FIETSKRIEBELS LESSENPAKKET LEEFTIJD 2-4 JAAR
Fietsen voor de allerkleinsten Spelletjes gericht op fietsen, steppen, driewieleren, loopfietsen en nog veel meer. Voor zowel binnen als buiten. Met verschillende tips en mogelijkheden over het aanbieden van deze activiteiten. Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
utrecht2015.com
INHOUD Introductie Leskaarten 1.1
Parcours: De Tour
1.2 Beweegverhaal 1.3 Kleurplaat-puzzel 1.4
Stop en sta stil
1.5 Muziek 1.6
Rollen maar
1.7
Waar hoort wat?
1.8
Met de parachute
1.9 Voorlezen 1.10 Route door de wijk 1.11 Knutselen 1.12 Waar is de fietsbel? 1.13 Loop snel naar… 1.14 Fiets versieren Tips en Tricks voor ouders / verzorgers
INHOUD 2
INTRODUCTIE Fietskriebels is een activiteitenprogramma gericht op (leren) fietsen voor de allerkleinsten (2-4 jaar) voor kinderopvang, peuterspeelzaal of voorschool. We hebben leuke en uitdagende activiteiten met (loop)fietsjes, driewielers, stepjes en loopwagentjes beschreven, die zowel binnen als buiten kunnen plaatsvinden. De kinderen leren op een speelse manier onder andere evenwicht bewaren, sturen, fietsen, maar vooral plezier hebben in bewegen. In het programma staan ideeën en mogelijkheden om de activiteiten op een eenvoudige speelse wijze uit te voeren. Ook ouders kunnen Fietskriebels gebruiken om op een leuke manier samen te bewegen of om hun kind(eren) te leren (loop)fietsen. Fietskriebels is, in het kader van de Grand Départ van de Tour de France, ontwikkeld voor de Gemeente Utrecht (Jeugdgezondheidszorg). Huis voor Beweging heeft het programma ontwikkeld vanuit hun expertise op het gebied van bewegen en actieve leefstijl voor jonge kinderen. Plezier staat voorop; bewegen is leuk. Fietskriebels is daarmee een onderdeel van de interventie Beweegkriebels. Veel fietskriebels toegewenst!
INTRODUCTIE 3
PARCOURS: DE TOUR
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.1
4
PARCOURS: DE TOUR Aantal deelnemers: • 15 (eventueel in 2 groepen) Tijd: • 20 minuten Materiaal: • krijt • pylonen • (loop)fietsjes, stepjes, loopwagentjes, driewieler Doel van het spel: • door middel van voortbewegen op (loop)fietsje, step of loopwagen de weg volgen die met krijt getekend is op de grond Organisatie/opstelling: • zet de kinderen met een (loop)fietsje, step of loopwagen aan het begin van het parcours Uitleg: • doe het parcours zelf (lopend) even voor • geef dan ieder kind een (loop)fietsje, step of loopwagen • laat de kinderen het parcours afleggen • laat de kinderen opdrachten onderweg uitvoeren: stilstaan bij zebrapad, zwaaien naar het publiek, stoppen bij het stoplicht Voorbereiding: • maak het parcours met krijt op de grond • zorg voor twee lijnen waartussen de kinderen moeten fietsen • teken een zebrapad en een stoplicht plaats • zorg dat de finish vlakbij het begin van het parcours ligt zodat ze direct weer kunnen starten • geef eventueel met pijlen op de grond de weg aan Variatie: • maak een parcours met pylonen als je geen tijd hebt om een parcours te tekenen/uit te zetten met krijt op de grond • laat kinderen aan het einde van het parcours afstappen en parkeren, ze kunnen nu een ander vervoermiddel nemen • maak ‘echte’ stoplichten die je neer kunt zetten (stokken met gekleurde bierviltjes erop geplakt op een pylon) • laat de kinderen zelf onderdelen maken voor het parcours, zoals zebrapaden, stoplichten of slagbomen Tip: drink na inspanning een groot glas water uit de kraan, laat zoete dranken staan. Wist je dat je1 tot 1½ liter per dag moet drinken? www.utrecht.nl/gezondgewicht
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.1 PARCOURS: DE TOUR
5
BEWEEGVERHAAL
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.2
6
BEWEEGVERHAAL Aantal deelnemers: • onbeperkt Tijd: • 10 minuten Materiaal: • verhaal op papier Doel van het spel: • door middel van het vertellen van een verhaal over fietsen de kinderen mee laten bewegen met het verhaal Organisatie/opstelling: • zet de kinderen vrij in de ruimte zodat ze kunnen bewegen Uitleg: • vertel dat je een verhaal gaat vertellen over een kind dat een stuk gaat fietsen • zeg dat de kinderen alles wat het kind in het verhaal mee maakt na mogen doen • lees het verhaal voor en laat de bewegingen uit het verhaal nadoen Voorbereiding: • geen Variatie: • laat de kinderen tijdens het verhaal nieuwe dingen erbij verzinnen • laat de kinderen zelf een verhaal verzinnen met verschillende bewegingen Verhaal: Het is heel lekker weer. Het zonnetje schijnt (zien jullie dat? kijk naar boven). Sylvia speelt buiten. Ze doet haar jas even uit want het is heel warm (jas uittrekken). Ze heeft heel veel zin om te gaan fietsen. Ze gaat aan haar mama vragen of ze een stukje mag fietsen in de wijk. (mama, mag ik fietsen?) Het mag van mama. Maar de fiets staat in de schuur. Sylvia pakt haar fiets uit de schuur (fiets bij het stuur pakken en meenemen naar buiten). Mama gaat met Sylvia mee. Sylvia stapt op de fiets en gaat alvast fietsen (lopend met de benen omhoog trekken, handen aan het stuur). Sylvia gaat heel hard (hard lopen). Mama kan haar niet bijhouden. Sylvia stopt even zodat mama bij haar kan komen (stoppen en achterom kijken). Sylvia gaat weer verder (fietsen). Ze trapt heel hard op haar pedalen (heel hard trappen). Dan komt ze bij een bocht (bocht maken). Na de bocht komen ze bij een zebrapad. Sylvia weet dat ze moet stoppen. Er komt een auto aan. De auto laat Sylvia en haar mama voorgaan. Sylvia stapt weer op haar fiets en zwaait naar de meneer in de auto (opstappen en zwaaien). Sylvia fietst over het zebrapad. Ze fietst weer door op de stoep. Dan ziet ze haar vriendje lopen en belt met haar fietsbel (bellen – tring, tring). Ze komt bij een heuveltje en moet hard trappen om het heuveltje op te komen (achterover leunen en hard trappen). Aan de andere kant van het heuveltje kan ze lekker hard naar beneden rijden zonder te trappen (hard rond rijden met de fiets, beetje voorover leunen). Als Sylvia onderaan de heuvel is, komt er een hele lange bocht (lange bocht maken met het stuur). Na deze bocht zijn ze weer bijna thuis. Sylvia trapt nog even heel hard verder om als eerste thuis te zijn (heel hard trappen). Als ze er bijna is, moet ze heel hard remmen (remmen). Ze belt met haar bel als ze thuis is aangekomen (bellen – tring, tring). Thuis zet ze haar fiets netjes op slot (fiets op slot doen). Nu is het tijd om een koel glas water te drinken. Dag Sylvia tot de volgende keer. Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.2 BEWEEGVERHAAL
7
KLEURPLAAT-PUZZEL
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.3
8
KLEURPLAAT-PUZZEL Aantal deelnemers: • 15 Tijd: • 10 minuten Materiaal: • knip een kleurplaat in 15 puzzelstukken. Als je de activiteit buiten gaat spelen lamineer dan de puzzelstukjes zodat ze niet kunnen wegwaaien • knijpers • pylonen • (loop)fietsjes, stepjes, loopwagentjes, driewieler Doel van het spel: • de puzzelstukjes één voor één naar de overkant brengen en de puzzel maken Organisatie/opstelling: • zet de kinderen aan één kant van de ruimte met (loop)fietsje, step, loopwagen of driewieler achter een lijn of achter de pylonen • leg de puzzelstukjes aan dezelfde kant • zet pylonen aan de overkant • geef elk kind een knijper Uitleg: • doe de activiteit zelf eerst voor • laat de kinderen daarna 1 puzzelstukje pakken en het met de knijper vastmaken op de kleding • laat de kinderen het puzzelstukje naar de overkant brengen en weer terug gaan • als alle stukjes zijn opgehaald, kunnen ze hun eigen puzzel maken Voorbereiding: • maak kopieën van de kleurplaat in verschillende kleuren • maak de puzzelstukjes van de kleurplaat, voor elk kind 1 kleurplaat in stukjes, elk kind een eigen kleur Variatie: • laat de (oudere) kinderen samenwerken met 1 kleurplaat, hierdoor kunnen er meerdere kinderen deelnemen bij 1 puzzel • afhankelijk van het aanwezige fietsmateriaal kunnen ze allemaal een eigen vervoermiddel krijgen • varieer in afstand voor de jongere en de oudere kinderen • varieer in moeilijkheid van de puzzel • laat de kleurplaat opplakken zodat het weer een hele kleurplaat wordt • geef een witte kleurplaat mee naar huis of laat de kinderen de kleurplaat inkleuren
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.3 KLEURPLAAT-PUZZEL
9
STOP EN STA STIL
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.4
10
STOP EN STA STIL Aantal deelnemers: • 15 Tijd: • 10 minuten Materiaal: • muziekapparaat • vrolijke muziek cd (bijvoorbeeld de Beweeg cd Beweegkriebels) • (loop)fietsjes, stepjes, loopwagentjes, driewieler Doel van het spel: • op tijd stilstaan als de muziek stopt Organisatie/opstelling: • zet de kinderen vrij in de ruimte met (loop)fietsje, step, loopwagen of driewieler Uitleg: • laat de kinderen de muziek horen • vertel dat de kinderen mogen beginnen als jij de muziek aanzet • als de muziek stopt, moeten de kinderen stil staan • doe zelf mee en laat zien wat je bedoelt Voorbereiding: • geen Variatie: • laat de kinderen een beweging bedenken die ze moeten doen als de muziek stopt • laar de kinderen afstappen en hun fiets ‘parkeren’. Ze moeten nu lopen en stilstaan als de muziek stopt, na een paar keer moeten ze weer hun fiets ophalen • als je niet binnen kunt fietsen, laat de kinderen dan de fiets beweging met de benen en/of armen nadoen en speel hetzelfde spel
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.4 STOP EN STA STIL
11
MUZIEK
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.5
12
MUZIEK Aantal deelnemers: • 15 Tijd: • 8 minuten Materiaal: • muziekapparaat • vrolijke muziek over fietsen en vervoer • (loop)fietsjes, stepjes, loopwagentjes, driewieler Doel van het spel: • de muziek volgen Organisatie/opstelling: • zet de kinderen vrij in de ruimte met (loop)fietsje, step, loopwagen of driewieler Uitleg: • laat de kinderen de muziek horen • laat ze meedoen met de muziek Voorbereiding: • geen Variatie: • als je niet binnen kunt fietsen, laat de kinderen dan de fietsbeweging met de benen en/of armen nadoen en speel hetzelfde spel Muziektips CD: Stap maar in - Ageeth de Haan en Steve Phillips Rij-, vaar- en vliegliedjes voor peuters en kleuters CD: Zingen Zonder Zijwieltjes - Theo Olthuis en Herman Link 26 liedjes voor kinderen vanaf 3 jaar over belangrijke dingen in het kinderleven zoals: het fietsen zonder zijwieltjes!
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.5 MUZIEK
13
ROLLEN MAAR
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.6
14
ROLLEN MAAR Aantal deelnemers: • 15 Tijd: • 10 minuten Materiaal: • hoepels Doel van het spel: • de hoepel laten rollen als een wiel Organisatie/opstelling: • zet de kinderen vrij in de ruimte • geef elk kind een hoepel Uitleg: • vertel de kinderen dat de hoepel een groot wiel is • laat zien dat je het wiel kan laten rollen (staand vanaf de bovenkant de hoepel een zetje geven en weg laten rollen • vraag de kinderen dit na te doen Voorbereiding: • geen Variatie: • laat de kinderen zelf een beweging bedenken met het wiel • laat de (oudere) kinderen het wiel ergens heen rollen • werk met de jongste kinderen samen door zelf het wiel te laten rollen, de kinderen moeten hun eigen wiel ophalen • laat op de grond een fiets van hoepels leggen, de hoepels zijn de wielen. Gebruik ook stokken en ander materiaal om de fiets vorm te geven
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.6 ROLLEN MAAR
15
WAAR HOORT WAT?
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.7
16
WAAR HOORT WAT? Aantal deelnemers: • 15 Tijd: • 5 minuten Materiaal: • 20 kaartjes van een fiets • 20 kaartjes van een step • 20 kaartjes van een loopfiets • 20 kaartjes van een loopwagen • 4 hoepels Doel van het spel: • de kaartjes op de juiste plek leggen Organisatie/opstelling: • maak vier hoeken in de ruimte • leg in elke hoek een hoepel • leg in elke hoepel een ander kaartje • leg alle overige kaartjes door elkaar in het midden van de ruimte • zet de kinderen op de grond bij de kaartjes Uitleg: • laat de kinderen de kaartjes allemaal zien • laat ze zeggen wat er op het plaatje staat en wat de verschillen zijn • geef een voorbeeld met 1 kaartje, leg het kaartje in de juiste hoepel • laat de kinderen op jouw teken 1 kaartje pakken en in de juiste hoepel leggen totdat alle kaartjes op zijn • kijk met elkaar of de kaartjes in de juiste hoepel zijn gekomen Voorbereiding: • maak kaartjes van de vervoermiddelen Variatie: • gebruik meer of minder meer kaartjes • maak meer verschillende kaartjes, bijvoorbeeld: auto, brommer enzovoort • laat de kinderen de kaartjes naar de hoepel brengen met (loop)fietsje, step, loopwagen of driewieler
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.7 WAAR HOORT WAT?
17
MET DE PARACHUTE
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.8
18
MET DE PARACHUTE Aantal deelnemers: • 15 Tijd: • 15 minuten Materiaal: • parachute • (loop)fietsjes, stepjes, loopwagentjes, driewieler • knuffel van Nijntje (of andere knuffel) Doel van het spel: • Nijntje in de lucht gooien met de parachute • onder de parachute door rijden met de (loop)fietsje, step, loopwagen of driwieler Organisatie/opstelling: • pak met een aantal pedagogisch medewerkers de parachute vast • laat eerst alle kinderen de parachute vastpakken • leg Nijntje (of een andere knuffel) in de parachute • beweeg de parachute op en neer zodat Nijntje omhoog springt op de parachute • zet hierna een aantal kinderen rondom de parachute die meehelpen met de parachute • zet de andere kinderen op een (loop)fietsje, step, loopwagen of driwieler Uitleg: • laat de kinderen die rondom de parachute staan helpen de parachute omhoog te waaien en weer naar beneden halen • laat Nijntje op en neer springen op de parachute • laat de kinderen een fietsje pakken • als de parachute omhoog is, mogen de kinderen met (loop)fietsje, step of loopwagen eronder door rijden Voorbereiding: • geen Variatie: • laat de kinderen onder de parachute stoppen, de parachute zakt, daarna weer omhoog brengen en de kinderen mogen door rijden • laat ook de kinderen die geen vervoersmiddel hebben onder de parachute door lopen
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.8 MET DE PARACHUTE
19
VOORLEZEN
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.9
20
VOORLEZEN Aantal deelnemers: • onbeperkt Tijd: • 10 minuten Materiaal: • boek over fietsen Doel van het spel: • de kinderen voorlezen over fietsen Organisatie/opstelling: • zet de kinderen bij elkaar zodat ze je kunnen zien en kunnen horen Uitleg: • lees het verhaal voor Voorbereiding: • geen Variatie: • verhaaltje op YouTube, Nijntje op de fiets Voorleestips • Nijntje op de fiets – Dick Bruna • Stoeprand… Stop! – Dick Bruna • Tijn op de fiets – Betty Sluyzer & Pauline Oud • Grote Anna leert fietsen – Kathleen Amant • Giraf leert fietsen – Marie-Louise & Mark Sekrève • Liselotje krijgt een fiets – Ron Schröder MarianneBusser • Met opa op de fiets – Stefan Boonen & Marja Meijer • Ga toch fietsen! – Joukje Akveld
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.9 VOORLEZEN
21
ROUTE DOOR DE WIJK
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.10
22
ROUTE DOOR DE WIJK Antal deelnemers: • onbeperkt Tijd: • 30 minuten Materiaal: • (loop)fietsjes, stepjes, loopwagentjes, driewielers • wegbewijzering in de wijk Begeleiding: • betrek ouders bij deze activiteit • begeleider/ouder voor elk groepje van 2 kinderen Doel van het spel: • de wijk verkennen op (loop)fietsje, step, loopwagen of driewieler Organisatie/opstelling: • zorg vooraf voor het uitzetten van de route • kies een rustige route • werk met bewegwijzering via bordjes of zorg dat de begeleiders de route kennen • neem een afstand van ongeveer 1 kilometer • maak gebruik van een zebrapad om over te steken, mogelijk zelf getekend op een veilige plek Uitleg: • laat de kinderen in groepjes met een (loop)fietsje, step of loopwagen met een begeleider de wijk verkennen en zorg dat er in de route een aantal fietselementen zit. Voorbereiding: • zet de route uit met fietselementen (bv. zebrapad) Tip: zorg voor een gezond tussendoortje. Fruit geeft je energie! Wist je dat je elke dag twee stuks fruit nodig hebt? www.utrecht.nl/gezondgewicht
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.10 ROUTE DOOR DE WIJK
23
KNUTSELEN
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.11
24
KNUTSELEN Aantal deelnemers: • onbeperkt Tijd: • 30 minuten Materiaal: • knutselmaterialen Doel van het spel: • knutselen van een fiets, verkeersbord of stoplicht Organisatie/opstelling: • zet alle kinderen aan tafel • zorg dat er een voorbeeld is van datgene wat geknutseld gaat worden Uitleg: • vertel de kinderen dat ze iets mogen maken wat met fietsen te maken heeft • laat de kinderen een fiets knutselen / plakken of een verkeersbord inkleuren Voorbereiding: • voorbeeld maken van een fiets, stoplicht of verkeersbord
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.11 KNUTSELEN
25
WAAR IS DE FIETSBEL?
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.12
26
WAAR IS DE FIETSBEL? Aantal deelnemers: • onbeperkt Tijd: • 5 minuten Materiaal: • fiets of step met fietsbel, of alleen fietsbel als binnen fietsen niet mogelijk is Doel van het spel: • horen waar de fietsbel is Organisatie/opstelling: • zet de kinderen in een cirkel • laat 1 kind op de fiets of step door de ruimte heen fietsen • alle kinderen moeten hun ogen dicht houden Uitleg: • vertel iets over de fietsbel, wat doet het en waarom gebruik je een fietsbel? • als je met twee begeleiders bent, doe de activiteit dan eerst een keer voor • leg de kinderen uit dat ze hun ogen dicht moeten houden • laat het kind op de fiets rondfietsen • dit kind moet ergens stil gaan staan en bellen • de kinderen moeten wijzen naar de plek waar het kind met de fiets is • daarna mogen ze pas de ogen open doen Voorbereiding: • geen Variatie: • laat twee kinderen fietsen • laat een kind zich verstoppen met de fietsbel • gebruik alleen een bel als je niet binnen kunt fietsen
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.12 WAAR IS DE FIETSBEL?
27
LOOP VLUG NAAR…
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.13
28
LOOP VLUG NAAR… Aantal deelnemers: • 15 Tijd: • 5 minuten Materiaal: • plaatjes van fietsonderdelen • variatie: onderdelen van een fiets Doel van het spel: • zo vlug mogelijk naar het juiste voorwerp rennen Organisatie/opstelling: • gebruik de hele ruimte • hang op verschillende plaatsen in de ruimte plaatjes op van (delen) van een fiets • zet de kinderen in een cirkel • laat de verschillende voorwerpen van de fiets zien op de plaatjes, laat zien waar de plaatjes hangen en bepaal samen met de kinderen wat het is Uitleg: • als alle kinderen de verschillende plaatjes hebben gezien, komen ze bij elkaar staan • roep een onderdeel en de kinderen moeten zo snel mogelijk naar dat onderdeel rennen • doe zelf in het begin mee, zodat de kinderen zien wat ze moeten doen Voorbereiding: • verschillende plaatjes maken met onderdelen van een fiets: • fietsbel • zadel • trapper • licht • stuur • toeter • zijwieltjes • wiel Variatie: • leg de echte onderdelen ergens neer en speel hetzelfde spel • fietspomp • bidon
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.13 LOOP VLUG NAAR…
29
FIETS VERSIEREN
FIETSKRIEBELS Fietsen voor de allerkleinsten Leeftijd 2-4 jaar
LESKAART 1.14
30
FIETS VERSIEREN Aantal deelnemers: • onbeperkt Tijd: • 30 minuten Materiaal: • crêpepapier • plakband Doel van het spel: • je eigen fiets versieren Organisatie/opstelling: • ruimte waar fietsen en steppen kunnen staan Uitleg: • laat elk kind zijn/haar eigen fiets versieren met crêpepapier Voorbereiding: • knip strookjes van crêpepapier
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
LESKAART 1.14 FIETS VERSIEREN
31
AANVULLENDE IDEEËN: • Hang in de ruimte plaatjes uit tijdschriften van fietsen of foto’s van thuis van elk kind met zijn/haar fiets, step, loopwagen of driewieler • Maak een fietsdiploma om aan kinderen te geven als ze alle opdrachten en activiteiten hebben gedaan • Ga op bezoek (met ouders) bij de fietsenmaker, kijk hoe je een band plakt, hoe een fiets gemaakt wordt. • Maak een fietstocht met ouders en kinderen (kinderen eventueel achterop) door de wijk of omgeving.
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
32
TIPS EN TRICKS VOOR OUDERS / VERZORGERS Fietsen voor de allerkleinsten Tips en ideeën om te leren fietsen Het begin Het makkelijkste is om te beginnen met een tweewieler als loopfiets. Hierop oefent je kind evenwicht te houden. Je kind kan zich met de loopfiets afzetten van de grond en de voeten intrekken, zodat hij/ zij zijn balans kan oefenen. Ook leert een kind zo naar voren te blijven kijken als het fietst in plaats van naar de voeten te kijken als het moet trappen. De volgende stap Na het leren balanceren op een loopfietsje moet een kind leren trappen. Een fiets met zijwieltjes of een driewieler biedt dan uitkomst. Je kind kan dan kiezen: op de loopfiets of op de fiets met zijwieltjes. Heeft je kind het evenwicht goed onder controle? Ga dan oefenen met één trapper. Met de andere voet loopt je kind dan nog gewoon op de grond. Wissel beide voeten steeds even af. Zo wordt hij of zij langzaam vertrouwd met de trappers en zal hij ook met de tweede voet willen trappen. Let op: Kies een fiets die past bij de lengte van je kind. Koop niet meteen een te grote fiets. Je kind moet met de voeten bij de grond kunnen.
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
TIPS EN TRICKS VOOR OUDERS / VERZORGERS 33
TIPS EN TRICKS VOOR OUDERS / VERZORGERS Het ‘echte’ fietsen Vaak geven kinderen zelf aan wanneer ze eraan toe zijn om te leren fietsen zonder zijwieltjes. Als je kind gemotiveerd is, gaat het leren fietsen veel makkelijker. Hoe kun je je kind leren fietsen zonder zijwieltjes? 1. Houd je kind vast tijdens het fietsen. In het begin is het evenwicht houden in combinatie met het trappen nog moeilijk. Het vraagt enige energie van jou als ouder/verzorger, omdat je steeds aan het meerennen bent. Toch is dit voor je kind een hele veilige manier om te leren fietsen. Je kunt de fiets vasthouden bij het zadel, of je kind vasthouden in de nek. 2. Ook kun je een sjaal om het middel van je kind binden en achter de fiets aan rennen terwijl je de sjaal omhoog houdt. 3. Een handig hulpmiddel is een speciaal fietsvestje met op de achterzijde een stevig handvat. Zo voorkom je iets makkelijker dat je kind valt. 4. Laat je kind af en toe even los zodat hij voelt dat hij het zelf kan. Blijf wel mee rennen, zodat hij weet dat je er bent en kan ingrijpen als het misgaat. 5. Bij fietsen hoort ook stoppen. Dit wordt vaak vergeten als een kind leert fietsen, waardoor het oefenen vaak eindigt in een valpartij. Leer je kind dat hij of zij de voeten op de grond moet zetten om te stoppen. De fiets kan ook kantelen tijdens het afremmen. Er moet dan één voet op de grond gezet worden. Ook dit is meestal even oefenen. 6. Oefen als het kind eraan toe is ook in de wijk. Laat steeds langere stukken fietsen, bijvoorbeeld naar de winkel, naar school of naar familie. Belangrijk is: oefening baart kunst!
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
TIPS EN TRICKS VOOR OUDERS / VERZORGERS 34
TIPS EN TRICKS VOOR OUDERS / VERZORGERS ’Jong geleerd is oud gedaan’ Laat kinderen vaker fietsen. TV en PC? Zeg wat vaker ‘nee’. Het is goed om elke dag minstens één uur te bewegen. Bewegen helpt echt om fit en niet dik te worden. Ga lekker (buiten) spelen, bewegen is gezond! www.utrecht.nl/gezondgewicht Als je kind het fietsen onder de knie heeft, betekent het nog niet dat je kind al de weg op kan. Een klein kind op de fiets wordt vaak niet door automobilisten gezien, dus hoe klein je kind ook is, het is belangrijk om je kind wel een paar regels te leren. • Altijd rechts blijven fietsen. Denk eraan dat jonge kinderen niet gelijk weten wat ‘rechts’ is. Doe bijvoorbeeld een rood touwtje om het rechterhandvat zodat je kunt aangeven welke kant hij op moet. Rechts is het handvat met het rode touwtje. • Leer je kind aan om voor zich te blijven kijken. Kinderen kunnen de neiging hebben steeds naar hun benen of voeten te kijken, of juist naar jou. • Kies een kindvriendelijke route om het fietsen in het verkeer te leren. Kies een route zonder auto’s of scooters en weinig fietsverkeer. • Laat je kind gerust eerst op de stoep fietsen voordat je het fietspad opgaat. • Trek je kind in het begin bescherming aan. Denk aan een helm en/of kniebeschermers. Extra bescherming is geen overbodige luxe. • Een vlaggetje aan de fiets is een goede tip om meer op te vallen. • Een kind leren fietsen is niet gemakkelijk. Het ene kind pakt het nog maar sneller op dan het andere kind. Soms duurt het een paar uur, maar het kan ook een paar dagen of een aantal weken duren. Het is altijd belangrijk om naar je kind te luisteren. Is het oefenen vandaag genoeg geweest? Stop dan en ga weer verder als je kind zelf ook wil. Wanneer leren fietsen zonder zijwieltjes? Dat is eigenlijk bij ieder kind verschillend. Sommige kinderen zijn nog maar drie jaar als ze zonder zijwielen fietsen, anderen kunnen dat pas rond hun zevende jaar. Gemiddeld is een kind ongeveer vijf jaar. Het hangt af van een aantal dingen: de motoriek en de motivatie zijn belangrijk, maar ook het zelfvertrouwen, het evenwichtsgevoel en het geduld spelen een rol. Gemiddeld kunnen kinderen tussen 4 en 5 jaar zelfstandig leren fietsen onder begeleiding. Bronnen: www.jufjannie.nl, www.allesoverkinderen.nl, www.oudersvannu.nl
Fietskriebels is ontwikkeld door Huis voor Beweging voor de gemeente Utrecht in het kader van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht.
TIPS EN TRICKS VOOR OUDERS / VERZORGERS 35
COLOFON Initiator Deze uitgave van Fietskriebels is uitgebracht in het jaar van de Grand Départ van de Tour de France 2015 in Utrecht. Het was een speciaal verzoek van Jeugdgezondheidzorg Utrecht om de allerkleinsten ook fietskriebels te bezorgen. Opdrachtgever Gemeente Utrecht, Volksgezondheid
Inhoudelijk concept
Yrsa Wagemaker Eindredactie Gemeente Utrecht, Volksgezondheid Nicolas Takken Fotografie Huis voor Beweging Vormgeving Tappan Communicatie Met dank aan
Ebelien Udenga Stans Schiffelers
Lex van Dalfsen
Jaco Schippers
Websites De leskaarten van Fietskriebels zijn t/m 31 december 2015 vrij te downloaden zijn vanaf onder andere utrecht2015.com, Spelenderwijsutrecht.nl, Hartenvoorsport.nl en jeugdengezinutrecht.nl. Vanaf 1 januari 2016 is Fietskriebels een onderdeel van de interventie Beweegkriebels van Huis voor Beweging. Contact Voor vragen over de activiteiten neem contact op met Yrsa Wagemaker via
[email protected] of 06 53219879
36