deze onderdelen zijn gelinkt, zodat een bezoeker altijd weer terug kan naar een hoger niveau. Kies hier voor het gewenste scheidingsteken tussen pad-onderdelen. Inlogstatus Als je de site of delen van de site hebt afgeschermd, hebben bezoekers alleen toegang als zij inloggen met hun pcn en wachtwoord. Door hier vermelden aan te klikken, ziet de bezoeker dat hij is ingelogd. Op elke pagina wordt de vooren achternaam van de ingelogde bezoeker vermeld. Modulescheiding Zowel de horizontale als de verticale afstand tussen de modules op een pagina, kun je hier veranderen: wijzig het aantal pixels en het resultaat wordt direct zichtbaar in het voorbeeldschermpje (rechtsboven). Opslaan Klik op OK om al je veranderingen op te slaan. Let wel: Een aanpassing op deze pagina betekent dat je site nu een eigen thema heeft gekregen (als je in eerste instantie had gekozen voor een Fontysthema). Het eigen thema wordt op alle pagina’s in de site toegepast. Dit kun je overigens altijd weer aanpassen. Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
51
tabblad Tekststijlen Advies lettertype | Punten/ grootte | Nieuw met versie 1.18 | Opslaan In het veld linksboven worden alle mogelijke tekststijlen getoond. Per tekststijl kun je hier voor een consequent gebruik in de hele site: z z
het lettertype bepalen (standaard lettertype is ‘verdana’); de puntgrootte van de tekststijl vastleggen.
Advies lettertype Uit onderzoek blijkt dat het lettertype verdana het meest geschikt is voor beeldscherm-gebruik. Wij adviseren dan ook om dit lettertype in ieder geval te kiezen voor de tekststijlen in de modules. Start met het vastleggen van het standaard-lettertype. Dit is het lettertype (en grootte) dat dan als standaard gebruikt wordt voor tekst in alle module-editors. De opmaak van de tekststijlen lead (b.v. bij nieuws) en nadruk worden hier direct van afgeleid. Lead = standaarlettertype in cursief, Nadruk = standaardlettertype in vet. Punten/ grootte De keuze voor xx-small, x-small etcetera is sterk afhankelijk van het gekozen lettertype. Bekijk het resultaat van je keuze in het voorbeeldschermpje rechtsboven en pas indien nodig de tekstgrootte aan. Nieuw met versie 1.18: Extrastijl 1 en extrastijl 2 hebben nu een groter kleurenpallet. Bekijk de mogelijkheden door in de vormgevingsmanager -> tabblad kleuren een extrastijl te selecteren en op het kleurkeuzevakje (vierkantje met 3 stippen) te klikken. Opslaan Klik op OK om al je vormgevingsinstellingen op te slaan. Let op: Een aanpassing op deze pagina betekent dat je site nu een eigen thema heeft gekregen (als je in eerste instantie had gekozen voor een Fontysthema). Het eigen thema wordt op alle pagina’s in de site toegepast. Dit kun je overigens altijd weer aanpassen. Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
52
tabblad Module Nieuw met 1.18: In dit scherm bepaal je de vormgevingselementen van de modules. Geef aan of je gebruik wilt maken van: z z z
een module titelbalk (is standaard aangevinkt). randen boven/onder en/of links/rechts van de module. een horizontaal lijntje tussen module-onderdelen.
Het resultaat van je keuze is direct zichtbaar in het voorbeeldscherm. Nieuw met 1.18: De module-instellingen die je hier hebt vastgesteld, kun je per module aanpassen via het scherm eigenschappen module. Als je hier bijvoorbeeld hebt ingesteld dat alle modules een titelbalk krijgen, kun je deze titelbalk voor een bepaalde module weer uitzetten als dat wenselijk is. Opslaan Klik op OK om al je vormgevingsinstellingen op te slaan. Let op: Een aanpassing op deze pagina betekent dat je site nu een eigen thema heeft gekregen (als je in eerste instantie had gekozen voor een Fontysthema). Het eigen thema wordt op alle pagina’s in de site toegepast. Dit kun je overigens altijd weer aanpassen. Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
53
tabblad Preview Scherm Met een klik op dit tabblad opent een voorbeeldpagina met de door jou gekozen instellingen. Klik op OK om al je vormgevingsinstellingen op te slaan. De vormgeving van je site heeft nu een eigen thema en wordt op alle pagina’s in de site toegepast. Deze kun je altijd weer aanpassen
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
54
Rechtenbeheer in site Algemene spelregels voor sitebeheer Wat doet dit? Hiermee regelt de hoofdbeheerder de rechten en rollen in de website. De hoofdbeheerder heeft standaard alle sitebeheerrechten en kan beheer- en publiceerrechten op onderdelen toekennen aan andere (sub)beheerders in de site. Er zijn maximaal twee hoofdbeheerders. Met versie 1.18 is het rechtenbeheer sterk vereenvoudigd. De belangrijkste verbeteringen zijn: z
z
rechteninstelling is eenvoudiger: pagina- en modulerechten zijn samengevoegd tot 'content beheren'; rechteninstelling is flexibeler:op elk niveau (site, pagina en module( is de knop 'groepen' beschikbaar voor het toevoegen of wijzigen van beheergroepen en personen.
Algemene spelregels voor sitebeheer
z
z
hoofdbeheer: de beheerrechten op websiteniveau (alles wat met de hele site te maken heeft zoals site-instellingen, vormgeving en navigatie) zijn het expliciete terrein van de hoofdbeheerder. Deze rechten zijn voor de hoofdbeheerder standaard aangevinkt. subbeheer: de hoofdbeheerder kan inhoudsrechten (content beheren) toekennen aan groepen of personen. Subbeheerders of publicisten krijgen deeltaken op pagina- en/of moduleniveau. De optie rechten is voor hen wel zichtbaar maar niet instelbaar (wordt grijs getoond).
Lees verder over: z z
het (vereenvoudigd) aanmaken of wijzigen van beheergroepen en het toekennen van contentrechten op site-, pagina- of moduleniveau
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
55
Groepen Wat doet dit? | Hoe werkt het? Wat doet dit? Via dit scherm maakt de hoofdbeheerder verschillende beheergroepen aan. Het scherm groepen bestaat uit de volgende onderdelen: Hoe werkt het? Vanaf versie 1.18 is het een stuk eenvoudiger om groepen aan te maken en/of personen aan een groep toe te voegen of eruit te verwijderen. Elk rechtenscherm - dus zowel het rechtenscherm op website-, pagina- als op moduleniveau - bevat nu de knop groepen. Deze knop staat onderaan de beheergroepenlijst. Als je al veel groepen hebt ingesteld, kan het zijn dat je even moet scrollen.
z z z z
selecteer de site-, pagina- of modulenaam en klik op je rechtermuisknop; klik op de optie rechten: het rechtenscherm opent; onderaan dit scherm, wordt de knop groepen zichtbaar; klik hierop om het tweede scherm te openen: hier kun je groepen aanmaken en personen in een beheergroep plaatsen.
Wat kun je instellen? Zie de toelichting hieronder.
Het veld groepen (links) Hierin worden de aangemaakte beheergroepen zichtbaar. Het veld beheerders (midden) Na selectie van een beheergroep in het linkerveld, worden hier de namen getoond van de beheerders in deze groep. Pcn-veld: toevoegen/verwijderen z
z
pcn/toevoegen: na selectie van een beheergroep in het linkerveld, kun je hier het pcn invoeren om een beheerder aan deze beheergroep toe te voegen (klik op toevoegen). De naam van de nieuwe beheerder is nu zichtbaar in het veld beheerders; verwijderen: selecteer een beheergroep (linkerveld) of beheerder (rechterveld) en klik op de knop om deze te verwijderen.
Icoontjes onderaan de velden z z z
met het plus-icoon voeg je een beheergroep toe; met het min-icoon verwijder je een beheergroep (na selectie van een groep); met het A-icoon kun je de naam van een groep wijzigen (na selectie van een groep).
OK-knop Met een klik op deze knop ga je terug naar het eerste scherm van rechtenbeheer. Hier kun je per Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
56
beheergroep de verschillende beheerrechten aanvinken en/of aanpassen. Deze rechten gelden dan voor de hele site. Lees verder over het toekennen van rechten op site-, pagina- of moduleniveau.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
57
Contentrechten voor subbeheerders Contentrechten (inhoud) toekennen: | Beheerders met contentrechten mogen | Overerving van rechten Contentrechten (inhoud) toekennen: z
z
z
voor de hele site: als je bij een groep het onderdeel content beheren aanvinkt op websiteniveau kan deze groep op alle pagina's de inhoud van modules beheren. Deze rechten kunnen daar dan ook niet meer uitgezet worden; Actie hoofdbeheerder: open het rechtenscherm op websiteniveau en vink de optie content beheren aan bij deze groep of persoon.
voor een pagina (met eventuele subpagina's): als je een groep of persoon alleen rechten wilt geven op een pagina (met eventuele subpagina's) vink je bij deze groep het onderdeel content beheren aan in het rechtenscherm van de betreffende pagina. De aangevinkte groep mag dan alleen de inhoud van deze pagina (en de eventuele subpagina's) beheren; Actie hoofdbeheerder: open het rechtenscherm op paginaniveau en vink de optie content beheren aan bij deze groep of persoon.
voor een module: als je een groep of persoon alleen rechten wilt geven op een module vink je bij deze persoon of groep het onderdeel content beheren aan in het rechtenscherm van de betreffende module.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
58
Actie hoofdbeheerder: open het rechtenscherm op moduleniveau en vink de optie content beheren aan bij deze groep of persoon.
Beheerders met contentrechten mogen: z
z
op paginaniveau modules invoegen, verwijderen en/of kopiëren en modules invoegen, verwijderen en/of kopiëren; op moduleniveau modules configureren en de inhoud van modules beheren.
Overerving van rechten: Na het toekennen van rechten aan een groep op een pagina, worden de rechten automatisch overgeërfd op de onderdelen (modules of subpagina's) die daaronder zijn of worden aangemaakt. Indien gewenst kan de hoofdbeheerder die geërfde rechten wel weer uitzetten.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
59
Bronnenbank Voor afbeeldingen en bijlagen (bronnen) maak je in Fontys Sitebouwer gebruik van de zogenaamde bronnenbank. Hier beheer je je 'externe' bronnen. De bronnenbank bevat twee tabbladen: z z
het tabblad 'Bijlagen' en het tabblad 'Afbeeldingen'
Vanaf verschillende plekken kun je de bronnenbank aanroepen: z z z
via de menuoptie website -> bronnenbank beheren. vanuit de vormgevingsmanager bij de keuze voor kleuren/afbeelding. vanuit de tekst- en nieuwseditor in de tekstmodule/ nieuwsmodule voor het invoegen van afbeeldingen in je module en bij het linken naar een bijlage vanuit de tekst.
Alle knoppen en nieuwe bewerkmogelijkheden van de bronnenbank worden op de volgende pagina toegelicht.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
60
Uitleg opties bronnenbank Tabbladen | Linkerveld | Categorieën beheren | Rechterveld | Categorieën | Eigenaar | Knop Bewerken | Knop Verwijderen | Knop Toevoegen | Knop 100% of Downloaden | Knop Toepassen | Knop Invoegen Als je de bronnenbank opent via het menu (website -> bronnenbank beheren) verschijnt het volgende bronnenbankscherm. Enkele functies zijn alleen beschikbaar voor de hoofdbeheerder. Onder de afbeelding wordt de werking van alle schermopties toegelicht. Scherm hoofdbeheerder: ->
Scherm (sub)beheerder: ->
Tabbladen Linksboven zie je twee tabbladen: afbeeldingen en bijlagen. Klik op een tab om de aanwezige afbeeldingen respectievelijk de aanwezige bijlagen te zien. Linkerveld In het linkerveld worden mappen (categorieën) getoond, die door hoofdbeheerder zijn opgenomen. Hier zie je ook de map eigen bronnen: alle sitebeheerders hebben automatisch een eigen map, waarin hun bronnen worden geplaatst. Deze persoonlijke map is alleen toegankelijk voor de eigenaar én de hoofdbeheerder. Categorieën beheren Deze functie (en knop) is alleen beschikbaar voor hoofdbeheerders. Via deze knop kan de hoofdbeheerder categorieën in de bronnenbank plaatsen en bewerken. Met versie 1.17 kan de hoofdbeheerder ook submappen aanmaken in de bronnenbank (zie uitleg bronnenbank beheren).
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
61
Rechterveld In het rechterveld midden boven worden de aanwezige bronnen van de gekozen categorie getoond: z z
z
bij afbeeldingen wordt een kleine versie weergegeven (jpg, jpeg, gif); bij bijlagen is een ikoon van de bestandssoort opgenomen (alle officedocumentsoorten en pps, pdf, exe, zipp, mp3, wav, wma, ); elke bron is verder voorzien van: naam, grootte, eigenaar en datum plaatsing.
Categorieën Dit is een aanvinkoptie bij alle categorieën en subcategorieën. Selecteer een bron en vink de gewenste categorie aan: het document wordt nu in deze categorie geplaatst. Let wel: pas na een klik op de knop aanpassen is deze actie uitgevoerd en zichtbaar. Vanaf dat moment is het document voor alle sitebeheerders te gebruiken. Eigenaar Iemand die een bron toevoegt aan de bronnenbank, is automatisch de eigenaar van de bron. Deze bron wordt dan eerst getoond in de eigen map van de eigenaar. Via het uitklapmenu bij 'eigenaar' kun je een andere eigenaar selecteren. Na een klik op de knop toepassen is deze actie uitgevoerd. Knop Bewerken Via deze knop kun je de eigenschappen van een bron aanpassen. Hiermee kun je ook handig en snel een nieuwe versie van een bestaand document uploaden. Zie voor meer uitleg 'bronnenbank beheren'. Knop Verwijderen Met deze knop kun je een bron geheel uit de bronnenbank verwijderen. Selecteer de bron in het veld midden boven en klik op verwijderen. Als er ergens in de site nog gebruik wordt gemaakt van de betreffende bron, verschijnt een melding met de pagina's waarop nog een link staat. Subbeheerders kunnen alleen eigen bronnen verwijderen. Zie voor meer uitleg 'bronnenbank beheren'. Knop Toevoegen (middenrechts) Met de knop toevoegen kun je een nieuwe bron in de bronnenbank plaatsen. Na een klik op deze knop verschijnt een scherm, waarop je een aantal basisgegevens moet invullen en waarin je via de knop 'bladeren' op je computer kunt zoeken naar het bestand dat je wilt gaan plaatsen. Zie voor meer uitleg 'tabblad afbeeldingen' en 'tabblad 'bijlagen'. Knop 100% of Downloaden Na selectie van een bron in het veld midden boven, kun je: z z
in het tabblad afbeeldingen de volledige weergave zien via de 100%-knop; in het tabblad bijlagen het geselecteerde document inzien via de knop downloaden bijlage.
Knop Toepassen Na het aanvinken van een categorie voor een bron of het wijzigen van een broneigenaar moet je altijd eerst op aanpassen klikken om de gewenste verandering door te voeren. Knop Invoegen (rechtsonder) Met de knop invoegen plaats je de bron die je in de bronnenbank hebt geselecteerd (de afbeelding/bijlage) in de pagina. Sluit de bronnenbank via de knop sluiten om terug te keren in de editor. Sluit vervolgens de editor om het resultaat te zien. Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
62
Bronnen beheren Subcategorieën maken | Indelen bronnen in (sub)categorieën | Bron plaatsen in bronnenbank | Bron verwijderen | Tip: | Verbruik quotum bronnenbank Inrichten categorieën en subcategorieën (alleen voor hoofdbeheerders) Voor een overzichtelijk bronbeheer maakt de hoofdbeheerder eerst de gewenste categorieën en eventuele subcategorieën aan: z
z
z
kies in bronnenbank voor Categorieën beheren (knop linksonder in scherm)-> hier kun je (sub) categorieën aanmaken, verwijderen en de naam van een categorie wijzigen; alle aangemaakte categorieën worden getoond en kunnen nu aangevinkt worden bij het toevoegen van een bron. tip: maak een categorie Alles aan en vink deze categorie aan bij elke bron die wordt toegevoegd. Daarmee heb je een totaaloverzicht van alle bronnen die in de bronnenbank zijn geplaatst.
Subcategorieën maken (nieuw met versie 1.17) Om de bronnen overzichtelijker te kunnen rubriceren is het nu ook mogelijk om subcategorieën aan te maken: z z
z
kies voor Categorieën beheren; selecteer de hoofdcategorie (in onderstaand voorbeeld is dat 'Handleiding')waaraan je een subcategorie wilt toevoegen en klik op toevoegen; vul de naam van de subcategorie in (hier: 'Rode handleidingen') en klik op OK: de subcategorie is toegevoegd.
In het hoofdscherm van de bronnenbank worden de subcategorieën dit als volgt zichtbaar:
Indelen bronnen in (sub)categorieën z z z
selecteer de bron die je wilt indelen in het scherm rechtsboven; vink daaronder de (sub)categorie(ën) aan, waar je deze bron wilt onderbrengen; klik vervolgens op toepassen: de bron is nu zichtbaar in deze (subcategorie).
Bron plaatsen in bronnenbank In de bronnenbank kunnen bronnen worden geplaatst voor algemeen gebruik in de site of voor eigen gebruik: z
z
Bron voor eigen gebruik: Bij het toevoegen van een bron aan de bronnenbank wordt deze automatisch in de 'eigen map' van de beheerder geplaatst die de bron toevoegt. Deze bron is dan alleen voor deze beheerder (en de hoofdbeheerder) beschikbaar. Bron voor algemeen gebruik: Als de bron voor alle sitebeheerders beschikbaar moet zijn, neem je de bron op bij een of enkele (sub)categorieën, door deze aan te vinken.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
63
Dit werkt als volgt: z z
z z z z
z
z
kies in de bronnenbank voor het gewenste tabblad bijlagen of afbeeldingen; kies voor Toevoegen en voeg via het eigenschappenscherm (zie voorbeeld) de gewenste bron in: = vul alle velden in en haal het bestand op uit je pc-omgeving via de knop bladeren:
sluit dit eigenschappenscherm met OK om terug te gaan naar het bronnenbankscherm; vink bij Categorieën (weergegeven onder de bronweergave) de gewenste categorie(ën) aan; klik op Toepassen (knop rechtsonder); de bron is nu zowel zichtbaar bij de eigenaar als in de aangevinkte categorie(ën). Alle sitebeheerders kunnen deze bron nu gebruiken; bij het plaatsen van een nieuwe bron, wordt de plaatser automatisch eigenaar van de bron (zie veld middenonder). Deze kan gewijzigd worden, door hierin een andere eigenaar te selecteren en deze handeling af te sluiten met de knop Toepassen; via de knop Bewerken kun je de eigenschappen van de bron aanpassen. Ook het uploaden van een nieuwe versie kan via deze knop. Je kiest dan bij bladeren voor de nieuwste versie van het bestand op je computer. Voordeel is dat opgenomen links naar deze bron meteen de nieuwe versie tonen.
Bron verwijderen Selecteer een bron in het scherm en klik op de knop Verwijderen. Subbeheerders kunnen alleen eigen bronnen verwijderen. Er verschijnt een nieuw schermpje waarin je gevraagd wordt om de verwijderactie te bevestigen. z
z
z
als je hierin op OK klikt wordt de bron volledig uit de bronnenbank verwijderd, dus uit alle categorieën én uit de map van de eigenaar. als er links naar deze bron zijn opgenomen, verschijnt een waarschuwingsscherm. Hierop staat aangegeven waar de bron nog wordt gebruikt. Deze bron kun je pas verwijderen als je eerst alle links naar deze bron hebt verwijderd. Hiermee worden 'dode' links in je site voorkomen. als je de bron alleen uit een categorie wilt verwijderen, is het uitzetten van het vinkje bij de categorie voldoende.
Tip: Lees ook de tip over het handig uploaden van nieuwe versies van een document. Verbruik quotum bronnenbank Per site/instituut is 50 MB beschikbaar voor het plaatsen van bronnen in de bronnenbank (of meer MB als dit met ICT is afgesproken). Bij elk bronbestand wordt de grootte aangegeven. Het totaalverbruik in je bronnenbank is linksonder in het scherm zichtbaar. Zodra je 80% van de 50 MB hebt gebruikt, ontvangt de hoofdbeheerder een e-mail met het verzoek om het quotum te laten verhogen. Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
64
tabblad Afbeeldingen Aandachtspunt | Tips | GIF-bestanden Het plaatsen van een afbeelding in je pagina doe je via de bronnenbank. Dit werkt als volgt: z
z
z z
z z
z z
z
z
z z
selecteer in de Fontys Sitebouwer een tekst- of nieuwsmodule en open deze. Je zit dan in de editor; ga met je cursor naar de gewenste plaats en kies in de editormenubalk de optie Invoegen -> afbeelding invoegen of het icoontje daarvoor; de bronnenbank opent met het tabblad afbeeldingen; kies hier een van de beschikbare afbeeldingen door deze te selecteren (zichtbaar aan rood kader) en klik op de knop 'invoegen': de afbeelding is nu ingevoegd en je bent terug in de editor; of voeg zelf een nieuwe afbeelding toe aan de bronnenbank: ga naar de bronnenbank en klik op de knop 'toevoegen’ (rechts middenboven): een nieuw scherm opent; vul hier de eigenschapvelden in (titel en alt-tekst zijn verplichte velden); haal via de knop Bladeren het bestand op uit je eigen pc-werkomgeving, selecteer het gewenste bestand en klik daar in het schermpje op openen, klik vervolgens in het broneigenschappenscherm op OK; de afbeelding is nu toegevoegd aan de bronnenbank. Hier kun je de afbeelding nog in een categorie plaatsen, door de gewenste categorie aan te vinken; klik vervolgens op de knop 'invoegen' (rechtsonder!) om de afbeelding op de pagina te plaatsen ('in te voegen'); de gekozen afbeelding wordt op de plaats van de cursor in de module geplaatst. sluit de editor met OK en bekijk het resultaat: de afbeelding is ingevoegd.
Aandachtspunt: Met de knop '100%' kun je de afbeelding op ware grootte bekijken. De afbeeldingen kunnen in de editor (s) van de Fontys Sitebouwer groter en kleiner gemaakt worden. Deze werkwijze wordt echter niet aanbevolen! De hoogte- en breedteverhouding is moeilijk beheerbaar en te zware bestanden (met teveel pixels) worden niet lichter door ze hier te verkleinen. Zware bestanden vertragen de opbouw en weergave van de webpagina! Tips: 1. Wil je tekst naast de afbeelding plaatsten? Werk dan met een tabel zonder randen. Plaats bijvoorbeeld de afbeelding in de linkercel en de tekst in de rechtercel. 2. Het is ook mogelijk om de afbeelding links- of rechtslijnend te maken met de icoontjes daarvoor in de menubalk. 3. Wil je je afbeelding in het juiste formaat brengen en wil je zeker weten dat je bestand niet te zwaar wordt en toch een goede kwaliteit heeft? Bewerk je bestand dan eerst via Paint Shop Pro (PSP). Een beknopte uitleg hiervan is opgenomen. GIF-bestanden Het is ook mogelijk om afbeeldingen van GIF-formaat te gebruiken in Sitebouwer. Dit geldt ook voor GIF-animaties ("bewegende plaatjes"). Omdat er nog steeds een licentie nodig is voor het bewerken (verkleinen/vergroten) van GIF-bestanden, worden afbeeldingen niet zonder meer verkleind weergegeven in de bronnenbank. Daarvoor in de plaats zie je naast GIF-afbeeldingen een korte beschrijving. Een klik op de 100%-knop is voldoende om de afbeelding op ware grootte te bekijken. Zie ook tips. Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
65
Intro Paint Shop Pro Afbeelding openen | Resolutie aanpassen | Afbeelding bewerken | Grootte aanpassen | Afbeelding bewaren
Er zijn diverse programma's om met behoud van kwaliteit de bestandsgrootte van een afbeelding te beperken. Voor het bewerken van afbeeldingen (grootte, beeldaanpassing en resolutie) kun je bijvoorbeeld Paint Shop Pro (PSP) gebruiken. Deze applicatie is via ICT-services op je Fontys werkplek verkrijgbaar. Het bestandsformaat van afbeeldingen voor Sitebouwer moet JPG of GIF zijn. Hieronder volgt een korte instructie om met PSP-plaatjes geschikt te maken -als JPG bestand - voor plaatsing op je website. Afbeelding openen Dit kan door: z
z
de afbeelding te kopiëren (bijvoorbeeld vanaf een internetpagina): - plaats de cursor op de afbeelding en klik op je rechtermuisknop; - kies hier voor kopiëren en ga naar PSP; - kies in PSP voor plakken: PSP-menu: Bewerken > Plakken als nieuwe afbeelding of Menu: Bewerken > Plakken > Als nieuwe afbeelding / Als nieuwe laag of door een bestaand bestand te openen in psp: kies Menu > Bestand > Openen.
Resolutie aanpassen De standaard schermresolutie is 72 dpi. Deze resolutie kun je als volgt aanpassen: Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
66
PSP-menu: Afbeelding > Formaat wijzigen... > Ware grootte/afdrukgrootte > Resolutie z
z
Bepaal hoe groot (hoeveel pixels) de uiteindelijke afbeelding moet worden voor de site. In dit geval bij het plaatje voor de header is dat 750 x 85 pixels. Neem bij voorkeur in dit stadium nog een iets grotere maat, zodat je straks na de eventuele bewerking de definitieve uitsnede (formaat) nog kan bepalen/bijstellen. PSP-menu: Afbeelding > Formaat wijzigen... > Pixelgrootte klik na je instelling op OK
Afbeelding bewerken Vervolgens kun je de afbeelding verder bewerken in PSP. Het voert te ver om dieper in te gaan op alle bewerkingsmogelijkheden die PSP kent. De volgende sites bieden meer informatie: z z z z
http://www.graphicsbypati.com/psptutorials/beginner/hourglass.htm - een oefening met kleuren en vullingen; http://www.psplinks.com - een site met een enorme collectie PSP tutorials gerangschikt op onderwerp; http://www.psptoybox.com/tuts/tutorials.html - nog een verzameling cursussen; Daarnaast beschikt PSP zelf over een uitgebreide Helpfunctie die vaak al de gewenste oplossing biedt.
Grootte aanpassen Als de afbeelding klaar is, kan het zijn dat deze nog te groot (of te klein) is. Streef ernaar om het plaatje de exacte afmeting te geven die het straks in je site ook moet hebben. Verkleinen (en vergroten) in de site betekent namelijk niet dat de bestandsgrootte ook meeverkleint (een plaatje van 75 KB blijft 75 KB ondanks verkleining in de editor). Vergroten in de site leidt vaak tot beeldkwaliteitsverlies. De afbeeldingsgrootte die we hier nastreven is 750x85 pixels (headerplaatje). Je kunt in PSP op 3 manieren de grootte wijzigen: z
Grootte aanpassen: PSP-menu: Afbeelding > Formaat wijzigen... > Pixelgrootte: Hier kunnen we de totale grootte van het plaatje aanpassen: het plaatje wordt dus vergroot of verkleind (let op kwaliteitsverlies bij al te grote verkleiningen maar vooral bij vergrotingen). Gebruik bij vergroten altijd de instelling bikubisch in het dialoogvenster
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
67
z
z
'Formaat wijzigen' onder 'Methode'. Andersom, bij verkleinen van vooral fotorealistische afbeeldingen, de instelling 'bilineair'. 'Bijsnijden' naar selectie: Eerst maak je een selectie door de 'Bijsnijden'-knop te kiezen en het gedeelte van de afbeelding te selecteren dat je wilt overhouden. Vervolgens bevestig je dit door met de linkermuisknop te dubbelklikken in de afbeelding. Andere mogelijkheden voor bijsnijden: - Meteen dubbelklikken op de 'bijsnijden'-knop. In het dialoogvenster kun je vervolgens het selectiegebied aangeven. - Na het maken van de selectie: PSP-menu: Afbeelding > Bijsnijden. Je ziet nu dat alles wat buiten de selectie viel is "weggeknipt". Canvas aanpassen: Hier kun je het aantal pixels dat beschikbaar is vergroten of verkleinen, door in het venster nieuwe waardes in te vullen. PSP-menu: Afbeelding > Doekgrootte > Afmetingen
Opmerking: Na het aanpassen van het formaat kan een afbeelding vaak worden verbeterd door het filter Verscherpen toe te passen, PSP-menu: Effecten > Verscherpen.
De afbeelding is nu klaar om te bewaren. Afbeelding bewaren Voordat je de afbeelding bewaart als webplaatje is het aan te raden om de afbeelding ook als .psp plaatje (= Paint Shop Pro bestandsformaat) te bewaren. Alle lagen blijven intact en kunnen zo later nog opnieuw bewerkt worden. Bewaar de afbeelding vervolgens als JPEG (JPG). Andere bestandsformaten worden op dit moment nog niet ondersteund in de Sitebouwer. PSP-menu: Bestand > Exporteren > JPEGoptimalisatie. In dit venster kun je instellen hoeveel compressie er toegepast moet worden. Hoe hoger de compressie waarde, des te kleiner het plaatje in omvang(KB) wordt. Aan de linkerkant zie je het origineel, aan de rechterkant het uiteindelijke resultaat. Zo kun je in de gaten houden of het uiteindelijke plaatje er naar jouw idee goed genoeg uitziet. Ben je tevreden, klik dan op Ok en bewaar het plaatje door het een naam te geven en in de gewenste map te plaatsen. Opmerking: een JPG opnieuw bewaren als JPG (het origineel is al een JPG, bijv. omdat je het van internet geplukt hebt) heeft tot gevolg dat er opnieuw een compressie wordt uitgevoerd op het plaatje, en dus opnieuw kwaliteitsverlies. Vaak is er geen andere mogelijkheid. Laat de compressiewaarde in dit geval dan zo laag mogelijk. Je plaatje staat nu gereed om opgenomen te worden in de bronnenbank van je site. Zie daarvoor de uitleg op 'tabblad afbeeldingen'.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
68
tabblad Bijlage Tips: Het toevoegen van een bijlage in je site doe je via de bronnenbank. Dit werkt als volgt: z
z
z z
z z
z z
z
z
z z
selecteer in de Fontys Sitebouwer een tekst- of nieuwsmodule en open deze. Je zit dan in de editor; selecteer het tekstdeel waaraan je de bijlage wilt toevoegen en kies in de editor menubalk voor de optie hyperlink -> bijlage; de bronnenbank opent met het tabblad bijlagen; kies hier een van de beschikbare documenten en klik op 'invoegen': de link naar de bijlage is nu opgenomen en je bent terug in de editor. of voeg zelf een nieuw document toe aan de bronnenbank; klik dan op de knop 'toevoegen’ (rechts middenboven) en een nieuw scherm opent: dit is het bron-eigenschappenscherm:
vul hier de eigenschapsvelden van het document in (titel, omschrijving, auteur); haal via de knop Bladeren het bestand op uit je eigen pc-werkomgeving, selecteer het gewenste bestand en klik in het schermpje op openen, en vervolgens in het broneigenschappenscherm op OK; de bijlage is nu toegevoegd aan de bronnenbank. Hier kun je de bijlage nog in een categorie plaatsen, door de gewenste categorie aan te vinken; klik vervolgens op de knop 'invoegen' (rechtsonder!) om de bijlage als link aan de geselecteerde tekst te hangen ('in te voegen'); je bent nu weer in de teksteditor en het tekstdeel met link is nu onderstreept; sluit de editor met OK en bekijk het resultaat: de link naar de bijlage is opgenomen.
Knop 'Downloaden bijlage' Op het tabblad Bijlagen, vind je aan de rechterkant de knop downloaden bijlage. Als je een bestand in de bronnenbank selecteert en op deze knop klikt, wordt het betreffende bestand meteen geopend. Soorten bijlagen In de bronnenbank kun je documenten (bijlagen) opslaan van verschillende soorten bestanden: Word, txt, Excel, Acces, exe, ppt, pps, PDF, mp3, wav, wma, eps, zipp etc. Tips: z
z
PDF We adviseren nadrukkelijk om voor grote documenten PDF-bestanden te gebruiken. PDF heeft minder opslagcapaciteit nodig, is beter te beveiligen en door de gebruiker snel te openen in een standaard reader of browser, zoals Acrobat Reader en Internet Explorer. Alle bestandsformaten zijn eenvoudig om te zetten naar een goede beeldschermweergave in PDF-formaat. PPS Ook powerpointpresentaties zijn vaak zeer zwaar. Een goed alternatief daarvoor is het bestandsformaat pps. Dit formaat wordt toegevoegd als je kiest voor 'opslaan als Powerpointvoorstelling', zoals hieronder is weergegeven:
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
69
Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
70
pdf-bestanden Wat is PDF? Portable Document Format (PDF) is een veel gebruikte standaard voor de distributie en uitwisseling van elektronische documenten. PDF maakt gebruik van een universele bestandsindeling waarmee de opmaak (lettertypen, afbeeldingen en lay-out) van het brondocument behouden blijft, ongeacht het programma of het platform waarmee het document werd gemaakt. Een PDF-bestand is als het ware een elektronische fotokopie van een file. PDF-bestanden zien er op alle computersystemen identiek uit. Of je nu onder windows, linux of unix werkt, je kunt toch hetzelfde bestandsformaat lezen. Dit laatste maakte het formaat uiteraard populair op het internet: het is niet nodig verschillende versies van eenzelfde document op een website te plaatsen. Meer en meer documenten worden dan ook in PDF-formaat aangeboden. PDF-bestand lezen Om PDF-files te lezen en te printen is een PDF-reader nodig. Adobe Reader is een gratis programma waarmee je bestanden in PDF kunt weergeven en afdrukken. Wanneer Adobe Reader geïnstalleerd is zal de reader opgestart worden bij het aanklikken van een PDF-bestand. Bij de meeste moderne browsers zullen PDF-files geopend worden binnen het browser-window, wanneer je op een link naar een PDF-document klikt. Als dit niet lukt, klik dan met de rechtermuisknop op de link naar het PDF-bestand, selecteer vervolgens Save Link Target As en geef de plek aan waar je het bestand op je computer wilt opslaan. Nadat je het bestand hebt opgeslagen kun je het vervolgens openen met Adobe Reader. Voor het omzetten van bestanden naar PDF kun je Adobe Arcobat Reader niet gebruiken zoals de naam al doet vermoeden is dit programma alleen geschikt om PDF-bestanden te lezen. Leverancier Acrobat biedt wel software voor het produceren en bewerken van PDFbestanden, maar daar moet je voor betalen. Bestand omzetten naar PDF Via je ICT-contactpersoon is het mogelijk om het programma Adobe Acrobat op je Fontys werkplek te laten installeren. Met dit programma kun je vrij eenvoudig rechtstreeks PDFbestanden maken Via de website van Surfnet is ook het programma PDFCreator te downloaden. Zie instructie. PDFCreator kan echter alleen postscript-files (met extensie .prn of .ps) omzetten naar PDFformaat. Dit betekent dat je het bestand dat je wilt omzetten naar PDF (het bronbestand) eerst moet omzetten naar een postscript-file. Veel printers maken gebruik van postscriptformaat, zodat je meestal je standaard printer-software kunt gebruiken om het bronbestand om te zetten naar een postscript-file.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
71
Headers Via het tabblad Afbeeldingen heb je toegang tot diverse headers. Deze header plaats je op je site met de optie Vormgeving uit het menu Website. Er zijn verschillende headers beschikbaar: z z z z
Nederlandstalig, Engelstalig of Duitstalig; diverse kleuren; diverse patronen en soorten Fontyslogo's; maar wel allemaal voorzien van het identiteitselement (de vin).
Overzicht headers instituten, algemeen (hogescholen), Engelstalig, Duitstalig. Voor alle duidelijkheid het merkenbeleid in het kort: 1. Voor een Fontysinstituut geldt dat altijd het Fontys-logo in combinatie met de instituutsnaam gebruikt moet worden. 2. Voor projecten en afdelingen die niet aan een instituut verbonden zijn geldt dat het Fontys Hogescholen-logo gebruikt moet worden.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
72
Standaard headers instituten Fontys Hogescholen | Fontys University | Fontys Fachhochschule
Deze headers worden altijd toegepast in combinatie met een instituutsnaam (rechts naast het logo). De ins is in te stellen bij de 'eigenschappen' van de website, die bij het spinnenweb-icoontje staat. Uitvoering 1 Paarse Fontysheader met lijnstructuur
Uitvoering 2 Paarse Fontysheader met rasterstructuur
Uitvoering 3 Gele Fontysheader met lijnstructuur
Uitvoering 4 Gele Fontysheader met puntraster
Uitvoering 5 Groene Fontysheader met lijnstructuur
Uitvoering 6 Groene Fontysheader met puntraster
Zie ook de headers met daarop: z
Fontys Hogescholen;
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
73
Standaard headers Fontys Hogescholen Fontys (voor instituten) | Fontys University | Fontys Fachhochschule
De headers zijn gemaakt voor instituutsoverstijgende projecten of voor algemene informatie. Deze afbeelding nooit gebruiken in combinatie met een instituutsomschrijving (rechts naast het logo). Uitvoering 1 Paarse header Fontys Hogescholen met lijnstructuur
Uitvoering 2 Paarse header Fontys Hogescholen met puntstructuur
Uitvoering 3 Gele header Fontys Hogescholen met lijnstructuur
Uitvoering 4 Gele header Fontys Hogescholen met puntstructuur
Uitvoering 5 Groene header Fontys Hogescholen met lijnstructuur
Uitvoering 6 Groene header Fontys Hogescholen met puntstructuur
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
74
Zie ook de headers met daarop: z z z
Fontys (voor instituten) Fontys University Fontys Fachhochschule
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
75
Standaard headers Fontys Duitstalig Fontys (voor instituten) | Fontys University | Fontys Hogescholen
De headers zijn gemaakt voor Duitstalige websites. Deze afbeelding nooit gebruiken in combinatie met ee instituutsomschrijving (rechts naast het logo). Uitvoering 1 Paarse header met lijnstructuur
Uitvoering 2 Paarse header met puntstructuur
Uitvoering 3 Gele header met lijnstructuur
Uitvoering 4 Gele header met puntstructuur
Uitvoering 5 Groene header met lijnstructuur
Uitvoering 6 Groene header met puntstructuur
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
76
Zie ook de headers met daarop: z z z
Fontys (voor instituten) Fontys University Fontys Hogescholen
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
77
Standaardheaders Fontys Engelstalig Fontys (voor instituten) | Fontys Fachhochschule | Fontys Hogescholen
De headers zijn gemaakt voor Engelstalige websites. Deze afbeelding nooit gebruiken in combinatie met e instituutsomschrijving (rechts naast het logo). Uitvoering 1 Paarse header met lijnstructuur
Uitvoering 2 Paarse header met puntstructuur
Uitvoering 3 Gele header met lijnstructuur
Uitvoering 4 Gele header met puntstructuur
Uitvoering 5 Groene header met lijnstructuur
Uitvoering 6 Groene header met puntstructuur
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
78
Zie ook de headers met daarop: z z z
Fontys (voor instituten) Fontys Fachhochschule Fontys Hogescholen
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
79
Prullenmand Wat doet dit? Onderdelen, die je verwijdert, komen in de Prullenmand'terecht. Het gaat hierbij om pagina's (en eventueel onderliggende pagina's) en/of modules. Verwijderde onderdelen kun je later - vanuit deze prullenmand - geheel of gedeeltelijk terugplaatsen. Op de oorspronkelijke plek of ergens anders. Heel handig dus bij grote wijzigingen in je site. Let op: De prullenmand werkt niet voor afbeeldingen en bijlagen. Hiervoor heb je de bronnenbank tot je beschikking! Hoe werkt het? z z
verwijder een module of een pagina (met eventueel onderliggende pagina's) en/of modules. ga in het menu Website naar de optie Prullenmand.
Rechten Hoofdbeheerders hebben standaard recht op de prullenmand-functie. Via het scherm rechtenbeheer kunnen andere beheerders ook rechten krijgen. Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
80
Tabblad Pagina Wat doet het? In het tabblad Pagina heb je de mogelijkheid om verwijderde pagina's: z z z
op de oude plek terug te zetten op een nieuwe plek te plaatsen definitief te verwijderen
Let op: Dit geldt niet alleen voor de geselecteerde pagina, maar ook voor onderliggende pagina's en de modules die op deze pagina geplaatst zijn (indien van toepassing)!
Hoe werkt het? z z z
ga in het menu Website naar de optie Prullenmand; selecteer de pagina (of een subpagina); kies voor de gewenste optie: oude plaats, nieuwe plaats of verwijderen.
Ook is het mogelijk om alle pagina's tegelijk te verwijderen met de optie Prullenmand pagina's leegmaken. Let wel: De optie Op oude plek terugzetten is alleen mogelijk als de pagina die je wilt terugzetten op het hoogste niveau staat van het deel (pagina's met subpagina's) dat je wilt terugzetten. Voor onderliggende pagina's is dit dus niet mogelijk. Lees verder over tabblad Module ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
81
tabblad Module Wat doet het? In het tabblad Module heb je de mogelijkheid om verwijderde modules: z z
op de (een) gewenste plek terug te zetten; definitief te verwijderen.
Hoe werkt het terugplaatsen van een module? z z z z z
ga in het menu Website naar de optie Prullenmand; kies daar het tabblad module; selecteer de module en kies voor de optie: Op oude plek terugzetten; de sitestructuur verschijnt: selecteer de pagina waarop je deze module wilt terugplaatsen de module wordt uit de prullenmand op deze pagina gezet
Als je kiest voor de optie verwijderen wordt de module definitief uit de bronnenbank verwijderd.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
82
Uitleg bij elk moduletype Het publiceren van de inhoud... dat is waar het uiteindelijk allemaal om gaat. De Fontys Sitebouwer biedt daarvoor vier moduletypen (en een optionele module): z z z z z z
tekst: voor het publiceren van tekst, afbeeldingen etc.; prikbord: voor het inrichten van een digitaal mededelingen-, vraag/aanbod-platform; formulier: voor het samenstellen of opnemen van een formulier; nieuws: voor het publiceren van nieuwsberichten; forum: discussieplatform (optioneel, niet opgenomen in norm) banner: blikvanger voor achterliggende informatie
Elk moduletype beschikt over een eigen: z
z
module configuratie wizard: waarmee je stapsgewijs de vorm en inrichting van deze specifieke module kunt bepalen. Lees meer over tekstmodule configureren ... module content editor: ofwel een tekstverwerkingsprogramma, waarmee je de inhoud in de module kunt publiceren of bewerken. Lees meer over de teksteditor (module openen ... = publiceren).
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
83
Tekstmodule module configuratie wizard | module content editor: Het publiceren van de inhoud... dat is waar het uiteindelijk allemaal om gaat. Met de tekstmodule kun je eenvoudig teksten publiceren. De tekstmodule beschikt over enkele opmaakmogelijkheden, diverse hyperlinkopties en de mogelijkheid om tabellen en afbeeldingen in de tekst te plaatsen. Bij het werken met de tekstmodule zijn 2 bewerkopties van belang: z
z
module configuratie wizard: waarmee je stapsgewijs de vorm en inrichting van deze specifieke module kunt bepalen. Lees meer over tekstmodule configureren ... module content editor: ofwel een tekstverwerkingsprogramma, waarmee je de inhoud in de module kunt publiceren of bewerken. Lees meer over de teksteditor (module openen ... = publiceren)
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
84
Configureren tekstmodule Wat doet dit? Via configureren bepaal je stapsgewijs de vorm en inrichting van elke tekstmodule afzonderlijk. Hoe werkt het? z z z z
selecteer in het linkerscherm een paginanaam: de op deze pagina aanwezige modules worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer hier de gewenste tekstmodule; kies voor module in het Sitebouwermenu (of gebruik je rechtermuisknop) -> kies voor configureren -> de configuratiewizard van de tekstmodule opent; doorloop nu de drie stappen: klik na elke stap op volgende en sluit de laatste stap altijd (3) af met voltooien.
De drie stappen (schermen) toegelicht ... 1. linken naar een bestaande tekstmodule: Als je dat wenst, kun je in dit scherm direct linken naar de inhoud van een al bestaande module in je site -> vink dan deze optie aan en selecteer in het eerste veldje de modulenaam waarnaar je wilt linken; Wil je hier geen gebruik van maken, ga dan direct naar stap 2 door op volgende te klikken; 2. stijlen: Vink de opmaakstijlen aan, waarvan je gebruik wilt maken in deze module en 'Index': geef hier aan of (en welke) index-items (ankers) je bovenaan de (tekst)module wilt laten weergeven en klik op volgende; 3. overzicht: Controleer de instellingen voor deze module en klik na goedkeuring op voltooien: de instellingen zijn geconfigureerd en worden opgeslagen.
Lees verder voor tekst publiceren (=openen) ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
85
Publiceren in tekstmodule Hoe werkt dit? z z z
selecteer in het linkerscherm een pagina: de op deze pagina aanwezige modules worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer hier de gewenste module -> kies module via Sitebouwermenu (of gebruik je rechtermuisknop) -> kies openen: de teksteditor opent.
Wat doet het? De mogelijkheden van de Sitebouwer teksteditor zijn vergelijkbaar met die van het Fontys Publiceersysteem. In grote lijnen kun je hiermee: z
z
z
z
teksten rechtstreeks intypen of kopiëren vanuit b.v. een Word-bestand. Bij het kopiëren worden tabelopmaak, hyperlinks, opmaakstijlen vet en cursiefwel wél meegekopieerd. Andere opmaakelementen worden er - met behulp van een zogenaamd style-sheet uitgefilterd; opmaakstijlen gebruiken: de hoofdbeheerder bepaalt bij de vormgeving (tab tekststijlen) de weergave van de opmaakstijlen, bij module configureren (stap 2) bepaal je welke stijlen in deze module mogelijk zijn; een aantal Windows-functionaliteiten onder de bekende icoontjes gebruiken: knippen, plakken en kopiëren, ongedaan maken, tabel invoegen en opsommingen maken (bolletjes en nummers); de volgende opties in de menubalk benutten: Bewerken, Invoegen, Tabel en Hyperlink. Lees meer over opname hyperlinks...
Tips ! De webeditor werkt het beste als je eerst ‘platte’ tekst invoert (typt of kopieert). Deze kun je dan vervolgens met de opties in de editorwerkbalk voorzien van de gewenste opmaak, hyperlinks etc. ! Invoegen afbeelding: hiermee open je de bronnenbank van je site. Lees hiervoor de uitleg over de werking van de bronnenbank. Lees ook de informatie over de vernieuwde editor (medio 2004).
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
86
Uitleg opnemen hyperlinks Internet | E-mail | Bereikbaarheidsgids | Pagina | Plattegron | Bijlage | Hyperlink bewerken
Wat doet dit? De optie hyperlink in de tekst- en nieuwseditor biedt allerlei mogelijkheden om via een link gebruik te maken van al bestaande informatie. Hoe werkt het? z z
selecteer een woord, naam of tekstdeel in de editor; kies in het editormenu voor hyperlink en selecteer dan één van de volgende mogelijkheden:
Soort hyperlink
Werking
Internet
-
E-mail
- opent nieuw scherm = voor invoer e-mail adres; - ok-knop is pas actief als adres met @ is ingevoerd; - klik op OK en de link naar dit e-mail adres is ingevoegd.
opent nieuw scherm: typ internetadres in; knop preview -> laat zien: is dit het juiste adres? link tonen in nieuw venster -> voor link naar andere site; link tonen in huidig venster -> voor link binnen eigen site; klik op OK en de link is toegevoegd.
Bereikbaarheidsgids - opent nieuw scherm = Bereikbaarheidsgids - voer - indien nog nodig - achternaam of naam organisatieonderdeel in en klik op zoeken; - de resultaten verschijnen -> klik op de gewenste naam van de persoon of het organistatie-onderdeel in de Bereikbaarheidsgids; - het scherm sluit automatisch en de link naar deze persoon of dit onderdeel is opgenomen. NB: Met deze link opent de gebruiker in je site een pop-up scherm, waarin alleen de primaire bereikbaarheidsgegevens van deze persoon worden getoond. Pagina
- opent nieuw scherm: dit is de structuur van je site; - selecteer hierin de gewenste pagina voor de link; - link tonen …: hier kies je doorgaans voor huidig venster omdat je linkt naar een onderdeel in je eigen site; - klik op OK om de link in te voegen.
Plattegron
- opent nieuw scherm = Fontys plattegronden; - selecteer de gewenste locatie; - link tonen in huidig venster = de geselecteerde plattegrond wordt volledig getoond binnen de opmaak van jouw site; - link tonen in nieuw venster = nieuw browser-venster opent met gekozen plattegrond in FontysOnline; - klik op OK om de link in te voegen.
Bijlage
- opent nieuw scherm = bronnenbank/ tab bijlagen; - selecteer een bijlage in de bronnenbank of voeg eerst een nieuwe bijlage toe aan de bronnenbank, om deze vervolgens te kunnen invoegen in je site. Lees ook de uitleg bij de bronnenbank ... - klik op OK om de link naar deze bijlage op te nemen. Tip 1: werk zoveel mogelijk met PDF-bestanden; Tip 2: vermeld in je site wat de inhoud en grootte is van het bestand waarnaar je linkt: gebruiker kan dan kiezen om dit al of niet te
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
87
openen. Hyperlink bewerken
- selecteer de link door met je cursor in het gelinkte (onderstreepte) woord of plaatje te gaan staan - kies in de optie Hyperlink voor bewerken om de link aan te passen Je hoeft niet het hele woord of plaatje e selecteren: "in" de link gaan staan is voldoende.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
88
Vernieuwde editor 2004 Wat is veranderd?
Hoe werkt het?
Vet en cursief worden niet meer weggefilterd bij het kopiëren van een tekst uit b.v. Word.
De al toegevoegde opmaakstijlen Cursief (I) en Vet (B) worden gewoon omgezet naar de opmaakstijlen in de teksteditor. Je hoeft deze nu niet meer opnieuw in te voegen;
De breedte van het editveld is meer 'wysiwyg' (what you see is what you get).
In de editor wordt nu de ware breedte van de tekstmodule getoond. Bij een tweekolomsopmaak bijvoorbeeld, is ook de editorbreedte veel smaller dan bij een eenkoloms opmaak;
De menubalk van de editor is uitgebreid met enkele functies (vergelijkbaar met Word): Icoontjes voor bold (B) en cursief (I) zijn beschikbaar
selecteer een tekstdeel en klik op een van de icoontjes om de tekst vet of cursief te maken;
Evenals icoontjes voor centreren, links- of rechtslijnend maken van tekst of afbeelding
Tekst en afbeeldingen kunnen links- of rechtslijnend gemaakt worden. Centreren is alleen mogelijk bij tekstdelen.
de tabeleditor is uitgebreid Twee tabelfuncties: opmaak en inhoud
Welke optie kies je?
Bij de keuze voor invoegen tabel verschijnt een nieuw schermp tabel invoegen. Hier kun je kiezen uit twee soorten tabelfuncties: opmaaktabel en weergeven inhoud.
Kies de optie opmaak als je de tabel alleen gebruikt voor een mooiere pagina lay-out.
Dit onderscheid - opmaaktabel of inhoudtabel -is van belang voor een goede weergave van tabellen aan b.v. de tekstbrowsers waarmee slechtzienden een site bezoeken.
Kies de optie weergegeven inhoud als je tekstuele inhoud geordend wil weergeven in kolommen en/of rijen. Bij deze keuze vink je één of beide suboptie(kolom-
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
89
en/of rijhoofden) aan. Deze worden automatisch Bold weergegeven in de presentatie van de tabel. Door zorgvuldig met deze keuze om te gaan, kan Fontys steeds beter voldoen aan de Drempels Weg-eisen voor toegankelijke websites;
De totale tabelbreedte wordt automatisch aangepast aan de breedte van de module.
De tabel heeft automatisch de maximale breedte die de tekstmodule op de pagina kan innemen. Cellen worden groter of kleiner afhankelijk van de tekst die je invoert. Let wel: te grote afbeeldingen kunnen de tabel nog steeds vervormen: zorg dus dat je afbeelding van te voren bewerkt is tot het juiste formaat van een cel.
De tabel heeft voortaan een eigen snelmenu.
door op je rechtermuisknop te klikken als je in de tabel aan het werk bent, opent het tabel snelmenu met alle tabel bewerkopties.
Nieuw per juli 2004: Scherm tabeleigenschappen
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
Open dit scherm via het tabelmenu of via je rechtermuisknop. Je kunt nu de breedte van de kolommen wijzigen en vastzetten door de randen naar links of naar rechts te verplaatsen met je muis. Tekst in de cellen wordt dan automatisch afgebroken.
90
Automatisch page-up knopje plaatsen bij de stijl voor indexkopjes:
In te stellen via de configuratiemanager per tekstmodule (stap 2) of voor alle tekstmodules via de website -> instellingen > standaardinstellingen nieuwe modules.
Twee extra opmaakstijlen (extra stijl 1 en extra stijl 2):
Voorbeelden:
z z
z
benoem in de vormgevingsmanager (tab tekststijlen) het extrastijl 1 lettertype, de grootte én de kleur van de 2 extra stijlen; extrastijl 2 vink via website -> instellingen -> standaardinstellingen nieuwe tekstmodules -> stap 2 aan dat deze stijlen in alle tekstmodules gebruikt mogen worden. Kies bij stap 3 voor doorvoeren op bestaande modules. (of als je dit niet wilt, voer deze handelingen dan per tekstmodule door via de configuratie); de 2 extra-stijlen zijn nu beschikbaar via het uitklapschermpje in de teksteditor.
NB: het gebruik van 'tab' in de tabel om naar volgende cel te gaan is helaas niet mogelijk. Dit conflicteert met de andere functies van de tab-toets in de browser.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
91
Formulierenmodule configureren: Het publiceren van de inhoud ... dat is waar het uiteindelijk allemaal om gaat. Met de formuliermodule kun je enkele standaard formulieren gebruiken of zelf een formulier samenstellen. De formuliermodule heeft 2 belangrijke bewerkopties:
z
z
configureren: Waarmee je stapsgewijs de samenstelling van het formulier kunt bepalen. Lees meer over formulieren configureren ... openen: De optie waarmee je de binnengekomen formulieren kunt verwerken. Lees meer over formulieren bewerken/beheren ...(module openen = beheren)
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
92
Configureren formulier Formulieren maken | Gegevens verwerken | Een formulier maken: hoe werkt dat? | Stap 1 | Stap 2 | Stap 3 | Stap 4 | Stap 5 Wat kan het? Met de formulierenmodule realiseer je interactiemogelijkheden in je site: de gebruiker wordt gevraagd /uitgedaagd om te reageren. Formulieren maken Met de Fontys Sitebouwer formulierenmodule kun je allerlei soorten formulieren in je site plaatsen. Standaard biedt Sitebouwer drie voorbeeldformulieren (templates). Deze kun je als basis gebruiken en naar wens aanpassen of uitbreiden. Ook een geheel eigen formulier inrichten is mogelijk. Gegevens verwerken De gegevens die door de gebruiker in een formulier in de site worden ingevuld (de data), worden automatisch in de Fontys Sitebouwer database opgeslagen. Met de formulierenmodule kunnen deze data vervolgens als asci- of xml-bestand geëxporteerd worden. Je kunt deze dan in bijvoorbeeld acces, exel, spps of op andere wijze bewerken. ! Het bewerken/verwerken van de data uit de formulieren vindt dus buiten de Fontys Sitebouwer plaats. Dataverwerking vraagt specifieke kennis en inzicht Het maken van een goed formulier (goede vragenlijst) en het verwerken van de gegevens die gebruikers op het formulier hebben ingevuld, vraagt meer kennis van en inzicht in vraagformulering en gegevensverwerking. Deze uitleg beperkt zich puur tot de mogelijkheden en werking van de formulierenmodule zelf. Een formulier maken: hoe werkt dat? z
z z
z
selecteer in het linkerscherm een pagina: de op deze pagina aanwezige modules worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer hier de gewenste formulierenmodule; kies module in het Sitebouwermenu of via je rechtermuisknop en vervolgens configureren: de configuratiewizard van het formulier opent; doorloop nu de vijf stappen: klik na elke stap op volgende en sluit de laatste stap altijd af met voltooien.
Stap 1 Twee instellingsmogelijkheden: z z
z
icoonkeuze = nog niet actief; linken naar een bestaande module: deze optie gebruik je alleen als je al een formulier in je site hebt ingericht en dit ingerichte formulier hier wilt hergebruiken. Actie: vink deze optie aan en selecteer in het veld daaronder de titel van de formuliermodule waarnaar je de link wilt leggen. wil je geen gebruik maken van deze opties, ga dan door naar stap 2 door op volgende te klikken;
Stap 2 Instelling teksten ontvangstbevestiging Gebruikers die een formulier in de site invullen, krijgen na een klik op de knop ok altijd een scherm met een ontvangstbevestiging te zien. Het is ook mogelijk om een automatische e-mail bevestiging te sturen naar de formulierinvuller. Voor beide opties kun je nu zelf de tekst instellen:
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
93
z
z
z
wil je dat de formulierinvuller een automatische ontvangstbevestiging ontvangt per e-mail? Vink dan de keuzeoptie in dit scherm aan; Als je dit aanvinkt, wordt er altijd een verplicht veld in je formulier geplaatst, waarop de gebruiker een e-mailadres moet invullen; in de regel onderwerp van het e-mailbericht wordt standaard de titel van het formulier getoond, je kunt de tekst voor de onderwerpregel naar wens aanpassen; daaronder staan de drie tekstdelen van de ontvangstbevestiging die je eveneens zelf kunt aanpassen (afzonderlijk voor de ontvangstbevestiging per e-mail en voor de beeldschermtekst).
Stap 3 Inrichten formulier/gebruik van aanwezige voorbeeldformulieren z
z
z
z
z
klik in het (nog lege) scherm bij stap 3 op de knop aanpassen (links onderaan): hiermee open je de formuliereditor, waarmee je naar eigen keuze een formulier kunt inrichten of kunt kiezen voor een bestaande formuliertemplate; eigen formulier: je kunt meteen beginnen met het naar keuze invoegen, wijzigen of verwijderen van formulierenitems in een leeg (en later ook in een bestaand) formulier; gebruik van een voorbeeldformulier: klik in het editormenu op de optie template en vervolgens op openen -> dit opent een scherm met een viertal voorbeeld formuliersoorten: aanmeldformulier, evaluatie, reactie en leeg formulier; kies hieruit een formuliersoort: het gekozen formulier krijgt een rood kadertje en het voorbeeld wordt zichtbaar in het rechterscherm; klik onder het rechterscherm op openen om het gekozen voorbeeldformulier in de formuliereditor te openen. Je kunt het formulier hier verder naar eigen wens aanpassen (items veranderen, toevoegen en verwijderen).
Werken in de formuliereditor: z
als je in een bestaand formulier een formulier-item selecteert, krijgt dit een rood kader: kies in het editormenu voor de optie veld of gebruik je rechtermuisknop, kies vervolgens voor eigenschappen. Afhankelijk van het soort item kun je in dit eigenschappenscherm de tekst en
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
94
instellingen van elk formulier-item bepalen; z
z
voor het invoegen van de diverse formulieritems kun je gebruik maken van de menubalk in de formuliereneditor of de icoontjes aan de linkerzijde van het scherm. De werking en instellingsopties van alle verschillende formulier-items is in een apart overzicht uitgewerkt; klik op volgende om naar stap 4 te gaan;
Stap 4 E-mail, annoniem ontvangen en eenmalig invullen per pcn z
z
z
z
optie E-mail: wil je als beheerder van elk ingevuld formulier ook een e-mail ontvangen? Vink dan hier de optie e-mail aan en voer daaronder het gewenste e-mailadres in. Toelichting: dit is niet per se nodig. De gegevens die door de gebruiker in het formulier in de site worden ingevuld (de data), worden automatisch in de Fontys Sitebouwer database opgeslagen. Via de optie module -> openen kun je de data bewerken (zie uitleg hieronder); anoniem ontvangen: aanvinken van deze optie maakt het mogelijk om ook een anonieme enquête af te nemen (de naam wordt dan niet zichtbaar). Let wel: dit kan niet in combinatie met het versturen van een ontvangsbevestiging naar de invuller: daarvoor moet de invuller immers een e-mailadres opgeven en dit conflicteert met de anonimiteit; eenmalig invullen per pcn: als je dit aanvinkt kan per pcn maar een keer een formulier worden ingevuld. Bij een tweede poging krijgt gebruiker een melding of hij zijn vorige formulier wil overschrijven; klik op volgende;
Stap 5 Overzicht formulierinstellingen Alle formulierinstellingen worden getoond: controleer of de instellingen voor dit formulier juist zijn en klik na goedkeuring op Voltooien: de formulierinstellingen zijn geconfigureerd en het formulier is klaar. Tip: test altijd zelf even of het formulier naar wens werkt. Lees meer over formulier beheren ... Via de optie module -> openen open je de beheeromgeving van de formulierenrespons: de data van alle binnengekomen formulieren worden hier opgeslagen om vervolgens te kunnen bewerken.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
95
Beheren van de formulierenmodule Data formulieren Exporteren | Werkwijze met Excel 2002 of 2003 | Tip
Wat kun je ermee? De gegevens die door de gebruiker in een formulier in je site worden ingevuld (de data), worden automatisch in de Fontys Sitebouwer database opgeslagen. Met de formulierenmodule kunnen deze data vervolgens als asci- of xml-bestand geëxporteerd worden. Je kunt deze dan in bijvoorbeeld acces, excel, spps of op andere wijze bewerken. ! Het bewerken/verwerken van de data uit de formulieren vindt dus buiten de Fontys Sitebouwer plaats. Dataverwerking vraagt specifieke kennis en inzicht Het maken van een goed formulier (goede vragenlijst) en het verwerken van de gegevens die gebruikers op het formulier hebben ingevuld, vraagt meer kennis van en inzicht in vraagformulering en gegevensverwerking. Deze uitleg beperkt zich puur tot de mogelijkheden en werking van de formulierenmodule zelf. Formulierrespons verwerken hoe werkt het? (formuliermodule openen= ingevulde formulieren beheren) z z z
selecteer in het linkerscherm een pagina: de op deze pagina aanwezige modules worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer hier de gewenste formulierenmodule -> kies in het Fontys Sitebouwermenu module-> openen (kan ook met rechtermuisknop): het formulierenbeheer opent; in dit scherm worden alle binnengekomen formulieren getoond. Deze kun je hier afzonderlijk of per selectie bewerken. Het editor-menu bevat daarvoor de volgende opties (via menu-items en icoontjes): - selecteer een binnengekomen formulier: klik op rechtermuisknop en kies voor -> openen, afdrukken, exporteren of verwijderen; - bewerken alle formulieren tegelijk: kies in menu voor optie bewerken -> alles selecteren, alles de-selecteren en selectie omkeren; - kies na het maken van een selectie (per bericht of selectie) voor: printen of exporteren. De data van de ingevulde formulieren kunnen worden geëxporteerd in asci-formaat of xml-formaat.
Data formulieren Exporteren De binnengekomen formulierreacties – ofwel formulierresponses - kunnen als XML of ASCII geëxporteerd worden. Beide bestandsformaten worden door de meeste MS-Officepakketten geaccepteerd. Ook SPPS of andere statistische verwerkingsprogramma’s kunnen hier goed mee omgaan. Bij keuze voor ASCII z
z z
selecteer de gewenste formuliermodule in het scherm rechtsboven en kies via het Sitebouwermenu voor module -> openen of gebruik hiervoor je rechtermuisknop: het formulierenbeheer opent; selecteer de gewenste formulierreacties (één, enkele, alles); kies voor opslaan als ASCII en het volgende scherm verschijnt:
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
96
z
z z z
z z
kies hier voor Dit bestand op schijf opslaan, waarmee onderstaand dialoogvenster wordt geopend. Hier kun je aangeven op welke plek je de geëxporteerde formuliergegevens wilt opslaan. Bij ASCII-export kiest Windows automatisch voor het formaat 'csv' (= Comma Separated Value ... of te wel door komma gescheiden data)
klik in dit scherm op Opslaan: het bestand wordt gedownload; als dit is voltooid, start dan MS-Excel, kies voor bestand Openen: de geëxporteerde formulierdata worden geopend in Excel; kies in de Excel menubalk de optie Opmaak -> Auto-opmaak -> Eenvoudig: daarmee krijgt elke kolom in Excel de breedte die deze nodig heeft om de data in de kolom goed te kunnen lezen; sla het document vervolgens op als een xls-bestand door te kiezen voor opslaan als een van de Excel -werkmap formaten; Werkwijze met Excel 2002 of 2003 Een hogere versie Excel toont een vreemd bestand waarin alle data 'aan elkaar lijken te staan'. Volg in dat geval na het opslaan van het bestand, de instructies in bijgevoegde Word-uitleg.
Bij keuze voor XML Dit werkt hetzelfde als hierboven is omschreven bij ASCII-export, alleen kies je nu bij exporteren voor het formaat XML. Ook hierbij kies je voor Bestand opslaan op schijf, waarna Windows automatisch het pakket opent waarin het XML-bestand leesbaar wordt weergegeven:
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
97
De weergave van XML is anders dan in Excel. XML is een 'open' standaard , waarmee de data voorzien wordt van de juiste labels. XML is daarom vooral handig als de data van de formulieren in een andere database moeten worden ingelezen. Tip Geef de formulier-items bij invoer duidelijke (en functionele) veldnamen en sleutels (veldwaarden). Je hebt daarvan profijt als je de data exporteert: de veldnamen worden hier weergegeven als kolomnamen en de sleutels als veldwaarden. NB: je kunt geen komma's opnemen in de sleutelvelden.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
98
Gebruik van formulier-items Verplichte velden* | ontvangstadres | "A"/ tekst | Vakje "AB"/ Invoerveld | Radiobuttons | Checkboxes | Uitklaplijst | Lijst | Lijntje | Lijntje met halve pijl | Paperclip-symbool | OK Elk formulier-item wordt in de tabel hieronder toegelicht. Verplichte velden* Bij veel formulieritems kun je aanvinken of deze door gebruikers verplicht moeten worden ingevuld. Vink je deze optie aan, houd dan rekening met het volgende: z z z
het verplicht in te vullen veld wordt in het formulier geel; als een gebruiker zo'n verplicht veld niet invult, wordt de OK-knop niet actief; neem daarom altijd een * op bij zo'n verplicht veld, en vermeld onderaan een toelichting, bijvoorbeeld: 'bij velden die voorzien zijn van een * is invullen noodzakelijk voordat je op OK kunt klikken.
Item en werking:
Actie bij Eigenschappen:
Gebruiker kan in site:
Veld e-mail ontvangstadres
-/Dit item wordt automatisch in het formulier geplaatst, als je bij formulierconfiguratie stap 2 hebt gekozen voor het versturen van een email ontvangstbevestiging aan de gebruiker.
Als gebruiker is ingelogd, wordt hier automatisch het juiste e-mailadres ingevuld. Bij externe bezoekers is dit veld dan geel: invullen is verplicht om de OK-knop actief te laten worden.
Tip: neem hierbij een *. "A"/ tekst = plaatst een tekstdeel in het formulier;
Kies/vul in: - een opmaakstijl - en voer de tekst in van dit item.
Tekst (titel, vraag, uitleg) lezen;
Vakje "AB"/ Invoerveld = plaatst een invoerveld in het formulier, voor naar keuze: - tekst - pcn - naam - e-mailadres
Kies/vul in: - veldtype (tekst, PCN, naam of e-mailadres)
Bij keuze tekst kan de gebruiker hier naar wens een tekst invoeren.
Radiobuttons = plaatst radiobuttons (bolletjes om aan te vinken) in het formulier
Kies/ vul in: Eén van de opties aanvinken - labelnaam (= single select) om keuze - gewenst aantal radiobuttons kenbaar te maken; - opmaak - vul de gewenste tekst in bij elke radiobutton - idem bij sleutelveld - bepaal eventueel de optie die standaard aangevinkt moet zijn (= de default)
Als je kiest voor tekstinvoer, bepaal je vervolgens: - de veldgrootte (aantal regels, karakters) - of het veld een eventuele scrolbar krijgt - welke labelnaam (= de te tonen naam bij item) - of dit onderdeel verplicht moet worden ingevuld Tip: neem hierbij een * + uitleg op als je de optie verplicht aanvinkt.
Bij keuze voor PCN, naam of e-mailadres, worden deze gegevens automatisch ingevuld als de gebruiker een ingelogde student of medewerkers is.
Sleutelveld = wordt automatisch gevuld met de cijfers 1, 2, 3 etc. Je kunt hier zelf ook tekst invoeren. De inhoud van het sleutelveld van een radiobutton zie je terug als je kiest voor 'exporteren'. Gebruik van een komma is niet toegestaan in het sleutelveld. Tip: - klik op bewerken item als je onderdelen uit de lijst in volgorde wilt aanpassen of als je een onderdeel wilt verwijderen. Checkboxes
Kies/vul in:
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
Meerdere opties aanvinken 99
= plaatst aanvinkopties - labelnaam (vierkantjes) in het - gewenst aantal checkboxes formulier; - opmaak - vul de gewenste tekst in bij elke checkbox - idem bij sleutelveld - bepaal eventueel de optie die standaard aangevinkt moet zijn (=default)
(= multi select) om keuze kenbaar te maken;
Sleutelveld = zie uitleg bij radiobuttons. Tip: - neem hierbij een * + uitleg op als je de optie verplicht aanvinkt; - klik op bewerken item als je onderdelen uit de lijst in volgorde wilt aanpassen of als je een onderdeel wilt verwijderen. Uitklaplijst = plaatst een dropdown-lijst (uitklapmenu) in het formulier;
Kies/vul in: - labelnaam - aantal keuze-items en geef elk item een naam. - bepaal de optie die standaard zichtbaar moet zijn, dit kan ook een witregel zijn (=default)
Het gewenste item in de lijst selecteren om keuze kenbaar te maken;
Sleutelveld = zie uitleg bij radiobuttons. Extra lijstopties: De lijstoptie beschikt nu over enkele automatisch gevulde lijsten (zogenaamde comboboxen): - alle Fontys instituten - afdelingen Facilitair Bedrijf - combinatielijst instituten en afdelingen FB Na keuze voor een van deze lijsten, kun je nog onderdelen bewerken: items verwijderen en toevoegen. Na bewerking wordt de lijst opgeslagen als eigen (standaard) lijst. Tip: klik op bewerken item als je onderdelen uit de lijst in volgorde wilt aanpassen of als je een onderdeel wilt verwijderen. Lijst = plaatst een volledige lijst in het formulier;
Kies/vul in: - labelnaam - bepaal het aantal keuze-items in de lijst - bepaal hoeveel items daarvan direct zichtbaar moeten zijn (ook een witregel is mogelijk) - geef ook aan of mensen één of meer opties mogen kiezen. - voorzie elk item van een naam - idem met sleutelveld
Het gewenste item (single select) of de gewenste items (multi select) in de lijst selecteren om keuze kenbaar te maken;
Sleutelveld = zie uitleg bij radiobuttons. Tip: klik op bewerken item als je onderdelen uit de lijst in volgorde wilt aanpassen of als je een onderdeel wilt verwijderen. Lijntje = plaatst horizontale lijn in het formulier;
Is beperkte opmaakoptie om b.v. vragen onderling van elkaar te scheiden, het formulier op te delen etc.
-/-
Lijntje met halve pijl
Met een klik op dit item voeg je een witregel in.
-/-
Paperclip-symbool
Kies/vul in:
Gebruiker kan via 'bladeren'
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
100
= plaatst een veld + bladerknop in je formulier voor het meezenden van een bestand (zie voorbeelscherm hieronder)
- bepaal de maximale grootte van het mee te een bestand op halen van zijn sturen bestand (standaard is 1 MB) -> pc en als bijlage meesturen vermeld dit ook in je formulier voor de met het formulier gebruiker.
OK = plaatst een knop in het formulier: tekst en functie kun je zelf bepalen; ‘
Kies/vul in: - bepaal de naam van deze knop - bepaal de functie: Verstuur (formulier wordt naar Sitebouwer database verstuurd) of Wis (formulier wordt leeggemaakt).
Let wel: -als je deze optie gebruikt, kies dan als beheerder bij stap 4 ook altijd voor Ik wil van elk ingevuld formulier een e-mail ontvangen. Het meegestuurde bestand komt daar dan binnen. Dit bestand wordt niet in de database opgeslagen. Op knop klikken om het ingevulde formulier te versturen of te wissen;
Lees verder voor formulier beheren ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
101
Nieuwsmodule configureren: | module content editor Het publiceren van de inhoud... dat is waar het uiteindelijk allemaal om gaat. Met de nieuwsmodule kun je nieuwsartikelen publiceren en bijvoorbeeld via een aanklikbaar titeloverzicht aanbieden aan de lezers. De nieuwsmodule beschikt over 2 belangrijke bewerkopties:
z
z
configureren: Waarmee je stapsgewijs de vorm en inrichting van deze specifieke module kunt bepalen. Lees meer over nieuwsmodule configureren ... module content editor: Ofwel een tekstverwerkingsprogramma, waarmee je de inhoud in de module kunt publiceren of bewerken. Lees meer over nieuws publiceren (openen = publiceren)
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
102
Configureren nieuwsmodule Wat doet dit? Via configureren bepaal je stapsgewijs de vorm en inrichting van een nieuwsmodule. Hoe werkt het? z z z z
selecteer in het linkerscherm een paginanaam: de op deze pagina aanwezige modules worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer hier de gewenste nieuwsmodule; kies voor module in het Sitebouwermenu (of gebruik je rechtermuisknop) -> kies voor configureren -> de configuratiewizard van de tekstmodule opent; doorloop nu de twee stappen: sluit de laatste stap altijd af met voltooien.
De twee stappen (schermen) toegelicht ... Stap 1: Hier heb je drie instellingingsmogelijkheden: z z
z
z
Icoonkeuze voor deze module: deze is nog niet actief; Starten met een Sneak Preview: Als je deze optie aanvinkt, kies je ervoor om in deze webpagina eerst enkele nieuwstitels te tonen, als een soort vooraankondiging. Vergelijk de vacaturevermelding op de FontysOnline startpagina. Klikt gebruiker hier een titel aan: dan verschijnt dit nieuwsbericht op de volledige nieuwspagina met daarin alle nieuwsartikelen. Actie: = vink sneak preview aan en geef daarbij aan hoeveel titels je wilt tonen in de sneak preview. Lead tonen onder titel: Je kunt in de sneak preview ook - direct onder de titel -enkele tekstregels uit het betreffende nieuwsartikel laten tonen. Actie: = Vink hier dan de optie lead tonen aan en geef het aantal karakters aan dat onder de titel getoond mag worden. Linken naar een bestaande module: Deze optie gebruik je als je al een nieuwsmodule in je site hebt ingericht en de inhoud van deze module ook hier wilt tonen. Actie: = vink deze optie aan en selecteer in het veld daaronder de titel van de nieuwsmodule waarnaar je de link wilt leggen.
Wil je geen gebruik maken van bovenstaande opties, ga dan direct door naar stap 2 door op volgende te klikken. Stap 2: Hier zie je een overzicht van de instellingen voor deze nieuwsmodule. Controleer of deze juist zijn en klik na goedkeuring op voltooien: de instellingen zijn nu geconfigureerd. Lees meer over nieuws publiceren ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
103
Nieuws publiceren Wat doet het? Met de nieuwseditor kun je nieuwsartikelen publiceren en eventueel in de gewenste volgorde presenteren in je site. Per artikel bepaal je wanneer en hoe lang dit artikel getoond mag worden (publicatie van-tot). De nieuwseditor werkt net iets anders dan de teksteditor: in een nieuwsmodule kun je namelijk steeds nieuwe nieuwsartikelen plaatsen (en oude laten 'verdwijnen'). Het publiceerdeel van de nieuwsmodule bestaat daarom uit twee onderdelen: z
z
de nieuwseditor, waarin je de titels van alle nieuwsberichten te zien krijgt en waarin je deze gegevens (auteur, datum etc.) van elk artikel kunt invoeren; de teksteditor, waarmee je de tekst van elk afzonderlijk nieuwsbericht kunt maken of bewerken.
Hoe werkt het? z
z
z
selecteer in linkerscherm een pagina: de op deze pagina aanwezige modules worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer hier de gewenste nieuwsmodule -> kies in het Fontys Sitebouwer menu voor module -> openen (kan ook met rechtermuisknop): de nieuwseditor opent; met de nieuwseditor kun je vervolgens: A: nieuwe artikelen aanmaken en B: bestaande artikelen bewerken.
A. Een nieuw nieuwsartikel maken in de nieuwseditor: z z
z
z
open de nieuwsmodule zoals hierboven omschreven; kies in menubalk van de nieuwseditor voor nieuwsitem-> nieuw: - het eigenschappenvenster voor dit nieuwsartikel verschijnt - vul hier de titel en de auteur van dit artikel in en geef de publicatietijd (geldig van-tot) aan; - bepaal eventueel de prioriteit van dit artikel: bij de keuze voor zeer hoog of hoog wordt dit artikel bovenaan de lijst met nieuwsartikelen getoond. - klik op OK als je alles hebt ingevuld; de titel van dit artikel wordt nu getoond in de nieuwseditor. Als je deze titel selecteert, komt er een rood kader omheen; kies voor de optie openen (dubbelklikken op dit item, gebruik rechtermuisknop of menu-icoontje) -> de teksteditor wordt geopend: - maak of bewerk het artikel (intypen of kopiëren): zie ook de opties voor hyperlinks zoals omschreven bij de teksteditor; - klik op OK als het nieuwsartikel klaar is: de teksteditor sluit en het nieuwsartikel wordt getoond in de nieuwseditor. -> klik ook daar op OK: het nieuwsartikel is gepubliceerd.
B. Een bestaand nieuwsartikel bewerken in de nieuwseditor: z z
z
z
z
z
open een nieuwsmodule zoals hierboven omschreven; selecteer in de nieuwseditor het artikel dat je wil gaan bewerken: een rood kader wordt om het geselecteerde artikel geplaatst; inhoud nieuwsartikel bewerken: dubbelklik, gebruik rechtermuisknop of de menu-icoontjes om de teksteditor te openen -> de tekst van het artikel kan bewerkt worden; eigenschappen aanpassen: dubbelklik, gebruik rechtermuisknop of de menu-icoontjes om de eigenschappen van dit artikel aan te passen -> scherm eigenschappen van dit nieuwsartikel verschijnt (werking zoals hiervoor) toegelicht); verwijderen: als je hierop klikt wordt het artikel uit deze nieuwsmodule verwijderd. (NB: dit kan dan niet meer worden teruggezet); klik op OK om de nieuwseditor af te sluiten en de bewerking op te slaan.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
104
Prikbordmodule De inrichting van een Prikbordmodule heeft vooral betrekking op het vastleggen van de mogelijkheden in deze module (met andere woorden het configureren). Een prikbord is immers een middel voor vraag-enaanbod, waarvoor gebruikers zelf de inhoud moeten gaan leveren. En dit kan pas als het prikbord op de site staat. Als beheerder leg je met de prikbord configuratiewizard eerst vast: z z z
waar je de module in wilt zetten (op welke pagina); welke categorieën het prikbord precies bevat; wie er gebruik mogen maken van het prikbord en dergelijke.
Lees meer over prikbord configureren... Daarnaast kun je de geplaatste berichten ook beheren. Lees daarvoor de uitleg bij prikbord openen ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
105
Configureren prikbordmodule Stap 1 | Stap 2 | Stap 3 | Stap 4 | Stap 5 en stap 6 | Stap 7 Hoe werkt dat? Het configureren van een prikbordmodule werkt als volgt: z
z
z
selecteer in het linkerscherm een pagina: de op deze pagina aanwezige modules worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer hier de gewenste prikbordmodule en kies in het Sitebouwermenu module -> configureren (kan ook met de rechtermuisknop) -> de configuratiewizard opent; doorloop de acht stappen: klik na elke stap op volgende en sluit de laatste stap (8) altijd af met voltooien.
De acht stappen toegelicht (wat doet dit?): Stap 1 Enkele instellingsmogelijkheden: z z
z
z
Icoonkeuze voor deze module: deze is nog niet actief; Starten met een Sneak Preview: Als je deze optie aanvinkt, kies je ervoor om in deze webpagina eerst enkele prikbordtitels te tonen, als een soort vooraankondiging. Vergelijk de vacaturevermelding op de FontysOnline startpagina. Klikt een gebruiker hier een titel aan: dan verschijnt dit prikbord-item op de volledige prikbordpagina met daarin alle berichten. Actie: = vink sneak preview aan en geef daarbij aan hoeveel titels je wilt tonen in de sneak preview. Linken naar een bestaande module: deze optie gebruik je als je al een prikbordmodule in je site hebt ingericht en de inhoud van deze module wilt hergebruiken. Actie: = vink deze optie aan en selecteer in het veld daaronder de titel van de prikbordmodule waarnaar je de link wilt leggen. klik op volgende voor de volgende stap;
Stap 2 Hier kun je de volgende zaken instellen: z
z
z
zwarte lijst: Om te voorkomen dat mensen het prikbord gebruiken voor oneigenlijke doelen, kun je een zogenaamde zwarte lijst opstellen. Hierin plaats je bijvoorbeeld scheldwoorden, seksueel getinte woorden, discriminerende woorden etc. (is actie in prikbord openen). Als je deze optie hier aanvinkt, worden berichten met 'foute' woorden geweigerd. e-mail service: Het prikbord beschikt over een abonneermogelijkheid. Gebruikers kunnen dan aangeven of zij een e-mail willen ontvangen als er een bericht van een bepaalde categorie wordt aangemeld. Vink deze optie aan als je deze automatische e-mail mogelijkheid wilt aanbieden in dit prikbord; klik op volgende;
Stap 3 Hier kun je de volgende vormgevingszaken instellen: z
z z z
z
aantal berichten per pagina: hier kun je instellen hoeveel berichten er op een pagina getoond mogen worden; berichten verwijderen: hier kun je instellen hoe lang een bericht in het prikbord getoond wordt; klik op volgende; bladermethode: hier kun je aangeven op welke wijze een bezoeker door de aanwezige berichten ‘bladert’; klik op volgende;
Stap 4 Hierin leg je de berichttypen en berichtvelden vast: z
type berichten: Vink de gewenste soort(en) berichten aan (Te koop, Gevraagd, Mededeling);
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
106
z
z
z
standaardvelden: De velden titel, tekst(bericht) en e-mailadres zijn verplicht. Dat wil zeggen dat een bezoeker deze altijd moet invullen bij het plaatsen van een prikbordbericht. Dit is nodig voor het verwerken van reacties op het prikbordbericht; extra velden/ verplicht j/n: Als beheerder kun je zelf velden aan het prikbord toevoegen, die de bezoeker kan invullen bij het plaatsen van een bericht. Denk bijvoorbeeld aan een veld telefoonnummer of lesgroep. Actie =: klik op de knop toevoegen in dit scherm: er opent een subschermpje waarin je de naam kunt invoeren en waarbij je kunt aanvinken of dit een - voor de berichtplaatser - verplicht invulveld wordt. klik op volgende;
Stap 5 en stap 6 Hier kun je de categoriën (stap5 ) en eventuele waarden per categorie (stap 6) van je prikbord instellen: z
z
z z
klik op de knop Toevoegen: een nieuw schermpje opent waarin je de gewenste categorie (b.v. ‘vervoermiddelen’ en ‘huisraad’) invult. Ook hier kun je aangeven of een categorie voor de gebruiker verplicht is of niet (aanvinkoptie); per categorie kun je vervolgens de eventuele waarden (= stap 6) aangeven (b.v. bij de categorie 'vervoermiddelen', geef je de 'waarden': auto's, fietsen en motoren aan als waarden); herhaal deze actie tot alle gewenste berichtcategoriën met eventuele waarden zijn ingevoerd. klik op volgende;
Stap 7 De laatste stap toont de overzichtspagina. Hier worden alle prikbordinstellingen worden getoond. Controleer of deze juist zijn en klik na goedkeuring op voltooien. Het prikbord is nu ingericht (geconfigureerd) en wordt opgeslagen. Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
107
Prikbordmodule openen Toelichting per tabblad
Wat doet dit? Het beheer van een prikbordmodule is eigenlijk de 'prikbordredactie': je beheert hier de berichten die gebruikers in het prikbord hebben geplaatst. Hoe werkt het? z z z
selecteer in het linkerscherm een pagina: de op deze pagina aanwezige modules worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer hier de gewenste prikbordmodule -> kies in het Sitebouwermenu de optie module -> openen (kan ook met rechtermuisknop) -> de prikbordredactie opent; deze bevat drie tabbladen waarmee je geplaatste berichten kunt bewerken.
Toelichting per tabblad Tabblad 1 - Berichten De in dit prikbord geplaatste berichten worden getoond. Je kunt hierin: z z z z
zien hoeveel berichten in dit prikbord zijn geplaatst = aantal resultaten aan onderkant scherm; berichten zoeken = zoekoptie bovenin scherm; berichten selecteren en verwijderen = knop Verwijderen achter elk bericht; sluit het tabblad om de bewerkingen op te slaan;
Tabblad 2 - Zwarte lijst Hiermee kun je de zwarte lijst van dit prikbord samenstellen of aanpassen: z z z
plaats trefwoorden één voor één op deze lijst met de knop 'toevoegen'; e-mail adressen van personen kunnen aan de lijst worden toegevoegd of verwijderd; sluit het tabblad om de bewerkingen op te slaan;
Tabblad 3 - E-mail service Gebruikers kunnen zich aanmelden voor een e-mail abonnement: zij ontvangen dan automatisch een e-mail als er een bericht in dit prikbord wordt geplaatst, dat voldoet aan de door hen opgegeven criteria. z
z
de aanmelding voor deze service is pas definitief als een gebruiker zijn aanmelding per e-mail heeft bevestigd. Dit tabblad toont de bevestigde aanvragen en de niet-bevestigde aanvragen. Je kunt deze indien nodig verwijderen; dluit het tabblad om bewerkingen op te slaan.
Zie ook prikbord configureren ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
108
Forummodule Met de forummodule kun je één of meer discussiegroepen inrichten voor verschillende doelgroepen en doeleinden. De forummodule is ontwikkeld voor de Mediatheken en is inmiddels ook beschikbaar voor anderen. Stuur een e-mail naar
[email protected] als je ook in jouw site een forummodule wilt inrichten. Let wel: De forummodule is nog niet helemaal naar wens. Je kunt dus nog 'onlogische' zaken tegen komen. Aanpassingen zullen eind 2004 of 2005 worden doorgevoerd. Om een forum te kunnen gebruiken moet je de module eerst op een pagina in je site plaatsen. Daarna leg je vast wat de mogelijkheden van het forum zijn (met andere woorden ‘configureren’). Als beheerder bepaal je de volgende onderdelen: z z z
welke rubrieken het forum precies bevat; wie er discussielijnen mogen starten; wie er mogen reageren.
Lees meer over forum configureren... Daarnaast kun je de geplaatste discussielijnen ook beheren. Lees daarvoor de uitleg bij forum beheren...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
109
Nieuw forum plaatsen Het plaatsen van een forummodule werkt als volgt: z z z
selecteer in het linkerscherm de pagina waar je de forummodule wilt plaatsen kies voor Invoegen -> Module ->Forum; geef de module een naam.
Het forum is nu op de pagina geplaatst. Je kunt het nu gaan configureren. Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
110
Configureren forummodule Wat doet het? Via configureren bepaal je stapsgewijs de vorm en inrichting van elke forummodule afzonderlijk. Hoe werkt het? z z z z
selecteer in het linkerscherm een paginanaam: de op deze pagina aanwezige modules worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer hier de gewenste forummodule; kies voor module in het Sitebouwermenu (of gebruik je rechtermuisknop) -> kies voor configureren -> de configuratiewizard van de forummodule opent; doorloop nu de vijf stappen: klik na elke stap op volgende en sluit de laatste stap altijd (5) af met voltooien.
De vijf stappen (schermen) toegelicht ... Stap 1: Algemene instellingen z z
z
Icoonkeuze voor deze module: deze is nog niet actief; Starten met een Sneak Preview: als je deze optie aanvinkt, kies je ervoor om in deze webpagina eerst enkele titels te tonen, als een soort vooraankondiging. Klikt de gebruiker hier een titel aan dan verschijnt dit item op de volledige forumpagina met daarin alle discussielijnen. Actie: = vink sneak preview aan en geef daarbij aan hoeveel reacties je wilt tonen in de sneak preview. Linken naar een bestaande forummodule: Als je dat wenst, kun je in dit scherm direct linken naar de inhoud van een al bestaande forummodule in je site -> vink dan deze optie aan en selecteer in het eerste veldje de modulenaam waarnaar je wilt linken; Wil je hier geen gebruik van maken, ga dan direct naar stap 2 door op volgende te klikken;
Stap 2: Discussielijnen z z
Discussielijnen: Hier kun je aangeven hoelang een discussielijn getoond moet worden; Nieuwe discussielijn starten: Geef hier aan wie een nieuwe discussielijn mag starten.
Stap 3: Reacties Geef hier aan wie er mag reageren op berichten. Stap 4: Rubrieken Je kunt binnen een forum verschillende rubrieken onderscheiden. Deze rubrieken kun je hier toevoegen, wijzigen of verwijderen. Wanneer je een rubriek verwijdert, verwijder je daarmee ook alle discussielijnen en reacties. Stap 5: Overzicht Controleer de instellingen voor deze module en klik na goedkeuring op voltooien: de instellingen zijn geconfigureerd en worden opgeslagen. Lees verder ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
111
Beheren forummodule Wat doet het? In het onderdeel beheren kun je discussielijnen en reacties toevoegen, wijzigen en verwijderen. Hoe werkt het? z
z z
z
selecteer in het linkerscherm een paginanaam: de op deze pagina aanwezige modules worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer hier de gewenste forummodule; kies voor module in het Sitebouwermenu (of gebruik je rechtermuisknop) -> kies voor openen -> de forummodule opent; kies een rubriek.
Het scherm toont nu alle discussielijnen en reacties in deze rubriek. Je kunt nu hierbinnen zoeken naar een bepaalde bijdrage: z z
typ een trefwoord in achter Zoek naar: klik op OK.
De start van een discussielijn is steeds in vette letters weergegeven. Daaronder staan de titels van de reacties en de naam van degenen die de reactie heeft geplaatst. Op deze reacties kun je reageren en je kunt ze wijzigen of verwijderen. Hiervoor moet je een reactie selecteren: z
selecteer links een titel (rechts verschijnt dan de volledige tekst).
Reageren z z z z
selecteer een reactie en klik op Reageren; geef je reactie een titel; typ de inhoud van je reactie; klik op Verstuur.
Wijzigen z z
wijzig de tekst; Klik op Bewaar;
Verwijderen z z
selecteer een reactie; klik op Verwijderen.
Let wel: als je de start van een discussielijn verwijdert (vetgedrukt), dan worden alle reactie op deze discussie ook verwijderd. Zie ook forum configureren ...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
112
Bannermodule Invoegen bannermodule Met de inrichting van een bannermodule kun je een prikkelende aandachtstrekker op je pagina plaatsen. Een banner is een kleine afbeelding met daarop een korte tekst, om de aandacht te vestigen op iets speciaals. De banner linkt vervolgens naar een achterliggende pagina, waarop meer informatie of een actie te vinden is. De bannermodule in Sitebouwer is eenvoudig in te richten. Je kunt daarbij een van de vele standaard Fontys bannerafbeeldingen gebruiken of kiezen voor een eigen afbeelding als basis voor de banner. Invoegen bannermodule Het invoegen van een bannermodule werkt op dezelfde wijze als het invoegen van andere modules: z z
z
selecteer de paginanaam in het linkerscherm; kies in menu -> invoegen -> module -> banner (of kies bannermodule in het menu via je rechtermuisknop); de bannermodule wordt ingevoegd op de gekozen pagina en zichtbaar in het schermpje rechtsboven.
Lees verder de informatie over het instellen (openen) en configureren van een bannermodule.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
113
Inrichten bannermodule Moduletitel Banner uitzetten?
Hoe werkt het? z
z
z
selecteer in het linkerscherm een paginanaam: de op deze pagina aanwezige modules worden getoond in het scherm rechtsboven; selecteer rechtsboven de ingevoegde bannermodule (of voeg er eerst één in via de optie invoegen ->module-> banner); kies voor module in het Sitebouwermenu (of gebruik je rechtermuisknop) -> kies voor openen -> het beheerscherm van de bannermodule opent:
Wat kun je instellen? Zie de toelichting hieronder.
Achtergrondplaatje Banner Voor het achtergrondplaatje van de banner kun je gebruik maken van: z
z
een van de vele Fontys bannerafbeeldingen in diverse kleurvarianten. De plaatjes eindigend op -ani.gif bevatten een bewegingselement. Instellen: Vink standaard banner aan en maak je keuze uit de aangeboven afbeeldingen door op het pijltje te klikken en een naam te selecteren. De gekozen afbeelding wordt direct zichtbaar onderin dit scherm. een eigen afbeelding. Let er wel op dat je de afbeelding eerst in het juiste bannerformaat zet (b.v. via Paint Shop Pro) en dan in de bronnenbank plaatst. Instellen: vink kies afbeelding uit bronnenbank aan en klik op het vierkantje met de puntjes om de bronnenbank te openen en de eigen afbeelding op te halen.
Tekst Voer hier de de (korte) tekst in die je op de banner wilt plaatsen. Tekstgrootte en tekstkleur Kies hier de grootte van de bannertekst. Verder kun je ervoor kiezen om de tekst wel of niet vet te maken en kun je de kleur van de tekst bepalen. Klik op het vierkantje en kies de gewenste kleur uit het brede kleurenpallet. Linkt naar Hier voor je het internetadres in van de pagina (of site) waar de banner naar toelinkt voor meer informatie. Voorbeeld De lijntjes buiten de afbeelding maken zichtbaar of de grootte en/of hoeveelheid tekst past binnen de bannerafbeelding. "Over de lijntjes" wil zeggen: maak de tekst korter of het lettertype kleiner. Een bannervoorbeeld aan de presentatiekant:
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
114
Moduletitel Banner uitzetten? Bij een banner is het natuurlijk storend als er een moduletitelbalk boven de banner wordt getoond. Deze kun je als volgt uitzetten: z
z
z
selecteer de bannermodule -> klik op je rechtmuisknop en kies in het submenu voor eigenschappen; in het module-eigenschappenscherm zie je onderaan de optie kader & titelbalk instellingen -> vink daar (alleen) de optie afwijkend aan en let op dat de opties daaronder niet zijn aangevinkt; resultaat: de moduletitel wordt niet meer getoond bij deze banner.
Zie ook de pagina met enkele voorbeeldbanners. Dezelfde banner ook op een andere pagina gebruiken? Lees dan de uitleg bij 'banner configureren'.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
115
Enkele voorbeeldbanners Hieronder presenteren we enkele voorbeeldbanners, waarbij gebruik wordt gemaakt van de aangeboden afbeeldingen. Alle banners linken naar de beginpagina van bannermodule uitleg.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
116
lay-out pagina aanpassen Wat doet dit? De hoofdbeheerder legt de standaard pagina lay-out op websiteniveau vast: alle nieuwe pagina's krijgen de hier gekozen opmaak. Zie ook instellingen website... De lay-out van een pagina kun je - per pagina - eenvoudig aanpassen. Hoe werkt dit? De inhoud van een pagina kan uit meerdere modules (inhoudsblokken) bestaan. Met de layout manager kun je bepalen hoeveel kolommen je in je pagina wilt zetten. Ook de plaats en volgorde van modules op deze pagina kun je zelf kiezen. Dit werkt als volgt: z
z
z
z
selecteer paginaam in het linkerscherm en kies in het Sitebouwermenu de optie pagina (of gebruik je rechtermuisknop) en kies lay-out -> scherm 1 van de lay-out manager opent; de standaard pagina lay-out wordt hier getoond, deze ga je aanpassen: - geef aan hoeveel inhoudskolommen je wilt gebruiken (max 3); - vink de optie paginabreed bovenvak aan als je daarvan gebruik wilt maken; - direct daaronder worden een of enkele mogelijke lay-out schema’s getoond; - klik op het door jou gewenste lay-out schema en dan op vervolgen; scherm 2 moduleverdeling verschijnt: hier zie je het gekozen lay-out schema: - de aanwezige modules kun je met de pijlen naar de gewenste kolom (links of rechts) en positie (omhoog om omlaag) verplaatsten; met de knop voltooien sla je de instellingen op en sluit je de lay-out manager af -> de door jou gekozen pagina lay-out wordt zichtbaar in het scherm rechtsonder.
Resultaat: alle modules op deze pagina staan in de gewenste kolom en op de gewenste plaats in die kolom. Deze kun je altijd weer aanpassen op de hierboven geschreven manier.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
117
Kopieren en plakken Verplaatsen van een pagina
Een module of pagina met de daaronder liggende pagina’s en/of modules kun je kopiëren en plakken. Hoe werkt het? z z z z z z
selecteer de gewenste module of pagina (met de onderliggende delen); klik op je rechtermuisknop, kies voor kopiëren; ga naar de gewenste plek in je informatiestructuur en selecteer deze met je muis; klik weer op je rechtermuisknop en kies voor plakken; de pagina (met onderliggende delen) wordt op deze plaats ingevoegd; je kunt de oorspronkelijke (of de gekopieerde pagina ) ook weer verwijderen. Deze komt dan in de prullenmand. Zie verder: uitleg prullenmand in de Fontys Sitebouwer.
Let wel: De ingestelde eigenschappen van een pagina of module worden niet meegekopieerd. Deze nemen automatisch de instellingen over van het bovenliggende niveau waar de module of pagina wordt geplakt. Verplaatsen van een pagina Vanaf versie 1.11 beschikt Sitebouwer over de optie Verplaatsen. Hiermee kun je snel en handig een pagina met eventuele subpagina's verplaatsen binnen je site. Lees meer over de verplaats-mogelijkheden...
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
118
Verplaatsen pagina of link Bijzonderheden
In de menustructuur van de Fontys Sitebouwer is de optie Verplaatsen opgenomen. Deze werkt als volgt: z
z
selecteer in de sitestructuur de pagina (met eventuele subpagina's) of de hyperlink die je wilt verplaatsen en kies in het Sitebouwermenu voor Linkpagina en vervolgens voor de optie Verplaatsen (na selectie van een pagina of hyperlink, kun je dit menu ook zien door een klik met je rechtermuisknop); een nieuw scherm opent:
Aan de linkerzijde van dit scherm zie je een volledige weergave van je sitestructuur. Kies hierin het juiste niveau om je pagina (of link) te herplaatsen: z z
als je aan de linkerzijde een paginanaam selecteert, wordt het betreffende document of de link als subitem van deze pagina herplaatst; als je iets op het hoofdniveau wilt (her)plaatsen, selecteer je dus de websitenaam;
Aan de rechterzijde van dit scherm zie je: z z z
z z
de naam van de pagina of link die je wilt herplaatsen (bovenaan: "Plaatsen
"); een wit vlak met de weergave van de (eventuele) subpagina's van de pagina die je in het linkerdeel hebt geselecteerd; onderaan dit witte vlak zie je twee aanvinkoptie. Hier kun je aanvinken op welke plek de pagina of hyperlink herplaatst moet worden: - onderaan = plaats pagina /link als laatste subitem van de pagina die je in het linkerscherm hebt geselecteerd; - boven de geselecteerde pagina, op dit niveau van de sitestructuur = selecteer een pagina in het rlinkerscherm of een subpagina in het witte vlak rechts, de pagina wordt dan boven de geselecteerde pagina herplaatst. klik op OK om de verplaatsing te voltooien en het scherm te sluiten; je bent terug in het hoofdscherm: de pagina of hyperlink is naar de gewenste plek verplaatst.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
119
Bijzonderheden ! Subbeheerders kunnen alleen pagina's of hyperlinks verplaatsen en herplaatsen naar en binnen siteonderdelen waarvoor zij paginarechten hebben. Voordelen van deze optie zijn: z z z z
het gebruik van de opties kopieer-en-plak of verwijder-en-plaats-terug is hiervoor niet meer nodig; een verplaatst item behoudt zijn ID, dus ook alle links naar deze pagina('s) blijven intact; het verplaatsen van pagina's of hyperlinks werkt veel sneller dan dezelfde functie via kopiëren en geeft minder druk op de performance; de verplaatsoptie houdt rekening met de paginarechten die voor een beheerder zijn ingesteld.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
120
Overzicht handige tips Deze pagina's zijn gevuld met tips en trucs van gebruikers. Heb je zelf nog aanvulling? Stuur deze dan via onderstaand formulier naar ons toe. We plaatsen je reactie snel, zodat andere gebruikers er ook hun voordeel mee kunnen doen! Tipoverzicht: z z z z z z z z z z
niet alles hoeft met de muis ... oplossing voor problemen met XP SP2 leesbare links aanbieden (naar een pagina binnen je site) bewerk te zware bestanden tekst naast een afbeelding plaatsen vormgevingstips algemeen nieuwe versie bronbestand eenvoudig oploaden navigatie verbeteren, overzichtelijker maken voor gebruiker sitemap maken voor gebruikersgemak witregel tussen opsommingsregels
Lees ook de tips bij Gebruiksvriendelijk publiceren en Zoeken en gevonden worden.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
121
Niet alles hoeft met de muis Gebruik tab-toets in builder en editor | Gebruik pijltjestoetsen in builder | Enter
Bij het werken met Fontys Sitebouwer wordt - zoals bij veel computerprogramma's - veel met de muis gewerkt. Voor veel zaken blijft de muis onmisbaar, maar voor de volgende onderdelen kun je ook (meer) gebruik gaan maken van het toetsenbord: Gebruik tab-toets in builder en editor z
z
z
in de builder kun je de tab-toets benutten om van het ene schermdeel naar het volgende te gaan (adresbalk -> linkermenu -> rechterbovenmenu-> previewscherm rechtsonder, en de linkbare items binnen de site in het previewscherm daarin). Het onderdeel waarin je je met de tab bevindt krijgt een stippelrandje; met shift-tab leg je in de builder ook de omgekeerde weg af ('terug naar het vorige scherm of linkbare item); in de editor kun je met de tab-toets en de shift-tab-combinatie naar het volgende (of vorige) linkbare item springen: het ?-symbool, OK, Annuleren. Het gesecteerde onderdeel krijgt een stippelrandje, door een <enter> te geven wordt de actie uitgevoerd.
Gebruik pijltjestoetsen in builder In de builder kun je de sitestructuur (het inker schermdeel) en het deel rechtsboven (modules) met behulp van de pijltjes doorlopen: z z z z
pijltje naar beneden: ga naar item hieronder pijlte naar boven: ga naar item hierboven pijltje naar rechts: klap onderliggend submenu uit (alleen in linker schermdeel) pijltje naar links: klap geopend submenu weer in (alleen in linker schermdeel)
Enter Na het invoegen van een pagina-, link- of modulenaam is een klik op enter voldoende om de naam op te slaan. Het per se moeten gebruiken van de oK-knop hiervoor is gelukkig niet meer nodig.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
122
Oplossing Wie thuis werkt met Windows XP SP2 kan problemen ondervinden met de builder van Sitebouwer. Met versie 1.19 zijn enkele aanpassingen in Sitebouwer doorgevoerd die deze problemen moeten verhelpen. Het is sowieso raadzaam om 'fontys.nl' toe te voegen aan de 'trusted sites' bij de beveiligingsopties van internet explorer. Dit voorkomt veel problemen. Concreet: z z z z
kies in het explorermenu de optie extra -> internet-opties kies beveiliging en dan vertrouwde websites klik op de knop websites en voeg in het scherm dat dan verschijnt 'fontys.nl' toe klik op OK om de instelling op te slaan
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
123
Leesbare links binnen je site aanbieden Soms wil je een pagina in je site direct bereikbaar en met een heldere naam aanbieden in bijvoorbeeld een mail, een brief of een folder. Dan is het niet altijd handig om een database-url (een onleesbaar url met nummers, letters en een vraagteken) aan te bieden. Daarom is makkelijk dat je de namen van pagina's in sitebouwer ook direct als url kunt aanbieden. Bijvoorbeeld: de pagina 'Basisbegrippen' in deze site: z z
deze is bereikbaar via: http://www.fontys.nl/sitebouwer/Default.asp? idsitestructurenode=7667 maar ook via: www.fontys.nl/sitebouwer/handleidingen/basisbegrippen
Let wel: als je spaties of lettertekens in een paginanaam gebruikt, dan worden de spaties door de browser automatischomgezet in "%20". Als je een paginanaam dus 'netjes' wilt communiceren, kies dan voor een (korte) paginanaam die uit één woord bestaat.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
124
Een zwaar bestand bewerken De maximale grootte voor het opslaan van een bestand in de bronnenbank is 5MB. Probeer je een bestand dat zwaarder is te uploaden dan verschijnt een melding dat dit niet mogelijk is. Wat doe je dan? Er zijn diverse mogelijkheden om een bestand lichter te maken zodat je het wel kunt opslaan en gebruiksvriendelijker kunt aanbieden: z z z
sla zware bestanden op als pdf-bestand. In de meeste gevallen wordt het bestand daarmee een stuk lichter; bewerk het bestand tot een ZIPP-bestand. Hiermee wordt het bestand 'ingepakt' en daarmee vele malen kleiner dan het origineel; het bewerken/ verkleinen van grote, zware powerpoint-presentaties kan lastig zijn. In dat geval kun je er ook voor kiezen om het bestand op te delen en per deel in je site aan te bieden. Een ander alternatief is het anders opslaan van de powerpointpresentatie.
Verdere uitleg over de toepassing van de genoemde alternatieven lees je op de pagina over bijlages. Heb je vragen over een van de genoemde toepassingen? Mail ons gerust voor meer informatie.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
125
Tekst naast een afbeelding Wil je tekst naast een afbeelding plaatsen? Werk dan met een tabel zonder randen. Plaats bijvoorbeeld de afbeelding in de linkercel en de tekst in de rechtercel. Bijvoorbeeld: Dit is een voorbeeld van tekst naast een plaatje.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
126
Vormgevingstips Kwaliteit gebruikte afbeelding | Header achtergrondafbeelding | Pagina achtergrondafbeelding | Patronen | Kolommen | Navigatie | Tabellen | Kleurgebruik | Tekst
Kwaliteit gebruikte afbeelding Hergebruik van plaatjes (bijv. jpg vanaf het internet) hoeft op zich geen probleem te zijn. Let wel op kwaliteitsverlies bij vergroten en/of opnieuw bewaren van jpg-bestanden. Telkens opnieuw bewaren van jpg-bestanden betekent telkens opnieuw kwaliteitsverlies door de compressie-methode die er wordt toegepast bij het bewaren. Zie ook tabblad afbeeldingen. Header- en pagina-achtergrondafbeelding (website / vormgevingsmanager / tabblad Kleuren). z
z
z
Dit zijn twee belangrijke items in de builder die in sterke mate het (grafische)beeld van je site bepalen. Een naadloze overgang van vormgevingselementen tussen header- en pagina achtergrondafbeelding is alleen mogelijk als je kiest voor relatieve breedte op het tabblad pagina; omdat dan alles vaststaat is er geen verschuiving meer mogelijk tussen header- en pagina achtergrondafbeelding bij wissellende grootte van het browservenster. Houd bij de vormgeving van je pagina rekening met het feit dat de instelling voor header- en pagina-achtergrondafbeelding voor de hele site geldt. Daar waar je de homepage van je site iets extra’s qua vormgeving wil meegeven, zodat deze ook daadwerkelijk als welkomstpagina overkomt (vooral beeld en weinig tekst), kan die vormgeving in de volgpagina’s van de site vaak erg druk en daardoor storend overkomen. In de volgpagina’s gaat het vooral om de content(tekst) en moet de aandacht niet afgeleid worden door de div. aanwezige beeldelementen. Op dit moment is het nog niet mogelijk om onderscheid te maken tussen deze plaatjes voor home- en volgpagina. Een mogelijke oplossing: extra afbeeldingen op de welkomstpagina als onderdeel v.h. totale beeld door plaatjes in een tekstmodule te plaatsen. Ook hier is het belangrijk dat er een eenheid (kleur,vorm) blijft bestaan tussen de diverse grafische onderdelen (headerplaatje, pagina-achtergrondplaatje en tekstmoduleplaatjes). Header achtergrondafbeelding: Let er bij de vormgeving van het headerplaatje op of de pagina-instelling van je site relatief of fixed (vaste breedte van 750 pixels) is: - Relatief betekent dat de paginabreedte afhankelijk is van de breedte van het browservenster. Het headerplaatje begint linksboven en moet dus a.h.w. naar rechts toe een vloeiend beeld laten zien, als je het browservenster vergroot. - Fixed betekent dat je headerplaatje een vaste breedte heeft van 750 pixels. Hier kun je dus een duidelijk afgekaderd plaatje gebruiken. Opmerking: in combinatie met de pagina achtergrondafbeelding kun je hier ook hele mooie vloeiende overgangen maken.
z
Pagina achtergrondafbeelding: Voor wat betreft het pagina-achtergrond plaatje is het zaak dit zo klein mogelijk te houden gelet op de bestandsgrootte (kb's). Bij de keuze voor de afmeting is de gebruiker geheel vrij. Let bij de afmeting van de achtergrondafbeelding op de standaard schermresolutie volgens Fontys huisstijl, nl. 800 x 600 pixels. Als in de vormgevingsmanager de achtergrondafbeelding niet op herhalen staat moet je hem zo groot maken of zo vormgeven dat je de afbeelding bij een evt. grotere schermresolutie niet duidelijk ziet afbreken. Opmerking: bij herhaling van de achtergrondafbeelding (aanvinkbox in vormgevingsmanager) heb je meestal met een zo bedoelde patroonwerking te maken.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
127
Ook hier geldt weer de bestandsgrootte zo klein mogelijk te houden, daarbij letten op vloeiend niet storend verloop van het patroon. Patronen (website / vormgeving / tabblad kleuren) Patronen kunnen als (transparante) gif in de bronnenbank worden opgeslagen (dit i.t.t. overige afbeeldingen die op dit moment alleen nog maar als jpg in de bronnenbank bewaard kunnen worden) en kunnen bij knoppen en titelbalk module worden gebruikt. z
z
Patroonplaatje om gewenste kleur te kunnen gebruiken: Wanneer het kleurenpalet niet toereikend is, kun je de gewenste kleur als gif plaatje bewaren (1x1 px groot) en dit als patroonplaatje opnemen in de bronnenbank. Transparante gif als patroon: De mogelijkheid van transparante gif bij patronen geeft bij titelbalk module en knoppen weer iets meer mogelijkheden, bijv. in combinatie met een achtergrondkleur.
Kolommen Per pagina kan het aantal kolommen worden ingesteld. Bij voorkeur hier zo weinig mogelijk in variëren, er ontstaat anders een vrij onrustig beeld tijdens het bladeren in de site en komt de leesbaarheid niet ten goede. In het algemeen geldt dat hoe groter het aantal kolommen, des te onrustiger het beeld. Maak gebruik van meerdere kolommen indien noodzakelijk. Te denken valt aan toepassing bij aan pagina’s met korte berichten. Navigatie (website / navigatie) In nauwe samenhang met de lay-out keuze wordt ook de navigatie bepaald. Deze geldt echter voor de gehele site en kan dus niet zoals bij de lay-out per pagina worden ingesteld. z z
Let op de structuur van de site. Probeer de gelaagdheid hierin zo klein mogelijk te houden (2 a 3 lagen), zodat ook de navigatie-diepte beperkt blijft. Maak de navigatiekoppen niet te lang. Geen zinnen als navigatie-item, zeker niet bij vaste navigatie.Op een lager niveau (uitklap) is dit minder problematisch.
Tabellen Let op de breedte van de tabel bij invoer van tekst en (vooral) plaatjes. De inhoud van een tabel kan er namelijk voor zorgen dat deze breder wordt dan de ingestelde paginabreedte. Hierdoor wordt de pagina lay-out vervormd. Met name bij de vaste breedte-instelling van je pagina (750 pixels) is dit duidelijk zichtbaar. Kleurgebruik (website / vormgeving / tabblad kleuren) Zorg dat er voldoende contrast is tussen tekst en achtergrondkleur, met name als het gaat om een grote hoeveelheid tekst heeft een lichte achtergrondkleur (wit) de voorkeur. Echter een donkere achtergrond kan ook, maar moet dan ook functioneel zijn. Ook bij de navigatie is het belangrijk dat deze goed leesbaar is, ook in de mouse-over. Zorg ervoor dat kleurcombinaties niet storend werken (‘vloeken’): kleurgebruik in dezelfde lijn doortrekken. Het gebruik van een (transparant)patroon in de titelbalk kan hierbij vaak uitkomst bieden. Tekst (website/vormgeving/tabblad tekststijlen) z
z
Kies de juiste tekststijl: De broodtekst (standaardtekst voor grotere tekstblokken) niet te groot weergeven (xsmall) en bij voorkeur niet vet. Vermijd ook hoofdletters in hele zinnen, woorden en kopjes. Vooral bij grotere tekstblokken wordt het beeld anders erg onrustig en daardoor niet prettig om te lezen. Daarbij kan de gebruiker zelf in het browsermenu de tekstgrootte nog aanpassen. Varieer in de diverse koppen door met vet en corpsgrootte te variëren en pas deze dan ook consequent toe in de site. Plaats niet teveel tekst op één pagina.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
128
z z z z
Scrollen irriteert. Verdeel tekst daarom over meerdere pagina's. Voorkom in ieder geval dat mensen horizontaal moeten scrollen. Schrijf in makkelijk nederlands. Verdeel de tekst logisch en plaats heldere kopjes. Maak waar mogelijk gebruik van witregels en gebruik opsommingstekens als het enigszins mogelijk is.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
129
Bronversie vernieuwen Als je een document hebt dat regelmatig wordt aangepast, hoef je niet steeds de oude bron (bijlage of afbeelding) te verwijderen. Je kunt de nieuwe versie van de bron als volgt eenvoudig naar de bronnenbank uploaden: z z z z
ga naar de bronnenbank en selecteer de betreffende (oude) bijlage of afbeelding; klik op eigenschappen van deze bron; kies bij bladeren de naam (het pad) van de nieuwe versie van het document of de bijlage; klik op ok: de nieuwe versie is nu geupload in de bronnenbank en wordt getoond in de pagina's die gebruik maken van deze bron.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
130
Navigatie en structuur verbeteren Overzicht in een structuur met veel niveaus | Voorbeeld:
Overzicht in een structuur met veel niveaus Het uitklapmenu is niet erg handig wanneer je een erg diepe site structuur hebt. Heb je echt zo veel niveaus nodig, dan kun je beter de dieper liggende pagina’s niet in de navigatie laten tonen. Je maakt dan in plaats hiervan ergens op een pagina een inhoudsopgave met hyperlinks. Het uitzetten van Tonen in navigatie doe je als volgt: z z z
klik met de rechter muisknop op de pagina; kies Eigenschappen; haal het vinkje weg bij Tonen in navigatie.
Voorbeeld: De optie hebben wij toegepast bij het aanbieden van de verschillende soorten headers die er mogelijk zijn in een site:
z z
in de pagina vormgeving (tabblad kleuren) wordt verwezen naar de te gebruiken Fontys headers en wordt een link gelegd naar de eerste headerpagina; vanaf die pagina's wordt onderling wel verwezen naar de andere headerpagina's (onderin met hyperlinks), maar deze zijn niet via het menu bereikbaar. Op die pagina's staat het vinkje bij tonen in navigatie namelijk op uit.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
131
Sitemap voor siteoverzicht Voorbeelden:
Een sitemap geeft de structuur van de site weer. De bezoeker krijgt zo snel een overzicht van de site. Een sitemap maak je eenvoudig met de teksteditor. Als je van de verschillende site onderdelen hyperlinks maakt, dan kan de bezoeker ook rechtsreeks naar onderdelen toe. Voorbeelden: z z
Een voorbeeld van een sitemap vind je op de site van de lerarenopleiding Tilburg (kies op de homepage voor de optie sitemap). Ook van deze site is een sitemap gemaakt.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
132
Witregel maken bij bullits en opsommingen Het toevoegen van een extra witregel bij opsommingen vraagt een handigheidje. Hoewel het in de editor lijkt alsof de invoer van een enter een witregel invoegt, blijkt dit in de site niet zo te zijn. Oplossing: Voeg na elke regel van de opsomming 2 x een shift-enter in en geef dan een enter: de witregel wordt nu wel gepresenteerd in de site. Voorbeeld zonder toegevoegde witregeld: z z z
een twee drie
Voorbeeld met 2x shift-enter + 1 enter tussen de bullits: z
een
z
twee
z
drie
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
133
Drempels weg bij Fontys Intentieverklaring Drempels Weg | Tips voor webbeheerders Een gebruiksvriendelijke website loont: voor alle bezoekers! Intentieverklaring Drempels Weg In september 2002 heeft Fontys Hogescholen een intentieverklaring ondertekend met de Stichting Drempels Weg. Daarmee hebben we de verplichting op ons genomen om onze websites beter toegankelijk te maken voor mensen met een handicap. Onze webpagina’s worden regelmatig getest en aan de hand van de testresultaten kunnen wij verbeteringen doorvoeren. Veelal zijn deze technisch van aard, maar ook communicatieve aanpassingen kunnen gebruikers met én zonder handicap zinvol ondersteunen. Tips voor webbeheerders Mensen lezen op internet anders dan op papier. Ze bekijken eerder de uitgelichte woorden dan dat ze een hele tekst lezen. Lezen vanaf een scherm kost gewoon meer inspanning. En die inspanning wordt nog groter als je een handicap hebt. Bijvoorbeeld als je de informatie via een brailleleesregel moet lezen. Of als je door een verstandelijke handicap moeite hebt om je te concentreren. Door aandacht te besteden aan de inhoud en de vorm van een tekst, zorg je dat de informatie goed overkomt en voorkom je dat de lezer afhaakt. De hier opgenomen tips zijn overgenomen van de website www.drempelsweg.nl. Ga verder naar Tip-1: Snel laden en bedienen De handleiding is ook verkrijgbaar als: z z
Word-versie 'Publiceren voor gehandicapten' PDF-versie 'Publiceren voor gehandicapten'
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
134
Snel laden en bedienen Snel laden Gebruiksvriendelijkheid begint als de bezoeker binnenkomt op de site. Het is belangrijk dat de bezochte website snel laadt, zodat de bezoeker niet lang hoeft te wachten om de informatie te lezen. Dat geldt natuurlijk ook voor de verschillende onderdelen van de website. Gebruik daarom niet (te) veel plaatjes, vormelementen en dergelijke. Bediening Een gebruiksvriendelijke website moet gemakkelijk te bedienen zijn. Maakt de website de bezoeker duidelijk op welke pagina of in welke rubriek zij of hij is? En komt zij of hij makkelijk terug naar het begin van de website? Zorg dus voor een heldere structuur. Aan deze kwaliteitsnormen moeten websites van Fontys Hogescholen minimaal voldoen. Voorbeeld: De bewegende banner van FIT met de alt-tekst: Doe de FIT!!!!! This test can change your life (oude plaatje en tekst van de FIT op FontysOnline). Wat waren dan de fouten? z z z z
het plaatje beweegt continu; in de tekst worden Engels en Nederlands naast elkaar gebruikt; in de tekst wordt een afkorting gebruikt en de omschrijving van de actie is niet duidelijk.
Wat is nu anders? Het plaatje kan stilgezet worden en de tekst is aangepast. De banner bevat nu ook een alt-tekst: "Opent Fontys Interesse Test in een nieuw venster". Ga verder naar tip-2: Vormgeving tekst.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
135
Vormgevingstips
z
z
z z
vermijd een te grote hoeveelheid informatie in één oogopslag. Liever korte stukjes tekst verdeeld over meerdere pagina's; zorg dat gebruikers niet (te veel) hoeven te scrollen. Teveel tekst wordt niet gelezen: minder is altijd beter! zorg voor voldoende contrast tussen de voor- en achtergrondkleur; gebruik geen (tekst)kleur om belangrijke informatie over te brengen. Houd rekening met kleurenblinden.
Ga verder naar Tip-3: Tips bij het schrijven.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
136
Tips voor tekstschrijven
z z z z z z
z z z z z z z z z z
schrijf eenvoudig en duidelijk; maak in de eerste zin of in een introtekst duidelijk waarover het tekstblok gaat; gebruik korte zinnen; vermijd zoveel mogelijk moeilijke woorden; vermijd lange woorden; probeer in de actieve vorm te schrijven (niet: er is in de Tweede Kamer aandacht besteed aan het wetsontwerp, maar: de Tweede Kamer heeft aandacht besteed aan het wetsontwerp.). vermijd Engelse woorden in een Nederlandse tekst maak een teksteenheid niet te lang, liefst niet meer dan 150 woorden; begin waar mogelijk met een nieuwe alinea; laat tussen elke alinea een witregel; plaats waar mogelijk pakkende tussenkopjes boven de alinea's; gebruik als het kan opsommingtekens; gebruik een duidelijk leesbaar lettertype, bijvoorbeeld Verdana of Arial; gebruik bij voorkeur geen cursieve letter; schrijf geen woorden of teksten in uitsluitend hoofdletters en gebruik geen afkortingen.
Ga verder naar Tip-4: Helder taalgebruik
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
137
Helder taalgebruik Gebruiksvriendelijkheid betekent ook: goed leesbare teksten door een helder taalgebruik. Vermijd in elk geval de volgende ambtelijke taal: aan de hand van = met als gevolg van = door alsmede = en betreffende = over dergelijke = zulke gehele = hele heden = vandaag in de richting van = naar in het kader van = bij, in, om inzake = over met betrekking tot = over methodiek = methode mijns, onzes, zijns inziens = volgens mij/ons/hem omtrent = over op het gebied van = op, over qua = wat betreft reeds = al te allen tijde = altijd ten aanzien van = op, over, tegen, van, voor ten behoeve van = voor ter zake van = over thans = nu uit hoofde van = door welke = die, dat zulks = dat Ga verder naar Tip-5: Tekst bij afbeelding en hyperlink
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
138
Uitleg bij hyperlinks opnemen Op een website staan vaak links naar een andere website of naar een bijlage. Hiervoor wordt vaak ook onaangekondigd een nieuw browservenster of pop-up geopend. Het is belangrijk om bij een hyperlink aan te geven: z z
wanneer er een nieuw scherm opent; waar de gebruiker dan naar toe gaat via de link. Met tekst kun je de letterlijke betekenis van een link, een button, een tekening of een foto weergeven. Dit wordt ook wel ALT-tekst genoemd. Zie hieronder het witte vakje onder de link naar een bijlage.
Alt-tag bij afbeelding Hetzelfde geldt voor een afbeelding in je site: maak duidelijk dat het om een afbeelding gaat en wat globaal de inhoud van de afbeelding is. In de bronnenbank van sitebouwer is het zowel voor afbeeldingen als bijlages verplicht (geel veld) om een alt-tag in te voeren.
Ga verder met Tip 6: Afspraken en richtlijnen voor alt-tags
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
139
Richtlijnen en afspraken alt-tags Afspraken voor Fontys Richtlijn 1 van Drempels Weg is: "Lever een tekstequivalent voor elk niet-tekstueel element". Oftewel "leg uit waar een plaatje over gaat"... Sommige mensen kunnen beelden niet zien of geluiden niet horen. Deze zogenaamde niet-tekstuele elementen, waaronder afbeeldingen, grafische tekst, banners, animaties, applets, audio en video dienen moeten daarom voorzien zijn van een (tekstuele) beschrijving. Voordelen: z
z
z
als er tekstequivalenten zijn meegeleverd, kunnen blinden, slechtzienden en mensen met leesproblemen of cognitieve beperkingen met behulp van spraaksynthese toegang krijgen tot alle informatie op een webpagina; doven, slechthorenden of mensen die moeite hebben om auditieve informatie te begrijpen kunnen de tekstuele weergave van de audio lezen, of laten omzetten door hulpapparatuur naar gebarentaal; blinden of doofblinden kunnen de tekstequivalenten laten uitvoeren naar braille.
Zelf controleren of het goed is? Open de webpagina in de Opera browser (gratis te downloaden op www.opera.com) en druk op de 'G'toets om de weergave van afbeeldingen aan en uit te zetten. Daar waar "image" of "afbeelding" op de plek van de afbeelding staat, ontbreekt het alt-attribuut of heeft deze een lege alt-tekst gekregen. Toelichting alt-tekst Alt-teksten zijn teksten die op het scherm verschijnen, als je met de cursor op een button, een foto, een hyperlink of een afbeelding staat. Sommige mensen kunnen beelden en geluiden niet zien en/of horen. De tekst van een alt-tekst kan gemakkelijk worden uitgevoerd naar spraaksyntheseapparaten en brailleleesregels. Bovendien kan tekst worden vergroot. Voor blinden, slechtzienden en mensen met leesproblemen of verstandelijke beperkingen is spraaksynthese belangrijk. Computers zijn nog niet in staat om afbeeldingen en geluid automatisch om te zetten in tekst. Deze zogenaamde niet-tekstuele elementen, waaronder applets (dit is een internettoepassing geschreven in java) en grafische tekst (dit is tekst verwerkt in een afbeelding bijvoorbeeld), dienen daarom ook voorzien te zijn van een tekstuele beschrijving: een alt-tekst. Tekstuele weergave van geluids- en videomateriaal is natuurlijk van belang voor doven en slechthorenden. De beschrijving moet vooral functioneel zijn en hetzelfde doel hebben als de visuele of auditieve informatie. Met andere woorden: wanneer je bijvoorbeeld een afbeelding als link gebruikt, kun je beter het doel van de link beschrijven dan de afbeelding zelf. Zie hiervoor ook onderstaande richtlijnen. Afspraken voor Fontys Om een goede en consequente invulling te geven aan Drempels Weg richtlijn 1 binnen Fontys, zijn door de afdeling Marketing en Communicatie en de afdeling Multimediaproductie de volgende richtlijnen voor alt-tekst opgesteld. 1. Bij een afbeelding als decoratief element gebruiken we de volgende alt-tekst: z z
Foto van Piet Janssen Afbeelding van xxx
2. Bij een afbeelding of link met verwijzing naar meer informatie, geven we de volgende alt-tag: z z z
bij persoonsgegevens: Toont gegevens van Piet Janssen (bij link naar de bereikbaarheidsgids) bij levensbeschrijving of soortgelijk onderwerp: Toont meer informatie over Piet Janssen bij contactgegevens: Stuur een e-mailbericht naar Piet Janssen (bij link naar mailto:)
3. Bij informatie over het onderwerp van de afbeelding of van de link, geven we aan: z z
toont meer informatie over deze xxx lees verder over artikel ‘xxx’
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
140
z
toont plattegrond van hoofdgebouw in Eindhoven
4. Bij het openen van een foto, afbeelding of een link in nieuw venster, melden we:* z z z z
opent link naar ‘xxx’ in een nieuw venster toont meer informatie over Piet Jansen in een nieuw venster lees verder over artikel ‘xxx’ in een nieuw venster naar de laatste vacatures. Opent een nieuw venster
5. Bij vergroten en openen van een foto of afbeelding in nieuw venster, melden we: z z
afbeelding van een boom. Toont vergroting in een nieuw venster. foto van Piet Janssen. Toont vergroting in een nieuw venster
6. Bij verwijzingen naar het begin van de pagina (indien een lange tekst is opgedeeld in stukken), melden we: z
naar boven
* Het is belangrijk om aan te geven of er een nieuw venster wordt geopend. Dit betekent dat er een nieuwe browser in een tweede scherm wordt opgestart. Mensen die niet kunnen zien hebben dit niet in de gaten en raken daardoor hun navigatiestructuur kwijt. Bij een nieuw venster werkt de knop "Vorige" namelijk niet. Dit kan heel verwarrend zijn.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
141
Gevonden worden Iedere websitebeheerder heeft hiermee te maken. Je bouwt per slot van rekening geen website om daarna door niemand bekeken te worden. Een beperkte instructie om uit dit warrige web wijs te worden. De uitleg is gerangschikt naar: z z z
gevonden worden met de zoekopties van Fontys gevonden worden met externe zoekmachines niet gevonden willen worden
Lees verder over "gevonden worden met de zoekopties van Fontys"....
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
142
Gevonden worden binnen Fontys Met Fontys Sitebouwer kun je voor elke module een aantal trefwoorden en een omschrijving opgeven. Dit doe je met de optie Eigenschappen (klikken met je rechtermuisknop op een module).
Deze trefwoorden, de titel en de omschrijving van de module worden in de database van de Fontys zoekmachine opgenomen en weergegeven in de resultaten van de onderstaande zoekvensters. Zoekscherm startpagina FontysOnline
Gericht zoeken voor externen
Gericht zoeken voor studenten
Gericht zoeken voor medewerkers
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
143
Het is dus van groot belang om deze informatie zorgvuldig in te vullen. Hierbij is het natuurlijk de kunst om de juiste trefwoorden op te nemen. Vraag daarom eens aan een aantal mensen om je heen op welke trefwoorden zij deze informatie zouden zoeken. Zoeken in Sitebouwer
Lees verder over 'gevonden worden met externe zoekmachines' ....
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
144
Zoeken en gevonden worden met externe zoeksystemen Trefwoorden | Korte inhoudsomschrijving | Handmatig aanmelden | Werking van Zoekmachines | Leren zoeken op het web
Externe zoeksystemen zijn in beperkte mate te beïnvloeden en de diverse systemen hebben hun eigen werkwijze. Door het grote aanbod van informatie is het altijd dringen geblazen om bij de resultaten op de eerste pagina terecht te komen. Onderstaande hints zijn daarom ook geen garantie dat je pagina ook daadwerkelijk weergegeven wordt. Voor het interne zoeksysteem van Fontys zijn de metatags in elk geval belangrijk. Metatags Als je pagina voorzien is van een goede inhoudelijke basis kun je de score van die pagina in de zoeksystemen nog verder verbeteren met behulp van zogeheten metatags. Metatags zijn stukjes verborgen gegevens die vooral van belang zijn voor zoekrobots die je pagina indexeren. De metatags die voor de meeste zoeksystemen van belang zijn: z z z
trefwoorden (keywords) inhoudsomschrijving (description) titel van het document (title)
Trefwoorden De trefwoorden hebben meestal rechtstreeks invloed op de score van jouw pagina bij overeenkomende zoekopdrachten. Wanneer je trefwoorden uit de tekst van je pagina, waarmee je jouw pagina gevonden wilt zien, opneemt in de trefwoorden zul je hoger scoren met je pagina. Let op dat het veelal een bonus is. Met woorden die alleen in je trefwoorden vermeld worden zul je nauwelijks scoren. Het invulveld voor de trefwoorden in Sitebouwer vind je in het eigenschappenveld van een module. Tot slot loont het om na te denken over wat mensen invoeren wanneer ze zoeken. Zal men enkelvoud- of meervoudsvorm van een bepaald woord gebruiken? Zijn er meerdere manieren waarop een woord gespeld kan worden en/of zijn er klassieke typefouten bij het woord? Korte inhoudsomschrijving Het broertje van de trefwoorden (keywords) is de metatag omschrijving (description). Hierin kun je kort je pagina beschrijven. Deze beschrijving wordt veelal gebruikt in de weergave van de zoekresultaten. Het invulveld voor de beschrijving in Sitebouwer vind je in het eigenschappenveld van een pagina. Handmatig aanmelden Omdat 90% van de bezoekers via een paar zoekmachines zal zoeken kunt u volstaan met handmatige aanmelding bij de belangrijke zoekmachines. Uit onderzoek dat 1stplace heeft verricht blijkt dat voor de Nederlandse markt te werk gegaan moet worden door uw website aan te melden bij de volgende zoekmachines en internet gidsen (directories): Zoekmachines
Internet gidsen
Google.com
Lycos Nederland
Ilse.nl
Startpagina
AltaVista.nl
Looksmart / Zeal
AltaVista.com
Yahoo
Fast (Lycos en Alltheweb)
Open Directory
Inktomi (MSN en Hotbot) Vindex.nl Let op: in deze lijst komen sommige zoekmachines niet voor omdat ze gebruik maken van de informatie van andere zoekmachines. Zo staat bijvoorbeeld MSN niet in de bovenstaande lijst Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
145
omdat MSN gebruik maakt van AltaVista en Looksmart gegevens. Let op: voer bij al deze zoekmachines en gidsen altijd exact dezelfde titel, beschrijving en trefwoorden in. Als u dit niet doet kan het resultaat slechter uitpakken. Kijk op de website www.zoekprof.nl/achtergronden/zoeksites.html voor een recent overzicht van de meest bezochte zoekmachines. Tips 1: Meest gezochte woorden Het praktisch nut is niet zo groot, toch blijft het aardig om te weten wat de meest gezochte woorden zijn bij een zoekmachine. Google en de internationale Lycos hebben er complete rubrieken voor samengesteld. Bij de laatste is zelfs een heuse columnist dagelijks in de weer met trends aan de hand van zoekopdrachten. Kijk op de website www.zoekprof.nl/achtergronden/veelgezocht.html voor de meeste recente zoekopdrachten! Breng de metagegevens tijdig aan. Het duurt bij externe zoeksystemen soms 6 tot 8 weken of langer voor de nieuwe gegevens geïndexeerd en verwerkt zijn. Het interne zoeksysteem van Fontys doet elke nacht een beperkte indexering en elk weekend een totale indexering. De resultaten van ingevoerde gegevens worden dus pas weergegeven na een nieuwe indexering. Werking van Zoekmachines Eigenlijk zijn er bij de zoekmachines meer verschillen dan overeenkomsten. Iedere zoekmachine gebruikt als het ware zijn eigen "strategie" om de gebruiker zo goed mogelijk te helpen bij het vinden van wat hij zoekt. Enkele verschillen binnen de zoekmachines die van belang zijn: z
z z z z z z z
Duur voordat pagina's toegevoegd worden. Altavista kan er wel enkele maanden over doen, bij Ilse was het ooit in een dag (nu onzeker, kan zelfs maanden duren), Google is nu zes tot acht weken en bij sommige zoekmachines is het zelfs binnen een kwartier gepiept. Het wel of niet kijken naar de inhoud van de metatags. Worden alle achterliggende pagina's ook toegevoegd, of alleen de Homepage? Kijkt de zoekmachine naar het aantal keren dat een pagina een update krijgt? Kijkt de zoekmachine naar opmerkingen die in de HTML source worden geplaatst? Krijgen pagina's met veel bezoek een hogere ranking? (visit ranking, direct hit ranking) Krijgen pagina's waar veel naar gelinked wordt een hogere ranking? (link popularity) ... en ga zo nog maar even door!
Waar wordt dan bijvoorbeeld naar gekeken? z z z z z z z z z z z z z
Title tag Description metatag Keyword metatag Datum laatste wijziging Naam van de file Domein naam "alt" tags Het bezoek De manier waarop links geplaatst zijn De inhoud van de andere pagina's op je site De inhoud van de sites die naar je linken De populariteit van de sites die naar je linken ... en ga zo nog maar even door!
Om een idee te geven: Ilse kijkt op het moment van schrijven naar 48 verschillende factoren voor het bepalen van haar ranking.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
146
Leren zoeken op het web Op onderstaande site vind je een schat van informatie over het thema 'Zoeken en gevonden worden': Zoeken op het web Hierin wordt uitgelegd hoe een search engine werkt en worden enkele belangrijke search engines kort geïntroduceerd. Ook het formuleren van zoekvragen (de verschillende zoektechnieken) worden in aparte hoofdstukken behandeld. Cursus ‘zoeken op internet’ in 4 delen Zoeken op internet is makkelijk, vinden veel moeilijker..door Arjan Dasselaar (tevens auteur van het Handboek Internetresearch) Cursus 'Zoeken op Internet' van de School voor Informatie en Communicatie, onderdeel van de Hanzehogeschool Groningen. Zoeken op het World Wide Web Online cursus samengesteld door Bibliotheek Universiteit van Tilburg Startpagina rond Google Alles wat u ooit wilde weten over Google. Een gigantisch startpunt (met zelfs dochters). Google Labs Google is ‘marktleider’ van de zoekrobots maar rust niet op zijn lauweren. De functionaliteiten worden steeds uitgebreider en origineler. Voelspriet Goede site als je op het web beter wil leren zoeken. Veel informatie over werking van zoekmachines. De nieuwsbrief is de moeite waard. Webarchief Als de gezochte site niet meer blijkt te bestaan, probeer dan via cache in Google. Je kan ook kijken of dit archief geen oudere versies heeft liggen. Zoekprof Collega-site van voelspriet met hetzelfde onderwerp: hoe beter het web gebruiken. Tips 2: (bron: http://www.cocd.net/zoeken.lasso) Reserveer een avond om Google te leren kennen. Google is marktleider van de zoekrobots en toch creatief / innovatief! Test het geavanceerde zoekscherm uit. Gebruik minimaal twee zoekwoorden en “aanhalingstekens” als woorden samen horen. Probeer eens te zoeken op specifieke bestandsformaten (pdf, doc, xls, ppt). Soms vind je "geheime" resultaten! De onmisbare Google toolbar installeer je best meteen. Gebruik/combineer met cijfers als zoekterm. Cijfers worden haast nooit gebruikt als zoekterm. Zeker als je op zoek bent naar beknopte, overzichtelijke informatie: probeer onderstaande cijfers in combinatie met jouw zoekterm. Je vindt meestal mooie overzichten en lijstjes die een kennisdomein in een notendop weergeven. Voorbeelden: 4 scenario’s/managementskeuzes/toelichting quadranten … 7 levels/zonden/suggesties … 10 trends/beste boeken/revolutionaire technologieën/vaak voorkomende fouten … 49 tips/sites/mistakes/ideeën… 50 beste boeken/websites/uitvinders… 99 sites/innovaties/links… 100 gebeurtenissen van de vorige eeuw/time 100/beste romans, films, … 101 creativiteitstechnieken/ideeën …
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
147
Zoek jouw internet ‘partner’ met dezelfde, maar nog grotere interesse. Stelling: Er is altijd iemand die geduldig en systematisch zijn "levenswerk" heeft gebundeld in een zeer knappe site die perfect overeen komt of dicht aansluit bij jouw bedoelde zoektermen. M.a.w.: meestal is er wel iemand die alles reeds ordende wat jij nog aan het zoeken bent. Dat kan een onbekende professor zijn, een gedreven hobbyist, een onverwacht bedrijf. Bereid een zoekopdracht goed voor. Ook bij het zoeken op internet is een betere voorbereiding van de zoekopdracht meteen productief. Zoek minstens 10 synoniemen van jouw vaak gebruikte zoektermen. Zoek naar titels en woorden in denkbeeldig gevonden documenten Tips 3: (Bron: http://www.voelspriet.nl) Hoe beleefder, hoe beter Spreek een zoekmachine altijd aan met twee woorden of meer. Dan krijg je meer hulp. Zoek niet enkel naar …vakantie…. want miljoenen mensen zijn op internet aan vakantie toe. Zo'n zoekvraag resulteert alleen maar in lange lijsten met niet relevante antwoorden. Wees nooit te kort van stof als je aan het zoeken bent. Hoe populairder het woord, hoe meer risico je loopt dat de antwoorden onbetrouwbaar zijn. Wees aanhalig - HALVEER je antwoordenlijstje Gebruik aanhalingstekens. Pas dan zorg je ervoor dat je zoektermen niet verbrokkelen. Ze worden netjes bijelkaar gehouden. In dit voorbeeld kies je: "gratis software downloaden" als zoektermen. Zo zoek je naar de zin 'gratis software downloaden' en niets anders. -> Stel dat je op zoek bent naar een reisverslag van iemand die met de bus door Wenen is geweest. Nu kun je: …reis bus Wenen intikken…, maar je kunt het ook proberen met: "met de bus naar Wenen" HOE WERKT HET PRECIES 1. Probeer te denken vanuit het document. Je probeert de zin te raden die in de tekst staat. 2. Kies de zin of de begrippen 3. Zet er een aanhalingstekens VOOR en ACHTER -> Als je naar een persoon zoekt, gebruik dan altijd de aanhalingstekens. Dus niet: … wim kok…want dan kun je een document tegenkomen over Wim wiens broer kok is - maar: "wim kok" -> Durf voluit te gaan. Zet maar zoveel mogelijk tussen aanhalingstekens. Lukt het niet, schrap dan een woord. Doe dat net zolang totdat je wel antwoorden krijgt. -> Denk vanuit het document. Tik niet in: "liefhebbers katten" want de meeste auteurs zullen het woordje 'van' gebruiken: "liefhebbers van katten" Met dit krachtige commando ben je in staat om je antwoordenlijstje te halveren.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
148
zoeken en gevonden worden Inleiding zoeken | Hoe werkt een engine? | De spider | De database | Interface met zoekmechanisme | Google | Promotie van de website | Trefwoorden | Goede metatags schrijven | Linkpopulariteit opbouwen | Aanmelden bij directories | Monitor uw posities en uw concurrenten
Inleiding zoeken Over zoeken op internet wordt veel gemopperd: zoekmachines leveren altijd veel te veel, of juist te weinig resultaten. 'Waar moet ik eigenlijk beginnen', is een andere veel gehoorde verzuchting. Zoeken op internet kan nooit direct, zoals je met de Verkenner op je Windowscomputer zoekt. Doorzoeken van het web van miljarden webpagina’s, zou zelfs met de snelste computers te lang duren. Nee, het web is eerder bezocht, en alle teksten zijn systematisch opgeborgen, klaar om tevoorschijn te worden gehaald wanneer een internetter iets zoekt. Met een zoekmachine als Google zoek je dus in een verzameling momentopnamen van het web. Dat betekent dat webpagina’s of zelfs hele sites verdwenen, veranderd of alweer aangevuld kunnen zijn, tussen het moment van opname (indexering) en het moment dat je zoekt. Twee soorten zoekmachines Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen de twee belangrijkste soorten zoekmachines: indexen en robots. Hoewel het onderscheid in de praktijk niet meer zo duidelijk is, omdat zoeksites vaak beide soorten op hun eerste pagina aanbieden, verschilt het gebruik en de samenstelling ervan hemelsbreed. Indexen zijn door mensenhand (webredacteuren) samengestelde verzamelingen van waardevolle sites. Zoekrobots zijn volautomatische processen waarmee zo veel mogelijk woorden en zinnen op het web worden verzameld. Indexen geven complete sites, zoekrobots losse pagina’s. Hoe werkt een engine? Een search engine bestaat uit drie onderdelen: z z z
spider database interface met een zoekmechanisme
De spider Spiders zijn programma's die over het Web reizen en webpagina's voor de search engine verzamelen. De spiders - ook worm, robot, crawler of intelligent agent genoemd - volgen de links op webpagina's en sturen elke pagina die ze tegenkomen naar de database (index) van de search engine. Omdat webpagina's regelmatig veranderen, komt de spider ook regelmatig bij al geïndexeerde pagina's terug en neemt eventuele veranderingen over. Hoeveel tijd tussen de bezoeken van de spider zit verschilt per search engine. Pagina's die volledig op zich zelf staan, dus geen links naar andere sites hebben, worden door een spider niet gevonden. Een oplossing hiervoor is het aanmelden van de site bij een search engine, zodat die toch in de database wordt opgenomen. De database De database bevat alle pagina's die door de spider zijn gevonden. Bij de grootste search engines bevat de database miljarden pagina's. Als je zoekt met een search engine, dan zoek je in deze database. Je zoekt dus niet op het Web zelf! Zit een bepaalde pagina niet in de database, dan zul je hem met die search engine ook niet vinden. Elke search engine heeft zijn eigen database. Natuurlijk is er sprake van
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
149
overlap tussen de databases van de verschillende search engines, maar ook heeft elke database zijn unieke pagina's. Daarom is het aan te raden je bij het zoeken niet tot één search engine te beperken. Wil je een groter deel van het Web doorzoeken, gebruik dan meerdere search engines. Interface met zoekmechanisme Via de zoekinterface kunnen gebruikers zoeken in de database van de search engine. Je voert enkele trefwoorden in en de search engine zoekt relevante sites in zijn database. Vaak heeft een search engine naast de homepage (de zogenaamde simple search) ook een advanced search-pagina. Hier kun je gebruik maken van enkele zoektechnieken die je in staat stellen zeer gericht te zoeken. Zo kun je bijvoorbeeld de relaties tussen zoektermen aangeven met behulp van Booleaanse operatoren, of zoeken op woorden in bepaalde delen van pagina's, zoals de URL of de titel. Hoe bepaalt een search engine welke pagina's relevant zijn voor jouw zoekvraag? Elke search engine heeft zijn eigen rekenmethode (algoritme) om relevantie te bepalen, maar doorgaans wordt gekeken naar de volgende factoren: z z z z z
hoe vaak het trefwoord op een pagina voorkomt waar in de pagina het trefwoord voorkomt (in de titel, URL of begin van de pagina duidt op meer relevantie) als je zoekt op meer dan één trefwoord, wordt ook gekeken of die trefwoorden dicht bij elkaar voorkomen (nabijheid duidt op meer relevantie) soms wordt ook gekeken naar het aantal links dat naar een bepaalde pagina gaat (hoe meer links, hoe belangrijker vermoedelijk de site) De meeste search engines houden rekening met bovenstaande factoren. Vaak kennen ze echter net iets andere waarderingen aan een factor toe, waardoor er verschillen in de ranking per search engine ontstaan. Dit verklaart mede waarom exact dezelfde site bij verschillende search engines op een andere plaats in de lijst met treffers kan staan. De verschillen in databases hebben hier natuurlijk ook mee te maken.
Wanneer een search engine gebruiken? Search engines zijn vooral geschikt voor zeer specifieke zoekvragen. Ze halen die pagina's uit hun database waarin de door jou opgegeven trefwoorden voorkomen. Zijn dat hele specifieke trefwoorden, dan is er een redelijke kans dat je snel vindt wat je zoekt. Zoek je echter op algemene, veel voorkomende trefwoorden, dan krijg je vermoedelijk zeer veel treffers (hits). Het is dus zaak met de trefwoorden precies te benoemen wat je zoekt en altijd met meerdere trefwoorden tegelijk te zoeken. Ben je op zoek naar informatie over een breed onderwerp, dan is een directory met zijn in onderwerpscategorieën gerubriceerde sites handiger. Op een breed onderwerp zoeken in een search engine is vragen om enorme aantallen treffers met weinig relevantie. Ook voor zeer recente informatie, zoals het laatste nieuws, moet je niet bij een search engine zijn. De kans dat dergelijke berichten al door de spider gevonden zijn en in de database zijn opgenomen is klein. Je kunt je dan beter tot een gespecialiseerde nieuwssite wenden. Google: de belangrijkste z
z z z
Google werd in 1998 opgericht door twee studenten van de Amerikaanse Stanford University. Ondertussen is het één van de populairste en grootste search engines. Het claimt ruim acht miljard webpagina's in zijn database te hebben. Google is afgeleid van het woord 'googol', de term die wiskundige Edward Kasner in 1938 bedacht voor een 1 gevolgd door honderd nullen. Het eerste wat bij Google opvalt is de aangenaam sobere, bijna lege interface. Google staat bekend om zijn snelheid en de hoge mate van relevantie van de
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
150
z
z z
z
z
gevonden sites. De techniek die het gebruik voor het bepalen van relevantie heet PageRank. Hierbij wordt, naast de trefwoorden natuurlijk, gekeken naar het aantal links dat naar een bepaalde pagina gaat. Een pagina waar veel links heen leiden krijgt een hogere waarde. Ook wordt meegenomen welke sites naar een pagina linken. Zijn dat sites die zelf een hogere waarde hebben, dan krijgt een pagina waar ze naar linken ook weer een hogere waarde. Ingewikkeld, maar het werkt goed. Op de homepage zie je de 'I'm Feeling Lucky' -knop. Als je trefwoorden invoert en dan hierop drukt, leidt Google je direct naar de eerste site uit de lijst met treffers. De lijst zelf wordt overgeslagen. Bij een treffer zie je altijd een linkje met de tekst 'similar pages'. Door hier op te klikken zoekt Google automatisch naar verwante pagina's. Ook bij elke treffer staat een link met de tekst 'cached'. Dit leidt naar de kopie van die pagina zoals Google die in zijn database heeft opgeslagen. Het voordeel hiervan is dat een pagina bij Google nog beschikbaar is, terwijl die op het web niet bereikbaar of al verdwenen kan zijn. In de advanced search kun je via drop-down menu's diverse filters in je zoekvraag aanbrengen. Ook kun je hier naar plaatjes zoeken. Deze Google Image search is ook te vinden op een eigen pagina, http://images.google.com. In de Google Web Directory worden websites in onderwerpscategorieën geordend. De sites in de directory zijn afkomstig van het Open Directory Project.
Populariteit Google stijgt De populariteit van Google in Nederland is groter dan ooit. Voor 74% van de Nederlandse internetters is Google de favoriete zoekmachine. Ook met de naamsbekendheid van Google zit het wel goed, 98% van de internetters in Nederland heeft wel eens van Google gehoord. Ten opzichte van het vorige onderzoek in Februari 2004 is het marktaandeel van Google gestegen met 6% Overzicht Google Feb 2002 32 % Mei 2002 40 % Jan 2003 52 % Aug 2003 65 % Feb 2004 68 % Nov 2004 74 % Ilse is met 3% gedaald tot 14% Feb 2002 19 % Mei 2002 16 % Jan 2003 14 % Aug 2003 19 % Feb 2004 17 % Nov 2004 14 % Yahoo is de derde zoekmachine van Nederland met 4% (was 1%) MSN (Microsoft) heeft een marktaandeel van 3% en heeft nog een lange weg te gaan om Google te kunnen verslaan. Bron: http://www.voetlicht.com (17-11-04) Het aantal geïndexeerde pagina's in zoekmachine Google is bijna verdubbeld. De teller stond sinds 17 februari 2004 op 4.285.199.774 webpagina's, maar sinds vandaag staat de teller op 8.058.044.651 pagina's, een toename van 88%. Als je elke geïndexeerde pagina één seconde zou willen bekijken, dan ben je ongeveer
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
151
255 jaar, 4 maanden en 4 dagen bezig. Bron: http://www.voetlicht.com (11-11-04) Promotie van de website De tekst van de website is van uitermate groot belang bij het optimaliseren voor zoekmachine Google. Aan de tekst en de opmaak worden enkele eisen gesteld waar het gaat om zoekmachine optimalisatie. Zo is het van belang dat in uw teksten de juiste trefwoorden terugkomen. Ook is het belangrijk aandacht te schenken aan de lengte van de tekst. De webtekst dient per pagina uit minimaal 250 woorden te bestaan. Trefwoorden kunt u benadrukken door deze vet te maken. Trefwoorden Dit zijn de woorden waar alles om draait. Maak er goed gebruik van, maar verwacht er geen wonderen van. Vergeet niet dat er andere punten zijn die u eveneens in het oog moet houden om een goede "ranking" te verkrijgen. Welke producten verkoopt of promoot u. Welke diensten of welke informatie. Hoe zullen de mensen deze opzoeken. Zijn er bepaalde woorden die zeker betrekking hebben op uw site. Is de sitenaam bekend. Zullen de mensen deze gebruiken om uw site op te zoeken. Vertrek steeds van het standpunt dat niemand u kent. Denk na en vraag eventueel aan andere mensen welke woorden ze zouden gebruiken om uw site, of een bepaald produkt of dienst, op te zoeken. MAAR HOU EVENEENS REKENING MET WAT U IN DE TITEL ZET. Het beste resultaat krijg je door beiden te gebruiken. Kan je trefwoorden meerdere malen herhalen? Heeft dit meer effect? Staat mijn site dan beter in de rangschikking? Ja, maar ! Zoekrobotten houden geen rekening met de META tag indien je meer dan 5 à 6 keer hetzelfde woord gebruikt. Trefwoorden (de woorden die mensen in zoekmachines zullen intypen) kunt u op twee plaatsen op uw website zetten: op de homepage of op de andere pagina's. Zoekmachines hechten de meeste waarde aan de homepage (www.fontys.nl/naamsite), en vinden de andere pagina's iets minder interessant. U plaatst de top 3 van trefwoorden (die voor u het belangrijkste zijn en waarvoor u veel concurrentie verwacht) op de homepage. De andere trefwoorden plaatst u op de overige pagina's. Stel nu een lijst samen van titels, beschrijvingen, trefwoorden en begeleidende tekst voor de homepage. Dit kunt u doen aan de hand van de volgende checklist: Trefwoorden, titels, beschrijvingen en paginatekst voor elke webpagina: 1. titel: [2 of 3 trefwoorden 2. trefwoorden: [2 of 3 trefwoorden] en [overige trefwoorden] gescheiden door komma's 3. beschrijving: [2 of 3 trefwoorden] gevolgd door een pakkende, korte tekst van maximaal 40 woorden 4. paginatekst: uitgebreide tekst over het onderwerp waarin de [2 of 3 trefwoorden] 1 tot 3 keer voorkomen. Als u kiest voor bepaalde woorden voor uw homepage, zullen andere trefwoorden minder prominent op uw website voorkomen. De uiteindelijke afweging welke trefwoorden u gaat gebruiken op uw homepage is een lastige keuze. Hele belangrijke woorden kunnen bijvoorbeeld zoveel concurrentie hebben dat het onmogelijk is om op deze woorden gevonden te worden. Het kan ook zo zijn dat bezoekers veel zoeken op een bepaald woord maar dat weinig concurrenten dit trefwoord gebruiken. Het hangt dus heel sterk af van de woorden waar het publiek op zoekt en de woorden die uw concurrentie gebruikt.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
152
Kies een ´killer´ titel De titel van uw webpagina, aangegeven met de "title" tag is een zeer belangrijke factor bij uw website optimalisatie. Hou er hierbij rekening mee dat uw titel zowel voor de zoekmachines als door de bezoekers van de zoekmachine aantrekkelijk dient te zijn. Een goede titel bevat de voor u meest belangrijke trefwoorden en bestaat idealiter uit niet meer dan enkele woorden. Goede metatags schrijven De meest belangrijke metatag is de description of korte omschrijving van uw website. Deze verschijnt in Google dikwijls direct onder de titel van uw pagina. Evenals bij de titel van uw pagina is het bij de omschrijving van belang de voor u relevante trefwoorden te gebruiken. Linkpopulariteit opbouwen Linkpopulariteit is voor Google een belangrijk gegeven bij het bepalen van uw positie in de zoekmachine. U kunt uw linkpopulariteit verhogen door ervoor zorg te dragen dat er een link naar uw website komt op andere websites, bij voorkeur over hetzelfde onderwerp. Hoe populairder de website die naar u linkt, des te relevanter is de link voor uw linkpopulariteit. Denk hierbij aan portals over uw onderwerp, relevante Startpaginadochters, Startkabeldochters, etc. Vermijd waar mogelijk vermeldingen op zogenaamde ‘linkfarms’. Dit zijn websites die uitsluitend bedoeld zijn om de linkpopulariteit te vergroten. Aanmelden bij directories Directories als Startpagina, Yahoo en DMOZ.org kunnen het verschil maken tussen een top10 positie en een plaatsje op de tweede pagina in de zoekresultaten. En reken maar dat dat het verschil maakt! Bij het aanmelden bij directories is het van belang dat u zich houdt aan de richtlijnen zoals deze per directory zijn opgesteld. Kies de categorie waarin u uw website geplaatst wenst te hebben dus zorgvuldig uit, en zorg voor een goede omschrijving. Aangezien directories als DMOZ gebruikt worden door Google bij het bepalen van de zoekresultaten, doet u er goed aan ook hier te kiezen voor een omschrijving die uw meest belangrijke trefwoorden bevat. Vaak vormt de omschrijving van uw website uit de metatag ‘korte omschrijving’ een goed startpunt. Wees geduldig Zoekmachine optimalisatie is geen proces dat van de ene op de andere dag zorgt voor topresultaten in de zoekmachines. Integendeel, soms kan het weken tot maanden duren voordat uw website wordt opgemerkt. Probeer niet uw vermelding in de zoekmachines te bespoedigen door uw website elke dag enkele malen aan te melden. Dit werkt u namelijk tegen en kan op den duur zelfs tot een algehele blokkering van uw website leiden. Geef uw website dus de tijd om volwassen te worden. Monitor uw posities en uw concurrenten Hou na aanmelding de positie van uw website op de door u geselecteerde trefwoorden in de gaten. Ook het bijhouden van de linkpopulariteit loont: zou kunt u zien in welke mate een vermelding op een site van derden heeft bijgedragen aan uw positie in Google. Indien u alle tips opgevolgd heeft zal uw positie in de zoekmachines zeker verbeteren. Indien dit niet het geval is, kijk dan met name naar de manier waarop Google uw site heeft geindexeerd, door de zogenaamde ´cache´ te bekijken. Een link naar Google´s cached versie van uw website vindt u onder uw vermelding in de zoekresultaten. Let er met name op dat Google uw teksten heeft geindexeerd en dat deze teksten voldoen aan de criteria zoals hier vermeld.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
153
Niet gevonden willen worden In het het scherm eigenschappen (pagina/link) is een nieuw tabblad toegevoegd: bovenaan kun je kiezen voor het tabblad 'vind &zoek opties'. Hier vind je de volgende opties: z
z
Aanvinkoptie waarmee je kunt aangeven of deze pagina al dan niet door externe zoekmachines geindexeerd mag worden; Aanvinkoptie waarmee je aan kunt geven of zoekmachines al dan niet de hyperlinks op deze pagina mogen volgen voor indexering;
Standaard staan beide opties aangevinkt. Kies je ervoor om een pagina niet te laten tonen in de zoekresultaten of wil je niet hebben dat een zoekmachine via deze weg andere pagina's gaat indexeren, verwijder dan de vinkjes.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
154
Een storing of een wens Regelmatig ontvangen wij meldingen van gebruikers. Hiervoor natuurlijk onze dank! Hieronder vind je een overzicht van de huidige fouten. Met daarbij eventuele opmerkingen van de beheerders. Als je een storing wil melden, controleer dan aub eerst of de fout die je wilt doorgeven al in dit overzicht staat. Wij verzoeken je vriendelijk om het formulier "Storing melden" te gebruiken om een fout te melden.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
155
Zoek
home handleidingen help-en-uitleg tips verstoringen en wensen nieuws instructieworkshops contact sitemap verstoringen en wensen / storing melden storing melden nieuwe wensen
Storing doorgeven Via dit webformulier geef je een fout in het programma Sitebouwer door. Omschrijf helder wat de fout precies is, waar de fout te zien (in de builder of in de website zelf) en in welke versie van Fontys Sitebouwer de fout geconstateerd is. Naam: PCN: E-mail: Naam website: betreft builder betreft website Omschrijving fout:
Voor het oplossen van een storing kan het handig zijn als je een schermprint meestuurt van de foutmelding. Hieronder kun je deze 'printscreen' als bijlage met het formulier meesturen. Bijlage:
(max. 1 Mb):
Bladeren...
OK
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
156
Berichten voor gebruikers Bij elke Sitebouwe update ontvangen de hoofdbeheerders van een (sitebouwer-)website een e-mail waarin wordt verwezen naar een nieuw Beheerbericht. Hierin worden de doorgevoerde vernieuwingen en verbeteringen toegelicht. Aan de hoofdbeheerders wordt gevraagd om ook de eigen (sub)beheerders daarover te informeren.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
157
Verslag Gebruiksplatform 13-09-04 15-10-2004 door Bea van Meurs
Op vrijdag 15 oktober is een mail verstuurd naar alle hoofbeheerders met daarin de volgende mededeling: Op bijgaande pagina is het verslag van de laatste bijeenkomst (13-09) van het Fontys Sitebouwer gebruikersplatform gepubliceerd. Daarbij is ook een Word-bijlage opgenomen, waarin globaal de verdere FS ontwikkelpunten voor 2004/2005 worden beschreven. Laat het ons gerust weten als je daarover nog vragen hebt of meer informatie wil ontvangen. De volgende (en laatste) update in 2004 is gepland in week november (wk 47/48).
Beheerbericht 16 23-9-2004 door Bea van Meurs
Op dinsdag 28 september is versie 1.18 van Fontys Sitebouwer livegezet. Met deze versie krijgen sitebeheerders onder andere de beschikking over de nieuwe "Bannermodule" en is het rechtenbeheer sterk verbeterd en vereenvoudigd. Ook andere hoog geprioriteerde wensen zoals meer muisonafhankelijkheid in de builder, automatische overerving van beheerrechten (publiceerders) en kijkrechten (doelgroepen) en een groter kleurenpallet voor de tekststijlen ‘extrastijl 1’ en ‘extrastijl 2’ zijn hierin gerealiseerd. Hieronder worden de belangrijkste punten toegelicht. Waar nodig verwijzen we naar de vernieuwde toelichting in de handleiding. Daarnaast zijn natuurlijk weer de belangrijkste calls en enkele kleinere wensen opgelost. Op maandag 13 september vond een bijeenkomst plaats met het sitebouwer gebruikersplatform. Daarin zijn onder andere de ontwikkelingen van 2004 en het vervolg in 2005 besproken. Meer informatie daarover volgt binnenkort. 1. Meer verbeterpunten uit het plan van aanpak 2004 Het "Fontys Sitebouwer plan van aanpak 2004" bevat een overzicht van wensen die door het Sitebouwer gebruikersplatform zijn geprioriteerd. Veel van deze verbeterpunten zijn inmiddels uitgevoerd. Met deze update worden daaraan weer de volgende vernieuwingen toegevoegd: z
z
De nieuwe "Bannermodule" Wie snel en eenvoudig een aantrekkelijke banner in zijn site wil plaatsen, kan voortaan gebruik maken van de bannermodule. Simpel gezegd is een banner een kleine afbeelding met tekst, waaraan een hyperlink naar ‘speciale informatie’ hangt. Ook FontysOnline maakt regelmatig gebruik van banners voor acties of speciale meldingen. In de bannermodule worden diverse standaard Fontys vormvarianten aangeboden, maar het is ook mogelijk om met een eigen afbeelding een banner te maken. Via de banner op de nieuwsoverzichtspagina kom je bij de "Banneruitleg". (of ga direct naar de bannerinformatie). Meer muisonafhankelijkheid in de builder Wie heeft zich nooit geergerd aan het feit dat je per se op de OK-knop moet klikken als je een nieuwe pagina of module een naam hebt gegeven? Dat is vanaf versie 1.18 gelukkig niet meer nodig: ook een <enter> is nu voldoende. Daarnaast kun je in de builder nu veel meer gebruik maken van de tab-toets en de pijltjes-toetsen. Een aanrader voor wie minder met de muis wil (of moet) werken. In de handleiding ‘meer muisonafhankelijkheid’ wordt de werking verder
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
160
Beheerberichten 2004 Beheerbericht 17 (20-11-2004) Verslag Gebruiksplatform 13-09-04 (15-10-2004) Beheerbericht 16 (23-9-2004) Beheerbericht 15 (12-7-2004) Beheerbericht 14 (11-5-2004) Beheerbericht 13 (28-3-2004) Beheerbericht 12 (26-2-2004)
Beheerbericht 17 20-11-2004 door Bea van Meurs
Maandag 22 november wordt Sitebouwer update 1.19 livegezet. Met deze update zijn nagenoeg weer alle gemelde verstoringen opgelost en enkele wensen gerealiseerd. Een daarvan – de nieuwe map ‘ongebruikte bronnen’ in de bronnenbank - lichten we hieronder wat uitgebreider toe. Daarnaast natuurlijk een kort overzicht van andere punten bij deze update en verbeterpunten die gepland zijn voor de updates in 2005. De eerstvolgende zal medio februari plaatsvinden. Beheer van bronnen in bronnenbank Met deze update hebben beheerders met beheerrechten op de bronnenbank de beschikking over een extra map in de bronnenbank, met de naam ‘ongebruikte bronnen’. Hierin worden alle bronnen (bijlages en afbeeldingen) zichtbaar, die niet (meer) in gebruik zijn. Door deze map regelmatig te controleren en onnodige bronnen te verwijderen, kun je het bronnenoverzicht en het aantal gebruikte MB’s per site beter in de hand te houden. De wens om de naamweergave (titel) van bronnen langer te maken, is hierbij eveneens meegenomen. Een andere tip voor het overzichtelijk houden van de bronnenbank is het ‘handig’ uploaden van nieuwe versies van bestanden. Als je al een keer een bijlage of afbeelding hebt opgenomen en je wilt deze vervangen door een nieuwe versie, dan werkt dit het handigste door dit in één handeling te doen. Het voorkomt bovendien dat je veel bronnen met ongeveer dezelfde naam in je bronnenbank krijgt. Het werkt als volgt: z z z z
Selecteer de bron in de bronnenbank en kies voor de optie Bewerken; Via de bladerfunctie zoek je de nieuwe versie van het bestand op je PC en je klikt op OK; Pas indien gewenst de titel en omschrijving van de bron aan en je klikt wederom op OK; De bestaande bron is nu vervangen door de nieuwe versie en overal in de site waar naar deze bron wordt gelinkt, wordt voortaan de nieuwe versie getoond.
Soms lukt het niet om een bron te verwijderen omdat hij nog in gebruik zou zijn. Controleer dan altijd even de prullenmand: hierin staan soms nog ‘weggegooide’ modules met links naar bronnen. Na het definitief verwijderen van deze modules uit de prullenmand, is het verwijderen van de betreffende bron wel mogelijk. Bannermodule had nog foutjes De bannermodule die met de vorige update is opgeleverd, bevatte nog twee onvolkomenheden die nu zijn opgelost: z
Aangemaakte banners tonen ‘ vreemde’ alt-teksten in je site als je er met je muis
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
158
z
overheen gaat. Bij bestaande banners los je dit op door de banner een keer opnieuw te openen en op te slaan. Bij nieuwe banners gaat het voortaan automatisch goed; De bannerafbeeldingen hebben de standaardbreedte van een smalle kolomopmaak. Dit zal ook zo blijven. Om toch wat meer invloed op de vormgeving te hebben is de extra optie toegevoegd om de banner naar keuze te kunnen centreren, danwel link- of rechtslijnend te maken.
Vogelvlucht andere verbeterpunten z
z z
z z z z
Nieuwsmodule: prioritering van artikelen is gerepareerd, soms voorkomende foutmelding bij toevoegen bijlage is (hopelijk) opgelost (laat het ons aub weten als het niet zo is); Kleurinstelling van de extra tekststijlen 1 en 2 worden nu wel goed vastgehouden; Formulier: enkele fouten in de ontvangstbevestiging zijn opgelost (naam afzender nu juist, ‘vreemde codes’ uit e-mail zijn verwijderd), invoer aantal karakters bij naamvelden bij radio-buttons is nu onbeperkt; Problemen met formulier-export bij hogere versies van Excel? Zie de extra uitleg die is opgenomen in de handleiding. Verplaatsen: de optie was niet goed toegankelijk voor beheerders met alleen beheerrechten, dit is opgelost Editor: de veelgewenste knip+plak -functie en het kunnen verschalen van afbeeldingen in tabel is weer gerepareerd; Meer ...: zie voor een totaaloverzicht de Word-bijlages ‘opgeloste calls nov2004’ en ‘ opgeloste wensen nov2004’ op de pagina verstoringen en wensen.
Geplande verbeterpunten voor de volgende updates 2005: z
z
z
z
z
z
Uitlogknop: Het automatisch tonen van een Uitlogknop is bijna klaar. Deze knop wordt dan automatisch getoond als een gebruiker op een site is ingelogd om hem de mogelijkheid te bieden ook weer uit te loggen. Deze voorziening wordt ook opgenomen in FontysOnline. Opmaak formulier: voor het opmaken en onderhouden van formulieren worden regelmatig wensen geuit over de opmaak en het handiger kunnen bewerken van een formulier. Hieraan is hard gewerkt en ook die aanpassing is bijna klaar. Dit betekent onder andere dat dan bij een tekstitem in het formulier gebruik gemaakt kan worden van de teksteditor, met alle voorzieningen daarin zoals het kiezen van opmaakstijlen voor de tekst, het kunnen aanbrengen van hyperlinks en de optie om bijlages en afbeeldingen op te nemen in het formulier. Flexibeler prikbord: het huidige prikbord blijkt in de praktijk beperkt inzetbaar. Door de opzet flexibeler in te richten, zal het prikbord voor meer doelen gebruikt kunnen worden. Oplevering februari of april 2005. Forummodule: de huidige forummodule bevat nog een aantal kinderziektes. Inmiddels is gestart met een nieuwe opzet voor de forummodule. Verwachte oplevering is februari 2005. Techniek uitklapmenu: het huidige uitklapmenu (zie calls 417 en 463) werkt niet altijd correct. Het alternatief dat we hiervoor gevonden hadden, blijkt weer andere problemen op te leveren en kan dus niet worden toegepast. De zoektocht wordt voortgezet. Gebruik GPO-untis (roosters) en Sitebouwer: de mogelijkheden om vanuit Sitebouwer op een handige manier gebruik te kunnen maken van het roosterprogramma GPO-Untis worden onderzocht door Adri Cornelissen, Hans Frishert en Afke Bruijn. In een volgend beheerbericht hopen we daarover meer te kunnen vertellen.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
159
z
z
toegelicht. Uitgebreider kleurenpallet voor tekststijlen In de vormgevingsmanager -> tabblad ‘tekststijlen’ kun je de weergave instellen van extrastijl 1 en extrastijl 2. Een uitgebreid kleurenpallet biedt nu – naast de Fontys huisstijlkleuren – een scala aan keuzemogelijkheden. Zie ook de handleiding. Overerving beheerrechten en kijkrechten (doelgroepen) Bij het instellen van beheerrechten (scherm ‘rechten’) of kijkrechten (scherm ‘eigenschappen’ ) worden de ingestelde beheer- of kijkrechten voortaan automatisch doorgevoerd op onderliggende items (modules of subpagina’s). Natuurlijk is bij deze nieuwe opzet rekening gehouden met al eerder ingestelde rechten. Deze verandering scheelt een hoop werk: voorheen moest dit voor elk afzonderlijk onderdeel in de site apart ingesteld worden. Meer uitleg over ‘overerving’ is opgenomen in de handleiding.
2. Vereenvoudigde en verbeterde beheerrechten De oorspronkelijk inrichting van de beheerrechten (wie mag waar publiceren) bleek niet praktisch en ook niet helemaal goed te werken. De nieuwe inrichting is een stuk eenvoudiger, werkt nu correct en beantwoordt aan de wensen die door gebruikers zijn gemeld. Lees meer over het nieuw ingerichte rechtenbeheer. 3. Aanpassing op het ‘uitklapmenu’ Met deze update is het uitklapmenu aangepast zodat ook andere browsers (Mac IE, Netscape, Opera) ongestoord in de sites kunnen navigeren. Deze aanpassing was tevens nodig om te kunnen voldoen aan de eisen van de stichting Drempels Weg. Deze stichting zet zich in voor een brede toegankelijkheid van websites voor mensen met een handicap. Voor het uitklapmenu wordt nu een alternatief geboden in de vorm van een pagina met daarop de hyperlinks uit het submenu. Daarmee zijn de sites onder andere beter toegankelijk voor tekstbrowsers waar blinden en slechtzienden mee werken. Meer informatie over gebruiksvriendelijk publiceren is opgenomen in deze site. Bij de volgende update wordt een verdere verbetering van het uitklapmenu doorgevoerd. Daarmee hopen we het haperen en soms blijven hangen van submenu’s op te lossen. 4. En de andere verbeteringen en vernieuwingen z
z
z
z z
De meeste calls opgelost en diverse kleinere wensen zijn gerealiseerd. Meer informatie is te vinden op de pagina ‘verstoringen en wensen’: de opgeloste calls zijn opgenomen paars en worden nog verplaatst naar een Word-bestand ('opgelost'). Alt-tags (tekstuele uitleg bij een afbeelding of hyperlink) worden nu automatisch getoond op opgenomen afbeeldingen, bijlages en hyperlinks (naar pagina's buiten de eigen site). In de bronnenbank zijn de vaak verwarrende termen 'invoegen', 'toevoegen' en 'toepassen' nu voorzien van alt-teksten, die de knopfunctie met een korte tekst toelichten. In vormgevingsmanager, tabblad 'pagina' kan voortaan een optie aangevinkt worden om (alleen!!) de homepage een afwijkende vormgeving te geven. Verder is het natuurlijk prettig dat nu in de builder bij alle modules met een tekstje wordt aangegeven om welke soort module het gaat.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
161
Beheerbericht 15 12-7-2004 door Bea van Meurs
Fontys Sitebouwer update 1.17 wordt vrijdagochtend 9 juli tussen 10.00 en 11.00 uur live gezet. Ook deze update brengt wederom een scala aan systeemverfijningen, verbeteringen en uitbreidingen. Hieronder staan de meest opvallende punten op een rij. En zo met de zomervakantie vlak voor deur willen we graag nog even jullie aandacht vragen voor het volgende: begin september organiseren we weer een bijeenkomst met het Fontys Sitebouwer gebruikersplatform. Hierin zitten 10 hoofdbeheerders van sitebouwersites, die samen met ons (beheer Sitebouwer) meedenken over mogelijke verfijnings- en uitbreidingspunten van het systeem. Op de agenda staan dan in ieder geval de volgende punten:
z z z z
Plan van aanpak Sitebouwer 2004: wat is klaar, wat nog niet. Leren van en met elkaar: handige toepassingen van meer ervaren gebruikers (enkele presentaties) Behoefte aan en inhoud van Sitebouwer workshops voor gevorderden Wensen voor plan van aanpak 2005
Het gebruikersplatform vertegenwoordigt de sitebouwergebruikers en levert een belangrijke bijdrage aan de keuzes die gemaakt worden. Daarnaast blijven wij natuurlijk altijd openstaan voor suggesties van alle andere sitebeheerders. Bij voldoende belangstelling organiseren we in het najaar enkele workshops voor gevorderden. Heb jij (en/of je medebeheerders) hiervoor eventueel belangstelling? Laat ons dat dan weten via [email protected] en geef aan welke onderdelen jij daarbij graag aan bod wil laten komen. In september ontvang je dan bericht over het mogelijke aanbod. De veranderingen van update 1.17 in vogelvlucht... Opgeloste calls De meeste calls zijn opgelost. De opgeloste calls zijn als Word-bijlage opgenomen in de call-lijst. Zo is met versie 1.17 onder andere: z z z
z
de single sign-on problematiek aangepakt (inlogstatus vasthouden binnen je site en andere Fontys-sites); het probleem met het linken van plaatjes en hyperlinks in opsommingen opgelost: het is nu voldoende om in de link te gaan staan om deze te bewerken; het zoeken in sitebouwersites verbeterd: pagina- en moduletitels en ingevoegde trefwoorden van alle modules worden meegenomen bij de indexering. NB: dit is pas vanaf volgende week - na de grote indexering – merkbaar; de functie 'verplaatsen' verbeterd en naar we hopen beter uitgelegd (zie de toelichting).
Gerealiseerde wensen en hoog geprioriteerde punten uit het plan van aanpak Wensenlijst Diverse wensen van de wensenlijst zijn uitgevoerd. Raadpleeg daarvoor het Wordbestand met opgeloste wensen, dat is opgenomen bij de wensenlijst. Bronnenbank: nu ook subcategorieën! Een veelgewenste optie om in de bronnenbank te kunnen werken met subcategorieën is nu gerealiseerd. Het aantal niveaus is onbeperkt. Meer informatie vind je in de
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
162
handleiding 'bronnenbank'. Direct vanuit de structuur linken naar een bestand Ook deze optie was door diverse beheerders als wens doorgegeven. Als je kiest voor ‘invoegen’ -> ‘hyperlink’ direct in de sitestructuur, kun je voortaan ook direct linken naar een bestand in de bronnenbank. De link naar het bestand stel je in via het scherm ‘eigenschappen hyperlink’. Meer informatie vind je in de handleiding 'eigenschappen link'. Teksteditor 1. Tabelopmaak: in mei is al een deel van de verbeterde tabeleditor opgeleverd. Met de nieuwe update wordt ook het onderdeel ‘tabeleigenschappen aanpassen’ live gezet. Hiermee kun je bijvoorbeeld zelf de breedte van de cellen (ook van bestaande tabellen) instellen en naar behoefte wijzigen met schuifknopjes. Een optie, die tabelgebruikers veel gemak zal bieden. Meer informatie vind je in de handleiding 'vernieuwde editor'. 2. Page-up-knopje bij index: als je gebruik maakt van een stijl voor weergave van een index (hyperlinks bovenaan binnen een tekstmodule) kun je voortaan bij configuratie aangeven dat je gebruik wilt maken van page-up-knopjes bij de indextitels. Gemakkelijk voor de gebruiker om door een langere tekst te surfen. Je kunt dit voor alle tekstmodules in een keer of per tekstmodule instellen. Meer informatie vind je in de handleiding 'vernieuwde editor'. 3. Extra opmaakstijlen voor tekst: een veelgewenste optie is toegevoegd. Via de vormgevingsmanager kun je het lettertype, de grootte én de kleur van 2 extra tekststijlen vastleggen, om deze te gebruiken in de teksteditor. Meer informatie vind je in de handleiding 'vernieuwde editor'. Moduleopmaak Via de vormgevinsgmanager kun je instellen of je randen/kaders wilt tonen bij modules en/of sneakpreviews. Deze instelling werd dan toegepast op alle modules. Met de nieuwe versie is het mogelijk om hier per module van af te wijken: als je dat wenselijk vindt kun je de kaders/lijnen per module aan- of juist uitzetten via het module eigenschappenscherm. Meer informatie vind je in de handleiding 'eigenschappen module'. Overerving van instellingen Op siteniveau kun je nu via het eigenschappenscherm de contactpersoon (het emailadres) instellen, die dan automatisch in de footer (onderregel) van alle nieuwe sitepagina’s wordt getoond als contactadres. Mocht je hiervan willen afwijken op een of meer pagina’s, dan kun je dat op de betreffende pagina weer aanpassen. Had je nog geen contactpersoon ingegeven bij je pagina's en wil je dit toch doorvoeren op al je bestaande pagina's? Meld dit dan even per e-mail aan [email protected], wij voeren dit dan voer je door. Na de update van september wordt deze functie (= overerving) ook toegepast voor ‘rechten’ en ‘doelgroepen’. Meer informatie vind je in de handleiding 'eigenschappen website'. Doelgroepinstellingen Zoals in de mail van … juni is gemeld, is de keuze voor verdergaande doelgroepinstelling ("Kijkrechten") teruggebracht tot het niveau van een instituut of Facilitair Bedrijfsafdeling. Een diepere doelgroepverfijning is op dit moment niet mogelijk omdat niet alle sub/subgroepen correct zijn geregistreerd in de Fontyssystemen waarvan wij gebruik maken. Meer informatie vind je in de handleiding 'doelgroepen instellen'.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
163
Tot zover alle verbeteringen en verfijningen op een rij. Rest ons nog om alle sitebouwerbeheerders een heerlijke, ontspannen en zonnig zomervakantie toe te wensen! beheerders Fontys Sitebouwer
Beheerbericht 14 11-5-2004 door Bea van Meurs
Op woensdag 12 mei is update 1.16 van Fontys Sitebouwer livegezet. Met deze update zijn o.a. een aantal hooggeprioriteerde wensen gerealiseerd, zoals die met het gebruikersplatform zijn afgesproken en vastgelegd in het 'Plan van aanpak Fontys Sitebouwer 2004'. Enkele punten - zoals 'verdere doelgroepverfijning', 'configuratie van de tekstmodule op websiteniveau' en 'aanpassingen in de teksteditor' vragen wat nadere toelichting. Tip: volg de hyperlinks in het beheerbericht naar de verwijzingen in de geactualiseerde onderdelen in de handleiding. Realisatie van hoog geprioriteerde wensen: z
Verdere doelgroepverfijning: publicatie voor eigen instituut of afdeling is nu mogelijk
De wens om bepaalde sites of site-onderdelen alleen toegankelijk te maken voor bijvoorbeeld studenten en/of medewerkers van het eigen instituut of afdeling bestaat al geruime tijd. Deze functionaliteit is nu gerealiseerd. Zowel op website-, pagina- als op moduleniveau kan de instelling van de drie (hoofd)doelgroepen verder worden verfijnd. Instelling daarvan gebeurt via het eigenschappenscherm en de optie 'doelgroepen' daarop. Wil je hiermee gaan werken? Dan is het zeker aan te raden om de uitleg in de handleiding even te lezen. !Verzoek: wij zijn zeer benieuwd naar het gebruik van deze functionaliteit. Ga je het gebruiken? Laat het ons dan even weten. Ook feed back over de werking stellen we zeer op prijs. Voor de volgende stap in de doelgroepverfijning - het zelf kunnen instellen van (sub)doelgroepen (los van de organisatiestructuur) - zijn we afhankelijk van andere ontwikkelingen binnen Fontys.
z
Editoraanpassingen (het punt met hoogste prioriteit in plan van aanpak 2004)
De editor van de tekstmodule heeft een flinke revisie ondergaan. Met deze update is het volgende gewijzigd: - diverse icoontjes (en bijbehorende functionaliteiten) zijn toegevoegd aan de editormenubalk (bold, cursief, centreren, rechts- of linkslijnend maken van tekst, linksof rechtlijnend maken van afbeelding); - behoud van delen tekstopmaak bij kopie vanuit Word naar de editor; - editorbreedte aangepast aan modulebreedte op pagina (afhankelijk van aantal inhoudskolommen op de pagina); - de tabel-editor is flink aangepast: bij het invoegen kun je nu kiezen voor 2 soorten tabelgebruik (opmaaktabel en inhoudtabel), de tabelbreedte past zich automatisch aan aan modulebreedte, een snelmenu voor tabelaanpassingen opent via rechtermuisklik etc.etc); - nog enkele verbeterpunten in de editor worden met update 1.17 opgeleverd; Een handige toelichting op alle editorwijzigingen (ook de voor 1.17 geplande) is
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
164
opgenomen in de aangepaste handleiding van de tekstmodule. z
Configuratie tekstmodule op websiteniveau
Het per module configureren (printknop kiezen, opmaakstijlen, keuze index en hyperlinkopties bepalen etc.) was niet echt handig en koste veel tijd. Daarom stond de aanpassing daarvan ook als 2e op de lijst hooggeprioriteerde wensen voor 2004. Dat is nu gerealiseerd: op websiteniveau kun je voor alle (ook de eerder ingevoegde) tekstmodules de configuratie in één keer instellen. Wil je per module nog wat aanpassen, dan kan dat nog steeds. Zie de handleiding voor verdere toelichting op de configuratie van de tekstmodule. Tot slot enkele opgeloste calls en (kleinere) wensen in vogelvlucht: z
z
z
z z
Bij de laatste update (1.15) bleek de oplossing voor het inlogprobleem nog niet helemaal goed te werken: (zie call 456, 457). Het linken naar dieperliggende (afgeschermde) pagina's werkt nu weer goed. Aan het vasthouden van de inlogstatus (call 443) binnen een site wordt nog gewerkt. Alt-teksten bij hyperlinks (wens 108 en 118): bij het plaatsen van een hyperlink in je tekst naar bijvoorbeeld een andere site of naar de bereikbaarheidsgids, verschijnt voortaan automatisch een 'alt-tag' als je met je muis over zo'n link gaat. Ook dit is noodzakelijke aanpassing om te kunnen voldoen aan Drempels Weg-eisen voor websites. Formuliermodule: diverse calls zijn opgelost (446, 449). De combinatie anoniem verzenden én toch een ontvangstbevestiging sturen naar de invuller wordt verder uitgezocht (call 454); Schoonheidsfoutjes is nieuwmodule en vormgevingsmanager zijn weggewerkt. Zie ook de bijgewerkte call en wensenlijst (opgeloste calls en wensen zijn paars).
Beheerbericht 13 28-3-2004 door Bea van Meurs
Om de nieuwe inlogmethode voor sitebouwersites en FontysOnline te activeren, is donderdagmiddag 25 maart een tussentijdse update van Fontys Sitebouwer livegezet. In dit beheerbericht leggen we uit wat er is veranderd en hoe de nieuwe inlogmethode werkt. Daarnaast bevat dit beheerbericht een bijlage, waarin enkele andere actuele digitale zaken - zoals anti-Spam, gedragscode-ICT, automatische e-mail disclaimer - worden toegelicht. Eind deze week wordt daarover Fontysbreed gecommuniceerd met studenten en medewerkers. Omdat deze punten natuurlijk ook van belang zijn voor de studenten en voor jullie collega's, hopen we dat jullie hieraan aandacht willen besteden in jullie website(s). De eerstvolgende Fontys Sitebouwer update (dan dus naar versie 1.16) is eind april gepland. Nieuwe inlogmethode Het inloggen op Fontyssites vanaf locaties buiten Fontys (thuis of op de stageplaats) leverde voor sommige studenten en medewerkers problemen op. Uit onderzoek bleek dat hiervoor diverse oorzaken waren aan te wijzen. In februari hebben enkele medewerkers en studenten meegewerkt aan het testen van mogelijke inlogalternatieven. De inlogmethode die voor webmail.fontys.nl wordt gebruikt, bleek daarbij ook het beste te werken voor Fontys websites. Deze inlogmethode is nu
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
165
geactiveerd. Daarnaast wordt nog een tweede inlogalternatief aangeboden. Om die reden is in Sitebouwersites voortaan naast de inlogknop ook altijd een vraagtekenknopje aanwezig. Hiermee wordt de inlog-informatiepagina geopend, waarop een bezoeker uitleg vindt over pcn, wachtwoord en domein. Direct onder deze informatie vindt de bezoeker de mogelijkheid om het (tweede) inlogalternatief te activeren. In dat geval wordt een cookie op de pc gezet, zodat de bezoeker voortaan via die weg kan inloggen. We hopen hiermee de verschillende oorzaken voor het inlogproblemen te hebben opgelost. Wat is 'zichtbaar' anders? Bij binnenkomst op de startpagina van je site, verschijnt nu in eerste instantie een lang url (internetadres). Dit hoort bij de nieuwe inlogmethode, zodra je op een andere pagina klikt, verdwijnt dit lange adres. Bijlage met informatie ove anti-Spam, Gedragscode ICT, Automatische disclaimer in email, extra distributielijsten.
Beheerbericht 12 26-2-2004 door Bea van Meurs
Op vrijdag 27 februari vond weer een Fontys Sitebouwer update plaats: versie 1.14 is toen livegezet. Ook al is dit ruim drie maanden na de vorige update (november 2003), dat wil niet zeggen dat er in de tussentijd niets is gebeurd. In tegendeel zelfs: achter de schermen is keihard gewerkt. Zo vond in de laatste maanden van 2003 de geplande verbetering van de database- en webserveromgeving plaats, waarvan iedereen direct profijt had. Verder is in november het Fontys Sitebouwer gebruikersplatform bijeengeweest om gezamenlijk de ideeën voor 2004 - en de uitwerking hiervan - te bespreken. Ook de ‘inlogproblematiek-op-locaties-buiten-Fontys' is de afgelopen periode zorgvuldig geanalyseerd en getest. We hopen dit probleem zeer binnenkort te hebben opgelost. Hieronder worden deze punten verder toegelicht. En natuurlijk besteden we aandacht aan de calls die met deze update zijn opgelost en de diverse wensen die zijn gerealiseerd. Resultaten gebruikersplatform: prioriteiten in 2004 ingepland… De belangrijkste verbeterpunten (wensen en uitbreidingen) zijn vertaald in een "plan van aanpak Fontys Sitebouwer 2004". Wil je weten wat er in 2004 gaat gebeuren? Lees dan het bijgevoegde Word-document. Lekker snel én stabiel door verbeterde webomgeving In oktober 2003 zijn eerst de databaseservers – ook die van Fontys Sitebouwer – vervangen door nieuwe databaseservers met een grotere capaciteit en betere mogelijkheden. Dit was hard nodig vanwege de groeiende hoeveelheid content én het toenemend gebruik daarvan. Meteen daarna zijn - stapsgewijs - ook alle Fontys websites overgezet naar nieuwe webservers. Dit was een hele operatie, die dankzij de zorgvuldige voorbereiding van de afdelingen ICT-services en Multimediaproducties én de bereidwillige samenwerking met alle sitebeheerders, zeer voorspoedig is verlopen. Het resultaat mag er zijn: overbelasting van servers, out-of-space-errors en ‘onbereikbare’ pagina’s of websites komen sindsdien nauwelijks meer voor. En wat ook zeker het vermelden waard is: de performance van sitebouwersites – zowel aan de builderkant als aan de presentatiekant – is hierdoor zodanig verbeterd dat deze nu ook in Tilburg - op het niveau is waar hij hoort te zijn. Oplossing inlogproblematiek-buiten-Fontyslocaties nabij Uit navraag bij studenten en medewerkers die thuis of op de stageplek problemen
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
166
ondervonden met het inloggen op Fontyssites, is gebleken dat hiervoor diverse oorzaken zijn aan te wijzen. Om nu de juiste oplossing te realiseren is vervolgens een test uitgevoerd met een zestal alternatieve inlogprocedures. De inlogprocedure uit die test, waarmee iedereen probleemloos kon inloggen, wordt nu ingericht en zal naar verwachting in de eerste week van maart beschikbaar komen. Opgeloste calls, gerealiseerde wensen en enkele handige tips Alle calls die met update 1.14 zijn opgelost, zijn te vinden in bijgevoegd Worddocument. Hierbij een toelichting op de meest in het oog springende veranderingen én de meest gewenste punten:
z
z
z
z
z
z
Eindelijk kunnen we ook GIF gebruiken! Bij veel beheerders leeft al geruime tijd de wens om ook GIF-bestanden te kunnen gebruiken. Het opslaan van GIF in de bronnenbank was echter in verband met licentieproblematiek niet toegestaan. Gelukkig hebben we hiervoor nu een andere oplossing kunnen realiseren: met deze nieuwe versie kunnen nu ook GIFbestanden (inclusief animated GIF) gebruikt worden. Lees de toelichting. Formulierenmodule Diverse schoonheidsfoutjes - die aan het licht kwamen dankzij veelvuldig gebruik - zijn met deze update opgelost, zie bijvoorbeeld wens 107, 114 en 119, en ook call 372, 414, 415, 423 en 433 in het bestand 'opgelost tm febr2004'. Lees ook de pagina 'uitleg formulieritems', waarin elk item wordt toegelicht en een tip voor verplichte velden is opgenomen. Error bij uploaden bronnen? Een te uploaden bestand voor de bronnenbank mag maximaal 5MB zijn. Probeer je toch een zwaarder bestand te uploaden, dan verschijnt voortaan een tekstje met de melding dat het bestand te zwaar is (en gelukkig geen error meer, zoals hiervoor wel gebeurde). Zie ook de tip voor als je bestand toch zwaarder is dan 5 MB. Leesbare links aanbieden … Al eerder was het mogelijk om tot 2 niveaus diep te werken met leesbare urls, bijvoorbeeld www.fontys.nl/sitebouwer/nieuws. Nieuw is dat dit nu ook tot nog diepere niveaus kan worden toegepast én dat de laatste slash (/) in een url niet meer tot de vervorming van een pagina leidt. Let wel: gebruik je spaties in een paginanaam, dan worden deze spaties automatisch door de browser omgezet in "%20". Als je dit niet mooi vindt, kun je het beste kiezen voor een (korte) paginanaam die uit één woord bestaat. Direct jouw site openen in de builder … Als je in je site wil werken, moet je in de builder eerst nog klikken op 'website' en vervolgens op de naam van de site waaraan je wilt werken. Wil je dit makkelijker? Sla dan het hele url met het site IDnummer etc. op in je favorieten (zit in je IE menubalk) en noem dit b.v. "open sitebouwer". Als je hetzelfde ook doet met het url aan de presentatiekant van je site en deze b.v. "site presentatie" noemt, kun je snel en eenvoudig tussen beide onderdelen switchen. Scheelt toch weer enkele handelingen. Discussie in je site via een FORUM … Voor Sitebouwer is ook een Formummodule ontwikkeld, die binnenkort kosteloos én standaard beschikbaar komt voor alle sitebeheerders. Voordat we deze module Fontysbreed aan gaan bieden, willen we hem eerst nog grondig functioneel testen. Maar wie alvast aan de slag wil met een eigen Forummodule om de mogelijkheden uit te proberen, kan dit melden bij Peter Dieteren. Vergeet niet de naam van je site te vermelden. Lees ook de uitleg over het Forum-beheer in deze site.
En weer op naar de volgende Sitebouwer update(s)
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
167
De eerstvolgende updates zijn gepland in week 18 (eind april: versie 1.15) en week 25 (half juni: versie 1.16). Voortkomend uit het "Plan van aanpak Fontys Sitebouwer 2004" streven we bij die versies naar realisatie van de volgende punten: z
z z z z z z z
z
verbeterde editor (wens van gebruikersplatform met hoogste prioriteit): met name uitbreiding van opmaakmogelijkheden en een verbeterde instelbaarheid/meer flexibiliteit bij de tabellen; meer muisonafhankelijkheid door gebruik van functietoetsen te activeren; aandacht voor rechteninstelling en geavanceerde overerving van instellingen (= ook wijzigingen kunnen doorvoeren op onderliggende documenten) verbetering van het zoeken in sitebouwer (inclusief oplossing van enkele calls op de lijst) kosteloos gebruik van de module 'forum' voor alle sitebeheerders resultaten onderzoek naar andere menuopbouw (b.v. is uitklapmenu uit fontysonline bruikbaar?) aandacht voor single sign on: 1x Fontys-inloggen is zonder verdere inlog naar alle fontyssites; verdere doelgroepdifferentiatie: de mogelijkheid om je site (of een onderdeel) af te kunnen schermen voor alleen studenten en/of medewerkers van jouw instituut/ afdeling; configuratie (instellingen) van modules op siteniveau mogelijk maken voor de hele site ineens.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
168
Instructieworkshops Data van de instructieworkshops
Met Sitebouwer is veel mogelijk. Via een korte instructieworkshop (van twee uur) krijg je snel zicht op de manier van werken met het systeem en oefen je het toepassen van de belangrijkste onderdelen. Deelname aan een instructieworkshop is verplicht voor hoofdbeheerders, maar staat open voor iedereen die belangstelling heeft. Deelname is kosteloos. Alle deelnemers krijgen de beschikking over een tijdelijke site en ontvangen een handleiding en een tienstappenplan. Data van de instructieworkshops z z z z z z
dinsdag 21 december 2004 donderdag 17 februari 2005 maandag 14 maart 2005 donderdag 21 april 2005 donderdag 26 mei 2005 maandag 27 juni 2005
Tijdstip: van 9.00 - 11.00 uur Locatie: de Byrdstraat te Eindhoven in het instructielokaal op de begane grond Naast het leren werken met het programma Sitebouwer organiseert Fontys Centrum IT samen met Fontys Hogeschool Journalistiek een cursus Webschrijven.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
169
Cursus webschrijven voor Fontys-medewerkers Fontys Centum IT verzorgt in samenwerking met Fontys Hogeschool Journalistiek de cursus "Webschrijven voor medewerkers". Het volgende komt aan bod: Eerste dagdeel z z z z z z z z
het lezersgedrag bij webteksten (aan de hand van internetvoorbeelden); basiskennis van webschrijven; bewerken van bestaande (elektronische) teksten; chunking (schrijfwijze om zappende lezers te interesseren); zinsbouw (lengte, moeilijke constructies en lijdende vorm); informatie-overdracht (blokken tekst, juiste trefwoorden, gebruik van kleur en beelden); valkuilen op een website en tot slot een workshopinstructie en uitwerking van informatieve, communicatieve en instructieve teksten.
Tweede dagdeel z z z
webschrijven met als bron een lange tekst; doorlinken vanuit een webtekst en tot slot een workshop publiceren van teksten op een internetsite
Kosten € 280,00 per cursist (prijsopgave februari 2004). Meer informatie Voor vragen over deze cursus neem dan contact op met: Gerard van der Heijden Opleidingscoördinator Centrum IT 0877 878 288 [email protected] Klik om terug te gaan naar het begin
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
170
Contact Aanvullende ondersteuning | Contact
In principe kan iedereen zelf met de Fontys Sitebouwer aan de slag. Daarbij gaan we natuurlijk wel uit van een goede voorbereiding van de inhoud en opzet van de site. Aanvullende ondersteuning Aanvullend advies en/of ondersteuning kan dan toch gewenst zijn. Deze kan ingehuurd worden bij de verschillende afdelingen van het Facilitair Bedrijf, bijvoorbeeld voor: z z z
de eerste informatieopzet/structuuropbouw in de site en/of redactiewerk: afdeling Marketing en Communicatie. de eerste vormgevings- en navigatieopze; eventuele aanvullende wensen (dit is maatwerk): afdeling Multimediaproducties. technische adviezen bij de overgang van bestaand naar nieuw en aanvullende webhostingsvragen: afdeling ICT-Services.
Contact Kom je tijdens het werken met Sitebouwer een acuut probleem tegen? Mail deze dan naar [email protected]. Je krijgt snel een reactie van de functioneel beheerders. Niet acute zaken (wensen, vragen, suggesties etc.) worden verzameld door de hoofdbeheerder van jouw site. Deze is verantwoordelijk voor het algemene beheer van jullie site en daarmee ook jullie eerste contactpersoon bij vragen.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
171
Hoofd- en subbeheer Alle Fontys Sitebouwer-sites hebben minimaal één en maximaal twee hoofdbeheerders. Deze zijn onder andere verantwoordelijk voor de opzet, inrichting, vormgeving, instellingen en het rechtenbeheer in de site. Ook de bronnenbank wordt door de hoofdbeheerder(s) ingericht. Daarnaast is de hoofdbeheerder van een website tevens de eerste contactpersoon voor: z z z
anderen (collega's, studenten) die beheer- en/of publiceerrechten hebben in de site; het algemeen (functioneel) beheer van de Fontys Sitebouwer; het doorgeven van informatie aan subbeheerders bij updates.
Heb je vragen, wensen, ideeën of verzoeken voor jullie site? Stem deze dan in eerste instantie af met de hoofdbeheerder van jullie site. De hoofdbeheerder kan deze vervolgens inbrengen bij de beheerders van het Sitebouwer-systeem. Acute systeemverstoringen? Acute systeemverstoringen kun je altijd melden bij [email protected]. Indien nodig worden de hoofdbeheerders bij acute verstoringen per e-mail op de hoogte gebracht. De hoofdbeheerders kunnen dan zelf de andere beheerders binnen hun site daarover informeren.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
172
Onderhoud en beheer Fontys Sitebouwer De Fontys Sitebouwer is een standaard Fontys voorziening, waar alle Fontys organisatieonderdelen gebruik van kunnen maken. Het beheer van dit systeem is belegd bij de verschillende afdelingen van het Facilitair Bedrijf: Functioneel beheer Het functioneel beheer van de Fontys Sitebouwer is in handen van de afdeling Marketing en Communicatie (team fu-beheer). Zij: z z z z z
bewaken de juiste werking van de Fontys Sitebouwer (de-buggen, aanvullingen); treden op bij acute verstoringen (intermediair tussen hoofdbeheerders van sites, technisch en applicatiebeheer); ondersteunen hoofdbeheerders en gebruikers: handleiding, instructieworkshops, intermediaire rol bij vragen; dragen zorg - samen met het technisch en applicatiebeheer - voor het onderhoud van de Fontys Sitebouwer; initiëren en/of coördineren doorontwikkelingswensen;
Het algemene contactadres van het team functioneel beheer is: [email protected] Technisch beheer Het technisch beheer van de Fontys Sitebouwer is in handen van de afdeling ICTservices. Afstemming over het technisch beheer (en over de webhosting) van een Fontys Sitebouwer-site verloopt in principe tussen de ICT-contactpersoon van een instituut of onderdeel en de daarvoor aangewezen contactpersoon van de ICT-servicedesk. Applicatiebeheer De afdeling Multimedia producties (Mediavoorzieningen) heeft het product Fontys Sitebouwer ontworpen en gebouwd. Zij verzorgen nu ook het algemene applicatiebeheer van de Fontys Sitebouwer. Heb je aanvullende vragen en/ of specifieke wensen voor jouw site (maatwerk)? Neem dan contact op met Peter Dieteren.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
173
Eerste bijeenkomst Samenstelling gebruikersplatform
Eerste bijeenkomst Sitebouwer gebruikersplatform Op donderdag 18 september 2003 vond de eerste bijeenkomst plaats van het Fontys Sitebouwer gebruikersplatform. Hierbij waren 8 hoofdbeheerders van sitebouwerssites aanwezig. Samen met een vertegenwoordiging van het technisch, functioneel en applicatiebeheer is: z z z
teruggeblikt op de ervaringen met sitebouwer in het afgelopen jaar (evaluatie); besproken welke wensen er bij gebruikers liggen op het gebied van verbetering en doorontwikkeling; een aantal mogelijke doorontwikkelideeën voor Fontys Sitebouwer gepresenteerd.
Vooraf is door de deelnemende hoofdbeheerders een evaluatieformulier ingevuld. Alle reacties zijn gebundeld en als word-document beschikbaar. Na een toelichting op het doel van het Fontys Sitebouwer gebruikersplatform - nl. meedenken over en prioriteren bij de doorontwikkeling van het product - zijn de hoofdpunten uit het evaluatieoverzicht besproken. Tijdens het tweede deel van de bijeenkomst is een aantal ideeën voor doorontwikkeling gepresenteerd. De deelnemers van het gebruikersplatform kunnen via een formulier aangeven aan welke onderdelen zij prioriteit geven. Na verwerking van de gegevens wordt in oktober een tweede bijeenkomst belegd om de resultaten daarvan te bespreken en een plan van aanpak te ontwikkelen. Samenstelling gebruikersplatform (Hoofd)beheerders van sitebouwersites: z z z z z z z z z z
Chris de Jong (Lerarenopleiding Tilburg) Ton Arfman (Lerarenopleiding Sittard) Herman van Lieshout (Hogeschool Sociaal Werk) Bas van de Meijdenberg (Paramedische Hogeschool) Wim van der Meulen (OSO) Pieter Lamers (Bedrijfskader) Ad Havermans (FEHT) Toine Segers (Hogeschool Communicatie Eindhoven) Adri Cornelissen (FB, ICT-services) Petra van Oorschot (FB, afdeling Onderwijs)
Beheerders van Fontys Sitebouwer: z z z
Pedro Pierlo (ICT-services: technisch beheer) Peter Dieteren, Richard Moeskops, Job Kramer (Multimedia producties: productontwerp en -ontwikkeling, applicatiebeheer) Sjaak Janssen, Bea van Meurs (Marketing en Communicatie, functioneel beheer)
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
174
Tweede bijeenkomst Verslag tweede bijeenkomst (20-11-2003) Tijdens deze tweede bijeenkomst is met name ingezoomd op de Sitebouwer verbeter- en doorontwikkelpunten, die in 2004 zullen worden opgepakt In oktober hebben de platformdeelnemers via een digitaal vragenformulier hun prioritering per onderdeel aan kunnen geven. Op basis van de beoordelingsscores 'zeer gewenst', 'matig gewenst' en 'niet gewenst' zijn allerlei verbeteringen en mogelijke uitbreidingen beoordeeld. Hieruit is vervolgens een "Plan van aanpak Fontys Sitebouwer 2004" ontwikkeld, dat nu voor alle sitebeheerders als word-bestand beschikbaar is. Naast het plan van aanpak Fontys Sitebouwer 2004, is tijdens deze bijeenkomst ook stilgestaan bij de volgende punten: z
z
z
z
z
z
z
Statistieken in Sitebouwer: via het scherm 'eigenschappen pagina' zijn alle bezoekersgegevens per pagina en site in te zien. Op verzoek van het gebruikersplatform wordt nog uitgezocht wat een 'hit' precies omvat. Meer informatie volgt nog. Performance Sitebouwer algemeen: diverse stappen zijn gezet om de snelheid van Sitebouwer te verbeteren en het resultaat is nu ook goed merkbaar. De ondernomen en geplande stappen hiervoor zijn ook als bijlage in het Plan van aanpak 2004 opgenomen; Verbetering FS-editor: zoals ook blijkt uit de prioritering voor 2004, staat uitbreiding van de editormogelijkheden hoog op de prioriteitenlijst. De in Sitebouwer gebruikte editor is een standaardeditor van Microsoft, die voor Sitebouwergebruik is aangepast. Enkele platformdeelnemers (Chris de Jong, Wim van der Meulen) denken mee over de gewenste editor-uitbreidingen. Denk daarbij b.v. aan: verbetering tabel-opmaak, mogelijkheid om te centreren etc. Inlogproblematiek buiten Fontys-locaties: enkele personen (studenten, medewerkers) bij wie zich dit voordoet zijn benaderd om het probleem te onderzoeken. Aan de oplossing wordt nog gewerkt en we hopen dat dit in januari tot het gewenste resultaat zal gaan leiden. Gebruik van GIF voor afbeeldingen: in 2003 zou meer duidelijkheid komen over de licentieproblematiek. Op verzoek van het gebruikersplatform wordt uitgezocht wat nu de stand van zaken is. Meer informatie volgt nog. Sitebouwer workshop voor gevorderd gebruik: naast de basisinstructie, die nu gegeven wordt aan beginnende beheerders, blijkt er behoefte te zijn aan een workshop voor beheerders die al wat verder zijn. In 2004 zal hiervoor een basisopzet ontwikkeld worden, die getoetst en met praktijkvragen wordt aangevuld door enkele platformdeelnemers (Ton Arfman, Pieter Lamers, Chris de Jong). Doel en globale inhoud gebruikersplatform bijeenkomsten 2004: het toetsen van en meedenken over nieuwe ontwikkelingen in Sitebouwer en daarmee samenhangend, wordt in 2004 voortgezet. In het kader van 'leren van en delen met elkaar' zal ook ruimte worden ingepland voor tien-minuten-presentaties van Sitebouwer websites.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
175
Derde bijeenkomst Datum: maandag 13 september 2004 Aanwezig: z
z z z
Hoofdbeheerders: Bas van de Meijdenberg (Paramedische Hogeschool), Chris de Jong (Lerarenopleiding Tilburg), Wim van de Meulen (OSO), Adri Cornelissen (FB-ICT), Toine Segers (Hogeschool Communicatie). De andere hoofdbeheerders van het gebruikersplatform konden helaas niet aanwezig zijn. Technisch beheer (ICT): Ton Smitz, Pedro Pierlo Applicatiebeheer en -ontwikkeling (MMP): Richard Moeskops, Peter Dieteren Functioneel beheer (M&C): Sjaak Janssen, Bea van Meurs
Korte samenvatting per agendapunt 1. Inbreng punten gebruikersplatform Bij de start van de bijeenkomst is door de gebruikers eerst een aantal operationele punten ingebracht. Voor zover van toepassing zijn deze inmiddels op de call- of wensenlijst geplaatst. 2. Leren van elkaar … Twee hoofdbeheerders - Bas van de Meijdenberg en Chris de Jong - hebben een inspirerende presentatie gegeven over hun site en hoe zij omgaan met de mogelijkheden én beperkingen van Sitebouwer. Hoewel beide sites een groot inhoudsgebied omvatten (veel opleidingen van het totale instituut), zijn beide beheerders er toch in zijn geslaagd om een helder én aantrekkelijk overzicht te bewaren. Binnenkort zullen we een aantal handige toepassingen van deze beheerders opnemen bij de tips en trucs in de Sitebouwer handleiding. Voor wie belangstelling heeft of ideeën op wil doen, klik eens door de gepresenteerde sites: www.fontys.nl/paramedisch www.fontys.nl/lerarenopleiding/tilburg/sitebouwer 3. Plan van aanpak 2004 en vervolg 2005 Tijdens de vorige bijeenkomst van het gebruikersplatform (november 2003) zijn de Sitebouwer verbeter- en ontwikkelpunten besproken en door de platformdeelnemers geprioriteerd. In het algemeen kan geconcludeerd worden dat de toen spelende knelpunten zijn opgelost (zoals performanceproblemen, inlogproblematiek) en dat de belangrijkste verbeterpunten inmiddels in 2004 zijn gerealiseerd. Door de platformdeelnemers werd aangegeven dat Sitebouwer nu stabiel is en dat dit vooral ook zo moet blijven: monitoren van het systeem en optreden bij fouten blijft dan ook de hoogste prioriteit houden. Daarnaast is bekeken in hoeverre nog openstaande ontwikkelpunten nu nog actueel zijn. Bijlage Sitebouwer vervolg 2004/2005 bevat een overzicht van ontwikkelpunten die inmiddels zijn gerealiseerd én een overzicht van punten waaraan op verzoek van het gebruikersplatform in 2004/2005 nog aandacht zal worden besteed. 4. Behoefte /ideeën workshop voor gevorderden Op het verzoek om ideeën aan te leveren of de behoefte aan een workshop voor gevorderden kenbaar te maken hebben we geen reacties ontvangen. In de praktijk blijkt dat de meeste sitebeheerders na de eerste instructieworkshop aan de slag gaan en de weg in sitebouwer wel weten te vinden. Verdere ondersteuning wordt gehaald uit de handleiding, per e-mail gevraagd bij de functioneel beheerders of bij de hoofdbeheerder van de eigen site. Geopperd wordt om bijvoorbeeld voor de formuliermodule een praktisch tien-stappenplan te maken. Daarnaast kunnen hoofdbeheerders altijd via [email protected] een aanvraag doen voor een workshop op maat als daaraan voor een groep(je) behoefte is.
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
176
5. Rondvraag en vervolg z
z
Diverse instituten maken voor roostering gebruik van het programma GP0-Untis, wat html-pagina's aanmaakt. Bas van de Meijdenberg vraagt hoe hiermee handig kan worden omgegaan vanuit Sitebouwer. Adri Cornelissen (ICT) zoekt een en ander uit en laat ons dit weten. De tijdsinvestering voor deelname aan het Sitebouwer gebruikersplatform zullen we zoveel mogelijk beperkt gehouden. Het streven is om minimaal één keer per jaar bijeen te komen en verdere afstemmingsvragen per e-mail en/of met enkele vertegenwoordigers etc. af te handelen.
Met dank voor ieders bijdrage - met name Bas en Chris voor hun presentatie - en een vriendelijke groet, Bea van Meurs
Handleiding Fontys Sitebouwer - versie december 2004
177