Een beursgang op termijn is mogelijk

Nr.

8

M a r k t l e i d e r

i n

o n d e r n e m e n d

T w e n t e .

okt

08 | Twentevisie | Jaargang 20 | Nummer 08 | Oktober 2008 |

René Kuipers, CEO van Norit:

‘Een beursgang op termijn is mogelijk’

colofon

| inhoud

4 Gert-Jan Morsink wil omzet Sandd verdubbelen 9 Ton Heerze bouwt vier websites per week 10 René Brünen woedend over aanbesteding 13 Column Notarieel Advies 14 Angst op de beurs 16 New Business Twente over en voor starters 21 Column Financieel Accent 22 René Kuipers blijft op zoek naar geld om groei te financieren 25 Column Juridisch Gezien 26 Carrie ten Napel in gesprek met Glamour-hoofdredacteur Karin Swerink 28 Memphis in beeld 32 Verslag Business Tour Twente 36 Nieuws en Feiten 41 Bakkerij Oonk doet 75 gebakjes in een uur 42 Onroerend Goed Transacties 45 Opmerkelijke personeelstransacties 46 Herman van der Most: vakman in vakbeurzen 48 Nico-Jan Hoogma wil haast met uitbreiding stadion 51 IKTelgids 51 Column Personeelsmarketing 55 Column Bankzaken

commentaar | jan medendorp

Ook meer commerciële slagkracht?

6 Gert-Jan Morsink, postbode Hij realiseert zich terdege dat het bijkans onmogelijk is om TNT als postverspreider van de troon te stoten. Dat neemt niet weg dat Gert-Jan Morsink als nieuwe man bij Sandd kansen ziet om het aantal poststukken dat door de handen van zijn bezorgers gaat tot een miljard op te schroeven en om de omzet te verdubbelen.

Kijk op www.visie.com

De Veste Er staan nu meer huizen in Enschede te koop dan er het hele vorige jaar zijn verkocht. Waar ellende is, zijn altijd mensen die er beter van

58

Luchthaven is geen dood paard

60

Kernfusie is dé toekomst

62

Privé geld voor doorstarters

die het huis voor ongeveer de helft van de

64

Meer instroom naar de techniek

overnemen. Sommige mensen zitten zo diep

66

Scope en Twente Agenda

worden. Ik weet van kennissen die hun huis al een tijdje te koop hebben gestaan dat zij heel regelmatig worden gebeld door ‘ratten’ oorspronkelijke vraagprijs per direct willen in de problemen dat ze niets anders meer

Personeel- en organisatieontwikkeling

kunnen. En zo zijn er meer voorbeelden. Het

Janneke bellen.

is allemaal begonnen met het inhalige gedrag van aangestelde baasjes en bestuurders. Jarenlang hebben de financiële instellingen maar kunnen aanrotzooien. Ten faveure van

22 René Kuipers, innovator

Met kool kun je meer doen dan je denkt. Water zuiveren bijvoorbeeld, waarmee Norit een immense groeimarkt is binnen gestapt. René Kuipers moet daarin met Norit mee groeien. Vandaar dat het tot zijn kerntaken behoort om middelen te vinden om die groei te financieren. Een beursgang kan daar wellicht toe bijdragen.

46 Herman van der Most, beursman

vooral de eigen por temonnee. En nou moet de belastingbetaler bijspringen omdat we het ons niet kunnen permitteren om die instellin-

58 Dood paard

gen failliet te laten gaan. Het toezicht heeft

074 250 16 25 | pampeople.nl

aan alle kanten gefaald. En wij zijn naïeve consumenten geweest die alles maar geloven wat ‘die pakken’ ons voorschotelen. En de 19-08-2008 13:12:51

014AdvTwentevisieNieuw.indd 3

Volgens regiovoorzitter Peter den Oudsten is de strijd voor een doorstart van de luchthaven zeker geen trekken aan een dood paard. De commissie Alders wil een maximum aan de groei van Schiphol en komt dan 70.000 vluchten te kort. Die kunnen Eindoven en Lelystad nooit opvangen. Twente komt daardoor vrijwel zeker in de luchtvaartnota van minister Eurlings. Ook over de financiering van de Agenda voor Twente en de Innovatieroute hoeven we ons geen zorgen te maken.

Kom verder met uw organisatie Deeltijdonderwijs van Saxion. Maatwerk voor uw mensen.

onzin van de marktwerking en liberalis-

me gaat maar door. Woningbouwcorporaties zijn ooit opgericht om mensen te huisvesten. Maar ze hebben veelal meer huur geïnd en minder onderhoud gepleegd en nieuwbouw gerealiseerd. Dus beschikken ze vaak over

Kom verder. Saxion.

enorme spaar varkens. Nu moeten ze wel-

saxion.nl/kennistransfer 053-4871871

licht belasting gaan betalen en dan roept zo’n aangestelde directeur van De Veste in Ommen (een zekere Jan Sinke) dat hij dat niet wil en uit het systeem wil stappen.

Uw partner in opleidingen

Die Sinke kan niets, heeft nooit voor eigen risico ondernomen, maar wil nu met 150 miljoen geld van de huurders zelf gaan ondernemen. Lekker gemakkelijk. Dwazen zijn populair in de media, dus de journalisten lopen

In tegenstelling tot zijn immer hilarische broer staat hij zelf niet graag op de voorgrond. In plaats van de microfoon houdt hij zich liever bezig met het organiseren van vakbeurzen in Hardenberg en Gorinchem. En dat gaat Herman van der Most niet slecht af gelet op de cijfers: 80 beurzen met een omzet van 30 miljoen.

achter hem om zijn verhaal op te tekenen. Sinke manipuleert en spreekt vaak niet hele-

www.maatwerktwente.nl

maal de waarheid, heb ik gemerkt. Hij begint ook aan grootheidswaanzin te leiden, Hij heeft twee rechtszaken opgestart, één om uit te kunnen treden en één om te voor-

NIEUW IN OOST-NEDERLAND!

Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch ma­ga­zine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor on­der­nemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van inter views die hebben plaatsgehad in het economische programma ‘Memphis’. De op­names vinden maandelijks op dinsdag plaats in de business-ruimte van de

komen dat minister Vogelaar De Veste kan opheffen. Ik mag toch aannemen dat

Grolsch Veste in Enschede. De data vindt u elders in dit magazine. Daarnaast fungeer t Twente­visie als of ficieel mededelingenorgaan voor deel­nemers van de Industriële Kring Twente Uitgever Twentevisie b.v., Getfer tsingel 41, Enschede, Postbus 268, 7500 AG Enschede, Telefoon 053-4842180, Fax 053-4842189, E-mail:[email protected], Website: www.twentevisie.nl

COMMERCIEEL

Sinke zal falen. En in dat

Directie André Odding Bladmanager Frederik van Leersum Redactie Jan Medendorp (hoofd­redacteur), Anno Oude Engberink (eindredactie), Eric Brinkhorst (fotografie) Redactie IKT Niko Wind,

KLANTGERICHTHEID

geval moet hij echt zo snel

Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baar t (fotografie) Secretariaat IKT Hengelose­straat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Tele­foon 053-48 49 980, Fax 053 - 48 49 985 E-mail: [email protected],

LEIDINGGEVEN

mogelijk weg bij De Veste.

Website: www.ikt.nl Adver tentie-exploitatie Twentevisie b.v., Angela Heijboer, Aleid Kluivers, Telefoon 053 - 484 21 80, Fax 053 - 484 21 89, E-mail: [email protected] Acquisitie

COMMUNICATIE

Het soor t graaiers en

IKTelgids Angela Heijboer Basis lay-out & vormgeving TerZake reclameadvies, Hengelo Vormgeving Wegener Studio Speciale Uitgaven, Enschede Druk Roelofs, Enschede Cover foto

incapabele bestuurders

Eric Brinkhorst Oplage De oplage bedraagt ongeveer 7.000 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deel­nemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zoge­noemde ‘deci-

Zie de bijsluiter in deze uitgave voor onze open trainingen en kijk op www.XL10.nl

sion makers’. Ar ti­ke­len uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © Twentevisie bv



Twentevisie 08/2008

als Sinke heeft ons niets dan ellende gebracht.



Twentevisie 08/2008

JOBO5012 AD 50x40mm 1

06-01-2006 12:27:00

Nieuwe ideeën van Gert-Jan Morsink moeten marktleider TNT pijn gaan doen

interview | post

‘Ik wil netwerken van post

en kranten samenvoegen’ (door Jan Medendorp) Het gebouw dat in Apeldoorn (in de kom van de A1 en de A50) is neergezet, is een jaar of drie geleden gebouwd op de groei. En Sandd groeit ook wel, maar voorlopig kan de secretaresse van de nieuwe topman Gert-Jan Morsink gemakkelijk een tafeltenniscompetitie opzetten in haar werkruimte. De echte groei wordt verwacht als de postmarkt helemaal open gaat. Nu heeft TNT nog het monopolie op brieven tot vijftig gram. De lobby van TNT heeft er toe geleid dat de liberalisering al twee keer is uitgesteld. Hoe dan ook zal het vrijgeven van de markt uiterlijk gebeuren in 2011, want dat heeft Europa al bepaald. TNT wil zelf graag actief zijn op buitenlandse markten, maar op de eigen thuismarkt zeurt ze de politiek gek om protectie. Er worden jaarlijks zes miljard stukken post verzonden, de helft daarvan is nu vrij, de andere helft is concessiepost die nog bij TNT zit. Sandd is in de afgelopen negen jaar (ondanks de structurele tegenwerking) een volwassen postbedrijf geworden met een omzet van tachtig miljoen; 1.200 vaste medewerkers en ruim 12.000 bezorgers zorgen ervoor dat van die tachtig miljoen (in 2008) ongeveer 6% aan operationeel resultaat wordt geboekt. Sandd brengt dit jaar voor het bedrijfsleven 410 miljoen poststukken rond. “Dat aantal moet in de komende vijf jaar groeien tot een miljard.” Bart Stomphorst is daar (aan het financiële handje van aandeelhouder Trimoteur) tot 1 september van dit jaar verantwoordelijk voor geweest. Sandd zocht een nieuwe man en dat werd Gert-Jan Morsink (45) uit Markelo.

Asito



Nieuwe topman van postbezorger Sandd is Ger t-Jan Morsink, die is aangetrokken om het pas negen jaar oude bedrijf verder uit te bouwen. “Onze intentie is om als een volwaardige postdienstverlener uit te groeien.”

Morsink heeft in de dienstverlening een opvallende reputatie opgebouwd. Hij draagt zelden een stropdas, weegt 138 kilogram schoon aan de haak, maar kan in het elftal van oud FC Twente nog een aardig balletje meetrappen. Hij studeerde bedrijfseconomie in Groningen en hij ging daarna aan de slag bij Wavin. Daarna belandde hij in de petflessen van Constar en vervolgens in de kledinghangers bij Pendy Plastics Products. Bij Asito was hij de gedoodverfde man als directeur, maar hij werd het niet. “Daar lag ook een andere discussie aan ten grondslag, de opvolging binnen de familie en de familie had daarin een aantal adviseurs benoemd. Nee, geen verschil van inzicht over de te voeren strategie. Het lag meer op het persoonlijke vlakmet adviseurs… we zijn Twentevisie 08/2008

Twentevisie 08/2008

eigenlijk nooit toegekomen aan de strategie.” Van Asito volgde hij zijn collega Arend Vos naar Reggeborgh die eerder dezelfde overstap had gemaakt. Reggeborgh is het investeringsfonds van de familie Wessels. Morsink heeft de beleggingsportefeuille gesaneerd door de pluimveeactiviteiten in Nederland te beëindigen en in het Oostblok te verkopen voor een nette prijs. Wessels was onder de indruk en vroeg Morsink een ander probleemkind onder zijn hoede te nemen. Bij overnames (door VolkerWessels) kwam het bedrijf PCH in Scheveningen erbij dat zich bezighield met parkeerbeheer (vergunningen, fiscale naheffingen, gelden ophalen). Een bedrijf met een omzet van zes miljoen dat heel veel verlies draaide. “Er zat een volstrekt incompetente organisatie in Scheveningen en daar heb ik gewoon de deur dicht gedaan. We zijn opnieuw begonnen in Apeldoorn met het opzetten van een nieuwe organisatie.” Niet veel later stond er een bedrijf met een omzet van 23 miljoen euro met een winst vóór belastingen van 18%.

‘Mijn carrière is doorspekt met klanten aan wie ik uitleg dat ze bepaalde activiteiten beter door mij kunnen laten doen’

TNT pijn doen Het succes van PCH is te danken aan bijvoorbeeld een eigen geldvervoerder op te zetten. Morsink was niet erg onder de indruk hoe Geldnet en Brinks dat deden. “We groeiden binnen een paar jaar uit tot een volwaardig waardelogistiek dienstverlener.” Morsink als ‘pain in the ass’ van twee monopolisten. En dat kunstje sprak de commissarissen van Sandd wel aan, die willen nu dat Morsink TNT pijn gaat doen. Morsink oogt altijd laconiek, relaxed. Maar hij wordt geacht nu toch echt te gaan verdienen voor zijn aandeelhouders. “De omzet moet in de komende jaren minstens verdubbeld worden naar 160 miljoen. Liever nog meer, afhankelijk van de marktsegmenten die wij in de postdienstverlening of krantendistributie of huis-aan-huisbladen toe kunnen voegen aan omzet.” Om Sandd op te zetten, is er dertig miljoen geïnvesteerd. “Dat moet ook een keer terugverdiend worden.” Dat lukt niet door in de consumentenmarkt te stappen. Want met 20.000 brievenbussen en tweeduizend uitgiftepunten is zo’n netwerk bijkans onhaal-

baar. Sandd bezorgt post op dinsdag en vrijdag. “We zijn kleinschalig begonnen, dan kun je een uitgebreid netwerk van bezorgers niet veroorloven, we hebben tot nu toe gekozen voor piekmomenten in de week. Maar onze intentie is om wel als een volwaardige postdienstverlener uit te groeien en dan zou je daar in de toekomst over na kunnen denken of je daar ook pakketpost bij wilt gaan doen. We kunnen met ons netwerk van tachtig vestigingen in heel Nederland leveren.”

Krantenuitgevers Morsink heeft al ideeën: “Nederland is een land met een heel hoge bevolkingsdichtheid. In dit land bestaan krantendistributienetten, er is een huisaan-huisbladendistributienet en we hebben nog het ongeadresseerde postdistributienet. Ik zou al die netwerken willen combineren. Dat zijn de nieuwe marktsegmenten waar wij als Sandd in willen stappen.” Morsink is al bij de krantenuitgevers geweest om hun uit te leggen dat bezorging hun corebusiness niet is. “Mijn carrière is doorspekt met klanten aan wie ik uitleg dat ze bepaalde activiteiten beter door mij kunnen laten doen. Het wordt natuurlijk steeds moeilijker om voor deze activiteiten mensen te vinden op de arbeidsmarkt. Vandaar het idee om meer en meer te gaan combineren.” Bart Stomphorst is ooit ‘vanaf een zolderkamer’ begonnen met 35.000 postpakjes. “Stomphorst was een inspirator, een creatieveling. Hij kwam tot de ontdekking dat de organisatie moet verzakelijken, de aandeelhouders gaan meer eisen stellen, er gaat veel meer werkkapitaal in om. Hij vond zich niet geschikt om die volgende fase in te gaan.” Morsink zelf heeft niets met post, alleen met klanten organisaties en structuren. “Voor mijn part zijn het dropjes die ik moet verpakken. Ik word gegrepen door een markt. En als ik in die markt zit, krijg ik continue nieuwe ideeën.” Hij heeft zelf geen aandelen Sandd. De aandeelhouders willen over een jaar of vijf van het bedrijf af; naar een andere investeerder of wellicht de beurs. “Ik heb goede financiële afspraken gemaakt in dat geval. En als ik niet functioneer moeten ze mij een schop onder de kont geven.” Morsink heeft altijd geopereerd als een ondernemer. Maar hij is immer loonklerk geweest, anderen hebben de vruchten gekregen van zijn creativiteit. “Binnen de bandbreedte van het VolkerWessels-concern kon ik altijd ondernemen. Dat heeft me er uiteindelijk van weerhouden zelf ondernemer te worden.” ■



Website moet overeenstemmen met het werkelijke bedrijf

interview | virtuele wereld

Webton verkoopt het MKB op internet (door Mario van Santen) Voor Ton Heerze was het een inkoppertje: tijdens zijn studie Toegepaste Communicatiewetenschapp en aan de Universiteit Twente zag hij veel medestudenten die als de beste websites kunnen bouwen, maar nauwelijks opdrachtgevers hebben. Heerze zorgde voor die klanten en legde daarmee de basis voor Webton, dat nu al honderden klanten in het Twentse midden- en kleinbedrijf heeft. “Er valt nog veel te verbeteren aan de manier waarop bedrijven internet gebruiken.” Een lange man is hij. Een volleyballer. Heel verrassend is het dan ook niet dan Ton Heerze Webton meer naamsbekendheid wil geven via zijn passie. Webton Hengelo is de grootste volleybalclub in de regio en ontstaan uit een fusie. Met ruim zevenhonderd leden en spelend in en buiten Twente schiet dat met die naamsbekendheid al een flink eind op. “Maar ik sponsor ook andere sporten. Mijn uiteindelijke doel is om in elke sport een team te sponsoren,” aldus Heerze. Bij veel clubs zijn de kleinere ondernemers vaak de pilaren onder het beleid. Kom je dus bij zo’n vereniging binnen, dan zit je meteen bij je klant aan tafel.

Kleinere MKB-bedrijven Vier websites per week bouwt hij nu. “Dat moet ook wel om de zes mensen die ik in vaste dienst heb te kunnen betalen. Er is nog een flinke groei mogelijk, want wij richten ons op de kleinere MKB-bedrijven met één tot vijftien medewerkers. Grotere bedrijven hebben namelijk vaak al een eigen programmeur in dienst of zijn in zee gegaan met een groot reclamebureau dat ook de website verzorgt.” Om aan klanten te komen, doet Webton veel aan ‘koude’ acquisitie. Ondanks de slechte naam die telemarketeers hebben, levert dat Webton bijna wekelijks twee tot drie klanten op. “Als je overdag business-tobusiness belt, vinden mensen het vaak niet erg om even gestoord te worden. Ze zijn dan toch aan het werk. Van alle honderd bedrijven die we bellen, houden we gemiddeld één klant over. Voor ons is dat nog steeds erg interessant.” Inmiddels hebben circa vijfhonderd bedrijven dankzij Webton de beschikking over een eigen website. “We laten de plaatselijke schilder zien wat we voor zijn concurrenten hebben gedaan. Die kennen elkaar allemaal. Dan moet het wel heel raar lopen als je ook niet voor hem aan het werk kunt.” Twentevisie 08/2008

Elf seconden Aan het niveau van de gemiddelde website in Twente valt volgens Heerze nog veel te verbeteren. “De grootste organisaties hebben de slechtste websites. Als ik een website zie die heel rommelig is opgebouwd, ga ik er vanuit dat ik bij iemand op een zolderkamer terechtkom. Maar als ik in werkelijkheid een superstrak glazen kantoor binnenstap, dan klopt er iets niet. Ook zijn veel websites technisch slecht opgebouwd. De beste sites laden de informatie snel, zijn overzichtelijk en gebruiksvriendelijk en hebben geen pop-ups. Een internetbezoeker blijft gemiddeld slechts tussen de negen en elf seconden op een website. In die korte tijd moet er iets met hem gebeuren. Dus moeten meteen het bedrijfslogo en het adres in beeld staan om een gevoel te creëren. Kijk, het is heel moeilijk om precies te meten met hoeveel je omzet stijgt dankzij een mooie website, maar het draagt zeker bij aan het imago van je bedrijf.”

Misleiding Heerze stoort zich soms aan bedrijven die gouden bergen beloven door te garanderen dat bedrijven op nummer 1 in Google terecht kunnen komen. “Dat kan helemaal niet, want dat bepaalt Google zelf. Wat wel kan, is ervoor zorgen dat je website logisch en helder is opgebouwd. Ik durf te beweren dat veel bedrijven gewoon misleid worden. Je kunt voor Google namelijk geen garanties afgeven. Soms word ik door klanten gebeld met de opmerking dat een van mijn concurrenten heeft gegarandeerd dat ze met het woord ‘fiets’ op nummer één kunnen komen. Dat bestaat niet. Er is een miljoenenconcurrentie op dat woord en dan zouden zij daarmee bovenaan komen? Volstrekt onmogelijk! Bij Google gelden ongeveer honderd regels waaraan een website moet voldoen, wil die hoog in de lijst van gevonden website komen. De kunst is te blijven zoeken naar die regels. Wij zijn daarom continu bezig uit te zoeken waarom bedrijven bijvoorbeeld dalen. Meestal is dat omdat Google haar regels heeft aangepast. Het is continu een kat- en muisspel om maximaal te blijven scoren. En je hebt te gehoorzamen aan die regels, want als je over de schreef gaat, krijg je van de Google-robot meteen een penalty en word je er gewoon uitgegooid. Dan heb je pas echt een probleem, want dan word je helemaal niet meer gevonden. Daarom onderzoeken we voor onze klanten ook eerst of een bepaalde domeinnaam al niet is voorzien van een penalty, want dan hebben ze er niets aan. Er worden soms de mooiste domeinen aangeboden, maar als die niet te vinden zijn in Google, heb je er niets aan.”  ■ To n H e e r z e : “ D e g r o o t s t e organisaties hebben de slechtste websites.”



‘Transporteurs en chauffeurs betalen blindelings miljoenen aan opleidingsfonds’

achtgergrond | opleiding transportsector

BOVAG klaagt bij NMa (door Gerrit Strijbis en Jan Medendorp) “Concurrentie hoort bij het ondernemerschap, maar wanneer andere partijen hun opleidingen dankzij subsidie negentig procent goedkoper kunnen aanbieden, sta je als ondernemer machteloos.” Directeur René Brünen van de gelijknamige verkeersschool in Enschede is woedend over de aanbesteding die al in 2005 plaatsvond. Ondanks het grote gebrek aan chauffeurs staat een groot deel van het wagenpark van 163 van de 180 bij BOVAG Rijscholen aangesloten transportopleidingen stil. De sterke teruggang van de door het beroepsgoederenvervoer uitbestede opleidingstrajecten voor aankomende chauffeurs vormt het probleem. SOOB, dat staat voor Stichting Opleiding- en Ontwikkelingsfonds Beroepsgoederenvervoer, is het opleidingsfonds van de transportsector die met zijn eigen Vakopleiding Transport en Logistiek (VTL) voor één uitvoerder van de chauffeursopleidingen koos. VTL selecteerde via een aanbesteding voor de rijvaardigheidsopleiding zeventien over geheel Nederland verspreide transportopleidingen voor het praktische gedeelte van deze rijopleidingen; de Regionale Opleidingscentra (ROC’s) verzorgen de theorie. Dankzij de subsidiëring van SOOB aangevuld met ESF-gelden kunnen opleidingen negentig procent goedkoper worden aangeboden dan via andere transportopleiders. Die andere verkeersopleidingen komen niet in aanmerking voor deze subsidie omdat het ESF deze gelden alleen beschikbaar stelt aan opleidingsfondsen.

Aanbesteding Het stoort Brünen allereerst dat het bestuur van SOOB eenzijdig VTL heeft aangewezen als enige erkende opleider via een zijns inziens geregisseerde aanbesteding. “In andere branches als de bouw en metaal krijgt het bedrijfsleven voor gesubsidieerde opleidingen de keuze uit een keur aan opleiders.” Deze werkwijze hangt volgens Brünen samen met de bestuurssamenstelling van SOOB en VTL. “In beide besturen komen we dezelfde personen tegen. Zo zit een vakbondsvertegenwoordiger in zowel het bestuur van SOOB als van VTL en in de werkgroep die de aanbesteding schreef waaruit VTL werd gekozen.” Brünen plaatst eveneens vraagtekens bij de selectiecriteria van de aanbesteding van VTL in 2005. Met nog een andere regionale verkeersschool (Rohof) schreef hij in op de aanbesteding. Rohof won, maar trok zich later terug. Brünen kreeg geen kans meer. ‘Op aandringen van het ROC van Twente

10

Directeur René Brünen van de gelijknamige verkeersschool in Enschede is woedend over de aanbesteding die al in 2005 plaatsvond.

Twentevisie 08/2008

over aanbestedingen is gezocht naar een regionale Twentse partner en niet binnen een al bestaande groep partners van buiten de regio’, laat directeur Woesthuis van het ROC Twente via de mail weten. In dezelfde mail laat hij ook weten dit soort zaken niet via de media uit te vechten, ik geef geen mening’. Wat hij vervolgens wel doet via aantekeningen bij het verhaal dat hij ter lering en de vermaak toegestuurd heeft gekregen. In 2007 krijgt Verkeerscollege Twente de klus toegespeeld. Saillant detail: ten tijde van de aanbesteding bestond het bedrijf nog niet eens. Het handelsregister leert dat Verkeerscollege Twente op 21 mei 2007 is opgericht.

den we ons weer op het oude niveau.” Verkeersschool Relker uit Markelo ondervindt evenmin veel hinder van VTL. Dit bedrijf richtte zich hoofdzakelijk op de opleiding van particulieren. Beide verkeersopleidingen stellen wel dat zij niet van de groeiende vraag naar transportopleidingen hebben kunnen profiteren en scharen zich achter de kritiek van Brünen en BOVAG. “Dit is oneerlijke concurrentie,” aldus Geert Relker. Leus onderschrijft zijn mening, maar vult aan ook geen belangstelling te hebben onder de vlag van VTL te opereren. Hij is trots op de invulling van zijn opleiding en het daaraan gekoppelde hoge slagingspercentages: “Wanneer je voor VTL werkt, bepalen zij het programma. Wij blijven liever zelfstandig.”

Verkeerscollege Twente Marcel Hulsegge is directeur van het Verkeerscollege Twente. Hij stuurde onlangs een erg dringende brief aan de uitgever van dit blad waarin hij publicatie probeert tegen te houden; hem ontgaat de nieuwswaarde van dit artikel, verder beticht hij een der schrijvers ervan dat die zich voor het karretje van Brünen laat spannen. Hulsegge ontkent dat er sprake is van oneerlijke concurrentie, maar onderbouwt dat verder niet. Later weigert Hulsegge ook medewerking aan een radio-interview over dit onderwerp. Nou neemt Brünen in zijn boosheid ook geen blad voor de mond, hij heeft het onder meer over vriendjespolitiek. Ook Woesthuis geeft in zijn brief niet aan hoe het mogelijk is dat een bedrijf dat ten tijde van de aanbesteding nog niet bestond die aanbesteding kan winnen. De omzet van niet geselecteerde transportopleidingen is nu afhankelijk van de belangstelling van particulieren en gemeentes aangevuld met enkele kortlopende trainingen voor het beroepsgoederenvervoer. Andere opleiders kiezen voor een schraal belegde boterham en werken noodgedwongen als onderaannemer voor de door VTL geselecteerde verkeersschool. Dat is opmerkelijk, te meer omdat deze onderaannemers in de aanbesteding van VTL niet voldeden aan de selectiecriteria. Veel verkeersscholen met transportopleidingen komen hierdoor in de problemen en faillissementen dreigen. “Jarenlange ervaring gaat verloren. Daarnaast ontbreekt de capaciteit bij de geselecteerde verkeersscholen waardoor wachtlijsten ontstaan. Daarnaast kiezen potentiële kandidaten minder snel voor het chauffeursvak, omdat de opleiding te ver van hun woonplaats is.” Ook voor de verplichte nascholing zullen hierdoor capaciteitsproblemen ontstaan. Andere Twentse verkeersscholen die buiten de boot vielen, spreken van een beperkte schade. Ardie Leus van Verkeersschool Leus constateerde dat de omzet van zijn transportopleidingen terugliep: “Nu bevinTwentevisie 08/2008

Transportcector Uit de transportsector komen opmerkelijk weinig klachten. Dat transportbedrijven niet massaal protest aantekenen bij hun brancheorganisatie TLN komt volgens Brünen omdat ze geen financieel nadeel ondervinden van de situatie en het aan hun brancheorganisatie gelieerde SOOB blindelings vertrouwen. “Bovendien concentreren ze zich op hun dagelijkse bedrijfsvoering wat met de lage marges in de transportsector al genoeg energie vergt. Ze zien ook niet dat van de jaarlijkse bijdrage van 35 miljoen door Transporteurs en Chauffeurs jaarlijks zestien miljoen onnodig wordt doorgesluisd naar VTL. In de afgelopen jaren zijn door reorganisatie bij VTL en het in stand houden van de overhead tientallen miljoenen onnodig over de balk gegooid. Terwijl aan de andere kant wordt geprobeerd om voor een paar centen accijnsverhoging tegen te gaan. Daarnaast zijn de VTL-opleidingen volgens Brünen zonder de subsidie dertig procent duurder dan die van andere transportopleidingen. Bolk Transport uit Almelo heeft wel kritiek. Dit bedrijf koos uit ontevredenheid over VTL deels voor een andere opleider voor de zogenaamde BBL-trajecten (beroeps begeleidende leerweg). General manager André Pluimers: “Wij willen onze eigen opleiders kiezen. Dat deze niet in aanmerking komt voor de SOOB-subsidie verstoort de marktwerking.” Hij kaartte dit probleem aan bij het SOOB-bestuur en kreeg het advies de klacht bij brancheorganisatie TLN te melden. In een gesprek met de brancheorganisatie laat een woordvoerder weten niet op deze zaak te willen ingaan, omdat TLN zich geen partij voelt in het geschil tussen VTL en de verkeersscholen. Inmiddels heeft brancheorganisatie BOVAG Rijscholen de zaak aanhangig gemaakt bij de politiek (op 6 augustus schrijft BOVAG-directeur Burgman een brief aan VVD-kamer Aptroot

over de gang van zaken) en de NMa waar officieel een klacht is ingediend. Brünen: “De concurrentieverhoudingen staan op het spel. Transporteurs kunnen op basis van kwaliteit, capaciteit, prijs en jarenlange ervaring zelf zeer goed hun eigen transportopleiders kiezen.” ■

Logistiek, het vakblad voor Logistiek Nederland, wijdt in augustus van dit jaar een artikel aan het probleem. Uiteraard hebben we voor dit artikel aan alle betrokkenen commentaar gevraagd. VTL weigert de pers te woord te staan over dit onderwerp en beperkt zich tot een reactie op de website www.logistiek.nl waarop directeur Ger Ros stelt bij de aanbesteding volgens de regels gehandeld te hebben. De vrees voor faillissementen bij de transportopleiders noemt hij ongegrond: “Dat roepen ze, maar tot nu toe is er niemand failliet gegaan.” Hij bekritiseert verder de houding van de BOVAG. Hij stelt dat overleg over dit onderwerp met een BOVAG-delegatie niets heeft opgeleverd en acht de kans op verder overleg uitgesloten: “Ik vind de houding van BOVAG kinderachtig en bovendien gebruiken ze oneigenlijke argumenten.” Gerard Woesthuis, directeur van de transportopleidingen van het ROC van Twente, noemt zich geen partij in de discussie over de aanbestedingsprocedure voor het praktisch gedeelte van de transportopleidingen. Wel vindt hij de keuze voor slechts zeventien verkeersscholen logisch: “Wanneer je met meer verkeersscholen in zee gaat, wordt het lastig de opleidingsprogramma’s op elkaar af te stemmen en aan de vraag van de transportsector te voldoen.” Met het SOOB (secretaris Bauwens) is per telefoon en mail contact opgenomen. Bauwens reageert gewoon niet. Wijnand van Zanten van Transport en Logistiek Nederland wil niet reageren omdat hij het geen zaak van zijn club vindt. O ja, en René Brünen ligt onder vuur. Directeur Ros van VTL heet zich beklaagd over Brünen bij de BOVAG, maar de BOVAG laat weten (bij monde van Frans Bastiaansen) nog steeds achter de inhoudelijke klachten van Brünen te staan: “Alleen zou onze woordkeuze anders zijn geweest.” En Brünen heeft inmiddels ook de vakbond in de gordijnen zitten. Advocaat Bosch laat namens FNV Bondgenoten weten dat Brünen de bond en zijn bestuurder (bedoeld wordt Jan Heilig) niet langer mag belasteren, want anders…

11

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | notarieel advies

Flexibilisering van het BV recht (2) De wettelijke regeling voor de BV zal ingrijpend worden gewijzigd. Een greep uit de aanstaande wijzigingen: afschaffing van het verplichte minimum kapitaal en de vereiste bankverklaring bij oprichting. Ook de verplichte accountantsverklaring bij inbreng van een onderneming of andere goederen zal komen te vervallen. Verruiming van de mogelijkheden tot het besluiten buiten vergadering, exit van de verplichte blokkeringsregeling en introductie van stemrechtloze en/of winstrechtloze aandelen. Dit artikel is de tweede in een serie van twee over dit onderwerp.

Het wetsvoorstel Volgens het wetgevingsprogramma van het ministerie van Justitie treedt de wet op 1 januari 2009 in werking. Aangezien de Tweede Kamer het wetsvoorstel nog niet heeft behandeld, wordt het steeds onwaarschijnlijker dat deze datum gehaald zal worden. Er worden bij de behandeling geen grote problemen voorzien zodat een eventueel uitstel naar verwachting beperkt zal zijn. We hebben een selectie gemaakt van de belangrijkste wijzigingen. De wijzigingen zijn grofweg in te delen in vier categorieën: kapitaalbescherming, orgaanstructuur en bevoegdheden, aandelen en tenslotte het besloten karakter van de BV. De eerste twee categorieën zijn in onze vorige bijdrage besproken, de laatste twee komen hieronder aan de orde.

Aandelen Onder de huidige wet heeft elk aandeel in een BV zowel stemrecht als winstrecht. Het aan een aandeel verbonden recht op winst kan statutair worden beperkt maar niet uitgesloten. In beginsel heeft elk aandeel gelijk stemrecht naar rato van de nominale waarde van dat aandeel. De mogelijkheden tot afwijking van deze hoofdregel zijn zeer summier en weinig praktisch. Onder het nieuwe recht komen deze beperkingen te vervallen. Het wordt mogelijk om aandelen te creëren die geen of slechts beperkt stemrecht hebben. In de praktijk is daar erg veel behoefte aan. Ook wordt het mogelijk dat een BV aandelen heeft die geen of een gedeeltelijk recht op de winst geven. Hiermee kan behoorlijk gevarieerd en gecombineerd worden. Zo kan statutair bepaald worden dat een aandeel bij bepaalde onderwerpen meer of minder, dan wel geen of juist volledig stemrecht heeft. Deze stemgerechtigdheid kan per onderwerp verschillen. Wat niet kan is een Twentevisie 08/2008

aandeel zonder winstrecht én zonder stemrecht. Een aandeel zonder winstrecht zal in elk geval stemrecht dienen te hebben. Met de introductie van het stemrechtloze aandeel krijgt de veel toegepaste figuur van de certificering een geduchte concurrent. Overigens wordt een groot nadeel van certificering, namelijk de beperking van de mogelijkheid om als algemene vergadering buiten vergadering te besluiten, ook aangepakt in de aanstaande wijziging: wanneer certificaathouders (en andere vergadergerechtigden) instemmen is besluitvorming buiten vergadering toegestaan. Een laatste wijziging die we in deze categorie willen aanstippen is die van de nominale waarde van een aandeel. Deze zal onder de nieuwe BV-regels ook in een andere valuta dan de euro mogen luiden. Ook zal de nominale waarde, in tegenstelling tot nu, een bedrag kunnen zijn met meer dan twee cijfers achter de komma, wat bijvoorbeeld bij splitsing van aandelen goed van pas kan komen. Het verplichte minimum aandelenkapitaal van € 18.000,- verdwijnt; hierover schreven wij in onze vorige bijdrage al.

Slot In onze behandeling van het nieuwe BV-recht hebben we slechts een greep kunnen doen uit de vele wijzigingen die op stapel staan. Dat de BV-wetgeving inderdaad een stuk flexibeler wordt, moge duidelijk zijn. Dat we verlost worden van vele onpraktische en kostenverhogende formaliteiten van de kapitaalbescherming zal door alle betrokkenen met gejuich ontvangen worden. En hoewel er nog de nodige vraagtekens zijn, kunnen we ons al een aardig beeld vormen hoe de op te richten flexibele BV er uit zal kunnen zien en wat de mogelijkheden zijn. Een belangrijke rol is hierbij weggelegd voor de notaris. Met name ook voor bestaande BV’s zal het nieuwe recht ingrijpende gevolgen hebben. Maar hoe de overgang naar het nieuwe recht zal plaatsvinden is nog niet bekend, een overgangswet zal op dit punt meer duidelijkheid moeten brengen. Wellicht iets voor een volgende column.

Het besloten karakter van de BV De B van BV staat voor ‘besloten’. De BV heeft een besloten karakter, wat grofweg wil zeggen dat aandelen in de BV in beginsel niet vrijelijk aan een ander kunnen worden overgedragen. De statuten van een BV dienen nu een zogenaamde blokkeringsregeling te bevatten. Een aandeelhouder die zijn aandelen wil verkopen zal, afhankelijk van de soort blokkeringsregeling, goedkeuring van de algemene vergadering nodig hebben dan wel zijn aandelen eerst moeten aanbieden aan de overige aandeelhouders. Tegelijk bepaalt de wet dat een dergelijke regeling de overdracht van aandelen niet onmogelijk of uiterst bezwaarlijk mag maken. Door de aanstaande wetswijziging komen beide vereisten te vervallen. Aan de ene kant kan er voor gekozen worden de aandelen vrij overdraagbaar te maken, aan de andere kant is het mogelijk om af te spreken dat aandelen gedurende een bepaalde periode niet kunnen worden overgedragen. Door deze maar ook andere wijzigingen zullen aandeelhouders die hun onderlinge verhoudingen willen regelen onder de nieuwe BV-wetgeving hun afspraken veel vaker gewoon in de statuten kunnen opnemen. Nu moeten ze vaak hun heil zoeken in een aandeelhoudersovereenkomst of kiezen ze noodgedwongen voor een andere rechtsvorm dan een BV, bijvoorbeeld een vennootschap onder firma.

Mr. Mariëtte Plaggemars. De auteur is werkzaam als notaris verbonden aan de sectie ondernemingsrecht bij Suwijn Notarissen te Hengelo(O)

mr. Dolf Plaggemars. De auteur is werkzaam als kandidaat-notaris Ondernemingsrecht van Suwijn Notarissen te Hengelo (O)

13

‘Koop niet bij in een dalende markt, ondanks dat het goed voelt om op lagere prijzen aandelen bij te kopen’

Angst (door Jan Medendorp) De bekende slogan ‘Sell in may and go away, but remember come back in september’ heeft dit jaar niet echt opgeld gedaan. “September heeft de faam waargemaakt van slechtste beursmaand met een verlies van 100 punten, dat is omgerekend 25%. We staan nu op niveaus van 2004, waarbij sommige ondernemingen bijna de helft van hun beurswaarde in rook zagen opgaan,” zegt Wim Steenkamp, beleggingsadviseur van de Rabobank Centraal-Twente. Chagrijnig: “Spaarders worden gered, aandeelhouders moeten bloeden.” “Op dit moment zijn alle ogen gericht op het goedgekeurde noodplan in de VS. Twee zaken zijn cruciaal: welke instellingen kunnen een beroep doen op dat fonds en kunnen buitenlandse instellingen een rol spelen? En de tweede vraag is: tegen welke prijs worden de besmette leningen door de Amerikaanse overheid aangekocht? Als de prijs te laag is, worden bedrijven geconfronteerd met extra verliezen, extra afschrijvingen en worden problemen dus niet echt opgelost. De prijs zal mijns inziens gemiddeld genomen gelijk moeten zijn aan de prijs waartegen instellingen de leningen op de balans hebben staan. Maar dat betekent nog niet dat de solvabiliteit dan toeneemt. Het effect zal dus pas maximaal zijn als boven de ‘balansprijs’ wordt overgenomen.”

Derdekwartaalcijfers “Het plan garandeert ook niet dat er niet alsnog banken in de problemen komen. Het zal dus nog wel onzeker blijven. Intussen wordt ook meer en meer duidelijk dat niet-financiële sectoren geraakt zullen worden door deze crisis. Kijk alleen maar naar de bouwsector wereldwijd.” Kortom, de komende tijd zal het onrustig blijven, denkt Steenkamp. “Bedrijven zullen binnenkort hun derdekwartaalcijfers presenteren. Wordt er nog meer afgeschreven? Worden winstverwachtingen bijgesteld? Komen er winstwaarschuwingen? En ik ben ervan overtuigd dat, als de index er niet in slaagt boven de 300 punten te blijven, een daling tot 220 punten zomaar mogelijk is.” Van de oostelijke ondernemingen heeft Wavin fors moeten bloeden (-60%); het aandeel noteert momenteel zelfs onder het niveau van 1 januari. Ten Cate en TKH hebben ook verloren maar bieden perspectief. ”TKH staat bij ons op kopen, de overige staan op houden.”

14

achtergrond | beurs

regeert In de wandelgangen tips 2008 Index 09.01.2008

Tip van de Week

Het Rabo-beleggingsspel is een simpel maar leuk spel dat gespeeld wordt tijdens (en vooral in de weken voor) het maandelijkse radiocafé Memphis. Bezoekers kunnen een formulier invullen, anderen kunnen meespelen via internet (www.twentevisie.nl) en de vraag beantwoorden hoe hoog de AEX zal staan tijdens de eerstvolgende Memphis-bijeenkomst op 4 november. De winnaar afgelopen maand bleek opnieuw mevrouw Kolk-Van Zanten.

Crisis doorkomen Waar moet je als belegger nu rekening mee houden? Een paar tips op een rijtje van Wim Steenkamp: - d oe vooraf uw huiswerk, verdiep u in een

Last van kredietcrisis Projectontwikkelaar André van Leeuwen heeft last en plezier van de kredietcrisis. “We hebben een vakantiepark in Bad Bentheim ontwikkeld. In de afgelopen twee weken hebben we zestig huizen op het park verkocht. We zijn nu ook uitverkocht; ik had nog meer aanmeldingen, maar de huizen waren op.” Een gewoon huis is natuurlijk wat anders dan de koop van een van huis op een vakantiepark dat mensen veelal kopen als belegging, maar toch, de onroerend-goedsector staat onder druk. “Wij geven een rente- en huurgarantie bij de aankoop van een vakantiehuis. Beleggers zoeken nu naar mogelijkheden om hun geld te beleggen en onze belegging vinden ze blijkbaar safe.” Anderzijds heeft hij ook last van de kredietcrisis. Zo is begin oktober de financiering van een stuk grond in Saasveld (gemeente Dinkelland) door de ING opgezegd. “Die financiering loopt tot 1 maart volgend jaar. Ik ben echt verbaasd toen ze die brief stuurden. We hebben altijd keurig de rente bepaald. Elk jaar dat de financiering moest worden verlengd, moesten we vijfduizend euro provisie betalen, wat we ook keurig deden. Er is een onderpand en

onderneming, zoek redenen waarom u een aandeel zou kopen maar ook het moment om te verkopen; - loop niet vooruit op feiten, geduld is een schone zaak;

in de afgelopen jaren zijn we bij andere projecten altijd goed voor ons geld geweest. Waarom ze het opzeggen? Voor mij is het een raadsel, de ING heeft alle kredieten stopgezet, ze willen meer liquide worden.” Van Leeuwen is gepikeerd. De ING laat weten niet op individuele gevallen te willen reageren. In Saasveld zou Van Leeuwen ook een vakantiepark willen bouwen, daarover wordt al meer dan tien jaar met de gemeente Dinkelland gesproken. "Dat we het krediet als gevolg van de trage politiek veel langer nodig hebben dan gehoopt, zal ook meespelen bij de beslissing," denkt compangnon Guus Brandriet. “Bankieren is ‘people business’. Voor ons is het belangrijk dat de man met wie wij zaken doen bij de bank ons concept snapt. We doen veel zaken met de Rabobanken in Rijssen-Holten en Borne. Kijk, als die man uit Rijssen-Holten, die precies begrijpt hoe wij werken, zou overstappen naar ING, ja, dan gaan we wel mee, denk ik.” De Rabobank is misschien wel de enige bank die garen spint bij de kredietcrisis, want een paar bankdirecteuren laten informeel weten in de afgelopen weken erg veel spaargeld aangeboden te krijgen.

In de afgelopen jaren gaven Wim Steenkamp en Martin Landkroon elke vrijdagmiddag bij Radio Oost de tip van de week. De tip is met ingang van dit jaar verplaatst van radio naar televisie (op woensdagavond). De tips van de heren staan in een kader elders op deze beurspagina’s. Om de kwaliteit van de tips te beoordelen zijn in het kader ook de benchmark-ontwikkelingen opgenomen. Aan Steenkamp en Landkroon is daarnaast gevraagd aan het begin van het jaar om een pakket aandelen samen te stellen van tien bedrijven waarvan zij hoge verwachtingen hebben. Die tien fondsen staan ook elders op deze pagina’s.

- doe bij twijfel liever niets, vertrouw op u zelf; - koop niet bij in een dalende markt ondanks dat het goed voelt om op lagere prijzen aandelen bij te kopen; - investeer nooit meer dan u kunt of wilt verliezen; - spreid uw geld over verschillende deals; - kap verliezen af en laat winsten lopen (neem niet te snel genoegen met een fraaie winst); - maak gebruik van een stop-loss (u laat hierbij emoties als hoop, angst en hebzucht buiten beschouwing); - baseer nooit uw beslissing op hoop! ■

Verschil

281,97 397,68 400,39

-42,69% -34,27% -35,00%

7,34 6,94 29,25 26,83 7,62 17,89 8,58 26,90 10,40 11,93 15,00 9,72 9,17 18,2 17,22 8,00 37,5 27,91 24,96 4,24 11,36 55,69 12

-19,20% -54,00% -45,00% -33,40% -44,00% -11,90% -27,50% -52% -42,60% -45,90% -36,20% -29,05% -12,66% -22% -27,55% -49,50% -27% -25,60% -48% -49% -14,60% -9,44% -10,11%

gemiddeld resultaat per tip ( totaal 33) was 0,50%. reeds verkochte tips zijn niet opgenomen

Beleggingsportefeuille Punt Komma

01-09-2008

01-10-2008

Titels

datum aankoop

aankoop koers

stuks

startwaarde

koers

waarde

koers

waarde

koersresultaat

dividenden

resultaat %

TNT

15/08/2008

€ 24,51

360

€ 8.816

€ 25,42

€ 9.142,98

€ 19,61

€ 7.051,46

€ 327

€ 86

4,69%

ING

15/08/2008

€ 22,00

371

€ 8.167

€ 21,36

€ 7.929,09

€ 15,85

€ 5.883,71

€ 238-

€ 171

-0,82%

TKH Holding

11/01/2008

€ 12,90

775

€ 10.000

€ 15,50

€ 12.015,50

€ 13,47

€ 10.441,86

€ 2.016

€ 512

25,27%

Arcelor Mittal

25/08/2008

€ 52,34

138

€ 7.203

€ 53,85

€ 7.410,75

€ 33,43

€ 4.600,58

€ 208

€ 172

5,27%

Imtech

11/01/2008

€ 13,33

750

€ 10.000

€ 17,62

€ 13.218,30

€ 13,82

€ 10.367,59

€ 3.218

€ 353

35,71%

Fugro

09/07/2008

€ 56,16

123

€ 6.911

€ 52,57

€ 6.468,89

€ 40,00

€ 4.922,12

€ 442-

€ 0,00

-6,39%

HP

25/08/2008

€ 32,01

187

€ 5.991

€ 32,20

€ 6.025,58

€ 30,59

€ 5.725,13

€ 34

€ 0,00

0,57%

Fortis Equity Turkey

11/01/2008

€ 256,30

39

€ 10.000

€ 182,98

€ 7.416,70

€ 159,12

€ 6.208,35

€ 2.583-

€ 0,00

-25,83%

Black Rock Merill Lynch Latin America Fund

11/01/2008

€ 57,61

174

€ 10.000

€ 53,74

€ 9.328,24

€ 42,64

€ 7.401,49

€ 672-

€ 0,00

-6,72%

Sam Smart Energy Fund

11/01/2008

€ 22,25

449

€ 10.000

€ 20,86

€ 9.375,28

€ 16,92

€ 7.604,49

€ 625-

€ 0,00

-6,25%

Spaarrekening 3 % wekelijks renderen Totaal

Twentevisie 08/2008

01.09.2008

AEX 492,00 AScX 605,00 AMX 616,00 30.01 Ahold 8,75 27.02 BAM Groep 14,95 23.04 AKZO 53,20 23.04. Boskalis 40,30 07.05 Aalberts 13,60 21.05 Unilever 20,30 28.05 Reed Elsevier 11,84 04.06 Fugro 56,20 11.06. Imtech 18,12 18.06. ING 22,07 25.06 Randstad 23,52 09.07 Arcadis 13,7 23.07. KPN 10,5 30.7. Royal Dutch Shell 23,4 13.08. TNT 23,78 20.08. TomTom 15,85 20.08 Total 51,5 27.08. DSM 37,5 03.09. Arcelor Mittal 48,02 10.09 Aegon 8,32 17.09 ASML 13,31 24.09. Smit Internat. 61,5 01.10 TKH 13,35

Twentevisie 08/2008

€ 2240,37

€ 87.087

€ 90.572

€ 13,51

€ 70.206,80

€ 1.244

€ 1.307

15

Alle hoop in Nederland is gevestigd op starters, nieuwe ondernemers. Mensen die het lef hebben om met een eigen idee een eigen bedrijf op te zetten. De overheid koestert deze mensen met allerlei regelingen. Ondernemers zijn ook vaak leuke mensen, mensen die creatief zijn, mensen met lef, mensen die hun product of dienst geloven. Twentevisie is hét businessmagazine voor Twente. Vanaf dit nummer gaan we maandelijks een speciaal katern maken voor en met nieuwe ondernemers. Campus Business Center (in Hengelo en wellicht binnenkort ook in Almelo) verricht op 5 november de aftrap met een bijeenkomst waar onder anderen Hans Lesscher (Lesscher IT) en Herman Spenkelink (Dura Vermeer) te gast zullen zijn. Verder werken we samen met de New Business Society, de businessclub voor jonge ondernemers van FC Twente en de Kamer van Koophandel die ook speciaal voor startende ondernemers op deze pagina’s informatie zal verstrekken. Voor 1 november organiseert de Kamer van Koophandel weer de landelijke Startersdag (onder meer in Enschede, Zwolle en Deventer) waar mensen met plannen om een onderneming te beginnen hun kennis op allerlei gebied kunnen vergroten. RTV Oost heeft toegezegd zowel op 1 als 5 november aandacht te schenken aan deze bijeenkomsten.

Bijlage voor nieuwe ondernemers in twente

IT-congressen in Twente: pratende server leest via de telefoon de mail voor

17

Hans Lesscher: succesvol ondernemer zonder opleiding (door Jan Medendorp) Op 5 november is Hans Lesscher (37) te gast bij Campus Business Center. Herman Spenkelink van Dura Vermeer zal daarbij ook aanwezig zijn, maar de ‘nieuwe’ ondernemers van Campus zullen vooral geïnteresseerd zijn in de wijze waarop Lesscher de zaken heeft aangepakt. Hij was niet echt succesvol op de middelbare school. Was het geluk, is het omdat hij uit een echte ondernemersfamilie stamt? Een verhaal over een diplomaloze ondernemer die wel bijna tweehonderd gezinnen aan het eten houdt. “Ik was vanaf mijn vijftiende drukker met computers dan met school, tot frustratie van een aantal leerkrachten.” Hij ging op advies van zijn vader naar de avond-meao. Terwijl hij ook al zijn eigen bedrijf had opgestart. De combinatie werd geen succes, het bedrijf wel. “Ik heb in de praktijk de laatste achttien jaar veel bijgeleerd.” Het begon met dozen schuiven, de verkoop van hardware. “Dat is nog steeds een belangrijk onderdeel van ons bedrijf, maar inmiddels doen we veel meer. Waar veel andere IT-bedrijven hebben gekozen voor een deel van de markt, hebben wij de keuze gemaakt om bijna iedere klant te kunnen bedienen. Daarom hebben we vijf takken van sport opgezet. Naast de bedrijfsmatige automatisering, levering van infrastructuren, hardware, software en diensten hebben we een samenwerking moet Heutink ICT. In Nederland werken meer dan 1.200 scholen met ons concept.” Leerkrachten in dienst Voor die scholenmarkt gaat Lesscher ver, niet alleen wordt alle educatieve software geïnstalleerd: “Wij hebben leerkrachten in dienst die leerkrachten opleiden in de zogenaamde methodegebonden software, dus software waar kinderen mee leren werken.” De samenwerking met Heutink is uniek. “Ik wist dat ze op zoek waren naar een IT-partner. Ze waren al bij Dell geweest en bij Getronics. Ik heb zelf gebeld. Pas bij de vierde keer lukte het om een afspraak te krijgen. Ik had een half uur de tijd van de commercieel directeur, Jan de Jonge. Ik ben er niet meer weggegaan. De samenwerking loopt als een trein. In die businesstak werken nu ongeveer zeventig mensen.” Een andere opvallende tak is Hills, een bedrijf dat speciale automatisering levert voor juweliers. Totaal telt Lesscher ongeveer 6.500 klanten, over omzet ❱

Bijlage voor nieuwe ondernemers in twente

Hans Lesscher, een diplomaloze ondernemer die bijna tweehonderd gezinnen aan het eten houdt; hij verhuist volgend jaar naar het Expo Center

18

Nieuwsberichten

Lesscher een paar weken geleden een symposium voor klanten en relaties om even de dag van vandaag te vergeten en naar de nabije toekomst te kijken. Daarvoor had hij Tony Krijnen uitgenodigd van Microsoft. Niet toevallig, want “wij zijn klant van Microsoft en wij leveren aan onze klanten de Microsoft-producten.” U zult wel gelyncht zijn bij dat congres, want u komt vertellen wat er allemaal kan, terwijl een heleboel klanten erg graag zouden willen dat wat ze gekocht hebben gewoon werkt. Neem het nieuwe besturingssysteem Vista. Krijnen wijt de klachten aan onkunde. “Ik begrijp eigenlijk niet zo goed waar mensen tegen aan lopen; zoeken is een stuk gemakkelijker geworden, ik hoef maar één woordje in te toetsen en ik heb alle e-mails en contactpersonen. De functionaliteit is nieuw en dat is lastig om uit te leggen. Negatievere dingen worden veel breder uitgemeten.” Volgens Krijnen zijn er op een miljoen licenties 2.500 mensen met een klacht. “Dus als je dat in verhouding ziet…” En de problemen die er zijn, komen voort uit het omgaan met de veiligheid voor de consument. “Hoeveel veiligheid wil je inbouwen voor de gebruiker?” Lesscher vult aan: “Er zijn heel veel invloeden van buitenaf, waar wij als leverancier geen invloed op hebben, waar Microsoft geen invloed op heeft, waar de gebruiker ook geen invloed op hebt, maar die wel jouw proces verstoren.” Hackers, virussen, noem maar op. Maar Lesscher heeft er alleen maar baat bij als die niet worden tegengehouden. “Voor het oplossing van de problemen heb je een specialist nodig, een bedrijf dus als het onze.”

en winst wil de naamgever niets kwijt. Hennie van der Most vindt het een pre als een ondernemer niet te lang naar school is geweest, Lesscher schuift het succes naar zijn collega’s. “We hebben gewoon een fantastisch team, iedereen denkt mee.” Seminar Wat vandaag nieuw is, is morgen hopeloos verouderd. Als er één sector is waar dat geldt, is het wel de automatisering. Daarom organiseerde

Pratende server Mobiel bellen is al verboden en volgens Krijnen zal ook mailen vanuit de auto (via een toepassing op het mobiel waar veel mensen gebruiken van maken) binnenkort wel verboden worden. Daarom is een sprekende mailserver bedacht. “Je gaat naar je mailserver en die gaat je mail voorlezen.” Andere snufjes? Volgens Lesscher zal de verhuizing van de server de grote verandering worden. “Die staat nu te draaien bij de klanten, maar hij zal binnen een paar jaar in een datacenter staan, hopelijk bij ons. En daar doen we het onderhoud. Het enige wat de klant nog hoeft te doen is een werkplek inrichten, een beeldscherm met muis en toetsenbord.” De toekomst van Lesscher IT blijft in Hengelo, een paar weken geleden kocht Lesscher het Expo Center waar hij in de loop van volgend jaar het

Er worden meer congressen en symposia georganiseerd in het oosten van het land. Zo was onlangs de Amerikaanse ‘goeroe’ Bran Madden in Enschede. Edward Lohuis, commercieel directeur van IT Oost Nederland, had Madden naar Nederland gehaald. “Madden is duidelijk in zijn mening, duidelijk over zijn visie en duidelijk in zijn boodschap. Hij is absoluut een beroemdheid op het vakgebied van virtualisatie, application delivery en server based computing toepassingen.”

Op 10 december wordt in Enschede (Spinnerij Oosterveld) een congres gehouden over innovatie en vernieuwing. “Het congres moet uitgroeien tot het jaarlijkse ontmoetingspunt van ondernemers en ondernemende managers uit de Regio Twente,”zegt een van de initiatiefnemers van het Congres, Geerten Robbeers. “Twente wordt meer en meer een centrum van wetenschappelijke en economische innovatie. Onlangs stelden de Regioraad Twente en Provinciale Staten samen 100 miljoen euro beschikbaar voor de ‘Twentse Innovatieroute’. Centraal hierin staat het streven om het bestaande innovatieproces bij het bedrijfsleven te versnellen. Kortom: er wordt met man en macht gewerkt om Twente een speler van formaat te laten zijn op het gebied van innovatie, economische ontwikkeling en werkgelegenheid. Om daarin succesvol te zijn, is creatief en innovatief ondernemerschap onmisbaar. Daarover gaat dit congres.” Als sprekers zijn onder anderen uitgenodigd Rob van Lambalgen, directeur Innovatieplatform Twente, Gijs van Wulfen, oprichter en partner van Big Tree Innovators, een bedrijf dat zeer uiteenlopende klanten helpt bij het bedenken van nieuwe productideeën, het organiseren van innovatie en het introduceren van nieuwe producten in de markt. Verder komt Harrie Evers, directeur van NormTEQ (Hengelo) dat innovatieve verankeringen voor gevel en balkon produceert. NormTEQ is gekozen tot nummer 1 in de MKB Innovatie Top 100. Daarnaast Ruben Nieuwenhuis van Dutch dat ondernemingen en overheden stimuleert, inspireert en innoveert om blijvend beter te presteren. En ‘last but no least’ Casper Peeters, CEO van Xsens.

Bijlage voor nieuwe ondernemers in twente

Hoe van kennis kassa wordt gemaakt door Medimate

19

Compleet laboratorium ter grootte van een koekjestrommel (door Marthijn Albers) Hoe breng je een wetenschappelijke theorie tot een concreet product? Bij Medimate weten ze het: het gaat niet vanzelf en het vraagt om heel hard werken. Het bedrijf staat aan de vooravond van een doorbraak: het in productie nemen van een geavanceerd meetapparaat. Een apparaat dat een compleet laboratorium in zich herbergt, maar niet groter is dan een koekjestrommel. Over hoe de nanotechnologie het leven kan verrijken en hoe innovatie naar ‘de markt wordt gebracht’. Het verhaal begon drie jaar geleden. In 2005 startte Steven Staal (30) direct na zijn afstuderen aan de Universiteit Twente met een vraag van de beroemde vakgroep van professor Albert van den Berg. Op tafel lag een wetenschappelijke theorie die erom vroeg op commerciële haalbaarheid onderzocht te worden. Het idee was om patiënten met ‘Lab-on-achip-technologie’ thuis zelf hun lithiumgehalte te laten meten. Samen met Arjan Floris (30), die hij kende van zijn studie Elektrotechniek, gingen ze van start. “Ik begon alvast met de voorbereiding en toen Arjan direct na zijn afstuderen erbij kwam zijn we vaart gaan maken. We wisten dat het idee marktpotentie had, maar nog niet hoe de markt eruit zag en ook niet of het überhaupt zou werken.”

‘Er kan zo veel met nanotechnologie, dit is pas het begin’ Ondernemende wetenschappers Ineens werden ze geconfronteerd met het schrijven van businessplannen, regelen van financiering en het aantonen dat het product zou werken; een product dat ze tegelijkertijd nog moesten ontwikkelen. Voor die ontwikkeling konden ze handig gebruik maken van de kennis bij omliggende studies. Menige stageopdracht of afstuderen hielp Medimate stapje voor stapje verder. Al met al duurde het zeker twee jaar voordat ze de juiste richting hadden gevonden. Staal: “Op een gegeven moment was de financiering op. Gelukkig kun je als ex-student prima rondkomen met een minimaal inkomen. Toch moesten er keuzes worden gemaakt, het ging zelfs zo ver dat mijn compagnon tijdelijk ander werk ging doen om geld in het laatje te brengen. Dat zijn momenten dat je denkt: waar ben ik aan begonnen.”

Bijlage voor nieuwe ondernemers in twente

Omslagpunt Staal en Floris ontvingen in die periode erkenning door diverse gerenommeerde subsidies. Het grote omslagpunt kwam echter in 2006 toen het bedrijf werd genomineerd voor de Herman Wijffels Innovatieprijs. “Door de media-aandacht kwamen we in contact met Huub Maas, een HEAO-er en oud-Heinekenman met een enorme staat van dienst. Zijn ervaring van productontwikkeling en marketing bracht het bedrijf in een stroomversnelling.” Vanaf dat moment gingen ze ontwikkel-trajecten parallel doen om tijd te sparen. Bovendien kregen ze vertrouwen in hun markt en durfden ze het aan om enkele grote investeringen te doen. Zo verhuisde het bedrijf van een kamertje van twaalf vierkante meter naar een ruimte met een productiefaciliteit van 150 vierkante meter en groeide het personeelsbestand naar zo’n 10 personen. Volgend jaar moet het product op de markt zijn. De toekomstplannen zien er dus rooskleurig uit. Het concept Maar waar hebben we het eigenlijk over? Staal legt uit: “Het gebruik van Lithium bij manisch depressieve patiënten is alleen effectief bij een bepaalde dosis. Onder dit niveau heeft het geen effect, daarboven is het uiterst giftig met kans op blijvend letsel of de dood. Het voordeel voor een patiënt is dat die met lithium een redelijk stabiel leven kan leiden. Het gebruik kan levenslang duren. Het nadeel is dat zo’n 10 keer per jaar een meting moet plaatsvinden in een laboratorium en dat die metingen veel tijd en geld kosten.” Medimate ontwikkelde een meetapparaat dat samenwerkt met het ‘laboratorium op een chip’. Dat wil zeggen, een ‘nanochip’ die een klein laboratorium herbergt, genoeg heeft aan een druppeltje bloed en speciaal is gemaakt om Lithiumwaarden te meten. De patiënt doet zelf thuis de meting en kan aan het resultaat zien of de Lithiumwaarde is zoals verwacht. Als dit niet het geval is, kan hij meteen de behandelend psychiater benaderen voor verder overleg. In de toekomst kan dat zelfs door het eenvoudig doorzenden van de Lithiumwaarde naar de psychiater. Zo kan er, als het nodig is, nog sneller worden gereageerd. De potentie Afgelopen jaren hebben de jonge ondernemers de markt goed in kaart gebracht. Als spin-off van de universiteit maken ze gebruik van ‘lab-on-a-chips’ die ze bij collega spin-off Micronit Microfluidics BV laten maken.

Steven Staal en Arjan Floris staan met hun bedrijf Medimate aan de vooravond van een grote doorbraak op het gebied van nanotechnologie met hun geavanceerde metapparaat.

De ogenschijnlijk kleine nichemarkt heeft een ongekende potentie. Alleen al in Nederland worden op jaarbasis zo’n 300.000 metingen voor Lithium verricht. Wereldwijd betekent dit een enorme markt. Over de toekomst zijn ze niet somber. “Eigenlijk is onze uitvinding een technologieplatform dat het meten van meerdere stoffen mogelijk maakt. Er is recentelijk al een spin-off vanuit ons bedrijf ontstaan die zich richt op de veterinaire markt en ook denken we nu al na over een meetapparaat voor nierpatiënten. Er kan zo veel met nanotechnologie, dit is pas het begin.”  ■

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | financieel accent

Let op met vaste kostenvergoedingen! Een vaste kostenvergoeding moet degelijk zijn onderbouwd en mag achteraf niet worden aangepast. Uit een recent arrest van 7 maart 2008 van de Hoge Raad is weer eens het belang gebleken van een goede onderbouwing van de onbelaste vaste kostenvergoedingen.

slag kunt u als werkgever vaak niet verhalen op de (voormalige) werknemers. In dat geval wordt het achteraf ten onrechte ontvangen nettovoordeel voor de werknemers door middel van brutering verhaald op de werkgever.

Een voorbeeld Steeds vaker volgt uit rechtspraak dat werkgevers niet voldoen aan de wettelijke bepalingen inzake vaste kostenvergoedingen en dus vaker worden geconfronteerd met (forse) naheffingsaanslagen en boetes.

Wettelijke voorwaarden Een vaste kostenvergoeding dient ter dekking van kleinere, regelmatig voorkomende zakelijke kosten. Verder dient de vergoeding naar aard en omvang te zijn gespecificeerd. Concreet betekent dit dat aangegeven dient te worden welke kostenposten onder deze vergoeding vallen als ook de omvang daarvan per kostenpost. Daarnaast kan de Belastingdienst de werkgever verzoeken de vergoeding met een steekproef te onder-bouwen.

Een werkgever verstrekt in 2008 aan vijf medewerkers een kostenvergoeding van 50 euro per maand. Tijdens een boekenonderzoek blijkt dat deze kostenvergoeding niet adequaat is gespecificeerd en om die reden zou moeten worden belast. Deze medewerkers hebben ieder in dat jaar (ten onrechte) een netto voordeel ontvangen van 600 euro (= 12 x 50 euro). Stel dat voor alle medewerkers het tabeltarief van maximaal 42% geldt. Op basis van dit tarief dient het bruteringstarief gehanteerd te worden van 72,40%. Aan de werkgever zal vervolgens een naheffingsaanslag worden opgelegd van 2.172 euro (= 5 x 600 euro x 72,40%) per jaar, voor vijf jaren dus meer dan 10.000 euro! Afhankelijk van de situatie kan dit bedrag vervolgens nog eens worden verhoogd met een boete oplopend tot maximaal 100%.

Nadere invulling wettelijke voorwaarden De Hoge Raad heeft in bovengenoemd arrest de wettelijke kaders nader ingevuld door aan te geven dat de specificatie naar aard en omvang vastgelegd moet zijn vóór of uiterlijk bij de eerste betaling van de vaste kostenvergoeding. Verder stel de Hoge Raad dat de specificatie - bijvoorbeeld na een loonbelastingcontrole - niet meer mag worden aangepast. Het achteraf opstellen en/of aanpassen van een specificatie is er dan ook niet meer bij! Indien u overigens een CAOconforme kostenvergoeding uitbetaalt die binnen de CAO naar aard en omvang is gespecificeerd, dan hoeft uzelf niet nog een specificatie aan uw werknemers te verstrekken. De inspecteur heeft echter nog steeds de bevoegdheid de toepassing van deze kostenvergoeding te toetsen aan de overige bepalingen in de wet. De Hoge Raad heeft bepaald dat in sommige gevallen CAO-conforme kostenvergoedingen bovenmatig zijn en om die reden deels belast moeten worden uitgekeerd!

Kostenonderzoek

De praktijk

Tot slot kunnen de uitkomsten van het kostenonderzoek ter goedkeuring worden voorgelegd aan de Belastingdienst. Hierdoor krijgt u de schriftelijke garantie dat u de uitbetaalde kostenvergoedingen daadwerkelijk onbelast mag uitbetalen en achteraf niet geconfronteerd kunt worden met naheffingsaanslagen.

Onze ervaring uit de praktijk is dat deze specificatie van de kostenvergoeding vaak niet opgesteld is. U loopt in dat geval het risico dat de Belastingdienst u naheffingsaanslagen loonheffing en premies werknemersverzekeringen oplegt over de afgelopen vijf jaren. Deze naheffingsaan-

Het is fiscaal van groot belang een eventuele looncontrole van de Belastingdienst in de toekomst niet af te wachten. Door middel van het uitvoeren van een kostenonderzoek gedurende circa drie maanden onder uw werknemers kan begonnen worden met het in kaart brengen van de gemaakte kosten. Vervolgens kan, rekening houdend met de fiscale voorwaarden, een fiscaal verantwoorde specificatie naar aard en omvang worden opgesteld. Laat u bij een dergelijk onderzoek begeleiden door uw adviseur. Uit ervaring weten wij namelijk dat bij een goede begeleiding en waar nodig tussentijdse bijsturing de slagingskans van het kostenonderzoek vele malen hoger zal zijn. Bij deze begeleiding kunt u onder meer denken aan het informeren en motiveren van uw werknemers om de kosten bij te gaan houden, de ‘bonnen’ te verzamelen en deze te beoordelen op fiscale aanvaardbaarheid.

Mr. R.H. Esendam De auteur is werkzaam als belastingadviseur bij Ten Kate & Huizinga te Enschede

21

Balanceren op het slappe koord: René Kuipers zoekt voor Norit geld om enorme groeimogelijkheden te financieren

‘We investeren dit jaar 60 en volgend

interview | water

jaar 150 miljoen in Amerika’ (door Jan Medendorp) Meer dan twintig jaar geleden, in 1987, toen René Kuipers (48) bij wijze van spreken met het pakje brood op zijn bagagedrager naar zijn werkgever Leushuis reed, schreef hij een toekomstscenario over het bedrijf. “Dat is mijn passie, mijn drive.” Kuipers is er uiteindelijk schatrijk mee geworden, maar hij heeft nog steeds dezelfde ‘drive’ als toen. Als ondernemer en als autocoureur, zijn grote hobby. “Of ik mijn geld op de bank zet of in auto’s stop, het verdampt tegenwoordig in beide gevallen,” zegt hij gevat. Als jongen van twaalf jaar voerde hij al brommers op. “Snelheid trekt me.” Daarom past hij ook zo goed bij Norit, het bedrijf in Enschede dat o.a. water zuivert tot schoon drinkwater.

René Kuipers, de man van Norit, zit in een markt die gigantische mogelijkheden heeft. Hij zoekt geld om de groei te financieren. “Dat kan op termijn weer een beursgang zijn.”

Twentevisie 08/2008

Nuon

Hij probeert jaarlijks alle vestigingen van Norit te bezoeken, maar dat is inmiddels een ‘mission impossible’. “Met een kleine tweeduizend man personeel levert Norit in 150 landen; in honderd landen zijn we vertegenwoordigd met een kantoor of distributeur. Ik vind het belangrijk dat die mensen weten wie er eigenlijk achter staat.” Norit heeft dit jaar een orderintake van een kleine 800 miljoen euro en een omzet van rond de half miljard. “Het brutoresultaat zal ongeveer 70 miljoen zijn.” Het zal in de komende jaren alleen maar groeien, want de vraag naar schoon drinkwater zal blijven toenemen.

Toch verliep niet alles geruisloos. Terwijl (eind vorige eeuw) Norit beter draaide dan ooit tevoren, beleefde de beursnotering een treurige tijd. Het stokte ook de verdere financiering van de groei, want een emissie was dus volstrekt zinloos. “We hebben het bedrijf van de beurs gehaald (voor 151 miljoen euro, JM) en daarna nam energiebedrijf Nuon ons over.” Het was in de tijd dat Nuon, geleid door de Almeloër Tob Swelheim, de wereld ging veroveren. Het was de tijd dat de (door Nuon gesponsorde) voetbalclub Vitesse zo ongeveer de Europa I zou gaan winnen. Vitesse is anno 2008 een zwalkende voetbalclub met een schitterend stadion, van Swelheim is al tijden niets vernomen. Nuon verkocht Norit weer, nadat de overheid had uitgevaardigd dat ‘water’ niet geprivatiseerd mocht worden. Norit kwam (in 2003) met hulp van investeringsfonds Gilde opnieuw in handen van Kuipers. In april 2007 verkocht Gilde Norit aan het Engelse investeringsbedrijf Doughty Hanson voor 610 miljoen euro (het aankoopbedrag in 2003 was 152 miljoen); Euroland Investments heeft ook nu 20% van de aandelen. “Wij zitten in een permanent groeiende markt. Een markt die veel groter is dan we kunnen bedienen. We zijn dus structureel op zoek naar geld om die groei in membramen en actieve kool te financieren.”

Leushuis

Gilde

Even terug in de historie. Leushuis was voornamelijk actief in de bierindustrie. “Wij waren bezig met een membraam, ontwikkeld door de universiteit, om bier te filtreren. Dat was in de beginfase een grote ramp (nu werkt het na een miljoenen investering wel). Tot iemand aan tafel zei: ‘was het maar gewoon water, dat krijgen we wel goed schoon’.” Het spreekwoordelijke lampje bij Kuipers floepte aan. Een nieuwe markt was gevonden, maar het schoot nog niet op. “Wessels zei toen dat we als Leushuis moesten gaan samenwerken met een grote naam.” Dat werd Norit. Wessels was in 1990 partner van Kuipers geworden toen die het bedrijf van Han Leushuis kon overnemen. Via zijn schoonvader kwam Kuipers voor

Bij elke verkoop werd het management er niet slechter van; Kuipers is volgens Quote goed voor 77 miljoen, maar dat is volgens Kuipers zelf ver (“veel te veel”) bezijden de waarheid. Nuon schijnt volgens de overlevering helemaal ‘wild’ geworden te zijn toen ze het verschil tussen aan- en verkoop in vier jaar tijd hoorden. “Dan moeten ze gewoon opletten,” is wat Kuipers er over kwijt wil. Maar tussen Gilde en Kuipers (die elkaar dus erg rijk hebben gemaakt) botert het sinds de verkoop ook niet meer, ze ruziën over twaalf miljoen euro. Daarover worden nog steeds rechtszaken gevoerd. “Het gaat om een interpretatie van het contract.” Kuipers kan de rest van zijn leven gaan racen of in de tropen gaan zitten, maar dat doet hij niet. “Norit is mijn

‘Nieuwe Amerikaanse milieuregelgeving zorgt voor een markt die vijf keer zo groot is als de huidige actiefkoolmarkt’

22

een goed gesprek aan tafel bij Dik Wessels voor de financiering. “Ik kende Wessels helemaal niet, ik vertelde mijn verhaal en na drie kwartier zei hij ‘koop maar’.” Het beursgenoteerde Norit betaalde (in 1996) Leushuis met aandelen (aan Kuipers en Wessels). Norit met Kuipers aan het roer ontwikkelde zich tot dé marktleider op het gebied van watertechnologie.

Twentevisie 08/2008

passie. Mijn plan uit 1987 zie ik steeds verder uitkomen.” En dat levert dus veel geld op, maar het kost ook veel geld. “We hebben in de afgelopen 1,5 jaar 150 mensen aangenomen. Goede mensen vinden is een probleem.” Om dat probleem te tackelen, is de vroegere directeur van Thales Frans van Rooijen aangetrokken en dat doet hij goed.” Het tweede probleem is de liquiditeit. “We investeren dit jaar 60 miljoen, voor volgend jaar zijn er voor 150 miljoen plannen in Amerika. Gelet op de huidige financiële crisis is het balanceren op een koordje: hoe doen we dat zo goed mogelijk.” Er zijn vaker bedrijven aan hun eigen onstuimige groei ten onder gegaan. Hoewel de marges van Norit erg goed zijn, ze kunnen bijkans vragen wat ze willen. De concurrentie kan niet bieden wat Norit wel kan en al helemaal niet tegen dezelfde prijs. “Wij zitten bovenop onze eigen grondstoffen, de bruinkool.”

Amerika Actieve kool, dat Norit gebruikt voor de waterzuivering, wordt gemaakt van natuurproducten, zoals turf of hout, kokosnootschalen of bruinkool. Die actieve kool ontgeurt en ontkleurt het water en het haalt er pesticiden uit. “Maar het verwijdert ook kwik uit rookgassen. Bij een kolengestookte energiecentrale gaat heel veel kwik de lucht in. In Amerika gaan ze dat nu grootschalig aanpakken; daar is nu nieuwe milieuregelgeving van kracht. Daardoor is een markt ontstaan die vijf keer zo groot is als de huidige actiefkoolmarkt. Met onze nieuwe producten kunnen we zo’n 95% van het kwik uit de uitstoot halen. Dat is voor ons een giga-markt.” Kortom, nieuwe investeringen zijn broodnodig. “Dat kan op termijn ook weer een beursgang zijn.” Dik Wessels is sinds 3,5 jaar weer van de partij als commissaris. “Wessels is een man met visie, die tegenwicht biedt aan de financiële mensen van Doughty Hanson.” Het is een publiek geheim dat het Engels van Wessels niet geweldig is. “Hij spreekt wel goed Duits en gelukkig doet de commissaris van Doughty Hanson dat ook; maar het is wel een beetje lastig, want we zijn helemaal Engels georiënteerd, dus alles gaat bij ons in het Engels.” Kuipers heeft samen met Ten Doeschot ook een eigen ‘miniatuur Reggeborgh’ (investeringsmaatschappij Euroland Investments) opgericht die een belang had in bakkerij Smithuis in Oldenzaal en Nijhuis pompen in Winterswijk en verder wat onroerend goed. “We zijn op zoek naar bedrijven in de maakindustrie, het liefst in Twente, of in de regio.” ■

23

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | juridisch gezien

Haal meer uit uw bedrijfsovernames Denkt u erover een bedrijf te (ver)kopen of te fuseren? De onderwerpen die dan uw aandacht vragen zijn divers en laten zich niet op één pagina bespreken. In de praktijk zien we echter vaak dezelfde gemiste kansen voorbij komen. Hieronder volgt een kort - niet volledig bedoeld - overzicht. Naar Nederlands recht kunt u niet altijd onderhandelingen zonder meer afbreken. De rechter kan u veroordelen gesprekken voort te zetten of zelfs een transactie te voltooien. Dit is te voorkomen met goede voorbehouden in een onderhandelingsprotocol of intentieverklaring.

Onderhandelen en vastleggen Mondelinge afspraken zijn als het erop aankomt moeilijk te bewijzen. Door duidelijk te omschrijven wat koper en verkoper van elkaar verwachten, worden misverstanden voorkomen. Voor bepaalde verplichtingen vereist de wet bovendien een bepaalde vorm. Een borgstelling wilt u bijvoorbeeld schriftelijk en met een maximumbedrag. Staat iemand persoonlijk in voor de verplichtingen van een ander - zoals zijn B.V. - dan heeft hij gewoonlijk de toestemming van zijn echtgenoot of geregistreerd partner nodig.

Onderzoek Een uitgebreide ‘due diligence’ kan duur zijn. Maar te weinig onderzoek - of uit het onderzoek niet de juiste conclusies trekken - kan catastrofaal zijn. Een paar ‘klassieke’ voorbeelden zijn die waarin geen rekening was gehouden met: - verplichtingen die niet in de overnamebalans maar wel in getoonde stukken stonden; - de mogelijkheid dat een essentiële licentieovereenkomst direct door de licentiegever kon worden opgezegd vanwege de wijziging van de zeggenschap over het overgenomen bedrijf; - een aanslag overdrachtsbelasting bij de aankoop van aandelen in een vennootschap die voornamelijk onroerende zaken bezit. De voor de overnemer essentiële activiteiten en wat daar direct mee in verband staat behoren te worden onderzocht. Hoe zien contracten met afnemers en leveranciers eruit, zijn alle vergunningen op orde en corresponderen die met wat er feitelijk aan activiteiten plaatsvindt? Kan de onderneming vervuiling hebben veroorzaakt of aansprakelijk zijn voor ondeugdelijke producten? Welke rechten heeft men op gebruikte handelsnamen en octrooien? Twentevisie 08/2008

Voor de verkoper is het van belang dat voor het geval de transactie niet doorgaat wordt vastgelegd dat de koper alle verstrekte informatie geheim houdt en werknemers van de verkoper niet benadert.

Werknemers Zelfs als u alleen een deel van de activa koopt, is het goed mogelijk dat u er automatisch werknemers bij krijgt. Bij een overgang van een onderneming waarvan de identiteit behouden blijft, gaan werknemers namelijk automatisch mee, met behoud van hun rechten. Daarnaast veroorzaken cultuurverschillen wel eens problemen bij het integreren van een overgenomen bedrijf in de eigen activiteiten. Door een en ander op voorhand te signaleren, kunnen verrassingen achteraf worden voorkomen.

leden krijgt u er echter ook bij. Activatransacties bieden de mogelijkheid bepaalde risico’s buiten de deur te houden. Maar de activatransactie zelf wordt meestal riskant uitgevoerd. Zowel een koper als een verkoper kan bij een faillissement van de wederpartij tijdens de periode van overdracht en betaling zowel de activa als de koopsom kwijt zijn. Dat risico is echter in te dammen met een bewezen constructie die de rechten van beide partijen veilig stelt. Bij een overgang van een personeelsbestand van enige omvang door een activatransactie of juridische fusie blijken er vanaf 1 januari 2006 onvermoede mogelijkheden te zijn veel geld te besparen (4 tot 8% van de bruto loonsom gedurende vijf jaar), vaak nog achteraf te realiseren. Dit is echter vrijwel onbekend, zodat veel organisaties een vermogen laten liggen.

Garanties en zekerheden Indien na de overname van de onderneming zaken anders blijken te liggen dan verwacht - of zelfs een spreekwoordelijk lijk uit de kast komt vallen - is van groot belang of er mogelijkheden zijn de schade te verhalen. Allereerst dient u ontdekte gebreken tijdig te melden aan de verkoper (zie mijn bijdrage in Twentevisie 2008/04, ‘Ondernemers klagen niet snel genoeg’). Ten tweede zal uw klacht vaak gerelateerd moeten worden aan wat u mocht verwachten. Daarbij zijn garanties in de overnameovereenkomst van groot belang. Het voert te ver in deze bijdrage in detail op de problematiek van garanties in te gaan. Naar mijn indruk worden in Oost Nederland in meer dan 90% van de bedrijfsovernames echter onvoldoende garanties bedongen. Ook goede garanties kunnen u nog niet helpen als u uw schade niet kunt aantonen en verhalen. Staat in de overnameovereenkomst niet een berekening van de koopprijs dan wel een afspraak over schadeberekening bij schending van garanties, dan kan het aantonen en berekenen van schade erg lastig worden. Daarnaast zijn uw aanspraken even veel waard als uw wederpartij: is dat alleen een inmiddels lege holdingvennootschap, dan schiet u weinig op met een gewonnen procedure. Daarom zullen voldoende zekerheden bedongen moeten worden.

Gedegen voorbereiding Investeren in een gedegen voorbereiding van een transactie loont zich. Het kan het verschil zijn tussen een geslaagde of mislukte overname. Soms kan uw conclusie zijn dat u beter van overname af kunt zien. Maar zet u door, haal er dan uit wat erin zit.

Activa, aandelen of juridische fusie Een overname kan op verschillende manieren juridisch vorm worden gegeven, elk met eigen vooren nadelen die per specifiek geval moeten worden afgewogen. Met de aankoop van aandelen krijgt u direct een gehele vennootschap en eventuele dochtermaatschappijen in handen. Dat is gemakkelijk en soms financieel voordelig. Alle risico’s uit het ver-

Michaël S. van Knippenberg De auteur is werkzaam als advocaat bij Van Knippenberg Advocatuur

25

Hoofdredacteur Karin Swerink balanceert tussen gezinsmanagement en Glamour

interview | carrièrevrouw

‘Ik heb altijd gedroomd gemakkelijk. Dit is eigenlijk al onze derde keus. De meest recente foto’s mogen we niet gebruiken.” Ik krijg een rondleiding over de redactie en ze laat me zien hoe het maken van een maandblad verloopt. Het wordt me duidelijk dat er veel bij komt kijken. En ik zie direct in Karin een bevlogen carrièrevrouw.

Vind jij jezelf succesvol? “Ja. Ik en mijn blad Glamour zijn succesvol.”

Je bent de eerste die de vorige vraag met een volmondig ‘ja’ beantwoordt. “Ik durf het best van mezelf te zeggen. We zijn op dit moment het best verkochte vrouwenmaandblad van Nederland en ik ben daar verantwoordelijk voor. Ik stuur, inspireer en coach. Mijn taak is dat er hier goede mensen werken. En dat is gelukt. Dat maakt Glamour succesvol.”

Vind jij jezelf ook een carrièrevrouw?

Car rie ten Napel (rechts) met Karin Swerink, hoofdredacteur van het modeblad Glamour. “Ik ben niet van geplande carrière, maar ik wil wel altijd het grootste, meeste en beste.”

Voor Twentevisie portretteert Carrie ten Napel een aantal succesvolle ondernemende vrouwen uit het oosten des lands; een zoektocht naar de carrièrevrouw. In dit nummer Karin Swerink. Ten Napel kreeg thuis de journalistiek met de paplepel ingegoten van vader Evert (Studio Sport). Ze werkte zelf als sportjournalist voor Tien (het televisiekanaal van John de Mol, inmiddels ter ziele en ze is dit televisieseizoen presentatrice van het praatprogramma En Dan Nog Even Dit (dagelijks bij TV Oost).

(door Carrie ten Napel) Vanaf de eerste dag dat ze stage liep bij het modeblad Elle wist ze het: “Ik wil in de bruisende wereld van de modebladen werken!” Karin Swerink groeide op in

26

Nijverdal. Ze wilde naar de PABO, maar op aanraden van haar tekenleraar deed toelatingsexamen voor de AKI. Met de Twentse instelling van hard werken schopte Karin Swerink (39) het-nadat ze terecht was gekomen bij het blad Yes en vervolgens de Libelletot hoofdredacteur van het succesvolste modeblad Glamour. Als ik binnenkom in haar kantoor is ze nog druk bezig met de cover voor de volgende maand. Voor haar liggen zeven velletjes met de foto van Angelina Jolie. Op elke cover staat de Amerikaanse actrice er net even iets anders op. “We kopen deze foto’s aan bij een Amerikaans persbureau, maar we moeten vervolgens nog wel permissie vragen bij het management van Jolie. En dat gaat niet altijd

“Ik ben niet van geplande carrière, maar ik wil wel altijd het grootste, meeste en beste. Ik plan het niet, maar stel dat er een nog mooiere titel komt in Nederland dan Glamour, dan heb ik wel zo’n groot ego dat ik daar weer hoofdredacteur van wil worden. Ik heb hier wel altijd voor geknokt om dit te bereiken en dat zal ik altijd blijven doen. Op mijn positie kun je drie dingen doen. Je kunt van Glamour een nog beter blad maken of je gaat naar een ander goedlopend blad en zet daar de punten op de i. Of je start een nieuw blad op. Maar het zou bij mij nooit met minimale inzet zijn. Het moet altijd beter en groter.”

Ben je door die instelling ook zover gekomen? “Er is maar één iemand die je carrière kan maken, dat ben jezelf. Afwachten heeft geen zin. Doordat ik altijd zo hard heb gewerkt in alle functies die ik heb bekleed, word je opgemerkt. Toen ik chef werd bij Yes en later Libelle wilde ik de allerbeste en leukste chef worden die er bestaat. Ik wil zelf zorgen dat ik de leukste baan van Nederland heb en dat de mensen hier op de leukste redactie werken. Ik ben niet het soort hoofdredacteur die in mijn hok zit te broeden en dan af en toe scheldend naar buiten komt. Ik stuur ongemerkt wel heel veel aan. Er zit leiderschap in me. Maar ik laat Twentevisie 08/2008

van zo'n wereld’ mensen het wel zelf uitzoeken. In elke functieomschrijving staat naast de vaste taken: ‘Enjoy your job en durf fouten te maken.”

Zien jouw medewerkers jou als baas? “Ja, dat denk ik wel, maar niet als een hiërarchische baas. Ik neem de beslissingen. Maar ze lopen hier wel heel gemakkelijk binnen. Het is hier heel open en eerlijk. Ik heb ooit zelf op een redactie gewerkt waar veel roddel en achterklap was. Daar ben ik ontzettend allergisch voor. Het succes van Glamour is denk ik dat mijn mensen ook durf te laten zien wat ze kunnen. En dat zie je weer terug in het blad. Ik vind Glamour heel open, vrolijk, eerlijk en sprankelend. Een blad dat met veel energie en liefde is gemaakt.”

Jullie zijn het best verkopende maandblad. Wat is het geheim van Glamour? “Glamour is een licentie, maar we hoeven niet hetzelfde te werken. Het motto is: ‘You have to be a good sister’. Je mag je eigen saus van je eigen land erover heen gooien. De interviews doen we voor 90 procent zelf. Dat vind ik persoonlijker. Wij als Glamour Nederland stellen toch andere vragen dan Glamour Amerika. Een van onze verslaggeefsters gaat de hele wereld over. Maar we zullen nooit vervelende foto’s van ‘celebs’ laten zien. Ik zie het zo: als het vakantiefoto’s van jezelf zouden zijn die je zelf zou verscheuren, waarom zouden wij die dan wel van de sterren plaatsen? Daar is ook een markt voor, maar dat kan ik niet maken. Ik geloof meer in inspirerende foto’s van Kate Moss dan in een foto van haar op het strand met cellulitis op de benen.”

Hoe staan jullie in de markt ten opzichte van de concurrenten? “We hebben een oplage van circa 140.000 per maand. Dat is echt heel veel. We vechten altijd om de eerste plaats met Linda. Dat ligt dicht bij elkaar. Dan komt Cosmo met 100.000 en Elle met 80.000. Het is net zo’n grote concurrentiestrijd als bij de televisie. Maar daar is het veel opener omdat zij veel meer zien van de concurrent. Wij kunnen alleen kwartaalcijfers van de anderen bekijken. Maar dan weet ik natuurlijk niet hoe ze het hebben gedaan per nummer. Wij zelf krijgen ook pas vier weken nadat het eerste nummer in de winkel ligt de voorlopige cijfers en zes weken later de definitieve. In de tussentijd heb je alweer drie bladen gemaakt. Twentevisie 08/2008

Dat is echt lastig. Maar we houden elkaar wel voortdurend in de gaten.”

Jij bent door een headhunter gescout en gevraagd voor deze positie als hoofdredacteur, hoe ging dat? “Een onbekende man mailde mij dat hij een gesprek met me wilde. Dat moest ’s avonds en in het geheim gebeuren. Ik moest ergens op een zolderkamertje van een Amsterdams pand zijn. Doodeng. Ik heb voor de zekerheid tegen mijn man gezegd dat hij de politie moest bellen als ik nog niet thuis zou zijn om tien uur. Die man bleek mijn werk gevolgd te hebben en ik heb een contract voor geheimhouding moeten tekenen. Na dat ondertekenen bleek het om Glamour te gaan. Ik bleef natuurlijk heel cool, maar eenmaal buiten heb ik het uitgeschreeuwd van vreugde. Ja, dat was echt kicken.”

Vind je het bijzonder dat jij dit als vrouw hebt bereikt? “Er zijn veel vrouwelijke hoofdredacteuren, dus zo bijzonder is het niet. Voor mezelf vind ik het wel uniek dat ik dit heb bereikt. Ik heb altijd gedroomd van zo’n wereld. Ik droomde van de shows zien, de prachtige kleding, dicht bij de bron zitten. Toen ik stylist was bij de Yes gingen we naar de shows in Parijs en had ik niet één toegangskaart. We deden er dan alles aan om toch een show te kunnen bijwonen. Dan zag je vrouwen met grote zonnebrillen uit een mooie auto stappen en dacht ik: zal me dat ooit nog een keer gebeuren? En nu is het gewoon zo. Als ik nu naar Parijs ga, ligt er op mijn hotelkamer een kaart van Chanel klaar. Dat maakt me elke keer nog zo blij als een kind.”

Hoeveel uur stop jij in deze baan? “Oh veel, heel veel. Durf ik niet te zeggen. Maar als er iets met mijn kinderen is durf ik ook thuis te blijven. Ik heb nu een blackberry dus ik kan overal werken. Dat doe ik ook echt wel.”

Is het moeilijk te combineren met het moederschap? “Het is moeilijk combineren, maar zolang je kinderen gezond en gelukkig zijn zie ik het probleem niet. Ik heb er altijd fulltime bij gewerkt. Maar het gaat heel goed met mijn kinderen. Mijn dochter gaat nu net naar de middelbare school. Het liefst zit ik ook elke dag om drie uur met een kop thee op haar te wachten, maar zo

werkt het bij ons niet. Zij weten ook niet beter. Ik vraag hun wel eens: ‘Zal ik stoppen met werken?’ Dan zeggen ze: ‘Gaan we dan nooit meer naar Anja?’ Dat is de vaste oppas. Blijf dan maar werken was het antwoord, haha. Waar ik me aan irriteer is dat mensen zeggen: ‘het kan niet’. Ik geloof niet in ‘het kan niet’. Dan wil je het niet. Het is voor ons echt wel ingewikkeld. We zitten op zondagavond met de agenda’s naast elkaar en doen aan een soort gezinsmanagement.”

Mis je nooit iets in je leven? “Het enige nadeel hieraan is, dat er voor mij heel weinig over blijft. Ik heb mijn gezin en mijn werk en dat is het dan. Ik heb geen hobby’s of uitbundig sportleven. Veel vriendinnen werken gelukkig in dit vak. Bij een opening van Prada zien we elkaar en kletsen we bij. Als ik voor het gezinsleven had gekozen was dat ook prima geweest, maar dan was ik wel hoofd schoolmoeder geworden, haha.”

Heb jij zelf een glamourleven? “Nee. Nou ja soms, als ik naar de feestjes ga. Maar in the end zit ik toch weer in mijn Volvo V70 naar huis en heb ik één glaasje champagne op omdat ik moet rijden. En eenmaal thuis wacht de was en de hond moet nog uit. Maar die mix maakt het heel leuk. In Nederland werkt het ook niet zo. Als je in Amerika hoofdredacteur bent van de Voque verdien je een top-, top-, topsalaris. Ik verdien hier ook goed hoor. Bovendien wil ik ook geen Amerikaans glamourleven. Het is goed zo.”

Heb jij nog een droom? “Ik hoop wel dat de Nederlandse Voque ooit komt. Dan zal ik er in ieder geval alles aan doen om daar hoofdredacteur van te worden. Ik denk dat ik dat ook kan. Maar goed, zo zijn er velen met mij. Ik denk dat je niet langer dan vijf tot zeven jaar hetzelfde moet doen. Het is net als in de liefde. Dan vraag je jezelf ook elke zes jaar: Is dit het? Ben ik nog verliefd? Heb ik er veel last van dat hij nooit opruimt? Nee, hij is toch nog de leukste. En dat is met bladen maken ook zo. Heb ik nog genoeg inspiratie? Klopt het nog bij mijn leven? Als je elke keer ja zegt, dan houd je het heel lang vol, maar als je op de automatische piloot gaat draaien, moet je verder kijken. Ik wil ook altijd nog een strandtent of een ‘bed and breakfast’ in Frankrijk. Dus nog genoeg dromen.”  ■

27

De hapjes en drankjes tijdens de opnames van Memphis worden aangeboden door Twentse Catering Groep en Twentevisie.

impressie | memphis

Memphis in beeld

Drukwerk, verspreiding en kool Op 7 oktober was de TOS lounge van de Grolsch Veste voor de tweede keer dit seizoen het decor van het radiocafé Memphis, nog steeds in afwachting van de afronding van de nieuwbouw aan de overkant van het stadion. Te gast waren drie spraakmakende ondernemers, van wie de eerste, Martin Wermer, directeur-eigenaar van Drukkerij Roelofs, een buitengewone openhartigheid aan de dag legde, no nonsense in optima forma. Als tweede gaf Jan Medendorp een hand aan Gert-Jan Morsink, hoogste baas van postbedrijf Sandd, die zeer optimistisch was over zijn taak om de omzet in korte tijd te verdubbelen. Als laatste gast schoof René Kuipers aan tafel, CEO van Norit, die uitlegde dat zijn grootste probleem is om steeds maar weer geld te vinden om de groei van Norit te kunnen financieren. De volgende opname van Memphis is op dinsdag 4 november. Let wel: plaats van handeling is dan de business-ruimte van het Polman Stadion in Almelo! Op 2 december keert Memphis terug in de Grolsch Veste en wie weet in de nieuwe TOS lounge. Een van de gasten op 4 november is Gideon Voskamp, de man achter de nieuwe bioscoop in Almelo die in december open zal gaan. Verder zal directeur Engbers van Soweco over zijn plannen met de werkvoorziening vertellen. De derde gast is directeur Spoelder van Sirex. Als u maandelijks uitgenodigd wilt worden voor de opnames van Memphis, dan kunt u zich voor de e-mailservice opgeven via www.twentevisie.nl. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van de gasten. U ontvangt dan bovendien de maandelijkse nieuwsbrief die een voorproefje geeft van wat de komende uitgave te bieden heeft.

De ‘oude’ TOS lounge van de Grolsch Veste was afgeladen vol.

Op de volgende pagina’s een vervolg van de fotoreportage van de Memphis-bijeenkomst van 7 oktober.

Te gast bij Memphis op juni waren, van boven naar onder: Martin Wermer, directeur/eigenaar van Dr ukkerij Roelofs, Ger t-Jan Morsink, bestuursvoorzitter van Sandd, en René Kuipers, CEO van Norit.

Werving, selectie & training Ondernemend in krediet vOOr Ondernemers

28

053-480 49 49 www.valkselect.nl

ValkSelect

Credion Twente B.V. Nijverheidstraat 11 - 3e etage 7511 JM Enschede

telefoon (053) 4822245 fax (053) 4822250 web www.credion.nl

Van Loenshof 84 - Enschede (Winkelcentrum De Zuidmolen) www.miss-jones.nl

29

impressie | memphis

Wij zijn sterk in verzuimreductie

30

Bel: 088 67 87 250 *AN4INBERGENSTRAATs34(ENGELOsE MAILINFO EURO CARENLsWWWEURO CARENL

Fa r w i c k d o e t j e t u i n g o e d

voor al uw opsporingen WWWPDRECHERCHEADVIESNL  

B I J KON I N K LI JK E B E S C H I K K I N G

HOFLEVERANCIER

31

Business Tour Twente lijkt abonnement op mooi weer te hebben. Tegen de achtergrond van het mooie Twentse landschap werd op de laatste zomerse dag van 2008 de Business Tour Twente verreden. Het was de derde achtereenvolgende uitgave van deze rally waarmee de traditie zich begint af te tekenen. Op de zonovergoten markt van Oldenzaal verzamelden zich 43 equipes van uiteenlopend pluimage, bestuurders en bijrijders van auto’s van de meest uiteenlopende merken. Ferrar i, Austin Healey, Porsche, Jaguar, Mercedes, Peugeot, MG, Maserati, Lamborghini: deze en meer aansprekende autonamen waren vertegenwoordigd. Cabrio’s Twentevisie 08/2008

deden hun kap open en airco’s werden in werking gesteld, want met de voorspelde 27 graden zou het heet worden! Even voor negen uur hield organisator Frank ten Bokum van BCause een korte inleiding waarna de briefing begon. Exact om negen uur kon equipe 1, de winnaar van de eerste twee edities bestaande uit Bert Nijboer (Reggefiber) en Johan Evers (De Jong & Laan), van start. Wat deze uiterst serieuze coureurs toen nog niet wisten, maar waar ze overduidelijk wel voor streden, was dat zij aan het eind van de twee manches met hun Porsche

Car rera 4S opnieuw als winnaars bekroond zouden worden. Jurgen Wolkotte en Christiaan de Klerk van Carconcern Lochem gingen vol goede moed van start met hun Ariel Atom. Weliswaar was hun 300 pk sterke auto listig op de speciale proef bij Nijhof Wassink, maar beide heren hadden moeite met kaartlezen in de open lucht.“Met 200 kilometer per uur het roadbook doorbladeren is inderdaad wat lastig, de stukken papier vliegen ons om de oren,” lichtte Christiaan toe. De Ariel Atom is het best te beschrijven als een kart op autoformaat. Dus vliegen, wind, opspattende steentjes, zand… alles kwam over de coureurs heen. ❱

33

Hoe het duo het tòch voor elkaar kreeg netjes voor de dag te komen bij de afsluitende barbecue is dan ook een raadsel. Rond het middaguur kwam iedereen samen op het terrein van Nijhof Wassink. Daar werd een special stage verreden, waarna men meteen aan de lunch van Tweetal Partypeople kon aanschuiven. Hierna werd de proef opnieuw gereden en begon het derde onderdeel van Business Tour Twente. Enkele equipes zorgen nog voor spektakel op de special stage. Bijvoorbeeld de eerder genoemde equipe 37, die bijna de andere geparkeerde equipes ramde bij een wilde spin off. Of de Heracles Almelo equipe, bestaande uit Wim Samsen en Nico Jan Hoogma, die redelijk rustig de eerste proef reden en na de lunch de traction control van de Maserati GranTurismo uitzetten en een woeste burn-out rond een van de pylonen maakten. Een van de langzamere equipes op de proef bestond uit Gert Hein en Onno Kromhof - van respectievelijk Kromhof Rentmeesters en ten Hag Makelaardij en hun passagier Joost Abbink van ING Private Banking. Deze equipe 21 dirigeerde langzaam en zwierig maar met precisie hun Cadillac Sedan Deville van 1960 over het parcours. Een snellere deelnemer was Marcel Wiggers van Wiggers Mastercars die, omdat hij het wel gewend is om te rijden in diverse bolides, graag het stuur uit handen gaf aan Roy de Paauw. “Een heerlijkheid, zo’n Porsche Cabrio en helemaal deze Carrera S. Echt waanzinnig lekker om hierin te mogen sturen,” aldus De Paauw. Marcel Wiggers vatte de dag samen met “fijn dat wij weer van de partij waren, maar jammer dat wij nèt buiten de prijzen vielen”. Fabian Hemme en Michel Arfman waren het zuinigste team. In tijden van economische teruggang en milieubewust autorijden was het een verademing om te horen dat de snelle Mini Cooper van BMW/Mini Smudde slechts 1 op 18,5 verbruikte. “Wellicht een goed idee om volgend jaar een zuinigheidsaward aan BTT toe te voegen,” tipte Arfman.

Twentevisie 08/2008

De bijna professionele equipe van Marc Leurink en Bob Fogarin werd al voor de start tot kanshebber op de overwinning geacht. Met de Mercedes 230 SL uit 1965 in rally-trim zijn zij op veel Twentse wegen gespot. Uiteindelijk bleek de voorspelling te kloppen: net als vorig jaar behaalden Marc en Bob de eerste prijs bij de Klassiekers. “Volgend jaar dagen wij de overige deelnemers uit ons te verslaan,” aldus een glunderende Marc Leurink. De prijsuitreiking vond om 20.00 uur plaats op het fluweelzachte gras van Landgoed Drienerwolde van de familie Van Heek, waar Frank ten Bokum de sponsors bedankte en de winnaars feliciteerde. Tevens overhandigde hij daar de cheque ter waarde van 7.500 euro die met de Business Tour Twente bij elkaar gereden was. Peter Veltmaat van Stichting Kans voor een kind was er erg blij mee.■ Einduitslag Klassiek:

Einduitslag Modern:

1.M. Leurink en B. Fogarin met de Mercedes 230 SL (1965)

1.J. Evers en B. Nijboer met de Porsche Carrera 4S (2006)

2.E. de Wolf en M. Extercatte met de Peugeot 504 cabriolet (1982)

2.T. de Boer en J. Brink met de Porsche 997

3.J. van den Berg en B.Voortman met de Porsche 356 Speedster replica (1965)

3.W. Samsen en N.J. Hoogma met de Maserati GranTurismo

35

nieuws en feiten

| actueel

actueel | nieuws en feiten

Ondernemersnieuws

won de categorie ‘sports cars’ met haar navigator Peter Jan Smit. De website www.milesofmystery.nl is geeft alle informatie en foto’s.

Zes medewerkers van vleeswarenabriek Zwanenberg Food Group in Almelo hebben de eerste EVC-diploma’s in ontvangst genomen. EVC betekent Erkenning Verworven Competenties en heeft als doel dat een MBO-diploma gehaald kan worden zonder veel in de schoolbanken te moeten zitten. De uitreiking vloeit voort uit het feit dat Zwanenberg volop in interne scholingsprogramma’s investeert. Zwanenberg brengt de vaardigheden van de medewerker in kaart en bepaalt zo welke er nog missen om het MBO-niveau te halen, waarna een Persoonlijk Opleidingsplan wordt opgesteld. De opleiding vindt plaats op de werkvloer en door middel van workshop, die door het AOC Oost worden gegeven. Zwanenberg Food Group behoort is met 1.600 medewerkers en een omzet van 350 miljoen euro tot de leidende Europese producenten en exporteurs van vleeswaren en -conserven.

Een nieuwbouwplan met 45 woningen op het voormalige Sparcomplex aan de Twekkelerweg in Hengelo is afgeblazen vanwege de stagnerende Hengelose woningmarkt. Voor de huizen zou op dit moment te weinig belangstelling zijn om het project te kunnen realiseren. Emga en Bouwbedrijf Koopmans in Enschede wilden met het project ‘Twekkelse Bos’ inspelen op de grote herinrichtingsoperatie van de Berflo Es. De doelgroep bestond uit beginnende woningeigenaren. De prijzen zouden variëren van 190.000 tot 220.000 euro.Een ander bouwproject komt wél van de grond: volgende maand begint de bouw van De Brouwery op het terrein van de voormalige Hengelose Bierbrouwerij. De eerste fase bestaat uit vier woongebouwen met 88 appartementen en daarnaast acht herenhuizen.

De regio Twente wil meer vervoer via haar binnenhavens. Onlangs presenteerde ze op het congres van havenmeesters in Almelo de plannen onder de naam Binnenhavenvisie Twente. Twente wil de overslag in de havens Hengelo, Almelo, Enschede en de kleinere havens Markelo, Goor en Delden laten groeien van 5,6 miljoen ton (2006) naar acht miljoen ton in 2020. Wat betreft de containers wil men van 50.000 teu naar 100.000 teu. Om deze groei te realiseren moeten onder andere de Twentekanalen verdiept worden en de binnenhavens uitgebaggerd. Voor een inventarisatie van de knelpunten in de binnenwateren hebben de veertien gemeenten samengewerkt. De eerste editie van Miles of Mystery is gereden van 1 tot en met 5 oktober en voerde de vijftien equipes langs mooie plekken in Schotland. De opbrengst van de rally gaat naar het goede doel, namelijk de Bart Foundation. Er kon 15.000 euro aan deze stichting worden overgemaakt. Miles of Mystery wordt georganiseerd door de Hengelose onderneming Bcause. De Bart Foundation helpt jonge mensen met een ingrijpende ziekte of handicap hun ambitie waar te maken, net als inspirator Bart dat deed. Mirjam de Graaff, de zus van, reed met startnummer 1 mee in de Porsche van Bart en

Mirjam de Graaff reed met startnummer 1 mee in de Porsche van haar broer Bart de Graaff tijdens de eerste Miles of Myster y. De opbrengst gaat naar de Bart Foundation.

36

Nederland krijgt een landelijk netwerk voor microfinanciering, inmiddels ook voor niet-uitkeringsgerechtigden, om kredieten te verlenen en een database waar coaches zijn te vinden die mensen kunnen ondersteunen bij het opstarten van een bedrijf. Op dit moment experimenteert staatssecretaris Aboutaleb (SZW) met microfinanciering voor uitkeringsgerechtigden in Hengelo, Flevoland, Rotterdam, Leeuwarden en Tilburg. De stichting Microkrediet Nederland krijgt een vermogen van vijftien miljoen euro en verstrekt zelf leningen aan mensen met een levensvatbaar ondernemingsplan, die verder niet voor financiering via een bank in aanmerking komen. De staatssecretaris lanceerde in Nieuwegein ook een database waarin mensen met een microfinanciering op zoek kunnen naar coaches die hen kunnen begeleiden. De gemeente Hengelo wil volgende maand beginnen met het uitbaggeren van de twee insteekhavens en de jachthaven in Hengelo, maar heeft nog geen opslagterrein voor het slib gevonden. Het gaat om 17.000 vierkante meter. De gemeente dacht al een goed opslagterrein te hebben gevonden, namelijk het 10 hectare grote Storkterrein van Van der Sluijs tussen de Boekelosebrug en tankopslag. Uiteindelijk wilde Stork, als eigenaar van het terrein, niet meewerken. Nu is de gemeente Hengelo

van Ingen, de functie over van voorzitter van de Raad van Toezicht van de Stichting FBK-Games van Leo van den Akker, voormalig bestuursvoorzitter van Amicon Zorgverzekeraar. Van Ingen maakt reeds deel uit van de Raad van Toezicht van de FBK-Games

De EVC-geslaagden van Zwanenberg Food Group zijn blij met hun diploma.

noodgedwongen opnieuw op zoek naar een locatie om het slib te kunnen opslaan. Met het uitbaggeren van de drie havens is haast geboden. Het komt al regelmatig voor dat schepen over de bodem schuren. De waterpolitie spreekt over de situatie in de Petroleumhaven als ‘gevaarlijk en risicovol’. Kennispark Twente en de Student Union hebben vandaag een nieuwe website gelanceerd om specifiek studentondernemers te kunnen helpen bij hun vragen over ondernemerschap. Op www.studentondernemer.nl kunnen (potentiële) studentondernemers in 6 verschillende fasen van ondernemerschap (van student, idee tot succesvolle onderneming) antwoorden vinden op verschillende vragen die bij elke fase horen. Een eigen bedrijf wordt bij studenten steeds populairder en de zaken worden serieuzer. Zo zijn er op de Universiteit Twente naar schatting 100 à 150 studentondernemingen. Ferdinand Fransen, onder meer eigenaar van Agfra Holding BV en Landgoed de Wilmersberg, stort 50.000 euro in het beurzenfonds van de Universiteit Twente. Dit fonds, het University of Twente Scholarship Programme, verleent studiebeurzen aan onder meer getalenteerde buitenlandse studenten die zelf onvoldoende middelen hebben om hun masteropleiding aan de UT te kunnen betalen. De schenking van Fransen is speciaal bedoeld voor masterstudenten nanotechnologie, die samen met biotechnologie en ICT beschouwd wordt als een van de drie cruciale technologieën in de 21ste eeuw. Het fonds is in 2003 ingesteld en biedt bedrijven sinds kort ook de mogelijkheid om buitenlandse studenten een beurs aan te bieden in combinatie met een contract bij dat bedrijf na hun studie. Onder andere Twentsche Kabel Holding en Thales maken gebruik van deze constructie. Samen met de Regio Twente, de ANWB en VNONCW heeft de Kamer van Koophandel Oost Nederland het initiatief genomen om de files en wachttijden op het Business & Science Park in Enschede en de Westermaat in Hengelo terug te dringen. De KvK Regiocommissie Twente heeft een bedrag van €10.000 uitgetrokken voor het project ‘Gebiedsgewijze aanpak Mobiliteitsmanagement Twente’. Hierbij wordt nauw samen gewerkt met de bedrijvenkringen op beide bedrijvenparken. Een landelijke brochure van VNO-NCW noemt drie Twentevisie 08/2008

Wilma van Ingen wordt de nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht van de FBK-Games.

oplossingsrichtingen: zoveel mogelijk vermijden van autogebruik, stimuleren van werken op afstand en stimuleren van flexibele werkpatronen. Het project start met enquêtes onder de bedrijven en hun medewerkers op beide bedrijvenparken in Enschede en Hengelo om te achterhalen welke knelpunten zij ervaren en welke oplossingen zij daarvoor aandragen. Uit onderzoek is gebleken dat wanneer het aantal auto’s met 5% afneemt, de wachttijden in de files met maar liefst 25% verminderen! Uitvaartonderneming Vredehof heeft het voormalige hoofdkantoor van woningbouwvereniging De Woonplaats aan de Wethouder Beversstraat in Enschede gekocht van Trebbe Bouw. Het object wordt binnen afzienbare tijd grondig verbouwd, waarna het zal dienen als nieuw uitvaartcentrum. Het achtergelegen deel van het terrein wordt door Vredehof gesloopt en overgedragen aan de GEM Zuiderval, die deze grond gaat gebruiken voor de (woning)ontwikkeling van Kotmanpark. De straatverlichting van de gemeenten Losser, Hellendoorn, Oldenzaal en Tubbergen wordt gevoed door duurzaam opgewekte elektriciteit afkomstig van de windturbines van de Raedthuys Groep uit Enschede. Niet alleen de straatverlichting, maar het gehele verbruik van deze gemeenten is met de aankoop van Groencertficaten, ook wel GVO’s (Garanties van Oorsprong), verduurzaamd. Per 1 januari a.s. neemt de Algemeen Directeur van de Kamer van Koophandel Oost Nederland, Wilma

Onlangs werd het eerste Blik op Werk Keurmerk uitgereikt aan directeur Han Kuipers van re-integratiebureau de Overstap uit Hengelo.

Twentevisie 08/2008

De Kok accountants en adviseurs heeft van de Autoriteit Financiële Markten een vergunning verkregen tot het verrichten van accountantscontroles bij middelgrote en grote organisaties. Daarnaast heeft De Kok, via de samenwerking in SMA-Accountants, van de AFM ook de vergunning ontvangen om organisaties van openbaar belang te controleren. Het Hengelose bedrijf Solenoid Benelux heet per 1 januari 2009 Kraus & Naimer, marktleider op het gebied van handmatige schakelaars. Behalve de naamsverandering wordt op 31 oktober het uitgebreide pand geopend aan de Wegtersweg 38. Solenoid Benelux verkoopt al geruime tijd de producten van Kraus & Kramer, alleen heet de onderneming niet zo. Honderd jaar na de oprichting telt Kraus & Naimer 1.100 werknemers en per jaar worden er 4,3 miljoen schakelaars in diverse soorten en maten geproduceerd. Brandweer Enschede heeft met Meer Rood Op Straat de Jan van der Heydenprijs gewonnen. Dit is een prijs die jaarlijks door Brandweer Nederland uitgereikt wordt voor het meest innovatieve korps. Brandweer Enschede was genomineerd voor het onderdeel Maatschappelijke betrokkenheid. De prijs is uitgereikt op 2 oktober tijdens het jaarlijkse congres van de NVBR (Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding). Met name het wijkgericht werken van Meer Rood Op Straat en de wijkscan werden als innovatief ervaren. Door de risico’s per wijk in kaart te brengen, kan Brandweer Enschede heel gericht contact leggen met burgers en instellingen om de risico’s te verlagen en de brandveiligheid te vergroten. En uiteraard heeft het groene blusvoertuig, dat tijdelijk ingezet wordt voor Meer Rood Op Straat activiteiten, hoge ogen gescoord tijdens het congres. Na een maandenlange voorbereiding zijn op 12 september St. ZorgAccent en St. Thuiszorg NoordWest Twente & De Koppel met terugwerkende kracht per 1 januari 2008 gefuseerd. Door deze fusie ontstaat er een nieuwe naam: St. ZorgAccent & Thuiszorg NoordWest Twente. Binnen deze fusiestichting staat het realiseren van woonzorgzones centraal. In een woon-zorgzone kunnen mensen op een (zorg)punt terecht voor alle vragen over diensten en producten op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Onlangs heeft in Zwolle de uitreiking van de eerste Blik op Werk Keurmerkcertificaten plaatsgevonden aan Adviesbureau de Overstap BV, met vestigingen in Hengelo en Zwolle. Het Blik op Werk Keurmerk, dat een bewijs vormt van kwaliteit van

dienstverlening op de re-integratie- en arbomarkt, is daarnaast aan ruim 140 dienstverleners in heel Nederland uitgereikt. Onderdeel van het keurmerk is klanttevredenheid. Gemiddeld krijgen re-integratiedienstverleners een rapportcijfer van 7,5 van hun klanten, een hoger cijfer dan in voorgaande jaren. Het keurmerk richt zich op dienstverleners die ervoor zorgen dat werknemers gezond blijven werken en dat mensen zonder werk een baan vinden. Centraal in het keurmerk staat de klant. Dienstverleners komen uitsluitend in aanmerking voor het keurmerk wanneer hun klanten tevreden zijn (en een cijfer geven van 6 of hoger) over de geleverde dienstverlening én indien afspraken over hun prestaties zijn nagekomen. Er is ongekend veel belangstelling voor de nieuwe kavels in het deelgebied Voortman in de Enschedese wijk Roombeek. Dit is de achtste keer dat er in Roombeek een nieuwe kaveluitgifte wordt georganiseerd. In verschillende gebieden van Roombeek zijn nog kavels beschikbaar van eerdere uitgiftes. Hierop kunnen mensen op elk moment een optie nemen. Ten Kate & Huizinga Accontants is sinds 1 oktober in het bezit van een door de Autoriteit Financiële Markten afgegeven vergunning. De Wet Toezicht Accountantsorganisaties (Wta) regelt een vergunningsplicht voor accountants organisaties die wettelijke controles verrichten. De meest bekende wettelijke controle is de controle van de jaarrekening die voortvloeit uit artikel 393 BW2. Om in het bezit te komen van deze vergunning moeten de accountantsorganisatie aantonen dat zij aan de eisen van de Wta voldoet. In de periode 16 augustus 2008 tot en met 15 september 2008 heeft de Rechtbank de volgende faillissementen doorgegeven. Aan het onderstaande kunnen geen rechten worden ontleend. Tussen het verschijnen van deze uitgave en de uitspraak van de rechtbank kunnen er wijzigingen ontstaan. Voor de actuele situatie kan men terecht bij het handelsregister, telefoon 0900-1234567 of via www. kvk.nl/faillissementen. Almelo: Techno-Partners B.V. Borne: Security Management Solutions B.V. Denekamp: Maer B.V. Enschede: GrafiTrans B.V.; Y. Minkhorst-Barelds, geb. 18-6-1972 en P.M. Minkhorst, geb. 28-4-1970 beiden vennoot van Riviera Maison Enschede. Geesteren: JVB Trucking B.V. Hengelo: Loos Intern Transport B.V.; Boensma Transport B.V.; Ferry Boensma Beheer B.V.; I. Dalkiran, geb. 5-2-1972 hodn Slagerij Baskent. Holten: Voordes Holten B.V. Oldenzaal: Stichting Topvolleybal Pollux. Wierden: K.H. Dommerholt, geb. 1-12-1967 en H. Dommerholt-Smit, geb. 286-1968 beiden vennoot van H + H Bouw.  ■ Persberichten kunnen per e-mail worden toegestuurd aan [email protected]. Tekst als word-bestand, eventuele foto’s of ander illustratiemateriaal als jpeg, 300 dpi.

37

Marc Oonk is bakker van het jaar

interview | detailhandel

‘Geïmporteerde aardbei smaakt niet’

Bakker van het jaar Marcel Oonk: “De kwaliteit rechtvaardigt een hogere prijs.”

(door Gerrit Strijbis) Banketbakkerij Oonk uit Enschede (met vier vestigingen en 72 werknemers) is uitgeroepen tot Bakkerij van het Jaar 2008 en tevens tot het beste leerbedrijf van 2008 in deze sector. De omzet is sinds 1987 (het jaar dat Oonk het bedrijf van zijn vader overname) zeven keer zo hoog geworden. En daardoor is het bedrijf ontsnapt aan de malaise in de bedrijfstak waar een groot deel van de 2.500 ambachtelijke bakkers nauwelijks kunnen overleven. Directeur Marc Oonk noemt de schaalgrootte, zijn uitgebreide assortiment en de kwaliteit van zijn producten als verklaring voor zijn succes. Hij neemt de productie van één gebakje als voorbeeld. Bedrijfseconomisch mag dat niet langer dan 70 seconden duren. “Het is onmogelijk tien gebakjes in elf minuten te produceren, maar het lukt wel om er honderd in 75 minuten te maken. Dat kost de kleine bakker om de hoek veel meer moeite.” In het verTwentevisie 08/2008

leden was brood voor de omzet (70%) veel belangrijker dan banket (30%), nu is dat veertig procent voor zowel brood als banket. Chocoladeproducten en de lunchroom zorgen voor het gebakje bij de

“Het is onmogelijk tien gebakjes in elf minuten te produceren, maar het lukt wel om er honderd in 75 minuten te maken. koffie voor Oonk. “Het assortiment wordt regelmatig aangepast. Bij het Gilde van de Betere Banketbakkers worden jaarlijks tachtig nieuwe producten gepresenteerd.”

Betalen voor vers Als consumenten voor brood en gebak voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten, kunnen ze beter de winkels van Oonk voorbij lopen. Ze betalen meer voor hun brood en gebak dan bij

de supermarkt. “De kwaliteit rechtvaardigt een hogere prijs.” Bij de keuze van ingrediënten kiest Oonk voor verse streekproducten. Zo verwerkt hij alleen aardbeien in zijn banket wanneer de Nederlandse aardbeien op de markt zijn: “Een in de winter geïmporteerde aardbei smaakt stukken slechter.” Oonk omschrijft zijn klanten als een groep mensen die van het leven genieten en de tijd nemen voor een boterham of iets lekkers bij de koffie. Hij ziet de gehaaste consument als een bedreiging voor ambachtelijk geproduceerd voedsel: “Consumenten die na werktijd snel langs de supermarkt rennen en tijd belangrijker vinden dan de kwaliteit van hun voedsel, bedreigen speciaalzaken als de onze.” Dat zijn vestigingen zich in winkelgebieden bevinden, verkleint het risico. Aan de andere kant ziet hij ook kansen en daarbij denkt hij aan samenwerking met andere bedrijven. Als voorbeeld noemt hij de productie van kerstpakketten: “Mensen zien dit toch als iets feestelijks. Daar passen wij bij.”  ■

41

transacties

| vastgoed vastgoed | transacties

Vastgoed transacties Almelo u DTZ Zadelhoff heeft collegiaal met Uniek Bedrijfsmakelaars namens een ontwikkelaar bemiddeld bij de verhuur van een kantoorunit van circa 127 m² in kantoorgebouw Utopia aan de Twentepoort Oost 61. De huursom is marktconform en de huurder is Octrooibureau Mink. u ten Hag bedrijfsmakelaars/IBG heeft namens

een particulier circa 1.400 m² kantoor verhuurd aan de Wierdensestraat 22 aan de Stichting Jarabee Jeugdzorg. u P ost jr. Bedrijfsmakelaars heeft namens

haar opdrachtgever circa 120 m² kantoorruimte verhuurd aan Portal for Business aan de Twentepoort 31. De huurprijs bedraagt € 12.000,- op jaarbasis. u N amens een belegger heeft DTZ Zadelhoff

bemiddeld bij de verhuur van circa 511 m² kantoorruimte aan de Stadionlaan 50. De huurder is RGN en de huurprijs wordt niet bekend gemaakt.

Enschede u DTZ Zadelhoff heeft namens een particuliere belegger bemiddeld bij de verhuur van circa 528 m² kantoorruimte aan het Capitool 4159. De huurder is Service2Media en de huurprijs is marktconform.

liere beleggers circa 358 m² bedrijfsruimte en kantoorruimte aan de Diamantstraat 1-23 verhuurd aan de heer C.F.A. Peters. De huurprijs bedraagt € 17.000,- per jaar. u DTZ Zadelhoff v.o.f heeft namens de huur-

u ten Hag bedrijfsmakelaars/IBG heeft namens

een particuliere belegger circa 750 m² kantoor aan de Institutenweg 25 (het voormalige Ericcson) verhuurd tegen een huurprijs van € 105,- per m² per jaar. De huurder is de Universiteit Twente. u DTZ Zadelhoff heeft namens Achmea circa 160

m² kantoorruimte verhuurd aan het Capitool 10. De huurder is Stedion en de huurprijs is marktconform.

De bedrijfsruimte aan de Marssteden 57a in Enchede is verhuurd aan BMS Sports B.V. voor € 35.000,- per jaar.

u ten Hag bedrijfsmakelaars/IBG heeft namens een

particuliere belegger circa 2.800 m² bedrijfsruimte aan de Ir. E.L.C. Schiffstraat 252 verhuurd tegen een huurprijs van € 32,50 per m² per jaar. Huurder: HST Transport. u Post Jr. Bedrijfsmakelaars heeft namens haar

u Implicit Link v.o.f. heeft in het kantoorgebouw

aan de Nijverheidstraat 11 83 m² kantoorruimte gehuurd. De huurprijs bedraagt € 125,- per m² per jaar. Snelder zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de verhuurder, Munsteg Vastgoed B.V., tot stand. u BIZZDesign B.V. heeft in het kantoorgebouw aan

475 m² kantoorruimte verhuurd aan de Ootmarsumsestraat 73. De huurder is Christelijke Scholengemeenschap.

het Colosseum 21-29 circa 325 m² kantoorruimte bijgehuurd. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht de transactie namens de verhuurder, Lacidem Vastgoed B.V., tot stand.

u DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een particulie-

u Polaroid Consumer Electronics Europe B.V.

re belegger het bedrijfspand aan de Twentepoort West 19 verkocht aan Autotechniek Olde Hendriksman. Het object heeft een totale oppervlakte van circa 1.184 m². De koopsom bedraagt € 737.500,-. De verkoop werd collegiaal verricht met Uniek Bedrijfsmakelaars.

heeft in het kantoorgebouw aan de Boulevard 1945 372 750 m² kantoorruimte gehuurd. De huurprijs bedraagt € 85.000,- per jaar. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad bij deze transactie op namens de verhuurder, Vastned Retail N.V. Pieter Lem Makelaars trad op namens de huurder.

u t en Hag bedrijfsmakelaars/IBG heeft ca.

u DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens 2 particu-

opdrachtgever circa 590 m² bedrijfsruimte met kantoor verhuurd aan de firma Nedpin b.v. aan de Brinkstraat 11. De huursom op jaarbasis bedraagt € 30.000,- . u Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars

heeft namens haar opdrachtgever aan de Madioenstraat 111 circa 70 m² kantoorruimte verhuurd aan Correct Kozijn. De huurprijs bedraagt naar verluidt € 7.200,-.

liere belegger een kantoorruimte van circa 1.325 m² aan de Marssteden 20b verhuurd aan Hess AAC Systems. De huurprijs wordt niet bekend gemaakt.

opdrachtgever, een particulier belegger, aan de Eeftinksweg 10 450 m² bedrijfsruimte verhuurd aan Blue Wash. De huurprijs op jaarbasis bedraagt € 24.000,-. u Post jr. Bedrijfsmakelaars heeft namens haar

namens haar opdrachtgever, SNS Bank N.V., 210 m² kantoorruimte en 65 m² woon-/kantoorruimte aan de Hogelandsingel 111-113 verkocht. De koper is een particuliere belegger. De koopsom is niet bekend gemaakt.

opdrachtgever, een belegger, een winkel-/ kantoorruimte van circa 185 m² aan de Mooienhof 8a verhuurd aan Match Flex. De huurprijs op jaarbasis bedraagt € 19.000,-. u DTZ Zadelhoff v.o.f. trad op namens de eigenaar,

namens de verhuurder, een drietal particuliere beleggers, in gezondheidscentrum Oosterpoort aan de Oosterstraat 2 drie ruimtes verhuurd. RIBW Twente heeft 320 m² gehuurd, KinderFysioTeam Wooldrik 160 m² en Logopediepraktijk Greven-Alberda 30 m². De huurprijzen zijn niet bekend gemaakt.

een particuliere belegger, bij de verhuur van circa 800 m² bedrijfsruimte aan de Marssteden 57a . Het object is verhuurd aan BMS Sports B.V. voor een huurprijs van € 35.000,- per jaar. u Post jr. Bedrijfsmakelaars heeft namens haar

opdrachtgever de Najaarsweg 21-21a verhuurd aan Prestige Reizen. De huurprijs op jaarbasis bedraagt € 24.000,-.

Richmond B.V. heeft aan de Lintelerweg 60 in Hengelo 280 m² bedrijfs-/kantoorruimte gehuurd voor € 24.000,- per jaar.

42

Hengelo u DTZ Zadelhoff heeft namens Psychiatriepraktijk Twente circa 215 m² kantoorruimte aan de Beursstraat 5 aangehuurd. De verhuurder is Suwijn Notarissen en de huurprijs is niet bekend gemaakt.

heeft namens haar opdrachtgever circa 435 m² kantoorruimte aan de Hazenweg 60 verkocht aan EQIB Werving & Selectie B.V. De koopsom is niet bekend gemaakt. u Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars

heeft namens haar opdrachtgever aan de Enschedesestraat 31 circa 270 m² kantoorruimte verhuurd aan Adecco Uitzendbureau. De huurprijs bedraagt naar verluidt € 45.000,-. u Namens de eigenaar heeft Euverman Temmink &

Partners Bedrijfsmakelaars circa 270 m² bedrijfsruimte aan de Smaragdstraat 14 verhuurd aan een eenmanszaak. De huurprijs bedraagt naar verluidt € 18.600,-.

Nijverdal u L evite Makelaars B.V. verhuurde namens de eigenaar de bedrijfsruimte van 120 m² en kantoren van 85 m² op de begane grond aan de Industrieweg 22 aan een bedrijf dat handelt in cartografie. u Levite Makelaars B.V. verhuurde namens een

particuliere eigenaar circa 130 m² winkelruimte aan de Constantijnstraat 23 i t.b.v. de exploitatie van een schoonheidssalon. u L evite Makelaars B.V. heeft bemiddeld in de

aanhuur van een bedrijfsruimte van 125 m² en 20 m² kantoren aan de Marconistraat 16 voor een bedrijf dat opslagruimte verhuurt.

u Aan de Oude Molenweg 49 is circa 520 m²

u DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens de eigenaar, een particuliere belegger, circa 300 m² bedrijfsruimte aan Demmersweg 136 verhuurd aan Hecla Professional Audio & Video Systems BV. De huurprijs bedraagt € 18.000,- per jaar.

bedrijfsruimte verhuurd aan de Stichting Hengelose Woningcorporatie. De huurprijs bedraagt naar verluidt € 24.000,-. Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars bracht de transactie tot stand namens de verhuurder.

Rijssen u U niek Bedrijfsmakelaars heeft aan de Daltonstraat 10 circa 485 m² showroomruimte op een perceel van 1.688 m² verkocht aan Voortman Investments.

u Aan de Drienerstraat 75 is circa 115 m² winkelruimte verhuurd aan Baum Sport bij Milo. De huurprijs bedraagt naar verluidt € 12.750,-. Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars bracht de transactie tot stand namens de verhuurder.

u Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars

u DTZ Zadelhoff heeft namens de vertrekkende

heeft namens haar opdrachtgever 2 nieuwbouw bedrijfsunits van resp. circa 76 en 89 m² in het project Hegemansweg / Langelermaatweg verkocht. De gerealiseerde koopsommen bedragen tussen € 75.000,- en € 87.500, -.

huurder bemiddeld bij de verhuur van circa 246 m² kantoorruimte aan de Haarstraat 14. De huurder is Wegener Huis-aan-Huiskranten B.V. en de huurprijs bedraagt € 21.500,- per jaar.

u J &M Marketing Services B.V. heeft aan de

u Richmond B.V. heeft aan de Lintelerweg 60

Welbergweg 75 circa 210 m² kantoorruimte gehuurd. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie tot stand namens de zittende huurder.

280 m² bedrijfs-/kantoorruimte gehuurd. De huurprijs bedraagt € 24.000,- per jaar. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de verhuurder, Hobbelink Beheer B.V., tot stand.

u Namens de verhuurder, een particuliere belegger,

u DTZ Zadelhoff v.o.f heeft namens de eigenaar,

heeft Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. het kantoorgebouw van 353 m² aan de Lintelerweg 35 verhuurd. De huurder is 2-B Energy Holding B.V. De huurprijs is niet bekend gemaakt.

een particuliere belegger, het object aan de Binnenhavenstraat 64 verkocht aan Etef B.V. Het betreft hier een bedrijfspand van circa 1.880 m². De koopsom bedraagt € 850.000,-. De verkoop werd collegiaal verricht met Weghorst Makelaardij.

u U niek Bedrijfsmakelaars heeft aan de

Grotestraat 7/C namens een particuliere belegger circa 162 m² BVO winkelruimte verhuurd aan La Vie Landelijk Wo n e n . D e h u u r p r i j s b e d r a a g t c i r c a € 225,- per m² per jaar. ■

u Aan de Anninksweg 73 is circa 145 m² win-

u Namens de verhuurder, Exploitatiemaatschappij

Baurichter B.V., heeft Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. in kantorenverzamelgebouw ’t Baurichter een unit van 105 m² verhuurd aan Brique Eurorisk Nederland B.V. De huurprijs bedraagt € 11.550,-per jaar.

Haaksbergen u Post jr. Bedrijfsmakelaars heeft namens haar opdrachtgever, een particuliere belegger, een bedrijfsruimte met kantoor aan de Textielstraat 25 verhuurd aan een reclamebureau. De huurprijs op jaarbasis bedraagt € 17.000,-.

u Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars

der, Menzis b.v., het kantoorgebouw aan de Steenstraat 11 in een sale and leaseback verkocht aan een particuliere belegger. Het object heeft een totale oppervlakte van circa 266 m². Euverman Temmink & Partners trad op namens de koper.

u Post jr. Bedrijfsmakelaars heeft namens haar

u Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft

u Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft

Goor u ten Hag bedrijfsmakelaars/IBG heeft namens Eternit aan Ipex International circa 1.500 m² opslagruimte verhuurd aan De Haven 12.

u DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een particu-

u DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens de eigenaar,

een particuliere belegger, een nieuw gerealiseerde bedrijfsunit van circa 190 m² verkocht aan de Buitenhavenweg. De koopsom is € 149.000,- v.o.n. De koper is W. Ruiter & G. Ruiter Aannemersbedrijf Almelo v.o.f. De verkoop werd collegiaal verricht met Uniek Bedrijfsmakelaars.

De Binnenhavenstraat 64 in Hengelo is verkocht aan Etef B.V. voor € 850.000,-.

Enter u Uniek Bedrijfsmakelaars heeft aan de Vonderweg 38 namens Maatschap Viscaal circa 1.461 m² verhuurd aan Lohuis Badkamers voor periode van 5 jaar. Twentevisie 08/2008

kelruimte verhuurd aan Concept 74 V.O.F. De huurprijs bedraagt naar verluidt € 13.000,-. Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars bracht de transactie tot stand namens de verhuurder. Twentevisie 08/2008

u DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een particuliere

belegger een kantoorruimte van circa 997 m² aan de Demmersweg 11-11 verhuurd aan Verzuimpunt. De huurprijs wordt niet bekend gemaakt.

B I Z Z D e s i g n B . V. h e e f t i n h e t kantoorgebouw aan het Colosseum 21-29 in Enschede circa 325 m² kantoorruimte bijgehuurd.

43

actueel | personeelstransfers

‘Talent is er altijd. Dat meldt zich vanzelf, dat is geen product van verantwoorde training.’ (Rinus Michels)

Mens en organisatie Voor de maand oktober werden de volgende opmerkelijke transfers op management- en directieniveau in Twente bij de redactie van Twentevisie aangemeld. Outplacementbureaus, werving- en selectiebureaus, bedrijven of instellingen, maar ook nieuwe medewerkers zelf kunnen recente transfers doorgeven aan de redactie van Twentevisie via www.twentevisie.nl (voorpagina, rechts in de menubalk). Mireille van Kol is per 1 september gestart als manager externe betrekkingen bij Persoonality (Payrolling & HR-dienstverlening). Na haar eerste job in Twente is zij sinds 1998 werkzaam geweest in diverse commerciële en management-functies in de ICT. Ze heeft gekozen voor Persoonality vanwege de ambitie die het bedrijf kent. Van Kol ziet als uitdaging de dienstverlening van Persoonality optimaal te laten bijdragen aan het succes van opdrachtgevers. Mireille van Kol. Fons Herbrink is per 1 oktober gestart als controller bij Persoonality. Herbrink heeft ervaring opgedaan als manager in internationale productie- en handelsondernemingen met een no nonsens instelling. Hij is in het bezit van relevante brede werkervaring op financieel, HR-en IT-gebied. Herbrink zal zich bij Persoonality bezig houden met het gecontroleerd omzetten van de strategie en het verder professionaliseren van de onderneming. Fons Herbrink.

teiten, een soortgelijke functie bekleedt hij nu bij Müller Transport. Rob Beernink (1958) is met ingang van 1 augustus 2008 jl. benoemd in de functie van regiodirecteur Enschede voor Friesland Bank. Hij volgt mr. Berto Janssen op. Rob Beernink heeft tot op heden als commercieel directeur Twente Corporate Clients bij ABN AMRO gewerkt. Daarvoor was hij werkzaam in diverse functies binnen ABN AMRO. Mr. Rudolph Snethlage is per 1 september toegetreden als partner bij KienhuisHoving. Snethlage beschikt over ruim 22 jaar ervaring binnen de advocatuur en is gespecialiseerd in het ondernemingsrecht. Rudolph Snethlage. Cees Barendsen heeft onlangs de overstap gemaakt van PNO Consultants te Hengelo naar Rabobank Oost Twente. Hier zal hij zich in de functie van HRmanager onder andere bezig gaan houden met de verdere professionalisering van het HR-beleid binnen de bank. Eric Post (37) uit Ommen wordt per 1 oktober de nieuwe directeur van De Kok accountants en adviseurs. Post is al sinds 1996 werkzaam bij De Kok. Hij behoudt zijn eigen klantenportefeuille en neemt ook P&O op zich. Op dit moment werken er ruim 70 mensen in de regio Twente/Achterhoek. Paul Braakhuis wordt de nieuwe voorzitter van de Koninklijke Metaalunie district oost. Braakhuis, eigenaar van Braakhuis Metaal in Borne, volgt hiermee Peter ter Horst van Delmar Laser Hengelo op, die na negen jaar voorzitterschap niet meer herkiesbaar is.

Martin Loman heeft afstand gedaan van zijn bedrijf Orion Licht en Geluid. De Tilligtenaar heeft zijn zaak verkocht aan Remko Langendonk (31), al jaren de rechterhand van Loman. Langendonk wil met Orion meer resultaat behalen met dezelfde inzet. Loman gooit het over een andere boeg; hij neemt met twee vrienden een horecabedrijf in het Oostenrijkse Kirchberg over. Hans Voorbach (48) is per 1 september jl. als operationeel directeur toegetreden tot het directieteam van Müller Transport BV uit Holten. Voorbach komt over van de Bakker Logistiek Groep uit Zeewolde, waar hij totaal ruim 24 jaar werkzaam is geweest. De laatste 9 jaar was Hans Voorbach bij Bakker Logistiek als operationeel directeur eindverantwoordelijk voor de operationele logistieke activiTwentevisie 08/2008

Deze pagina wordt samengesteld door Joost Luttikhuis, directeur van Cevae TopSelect. Objectief, in samenspraak met de hoofdredactie.

Naam : Esther Glas Partner : Bertus Klein Functie : mede-eigenaar, directeur en loopbaanadviseur bij Avantiro Loopbaanadvies te Hengelo Wat vind je leuk aan je baan? Wat ik leuk vind zijn de mensen met wie en voor wie ik werk. Ik vind mensen en wat hen beweegt mateloos interessant en boeiend. Dat ik ze mag begeleiden en coachen in hun zoektocht naar wat ze in hun leven gaan doen vind ik een groot voorrecht. Ik ervaar het elke keer als een compliment wanneer ik gevraagd word om mee te gaan in die zoektocht. Wat is voor jou een droombaan? Een baan waarin je werk doet dat past bij je eigennaardigdheden, opdrachten uitvoert waar je jouw kracht in kunt leggen en waarin je geïnspireerd wordt en zo min mogelijk wordt afgeleid door dingen die je niet zo boeien. Werk waarin je kunt genieten van wat je doet en van de resultaten die jij behaalt. Leuk hè? Die droombaan heb ik! Waar haal je nog meer voldoening uit? Wat zijn je passies? Naast mijn werk ervaar ik passie in het bezoeken van theater, maar ook in theater maken. Daarnaast ook in mijn bestuursfunctie voor de Stichting Kids, die als missie heeft het bieden van extra kansen en ontwikkelingsmogelijkheden voor kinderen met een fysieke beperking, met als doel een zo groot mogelijke vorm van zelfredzaamheid en integratie. Hoe zie je de toekomst van je bedrijf? Mijn wens voor Avantiro is het verder uitbouwen van tevredenheid bij opdrachtgevers en cliënten en het uitbouwen van een plezierig team van professionele loopbaanadviseurs en trainers. Samen ervoor zorgen dat we onze droombaan houden en anderen daar van mee laten genieten.

45

Herman van der Most staat niet graag op de voorgrond

(door Jan Medendorp) Herman van der Most (60) is de broer van… Eén van de drie broers van Hennie (57) uit het boerengezin Van der Most. De oudste zoon Bertus zette het bedrijf zonder veel succes voort. Herman heeft zijn brood altijd verdiend als bouwvakker. Een jaar of achttien geleden kocht hij een klein varkensbedrijf. Dat groeide uit tot een bedrijf met zo’n 5 à 600 fokzeugen en wat rund- en pluimvee. Een ernstig ongeluk belette hem zijn vak als boer verder uit te oefenen. In dezelfde periode kocht broer Hennie de Evenementenhal in Hardenberg. In plaats van achter de geraniums te kijken naar de knechten ging Herman landbouwbeurzen organiseren voor zijn broer. En nu is hij deels eigenaar van de hallen in Hardenberg en Gorinchem. “Laat mij maar op de achtergrond blijven.” Over boeren hoef je Herman weinig uit te leggen. En die boeren voelden op hun klompen aan dat Herman een van hen is, dus werden de landbouwbeurzen in Hardenberg de eerste jaren een groot succes. “Na twee jaar vroeg Hennie of ik de hele hal wilde runnen en dus ook meer beurzen wilde gaan organiseren.” En ook dat werd een succes. Het inspireerde Hennie om ook in Rijswijk en Gorinchem evenementenhallen te gaan opzetten. Rijswijk (nabij de A4) was gehuurd en werd geen goed succes. Er zou flink in geïnvesteerd moeten worden, maar de verhuurders waren niet voornemens te verkopen waarop Van der Most opstapte. In Gorinchem kocht hij de oude fabriek van Compac en bouwde die wel heel succesvol uit, ook onder leiding van zijn broer. “We organiseren in totaal voor beide hallen zo’n 80 vakbeurzen en congressen en symposia. Er werken bij het beursbedrijf van ons bijna vierhonderd mensen. Toen ik een jaar of tien geleden voor Hennie begon te werken, waren dat er nog maar tien.” De omzet van beide hallen bedraagt dertig miljoen.

De broer van…

Directeur en aandeelhouder

46

Herman van der Most, de man achter broer Hennie: van bouwvakker tot varkensboer en van beursorganisator tot aandeelhouder van de Evenementhallen in Hardenberg en Gorinchem.

In kleine kring was bekend dat Hennie van der Most wel van de hallen afwilde. Het was geen core business en hij kon het geld goed gebruiken voor andere plannen (pretparken). Herman werd gevraagd voor onder meer de RAI, TCN, de Jaarbeurs en andere partijen om presentaties te houden over het succes van de Evenementenhallen. Tegen de zin van de directeur. “Ik vind het eigenlijk nog heel jammer, ik kan heel goed met mijn broer.” Herman Twentevisie 08/2008

Twentevisie 08/2008

heeft nog geprobeerd het zelf te kopen. “Toen zei Hennie tegen me: ‘dat kost zoveel geld, daar kun je beter niet meer aan beginnen, je bent 60 jaar, dat moet je niet meer doen’. Hij had gelijk.” ABN AMRO Participaties en H2 Equilty Partners boden een bedrag van naar schatting bijna honderd miljoen euro. Ook Hennie, broer Herman en financiële man Erik Kremer zijn voor totaal 30% aandeelhouder gebleven. Om zijn deel van 4,9% te kunnen financieren, heeft Herman zijn spaargeld (hij had zijn varkensboerderij eerder deels verkocht) aangesproken, de rest wordt gefinancierd. Als je het heel lullig ziet, heeft Herman zijn eigen succes betaalt. Herman ziet het totaal anders. “Kijk, ik heb de kans ook gehad om dit te doen. Na mijn ongeluk had ik bij een andere baas niet meer aan het werk gekund, denk ik. Dat had ook niet gehoeven, want de boerderij leverde genoeg op. Ik mag werken en ik vind het leuk.”

Er werken bij het beursbedrijf van ons bijna vierhonderd mensen. Toen ik een jaar of tien geleden voor Hennie begon te werken, waren dat er nog maar tien.” Venlo Er wordt nog flink geïnvesteerd in onder meer Hardenberg. Er worden bijvoorbeeld tunnels aangelegd om de toestroom van mensen veilig te laten verlopen. “Ik heb nu ook weer een aanvraag liggen voor 4.000 vierkante meter hal erbij.” Er was toch niet lang geleden een nieuwe hal afgebouwd? “Dat klopt, maar die is ook al weer helemaal vol. En ik heb een lange lijst met aanvragen voor beurzen. Nee, ik heb ruimte te kort. Er ligt nu ook een plan om een groot congrescentrum te bouwen voor meer dan duizend mensen. We gaan tevens een nieuw restaurant bouwen voor bijna 1.500 mensen en er komt een hotel met 178 kamers. Nee, dat is nog niet allemaal goedgekeurd, daar zijn we druk mee bezig.” Het grote succes is onder meer de alles-in-één-prijs die Van der Most voor zijn pretparken en zijn beurzen rekent: toegang, eten, drinken. En de standhouder wordt helemaal in de watten gelegd. Het westen is dus mislukt, maar er zijn alweer nieuwe plannen voor een evenementenhal in het zuiden, in Venlo. “Onze klanten vragen er om. Er doet zich nu een kans voor, we zijn in gesprek met een paar projectontwikkelaars die daar willen gaan bouwen.”

Interview | van der most

Hennie Hennie, de creatieve broer op de voorgrond, heeft flink gecasht bij de verkoop. Hij wil niet zeggen hoeveel, maar de opbrengst zit dichter bij honderd dan bij vijftig miljoen. Een deel van het geld heeft hij gebruikt om schulden af te lossen. Van der Most werkt namelijk zo min mogelijk met geld van de bank, vermogende vrienden lenen hem regelmatig grote sommen geld. Verder gaat Van der Most met het geld investeren in zijn parken in Nederland en Duitsland. “Geld is voor mij geen doel, maar middel om te ondernemen.” De verkoop leidde ook tot een wijziging in de structuur van het Van der Most Concern. ‘De splitsing tussen de exploitatie- en de projectontwikkelingtak is niet langer opportuun en beide onderdelen zullen dan ook weer tot één geheel worden samengevoegd. Daarbij wordt de “Stichting aandelenbeheer Van der Most Topholding” effectief opgeheven en treden de heren F. Schukken, J. Smit en W. Pool als bestuursleden daarvan af. Zij zullen eveneens niet langer als commissaris van het Concern functioneren’, staat in een officiële mededeling van het bedrijf. De mededeling roept meer vragen op dan zij beantwoordt. Maar zowel Van der Most als voorzitter Schukken van de Raad van Commissarissen als Jan Smit (tevens voorzitter van Heracles) heeft geen behoefte een nadere toelichting te geven. Eerder ‘verbood’ de raad van commissarissen Van der Most in Assen (schaatshal en hotel) verdere activiteiten te ontplooien, waarna Van der Most het met privégeld voornemens was; op dit moment zijn de gemeente en Van der Most overigens niet echt ‘on speaking terms’. Hoe dan ook, de Raad van Commissarissen van Hennie van der Most is niet meer. Vreemd voor een bedrijf dat in Nederland en Duitsland meer dan 1.600 mensen aan het werk heeft en dit jaar naar schatting 90 miljoen omzet.  ■

47

Heracles Almelo houdt het hoofd nog steeds knap boven water, maar:

sport | huishoudboekje

Uitgebouwd stadion wordt sie schaakt de club mee op het eerste bord van de vaderlandse voetballerij. “Maar,” stelt hij, “dat laat onverlet dat we geen moment mogen verslappen. Met een kleine begroting balanceer je altijd op een dun koord en moet je op alle fronten scherp blijven om de status van eredivisionist te behouden. Niet euforisch worden na twee gewonnen wedstrijden, niet de weg kwijtraken na een paar nederlagen. We moeten vooral realistisch in het leven staan, mét de blik op de toekomst. Want zoals FC Twente zich richt op de subtop en Europees voetbal, zo proberen wij een stabiele eredivisieclub te worden, die mee moet draaien in de buurt van de plaatsen tien tot twaalf.”

springplank naar toekomst potentie hebben, ook in andere delen van Twente en Salland. Op dit moment hebben we een wachtlijst van 600 supporters. Als we de sponsors (2.000) en de plekken in het uitvak (500) niet meerekenen, is dat tien procent van het totaal. Dat is behoorlijk en zal alleen maar stijgen, want Heracles is hot in Almelo en omgeving.” Details over de verbouwing kan Hoogma nog niet geven. “De invulling hangt nog boven de tekentafel,” zegt hij. “Of het veld een kwartslag gedraaid moet worden, wordt nog bekeken. Of de verbouwing in fasen moet ook. Wat mij betreft, gaan we overigens gelijk naar 14.000 toeschouwers.” Over de financiering zijn evenmin spijkers met koppen geslagen, al liet voorzitter Jan

Uitbouw Polman Stadion

Nico-Jan Hoogma wil met de uitbreiding van het Polman Stadion naar 14.000 plaatsen en aldus een blijvende plek in de middenmoot van de Eredivisie veilig stellen.

(door Eddy van der Ley) Heracles Almelo presteert nog altijd het maximale met relatief minimale middelen, maar in het Polman Stadion is het plafond van de mogelijkheden letterlijk bereikt. Het dak van de even kleine als sfeervolle arena moet er snel af, wil de club gelijke tred (blijven) houden met ambities en concurrentie. “In een stadion met 14.000 toeschouwers moeten we een stabiele middenmoter kunnen worden.” stelt algemeen directeur Nico-Jan Hoogma. Hij was onlangs even terug bij FC Twente, ter ere van de ingebruikneming van de Grolsch Veste. Niet specifiek uit hoofde van zijn dagelijkse functie, maar als vader van de 10-jarige Justin, die - als toekomstig speler van de D2 van FC Twente/Heracles Almelo een plek kreeg op de groepsfoto. “Daarna pakte

48

ik - in spijkerbroek en op gympen - de wedstrijd tegen NEC mee, gezeten in het vak naast de supporters van de tegenpartij,” lacht Hoogma. “Lekker ongedwongen dus. Als aanvoerder van FC Twente speelde ik in 1998 een paar wedstrijden in het toen gloednieuwe Arke Stadion, voordat mijn transfer naar Hamburger SV zijn beslag kreeg. En nu staat er de Grolsch Veste, een noodzakelijke stap vooruit. Ik was best geïmponeerd door het nieuwe stadion, dat mag ik toch vinden? Ik zie FC Twente ook niet als een concurrent, maar als een collega-club. We hebben elkaar nodig, de derby’s behoren tot de hoogtepunten van het jaar.”

Bestaansrecht Hoogma wil er maar mee zeggen dat Heracles Almelo zijn bestaansrecht als eredivisionist heeft bewezen, dubbel en dwars. Voor het vierde seizoen in succes-

Noodzakelijk speerpunt van die ambitie is de uitbouw van het Polman Stadion. Slaagt Heracles Almelo er met zuinigheid, creativiteit en koopmanschap al jaren in de financiële achterstand te compenseren, het biedt geen enkele garantie voor de toekomst. Vandaar dat de kloof met de concurrentie, beschikkend over grotere arena’s en (dus) hogere begrotingen, moet worden gedicht, het liefst zo snel mogelijk. Het nieuwe Polman Stadion gaat geen luchtkasteel worden, bezweert Hoogma. Een capaciteit van 19.000 toeschouwers, zoals her en der gesuggereerd, zou iedere logica tarten. Het achterland in acht nemende, koerst de club nu aan op een maximum van 14.000 stoeltjes. “Je moet nooit een te grote broek aantrekken,” zegt Hoogma, “omdat het in de praktijk tegen je gaat werken. Je kunt wel een stadion van 19.000 man neerzetten, maar als daar 12.000 mensen zitten, heb je niet de sfeer die je wenst. Dat heeft geen zin en getuigt niet van visie. We willen een sfeervol stadion, omdat ik uit ervaring weet dat spelers een boost kunnen krijgen van zo’n heksenketel, dat hebben we bij Heracles Almelo al vaker gezien. Los daarvan is de bezettingsgraad van het stadion mede bepalend voor de hoogte van de tv-gelden die je als club krijgt. Dat mogen we niet uit het oog verliezen, want dan hebben we het over een behoorlijke inkomstenbron, die voor meer dan een kwart van de batenkant van de begroting beslaat.”

Groeipotentie Een voetbaltempel met 14.000 mensen, iets groter dan het oude Arke Stadion van FC Twente, is in Almelo meer dan genoeg, zo heeft uitputtend onderzoek door een werkgroep uitgewezen. “We hebben een vergrootglas op Almelo gelegd en daaruit blijkt dat we qua publiek en sponsors nog groeiTwentevisie 08/2008

‘We hebben een vergrootglas op Almelo gelegd en daaruit blijkt dat we qua publiek en sponsors nog groeipotentie hebben’ Smit al doorschemeren dat het stadion de gemeente Almelo - los van een garantstelling van 10 miljoen euro - geen cent hoeft te kosten. De plannen worden dezer dagen besproken met de gemeente. “Ik hoop dat we volgend seizoen met de bouw kunnen beginnen, zodat we snel kunnen doorgroeien naar een begroting van elf, twaalf miljoen euro. Dat hebben we nodig om bij te kunnen blijven.” Ook in het huidige Polman Stadion houdt Heracles Almelo, met de zeventiende begroting van de eredivisie, het hoofd wonderwel boven water. De clubleiding

Begroting: 2005/2006 2006/2007 2007/2008 2008/2009

is er na lang en zorgvuldig puzzelen in geslaagd een selectie samen te stellen, die genoeg kwaliteit lijkt te herbergen voor rechtstreekse handhaving op het hoogste niveau. Spelers als Birger Maertens, die met Club Brugge actief was in de Champions League, en Mark-Jan Fledderus, bij subtopper FC Groningen vaak basisspeler, konden tot veler verrassing worden vastgelegd. “Het zijn jongens die gelijk het juiste gevoel bij ons hadden,” weet Hoogma. “Ze zijn sfeergevoelig, houden van het kleinschalige karakter van de club en hebben de overtuiging hogerop te kunnen.”

Investeringsfonds In vergelijking met vorig seizoen beschikt Heracles Almelo over een tamelijk brede selectie, bestaande uit 22 contractspelers en acht talenten die de gelegenheid krijgen te wennen aan de hoge trainingsintensiteit. De spelers zijn zonder uitzondering ondergebracht in een door diverse geldschieters in het leven geroepen investeringsfonds, dat op dit moment een waarde vertegenwoordigt van 1,9 miljoen euro. Uit dit potje kon onder meer de aankoop van middenvelder Mark-Jan Fledderus en de spitsen Vojtech Schulmeister en Bas Dost worden bekostigd, alsook de definitieve overname van de Braziliaanse spits Everton Ramos da Silva. “Op dit moment zijn we de spelers stuk voor stuk aan het indexeren,” zegt Hoogma. “Wie is wat waard? Daarmee verschaffen we duidelijkheid aan de deelnemers van het investeringsfonds, die dan kunnen inschatten hoeveel ze ontvangen bij de verkoop van een speler. Los daarvan krijgen de investeerders jaarlijks rendement uitgekeerd.”

Ontwikkeling seizoenkaarten 6,8 miljoen euro 7,5 miljoen euro 8,0 miljoen euro 8,7 miljoen euro

2005/2006 2006/2007 2007/2008 2008/2009

7400 7572 7817 7950

2005/2006 53% 11% 33% 3%

2006/2007 56% 12% 30% 2%

2007/2008 56,5% 12,5% 29% 2%

Baten Sponsoring Recettes Tv-rechten Overige baten

Twentevisie 08/2008

2008/2009 54% 13% 26% 6%

Hoogma hoopt nog op een opwaardering van het fonds naar 2,5 miljoen. “Er lopen nog gesprekken met kandidaat-deelnemers, maar het zou kunnen dat we vooralsnog genoegen nemen met twee miljoen euro.” Hoe dan ook, mede door de inspanningen van het investeringsfonds heeft Heracles Almelo tegenwoordig alle kapitaal op het veld staan. Het werken met huurlingen, tot voor kort pure noodzaak, lijkt verleden tijd. “Het kan natuurlijk altijd gebeuren dat je moet anticiperen op bepaalde ontwikkelingen, zoals vorige winter met het huren van Gonzalo Garcia-Garcia, maar in principe zijn alle spelers nu eigendom van Heracles Almelo. Slechts de Tsjech Lukas Bajer is gehuurd, maar in zijn geval hebben we de eerste optie tot koop. Mocht hij bevallen, dan weten we precies wat we voor hem moeten betalen.”

‘Belofte-elftal alleen voor beloften’ Het is een steeds terugkerende vraag: in hoeverre heeft Heracles Almelo nog baat bij de gezamenlijke jeugdopleiding met FC Twente, in de wetenschap dat de echte toptalenten toch naar Enschede gaan? Nico-Jan Hoogma is duidelijk in zijn oordeel. “Voor ons blijft het belangrijk om te participeren, omdat het niveau door de samenwerking hoog is. Helemaal nu de KNVB twaalf tot veertien regionale jeugdopleidingen heeft aangewezen, waar steeds nadrukkelijker talent gebundeld wordt. De jeugdacademie van FC Twente/Heracles Almelo is landelijk een van de paradepaardjes. En dat toptalenten de neiging hebben voor FC Twente te kiezen? Dat is logisch en niet tegen te houden. Ook zonder de gezamenlijke jeugdacademie zouden de meeste spelers voor Twente hebben gekozen. Dit is voor ons beter, want ook de laag achter de toptalenten kan bruikbare spelers opleveren. Kijk naar een John Lubbers, die nu bij ons in het belofte-elftal speelt.’’ À propos, belofte-elftal: Hoogma heeft daar zo zijn eigen visie op. “Wil je echt dooropleiden, dan moeten de belofte-elftallen wat mij betreft volledig bestaan uit eigen jeugdspelers. Nu zie je dat voetballers uit de hoofdmacht de wedstrijden van de beloften gebruiken om de conditie op peil te houden, fit te worden of terug te komen van een blessure. Je kunt je afvragen of dat de functie moet zijn van een Jong Heracles Almelo.” Waar de terugkerende spelers dan wel hun ritme op moeten doen? “Daar kunnen wat mij betreft andere wedstrijdjes voor georganiseerd worden. Maar goed, daar moeten we intern maar eens over brainstormen, al is het geen zaak van Heracles Almelo alleen. Er zou eigenlijk een landelijke lijn moeten komen.” ■

49

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column |personeelsmarketing

Hoe vind ik de juiste coach? ‘Ik heb al van alles geprobeerd, maar ik krijg het niet voor elkaar.’ Zo begon Geert ons gesprek. ‘Hoe kan het toch dat mijn mensen met ieder wissewasje bij mij komen. Ze moeten echt zelfstandiger worden. Zelf beslissingen nemen. Ik word er gek van!’ Geert is ondernemer. Buitengewoon succesvol door zijn creatieve geest. Geert is innovatief en eigengereid. En hij zet zijn concurrenten hierdoor iedere keer op achterstand. In een paar jaar tijd is zijn bedrijf fors gegroeid en dus... is er veel veranderd. En dat stelt andere eisen aan iedereen. Vooral aan Geert zelf! ‘Arjan, ik heb een probleem.’ Zo startte Henk, directeur van een middelgroot bouwbedrijf, enigszins beschaamd ons gesprek. ‘Het gaat best goed met ons bedrijf, maar ik weet dat ik aan acquisitie moet blijven doen om dat zo te houden. Mijn probleem is nu dat ik merk dat ik daarvoor wegloop. Dat er bijna altijd wel iets is waardoor ik er zogenaamd even geen tijd voor heb. Soms lijkt het wel of ik er bang voor ben. En dat is niet goed. Kunnen jullie me daar bij helpen? ’ Twee voorbeelden van blinde vlekken, drempels en belemmerende overtuigingen, waarbij een coach hulp kan bieden.

Hoe vindt u nu de juiste coach? Hoofdvraag 1 - Hoeveel praat de coach zelf? Een veel pratende coach is ongeschikt. Coaches vragen, luisteren en vragen door en door en door. Hoe grondiger de coach doorvraagt, hoe beter. Let wel op of de vragen die de coach stelt een verhelderend effect op u hebben. Hoofdvraag 2 - Hoe meegaand is de coach? Een meegaande coach leert meer van u dan omgekeerd. En dat is niet de bedoeling. Een goede coach confronteert en daagt u uit uw vaste denkpatronen te verlaten, helpt uw eigen blinde vlekken en belemmerende overtuigingen te ontdekken en stimuleert u om oplossingen te bedenken en/of uw gedrag te veranderen. Zo, dat is de eerste ronde. Kandidaten die door bovenstaand filter zijn gekomen, dienen nu verder gescreend te worden op hun geschiktheid voor uw specifieke ‘job’. Vraag u daarbij af welk type u nodig heeft om uw doel te bereiken. Twentevisie 08/2008

We onderscheiden een viertal types De spiegel - Dit type is zeer geschikt voor eigenwijze ondernemers die zich nog niet bewust zijn van hun eigen ‘blinde vlek’. De ‘spiegel’ is zelfbewust, zeer vasthoudend en op een positieve manier zeer confronterend in zijn vraagstelling. De ‘spiegel’ is de coach die Geert nodig had. Geert had immers zelf niet door - blinde vlek - dat hij zelf zijn medewerkers zo gemaakt had. Door zijn uitbarstingen als er iets fout ging en zijn drang om altijd betrokken te zijn bij de besluitvorming had hij zijn medewerkers risicomijdend en afwachtend gemaakt. En ja, daar schrok hij van. Hoe het nu met hem gaat? Prima. Henk heeft een operationeel manager aangetrokken en focust zich zelf weer op het ontwikkelen van nieuwe producten en het acquireren van nieuwe klanten.

crete doelen in uw organisatie te realiseren. Hij is meer gericht op verandering op bedrijfsniveau dan op persoonsniveau.

Tenslotte Hoe vindt u dus de juiste coach? Doe zelf ook zoals een goede coach. Vertel weinig en vraag naar zijn of haar aanpak, luister naar het antwoord en vraag vooral door op het hoe? Wij wensen u veel succes met vinden!

n

De ontwikkelaar - Voor situaties waarin het knelpunt al redelijk duidelijk is (de vlek is niet blind meer). Dit type coach is tegelijkertijd trainer. Enerzijds helpt hij het hoe en waarom van uw gedrag te verhelderen om vervolgens uw eigen oplossing en/of vaardigheden te ontwikkelen door actief te trainen. Hier ging Henk mee aan de slag en Henk leerde veel. De knelpunten om niet te acquireren bleken te liggen in zijn diepgewortelde angst om afgewezen te worden in combinatie met de ‘welkome’ afleiding van zijn mobiele telefoon. De oplossing? Henk ziet afwijzing inmiddels als een onderdeel van het spel. Het heeft aanmerkelijk minder invloed op zijn zelfvertrouwen. Zijn acquisitievaardigheid is verbeterd en één dag per week levert Henk zijn mobieltje in bij zijn secretaresse om vanaf een uur of vier op al zijn oproepen (of wat daar nog van over is) te reageren.

De waakhond - Voor de chaoten en minder gestructureerden onder ons die veel plannen maken, maar weinig afmaken. Deze coach helpt u bij het stellen van concrete en haalbare doelen, maar zijn werkelijke kwaliteit ligt in het bewaken van de voortgang/uitvoering. Als een echte bijter zorgt hij dat u uw plannen daadwerkelijk uitvoert. U ergert zich regelmatig aan zijn kritische vragen en staat af en toe op het punt hem de deur uit te schoppen. En toch doet u dat niet. Stiekem weet u immers dat u een dergelijke stok achter de deur nodig heeft.

De realisator - Meer sparringpartner en klankbord dan coach. Dit type schakelt u in als u iemand wilt die actief met u meedenkt om con-

Arjan Bloemendaal Directeur Jobo Training & Advies en XL10 Training

51

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | bankzaken

Private Banking: van Sinterklaas tot Estate Planning Wanneer u over een aanzienlijk vermogen beschikt, is het verstandig een adviseur in de arm te nemen die oog heeft voor uw unieke situatie. Uw fiscale situatie kan bijvoorbeeld ingewikkeld zijn, heeft u misschien vermogen in verschillende landen en valuta’s, of een eenmalige specifieke lening nodig? Allemaal zaken die speciale expertise vereisen. En wat dacht u van de steeds weer veranderende regelgeving en veiligheid, waar rekening mee moet worden gehouden? Bij dit soort vraagstukken kan het instrument “financiële planning” worden ingezet. Afhankelijk van uw persoonlijke situatie en het levensstadium waarin u verkeert wordt het advies aan u op maat gemaakt. Volgens een autoriteit uit de wetenschap zijn er vier levensstadia te onderscheiden: Eerste stadium – u gelooft nog in Sinterklaas Tweede stadium – u gelooft niet meer in Sinterklaas Derde stadium – u bent Sinterklaas Vierde stadium – u lijkt op Sinterklaas

Eerste levensstadium: u gelooft nog in Sinterklaas In dit stadium zult u weinig directe contacten onderhouden met een adviseur, maar de ouders en grootouders kunnen al veel doen om zaken zo voor u te regelen dat u niet voor onaangename, maar wellicht voor aangename verrassingen komt te staan. Voogdij, bewind, studieverzekering, beleggen voor minderjarigen, schenkingen (met of zonder grip), het zijn allemaal zaken die aandacht verdienen in een goede financiële planning.

Tweede levensstadium: u gelooft niet meer in Sinterklaas De fase van opbouw. U krijgt het niet meer cadeau. U krijgt te maken met risico’s en het afdekken ervan. Verantwoordelijkheden stapelen zich op. Kortom, een fase waarin u wel wat advies kunt gebruiken! Het advies bij Private Bankers richt zich grofweg op 3 deelgebieden; Inkomensplanning, vermogensplanning en estate planning. Bij inkomensplanning wordt gekeken naar uw huidige inkomen en uw inkomen in de toekomst. Is uw pensioen goed geregeld? Is uw hypotheek in overeenstemming met uw inkomen? Ook is dit de fase waarin er een start gemaakt wordt met het opbouwen van vermogen, soms is er al vermogen (bijvoorbeeld uit een erfenis) aanwezig. Beheer kan via meerdere mogelijkheden. Twentevisie 08/2008

Dit kan variëren van vermogensbeheer (u hebt te weinig tijd en/of inzicht om zelf uw portefeuille te beheren) tot een situatie waarin u zelf naar eigen inzicht via internet de orders inlegt. U formuleert uw eigen beleid, u krijgt geen advies maar wel toegang tot opinies van verschillende bankiers. Last but not least: Estate Planning. Uw huwelijksvoorwaarden en uw testament vormen de basis van uw financiële planning. In dit levensstadium staat vooral het thema risico-inventarisatie en het afdekken van risico’s centraal. U kunt hierbij denken aan voogdij en bewind, het regelen van een goede nabestaandenvoorziening, etc. Wist u bijvoorbeeld dat bij opvolgingen in het familiebedrijf 75% van het ondernemingsvermogen buiten de belastingheffing kan worden gelaten? Dat zit zo: Als u een ondernemingsvermogen of aanmerkelijk belang aandelen verkrijgt door schenking of overlijden, zijn er onder bepaalde voorwaarden mogelijkheden voor kwijtschelding en uitstel van successierecht. Met ingang van 2007 is de kwijtscheldingsfaciliteit voor bedrijfsopvolging verhoogd naar liefst 75% . De kwijtschelding wordt pas na 5 jaar definitief. Over het gedeelte waarvoor de kwijtscheldingsfaciliteit niet geldt wordt aan de verkrijger voor 10 jaar uitstel van betaling verleend.

Derde levensstadium: u bent Sinterklaas U heeft het gemaakt. Uw vermogen is gegroeid, uw bedrijf is verkocht. Hoe voorkomt u dat er een te groot deel van uw vermogen wordt afgedragen aan de belasting? Het is raadzaam om tijdig actie te ondernemen, door bijvoorbeeld een deel van die groei bij de volgende generatie terecht te laten komen. Dit kan op verschillende manieren. U kunt het zelfs zo regelen dat u de zeggenschap blijft behouden over het geschonken vermogen. Ook het beleggen verdient bijzondere aandacht. Wellicht bent u (voor een deel) afhankelijk van het inkomen uit uw vermogen, of heeft u uw pensioen in een eigen BV ondergebracht. Beleggen is een manier om uw vermogen te gebruiken voor groei, maar u kunt uw vermogen ook gebruiken als inkomensbron. Dit brengt een ander beleggingsbeleid met zich mee, waarbij scherp gekeken wordt naar de risico’s. Ook worden steeds nieuwe producten ontwikkeld op basis van de vraag van onze klanten. Een kapitaalgegarandeerd product bijvoorbeeld kan per relatie precies op maat gemaakt worden. Ook

een belegging zoals een absolute return strategie past in dit beeld, en is ontwikkeld om aan de volgende vragen tegemoet te komen: - de wens om het vermogen te behouden en niet afhankelijk te zijn van een benchmark, de focus op absoluut rendement in plaats van relatief rendement, - de wens om niet al de grote schommelingen in de portefeuille te hebben, - de wens om naast aandelen en obligaties ook te beleggen in andere beleggingscategorieën die normaal voor de particulier niet toegankelijk zijn, - de wens om uit de beurs te stappen als deze te gevaarlijk wordt.

Vierde levensstadium: u lijkt op Sinterklaas Zoals wij allen weten komt deze beste man uit Spanje, waar het in de winter goed toeven is. Een tweede huis in het buitenland? Spanje, maar ook Frankrijk en Italië blijken favoriete tweede huis-landen. Let wel op: Een tweede woning in het buitenland die puur als vakantiehuis dient, valt onder twee belastingregimes: Het Nederlandse en het regime van het land waar het huis staat. Vrijwel overal geldt dat het zelf financieren van de vakantiewoning fiscaal en financieel niet altijd de handigste oplossing is, omdat bijna alle landen op een of andere manier belasting heffen over de netto waarde (vrije waarde minus de schuld die op het onderpand rust) van het huis. Ook het onderbrengen van een tweede huis in het buitenland in een aparte vennootschap kan erven en schenken een stuk goedkoper maken.

Drs. K. Kist De auteur is directeur Private Banking van ING Bank district Oost-Nederland

55

IKT Visie op…

Technisch personeel

Luchthaven is 58 geen dood paard Kernfusie is 60 dé toekomst Privé geld 62 voor doorstarters Meer instroom 64 naar de techniek - 66 Scope en Twente Agenda 67

Eind september werd in de Grolsch Veste in Enschede de aftrap gegeven voor weer een actie die er toe moet leiden dat het imago van de techniek verbetert en het tekort aan technisch personeel in de regio fors gaat verminderen. Maar dit keer zijn het uitgangspunt en de strategie compleet anders. Het is een samenwerking van alle betrokken partijen: de lokale ondernemers, het technisch onderwijs, de regio Twente en de vakbeweging. Deze ‘taskforces’ zijn het gevolg van afspraken in het regeerakkoord en hebben dus de volle steun van ‘Den Haag’. Deze actie heeft volgens mij om meerdere redenen een grote kans van slagen. Er wordt geen geld besteed aan een - vrijwel nutteloze - reclamecampagne en de samenwerking binnen de regio heeft laten zien dat we samen tot grote dingen in staat zijn. Niet voor niets laat ‘ons’ Innovatieplatform al duidelijk resultaten zien, terwijl men zich elders beperkt tot praten en nota’s schrijven. In de taskforce is - door het lidmaatschap van Arie Kraaijeveld - direct ook de verbinding gelegd met het Innovatie Platform Twente. Daarbij is hij ook nauw betrokken bij andere activiteiten om de jeugd in aanraking te laten komen met techniek. Want daar draait het om. We kunnen de instroom naar het technisch onderwijs alleen groter maken als we de jeugd in aanraking laten komen met de moderne techniek, zodat ze kunnen zien dat werken in de maakindustrie van nu iets anders is dan het vaak vuile en smerige werk van vroeger. En dat geldt vooral óók voor de kleine technische bedrijven, die vakmanschap combineren met hoogwaardige technologie. Voor die imagoverbetering is een forse inspanning nodig van de bedrijven zelf. Zij zullen actief hun deuren moeten openstellen om de jeugd en hun ouders te laten zien wat er achter de muren gebeurt. Van de basisschool tot en met het VWO. De ouders zijn daarbij een minstens zo belangrijke doelgroep als de jeugd zelf. Want zij hebben een grote invloed op het keuzeproces. De tweede lijn van de plannen van de taskforce is het versterken van de bijscholing van het zittende personeel. Zij zullen de kans moeten krijgen om hun eigen loopbaan te creëren en mee te groeien met de onstuimige ontwikkeling in de techniek. De Twentse maakindustrie zal dus zelf ook een bijdrage moeten leveren aan het wegwerken van de tekorten op de arbeidsmarkt. Het kost uiteraard tijd en vergt organisatievermogen, maar het betaalt zich op termijn zeker uit. Geert de Raad Voorzitter IKT

Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985

| Twentevisie | Jaargang 20 | Nummer 7 | September 2008 |

Peter den Oudsten t i j d e n s

“Luchthaven is

jCaHaAr vPeErg A Ua d e r i n g I K T:

KOP dood paard!” geen twee scenario’s uitgewerkt voor de gebiedsontwikkeling rond de luchthaven. Een met en een zonder luchthaven. De uitkomst van beide businesscases zal echter niet meer zijn dan een richtlijn voor het ministerie. Voor de toekomst van de luchthaven is het belang van de luchtvaartnota zeker zo groot. Het bedrijfsleven zal echter moeten willen investeren. Anders wordt de door hen gewenste ontwikkeling (een kleine luchthaven in combinatie met een hoogwaardig, luchtvaartgerelateerd bedrijventerrein) echt een dood paard.

58

Nationale schande Voor de korte termijn is het ‘gunnen’ van de drie jaar tijdelijke openstelling van belang. Een draaiende luchthaven is immers veel beter te verkopen dan een stilgelegde. Den Oudsten maakte zich boos over de trainerende acties van de centrale overheid. Hij kreeg daarbij uiteraard steun van de voorzitter van IKT, Geert de Raad, die zich in zijn jaarrede verheugd toonde over de boosheid van (bijna) de gehele Tweede Kamer over vertragende acties van het Ministerie van Financiën. Voor De Raad moet elke optie - ook een samenwerking met Maastricht/Aken/Luik en Münster/Osnabrück - serieus worden genomen. “De regio krijgt hierdoor een extra impuls die goed is voor alle geledingen binnen onze Twentse maatschappij. Het zou een nationale schande zijn als we dat niet voor elkaar kunnen krijgen!”

Agenda van Twente

Regio-voorzitter Peter den Oudsten presenteerde onbewust direct ook de nieuwe huisstijl van IKT.

Regio-voorzitter Peter den Oudsten heeft de hoop op een doorstart van de Luchthaven Twente nog lang niet opgegeven. Hij verwacht zelfs dat in de luchtvaartnota, die de regering eind dit jaar zal presenteren, Twente nadrukkelijk zal worden genoemd. “De commissie Alders heeft de problematiek rond Schiphol onderzocht. Bij de voorgestelde maximale groei van onze nationale luchthaven komt hij in de komende jaren zo’n 70.000 vluchten te kort. Hij noemt Eindhoven en Lelystad als mogelijke overloopgebieden. Maar die kunnen dit aantal vluchten onmogelijk aan. Twente wordt niet genoemd omdat wij buiten de directe wervingssfeer van Schiphol liggen.”

(door Niko Wind)

Vechten voor de doorstart van de Luchthaven Twente is door het verschijnen van het rapport van de commissie Alders daarom zeker niet ‘het trekken aan een dood paard’, zoals momenteel (te) veel Twentenaren denken. Het is genoegzaam bekend dat het overgrote deel van de fracties in de Enschedese gemeenteraad - en de andere gemeenten in Twente - een compacte luchthaven wil voor charters en zakenvluchten in combinatie met een terrein voor met name luchtvaartgerelateerde bedrijvigheid, als onderdeel van een gebied waar ook veel ruimte is voor wonen en recreëren. “We moeten echter niet te lang wachten. De onderhoudsbedrijven op Schiphol hebben grote belangstelling en iedereen weet over de wens van Lufthansa om een deel van de opleidingsactiviteiten naar Twente te verplaatsen. Deze bedrijven willen zeker weten dat er over 10 jaar nog vanaf Twente gevlogen zal worden.” Het probleem is echter, volgens Den Oudsten, dat die beslissing moet worden genomen door de eigenaar van het terrein. En dat is het rijk in de persoon van de minister van Financiën. Momenteel worden door de regio (de Vliegwielmaatschappij Twente)

Peter den Oudsten nam ook een aantal zorgen weg rond de Agenda van Twente en de in gang gezette Innovatieroute. Bij de start van de plannen was iedereen er van overtuigd dat we als regio de benodigde 80 miljoen euro eenvoudig zouden binnenhalen door de verkoop van Twence. Het besluit om deze afvalverwerker in overheidshanden te houden, was een streep door de rekening. “Zoals de zaken nu staan, lukt het wel. We kijken nu - samen met de accountants - naar de uitkering van een, over een aantal jaren uitgesmeerd, superdividend of de verkoop van een deel van ons belang.” Hij bestreed de mening dat de overwinst direct aan de burger zou moeten worden uitbetaald. “Natuurlijk gaat het om gemeenschapsgeld. Maar daar worden veel dingen van betaald. Ook mijn salaris. Het financieren van activiteiten die goed zijn voor de economische ontwikkeling van de regio zet meer zoden aan de dijk dan een verlaging van de tarieven, waardoor alle burgers enkele tientjes minder gaan betalen.” De Agenda van Twente kampt wel met het probleem van de verdeling van het geld. “We hebben bewust gekozen voor een beperkt aantal projecten, waardoor de inspanningen niet verwateren en er veel minder over details kan worden gepraat.” De inspanningen concentreren zich echter wel op de drie grote steden, terwijl zo’n 40% van de arbeidsplaatsen in de regio het gevolg is van de economische activiteiten op het platteland.” Bij de kleinere gemeenten wordt, in zijn ogen, echter nog te veel gekeken naar het eigen belang. Een goede faciliteit voor bijvoorbeeld de hippische sport zal weliswaar direct profijt opleveren voor één gemeente; indirect profiteren we daar allemaal van.”

Arbeidsplaatsen Ook de volgens velen zo succesvolle Twentse Innovatieroute kampt met problemen. En dan gaat het niet om geld of om kinnesinne tussen belangengroeperingen, maar om het ‘verkopen’ van de resultaten naar de politiek. “Men wil de opbrengsten van, door publiek geld gesteunde,

www.ikt.nl

initiatieven altijd vertalen naar arbeidsplaatsen. Bij op de toekomst gerichte projecten als innovatieondersteuning lukt dat bijna nooit.” Peter den Oudsten noemde als voorbeeld het Bouwcluster, waarin tientallen Twentse ondernemers samenwerken. “We weten dat de sector daardoor een extra impuls krijgt, maar kunnen dat onmogelijk in arbeidsplaatsen uitdrukken. Misschien kunnen we over een aantal jaren zeggen dat in Twente het aantal arbeidsplaatsen in de bouw minder is gedaald dan elders. Ook kan de daling groter zijn omdat wij efficiënter zijn gaan werken en het zware werk meer hebben geautomatiseerd.” Dat het Twentse Innovatieplatform wel werkt, is voor hem duidelijk. “Het komt omdat het geen praatgroep is, maar een professioneel opgezette doe-organisatie die voortgekomen is uit het bedrijfsleven en daardoor ook eigendom is van de bedrijven.” Hij wees wel op de huidige innovatieparadox. Van de bedrijven zegt 34% druk te zijn met het ontwikkelen van nieuwe producten, maar men steekt het geld vooral in nieuwe productiemiddelen en niet in research and development.”

SEOT Praatgroepen werken niet. Mede daarom is besloten om het SEOT op te heffen. De activiteiten zijn in feite overgenomen door de Agenda van Twente, terwijl de stuurgroep Versterking Industriepotentieel Twente (VIT) als aanjager en communicatiemiddel een steeds belangrijker rol gaat spelen. Er werd tijdens de jaarvergadering van IKT zelfs gesuggereerd om de naam van VIT te wijzigen in Versterking Innovatiepotentieel Twente. Geert de Raad is bang dat de werkgroep Positionering Twente dezelfde kant op gaat als de SEOT en ook verzandt in praten en onderzoeken. Hij is daar, als IKT-voorzitter, lid van, maar heeft na de start nog geen uitnodiging ontvangen voor een bijeenkomst. “Men zegt bezig te zijn met gesprekken en onderzoeken, maar daar koop je niets voor. Het gaat vooral ook om de directe inbreng van de betrokkenen.

Wegverkeer Zowel regio-voorzitter Den Oudsten als IKT-voorzitter De Raad besteeden aandacht aan het snel dichtslibben van de A1, de internationale levensader. Beiden pleitten voor een nog sterkere lobby in de richting van Den Haag om te voorkomen dat Twente over 10 jaar onbereikbaar is geworden en - wat in de Randstad nog harder zal aankomen - de verbinding tussen Rotterdam en Noord- en Oost-Europa zal veranderen in één langzaam doorrijdende colonne (vracht)auto’s. Peter den Oudsten was wel blij met de verbeteringen aan de andere voor de regio zo belangrijke verbindingen. In Nijverdal gaat binnenkort de schop in de grond, waardoor Zwolle veel dichterbij komt. Ook voor de verbetering van de Twenteroute (Enschede-Varseveld) is inmiddels financiering gevonden: een samenwerking tussen het Rijk, de Provincies en de Regio. “We moet er samen alles aan doen om ook de A1 hoger op de agenda te zetten.” En met dat samen bedoelde Den Oudsten uiteraard de regio, de provincie en de ondernemersorganisaties. De gouden combinatie die, volgens Geert de Raad, door een massieve lobby en door goede projecten steeds meer gehoor krijgt bij de beslissers in Den Haag. “Men kijkt met verwondering en afgunst naar ons kennispark en de ontwikkelingen in Hart van Zuid in Hengelo.” Die samenwerking heeft ons, volgens Peter den Oudsten, ook financieel geen windeieren gelegd. Via Senter-Novem is dit jaar al 100 miljoen euro innovatiegeld naar onze regio gestroomd en ook van het programma Pieken in de Delta kunnen we nog veel geld verwachten!” ■

59

De Twentse in d u s t r i e

Kernfusie is dé 60

Terwijl de Nederlandse politiek worstelt met de vraag of er nieuwe kerncentrales moeten worden gebouwd, richten internationale wetenschappers zich op de definitieve oplossing van de mondiale energieproblematiek. Kernfusie is de ultieme oplossing, maar dan in de verre toekomst. Ze willen de processen nabootsen die op de zon plaatsvinden. Het samensmelten van waterstofatomen kan echter alleen plaatsvinden bij dezelfde hoge temperatuur als op de zon: zo’n 20 miljoen graden Celsius. En dat is natuurlijk het probleem. Hoe bereik je zo’n extreem hoge temperatuur zonder dat de reactor verdampt waarin het proces plaatsvindt. Dit probleem kan alleen opgelost worden als mondiaal alle handen ineen worden geslagen. En dat gaat ook gebeuren.

(door Niko Wind)

In het Franse Cadarache is men onlangs gestart met de bouw van de eerste experimentele fusiereactor ITER, een project van de EU, de VS, Rusland, Japan, China en Zuid-Korea waarmee een bedrag van 5 miljard euro is gemoeid. IKT had twee deskundigen uitgenodigd om over de reactor te vertellen en met name over de wijze waarop het Nederlandse bedrijfsleven mee kan werken aan de ontwikkeling van dit unieke project. Nederland (en Twente) heeft bewezen over genoeg kwaliteiten te beschikken om mee te werken aan de bouw van een ander prestigieus internationaal project: de deeltjesversneller van CERN in Geneve dat moet dus ook in Cadarache lukken. Al zijn daar veel meer landen die om de vette brokken vechten. We zullen dus aan moeten haken aan andere (Europese) deelprojecten.

Geen afval Piet van Otterlo, een wetenschapper van het FOM die als adviseur is verbonden aan de Nederlandse projectorganisatie ITER-NL, startte direct met het essentiële verschil tussen kernfusie en kernsplijting. “Bij kernsplijting valt de kern van een zwaar en instabiel atoom uiteen in twee delen, waarbij naast energie ook veel radioactief afval vrijkomt. Bij het laten samensmelten van de kernen van atomen die voor in het periodiek systeem staan, komt energie vrij. Bij de fusie van waterstofatomen is de vrijkomende energie het grootst. Het ‘afval’ is helium, zo ongeveer het meest veilige gas dat er bestaat.” Bij de uitleg van het proces bleek al direct waarom die hoge temperatuur nodig is. De kernen bestaan uit positief geladen protonen, die elkaar van nature afstoten. Alleen als deze erg dicht bij elkaar komen, worden ze door een sterke bindingskracht door elkaar aangetrokken. Die bindingsenergie is dermate groot dat daarmee het fusieproces in stand kan worden gehouden en er tegelijkertijd veel vermogen wordt geleverd om elektriciteit mee op te wekken. “Om zo dicht bij elkaar te komen hebben de atomen voldoende snelheid nodig. En snelheid is hetzelfde als temperatuur. Het is als met een knikker die je tegen een steile wand moet laten oprollen zodat deze op de top in een diep gat kan vallen.” Voor de meer dan gemiddeld belangstellenden legde hij uit dat de bindingsenergie toeneemt tot het element ijzer. “Bij de

k a n m e e p ro f i t e re n

oplossing op termijn

lichtere elementen is kernfusie mogelijk, bij de zwaardere kernsplijting. Als een ster (of onze zon) is opgebrand, is alle materie gefuseerd tot ijzer.”

61

Magneetveld Die extreem hoge temperatuur wordt niet alleen in de sterren als gevolg van de zwaartekracht bereikt; ook op aarde is dat gelukt. De waterstofbom is een kernfusie-wapen met een atoombom als lont. Voor vreedzame (en beheersbare) processen zijn twee methoden mogelijk: door implosie met laserverhitting of door veel microgolfenergie in een plasma te stoppen. De afkoeling wordt voorkomen door het plasma op te sluiten in een sterk magneetveld. Dat laatste principe wordt toegepast bij ITER. Alles draait daar dus om sterke (en goed reguleerbare) magneetvelden, in dat hete plasma moeten de kernen van twee waterstof-isotopen samensmelten: iritium en deuterium. Het laatste komt voor in water; ritium is een radioactief gas met een halfwaardetijd van 12,5 jaar. Het afval is het meest schone en ongevaarlijke gas dat er bestaat: helium. De energie (straling en ongeladen neutronen) die vrijkomt wordt geabsorbeerd in de wand van de installatie (de tokamak) en via een stoomturbine omgezet in elektrische energie.

500 mW voor € 50 miljard De experimentele fusiereactor die in het Franse Cadarache wordt gebouwd, zal een vermogen hebben van zo’n 500 mW. Het plan is om deze centrale steeds 600 seconden te laten werken om zo een goed inzicht te krijgen in de processen. De eerste echte centrale die ook daadwerkelijk elektriciteit aan het net zal leveren, staat gepland voor 2050. We hebben dus nog wel even andere vormen van energie nodig om aan de behoefte van de wereldbevolking te voldoen. Kernfusie staat dus (nog) letterlijk onderaan het lijstje van energiebronnen. Die centrale zal ook veel groter zijn dan de 25 meter hoge installatie in Cadarache. Piet van Otterlo bood met veel fraaie plaatjes een uitgebreid inzicht in de opbouw van de fusiereactor en de bijzondere aspecten van het project. Zo zal het magnetische veld worden opgewekt door gigantische supergeleidende spoelen met een temperatuur van 4,5 graden Kelvin. Deze spoelen vergen een vermogen van 16 mega-ampère. Het totaal komt in een vat van waarschijnlijk lithium, mogelijk bekleed met tritium. Er zal een zware vacuümpomp nodig zijn om het helium, dat het proces verstoort, uit de tokamak te verwijderen.

Nederland goede kansen om een flink aantal (deel)projecten binnen te halen. De Fransen (en andere Europeanen) waren onder de indruk van de manier waarop minister Maria van der Hoeven streed voor een Europese locatie voor dit project. In politiek Europa word je daarvoor beloond.

pische meetinstrumenten. “Wat uw bedrijf ook doet, er is best een kans dat daar bij ITER behoefte aan is. ITER-NL helpt u dit uit te zoeken en (indien er mogelijkheden zijn) om de weg (of een goede zakenpartner) te vinden.”

Nederlandse inbreng

Kwalificatiestandaard

Directe steun

ITER is niet alleen een wetenschappelijk, maar ook een politiek experiment. Nog nooit hebben zoveel landen in een dergelijk ambitieus project samengewerkt. Het automatische gevolg is dat ook de belangen zullen botsen. Elk land zal trachten een zo groot mogelijk deel van de opdrachten binnen te slepen. Nederland is te klein om alleen een groot project binnen te halen en te beheersen. In totaal worden er slechts 130 contracten uitgegeven. Als klein land zullen we dus aan moeten haken bij andere projecten. De Nederlandse overheid draagt 100 miljoen euro bij aan de ontwikkeling van ITER en wil zo’n 60 miljoen aan opdrachten voor het Nederlandse bedrijfsleven binnenhalen. Om dit te realiseren is ITER-NL opgezet, met Peter Verhoeff als programmadirecteur. Volgens hem heeft

Een van de doelen van ITER-NL is het om het Nederlandse bedrijfsleven dat kan participeren op te krikken tot de gewenste kwaliteit. “Daarnaast zullen we het bedrijfsleven op alle manieren helpen met het vinden van de juiste partners en daardoor te participeren in een van de consortia. Een van de basisvoorwaarden is het aanleren van de specifieke ontwerptechniek CATIA die wordt toegepast bij de ontwikkeling van ITER. Daarvoor worden momenteel al cursussen gegeven.” ITER-NL zet zich in voor participatie in het bouwen en de ontwikkeling van de inspectiepoorten, waardoor robots onderhoud aan de binnenwand van de installatie moeten kunnen uitvoeren. Daarnaast zijn er goede kansen voor bedrijven die zich richten op de ontwikkeling van spectrosco-

Het Nederlandse projectbureau is niet alleen actief bezig met het bekend maken van het project en het wegnemen van angsten voor het fenomeen kernfusie, het biedt ook directe ondersteuning aan het bedrijfsleven. Van het zoeken naar kansen tot het helpen bij het ontwikkelen van een business case. ITER-NL biedt ook uitgelezen kansen om in contact te komen met andere partners, waardoor gericht gewerkt kan worden aan een vruchtbare samenwerking. De aanpak van ITER-NL heeft inmiddels al geleid tot de subsidiëring van vijf innovatieve projecten. Peter Verhoeff adviseerde belangstellenden om regelmatig naar de website www.iternl.nl te gaan om kennis te nemen van nieuwe ontwikkelingen. Via deze site kan men ook direct in contact komen met de projectorganisatie.  ■

www.ikt.nl

Piet van Otterlo (l) en Peter Verhoeff vertelden zowel over de bouw en werking van een kernfusiereactor als over de bijdragen die het Nederlandse bedrijfsleven daaraan kan leveren.

Informal investors b i e d e n

Privé geld maakt 62

Door de Amerikaanse kredietcrisis en de gevolgen daarvan voor Europa zijn de banken nog terughoudender geworden bij het verstrekken van leningen aan potentieel succesvolle ondernemingen. Dit type bedrijven was toch al niet de doelgroep van de banken. Ze zaten letterlijk tussen servet en tafellaken; tussen de financiering door familie en vrienden (en speciale doorgroeifondsen voor innovatieve bedrijven) en participatie door echte participatiemaatschappijen. Dit gebied is bij uitstek het werkterrein van de informal investors of - zoals ze in de Angelsaksische landen worden genoemd - business angels. Drie jaar geleden besteedde IKT aandacht aan dit fenomeen. Op 23 september jl. kwam projectmanager René Reijtenbagh van Oost NV op herhaling. Hij introduceerde twee mannen uit de praktijk: informal investor Wim van den Brandt en ondernemer Gerben Nijmeijer, die dankzij een informele financiering zijn bedrijf Housenet kon laten expanderen.

(door Niko Wind)

Er waren vooral veel bankmensen en accountants op de presentaties afgekomen en zij leerden vooral over het verschil tussen een bank of investeringsmaatschappij en de vermogende particulier die participeert, in een in zijn ogen, kansrijke onderneming. Voor René Reijtenbagh is hét grote verschil het informele karakter en de manier waarop een investeerder zijn geld vergezeld laat gaan met goede raad. “Het overgrote deel van de informals heeft hun geld verdiend met ondernemen en beschikken daardoor over veel ervaring en een uitgebreid netwerk. Het is in hun belang dat de onderneming floreert en daarvoor kunnen zij hun kennis en kennissen inzetten.” Informals zijn vooral geïnteresseerd in bedrijven die een wezenlijk toegevoegde waarde leveren. De horeca en de detailhandel zijn voor hen geen doelgroep, wél innovatieve bedrijven met marktkansen. De kreditcrisis en de sterke daling van de beurskoersen hebben overigens ook hun invloed op de bereidheid van informal investors om geld in bedrijven te steken. Zij moeten er ook voor zorgen dat hun totale vermogen zo goed mogelijk in stand blijft.

Klikken Een formele investeringsmaatschappij en het overgrote deel van de accountmanagers van de banken kijken vrijwel uitsluitend naar de cijfertjes en het businessplan. Voor een informal investor is het businessplan uiteraard belangrijk, maar hij kijkt vooral ook naar de persoon van de ondernemer. Informal investor Wim van den Brandt omschreef dit als: ‘Je kunt beter investeren in een goede ondernemer met een slecht product dan in een slechte ondernemer met een goed product.’ “Het moet ook qua persoon klikken en men moet over gemeenschappelijke waarden beschikken.” Voor René Reijtenbagh, die via informal investorsnetwerk ‘Meesters van de Toekomst’ veel contacten tot stand brengt, zijn informals van nature opportunisten. “Ze vinden het leuk om te investeren in jonge bedrijven en hopen dat hun geld ook nog

meer dan geld alleen

doorstart mogelijk

rendement oplevert.” Vanuit dat uitgangspunt organiseert hij bijeenkomsten waarin ondernemers zich voor een forum van investeerders kunnen presenteren. Naast deze pitches zorgt hij ook voor directe contacten tussen ‘ondernemers met toekomst’ en een of meerdere investeerders uit zijn 200 ‘man’ tellende netwerk. “Nadat er met succes een match is gemaakt, trekken we ons terug en moeten de partijen er samen uit zien te komen.”

63

Suikeroom Wim van den Brandt concentreert zich als oud ICT-er (hij was onder meer direct betrokken bij de beursgang van Baan Company) op innovatieve softwarebedrijven en participeert vooral via het Silicon Polder Fund. “Deze branche doet het in het algemeen goed en kleine softwarebedrijven met een goed product worden maar al te graag opgekocht door bedrijven als Oracle. “Als de ondernemer zijn bedrijf goed verkoopt, profiteer je daar als investeerder/aandeelhouder uiteraard ook van.” De kunst is om bij de marktintroductie in een product te stappen en je daar vlak voor de top weer uit terug te trekken. “De eerste waardecreatie komt in het algemeen rond het zesde levensjaar. De eerste fase is gemiddeld na tien jaar voorbij. Zo was het bij Baan en bij Tom Tom.” Hij heeft duidelijk geen interesse in mensen die ‘het product hebben waar de hele wereld op zit te wachten’, maar investeert liever in bedrijven die doorborduren op een bestaand product en dat door slimme technieken veel beter maken. En dat doet hij ook privé, buiten het fonds om. Het fraaie van informal investors is dat zij veel sneller kunnen reageren dan de banken omdat men eigen geld investeert en daardoor met niemand anders rekening hoeft te houden. “Met een fonds duurt het uiteraard wat langer omdat daar meer structuur is en alle partijen die mee doen akkoord moeten gaan.” Binnen zijn eigen Silicon Polder Fund nemen de partners altijd voor gelijke bedragen deel. “Zo voorkom je dat één partij meer invloed wil hebben dan de anderen.” Het voordeel van een fonds is, volgens Van den Brandt, dat de ondernemer gebruik kan maken van de expertise en netwerken van meerdere mensen, al is er altijd maar één investeerder die echt als coach/toezichthouder optreedt.

Snelle Pitch Gerben Nijmeijer kwam via ‘Meesters van de Toekomst’ in contact met twee investeerders die hem uiteindelijk financieel in staat hebben gesteld om vanaf de zolderkamer een goed renderend bedrijf op te zetten. “Het was wel spannend. Een pitch waarin je in 10 minuten mag vertellen wat; wilt en je businessplan mag verduidelijken. Daarna 10 minuten vragen stellen, waarbij je het idee hebt dat ze je tot de grond toe afbranden. Vervolgens mag je op de gang wachten tot iedereen geweest is en krijg je uiteindelijk te horen of er mensen met je door willen praten.” Hij had de pech dat één van de twee investeerders kort na het sluiten van de overeenkomst ziek werd en de andere een managementfunctie aanvaardde bij een multinational. “We hebben daardoor amper gebruik kunnen maken van de expertise en het netwerk van onze investeerders. Maar we hebben het op eigen kracht gered.” Gerbens bedrijf Housenet verzorgt inmiddels innovatieve websites voor ruim 800 makelaars; een financieel slimme constructie omdat de abonnementsgelden maandelijks door middel van een automatische incasso worden geïnd. Aan de ene kant wordt dit

product momenteel verbreed door onder meer het inpassen van CRMsoftware, aan de andere kant richten de partners zich met het product Bibito nu ook op een tweede doelgroep: de horeca. “Het voordeel van deze doelgroepgerichte benadering is dat je expert bent en - als je snel genoeg bent - marktleider kunt worden.”

eis van investeerders om eindeloos veel scenario’s op te stellen. Drie is genoeg, want al dat papierwerk kost je erg veel kostbare tijd en biedt de investeerder nog meer munitie om gaten in jouw plannen te schieten.”

Investeren in verkopers Te verlegen Achteraf gezien weet Gerben wat hij fout heeft gedaan. “Je bent als starter te verlegen om tegen de kapitaalverstrekkers in te gaan. We hadden een prima businessplan waar door veel deskundigen op was geschoten. Toch wisten de investeerders ons er steeds weer van te overtuigen dat bepaalde posten geschrapt konden worden. We vroegen 5,5 ton en kregen er uiteindelijk 3, waar we toen blij mee waren. Zoals bij al dit soort investeringen het geval is, kwamen we halverwege de rit geld tekort en volgde er een tweede onderhandelingsronde, waarbij we weer meer aandelen moesten prijsgeven.” De les die hij aan alle ondernemers wil meegeven is niet toe te geven en er van uit te gaan dat de investeerder blij moet zijn om in zo’n goede onderneming te mogen investeren. “Je moet ook niet ingaan op de

www.ikt.nl

Wat ze wel goed hebben gedaan is zuinig te leven en niet bij de eerste bijschrijving onmiddellijk nieuwe dure laptops en nieuwe auto’s te kopen. “Onze strategie was snel groeien door een goede marketing en kwaliteit. We waren zelf geen goede verkopers en hebben daarom een echte verkoper in dienst genomen. Deze heeft ons het eerste jaar veel geld gekost, maar hij bleek op de langere termijn goud waard. Ook het inhuren van programmeurs sloeg een fors gat in ons budget.” Gerben en zijn collega bleven echter open naar de investeerders en leverden keurig elke maand een rapport in. “Die stiptheid en openheid zijn essentieel voor het vertrouwen van de investeerders. Zij stoppen immers geld in jouw bedrijf en willen graag exact weten wat je er mee doet.” Zie ook: www.meestersvandetoekomst.nl ■

Een informeel samenzijn: v.l.n.r.: René Reijtenbagh, Wim van den Brandt en Gerben Nijmeijer.

Taskforce Technologie Ond e r w i j s

Meer instroom

en Arbeidsmarkt van start

naar de techniek de instroom naar het technisch onderwijs te vergroten en anderzijds de kwaliteit van het zittend personeel te verbeteren. Uit alle opmerkingen bleek dat ‘imago’ daarbij het sleutelwoord is. Erik Anschütz, die namens TechniekTalent.nu in de stuurgroep zit, had het er zelfs over dat het bij techniek niet gaat om een slecht imago, maar om het feit dat het overgrote deel van de Nederlandse bevolking zich er geen beeld meer van kan vormen. “De bedrijven zijn naar de randen van de steden verhuisd en wat er binnen die fabrieken gebeurt, wordt volledig aan het zicht onttrokken. Er zijn maar weinigen die weten dat een groot deel van de productie computergestuurd gebeurt en dat er timmerfabrieken zijn waar niet meer getimmerd wordt, maar waar robots kozijnen in elkaar zetten met hout dat door een andere machine op maat is gemaakt. Als je daar rondleidingen organiseert voor moeders van basisschool- en VMBO-kinderen, dan zullen er zeker veel meer zoons en dochters gaan kiezen voor een technische opleiding.” Iets wat inmiddels al op steeds grotere schaal gebeurt. Het gaat er om dat men een beeld krijgt van wat de huidige techniek inhoudt. Arie Kraaijeveld laat met zijn platform bétatechniek per jaar 2600 basisscholen rondleiden door industriële bedrijven. En ook dat levert een bijdrage aan de imagoversterking.

64

Veel aandacht voor de techniek. (Foto: Sander Everlo.)

Moeders voor MBO

Aan de vooravond van de kick off-bijeenkomst van de Taskforce Technologie Onderwijs en Arbeidsmarkt Twente (TTOA Twente) kon de voorzitter van het ROC van Twente, Hans Schutte, tot zijn grote vreugde vertellen dat de instroom in de technische richtingen dit jaar met 8,5% was gestegen. Tijdens de bijeenkomst voegde hij er aan toe dat er momenteel in Twente zo’n 2.000 MBO-erstechniek te kort zijn en dat dit aantal door de vergrijzing verder zal groeien. Bij de Saxion Hogeschool was de stijging veel minder spectaculair. Daar bleek - door de nadruk te leggen op toepassingsgerichte opleidingen - het aantal meisjes in de techniek wel gestegen. Het initiatief van het Technocentrum en Variya om een Twente Tech College (for girls only) te starten sluit daar naadloos op aan.

(door Niko Wind)

toehoorders, onder wie veel mensen van het ROC en veel intermediairs en gemeenteambtenaren, maar ook zo’n honderd afgevaardigden van de sector waar het echt om gaat: het technisch MKB. Het was een bonte avond, die waarschijnlijk door het optreden van ‘andere’ artiesten (Jan van Halst en Cas Spijkers) leidde tot een ‘wijgevoel’ en de overtuiging dat het probleem alleen samen getackeld kan worden. Ex-topvoetballer en commerciële man van FC Twente Jan van Halst bracht het op een uiterst plastische wijze in beeld. Elke groep heeft een eigen belang, maar alleen als de ruimte tussen die groepen verdwijnt en men goed communiceert, kunnen ze samen de bal hooghouden. Dat ‘samen’ sloeg niet alleen op de uiterst diverse groep in de zaal, maar ook op de mensen in de stuurgroep: overheid, onderwijs, werkgevers en werknemers. De oproep van minister Maria van der Hoeven (die per satelliet in de Grolsch Veste neerdaalde) om er samen de schouders onder te zetten, was niet aan dovemansoren gericht. Samenwerken is immers één van de peilers waar - nadat de gemeentelijke strijdbijlen waren begraven - veel successen in Twente op rusten.

Natuurlijk zijn er nog meer voorbeelden van succesvolle op ouders gerichte imagocampagnes. De meest sprekende was de presentatie van het ROC van Twente twee op de libelle beurs jaar geleden. Toen liet Anneke Beukers met haar collega’s uit de technische richtingen ruim 1.600 Twentse moeders zien wat techniek allemaal kan betekenen. Mogelijk is de groei van het leerlingenaantal van dit jaar te danken aan haar actie van twee jaar geleden.Het binnenhalen van ouders en kinderen in de bedrijven zelf is een van de manieren om de toestroom naar het technisch onderwijs te vergroten. Regio-bestuurder Theo Schouten wees ook op het probleem dat onder allochtonen een kantoorbaantje een hogere status heeft dan een baan in de techniek. “We zullen aan deze doelgroep dus ook duidelijk moeten maken dat in de techniek relatief hoge salarissen worden betaald en dat men daar echt carrière kan maken.”Een belangrijke taak voor de overheden is, volgens hem, ook het activeren van de grote groep niet-werkenden.“ Als we hen in de richting van een technisch beroep kunnen leiden, is het probleem al voor een flink gedeelte opgelost.” Een tweede kloof is er tussen onderwijs en bedrijfsleven. De scholen klagen omdat ze niet weten wat het bedrijfsleven wil en omgekeerd vinden de bedrijven dat in het onderwijs verkeerd wordt opgeleid. De techniek ontwikkelt zich immers zo snel dat het onderwijs het tempo niet kan volgen. Dé oplossing is een directe kruisbestuiving: geef vakmensen de gelegenheid om in de scholen les te geven en aan de jeugd te vertellen wat er echt in het bedrijfsleven gebeurt en laat omgekeerd docenten stage lopen in de bedrijven. Ook daar is een aantal bedrijven al mee bezig.

Vasthouden en doorgroeien Dat het personeelstekort in het technische bedrijfsleven nog steeds een groot probleem is, bleek wel uit de massale opkomst tijdens de kick off-bijeenkomst in de Grolsch Veste en de zwaarte van het panel dat zijn licht op de problematiek liet schijnen. Er waren 350

Geen imago Met de taskforces (naast Twente krijgen ook de regio’s Eindhoven, Limburg en Rotterdam een TTOA) wil de overheid (de ministeries van EZ, OC&W en SoZa) een forse inspanning leveren om aan de ene kant

Het krijgen van technisch personeel is één deel van het probleem, het vasthouden is even zo belangrijk. Het is toch te zot dat 35% van de nieuwe werknemers binnen drie jaar overstapt naar een ander bedrijf in de sector of de techniek definitief vaarwel zegt. Erik Anschütz

www.ikt.nl

uitte forse kritiek op de cultuur binnen veel technische bedrijven. “Daar is het credo ‘niet lullen maar poetsen’, terwijl de huidige jeugd is opgevoed en opgeleid met ideeën over doorgroeien en doorleren.” Dit was koren op de molen van René Vlaskamp van Norma: “Wij zorgen ervoor dat elke medewerker een persoonlijk opleidingsplan heeft, met duidelijke lijnen waarlangs hij kan groeien. Het gaat er om dat de mensen uitdagingen hebben en verandering zien. Het is zelfs zo dat het anders plaatsen van machines de mensen al het idee geeft dat hun werkomgeving in positieve zin veranderd!” Voor het verbeteren van de kwaliteit van de medewerkers (en daarmee hun enthousiasme voor het bedrijf) is samenwerking met het onderwijs essentieel. Het ROC van Twente werkt inmiddels al voor ruim honderd bedrijven aan de noodzakelijke extra opleidingen van het zittende personeel. Vaak betekenen die opleidingen maatwerk en altijd functioneren ze als onderdeel van de noodzaak van een leven lang leren. Een opvallend initiatief is de opleiding procestechnologie die door het ROC samen met Grolsch, AKZO en Urenco is opgezet. Ook Saxion laat zich niet onbetuigd. Daar is samen met Norit een opleiding opgezet op het gebied van watertechnologie. In alle gevallen snijdt het mes aan twee kanten: het bedrijf krijgt beter opgeleide medewerkers en de onderwijsinstelling krijgt een perfect inzicht in de noden van het bedrijfsleven en de razendsnelle ontwikkeling van de techniek. De activiteiten om de instroom te bevorderen en het zittende personeel op een hoog niveau te houden, zijn echter nog te veel versnipperd. Het is aan de taskforce om te zorgen voor een betere samenwerking en de best lopende projecten breed uit te dragen.

Kenniswerkers Het vierde speerpunt van de taskforce kwam in de Grolsch Veste niet aan de orde: het binnenhalen van buitenlandse kenniswerkers om de innovatiekracht van Twente te versterken. De bijeenkomst was dusdanig gefocust op het MBO dat er voor het WO geen plaats was. Twente heeft echter al een paradepaardje in huis waaraan men dit met een gerust hart kan overlaten: het kennispark Twente. Samen met organisaties als het Career Center Twente en de steun van een (soepeler) landelijke overheid moet het lukken om ook op dit punt succesvol te zijn. ■

Vakkanjers en Cas Spijkers Dat de Twentse jeugd zijn mannetje of vrouwtje staat bleek uit de aanwezigheid van vier toppers in de techniek die onlangs bij Euroskill goud of zilver hebben gewonnen. Topkok Cas Spijkers bleek zo enthousiast over de regio dat hij hier een topschool wil vestigen. Hij had ook de leiding over een groep koks in opleiding die - met hulp van een nog grotere groep bedienend personeel in opleiding - de gasten na afloop van de bijeenkomst trakteerden op overheerlijke en met liefde geserveerde hapjes.

65

Scope / Twente Agenda 66

Nieuwe deelnemers

Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen.

IKT-Enschede

Wanneer u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen. Persberichten bij voorkeur per e-mail aan te leveren.

Tripal Packaging BV Textielstraat 9 7483 PC Haaksbergen Contactpersoon: de heer E. Wevers Zijn ook deelnemer geworden van IKT-Haaksbergen

IKT-Hengelo e.o.

Veilig Werken Nederland Ankarastraat 5 7559 CL Hengelo Contactpersoon: mevrouw G.B.M. Mulder-Gelink

IKT-Oldenzaal

Vanille Ootmarsumsedijk 45 7577 PM Oldenzaal Contactpersoon: de heer T. Nijhof

Ons adres: IKT/Twentevisie T.a.v. Saskia Rikhof-Slot Postbus 5501 7500 GM ENSCHEDE

Tel. 053 – 48 49 980 Fax. 053 - 48 49 985 E-mail [email protected]

JobAssist.nl heeft een portal geïntroduceerd, waarmee het werkgevers wil helpen het werving- en selectieproces eigentijds en professioneler aan te pakken. Alles wat een werkgever wil weten over werving en selectie kan hij hierop gratis vinden. Checklisten, tips, onderzoeken, video’s, tools en de nieuwste ontwikkelingen en doorlinks naar relevante items zijn op de portal gebundeld. Flunker opende op 3 oktober jl. officieel de deuren van zijn Tekenkamer aan de Generatorstraat 60 te Hengelo. Dochteronderneming CimplexITy verzorgt van hieruit teken- en constructie werk voor bedrijven met een capaciteitsprobleem. De Saxion Hogeschool heeft samen met accountants- en adviesorganisatie KPMG een minor opgezet, waardoor HR managers inzicht krijgen in de steeds belangrijker wordende financiële aspecten van hun werk en 'financiele' inzicht krijgen in de HRM-functie. Verosol Fabrics B.V. heeft het Greenguard Indoor Air Quality-certificaat en het aan nog strengere regels verbonden Children & Schools-certificaat ontvangen voor zeven van haar zonwerende stoffen. De Vredestein Snowtrac 3 is uitgeroepen tot testwinnaar in de belangrijkste winterbandentest in Europa. De Duitse ADAC, het Zwitserse Touring Club Schweiz en het Oostenrijke ÖAMTC organiseren ieder jaar een grote winterbandentest. Deze instanties, vergelijkbaar met de Nederlandse ANWB, zijn toonaangevend in hun eigen land én over de grens.  ■

2008 Datum

Aanvang

Onderwerp

Organisatie

30 okt. 06 nov. 08 nov. 13 nov. 14 nov. 17 nov. 18 nov. 19 nov. 26 nov. 04 dec. 08 dec. 10 dec. 16 dec.

16.00 uur 18.00 uur 09.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur

Bedrijfsbezoek IKT-Enschede Twente Concert Interregionaal Klootschiet Toernooi Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Bedrijfsbezoek IKT-Berkelland Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal Eindejaarsbijeenkomst IKT-Almelo Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo

IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT

Voor nadere informatie: IKT

tel. 053 - 484 99 80