Flexibiliteit
Voor u ligt alweer het op één na laatste nummer van dit jaar. Een jaar dat zeer voorspoedig begon, met juichende berichten in de media over onze economie. Tijd om de vruchten te plukken van hard werken en veel investeren, zou je denken. Op Prinsjesdag bleek dat hier voorlopig geen sprake van zal zijn. Vergrijzing, en toenemende concurrentie uit het buitenland zijn volgens de regering reden lastenverzwaringen door te voeren. De exacte beweegredenen om ondanks economische voorspoed toch hiertoe te besluiten leest u in het verslag van de
Prinsjesdagbijeenkomst in de Grote Kerk van Breda. De concurrentie vanuit het buitenland neemt toe. Dient dit als een bedreiging te worden gezien? Volgens Jeroen op ten Berg, medeoprichter en director new business development van GBO Design – Engineering niet. Hij zag juist kansen in de zich razendsnel ontwikkelende economie van China, en nam in september deel aan een succesvolle handelsdelegatie naar dit land. Nog deze maand verwacht hij de eerste opdrachten. Het succes kan volgens Op ten Berg verklaard worden door de samenstelling van
Piet Hein Donner: ‘Werk is een zaak van werkgevers en werknemers’
10
Arbeidsmarkt: Alle hens aan dek
14
Panos Mytaros gelooft in duurzaam ondernemen
19
EZ-gedeputeerde Annemarie Moons droomt van openbaar vervoer
28
BZW en Vereniging Industriewater bundelen krachten
31
Bernard Wientjes: ‘Net omgaan met ontslag past in onze cultuur’
32
Vernieuwing BZW op stoom
41
IDEA helpt ondernemers bij wederopbouw
48
de delegatie: onderwijs, overheid en bedrijfsleven waren vertegenwoordigd. Ik geef hem gelijk, we moeten meer samenwerken. Met overheden om de regeldruk te verkleinen, en met het onderwijs om te zorgen voor een goede aansluiting van het onderwijsaanbod op hetgeen het bedrijfsleven vraagt. Naast samenwerking is flexibiliteit vereist om goed te kunnen ondernemen. Om regel- en wetgeving kan uiteraard geen enkel land heen, maar het zou geen kwaad kunnen te bezien of diezelfde wet- en regelgeving nog wel actueel is. Neem het ontslagrecht, dat stamt uit 1945. In die tijd wist niemand wat flexwerken, telewerken, jobhoppen, outsourcing en interim-werkzaamheden waren! En toch werken we nog steeds volgens de in 1945 vastgestelde regels. Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid maakt zich momenteel sterk voor een versoepeling van dit ontslagrecht om te voorkomen dat de arbeidsmarkt geen
knelpunt wordt voor economische groei. In een openhartig interview met de bewindsvoerder leest u dat naast versoepeling van dat ontslagrecht ook de grote groep mensen die momenteel niet werkt de economische groei remt. De overheid gaat zich hier de komende tijd sterk voor maken. Prima, maar voor participatie van deze groep mensen ligt er ook een verantwoordelijkheid bij het bedrijfsleven, in de zin van een meer flexibele opstelling. Niet onmiddellijk denken aan de beperkingen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar kansen zien, en ze benutten. Een mooie opdracht voor werkgevend Nederland.
Peter Swinkels, voorzitter
[email protected]
28
RUBRIEKEN Nieuws > Onze partners > Nieuws van de leden > De Kwestie > BZW-lid in het nieuws > Peter Struik De passie > Naar het theater met Carol Dona De ontmoeting > Column > Peter van den Besselaar Column > Joop Kanen Nieuwe leden > Activiteitenkalender > Insider en colofon >
4 4 5 24 27 35 36 39 39 45 46 54
32
48
Leden van BZW Helmond op bezoek bij Dorel De leden van BZW Helmond hebben op 29 augustus een bezoek aan Dorel Netherlands bv in Helmond gebracht. Dorel is een Canadese multinational, die o.a. de Maxi Cosi produceert en de kinderwagen Quinny in Europa op de markt brengt. Algemeen-directeur Jeroen Walraven gaf een toelichting op de bedrijfsstructuur van Dorel en de positie van het Helmondse bedrijf daarin. In Helmond is er een uniek samenwerkingsconcept van Dorel met de Atlant Groep en Dutch Plastic Industry voor de productie, logistiek, R & D, marketing en PR. Na een lunch werden de verschillende locaties bezocht en keek men nog Bedrijfsbezoek BZW Helmond aan Dorel
De partners van de BZW
Gewoon Ondernemen bevordert ondernemerschap Gewoon Ondernemen is een project dat zich richt op mensen met diverse functionele beperkingen (chronisch fysieke of psychische beperkingen/klachten) en met een afstand tot de arbeidsmark in de provincie Noord-Brabant. De Wesseling Groep, de organisatie die het uitvoerend gedeelte verzorgt van Gewoon Ondernemen, begeleidt deze mensen met de opstart van een eigen bedrijf. Dit houdt ook de nazorg in. Doel is om het ondernemerschap te bevorderen en dat is dan ook de reden dat de BZW heeft geparticipeerd. Inmiddels zijn er 20 mensen gestart met een eigen onderneming dankzij dit project. Enkele voorbeelden: Lie Kwie stoelmassage, webwinkel
Sharomy Ruitershop, Jan van Aalst fotografie, Scriptworx grafische automatisering en Boba aangepast sporten. Gewoon Ondernemen is een EQUAL project. Dit is een subsidieprogramma van de Europese Unie, gericht op het creëren van gelijke kansen en het bestrijden van discriminatie op de arbeidsmarkt. Het project loopt eind 2007 ten einde. Op 3 december a.s. vindt de slotmanifestatie plaats in Den Bosch. Mocht u geïnteresseerd zijn en een uitnodiging willen ontvangen, dan kunt u tot 17 november a.s. uw gegevens mailen naar
[email protected]
even rond in de showroom. Van de Maxi Cosi worden jaarlijks meer dan 1 miljoen stuks gemaakt en verkocht. Maxi Cosi heeft dit najaar een eigen kinderwagen aangekondigd.
Innovatie-impuls: Metaalhuis van start met IPC regeling Stichting Metaalhuis werkt aan de opstart van een IPCtraject voor haar deelnemers. Met deze regeling verwacht Metaalhuis voor ongeveer 30 bedrijven 1,5 miljoen euro subsidie binnen te halen. Hiermee wordt naar verwachting door deze bedrijven in de komende drie jaar voor 4 miljoen euro geïnnoveerd. IPC staat voor InnovatiePrestatieContracten en is een initiatief van Economische Zaken met als doel het MKB aan te zetten tot meer innovatie. De Stichting Metaalhuis heeft hiertoe afspraken gemaakt met SenterNovem. Een MKB-onderneming die in een periode van 3 jaar voor meer dan €60.000 kosten maakt voor innovatie, kan onder een aantal voorwaarden in aanmerking komen voor 50 % subsidie op deze kosten, met een maximum van €50.000. Onder innovatie wordt hier verstaan: productinnovatie, procesinnovatie of marktinnovatie. Daarvoor moet het bedrijf zich aansluiten bij een groep van minimaal 15 en maximaal 35 bedrijven die een inhoudelijke samenhang met elkaar hebben.
BZW, Avans en Gemeente Breda introduceren Regeldrukbarometer Om te kunnen monitoren of de beoogde vereenvoudiging en terugdringing van regelgeving wordt gerealiseerd, sluit de gemeente Breda een overeenkomst met Avans Hogeschool en de Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging (BZW). De komende drie jaar wordt via enquêtes en gesprekken met verschillende focusgroepen onderzocht wat de consequenties en mogelijke problemen van overheidshandelen zijn voor met name kleinere bedrijven. De uitkomsten worden vertaald in concrete acties in het kader van het Bredase programma Dienstverlening & Vergunningverlening en Handhaving. Tot en met 2009 zullen circa 300 studenten van Avans Hogeschool, Academie voor Algemeen en Financieel Management, betrokken worden bij dit onderzoek, dat in samenhang met de beken-
de bedrijvenenquête en de Economische Barometer wordt verricht. De Kamer van Koophandel, een van de initiatiefnemers van het SIRA-rapport over regeldruk bij ondernemers, is zijdelings betrokken bij het onderzoek. Het onderzoek richt zich vooral op hoe ondernemers de regeldruk ervaren. Zo’n 500 ondernemers zullen jaarlijks bevraagd worden. Daarnaast worden vier focusgroepen van elk 10 personen samengesteld uit de sectoren detailhandel, horeca, industrie en bouwbedrijven en kantoorhoudende dienstverlening. Juist door de beleving van het overheidshandelen te koppelen aan activiteiten op het gebied van dienstverlening, vergunningverlening en handhaving, kan de gemeente inzicht krijgen in knelpunten. Daardoor kunnen zowel procedures als de wijze van informatieverstrekking verbeterd worden.
André Adank (wethouder Breda), Frans Pross (voorzitter BZW Breda) en Harry Koopman (bestuurslid Avans)
nieuws van de leden Per 1 september is de heer Henk Nota (44) benoemd tot statutair directeur van Drukkerij Vrijdag B.V. in Eindhoven. Deze benoeming gebeurt in het kader van de opvolging van de huidige directeur, ir. Peter-Louis Vrijdag. Hij zal na zijn terugtreden bij Drukkerij Vrijdag nog als directeur van Vrijdag Holding B.V., enig aandeelhouder van Drukkerij Vrijdag B.V., actief blijven. Deze maand viert Kuijpers Installaties haar 80-jarig bestaan als installatiebedrijf middels een feest voor alle medewerkers en oud-medewerkers. In haar bestaan, dat in ieder geval terugvoert naar 1927, heeft de onderneming zich ontwikkeld van een regionaal bedrijf op het gebied van centrale verwarming naar een landelijk operend bedrijf op het gebied van multidisciplinaire technische dienstverlening in zowel de utiliteitsbouw als de industrie. Dit jaar verwacht Kuijpers met haar ruim 650 medewerkers een omzet van 120 miljoen euro te realiseren en is er voor de orderportefeuille 2008 reeds een goede basis aanwezig.
Ondernemerslezingen 2007-2008 TiasNimbas Business School verzorgt samen met de BZW en het loket MKB de Ondernemerlezingen met de titel ‘Denken en doen in breder perspectief’. In het najaar start de nieuwe lezingreeks met vier topsprekers die laten zien hoe ondernemers en maatschappelijke organisaties hun eigen denken en doen
in breder perspectief kunnen plaatsen. De lezingen vinden plaats op maandag van 16.00 tot 17.30 uur met aansluitend een borrel in de TiasNimbas Business School, Campus Universiteit van Tilburg. De kosten per lezing bedragen € 85,-. Voor meer informatie en aanmelding: www.tiasnimbas. edu/events.
Per september is Marcel de Heer bij de gemeente Breda werkzaam als Accountmanager Kennis en Onderwijs. Hij zal zich on-
der andere inzetten voor het opzetten en onderhouden van een netwerk met het onderwijs. Dit met het doel de sector beter in beeld te krijgen en om zorg te dragen dat tijdig wordt gereageerd op ontwikkelingen binnen het netwerk en om gezamenlijk kansen te formuleren in het licht van “Bouwen aan de Kennisstad”. Het gebruik van een nieuwe boiler naast de verbrander levert Eastman Chemical Middelburg B.V. aanzienlijk financieel voordeel op, en is tevens bevorderlijk voor het milieu. Met dit systeem wordt overtollige hitte gebruikt om op de locatie in Middelburg stoom te produceren. Deze investering resulteert niet alleen in flinke financiële besparingen, maar leidt ook tot een afname in het gebruik van aardgas, en reduceert tevens de totale CO2-uitstoot van de Eastman-fabriek in Middelburg. Naar verwachting zal de investering eind 2007 in gebruik zijn. Norbert Verbraak is op 4 september benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau voor zijn bijdrage aan de onderwijsontwikkeling in Nederland. Norbert Verbraak is tien jaar voorzitter van de raad van bestuur van Fontys. Ook in Noord-Brabant krijgen weggebruikers dit najaar nog regelmatig te maken met afsluitingen en omleidingen vanwege werkzaamheden. Rijkswaterstaat adviseert weggebruikers goed voorbereid op weg te gaan. Voor meer informatie www.vanAnaarBeter.nl.
Conferentie als afsluiting van het project Kroon op het Werk Kroon op het Werk (KOW) is een project van Stichting Nieuwkomers en VluchtelingenWerk Midden Brabant met Stichting VluchtelingenWerk Midden Gelderland. De doelstelling was om 200 deelnemers in twee regio’s te ondersteunen op weg naar de arbeidsmarkt. Naast individuele begeleidingen biedt KOW ondersteuning aan werkgevers door het interculturalisatie aanbod. Het project loopt nog tot eind 2007. KOW wordt gefinancierd door EQUAL/ESF in Brussel en wordt in Nederland gecontroleerd door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. KOW organiseert, samen met het Banenoffensief, EMPLOOI en de BZW een conferentie op donderdag 29 november, waarbij Interpolis als gastheer optreedt.
De bijeenkomst start om 16.00 uur en wordt om 18.30 afgesloten met een netwerkborrel. Het Wereldrestaurant verzorgt de catering tijdens de conferentie. Deze middag zal niet alleen het ontwikkelde materiaal worden gepresenteerd, het belangrijkste doel is de presentatie van de deelnemers naar hun toekomstige werkgevers. Het motto van de conferentie “Werken met vluchtelingen is een succesformule” willen we in praktijk brengen door gemotiveerde deelnemers te matchen aan personeelzoekende werkgevers. Voor meer informatie en/of opgave (per email) voor de conferentie kunt u contact opnemen met Fieke Wien Congresbureau, email:
[email protected] , telefoonnummer 0162-424148. Het dagprogramma kunt u terug vinden op www.kroonophetwerk.eu.
Prinsjesdagsymposium BZW Midden-Brabant
Positieve ontwikkeling Zeeuwse Havens zet door
Na een zeer goed verlopen eerste kwartaal hebben zowel de haven van Vlissingen als van Terneuzen ook het tweede kwartaal van dit jaar positief afgesloten. Dit blijkt uit de halfjaarcijfers van de zeeoverslag van havenautoriteit Zeeland Seaports. Het overslagvolume per zeeschip is ruim 6% meer vergeleken met het eerste halfjaar van 2006. Via de havens van Vlissingen en Terneuzen wordt een zeer gevarieerd aanbod van producten overgeslagen. Grootste productgroep is die van de aardolie en aardolieproducten. Hiervan is het
afgelopen halfjaar 4,2 miljoen ton overgeslagen. Dit is 22% meer dan het eerste halfjaar van 2006. Daarmee is deze productgroep de grootste stijger. De stijging van de overslag is vooral gerealiseerd door een toegenomen import van goederen. In het eerste halfjaar bedroeg deze in 2007 12,3 miljoen ton terwijl dit in dezelfde periode van vorig jaar nog 11,0 miljoen ton was. Tegenover de gestegen import stond een export die is gedaald van 4,2 miljoen ton in de eerste 6 maanden van 2006 naar 3,9 miljoen ton in dezelfde periode van 2007.
Minister Van der Hoeven ontvangt Brainport Agenda
De jaarlijkse Prinsjesdagbijeenkomst van BZW MiddenBrabant vond plaats op 26 september. Tijdens deze kleinschalige opzet, een ontbijtbijeenkomst in Mansionhotel Bos en Ven te Oisterwijk, spraken
Michel van der Stee van Van Lanschot Bankiers, Sylverster Eijffinger en Joop van Vianen van de Universtieit van Tilburg over de mondiale economische vooruitzichten, afgezet tegen onze eigen overheidsbegroting.
Donderdag 6 september presenteerde Stichting Brainport de Brainport Agenda aan Maria van der Hoeven, minister van Economische Zaken. De regio Zuidoost-Nederland (Brainport) wordt wel het trekpaard van de Nederlandse economie genoemd. De regio kent een groot aantal R&D-georiënteerde bedrijven, kennisinstituten, hightech ondernemingen en kennisintensieve samenwerkingen. Brainport levert een zeer hoge bijdrage aan het Bruto Nationaal Product, wat betekent dat de
verdere economische ontwikkeling van de regio een zaak van (inter)nationaal belang is. De Brainport Agenda is de gezamenlijke agenda van bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid in Zuidoost Nederland. Dit document geeft een overzicht van de ontwikkelingen in Brainport waar rijkssupport voor wordt gevraagd. Maria van der Hoeven sprak haar waardering uit voor de samenwerking tussen overheid, kennisinstellingen en bedrijfsleven in Brainport.
Platform WegwijsA2: in december eerste maatregelen gereed Het platform WegwijsA2 is op 19 september samengekomen om het maatregelenpakket vast te stellen om het verkeer in de regio Eindhoven en ’sHertogenbosch met ruim 1000 auto’s en 125 vrachtauto’s in de spits terug te dringen. Het maatregelenpakket is vooral gefocust op deur-tot-deurbenadering. In december zijn de eerste maatregelen gerealiseerd. Het maatregelenpakket wordt gefaseerd ingevoerd, waarbij de nadruk zal liggen op de drukke corridors. In de afgelopen maanden is er door het platform hard gewerkt om het eerder voorgestelde maatregelenpakket nader uit te werken. Daarnaast zijn er gesprekken gevoerd met enthousiaste grote werkgevers in de regio ’s-Hertogenbosch en Eindhoven. Een intentieverklaring van bedrijven om zich in te spannen om mobiliteitsmaatregelen te nemen en te participeren in het WegwijsA2-pakket, wordt binnenkort getekend. De eerste acht P&R-terreinen worden in december van dit jaar gerealiseerd. Hiervan kunnen circa 1500 personenauto’s gebruik maken, o.a. Drunen,
Rosmalen (Autotron), Best en Waardenburg, In februari volgen zes P&R-terreinen en in maart nog drie. De P&R-terreinen komen zo dicht mogelijk te liggen bij de op- en afritten langs de snelwegen. Maar er wordt ook gebruik gemaakt van bestaande terreinen. In de van deur-tot-deurbenadering neemt de fiets een cruciale plaats in. Het totale fietsnetwerk is onderzocht en intensief is gekeken naar plaatsingsmogelijkheden van stallingen. Vanaf 1 december staan er 500 WegwijsA2-fietsen op de industrieterreinen. De WegwijsA2-gebruiker kan gebruik gaan maken van afsluitbare stallingen. Voor al deze maatregelen zijn uitgebreide projectplannen geschreven. Hiervoor was het nodig om te kijken naar bestaande software voor het carpoolen en naar nieuwe technische mogelijkheden. Vele externe geschikte vergaderlocaties in de regio zijn in kaart gebracht. Voor het telewerken is gekeken naar effectieve mogelijkheden. Voor beide maatregelen komen commerciële bedrijven nu met aanbiedingen.
nieuws van de leden Na een dienstverband van ruim zes jaar heeft de heer Johan van der Heide, lid van de Raad van Bestuur van ZorgSaam ZeeuwsVlaanderen, besloten om de organisatie te verlaten en een nieuwe uitdaging aan te gaan. Hij zal per 1 januari a.s. aantreden als voorzitter van de Raad van Bestuur van het tweelocatieziekenhuis Bernhoven te Oss/ Veghel. Adcorporate Oost Brabant B.V., en Adcorporate Tilburg B.V., regiovertegenwoordigers van de Adcorporate organisatie in de regio Noord Limburg, OostMidden- en West-Brabant, bundelen hun krachten in Adcorporate Brabant. Adcorporate richt haar dienstverlening op de begeleiding en het realiseren van de transactie bij verkoop en/of aankoop van totale ondernemingen. Tot de doelgroep behoren ondernemers in het midden- en kleinbedrijf. Adcorporate heeft via haar strategische samenwerking met Bedrijventekoop.nl exclusief toegang tot de grootste databank op het gebied van potentiële kopers en verkopers. Het team van het Kaatsheuvelse reclame- en Adviesubureau Top Two Boxes is onlangs versterkt met een gedreven webprogrammeur: Robbie Mandemakers, creatief bevlogen ontwerper Anne Dekkers en een enthousiaste junior account executive Roy Bax.
Roy
Knooppunt High Tech Campus
Robbie
Anne
John Berghmans zal per 1 januari toetreden tot de Raad van Commissarissen van de NTSGroup. Hij wordt per die datum opgevolgd door Marc Hendrikse, die nu binnen de directie van de NTS-Group verantwoordelijk is voor operations. De NTS-Group is twee jaar geleden ontstaan door een fusie van systeemleveranciers Te Strake en Nebato.
Marc Hendrikse
De onderzoeks- en productievestiging van Dow in Terneuzen is de winnaar van de Europese Responsible Care®-prijs voor haar project van innovatief industrieel hergebruik van huishoudelijk afvalwater. Deze prijs is het resultaat van een jarenlange intensieve samenwerking met alle betrokkenen en een beloning voor de langdurige inzet van DOW om duurzaam waterbeheer en innovatieve oplossingen voor globale uitdagingen te realiseren, aldus Peter Holicki, lid van de raad van bestuur van Dow Benelux en directeur van de vestiging in Terneuzen. Aac Capital Partners verkoopt FABORY, v/h Borstlap ‘Masters in Fasteners Group’ aan HgCapital. Fabory gestart in 1947, is een toonaangevende, internationale groep van technische handelsondernemingen, met ruim 85 vestigingen in 14 landen en een team van 1800 bevestigingsspecialisten. Met HgCapital kan Fabory als geen ander invulling kan geven aan hun buitenlandse groeiscenario’s.
Handelsdelegatie geen snoepreisje, maar leerzaam en lucratief Jeroen op ten Berg (43) is mede-oprichter en director new business development van GBO Design–Engineering, een bedrijf gevestigd in Helmond en Antwerpen dat zich bezighoudt met het ontwerp en de ontwikkeling van zeer uiteenlopende producten; van messensets en vogelnestkastjes tot behuizingen van machines en apparatuur. In september nam hij deel aan een door de provincie Noord-Brabant georganiseerde handelsdelegatie naar China. Provinciale en gemeentelijke handelsmissies en andere buitenland-trips worden vaak als snoepreisje en verkwisting van publieke middelen afgedaan, maar Op ten Berg denkt hier heel anders over. ‘Het bewijs dat het ambtelijk apparaat wel degelijk toegevoegde waarde voor het bedrijfsleven kan bieden is voor mij tijdens deze handelsdelegatie geleverd. Ambtenaren hebben deuren geopend die ik zelf nooit had kunnen openen.’ Vooral de zogenaamde ‘matchmaking’; ontmoetingen tussen bedrijfsleven, overheden en onderwijsinstellingen, bleek voor GBO succesvol. Hier zag Op ten Berg de toegevoegde waarde van een handelsdelegatie die niet uit louter ondernemers bestond: ‘Als je in China zaken wilt doen, moet je zorgen dat je
Jeroen op ten Berg
bij een bedrijf geïntroduceerd wordt. In China kom je veel sneller ergens binnen als je door een burgemeester of consul wordt voorgesteld. In een handelsdelegatie heb je de uitgelezen kans om op een informele en ontspannen manier snel tot introductie te komen.’
Grootmacht Doel van de handelsdelegatie was onder meer om ontwerpbureaus de kans te geven zich bij zowel het Chinese bedrijfsleven als overheids- en onderwijsinstellingen te profileren. Op ten Berg zag meteen kansen: ‘Wij kunnen Chinese bedrijven adviseren bij hun houding en strategie om succesvol te kunnen zijn op de Europese markt. We hebben de know-how waarmee we ze kunnen leren hoe ze moeten verpakken, welke retailbenadering ze moeten kiezen, en hoe ze zich moeten positioneren. Ik zie een hele mooie kans om een adviesfunctie te gaan vervullen.’ Op ten Berg mikte niet alleen op een adviserende rol, het zelf afzetten van producten bij de razendsnel opkomende economische grootmacht was de tweede doelstelling van zijn deelname. ‘Over hoe je dat zo succesvol mogelijk moet aanpakken heb ik veel geleerd. Bijvoorbeeld
hoe we ons moeten profileren. In Nederland scherm je met het feit dat je in totaal twintig designers en ontwikkelaars in dienst hebt, in China maakt een dergelijk aantal werknemers geen indruk. Hetzelfde geldt voor technische gegevens van je product. Kernwoorden, goede foto´s en de voornaamste specificaties zijn voldoende. China is een land van theater, de eerste indruk telt.’
Tuinsets Op ten Berg heeft baat gehad bij deelname aan de missie. ‘Ik verwacht zeer binnenkort de eerste handtekeningen voor projecten samen met Chinese bedrijven. En we hebben door deelname veel positieve publiciteit gekregen. Iets wat zich uiteindelijk terugbetaalt.’ Ook op strategisch niveau is Op ten Berg tot nieuwe inzichten gekomen. ‘We kunnen nu veel duidelijker bepalen wat we wel en wat we niet moeten doen in China. Bedrijven daar zijn ongelooflijk flexibel, ze kunnen een product binnen korte tijd in productie nemen en afleveren. Binnen een maand duizend displays voor een bepaalde machine leveren is geen enkel probleem. Tegen
relatief lage kosten. Maar wat je wel terdege moet beseffen is dat je je logistiek heel goed op orde moet hebben, je moet wel de tijd hebben je product hier te laten komen. Als je bijvoorbeeld goedkoop en snel tuinsets in China wilt laten maken, moet je ervoor waken dat die tuinsets ook op tijd in het seizoen in Nederland aankomen. En dat is niet alleen afhankelijk van of je containers op tijd verscheept worden, maar ook van de Chinese douane, die stukken minder makkelijk is dan de Nederlandse. Als je je deze zaken niet goed realiseert kan goedkoop al snel duurkoop worden.’ Op ten Berg beveelt niet alleen deelname aan handelsdelegaties aan, maar vindt ook dat bedrijven de kans moeten grijpen mee te liften op de economische voorspoed van China. ‘Het land ontwikkelt zich razendsnel, wordt binnen no time een economische grootmacht vergelijkbaar met de Verenigde Staten. Je moet dat land niet als een bedreiging zien, maar als mogelijkheid mee te liften op het succes van dat land. Als je er munt uit wilt slaan, moet je er nu bij zijn.’
Miljoenennota en ondernemer Negentien september was de Grote Kerk van Breda het decor van de door de BZW, de NMNH en Jong Management georganiseerde bijeenkomst in het kader van de Miljoenennota en Rijksbegroting. Ongeveer 150 mensen luisterden in deze bijzondere ambiance naar een paneldiscussie onder leiding van Harry Starren, directeur van De Baak, het Management Centrum van VNO-NCW. Voorafgaand aan de discussie gaf drs. André de Jong, Directeur-generaal Rijksbegroting bij het Ministerie van Financiën, een boeiende presentatie over de achtergronden van de Miljoenennota en Rijksbegroting. Hij trapte af met een schets van onze economische positie: ‘Het gaat goed met Nederland, we zijn uit het dal gekropen. De economie groeit en de werkloosheid daalt snel.’ Ook in internationaal perspectief doen we het goed: ‘Het bruto nationaal product van Nederland doet het veel beter dan het Eurogebied als geheel. Van het vijfde rijkste land zijn we naar het derde rijkste land van Europa gestegen.’ Zowel burger als ondernemer profiteren vooralsnog niet van deze sterke positie, de basis voor de komende periode luidt:
een solide financieel beleid. De Jong licht toe: ‘Nederland heeft te maken met een ‘houdbaarheidsprobleem’ doordat het overheidssaldo wegzakt, voor het grootste deel veroorzaakt door de vergrijzing.’
Lastenstijging Het saldo moet de komende jaren sterk verbeteren: ‘Het is de bedoeling dat we in 2011 de laagste schuld in de afgelopen 30 jaar bereiken.’ Onder meer door lastenverzwaringen, zeker voor de ondernemer: ‘Het Nederlandse bedrijfsleven krijgt te maken een lastenverzwaring van 3,1 miljard euro. De zorgpremies voor werkgevers gaan omhoog en ook voor het milieupakket moet meer betaald worden. De lasten op arbeid worden verlicht met 0.9 miljard euro. Al met al moet de Nederlandse werkgever uitgaan van een lastenstijging van 2 procent.’ Ook de burger zal moeten meebetalen aan het door de regering gewenste solide financieel beleid. De Jong: ‘Deze krijgt te maken met stijgende lasten: per saldo 3,1 procent. Het verlies in koopkracht zal ongeveer een kwart procent bedragen.’ Het kabinet heeft zich voor de komende periode een aantal
uitdagingen gesteld. Onder meer moeten er meer mensen deelnemen aan het arbeidsproces. De Jong: ‘Door daling van het arbeidsaanbod is het noodzakelijk dat meer mensen participeren. Ook mensen die al lange tijd niet aan het arbeidsproces hebben deelgenomen.’ Dat geldt niet alleen voor autochtone Nederlanders: ‘in het kader van de integratie is het van belang dat ook allochtonen die lange tijd langs de kant hebben gestaan weer aan het werk gaan.’
Ondernemerschap Naast een grotere participatie is het volgens De Jong van belang dat Nederland goed kijkt naar de gevolgen van opkomende markten. ‘Met name Azië is in opkomst. Rond 2050 is dit gebied in economisch opzicht even groot als de VS. Voor Nederland heeft dit gevolgen: als door de demografie onze economische groei ophoudt, zullen we meer moeten innoveren om te kunnen concurreren. En Azië is behalve concurrent ook afzetmarkt. Er is ondernemerschap vereist voor de kansen en bedreigingen van Azië.’ Ondernemerschap is een van de weinige sleutels tot een gezonde economie. De Jong legt uit dat het kabinet ter stimulans van het entrepreneurschap onder meer de bureaucratie wil terugdrin-
gen. ‘Er zijn teveel regels en loketten.’ Ondernemerschap en opkomende markten hebben echter wel hun invloed op het milieu, onderschrijft De Jong: ‘Milieu is en blijft belangrijk. Door economische groei neemt de CO2-uitstoot toe. Met als gevolg klimaatverandering. Aan milieubesparende maatregelen zal altijd gewerkt moeten worden.’
Onvoldoende Na de presentatie startte de paneldiscussie met Rudi Nieuwenhoven, directeur Beleidsgroep Sociale Zaken van VNO-NCW, Marja Kamsma, lid Raad van Bestuur Avans Hogeschool en Robbie Pastoor, manager HRM Perfetti van Melle Benelux BV. Het panel reageerde onder meer op reacties uit de zaal op de Miljoenennota en Rijksbegroting, waaronder: ‘pappen en nathouden, onnodige lastenverzwaring, juist nu het goed gaat’ en ‘een lastenverzwaring van 7 miljard, waarvan maar 100 miljoen naar de wegen gaat. Wat het kabinet aan infrastructuur wil doen is volstrekt onvoldoende.’. De discussie werd afgesloten met een dankwoord aan deelnemers, organisatie en sponsoren Piet Hein Donner en eindigde met een uitstekend verzorgde informele borrel. oor de powerpoint-presentatie V van drs. A de Jong verwijzen we u naar www.miljoenennotabreda.nl
10
Foto: Robert van den Berge
Piet Hein Donner, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid:
‘Werk is een zaak van werkgevers en werknemers’ Het zijn drukke tijden voor minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Piet Hein Donner. Hij mag zijn positie over de voorgenomen versoepeling van het ontslagrecht momenteel meerdere keren per week uitleggen. Een emotionele discussie over de rechtszekerheid van werknemers beheerst de media en politiek. Voor Donner is het echter maar één van de middelen om meer flexibiliteit op een steeds krappere arbeidsmarkt te realiseren. ‘Ik hoop dat dat kwartje binnenkort bij iedereen valt’, aldus de bewindsman. Wie Piet Hein Donner alleen kent ‘Deze gevoelens zijn absoluut reëel. Wat ziet u als belangrijkste van zijn optredens in de Tweede De effecten van de vergrijzingsgolf oplossing? Kamer en de media zal al snel het zullen de komende jaren alleen maar ‘We moeten de grote groep perbeeld hebben van een formele, toenemen. Mensen stromen uit de arsonen die nu niet aan het werk nauwgezet formulerende intellectubeidsmarkt en er is onvoldoende veris beter benutten. Er zijn relatief eel; een beleidsvoerder pur sang. vangend aanbod. Momenteel maniweinig werklozen. Maar tel daarbij Wanneer wij hem op zijn kantoor festeren de problemen zich het sterkst de mensen die in de bijstand en de in het ministerie vooruitlopend op in de dienstensector, de zorg en de WAO zitten op en er ontstaat een zijn optreden op de aanstaande bouw, maar binnenkort krijgt vrijwel geheel ander beeld. BZW-jaarvergadering voor een inieder bedrijf er mee te maken.’ De arbeidsparticipatie kan en moet terview ontmoeten, krijgen we hem omhoog, ook om straks de toeneeen andere kant te zien. Die van Wat doet u daaraan? mende kosten van de vergrijzing te een man die vrij praat en inhoud op ‘De overheid kan alleen maar facilikunnen betalen.’ ontspannen wijze combineert met teren. We maken geen banen, maar humoristische kwinkslagen. Dit is scheppen een wettelijk kader, brenAan welke groepen denkt u daarbij de man die zich eerst? gewoon op zijn ‘Er zijn veel ‘Ik ben voor een inspanningsverplichting voor werkgevers fiets naar het oudere werkinzake het opleiden van werknemers’ binnenhof verzoekenden. plaatst. Werkgevers gen partijen bij elkaar en nemen vinden ze te duur en zien - terecht ‘Zorgen dat de arbeidsmarkt niet belemmeringen weg.’ of onterecht - allerhande risico’s. een knelpunt wordt voor economiUiteindelijk zullen bedrijven hen sche groei. En: die economische Werkgevers maken zich steeds wel moeten zien onder druk van de groei gebruiken om een flink aantal meer zorgen over stijgende loonarbeidsmarktontwikkelingen, maar mensen meer aan de slag te laten kosten en een toenemende concurdaar mogen we niet op wachten. komen.’ Zo formuleert Donner zijn rentie uit het buitenland. Weinigen Ik wil het interessant maken om belangrijkste ambitie op de website gaan echter zelf over tot actie om deze mensen in dienst te nemen, van zijn ministerie. Daarmee geeft zich voor te bereiden op de krapte bijvoorbeeld door als overheid hij aan dat het thema hem raakt, op de arbeidsmarkt. financiële impulsen via premies te maar legt hij tegelijkertijd de lat ‘Dat bevestigt mijn beeld. De urgeven. Of via de sociale partners, hoog. In Den Haag worden immers gentie van het probleem wordt door het probleem in CAO-bepageen banen gemaakt. langzaam voelbaar over de volle lingen te onderkennen. Daarnaast breedte. Dat betekent dat de tijd zijn er velen met een beperking en Ondernemers klagen steeds meer rijp is voor actie, voor een directe handicap, die echter nog een grote over de huidige krapte op de araanpak, maar ook preventief om verbijdrage aan de arbeidsmarkt beidsmarkt. Vindt u dat terecht? dere problemen te voorkomen.’ kunnen leveren.’
Wie is Piet Hein Donner? Voornamen: Jan Pieter Hendrik (Piet Hein) Geboren: Amsterdam, 20 oktober 1948 Levensbeschouwing: Protestants Partij: CDA Opleiding: rechten aan de Vrije Universiteit te Amsterdam Post academisch: University of Michigan te Ann Arbor Verenigingen: lid oratorische vereniging I.U.M.B.O. Burgerlijke staat: Gehuwd
11
En vrouwen?
van de participatietop hebben kunDat gezegd hebbende denk ik dat ‘We hebben de internationale achnen maken en we in de komende het zeker zinnig is functies van het terstand wat betreft aantal vrouwen jaren 200.000 extra arbeidsplaatsen UWV, CWI en gemeenten dichter op de arbeidsmarkt grotendeels zullen scheppen voor mensen met tegen elkaar aan te trekken. Niet algoedgemaakt. Maar er zit nog veel een grote afstand van de arbeidsleen om het makkelijker te maken ruimte in de tijd dat een vrouw gemarkt. Zowel de overheid als het voor ondernemers, maar ook voor middeld werkt. Ze willen vaak meer bedrijfsleven gaan daar geld in de werkzoekenden. In de basis kan uren werken dan ze feitelijk doen. steken. Wij door loonkostenpremies er gerichter gewerkt worden als Daarom invesde kennis van teren wij in de ‘Zelfs al zouden we het ontslagrecht afschaffen, dan zal de verschillende kinderopvang. instanties wordt werkgelegenheid niet oneindig uitbreiden’ Werkgevers gecombineerd. kunnen meer Deze ontwikdoen door creatief om te gaan met beschikbaar te stellen, werkgevers keling hebben we al in gang gezet, de beschikbare tijd van vrouwen door hun deel voor hun rekening te maar het gaat nog niet snel genoeg.’ die werk met allerhande zorgtaken nemen. Met als doel: doorstroom in combineren. Waarom bijvoorbeeld regulier werk.’ Uiteindelijk zal de vergrijzing het niet werken tijdens schooltijd?’ echter winnen. Ondernemers hebben ook moeite ‘Daarom moeten we niet alleen op Moeten we juist niet langer gaan met de vele partijen die ze benacijfers focussen, kwaliteit van de werken? deren om verschillende moeilijker arbeidsmarkt is net zo belangrijk. ‘We zullen ons uiteindelijk moeten plaatsbare werkzoekenden aan In dit kader ben ik sterk voor het schikken in het feit dat er een grens een baan te helpen. Soms is het vastleggen van een inspanningsveris aan het aantal deelnemers op de de gemeente, soms het CWI, dan plichting voor werkgevers voor het arbeidsmarkt en de uren die we weer een andere partij. Wordt het opleiden van hun mensen in CAO’s. kunnen draaien. Zelfs al gaan we niet tijd voor één overzichtelijk Omgekeerd vind ik dat werknemers terug naar de veertig-urige werkloket? een scholingsplicht zouden moeten week en werken we door tot 65 jaar. ‘Ik herken dit signaal. Laten we hebben. Daarnaast denk ik dat het Maar de opties voor nu zijn nog niet echter één ding voorop stellen. goed is een verplichting ten aanuitgeput. Zo ben ik blij met de prinDeze mensen zijn er en ze worden zien van inzetbaarheid buiten het cipeafspraken die we in het kader makkelijk over het hoofd gezien. bedrijf vast te leggen. Momenteel
veronderstellen veel werknemers dat hun rechtszekerheid schuilt in ontslagbescherming, ik zeg ‘de werkelijke zekerheid schuilt in je voortdurend ontwikkelen’.’
En dat brengt ons op het ontslagrecht… een vermoeiende discussie? ‘Laat me een ding duidelijk stellen. Voor mij is een versoepeling van het ontslagrecht alleen maar een middel om de dynamiek van de arbeidsmarkt te bevorderen. Zelfs al zouden we het ontslagrecht afschaffen, dan zal de werkgelegenheid niet oneindig uitbreiden; dat wordt door de economie bepaald. Het gaat mij erom werkgevers in staat te stellen flexibeler te opereren. Tegelijkertijd hebben ook zij behoefte aan stabiliteit in het arbeidsaanbod; dat vergt zekerheid. Vakbonden hebben het over een verlies van rechtszekerheid, maar dat is niet het juiste beeld. Momenteel vindt 95 procent van de ontslagen gewoon doorgang. Het gaat voor de rechter vaak alleen maar over de hoogte van de ontslagvergoeding en die wordt in
de regel volgens een vaste formule bepaald. Ik ben niet tegen een vergoeding, maar we zijn zo wel geld aan het verspillen aan juridische procedures. Geld dat de werkgever betaalt en niet ten goede komt aan de werknemer. Het beëindigen van een arbeidscontract hoeft niet het einde van de wereld te zijn. Nu worden mensen te vaak geremd door een misplaatst gevoel van zekerheid en vastgehouden in lange procedures.’
Wat vindt u van het feit dat werkgevers en werknemers niet zelfstandig tot een akkoord kwamen? ‘Een gemiste kans. Het is een gevoelige discussie. Er zit een hoop psychologie bij. Ik heb niet het idee dat het kwartje al bij iedereen gevallen is en ik blijf het de sociale partners graag uitleggen. Hetzelfde geldt voor collega-politici. Ook in Den Haag zit veel emotie aangaande dit thema, wat dat betreft is de Kamer een reflectie van de maatschappij.’
U gaat nu op toer in het kader van het project Iedereen Doet Mee om werknemers en werkgevers bij te praten over uw inzichten? ‘De enige manier om de neuzen dezelfde kant op te krijgen is naar de betrokkenen toe gaan en je visie te delen. Het kabinet heeft de eerste honderd dagen gebruikt om het land in te gaan, nu begint mijn toer door het land, te beginnen in het Zuiden. Ik wil werkgevers en werknemers laten zien wat we nu al kunnen doen om problemen met betrekking tot de arbeidsmarkt binnen de huidige begrenzing op te lossen. En dat kan het beste op regionaal niveau, waar de contacten direct zijn en de potentiële slagkracht groot. Den Haag kan hooguit voorwaarden scheppen. Om de bijbel erbij te halen: ‘Ga en hij gaat. Kom en hij komt.’ Zo is het helaas niet in dit geval.’
inter
net
www.minszw.nl
Carrière Piet Hein Donner (1948) is sinds 22 februari 2007 minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Hij was van 22 juli 2002 tot 21 september 2006 minister van Justitie. Daar voor was hij onder meer voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid en lid van de Raad van State (1997-2002). In 2001-2002 leidde hij een commissie die adviseerde over de WAOproblematiek en in 2002 en 2003 trad hij op als informateur. In de periode november 2006-februari 2007 was hij Tweede-Kamerlid.
13
Krapte op de arbeidsmarkt
Alle hens aan dek! De krapte op de arbeidsmarkt is momenteel het gesprek van de dag in het Nederlandse bedrijfsleven, zo ook in Noord-Brabant en Zeeland. Niet vreemd dat dit het leidende motief van de BZW-jaarvergadering in november is. Onder het motto ‘Alle hens aan dek’ worden de uitkomsten van de ledenenquête over het thema gepresenteerd. Interactie neemt een voorschot op de resultaten met uitvoerende partners Manpower en PSW. Nederland bevindt zich op de top van de economische conjunctuur en dat weet het bedrijfsleven. Iedereen kent het verhaal. Ondernemingen draaien voluit, zien kansen en willen deze ook pakken. Eén van de grootste beperkingen daarin is de krapte op de arbeidsmarkt. In toenemende mate moet er ‘nee’ gezegd worden tegen opdrachtgevers. Het is moeilijk nieuwe werknemers te vinden, al helemaal mensen met de juiste kwalificaties. Dit geldt met name voor vakmensen in technische specialismen.
Verwachtingen Het gevoel van een urgentie dat niet alleen veel individuele ondernemers treft, maar ook werkgeversorganisaties als de BZW en brancheverenigingen, komt niet uit het niets. Drouen: ‘Er is geen sprake van loos alarm. De centrale vraag moet dan ook niet zijn of er wel iets aan de hand is, maar ‘hoe gaan we ermee om?’. En daar is geen eenduidig antwoord op te geven. Wat allereerst nodig is, is een langetermijnvisie op arbeid, een
van personeel in het kader van flexpools, het profileren van een regio als een aantrekkelijke werkplek of regionale scholingsinitiatieven. Het slechtste wat je kunt doen is concurreren op loon. Er is altijd wel iemand die over jou heen biedt en het is een heilloze weg die je bedrijf er uiteindelijk niet sterker op maakt. Ook dit inzicht onderstreept het belang van een collectieve benadering van het vraagstuk. Uiteindelijk staat niet het functioneren van losse ondernemingen op het spel, maar van de hele Nederlandse economie.’
Actie
Foto: Robert van den Berge
Een onevenwichtige arbeidsmarkt zal het mkb zwaarder treffen dan de grote ondernemingen, zo is de overtuiging van Drouen. ‘Als er iemand geen tijd heeft om zich bezig te houden met dit soort strategische zaken die nu nog niet direct de bedrijfsvoering raken, dan is het wel de ondernemer die aan het roer ‘Er is geen sprake van loos alarm’ van een kleine onderneming ‘Voor diegenen die denken dat dit visie die breed gedragen wordt door staat. Zij hebben een dagelijkse busibeeld overdreven is, het tegengewerkgevers, werknemers en de overness draaiende te houden en weinig stelde is waar’, aldus Koen Drouen, heid. Uiteindelijk krijgt iedere ontijd om contact te leggen met het directeur van Manpower Staffing. ‘De dernemer het probleem keihard op CWI of anderszins structureel de arvergrijzingsgolf van de komende zijn eigen bord. Natuurlijk kunnen zij beidsmarkt op te gaan. Ondertussen jaren werpt zijn schaduw vooruit en daarop anticiperen door efficiëntiebesluipt het probleem ze echter wel de eerste effecten zijn merkbaar. slagen te maken, zoals maatregelen in de rug. Ook dit wordt ondersteund Het aantal vacatures blijft toenemen. om de productiviteit te verhogen zondoor de eerste resultaten uit ons onTegelijkertijd neemt de bevolkingsder extra mensen in dienst te nemen, derzoek. Ze kennen het probleem, groei af en de beroepsbevolking mensen aan zich te binden, de mogevoelen de noodzaak daar iets aan idem dito, het sterkst in perifere lijkheden van offshoring te onderzoete doen, maar daadwerkelijk in acprovincies als Limburg, Friesland en ken en zelf op te leiden. Oplossingen tie komen - individueel of collectief Zeeland. Maar het algehele beeld is zijn echter niet altijd op individuele - is er nauwelijks bij. Begrijpelijk, overal gelijk. Dat wordt ook onderbasis te formuleren en te implemenmaar niet altijd nodig. Vaak liggen steund door de cijfers. Vanaf 2011 teren. Je zult moeten samenwerken oplossingen voor de hand, zeker zal de beroepsbevolking pas echt met anderen, bijvoorbeeld in het op de korte termijn. Voorlopig is sterk teruglopen. Lang voor die tijd kader van brancheverenigingen, met er nog een grote groep mensen zullen de problemen zich duidelijk andere bedrijven op het bedrijvendie vrijwel direct aan de slag kan. manifesteren. We staan pas aan het terrein of onder de vlag van de BZW. Werkzoekenden of mensen die om begin.’ Te denken valt aan de uitwisseling wat voor reden dan ook niet zoeken
maar wel beschikbaar zijn. Mensen die niet direct voldoen aan de eisen van een werkgever krijgen geen kans. Het aannemen van vrouwen bijvoorbeeld die vaak slechts parttime aan de slag kunnen, slechts enkele dagen of tijdens schooltijd kunnen werken, wordt onvoldoende overwogen. Cv’s van oudere mensen worden vaak niet eens goed bekeken, terwijl het vaak waardevolle arbeidskrachten kunnen zijn. Ook binnen de groep allochtonen wordt nog veel potentieel niet benut. Uit een eerder onderzoek dat wij deden bleek dat veel werkgevers moeite hebben om om te gaan met de ambities van de nieuwe generatie werknemers. Dit soort uitsluiting kunnen we ons niet meer lang veroorloven. Wat dat betreft moeten werkgevers hun ogen durven te openen en de mogelijkheden die er nu zijn pakken, om ondertussen een strategie voor de toekomst te ontwikkelen.’
Recept Ook Sandra Franken, manager bij ontwikkelings- en adviesbureau op de arbeidsmarkt PSW, ziet de mismatch op de Zuid-Nederlandse
arbeidsmarkt als de eerste kans voor ondernemers die hun vacatures maar moeizaam kunnen vervullen. ‘Veel ondernemers hebben grote problemen bij het vinden van personeel. Dat bleek ook in de rondetafelgesprekken en telefonische enquêtes die we de afgelopen weken in samenwerking met de BZW hebben gedaan. Het gevoel van urgentie is hoog en de wil om actie te ondernemen is zeker aanwezig. Heel wat ondernemers zijn zich bewust van het feit dat werving van nieuwe mensen en de wijze waarop je ze aan je bedrijf bindt steeds meer een onderdeel van je ondernemerschap wordt. Doe je het goed, dan heb je een concurrentievoordeel. De vraag is echter hoe je dat aanpakt. Ondernemers weten voor hun eigen markt vaak innovatieve en creatieve oplossingen te vinden. Dat ondernemerschap is nodig voor het vacatureprobleem. Niet alleen kijken naar wat je al doet en wat je directe collega’s doen, maar de uitdaging aangaan om andere vormen van samenwerking te onderzoeken. Er is geen standaard recept. Branches verschillen daarvoor te veel van
elkaar. Bovendien is ieder bedrijf anders. Kansen zien en met een andere bril kijken, dat is nodig. Er zijn nog heel wat mensen die aan de slag willen. Daar ligt voor velen dus de uitdaging. Weet wat je gemeente biedt, welke instrumenten er in de branche zijn ontwikkeld en wat er gebeurt op je bedrijventerrein. Allemaal ingrediënten om actief in te zetten op het vinden van personeel.’
Shoppen Franken constateert dat er niet zoiets als dé Noord-Brabantse en Zeeuwse arbeidsmarkt bestaat. Iedere provincie kan in cijfers worden beschreven en algemene problemen kunnen worden geformuleerd. Iedere regio heeft echter zijn specifieke kenmerken, problemen en oplossingen. Zo bleek dat ondernemers uit Breda voornamelijk problemen hebben met het binden van ervaren werknemers, dertig- tot veertigjarigen die voor een paar honderd euro extra in de maand overstappen naar een andere werkgever. In ’s-Hertogenbosch kwam het gebrek aan gekwalificeerde jon-
In Nederland wonen 16,3 miljoen mensen. In 2037 stabiliseert dit aantal zich op 17 miljoen. Vanaf 2011 loopt de beroepsbevolking sterk terug. Dit hoeft op zichzelf geen probleem te zijn, maar ook de arbeidsparticipatie vermindert, terwijl het aantal vacatures blijft stijgen. Binnen enkele jaren is er dan ook sprake van een structureel gebrek aan werknemers, oplopend tot zo’n 60.000 arbeidsplaatsen per jaar.
15
150297
Leen en Cees Noordhoek
16
geren als één van de belangrijkste singen hebben één ding gemeen: ze van zowel de taken van de overheid issues naar boven. vergen investeringen voor de lange en non-profit organisaties als de ‘Het is dan ook niet vreemd dat ontermijn. Niet iets wat zomaar ieder branche die meedenken en wellicht dernemers zelf een veelheid aan bedrijf zich kan veroorloven. Zelfs zoeken naar aanvullende tijdelijke oplossingen aandragen. Ze concenal heb je de kennis in principe in financiering. Kortom, kennismaketreren zich daarbij op drie zaken. eigen huis, dan nog komt de dagelaars die de ondernemer een spieTen eerste nieuwe allianties aangaan lijkse bedrijfsvoering op de eerste gel kunnen voorhouden, problemen of verdiepen, bijvoorbeeld op branplaats, zeker in het mkb. Ook als een helpen analyseren en meedenken cheniveau, met over maatwerkondernemers in oplossingen. ‘Er schuilen mogelijkheden in de mismatch op de de buurt en met arbeidsmarkt’ intermediaire organisaties. Ten tweede een betere arbeidsmarktvrouw, een arbeidsgehandicapte of Kennismakelaars die het ondernecommunicatie door het bedrijf beter een werkloze niet direct als eerste merschap op vacaturevervulling bij te profileren en een actieve benabinnen je bedrijf past. Een buitende ondernemer op scherp stellen. dering van de personeelsmarkt. Als staander als gesprekspartner kan Daarin zie ik een potentiële taak laatste is investeren in het binden hierbij ondersteunen. Te denken valt weggelegd voor organisaties als van mensen cruciaal. Al deze oplosaan kennismakelaars met kennis brancheverenigingen en de BZW.’ inter www.bzw.nl
De afstanden in Zeeland zijn groot
‘Werkgevers moeten hun vizier verruimen’ Het CWI in Zeeland luidt de noodklok over de arbeidsmarkt in de provincie. Het aanbod van mensen is klein, de vraag groot. Daarmee is er sprake van een remmende factor op de economische groei. Toch hebben werkgevers dat deels aan zichzelf te danken, vertelt José Gerris, directeur van CWI Zeeuws-Vlaanderen. ‘Mensen boven de 45 worden als afgeschreven beschouwd, terwijl in die categorie gekwalificeerde werkzoekenden genoeg zijn.’ In Zeeland zijn de afstanden groter dan in Noord-Brabant, letterlijk en figuurlijk. Steden en dorpen liggen voor Nederlandse begrippen ver uit elkaar en mensen werken niet graag op een ander eiland dan het hunne. Voor de rest is de situatie op de arbeidsmarkt nauwelijks anders dan in de rest van Zuid-Nederland. Zo treft de grootste krapte de sectoren techniek, logistiek en zorg. Zij vormen dan ook de top drie in de lijst van 1500 vacatures die openstaan in de provincie. ‘Misschien lijkt het geen groot getal, maar voor een regio als de onze is het relatief veel’, aldus Gerris. ‘Wij doen wat we kunnen, bijvoorbeeld door bedrijven en werkzoekenden bij elkaar te brengen middels banenmarkten en speeddating-sessies. Dat is echter niet genoeg. Er is een groep mensen die buiten de boot valt en slecht te bemiddelen is. Met deze groep gaan we actief aan de slag.’
Ziek Gerris benadrukt dat in deze tijd het zoeken van een schaap met vijf poten gelijk staat aan het zoeken naar een speld in een hooiberg. ‘Daarom gaan wij nu actief bedrijven met openstaande vacatures langs om te be-
spreken waar ze behoefte aan hebben. Wij zoeken dan onder onze kandidaten naar mensen met potentie, doen competentietesten en kijken hoe we ze kunnen omscholen om ze alsnog aan de slag te helpen. Overigens doet zich daarbij een interessant fenomeen voor. Zijn mensen ouder dan 45, dan zijn ze aangeschoten wild. Voor hen is het ontzettend moeilijk om een baan te krijgen. Wanneer ik voor een groep werkgevers moet spreken, is het grootste deel in de regel ouder dan 45. Als zij werk zouden zoeken worden ze betiteld als mensen die altijd ziek zijn, onflexibel en veel te duur. Zo denken zij immers over sollicitanten in dezelfde leeftijdsklasse. Niet iedereen natuurlijk, maar genoeg. Dit terwijl de zo’n beetje de helft van ons bestand in deze categorie valt en nog twintig of meer werkzame jaren voor zich heeft. Werkgevers mogen wat dit betreft wat meer hun ogen openen voor de mogelijkheden die er liggen en hun vizier verruimen. Willen we de vicieuze cirkel waarin we ons bevinden doorbreken, dan moet iedereen zijn verantwoordelijkheid pakken. Wij, werkzoekenden en werkgevers.’ • In de periode augustus 2006 tot eind augustus 2007 is het totaal aantal niet werkende werkzoekenden (NWW) met 14,5 procent gedaald. • Het aandeel vrouwen van de NWW is 54 procent. • Het aantal jongeren tot 23 jaar maakt slechts 5 procent van de NWW uit. • De toenemende krapte op de arbeidsmarkt legt een extra druk op de beschikbaarheid van NWW die geschikt en direct voor de arbeidsmarkt beschikbaar zijn. 53 procent van de groep heeft een vmbo-opleiding of lager.
net
www.cwi.nl www.manpower.nl www.psw.nl
Totaal aantal vacatures Regio‘s
x 1000
Perioden
Nederland
Zeeland
Brabant
2000
183,4
2,2
30,4
2001
170,7
2,6
24,4
2002
115,1
2,9
17,7
2003
81,3
1,3
12,8
2004
109,3
1,5
17,6
2006
200,5
3,8
30,6
Beroepsbevolking; kerncijfers provincie
Zeeland
NoordBrabant
Perioden
Netto arbeidsparticipatie
Werkloosheid
2000
63,8 %
4,8 %
2001
60,9 %
4,0 %
2002
64,0 %
3,2 %
2003
62,1 %
3,9 %
2004
62,5 %
5,0 %
2005
62,4 %
6,2 %
2006
63,6 %
4,4 %
2000
64,7 %
2,9 %
2001
65,8 %
3,1 %
2002
65,6 %
3,4 %
2003
64,9 %
5,0 %
2004
63,7 %
6,3 %
2005
63,5 %
5,4 %
2006
64,9 %
4,8 %
Bron: CBS
17
Foto: Olaf Smit
Panos Mytaros van ECCO:
Duurzaam ondernemen is een geloofsovertuiging Het Deense ECCO behoort tot de drie grootste leer- en
Het schoenenassortiment is zeer uitgebreid, van kinderenschoenen tot dameslaarzen. ‘We hebben een vestiging in Dongen staat een Griek aan de leiding: viertal wereldspelers als grootste Panos Mytaros. Hij is niet de enige buitenlander bij concurrent’, vertelt Mytaros. ‘Maar ECCO. ‘Ik ben niet exclusief geïnteresseerd in Tilburgers natuurlijk hebben we lokaal nog antussen de dertig en de veertig. Nationaliteit maakt niet dere concurrenten. Deze bedrijven zien wij echter niet sec als concuruit, leergierigheid en werklust staan op nummer één.’ renten. Het is goed om ze er bij te hebben, het zorgt ervoor dat menPanos Mytaros is al lange tijd verzijn van derden. Daardoor is de sen een ruim assortiment schoenen bonden met Nederland. In zijn time-to-market korter en de kwaliteit tot hun beschikking hebben en blij studietijd in Duitsland raakte hij bevan je producten gewaarborgd. Een zijn met de schoen als product. De vriend met een aantal Nederlandse andere belangrijke reden om naar laatste jaren hebben wij zelf fors instudenten. Na zijn studie ging West-Europa te komen is het feit dat gezet op design om van ons ‘ouderMytaros voor schoenenproduct de grondstof van onze producten wetse’ imago af te komen. We willen ECCO aan de slag in Azië. Zijn – de koeienhuid – uit landen als niet dat mensen van onze schoenen Nederlandse vrienden verloor hij Duitsland, Frankrijk en Scandinavië denken ‘een vrouw van zestig kan echter niet uit het oog. Hij bezocht komt. Het is onlogisch om de ruwe ze dragen’. We kunnen echter niet ze regelmatig en toen ECCO in huid eerste naar Azië te transportete agressief opereren en het roer 2001 de laatste omgooien, we Brabantse leermoeten ook looierij – Corlé de wensen ‘We redden het niet met concurreren op prijs’ in Dongen van onze loy– overnam en ale klanten in Mytaros gevraagd werd de vestiging ren en daar te looien.’ ogenschouw nemen.’ te leiden, twijfelde hij geen moment. ‘Uiteindelijk is ons oog op Research & Development is volDe afgelopen zes jaar heeft Mytaros Nederland gevallen vanwege het gens Mytaros dan ook een must met ECCO veel geld gestoken in goede vestigingsklimaat’, vervolgt om je als groot schoenenmerk te de faciliteiten in Dongen en geldt Mytaros. ‘Dongen is een uitstekende kunnen onderscheiden. In 2002 het bedrijf met haar R&D-center locatie voor ons vanwege de logisopende ECCO in Dongen haar Leer als de innovatieve motor van de tieke verbindingen met de havens Ontwikkel- en Research centrum. ‘In Nederlandse leerindustrie. van Rotterdam en Antwerpen en de hogere segmenten van de markt de luchthavens van Amsterdam en – waar wij in opereren – red je het Scandinavië Eindhoven. Daarnaast is Nederland niet door op prijs te concurreren. ‘In 2001 nam ECCO het besluit haar internationaal georiënteerd en Wij blijven met ons R&D-center activiteiten in Europa uit te gaan spreekt nagenoeg iedereen hier continue zoeken naar de beste mabreiden. Dat is raar, als je je beseft Engels.’ terialen en bewerkingsvormen. De dat het in Europa moeilijker is om voet komt daarbij altijd op de eerste aan personeel te komen dan in Azië Looierij plaats en comfort is van groot been je de werknemers ook nog eens ECCO telt wereldwijd ongeveer lang. Onze schoenen moeten zacht, meer moet betalen’, stelt Mytaros. 13.000 werknemers. Met een jaarwaterdicht en ademend zijn.’ ‘Het besluit om in Europa te expanproductie van 1.500.000 huiden deren hangt samen met de ECCObehoort de Dongense looierij tot Trommels filosofie; alles in één hand: van koe een van de vijf grootste in Europa. In de grote productiehal van ECCO tot klant. Wij willen de gehele keten Wereldwijd ligt de omzet van het staan energie- en waterzuinige beheren zodat we niet afhankelijk bedrijf op ruim een half miljard euro. drums, grote ronddraaiende trom-
schoenenproducenten ter wereld. In de Nederlandse
Langstraat De Langstraat vormde eeuwenlang het centrum van de Nederlandse schoen- en lederproductie. Het hart van de Langstraat is Waalwijk, waar ook het Nederlands Leder en Schoenen Museum is gevestigd. De Langstraat is een groot gebied dat grofweg tussen Geertruidenberg en ’s-Hertogenbosch ligt. De leer- en schoennijverheid in de Langstraat kende grote bloeiperioden, met name in het begin van de 19e eeuw. De oprichting van de EEG leidde vanaf eind jaren vijftig de neergang van deze industrie in. In de Langstraat ligt tegenwoordig de nadruk op de schoenenhandel.
19
151752
Als u zonder rechterhand zit, bel dan met links (020) 60 22 22. haar
Ook de beste vaste krachten vindt u via Manpower. Manpower is misschien niet de eerste naam waar u aan denkt als u op zoek bent naar vaste medewerkers. Toch helpen wij in Nederland en ver daarbuiten jaarlijks vele duizenden werkgevers bij het vinden van hooggekwalificeerd, vast personeel. Als een van de grootste human resource organisaties ter wereld zijn we dan ook al decennia thuis in de wereld van werk. Daardoor weten we wat werkgevers én werknemers belangrijk vinden. Zo brengen we mensen met elkaar in contact die elkaar verder helpen. En uw nieuwe rechterhand? Grote kans dat wij hem of haar de hand al hebben geschud.
manpower.nl
mels waarin het ruwe leer wordt en besluit in deze industrietak te gereinigd. ECCO heeft een leergaan werken. Je groeit er mee op, looiersproces ontwikkeld waarbij als een werknemer zich niet met het alle grond- en hulpstoffen zo zuinig product verbonden voelt, werkt het mogelijk worden ingezet en geniet. Onze sector heeft daardoor te schikt zijn voor hergebruik. Binnen kampen met een gebrek aan jonge het bedrijf is het hergebruik van aanwas. Wij proberen ons imago vet – een afvalproduct bij het looien op te poetsen en de sector en dit van koeienhuiden – geschikt voor bedrijf te promoten. Ons R&D-cende productie van biodiesel. Die ter heeft bijvoorbeeld een grote brandstof wordt weer voor het eigen aantrekkingskracht op jongeren. Ik productieproces gebruikt. Mytaros wil geen werknemersprofiel van een noemt dit proces de ‘Scandinavion jongen tussen de dertig en veertig flavour’ van ECCO: het respect voor jaar uit de regio Tilburg. Een divers de natuur. ‘In ons hele bedrijf staat personeelsbestand is goed voor de kwaliteit en milieuvriendelijk bovenontwikkeling van je bedrijf. In deze aan de prioriteitenlijst. De huid van vestiging werken we met twaalf een koe kun je niet voor hon‘Minpuntje van Hollanders is het eeuwige derd procent gebruiken. Het afvalproduct bevat veel calorieën nationaliteiten. Van Nederlands tot en kan door onze innovatie als een Grieks en Mexicaans. Stuk voor stuk ‘natuurlijke’ brandstof dienen. Een mensen die leergierig zijn en geen goed product ziet er niet alleen 9-tot-5-mentaliteit hebben.’ mooi uit, maar voelt ook fijn om te produceren en verkopen. Je moet Geneerlandiseerd oprecht zijn tegen je werknemers, ‘Ik werk zelf al veertien jaar bij maar ook tegen jezelf. Duurzaam ECCO’, vervolgt Mytaros. ‘Ik heb dit ondernemen is een geloofsovertuibedrijf van een kleine onderneming ging, geen trucje.’ met een fabriek in Indonesië tot De leer- en schoenenindustrie kent een wereldspeler zien uitgroeien. Ik volgens de Griek een traditionele ben meegegroeid met ECCO en zal bevolkingsgroep. ‘Je wordt niet van mijn ziel niet snel meer verkopen de ene op de andere dag wakker aan een ander bedrijf. Ik heb het
doel om de omzet de komende zes jaar te verdrievoudigen. Dat is ons eerder gelukt en het zal ons weer lukken.’ Mytaros is volgens eigen zeggen inmiddels ‘geneerlandiseerd’. Grote aanpassingsproblemen heeft hij bij aankomst in Nederland nooit gekend. ‘Als je naar een ander land verhuist verandert er natuurlijk wel het een en ander. Niet alleen aan het weer, de zon schijnt hier immers niet iedere dag, maar ook de organisatiestructuur waarmee je in aanraking komt. In Griekenland is er veel hiërarchie door het pyramidemodel, in Nederland zijn de organisaties veel platter. Ik geklaag’ ben erg gelukkig hier en zie Nederland bijna als mijn moederland.’ Als Mytaros dan toch een minpuntje aan de Hollander moet noemen is het het eeuwige geklaag. ‘Je kunt wel klagen dat het hier altijd regent, maar dat is een gegeven. Daar kun je niks aan veranderen, aan de zaken om het weer heen wel. Om het op zijn Nederlands te zeggen: je moet niet bij de pakken neerzitten.’ inter
net
Leerlooiproces I –R u w e k o e i e n h u i d e n worden in grote houten vaten geladen. Ze worden gewassen, geweekt, onthaard en gekalkt. II – O p n i e u w b e g i n t e r een proces van wassen, waarna de huid ontvleesd en in twee lagen gespleten wordt en nogmaals gewassen wordt. III –I n het daaropvolgende traject wordt er ontkalkt, gebeitst – haarwortels, vuil en vet verwijderd met enzymen, gepekeld – zout toegevoegd – en als laatste het echte looien; het met chroomlooistof fixeren. Het gehele proces gebeurt machinaal en per dag worden 3.000 tot 4.000 huiden worden in de leerlooierij verwerkt.
www.ecco.nl
21
Advertorial
Een hogere nettowinst dankzij Fortis In de afgelopen edities van dit magazine hebt u al kennis kunnen maken met de adviezen en diensten die Fortis aan mensen in uiteenlopende omstandigheden biedt. Ditmaal ontmoeten we Peter Kamstra en Alexander van Spaendonck. Met hen spreken wij over de levenscyclus van ondernemers.
Peter Kamstra is directeur van Fortis Commercial Banking Zeeland. In die functie begeleidt hij vele ondernemers bij de opbouw en uitbouw van hun bedrijf. ‘Dat eerste krediet is vaak bepalend in de relatie met een cliënt. Als wij dat als bank goed oppakken, kan dat betekenen dat we bij de hele levenscyclus van de onderneming betrokken blijven. Zo’n relatie begint vaak met de overname van een bestaande onderneming en eindigt pas als de ondernemer zijn bedrijf verkoopt aan de volgende generatie.’
DGA Pocket 2007 Begin van dit jaar is de DGA pocket 2007 verschenen. Daarin vinden ondernemers antwoord op een breed scala van financiële en fiscale vragen. Niet alleen vragen die zij kunnen stellen als directeur en aandeelhouder, maar ook vragen die werknemers, debiteuren, huurders en verhuurders betreffen. Wilt u de pocket aanvragen, dan kunt u Peter Kamstra of Alexander van Spaendonck bellen of emailen. Meer informatie: www.fortisbusiness.com www.fortismeespierson.nl
22
Grote rol fiscaliteit ‘Dat is dan vaak het moment dat wij als private bankers echt betekenis krijgen voor de cliënt’, vertelt Alexander van Spaendonck van Fortis MeesPierson. Hij is als vermogensstructureerder betrokken bij cliënten in West-Brabant en Zeeland. Regelmatig is hij de schakel tussen de financiële diensten van Fortis en de gewenste fiscale situatie van hun cliënten. Zijn doel: beoordelen of de cliënt mogelijk een gunstiger juridische of fiscale weg kan bewandelen. ‘Ondernemers raadplegen namelijk hun accountant of fiscalist niet altijd wanneer dat nodig is’, legt hij uit. ‘Het is dan onze uitdaging om de ondernemer te wijzen op mogelijke verbeteringen. Wij verwijzen voor nader advies graag naar zijn adviseurs. Zo proberen we de nettowinst voor de ondernemer
te vergroten, zowel in zijn bedrijf als in zijn privévermogen.’ Kamstra benadrukt dat hij als bankier ervaart dat de fiscaliteit een grote rol speelt. ‘Een hogere nettowinst verbetert de solvabiliteit van de onderneming. Dat maakt gunstiger kredietvoorwaarden of uitbreiding van de faciliteit mogelijk. Het is dus erg plezierig voor alle partijen dat wij hierover samen met collega’s nadenken. Onlangs konden we bijvoorbeeld een zeer prestigieuze financiering afsluiten. Die werd ons onder meer gegund vanwege onze combinatie van financiële expertise, goede condities én het feit dat wij de vermogensstructuur van de cliënt fiscaal en juridisch goed begrepen.’ Belastingvrij beleggen in de VBI Per 1 augustus jl. is de ‘vrijgestelde beleggingsinstelling’ ofwel VBI ingevoerd. Dit is een belangrijke ontwikkeling voor ondernemers die eraan denken hun bedrijf te verkopen. ‘Als de ondernemer zijn actieve ondernemersactiviteiten beëindigt, blijft vaak een houdstervennootschap over die is gevuld met liquide middelen. Per 1 augustus kan de ex-ondernemer in die vennootschap beleggen zonder dat hij vennootschapsbelasting is verschuldigd over de winsten. Uiteraard stelt de fiscus hieraan strikte voorwaarden. Maar in het algemeen is het voor een directeur-grootaandeelhouder en zijn vennootschap
haalbaar om hieraan te voldoen’, stelt Van Spaendonck. ‘Zo waren we afgelopen week bij een ondernemer wiens bedrijfsovername Fortis Commercial Banking had gefinancierd’, zegt Kamstra. ‘Zijn vader, de overdrager, wil gaan beleggen bij Fortis MeesPierson. Op voorstel van Alexander gaat hij zijn vennootschap omvormen tot een VBI. Effectief betekent dit dat het nettorendement op de beleggingen van de vader stijgt met circa 20%. Dat voordeel wil hij overigens gebruiken om meer risicomijdend te beleggen, want daar voelt hij zich prettiger bij.’ Tevreden cliënt Van Spaendonck benadrukt dat Fortis MeesPierson een cruciale rol speelt bij het inrichten van een vrijgestelde beleggingsinstelling. ‘De beleggingen in de vennootschap moeten voldoen aan specifieke eisen. Alleen dan kan de VBI haar status behouden én het nettorendement optimaliseren. Onze beleggingsadviseurs hebben daartoe speciale beleggingsportefeuilles samengesteld, die zij strak bewaken. De afgelopen maanden hebben we hier veel tijd en aandacht aan besteed. We wilden onze cliënten immers direct de kans bieden gebruik te maken van deze zeer interessante mogelijkheid.’ Volgens Van Spaendonck tekent dat Fortis MeesPierson: volledig geïntegreerde, hoogwaardige diensten op financieel
Foto: Bram Saeys en fiscaal terrein. ‘En wij vinden het prettig om een goede cliënt op deze wijze na zijn actieve loopbaan een passend uitgeleide te doen’, zegt Kamstra. ‘Zo vertrekt hij tevreden bij Fortis Commercial Banking, met zicht op een goed nettorendement op zijn beleggingen.’
Contact Wilt u weten wat Fortis Commercial Banking en Fortis MeesPierson voor ondernemers kunnen betekenen? Dan kunt u contact opnemen met: · P eter Kamstra, directeur Fortis Business Centre Zeeland, telefoon
(0113) 23 75 76 en 06 515 028 53, email
[email protected] · Alexander van Spaendonck, vermogensstructureerder Fortis MeesPierson, telefoon (076) 530 73 57 en 06 513 785 45, email alexander.van.
[email protected]
23
Onno Hoes
Verplichten mobiliteitsmanagement werkt contraproductief
‘Politiek moet private initiatieven omarmen’ Het ministerie van VROM bestudeert de mogelijkheden om bedrijven te verplichten het woon-werkverkeer van werknemers te beperken en zo de milieubelasting te verminderen. Ook binnen de provincie Noord-Brabant wordt gewerkt aan beleid dat mobiliteit die individuele ondernemingen genereren, indamt ten faveure van het milieu. Het verkrijgen van een milieuvergunning wordt gebaseerd op een puntensysteem waarbinnen ook punten zouden moeten worden toegekend die gerelateerd zijn aan het aantal autokilometers die worden gemaakt. Zowel VROM als de provincie betreden hiermee het pad van wettelijke verplichtingen. De BZW wijst dit af en pleit voor vrijwillige bijdragen en eigen verantwoordelijkheid. Willem de Jager, adjunct-directeur Mobiel bij Rabobank Nederland en bestuurder bij het privaat netwerk mobiliteitsmarkt van VNO-NCW, en milieugedeputeerde Onno Hoes geven hun visie op de haalbaarheid en validiteit van de overheidsplannen ten aanzien van vervoersmanagement in het bedrijfsleven.
Er wordt op dit moment nog te weinig aan mobiliteitsmanage24
ment gedaan door ondernemingen. De Jager: ‘Vanuit het bedrijfsleven heeft mobiliteitsmanagement meer aandacht dan ooit. Er gaat geen week voorbij zonder twee à drie congressen rond dit thema. Daarnaast zijn de private initiatieven niet van de lucht. In een aantal steden zitten de grootste ondernemingen op werkgeversinitiatief bij elkaar om te bespreken hoe ze hun mobiliteit tijdens de spits kunnen terugbrengen. De eerste projecten tonen prachtige resultaten. Zo hebben de twintig grootste werkgevers in de regio Haaglanden zich verbonden
aan een convenant om zes procent van de auto’s uit de spits te halen. In Utrecht gaat het om tien procent en de Rotterdamse werkgevers overwegen twintig procent. En zo kan ik nog wel wat successen melden. Dus om te zeggen dat het weinig aandacht heeft…’ Hoes: ‘Het zou deel uit moeten maken van het beleid van een onderneming en bijvoorbeeld kunnen worden vastgelegd in een duurzaam ontwikkelingsplan. Een beetje modern bedrijf kijkt tegenwoordig naar de duurzaamheid van zijn producten. Mobiliteit van werknemers en logistieke kosten zijn onder-
deel van het duurzaamheidsprofiel van het product of eventueel het bedrijf. Momenteel gebeurt er te weinig op dit gebied. Ik vind dat jammer en kan me zelfs bij financieringsaanvragen bij banken voorstellen dat een standaard duurzaamheidsparagraaf wordt toegevoegd als indicatie van de maatschappelijke betrokkenheid van een bedrijf.’
Actief en breed geïmplementeerd vervoersmanagement levert een essentiële bijdrage aan het terugdringen van CO2 uitstoot en levert bedrijven tegelijkertijd aanzienlijke besparingen op. De Jager: ‘Helemaal mee eens. Neem de inspanningen van Rabobank Nederland. Wij hebben in het kader van mobiliteitsmanagement onder andere ons lease-aanbod beperkt tot auto’s met A-B-C label. Iedere leaserijder heeft een NS Businesscard gekregen, niet ter vervanging van de auto, maar erbij. Daar wordt veel gebruik van gemaakt
De Kwestie Willem de Jager
en die kilometers zijn goedkoper dan die met de auto. We hebben in een half jaar 1,3 miljoen treinkilometers geteld en daarmee de uitstoot van CO2 met 1150 ton verminderd. Tel uit je winst.’ Hoes: ‘Uit experimenten bij bedrijven, onder andere bij Bavaria, is gebleken dat goed vervoersmanagement aanzienlijke besparingen op kan leveren. Het terugdringen van vervoersbewegingen levert automatisch geld op en vermindert de uitstoot van schadelijke stoffen. Nu moeten we het hebben van enkelen die vooroplopen. Het mooiste zou zijn als het idee breed gedragen zou worden door het bedrijfsleven en organisaties als de BZW het structureel gaan ondersteunen.’
Het koppelen van vervoersmanagement aan het verkrijgen van een milieuvergunning is een logische zaak. De Jager: ‘Wat een onzin. Een typisch staaltje van oude politiek waarin op wel heel naïeve wijze
gedacht wordt dat de samenleving nog maakbaar is door regeltjes en wetten. Werkgevers – BZW en VNO-NCW – staan voor het nieuwe denken. Het idee dat eigen verantwoordelijkheid en vrijwilligheid de beste basis vormen voor het doorvoeren van verandering, ook op het gebied van milieu en mobiliteit. Dit wordt onderstreept door de resultaten van de huidige initiatieven.’ Hoes: ‘Ik heb daar enige twijfel bij. Aan de ene kant denk ik dat het goed is in dit kader afspraken vast te leggen, aan de andere kant voel ik weinig voor verplichtingen vanuit de provincie. Alleen al omdat ieder bedrijf uniek is. Het gaat er meer om bedrijven te laten zien dat het goed is, vanuit idealisme en het oogpunt van kostenbesparing. Dit geldt overigens voor heel wat meer milieumaatregelen, neem het opzetten van een duurzaam energiebeleid. Wat dat betreft moet duurzaamheid alle ondernemers in de genen gaan zitten.’
Actief en breed geïmplementeerd mobiliteitsmanagement levert een essentiële bijdrage aan het terugdringen van files in Brabant.
Het verplichten van bedrijven om autokilometers terug te dringen is de enige manier, op vrijwillige basis zal er weinig gebeuren.
De Jager: ‘Absoluut. Onze proeven tonen aan dat we relatief eenvoudig vijf tot tien procent van de auto’s uit de spits kunnen krijgen door slim mobiliteitsmanagement. Terwijl met slechts drie tot vier procent het verkeer reduceert tot het niveau van een rustige vrijdagochtend. En ik ben ervan overtuigd dat we dat binnenkort ook zullen aantonen rond Eindhoven en Den Bosch, waar we momenteel ook met de grootste werkgevers tot een plan van aanpak proberen te komen.’ Hoes: ‘Het kan een onderdeel zijn, zeker als we het hebben over vrachtverkeer. Het complex van factoren dat ten grondslag ligt aan het fileprobleem is echter groot en overstijgt de regio op vele fronten.’
De Jager: ‘Daar ben ik het dus pertinent mee oneens. Sterker, als het Rijk en de provincie zaken willen zijn afdwingen voorspel ik dat de meeste initiatieven die nu op basis van vrijwilligheid en enthousiasme van de grond komen een stille dood zullen sterven. Simpelweg door het wegnemen van motivatie. Bestuurders moeten dit soort gedachten niet in hun hoofd toelaten. Ze moeten bestaande initiatieven omarmen en ondersteunen. Er gebeurt momenteel zoveel moois, laat de politiek dat alsjeblieft niet om zeep helpen.’ Hoes: ‘Zo ver ben ik nog niet. Bestuurlijke dwang ligt ook niet in mijn aard en de nood is nog niet aan de man. Ik ben allereerst op zoek naar draagvlak van mijn ideeën, ook bij de BZW en haar leden.’ 25
BZW-lid ‘Japanners gaan niet over één nacht ijs’ Peter Struik is officieel benoemd tot president van Fujifilm Tilburg. Vanaf juni 2007 is hij de eerste niet-Japanner die deze functie bekleedt binnen de Fuji Group, en dat in roerige tijden. Jarenlang dreef het concern op de verkoop van fotofilm, met het digitale tijdperk is die markt volkomen ingestort. Vice-president in maart, president in juni. Het gaat snel. ‘Dat klopt. Onze huidige directeur wordt president van Fuji Europa. Hij heeft me voorgedragen voor mijn functie.’
Foto: Olaf Smit Foto: Bram Saeys
Hoe uniek is deze benoeming? ‘Het is natuurlijk bijzonder aan de top van dit bedrijf te staan. Het is echter geen flitscarrière geweest, maar een kwestie van stug doorwerken. Ik werk hier nu negentien jaar en heb alle geledingen van het bedrijf gezien. Dit is het resultaat.’
Blijkbaar zijn de Japanners niet zo eenkennig als velen denken. ‘Ze baseren hun beslissingen op vertrouwen en gaan niet over één nacht ijs. Er zijn nu genoeg mensen binnen de board in Japan die mij en mijn werk kennen. Blijkbaar was het voldoende.’
Heb je de ambitie binnenkort aan te schuiven bij het hoofdbestuur in Tokio? ‘Ik heb er over nagedacht. Een gezin oppakken en verhuizen naar Japan is nogal wat. Voorlopig heb ik hier ook voldoende uitdagingen. We
hebben net een reorganisatie achter de rug en de pijlen zijn weer op de toekomst gericht.’
Hoe ziet die er uit voor Fuji Tilburg? ‘We willen meer innovatief vermogen ontwikkelen en strategische samenwerkingsverbanden aangaan; nieuwe producten op de markt brengen, zoals een aantal papiersoorten die we binnenkort lanceren, en samen met zakelijke partners interessante projecten aangaan. FujifilmTilburg moet meer naar buiten en gebruik maken van de vernieuwingskracht die in deze regio schuilt.’ 27
Annemarie Moons:
‘Mijn droom is een snelle OV-verbinding binnen BrabantStad’ ‘Het kan niet zo zijn dat de overheid voor alle rotzooi op de bedrijventerreinen betaalt, de vervuiler is de sigaar.’ Dit stelt Annemarie Moons, gedeputeerde Economische Zaken van de provincie Noord-Brabant. In haar bestuursperiode wil ze drie grote thema’s aanpakken: krapte op de arbeidsmarkt, herstructurering van bedrijventerreinen en opwaardering van het openbaar vervoer. Daarbij zal ze de samenwerking met de BZW niet uit de weg gaan.
Annemarie Moons nam afgelopen voorjaar het stokje van Onno Hoes over. De afgelopen periode heeft zij nodig gehad om zich te oriënteren op haar nieuwe werkveld. Het opnieuw schudden van de bestuurlijke verantwoordelijkheden en haar PvdA-signatuur hebben gezorgd voor een synergie tussen het economisch, internationaal en arbeidsmarktbeleid.
waarde zijn.’ Moons wil ook nog even reageren op de actualiteit rond de mogelijke komst van een megamall naar Tilburg, die het mkb in het hart zou raken. ‘De andere vier B5-steden willen – terecht – de bedreigingen op tafel krijgen die zouden ontstaan door de komst van de shoppingmall. Er zijn personen die roepen dat Tilburg eerst had moeten ‘2200 hectare herstructureren is een gigantische opgave’ Investeringsklimaat overleggen In het bestuursmet Breda, akkoord ‘Vertrouwen in Brabant’ daarbij een belangrijke drager. Net ’s-Hertogenbosch, Eindhoven en stelde Gedeputeerde Staten zes als het versterken van het innovaHelmond, alvorens het aan de grote thematische programma’s vast: tieve vermogen van het midden- en klok te hangen. Maar het feit dat Mooi Brabant, Verbindend Brabant, kleinbedrijf en ‘energieneutraal’ als BrabantStad nog steeds bestaat en Perspectiefrijk Brabant, Bereikbaar economische kans. Maar welke conde steden in gesprek zijn en blijven, Brabant en Schoon Brabant. Moons crete daden kunnen de werkgevers geeft aan dat het tegen een zetje kan.’ is verantwoordelijk voor het deelprode komende vier jaar van Moons gramma Dynamisch Brabant. verwachten? Verloedering Economie is traditioneel gezien niet Een tweede belangrijk thema een van de sterkste beleidsvelden Quickscan – naast investeren in het mkb – is van de provincie. Relevant beleid Het eerste wapenfeit van Moons is voor Moons bedrijventerreinen. ‘In wordt voornamelijk op rijksniveau een quickscan voor het midden- en Brabant kampen we met een tweelevormgegeven en de provinciale kleinbedrijf. Duizend mkb’ers die dig probleem. Ten eerste een grote portefeuille wordt gekenmerkt door internationaal georiënteerd zijn kunherstructureringsvraag, 2200 hectare stimuleren en motiveren. Om haar nen deze scan uit laten voeren door herstructureren is een gigantische portefeuille extra glans te kunSyntens. Met de scan worden de opgave. Daarnaast moeten we voornen geven draagt Moons niet alpotenties en de mogelijkheden van komen dat er over twintig jaar een leen de verantwoordelijkheid voor die bedrijven in beeld gebracht. ‘Het nieuw vraagstuk ontstaat, omdat Economische Zaken, maar ook is de kunst om de kwaliteiten van bedrijven vertrekken en terreinen voor het arbeidsmarktbeleid, interhet mkb naar boven te krijgen’, veropnieuw vervuild en verrommeld nationale zaken en het openbaar telt Moons. ‘De innovatieve mkb’ers achterlaten.’ vervoer. Met haar programma wil en toeleveranciers kunnen voor de Voor de Brabantse Herstructureringsze een vernieuwend, innovatief en Brabantse economie van beslissende maatschappij voor Bedrijven-
28
duurzaam ondernemerschap, goed opgeleid arbeidspotentieel en een uitstekend investeringsklimaat creëren. Thema’s die gehanteerd worden zijn: beroepsbevolking met talent en ondernemerschap, internationale positionering en een schone, slimme en concurrerende economie. De samenwerking in triple-o (onderwijs, ondernemerschap en overheid) is
Annemarie Moons Annemarie Moons werd in 1965 geboren in Nijmegen. Na haar naar eigen zeggen onbezorgde jeugd begon ze een rechtenstudie om uiteindelijk als onderwijs- en ontwikkelingspsycholoog af te studeren in Nijmegen. Vervolgens nam ze een baan b i j d e Te c h n i s c h e Universiteit Eindhoven ( TU/e), waar Moons verschillende pro jecten leidde en veel energie stak in de invoering van de ict in het onderwijs. Na een sabbatical werd ze begeesterd door de dynamiek in Sillicon Va l l e y. D e e n o r m e verontreiniging van het milieu en het onzorgvuldige landgebruik was haar echter een doorn in het oog. Het was dé impuls om lid te worden van de PvdA. In 2005 werd ze gedeputeerde Milieu en in het nieuwste bestuur heeft zij de post Economische Zaken en Duurzaamheid.
terreinen (BHB) is er daarom een fonds van 45 miljoen euro opgesteld waarmee ze risicovol kunnen participeren in bepaalde bedrijventerreinen. ‘De kunst is het creëren van een win-win-situatie waarbij zowel het bedrijfsleven als de overheid haar verantwoordelijkheid nemen’, stelt Moons. ‘Het kan niet zo zijn dat de overheid voor alle rotzooi betaalt, de vervuiler is de sigaar. Als er grond vervuild is, wordt de dader achterhaald en verantwoordelijk gesteld. Ik wil op deze wijze een sterke impuls geven aan de herstructurering van oude terreinen waar dit zinnig is. Daarom hebben we ook de verplichting aan gemeenten aangescherpt om – indien zij nieuw terrein ontwikkelen – eerst hun oude locaties in beeld te brengen en te kijken of die niet beter eerst aangepakt kunnen worden. Natuurlijk kan het zo zijn dat dit niet slim is. Maar breek het dan af, gebruik het bijvoorbeeld voor woningbouw en laat het niet als een
vervallen terrein achter. Ik wil de verloedering van de schaarse ruimte die we hebben aanpakken en tegengaan.’
Expats Het laatste grote onderwerp waar Moons de werkgevers bij wil gaan helpen is de krapte op de arbeidsmarkt. ‘Deze problematiek heeft op elk bedrijf zijn weerslag. De vacatures worden over de volle breedte steeds moeilijker ingevuld. Als provincie hebben we een substantieel bedrag gereserveerd voor de internationale school in Eindhoven om het woon- en leefklimaat – en daarmee de aantrekkingskracht op expats – aanzienlijk te verhogen. Maar we moeten ook de ‘bankzitters’ motiveren om aan de slag te gaan en de voortijdige schoolverlaters aanpakken. Er is niet één oplossing om de problematiek te tackelen, maar een pakket van samenhangende maatregelen.’
Een andere manier om het woon- en leefklimaat te verhogen is volgens Moons investeren in hoogwaardig openbaar vervoer. ‘Het openbaar vervoer moet kwalitatief beter, sneller en toegankelijker worden. Niet alleen door meer en betere haltes te creëren, maar ook door hoogwaardig openbaar vervoer. Mijn droom is een snelle OV-verbinding binnen BrabantStad, zolang Brabant dicht blijft slibben is dat geen illusie. Het bedrijfsleven schreeuwt om beter openbaar vervoer, zeker nu er de komende jaren groot onderhoud plaatsvindt aan de Brabantse wegen. Het zou fantastisch zijn als er in de toekomst een snelle verbinding tussen de vijf BrabantStad-steden zou komen, die aantrekkelijk geprijsd is. Veel werknemers zouden de auto dan verruilen voor het openbaar vervoer.’ inter
net
www.brabant.nl
29
Eindhoven Bezoek www.aomb.nl bel (040) 243 37 15 of e-mail
[email protected]
Rijswijk
Sittard
Arnhem
High Tech Campus Kennispoort
octrooien
merken
modellen
kwekersrechten
Beschermen van ideeën, het begin van succes
138783
licenties
AMSTERDAM STRAWINSKYLAAN 3051 TEL.: 020 3012 244 E-MAIL:
[email protected] CULEMBORG BRENKMANWEG 4 TEL.: 0345 47 00 00 E-MAIL:
[email protected] U kunt binnen ons kantoor een beroep doen op uitstekend opgeleide en ervaren specialisten op het gebied van:
ACCOUNTANCY FISCALE ADVISERING JURIDISCHE ADVISERING ADMINISTRATIEVE DIENSTVERLENING
TIEL PRINSES BEATRIXLAAN 21 TEL.: 0344 61 77 74 E-MAIL:
[email protected] WAALWIJK MR. VAN COOTHSTRAAT 7 TEL.: 0416 67 51 50 E-MAIL:
[email protected] ZALTBOMMEL HOGEWEG 43 TEL.: 0418 579 679 E-MAIL:
[email protected] INTERNET: www.fsv.nl
PERSONEELS- EN LOONSERVICE
Member of SC International Lid van de vereniging SRA Lid NOB 136814
AUTOMATISERINGSBEGELEIDING
Vereniging Industriewater en BZW bundelen krachten
Samenwerking borgt de stem van de industrie De Vereniging Industriewater (VIW) en de BZW gaan intensief samenwerken. Dat is af te leiden uit een samenwerkingsovereenkomst waarin staat dat met de VIW nadrukkelijke afstemming plaatsvindt op het gebied van de belangenbehartiging voor industriële bedrijven die veel grondwater verbruiken. Constant van den Thillart van Heineken ‘s-Hertogenbosch, voorzitter van de VIW, legt uit welke voordelen de samenwerking moet gaan opleveren. ‘Door de overeenkomst heeft zowel de BZW als de VIW een belangrijke partner gevonden. Het platform van de BZW is voor ons een uitgelezen plek om onze standpunten kenbaar te maken. Het bereik van onze visie en inspanningen wordt hierdoor groter.’ Het belang van de BZW is dat de specifieke waterkennis bij de VIW goed geborgd is en de vereniging als klankbord voor het bestuur zal functioneren. De VIW houdt zich bezig met uiteenlopende onderwerpen die het onderwerp water raken. Van heffingen en beschikbaarheid tot wet- en regelgeving. Met name in dat laatste opzicht gaat veel veranderen bij de waterschappen. Dit heeft tot gevolg dat hier de stem van de industrie naar de achtergrond verschuift.
Waterschapsverkiezingen Door nieuwe wetgeving worden de verkiezingen anders van opzet. Een van de basisprincipes was dat degene die het meeste betaalde ook de meeste zeggenschap kreeg. Dat is nu niet meer zo. Dit heeft tot gevolg dat het aantal zetels, voor de belangengroep ‘bedrijfsgebouwd’, behoorlijk zal afnemen. De zetels waarvan we in de nieuwe situatie verzekerd zijn, zijn alleen enkele van de zogenaamde geborgde zetels. Van den Thillart: ‘Waterschappen hebben functionele besturen. Willen we meer zetels krijgen dan de nu toebemeten geborgde, dan moeten wij als belangengroep bedrijfsgebouwd ook actief aan de verkiezingen gaan deelnemen. Via de samenwerking met de BZW kunnen we onze stem ook op een andere manier kenbaar maken. Vanzelfsprekend hebben we ook om andere redenen toena-
dering gezocht tot de BZW. We willen onze vereniging meer bekendheid geven. Er zijn ongetwijfeld nog veel andere bedrijven met waterbelangen. Zij zijn van harte uitgenodigd hierover met ons van gedachten te wisselen en mogelijk lid te worden van de VIW.’
Consensus Milieuvertegenwoordigers kijken kritisch naar de grote industriële wateronttrekkers. Ondanks de tegenstellingen ziet de VIW geen reden de BZW te gebruiken om een front te vormen. Van den Thillart: ‘Door de jaren heen zijn er meningsverschillen en discussies geweest met meerdere partijen. Ook met de waterschappen zijn we het niet altijd eens geweest. Dat is niet zo vreemd. We hebben immers verschillende belangen. Wij zijn van mening dat het desondanks zinloos is om te redetwisten over die verschillen. Daarom focussen we ons in al onze samenwerkingen op gemeenschappelijkheid en streven we naar consensus. Met een positieve benadering is het veel eenvoudiger om gezamenlijke successen te behalen.’
Constant van den Thillart
ringstechnieken met elkaar gedeeld. Deze benchmark was wat dat betreft echt uniek. Niet eerder was er wederzijds zoveel openheid van zaken. De komende tijd gaan we de uitkomsten nader onderzoeken. De belangrijkste doelstelling? Wijzer worden van elkaar en met als doel tegen zo laag mogelijke kosten het afvalwater zuiveren.’
Benchmark Die positieve benadering heeft bij de waterschappen inmiddels concrete invulling gekregen, onder andere door een benchmarkstudie kostenvergelijking zuivering van afvalwater. Van den Thillart: ‘Dit was een initiatief van de waterschappen, BZW en VIW. Hierin is nagegaan op welke wijze het zuiveren van afvalwater kostenefficiënter kan worden uitgevoerd. Bedrijven en waterschappen hebben hun kostenstructuren en zuive-
inter De VIW behartigt sinds 2002 de belangen
net
van de Brabantse bedrijven die veel water gebruiken. Bij de VIW zijn zo´n 50 bedrijven aangesloten uit vooral de drank- en foodindustrie. Deze bedrijven onttrekken gezamenlijk 80 procent van de vergunde hoeveelheid grondwater voor industrieel watergebruik in Brabant. www.bzw.nl www.industriewater.org
31
VNO-NCW-voorzitter Wientjes:
‘Nieuw ontslagrecht goed voor werkgevers én werknemers’ Het ontslagrecht moet dringend worden gemoderniseerd, vindt VNO-NCW-voorzitter Bernard Wientjes. ‘Het is ingewikkeld, tijdrovend en duur.’ Het nieuwe ontslagsysteem van minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid steunt hij op hoofdlijnen. Wientjes heeft veel onzinnige kritiek op dit voorstel gehoord. Hoog tijd voor een interview over de feiten. Twee keer had hij een akkoord met FNV-voorzitter Jongerius. Maar waarmee de vakbondstop kon instemmen was een brug te ver voor de ‘gestaalde’ achterban. Het kabinet, inclusief de PvdA-ministers, is nu zelf met een voorstel gekomen dat sterk op het verworpen voorstel lijkt. ‘De top van de vakbond zegt dan ineens keihard ‘nee’. Een draai van 180 graden! En een tegenvoorstel, ho maar! Mijn conclusie is dat de Socialistische Partij binnen de bond de macht heeft overgenomen.’ De PvdA uit ook steeds meer kritiek op Donners voorstel. ‘Logisch, die partij heeft nachtmerries van de SP. Dat is jammer. Ieder weldenkend mens weet dat ons ontslagrecht (uit 1945) aan modernisering toe is. Het is duur en kost werkgevers jaarlijks zo’n vier miljard euro. Het is tijdrovend, ingewikkeld en belemmert een goede werking van de arbeidsmarkt. Uit onderzoek van de FNV zelf blijkt dat zestig procent van de werkgevers meer werknemers in dienst zal nemen bij een soepeler ontslagrecht. Zo benadeelt de ‘behoudende’ FNV outsiders zoals ouderen, allochtonen en vrouwen.’
Welke voordelen heeft Donners voorstel voor werkgevers? ‘Het ontslagproces wordt aanzienlijk vereenvoudigd. Voor
ondernemers betekent het zekerheid, kostenbesparing, tijdwinst en minder ergernis. In het nieuwe stelsel blijft de (gratis) ontslagprocedure in bedrijfseconomische omstandigheden via het CWI intact, maar die via de kantonrechter vervalt. Daardoor kan het arbeidscontract met een slecht functionerende werknemer binnen twee maanden worden ontbonden. Die houdt voldoende tijd om bijvoorbeeld hulp van de vakbond in te roepen. De werkgever mag voortaan zonder goedkeurig van de rechter ontslaan, maar betaalt de medewerker een ontslagvergoeding, waarvan de hoogte in de wet wordt vastgelegd. Minpunt is wel dat ik die uitkering te hoog vind, daar wil ík nog wel over onderhandelen.’
Hoe groot is de kostenbesparing die u voorziet? ‘Werkgevers zullen jaarlijks met 750 miljoen tot 1 miljard euro uitsparen, waarvan 200 miljoen euro aan advocatenkosten. Ga maar na. Een werkgever die iemand wil ontslaan, huurt in de huidige situatie een advocaat in. Die gaat de zaak bestuderen. Dus een week of twee wachten. De medewerker zet je vaak op non-actief, een nieuwe kun je nog niet aannemen. Vervolgens zegt de advocaat dat het dossier van de betrokkene onvoldoende is. Een waterdicht dossier bestaat ook niet. Nederlandse bedrijven voeren een professioneel personeelsbeleid. Dus wat doe je bij slecht functioneren? Persoonlijke begeleiding, een extra cursus, een tweede kans. Dan krijg je vervolgens van je advocaat te horen dat je hierdoor zwak staat. Je hebt nota bene extra in die medewerker geïnvesteerd, waarmee je aangeeft dat je lange tijd in zijn capaciteiten hebt geloofd. Daar heb ik me als ondernemer nog het meest aan geërgerd.’
Nog meer tijdverlies? Die wettelijk vastgelegde vergoeding is nieuw. ‘In het huidige systeem stelt de kantonrechter de ontslagvergoeding vast. Dat brengt onzekerheid met zich mee voor zowel werkgever als werknemer. Onplezierig! Ik spreek uit ervaring, want ik ben dertig jaar ondernemer en werkgever geweest. De ene keer pakte de vergoeding veel hoger uit dan verwacht, de andere keer lager. Alle ontslagprocedures duurden hoe dan ook maanden. De werknemers vonden dat ook vreselijk, want de werkverhoudingen zijn dan bijna altijd verziekt.’
‘Meestal gaat de advocaat bij een onvoldoende dossier praten met de advocaat van de werknemer. Dan ben je zo weer een paar weken verder. In negentig procent van de gevallen, troffen beiden een regeling, waardoor de zaak in de rechtbank pro forma kon worden afgehandeld. Nou, dan hebben twee advocaten veel geld verdiend. Bij de rechtbank kan de uitspraak tot zes weken duren. Dat wachten kost veel geld. En uiteindelijk verleent de rechter in 98 procent van de gevallen toestemming aan de werkgevers om te ontslaan. Je houdt dus een duur circus in de
lucht voor een handvol gevallen’
Het nieuwe ontslagstelsel omvat ook scholingsafspraken. Wat houden die in? ‘We willen dat mensen die ontslagen worden, een andere baan krijgen. Bij- of omscholing helpt daarbij. Werkgevers mogen dan ook die scholingskosten voor een deel aftrekken van de ontslagvergoeding. De bonden willen daar zelfs niet over praten.
Ook heeft u beloofd tweehonderdduizend moeilijk plaatsbare werklozen aan een baan te helpen als het ontslagrecht wordt versoepeld. ‘Bedrijven met meer dan vijftig fulltime arbeidsplaatsen vragen we
een inspanningsverplichting. Per vijftig arbeidsplaatsen zouden zij een bestaande vacature moeten openstellen voor iemand die langer dan een jaar werkloos is. Kleinere bedrijven mogen uiteraard ook meedoen. De overheid betaalt de helft van het salaris en geeft een norisk polis. Binnen drie jaar zouden alle mensen die langer dan een jaar werkloos zijn zo’n kans moeten krijgen.
kunnen we dus ook niet zonder dossier ontslaan. Het past in onze Nederlandse cultuur op een nette manier met ontslag om te gaan. Dat flitsontslag waar de FNV het over heeft, is alleen daarom al complete onzin. Werkgevers willen slechts een eenvoudige ontslagprocedure. Dat een centrumlinks kabinet het ontslagrecht durft aan te pakken, terwijl het vorige centrumrechtse kabinet dat niet aandurfde, geeft aan hoe nodig die modernisering is.’
Kunnen werkgevers in het nieuwe systeem in het wilde weg gaan ontslaan? ‘Nee. Donner zal vastleggen dat er grond voor ontslag moet zijn. Is die er niet, dan kan de werknemer achteraf naar de rechter gaan. Straks
inter
net
www.vno-ncw.nl
33
Kraakhelder in arbeidsen ondernemingsrecht Maak kennis met ambagsadvocaten; geroutineerd arbeidsrechtelijk en ondernemingsrechtelijk specialisme sinds 1972. Specialisme
Transparante dienstverlening
Spreekuur
147317
Omvang
www.ambagsadvocaten.nl
PentApex Improvement Managers: aantoonbaar succesvol
De kunst om verborgen krachten te vinden Interim-management is een vak. De verbetermanagers van PentApex beheersen dit! PentApex voert tijdelijke opdrachten uit, vanuit management posities in de lijn, bij middelgrootte en grotere ondernemingen. Bedrijven profiteren van de expertisebundeling, want elke Pentapex-manager stelt zijn kennis en werkervaring ter beschikking van de andere partners. De missie van PentApex is organisaties vanuit de aanwezige krachten voortdurend beter te laten functioneren.
Wilt u meer weten over de succesvolle aanpak van PentApex? Maak dan uitgebreid kennis met deze specialistische maatschap op www.pentapex.nl Of bel voor een vrijblijvende afspraak 073 – 551 07 50.
Hans Burgers , Cees Buijs, Niek Wijnands, Willem Bont en Ed Heinen vormen samen PentApex.
34
uitdagende omgeving gecreëerd gericht op het professionaliseren van het vak verbetermanagement.
145978
Om dat te realiseren is binnen PentApex een lerende en
passie Carol Dona, vice-president Nashuatec:
‘Ik ben geboren tussen de coulissen’ Als jongetje van drie begaf hij zich trillend van de zenuwen voor het eerst op het toneel. Als volwassen man trad hij in de voetstappen van zijn vader en regisseerde zijn eigen stukken. Jaren later voelt het theater nog steeds als zijn tweede thuis. Carol Dona, vice-president van Nashuatec en lid Raad van Bestuur, over zijn passie voor het theater, de revue en de musical. ‘Het theater is me met de paplepel ingegoten’, aldus Dona. ‘Eigenlijk ben ik geboren tussen de coulissen. Mijn vader was een gewone ambtenaar, maar zijn grote liefde was de revue. Zolang ik me hem kan herinneren regisseerde hij verschillende toneelgroepen. In die tijd was het heel gewoon dat bedrijven een ontspanningsvereniging hadden en die hadden veelal een theatergroep. Zo leidde hij groepen van Koudijs, de PTT en Internos. Bij ons thuis was het toneel voor en toneel na; centraal stonden blijspelen in een voor die tijd populair genre: de revue. Zo kon het dat ik op mijn derde als figurant in een matrozenpakje op het toneel een vlaggetje stond te hijsen. Het virus heeft me nooit meer losgelaten. Ik heb zelf toneelgezelschappen geregisseerd en nu vind je me bij menig musical, in de zaal of achter de schermen.’
Musical Wat operette en de revue voor de jaren vijftig waren, is musical voor de huidige tijd. Dona: ‘Jammer genoeg is de revue grotendeels verloren gegaan. Ik herinner me de producties van mijn vader en de spektakelstukken die hij organiseerde bij de viering van 700 jaar ’sHertogenbosch en de opening van het Groot Ziekengasthuis. Dat zal je nu niet snel meer zien. Het is musical dat de klok slaat, voortgekomen uit de operette en ontzettend populair. Niet vreemd want het is een prachtige vorm van theater. Ik ben dan ook blij dat ons bedrijf het omarmd heeft als communicatiemiddel. Nashuatec heeft een tijd geleden de keuze gemaakt zich te profileren middels sport en cultuur. In dit kader sponsoren we ook musicals als Doe Maar en Ciske de Rat. Voor ons is het echter meer dan zomaar de portemonnee trekken en daarvoor kaarten terug krijgen.
We willen erbij betrokken zijn, de relatie met de makers uitdiepen en onze zakelijke contacten erbij betrekken. Zo bezoeken we premières en voorstellingen met onze relaties, organiseren we een meet & greet na afloop van de voorstelling met de cast, delen we badjassen uit aan de castleden voorafgaand aan een première en bezoeken we eerste repetitiedagen, perspresentaties en try-outs. Het werkt ook andersom. Ik heb regelmatig contact met musicalproducenten Albert Verlinde van V&V en Erwin van Lambaart van Stage Holding. We delen ideeën voor nieuwe musicals. Daarnaast kijken we samen hoe we bijzondere dingen kunnen doen. Een voorbeeld is de masterclass voor kinderen van onze zakelijke relaties die we met de cast van The Sound of Music hebben georganiseerd. Zo werkt sponsoring alle kanten op.’
Publiek Dona stelt dat hij veel geleerd heeft van het theater en ziet een sterke parallel tussen het neerzetten van een toneelproductie en het opzetten van een bedrijf. ‘Je leert procesmatig denken en een visie te vertalen in een geheel eigen product. Je brengt een veelheid van disciplines in een creatief proces bij elkaar, je werkt met mensen die je stuurt, begeleidt en motiveert. En daar smeed je een functionerend geheel van. Met als doel een tevreden betalend theaterpubliek, en in het bedrijfsleven tevreden klanten. Als zij het goed vinden heb je bestaansrecht. Als je dat voor ogen houdt, ben je al halverwege.’ inter
Carol Dona (r) bij de uitreiking van de Musical Awards
net
www.nrg.nl
35
Eric van Schagen
Lammers ontmoet Van Schagen
‘Hoe minder operationele zaken ik afhandel, hoe beter het gaat’ Noord-Brabant en Zeeland kennen veel door de wol geverfde ondernemers die hun sporen in de loop der jaren hebben verdiend. En de basis die zij gelegd hebben, vormt een uitstekend fundament voor de economie van de komende decennia. Dit gebouw wordt echter niet door hen alleen vervaardigd, maar meer nog door de nieuwe aanwas; jonge ondernemers die met enthousiasme aan de bedrijven van de toekomst werken. In deze rubriek ontmoet de oude de nieuwe generatie en leert van elkaar. Daan Lammers (24) maakte in 2004 op een bierviltje zijn ondernemingsplan voor Portal Advising. In de twee jaar die volgden nam hij zijn eerste medewerkers aan en betrok een kantoorpand in de Eindhovense binnenstad. Inmiddels telt het bedrijf, dat gespecialiseerd is in het integreren van nieuwe media in bedrijven, vier werknemers. Afgelopen jaar stond Lammers in de top 25 van de ‘Meest veelbelovende ondernemers onder de 25’. Lammers stond ook aan de basis van businessclub Bizzion voor ondernemers tot 28 jaar.
36
Eric van Schagen (51) studeerde in 1981 af als bedrijfskundig ingenieur aan de Technische Universiteit in Eindhoven. Na twee jaar bij Ahrend in Amsterdam gewerkt te hebben deed hij zijn intrede bij het bedrijf van zijn vader: Simac Techniek. Simac werd opgericht in 1971 en is sinds 1986 beursgenoteerd en actief op de markten van de informatie- en communicatietechnologie en industriële elektronica. Het grootste deel van de werkzaamheden bestaat uit levering van systemen en bijbehorende diensten. Na diverse functies in de ontwikkeling, marketing en verkoop werd
Van Schagen in 1989 benoemd tot algemeen directeur. Lammers:‘In het midden van de jaren negentig heeft Simac een zware periode gehad. Hoe ben je uit die periode gekomen?’ Van Schagen: ‘Ons bedrijf is op de piek één miljard gulden waard geweest en was toen na Philips het meeste waardevolle bedrijf in Zuidoost-Brabant. Die waarde was niet realistisch en we waren destijds volledig uit de voegen gegroeid. Vervolgens zijn we in een diep dal gekomen en op het dieptepunt was de waarde nog maar 2 à 3 procent van de piek.
Nu staan we aan de vooravond van een beheerste groei en nieuwe vindingen. Ik kijk altijd naar de toekomst. Wat gebeurd is, is gebeurd. Je moet vooral de mogelijkheden van het bedrijf blijven zien.’ Lammers: ‘Je was 32 toen je de volledige leiding over het bedrijf kreeg. Zagen je medebestuurders je wel voor vol aan?’ Van Schagen: ‘Als ‘rookie’ heb je de macht wel en niet. De managers stellen veel beslissingen ter discussie, maar praten je tegelijkertijd naar de mond. De veranderingsgezindheid was bij de start van mijn aantreden laag, ik kreeg niet het vertrouwen dat ik graag wilde. Inmiddels heb ik dat uiteraard wel.’ Lammers: ‘Je bent al bijna twintig jaar directeur, hoe blijft je gemotiveerd en goed presteren?’ Van Schagen: ‘Ik ken periodes dat ik mijn motivatie moet testen.
Foto’s: Bram Saeys
ntmoeting Als directeur ben je het vaak zelf die over je functioneren oordeelt. Maar ik ben vooral een duursporter en iemand van afmaken waar je aan begonnen bent. Vergelijk het met een marathon. Tussen kilometer 32 en 38 zijn er de meeste uitvallers. Ik zit op kilometer 35 en wil kost wat kost niet opgeven. Ik mag mijn motivatie niet kwijt raken.’ Lammers: ‘Als je nu terug in de tijd zou kunnen, kies je er dan ook voor om ondernemer te worden en niet in loondienst te treden?’ Van Schagen: ‘Ik kan dat niet beoordelen want ik heb nooit kunnen verkennen hoe mijn carrière was gelopen als ik voor een ander bedrijf was gaan werken. Ik denk dat ik inmiddels ook te eigenwijs ben om in loondienst te werken. Er zitten voordelen maar zeker ook nadelen aan het ondernemerschap. Net als ik destijds mijn vader als ‘verslaafd’ aan de onderneming beschouwde, doen mijn kinderen dat nu bij mij. Alleen als ik intensief aan het sporten ben kan ik mijn gedachten verzetten. Als ik naar een concert in de schouwburg ga, dan ben ik er lang niet altijd bij. Ik vergeet verjaardagen. Je vraagt als ondernemer een groot offer van
Daan Lammers
je omgeving. Ik betwijfel of ik ooit een stapje terug kan doen. Ik kan geen streep onder Simac zetten.’ Lammers: ‘Simac telt inmiddels zestien werkmaatschappijen, kun je die nog allemaal overzien?’ Van Schagen:‘Tijdens de groei van je bedrijf ga je verschillende stadia door. Eerst stel je afdelingsmanagers aan die je volledig aanstuurt. Die worden op den duur autonoom. Vervolgens komen er werkmaatschappijen en uiteindelijk kom je in een Raad van Bestuur-model met een aantal commissarissen. Ik heb geleerd dat hoe minder ik operationeel doe, hoe beter het gaat. Als ik aan een operatie begin, heb ik namelijk niet de tijd om die af te maken. Mijn bedrijf is in de loop der jaren van een directiemodel naar een Raad van Bestuur-model gegaan. Het is een controlemodel geworden. Als je het bedrijf goed coacht, komt het groeitraject automatisch weer op gang.’ Van Schagen:‘Wat zijn jouw plannen en ambities met Portal Advising?’ Lammers: ‘Ik wil de komende jaren een goed beeld krijgen waar ik en mijn onderneming staan. Als blijkt dat ik onder aan de streep
te weinig overhoud, vind ik dat ik het aan mezelf verplicht ben om daar iets aan te doen. Jij hebt zelf ooit gezegd ‘het is niet de waarde van het bedrijf, maar het gevoel dat je er aan overhoudt dat het belangrijkst is’. Ik wil ondernemer blijven, maar als mijn bedrijf niet rendeert wil ik bijvoorbeeld in een andere onderneming gaan participeren.’ Lammers: ‘Je geeft aan dat je op kilometer 35 zit, wat wil je nog voor de finish op kilometer 42 bereiken?’ Van Schagen: ‘Als ons aandeel 3,50 euro waard is en iemand zou 10 euro per aandeel bieden, dan denk ik meteen na hoe ik de aandeelhouders moet vertellen dat ik het bod afsla. Het gaat niet om het geld wat het bedrijf waard is. Ik wil nog een keer laten zien dat Simac een succes is. Ons rendement is nu bescheiden, ik wil een rendement halen dat past bij de grootte van het bedrijf. Nog een keer dat rapportcijfer van een acht of negen halen. De finishlijn ligt bij zeven à tien miljoen euro winst.’ Van Schagen: ‘Waar ligt voor jou de finish?’ Lammers: Ik wil een solide be-
drijf hebben dat goed rendeert. Het hoeft niet per se in de dienstverlening actief te zijn, ik zou ook wel graag een product willen maken. In mijn huidige bedrijf heb ik de eerste twee jaar fors geïnvesteerd. Net toen we op het punt stonden een klapper te maken wilde mijn compagnon uitgekocht worden. Als de ‘helft’ van je bedrijf stopt, kun je je successen, maar ook je problemen niet meer delen.’ Van Schagen: ‘Hoe heb je dat laatste probleem opgelost?’ Lammers: ‘Ik heb hulp gekregen van een ervaren ondernemer die mij van adviezen voorziet. Het is goed om iemand te hebben die als je op een randje staat, weet welke kant hij je op moet duwen.’ Van Schagen: ‘Heb je al een idee voor een concreet product dat je wilt gaan ontwikkelen?’ Lammers:‘Ik ga het nog meemaken dat de olie opraakt. Ik wil een product gaan ontwikkelen dat stand-alone energie levert. Groene energie wordt de markt van de toekomst.’
inter www.portaladvising.nl
net
www.simac.nl
37
134497 127835
Antwoord op strategische vragen! Wij ondersteunen directies en management van bedrijven en instellingen bij gewenste aanpassingen van de organisatie. Hierbij treden wij op als projectleider, adviseur of interim-manager. Aan de hand van zelf ontwikkelde producten vinden we samen met onze opdrachtgevers het antwoord op strategische, tactische en operationele vragen.
Hulst Hoogendijkstraat 8 Tel. 0114 370313
[email protected] www.vanjole.com
119628
Breda Smederijstraat 2 Tel. 076 5302344
06.153-3
- De Strategische Risico Analyse - De Organisatie Quick Scan - De Personeel en Organisatie Check - De Project Management Scan - De Inkoopscan
Als u weg bent, letten wij op de zaak
Efficiënt en betrouwbaar beheer dankzij de nieuwste technieken. De BBA (Bewaking en Besturing op Afstand) centrale van GTI bewaakt 24/7 alle gebouw-gebonden installaties en signaleert direct afwijkingen. Waarbij we op afstand kunnen ingrijpen en bijsturen. De voordelen? Maximaal comfort en een minimaal aantal storingen. U bespaart bovendien op onderhouds- en exploitatiekosten. GTI kan op meer terreinen partner zijn. Bijvoorbeeld met advies over comfortverbetering, energiebesparing en verhoging van de bedrijfszekerheid voor een optimaal gebouwbeheer. Kortom: als u het integrale beheer van uw technische faciliteiten goed organiseert, kunt u tot grote hoogte stijgen. Hoogste tijd om in te checken? Bel GTI Zuid bv 013 529 26 26 of kijk op www.gti-group.com/contact.
SMART & INVOLVED
Het zwaarste werk dat er bestaat
column Allerlei problemen zijn een akkefietje. Als je tenminste tijd hebt om er creatief over na te denken. Dat zou een verplicht vak moeten zijn: ‘creatief denken’. Vooral op bijscholingscursussen voor managers. Creatief denken maakt gelukkiger, is mijn overtuiging. Wij houden ons brein vitaal als we die grijze hersencellen maar blijven gebruiken: use it or lose it! ‘Denken is het zwaarste werk dat er bestaat. Dat is de
reden dat er zo weinig mensen aan beginnen’, merkte Henry Ford ooit op. Nou leefde deze ondernemersicoon in een andere tijd dan wij. Waarin handenarbeid belangrijker was dan nu. Denkwerk is cruciaal in onze tijd. Ook om Europa een leidende factor te laten blijven in een wereldwijde concurrentiestrijd. Want dat we zó moeten denken staat wel vast.
Luxeproblemen zijn de ergste problemen die er zijn. Mijn hartenkreet is: omarm en vertroetel die problemen! Ze kunnen de motor zijn voor creativiteit en vernieuwing. Dat succesvolle ondernemers nu en dan met luxeproblemen kampen, is wel zeker. Denk aan de kwaliteit die terugloopt, omdat de werkdruk te hoog is. Een prachtige orderportefeuille maar onvoldoende mensen en capaciteit om aan de vraag tegemoet te komen. Of halffabrikaten die niet deugen. Herken je dit? Spring een gat in de lucht. En laat het zwaarste werk dat er bestaat nou eens over aan de medewerkers zelf. Zij zijn beter dan wie ook in staat oplossingen te bedenken. Creëer de juiste randvoorwaarden. Door creativiteitsprogramma’s aan te bieden. Door tijd en
aandacht voor reflectie. Door te stimuleren dat managers en medewerkers hun licht opsteken bij collega-bedrijven. Door out-of-the-box denken te belonen. Door inspiratie te bieden met gastsprekers en blikverruimende lezingen. Door middlemanagers gereedschap te geven om de eigen teams met creativiteit te ‘empoweren’. BZW brengt dit najaar een witboek uit met verhalen van ondernemers die creatief zijn omgegaan met arbeidsmarktproblemen en daar sterker van werden. Mensen met ideeën staan immers aan de basis van succes.
Peter van den Besselaar, directeur Bex*communicatie
Een arbeidsmarkt waar mensen het verschil maken! weer te wisselen van werkgever en beginnen uw kenniswerkers en deskundigen voor zichzelf.
column Het wordt steeds moeilijker voor bedrijven om zich van elkaar te onderscheiden. Wat vooral het verschil maakt is hoe het bedrijf in de wereld staat, en hoe dit door de omgeving wordt ervaren. Dit verschil kan alleen worden gemaakt als de mensen die het bedrijf vertegenwoordigen zich met dit beeld kunnen identificeren. Hiervoor zijn gekwalificeerde mensen nodig met niet alleen de nodige hersens en opleiding, maar vooral de juiste instelling.
Goede mensen aantrekken en behouden is van cruciaal belang. De huidige arbeidsmarkt werkt daarin niet mee. Door ‘verzilvering’ (vergrijzing), ontgroening en het verkleuren van de arbeidsmarkt ziet ‘werkend Nederland’ er over een aantal jaar compleet anders uit. We krijgen te maken met een structurele krapte op een turbulente arbeidsmarkt. De komende jaren stroomt bijna dertig procent van de werkende bevolking uit. Daarnaast durft uw personeel
Het kan geen kwaad om als werkgever zelf in de spiegel te kijken. Wat doet u om ervoor te zorgen dat uw mensen het verschil kunnen maken? De basis voor moderne en volwassen arbeidsverhoudingen is vertrouwen en dienend leiderschap. Creëert u omstandigheden waarin u uw mensen de vrijheid, vertrouwen en de verantwoordelijkheid geeft om te kunnen excelleren? Houdt u rekening met de individuele wensen van uw medewerkers? Hoe flexibel bent u als het gaat om thuiswerken en religieuze feestdagen? Hoe staat u tegenover zorgverlof voor ouders of mantelzorgers? Het economische succes van Brabant en Zeeland is afhankelijk
van de juiste mensen die ervoor kiezen om hier te werken. Dat betekent niet alleen goede werkomstandigheden in de bedrijven zelf, maar ook een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor werknemers. Als ondernemers kunnen we daaraan bijdragen door ons te verbinden met regionale maatschappelijke - en culturele activiteiten. Brabant en Zeeland gaan dan nog meer leven. Als Brabant en Zeeland de beste provincies zijn om in te werken, hoeven wij niet met elkaar te concurreren om die ene goede specialist. Specialisten komen dan naar ons toe vanuit de overvolle Randstad. Zo gaan we voor de beste arbeidsmarkt van Nederland! Joop Kanen directeur van Interpolis 39
152236
U wilt echt iets overbrengen?
De dagelijkse communicatiestroom is enorm. Hoe krijg je het nog voor elkaar door te dringen tot de doelgroep? Allereerst door goed te luisteren. Spreek de taal van uw doelgroepen en communiceer alleen die zaken die zij echt belangrijk vinden. Ontvangersgericht en niet zendergericht. Bondig, pakkend en in het ®
®
oog springend. Praatjes vullen immers geen gaatjes! Benieuwd naar onze aanpak? Bel 076 8880033 (BOOM Breda) of 0113 252052 (BOOM Goes). ®
BOOM Creatie en Communicatie - Goes en Breda - ROTA-erkend - info@ boomcreatie.nl - info@ boomcommunicatie.nl - www.boomcreatie.nl - www.boomcommunicatie.nl
BWZ Noordoost-Brabant opgesplitst in twee kringen
‘We zullen nog beter inspelen op de wensen van de leden’ In 1972 deelde de BZW haar organisatie in regionale kringen in. Dit systeem sloot destijds aan bij de gewestelijke overheidsstructuur. Anno 2007 zijn de meeste gewesten verdwenen en worden vele beslissingen op stedelijk niveau genomen. De BZW speelt daar actief op in. Samen met de lokale ondernemersverenigingen – waarvoor de BZW al vaak het secretariaat voert – worden er nieuwe BZW-kringen opgericht, die qua omvang aansluiten op de specifieke kenmerken van de regio. Interactie bericht vanaf het reorganisatiefront. Dit keer over de regio Noordoost Brabant. De eerste nieuwe lokale BZW-kringen zijn de afgelopen maanden in WestBrabant opgericht; BZW Breda, BZW Moerdijk en BZW Oosterhout. Vanaf 1 januari 2008 worden veranderingen in de regio Noordoost-Brabant doorgevoerd. Twee nieuwe kringen zien het levenslicht: BZW ’s-Hertogenbosch-Boxtel e.o. en BZW Oost. De BZW heeft voor twee nieuwe kringen gekozen omdat Noordoost-Brabant bestaat uit wel twee economisch samenhangende gebieden: het gebied ’s-Hertogenbosch/ Boxtel (BZW regio ’s-Hertogenbosch-Boxtel e.o.) met de A2 als verbindingsas en het gebied Oss/Uden/Veghel/Schijndel/Cuijk en Boxmeer (BZW Oost) met de A50 en de A67 als verbindingsassen.
Ondernemersbelangen Beide gebieden hebben hun eigen belangen, knelpunten en wensen op het terrein van ruimtelijke ordening, infrastructuur, beroepsonderwijs en regionale arbeidsmarkt. Uitgaande van deze gebieden zal de BZWbelangenbehartiging aan herkenbaarheid en kracht winnen. Uiteraard zal voor geheel Noordoost-Brabant – het BZW regio-overleg – waar nodig deze belangenbehartiging worden gebundeld. ‘We hebben de keuze voor de twee nieuwe kringen gemaakt omdat de afgelopen jaren duidelijk is geworden dat de behartiging van de gezamenlijke ondernemersbelangen in Noordoost-Brabant veel méér en béter kan als met de regionale kenmerken rekening wordt gehouden’, vertelt Jan van Vroenhoven, voorzitter van
Jan van Vroenhoven
de het BZW regio-overleg NoordoostBrabant en directeur van Van Vroenhoven Consultancy. ‘De veranderingen zullen consequenties hebben voor de activiteiten van de BZW. Doordat de kringen kleiner zijn geworden, kunnen we de bijeenkomsten intensiever en interactiever maken. Op deze manier kunnen we beter inspelen op de wensen van onze leden. Er ontstaat er een krachtige, professionele organisatie met een eenduidige identiteit die aansluit op de verschillende gemeenten. Zo kunnen leden hun belangen in de toekomst makkelijker op gemeentelijk niveau kwijt, terwijl
ze maximaal profiteren van de rechtstreekse lijnen van de BZW met de provincie en het rijk. De zaken liggen een stuk helderder en eenvoudiger.’
Opgeknipt ‘In de stad Den Bosch hebben we meer leden dan in een uitgestrekt gebied als Land van Cuijk’, vervolgt Van Vroenhoven. ‘Daar is het minder druk bevolkt met BZWers. Met de nieuwe verdeling krijgen de kringbesturen meer tijd om zich met de leden bezig te houden. Zij gaan zich intensief bezighouden met het werven van nieuwe
41
Dynamiek_AKD_interactie:Opmaak 1
10-10-2007
14:17
Pagina 1
Empirisch De dynamiek van AKD Prinsen Van Wijmen Succes. Dat heeft u voor ogen bij het inschakelen van een advocaat of notaris. Naar ons idee heeft succes net zoveel met menselijke als met juridische kwaliteiten te maken. Bij AKD Prinsen Van Wijmen staat een veelkleurig team van ruim 230 advocaten en notarissen voor u klaar. Voor fullservice-dienstverlening op vrijwel alle rechtsgebieden, nationaal en internationaal. Omdat we overtuigd zijn dat de juiste combinatie van stijl, visie en expertise leidt tot het succes dat u verlangt. www.akd.nl
Hans Cox
leden door ondernemers te wijzen op het belang van de aanwezigheid van de BZW. Belangrijk is daarbij dat het proces niet alleen van boven naar onder wordt ingezet, maar vooral bottom up. De leden zijn de BZW. Als je meer leden krijgt, krijg je meer input en kun je als organisatie beter presteren. Er wordt nu nog te weinig gebruik gemaakt van de knowhow die de leden in huis hebben. Door de nieuwe indeling worden de lijnen met bijvoorbeeld onderwijsinstellingen korter.’
Samenwerking met Noord-Limburg ‘Het is reëel om te stellen dat het Land van Cuijk te ver van Den Bosch ligt om één kring te vormen, zoals in het verleden’, valt Jan van Raaij Van Vroenhoven bij. Van Raaij is de nieuwe voorzitter van de kring BZW Oost en directeur van Intervet te Boxmeer. ‘In de oude samenstelling was de kring te groot, wij kampen in het oosten met andere problematiek dan in een stad als Den Bosch. Met de Limburgse Werkgeversvereniging LWV is afgesproken dat ook de leden van de Industriële Kring Land van Cuijk en Noord-Limburg die LWVlid en gevestigd zijn in Noord-Limburg, kunnen deelnemen aan de BZW-activiteiten. We denken over onze grenzen heen.’
Gedachtegoed ‘Ook Brabant weet nog onvoldoende wat de middelen en mogelijkheden van de BZW zijn’, vervolgt Van Raaij. Ik heb me als
Jan van Raaij
voorzitter ten doel gesteld het gedachtegoed van de BZW wijd te verspreiden en in de komende jaren een aanzienlijke ledengroei te realiseren. Ik ben ervan overtuigd dat ik mijn mede-ondernemers kan overtuigen van het nut om lid te worden van deze organisatie. Misschien hebben we in Cuijk nu maar vijf of zes leden, dat is veel te weinig. De BZW is soms nog een vervan-mijn-bed-show.’ Een andere prioriteit van Van Raaij is de samenwerking met het westelijke gebied waar Oss, Schijndel, Uden en Veghel gesitueerd zijn. ‘Op sommige gebieden – zoals onderwijs – wordt er al intensief samengewerkt. Op andere vlakken zoals arbeidsmarkt en infrastructuur zijn er nog te veel eilandjes. De komende periode moet er binnen de nieuwe kring een regionale agenda tot stand komen waarin we afspraken maken over zaken die we gezamenlijk gaan aanpakken binnen de BZW.’
Interactie ‘Net als dat voor de BZW Oost geldt, zijn ook wij ervan overtuigd dat door de kleinere kring de binding met de leden hechter wordt’, vertelt Hans Cox, voorzitter van de BZW kring Den Bosch-Boxtel en regiodirecteur ’s-Hertogenbosch bij Van Lanschot Bankiers. ‘Door de intensievere interactie kunnen we de belangen van de leden beter behartigen. Anderzijds doen de leden sneller nuttige contacten op tijdens netwerkbijeenkomsten.’
Volgens Cox zitten er in zijn kring nog enkele ‘witte vlekken’ waar de concentratie BZW-leden omhoog moet. ‘Rond Vught, Haaren en Helvoirt willen we de komende periode leden gaan werven en ondernemers overtuigen van het belang van een BZW-lidmaatschap. Inmiddels is er voor de nieuwe BZW kring ‘s-HertogenboschBoxtel e.o. een nieuw kringbestuur gevormd waarin alle grote sectoren vertegenwoordigd zijn. We zoeken alleen nog een jonge zorgdirecteur. De BZW verjongt en wij willen daar ons steentje aan bijdragen in het kringbestuur. Het is een opdracht om ook de ondernemers van de toekomst een belangrijke rol binnen de BZW te laten spelen!’
inter
net
www.bzw.nl
De BZW groeit Het gaat goed met de BZW. Waren er begin dit jaar nog 1845 bedrijven aangesloten, nu zijn dat er zo’n 1970. Het aantal aangesloten directieleden is zelfs gegroeid van 2590 naar 2790. Deze leden steunen de inhoudelijke lijn. De vereniging wordt alom gerespecteerd als dé belangbehartiger en hét ontmoetingsnetwerk van het Brabantse en Zeeuwse bedrijfsleven.
Advertorial Toonaangevend in veiligheid
Trigion een veilig gevoel Overvallen, winkeldiefstal, bedrijfsspionage, terrorisme, hooligans. Hier denk je liever niet aan. Veiligheid en je veilig voelen is een groot goed. Trigion biedt alle diensten en producten op het gebied van safety en security. Met ruim 6.500 medewerkers en een jaaromzet van 250 miljoen euro is Trigion de grootste Nederlandse beveiligingsorganisatie van Nederland. ‘Al meer dan veertig jaar verzorgen we de bewaking en beveiliging van onder andere het mkb, multinationals, de overheid en semi-overheid’, vertelt
Gijs Spiele, Districtsmanager Zuid-Nederland. ‘We zijn een resultaatgerichte partner met het meest complete pakket aan diensten en producten. Je
Gijs Spiele, Districtsmanager Zuid-Nederland
komt ons overal tegen. Van diverse ministeries tot alle luchthavens en van winkelcentra tot bedrijventerreinen.’
Trigion is de meest toonaangevende beveiligingsorganisatie van Nederland. De brede focus van
Marktleider ‘Naast bewaking en beveiliging verzorgen we receptiediensten, consultancy, onderzoek en advies, meldkamerdiensten en training’, vervolgt Spiele. ‘Trigion is marktleider in retailsurveil-
Trigion en de drang om te
lance, receptiediensten en in mobiele surveillance.’ Trigion beschikt over zo’n 6.000 objectbeveiligers die flexibel kunnen worden ingezet. Of het nu gaat om de tijdelijke inzet van een beveiligingsmedewerker of om een compleet team dat 24 uur per dag paraat moet staan. In overleg met de opdrachtgever stelt Trigion een doordacht plan op. Afhankelijk van de bedrijfssituatie is de beveiliger de ogen en oren van het bedrijf – de opdrachtgever – en/of voert de surveillant controle-, brand- en sluitrondes op het terrein en in het gebouw uit. Spiele: ‘De fysieke bewaking is het grootste onderdeel van Trigion. Toch zie je langzaam een verschuiving van menskracht naar techniek en technologische vernieuwing.’
Ruim 6.500 medewerkers
AlarmServiceCentrale ‘We investeren veel in innovatie om steeds de beste oplossing aan onze opdrachtgevers te kunnen bieden’, vervolgt Spiele. ‘Dit jaar hebben we bijvoorbeeld een nieuwe AlarmServiceCentrale geopend. Op dit moment de meest innovatieve in Europa. Komt een alarm binnen, dan weten we meteen de locatie, kennen we de melder, de aard van het alarm en wordt de dichtstbijzijnde hulp direct ingeschakeld.’ ‘Een ander groot project is het inzetten van slimme camera’s die in contact staan met pda’s van onze surveillanten’, vertelt Spiele. ‘Beeld en
vernieuwen maken dat wij onze opdrachtgevers, voor ieder specifiek risicoprofiel, altijd een passende oplossing kunnen bieden. Omzet: 250 miljoen euro Actief in Nederland Trigion is onderdeel van Facilicom Services Group, een Nederlands bedrijf gespecialiseerd in facilitaire dienstverlening. Omzet: 850 miljoen euro 27.000 medewerkers Actief in Engeland, België, Frankrijk en Nederland.
relevante data worden gekoppeld en gaan naar de pda van de surveillant. Stel er is een overval in winkel x. De camera registreert dit en stuurt direct gegevens door. De dichtstbijzijnde surveillant krijgt alle relevante informatie, zoals locatie, de melder en zelfs de beelden van de overval. Hierop kunnen direct de noodzakelijke maatregelen worden genomen. Eind van dit jaar willen we al onze surveillanten in Nederland hebben voorzien van een pda. Zo zoeken we steeds naar de efficiëntste, effectiefste en veiligste oplossingen. Zowel voor onze medewerkers als voor onze opdrachtgevers en daar gaat het om.’
Trigion Beveiliging BV Districtskantoor Eindhoven Hooge Zijde 12 5626 DC Eindhoven T: 040 266 33 60 I: www.trigion.nl
euwe leden
In deze rubriek zijn opgenomen de nieuwe lid-bedrijven van de BZW, de nieuwe personen die zich namens de lid-bedrijven bij de BZW hebben aangesloten, evenals de nieuwe buitengewone leden.
BZW Breda
BZW Midden- en Noord-Zeeland
BZW West-Brabant
H.A.H.A. van Diemen
drs. G.J.W. van der Wal
ing. A.A.G.M. van Baal
(SNS Bank, Breda)
(NV Economische Impuls Zeeland, Middelburg)
(Croon Elektrotechniek BV, Roosendaal)
Generaal-majoor mr. S. van Groningen
drs. J.A.M. de Vos
ir. J.W. Derksen
(NV Economische Impuls Zeeland, Middelburg)
(Leaf Holland BV, Roosendaal)
(Nederlandse Defensie Academie, Breda)
C.A.R. Wullems
M.J.P. van Kemenade
C. van der Leek
( Total Raffinaderij Nederland NV, Nieuwdorp)
(Accessio Reïntegratiediensten BV, Roosendaal)
(SNS Bank, Breda)
K.D.H. Bernhard
A.L.H. Leis
mw. I.J.M. van Waesberge-Wijdicks
(Rabobank Schouwen-Duiveland, Nieuwerkerk)
( Van Lanschot Bankiers, Roosendaal)
(Partycatering Peter Elbers, Breda)
drs. A.G.P. van de Laar MFP
P.C. van Loon
(Rabobank Bevelanden, Goes)
(Accessio Reïntegratiediensten BV, Roosendaal)
BZW Eindhoven
M. Klootwijk AA
ing. M.J.G. Mijnsbergen
mw. M. Billekens
(PricewaterhouseCoopers, Goes)
(AVANS+, Breda)
ing. C. van der Velden
(ArboNed Eindhoven, Eindhoven)
F. van Antwerpen
BZW Moerdijk
(Ingenieursbureau E.P.G., Bergen op Zoom)
(Hurks Groep BV, Eindhoven)
P.L. Aaldijk
J.D.A. Zagers
ir. B.A.C. Dortmans
(Aaldijk Trailer Verhuur VOF, Zevenbergen)
(Peterson Intertransport BV, Oosterhout)
(Simac ICT Nederland BV, Veldhoven)
R. Duringhof
prof.dr. E. Heineman
(Axel Christiernsson BV, Heijningen)
BZW Zeeuws-Vlaanderen
(Máxima Medisch Centrum, Veldhoven)
L. Kikkert
F.L.D. van de Hemel
A. Iedema
( Tempo Team Uitzendbureau BV, Zevenbergen)
(Leenhouts’ Aannemingsbedrijf NV, Sluis)
(Co-or Holding BV, Eindhoven)
G.M.M. Rombouts
mr. F.C.J.M. Buuron
drs. M.R. Pastoor
(Romkon vof, Zevenbergen)
(ABAB Groep BV )
(Parktheater Eindhoven, Eindhoven)
C.G. Stoppelenburg MBA
F.J. Tollenaar
J.A.B. Schoorlemmer
(Axel Christiernsson BV, Heijningen)
(Feijter Groep in Biervliet)
( Vliegbasis Eindhoven, Eindhoven)
W.M.B. Toonders
M.J. de Feijter
R.C.J. Seelie
( Toonders Beheer BV, Langeweg)
(Feijter Groep in Biervliet)
(ABN AMRO Bank NV, Eindhoven)
H.J.W. Steenbakkers
BZW Noordoost-Brabant
(NS Regio Zuid Nederland, Eindhoven)
A.A.M. van Gils
H.J. van der Vlies
(PSW arbeidsmarktadvies, ‘s-Hertogenbosch)
( Vliegbasis Eindhoven, Eindhoven)
mw. drs. W.M. Herberts-van Zwam ( Toekomst in Bedrijven Oss, Oss)
BZW Helmond
R.B.A.W. Kroese
A.J.F.M. de Kimpe
(GIBO Accountants en Adviseurs, Vught)
(Ariza BV, Helmond)
ing. J.M. van Liempt
G.R.A.G. Goorts
(I² Groep B.V., ‘s-Hertogenbosch)
(Goorts & Coppens Advocaten, Deurne)
mr. G.A.J. Rijgwart ( VBO, Rijswijk)
BZW Midden-Brabant W.J.R. van Brück
BZW Oosterhout
(gemeente Tilburg, dienst Beleidsontwikkeling,
P.H.L. Dillen
Tilburg)
(ING Bank Rayon Oosterhout, Oosterhout)
P. van Houtum
C.J. Doodewaard
(Machinefabriek Bewo BV, Tilburg)
(Peterson Intertransport BV, Oosterhout)
H. Koense
C. Groenenboom
(Compact Building + Design BV, Tilburg)
(Container Service C. Groenenboom BV,
R. Pruijssers
Oosterhout)
(Essent Facilities BV, Waalre)
mw. K. Groenenboom
A.J.M. Spaninks
(Container Service C. Groenenboom BV,
(Pepping Bouw BV, Kaatsheuvel)
Oosterhout)
A.G.J. Suijskens
J.M.E. Simons
(Compact Building + Design BV, Tilburg)
(Stichting Cires, Oosterhout)
ir. N. Verhoek
ir. J.J. Westra
(Machinefabriek Bewo BV, Tilburg)
(Stichting Cires, Oosterhout)
45
activiteitenkalender 1-11-07 t/m 31-12-07 aanmelden via www.bzw.nl of telefonisch bij het secretariaat
donderdag 1 november 10.00 uur BZW Oosterhout
dinsdag 6 november 15.30 uur BZW Noordoost-Brabant
dinsdag 27 november BZW Eindhoven
De Bussel te Oosterhout
Bezoek van BZW en Jong Management
Evoluon in Eindhoven
Villa Sociëteit Philharmonie te Tilburg
Bedrijvendag
Noordoost-Brabant aan de
drs. Roel Fonville Philips Medical
Inleider: Peter van Zundert (oud hoofd
Technische Universiteit Eindhoven
Systems BV
com. KLPD)
donderdag 1 november 12.00 uur BZW Zeeuws-Vlaanderen
(Multimediapaviljoen).
Business Case Philips Medical Systems BV
restaurant Zomerlust in Axel
donderdag 13 december 16.00 uur BZW Oosterhout
dinsdag 4 december 12.00 uur BZW Midden- en NoordZeeland
Borrelbijeenkomst
‘Actualiteiten in de Europese Unie:
dinsdag 6 november 20.15 uur (UITVERKOCHT ) BZW Moerdijk en BZW WestBrabant
wat betekenen die voor het Zeeuwse
Stadsschouwburg De Maagd
de Goese Golf te Goes
donderdag 13 december 16.00 uur Kring Senior Management II
bedrijfsleven?’
Trijntje Oosterhuis en gitarist
Hoffmann Bedrijfsrecherche over
Marianum te Vlijmen
Leonardo Amuedo
‘Bedrijfsfraude’.
Kerstbijeenkomst met partners
Conferentiehotel Guldenberg te
donderdag 15 november16.00 uur BZW/VNO-NCW
woensdag 5 december 12.00 uur BZW Zeeuws-Vlaanderen
dinsdag 18 december 16.30 uur BZW Noordoost-Brabant
Helvoirt.
Abdij De Koningshoeven te Berkel
restaurant Zomerlust in Axel
Kerstbijeenkomst en diner met
Voorlichtingsbijeenkomst over
Enschot
Inleider: prof. dr. Hans Adriaansens,
partners.
‘Preventie: wat kan de werkgever er
24-uurs retraite ‘Zorg voor de eigen
dean Roosevelt Academy over ‘De
Thema: “Innovatieve ontwikkelingen in
aan doen!’
ziel’
Roosevelt Academy, betekenis van
ethisch perspectief ”.
zie uitgelicht
deze universiteit voor Zeeland en de
Inleider: drs. Lambert van Nistelrooij, Europarlementariër EVP over
donderdag 1 november 15.00 uur BZW/VNO-NCW
dinsdag 6 november 12.00 uur BZW Midden- en NoordZeeland
maandag 19 november 15.30 uur BZW Jaarcongres
de Goese Golf in Goes
Efteling Theater te Kaatsheuvel
Inleiders: ing. Wim Brouwer Saman (BZW Zeeland), drs. Gerbert
donderdag 22 november10.00 uur Kring Senior Management I
van der Wal, NV Economische Impuls
Villa Sociëteit Philharmonie te Tilburg
(Hogeschool Zeeland), drs. Wies
12.00 uur
donderdag 13 december 10.00 uur Kring Senior Management I
Zeeuwse kennisinfrastructuur’
dinsdag 18 december 18.00 uur BZW Midden-Brabant
woensdag 12 december 12.00 uur BZW Helmond
Eindejaarsbijeenkomst volgens een
Hotel WestEnde in Helmond
Met medewerking van Niek-Jan van
Inleider: Gosse Boxhoorn, Solland
Kesteren, algemeen directeur VNO-
Solar BV over ‘Zonne-energie’
NCW.
Trijntje Oosterhuis
Roel Fonville
vernieuwde opzet.
Zeeland over ‘Innovatie in Zeeland’.
Lambert van Nistelrooij
46
Goese Golf
elicht
‘Zorg voor de eigen ziel’ Van donderdag 15 november 16.00 uur tot vrijdag 16 november 16.00 uur
woensdag 19 december 16.45 uur BZW Eindhoven Evoluon in Eindhoven Kerstbijeenkomst met partner
vindt de 24-uurs retraite plaats in abdij ‘De Koninghoeven’ te Berkel-Enschot. De leidraad: Benedictijns leiderschap is de kunst van het aandachtig luisteren. En Benedictijns tijdmanagement: een gevulde agenda maar nooit druk.
Inleider: Br. Bernardus Peeters,
niken. Deelnemers kunnen meedoen aan de diensten (metten, lauden, mis, middagdienst, vespers en completen). Dat is vrijwillig. Je kunt ook een wandeling maken of op uw kamer zitten lezen.
abt Trappistenabdij O.L.V. van Koningshoeven
Begeleiders
Het is een opgave om de juiste balans te vinden tussen werken, zorg voor jezelf en gezinsleven. Je hebt tijd te kort en het gevaar is groot dat je omkomt in het werk. Zorgen voor jezelf en je eigen inspiratie is geen overbodige luxe maar een vorm van geestelijk onderhoud. Daarover gaan we in deze korte retraite in de leer bij Benedictus, een leer die 1500 jaar oud en beproefd is, maar in veel opzichten nog steeds verrassend actueel – zoals het succes bewijst van Wil Derkse’s boekje Een levensregel voor beginners, Benedictijnse spiritualiteit voor het dagelijks leven. We gaan na hoe we de dag indelen, hoe we rust kunnen inbouwen en verkennen wat Benedictus ons leert over leiderschap: de kwaliteiten die belangrijk zijn voor een leider, de zorg voor de eigen ziel, maar ook de zorg voor de zielen van de mensen die aan de leider zijn toevertrouwd. Je stelt je vragen als: Ga ik wijs om met mezelf? Hoe structureer ik mijn dag? Waar haal ik mijn inspiratie vandaan? Daarover hebben we enkele groepsgesprekken, maken kennis met een aantal meditatievormen, gaan in dialoog met één van de mon-
Jos van den Brand (1961), theoloog, trainer en coach. Vindt dat de bijna 1500 jaar oude Regel van Benedictus nog steeds actueel is en antwoord geeft op essentiële vragen van onze tijd. Bijvoorbeeld het inzicht dat spirituele groei alleen mogelijk is door te luisteren naar je eigen gedachten, gevoelens, lichaam, dromen en de signalen daarvan te leren verstaan. Huib Klamer (1950), secretaris levensbeschouwing en ondernemen VNO-NCW. Schreef diverse publicaties over spiritualiteit en leiderschap, zijn laatste boek was Breng spirit in je werk (uitg. Meinema 2005). Kosten: € 180,- excl. BTW Aanmelden en informatie: mr.drs. Huib Klamer, secretaris Levensbeschouwing en Ondernemen VNO-NCW, tel. 0703490468, email
[email protected]. www.koningshoeven.nl
47
48
Ondernemers bouwen aan Afghanistan
IDEA biedt praktische hulp aan lokale ondernemers De verwoestende impact van een oorlog dreunt lang
Bemoeienis
na. Ook als er een start is gemaakt met de wederop-
Niet alleen voor de ondernemers in Bosnië die hij hulp bood had de reis veel betekenis, het had ook een grote impact op Cox zelf. ‘Allereerst ervaar je van zo dichtbij tot wat voor vreselijke dingen mensen in staat zijn. En aan de andere kant realiseer je je in wat voor luxe wij leven. Tegelijkertijd geeft het veel voldoening om bij te dragen aan een stukje vrede, veiligheid en ontwikkeling. Ook al is het maar een klein beetje. Het is een illusie om te denken dat een land met veel geld en bemoeienis in korte tijd kan opbloeien. Daar gaan jaren over heen. Juist die kleinschalige initiatieven met een persoonlijk karakter kunnen daarbij enorm helpen.’
bouw. Harry Cox zag het met eigen ogen in BosniëHerzegovina, waar hij als reserve-officier én ondernemer werd ingezet voor een bijzonder project.
IDEA staat voor Integrated Development of Entrepreneurial Activities, het project dat door het Platform Defensie-Bedrijfsleven - een initiatief van Defensie en VNO-NCW in het leven werd geroepen. Centraal staat het bieden van ondersteuning en ontwikkeling op het gebied van ondernemerschap en ondernemersactiviteiten in wederopbouwgebieden. Van 2001 tot 2004 richtte het IDEA-project zich op het Nederlandse ‘Soms operatiegebied in Bosnië-Herzegovina. Er werd gewerkt vanaf de Dutchbase in Bugojno.
Overleven Harry Cox, reserve-officier en destijds eigenaar van een zestal Gamma bouwmarkten, las een artikel over de aanstaande missie in het blad Forum en besloot zich op te geven voor IDEA. Na een aantal intensieve trainingen die hem én zijn collegareservisten moesten voorbereiden op de situatie in Bosnië, vertrok hij in juli 2002 naar het gebied. Een maand lang adviseerde en ondersteunde hij lokale ondernemers. Cox: ‘Het IDEAproject was dusdanig ingedeeld dat we altijd in teams van drie werkten. Een accountant, iemand uit het bankwezen en een ondernemer. Met dat drietal gaven we ondernemers
advies. In een land waar niets geregeld is, is het niet makkelijk om als ondernemer zelfstandig te overleven. Zonder bijvoorbeeld een Kamer van Koophandel of het Kadaster is het toch moeilijk werken. Probeer een bank maar eens uit te leggen wat je doet als je een lening wilt, of bewijs maar eens dat een stuk land nodig als onderpand echt van jou is. Dat wordt toch lastig.
Uruzgan
hoef je alleen maar te luisteren’
De hulp die we konden bieden was zeer divers van aard. Soms hoefde je alleen maar te luisteren naar de verhalen van wat de ondernemers hadden meegemaakt. En in andere gevallen kon je concrete dingen doen en het bedrijf ook echt een stap verder brengen. Zo hielpen we bijvoorbeeld een timmerbedrijfje aan een nieuwe droogkamer. Voorheen droogde de ondernemer zijn hout in de huiskamer. Het gezin woonde daarom in de keuken. Door een oude container van Defensie op zijn land te zetten, kon hij zijn droogkamer daarheen verhuizen en was hij voortaan gegarandeerd van bruikbaar hout. Het zijn voor ons kleine dingen die in een land waar het elke dag overleven is, een groot verschil maken.’
Het IDEA-project heeft inmiddels een vervolg gekregen. Want ook in Afghanistan is de vraag naar hulp enorm groot. En dus zijn de eerste reservisten in juni 2005 naar het land vertrokken. Inmiddels zijn ze actief vanuit Uruzgan. Cox: ‘Afghanistan is een wereld op zich. Het is er onherbergzaam en de economische activiteit die er is, is voornamelijk gerelateerd aan landbouw. Vandaar dat nu experts op dat gebied hun kennis en kunde beschikbaar stellen. Of ik zelf naar Afghanistan zal afreizen, is nu nog niet duidelijk. Maar ongetwijfeld kan ik ook daar een steentje bijdragen. Ik sluit het dus zeker niet uit.’
inter
net
Wederopbouw In Noord-Brabant en Zeeland is er het Platform Defensie-Bedrijfsleven Zuid. Een regionale samenwerking tussen Defensie en de BZW. Wilt u meer informatie over de wederopbouw van Afghanistan? Bijvoorbeeld door deelname aan het project? Dan kunt u contact opnemen met Rob Evers
[email protected] of www.idea-project.nl
www.idea-project.nl
49
WEGENER DAGBLADEN OP TABLOID
EFFECT V VAN
FORMAAT
Meer opbrengst! Onderzoek Intomart GfK wijst uit: onze lezers geven een dikke voldoende aan hun vernieuwde krant op tabloid. Er wordt beter gekeken en meer gelezen. Hierdoor kan uw advertentiebereik stijgen met wel 23%! Adverteerders plukken de vruchten. Tabloid werkt!
DE GROOTSTE KRANT VAN NEDERLAND BN/DeStem l Brabants Dagblad l De Gelderlander l de Stentor l De Twentsche Courant Tubantia l Eindhovens Dagblad
l
PZC l wegenerdagbladen.nl
Advertorial Bedrijf: SNS Bank Naam: Rudy Klarus Functie: adviseur bedrijven BZW-lid sinds: april 2007 Wat doet uw bedrijf? ‘De SNS Bank is onderdeel van de SNS Reaal Groep Ton Maas
Diederick Duijts
en wij zijn uitgegroeid tot een bank en verzekeraar waar zo’n 7000 mensen werken. We hebben een
Bedrijf: Van Kaathoven
breed netwerk dat bestaat uit 850 franchise regio-
Bedrijf: Soton
Naam: Ton Maas
banken en 150 SNS banken in Nederland. De SNS
Naam: Diederick Duijts
Functie: logistiek/commercieel manager
Bank biedt aanvullend en hoogwaardig advies op
Functie: directeur
BZW-lid sinds: augustus 2007
zowel de zakelijke als de particuliere markt en op
BZW-lid sinds: juni 2007
het gebied van vermogen. Zakelijk richten we ons Wat doet uw bedrijf?
vooral op onroerend goed. Financieringen kunnen
Wat doet uw bedrijf?
‘We zijn een bedrijf dat een aantal disciplines com-
worden verstrekt tot maximaal 110 procent van de
‘Wij zijn gespecialiseerd in service voor en onder-
bineert, n.l. aannemerij (sloopwerk, grondwerk, bo-
executiewaarde en daarvan kan zelfs maximaal tach-
houd van beton. Als onderaannemer van bouw- en
demsanering en infrastructuur), bouwstoffenhandel
tig procent aflossingsvrij. Kopen is dus interessant
aannemersbedrijven lossen wij overal waar er pro-
(grondbank, afval en recycling, zand en grind, en be-
en pensioentechnisch kan dat eveneens een prima
blemen zijn met betonconstructies, deze op. Onze
tonmortel) en logistiek dienstverlener (kiepautotrans-
investering zijn. Onze afdeling SNS Property Finance
voornaamste werkgebieden zijn de petrochemische
port, containertransport, op- en overslag, en logistiek
houdt zich specifiek bezig met de financiering van
industrie, de utiliteitsbouw, de weg- en waterbouw,
maatwerk). We hebben zo’n 150 man in dienst en
commercieel vastgoed.’
maar we zijn ook actief in de woningbouw. We
zeven vestigingen in Limburg, Oost-Brabant en enkel
opereren zowel in Nederland als in België met ons
aangrenzende regio’s. Wat ons uniek maakt is de
Wat is uw ambitie?
zusterbedrijf, Soton België. Momenteel telt Soton
combinatie van disciplines en de wijze waarop deze
‘We willen sterk zijn op de zakelijke en particuliere
Nederland zo’n dertig werknemers. In deze markt
verweven zijn. Zo kunnen we het bouwrijp maken van
markt en ons streven is om de belangrijkste bank te
is er behoorlijk wat concurrentie, maar door middel
grond combineren met het zuiveren van diezelfde
worden. We proberen daarom continu te innoveren.’
van onze specialistische technieken kunnen we een
grond. En kijken we bij sloop wat gerecycled kan worden tot funderingsmateriaal.’
hoge kwaliteit leveren en hebben we bestaansrecht.’ Waarom moeten BZW-leden u bellen? ‘Mijn collega Ralph de Jong en ik zijn binnen de SNS
Wat is uw ambitie?
Wat is uw ambitie?
Bank werkzaam als adviseurs voor bedrijven in Oost-
‘Ons enige bestaansrecht is het leveren van kwaliteit
‘Verder groeien binnen ons werkgebied en onze
Brabant. Wij nodigen BZW-leden met vragen over
en niets anders. Het voornaamste doel is dan ook het
diensten nog verder verbeteren. Dat betekent dat we
zakelijke vastgoedfinancieringen uit om contact met
leveren van kwaliteit, daar hebben we geen speci-
streven naar het bieden van een optimale prijs/kwa-
ons op te nemen.’
fieke groeicijfers aan verbonden. De huidige omvang
liteitsverhouding. Tegelijkertijd zullen we onze vele
van ons bedrijf is voldoende en groei is geen must.’
werkzaamheden blijven combineren. Hierin kunnen we immers het verschil maken voor onze klanten.
Waarom moeten BZW-leden u bellen?
Daarnaast zijn en blijven we een milieuvriendelijk
‘Vanzelfsprekend kunnen wij de bedrijven helpen als
bedrijf en willen ons op dit vlak blijven vernieuwen.’
ze problemen hebben met hun betonconstructies en bedrijfsvloeren. De BZW is voor ons een belangrijke
Waarom moeten BZW-leden u bellen?
club, niet alleen om te netwerken maar ook omdat
‘Omdat we een bedrijf zijn waar je voor vrijwel iedere klus terecht kunt. Van Kaathoven heeft korte lijnen
ze de belangen van het bedrijfsleven – en ook onze Rudy Klarus en Ralph de Jong
sector – behartigen.’
en er werken kundige mensen. Bovendien hebben we een kleine overhead wat zich vertaalt in gunstige
SNS Bank
Soton bv - Mechelaarstraat 6
prijzen. Bovendien zijn we milieubewust en verwer-
18 Septemberplein 23 - 5611 AL Eindhoven
4903 RE Oosterhout - T: 0162 - 470808
ken bijvoorbeeld onze eigen afvalstromen. Redenen
T: 040-2659159 - I: www.snsbank.nl
F: 0162 - 470809 - I: www.soton.nl
genoeg om ons te bellen zou ik zeggen.’
E:
[email protected]
Van Kaathoven - Everbest 4 5741PM Beek en Donk - T: 0492-461696 E : http://www.vankaathoven.nl
51
Advertorial Bedrijf: Randstad Nederland Naam: Renzo Borrani Functie: Directeur regio Tilburg - ‘s-Hertogenbosch BZW-lid sinds: augustus 2007 Wat doet uw bedrijf? ‘Randstad is dé HR-dienstverlener van Nederland. Jac Warmerdam
Geert-Jan Jaarsveld
Dat betekent dat we niet alleen uitzenden en detacheren, maar dat we ook diensten leveren en advi-
Bedrijf: Agro & Co Brabant
seren in alles wat te maken heeft met in-, door- en
Bedrijf: primatch hrm diensten
Naam: Jac Warmerdam
uitstroom van personeel. We zijn een spin in het web
Naam: Geert-Jan Jaarsveld
Functie: directeur
van ondernemer en arbeidsmarkt. Ook in deze uitda-
Functie: senior hrm consultant, eigenaar
BZW-lid sinds: augustus 2007
gende tijd van krapte, waarin we ons meer en meer
BZW-lid sinds: juli 2007
focussen op het gebied van het leveren van gekwaliWat doet uw bedrijf?
Wat doet uw bedrijf?
ficeerd personeel.’
‘Agro & Co is een economische ontwikkelingsmaat-
‘Wij adviseren en ondersteunen organisaties bij het
schappij voor de agrofoodsector en groene ruimte
Wat is uw ambitie?
inrichten en uitvoeren van effectief personeelsbe-
van Brabant. Wij helpen innovatieve ondernemers hun
‘Mijn ambitie is marktleider blijven en verder groei-
leid. Concreet betekent dit dat we ondernemers,
ideeën te realiseren. Vooral nieuwe combinaties op het
en. Dat doen we door een goede partner van onder-
managementteams en HRM afdelingen terzijde staan
gebied van landbouw, industrie, diensten en belevenis-
nemers te zijn. Wij hebben de beste intercedenten
bij alle facetten rondom de in- door- en uitstroom van
sen hebben onze interesse. Juist daar ontstaat innovatie
in de markt. Ze worden aan strenge selectiecriteria
personeel. We denken en sturen kritisch mee en ne-
en ontwikkelt zich nieuwe business. Onze aandeelhou-
onderworpen en kennen de bedrijven waarvoor ze
men onze klanten letterlijk werk uit handen. We leve-
ders zijn de ZLTO, de Brabantse Rabobanken en de
werken persoonlijk. Ze weten waar de behoeftes
ren vijf diensten en producten op personeelsgebied:
Provincie Noord-Brabant.’
liggen en zoeken zelf naar passend personeel. Dat
hrm organisatie|advies, hrm support|abonnement,
onderscheid ons van het leeuwendeel van onze con-
hrm interim|projecten, test|assessment en
currenten.’
training|development. Bij de invulling van vacatures
Wat is uw ambitie? ‘Ons ideaal is een agrofood sector en een Brabants
leunen we sterk op onze zusterorganisatie, primatch
platteland dat bruist van de economische activiteit,
Waarom moeten BZW-leden u bellen?
maar dat ook zijn eigen karakter behoudt. In dat ideaal
‘Juist vanwege die kwaliteit. Het resultaat van on-
hebben de landbouw en de aan de agrarische sector
dernemers hangt voor een belangrijk deel af van
Wat is uw ambitie?
gelieerde bedrijvigheid elkaar gevonden in hoogwaar-
hun human capital en hoe zij daar mee omgaan. Wij
‘Om door zowel bedrijven als kandidaten ervaren
dige en toonaangevende product-marktcombinaties. In
bieden hierin alle ondersteuning die nodig is. Daarbij
te worden als dé specialist in Brabant voor hrm
één woord samengevat: waardecreatie. Ook voor agro-
maken wij gebruik van ons schaalvoordeel: we heb-
diensten en recruitment. Dat klinkt eenvoudig maar,
recruitment|selectie.’
food ondernemers geldt dat stilstand achteruitgang
er verandert dagelijks iets op de arbeidsmarkt. Bij
is. Willen we het enorme economische belang van de
primatch geloven we dat organisaties die binnen die
sector op peil houden, dan moeten wij innoveren. Agro
veranderende omgevingen ‘het menselijk kapitaal’
& Co helpt ondernemers bij dat proces: met ondersteu-
doelgericht managen, het meest succesvol zijn. Dat
ning, een uitgebreid netwerk en zo nodig, met risicoka-
vraagt om managers en medewerkers die weten wat
pitaal uit ons Kapitaalfonds.’
ze (niet) kunnen, weten wat ze willen en hun ontwikkeling doelgericht in eigen hand nemen. Daar hel-
Waarom moeten BZW-leden u bellen? ‘Omdat Agro & Co het verschil maakt tussen succes
pen we bedrijven bij.’ Renzo Borrani Waarom moeten BZW-leden u bellen?
en droom. Wij helpen ondernemers om van hun idee een levensvatbaar plan te maken. Concreet, eerlijk en
ben het grootste netwerk van ondernemingen en
‘Organisaties mogen verwachten dat we ons profes-
serieus. Zonder zelf op de stoel van de ondernemer te
werkzoekenden. Randstad heeft een marktaandeel
sioneel verdiepen in de voorliggende situatie of
gaan zitten. Juist combinaties van agro met industrie,
van 35 procent tussen meer dan 2000 concurrenten.
vraag. Zij kunnen rekenen op onze oprechte betrok-
de traditionele achterban van de BZW, bieden kansrijke
En dat is niet voor niets.’
kenheid bij de aanpak, beantwoording en oplossing
perspectieven.’
daarvan. We verstaan ons vak, hebben hart voor hun Randstad Nederland - Stationsplein 105
Agro & Co Brabant - Goirleseweg 15 - Postbus 5067
52 11 BM ‘s-Hertogenbosch - T: 073-6902100
5004 EB Tilburg – T: 013-4609250
E:
[email protected]
I: www.agro-co-brabant.nl
zaak en kunnen daarover als business partner helder met hen communiceren.’ primatch hrm diensten St. Josephstraat 93 - 5017 GD Tilburg T: 013-5325125 - I: www.primatch.nl
Advertorial Bedrijf: Centrum voor Werk en Inkomen Naam: Astrid Verbraak Functie: manager BZW-lid sinds: juni 2007 Wat doet uw bedrijf? ‘Wij zijn het trefpunt voor werkzoekenden en werkgeTerry Flokstra
Frank Meulendijks
vers. Werkgevers kunnen bij ons terecht voor personeelsbemiddeling en informatie over de arbeidsmarkt. Werkzoekenden kunnen bij ons terecht voor het vinden
Bedrijf: Wolfsbergen & Osnabrug Belastingadviseurs
Bedrijf: Wuppermann Staal Nederland
van werk. Wij proberen met alle informatie die we tot
Accountants
Naam: Terry Flokstra
onze beschikking hebben de arbeidsmarkt zo trans-
Naam: Frank Meulendijks
Functie: directeur Finance en HRM
parant mogelijk te maken voor zowel de aanbieder als
Functie: vennoot
BZW-lid sinds: augustus 2007
de vrager.’
BZW-lid sinds: juli 2007
Wat doet uw bedrijf?
Wat is uw ambitie?
Wat doet uw bedrijf?
‘Wuppermann Staal Nederland (WSN) importeert,
‘Samen met onze ketenpartners Uitvoeringsinstituut
‘Wolfsbergen & Osnabrug Belastingadviseurs
verwerkt en distribueert jaarlijks bijna 450.000 ton staal.
Werknemersverzekeringen (UWV) en de gemeente-
Accountants (W&O) heeft vestigingen in Eindhoven en
De Wuppermann groep is gespecialiseerd op het ge-
lijke sociale dienst vormen wij de ‘keten voor werk en
Weert. Wij richten ons vooral op ondernemingen en
bied van veredelen, bewerken van vlakstaalproducten
inkomen’. Het is onze ambitie om er in de nabije toe-
vermogende particulieren. W&O biedt fiscaaljuridisch
en het vervormen daarvan tot profielen en gelaste com-
komst voor te zorgen dat werkgevers niet meer bij tal
advies, accountancy en administratieve diensten. Op
ponenten. WSN heeft een proces ontwikkeld waarmee
van verschillende organisaties hoeven aan te kloppen,
fiscaal gebied adviseren wij over de meest geschikte
het mogelijk is om in één procesgang warmbandstaal
maar een serviceconcept tot hun beschikking hebben
juridische rechtsvorm en structuur, maar ook over
te beizen en te verzinken. Dat verkort het bewerkings-
waarbij zij één aanspreekpunt hebben. Samen met
kwesties als herstructurering, samenwerking, over-
proces, verhoogt oplagen en maakt productie van
onze partners en het bedrijfsleven werken wij er hard
dracht en overname. Ook kunt u een beroep op ons
nieuwe profielen mogelijk. Onze producten zijn verzinkt
aan om een dergelijk concept te realiseren.’
doen voor het samenstellen en beoordelen van uw
bandstaal, pijpleidingen, profielen en gelaste compo-
jaarrekening en het verzorgen van de fiscale aangifte.
nenten. WSN bestaat nu ongeveer zeven jaar en is als
Waarom moeten BZW-leden u bellen?
Voor beleggingen in het kader van financiële planning,
onderdeel van een Duitse moedermij sterk gegroeid in
‘Wij kunnen de werkgevers individueel en projectmatig
het opbouwen van de oudedagsvoorziening en de
die tijd. Momenteel zijn wij op onze locatie in Moerdijk
overdracht van vermogen bij estate planning bent u bij
verder aan het uitbreiden. Dat gebeurt zowel fysiek met
W&O eveneens aan het juiste adres.’
nieuwe gebouwen, maar ook het aantal ploegendiensten is vergroot. WSN heeft momenteel ongeveer hon-
Wat is uw ambitie?
derd medewerkers op de loonlijst en heeft onderaanne-
‘W&O anticipeert op de nieuwste fiscale ontwikkelin-
mers op het gebied van logistiek actief op de locatie.’
gen om zo haar opdrachtgevers optimaal van dienst te kunnen zijn. Om onze dienstverlening op het huidige
Wat is uw ambitie? ‘Ik wil binnen mijn functie de ontwikkeling en groei van
hoge niveau te continueren, investeren wij veel tijd Astrid Verbraak
Wuppermann Staal Nederland verder begeleiden.’
in het up-to-date houden van de vakkennis van onze medewerkers. Naast een deskundige dienstverlening
in contact brengen met werkzoekenden, maar ook via
kunnen onze relaties rekenen op ruime persoonlijke
Waarom moeten BZW-leden u bellen?
ons – internationale – netwerk van nuttige arbeids-
aandacht en een grote betrokkenheid. Een goede per-
‘BZW-leden kunnen mij bellen als zij vragen hebben
marktinformatie voorzien. Wij trekken ook steeds vaker
soonlijke relatie met onze opdrachtgevers, ook op de
over organisatorische groei. Door de ervaringen die
buitenlandse arbeidskrachten aan. Het gaat dan vooral
lange termijn, staat voor ons centraal.’
ik bij het opstarten van Wuppermann Staal Nederland
om Belgen en Duitsers die het aantrekkelijk vinden om
heb opgedaan, ben ik sterk in het opzetten en creatief
in Brabant of Zeeland aan de slag te gaan. Het is één
Waarom moeten BZW-leden u bellen?
vormgeven van personeelsbeleid in al haar facetten.’
van de vele oplossingen die wij werkgevers kunnen
‘Als zij een oriënterend gesprek willen. Bij deze ken-
bieden om de krapte op de arbeidsmarkt te lijf te gaan.’
nismaking kunnen ook bepaalde fiscale of financiële
Wuppermann Staal Nederland
vraagstukken aan de orde komen. Ook voor een se-
Vlasweg 15 - 4782 PW Moerdijk
CWI Etten-Leur - Roosendaalseweg 4 - Postbus 230
T: 0168-357100 - I: www.wuppermann.com
4870 AE Etten-Leur - T: 076 7511510
cond opinion kunt u bij ons terecht.’
F: 076 7511511 - E:
[email protected]
Wolfsbergen & Osnabrug Belastingadviseurs
I: www.cwi.nl
Accountants - Poirterslaan 26 – 5611 LB Eindhoven T: 040-2946262 – E:
[email protected] I: www.w-o.nl
53
Kent u de overeenkomst tussen een Zen-monnik en een ondernemer? Er liepen eens één oude en één jonge Zen-monnik langs een weg. Op een gegeven moment kwamen ze bij een rivier, die ze moesten oversteken. Op de plek waar de weg en de rivier elkaar kruisten, stond een mooie jonge vrouw in een zijden kimono. De vrouw vroeg of de monniken haar konden helpen bij het oversteken. De oude monnik aarzelde geen moment, nam haar in zijn armen, droeg haar naar de overkant en zette haar daar neer. Zwijgend vervolgden de monniken hun weg. ‘s Avonds laat toen ze onderdak hadden gevonden in een tempel kon de jonge monnik zich niet langer bedwingen en vroeg: “Wij Zenmonniken mogen ons tijdens onze training niet met vrouwen bemoeien, laat staan aanraken. Waarom hebt u dat dan toch gedaan?” De oudere monnik antwoordde: “Ik heb de vrouw opgepakt, naar de overkant gedragen, haar daar neergezet en losgelaten. Jij draagt haar kennelijk nog steeds met je mee en hebt haar nog niet losgelaten.” Aan deze oude Boeddhistische
wijsheid moest ik denken tijdens de bijeenkomst Dynamisch ’sHertogenbosch investeert in ondernemende medewerkers. Aan het eind van de bijeenkomst trok de wethouder van onderwijs de conclusie ‘Leren is loslaten. Ondernemen is loslaten. Ergo; Ondernemen is leren!’ Even daarvoor was er aan tafels gediscussieerd over hoe we onze medewerkers meer ondernemend kunnen maken en welke rol het onderwijs hierbij kan vervullen. Tijdens de geanimeerde discussie aan onze tafel ging het vooral over de vraag of je ondernemerschap kunt leren. Of in onderwijsjargon; Is ondernemerschap een te ontwikkelen competentie? Nou ik kan u vertellen: de meningen aan onze tafel waren verdeeld. Een directeur-eigenaar van een familiebedrijf meende zeker te weten dat ondernemerschap in de genen moet zitten. Je hebt het of je hebt het niet. Zo simpel is het. Maar een manager van een makelaarskantoor beweerde
dat het aanleren van ondernemersvaardigheden binnen zijn bedrijf een vast onderdeel uitmaakte van het opleidingsprogramma. Medewerkers werden hier ook jaarlijks op beoordeeld. Eén aanwezige ambtenaar was van mening dat er ook ondernemende overheidsfunctionarissen bestonden. Zij runden in feite ook een eigen ‘winkeltje’. En een lid van de advocatenmaatschap vertaalde ondernemerschap vooral in veel uren schrijven. Of ondernemerschap in je DNA zit is een interessante vraag. Volgens mij kun je daar zelfs op promoveren. Belangrijker vind ik de vraag waarom veel organisaties zich zo weinig realiseren welke kansen ze laten liggen door onvoldoende de talenten van hun mensen te benutten. De eigen medewerkers zijn immers het belangrijkste kapitaal van de organisatie. Zij maken het verschil. Maar nog veel te vaak gebeurt het dat medewerkers die met vernieuwende of creatieve ideeën ko-
men worden afgeserveerd met de opmerkingen ‘dat kan niet’ of ‘lukt toch niet’. In menig bedrijf wordt elke ondernemende ambitie gesmoord in budgetten, salarisschalen of hiërarchisch geharrewar. Leiding geven betekent ook dat je dingen moet loslaten. Je moet anderen de ruimte geven om kansen te zien en te benutten. Zeker voor een ondernemer is dat niet eenvoudig. Per definitie is ons soort mensen eigenwijs. We zijn ervan overtuigd dat wij dingen beter kunnen dan anderen. Daarom zijn we ondernemer geworden. Toch is loslaten ook voor ondernemers belangrijk. Al moet ik persoonlijk bekennen dat ik de kunst van het loslaten zelf nog niet geheel beheers. Ook bij mij is het beeld van een mooie vrouw niet snel van mijn netvlies verdwenen. En misschien is dat maar goed ook. Anders was ik wel monnik geworden in plaats van ondernemer.
i n s i d e r Colofon
Interactie is een uitgave
ven of instellingen aangesloten. Voor
5000 LG Tilburg
Projectmanagement: Eugène Princée
van de Brabants-Zeeuwse
meer informatie zie www.bzw.nl.
Tel.: 013-5944381 Fax: 013-4635693
(BZW), Marco de Jonge Baas
Werkgeversvereniging (BZW). De BZW
Oplage: 4500 exemplaren
e-mail:
[email protected]
(De Winter Mediamakers)
is als regionaal netwerk van VNO-
Redactie: Eugène Princée (BZW),
Fotografie: Bram Saeys, Olaf Smit,
Advertentieverkoop: Gea Verweij,
NCW de belangenbehartiger en het
Irene Backx (BZW), Lars Deuling
Robert van den Berge
De Winter Mediamakers, Vluchtoord 1,
ontmoetingspunt voor het Brabantse en
(BZW), Edwin Gelissen (De Winter
Vormgeving: De Winter drukkers &
Postbus 26, 5400 AA Uden, tel.: 0413-
Zeeuwse bedrijfsleven. Bij de BZW zijn
Mediamakers)
uitgevers
266766, e-mail:
[email protected]
2800 directeuren van ruim 1950 bedrij-
Redactieadres: BZW, Postbus 90154,
Druk: Roto Smeets, Eindhoven