DIt Is een bIjlage bIj DagblaD De telegraaf. De InhouD Van Deze bIjlage Valt nIet onDer De hoofDreDactIonele VerantwoorDelIjkheID
Leven met een handicap zonder beperkingen
oktober 2011
Arbeid
Door werk een ander mens
Mobiliteit
Het automatisme voorbij
Huisvesting
Wonen met een handicap
Esther Vergeer ‘Rolstoeltennis heeft mijn grenzen verlegd’ Expertpanel
Gadgets
‘Iedereen die wil sporten, moet kunnen sporten’
Voor meer zelfstandigheid en bewegingsvrijheid
U bent op zoek naar een geschikt hulpmiddel? Natuurlijk wilt u zich vooraf informeren over alle mogelijkheden. Wat is er allemaal op de markt? Waar moet u op letten om tot de beste keuze voor uw situatie te komen? Is er vergoeding mogelijk via zorgverzekeraar of gemeente? Hoe kan ik een hulpmiddel aanvragen? U vindt de antwoorden op www.eengoedhulpmiddel.nl, met algemene informatie over hulpmiddelen op het gebied van woningaanpassing, mobiliteit en communicatie. Een kwalitatief goed hulpmiddel verbetert de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van gehandicapten, ouderen en mindervaliden. Ook bespaart het kosten in andere segmenten van de gezondheidszorg. Daarom: een goed hulpmiddel, een hele zorg minder!
2
E d ito r ia l
Zichtbare invloed op lokaal beleid “Als mensen hun eigen hun verhaal vertellen, komt dat beter over,” is de ervaring van Jaap Breugem van de Zwolse Gehandicaptenraad. “Een blinde man die aan een wethouder vertelt hoe het is als fietsen op zijn pad staan. Een dove vrouw die aan een winkelier uitlegt hoe zij het ervaart als er brand uitbreekt in zijn bedrijf. Zij kunnen beter dan wie ook vertellen waar het om gaat.”
Door overtuiging groot geworden Lucille Werner werd op vierjarige leeftijd geconfronteerd met het feit dat er lichamelijk toch iets niet helemaal in orde met haar was. Alhoewel, haar ouders werden er mee geconfronteerd. Zelf vond Lucille dat er helemaal niets met haar mis was. En dat vindt ze nog steeds.
© nIco kroon
Lucille Werner
“‘Geef haar maar een extra grote pop’, zeiden de artsen tegen mijn ouders toen ik 4 jaar was en ze ontdekten dat er lichamelijk toch iets niet helemaal in orde met me was. Al is het lang geleden, ik kan het me nog goed herinneren. Ik zat met mijn ouders in de kamer van de dokter op een te grote stoel voor volwassenen en mijn beentjes met ijzeren beugels bungelden naar beneden. Ik wilde helemaal geen grote pop, ik wilde dat deze man ophield met praten zodat we naar huis konden gaan. Er was helemaal niets mis met mij. Dat vond ik ervan, hoe jong ik ook was. Jaren later droomde ik ervan beroemd te worden en dan het liefst als zangeres. Ik wilde nog beter zijn dan Madonna en de danspasjes die kwamen later wel. Ik kon uren in mijn slaapkamer met een pen in mijn hand de liedjes zingen. De muren waren dan mijn publiek en daar kreeg ik ook echt applaus van. Toen ik mijn ouders deze tomeloze ambitie vertelde fronsten ze hun wenkbrauwen. Ze zagen een carrière in de spotlights voor mij niet zitten. Ik zou me teveel voor de leeuwen gooien. Het was beter een goede secretaresse te worden. Dat was veiliger en meer passend.
Ik koos niet de weg die anderen voor mij in gedachten hadden. Hoe gelukkig en liefdevol ik ook ben opgegroeid, ik had voor mezelf een heel ander pad in gedachten. Inmiddels had ik mijn ambitie bijgesteld. Het produceren en presenteren van tv-programma’s werd mijn nieuwe doel. Het was geen eenvoudige weg. Er waren hindernissen die ik moest nemen, tegenwerpingen waar ik aan voorbij moest gaan en
‘De dag dat ik mijn première op televisie beleefde, was voor mijn naaste omgeving een complete verrassing’ vooroordelen die ik uit de weg moest ruimen. Maar ik bleef erin geloven. Ik vertrouwde op mijn eigen wilskracht. Ik visualiseerde dat de eerste dag op het podium al was aangebroken. De dag dat ik mijn première op televisie beleefde, was voor mijn naaste omgeving een complete verrassing.
Nooit hadden ze gedacht dat me dat zou lukken. Ik had mijn pad zelf op mijn eigen manier bewandeld zonder aanmoediging of hulp. Bang om van anderen te horen ervan af te zien. Uiteindelijk bereikte ik mijn doel. Mijn droom kwam na jaren doorzetten uit en ik was meer dan gelukkig. Ik heb mezelf altijd vast gehouden aan de overtuiging dat je de moeite waard bent. Hoe dan ook. Dat anderen wat van je opsteken en je inzicht en inspiratie kunnen gebruiken. Mijn focus lag altijd op mijn mogelijkheden. De meest positieve en meewerkende kant van mij. Voor mezelf had ik in kaart gebracht waar mijn ambities en mijn krachten lagen. Ik nam de regie in eigen hand door actief en doelgericht mijn gewenste richting op te gaan. Tenslotte heb ik het mezelf altijd gepermitteerd te durven dromen. De wereld aan mijn voeten te hebben en groot te denken. Wat zou me in de weg kunnen staan als ik vertrouwen zou hebben, als ik wist wat ik kon en als ik ambitieus te werk zou gaan en niet bang om te vechten? Het was een uitdaging, maar niet onmogelijk. En deze uitdaging ligt er voor iedereen. Ook jij hebt het talent waar een ander naar op zoek is.”
05
06
08
14
04 Expertpanel: ‘Iedereen die wil sporten, moet kunnen sporten’ 05 Sporten zonder limiet 06 Door werk een ander mens 08 Profielinterview: Esther Vergeer 10 Het automatisme voorbij
iedereen doet mee
Uitgebreid netwerk
● Door de stem en de ervaringsdeskundigheid van mensen met een beperking te laten horen, wordt het gemeentebeleid beter afgestemd op hun behoeften. Slimme oplossingen zorgen voor een toegankelijke samenleving waarin aparte (dure) aanpassingen minder nodig zijn. VCP geeft advies en procesbegeleiding bij participatieprocessen waar mensen met een beperking bij betrokken zijn.
VCP werkt samen met zo’n 3000 actieve belangenbehartigers van mensen met een beperking of chronische ziekte. VCP ondersteunt hen om de stem van mensen met een beperking of chronische ziekte te laten horen. Belangenbehartigers die met VCP samenwerken krijgen actuele en toegankelijke informatie over veranderingen in het overheidsbeleid. Via het netwerk van VCP, maar ook tijdens regionale bijeenkomsten, wisselen zij kennis en ervaringen uit. Zo zorgen zij voor zichtbare invloed van mensen met een beperking op lokaal beleid. 15% meer waarde
Ruim 2 miljoen Nederlanders is ziek of heeft een handicap. Dat is 15% van alle Nederlanders. Vaak zijn zij minder actief dan zij zouden willen. Doen zij 100% mee, dan levert dat maatschappelijk en economisch 15% meer waarde op. Resultaat: een hoger rendement op terreinen als wonen, werken, sporten, reizen en recreatie.
Gemeenten en bedrijven willen graag weten hoe zij kunnen bijdragen aan een samenleving waarin iedereen kan meedoen. VCP zorgt voor de verbindingen:
● Onder het motto 15% Inclusief! heeft VCP een interessant aanbod voor bedrijven, gemeenten en andere instellingen. VCP helpt deze organisaties door workshops, trainingen, audits en advies om in de behoefte van al hun klanten, dus ook klanten met een beperking, te voorzien. Zo maken zij werk van duurzaam ondernemen. kansen scheppen
VCP streeft naar een samenleving waarin iedereen kan meedoen en kan bereiken wat hij of zij wil. Maak een afspraak om samen te verkennen wat u kunt doen aan die inclusieve samenleving.
12 Wonen met een handicap 14 Innovatieve items voor meer zelfstandigheid en bewegingsvrijheid
Colofon
Over Smart Media
Project Manager: Jori Landman,
[email protected] Productieleider: Hans Wihlborg Hoofdredacteur: Jerry Huinder,
[email protected] tekst: Irma van der Lubbe, Marian Vleerlaag, Jasper van Vugt beeld cover: Mathilde Dusol Grafische vormgeving: Leon Mooijer Drukkerij: Drukkerij NoordHolland
Smart Media ontwikkelt, produceert en financiert themabijlagen die via landelijke, gerenommeerde kranten worden verspreid. Elke themabijlage wordt gemaakt door zorgvuldig samengestelde redactie teams. De grafische productie wordt verzorgd door creatieve vormgevers met gevoel voor de productie van moderne tijdschriften. Onze basisgedachte is een sterke onderwerpgerichtheid. Door zichtbaar te zijn in onze themabijlagen bereiken onze klanten het gehele verspreidingsterrein van de dragende krant. En selecteren ze automatisch de doelgroep die in de markt is voor de producten en diensten van het bedrijf. Smart Media is een jonge en dynamische onderneming met hoge doelstellingen. Wij ontwikkelen ons snel en onze planning is erop gericht een van de toonaangevende bedrijven van Europa in ons vakgebied te worden. Op dit moment zijn we vertegenwoordigd in Zweden, Noorwegen, Zwitserland en Nederland.
Voor meer informatie kunt u een e-mail sturen naar
[email protected] Smart Media Publishing Holland B.V. Sint Antoniesbreestraat 16, 1011 HB Amsterdam, The Netherlands. Tel +31 20 79 600 80, www.smartmediapublishing.com
Wilt u ook een samenleving waarin iedereen kan meedoen? Dat kan alleen als de stem van mensen met een beperking wordt gehoord. Hun inbreng is goud waard, voor de samenleving en voor de mensen zelf.
DIt Is een bIjlage bIj DagblaD De telegraaf. De InhouD Van Deze bIjlage Valt nIet onDer De hoofDreDactIonele VerantwoorDelIjkheID
Volg ons
www.programmavcp.nl
[email protected] T 030 282 31 62
Leef je leven! WONEN DAGBESTEDING LOGEREN & NASCHOOLSE OPVANG
AMBULANTE HULPVERLENING Voor meer informatie: 076 543 66 41
WWW.NSWAC.NL
Iedereen moet kunnen meedoen! Het Revalidatiefonds zet zich in om de positie van mensen met een lichamelijke handicap of chronische ziekte te verbeteren. Om dit te realiseren is uw steun hard nodig!
Doneer via www.revalidatiefonds.nl
Juist nu!
Revalidatiefonds is onderdeel van Stichting Meedoen mogelijk maken
5
4
E x p E r tpan E l
u itdag i n g 3 vragen aan © johannes oDé © johannes oDé
‘Iedereen die wil sporten, moet kunnen sporten’ Sport is goed voor elk. Mensen met een beperking hebben echter vaak nog een paar obstakels meer te overwinnen. Dat vraagt om extra daadkracht. tekst MArIAN VLEErLAAg
Nike boor, directeur Fonds Gehandicaptensport
Wat is het belang van sport voor mensen met een beperking?
hoe overWin je de obstakels?
Wat leveren je aan om het makkelijker te maken?
Jiske Griffioen, professioneel rolstoeltennisser enkelspel, nummer 2 op de wereldranglijst
“De slogan van Fonds Gehandicaptensport is ‘Fit voor het leven’. Dat geldt voor mensen zonder en met beperking. Sport is voor hen misschien nog belangrijker: je wordt mentaal en fysiek sterker in je dagelijks leven, het verhoogt je eigenwaarde en zelfstandigheid én het biedt mogelijkheid om te integreren. Bij een vereniging maak je immers ook de zogenaamde derde helft mee.”
“Hetzelfde als voor alle sporters: bewegen is goed voor je, al vraagt het soms om een aanpassing. Zeker bij een revalidatieproces kan het extra positief werken voor je revalidatie. Ook de valide tennisser kent niveauverschillen en als je minder aanleg hebt, zul je ook gewoon lekker willen sporten. Elke sporter is in principe gelijk maar waar het speciaal moet zijn, zullen wij het speciaal aanbieden.”
“Het is gewoon gezond. Je voelt je fitter en je wordt er fysiek en mentaal sterker door. Fysiek omdat je bijvoorbeeld je rolstoel beter leert hanteren door het spel en door de transfers van de auto naar je stoel. Mentaal levert het je op dat je bezig bent met iets wat je wel kunt in plaats van wat je niet kunt. En je kunt zoveel, het is alleen zoeken wat bij je past: zwemmen, paardrijden, rolstoelbasketbal, ik doe zelfs aan skiën.”
“Van de gezonde Nederlanders sport 65 procent. Bij mensen met een beperking ligt dit 33 procent lager. Dat heeft alles te maken met de moeilijke sportinfrastructuur: sporten met een beperking is vaak niet mogelijk vlakbij huis, daar moet nog een flinke slag gemaakt worden. Maar in eerste instantie moet je het gewoon gaan doen, en het liefst zo vroeg mogelijk. Op dit moment is Gehandicaptensport Nederland, het kenniscentrum voor gehandicaptensport, bezig met een sportprogramma voor revalidatiecentra. Dan kun je zo snel mogelijk de draad weer oppakken.”
“Mindervalide mensen moeten vaak extra drempels overwinnen. Maar het mooie van tennis spelen is dat je zowel tegen valide als mindervalide spelers kunt tennissen, met name omdat er veel activiteiten zijn die op speelsterkte worden aangeboden. Deze sport valt dus goed te integreren. Dat stimuleren wij ook als bond. Aan de andere kant heb je wel aparte rolstoeltennisverenigingen, rolstoelgroepen en voor tennisleraren een speciaal cursusaanbod. Soms kan dat zeer wenselijk zijn, zeker als het gaat om zoeken naar specifieke aanpassingen.”
“Ik heb geluk gehad, mijn ouders hebben sport al op vroege leeftijd gestimuleerd. Vijftien jaar geleden was dat nog zoeken naar de mogelijkheden. Ook nu nog kan de zichtbaarheid van die mogelijkheden beter. Ook de afstanden zijn moeilijker, vaak kun je als mindervalide niet sporten in je nabije omgeving. Dat betekent dat het je meer tijd en geld kost.”
“We zorgen voor de middelen zodat organisaties degenen met een beperking ook daadwerkelijk kunnen laten sporten. Zo ondersteunen we de Special Olympics en initiëren bijvoorbeeld Wheels on sport. Voor een klein bedrag kun je tijdelijk een specifieke sportstoel huren. Zo zit je niet vier jaar vast aan een rolstoel voor basketbal terwijl je achteraf liever tennist en kun je onderzoeken wat het beste bij je past.”
“Iedereen die wil sporten, moet kunnen sporten. Als bond proberen we dat beleidsmatig te realiseren. Zo geven we informatie over rolstoeltennis aan verenigingen. Ook doen we onderzoek. Er was angst dat rolstoelen de banen stuk zouden maken, maar uit ons onderzoek bleek dat het helemaal niet schadelijk is. Dat geven we graag door aan verenigingen. Bij projecten die we financieel ondersteunen, bieden we bijvoorbeeld ook sportrolstoelen aan om sporten voor iedereen mogelijk te maken.”
“Jammer genoeg hebben mensen nog altijd het beeld dat gehandicaptensport een beetje zielig is. Als dat beeld verandert, wordt de drempel lager. Daarom ben ik ambassadeur van het Fonds Gehandicaptensport. Je hoeft niet allemaal tennis op professioneel niveau te gaan doen. Maar het plezier in en de voordelen van het sporten, dat probeer ik graag over te brengen.”
Uit onderzoek blijkt dat één vijfde van de ouderen lichamelijke klachten heeft. Een kwalitatief goed hulpmiddel verbetert de zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Denk hierbij aan hulpmiddelen voor het opstaan, wassen, aankleden, eten & drinken en verplaatsen. Onze producten zijn uitsluitend verkrijgbaar via thuiszorgwinkels, ouderenwinkels, medische speciaalzaken, apotheken en webwinkels. NIEUW: Circulation Booster! Een nieuw innovatief hulpmiddel voor het stimuleren van de spiercontractie om de bloedcirculatie te verhogen. Verbetert de circulatie en vermindert pijn en zwelling. Klinisch getest en wetenschappelijk is aangetoond dat het werkt. Ideaal voor mensen met oa pijn in de benen, diabetes, artritis, rusteloze benen, gezwollen/dikke enkels, etalagebenen.
Able2 is uw totaal leverancier op het gebied van hulpmiddelen.
Innovatie in Revalidatie
[email protected] • www.able2.nl
■
Sporten is voor iedereen gezond. Daarom is integratie van sporters met een beperking een goede zaak, aldus rita van Driel, Bestuurslid International Paralympic Committee en programmamanager gehandicaptensport bij sportkoepel NOC*NSF. tekst MArIAN VLEErLAAg
“We zetten graag de gehandicaptensport op de kaart”, aldus Rita van Driel. “Maar niet langer in aparte sportbonden voor gehandicapten, zoals voor 2000.” De programmamanager legt uit dat er sindsdien een beweging op gang is gekomen om sporters met een beperking te integreren in de bestaande sportbonden en -verenigingen. “Een direct gevolg van het integratieproces in de maatschappij. Mensen met en zonder beperking wonen, werken en sporten tenslotte in dezelfde wereld.” In 2008 werd het traject van organisatorische integratie afgerond en de verantwoordelijkheid voor gehandicaptensport formeel overgedragen aan
NOC*NSF en haar sportbonden. Is de integratie nu een feit? “Nee”, stelt Van Driel. “Het begint eigenlijk pas. De structuur ligt er, maar nu gaat het om het verder stimuleren van een goed aanbod voor de sporters. Maar ook om het bereiken van de toekomstige sporters zelf.” Dat vraaGt vaak oM Maatwerk ,
benadrukt ze. “Een beperking maakt dat je je niet zomaar kunt aansluiten bij elke sportvereniging, het vereist soms aanpassingen. De goede wil ontbreekt niet bij de sportbonden en de verenigingen. Maar de vraag is of elke sportvereniging voor iedereen altijd zijn deuren open moet zetten. Hoe ver ga je met aanpassingen zoeken voor één persoon die misschien na een half jaar weer verdwijnt? Dat kan lastig zijn.” Het is een zoektocht van de verenging en die van de sporter naar de meest passende sport, stelt Van Driel. Zij ziet positieve resultaten in bundeling, bijvoorbeeld de aansluiting van een vereniging bij een revalidatiecentrum of speciaal onderwijs. “Zo vinden de partijen elkaar en creëer je structurele mogelijkheden voor meerdere mensen.” soMMIGe MeNseN eN sPorteN
combineren wel gemakkelijk, aldus
Van Driel. “Voetbal of korfbal voor jongeren met een verstandelijke beperking bijvoorbeeld. Daar heb je alleen de enthousiaste begeleiding voor nodig. Rolstoelbasketbal is echter weer wat anders. Al was het maar omdat je aangepaste toiletten moet hebben op de vereniging. Dat kost geld en aandacht. Toch gebeurt er al heel wat in ons land. Veel sportbonden zijn goed bezig, bijvoorbeeld met het opzetten van een jeugdcompetitie en het ontwikkelen van lesmateriaal of opleidingen. NOC*NSF brengt momenteel het aanbod in kaart, en stimuleert gemeenten om dat ook te doen.” “sPort Is beLaNGrIJk ”, benadrukt Van Driel. “Vooral voor deze doelgroep. Je moet al steeds je plek veroveren in deze maatschappij; sporten gaat over plezier hebben, over wat je wel kunt in plaats van wat je niet kunt. Daar heb je soms wel wat hulp bij nodig. Zo heeft Rotterdam consulenten ingesteld die met een vraagsteller met een beperking aan de slag gaan. Wat kun je, welke sport is geschikt en wat is het aanbod? Het proefprogramma van zes weken maakt het mogelijk om kennis te maken met de sport en om datgene te zoeken wat bij je past. Er zijn nu zoveel aanvragen dat er wachtlijsten
kle erst and i n e elijk et ng g r oep e bep ee en nc erking hris telijk k ar a kt e r
Waarom ben je ambassadeur
voor het liliane Fonds?
sporten zonder limiet
v een t met me di sen en lei Reizen voor men Reiz bege m oede zen Reizen met g Rei
Uw Totaal Leverancier
© MathIlDe Dusol
Peter Noomen, manager wedstrijdtennis kNLtb (koninklijke Nederlandse Lawn tennis bond)
© MathIlDe Dusol
erica terpstra, ambassadeur van het liliane Fonds
zijn ontstaan. En de sportparticipatie is in korte tijd sterk gestegen.” NoC*NsF rICHt zICH ook op de topsport. “We zijn altijd op zoek naar Paralympische talenten. Die zijn door de integratie wel minder zichtbaar geworden. Tenslotte vis je een getalenteerde jongere in het reguliere onderwijs er niet meer zomaar uit. Terwijl daar extra talent kan zitten. Als je een onderbeen mist of slechtziend bent, dan heb je in het reguliere onderwijs al leren drempels te overwinnen. Dat zelfvertrouwen is interessant bij een talentvolle sporter.” Om die talenten er toch uit te halen, houdt NOC*NSF Paralympische talentdagen. “In het reguliere circuit komt dat talent vanzelf bovendrijven, wij doen daar wat meer moeite voor.” Overigens zijn de kandidaten vaak zelf niet bewust dat ze talent hebben of dat hun beperking (bijvoorbeeld een ernstige knie- of schouderblessure of MS) deelname aan Paralympische Spelen mogelijk maakt, stelt Van Driel. “Zo was er een blind meisje dat aan het roeien was, maar daar eigenlijk niet zo in uitblonk. Zij is op een van de talentdagen overgestapt op het tandemfietsen en is nu wereldkampioen. Talent moet ook herkend worden.”
“het liliane fonds maakt echt een verschil voor kinderen met een handicap in ontwikkelingslanden. eerst ben ik zelf naar bolivia gegaan om te zien óf en hóe het werkt. Ik durf mijn handen in het vuur te steken voor deze organisatie.” ■ Wat doet het liliane Fonds? “ze zenden geen hulptroepen, maar leren ter plekke mensen vissen. een voorbeeld. als je hier een kind met een handicap krijgt, kun je naar een fysiotherapeut. Daar niet. het liliane fonds biedt kinderen hulp door samen te werken met bijvoorbeeld fysiotherapeuten, die ze ook trainen. alles is gericht op het versterken van mensen. Vorig jaar bereikten we 87.771 kinderen met een handicap die naar school kunnen, nieuwe kansen krijgen.” ■ Waarom is dit belangrijk? “De meeste kinderen met een handicap in ontwikkelingslanden zijn gedoemd om in een donker hutje weg te kwijnen. het liliane fonds zorgt ervoor dat kinderen en jongeren met een handicap in ontwikkelingslanden kunnen meedoen. In bolivia heb ik een meisje ontmoet met twee klompvoetjes. Dan kun je het in een ontwikkelingsland wel schudden. het liliane fonds heeft een chirurg gevonden en betaald, nu kan ze letterlijk uit de voeten.”
Met ADIOS Reizen weet je zeker dat je een leuke vakantie hebt! Of je nu van wandelen houdt of liever op de fiets stapt, een pretpark wilt bezoeken of verder weg wilt; wij hebben het allemaal! ADIOS Reizen organiseert begeleide vakanties in binnen- en buitenland. Zeker weten dat er wat voor jou bij zit!
WWW.ADIOSREIZEN.NL
- Fietsen Zeeuwse Eilanden - Relaxen in de Belgische Ardennen - Actief in Zuid-Frankrijk - Zwemmen met dolfijnen in Cura• ao
Programma 2012 bekend!!!
Vraag de zomergids aan via de website, of bel met 0346-212897!
6
uwv.nl/mogelijkheden
ar b E i d 5 vragen aan
erWin schut, operationeel directeur van pantar amsterdam ■ Wat doet een re-integratiebedrijF?
“het ontwikkelen en laten doorstromen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. onze mensen werken en leren bij honderden bedrijven en organisaties in amsterdam en omgeving.” ■ Welke bedrijven staan hier open voor?
De persoon op de foto komt niet overeen met de geïnterviewde in het verhaal.
Door werk een ander mens Patrick van Straalen (22) werkt fulltime bij De Printerette in het Amsterdams Stadsdeelkantoor. Ondanks zijn handicap heel vanzelfsprekend. “Alleen de omgeving moest wennen.” tekst MArIAN VLEErLAAg
“Ik ben geboren met een aangeboren afwijking aan mijn skelet”, vertelt Patrick. “Mijn linkerbeen is te kort, mijn heup staat scheef. Ik mis mijn linkeronderarm en heb aan mijn rechterhand drie vingers – daar hebben doktoren veel aan geknutseld om er wat van te maken.” Patrick heeft een aardige opgave meegekregen in dit leven, maar voor hem is het ook vanzelfsprekend. “Ik werd vanaf mijn geboorte al regelmatig geopereerd. Natuurlijk is het lastig, maar ik ben zo geboren, dit hoort bij mij. Het zijn eerder de reacties van mensen om me heen die het tot een handicap maken.” Patrick vertelt dat hij vooral moeite heeft gehad met ontdekken wie hij zelf is. “Omdat mensen op een bepaalde manier op je reageren, ga jij dat ook doen. Dat leverde mij een nutteloos gevoel op. Nu gaat het onwijs goed, maar dat heeft even geduurd.” vaNaF zIJN DerDe Jaar krijgt Patrick scholing in een goede, maar beschermde omgeving. “Ik wilde echter naar het vmbo, het reguliere onderwijs. Ik ben een echte techniekman, gek van auto’s
en deed de richting metaal, maar ik besefte dat ik nooit in een garage zou kunnen werken. Met pijn in mijn hart heb ik afscheid moeten nemen van mijn droom. Ik koos voor een grafische opleiding op het vmbo in Alkmaar. Dat was een totaal andere wereld. Natuurlijk wordt er in het reguliere onderwijs een beetje rekening met je gehouden, maar met nadruk op beetje. Alleen al het schrijfprobleem. Voor ik een laptop had was ik een half jaar verder en ik kan niet zonder. Je moet snel van klas
‘Natuurlijk wordt er in het reguliere onderwijs een beetje rekening met je gehouden, maar met nadruk op beetje’ wisselen, na twee minuten weer aanwezig zijn. Ik merkte tijdens het schooljaar dat het niet zou lukken.” tijd voor Patrick. “Maar ik heb wel mezelf leren kennen. Bij de opleiding die ik voorheen deed, keek niemand naar je handicap, daar werd ik nu op afgerekend. Keihard. Je bevindt je onder pubers tenslotte. Maar ik ben er hard door geworden, kan er nu beter tegen.” Patrick moest een nieuwe toekomst voor zichzelf bedenken. Hij koos voor de opleiding Grafische Multimedia bij het REA College, de
re-integratieschool van Heliomare. “In het begin ging het stroef. Mijn eigen houding had daar alles mee te maken. Tot ze me vertelden dat ik het niet ging halen. Vanaf dat moment ging er bij mij een knop om. Ik ging ervoor en bleek vooral aanleg te hebben voor de technische kant van het grafische.” PatrICk werkt Nu IN Amsterdam bij de Printerette in het stadsdeelkantoor. Het bedrijf verzorgt daar intern de reprowerkzaamheden. “Ik ontwerp, maar zorg er vooral voor dat aan alle technische voorwaarden is voldaan. Dat betreft flyers, rechtbankstukken, mailings, borden die werkzaamheden aankondigen, boekjes, bouwtekeningen... Dit past bij me. En het gaat goed, ik heb net mijn tweede jaarcontract gekregen.” Aangepaste apparatuur wil Patrick niet. “Zo lang het goed gaat, gaat het. Ik werk wel met een tekentablet, die heb ik van het UWV gekregen. Door mijn bijzondere hand houd ik dat pennetje juist heel relaxed vast. En met een toetsenbord kan ik prima uit de voeten. Ik was vroeger op school de snelste van de typecursus. Die laptop was mijn pen, daar ben ik mee vergroeid.”
Het was GeeN eeNvouDIGe
“aLs Ik erGeNs NIeuw beN, dan weet ik dat ik standaard opmerkingen krijg. ‘Die nieuwe is gehandicapt, wat moet ik daar mee? Het is hier al zo druk!’ Maar binnen de kortste keren gaat die duim omhoog, dan is het helemaal goed. Mensen kijken nu eenmaal naar uiterlijk. Vroeger schaamde ik me dan. Nu denk ik: die weet niet beter. Waar ik eerst standaard een trui droeg, is dat nu net zo goed een T-shirtje.
Het belangrijkste is tenslotte je koppie, hoe je doet en hoe je kijkt. Dan maakt dat beetje vreemde handje ook niet meer uit.” om niet langer afhankelijk te zijn van een uitkering. “Ik ben van 30 naar 40 uur werken gegaan om daar vanaf te zijn, ik wilde fulltime werken net als mijn vrienden. En ja, het is zwaar, maar ik voel me daardoor vrij. Ik zit nu lekker in mijn vel. Veel te danken heb ik aan het REA College in Wijk aan Zee. Daar krijg je een jobcoach aangereikt die werk voor je zoekt en betrokken blijft. Als er nieuwe aanpassingen op de
HeerLIJk vINDt HIJ Het
“Dat waren vooral scholen en zorginstanties – de nonprofitsector. je ziet echter dat er nu een omslag gaande is. Mensen met een arbeidsbeperking worden steeds vaker ook bij non-profitorganisaties geplaatst, een mooie nieuwe ontwikkeling.”
werkvloer nodig zijn, regelt hij of zij dat ook. Handig voor de werkgever. Die krijgt overigens bij het aannemen van een arbeidsgehandicapte het eerste jaar de helft betaald door het UWV. En alle ziektedagen worden door hen vergoed. Zo loop je dus weinig risico.” is met de kansen die hij heeft gekregen. “Maar uiteindelijk moest ik eerst wel zelf het licht zien. Het moet toch uit jezelf komen. Dat weet ik nu. Wees je Koninklijke jij, dan gedragen anderen zich daar ook naar.” PatrICk steLt Dat HIJ bLIJ
GIRO 5855
Petra is ondanks haar beperking weer aan het
meer. Ik was constant moe en had overal
werk. Het verhaal van Petra staat niet op zichzelf.
pijn. We dachten eerst dat het psychisch was.
UWV geeft dit jaar aan 100.000 mensen met
Ik had net een scheiding achter de rug.
een arbeidsbeperking een deskundige sociaal-
Maar uiteindelijk bleek het reuma. Daar schrok
medische beoordeling en een advies. Hiermee
ik wel van, die crèche was alles voor me.
kunnen zij aan het werk blijven of nieuw werk
Maar ja, wat nu? De verzekeringsarts van
vinden dat past bij hun mogelijkheden.
UWV vond dat ik nog best kon werken. Maar dan in een baan waarin ik niet zo veel
Hoe UWV re-integratie voor mensen met
hoefde te tillen. Ik heb vervolgens zelf een
een arbeidsbeperking mogelijk maakt,
nieuwe baan gevonden. Bij een callcenter.
leest u op uwv.nl/mogelijkheden. Hier
Of ik de kinderen mis? Ach, nu zorg ik goed
vindt u verhalen van klanten en specialisten
voor mijn collega’s.
van UWV en werkgevers.
■ Wat is veranderd in
“tot een aantal jaren terug was het: zat je eenmaal in de wet sociale werkvoorziening dan bleef je meestal in een beschutte werkomgeving. sinds vijf jaar is er een andere koers ingezet, steeds meer mensen worden ‘buiten’ geplaatst. goed, want het is prettig om in een echte werkomgeving te functioneren.” ■ Waarom is re-integratie voor een Werkgever
“Mensen met een beperking, zeker als het een fysieke beperking betreft, zijn zeer gemotiveerde werknemers. een fysieke beperking vraagt vaak wel om een aanpassing, maar deze worden allemaal geregeld en betaald. bovendien wordt er alleen betaald voor de geleverde prestatie, de werkgever betaalt dus niet het volle pond en er wordt begeleiding geboden op de werkplek zelf. oftewel: de werkgever wordt compleet ontzorgd.” ■ hoe haal je
(Maat)werk voor mensen met een beperking!
Re-integratie 1e en 2e spoor
Individuele re-integratieovereenkomsten (IRO)
Voorschakeltrajecten
Jobcoaching
Arbeidsdeskundig advies
Arbeidsoriëntatie
Cognitief onderzoek
voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel, een chronische ziekte, een lichamelijke handicap of een autismespectrumstoornis met normale begaafdheid in de provincies Utrecht, Flevoland, Noord- en Zuid-Holland en Zuidwest-Gelderland. Boogh Arbeid is een door UWV erkende organisatie voor begeleid werken en heeft het Blik op Werk keurmerk.
vooroordelen Weg?
“Die haal je alleen maar weg in de praktijk. we gaan in gesprek, laten cases zien en stellen voor om het eens een half jaar te proberen. als men ziet hoe goed het gaat, verdwijnen de vooroordelen als sneeuw voor de zon.”
Als je hele leven uit topprestaties bestaat kun je wel een sponsor gebruiken. voor meer informatie: www.fondsgehandicaptensport.nl
Werken in de kinderopvang ging gewoon niet
re-integratieland?
interessant?
‘Als ik ergens nieuw ben, dan weet ik dat ik standaard opmerkingen krijg’
Wat heeft Petra een werkgever te bieden?
www.boogh-arbeid.nl (030) 221 30 38 Kenmerkend voor Boogh Arbeid zijn de persoonlijke aandacht en betrokkenheid!
Boogh Arbeid maakt deel uit van Boogh, specialist in het begeleiden van mensen met niet-aangeboren hersenletsel en/of een lichamelijke beperking bij activiteiten en arbeidsre-integratie. www.boogh.nl (0348) 44 24 66
9
8
i nt E r vi Ew
rolstoeltennisser Esther Vergeer haat zelfmedelijden Met haar winning streak van 429 wedstrijden op rij is meervoudig wereldkampioen rolstoeltennis Esther Vergeer een sensatie. Sinds ze op haar achtste in een rolstoel terecht kwam heeft ze zich op de sport gestort. “rolstoeltennis heeft mijn grenzen verlegd.” tekst JASPEr VAN VugT
beeLD MATHILDE DuSOL
Haar handen zijn groot, de handdruk stevig. Typische tennishanden. Ze horen bij Esther Vergeer, meervoudig wereldkampioen rolstoeltennis en sinds 2003 ongeslagen. Een record, net als de tien wereldbekers die de muur van haar kantoor sieren. Ze is één van ’s werelds meest succesvolle sporters en vliegt de wereld over om toernooien te spelen. Tegelijkertijd is ze ook een spontane vrouw die een week voor haar dertigste verjaardag opkijkt tegen de big three-o en die toegeeft soms best wel eens te balen dat ze in een rolstoel zit. Het is een zeldzaam moment dat ze zich negatief uitlaat over haar handicap en haar stoere ‘niet zeuren, doen!’ houding even naar de achtergrond verdwijnt. Liever praat ze over de nieuwe mogelijkheden die ze kreeg als gevolg van haar handicap en die ze met beide handen greep, waardoor ze uitgroeide tot de succesvolle sporter die ze nu is. “Het rolstoeltennis heeft me mijn grenzen laten verleggen van wat ik wel en niet kan”, legt Vergeer uit, terwijl ze zichzelf onopvallend uit haar rolstoel tilt en in een stoel manoeuvreert. “Ik heb een waanzinnig leuk leven en dat heb ik te danken aan de sport. Ik vind dat ieder kind daar recht op heeft.”
Foto: Morad Bouchakour
sPort krIJGt eeN centrale plek in haar leven vanaf het moment dat ze op achtjarige leeftijd gehandicapt raakt. Dan krijgt ze een hersenbloeding: de bloedvaten in haar ruggenmerg blijken dusdanig zwak dat ze spontaan geknapt zijn. Na een negen uur durende operatie blijkt ze haar benen niet meer te kunnen bewegen: een dwarslaesie. Ze verlaat het ziekenhuis in een
rolstoel. Voor haar herstel gaat ze naar een revalidatiekliniek, waar ze verplicht fysiotherapie en ergotherapie ondergaat. Esther: “Je wordt constant geconfronteerd met het feit dat je niet kunt lopen. Dat is heel frustrerend. Je moet de simpelste dingen opnieuw leren, zoals jezelf aankleden. Pijnlijk, zowel fysiek als mentaal.” Gelukkig behoort ook sport tot het programma. Voordat ze een hersenbloeding krijgt, zit ze op badminton, in het revalidatiecentrum stort ze zich op
‘Ik was nog steeds Esther, alleen dan in een rolstoel’ basketbal en tennis. “Een goede manier om je energie kwijt te raken én controle te krijgen over je rolstoel. Op speelse wijze leer je hoe je moet draaien, versnellen, of wat je moet doen als je er uit valt.” ook oP eeN aNDere MaNIer is de revalidatiekliniek belangrijk. Het betekent een veilige omgeving om haar te helpen accepteren dat ze nooit meer zal lopen. Thuis in Woerden voelt ze soms de ogen in haar rug prikken, of staren mensen haar aan. ‘Irritant en echt niet leuk’ noemt ze de reacties die ze toen kreeg. Tussen de muren van de kliniek had ze daar geen last van. “Ik haat het woord lotgenoten”, benadrukt ze. “Toch was het heel fijn daar. Geen vragende ogen, geen lastige of stomme vragen. Alles is normaal en je bent met mensen die in hetzelfde schuitje zitten. Ik kon er mezelf zijn.”
Je omgeving ziet Je niet staan vanwege Je handicap
‘Trampoline springen gaat nu eenmaal niet. Geef dat een plek en blijf niet in negativiteit hangen ’ manieren waarop ze kan laten zien wat ze nog wel kan. Een bewijs voor haarzelf, maar ook aan anderen. Met haar basketbalteam wordt ze Europees Kampioen, en ook in tennis wordt ze steeds beter. “Ik was heel fanatiek”, legt ze uit. “Mijn ouders hebben me daar heel erg in gestimuleerd.” Na enkele jaren beide sporten gecombineerd te hebben, moet ze vanwege de drukke combinatie met haar studie kiezen in welke sport ze verder wil. Dat wordt tennis.
eeNMaaL GerevaLIDeerD keert ze weer terug naar haar oude leventje. Met één verschil: ze zit nu in een rolstoel. “Voor mijn ouders was dat een grotere schok dan voor mij. Ik was helemaal niet bezig met de vraag wat voor gevolgen deze situatie had voor de rest van mijn leven. Mijn ouders wel. Die dachten na over zaken als zelfstandig wonen, trouwen, kinderen krijgen en dat soort onderwerpen. Dat was pittig voor ze. Hadden ze op dat moment gezegd ‘we hebben nu een gehandicapt kind, we moeten haar hand vasthouden en beschermen’, dan denk ik dat er een enorm verschil zou zijn geweest met hoe ik nu in het leven sta. In plaats daarvan ging ik gewoon terug naar mijn eigen school, met mijn vaste vriendinnetjes en dezelfde leraar. Mijn ouders hebben me nooit anders behandeld. Ik was nog steeds Esther, alleen dan in een rolstoel.”
ze binnen enkele jaren naar de wereldtop. Inmiddels heeft ze alles gewonnen wat er te winnen valt, zowel in het enkel- als het dubbelspel. De lijst is eindeloos, met drie keer goud op de Paralympische Spelen en tien wereldtitels als mooiste trofeeën. Ze is sinds 2003 ongeslagen in het enkelspel, 429 wedstrijden op rij. “Een record dat waarschijnlijk nooit meer verbeterd gaat worden. De
vaNaF Dat MoMeNt stIJGt
NIet oP aLLe vLakkeN kaN ze haar oude leventje zo makkelijk weer oppakken. Tikkertje spelen op het schoolplein gaat niet meer zo goed, en met gym wordt ze steevast als laatste gekozen. Geen leuke ervaringen voor een kind van acht. Esther, beslist: “Ik houd niet van zelfmedelijden. Daar zie je veel mensen in verdrinken. Natuurlijk, in de periode vlak na het ontslag uit het revalidatiecentrum gaat alle aandacht uit naar jou en je gezondheid. Het gaat dan over wat niet meer kan en wat vroeger makkelijker ging. Van die gedachten moet je af. Zelfmedelijden is nergens voor nodig. Zeker niet in Nederland; de meeste dingen die je wilt kunnen in dit land. En wat niet kan moet je ook niet doen. Trampoline springen gaat nu eenmaal niet. Geef dat een plek en blijf niet in negativiteit hangen. Daar word je zelf niet gelukkig van en je omgeving ook niet. Anders verlies je die ook, en dat is het ergste wat je kan overkomen.” beHaLve Dat ze Het Leuk vindt om te sporten, zijn basketbal en tennis ook twee
voor andere gehandicapte sporters. Sinds ze door verschillende mensen betiteld werd tot boegbeeld van de gehandicaptensport in Nederland vervult ze die rol met verve. “Met mijn foundation kan ik iets terugdoen voor kinderen met een handicap. Dankzij mijn bekendheid krijg ik deuren geopend die voor anderen gesloten blijven. Zo kom ik in tv-programma’s, tot aan CNN aan toe. Daar kan ik mijn boodschap vertellen. Die mogelijkheden had ik nooit gekregen als ik niet gehandicapt zou zijn.”
‘Ik kom op tv, tot aan CNN aan toe’ buitenlandse pers gaat helemaal wild op die winning streak. Voor mezelf hoef ik me niet meer te bewijzen, en voor anderen ook niet. Twee jaar geleden was het best moeilijk om door te gaan met tennissen. ‘Waarom ga ik nog steeds die baan op en kan ik op een feestje nooit eens een wijntje teveel drinken?’, dacht ik dan. Inmiddels zijn we een jaar verder en duurt het nog maar een jaar tot de Paralympische Spelen in Londen. Wat er daarna komt weet ik nog niet. Ik zeg niet dat dit mijn laatste toernooi wordt. Tegelijkertijd is er ook veel dat ik buiten het tennis doe.” en het onlangs door haar opgerichte Team Parastars [zie kader]. Haar successen hebben er voor gezorgd dat ze in staat is zich in te zetten
ze DoeLt oP Haar FouNDatIoN,
Heliomare Heliomare Heliomare
wat kun Je doen? word nu donateur
ing 7 800 800
Opnieuw zelfstandig en onafhankelijk... Heliomare ondersteunt kinderen, jongeren en volwassenen met een beperking bij wonen, arbeidsintegratie, onderwijs, dagbesteding, revalidatie en sport. Relweg 51 • 1949 EC Wijk aan Zee • www.heliomare.nl
heliomare onderwijs revalidatie wonen arbeidsintegratie dagbesteding sport Relweg 51 • 1949 EC Wijk aan Zee • www.heliomare.nl Relweg 51 • 1949 EC Wijk aan Zee • www.heliomare.nl
smart Facts bio: esther vergeer esther Vergeer (18 juli, 1981) werd in woerden geboren, waar ze nog steeds woont. wanneer ze op achtjarige leeftijd een hersenbloeding krijgt en geopereerd moet worden, loopt ze een dwarslaesie op die haar in een rolstoel terecht doet komen. Vanaf dat moment stort ze zich op de sport. Met haar rolstoelbasketbalteam wordt ze europees kampioen in 1997, en ook met tennis is haar ster rijzende. In 1998 kan ze de twee niet meer combineren en kiest ze voor tennis. Dat jaar voert ze voor het eerst de wereldranglijst aan, een plek die ze sinds 1999 niet meer heeft afgestaan. ook in het dubbelspel (met Maaike smit) is ze uitermate succesvol: op de Paralympische spelen van 2000 en 2004 haalt ze goud op zowel het enkel- als dubbelspel, en in 2008 in het enkelspel. naast het tennis zet ze zich in voor talloze organisaties als haar toernooidirecteurschap voor het abn aMro world wheelchair tennis tournament. Daarnaast heeft ze haar eigen foundation die lichamelijk gehandicapte en beperkte kinderen laat kennismaken met sport.
team parastars om meer aandacht te genereren voor de gehandicaptensport stelde Vergeer een team samen van zes paralympische topsporters: team Parastars, het eerste team ter wereld dat alleen uit gehandicaptensporters bestaat. het team wordt gevormd door Marije smits (atletiek), barend kol (zeilen), anna jochemsen (skiën), Mike van der zanden (zwemmen), esther Vergeer (tennis) en ronald hertog (atletiek). het team is niet op zoek naar een sponsor, maar naar fans. Iedereen kan fan worden op www.teamparastars.nl.
ontWikkeling nieuWe rolstoelen eén van de redenen waarom Vergeer tot zulke verbluffende prestaties komt, is dat ze een tennisrolstoel heeft die specifiek op haar wensen, lichaam en handicap is afgestemd. De Quickie stoel is gemaakt door haar sponsor sunrise Medical. ook voor amateursporters zijn specifieke sportrolstoelen bereikbaar: de nederlandse gemeenten vergoeden eens in de vijf jaar een rolstoel voor gehandicapte sporters. “een goede rolstoel heeft invloed op je spel”, vertelt Vergeer. “net als dat je op hakken geen tenniswedstrijd wint, wordt het in een rolstoel voor atletiek ook lastig tennissen.”
op vakantie
Het automatisme voorbij Mobiliteit betekent vrijheid. Maar hoe vrij ben je met een fysieke beperking? Vaak is er meer mogelijk dan men denkt. Je moet het alleen kunnen en willen zien. tekst IrMA VAN DEr LuBBE
Hup, op de fiets naar de sportschool. Even met de trein naar vrienden of familie. Het lijkt zo vanzelfsprekend om zelf te kunnen bepalen hoe en wanneer je ergens heen wilt. Voor mensen met een lichamelijke handicap ligt dat echter anders en de impact daarvan is enorm. Zo kan vervoer een belangrijk struikelblok zijn bij het vinden of behouden van een baan. Of bij het onderhouden van vriendschappen en relaties. eMMeLy LeFèvre is projectleider van een succesvol mobiliteitsproject bij MEE. Deze organisatie ondersteunt mensen met een beperking zodat zij zo
zelfstandig mogelijk kunnen meedoen in de samenleving. Bijvoorbeeld bij vragen over opvoeding, leren, werken, wonen of geldzaken. “Het project stimuleert mensen met een beperking om zelfstandig van A naar B te reizen”,
‘Je moet de automatische associatie met speciaal vervoer loslaten en uitgaan van de kracht van de persoon’ legt ze uit. “Dit helpt ze enorm om zelf vorm te geven aan hun leven. Het vereist echter een andere manier van denken: je moet de automatische associatie met speciaal vervoer loslaten en uitgaan van de kracht van de persoon. Die kan
vaak meer dan hij denkt, maar daar komt hij alleen achter door het gewoon te ervaren. Eerst met behulp van familie, vrienden, vrijwilligers of studenten en later zelfstandig. MEE ondersteunt zowel de deelnemer als zijn zogenaamde ‘OV-maatje’. Wij kijken mee met wat iemand wil en naar wat daarvoor nodig is. Dat varieert van een advies om bijvoorbeeld instructiefilmpjes met een mobiel te maken tot praten met het OV om zaken mogelijk te maken.” is Raymond, die van kinds af aan geen ander vervoer dan de taxibus gewend was. “Toen hij naar een andere stad verhuisde, wilde hij daar graag mensen leren kennen en met de bus naar de kroeg kunnen gaan wanneer híj dat wilde”, weet Lefèvre. “Wij hebben hem daarbij op weg geholpen. Samen met zijn broer heeft hij bedacht welke obstakels hij kon tegenkomen en die probeerden ze vooraf zoveel mogelijk te ondervangen. Zo hebben ze de reisinfo uitgezocht, onderzocht hoe hij zich in de bus kon
eeN MooI voorbeeLD
ZorGreiZen en SeniorreiZen Lindetours Zorgreizen en Seniorenreizen staan garant voor vakanties waar u als gast zorgeloos van kunt genieten.
Demontabele aanhangwagens www.astorc.nl •
[email protected] • 010 - 264 04 28
Het totaaLconcept
Of u nu minder goed ter been bent, rolstoelafhankelijk bent of hulp nodig heeft bij de dagelijkse verzorging, met Lindetours kunt u zorgeloos op vakantie in binnen- of buitenland. Vooraf wordt door ons uw zorgbehoefte geïndiceerd. Hierbij schenken wij ook aandacht aan de gewenste hulpmiddelen. De geïndiceerde zorgbehoefte is maatgevend om u tijdens de vakantie de gewenste zorg, verpleging en of begeleiding te bieden door gediplomeerde verpleegkundigen of verzorgende medewerkers. Wij rijden per comfortclass touringcar voorzien van www.lindetours.nl
alle luxe, een lift en gelijkvloers toilet naar de door ons aangeboden vakantiebestemming. Alle accommodaties waar u verblijft zijn gastvrij, rolstoeltoegankelijk of zelfs geheel aangepast en bevinden zich op prachtige locaties. Tijdens het verblijf is er een uitgebreid excursieprogramma, waarbij de meest aantrekkelijke bezienswaardigheden worden bezocht.
aanbod 2012 uitgebreid met seniorenreizen Momenteel zijn wij het vakantieaanbod 2012 aan het voorbereiden. In onze nieuwe brochure zullen wij zowel Zorg- als Seniorenreizen aanbieden. Indien u geïnteresseerd bent in een van onze mooie reizen en/of onze nieuwe brochure wenst te ontvangen, kunt u geheel vrijblijvend contact met ons opnemen.
SpeciaLS 2011:
Kerst en Nieuwjaarsreizen NL:Valkenburg DE: Elzach Cruise: Canarische Eilanden en Madeira Lindelaufer Gewande 10, 6367 aZ, Voerendaal tel: 045-5753636 Fax: 045-5754516 e-mail
[email protected]
vastmaken, hoe hij zijn rolstoel kon neerzetten om het scherm met reisinfo te kunnen lezen en meer van dat soort praktische dingen. Daarna is hij gaan oefenen onder begeleiding van zijn broer. Nu reist Raymond zelfstandig met de bus en is hij zelfs met de trein naar Parijs geweest. Dat gaat niet vanzelf en kost veel energie, maar het heeft zijn wereld veel groter gemaakt.” soMs zIJN voor De NIeuwe reisplannen bepaalde materialen nodig, zoals een rolstoelfiets of een driewieler. Dergelijke zaken worden (deels) gefinancierd via de Wet Maatschappelijke Ondersteuning die door de gemeenten wordt uitgevoerd. Aanvragen kunnen dus daar worden ingediend. Worden deze (deels) niet gehonoreerd, dan zijn er ook mogelijkheden via fondsen. MEE kan hierbij helpen. “Maar het vergroten van je wereld vereist niet per definitie grote investeringen”, aldus Lefèvre. “Met creatief denken, wat lef en assertiviteit kom je vaak al een heel eind.”
De producent van demontabele aanhangwagens voor (elektrische) fietsen, scootmobielen, motorfietsen en naar wens op maat gemaakt
Voor mensen met een beperking die vakantieplannen willen maken is de blauwe gids van de nbaV (nederlandse branchevereniging aangepaste Vakanties) een prima vertrekpunt. hierin presenteren accommodaties en reisorganisaties in binnen- en buitenland hun aangepaste, rolstoelvriendelijke aanbod. Daarbij gaat het zowel om nbaV-leden als niet-leden, waardoor een vrij compleet overzicht ontstaat van wat er mogelijk is op dit gebied. keuze gemaakt? In overleg met de aanbieder kan worden besproken welke aanpassingen nodig zijn voor vervoer en accommodatie. Voor meer info: www.deblauwegids.nl.
luchtvervoer In 2006 nam het europees Parlement een verordening aan waardoor mensen met een beperking op dezelfde manier van de luchtvaart gebruik moesten kunnen maken als andere burgers. In 2010 onderzocht de europese commissie of de verordening goed wordt uitgevoerd. De conclusies: niet alle lidstaten en exploitanten interpreteren de tekst op dezelfde manier. het toezicht op de verordening, alsmede de dienstverlening en informatieverstrekking aan gehandicapte passagiers kunnen beter en er dient een oplossing te worden gevonden voor het probleem met medische zuurstof aan boord.
‘proef de vrijheid’
Zijn uw elektrische fietsen te zwaar voor de kogeldruk van de trekhaak? trailer2bike/trailer4bike is de oplossing Eenvoudig uw eigen scootmobiel en (elektrische) fiets vervoeren? Met de kan dat! Verkrijgbaar voor scootmobielen met 3 en 4 wielen
De 45km specialist van Nederland
m o b i litE it
Matt draagt de C-Leg® van Otto Bock. Hierdoor kent Matt geen beperkingen en staat hij weer volop in het leven.
Canta (gehandicaptenvoertuig) - Rijden op weg, fiets- en voetpad - Parkeren op de stoep - Aanpasbaar aan bijna elke lichamelijke beperking - Rijbewijsvrij - Nederlands product
Maak kennis met de C-Leg® en ervaar de mogelijkheden: vrijheid en veiligheid.
Inrij Canta
Alle merken brommobiel (AM rijbewijs)
Quality for life
www.waaijenberg.com
10
Demonstratie, service en reparatie
Bij u aan huis!! Bel gratis 0800 - 0239988
of e-mail naar:
[email protected] Wiltonstraat 26 Keienbergweg 48 3905 KW Veenendaal 1101 GC Amsterdam Z.O. Tel: 0318 - 51 12 51 Tel: 020 - 691 76 49
45
De Savornin Lohmanplein 3 2566 AA Den Haag Tel: 070 - 325 65 05
Uitproberen?
Ga naar ottobock.nl
www.steunbartimeus.nl
h u i svEsti n g
Bestel nu voor 2012 en steun blinde en slechtziende mensen
12
Foto: / © Nationale Beeldbank
www.steunbartimeus.nl
Met uw aankoop steunt u het werk van Vereniging Bartiméus Sonneheerdt. Wij financieren projecten voor mensen met een visuele (meervoudige) beperking die (nog) niet door de overheid worden gefinancierd. Centraal staan projecten die de maatschappelijke participatie van blinde en slechtziende mensen bevorderen op het gebied van onderwijs, arbeid, recreatie en vrije tijd. Wij doen dit werk vanuit een christelijke levensovertuiging. Op www.steunbartimeus.nl vindt u het complete overzicht van gerealiseerde en lopende projecten.
Foto: Huub Veldhuijzen / © Foto Natura
Foto: Dennis Dijkstra / © Foto Natura
wonen met een handicap
Saskia Schaap (42) woonde in een regulier koophuis, samen met haar man en twee kinderen. Een huis met aanpassingen, dat wel, omdat zij vanwege haar progressieve MS – die op haar 37ste werd vastgesteld – steeds slechter ter been werd. In 2007 manifesteerde de ziekte zich in alle hevigheid. Saskia kreeg daardoor een zware Prednisonkuur waar ze blijvend schade aan overhield. Ook haar relatie bleek uiteindelijk niet tegen de ziekte bestand. “Ik heb onder meer een tijdje bij mijn zus gewoond, maar dat was natuurlijk verre van ideaal”, vertelt ze. “Gelukkig heb ik nu sinds anderhalf jaar een eigen aangepaste huurwoning. Mijn dochter woont inmiddels op
‘Een koopwoning kan ik niet betalen: ik heb een uitkering en doe vrijwilligerswerk’ zichzelf, ik woon hier samen met mijn zoon. Dat is via de gemeente gelopen, het toekennen van gehandicaptenwoningen gebeurt op een andere manier dan bij reguliere huurwoningen.” De FaMILIe eN bekeNDeN met wie Saskia de woning ging bekijken, waren erg enthousiast over de aangepaste woning. “Maar het confronteerde mij heel erg met het ziek zijn, dus eerst
op een andere manier aan zijn huurwoning. Hij woont inmiddels twaalf jaar in een appartement binnen een woon-
Cor wooNs (44) kwaM
complex van zorgorganisatie Odion, die mensen met een beperking ondersteunt om zo gewoon mogelijk te kunnen leven. Vanaf zijn geboorte is Cor spastisch. “Ik zou wel zelfstandig willen huren, maar in Castricum is er weinig keus. Bijna alle huizen hier zijn koopwoningen. Dat is voor mij geen optie, want dat kan ik van mijn inkomen nooit betalen: ik doe vrijwilligerswerk en heb een uitkering. Vandaar dat ik dan al snel bij Odion uitkom.” Op zich is Cor ook wel tevreden met die keuze. Voordeel is dat hij vanuit de zorgorganisatie begeleiding krijgt bij het doen van zijn bankzaken. “Dat loopt prima zo”, vindt hij. De woning zelf is inmiddels echter wel wat aan de kleine kant geworden. “Ik kan er steeds minder goed uit de voeten. Daarom heb ik me ingeschreven bij de woningbouw-
• Tien dubbele kaarten (met envelop) met in de binnenzijde de tekst ‘Fijne feestdagen’ • Kosten: € 8,95 per set (inclusief € 2,50 verzend- en administratiekosten) • Bestel de kaartenset via de webwinkel en betaal slechts € 7,50 per set
• Via onderstaande bestelbon vereniging. Die bouwt in samenwerking met Odion een nieuw wooncomplex in Castricum met ruimere appartementen. Dat moet in 2014 klaar zijn en ik hoop echt dat ik daarvoor in aanmerking ga komen.” IN teGeNsteLLING tot Saskia en Cor was kopen voor Dennis Bras (33) wél een optie. Zij het op een wrange manier. Dennis had een prima baan als elektromonteur en ging altijd op de motor naar zijn werk. Totdat hij in 1999 in de file langs een auto reed die ineens besloot te keren. Dennis raakte in coma, kwam daar gelukkig weer uit, maar hield aan het ongeval wel een hersenbeschadiging over. Daardoor is hij rechtszijdig verlamd en ziet hij niets meer met zijn rechteroog. Doordat zijn knie verbrijzeld was loopt hij bovendien mank. Na een rechtszaak
‘De woning is daar prima op ingericht, maar die tuin en die heg… dat probleem zal alleen maar groter worden’ eigen huis moeilijk? hans andré de la Porte, woordvoerder van Vereniging eigen huis: “wij horen bijna niet dat mensen met een lichamelijke beperking tegen muren aanlopen bij de financiering van een eigen huis. als iemand het vermogen heeft om inkomen te genereren, zijn er meestal geen belemmeringen. natuurlijk is het wél zo dat een hypotheek veelal gekoppeld is aan een levensverzekering waarvoor altijd een medische keuring nodig is. In de praktijk blijken patiëntenverenigingen vaak goede contacten hebben met verzekeraars en is er bij goed overleg tussen patiënt, keuringsarts, verzekeraar en bank veel mogelijk.”
werd de automobilist in kwestie veroordeeld tot het betalen van een behoorlijke schadevergoeding. “Ineens had ik een smak geld en ik had geen zin om daarvan meteen een groot deel naar de belastingdienst te brengen”, vertelt Dennis. “Het leek me zinvoller om het te besteden aan iets dat in de
Vul uw gegevens in en plaats uw handtekening. Hiermee geeft u Bartiméus Sonneheerdt toestemming om eenmalig het door u ingevulde bedrag van uw rekening af te schrijven. Stuur de bon vandaag nog in een envelop naar: Vereniging Bartiméus Sonneheerdt, Antwoordnummer 5, 3940 WB Doorn. Een postzegel is niet nodig.
NEDERLAND
kalender 2 0 1 2
• Formaat: 250 x 370 mm
Een uitgebreid overzicht van alle artikelen uit onze webwinkel vindt u op www.steunbartimeus.nl/webwinkel.
• Kosten: € 12,95 per stuk (inclusief € 2,50 verzenden administratiekosten)
Bij voorbaat dank voor uw bestelling! Voor vragen en informatie over uw bestelling kunt u bellen met (0343) 52 68 52.
‘De woning confronteerde mij heel erg met het ziek zijn, ik wilde er eerst helemaal niet wonen’
• Bestel de kalender via de webwinkel en betaal slechts € 11,50 per stuk
Bestelbon Ja,
ik bestel
set(s) kerstkaarten à € 8,95
ik bestel
Nederland kalender(s) à € 12,95 totaal €
ik bestel
kunstagenda(s) à € 14,95
Nederland kalender 2012
totaal €
The dutch Art Diary
totaal €
Mijn gift is € toekomst ook nog nut voor me zou hebben. Nadat ik een tijdje via een zorgorganisatie op een aangepaste huurflat had gewoond, besloot ik daarom een eigen huis te kopen.” Met behulp van zijn ouders vond Dennis via een makelaar een paar jaar geleden een geschikte benedenwoning. “De vorige bewoners waren ook invalide, daardoor was het huis al helemaal aangepast”, vertelt Dennis. “Brede deuren, een grote badkamer: alles zat erin. Alleen moest er een grotere deur in de schuur, want mijn driewielfiets paste er niet door.” elektromonteur kan Dennis niet meer uitvoeren. “Daar heb ik te weinig kracht voor. Inmiddels heb ik een nieuwe baan bij de technische dienst van een kringloopwinkel. Daar houd ik me onder meer bezig met het repareren van computers. Leuk werk, ik heb het daar naar mijn zin.” Dankzij zijn schadevergoeding heeft Dennis nu slechts een kleine hypotheek op zijn huis die hij met zijn salaris goed kan betalen. “Ik kan mezelf prima bedruipen”, aldus Dennis. zIJN baaN aLs
Ik machtig de Vereniging Bartiméus Sonneheerdt om eenmalig het totaalbedrag van onderstaand rekeningnummer af te schrijven.
Totaal €
Naam
Kunstagenda 2012
Adres
• 53 beelden van oude Nederlandse meesters
Postcode Telefoon
tekst IrMA VAN DEr LuBBE
wilde ik er helemaal niet wonen”, herinnert ze zich. “Nu ben ik er toch wel blij mee. Het is een gelijkvloerse benedenwoning zonder drempels, met elektrische deuren en een zwevende keuken. Nadeel is echter dat ik vóór en achter een megagrote tuin heb met een heg eromheen die ik nooit van zijn leven zelf kan snoeien. Dat heb ik aangegeven, maar ik mocht de woning niet weigeren: ik móest hem nemen toen ik hem kreeg aangeboden. Belachelijk, vind ik. Mijn gezondheid zal op den duur verslechteren. De woning is daar prima op ingericht, maar die tuin en die heg… dat probleem zal alleen maar groter worden.”
www.steunbartimeus.nl/webwinkel
Kerstkaarten
Het hebben van een fysieke beperking heeft vaak gevolgen voor de woonsituatie. Drie mensen vertellen hoe zij wonen en waarom.
el via de webwink
• Via onze webwinkel:
Hoe kunt u bestellen? Bestel voordelig
www.steunbartimeus.nl
• Formaat: 150 x 210 mm
Woonplaats Geboortedatum
Datum
Rekeningnummer
• Kosten: € 14,95 per stuk (inclusief € 2,50 verzend- en administratiekosten) • Bestel de kunstagenda via de webwinkel en betaal slechts € 13,50 per stuk
Handtekening Ja, ik wil graag de digitale nieuwsbrief van Bartiméus Sonneheerdt ontvangen; mijn e-mailadres is:
Stuur deze bon vandaag nog in een envelop naar: Vereniging Bartiméus Sonneheerdt, Antwoordnummer 5, 3940 WB Doorn. Een postzegel is niet nodig.
www.steunbartimeus.nl
aDVertorIal
Oud profvoetballer en –bondscoach van het Nederlands Elftal Thijs Libregts wachtte niet af toen zijn gehoor achteruit ging!
14
gad g Ets
slapen op lucht
“Slechthorendheid moet je direct aanpakken”
Wassen en drogen
contact
Bij wie veel in bed ligt, is decubitus (doorliggen) een reëel gevaar. De opblaasbare repose matrassen helpen dit te voorkomen. Ze combineren statische lucht met een elastische laag, waardoor de druk van je lichaam optimaal wordt verdeeld. Oppompen is eenvoudig – de verpakking is de pomp – waardoor je je eigen matras gemakkelijk meeneemt op vakantie of een weekendje weg. Bovendien is een repose matras veel voordeliger dan reguliere wisseldruksystemen.
De Ascom Amido is een touchscreen waarmee je direct contact maakt met hulpverleners of familie. Met één druk op het scherm kan je bovendien worden verbonden met de supermarkt of de taxicentrale. Maar je kunt er ook ramen en deuren mee sluiten en de tv en verlichting uitschakelen. Of je bezoek binnenlaten, nadat je hebt gezien wie er voor de deur staat. Zo wordt zelfstandig wonen een stuk veiliger en prettiger.
Wanneer je jezelf niet goed kunt reinigen, is toiletbezoek geen pretje. gelukkig zijn er opbouwstukken die je onderlichaam met warm water schoonspoelen en drogen met warme lucht. Praktisch, maar ook veel hygiënischer dan afvegen. En nog beter voor je huid ook. De Pronk ergo Comfort-Seat kan heel gemakkelijk op vrijwel iedere WC worden gemonteerd. De unit heeft een massagestraal, verwarmde zitting, ingebouwde nachtverlichting en boiler.
WWW.VITALIS.NL
WWW.ASCOM.NL
WWW.PrONkErgO.NL
Innovatieve items voor meer zelfstandigheid en bewegingsvrijheid Leven met een handicap is niet altijd even makkelijk. Op lastig terrein met je rolstoel? Moeilijkheden met typen? Of is wassen een hele opgave? Deze hulpmiddelen maken het leven een stuk eenvoudiger. tekst IrMA VAN DEr LuBBE
betere benen Zijn je bloedvaten vernauwd of minder elastisch, dan stroomt je bloed er minder goed doorheen. Dit kan onder meer zorgen voor pijn in de benen, rusteloze benen, dikke enkels of etalagebenen. Extra sporten of bewegen heeft geen effect, de Circulation Booster wel. Zet je voeten op het apparaat en elektronische impulsen stimuleren je voetzolen. Dat stimuleert de bloedcirculatie en daardoor nemen pijn en zwellingen af. Ook fijn bij diabetes en artritis. WWW.ABLE2.NL
krachten sparen
sturen met je ogen
Handig, zo’n rolstoel die je kunt opvouwen en in de auto kunt meenemen: dat maakt je leven een stuk mobieler. Maar zeker als je er lang in zit, moet hij wel comfortabel zijn. Deze Mixx is licht en praktisch, gemakkelijk op te vouwen en zit ook nog eens heel lekker. En, ook niet geheel onbelangrijk, het design rekent af met alle vooroordelen over rolstoelen.
Een stoep of een lastig terrein op rijden kost veel kracht als je in een handbewogen rolstoel zit. Je kunt echter 40 procent van je krachten sparen door het mechanische aandrijfsysteem NuDrive dat heel eenvoudig op je rolstoel te monteren valt. Doordat je rechtop zit om het systeem te bedienen krijg je bovendien een meer natuurlijke zithouding, waardoor je minder slijtage en blessures oploopt aan je schoudergewricht.
Ook met een ernstige motorische beperking kun je een eigen computer gebruiken, door hem met je ogen te bedienen. De PCEye is een losse oogbesturingsmodule, die onder het beeldscherm van je standaard pc wordt gemonteerd en wordt aangesloten op een usb-poort. Door met je ogen de muispijl te besturen heb je toegang tot de volledige Windows-omgeving. De module is supernauwkeurig: zelfs ongecontroleerde bewegingen hebben geen invloed op de werking.
WWW.LIFE-MOBILITy.COM
WWW.MEDITAS.NL
WWW.rDgkOMPAgNE.NL
opklapdesign
“In de sport is horen mede bepalend voor de communicatie. Als je iets niet goed verstaat en verkeerd interpreteert neem je een verkeerde beslissing. Ook in een groepsbespreking is het hinderlijk als je niet zeker weet wát er is gezegd.” Wat zegt ze nou? Thijs Libregts werd door zijn omgeving geattendeerd op zijn harde praten. Zelf merkte hij dat hij steeds meer moeite had een gesprek te volgen in rumoer en verkeerde antwoorden gaf. “Het gehoor gaat sluipend achteruit, maar als je het merkt moet je direct actie ondernemen. Later kun je er misschien niks meer aan doen. Ik deed een hoortest en cijfers liegen niet, ik was beter af met een hoortoestel. Je denkt wel: moet dat écht? Maar het kan niet anders. Je verstaat het verkeerd, neemt geen deel meer aan een gesprek, je sluit jezelf sociaal af als je anderen niet verstaat.”
Wereldwijd leven meer dan 2 miljoen mensen met de gevolgen van lepra: handicaps aan handen, voeten en ogen. Ook dicht bij huis, want in Nederland hebben 400 mensen hiermee te maken. Naast de fysieke beperkingen, krijgen zij ook te maken met discriminae. Lees meer op www.lepra.nl.
onze $
RC-DEX, TV-DEX en M-DEX.
Zo is er voor het snel en onopvallend bijstellen van het volume of het kiezen van een ander luisterprogramma een mini-afstandsbediening: de RC-DEX. Met de TV-DEX wordt het geluid van de TV zelfs op grotere afstand draadloos en zonder enige vertraging doorgegeven aan de CLEAR PASSION hoortoestellen, in stereo!
ken aannemen en nummers kiezen van degenen die het laatst hebben gebeld. Kortom, de afstandsbediening lijkt niet alleen op een mobiele telefoon, hij kan ook als zodanig worden gebruikt. De gesprekken worden rechtstreeks weergegeven via de CLEAR PASSION hoortoestellen zodat u geen woord hoeft te missen.
Dan is er nog de M-DEX; het paradepaardje als het gaat om gebruiksgemak. Met de M-DEX wordt het gebruik van een mobiele telefoon voor hoortoestelgebruikers aanzienlijk eenvoudiger; u kunt binnenkomende gesprek-
Unieke accessoires voor een uniek hoortoestel. De CLEAR PASSION is het kleinste achterhet-oortoestel ooit door Widex gemaakt. Klein en onopvallend als u dit wenst, maar juist subtiel opvallend als u kiest voor één van
Thijs Libregts (70) was o.a. profvoetballer bij Excelsior en Feyenoord, werkte als trainer bij PSV en Feyenoord en was bondscoach van het Nederlands voetbalelftal. Ook als recreatief piloot weet hij dat goed zien én goed horen heel belangrijk zijn. In 2005 kreeg hij een hoortoestel. Eind vorig jaar koos hij voor de WIDEX CLEAR PASSION met mini-afstandsbediening (RC-DEX):´ik hoor er weer helemaal bij!`.
de geraffineerde kleurcombinaties. Daarmee is de CLEAR PASSION zélf een accessoire waar mee u kunt laten zien dat goed horen voor u belangrijker is dan doen alsof... – net als Thijs Libregts.
In de deuropening van een armoedig houten huisje zit Zaline (18) met haar baby op schoot. Ze hee ernsge verminkingen aan haar voeten door lepra. De kuur tegen lepra hee ze niet afgemaakt, want medicijnen zijn in het afgelegen dorp in het oerwoud van Madagaskar niet te krijgen.
Lepra in Nederland
Duo
Nieuwste techniek Thijs Libregts koos voor WIDEX CLEAR PASSION. Deze hoortoestellen met WidexLink-technologie wisselen onderling informatie
uit waardoor geluidsbronnen nauwkeuriger dan ooit tevoren kunnen worden gelokaliseerd. Met WidexLink-technologie kan de CLEAR PASSION ook allerlei accessoires gebruiken die het horen in veel situaties nóg gemakkelijker maken, de zogenaamde DEX-hulpmiddelen.
‘Als mijn kind maar geen lepra krijgt’
Tasting life again op or Kijk ite vo ebs ingen w de nbied aa
Onzichtbare kwaliteit Net als de meeste mensen heeft Thijs Libregts niet graag ´zo´n grote knots´ op zijn oor. “Voor mij moet een hoortoestel er gelikt uitzien en kwaliteit hebben. De Widex Clear Passion is dan ook een uitkomst. Ik maak er wel grappen over, want mensen moeten er bijna naar zoeken! Kwalitatief is het echter enorm. Na instelling ging er een wereld open. Ik hoef niet meer ja te knikken terwijl ik het helemaal niet heb verstaan. Dat is ook voor mijn omgeving erg prettig. Ik kan in alle situaties goed horen en het toestel draagt plezierig. Ik heb er ook een klein kastje bij dat is ingesteld met mijn voorkeuren. Ik hoor er helemaal bij en ben er erg tevreden over.”
“Pap, niet zo hard, ik sta naast je hoor”
Zo tre Grégoire Detoeuf (56), de Franse coördinator van de leprabestrijding in Madagaskar, haar aan. De afwezigheid van medicijnen tegen lepra in de lokale klinieken baart Detoeuf zorgen. “Het is belangrijk dat Zaline snel weer medicijnen krijgt, anders kan ze haar eigen kind besmeen met lepra. Maar de voorraden liggen in de grote steden en voor veel paënten als Zaline is het niet te doen om elke maand zo ver te reizen. Zeker niet nu ze een kind hee.” Zaline kijkt moedeloos voor zich uit. Haar eigen baby besmeen, dat is wel het laatste wat ze wil. Alleen met vroege opsporing en de juiste behandeling kunnen handicaps door lepra worden voorkomen. Met Zaline komt het goed. Grégoire Detoeuf zorgt ervoor dat zij weer medicijnen tegen lepra krijgt. Met goede begeleiding van de Lepraschng hoe ze niet verder verminkt te raken aan haar voeten. Maar er zijn meer paënten als Zaline, die nu nog geen hulp krijgen. Om hen te bereiken, hebben we uw steun nodig.
Je eet en drinkt (weer) zelf met Edero
Support
Support " !#
### # %
Probeer het zelf; www.armonproducts.com
010 4714187
De Armon Edero armondersteuning is onder andere geschikt voor mensen met: ALS, MS, Dystrofie, Duchenne, Becker, SMA, RSI, CANS en andere beroepsklachten
Geef lepra het laatste zetje Giro 50 500 www.lepra.nl
el e v l Hee
R E M O Z
VOOR ALLE HONDA HYBRIDE MODELLEN
JAZZ HYBRID SPORT MODE € 1.000,- VOORDEEL OP DE JAZZ HYBRID SPORT MODE - Sportieve striping op motorkap, dak en achterklep - Sportieve dakspoiler in carrosseriekleur - 16 inch lichtmetalen Cronos velgen
MAAR L
€ 1.00IE0FST VOORDE ,EL! CR-Z HYBRID 50/50
DEAL! Rij nu al een CR-Z vanaf € 9.995,en betaal de andere helft, rentevrij, over een jaar. Vraag uw dealer naar de voorwaarden.
€ 9.995,
-
CIVIC HYBRID GRATIS iPAD 2 EN TOT RUIM € 3.800,- VOORDEEL OP DE CIVIC HYBRID Een keuze uit drie verschillende deals, allemaal mét een gratis iPad 2!
TOT RUIM
€ 3.800 VOORDE EL!
,-
INSIGHT HYBRID 50/50 DEAL! Rij nu al een Insight vanaf € 9.995,- en betaal de andere helft, rentevrij, over een jaar. Vraag uw dealer naar de voorwaarden.
€ 9.995,
-
Totale kredietbedrag
Maandtermijn
Variabele effectieve debetrente op jaarbasis
Jaarlijkse kostenpercentage*
Totale door de consument te betalen bedrag
Duur kredietovereenkomst in maanden**
€ 5.000,€ 10.000,€ 15.000,-
€ 100,€ 200,€ 300,-
5,9% 5,9% 5,9%
5,9% 5,9% 5,9%
€ 5.800,€ 11.600,€ 17.400,-
58 58 58
* Het jaarlijkse kostenpercentage is een prijsaanduiding voor het krediet. Hierin komen alle kosten van het krediet tot uitdrukking. ** Bij het berekenen van de duur van de kredietovereenkomst wordt ervan uitgegaan dat: s DE KREDIETLIMIET METEEN GEHEEL WORDT OPGENOMEN s GEEN VERDERE OPNAMEN WORDEN VERRICHT s DE KREDIETLIMIET ONGEWIJZIGD BLIJFT s DE MAANDTERMIJNEN VERVROEGD NOCH VERTRAAGD WORDEN VOLDAAN s DE RENTE ONGEWIJZIGD BLIJFT
A
* De rente kan gedurende de looptijd van de financiering wijzigen. De effectieve rente op jaarbasis is de prijsaanduiding voor het krediet. Hierin komen alle kosten tot uitdrukking. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel. Kredietgever Ribank N.V. te Amsterdam is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam onder nummer 30095283 en is geregistreerd bij Autoriteit Financiële Markten onder vergunningnummer 12010739. Een prospectus en Algemene Voorwaarden zijn verkrijgbaar op www.ribank.nl. Ribank kent een interne klachtenprocedure en is aangesloten bij het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (KiFiD).
GA SNEL NAAR WWW.HONDA.NL VOOR ALLE NAZOMER
De INSIGHT HYBRID heeft een A-label: gemiddeld brandstofverbruik min. 1 liter op 22,7 km - max. 1 liter op 21,7 km, CO2-uitstoot min. 101 g/km - max. 105 g/km. De CR-Z HYBRID heeft een A-label: gemiddeld brandstofverbruik 1liter op 20 km, CO2-uitstoot 117 g/km. De CIVIC HYBRID heeft een A-label: gemiddeld brandstofverbruik 1 liter op 21,7 km, CO2-uitstoot 109 g/km. De JAZZ HYBRID heeft een A-label: gemiddeld brandstofverbruik 1 liter op 22,2 km, CO2-uitstoot: 104 g/km.
