Een heldere blik Jaaroverzicht 2013
bkr.nl
Inhoud
1 Over BKR
3
5 Intern
13
Onze visie
13
2 Consumenten
4
Investering in Marketing
14
Onze visie
4
Organogram
14
mijnBKR
5
Governance
14
Officiële BKR Verklaring
5
Voordeel van een BKR-registratie
5
6 Beveiliging en privacy
15
Belonen goed betaalgedrag
5
Onze visie
15
Klantcontactcentrum Consumenten
5
Toekomstvaste infrastructuur
16
Consumentenrechten
5
Maximale privacybescherming
16
Kerncijfers consumenten
6
Technische beveiliging
16
Continu verbeteren
16
3 Zakelijk
7
Onze visie
7
7 Kredietstatistieken
17
Verbetering datakwaliteit
8
BKR Kredietbarometer
17
Politically Exposed Persons
8
BKR Hypotheekbarometer
17
Nieuwe databases in de maak
8
Betalingsproblemen naar leeftijd (kredieten)
18
BKR cursussen / E-learning
8
Betalingsproblemen naar leeftijd (hypotheken)
18
Preventief Beheer
8
Geografische spreiding
19
Meer integrale registratie noodzakelijk
8
Lopende contracten irt betalingsproblemen
19
Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI)
8
BKR Monitoring en BKR Score
8
Contact
19
Verificatie Informatie Systemen (VIS)
9
Facilitaire producten
9
Kerncijfers zakelijk
9
4 Maatschappelijk
10
Onze visie
10
Schulden in Nederland
11
Vindplaats van Schulden
11
Studieschulden
11
Alom draagvlak voor registratie
12
Stakeholders
12
Internationaal
12
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
2
1 Over BKR
BKR is een stichting met een maatschappelijke doelstelling zonder winstoogmerk. In het Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI), dat BKR beheert, registreren aangesloten organisaties gegevens over afgesloten kredieten en betalingsachterstanden op kredieten. Van hypothecaire kredieten worden alleen betalingsachterstanden geregistreerd. Aangesloten organisaties als banken, hypotheekverstrekkers en creditcardorganisaties raadplegen de gegevens in het CKI om overkreditering te voorkomen. Ook consumenten kunnen hun eigen gegevens bij BKR inzien. De missie van BKR is het beperken van krediet- en betalingsrisico’s en het voorkomen van overkreditering en andere problematische schuldsituaties. Op deze manier draagt BKR bij aan een maatschappelijk verantwoorde financiële dienstverlening in Nederland. BKR is in 1965 opgericht en beheert onder andere het CKI. Momenteel bevat deze database gegevens over 8,6 miljoen personen, waarvan ruim 91% zonder problemen de betalingsverplichtingen nakomt. Daarnaast ondersteunt BKR, met behulp van haar infrastructuur en beschikking over grootschalige en privacygevoelige databases, aangesloten organisaties bij het tegengaan van misbruik en fraude in het financiële verkeer. BKR telt 100 werknemers, heeft circa 240 zakelijke klanten en is gevestigd in Tiel.
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
3
2 Consumenten
Onze visie Door transparant te zijn en de privacy te respecteren, spelen wij in op consumentenbehoeften. Geheel in lijn met de Europese wetgeving zijn wij van mening dat de consument het recht heeft om te weten welke data, met welk doel, waar zijn opgeslagen. BKR slaat daarom alleen feitelijke gegevens op in haar databases. Deze zijn voor de consument controleerbaar en herleidbaar zodat inzage en correctie van gegevens altijd mogelijk is. Al bijna 50 jaar garanderen wij daarbij de individuele privacy, wat blijkt uit onze privacy certificering NOREA 3600 N. Sommige consumenten denken dat een BKR-registratie per definitie negatief is. Dat is zeker niet zo: een consument die met behulp van BKR kan aantonen dat hij zijn kredieten op tijd terugbetaalt heeft ‘een streepje’ voor. In de komende jaren zullen wij er alles aan doen om de consument meer in de ‘drivers seat’ van zijn eigen financiële huishouding te plaatsen. Bijvoorbeeld met mijnBKR en daaraan gekoppeld nieuwe diensten. Hiermee willen we het financieel bewustzijn en inzicht in het eigen financiële huishoudboekje verhogen. Om de toegankelijkheid van onze gegevens nog verder te verbeteren, breiden wij onze online dienstverlening uit. Bijvoorbeeld met alerts om actuele wijzigingen in de consumentengegevens te signaleren. Ook willen we voorop lopen met digitale identificatie. Binnen het eID-stelsel kunnen mensen met de identificatiemiddelen van hun keuze veilig online zaken doen met de overheid en bedrijven. Het stelsel helpt tegen cybercrime en identiteitsfraude, omdat met grotere zekerheid kan worden vastgesteld dat een persoon ook daadwerkelijk is wie hij zegt te zijn. Zo werken wij verder aan het beschermen van de consument tegen overkreditering en problematische schuldsituaties.
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
4
mijnBKR
Belonen goed betaalgedrag
Sinds medio 2013 kunnen consumenten hun eigen
In Nederland hebben circa 1 miljoen huishoudens te maken
gegevens digitaal via onze website (www.bkr.nl) aanvragen.
met betalingsachterstanden of problematische schulden.
Vanaf februari 2014 kunnen zij laagdrempelig hun gegevens
Behalve dat dit voor henzelf heel naar is, heeft dit ook
ook online inzien. Via het nieuwe BKR Premium Pakket
maatschappelijk gezien grote gevolgen. Iedere Nederlander
delen wij nog meer informatie met de consument. Zo kunnen
draait immers op voor de financiële gevolgen van
zij online nagaan welke organisaties hun gegevens hebben
wanbetaling. Dat kost iedere Nederlander ongeveer € 900,-
ingezien en krijgen zij een signaal wanneer er iets in hun
per jaar. De totale kosten van wanbetaling komen uit op
gegevens verandert. Inmiddels zijn al bijna tienduizend
15 miljard, berekende het Financieel Dagblad in maart 2012.
consumenten ‘geabonneerd’ op mijnBKR. Wij verwachten
Klantcontactcentrum Consumenten
dat dit aantal de komende jaren snel zal toenemen.
Bijna 100.000 consumenten hebben in 2013 hun eigen
Officiële BKR Verklaring
gegevens bij BKR opgevraagd. Consumenten met vragen
Meer en meer instanties zijn geïnteresseerd in het financiële
over hun eigen gegevens kunnen onze website raadplegen,
handelen van hun klanten of toekomstige werknemers.
maar ook via mail of telefonisch contact opnemen met ons
Voor consumenten wordt het steeds belangrijker om
Klantcontactcentrum Consumenten. In 2013 werd een BKR
‘onbesproken financieel gedrag’ aan te tonen. BKR helpt
Webcare team ingericht dat consumenten ook via social
daarbij. Veruit de meeste consumenten in het Centraal
media bedient.
Krediet Informatiesysteem (CKI) staan positief genoteerd (91,4%). Sinds 2013 bieden we een officiële BKR Verklaring
Consumentenrechten
aan waarmee de consument een officieel bewijs van
Consumenten hebben recht op inzage in de eigen gegevens
financiële ervaring en verantwoordelijkheid in handen heeft.
en kunnen daarnaast onterechte of verkeerde vermeldingen in CKI laten aanpassen door de kredietverstrekker.
Voordeel van een BKR-registratie
Worden partijen het niet eens, dan kan de consument een
Consumenten vinden het vaak heel gewoon om met
klacht indienen bij de onafhankelijke geschillencommissie.
een creditcard te betalen, online iets te bestellen of een
De leden van deze commissie worden benoemd door
lening af te sluiten. Zij krijgen daarmee de beschikking
de President van de Arrondissementsrechtbank te
over een product dat zij pas later hoeven te betalen.
Amsterdam. De uitspraken van de geschillencommissie zijn bindend. Indien de consument in het gelijk wordt
Kredietverstrekkers baseren hun consumenten-
gesteld, ontvangt hij de beroepskosten (€ 50,-) retour.
vertrouwen deels op de betrouwbare en objectieve BKR-gegevens. Hoewel iedere registratie een beperking van de persoonlijke privacy inhoudt, heeft de consument ook veel gemak van BKR.
Mede dankzij BKR kan de consument: • bewijzen dat zijn betaalgedrag in orde is; • sneller en goedkoper krediet krijgen; • beschermd worden tegen te hoge financiële lasten; • rekenen op bescherming tegen identiteitsfraude; • nagaan wie zijn gegevens heeft geraadpleegd; • een alert krijgen als er iets in zijn gegevens verandert.
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
5
Kerncijfers consumenten Onderstaande cijfers geven de ontwikkelingen in CKI weer. Informatieverstrekking aan consumenten (stand per 31-12-2013)
2013
2012
2011
2010
2009
Aantal inzages (x 1.000)
99,4
102,6
110,6
119,2
117,7
Tarief voor een inzage (€)
4,95
4,95
4,95
4,95
4,50
Het gemiddelde aantal consumenteninzages per werkdag komt daarmee op bijna 400 uit.
Omvang CKI (stand per 31-12-2013, x 1.000)
2013
2012
2011
2010
2009
2008
Aantal personen waarvan de gegevens zijn verwerkt in het bestand Totaal aantal kredieten Aantal beëindigde kredieten Aantal lopende kredieten
8.791
8.890
9.096
9.267
11.573
11.240
15.643
16.204
17.070
17.746
25.610
23.973
5.266
5.760
6.472
7.027
9.476
9.334
10.377
10.444
10.598
10.719
16.135
14.640
Waarvan (%) - Aflopend - Doorlopend - Overig
9 8 8 9 5 6 82 83 83 83 58 64 9 9 9 8 37 30
Aflopende kredieten zijn kredieten met een vooraf vastgestelde einddatum. Doorlopende kredieten hebben deze niet. Onder ‘overig’ vallen kredieten die door hun kenmerken niet behoren tot aflopende of doorlopende kredieten, zoals een krediet bij een thuiswinkelorganisatie. De daling van het aantal personen in CKI (eind 2010) werd veroorzaakt door de bestandsschoning i.v.m. het vertrek van de telecomaanbieders.
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
6
3 Zakelijk
Onze visie BKR heeft een spilfunctie in de Nederlandse financiële dienstverlening. Zonder BKR-toetsing kan er geen krediet worden verstrekt. Betrouwbaarheid van onze data én systemen is daarom cruciaal. Vandaar dat wij 24/7 beschikbaar zijn. Met onze zakelijke klanten delen wij veel informatie. Bij BKR is al die informatie veilig én toch makkelijk toegankelijk. Wij zien een verschuiving optreden van het belang van nieuwe kredietverstrekking naar het beheer van bestaande kredieten. Dit in lijn met onder andere de aanbevelingen van de Autoriteit Financiële Markten. Met onze (nieuwe) producten en diensten spelen we hier duidelijk op in. In het acceptatieproces helpen wij onze klanten een verantwoorde afweging te maken. Door meer relevante gegevens met elkaar te delen, wordt die afweging steeds beter. Bij de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten werken we toe naar een ‘one-stop-information-shopping’ model. Dit levert meer gemak op en helpt onze klanten bij het invullen van de zorgplicht. Naast het bieden van gemak, onderscheidt BKR zich met diverse ‘early warning’ producten zoals BKR Monitoring en BKR Bestandsscore. Hiermee en door meer informatie te gaan delen, helpen wij onze klanten de financiële risico’s nóg beter in te schatten.
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
7
Verbetering datakwaliteit In 2012 meldden we al de aansluiting van BKR op GBA-V.
deze mening toegedaan. In 2013 hebben wij met een enquête
Inmiddels bewijst deze aansluiting haar meerwaarde.
ons klant- en stakeholderveld hierover bevraagd.
In 2013 werden periodiek onjuiste data gesignaleerd en
Hieruit bleek dat er een grote behoefte is aan meer
teruggekoppeld aan onze zakelijke klanten. Ook werd door
informatie over de kredietwaardigheid van de consument.
BKR hard gewerkt aan het corrigeren van contracten zonder
Wij pleiten dan ook sterk voor het positief registreren van
contractnummers. En werden Nederlandse adressen in
hypotheken en registratie van studieschulden. Ook streven
CKI zonder postcode aangevuld.
wij in 2014 naar een volledigere registratie van consumptief krediet. Onder andere door de opkomst van flitskredieten
Politically Exposed Persons (PEP)
en crowdfunding moeten we kritisch kijken naar de huidige
Een nieuw product dat in 2013 werd geïntroduceerd, is de
registratiegrenzen en deze aanpassen aan de actualiteit.
database met Politically Exposed Persons. BKR ontsluit deze nieuwe database nu voor haar klanten zodat zij op
Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI)
basis van deze informatie kunnen voldoen aan de eisen die
CKI is in de basis een positief registratiesysteem met
de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van
informatie over afgesloten kredietovereenkomsten en
terrorisme (Wwft) aan hen stelt.
eventuele betalingsachterstanden. Van de bijna 9 miljoen Nederlanders die in CKI staan, komt verreweg het grootste
Nieuwe databases in de maak
deel (zo’n 92%) zijn betalingsverplichtingen keurig na.
Naast de PEP-database ontsluiten we in 2014 het Centraal Insolventie Register en het Landelijk Register
In CKI staan ook hypotheekgegevens, echter alleen als
Schuldsanering. Hiermee bieden we onze zakelijke klanten
er sprake is van betalingsachterstanden van meer dan
het gemak om steeds meer informatie via één leverancier
120 dagen. Zowel positieve registratie van hypotheken
te ontvangen (one-stop-shopping).
als aanpassing van de meldingstermijn bij achterstanden staan in 2014 op de agenda. De betalingsachterstanden
BKR cursussen / E-learning
op hypotheken nemen flink toe. Bijna 95.000 mensen
Ook in 2013 hebben veel medewerkers van onze klanten
hadden eind 2013 problemen met het nakomen van
een BKR basis- en/of vervolgcursus gevolgd. Dit bevordert
hun hypotheekverplichtingen. Dat is een toename van
de samenwerking en de efficiëntie van het registratie-
bijna 20.000 (23%) ten opzichte van 2012. Een bijkomend
en toetsproces. Om onze klanten nog beter van dienst
probleem, dat voor veel financiële ellende zorgt, is dat
te kunnen zijn, is in 2013 het project E-learning gestart.
steeds meer huizen ‘onder water’ zijn komen te staan.
Hiermee kunnen we nog meer klanten bedienen en meer
Hetgeen bij verkoop voor extra schulden zorgt.
onderwerpen aanbieden. De online cursus gaat op termijn
Ook registratie van deze zogeheten restschulden is in
de basis- en vervolgcursus vervangen. Wel blijven we
2014 een onderwerp waar wij aandacht aan zullen geven.
cursussen op maat voor onze klanten samenstellen. CKI werd in 2013 bijna 10 miljoen keer door onze klanten
Preventief Beheer
geraadpleegd. Dat is minder dan in 2012 toen er ruim
De Autoriteit Financiële Markten (AFM),
12 miljoen raadplegingen van CKI waren. De voortdurende
de Nederlandsche Bank maar ook bijvoorbeeld het Nibud
daling van het aantal raadplegingen werd vooral veroorzaakt
benadrukken het belang van inzicht in de schuldenpositie
door de mindere economische omstandigheden,
van de consument. Uitdrukkelijk wijst de AFM ook op de
een terugvallende woningmarkt en processtroomlijning
noodzaak van Preventief Beheer door kredietverstrekkers.
bij zowel onze zakelijke klanten als bij BKR zelf.
Het delen van informatie helpt om problemen te voorkomen en vroegtijdig te signaleren. De AFM gaf in 2013 aan
BKR Monitoring en BKR Score
voorstander te zijn van ‘early warning’ diensten waaronder
Risicomanagement speelt een belangrijke rol in de
bijvoorbeeld BKR Monitoring en Score vallen.
processen voor kredietacceptatie en -beheer. Met BKR Monitoring worden aangesloten organisaties
Meer integrale registratie noodzakelijk
dagelijks actief geïnformeerd over de gewijzigde situatie
In CKI worden alleen krediet- en hypotheekgegevens
van hun klanten. In 2013 zijn er 1,4 miljoen monitor-
geregistreerd. BKR vindt het belangrijk om meer gegevens
meldingen verstrekt. In 2012 waren dat er 1,5 miljoen.
met elkaar te kunnen delen. Ook onze zakelijke klanten zijn
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
8
Daarnaast hebben onze klanten 2,8 miljoen keer (in 2012: 4,1 miljoen) om een BKR Score verzocht.
Verificatie Informatie Systemen (VIS) Dit systeem informeert het bedrijfsleven en publieke instellingen over de unieke nummers van gestolen, vermiste of om andere redenen ongeldig verklaarde identiteits- en reisdocumenten uit binnen- en buitenland. Hieronder vallen onder meer paspoorten, visa en Nederlandse op naam gestelde rijbewijzen. VIS heeft als doel het voorkomen van schade bij het bedrijfsleven en de overheid door frauduleus handelen met ongeldige reis- en identiteitsdocumenten. VIS is een 100% dochteronderneming van BKR. VIS-informatie is afkomstig van drie bronleveranciers: • de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW); • het agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR); • het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD). VIS is ook online te raadplegen via onze zakelijke portal. In 2013 werd VIS 8,9 miljoen keer geraadpleegd. Daarmee is sprake van een daling ten opzichte van de 9,2 miljoen raadplegingen in 2012.
Facilitaire producten BKR onderhoudt de fraudepreventiesystemen van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) en de Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland (VFN). Het doel van deze zogenoemde facilitaire producten ligt in lijn met onze missie. Met uitstekend beveiligde en werkplekonafhankelijke toegang tot EVA/SFH ontzorgen we onze zakelijke klanten.
Kerncijfers zakelijk Onderstaande cijfers geven een beeld van het aantal raadplegingen in de verschillende systemen.
2013
2012
2011
2010
2009
Aantal raadplegingen CKI (x 1.000)
9.715
12.241
15.268
18.005
19.322
Aantal raadplegingen VIS (x 1.000) Aantal raadplegingen facilitaire producten (x 1.000)
8.863
9.217
9.353
8.571
8.874
24.423
36.477
45.534
37.230
35.202
Over alle systemen gemeten, vonden er in 2013 zo’n 118.000 raadplegingen per dag plaats. Het totaal aantal raadplegingen is t.o.v. de voorgaande jaren fors afgenomen door afnemende kredietverlening en een ingestorte huizenmarkt.
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
9
4 Maatschappelijk
Onze visie BKR is een onafhankelijke stichting met een maatschappelijke doelstelling. Door informatie op een verantwoorde wijze te delen, geven wij invulling aan onze missie: het voorkomen van overkreditering en problematische schulden bij consumenten. Wij doen dat zónder winstoogmerk. Zeker sinds het uitbreken van de economische recessie ziet Nederland de schuldenproblematiek sterk toenemen. Een miljoen huishoudens loopt het risico op of kampt met problematische schulden. De schuldhulpverlening, belegd bij de gemeenten, wordt ‘overlopen’. De problematiek verdiept en verbreedt zich. Betalingsachterstanden zien we nu in vele sectoren. Betalingsachterstanden in de consumptief kredietsfeer stijgen weliswaar, maar lang niet zo sterk als bij de Belastingdienst, het Centraal Justitieel Incassobureau, woningcorporaties, zorgverzekeraars, telecomaanbieders en energiebedrijven. Vanuit onze maatschappelijke betrokkenheid en missie pleiten wij voor een aanpak bij ‘de voordeur’. Door meer informatie te delen maken we vroegsignalering van probleemsituaties mogelijk. Het is dan ook niet meer dan logisch dat wij pleiten voor uitbreiding van registratie. Met informatie over alle afgesloten hypotheken (positieve hypotheekregistratie) en bijvoorbeeld studieleningen kunnen we kredietverstrekkers beter informeren. Hiermee stellen wij onze zakelijke klanten in staat adequater invulling te geven aan de wettelijke zorgplicht. Zo verleggen we de focus van genezen naar het voorkomen van persoonlijke en maatschappelijke problemen.
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
10
Schulden in Nederland De schuldenproblematiek in Nederland stijgt al jaren.
In 2013 heeft staatssecretaris Klijnsma van SZW
Volgens onderzoek van de overheid (‘Huishoudens in de rode
aangegeven het VPS-initiatief te willen ondersteunen.
cijfers 2012’) loopt iets meer dan één op de zes Nederlandse
De Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR) maakt,
huishoudens (17,2%) een risico op problematische
in overleg met SZW en een aantal marktpartijen, een start
schulden, heeft problematische schulden of zit in een
met de ontwikkeling van deze Vindplaats van Schulden.
schuldhulpverleningstraject. Het grootste deel hiervan
Ook in maart 2014 refereert de staatssecretaris in de
- tussen de 719.000 en 961.000 huishoudens - loopt een
beantwoording van Kamervragen weer aan VPS. Inzet van
risico op problematische schulden. Tussen de 373.000
dit marktinitiatief is dat het systeem gemeenten helpt bij
en 531.000 huishoudens heeft problematische schulden.
de preventie en vroegsignalering van (problematische) schulden.
Van alle betalingsachterstanden is slechts een beperkt deel (naar schatting zo’n 20%) in het CKI geregistreerd,
Studieschulden
doordat er bij BKR alleen informatie over consumptief
Uit onderzoek van BKR (dec. 2013) naar studieschulden
krediet wordt gedeeld. Veel probleemhuishoudens hebben
bleek dat studieschulden in 39% van de gevallen niet
achterstallige rekeningen bij de Belastingdienst, het
meegewogen worden bij een hypotheek- of kredietaanvraag.
Centraal Justitieel Incassobureau, woningcorporaties,
Hoewel de overheid met het bedrijfsleven afspraken over
zorgverzekeraars, telecomaanbieders en energiebedrijven.
het meewegen van de studieschuld heeft gemaakt, blijkt dit
Al deze betalingsachterstanden zijn nu aan het zicht
zonder adequate registratie niet goed uitvoerbaar.
onttrokken, zodat iemand met een fikse huurachterstand en Invoering van het sociale leenstelsel leidt naar verwachting,
een belastingschuld soms toch nog een lening kan krijgen.
door het wegvallen van de basisbeurs, tot een toename van BKR pleit al jaren voor een meer integrale
het aantal studenten dat een beroep op studiefinanciering
schuldenregistratie, zodat vroegsignalering adequater
doet. Bovendien, zo becijferde het Centraal Plan Bureau,
kan worden ingezet. BKR beseft heel goed dat elke
gaat het geleende bedrag fors omhoog. Het CPB gaat uit van
registratie een inbreuk op de privacy is. Toch weegt dit
een stijging van de huidige studieschuld (die gemiddeld zo’n
volgens ons op tegen het terugdringen van menselijk
€ 15.000,- bedraagt) met minimaal € 6.000 en maximaal
leed en de bijbehorende maatschappelijke kosten.
€ 9.000 per student. Het totaal geleende bedrag gaat daarmee fors stijgen.
Vindplaats van Schulden De meest voorkomende schulden zijn te vinden
BKR maakt zich zorgen over de toename van de totale
bij de Belastingdienst, het Centraal Justitieel
uitstaande studieschuld. Deze zal de komende jaren
Incassobureau, woningcorporaties, zorgverzekeraars,
zeer snel toenemen. Studieschulden vormen naar onze
telecomaanbieders en energiebedrijven. Sinds vorig
verwachting binnen enkele jaren de op een na grootste
jaar is de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening van
schuldenberg (op hypotheken na) van Nederland.
kracht. Hierdoor kunnen mensen een beroep doen op
Dat betekent een lastenverzwaring voor de overheid van
ondersteuning van de gemeente om het hoofd te bieden
miljarden euro’s en honderdduizenden afgestudeerden die
aan schuldensituaties waar ze zelf niet meer uitkomen.
hun werkzame leven met een studieschuld beginnen.
Schuldpreventie en het vroeg signaleren van schulden,
Door de informatie over studieleningen centraal inzichtelijk
maken steeds nadrukkelijker onderdeel uit van de integrale
te maken, helpen we voorkomen dat consumenten
schuldhulpverlening door gemeenten. VPS (Vindplaats van
- financieel gesproken - teveel hooi op hun vork nemen
Schulden) is het systeem dat bijdraagt aan preventie en het
en stellen we kredietverstrekkers in staat een meer
terugdringen van problematische schulden.
verantwoorde afweging te maken. De overheid en de banken hebben duidelijke afspraken gemaakt over de wijze waarop studieleningen moeten worden meegewogen bij nieuwe kredietaanvragen.
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
11
Alom draagvlak voor registratie
Stakeholders
In veel landen is het delen van informatie over
Veel organisaties zijn direct of indirect bij onze
studieschulden met partijen die daar een gerechtvaardigd
dienstverlening betrokken. Het speelveld strekt zich uit
belang bij hebben al een feit. Nederland loopt achter bij
van schuldhulpverlening tot het College Bescherming
landen als Amerika, Duitsland, Engeland en de meeste
Persoonsgegevens. En van consumentenorganisaties tot
Scandinavische landen. Voor een progressief land als
aan thuiswinkelorganisaties. Allen hebben zij belang bij
Nederland wordt het tijd om aan te haken.
een goed functionerend BKR en de informatie die wij hen kunnen bieden. Er zijn dan ook veel contacten met deze organisaties, koepelorganisaties en overheden.
Bedrijfsleven en publieke organisaties zijn voorstanders van het delen van informatie over studieleningen. Uit onderzoek bij onze klanten en stakeholders bleek
Internationaal
in 2013 dat liefst 85% van deze groep uitgesproken
Voortdurend kijken hoe we van elkaar kunnen leren.
voorstander is van informatieverstrekking over
Dat is kort gezegd wat ons drijft bij het onderhouden van
studieleningen aan kredietverstrekkers.
internationale contacten. De internationale Accis-leden werken hard om overkreditering te voorkomen, onder meer
In 2013 deden we eveneens imago-onderzoek bij
door consumenten te informeren over de mogelijkheden om
consumenten. Ook zij zien uitbreiding van de registratierol
verantwoord geld te lenen.
om problematische schuldsituaties te voorkomen zitten. Slecht 7% van de bevolking staat hier negatief tegenover
Veel werken we ook samen met onze collega-instelling
terwijl 54% uitgesproken positief is.
SCHUFA in Duitsland. Met hun goede adviezen en kennis en hebben wij onder andere mijnBKR opgezet.
NVVK
VFN
DNB
NVB BC* SFH
Verbond van Verzekeraars BC* EVA
e
n
Stakeholders overzicht ACCIS
mi
BKR
ss a ris s e n V
rin g v a
g eslote nen .
Consumentenorganisaties
ade
Aa n
Woningcorporaties/ energiebedrijven
Aanbieders mobiele telefonie**
rg
Thuiswinkel. org
Ra
ad van
m Co
GESCHILLENCOMMISSIE BKR
Autoriteit Financiële Markten
Nibud Politiek College bescherming persoonsgegevens
Ministeries ** De aanbieders van mobiele telefonie zijn per 1 januari 2011 gestopt
* BC = Begeleidingscommissie
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
12
5 Intern
Onze visie BKR is een betrouwbare partner voor haar klanten. Wij werken continu aan verbetering van onze organisatie. Van onze medewerkers vragen wij een hoge mate van integriteit, toewijding aan de missie en ondernemerschap. Signalen uit onze omgeving zetten we om naar relevante producten en diensten die onze klanten een meerwaarde bieden. Dat vraagt meer en meer om ondernemende mensen met een innovatieve blik. Dit past naadloos bij onze strategie waarin conceptleadership een van de pijlers is.
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
13
Investering in Marketing
Governance
In 2013 werd binnen Relatiemanagement een nieuwe
De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het beleid
afdeling Marketing en Communicatie vormgegeven.
van het Bestuur en op de algemene gang van zaken bij BKR.
Dit past bij de strategie die gericht is op het creëren van
De RvC-leden zijn onafhankelijk en in de voorgaande vijf
meerwaarde voor onze zakelijke klanten en consumenten.
jaren geen directielid of werknemer van BKR geweest.
Onze productontwikkeling krijgt hiermee een flinke ‘push’. Eind 2013 was dit al merkbaar. Een nieuw
Naast de RvC is een Compliance & Audit Commissie
product als de Politically Exposed Persons (PEP)-database
actief die de RvC adviseert op het gebied van
werd geïntroduceerd en er liggen duidelijke plannen voor
ondernemingsrisicomanagement en privacyrisico’s.
ontsluiting van het Centraal Insolventie Register (CIR) en
De Vergadering van Aangeslotenen staat de RvC en
het Landelijk Register Schuldsaneringen (LRS).
het Bestuur bij met advies vanuit hun specifieke branche.
Organogram De organisatie bestaat uit een drietal kernfuncties en een aantal staforganen. De kernfuncties zijn: Relatiemanagement, Operations en ICT. Het onderstaande organogram geeft een beeld van de organisatie in 2013.
Bestuur/ Directie BKR
Directiesecretariaat Compliance • Finance & Control • Audit & Riskmanagement • Juridische Zaken & Beleidsadvisering
Human Resources • Receptie • Facilitaire Zaken
ICT • Applicatie Ontwikkeling • Systeembeheer • Informatie Management
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
Operations • Klantcontactcentrum Zakelijk & Consumenten • Datakwaliteit • Ondersteuning & Risicomanagement • Back office
14
Relatiemanagement • Accountmanagement • Marketing & Communicatie • Score
6 Beveiliging en privacy
Onze visie Nationaal en internationaal is er veel aandacht voor informatiebeveiliging en privacy. Wij realiseren ons heel goed dat het vastleggen van gegevens per definitie een inbreuk op de privacy is. Daarom is van belang dat het vastleggen van die gegevens een maatschappelijk doel dient, op transparante wijze gebeurt en de gegevens buitengewoon goed beveiligd worden. Privacygevoelige gegevens mogen alleen ingezien worden door degenen die daar (wettelijk) recht op hebben. Wij zijn daar heel scherp op en wij besteden veel aandacht aan informatiebeveiliging. Dat doen we met verantwoorde processen en state-of-the-art techniek. Zowel technisch als organisatorisch zijn we steeds beter in staat om te verbinden met consumenten, zakelijke dienstverleners, overheid en financiële autoriteiten. Samen met gerenommeerde partijen volgen we de ontwikkelingen nauwgezet. Met onder andere ‘ethical hacks’ testen we regelmatig de beveiliging van onze systemen. Zo zijn de ons toevertrouwde gegevens al bijna 50 jaar goed beschermd en faciliteren wij op een efficiënte en betrouwbare wijze het delen van privacygevoelige informatie.
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
15
Toekomstvaste infrastructuur
Technische beveiliging
In voorgaande jaren is veel geïnvesteerd in vernieuwing
Samen met gerenommeerde leveranciers houden we
en beveiliging van onze technische infrastructuur.
onze technische beveiliging op een zeer hoog niveau.
In 2013 werd de 24/7 beschikbaarheid definitief ingeregeld
Daartoe voeren we onder andere veel onafhankelijke
en de beveiliging naar een nog hoger niveau getild.
interne en externe audits (controles) uit. Bij deze laatste
Het BKR-systeem is inmiddels dubbel uitgevoerd en
audits, waaronder ook penetratietesten vallen, vragen
fysiek gescheiden. Dit betekent maximale betrouwbaarheid
we gespecialiseerde bureaus (‘professionele hackers’) te
van ons systeem.
onderzoeken of ze een gat kunnen vinden in de beveiliging van BKR.
Maximale privacybescherming Gegevens binnen BKR zijn goed beveiligd. Voor de
Continu verbeteren
verwerking van data in CKI is zelfs het 3600N-certificaat
Ook in 2013 heeft BKR haar calamiteitendraaiboeken
van toepassing, de norm op het gebied van effectieve
weer uitgebreid getest en waar nodig geactualiseerd.
bescherming van privacygevoelige gegevens
Veel aandacht hebben we besteed aan de mogelijkheid
(https://www.privacy-audit-proof.nl). Ook in 2013
- en het zo mogelijk voorkomen - van een digitale inbraak.
voldeed BKR aan deze prestigieuze norm.
Ondanks de zeer hoge beveiligingseisen bij BKR is een dergelijk voorval nooit uit te sluiten. Zowel technisch als communicatief zijn de noodzakelijke voorzorgen genomen en getest.
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
16
7 Kredietstatistieken Regelmatig informeert BKR de maatschappij over de actuele betalingsachterstanden op kredieten en hypotheken. Ook in 2013 verschenen onze objectieve cijfers. Hiermee voeden we de maatschappelijke discussie over schuldpreventie en ook op die manier leveren we een bijdrage aan het voorkomen van overkreditering bij consumenten.
BKR Kredietbarometer Eind 2013 was het aantal mensen met een betalingsachterstand op hun lening opgelopen tot bijna 740.000. Een forse stijging ten opzichte van het voorgaande jaar. Aantal consumenten met een betalingsachterstand op consumptief krediet 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 2009
2010
2011
2012
2013
2014
Periode
BKR Hypotheekbarometer Ook op hypotheekgebied namen de achterstanden fors toe. Eind 2013 hadden bijna 95.000 mensen een forse betalingsachterstand op de hypotheek. Een jaar eerder waren dit er ruim 77.000. Aantal consumenten met een betalingsachterstand op de hypotheek 100.000 90.000 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 2009
2010
2011
2012
2013
Periode
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
17
2014
Betalingsproblemen naar leeftijd (kredieten) De meeste betalingsproblemen zien we in de leeftijdscategorie 25-50 jaar. Opvallend is de toename vanaf 2009 in de jongere middencategorie van 31-40 jaar.
Percentage kredietnemers met betalingsproblemen per leeftijdsgroep per 1 januari 2009 en 1 januari 2014 2.500.000
12%
Aantal kredietnemers
2.000.000 10% 1.500.000
8%
6%
1.000.000
4% 500.000 2%
Percentage met betalingsproblemen
14%
0%
0 18-24
25-30
31-40
41-50
51-60
61-70
>=71
Leeftijdsgroep Kredietnemers 1/1/2009
Betalingsproblemen leeftijd 1/1/2009
Kredietnemers 1/1/2014
Betalingsproblemen leeftijd 1/1/2014
Betalingsproblemen naar leeftijd (hypotheken) In de leeftijdscategorieën van 31 tot 50 jaar vinden we, in absolute zin, de meeste betalingsachterstanden op de hypotheek. Sinds 2009 valt op dat de problemen ook bij de oudere leeftijdscategorieën flink zijn toegenomen. Aantal kredietnemers met betalingsproblemen op een hypotheek per leeftijdsgroep per 1 januari 2009 en 1 januari 2014 35.000
Aantal kredietnemers
30.000
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0 18-24
25-30
31-40
41-50
51-60
61-70
Leeftijdsgroep Kredietnemers 1/1/2009 Kredietnemers 1/1/2014
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
18
>=71
Geografische spreiding Informatie uit CKI geeft ook inzicht in de betalingsproblemen per regio. Traditioneel zijn de betalingsproblemen het grootst in de grote steden, Oost-Groningen, Drenthe, Twente, Flevoland en Zuid Oost Limburg.
Lopende contracten in relatie tot betalingsproblemen De grafiek laat duidelijk zien dat het risico op betalingsproblemen toeneemt met het aantal afgesloten leningen. Relatief weinig mensen hebben meer dan drie kredietcontracten.
6.000.000
60%
5.000.000
50%
4.000.000
40%
3.000.000
30%
2.000.000
20%
1.000.000
10%
0
Percentage personen met betalingsachterstand
Aantal personen
Relatie aantal lopende contracten en betalingsproblemen per 1 januari 2014
0% 1
2
3
4
5
6
7
>8
Aantal lopende contracten Aantal kredietnemers
Percentage kredietnemers met betalingsachterstand
Contact Wij hopen van harte dat u ons Jaaroverzicht 2013 met belangstelling heeft gelezen. Met uw vragen of opmerkingen kunt u altijd terecht bij onze afdeling Marketing en Communicatie. Postbus 6080 4000 HB Tiel Bezoekadres: Dodewaardlaan 1 4006 EA Tiel T 088 1502 400
Een heldere blik
Jaaroverzicht 2013
19
bkr.nl
