TINGKATAN 4 KIMIA BAB 4 JADUAL BERKALA Soalan Objektif Satu atom unsur X bertindak balas dengan unsur Y menghasilkan satu sebatian. Apakah formula bagi sebatian yang terbentuk?
4
Rajah di bawah menunjukkan perwakilan piawai bagi unsur X.
35 17
X
.m y
1
X Y
Antara berikut, yang manakah benar tentang X?
Atom X mempunyai susunan elektrom 2.4. Atom Y mempunyai nombor proton 17. Apakah ciri-ciri sebatian yang terbentuk antara unsur X dan unsur Y?
n2
2
B X2Y D X2Y2
U
A XY C XY2
A Atom X mempunyai 35 neutron. B X kekal sebagai pepejal dalam suhu bilik. C Susunan electron atom X ialah 2.8.8. D X adalah dalam kumpulan 17 dan kala 3 di dalam Jadual Berkala Unsur.
5
I dan II sahaja III dan IV sahaja I, II dan III sahaja II, III dan IV sahaja
Ez
A B C D
Le
ar
I Ia mempunyai takat lebur yang tinggi II Ia tidak boleh mengkonduksi elektrik III Ia tidak wujud sebagai pepejal pada keadaan bilik IV Ia larut dalam pelarut organic
3
6
Antara ahli sains berikut yang manakah tidak menyumbang terhadap kemajuan Jadual Berkala? A B C D
Neon tidak bertindak balas dengan unsur lain. Antara pernyataan berikut, yang manakah benar mengenai neon? A Neon sentiasa bergabung dengan diri sendiri B Neon wujud sebagai gas monoatom C Neon mempunyai susunan elekron octet yang stabil D Neon mempunyai susunan duplet yang stabil Mengapakah kereaktifan unsur-unsur dalam Kumpulan 1 bertambah apabila menuruni kumpulan? A Saiz atom bertambah B Takat didih berkurang C Bilangan petala yang mengandungi elekton bertambah D Tarikan nucleus terhadap electron valen berkurang
Lothar Meyer John Newlands Michael Faraday Dmitri Mendeleev
1
D Bagaimanakah unsur-unsur dalam Jadual Berkala disusun?
A B C D
11
Rajah di bawah menunjukkan sebahagian dari Jadual Berkala.
Antara berikut, yang manakah benar tentang saintis dan sumbangan terhadap teori atom?
U n2
C Ernest Rutherford
Jisim atom unsur Bilangan proton dalam nukleus atom Bilangan neutron dalam nukleus atom Bilangan elektron valens dalam sesuatu atom
D Neils Bohr
Protozoa Zarah alpha bercas positif Atom ialah sfera bercas positif dan dikelilingi elektron Unsur dibina daripada zarah-zarah halus dikenali sebagai atom Elektron bergerak di dalam petala mengelilingi nukleus
Jadual di bawah menunjukkan nombor proton bagi unsur X, Y dan Z.
Le
9
B Joseph John Thomson
ar
A B C D
2+
Jejari atom Nombor nukleon Nombor proton Bilangan neutron
Saintis A John Dalton
Unsur-unsur disusun mengikut pertambahan...
3+
10 Unsur-unsur di susun dalam Jadual Berkala Moden berdasarkan
A Mengikut pertambahan jisim molekul relatif B Mengikut pertambahan jisim atom relatif C Mengikut pertambahan nombor nukleon D Mengikut pertambahan nombor proton 8
2-
.m y
7
Nombor proton
X
8
Y
13
Z
20
Ez
Unsur
12 Jadual menunjukkan keputusan tindakbalas antara halogen dan larutan halida. Halogen Klorin Bromin Halide solution Natrium √ bromida Natrium X klorida Natrium √ √ iodida
Apakah cas bagi ion unsur X, Y dan Z?
A B C
Ion X
Ion Y
Ion Z
2+ 22-
3+ 3+ 3-
222+
Iodin
X X -
Susun kereaktifan halogen dalam susunan menaik. 2
A B C D
Klorin, Bromin, Iodin Iodin, Bromin, Klorin Iodin, Klorin, Bromin Bromin , Iodin, Klorin
16 Jadual di bawah menunjukkan nombor proton bagi unsur P dan Q. Unsur P Q
13 Susunan elektron bagi atom gas adi boleh diwakili oleh
Pernyataan manakah benar mengenai unsure dalam jadual?
.m y
A B C D
2.1 2.8 2.8.4 2.8.7
A Q kurang elektropositif daripada P B Saiz atom Q lebih kecil daripada P C Kedua-dua unsur-unsur P and Q tidak dapat mengkonduksi elektrik D P dan Q terletak dalam kumpulan yang sama dalam Jadual Berkala
17 Jadual di bawah mennunjukkan susunan elektron bagi atom unsur T dan atom unsur U.
Le
ar
Neon Argon Krypton Xenon
n2
Pemilik sebuah restoran ingin menggunakan lampu elektrik berwarna-warni untuk menarik pelanggan
U
14 Bahan manakah yang sesuai digunakan dalam lampu itu?
A B C D
Nombor proton 3 11
15 Unsur manakah dalam Jadual Berkala berikut membentuk sebatian berwarna? A
Unsur T U
Antara pasangan formula dan jenis ikatan berikut, yang manakah benar apabila unsur T bertindak balas dengan unsur U? A B C D
D
Ez
B
C
3
Susunan elektron 2.4 2.8.6
Formula T2U TU2 T2U TU2
Jenis ikatan Ion Ion Kovalen Kovalen
18 Z adalah satu unsur yang boleh bertindakbalas dengan air untuk menghasilkan gas hidrogen. Yang manakah antara berikut adalah susunan elektron Z?
A B C D
2.4 2.8.7 2.8.8.1 2.8
19 Rajah di bawah menunjukkan susunan electron dalam atom G.
n2
U
G
Yang manakah pernyataan berikut adalah benar tentang unsur G?
Ianya terletak dalam Kala 3 jadual berkala. II Ianya terletak dalam Kumpulan 13. III Ion bagi G ialah G3-. IV G membentuk sebatian ion dengan formula G3O2 apabila bertindak balas dengan oksigen.
Le
ar
I
I dan II sahaja II dan IV sahaja II dan III sahaja I, II dan IV sahaja
Ez
A B C D
Dmitri Mendeleev Johann Dobereiner Henry Moseley Lothar Meyer
.m y
A B C D
20 Siapakah yang menyusun unsur-unsur dalam Jadual Berkala Unsur menurut pertambahan nombor proton?
4
Soalan Subjektif 1
Rajah di bawah menunjukkan sebahaian daripada Jadual berkala Unsur.
Ne
C
Berdasarkan rajah, jawab soalan-soalan berikut : (i)
Cl
[ 1 markah]
Unsur yang manakah wujud monoatom?
n2
(ii)
Pilih satu unsur yang merupakan halogen.
U
(a)
Al
.m y
Na
[ 1 markah]
[ 1 markah]
Susun semua unsur mengikut pertambahan saiz atom.
Le
(iv)
ar
(iii) Unsur yang manakah membentuk oksida bersifat amfoterik?
Rajah di bawah menunjukkan nombor proton dan nombor nukleon bagi Na dan Cl.
Ez
(b)
[ 1 markah]
23 11
35 17
Na
1
Cl
(i)
Lukiskan susunan elektron bagi sebatian yang terbentuk di antara unsur Na dan Cl.
(ii)
Nyatakan jenis sebatian yang terbentuk.
.m y
[ 2 markah]
[ 1 markah]
[ 1 markah]
Berikut ialah simbol-simbol unsur dalam kala 3:
ar
2
[ 1 markah]
Nyatakan satu sifat fizik bagi sebatian itu.
n2
(iv)
U
(iii) Namakan daya yang wujud di antara zarah-zarah dalam sebatian itu.
Na, Mg, Al, Si, P, S, Cl, Ar
Namakan unsur dalam kala 3 yang boleh mengalirkan arus elektrik.
Le
(a)
Bagaimanakah jejari atom berubah merentasi kala? Jelaskan jawapan anda.
Ez
(b)
[1 markah]
[3 markah]
2
(c)
(i)
Namakan oksida bersifat bes dalam kala 3 yang boleh larut dalam air.
[1 markah] Tuliskan persamaan tindakbalas yang berlaku apabila oksida bes dalam (c) (i) dilarutkan dalam air.
.m y
(ii)
[2 markah]
(d) Jadual di bawah menunjukkan tiga unsur peralihan yang wujud dalam batu permata. Unsur Peralihan Kromium Besi dan Titanium Mangan
U
Batu permata Delima Nilam Kecubung
n2
Apakah ciri istimewa unsur peralihan yang boleh disimpulkan dari jadual tersebut?
ar
3
[1 markah]
Rajah di bawah menunjukkan sebahagian daripada Jadual Berkala Unsur.
Le
H
He O
Li
Na M g
Al
Cl
Ni
Ez
K
F
(a)
Helium adalah satu unsur yang terletak dalam Kumpulan 18 dalam Jadual Berkala. Nyatakan mengapa helium tidak reaktif secara kimia. [ 2 markah]
(b)
Apabila menuruni Kumpulan 1 dalam Jadual Berkala, kereaktifan logam bertambah dari litium ke kalium. Terangkan. [ 3 markah]
3
(c)
Terangkan mengapa klorin wujud sebagai molekul dwiatom pada suhu bilik. [ 4 markah]
(d)
Magnesium bertindak balas dengan oksigen menghasilkan satu sebatian oksida. (i) Tuliskan persamaan kimia bagi tindak balas itu. [ 2 markah] Berapakah jisim sebatian oksida yang terhasil apabila 18 g magnesium bertindak balas dengan lengkap dengan gas oksigen. [Jisim atom relatif : Mg, 24; O, 16] [ 2 markah]
(iii)
Terangkan pembentukan ikatan kimia antara atom magnesium dan atom oksigen. [ 7 markah]
Ez
Le
ar
n2
U
.m y
(ii)
4
Jawapan Soalan Objektif 1. C 2. D 3. C
.m y
4. D 5. C 6. D 7. D
U
8. B 9. D
n2
10. C 11. D
ar
12. B 13. B
15. C 16. D 17. D
Ez
18. C
Le
14. A
19. D 20. C
Jawapan Soalan Subjektif (a)
(b) (c)
(i) Cl (ii) Ne (iii) Al Ne, C, Cl, Al, Na (i) 1 – bilangan elekron yang betul pada petala 2 – label pada nukleus, cas pada ion yang betul (ii) Sebatian ionik (iii) Daya tarikan elektrostatik (iv) Takat lebur tinggi / Takat didih tinggi / larut dalam air // mengalirkan arus elektrik dlm keadaan leburan dan larutan
1 1 1 1 1 1 1 1 1
3
1 5
.m y
1
(a)
Na, Mg or Al
(b)
Jejari atom menjadi kecil
n2
2
U
9
- cas pada nukleus bertambah apabila semakin ke kanan tetapi bilangan petala kekal sama
(c)
1
1 1 3 1 1 3 2
(d)
Logam peralihan membentuk ion berwarna
1
1 8
(a)
1.
1+1
2
1 1
3
Le
(ii) Na2O (s) + H2O (l) → 2NaOH (aq)
Atom helium mencapai susunan duplet yang stabil. Ia tidak menderma, menerima atau berkongsi elektron. Saiz atom menjadi semakin besar. Daya tarikan nukleus terhadap electron valens menjadi semakin lemah Atom mudah menderma elektron. Susunan elektron bagi atom klorin ialah 2.8.7. Atom yang tidak stabil. Memerlukan 1 lagi electron untuk mencapai kestabilan.
Ez
3
(i) Na2O
ar
- maka, daya tarikan nukleus terhadap electron menjadi semakin bertambah
1
(b)
(c)
1. 2. 3. 1. 2. 3. 4.
2 atom klorin berkongsi 1 pasang elektron untuk membentuk ikatan kovalen tunggal.
1 1 1 1 1
4
1.
1.
Bahan dan hasil yang betul Persamaan seimbang 2Mg + O2 → 2MgO Mol magnesium. 18 // 0.75 Jisim magnesium oksida. 0.75 x 40 // 30 g Susunan electron bagi atom magnesium 2.8.2
(ii)
2. 1.
2.
Atom magnesium mendermakan 2 elektron valens
1
3. 4. 5.
Ion magnesium terbentuk. Susunan electron bagi atom oksigen ialah 2.6 Atom oksigen menerima 2 elektron .
1 1 1
6. 7.
Ion oksida terbentuk. Sebatian ionic terbentuk di antara ion magnesium dan ion oksida.
1 1
2.
Ez
Le
ar
n2
(iii)
1+1
11
1+1
1
.m y
(i)
U
(d)
20
