FAKULTI PENDIDIKAN DAN BAHASA SEMESTER MEI 2012 HBIS 1203 PENGAJIAN ASUHAN TILAWAH AL-QURAN 1

Rahmatiah Mohd Juda/Semester Mei 2012/HBIS1203 Pengajian Asuhan Tilawah Al-Quran 1

FAKULTI PENDIDIKAN DAN BAHASA

SEMESTER MEI 2012

HBIS 1203 PENGAJIAN ASUHAN TILAWAH AL-QURAN 1 TAJUK TUGASAN : KAEDAH DAN TEKNIK INSTITUT TAHFIZ AL-QURAN

NAMA PELAJAR

:

RAHMATIAH MOHD JUDA

NO. MATRIKULASI

:

75121212126962001

NO. KAD PENGENALAN

:

751212-12-5962

NO. TELEFON

:

0138862023

E-MEL

:

[email protected]

PUSAT PEMBELAJARAN

:

TAWAU

NAMA E- TUTOR

:

ZARADI BIN SUDIN

1


ISI KANDUNGAN

BIL

PERKARA

MUKA SURAT

01.

Pendahuluan

...4

02.

Institusi Tahfiz Al-Quran di Malaysia 2.1

2.2

Sekolah Kiblah Dengkil Selangor & Maahad Tahfiz Kiblah Bangi Selangor

...5

2.1.1

Sejarah Penubuhan

...6

2.1.2

Visi Dan Misi

...9

2.1.3

Bilangan Pelajar

...10

2.1.4

Sistem Pengajian

2.1.5

Sumber Kewangan

...14

2.1.6

Kaedah Pengajaran Tahfiz Al-Quran

...14

2.1.7

Hala Tuju Pelajar

...18

2.1.8

Kakitangan Sokongan

...19

Maahad Tahfiz As-Saidiyyah Seremban Negeri Sembilan 2.2.1

Sejarah Penubuhan Maahad Tahfiz

...21

2.2.2

Pengetua Maahad Tahfiz As-Saidiyyah

...22

2.2.3

Visi Dan Misi MTAS

...23

2.2.4

Bilangan Pelajar

...23

2.2.5

Sistem pengurusan Akademik

...24

2.2.6

Sumber kewangan

...24

2.2.7

Kaedah Pengajaran Yang Digunapakai

...24

2


03.

04.

05.

2.2.8

Hala Tuju Pelajar

...25

2.2.6

Kakitangan Sokongan

...26

Kekuatan, Kelemahan dan Perbandingan Kaedah Pengajaran Yang Digunakan 3.1

Maahad Tahfiz Kiblah Bangi Selangor

...27

3.2

Maahad Tahfiz As-Saidiyyah Seremban Negeri Sembilan

...29

3.3

Perbandingan Dan Kesimpulan Penggunaan Kaedah

...30

Teknik Yang Boleh Diaplikasikan Di Bilik Darjah 4.1

Teknik At-Tikrar ( Ulangan )

...32

4.2

Teknik Berpasangan

...33

4.3

Teknik Keywords

...33

Kesimpulan

...35

Rujukan

...36

3


1.0

PENDAHULUAN

Al-Quran ialah wahyu Allah S.W.T yang diturunkan kepada manusia melalui Rasulullah SAW. Ia diturunkan untuk menjadi panduan dan peraturan hidup manusia samada dalam bidang akidah, syariat, akhlak dan muamalah. Manusia dijanjikan oleh Allah SWT dengan keselamatan, keamanan dan ketenteraman hidup di dunia dan kebahagiaan di akhirat sekiranya mereka menurut segala panduan dan peraturan yang terkandung dalam al-quran. Rasulullah menerima wahyu daripada Allah SWT melalui perantaraan Malaikat Jibril dan Allah memberi jaminan bahawa Allah pasti mampu mengumpulkan wahyu tersebut ke dalam dada baginda. Setiap kali baginda selesai menerima wahyu ayat Al-Quran baginda akan menyampaikan kepada para sahabatnya. Baginda membacakannya dengan tekun dan tenang sehingga para sahabat dapat membacanya semula dengan baik, menghafal lafazlafaznya serta mampu memahami makna dan rahsia-rahsianya. Kesucian al-Quran masih dapat dipertahankan selepas kewafatan Rasulullah seterusnya pada zaman Khalifah Abu bakar dan Umar Al-Khattab. Selepas tempoh tersebut negara-negara Islam pun terus berkembang dan berlaku percampuran bangsa dan kebudayaan di kalangan orang Arab pada masa itu. Keadaan ini sangat menimbulkan kesrisauan akan kesucian al-quran daripada dicemari. Sehinggalah pada zaman pemerintahan Khalifah Uthman Bin Affan beliau memerintahkan supaya seluruh ayat al-quran dikumpul dan diselaraskan dalam satu mushaf dikenali sebagai Mushaf Uthmani. Penambahbaikan bertambah dari masa ke semasa sehinggalah ke hari ini di sebut sebagai Al-Quran Al-Karim dan kesuciannya terus terpelihara. Sesungguhnya Allah telah menjamin kesucian Al-Quran hingga ke hari kiamat dan tidak akan dapat diubah walau satu huruf sekali pun. Untuk memelihara kesinambungan itu lah perlu ada generasi Islam yang menjadi Huffaz Al-Quran. Dewasa kini terdapat banyak institusi-institusi tahfiz al-Quran yang ditubuhkan di seluruh Malaysia. Kesedaran masyarakat Islam sekarang adalah optimis sejajar dengan penetapan KBSR dan KBSM di sekolah yang mewajibkan pendidikan Islam dan Al-Quran di semua peringkat pendidikan di Malaysia. Semoga kesedaran ibubapa pada masa kini dan masa akan datang semakin bertambah dengan menghantar anak-anak mereka ke Maahad Tahfiz untuk menjadi pada Huffaz yang akan menjadi salah seorang penjaga kesucian Al-Quran. Semoga umat Islam akan sedar dan berusaha agar dapat memenuhi matlamat “1 Rumah 1 Huffaz”, insyaallah.

4


2.0

INSTITUSI TAHFIZ AL-QURAN DI MALAYSIA

Di setiap negeri di Malaysia terdapat institusi-institusi hafazan yang diasaskan oleh kerajaan atau pun swasta atau orang perseorangan. Antaranya ialah Maahad Tahfiz Kiblah dan Sekolah Kiblah di Negeri Selangor dan Maahad Tahfiz As-Saidiyyah Negeri Sembilan. 2.1

SEKOLAH KIBLAH DENGKIL SELANGOR & MAAHAD TAHFIZ KIBLAH

BANGI SELANGOR Sekolah Kiblah telah didaftarkan di bawah Kementerian Pelajaran Malaysia (KPM) no. Ruj : B2C4(Sel/IPS/153297). Selain mendapat kelulusan daripada kementerian ini, Sekolah Kiblah juga diberi kebenaran oleh Kementerian Dalam Negeri Malaysia (KDN), Bahagian Imegresen dan Pendaftaran Negara (no.ruj KDN(S)100/855/1 Jilid. 7-(48)) untuk mengambil pelajar-pelajar antarabangsa.

Manakala Maahad Tahfiz Kiblah ditubuhkan pada Tahun 1996 dan didaftarkan dengan Jabatan Agama Islam (JAIS) no: S(010197) KJ di bawah enakman No 2 Tahun 1998. Ia adalah sebuah Institusi Pengajian Swasta yang berorientasikan Pengajian Menghafal Al-

5


Quran, Bahasa Arab & Kefahaman Agama Islam. Maahad Tahfiz Kiblah dikelolakan sepenuhnya oleh Yayasan Kebajikan Nusantara (YAKIN). Mulai Ogos 2004, pengurusan Maahad ini telah membuat satu perubahan dan menyusun semula sistem pengajian Al-Quran dengan hasrat pada masa hadapan nanti Maahad ini mampu bertaraf peringkat Diploma (Pengkhususan Qiraat) serta berdaya saing tinggi dengan institut-institut Tahfiz tempatan yang lain. Untuk itu satu penilaian terhadap proses pengajaran dan pembelajaran tahfiz Al-Quran telah dilakukan. Hasil daripada penilaian itu, tiga aspek utama dalam proses berkenaan mesti diberi penekanan iaitu pengukuhan hafalan (Tahfiz) dan pemantapan tajwid secara talaqqi. Kesemua aspek ini dikenali sebagai “Kaedah 3T”. Antara matlamat penubuhan Sekolah Kiblah dan Maahad Tahfiz Kiblah ini adalah melahirkan generasi muda Al-Quran sebanyak 30 juzuk dengan dhabit (mantap) dan bertajwid serta memiliki pengetahuan dan kefahaman asas agama dan Bahasa Arab. Jangka masa bagi peringkat sijil ialah selama 5 tahun dan 3 tahun bagi Diploma (Pengkhususan Qiraat).

2.1.1 Sejarah Penubuhan Sekolah Kiblah & Maahad Tahfiz Kiblah Sekolah Kiblah merupakan sebuah Institusi Pengajian Swasta Berasrama Penuh. Pada awalnya Sekolah Kiblah beroperasi pada Tahun 1993 di Tanjung Kling dengan nama Institut Kiblah, 17 km daripada Melaka Bandaraya Bersejarah.Setahun kemudian Sekolah Kiblah telah berpindah ke Pedas, Negeri Sembilan. Pada akhir tahun 1995 Sekolah Kiblah mula berpindah ke Sungai Merab Jaya Bangi Selangor.

Tanjung Kling Melaka (1993 – 1994)

Pedas Negeri Sembilan (1994 – 1995)

6


Bangi Selangor (1996 – 2010)

Dengkil Selangor (2010 – kini)

Setelah 14 tahun beroperasi di Sungai Merab, Sekolah Kiblah sekali lagi berpindah ke tapak Asrama Bestari milik Yayasan Selangor yang terletak di Ampar Tenang, Dengkil pada 26 Julai 2010. Lokasi baru ini agak strategik kerana ianya terletak di antara KLIA, Putrajaya dan Cyberjaya. Sementara itu operasi di Sungai Merab Bangi Selangor diteruskan dan menggunakan nama Maahad Tahfiz Kiblah dengan jawatankuasa pentadbiran yang berasingan daripada Sekolah Kiblah di tapak baru tetapi tetap berada dalam satu pengurusan yang sama.

Pelan Lokasi Sekolah Kiblah Dengkil Selangor

7


Peta Lokasi Maahad Tahfiz Bangi Selangor

Ustaz Mohd. Zaharuddin Bin Hussain Pengetua Sekolah Kiblah Dengkil Selangor

Ustaz Jaafar Bin Salleh Pengetua Maahad Tahfiz Kiblah.

8


2.1.2 Visi Dan Misi

Visi Sekolah Kiblah & Maahad Tahfiz Kiblah: Cemerlang Dan Bermanhaj

Misi Sekolah Kiblah : 1. Berusaha meningkatkan prestasi akdemik iaitu KBSM, MKSK dan Pengajian AlQuran. 2. Menerapkan kefahaman dan penghayatan Manhaj dalam diri seluruh warga Sekolah Kiblah 3. Membina dan memantapkan akhlak, ketrampilan dan jati diri setiap pelajar. 4. Meningkatkan kualiti dan kuantiti pelajar Sekolah Kiblah setiap tahun.

Misi Maahad Tahfiz Kiblah : 1. Berusaha meningkatkan prestasi hafazan. 2. Menerapkan Kefahaman & Penghayatan Manhaj dalam diri Seluruh Warga KIBLAH. 3. Membina & memantapkan akhlak, Ketrampilan & jati diri setiap pelajar. 4. Meningkatkan Kualiti & Kuantiti pelajar setiap Tahun.

9


2.1.3 Bilangan Pelajar Pada tahun 2012 jumlah pelajar Maahad Tahfiz Kiblah ialah seramai 140 orang iaitu 100 orang pelajar lelaki dan 40 orang pelajar perempuan. Sebilangan besar pelajar tinggal di asrama yang disediakan pihak Maahad dan hanya 10% sahaja pelajar yang tinggal di luar asrama.

Pakaian Rasmi Pelajar Sekolah Tahfiz

Pakaian Rasmi Pelajar Maahad Tahfiz Kiblah

10


2.1.4 Sistem Pengajian Program Kurikulum yang dijalankan di Sekolah Kiblah adalah berdasarkan Kurikulum Bersepadu 3 Dimensi iaitu : 1. Program Akadaemik 2. Program Syahsiah 3. Program Penghayatan Islam

11


Bahagian akademik dipecahkan kepada dua bahagian iaitu KBSM dan MKSK. KBSM adalah teras pendidikan di Malaysia dan pelajar Sekolah Kiblah akan menduduki pepriksaan awam yang dikendalikan oleh Kementerian Pendidikan Malaysia iaitu PMR dan SPM. Pelajar Tingkatan 1 – 5 akan mengikuti matapelajaran teras Bahasa Melayu, Bahasa Inggeris, Matematik, Sains, Sejarah, Pendidikan Islam, Geografi dan mata pelajaran tambahan lain seperti Ekonomi Asas, Perdagangan, Kimia, Fizik, Biologi dan sebagainya mengikut aliran. Sementara MKSK pula adalah ciri utama Kurikulum Sekolah Kiblah. Ia dapat mengimbangi pendidikan KBSM dan perkembangan sakhsiah dalam membentuk intelek, emosi, rohani dan jasmani pelajar. MKSK tiada peperiksaan awam tetapi tetap diuji di peringkat sekolah-sekolah Kiblah. Setelah mengikuti pelajaran Khas Kiblah pelajar dapat menguasai bahasa Arab dengan baik dan memungkinkan pelajar untuk membaca kitab-kitab asal dalam tulisan Arab. Matapelajaran MKSK adalah Usuluddin, Qowaid, Feqah, Tajwid, Mutalaah, Tafsir, Ulum Hadith, Ulum Quran dan Usul Fiqh. Mata pelajaran Akademik MSKS ini terbahagi kepada peringkat Menengah Rendah dan Peringkat Menengah Atas. Pelajar-pelajar yang berkemampuan dalam program Tilawah akan dikembangkan untuk mengikuti program Tahfiz Al-Quran di Maahad Tahfiz Kiblah yang bertempat di Bangi. Pelajar lelaki dan perempuan daripada Sekolah Kiblah berpeluang untuk meneruskan pengajian di Maahad Tahfiz Kiblah. Di Maahad Tahfiz Kiblah pelajar akan lebih menumpukan terhadap pengajian hafazan Al-Quran mengikut tahap dan sukatan yang telah ditetapkan. Pelajar akan mengikuti pengajian hafazan sekurang-kurangnya 3 tahun pengajian dan tidak melebihi 5 tahun untuk khatam hafaz Al-Quran. Mata pelajaran KBSR hanyalah pilihan kepada pelajar yang berminat untuk mengikuti peperiksaan awam PMR dan SPM. Selepas tamat di Maahad Tahfiz Kiblah pelajar akan dihantar semula ke Sekolah Kiblah untuk menumpukan bidang mata pelajar akademik dan mengambil peperiksaan SPM. Berikut adalah carta yang menunjukkan sistem pendidikan di Maahad Tahfiz Kiblah :

12


Kajian dan perbahasan seterusnya hanya tertumpu kepada sistem pengajian Maahad Tahfiz Kiblah sahaja bersesuaian dengan matlamat tugasan iaitu pengkajian kaedah pengajaran dan pembelajaran hafazan Al-Quran.

13


2.1.5 Sumber kewangan Sumber kewangan Maahad Tahfiz Kiblah adalah yuran bulanan pelajar sebanyak RM1215.00 setahun bagi pelajar baru dan RM1065 setahun bagi pelajar lama. Di samping dana yang telah disediakan oleh Yayasan Kebajikan Nusantara (YAKIN). Selain itu sumbangan orang perseorangan membantu dalam dana Maahad ini. Pada tahun 2011 Kerajaan Negeri Selangor telah menyalurkan bantuan sebanyak RM20,000.00 kepada Maahad ini. Adakalanya pihak Maahad menerima bantuan daripada kerajaan persekutuan secara tidak berkala.

Senarai bayaran yuran tahun 2012 Namun atas inisitiatif pihak pengurusan Maahad mereka sentias memohon bantuan daripada kerajaan supaya dapat menyalurkan bantuan. Dijangka dalam tempoh 2 tahun lagi tapak baru akan dibuka bagi Maahad tahfiz Kiblah yang terletak di Jenderam Selangor.

2.1.6 Kaedah Pengajaran Tahfiz Al-Quran Penekanan kepada kaedah 3T (kaedah yang berorientasikan pengukuhan hafalan (Tahfiz), pemantapan Tajwid secra Talqqi dalam setiap tahap pengajian. Tajwid/ Tartil dan Talaqqi adalah 2 kaedah dasar dalam pengajian Al-Quran samada secara hafalan atau tanpa hafalan.

14


Pengukuhan hafalan (Tahfiz) dibuat melalui aktiviti-aktiviti penambahan dan penjagaan dengan penekanan kepada kaedah-kaedah : 1) Kaedah Tashih Tilawah 2) Kaedah Tahfiz 3) Kaedah Tasmi’ 4) Kaedah Murajaah

Kaedah Hafazan Maahad Tahfiz Kiblah

Penekanan kepada KAEDAH 3T KIBLAH (Kaedah yang berorientasikan pengukuhan hafazan (TAHFIZ), i.

pemantapan TAJWID secara TALAQQI dalam setiap Hafazan. TAJWID / TARTIL dan TALAQQI adalah kaedah dasar dalam pengajian Al-Quran (Sama ada secara hafazan atau tanpa hafazan.

ii.

Pengukuhan hafazan dibuat melalui aktiviti-aktiviti penambahan dan penjagaan mengikut TAHAP-TAHAP yang telah ditetapkan dengan memberi penekanan kepada kaedah-kaedah berikut :

TAHAP SATU (HAFAZAN) (Dikhususkan kepada pelajar yang telah mahir membaca Al-Quran tanpa bantuan guru).

1. Kaedah TALAQQI bersama Guru (MUSHAFAHAH-Sebelum Mengahafaz) 2. Kaedah HAFAZAN ( Selepas Maghrib dan Isyak) 3. Kaedah TASMI' (Memperdengarkan Hafazan bersama Guru) 4. Kaedah MURAJAAH (Mengulang hafazan yang telah dihafaz bersama Guru) 5. UJIAN PENILAIAN

TAHAP DUA (NAZIROH) Dikhususkan kepada pelajar yang baru atau yang tidak pandai membaca Al-Quran dan perlu mendapat bimbingan dari guru melalui kaedah berikut : 1. Kaedah Bacaan IQRA' 2. Kaedah Bacaan Al-Quran secara Tartil (Bantuan dari Guru)

15


Berikut adalah jadual rutin harian bagi pelajar Maahad Tahfiz Kiblah : Masa

Aktiviti

Kaedah

4.30 a.m – Solat Subuh

Menghafaz Al-Quran

K. Hafazan

6.30 am – 7.30 am

Memperdengarkan hafazan baru

K. Tasmik

8.30 am – 9.30 am

Bersama-sama guru memperbetulkan bacaan

K. Talaqqi

9.30 am – 11.30 am

dan tajwid sebelum menghafaz

Musyafahah

Menghafaz Al-Quran ( Bacaan yang diberi hari

K. Hafazan

ini) 11.30 am – 1.30 pm

Pelajar rehat, tidur, solat zohor dan makan

2.30 pm – Solat Asar

Kelas Pelajaran Agama (MKSK)

4.30 pm – 7.30 pm

Riadah, rehat mandi dan makan

7.30 pm – 9.30 pm

Solat Magrib dan Isyak

9.30 pm – 11.30 pm

Menghafaz Al-Quran

K. Hafazan

Nota - Tanda oren menunjukkan peruntukkan masa hafazan adalah sebanyak 70% daripada jadual rutin harian.

16


Berdasar carta di atas, para pelajar dimulakan dengan pengenalan bacaan Al-Quran peringkat asas dan akan menjalani ujian khas untuk melayakkan pelajar mengikuti pengajian tahfiz di Maahad Tahfiz Kiblah selama lebih kurang 3 tahun dan tidak melebihi 5 tahun. Sekiranya pelajar layak mengikuti pengajian tahfiz mereka akan menumpukan sebanyak 70% pengajian dengan hafazan Al-Quran. Mata pelajaran agama (MKSK) akan mereka jalani setiap hari pada pukul 2.30 pm – 4.30 pm. Manakala mata pelajaran akademik KBSM pula diajarkan pada hari sabtu sabtu sahaja bagi pelajar yang berminat. Kebanyakan pelajar khatam hafazan Al-Quran dalam tempoh 3 tahun bermula dari umur 15 tahun. Rekod terbaik pencapaian khatam tahfiz ialah selama 2 tahun sahaja. Selepas itu pelajar etrsebut akan kembali semula ke Sekolah Kiblah untuk meneruskan pengajian formal dan menumpukan kepada peperiksaan SPM.

17


2.1.7 Hala Tuju Pelajar Peluang pengajian lanjutan terbuka luas kepada pelajar Maahad Tahfiz Kiblah dan Sekolah Kiblah. Bagi graduan Maahad Tahfiz Kiblah dan sekolah Kiblah mereka boleh melanjutkan pengajian ke Universiti Luar Negara seperti Universiti Al-Azhar Mesir, Universiti Islam Madinah, Universiti Jordan, Kolej Islam Yala, Universiti Al-Andalus Yaman dan lain-lain. Selain itu mereka juga mempunyai pilihan untuk melanjutkan pelajaran ke Universiti luar negara (seperti di atas) dan tempatan seperti Universiti Malaya, Universiti Kebangsaan Malaysia, Universiti Islam Antarabangsa, Universiti Utara Malaysia, Uneversiti Sain Malaysia dan lain-lain lagi. Manakala Kolej tempatan pula seperti KUIS, UNISEL, MARA, LEGENDA, KLIUC dan lain-lain.

18


2.1.8 Kakitangan Sokongan CARTA ORGANISASI 2012 / 2013

YAYASAN KEBAJIKAN NUSANTARA (YAKIN) Penasihat Kehormat : Tan Sri Ainuddin Bin Abdul Wahid Pengerusi

: Tan Sri Dato' Hashim Bin Meon

BARISAN TEKNIK SDN. BHD. (BATEK) Pengarah Urusan

: Ismail Bin Omar

PENGURUSAN MAAHAD Mudir AM

: Ustaz Zaharuddin Bin Hussain (Sekolah Kiblah)

Mudir

: Ustaz Jaafar Bin Salleh ( Maahad Tahfiz Kiblah )

Timbalan Mudir

: (KOSONG)

Penolong Kanan Akademik

: Ustaz Sulaiman Bin Ahmad Jamaluddin

Penolong Kanan Hal Ehwal Pelajar : Ustaz Zundullah Bin Syaifullah

TENAGA PENGAJAR

: Ustaz Sulaiman Bin Ahmad Jamaluddin Ustaz Zundullah Bin Syaifullah Ustaz Muhammad Nazim Bin Siham Ustaz Fakrul Aiman Bin Che Aziz Ustaz Tengku Ibrahim Helmi Bin Tengku Mohammad Ustaz Hawary Rosul Ustaz Saifulloh Bin Rahmat Ustaz Abdullah Khabiburrohman Bin Muhtar Ustaz Fuad Saeed Jabir Saeed Ustaz Ibrahim Fahad Sulaiman

19


Ustazah Asnavy Bin Zaly Ustazah Zaleha BInti Abdullah Ustazah Khaulah Binti Abdul Halim Ustazah Syaadiyatussolihah Binti Muhammad Harias Ustazah Asma Lateh

KAKITANGAN SOKONGAN Pegawai Kewangan

: Encik Muhd Ekhram Bin Musa

Kerani

: Puan Khairun Nadiyah Binti Minghat

Pembatu Kerani

: Encik Abdul Rahim Bin Ahmad Jamaluddin

WARDEN

: Ustaz Fakrul Aiman Bin Che Aziz Ustazah Khaulah Binti Abdul Halim

20


2.2

MAAHAD TAHFIZ AS-SAIDIYYAH SEREMBAN NEGERI SEMBILAN

Pada sekitar tahun 1934 - 1950 Tuan Sheikh Haji Ahmad bin Sheikh Haji Mohd. Sa'id (bekas Mufti Kerajaan Negeri Sembilan) pernah mendirikan sebuah Institusi Pendidikan Islam yang dikenali sebagai Madrasah As - Sa'idiyyah di Pondok Rasah, Negeri Sembilan. Kini dua orang anak Tuan Sheikh Haji Ahmad iaitu Dato' Haji Mohd. Murtadza bin Sheikh Haji Ahmad ( mantan mufti Negeri Sembilan ) dan Al -Hafiz Ustaz Muhamad Muhsin bin Sheikh Hj Ahmad meneruskan usaha murni tersebut. 2.2.1 Sejarah Penubuhan Maahad Tahfiz Pusat Pendidikan As-Sa'idiyyah adalah lanjutan daripada sebuah sekolah agama rakyat yang ditubuhkan pada tahun 1985. Ia pada mulanya dinamakan sebagai Darul Falah sebelum dikenali sebagai Sekolah Rendah Islam As-Sa'idiyyah (SRIAS). Penubuhan SRIAS adalah bagi merealisasikan hasrat sekumpulan ibu bapa yang mahukan anak-anak mereka dididik dengan konsep pendidikan Islam yang bersepadu. Ia bermula hanya dengan sebuah kelas yang mengandungi tidak sampai 10 orang murid dan seorang guru di rumah salah seorang daripada pengasas SRIAS di Golf Height, Seremban. Pada tahun 1992, selepas beberapa kali berpindah, SRIAS telah membina bangunan sementara di atas sebidang tapak yang disewa dari Sekolah Agama Rakyat Ampangan, di Gedung Lalang. Akhirnya, pada tahun 1999, selepas 14 tahun ditubuhkan, SRIAS berjaya membina bangunannya sendiri di atas sebidang tanah wakaf di Taman Rashidah Utama, Jalan Senawang - Paroi, Seremban, Negeri Sembilan. Pada tahun 2000, Maahad Tahfiz As-

21


Sa'idiyyah (MTAS) ditubuhkan dengan pendaftaran pelajar seramai 10 orang dan tahun berikutnya lebih 15 orang dan kini tahun 2012, jumlah keseluruhan pelajar ialah 195 orang.

Pelajar Batch 1 dan 2 Tahun 2000, 2001

2.2.2 Pengetua Maahad Tahfiz As-Saidiyyah

Pengetua Maahad Tahfiz As-Saidiyyah ialah Ustaz Mohamad Muhsin Sheikh Ahmad. Bertugas sebagai Pengetua Maahad Tahfiz As-Sa’idiyyah sejak tahun 2000 sehingga sekarang. Dilahirkan pada 31hb Mei 1948. Beliau mendapat pendidikan peringkat menengah di Sekolah Arab Al-Attas, Johor Bahru dan Sekolah Arab Al-Mashor, Pulau Pinang. Kemudian, beliau melanjutkan pelajaran peringkat Diploma di Maahad Tahfiz Al-Quran JAKIM.

22


Beliau memperolehi Ijazah dalam bidang Syariah dan Al-Quran dari Universiti AlAzhar di Mesir sebelum memperolehi Sijil Perguruan dari Maktab Perguruan Islam pada tahun 1981. Beliau telah berkhidmat dengan pelbagai institusi kerajaan dan swasta sejak tamat pengajian, antaranya ialah sebagai guru di Selangor, Penolong Pendaftar di Universiti Islam Antarabangsa (UIA), Guru dan Penyelaras Unit Tilawah Al-Quran UIA dan Pensyarah Tahfiz Al-Quran di Institut Tahfiz Al-Quran di Brunei Darussalam.

2.2.3 Visi Dan Misi Maahad Tahfiz As-Saidiyyah MOTTO : “AL-QURAN SUMBER KEHIDUPAN” VISI : Menjadi sebuah Maahad Tahfiz yang cemerlang di Negeri Sembilan Menjelang tahun 2020 MISI : Memartabatkan Pendidikan Islam bersepadu dengan melaksanakan perkara berikut : 1. Meningkatkan potensi pelajar dalam bidang Al-Quran, Akademik dan Sahsiah 2. Mewujudkan biah solehah sebagai asas pembinaan sekolah cemerlang 3. Menjadikan sekolah yang menyumbangkan ke arah pembinaan masyarakat Islam.

2.2.4 Bilangan Pelajar Maahad Tahfiz As-Saidiyyah terbahagi kepada 2 pengurusan iaitu Maahad Tahfiz AsSaidiyyah Lelaki dan Maahad Tahfiz As-Saidiyyah (Perempuan). Kedua-dua Maahad ini berlainan lokasi tapi dalam satu daerah yang sama. Maahad Tahfiz As-Saidiyyah (Lelaki) mempunyai seramai 100 orang pelajar dan Maahad Tahfiz As-Saidiyyah (Perempuan) mempunyai seramai 50 orang pelajar.

23


2.2.5 Sistem Pengurusan Akademik Maahad Tahfiz As-Saidiyyah menyediakan pembelajaran dari tingkatan 1 hingga 5 iaitu mata pelajaran akademik KBSM dan akademik agama Islam dan ko-kurikulum. Semua pelajar diwajibkan mengikuti pembelajaran Hafazan Al-Quran. Dalam Maahad ini penguasaan pembelajaran hafazan disasarkan sebanyak 6 juzuk bagi setiap tingkatan. Dijangkakan sehingga tingkatan 5 pelajar akan selesai menghabiskan hafazan 30 juzuk Al-Quran. Namun begitu, sasaran yang ditentukan ini adalah bergantung kepada kebolehan dan kemampuan seseorang pelajar itu. Terdapat pelajar yang berjaya menghafaz sebanyak 6 juzuk setahun tetapi ada juga pelajar yang tidak dapat mencapai kepada jumlah sasaran itu. Terdapat juga pelajar yang berjaya menamatkan hafazan Al-Quran dalam masa 3 tahun. 2.2.6 Sumber kewangan Sebuah pusat pendidikan Tahfiz swasta di Seremban, Negeri Sembilan. Yang menggabungkan pendidikan Tahfiz & Akademik disamping mempunyai kegiatan KoKurikulum seperti sukan, kawad kaki, memasak, perkhemahan dan lain-lain aktiviti. Sumber dana utama Maahad Tahfiz As-Saidiyyah ini ialah yuran pelajar sebanyak RM400.00 sebulan atau pun lebih kurang RM4400.00 setahun. Selain itu sumbangan orang perseorangan juga membantu dalam dana Maahad ini.

2.2.7 Kaedah Pengajaran Yang Digunapakai Pengukuhan hafalan (Tahfiz) dibuat melalui aktiviti-aktiviti penambahan dan penjagaan dengan penekanan kepada kaedah-kaedah seperti berikut : 1) Kaedah Tashih Tilawah 2) Kaedah Tasmi’ 3) Kaedah Murajaah Dari segi pelaksanaan pembelajaran hafazan dalam kelas, pelajar dibahagikan kepada beberapa firqah (kumpulan) mengikut aras pembelajaran pelajar. Pelajar yang mempunyai kemahiran membaca Al-Quran dengan baik akan diletakkan dalam kumpulan Tahfiz.

24


Manakala pelajar yang belum dapat membaca dengan baik akan diletakkan dalam kumpulan Nazirah. Dari segi jadual pembelajaran Maahad Tahfiz sesi P&P bermula pada pukul 7.30 pagi sehingga 1.00 tengahari. Semua pelajar tinggal di asrama dan mengikuti jadual yang telah ditetapkan oleh pengurusan asrama. Berikut adalah jadual P&P dan rutin seharian pelajar Maahad Tahfiz As-Saidiyyah. Masa

Aktiviti

7.30 – 9.00 pagi

P&P dimulakan dengan pembelajaran hafazan. Pelajar akan memperbetulkan dahulu bacaan dihadapan guru hafazan sebelum menghafal sesuatu surah.

9.00 – 1.00 tengahari

Pelajar akan menjalani sesi P&P pelajar akademik KBSM.

Antara Zohor dan Asar

Pelajar akan menghafaz sekurang-kurangnya 1 muka surat

Dan antara Magrib dan

sehari.

Isyak Selepas Isyak hingga

Sesi pembelajaran ulangkaji (Asrama)

10.30 malam Nota : Tanda oren menunjukkan 50% peruntukan masa rutin harian dalam penumpuan hafazan Al-Quran

2.2.8 Hala Tuju Pelajar Beberapa alumni menyambung pengajian di Darul Quran ataupun ke luar negara seperti mesir, Jordan, Syria,UK dan Morocco serta tidak lupa juga di institut pengajian di Malaysia seperti KUIS, UITM, UPM, USIM, KUIN, dan banyak lagi.

25


2.2.9 Kakitangan Sokongan

Guru-guru Maahad Tahfiz As-Saidiyyah Seremban Negeri Sembilan

26


03.

Kekuatan, Kelemahan dan Perbandingan Kaedah Pengajaran Yang Digunakan

Hasil daripada temubual bersama kakitangan kedua-dua Maahad Tahfiz dan juga temubual beberapa orang pelajar mendapati antara kaedah pengajaran yang lazim digunakan hampir sama antara kedua-duanya iaitu Kaedah Tajwid melalui Talaqqi dan Musyafahah, Kaedah Tasmik dan Tartil serta Kaedah Murajaah. Daripada pihak pelajar pula mereka mengaplikasikan beberapa teknik hafazan AlQuran yang berlainan mengikut kemudahan dan kesesuaian dengan diri pelajar itu sendiri. Berikut adalah jenis-jenis teknik yang digunakan oleh pelajar : 3.1

Maahad Tahfiz Kiblah Bangi Selangor

Teknik hafazan

Penerangan Teknik /Contoh /Kebaikan /Kelemahan Memisahkan satu ayat yang panjang kepada beberapa bahagian ayat yang sesuai mengikut tunjuk ajar guru. Pelajar yang menguasai Bahasa Arab dengan baik tidak menghadapi maslah kerana dapat memisahkan ayat mengikut jalan cerita dan terjemahan ayat Al-Quran.

Kelebihan : Teknik Chunking

Pelajar dapat menghafaz di samping memahami makna dan jalan cerita. Hafazan ayat Al-Quran bersifat lebih kekal di minda pelajar.

Kelemahan : Bagi pelajar yang kurang menguasai Bahasa Arab adalah kurang sesuai untuk cuba memisahkan ayat yang panjang tanpa bantuan guru. Dibimbangi pelajar akan memutuskan ayat pada kalimah “Laa” dan menjejaskan makna ayat Al-Quran.

Membaca secara berulang-ulang satu ayat sekurang-kurangnya 5 kali. Selepas itu pelajar akan menghafal ayat tersebut. Apabila ayat tersebut Teknik Mengulang

telah dihafal pelajar akan mengulanginya lagi sebanyak 5 kali.

(At-Tikrar)

Seterusnya pelajar akan menghafal ayat yang kedua pula dengan teknik yang sama. Sebelum menghafaz ayat ketiga pelajar mengulang semula ayat 1 dan 2 sebanyak 5 kali. Begitulah seterusnya hingga

27


sampai kepada ayat yang berada di pertengahan muka surat al-Quran (contohnya ayat ke 10). Apabila telah hafaz separuh muka surat pelajar akan mengulang semula hafazan semua ayat hingga separuh muka surat. Pelajar seterusnya melanjutkan ke separuh muka surat lagi dengan teknik yang sama hinggalah hafazan sampai kepada 1 muka surat.

Kebaikan : Pelajar dapat melazimi dan mendalami bacaan ayat sebelum menghafaz dan hafazan akan kekal dalam minda pelajar.

Kelemahan : Pelajar mengambil masa yang panjang untuk proses hafazan dan sesetengah pelajar akan merasa letih dengan teknik ulangan ini.

Teknik ini sesuai digunakan bagi pelajar yang ingin mengukuhkan hafazan yang telah diselesaikan. Pelajar akan menyenaraikan kalimah setiap permulaan ayat sebagai keywords dalam sekeping kertas. Sekiranya pelajar terlupa sesuatu ayat pelajar akan merujuk keywords ayat tersebut. Ini membantu pelajar melancarkan hafazan terutamanya Tenik Keywords /

bagi pelajar yang mudah lupa.

Kata kunci Kebaikan : Hafazan menjadi lancar kerana pelajar dapat mengingat keywords bagi sesuatu ayat.

Kelemahan : Pelajar akan bergantung kepada keywords untuk menghafal ayat. Apabila pelajar lupa keywords maka pelajar akan lupa keseluruhan ayat dan hafazan akan tergantung.

28


3.2

Maahad Tahfiz As-Saidiyyah Seremban Negeri Sembilan

Teknik hafazan

Penerangan Langkah /Contoh /Kebaikan /Kelemahan

Teknik

Pelajar memilih seorang rakan yang mempunyai keserasian dan minat

Berpasangan

yang sama. Pelajar A akan menghafaz 1,2 atau 3 ayat dengan dipantau oleh pelajar B. Pelajar B pula menghafaz ayat 1, 2 atau 3 ayat seterusnya dengan dipantau oleh pelajar A. Secara tidak langsung kedua-dua pelajar dapat menghafaz keseluruhan ayat dalam masa yang singkat. Kemudian pelajar akan berganti-ganti memperkukuhkan secara berselang-seli berulang-ulang kali sehingga hafazan menjadi mantap.

Kebaikan : Pelajar mengambil masa yang singkat untuk menghafaz satu muka surat dan memberi rasa seronok dan bersemangat untuk menghafaz lagi kerana dapat bekerjasama bersama rakan.

Kelemahan : Pelajar akan bergantung kepada rakan untuk menghafaz dan pelajar akan merasa kekok apabila menghafaz sendirian disebabkan keuzuran rakan yang menjadi pasangannya.

Teknik mendengar

Pilih bacaan seorang Qari yang baik. Sebelum mula menghafaz

Kaset / CD bacaan

pelajar hendaklah mendengar bacaan yang ingin dihafal berulang-

Al-Quran

ulang kali sebaik-baiknya sebanyak 5 kali. Sebaiknya gunakan pemain kaset / CD yang boleh diprogramkan had bacaan Al-Quran. Pelajar akan mengamati cara, lagu, tempat berhenti sehingga betul-betul terpahat di minda. Mulakan menghafaz bersama-sama dengan kaset / CD. Apabila sudah hafaz pelajar hendaklah menghafaz sendiri mengikut cara dan gaya bacaan Qari tadi.

29


Kebaikan : Pelajar dapat menghafaz dengan gaya bacaan yang menarik seperti bacaan Qari terkemuka.

Kelemahan : Proses menghafaz akan etrganggu apabila pemain atau CD mengalami kerosakan atau kehilangan. Selain itu menyukarkan pelajar merujuk semula bacaan sekiranya tidak membawa pemain CD tersebut.

3.3 Perbandingan Dan Kesimpulan Penggunaan Kaedah Terdapat

banyak

teknik

hafazan

yang

boleh

diaplikasikan

pelajar

yang

dapat

mempercepatkan hafazan pelajar. Antaranya ialah : 1. Teknik Chunking 2. Teknik At-Tikrar 3. Teknik Keywords / Kata Kunci 4. Teknik Berpasangan 5. Teknik mendengar Kaset / CD bacaan Al-Quran Setiap teknik mempngaruhi kecekapan dan membantu pelajar dalam hafazan Al-Quran kerana setiap kaedah dan teknik mempunyai kelebihan tersendiri. Pelajar hanya perlu memilih mana satukah teknik yang sesuai dengan kecenderungan, minat dan gaya pembelajaran masing-masing. Contohnya pelajar yang minat menggunakan peralatan muzik sesuai menggunakan “Teknik Mendengar Kaset / CD”. Bagi pelajar yang meminati aspek bahasa sesuai menggunakan “Teknik Chunking” kerana hafazan lebih kepada penceritaan. Manakala pelajar yang gemar menggunakan imaginasi dan kreativiti otak kanan sesuai menggunakan “Teknik Keywords”. Pelajar yang komitmen akan mencuba setiap teknik hafazan dan melihat hasilnya samada teknik itu memberi keberkesanan yang baik terhadap penghafazan pelajar atau pun sebaliknya. Dengan mengenalpasti teknik yang paling sesuai dan berkesan bagi seseorang pelajar itu seterusnya mengamalkan dalam pembelajaran sudah tentu lah ia memberi impak

30


yang terbaik seterusnya membantu pelajar terus maju berbanding pelajar lain. Kemungkinan tempoh khatam hafazan adalah lebih singkat berbanding tempoh yang dijangkakan bagi seseorang pelajar. Kesimpulannya, seorang pelajar itu harus sentiasa berusaha dan bersemangat untuk meneruskan perjuangan menghafaz Al-Quran seterusnya menjaga hafazan agar tidak terjejas. Aktiviti keduniaan yang berlebihan boleh menjejaskan kualiti hafazan seseorang pelajar tahfiz. Apa yang paling penting ialah mencari keredhaan Allah dan menjadi salah seorang penghafaz Al-Quran bagi memastikan Agama Islam dan Al-Quran yang suci akan kekal terpelihara hingga ke akhir hayat.

31


04.

Teknik Yang Boleh Diaplikasikan Di Bilik Darjah

Hasil daripada kajian dan analisis kaedah dan teknik hafazan pelajar Maahad Tahfiz Kiblah dan Maahad Tahfis As-Saidiyyah ada beberapa teknik hafazan yang sesuai untuk diaplikasikan dalam pengajaran dalam bilik darjah Sekolah Rendah. Teknik tersebut ialah :

4.1. Teknik At-Tikrar Contohnya dalam Bidang Hafazan Tahun 1 tajuk Surah An-Nas ayat 1 – 6. i.

Guru membimbing murid membaca surah An-Nas dengan lengkap dan berulangulang sehingga 5 kali.

             

            ii.

Guru membimbing murid menghafaz ayat 1 sebanyak 5 kali.

     iii.

Kemudian menghafaz ayat 2 sebanayk 5 kali.

   iv.

Sebelum menghafaz ayat 3 murid mengulangi dulu ayat 1 & 2.

v.

Begitulah seterusnya hingga ayat yang ke-6.

32


4.2 Teknik Berpasangan Contohnya dalam bidang Hafazan Tahun 3 tajuk Surah Al-Humazah ayat 1-9. i.

2 orang murid pilihan.

ii.

Guru membahagikan ayat surah Al-Humazah kepada 2 ayat iaitu :

          iii.

Murid 1 menghafaz ayat 1&2 dan dibantu oleh murid 2.

iv.

Murid 2 pula menghafaz ayat 3&4 dan dibantu oleh murid 1.

           v.

Begitulah seterusnya hingga selesai ayat 9.

vi.

Seterusnya pelajar A & B mrnggabungkan hafazan mereka dan membaca ayat secara berselang-seli sehingga lengkap 1 surah.

vii.

Pelajar A & B bertukar ayat pula dan menggabungkan semual hafazan mereka secara berselang-seli hingga lengkap 1 surah.

4.3 Teknik Keywords Contohnya Bidang Hafazan Tahun 5 tajuk Surah Asy-Syarhu ayat 1-8. i.

Guru meminta pelajar membaca surah berulang-ulang kali sebanyak 5 kali mengikut teknik At-Tikrar.

            

               

      ii.

Guru meminta murid menyenaraikan kalimah bagi setiap permulaan ayat dalam surah Asy-Syarhu.

33


1. 

2. 

3. 

4. 

5.  

6. 

7. 

8. 

iii.

Guru meminta murid mengukuhkan hafazan mengikut keywords tersebut.

34


05.

Kesimpulan

Dengan mengamati segala aspek kajian bermula daripada isi kandungan maklumat bagi 2 institut tahfiz, penggunaan kaedah dan teknik, melihat keberkesanan dan perbandingan seterusnya menyerap teknik yang boleh digunapakai dalam bilik darjah dapatlah disimpulkan beberapa perkara yang tersirat di sebalik yang tersurat. Antaranya ialah perbezaan sistem pengajian di antara Maahad Tahfiz memungkinkan berlakunya perbezaan dari segi penguasaan dan pencapaian pelajar. Sebagai contoh Maahad Tahfiz Kiblah menunpukan sebanyak 70% daripada kurikulum kepada penumpuan hafazan Al-Quran. Begitu juga dengan jadual pebelajaran harian pelajar lebih banyak tertumpu kepada aktiviti hafazan. Daripada tempoh pengajian yang dianjurkan selama 3 – 5 tahun, pelajar sudah dapat mencapai rekod terbaik selama 2 tahun sahaja untuk khatam hafazan 30 juzuk. Berbeza dengan Maahad Tahfiz As-Saidiyyah, sistem pengajian yang ditawarkan mengandungi kurikulum mata pelajaran akademik KBSM, akademik Agama Islam, Hafazan Al-Quran dan kokurikulum. Penumpuan untuk hafazan hanyalah sebanyak 30% sahaja daripada jadual pembelajaran harian. Sukatan hafazan yang ditentukan adalah sebanyak 6 juzuk bagi satu tingkatan dan dianggarkan pelajar akan selesai khatam hafazan 30 juzuk semasa berada di tingkatan 5. Namun hasilnya terdapat juga pelajar yang tidak mencapai sasaran tersebut bahkan ada yang mampu khatam sebanyak 2 juzuk sahaja dalam setahun. Walau bagaimana pun segalanya bergantung kepada kebolehan pelajar itu sendiri. Sekiranya pelajar itu adalah pelajar yang komited sudah pelajar tersebut mampu membuat yang terbaik. Peranan guru juga adalah penting dalam memastikan pelajar dapat mencapai target yang ditetapkan dengan memastikan pelajar menggunakan teknik hafazan yang sesuai dengan kebolehan mereka. Apa yang paling penting ialah pengkajian ini menyedarkan bahawa betapa pentingnya pendidikan Al-Quran kepada generasi hari ini dan akan datang bagi memastikan kesinambungan Al-Quran dalam bidang tahfiz akan terus berlanjutan. Dalam mengharungi cabaran zaman globalisasi seharusnya umat Islam mengambil peluang untuk memajukan bidang Al-Quran seiring dengan kemajuan teknologi maklumat.

35


Rujukan Ahmad Kamarudin Ibrahim, Ismail Mat Ludin, KhairilAnuar Ahmad (2011). HBQE1103 Ulum Al-Quran. Kuala Lumpur : Meteor Doc. Sdn.Bhd. Muhammad Zaini Bin Yahya, Zulhazmi Bin Umar @ Muhammad Salleh, Afendi Bin Sahi(2008). Pendidikan Islam Tahun 5 KBSR. Kuala Lumpur :Dewan Bahasa Dan Pustaka Aimi Bin Hamzah, Zulkifli Bin Husin, Muhammad Fauzi Bin Daud, Muhammad Shah Bin Ujang (2010). Pendidikan Islam Tahun 3 KBSR. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa Dan Pustaka URL : http://www.saidiyyah.com (20/06/2012) http://maahad.tahfizkiblah.com.my (20/06/2012) http://www.sekolahkiblah.com.my (06/07/12) http://engkizarquran.wordpress.com/2011/11/05/konsep-pengajaran-dan-pembelajaranmembaca-al-quran-dalam-pendidikan-islam/ 10/6/12 http://ml.scribd.com/doc/25353041/Pendidikan-Islam-Assgmnt-2 (8/7/2012)

36

FAKULTI PENDIDIKAN DAN BAHASA SEMESTER MEI 2012 HBIS 1203 PENGAJIAN ASUHAN TILAWAH AL-QURAN 1

Recommend Documents