7/11/2013
Duurzaam aankopen van goederen en diensten
Leen Van der Meeren
Steunpunt Duurzame Lokale Overheidsopdrachten Wat? • Meerjarenovereenkomst Vlaamse Overheid 2011-2014 • duurzaam ‘aanbesteden’ stimuleren en ondersteunen • duurzaam = drie pijlers = ecologisch verantwoord, sociaal bekommerd economisch performant
Voor wie? • Lokale besturen: gemeenten, OCMW’s, politiezones, AGB’s, provincies,… • Brede groep van mandatarissen en medewerkers
2 - VVSG -
1
7/11/2013
Steunpunt Duurzame Lokale Overheidsopdrachten Hoe? • • • • • • • •
Helpdesk E-zine Aanbesteed Voorbeeldbestekken Studiedagen, infosessies Klankbord duurzame overheidsopdrachten Beleidsgerichte aanbevelingen Individuele begeleiding Samenwerking BBL: lerend netwerk milieuvriendelijk aankopen en groepsaankopen
3 - VVSG -
Duurzame overheidsopdrachten
4 - VVSG -
2
7/11/2013
Drie pijlers • Economisch: niet alleen rekening houden met de kostprijs van een product, dienst of werk, maar ook met de gehele kost van de levenscyclus, een strategisch doordachter aankoopbeleid met meer behoefteanalyse vooraf, kennis van de markt en dialoog met leveranciers, ... • -Sociaal: aanmoedigen van sociale tewerkstelling, eerlijke handel (vb. Fairtrade), goede arbeidsomstandigheden (rekening houden met IAO-conventies), ... • -Ecologisch: het milieu beschermen door vervuiling te voorkomen of te beperken, de natuurlijke rijkdommen niet uit te putten, … 5 - VVSG -
Wetgeving overheidsopdrachten Wet van 15 juni 2006 KB Plaatsing (15 juli 2011) en KB Uitvoering (14 januari 2013) Algemene beginselen • Mededinging: concurrentie op de markt laten spelen – gelijkheid kandidaat-inschrijvers • Vooraf overeen gekomen prijs
Soorten opdrachten: werken, leveringen en diensten Drie procedures: aanbesteding, offerteaanvraag en de onderhandelingsprocedure 6 - VVSG -
3
7/11/2013
Een opdracht voor lokale besturen?
Verkleinen ecologische voetafdruk Groene impuls aan de markt Voorbeeldfunctie: leading by example Welzijn van het personeel
7 - VVSG -
Obstakels
Politieke wil Te weinig kennis Duurzaam = duurder? 8 - VVSG -
4
7/11/2013
Duurzaam aanbesteden in het beleid Stap voor stap • Principebeslissing • Doelstelling • Duurzaamheidsclausule • collegebeslissing, beleidsdoelstelling in BBC • Duurzaamheidsadviesprocedure: verplicht duurzaamheidsadvies • Interne duurzame aankoopgids
Zorg voor een breed gedragen beslissing Communiceer met alle betrokken diensten
9 - VVSG -
Enkele quick-wins • • • •
Gebruik gerecycleerd papier. Gebruik 100% groene stroom. Kies voor de energiezuinigste elektrische toestellen. Opteer bij voeding en drank voor biologische producten, seizoensproducten of producten uit eerlijke handel. • Vraag naar duurzaam geëxploiteerd hout. • Gebruik ecologische schoonmaakproducten. • Geef voor transport de voorkeur aan milieuvriendelijke brandstoffen (elektrisch, hybride, LPG, CNG).
10 - VVSG -
5
7/11/2013
Aan de slag
Behoefteanalyse en marktonderzoek Behoefteanalyse • Duurzaamste aankoop is niet aankopen • Wat hebben we echt nodig? • Interne bevraging en stockopvolging
Marktbevraging • Betere onderhandelingspositie • Correcte realistische criteria • Helpt bij de beoordeling van de offertes
Mogelijkheid tot groepsaankoop met andere gemeenten, intekenen op raamcontracten Vlaamse Overheid? 12 - VVSG -
6
7/11/2013
Marktonderzoek Welke ecolabels zijn er? Welke criteria stellen zij op en hoeveel leveranciers op de Belgische markt hebben het ecolabel?
www.labelinfo.be 13 - VVSG -
Opstellen bestek • Titel (voorwerp van de opdracht) • Selectiecriteria: (wie kan meedoen?) • Technische criteria: (wat willen we?) • Gunningscriteria: (hoe kiezen we de beste?) • Uitvoeringsvoorwaarden
14 - VVSG -
7
7/11/2013
Kantoorapparaten Kopieerapparaten, printers, scanners en multifunctionals Milieubewust gebruik • • • • •
Nagaan kopieer- en printbehoefte Automatisch dubbelzijdig afdrukken Centraal kopiëren, printen en scannen Multifunctionele (digitale) apparatuur Hergebruikte (refurbished) apparatuur
Labels
15 - VVSG -
Kantoorapparaten
Technische criteria • Automatische functie voor dubbelzijdig afdrukken • Voldoen aan de meest recente Energy Star-normen voor energieprestaties (www.eu-energystar.org ) • Maximum geluidsvermogen bepalen • Gemak van demontage: identificatie van de kunststofonderdelen • Gevaarlijke stoffen: kunststofonderdelen bevatten geen stoffen waaraan R-zinnen toegekend zijn • Goed recycleerbaar en gemakkelijk scheidbaar • Kunnen werken met kringlooppapier
16 - VVSG -
8
7/11/2013
Kantoorapparaten Gunningscriteria • Gemak van demontage • Gevaarlijke stoffen • Pagina-productie test rapport (aantal pagina’s per cartridge)
Uitvoeringsvoorwaarden • Reserveonderdelen moeten tot ten minste drie jaar na stopzetting van de productie verkrijgbaar zijn • Informatie over demonteren beschikbaar stellen in handleiding of online • Opleiding voor gebruikers m.b.t. een maximale energiezuinige configuratie en gebruik van de toestellen.
17 - VVSG -
Schoonmaakmiddelen Sanitair-, vloer-, wc- en allesreinigers, vaatwas-, handafwasen schuurmiddelen Milieubewust gebruik • • • • •
Zonder schoonmaakmiddelen: gebruik microvezeldoeken Dosering: zoek laagst mogelijke + Gebruik doseersystemen Kies voor geconcentreerde producten Gebruik zo weinig mogelijk verschillende producten Wrijf op vlekken!
Labels
18 - VVSG -
9
7/11/2013
Schoonmaakmiddelen Technische criteria • De schoonmaakmiddelen moeten beantwoorden aan de milieu- en verpakkingsvoorschriften van de EU-milieukeur ( http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/products-groupsandcriteria.html4 ) • Het product wordt geleverd met een doseerhulpmiddel
Gunningscriteria • Prijs/l oplossing in de minimale doseerconcentratie • Performantie van het product • Milieucriteria (veiligheid, chemische stoffen, kleurstoffen en geurstoffen, doseerhulpmiddelen en verpakking)
19 - VVSG -
Schoonmaakmiddelen Uitvoeringsvoorwaarden • levering/verpakking van goederen in bulk in plaats van per stuk, • terugname of hergebruik van verpakkingsmateriaal en de gebruikte schoonmaakmiddelen door de leverancier, • levering van goederen in herbruikbare verpakkingen, • vervoer en levering van chemicaliën (zoals schoonmaakmiddelen) in geconcentreerde vorm en verdunning op de plaats van gebruik • Alle schoonmaakmiddelen worden geleverd met duidelijke doseerinstructies. • De leverancier verbindt er zich toe om een personeelsopleiding te verzorgen mbt milieuvriendelijk gebruik
20 - VVSG -
10
7/11/2013
Informatiebronnen en tools
Gids voor Duurzame Aankopen • • • • •
Federale overheid Info over labels en criteria in productfiches Gevalideerde productfiches Achtergrond studies, projecten en beleid www.gidsvoorduurzameaankopen.be
22 - VVSG -
11
7/11/2013
Milieukoopwijzer • Bond Beter Leefmilieu • 7 productcategorieën (drank en dranktoestellen, papierwaren, kantoormateriaal, voeding, schoonmaak, duurzaam watergebruik en verlichting) • Overzicht merken en leveranciers • www.milieukoopwijzer.be
23 - VVSG -
Producttest • OVAM • Online berekeningsmodel: toetssteen bij opmaak bestek en beoordeling offertes • Verven en vernissen, kantoorartikelen, elektrische en elektronische apparaten en schoonmaakmiddelen • Nog tot midden 2014 • www.ovam.be/producttest
24 - VVSG -
12
7/11/2013
GPP-toolkit • Europese Commissie • Technische achtergronddossiers, goede voorbeelden, nieuws en studies • Criteria voor 19 prioritaire product- en dienstengroepen: verwerkt in Gids voor Duurzame Aankopen • http://ec.europa.eu/environment/gpp/toolkit_en.htm
25 - VVSG -
Andere Wegwijzers milieuverantwoorde overheidsopdrachten voor lokale overheden: schoonmaakmiddelen en –diensten, kantoorapparaten, verven en vernissen, papier, drukwerk, voeding, LCC, hout, green ICT en klein kantoormateriaal http://www.vvsg.be/Werking_Organisatie/Overheidsopdracht en/Pages/Presentaties.aspx www.bestuurszaken.be/overheidsopdrachten www.labelinfo.be www.pianoo.nl www.publicmarkets.eu www.iclei-europe.org/topics/sustainable-procurement 26 - VVSG -
13
7/11/2013
Bedankt voor uw aandacht! Leen Van der Meeren 02 211 55 66
[email protected]
14
