Drinkende jeugd is niet te stoppen

31 Vrijdag Augustus2007

Burgers op missie

Chirurg in crisistijd Naast militairen stuurt Defensie ook medisch burgerpersoneel naar crisisgebieden. Twee chirurgen vertellen in deze krant over hun drijfveren en belevenissen. ‘Een schotwond is in Enschede een zeldzaamheid. Tijdens een missie zie ik er wel 25.’ 06

Victor Muller

Bijlage

Het echec Spyker

Urban Living

Bronnen melden dat Spyker binnenkort het Formule 1team moet verkopen om de autofabriek te redden. En nog doet oprichter Victor Muller alsof er niets aan de hand is. Sterker nog: hij schafte onlangs voor 2,4 miljoen euro een jacht aan. 13

Ondernemen in Vastgoed.

Zelf je droomhuis bouwen, wonen in een fabriekshal, shoppen bij Rivièra Maison. En hoe moeilijk is het om met een BKR-codering een hypotheek te krijgen? Vandaag weer zes pagina’s Urban Living, over de allerlaatste woontrends . 19

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Alcohol Tegenstrijdige belangen

Drinkende jeugd is niet te stoppen De leeftijd waarop kinderen met drinken beginnen van twaalf naar veertien jaar opschroeven, binnen tien jaar. Dat is volgens Rob Bovens van het nationaal gezondheidsinstituut NIGZ het hoogst haalbare in de strijd tegen de groeiende alcoholproblematiek. Myrthe Hilkens AMSTERDAM

...

Swaziland

100.000 maagden voor koning Mswati III De Jonge Honden zijn op hun Inspiratietour aanbeland in Swaziland. Jaarlijks kan koning Mswati III daar kiezen uit zo’n 50.000 maagden, maar dit jaar loopt het storm. Een recordaantal van 100.000 meisjes uit het hele land kwam naar de koninklijke residentie ter voorbereiding op de traditionele Reed Dance. Zondag zullen zij met

ontblote borsten voor hem dansen, waarmee ze aangeven dat de vorst elke vrouw kan krijgen die hij wil. Of Zijne Majesteit daar gebruik van zal maken, is niet zeker: de afgelopen drie jaar heeft hij zijn vrouwencollectie – die nu bestaat uit dertien stuks – niet aangevuld. Lees meer op pagina 2

‘Het is een illusie om te denken dat we in diezelfde tijd de alcoholconsumptie onder jongeren tot zestien jaar een halt kunnen toeroepen’, stelt de coördinator alcoholvoorlichting. ‘Tot op het hoogste niveau verschillen allerlei instanties dusdanig van mening waar het ons beleid ten aanzien van alcohol betreft, dat het reëel is om er van uit te gaan dat oplossen van dit probleem een lange adem vergt.’ Onheilspellende cijfers en feiten betreffende alcoholmisbruik onder met name minderjarigen zijn aan de orde van de dag. Verdubbeling van het aantal kinderen dat met een vergiftiging in het ziekenhuis belandt, 87 procent van de zestienjarigen zuipt zich regelmatig klem en meisjes consumeren net zo veel als mannelijke leeftijdsgenoten. ‘Recente voorbeelden van een inmiddels alarmerende lijst’, stelt een woordvoerder van het Trimbos Instituut dat wetenschappelijk onderzoek verricht naar alcoholgebruik in Nederland. ‘Over twintig jaar zien we de keiharde gevolgen van dit overmatig drinken door de jongeren van nu. Dan worden we geconfronteerd met gigantische problemen in de verslavings- en gezondheidszorg en wordt iedereen misschien wakker’, aldus Bovens. Keiharde maatregelen blijven vooralsnog uit en volgens Bovens is dat een gevolg van een aantal complexe factoren. ‘Alleen al het aantal ministeries dat een belang heeft in het thema alcohol is gigantisch. Binnen- en Buitenlandse zaken, Justitie, Onderwijs, Verkeer en Waterstaat, Economische Zaken, Landbouw en

Financiën. Allemaal vertegenwoordigen ze een eigen agenda. Vorig jaar buitelden ze tijdens een bijeenkomst met partijen uit de alcohollobby en –preventie ruziënd over elkaar heen. Als het wetgevers en hoge ambtenaren al ontbreekt aan enige mate van consensus, dan ligt een oplossing niet binnen handbereik.’ Volgens het NIGZ en de Stichting Alcoholpreventie (STAP) zet alleen een constructieve aanpak, bijvoorbeeld beperking van het aantal verkooppunten, accijnsverhoging, terugdraaien van de reclametijd en ruimte voor alcoholproducenten en het verhogen van de leeftijdsgrens waarop jongeren alcohol mogen kopen naar achttien, zoden aan de dijk.

‘Tegenover ieder voorstel staat een argument om het vooral niet te doen’ Bovens: ‘Hogere belastingen tasten onze economische positie ten opzichte van buurlanden aan. Drank goedkoper in Duitsland of België? Dan vrezen ondernemers in grensgebieden voor hun inkomsten. Stoppen met alcohol schenken in sportkantines, dan missen sportclubs inkomsten en moeten ze de contributie verhogen. Zo staat tegenover elk beleidsvoorstel een argument om iets toch vooral niet te doen.’ Beleefden vorige generaties een periode van stevig drinken op het moment dat iemand ging studeren of in militaire dienst trad, legt Bovens uit, nu hebben jongeren bij aanvang van die fase al een alcoholcarrière achter de rug. ‘En dat tast de hersenen aan, daarover bestaat totaal geen twijfel. Maar pas als zijn eigen kinderen ladderzat thuiskomen, begint de wetgever zich echt zorgen te maken.’ 1

De Twee

 

 

2

  

 


SWAZILAND

DE GROTE

INSPIRATIETOUR

Twee teams van De Pers reizen de wereld rond op zoek naar optimistische en inspirerende verhalen

JONGE HONDEN UIT SWAZILAND

Amsterdam Praag Tsjechië Frankfurt Duitsland Bratislava Slowakije Wenen Oostenrijk Boedapest Hongarije Boekarest Roemenië Sofia Bulgarije

Hoge opkomst De opkomst bestaat uit honderdduizend jongedames, 10 procent van de bevolking

Istanbul Turkije Damascus Syrië

Nikosia Cyprus

Beiroet Libanon Haifa Israël

Caïro Egypte Aswan Egypte

Maagden, heel veel maagden

Khartoum Soedan

Kampala Oeganda

Nairobi Kenia

Dar es Salaam Tanzania Lusaka en Livingstone Zambia Gweru Zimbabwe Maputo Mozambique Mbabane Swaziland Kaapstad Zuid-Afrika

FRITS VAN SOMEREN FRITS VAN SOMEREN

Wie een hele hoop maagden met ontblote borsten wil zien hoeft geen martelaarsdood te sterven. Een bezoek aan Swaziland is genoeg. Marten Blankesteijn Geert Jan Hahn MBABANE

...

Met een hoop gegil rijdt een vrachtwagen vol jonge meisjes voorbij. En nog een. En nog een. Verbaasd kijken we elkaar aan. Wat moet dit voorstellen? We blijken precies op het goede moment in Swaziland te zijn aangekomen. De met vrouwelijk schoon gevulde vrachtwagens zijn onderweg naar de koninklijke residentie, even buiten hoofdstad Mbabane, waar de voorbereiding voor de traditionele Reed Dance in volle gang zijn. Aanstaande zondag zullen tienduizenden Swazilandse maagden met ontblote borsten dansen voor de koning, waarmee ze laten zien dat de koning elke vrouw kan krijgen die hij wil. Mooie traditie. We gaan achter de vrachtwagens aan en zien rond de koninklijke gebouwen een immense rij meisjes, veelal met kort haar en traditionele kleren. Al zingend (‘Hallo koning, laat ons binnen koning’) lopen de jongedames – veelal tieners, soms begin twintig – naar het gebouw waar naam, leeftijd en woonplaats geregistreerd worden. Er lijkt geen einde aan te komen. Aan het eind van de dag staat de teller op iets meer dan 80.000. De ochtend na de registratie liggen de koninklijke grasperken bezaaid met maagden. De meisjes komen uit alle uithoeken van Swaziland en hebben overnacht in nabij-

gelegen schoolgebouwen. De wachtrijen voor een bordje rijst zijn soms gigantisch. Vandaag gaat er vooral gelopen worden. Twaalf kilometer, van het verblijf van de koningin-moeder naar dat van haar zoon. De 80.000 beginnen aan het eind van de ochtend in de brandende zon aan hun tocht, de maagdelijke prinsesjes en een aantal genodigden voorop. ‘Stop met naar ons kijken’, zingen ze, om de jongens aan de kant van de weg duidelijk te maken dat ze deze week geen schijn van kans maken. Alleen voor Zijne Majesteit Mswati III hebben ze zich mooi gemaakt. Weinig vorsten zijn zo machtig en populair als de koning van Swaziland. De 39-jarige Mswati III hoeft zich niets aan te trekken van de grondwet, neemt alle belangrijke beslissingen zelf en kan ministers aanstellen en ontslaan wanneer hij daar zin in heeft. Hoewel vooral in de stedelijke gebieden steeds meer Swazi’s zich storen aan die enorme macht kan de koning nog altijd rekenen op de steun van een grote meerderheid van de bevolking. Ook bij de maagden. ‘Hij belichaamt de cultuur van ons land’, zegt de 15-jarige Nokuphila Masina. ‘Dankzij de koningen zijn we altijd onafhankelijk en saamhorig gebleven.’ ‘Maar we zijn hier ook om als meisjes onder elkaar te zijn’, vult de even oude Gcebile Dlamini aan. ‘We leren hoe we voor onszelf moeten zorgen totdat we trouwen. Met de koning? Haha, hij heeft al drie jaar niemand uitgekozen, maar inderdaad, hij mag dat wel.’ Het aanbod mag er zijn. Steeds meer meisjes hebben zich tijdens de drie uur durende wandeling aangesloten bij de 80.000 uitgelaten jongedames. Zo ziet Mswati III aan het eind van de middag 100.000 maagden op zich afkomen, twee keer zoveel als vorig jaar. Een bizarre opkomst, aangezien dat aantal bijna 10 procent van de totale populatie van Swaziland is. Maar het is echt waar, 100.000 maagden. Tenminste, ze zeggen dat ze maagd zijn. En ze geven zich allemaal vrijwillig over aan de belangrijkste

Alle maagden geven zich vrijwillig over aan de machtigste man van het land.

man van het land. Ook wij willen de hoogheid graag ontmoeten. Om dat te bereiken lunchen we met de minister van Buiten-

’s Ochtends liggen de koninklijke grasperken bezaaid met maagden landse Zaken, ontmoeten we de minister van Toerisme en spreken we met de persoonlijke secretaris van de koning, maar Zijne Majesteit wenst

ons niet te zien. Een paar weken geleden kreeg een Amerikaanse journalist alle medewerking van het koningshuis om een mooi portret van het koningshuis te maken. Het resultaat: een documentaire waarin Mswati III en zijn familie worden neergezet als een stel exorbitant rijke egoïsten, die in BMW’s van het ene naar het andere paleis rijden, terwijl de rest van het land nauwelijks te eten heeft. Sindsdien heeft de koning het niet zo op journalisten. Het is makkelijk en verleidelijk om Swaziland net als onze Amerikaanse collega neer te zetten als een achterlijk, armoedig land met rare rituelen en een autoritaire koning, maar daarmee

zouden we het land tekort doen. Hoofdstad Mbabane is een van de best onderhouden en modernste steden die we in Afrika hebben gezien – al is het, met 100.000 inwoners, eerder een groot dorp. Winkelcentra met meerdere verdiepingen, roltrappen, nauwelijks straatkinderen en zelfs in de armere wijken goedgeklede mensen. En maagden, heel veel maagden. Het moment waarop de dames uit de kleren gaan, maken we helaas niet meer mee. We moeten naar Kaapstad, voor de laatste etappe van deze tour. Maar de 22 huwelijksaanzoeken die we hebben gehad maken veel goed. Volgend jaar beter. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................................................................................................... MAANDAG MORGEN DE JONGE HONDEN VANUIT HET KWARTET VANUIT

ZUID-AFRIKA PLAATSNAAM

Van Maputo naar Mbabane Als vrouwen vragen of je getrouwd bent, kun je het beste niets zeggen Geert Jan Hahn MBABANE

...

Kampala Oeganda

Nairobi Kenia

Dar es Salaam Tanzania Lusaka en Livingstone Zambia Gweru Zimbabwe Maputo Mozambique Mbabane Swaziland Kaapstad Zuid-Afrika FRITS VAN SOMEREN

Wanneer je op reis bent van Amsterdam naar Kaapstad is communiceren regelmatig een kwestie van improviseren. Tegen taxichauffeurs is het aan te raden om in even gebrekkig Engels terug te praten. Met onze Keniaanse vriend Letina spraken we in het Frans om prullariaverkopers niet mee te laten luisteren. En als Swazilandse

jonge vrouwen, maagd of niet, vragen of je getrouwd bent kun je als blanke, blonde twintiger het beste niets zeggen. Gewoon lief glimlachen en doorlopen. Contact onderhouden met Nederland lijkt soms een stuk gemakkelijker. En anno 2007 is dat ook niet zo moeilijk. Een Arabische of Afrikaanse stad met een beetje populatie heeft wel een internetcafé. Wat ons wel verbaasd heeft, is het gebruik van onze mobiele telefoon.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................

In twintig van de drieëntwintig landen konden we met een Nederlands abonnement bellen – alleen voor Syrië, Zambia en Swaziland is een nationale simcard nodig. Een prijzige doch ongekende luxe. Slechts een keer hebben we onze satelliettelefoon van VrieService uit Drachten moeten inschakelen. Maar dan sta je wel in Kenia tussen een kudde hitsige bavianen te bellen. En die ervaring is ook wat waard. 1

Improviserend communiceren.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Ingewikkelde opvolging (1)

Ingewikkelde opvolging (2)

Ingewikkelde opvolging (3)

Toen koning Subhuza II in 1986 overleed, was een opvolger niet zomaar geregeld. De overleden vorst had met hulp van zijn 70 vrouwen liefst..

..210 kinderen geproduceerd. Uiteindelijk werd de toen nog 14-jarige prins Makhosetive – nummer 69 – uitverkoren...

...omdat hij als een van de weinigen geen volle broers of zussen had. Vier jaar lang bestuurden regentessen het land, totdat de prins 18 werd en voortaan als koning Mswati III door het leven zou gaan.

Nieuws

 

    

 



3

Onderzoek Theater

Veel prijsverschil in cabaretkaartjes De prijzen voor kaartjes van cabaretvoorstellingen verschillen aanzienlijk, zo blijkt uit een recente studie die cabaretliefhebber Tom Krikke publiceerde op de website Zwartekat.nl. Alexander Nijeboer AMSTERDAM

...

Tien jaar na Diana’s dood legt een klein meisje een bloem bij Kensington Palace. REUTERS

Diana Koningshuis heeft geleerd van duistere periode

Eindelijk openheid Tien jaar geleden raakte het Britse koningshuis in een crisis toen de geliefde prinses Diana overleed na een auto-ongeluk. De Windsors lijken te hebben geleerd van die duistere periode. Arjen van der Horst LONDEN

...

Het was weer een ouderwetse prblunder van het koningshuis. Woedende commentaren verschenen in de kranten toen bekend werd dat prinses Camilla de herdenkingsplechtigheden ter ere van prinses Diana vandaag zou bijwonen. Camilla mag dan wel de echtgenote zijn van prins Charles, geen enkele Brit is vergeten dat zij de medeaanstichter was van het huwelijksdrama van Diana. Door de buitenechtelijke avonturen

van de kroonprins en zijn (toenmalige) maîtresse Camilla liep het huwelijk van het ‘droompaar’ CharlesDiana op de klippen. Diana noemde haar niet voor niets ‘die rottweiler’. Dat Camilla de herdenkingsplechtigheden zou bijwonen, schoot veel Britten dan ook in het verkeerde keelgat. Maar dat was niets vergeleken bij de crisis waarin de Britse royals belandden na haar dood. Het was een periode waarin Buckingham Palace elke voeling met zijn onderdanen leek te hebben verloren. ‘Het enige waar de koninklijke familie zich druk om maakt is protocol. Menselijke emoties tellen niet mee.’ Met die ene treffende zin vatte een rouwende dame de publieke opinie samen. In de dagen na de dood van Diana verzamelden zich tienduizenden

Britten voor Buckingham Palace waar een zee van bloemen ontstond. Alleen koningin Elizabeth liet zich in die eerste dagen niet zien. Ze was met vakantie. Koningin Elizabeth stapelde blunder op blunder. Zo weigerde ze aanvankelijk de vlag op Buckingham Palace halfstok te hangen en zag ze ook niets in een staatsbegrafenis. Maar de volkswoede zwol aan. Uiteindelijk drong het bij de Windsors door dat er meer van hen werd verlangd. De koningin liet haar gezicht zien, de vlag ging halfstok en de prinses kreeg een staatsbegrafenis. Maar de schade was al aangericht. De populariteit van het koninklijk huis was tot een dieptepunt gedaald en een meerderheid van de bevolking wilde liever niet dat Charles ooit koning zou worden. Lees verder op pagina 11

Missie Afghanistan

Voor een toegangsbewijs voor een voorstelling Stoffe jongens van cabaretier Bert Visscher telt de bezoeker van het Parkstad Limburg Theater in Heerlen 19 euro neer, terwijl een bezoeker van de voorstelling in het Nieuwe Luxor Theater in Rotterdam 32 euro betaalt. Krikke vergeleek de prijzen van 37 cabaretiers bij 12 theaters van de in totaal 150 schouwburgen die zijn aangesloten bij de koepelorganisatie Vereniging voor Schouwburg en Concertgebouwdirecties. Ook in de prijzen voor cabaretiers als Youp van ’t Hek, Herman van Veen en Javier Guzman zitten prijsverschillen die kunnen oplopen van 5 tot 7 euro per kaartje.

Toegang tot cabaret is in zeven jaar tijd 99 procent duurder geworden ‘Wij willen die verschillen helemaal niet, maar hebben de prijzen die een theater vraagt niet altijd in de hand’, zegt Gloria Wantzig van Hekwerk – het impresariaat van Youp van ’t Hek. ‘Sommige theaters laten bezoekers een toeslag betalen voor de renovatie van het theater, voor de garderobe en voor het pauzedrankje.’ Alleen al de prijs die het publiek voor een pauzedrankje betaalt, kan oplopen tot € 3,50, weet Wantzig.

Bert Visscher. HH

Ook impresario Eric Alferink wijt het prijsverschil van 13 euro bij ‘zijn’ Bert Visscher aan de servicekosten die per theater verschillen. ‘Ik probeer altijd de prijzen zo laag mogelijk te houden, maar sommige theaters hebben nu eenmaal hogere kosten,’ zegt hij. Voor een topcabaretier vraagt een theater volgens Krikke’s onderzoek gemiddeld 30 tot 40 euro per kaartje, voor een cabarettalent 15 euro of minder. ‘Natuurlijk kijken de impresario’s naar elkaar en we overleggen ook wel eens over de prijs die we voor een cabaretier in het topsegment zullen vragen’, zegt Alferink. Volgens een dit voorjaar gepubliceerde studie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap zijn de prijzen voor kaartjes van voorstellingen in de periode 1999 – 2005 met 99 procent gestegen. De prijs die de consument betaalt voor de populairste genres, namelijk populaire muziek (gemiddeld 26,21 euro per kaartje) en cabaret (19,33 euro) stegen relatief het snelst, maar hadden geen enkele invloed op de populariteit. De belangstelling voor cabaret bleef jaarlijks groeien tot 2,1 miljoen verkochte kaartjes, zo becijferde het Sociaal en Cultureel Planbureau in het meest recente overzicht over de bezoekersaantallen van podiumkunsten. 1

Australië: weg uit Uruzgan bij vertrek Nederland Novum AMSTERDAM

...

Als Nederland volgend jaar vertrekt uit Afghanistan trekt ook Australië waarschijnlijk zijn soldaten terug. Die waarschuwing heeft de Australische minister van Defensie Brendan Nelson deze week in Kaboel geuit tegen Nederlandse parlementariërs.

Volgens de krant The Australian vreest de minister voor de veiligheid van de duizend Australiërs als de Nederlanders vertrekken. Met zijn boodschap voert hij de druk op de Nederlandse politiek om de missie in de provincie Uruzgan te verlengen. Woensdag zei NAVO-topman Jaap de Hoop Scheffer al dat hij hoopte dat Nederland zou blijven.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................

Pathuis

De 1.700 Nederlandse soldaten moeten volgens planning augustus 2008 terugkomen, maar de Nederlandse regering denkt na over verlenging. Eind september neemt ze daar waarschijnlijk een besluit over. Volgens Noorse media heeft Nederland de Noorse regering gevraagd troepen naar Uruzgan te sturen om de druk op de Nederlanders te verlichten. 1

Een cursus, lezing, workshop, excursie.... kijk op

www.volksuniversiteit.nl

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................

Marokkaanse ouders krijgen namen opgedrongen

KAMERMEERDERHEID WIL NAMENLIJSTEN AFSCHAFFEN Een meerderheid in de Tweede Kamer wil dat gemeenten niet langer een in Marokko verplichte namenlijst voorleggen aan gezinnen met Marokkaanse achtergrond, wanneer die een kind komen inschrijven. Veel gemeenten doen dat, omdat alleen met die namen de dubbele Marokkaanse nationaliteit verkregen kan worden. CDA en PvdA initieerde de wet, de ChristenUnie zorgt voor de Kamermeerderheid. Op de lijst staan alleen namen die goed-

gekeurd zijn door de Marokkaanse overheid. De drie partijen vinden dat ouders zelf moeten beslissen welke naam ze hun kinderen geven. Bovendien zouden er weinig Berber-namen op de lijst voorkomen, waardoor die een sterk nationalistisch karakter heeft. Gemeenten waarschuwen ouders nu, dat ze bij het regelen van een visa in de problemen kunnen raken. Er staan ongeveer zevenhonderd namen op de lijst.

KORT 111

Twaalf jaar cel en tbs voor moord op ex

Een 35-jarige ex-marinier heeft gisteren twaalf jaar cel en tbs gekregen voor de moord op zijn 20-jarige exvriendin. Het vonnis van de Amsterdamse rechtbank is conform de eis van het Openbaar Ministerie. De man kon er niet mee omgaan dat zijn vriendin hem had verlaten. De exmarinier had zijn ex in december vorig jaar naar zijn woning in Amsterdam gelokt, waar hij meerdere messen had verstopt. Kort na haar aankomst stak hij haar meermalen in haar borststreek en hals.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Berouw na zeven jaar (1)

Berouw na zeven jaar (2)

Berouw na zeven jaar (3)

Een 37-jarige Enschedeër heeft zich dinsdag bij de politie gemeld voor een overval die hij zeven jaar geleden had gepleegd.

De man had spijt van zijn actie en wilde schoon schip maken. Na verifiëring bleek er die dag inderdaad een overval te hebben plaatsgevonden.

De overval vond plaats bij een pinautomaat in Enschede. Het slachtoffer, destijds een 24-jarige inwoonster van Enschede, werd met geweld van haar zojuist gepinde geld beroofd. De buit bedroeg 25 gulden.

4

De Vier

 

    

 


DE WERELD VOLGENS

KOSTER + JOJANNEKE DE VERKIEZING

MET MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM

Q&A 06-5342XXX

Hanna Verboom mist Karl Marx en Adam Smith als ze aan het acteren is

HannaVerboom topfavoriet voor de it-girl award HH

Hanna Verboom maakt de meeste kans om de it-Girl Award van tijdschrift Jackie te winnen. Vanavond strijdt de actrice tegen een model/dj, een actrice met een kledingzaak, een TMF-host én de FHM-pinup van Jan Smit. Yolanthe Cabau van Kasbergen wordt het zo goed als zeker niet. De acterende krullenbol is prachtig en authentiek, maar heeft een paar prijzen gewonnen in de verkeerde categorie. De vriendin van volkszanger Jan Smit werd de afgelopen twee jaar uitgeroepen tot FHMmeisje van het jaar. ‘Mannenblad FHM is niet helemaal Jackie’, erkent Eva Hoeke, redactiechef van Jackie, het damesblad dat vanavond in het Noordwijkse Huis ter Duin onthult wie de Nederlandse it-girl wordt. ‘Maar de lezers beslissen. Yolanthe is populair.’ De kandidatenlijst bestaat uit vijf vrouwen: Maria Kooistra, de acterende blondine met retailambities, dj Miss Nine, een plaatjesdraaiend Elite-model, TMF-presentator Nikki Plessen, de academisch geschoolde actrice Hanna Verboom, en zoals gezegd: de verloofde van Jan Smit. Toegegeven: het zijn allemaal mooie, niet domme, ambitieuze dames. Maar zijn ze allemaal it-girls? Kooistra is vooral bekend als moeder én vrouw van kledingtycoon Steve te Pas. Eva Hoeke: ‘Hoho. Moeders kunnen ook it-girls zijn. Maria is eigenzinnig. Ze begint een vintagewinkel in de Cornelis Schuytstraat. Zij verkoopt straks broekpakken van Bianca Jagger. Behoorlijk afwijkend.’ Dan Nikki Plessen van muziekzender TMF. Zij heeft een relatie met glamour-richboy Ruben Bontekoe. Ai! Hoeke: ‘Volgens mij heeft ze nou

juist wél het goede rijke vriendje.’ De oorspronkelijk Duitse Miss Nine is een gevaarlijke outsider. Deze brunette valt op door haar schoonheid en haar nuchtere houding, maar is ze internationaal en geëngageerd genoeg? It-girls moeten verder kijken dan hun hippe beroepscircuit. Hun opvattingen over maatschappij, de kunsten en ethiek zijn even belangrijk als de accessoires om pols, hals of enkels. Wij geloven daarom dat het tijd wordt voor Hanna Verboom. Deze 24-jarige dochter van twee ontwikkelingswerkers, deze oud-studente filosofie en economie, is nog niet gegrepen door het ‘ik ben beroemd’-virus. Als zij te laat komt voor een feestje op een miljonairsboot in Saint Tropez, schuift ze aan in een ander café. ‘Ach, het gaat me om de mensen.’ Wie haar belt, krijgt geen opgewonden Amerikaanse manager aan de lijn, maar een zelfverzekerde actrice die van slechte films (Deuce Bigalow, European Gigolo) zegt dat ze ‘minder’ zijn en van goede films erkent dat ze ‘prachtig’ zijn, zoals het werk van regisseurs Todd Solondz en Sofia Coppola. Ze speelt nu een bijna-arts in Net 5 serie De Co-assistent en vergaarde al een paar Hollywoodrollen. In de toekomst, zou ze graag zelf regisseren en schrijven. ‘Nu ben ik verliefd op acteren. In het begin miste ik Amsterdam en mijn studie. Dat was rationeel en theoretisch, ergens zwevend tussen Karl Marx en Adam Smith. Mijn acteerwerk is praktischer en emotioneler.’ En ze moet het doen zonder haar geliefde rode Chrysler. ‘Ik heb geen auto meer. Tegenwoordig word ik opgehaald om naar de set te gaan. Als ik vrij heb, ga ik met de trein.’ 1

‘Daar moet je toch echt vrouw voor zijn’ Een anonieme man heeft een klacht ingediend bij de Commissie Gelijke Behandeling, Dresselhuys zou geen mannen aannemen. En dus discrimineren. ‘Ze moeten niet zeuren.’

Hanna Verboom, het meisje dat zelf de telefoon opneemt. ALLARD DE WITTE/HH

It-girl 2007: Paris niet, Sienna wél Wat is een it-girl? En waarom moeten ze authentiek zijn? ‘Paris Hilton is te veel marketing.’ Een it-girl komt oorspronkelijk uit New York (New Jersey mag nog nét), is geboren in een aristocratisch of rijk geslacht met culturele en intellectuele pretenties en ze heeft een prettig meisjesachtig voorkomen. De eerste keer dat de term it-girl opdook was in 1927, in een roman van (scenario)schrijfster Elinor Glyn. In dit boek beschreef de Britse schrijfster het glamourleven van de New Yorkse actrice Clara Bow. Deze dochter van een prostituee figureerde in de gelijknamige film als een flirtende winkelverkoopster op zoek naar een man. Ze gaat calculerend te werk, maar loopt vast als een ver-

slaggever haar bestempelt als ongehuwde moeder, een gruwelijk verwijt in die tijd. Tachtig jaar later is er niet zoveel veranderd. It-girls zijn nog steeds mooie New Yorkse dames met verschroeiende ambitie. We kennen allemaal Paris Hilton, net als Clara Bow geboren in Manhattan en nét als het ‘het-meisje’ uit de roaring twenties een pietsje losgeslagen. Toch, lijkt er een kentering gaande. De it-girl anno 2007 moet iets meer kunnen dan een verpletterende socialite zijn. Volgens Eva Hoeke, chef-redactie van Jackie, het tijdschrift dat de uitverkiezing van de Nederlandse it-girl vrijdag onthult, verschuift de definitie van itgirl. ‘Paris Hilton is te veel marketing. Een huidige it-girl is ook geliefd bij vrouwen. Ik denk dat Sienna Miller meer respect krijgt dan Paris. Ze is fascinerend als fenomeen, maar je wilt haar niet zijn. Ze is te berekenend en niet authentiek.’

Mevrouw Dresselhuys, u zegt van niets te weten, maar er ligt wel een klacht. ‘In een column heb ik ooit gesteld dat mannen bij Opzij er niet in komen. Nu beweert iemand dat hij hier is afgewezen als sollicitant, maar ik kan mij geen mannelijke sollicitant herinneren.’ Nu wacht u rillend op het oordeel van de Commissie? ‘Welnee, die uitspraken zijn helemaal niet bindend. Ze kunnen hier echt niet de boel veranderen hoor.’ Waarom zijn mannen niet welkom op uw redactie? Riekt dat niet naar hetgene waartegen u ageert? ‘Hier werken mensen vanuit de feministische ideologie. Een man kan op zijn minst geëmancipeerd zijn, maar geen feminist. Daar moet je toch echt vrouw voor zijn. Ze moeten niet zo zeuren.’ Als ik u een sollicitatiebrief stuur, belandt deze dus linea recta in de prullenbak? ‘Nou, we hebben hier mannen gehad, maar die doen dan vormgeving. De scepter zal hier altijd in handen van de vrouwen blijven.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

Brieven schrijven ‘Ik had een rotdag toen hij geëxecuteerd werd’

Z

e weten vaak niet eens waar Nederland ligt. Daar kun je dan mee beginnen. Ik schrijf ze dat we grenzen aan België en Duitsland, en aan zee. En dan stuur ik een kaartje mee waarop dat te zien is.’

MAARTJE

DUIN

Een flat in een componistenbuurt in het midden van het land. Ze zit op een rotanstoel in de huiskamer. Zachte popmuziek klinkt uit de boxen. Op een schapenvacht in de hoek ligt een witte zachtharige terriër. In een aangrenzend vertrek zitten twee puberzoons om beurten met koptelefoons achter de computer. ‘Eentje schreef terug over watervallen. Dat hij de mooiste watervallen van de wereld had gezien. Ik schreef

dat we die hier niet hebben, omdat het water nergens vanaf kan vallen. Nou ja, dat soort dingen. Eigenlijk maakt het niet uit waarover je schrijft.’ ‘Van tevoren weet je niet wat ze gedaan hebben. Meestal laat ik dat maar zo. Een overval of iets met drugs vind ik niet zo schokkend. Bovendien is het een gek land. Velen zitten er onschuldig. De eerste met wie ik schreef, zou het tweejarige dochtertje van z’n vriendin hebben doodgeslagen. Hij hield vol dat hij onschuldig was. Toen heb ik dat maar aangenomen. Misschien een beetje kop in het zand. Maar anders kan die vriendschap zich niet ontwikkelen, denk ik.’ Ze opent een map met tekeningen, met zacht potlood gearceerd en ingekleurd in pasteltinten. Scherpe vormen, alsof ze zijn overgetrokken van een mal. ‘Dit moet ik voorstellen. Die roos kreeg

ik voor moederdag. En deze is denk ik een beetje symbolisch. Je hebt die tralies, en die dobbelstenen kunnen het lot zijn. Maar wat die clown met tranen voorstelt, weet ik niet. En dan heb je nog die vrouw, op de rug gezien.’ ‘Sommigen beginnen al snel met baby en zo. Dat negeer ik maar. Ik wil de dingen niet groter maken dan ze zijn. Als ze meteen om geld vragen, breek ik het ook af. Je bouwt natuurlijk wel wat op door de jaren. Met de een meer dan met de ander. Soms heb ik het over familieproblemen, of over het opvoeden van de kinderen. Ja, waarom niet? Ze kunnen het niet doorvertellen.’ ‘Ik heb er nu zes. Copy-pasten doe ik niet, hoor. Maar sommige dingen schrijf ik wel aan iedereen. We zijn net op vakantie in Zwitserland geweest. Vanaf de camping hadden we uitzicht op bergen, kerktorens, een burcht. Er liep een spoorlijntje, waarop je ’s avonds de trein als een glimwormpje

voorbij zag komen. Dan denk ik: onthouden. Daar kunnen straks zes mensen van meegenieten die normaal geen buitenlucht te zien krijgen. Dan geniet ik er extra van.’ ‘Er is er nu één geëxecuteerd. Daar was ik natuurlijk op voorbereid. Hij schreef dat zijn laatste hoger beroep was afgewezen. Die laatste maanden had ik ’m elke dag wel wat geschreven. 26 augustus, om zes uur ’s avonds zou het gebeuren. Ik had toch een rotdag! Ruzie met m’n oudste zoon, dat heb ik normaal nooit. Ik dacht dat ik te nuchter zou zijn om dat echt zo te voelen. Ik heb die man nooit ontmoet, dacht ik, ik ken hem alleen van papier. De volgende ochtend heb ik op internet gekeken of het echt gebeurd was. Je hebt ook wel eens dat ze op het laatste moment gratie krijgen. Maar daar stond het, met z’n naam en z’n nummer. Z’n laatste woorden waren: let’s do it.’ 1 www.maartjeduin.nl

Binnenland Nieuws

 

    

 



5

Taalnota Fries moet vanzelfsprekend worden

Restauratie

Ook Fries in de digitale wereld

In oude glorie hersteld Officieel heet hij de Oostzijdse Molen, maar een vroegere Franse eigenaar gaf hem een veel mooiere naam: Delphine. De molen werd vroeger al bewond e rd d o o r Pi e t Mondriaan, die hem meerdere malen schilderde. In de loop der jaren ging Delphine, gebouwd in 1874, steeds meer piepen en kraken, maar nu wordt de molen langs het Gein bij Abcoude weer in oude glorie hersteld. WFA

Als het aan de provincie Friesland ligt, kunnen alle Friezen binnenkort sms’en en computeren in de eigen taal. Maaike Boersma AMSTERDAM

...

In de taalnota die de provincie heeft opgesteld en die binnenkort ter goedkeuring naar de Provinciale Staten gaat, zijn verschillende acties ter behoud van de Friese taal opgenomen. Een van de acties is afkomstig van stichting Afûk, een kenniscentrum over de Friese taal. Die kwam jaren geleden al met het idee voor sms en office in de eigen taal. Nu al is Firefox beschikbaar in het Fries. Als de nota wordt goedgekeurd en de benodigde 20.000 euro beschikbaar komt, wil de provincie een bedrijf inschakelen om een programma te ontwikkelen dat Friese woorden in sms-berichten herkent en aanvult, net als nu met Nederlandse woorden gebeurt in de zogeheten slim-functie. ‘We zijn nu al de tweede rijkstaal, maar we willen kijken hoe we de taal

Veiligheid ‘Ziekenhuis is aansprakelijk‘

Patiënten misschien besmet met hiv-virus Misschien zijn 500 Brabanders per ongeluk besmet met hiv, hepatitis B en C tijdens een medisch onderzoek. De wasmachine van de onderzoeksapparatuur heeft niet goed gewerkt. Ana Karadarevic AMSTERDAM

...

Al 231 patiënten hadden gisteravond om acht uur hun bloed laten prikken om het te laten onderzoeken op mogelijke besmetting. Zij reageerden op een oproep van het Bernhoven Ziekenhuis. In totaal hebben 500 mensen een brief ontvangen. Ze bezochten het ziekenhuis de afgelopen weken voor een inwendig onderzoek aan hun maag, darmen of lever. De slangen die voor dit onderzoek worden gebruikt, worden na afloop in een scopendesinfector gereinigd. Deze machines werken niet goed, ontdekte een medewerker van het ziekenhuis begin deze week. Doordat de slangen niet goed schoon zijn geworden, bestaat er een kleine kans dat patiënten besmet zijn geraakt. Dat die kans klein is komt vooral omdat het om overdracht via slijmvlies gaat. Volgens een mede-

werker van de Stichting Werkgroep Infectie Preventie is dat ‘erg lastig’. Bloedoverdracht is veel gevaarlijker in geval van bijvoorbeeld hiv. ‘Maar’, aldus de infectiepreventie-medewerker, ‘Hoe klein de kans op besmetting via het slijmvlies ook is, de kans is er wel.’ Eind september weten de meeste patiënten of ze besmet zijn met hiv, hepatitis B en C. Een kleine groep moet een half jaar wachten op de uitslag, omdat het in sommige gevallen zes maanden kan duren voordat de virussen zich openbaren. Het ziekenhuis heeft de onderzoeken met onmiddellijke ingang stilgelegd, totdat de leverancier van de apparatuur het probleem heeft opgelost. Leverancier Sanamij zoekt samen met de fabrikant uit wat er mis is gegaan met de wasmachines. Volgens het Bernhoven Ziekenhuis is sprake van een technisch man-

als vanzelfsprekend kunnen invoeren’, aldus een woordvoerder van de provincie. ‘Gebruik het Fries, doe er eens wat aan’ wil de provincie haar inwoners meegeven. Een gesprek met de dokter, de logopedist of een medewerker van de gemeente, het moet allemaal in het Fries. ‘We moeten eens ophouden met die boekjes en meer gericht te werk gaan met middelen van deze tijd. Zo moeten we het Fries levend houden onder de mensen.’ Behalve sms en office wil de provincie ook een systeem ontwikkelen om Friese teksten om te zetten in gesproken taal. ‘Ik verwacht zeker dat de taalnota goedgekeurd zal worden, en dan kan er nog dit jaar een begin mee worden gemaakt.’ De Leeuwarder Courant berichtte dat Microsoft al bereid is gevonden om een Friestalig Officepakket te maken, maar daar denkt Microsoft zelf heel anders over. ‘Wij hebben helemaal geen plannen om zoiets te ontwikkelen. Vreemd dat dit zo stellig wordt beweerd’, aldus een zeer verbaasde woordvoerder. 1

Jongeren en seksueel geweld

kement waarvoor het de leverancier aansprakelijk stelt. ‘Het ziekenhuis is aansprakelijk’, zegt advocaat Rob Meijer van Houthoff Buruma. Hij haalt het burgerlijk wetboek aan waarin gesteld wordt dat een organisatie aansprakelijk kan worden gesteld voor gemaakte fouten, tenzij dat op grond van heel bijzondere omstandigheden onredelijk is. ‘De patiënten zijn een overeenkomst aangegaan met het ziekenhuis om hen beter te maken, niet met de leverancier of de fabrikant’, aldus de advocaat. Het ziekenhuis kan later alsnog de geleden schade proberen te verhalen op Sanamij. De leverancier heeft gisteren contact opgenomen met de andere ziekenhuizen die de apparaten hebben gekocht. Sanamij wil niet zeggen om welke ziekenhuizen het gaat, maar wel dat zij geen problemen met de wasmachines hebben gemeld. 1

Gratis online therapie Novum AMSTERDAM

...

Jongeren tussen de 14 en 18 jaar die slachtoffer zijn van seksueel geweld kunnen vanaf gisteren gratis online therapie volgen. De behandelmethode is een initiatief van de Rutgers Nisso Groep in samenwerking met Interapy, een website voor psychologische behandeling. De jongeren worden na aanmelding eerst gescreend op geschiktheid. Als de online behandeling niet verantwoord lijkt, wordt andere hulp gezocht. Uit onderzoek van de Rutgers Nisso Groep in 2005 blijkt dat 16,3 procent van de meisjes en 4,4 procent van de jongens te maken heeft gehad met onvrijwillige seksuele handelin-

gen, variërend van zoenen tot geslachtsgemeenschap. Ervaringen met seksueel geweld in de jeugd vormen volgens Interapy een belangrijke risicofactor voor problemen op volwassen leeftijd. Post-traumatische stressstoornissen, emotionele, cognitieve, lichamelijk en seksuele problemen zijn veel voorkomende gevolgen, stelt Interapy. De behandeling wordt vergoed door de verzekering. Op basis van de eerste resultaten van de eerste behandelingen wordt de therapie verder ontwikkeld. Volgend jaar wordt een uitgebreid onderzoek gedaan naar de effecten van de behandeling. Interapy behandelde al cliënten met klachten als een depressie, burnout, rouwverwerkingsproblemen of eetstoornissen. 1

ooo‘l¥egZad]‘fd

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... KORT 111

Aantal buitenlandse studenten neemt toe

Bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst hebben ruim zesduizend eerstejaars aangeklopt om in Nederland te kunnen studeren. Vorig jaar waren het er nog 5.400. Vier jaar geleden werden er vierduizend verzoeken afgehandeld. Sinds augustus dit jaar kunnen buitenlandse studenten zonder tussenkomst van de gemeente een verblijfsvergunning aanvragen. Dat levert voor zowel student als overheid tijdwinst op. De meeste aanvragen komen binnen in de maanden juni, juli en augustus.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................

Tips? Heeft u een goede tip voor onze redactie? Mail naar: [email protected]

;aj][l nggj\]]dÜZab K¥DgZad]‘

a_ ~¥bgYfjf]e]fl ÜYZ

8dd]]fÜl]ÜZ]kl]dd]f naYÜooo‘l¥egZad]‘fdÜ ]f܇…‡‡¥€ƒÜ…€Ü„…‘

EgcaY܃€‡‡ ŒÜ‡–¥

JYekmf_Ü;†‡‡a ŒÜ‡–¥

JYekmf_ÜLƒ‡‡Ü9dm] ŒÜ‡–¥

EmÜe]lÜ~‡‡ÜZ]deafml]f h]jÜeYYf\ÜnYf܌Ü~–‚‡

EmÜe]l܇‡ÜZ]deafml]f h]jÜeYYf\ÜnYf܌܁–‚‡

EmÜe]lÜ~‚‡ÜZ]deafml]f h]jÜeYYf\ÜnYf܌Ü~†–‚‡

MjYY_ÜfYYjÜ\]ÜnggjoYYj\]fÜg^ÜcabcÜghÜooo‘l¥egZad]‘fd‘

nggjÜÜ

ŒÜ†–‚‡

Άд

nggjÜÜ

ŒÜ~–‚‡

nggjÜÜ

6

 

    

 


Achtergrond Binnenland

Defensie zendt ziekenhuispersoneel uit

Burgers op missie Defensie stuurt niet alleen militairen naar internationale brandhaarden. Ook burgerpersoneel uit Nederlandse ziekenhuizen wordt regelmatig uitgezonden naar landen als Afghanistan, Irak en Pakistan om daar te zorgen voor soldaten en de lokale bevolking. Twee chirurgen vertellen over hun ervaringen als burger op missie. KEES VAN STEENSEL

Van Steensel kijkt uit naar Uruzgan.

De 52-jarige Kees van Steensel is niet direct wat je van een chirurg verwacht. Een gigantische snor die een groot deel van zijn gezicht beslaat, vriendelijke ogen achter een vrolijk rond brilletje en een licht Rotterdams accent. Zijn bolle buik wordt bedekt door een wit t-shirt, ‘Hardrock Café’ staat er in grote letters op. Alleen de

welbekende witte doktersjas verraadt zijn functie. ‘Chirurgie is nooit mijn roeping geweest’, vertelt hij, zittend in een kantoor van het Rotterdamse Ikaziaziekenhuis waar hij als algemeen chirurg werkzaam is. ‘Ik ging medicijnen studeren omdat daar alle vakken in zaten die ik leuk vond: scheikunde, natuurkunde, biologie. Uiteindelijk sprak chirurgie me het meeste aan. Handmatig mensen herstellen, dat leek me mooi.’ Inmiddels werkt hij alweer enkele decennia als chirurg, en is dat handmatig mensen herstellen soms een sleur. ‘Als je een bepaalde job hebt, treedt de gewenning op een gegeven moment in. Dat vind ik ook zo leuk aan de uitzendingen voor Defensie, je bent even weg. Natuurlijk doe ik op missie hetzelfde werk als hier. Maar het is toch wat anders om iemand aan zijn blinde darm te opereren in een container in Afghanistan, dan dat je dat hier doet in een cleane setting. Hier kan iemand zo lang een bed bezetten als nodig is, daar moet je je afvragen of je dat bed niet misschien voor iemand anders moet vrijmaken. En of de militair binnen een week weer inzetbaar is. Het is een hele andere manier van werken, je moet met veel meer zaken rekening houden. Twee jaar geleden ging ik voor het eerst voor Defensie op missie. Daar-

voor krijg je een intensieve training. Ik heb nog getwijfeld of ik wel als medisch specialist voor Defensie wilde werken, mijn kinderen waren nog jong. Maar mijn collega’s wilden graag dat ik de boel zou leiden, omdat ik al enige ervaring had. Ik ben in militaire dienst geweest, toen had je nog de dienstplicht. De training was voor mij vooral een opfriscursus. Schieten, leren over de bedrijfscultuur zodat je hoge militairen niet verkeerd aanspreekt. Defensie maakt die trainingen voor medisch personeel ook wel lekker hoor, je gaat op oefening naar CuraÇao. Kamperen, putje graven, dat soort werk. Ik vond het heerlijk.

‘Ik moest bedenken wat ik eventueel nodig had voor een keizersnede’ Mijn eerste uitzending was naar Noord-Afghanistan, in 2005. Met Nederlandse militairen die de regering daar steunden tijdens de verkiezingen. Er was eigenlijk weinig te doen, er waren maar een paar incidenten. Een blinde darmontsteking, een Landrover die verongelukte in een rivierbedding. En we werden naar een Engels kamp geroepen nadat een konvooi was beschoten. Drie incidenten in zes weken, maar ik verveelde me nooit. Ik zie de uitzendingen als een vakantie die Defensie voor me betaalt. Een goed boek, een beetje muziek spelen met de gitaar en een sigaar in je hoofd. Dan kom je de dag wel door. We hadden het ziekenhuis al ingepakt om weer naar huis te gaan toen Pakistan werd getroffen door een aardbeving. Binnen 24 uur moesten we beslissen wat we nodig hadden om in Pakistan te gaan helpen. Zit je daar met een natte vinger een beetje te verzinnen. Ik ben geen gynaecoloog, maar moest wel bedenken wat ik eventueel nodig had voor een keizersnede. We bestelden luiers, insuline, vaccins tegen hondsdolheid. Je moet heel praktisch denken: we kunnen lakens bestellen, maar wie gaat die wassen? Dus regel je iets dat je kunt weggooien. In negen dagen hebben we in Pakistan een hospitaal uit de grond gestampt. Dat doe je met z’n allen. Het

groepsgevoel, de Nederlandse vlag bij het ziekenhuis hijsen, dat vond ik mooi. Aan het eind van de dag gooit iemand je een blikje toe en ga je zelf je potje koken. Toen we daar net waren, zeiden we tegen een dorpsoudste: we zijn doktoren en morgen om tien uur zitten we op deze plek. Stuur iedereen maar langs die hulp nodig heeft. Komen we daar de volgende dag en ziet het zwart van de mensen. Met reuma en chronische kwaaltjes. Die mensen hadden ik weet niet hoe lang geen dokter gezien, want die was er niet. Ik dacht: we gaan noodhulp verlenen, maar dat was dus toch even anders. We waren er ook pas drie of vier weken na de aardbeving, mensen liepen al een tijdje rond met hun verwondingen. Zit je met een polsbreuk van een paar weken oud. Als iemand hier z’n poot breekt, zit hij binnen een uur op de EHBO-post moord en brand te gillen. Het eerste uur dat iemand ernstig gewond raakt, noemen we in de Nederlandse traumahulp the golden hour: binnen een uur moet je in een ziekenhuis zijn. Daar denk je op uitzending niet eens over. Als er 300 kilometer verderop iets gebeurt, moet een helikopter een uur vliegen voordat hij bij het slachtoffer is. En wij mogen niet mee. Als chirurg ben je een sleutelfiguur, dus je mag het kamp niet af. Want er is maar een chirurg, er is een anesthesist: van ied-

er medisch personeelslid is er maar een. Als daar wat mee gebeurt, komen de militairen in gevaar, want dan is er niemand die ze kan helpen als ze gewond raken. Over een paar maanden ga ik naar Uruzgan. Ik heb me vrijwillig opgegeven. Je leest erover, ziet de beelden op televisie, maar ik wil het zelf meemaken. Ik wil zelf zien hoe het daar is. Je hebt pas echt een beeld van een plek als je er geweest bent. Bang ben ik niet. Het lijkt me geweldig.’ 1

Het Mobiel Geneeskundig Operatiesysteem (MOGOS) van de landmacht.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ...............................................................................

37 jaar geleden

Sprong in het diepe

Bestormde een groep Zuid-Molukkers de Indonesische ambassade.

Een Leidse tiener die gisteren voor de lol van de Hoflandbrug in het water wilde springen, zag een langsvarende boot over het hoofd. Hij landde op de passagiers. Er vielen drie gewonden.

Binnenland Achtergrond

 

 

7

  

 



Marlise Hamaker

24 civiele teams staan paraat

Twee Afghaanse broertjes worden na een explosie door Nederlandse specialisten geholpen.

RALPH DE WIT

De Wit met dankbare patiënt.

Als broekie van 26 jaar zond Defensie hem voor het eerst uit. Hij was nog maar net officieel basisarts, de enige praktijkervaring die hij had, waren zijn co-schappen. Het was 1991 en Ralph de Wit vertrok naar NoordIrak. ‘Ik kwam in een lokaal ziekenhuis waar geen personeel meer was. Ik kon alleen basale gezondheidszorg geven. Dat was wel heftig. Mensen die de bergen in waren gevlucht, werden met helikopters opgehaald en bij ons gebracht. Maar ook in Bagdad hoorden mensen dat er westerse artsen waren. Die kwamen helemaal naar

ons toe, met chronische aandoeningen. Ieder volwassenenbed bood ruimte voor drie kinderen. Gelukkig kwamen er op een gegeven moment kinderartsen langs die knopen konden doorhakken. We hadden plekken nodig. Die artsen zeiden bijvoorbeeld: behandel dit kind nog twee dagen, als het dan niet beter gaat, stuur je hem weg, want dan zal het nooit beter gaan. Dat heeft veel indruk op me gemaakt. Ik voelde me direct thuis in het militaire bedrijf. Ik wist: dit wil ik vaker doen. Ik heb onderzocht of ik mijn opleiding tot chirurg via Defensie kon doen. Dat bleek weinig kansrijk. Dus na mijn dienstplicht heb ik die opleiding ergens anders gedaan.’ Jaren later zag hij een vacature voor defensiechirurg bij het Medisch Spectrum Twente, het ziekenhuis in Enschede waar de inmiddels 42-jarige De Wit ook nu nog werkzaam is. ‘Ik werk als chirurg in het ziekenhuis hier en een paar maanden per jaar ga ik voor Defensie naar het buitenland. Ik doe dat uit idealisme, ja. Omdat ik zo iets kan betekenen voor mensen, binnen een systeem waar ik me goed bij voel. En het is avontuurlijk. Ik kom op plekken waar ik anders niet zou komen. Het is echt het onderste uit de kan halen. Als ik na twee maanden word afgelost, ben ik opgelucht. Dan merk je hoeveel je gegeven hebt. Daardoor ga je ook altijd met een tevreden gevoel naar huis. In 2004 was ik weer in Irak. We kregen veel serieuze slachtoffers: Ne-

derlandse en Amerikaanse militairen. Verkeersongevallen, een keer een beschieting. Iraakse burgers hielpen we ze min mogelijk. Als er eentje echt zwaargewond aan de poort stond, stuurden we die natuurlijk niet weg. Maar dan was het wel zo snel mogelijk oplappen en overplaatsen naar het plaatselijke Iraakse ziekenhuis. We wilden geen concurrentie zijn voor dat hospitaal. Wij verzorgden mensen gratis, in dat ziekenhuis

’Het medische team is je familie als je daar bent’ moesten ze betalen. Als je de deuren opent, zullen mensen in groten getale komen. En dat is niet goed voor de lokale zorg, ze moeten het uiteindelijk toch zelf redden. Eind vorig jaar ben ik naar Uruzgan gegaan. Voordat je naar Afghanistan gaat, vertelt Defensie je over het stof. Maar het is niet uit te leggen. De operatiecontainers blijf je vegen. Je hebt de boel schoongemaakt en een paar uur later kun je je naam weer op de vloer schrijven. Het was een erg bevredigende uitzending, omdat er veel slachtoffers waren. Dan kun je ook echt wat doen. Als medisch team waren we er vooral voor de militairen in het kamp, en voor de Afghaanse bevolking. We hebben veel voor de plaatselijke be-

Nederlandse militairen die uitgezonden worden, hebben recht op dezelfde gezondheidszorg als in Nederland, vindt Defensie. Maar in de jaren negentig bleek Defensie niet genoeg medisch personeel te hebben en werd besloten om ook burgers op missie te sturen. Defensie ging daarvoor in 2000 contracten aan met twaalf zogenaamde relatieziekenhuizen. Die ziekenhuizen krijgen van Defensie gedurende achttien maanden een militair specialistisch medisch team, als tegenprestatie stellen de relatieziekenhuizen eigen civiel medisch personeel ter beschikking. ‘Zo kunnen we aan de ambities van de krijgsmacht blijven voldoen’, zegt luitenant-kolonel Frans Piekstra van het IDR – het Instituut samenwerking Defensie en Relatieziekenhuizen. Die defensieorganisatie regelt de inzet van medisch specialistisch personeel tijdens militaire missies. ‘Militair medisch specialisten kunnen in een Nederlands ziekenhuis hun kennis en vaardigheden onderhouden en de civiele specialisten doen op uitzending medische ervaring op die ze in Nederland niet of zeer weinig op kunnen doen.’ Een medisch specialistisch team bestaat uit vijf personen: een anesthesist, een chirurg, een anesthesiemedewerker en twee operatieassistenten. In totaal zijn er 24 civiele teams die Defensie kan uitzenden. Voordat civiel medisch personeel wordt uitgezonden, krijgt het een militaire basisopleiding, waarin het onder andere leert schieten en omgaan met gasmaskers. Burgers worden meestal niet naar plekken gestuurd met een hoog geweldsrisico zoals Afghanistan en Irak. Maar ze kunnen zich daar wel vrijwillig voor aanmelden. De civiele teams worden ingezet bij grote, soms internationale, oefeningen, bijvoorbeeld in Afrika. ‘Ook gaan ze op humanitaire missies en op uitzending naar gebieden met een laag geweldsspectrum.’ Nederland maakte begin 2007 deel uit van de European Battle Group en stond in die periode klaar om eventueel ingezet te worden. ‘Als er geen uitzending is, zitten de medisch specialisten in de praktijk duimen te draaien in Nederland. Daarom worden ze gedurende zo’n periode ook naar andere plekken gestuurd. Bijvoorbeeld naar een Duits hospitaal in Kosovo of een ziekenhuis in Macedonië. Ook daar doen ze ervaring op die ze in Nederland niet op kunnen doen. ’ De ene missie is de andere niet, soms hebben ze weinig te doen. ‘Dan geven ze elkaar les, of het ziekenhuispersoneel van een lokaal ziekenhuis.’

volking kunnen betekenen. Een jongetje had bijvoorbeeld een gebroken been, dat was gespalkt met wat balkjes en doeken. Maar het been zat gedraaid. Als je daar niks aan doet, moet hij de rest van zijn leven met krukken lopen. Dat konden wij voorkomen. Tegelijkertijd weet je dat hetzelfde kan gebeuren met een jongetje tweehonderd kilometer verderop. Die heeft pech, want daar zijn wij niet. Er zijn geen Nederlandse militairen omgekomen terwijl ik er was. We hebben wel vijf zware slachtoffers gehad die in een pantservoertuig zaten waarbij een Afghaan zichzelf opblies. Dan moet je kiezen: er zijn drie zwaargewonden, welke opereer je als eerste? Gelukkig was er altijd eentje ernstiger dan de ander, dus hoefden we niet de keus te maken van het ene of het andere leven redden. Bij zo’n bomaanslag merk je hoe hecht de band is tussen de militairen. De slachtoffers krijgen veel bezoek, er is veel aandacht voor ze. En ze willen niet weg. Ik heb jongens naar huis moeten sturen, omdat ze na drie weken nog niet genoeg waren hersteld. Die wilden bij hun eenheid blijven. Dat vond ik opvallend, dat ze elkaar niet in de steek wilden laten. Een uitzending is voor mij vooral medisch interessant. Een schotwond is hier een zeldzaamheid, zeker in de regio Enschede. Tijdens een missie van twee maanden zie ik er wel vijfentwintig, waarvan soms meerdere schotwonden bij een persoon. En het is een creatieve uitdaging. In Nederland stuur je iemand met een ooront-

steking naar de KNO-arts. In Afghanistan is er geen KNO-arts. Als je bepaalde medicijnen nodig hebt, duurt het lang voor je die krijgt. Omdat het bijvoorbeeld slecht weer is en de helikopter daarom niet kan landen. In Nederland is alles voorhanden. Daar geldt: als het niet kan zoals het moet, moet het maar zoals het kan. Ik kan als chirurg wel met mijn favoriete pincetje willen werken, maar soms moet ik gewoon werken met het pincetje dat er is. Na iedere uitzending worden we gedebrieft, net als de militairen. Eerst dacht ik: wat heb ik hier nou aan? Maar het is wel waardevol, het is goed te reflecteren. Het medische team is echt je familie als je daar bent, je brengt vierentwintig uur per dag met elkaar door. Dat is over zodra je in Nederland bent, dan hoor je weer bij je eigen familie. Tot je weer uitgezonden wordt. Volgend jaar ga ik naar Kandahar. Dat wordt wel even wat anders dan Uruzgan, verwacht ik. Uruzgan is een kamp van veertienhonderd militairen, in Kandahar zitten er twintigduizend. Ik kijk ernaar uit. Op uitzending kan ik me volledig focussen op mijn werk zonder de afleiding van mijn gezin en de ziekenhuisvergaderingen. Het kamp kan ik helaas niet af. In de verte zie je de stad liggen, de bergen. Ik wil die stad zien, lopen over de bazaar, het land meemaken. Maar dat kan dus niet. Meestal sport ik daarom veel als ik op uitzending ben. In het kamp in Kandahar schijnt een mooi fitnesscentrum te zijn.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Gooi rijdt te hard (1)

Gooi rijdt te hard (2)

Graf Cot van Hout vernield

Een kwart van de bestuurders die woensdag in Weesp en Hilversum op snelheid werden gecontroleerd, kan een bekeuring verwachten.

Bij de twee controles bleek volgens de politie dat 860 van de 4.000 passerende auto’s te hard reden. Zo werd 103 gereden waar 50 was toegestaan.

Een drugsverslaafde heeft het graf van Heineken-ontvoerder Cor van Hout vernield. De 24-jarige had twee sierpaarden van hun sokkel gestolen om ze als oud ijzer te kunnen verkopen.

Achtergrond Buitenland

 

 

8

  

 


Bulgarije Extreem-rechtse gardisten zijn met weinig, maar marcheren op vruchtbare grond

Op jacht naar minderheden

De Bulgaarse overheid zegt dat ze de gardisten niet zal gedogen maar zal vervolgen voor het aanwakkeren van racisme.

De Bulgaren zijn op zoek naar orde en gezag. Een extreem-rechtse burgerwacht speelt daar handig op in. ‘Wij zijn fit, patriottisch en moedig’, zegt hun leider. Lode Desmet SOFIA

...

Met tien keer tien man zijn de Bulgaarse gardisten. Dat lijkt niet zo veel. Ze dragen bruine hemden en zwarte broeken, zwarte bretels en een zwarte das. Op internet is een filmpje te zien waarin ze tonen wat ze allemaal kunnen. Marcheren, zingen, met naakte bovenlijven op een bosweg push-ups doen, terwijl in de achtergrond twee vrouwen op fietsen rustig voorbij peddelen. Het is moeilijk om de wat bleke jongemannen en hun 36-jarige leider Boyan Boyanov helemaal serieus te nemen. Zeker niet omdat Boyanov, een achternaam zo gewoontjes als De

Vries, zich tegenwoordig door zijn volgelingen en de pers laat aanspreken als Boyan Rasare, naar een negende-eeuwse Bulgaarse koning.

‘Nieuwe rekruten worden getraind door militairen en brandweerlui’ Maar het filmpje toont de gardisten ook terwijl ze schietoefeningen houden. Ze kunnen dus niet zomaar als onbenullen worden afgedaan. De garde marcheert en patrouilleert in Bulgarije bovendien op heel vruchtbare grond. Vorige week waren er in de hoofdstad Sofia rellen met Roma. De aanleiding was de dood van een Roma-jongen die was aangevallen door skinheads. De zigeuners trokken met bijlen en messen de straat

Succesvolle makelaardij?! word net zo succesv ’n makela olle a aad v/d r als berg!

op, staken wagens in brand en riepen: ‘We haten de Bulgaren!’ Petya (24), een blonde rechtenstudente die poolshoogte kwam nemen, reageerde fel: ‘Het leger zou tanks moeten laten uitrukken en de hele wijk platrijden en al die zigeuners gewoon doden! Iedereen in de buurt hier is bang van hen. Ik werd zelf een tijd geleden nog aangevallen.’ Drie dagen later werd in een stad in de provincie opnieuw een jonge Roma gedood. Ongeveer 700.000 van de zeven miljoen Bulgaren zijn Roma. 70 procent van hen is werkloos. Zes op de tien Roma hebben volgens onderzoeken hun basisschool niet afgemaakt. Ze leven in Sofia in aparte wijken, waar ze zich ‘s avonds terugtrekken, nadat ze overdag het centrum en de openbare vuilnisbakken hebben afgeschuimd op zoek naar schroot en ander afval waar nog een stotinki (cent) mee te verdienen valt. Ze zijn het mikput van de ‘gewone’ Bulgaren. Na de Bulgaarse toetreding tot de Europese Unie hebben die de prijzen van eten en verwarming heel erg zien stijgen, terwijl hun lonen en pensioenen slechts een beetje omhoog gingen. De politieke situatie is wankel en de criminaliteit neemt toe. Bulgaarse politici tuimelen van het ene schandaal in het andere, terwijl er op klaarlichte dag bankiers en maffiabazen worden neergeschoten. Er is dus behoefte aan recht en orde. De gardisten hebben dat goed in de gaten. Boyanov: ‘De garde is samengesteld uit

fysiek fitte jonge mannen, die patriottisch en moedig zijn. Nieuwe rekruten worden getraind door militairen en brandweerlui.’ De overheid zegt dat ze de gardisten niet zal gedogen maar zal vervolgen voor het aanwakkeren van racisme. Maar intussen verhoogt ze zelf de etnische spanningen in het land.

Het orthodoxe Bulgarije telt twee grote minderheden, de Roma en Turken Het orthodoxe Bulgarije telt twee grote minderheden: de Roma en de Turken. De Roma wonen in de armste buurten van kleinere en grote steden verspreid over het hele land. De Turken wonen vooral in bepaalde landsdelen en steden. Op 28 oktober worden in Bulgarije gemeenteraadsverkiezingen gehouden. In het zuidelijke stadje Kardzhali, waar de grote meerderheid van de bevolking moslim is én Turkse wortels heeft, wil een orthodoxe priester burgemeester worden. Kardzali ligt op honderdvijftig kilometer van de Turks-Bulgaarse grens. Het is er niet slecht leven. De wegen zijn er beter dan in de rest van Bulgarije en er is volop werkgelegenheid. Maar, zegt de priester, die werkgelegenheid wordt gecreëerd door Turkse investeerders, die alleen Turken werk geven. Daardoor ontvluch-

ten steeds meer ‘gewone’ Bulgaren de stad. En dat de wegen beter zijn, komt door de ‘slinksheid’ van Ahmed Dogan, de steenrijke voorzitter van de DPS, de partij waar alleen etnische Turken op stemmen. Dogan zetelde als kleine, maar onontbeerlijke coalitiepartner in iedere postcommunistische regering van Bulgarije. Vanuit die positie wist hij miljoenen euro’s naar de Turkse regio’s te sluizen. De priester en zijn supporters willen een dam opwerpen tegen wat ze noemen de ‘verturksing’ van Bulgarije. Ze zeggen, onder grote bijval van de Bulgaarse Bulgaren: ‘Als we niet opletten, komen we opnieuw onder het juk van de Turken terecht, waar we voor onze onafhankelijk vijfhonderd jaar onder hebben geleefd.’ De kansen van priester Boyan Saraev om burgemeester te worden zijn miniem. Maar hij heeft wel de steun gekregen van de twee meest populaire partijen in Bulgarije. Die zijn op dit moment samen goed voor bijna de helft van de stemmen: het extreemrechtse ATAKA en GERB, de partij van de zeer populaire en populistische burgemeester van Sofia, Boyko Borisov. Intussen is in het naburige Hongarije afgelopen weekend een vergelijkbare extreem-rechtse garde opgericht: de Magyar Garda of Hongaarse Garde. Tijdens een ceremonie in het kasteel Buda, net buiten de hoofdstad Boedapest, werden vijftig jongemannen ingewijd. Ze droegen zwarte uniformen en kappen over hun hoofd. Aan het eind van het jaar moet de garde duizend man tellen. 1

Ook Hongarije kent een garde. AP

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ...................................... KORT

Aad van den Berg (franchisenemer VHM Amsterdam) 3 jaar geleden ben ik in het Vrijehuizenmarkt franchise concept gestapt. Daar heb ik geen moment spijt van gehad! Makelaar vrij beroep! Ik dacht eerst ook dat je allerlei peperdure studies moest halen. Maar daar heb je in de praktijk niets mee te maken. Voor ingewikkelde zaken huren wij een bouwkundige en notaris in. Je moet wel een verkoper pur sang zijn, wil je net zo succesvol worden als ik!

Vrij en rijk leven! Ook financieel ben ik er enorm op vooruit gegaan. Van een Opel Corsa naar een BMW 320CI. En van een dijkwoning naar een landhuis. Ik heb meer tijd voor mijn vrouw en twee kinderen en daar ben ik heel blij mee! Wil jij dit ook?! Bel of mail me gerust, we kunnen wel een aantal collega’s gebruiken, 06-45410136 [email protected]

Vrijehuizenmarkt geeft alle support! Vrijehuizenmarkt staat 24/7 voor je klaar met facilitaire en commerciële ondersteuning. Wil je ook binnen 2-3 weken een succesvolle makelaardij?! Vraag dan nu een infopakket aan via onze website onder franchise www.vrijehuizenmarkt.nl of bel 020-5160713 Amsterdam, Anthony Fokkerweg 1 1059 CM Amsterdam T. 020 516 07 13, F. 084 872 28 48 [email protected]

111

‘Virginia Tech had eerder moeten waarschuwen’

Op de Amerikaanse universiteit Virginia Tech waren mogelijk minder doden gevallen als de leiding de faculteiten en de studenten eerder op de hoogte had gebracht van de eerste twee moorden. Dat concludeert een commissie die het bloedbad dat student Cho in april op de universiteit aanrichtte, heeft onderzocht. Het zou echter ondoenlijk zijn geweest om alle 131 gebouwen op de campus af te sluiten. Bovendien zou Cho als er maatregelen waren getroffen mogelijk toch zijn gang zijn gegaan, aangezien een

waarschuwing ook hem bereikt zou hebben. Verder heeft de universiteit niet adequaat opgetreden tegen het bizarre gedrag dat Cho al lang voor hij het bloedbad aanrichtte vertoonde. 111

Tientallen arrestaties voor moorden in Duisburg

De politie in de Zuid-Italiaanse regio Calabrië heeft gisteren tientallen arrestaties verricht in verband met de moord op zes Italianen in de Duitse stad Duisburg op 15 augustus. Dat meldde de Italiaanse pers. De daders zijn nog niet gepakt. De moorden zouden te maken hebben met een vete binnen de ‘ndrangheta, de Calabrische maffia.

Mistral Air

WIJWATER MAG NIET MEE Een aantal bedevaartgangers is verboden om heilig wijwater in de handbagage mee te nemen op de vlucht van Lourdes naar Rome. Volgens de regels is niet toegestaan om meer dan 100 milliliter vloeistof mee het toestel in te nemen. De vlucht was de vuurdoop van Mistral Air, dat katholieke bedevaartsoorden overal ter wereld aandoet. Voortaan liggen op de vliegtuigstoelen kleine flesjes wijwater in de vorm van Maria klaar.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................

Koning Tand

Kijk, mama!

Een Maleisiër heeft een trein van zeven wagons drie meter voortgetrokken met zijn tanden. ‘Koning Tand’ schrijft zijn kracht toe aan meditatie.

In Wisconsin staat een man zonder benen terecht vanwege dronken rijden. Een vriend, ook dronken, bediende gas- en rempedaal.

Buitenland Nieuws

 

    

 



9

Miljonair Kinderen krijgen niets

Maltezer hond van Helmsley erft twaalf miljoen dollar Frederieke de Vries AMSTERDAM

... Yasar Büyükanit en de nieuwe Turkse president Abdullah Gül. AP

Turkije Dag van de strijdkrachten

Legerleider waagt zich naast Gül Novum/AP AMSTERDAM

...

Gezeten naast legerleider Yasar Büyükanit heeft de nieuwe Turkse president Abdullah Gül gisteren in Ankara een militaire parade bijgewoond. De nieuwe president leeft op gespannen voet met het leger, omdat hij vanwege zijn verleden in de politieke islam door veel militairen wordt gezien als een bedreiging voor de scheiding van staat en geloof. De legerleider waarschuwde vlak voor de verkiezing nog dat ‘centra van kwaad’ het gemunt hadden op de seculiere idealen van Mustafa Kemal Atatürk, de grondlegger van de moderne Turkse republiek.

‘Het Turkse leger, dat zijn land van alle rampspoed en ellende heeft gered onder de zwaarste omstandigheden, zal − net als het altijd gedaan heeft − elk offer brengen om zijn land te beschermen tegen elk gevaar, zowel van binnenuit als van buitenaf’, zei Büyükanit in een toespraak voorafgaand aan de ceremonie. De politieke oppositie boycotte eerder de verkiezingen om te voorkomen dat Gül president zou worden. De boycot zorgde slechts voor uitstel en de partij van Gül en premier Recep Tayyip Erdogan won uiteindelijk toch de verkiezingen. Volgens analisten blijkt daaruit dat het Turkse volk veel vertrouwen heeft in het presidentschap van Gül. 1

Trouble, een kleine, witte Maltezer, is sinds deze week het allerrijkste hondje ter wereld. Haar baasje heeft haar 12 miljoen dollar nagelaten. De schatrijke Amerikaanse vastgoedtycoon Leona Helmsley overleed vorige week op 87-jarige leeftijd aan een hartkwaal. Haar kinderen krijgen niks, haar chauffeur 100.000 dollar en de rest ging naar Trouble. De excentrieke Helmsley werd ook wel de ‘Queen of mean’ genoemd. Deze beruchte bijnaam illustreert haar tirannieke gedrag tegenover haar werknemers en naasten. Toen haar zoon overleed aan een hartstilstand, klaagde Helmsley zijn nabestaanden aan vanwege geld en bezittingen die

hij van haar zou hebben geleend. Zijn weduwe Mimi kreeg een uitzettingsbevel en kwam zonder pardon op straat terecht. Helmsley en haar (wijlen) man Harry waren decennialang bekende en invloedrijke vastgoedmagnaten in de Verenigde Staten. Samen bezaten ze enkele van New Yorks meest prestigieuze gebouwen, waaronder het Empire State Building en het Park Lane Hotel. Het duo verdiende miljarden, wellicht ook door een creatieve manier van boekhouden. In 1989 werd het koppel aangeklaagd wegens fraude en belastingontduiking. Gezien de slechte gezondheid van Harry stond toen alleen Leona terecht. Ze werd veroordeeld, mede door de getuigenis van een van haar werksters. Die

verklaarde dat haar baas had gezegd: ‘Wij betalen geen belasting. Alleen onbeduidende mensen betalen belasting.’ De steenrijke Helmsley werd veroordeeld en spendeerde 21 maanden alleen achter de tralies. Ondanks haar negatieve bijnaam stond ze echter ook bekend om haar genereuze bijdragen aan liefdadigheidsorganisaties. Zo doneerde ze vijf miljoen dollar aan families van omgekomen brandweermannen na de aanslagen van 11 september. De laatste jaren van haar leven bracht de excentrieke vrouw door in haar enorme appartement, met haar hondje Trouble. Afgelopen week is ze bijgezet in het mausoleum waar ook haar man Harry ligt begraven. Helmsley’s laatste wens? Dat Trouble later naast haar begraven wordt .1

Nieuwe problemen voor Musharraf

Sharif wil naar Pakistan Novum/AP AMSTERDAM

...

De Pakistaanse ex-premier Nawaz Sharif keert 10 september terug naar zijn land, dat heeft zijn broer Shahbaz in Londen gisteren bekendgemaakt. Sharif, die in 1999 door generaal Pervez Musharraf werd afgezet, leeft sinds 2000 in ballingschap. Onlangs heeft het hooggerechtshof in Pakistan besloten dat de terugkeer van Sharif toegestaan is. De Pakistaanse regering, uit hoofde van generaal Musharraf, wilde dat via de rechter verbieden. De aangekondigde terugkeer van Sharif komt op het moment dat voormalig premier Benazir Bhutto vergevorderde gesprekken voert met gene-

raal Musharraf. Bhutto wil dat Musharraf zijn militaire leiderschap neerlegt alvorens hem te steunen bij de nieuwe presidentsverkiezingen. Musharraf heeft tot nu toe altijd aangegeven dat hij niet van plan is zijn uniform aan de wilgen te hangen. Sharif wil na zijn terugkeer in Pakistan Musharraf dwingen zijn presidentschap op te geven. Hij is het niet eens met de aanpak van Bhutto en begrijpt niet dat zij bereid is tot het sluiten van compromissen met ‘een dictator.’ Pakistaanse regeringsfunctionarissen houden vol dat Sharif zodra hij voet op Pakistaanse bodem zet gearresteerd zal worden. Vóór zijn ballingschap werd Sharif tot levenslang veroordeeld voor belastingontduiking en landverraad. 1

Santiago

Onvrede in Chili uit zich in geweld Een Chileense jongen wordt hardhandig afgevoerd door de politie. Hij was één van de 450 mensen die gisteren werden gearresteerd tijdens heftige demonstraties in de Chileense hoofdstad Santiago. De demonstraties waren georganiseerd door diverse vakbonden. Zij vinden dat het vrijemarktbeleid van de Chileense regering funest is voor de

werkcondities van de arbeiders. Die verdienen nu gemiddeld 200 euro per maand, terwijl de levenskosten tegen de 800 euro per maand liggen. Hoewel tientallen mensen gewond raakten tijdens de confrontaties met de politie, hebben de vakbonden aangekondigd door te gaan met protesteren. 1 FOTO: AP

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT 111

‘Veel drinkwater vergiftigd met arsenicum’

In het drinkwater van 137 miljoen mensen wereldwijd zitten gevaarlijke hoeveelheden arsenicum. Dat heeft geograaf Peter Ravenscroft van de Universiteit van Cambridge woensdag gezegd op een conferentie in Londen. De situatie is het ernstigst in Bangladesh, waar honderdduizenden waarschijnlijk zullen sterven aan kanker als gevolg van het hoge arsenicumgehalte van het drinkwater. Pas nu wordt de omvang van het probleem duidelijk, zei Allan Smith van de Universiteit van Cali-

fornië. Hij adviseert de Wereldgezondheidsorganisatie over het gevaar van arsenicum in drinkwater. Het giftige arsenicum is geur- en smaakloos.

een aantal tussen de 70 en 100. Een legerofficier bevestigde het incident, maar gaf geen bijzonderheden

111

Weer doodvonnis voltrokken in Texas

Pakistaanse militairen ontvoerd in Waziristan

Islamitische extremisten hebben gisteren in het noordwesten van Pakistan een legerkonvooi in een hinderlaag laten lopen en minstens 25 militairen ontvoerd. Dat hebben twee inlichtingenofficieren gezegd. De militairen werden overvallen tussen Wana en Lhada in Zuid-Waziristan, niet ver van de grens met Afghanistan. Volgens een zegsman werden 25 militairen ontvoerd, de andere zegsman noemde

111

In de Amerikaanse staat Texas is woensdag een man geëxecuteerd die ter dood was veroordeeld voor de moord op een taxichauffeur. Het was de tweede keer deze week dat er een doodvonnis werd voltrokken in Texas. Vannacht stond er nog een executie op de rol, die van Kenneth Foster. Zijn lot is in handen van de Gouverneur. Foster is de 24e veroordeelde tot op heden dit jaar in Texas die mogelijk wordt terechtgesteld.

Nieuwe hittegolf onderweg

BOSBRANDEN IN GRIEKENLAND ONDER CONTROLE In het zuiden van Griekenland leverde de brandweer gisteren slag met de laatste bosbrand van formaat. Voor het moment althans, want aan het einde van de week dient zich volgens de voorspellingen mogelijk een nieuwe hittegolf aan, die in combinatie met harde wind de smeulende resten van honderden branden opnieuw kan doen oplaaien. Ten minste vier blusvliegtuigen en tientallen brandweerwagens waren gisteren uitgerukt om

de vlammenzee in het zuiden van de Peloponnesos te bedwingen. Woensdagavond waren uit voorzorg al vijf dorpen in de omgeving ontruimd. Op de rest van het schiereiland, waar 57 van de 64 slachtoffers vielen, hadden brandweerlieden de vuurfronten onder controle en werden de laatste branden geblust. Koeler weer en een afname van de wind leverden een cruciale bijdrage aan het succes van de brandweer.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Het weer

Het weer

Het weer

Brisbane: 14/24°C, lichtbewolkt New Orleans: 27/34°C, zonnig, kans op onweer Ulaanbaatar, Mongolië: 1/23°C, zonnig

Lanzhou, China: 14/22°C, regen Anchorage, VS: 8/18°C, regen Aden: 25/31°C, zonnig, later kans op regen

Bakoe: 22/30°C, zonnig Edinburgh: 13/17°C, lichtbewolkt Oslo: 1/13°C, zonnig

Nieuws Buitenland

 

 

10

  

 


Japan Mensen met geldgebrek brengen de nacht door in 24-uurs cafés

Snurken in het internetcafé Steeds meer Japanners brengen de nacht door in een internetcafé. Ze hebben wel een baan, maar verdienen te weinig om permanent onderdak te kunnen betalen. Jeroen Gunter OSAKA

...

Vanuit een hoek van internetcafé Popeye klinkt luid gesnurk. Het is drie uur ’s nachts en een jongen van ongeveer twintig jaar oud ligt languit op een stoel te slapen, het flikkerende licht van zijn computerscherm weerkaatst op zijn gezicht. Na een halfuurtje wordt hij wakker, wrijft in zijn ogen en steekt een sigaret op. Wezenloos staart hij naar zijn scherm. Hij drukt op een paar toetsen en tikt zijn as af in de asbak die naast hem staat. Als zijn sigaret op is, leunt hij naar achteren en valt weer in slaap. Uit onderzoek van het Japanse ministerie van Arbeid en Gezondheid blijkt dat steeds meer Japanners in de grote steden de nacht doorbrengen in 24-uurs internetcafés. Het gaat om ruim zestigduizend mensen, die dagelijks meer dan vijf uur besteden in de cafés, meestal ’s nachts. De grootste groep bestaat uit twintigers en vijftigplussers, zo blijkt. De nachtelijke bezoekers hebben wel een of meer parttime banen, maar verdienen hiermee gemiddeld slechts 83.000 yen per maand, dat is 530 euro. Vanzelfsprekend is dit niet genoeg om een appartement te huren, laat staan te kopen.

Schoon ondergoed

Vooral twintigers en vijftigplussers slapen in de Japanse internetcafés.

Internetcafé Popeye lijkt speciaal ingericht te zijn voor hen. Je kunt er douchen, schoon ondergoed kopen en een privéhokje huren. Als je echt een nacht goed wil slapen, biedt zo’n hokje uitkomst. Er staat een stoel die in slaapstand kan worden gezet, met de leuning helemaal naar achteren,

en ieder hokje is voorzien van een televisie met dvd-speler en een computer. Bij de balie kunnen dekentjes en (porno)dvd’s worden gehuurd. Een privéhokje kost zo’n drie euro per uur, tegen 2,30 euro voor een ‘gewone’ tafel met computer. Dan is er nog

een luxe privéhokje, met massagestoel, voor 3,80 euro per uur. Stelletjes kunnen voor bijna dezelfde prijs samen een hokje nemen. De hokjes worden afgesloten met een schuifdeurtje, maar zijn van boven open. Bij de prijs zijn drankjes als

16.000 KILOMETER SOLO ROEIEN VAN PERU NAAR AUSTRALIË Kijk op www.zeemanoceanchallenge.com en beleef de avonturen van deze extreme uitdaging elke dag mee!

koffie, thee en sap inbegrepen. Alcohol is niet verkrijgbaar. Wie honger heeft kan noodles, hotdogs of friet uit een automaat halen.

Languit liggen slapen Ook uit de hokjes klinkt gesnurk. In een ervan ligt een jongen languit te slapen, zijn koptelefoon scheef op zijn hoofd. Op zijn schoot ligt een opengeslagen mangaboekje (Japanse strip). Uit een ander hokje klinkt het gezoem van een massagestoel, in de stoel ligt een man van in de veertig, zijn das losjes om zijn kraag. Terwijl de stoel zijn rug masseert, zapt hij langs de kanalen en gaapt. Tegen iedere wand van Popeye staan muurhoge boekenkasten vol met manga’s, langs de kasten struinen mensen die de slaap niet kunnen vatten. Af en toe pakken ze er een boekje uit, bladeren erin en zetten

het weer terug. Iedereen probeert zo stil mogelijk te zijn om de slapenden niet wakker te maken. Het is heel normaal om hier te slapen, vertelt het meisje bij de balie in gebroken Engels. Ze weet niet of de mensen die hier de nacht doorbrengen dakloos zijn. ‘Velen slapen hier, omdat ze de laatste trein hebben gemist’, vertelt ze. De mensen die in het café zo lekker liggen te snurken zullen, als ze dakloos zijn, dat echter nooit toegeven. Dat zou gezichtsverlies betekenen, iets wat in de Japanse schaamtecultuur absoluut taboe is. Het is vijf uur als de veertiger zijn hokje uitkomt, hij knoopt zijn das goed en loopt naar de balie om af te rekenen. Gehaast pakt hij zijn wisselgeld en stopt het in zijn portemonnee. Heeft hij misschien een trein te halen? 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ...................................... KORT

daan om het lot van de vermisten op te helderen.

Nog bijna 18.000 mensen vermist in ex-Joegoslavië

111

111

Acht jaar na het einde van de etnische oorlogen in het vroegere Joegoslavië worden nog bijna 18.000 mensen vermist, heeft het Internationale Rode Kruis gisteren gezegd. Van de 17.882 vermisten is het merendeel verdwenen in de oorlog van 1992-1995 in Bosnië. In Kroatië (1991-1995) raakten 2.386 mensen vermist en in Kosovo (1998-1999) 2.047. Omdat hun familieleden constant gekweld worden door de mogelijkheid dat zij nog in leven zijn, is het van essentieel belang dat serieuze inspanningen worden ge-

Hoge Chinese partijbons uit functie gezet

In de strijd tegen de diepgewortelde corruptie in China zijn deze week vier bestuurders uit hun functie gezet. De prominentste van hen is het oudhoofd van de Communistische Partij in Shanghai, Chen Liangyu. Hij zit momenteel vast in afwachting van een rechtszaak en werd vorige maand al uit de partij gezet. Gisteren raakte hij zijn laatste officiële aanstelling als plaatsvervangend lid van het Nationaal Volkscongres, het Chinese parlement, kwijt.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Word ook sponsor van dit ambitieuze project! Het kan al vanaf 1 Euro Ga snel naar www.zeemanoceanchallenge.com

Foei Een ex-Miss Bolivia moet de VS verlaten omdat ze illegale immigranten in dienst had. Ze verhuist naar China, waar haar man woont.

Buitenland Nieuws

 

 

11

  

 



LANDENPROFIEL

NEPAL

Bergen en Boeddha Het Rode Kruis maakte onlangs bekend dat ruim duizend personen die zijn verdwenen tijdens de communistische opstand in Nepal nog steeds worden vermist.

...

Een stuk pijpleiding van de Russisch-Duitse joint venture NordStream.

AP

Zweden ’Wij hebben hier niets mee te winnen’

Heibel aan de Oostzee om Russische gasleiding De anders zo rustige Zweden zijn boos. Ze willen geen Russische gasleiding voor de deur. ‘Misschien willen ze ons wel gaan bespioneren!’ Jeroen Bult TALLINN

...

‘Zweden heeft helemaal niets te winnen bij die pijpleiding.’ Robert Larsson, als veiligheidsanalist verbonden aan het Totalförsvarets Forskningsinstitut, oftewel het Zweedse Defensie Onderzoeksinsituut, weet het zeker: de gaspijpleiding die de RussischDuitse joint venture NordStream dwars door de Oostzee wil aanleggen, zal Zweden en zijn buren niets dan ellende opleveren. Het is een opmerkelijk fel standpunt. Niet-NAVO-lid Zweden houdt zich meestal op de vlakte als het om overbuur Rusland gaat. Maar die tijden zijn voorbij. De North European Gas Pipeline (NEGP) heeft daar namelijk veel kwaad bloed gezet.

De aanleg van de 1.200 kilometer lange pijpleiding van het Russische Vyborg naar het Noord-Duitse Greifswald werd in september 2005 op plechtige wijze ingeluid. Geflankeerd door president Poetin en toenmalig bondskanselier Schröder bezegelden de Russische gasreus Gazprom en de Duitse energiebedrijven E.ON Ruhrgas en BASF hun samenwerking. Nordstream, de speciaal daartoe in het leven geroepen onderneming, wil de klus in 2010 geklaard hebben. De voorzitter van de raad van toezicht is overigens Gerhard Schröder. Dat Rusland-criticasters Polen en de Baltische landen zouden tegenspartelen, had men wel ingecalculeerd. Kritiek uit Zweden niet. De rechtse regering-Reinfeldt, die in oktober vorig jaar de sociaal-democraten naar de oppositiebankjes verwees, slaat een tamelijk assertieve toon aan. Belangrijkste argument is de vrees voor schade aan het kwetsbare leefmilieu in de Oostzee. De achterdocht

lijkt echter vooral van politiek-militaire aard. De NEGP komt pal langs het eiland Gotland te lopen. Nordstream wil daar ook een ‘platform voor de beveiliging tegen terrorisme’ bouwen. ‘Maar wie zegt dat de Russen er geen radar- en sonarapparatuur installeren?’ vraagt analist Larsson zich af. Minister Odenberg van Defensie noemde de pijpleiding al een ‘spionageplatform’. Meer in het algemeen maakt Zweden zich zorgen om ‘de stappen terug die de Russische democratie doet’ (minister van Buitenlandse Zaken Bildt). Schrale troost: het hele project dreigt vertraging op te lopen. Finland eist aanpassing van het tracé, wederom om ‘milieuredenen’. NordStream is op zich bereid tot verplaatsing zuidwaarts, maar zal dan wel zaken moeten doen met Estland. Het kan namelijk de economische zeezone van dat land dan niet langer meer omzeilen. 1

De staat Nepal, officieel een koninkrijk, met hoofdstad Kathmandu, ligt verborgen in de Himalaya tussen China en India. Het land is met 147.000 vierkante kilometers dan drie keer groter dan Nederland. Van de 29 miljoen mensen die er wonen, leeft eenderde onder de armoedegrens. De meesten leven van de landbouw. De nationale taal is Nepalees. Religie 80 procent hindoeïsme, 10 procent boeddhisme. Exportproducten Vloerkleden, leer, jute en graan. Exportpartners India, Verenigde Staten, Duitsland. Probleem met Communistische maoïstische rebellen, die aanleiding waren voor een 10 jaar lange burgeroorlog, waarin meer dan 15.000 mensen omkwamen. Bekend Van de Mount Everest. De ongereptheid van het land en het soms onbeheersbare Himalayagebergte zijn grote toeristentrekpleisters. Geschiedenis Nepal is het overgrote deel van zijn geschiedenis een onafhankelijk mo-

narchie geweest, maar nooit een echte democratie. In 1996 brak de Nepalese burgeroorlog uit. Sinds 2005 zit koning Gyanendra weer op de troon. Weer vandaag in Kathmandu 26ºC met onweersbuien. Lievelingseten Bhat, een gerecht van rijst met een soort linzensoep ernaast. Record De 14-jarige Nepalese jongen Khagendra Thapa Magar is het kleinste kind ter wereld. Hij is slechts 50 centimeter groot. Bekendste Nepalees Siddhartha Gautama oftewel Boeddha, de hoog gerespecteerde spirituele leider van de boeddhisten. Plek op de FIFA-wereldranglijst Plaats 183.

CHINA

Mount Everest

N E P A L

Kathmandu INDIA 200 km

Na de dood van Diana

Koningshuis is weer ‘in’ Vervolg van pagina 3

...

Toch is het Britse koningshuis erin geslaagd zich uit deze crisis te trekken. Eeuwenlang waren de ondoordringbare muren van Buckingham Palace omgeven door mystiek, die in zekere mate respect en ontzag afdwongen bij de bevolking. Maar koningin Elizabeth besefte na de dood van Diana dat die houding niet meer voldeed. Voorzichtig gingen de paleisdeuren open, letterlijk en figuurlijk. De koningin ging vaker het land in en liet zich makkelijker benaderen door ‘gewone’ mensen. De koninklijke paleizen werden toegankelijk voor het publiek. Minder mystiek, meer openheid, dat was de nieuwe koers van het koninklijk huis. Die tactiek lijkt haar vruchten te heb-

ben afgeworpen. De waardering voor de koning is groot en de bevolking lijkt zelfs Charles en Camilla in de armen te hebben gesloten. Is het koninklijke trauma dat de dood van Diana veroorzaakte dan voorgoed voorbij? Niet helemaal. Nog steeds loopt een gerechtelijk onderzoek naar de dood van de prinses. En de woedende reacties op de aanwezigheid van Camilla bij de herdenking laten zien dat de dood van de prinses een gevoelig thema is. Camilla besloot deze week dan ook de uitnodiging voor de plechtigheden af te wijzen. ‘Ik geloof dat mijn aanwezigheid de aandacht zou afleiden van waar het werkelijk om gaat: de herdenking van Diana’s leven en haar verdiensten voor het land’, schreef ze in een verklaring. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ........................................................................................................................

VN-sancties minder waarschijnlijk

Na zes weken

ATOOMPROGRAMMA IRAN MINDER VER DAN VERWACHT

KOREAANSE HULPVERLENERS ALLEMAAL VRIJGELATEN

Iran produceert bij lange na niet genoeg nucleaire brandstof voor kernwapens en heeft inmiddels toelichting gegeven bij veel van zijn nucleaire activiteiten uit het verleden. Dat is de strekking van een vertrouwelijk rapport van het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) van de Verenigde Naties. Deze positieve taal zal het de Verenigde Staten naar verwachting moeilijk maken om voldoende steun te vinden voor een derde

De taliban hebben gisteren de zeven Zuid-Koreanen die nog werden vastgehouden in Afghanistan vrijgelaten. Dat hebben ooggetuigen gemeld. Met de vrijlating is een eind gekomen aan een gijzelingsdrama dat zes weken heeft geduurd. De laatste zeven gijzelaars werden in twee groepen vrijgelaten. Op een weg in de streek Janda in Midden-Afghanistan werden eerst twee mannen en twee vrouwen overgedragen aan vertegenwoordigers

ronde van VN-sancties tegen Iran wegens zijn weigering om open kaart te spelen over zijn nucleaire activiteiten, zoals de VN-Veiligheidsraad het land heeft opgedragen. Het rapport stelt dat Iran wel doorgaat met de uitbreiding van zijn uraniumverrijkingsprogramma, in strijd met een verordening van de Veiligheidsraad. Maar zowel de verrijking als de bouw van een reactor die plutonium voortbrengt verloopt veel langzamer dan verwacht.

AP

van het Internationale Rode Kruis. Later volgden twee mannen en een vrouw. Woensdag lieten de taliban al twaalf door hen gegijzelde ZuidKoreanen vrij. Ze deden dat op grond van een dinsdag gesloten akkoord, waarin Zuid-Korea belooft zijn troepen zoals gepland nog dit jaar uit Afghanistan terug te trekken en niet meer te zullen toestaan dat christelijke missionarissen naar overwegend islamitische landen reizen.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Ook op deze dag...

Het weer

Het weer

In 1888 slaat seriemoordenaar Jack de Ripper voor het eerst toe. De identiteit van de moordenaar van vijf vrouwen is nog steeds onbekend.

Damascus: 23/36°C, zonnig Vancouver: 14/18°C, regen Ho Chi Minh Stad: 23/30°C, zonnig, kans op onweer

Warschau: 12/19°C, licht bewolkt Peshawar: 28/34°C, zonnig Dakar: 25/27°C, lichtbewolkt

12

Nieuws Economie

 

    

 


De wondere wereld van Spyker

Met Muller het schip in Victor Muller is de grote man achter sportwagenfabrikant Spyker. Zijn jongensdroom lijkt echter op een drama uit te lopen. Muller zelf waant zich echter nog steeds een geslaagd tycoon. AMSTERDAM

...

Je kunt veel van Spyker zeggen, maar zeer zeker niet dat het een saai bedrijf is. De sportautoproducent annex Formule 1-renstal is zelfs een onuitputtelijke bron van verhalen die zich afspelen in de periferie van de grootste kijkersport ter wereld. Terwijl het bedrijf langzaam maar zeker een diepe afgrond tegemoet treedt, vechten hoofdrolspelers Victor Muller en Michiel Mol elkaar tussen de brullende motoren en de pitspoezen de tent uit. Wie niet beter weet, denkt dat dit de achterflaptekst van een spannend jongensboek is. Niet dus. Het door geldzorgen geplaagde Spyker, dat vandaag zijn halfjaarcijfers bekend maakt, is inderdaad het toneel geworden van een van de vermakelijkste soaps uit de Nederlandse bedrijfsgeschiedenis. Vervelend is wel dat medewerkers, aandeelhouders, schuldeisers en klanten liever een ander scenario zouden uitwerken. Iemand die maar moeilijk kan wennen aan de nieuwe omstandigheden is de kleurrijke hoofdrolspeler en oprichter van het bedrijf, de voormalige CEO Victor Muller. Aan het begin van dit jaar profileerde de privé met schulden overladen Muller zich bij een select publiek met de aankoop van een Ferrari 250 Monza Scaglietti Spyder. ‘Een Carrera Panamericana, één van de vier’, verduidelijkte de autoverzamelaar Muller in april tijdens een Ferrari-rally. Geschatte aanschafwaarde van zijn nieuwe pronkstuk: 3 miljoen euro. Ook toen werd ook al menig insidervoorhoofd gefronst, want hoe kon Muller zich deze aankoop in hemels-

naam veroorloven? De verzamelwoede van Muller geeft de buitenwereld in elk geval de indruk dat hij nog steeds een groot succes is. De uitstraling van succes, persoonlijk en bedrijfsmatig, betekent veel, zo niet alles voor Muller. Getuige ook zijn uitspraak in het jaarverslag van 2006: ‘First and foremost I want the Spyker name to be associated with success.’ Op 07-07-07 treedt Muller voor de tweede keer in het huwelijk. Op grandioze wijze. Vrienden, zakenrelaties en familie worden uitgenodigd om naar Engeland toe te komen. In de buurt van het circuit van Silverstone, waar dat weekeinde de grand prix Formule 1 wordt verreden, geeft hij zijn jawoord.

Ze vechten elkaar tussen motoren en pitspoezen de tent uit Op zijn bruiloft nabij Silverstone boden zijn oude partners bij kledingbedrijf McGregor, Ben Kolff en Jeroen Schothorst, hem een replica aan van zijn nieuwste aankoop: een motorjacht. ‘Je wilt immers naar je schip kunnen kijken’, zegt Schothorst. ‘Ook als je niet aan het varen bent.’ Het schip, de Avante ligt nu nog in Boca Raton in Florida. Lengte: 35,4 meter. Prijs: 2,4 miljoen euro. Met vier man personeel, verzekering, liggeld en onderhoud, is Muller naar schatting nog eens 800.000 euro per jaar kwijt. Precies de nettowinst van Spyker over 2006 of meer dan vier keer zijn bruto-jaarsalaris. ‘Victor is knettergek,’ zegt een zakenvriend van Muller. ‘Hij heeft zoveel schulden en hij doet of er niets aan de hand is’ Muller etaleert ook bij de keuze van zijn varende paleis weer zijn hang

Het legendarische schip van Muller, eerder van Forbes, staat symbool voor de overmoed van de ondernemer.

naar geschiedenis en zijn waardering voor het betere Hollandse handwerk. Het schip, dat ooit de naam The Highlander droeg, gleed eind jaren zestig bij de vermaarde Nederlandse scheepswerf De Vries van de helling. Opdrachtgever was de schatrijke New Yorkse uitgever Malcolm Forbes. Forbes stond, net als Muller nu, bekend om zijn uitbundige levenstijl en een daarmee samenhangend uitgavenpatroon. De intieme feesten en

Senior administrateur gezocht voor het snelst groeiende dagblad van Nederland.

partijen die hij op het jacht organiseerde zijn legendarisch geworden. Koningen, ministers, presidenten en hun aanhang frequenteerden met de belangrijkste vertegenwoordigers van corporate Amerika het schip van de Forbes familie. ‘Men who never get carried away, should be’, sprak Forbes. Die woorden zouden ook uit de mond van Muller afkomstig kunnen zijn. Hij laat zich niet alleen door zijn eigen dromen meeslepen, Muller is er vooral een ster in anderen met zich mee te slepen. Ook al moet hij daar zo nu en dan zijn fantasie voor aanspreken. Dat brengt hij bij het bedrijf Spyker met verve in de praktijk. Sinds hij bij het bedrijf betrokken is, wordt de

autofabrikant ‘gepopcorned’, zoals mede-oprichter Maarten de Bruijn het noemde in een documentaire van Netwerk. ‘In de kern was het een goed bedrijf’, zegt hij. ‘Alleen is Spyker te snel uit zijn verband gerukt. Zoiets moet je opbouwen, niet opblazen.’ De Bruijn doelt op de enorme productieplannen die Muller sinds zijn aantreden als bestuursvoorzitter van Spyker de wereld in slingert. De rasverkoper weet in 2004 op papier 99 Spykers te verkopen, een aantal dat de fabriek in Zeewolde op dat moment nooit aankan: dat jaar worden er 31 Spykers geproduceerd. Het wordt De Bruijn allemaal te veel en hij keert niet meer terug bij het be-

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ...................................... De eerste gratis kwaliteitskrant ter wereld is op 23 januari 2007 in Nederland gelanceerd. Sinds die dag is Dagblad de Pers een feit. Onder het motto ‘Gratis, maar niet goedkoop’ werkt de redactie iedere dag aan een mooi en integer product. Dagblad de Pers volgt niet blind alle hypes, maar kiest voor nieuws met echte waarde. Voor onze krant zoeken wij een

Het profiel: Voor deze functie vragen wij een hbo-werk- en denkniveau en kennis van de relevante regelgeving. Je hebt meerdere jaren werkervaring op een financiële administratie of accountantskantoor. Daarnaast ben je accuraat, analytisch sterk, pro-actief en integer.

Wij bieden: senior administrateur m/v (32-40 uur) Wij bieden je de kans om mee te doen met dit mooie avontuur. Je werkt in een jong team van gemotiveerde en enthousiaste mensen die er samen elke dag weer voor zorgen dat er een mooie krant De functie: Als administrateur ben je verantwoordelijk voor de gehele admini- wordt afgeleverd. Arbeidsvoorwaarden in overeenstemming stratie van Dagblad De Pers, inclusief het maken van rapportages met de functie en afhankelijk van ervaring. In eerste instantie is de en behartigen van de fiscale belangen. Het betreft een uitdagende aanstelling voor een jaar, met uitzicht op verlenging. en afwisselende functie. In eerste instantie vrij zelfstandig, maar op termijn zal de afdeling mogelijk uitgebreid worden en zullen er lei- Contact: dinggevende aspecten bij komen. Je rapporteert aan de financieel Sollicitaties kun je richten aan [email protected]. Voor meer manager. Tot je taken en verantwoordelijkheden behoren onder informatie kun je contact opnemen met Charlotte Hesterman meer debiteuren-, crediteuren en grootboekadministratie, salaris- (P&O): [email protected] of 020-3460501. administratie en administratie freelancers, fiscale zaken (BTW en loonheffing), opstellen van diverse rapportages, administratie barterdeals, oplageadministratie en verantwoording en diverse controlewerkzaamheden.

KORT

China Southern naar verschillende locaties.

KLM vervoert Olympisch team naar Peking

111

111

KLM en partnermaatschappij China Southern Airlines gaan het vervoer verzorgen van de Nederlandse sportdelegatie naar en vanaf de Olympische Spelen. Dat heeft de luchtvaartmaatschappij gisteren bekendgemaakt. KLM heeft een overeenkomst getekend met ATP, de officiële reis- en ticketagent van het NOC*NSF. De spelen vinden plaats in augustus 2008 in Peking. Honderden sporters, coaches, begeleiders, sponsoren en andere betrokkenen zullen gebruikmaken van een groot aantal vluchten van KLM en

TomTom komt met nieuw model op de markt

TomTom komt met een nieuw model TomTom GO 920 T op de markt. Het nieuwe product, dat binnen het duurdere segment zal vallen, zal vanaf het vierde kwartaal dit jaar beschikbaar zijn. TomTom meldde tevens dat klanten vanaf vandaag een nieuw model TomTom ONE derde editie in de winkel kunnen kopen. De nieuwe TomTom GO 920 T heeft vooraf geïnstalleerde complete kaarten van Europa, de Verenigde Staten en Canada.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Kwantum breidt uit in Vlaanderen Macintosh Retail Group verwacht in 2008 verder te gaan met het uitbreiden van het aantal Kwantumvestigingen in België. De retailer denkt op dit moment aan een uitbreiding met zo’n 25 tot 30 winkels.

Economie Nieuws

 

    

 



13

Arbeidsverhoudingen Nu kabinet aan zet Mathijs Rotteveel Eric Smit weren echter dat dat ‘zeker eind 2008’ wordt. In 2007 op de autoshow in Genève herhaalt Muller zijn mediatrucje. Hij straalt bij een nieuwe wereldpremière: die van de Batmanmobiel C12 Zagato. Een half jaar later verspreekt commissaris Hessel Lindebergh zich echter in een interview met HP/De Tijd. De productie van de Zagato wordt voorlopig op de lange baan geschoven. Als het gaat om Mullers handel in aandelen Spyker, is ‘verspreken’ wel een heel groot eufemisme. Eind mei dit jaar treedt hij af als bestuursvoorzitter van Spyker. Hij is net bezig met het rijden van de Mille Miglia, een race met klassieke auto’s door Italië en meldt zijn medecoureurs: ‘Ik ben blij dat ik van dat gezeik af ben.’ Hij wil meteen ook wat aandelen kwijt, maar bezweert dat hij de aandelen die hij overhoudt niet zal verkopen. Nog geen twee maanden later verkoopt Muller 36.270 aandelen die hem 221.609 euro opleveren. Inmiddels zit niet alleen Muller zelf

AMAURY MILLER/HH

‘Een bedrijf als Spyker moet je opbouwen, niet opblazen’

drijf. Muller heeft er in eerste instantie een sluitende verklaring voor: de geestelijk vader van Spyker zou vakantie hebben opgenomen en wel voor drie maanden. Begin maart tijdens de autoshow in Genève beweert Muller nog dat er niets aan de hand is, maar nog geen maand later moet hij die uitspraak alweer terugnemen: De Bruijn zit al sinds december 2004 thuis en komt niet meer terug bij Spyker, wegens ‘verschil van inzicht over het te voeren beleid’. Het zal niet de laatste keer zijn dat Muller een uitspraak moet herroepen. Een jaar later op de autoshow in Genève beleeft Muller zijn finest hour. Hij presenteert Spykers Super Sports Utility Vehicle (SSUV) D12

Peking to Paris en kondigt en passant de opening aan van de tweede productielijn die eind 2007 klaar moet zijn. Daarop moet de SSUV gebouwd worden. De SSUV scoort goed in de pers en de koers van de Spykeraandelen schiet van 10 naar 22,35 euro, een hoogte die daarna nooit meer gehaald wordt. In het eerste kwartaalbericht van 2006 meldt Muller dat er 120 SSUV’s verkocht zijn. De kopers komen volgens Muller uit het Midden-Oosten, Rusland en China. ‘Tot mijn verbazing hebben we er zelfs acht uit Nederland’, zegt Muller. Maar voorlopig zullen ze niet op de weg te zien zijn. Het begin van de productie staat officieel aan het eind van dit jaar gepland. Welingevoerde bronnen be-

krap bij kas, maar heeft ook Spyker moeite met het betalen van rekeningen. Autobouwer Karmann, verzekeraar Zürich en bandenleverancier Dunlop/Goodyear: allemaal wachten ze op betaling van hun rekeningen. ‘Allemaal gelul’, beweert Muller als hij met de liquiditeitsproblemen van zijn concern wordt geconfronteerd. De liquiditeitsproblemen bij Spyker zijn nu zo groot dat alleen de verkoop van het Formule 1-team de gaten moet gaan dichten. ‘Binnen enkele weken moet het team verkocht zijn’, zegt een welingevoerde bron. ‘Waarschijnlijk lukt het om het team met een winst van 8 à 10 miljoen van de hand te doen. Dan kan de autofabriek weer een tijdje vooruit. Anders wordt het een hele lastige zaak.’ Spyker lijkt zinkend en de mooie verhalen van Muller zullen daar weinig meer aan kunnen veranderen. Een voordelige verkoop van de Formule 1-renstal zou op korte termijn uitkomst bieden. Eén voordeel voor Muller: zijn gedroomde schip beschikt wél over reddingsboten. 1

Verdeeld advies over ontslagrecht De Stichting van de Arbeid (STAR) gaf gisteren advies over het ontslagrecht aan het kabinet. Werkgevers en werknemers werden het niet eens. Femke van Wiggen DEN HAAG

...

Gevochten werd er niet, maar verbaal geweld was er des te meer gisterenmorgen, toen werkgevers- en werknemersorganisaties het kabinet hun advies gaven. Nota bene in gescheiden persconferenties. ‘Nog killer dan het kabinetsvoorstel’, noemde CNV-voorzitter René Paas de plannen van de werkgevers, die onder andere de ontslagvergoeding willen halveren. MKB-voorman Loek Hermans pareerde: ‘Zij zijn degen die de deur hebben dichtgegooid.’ Dit welles-nietes spelletje leidde binnen de STAR voor de eerste keer tot twee adviezen in plaats van één. Werkgeversorganisaties zijn het op hoofdlijnen eens met de plannen van het kabinet en kwamen met extra voorstellen, zoals het afschaffen van leeftijdsrato bij de ontslagvergoeding. De werknemersorganisaties noemen de voorstellen van het kabinet ‘asociaal’ en gruwelen van de extra plannen van de werkgevers. ‘It takes two to tango en de bonden willen niet dansen’, verklaarde Bernard Wientjens, voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW, de verdeeldheid. ‘Het enige dat we delen is het nietje door het advies’, vatte Agnes Jongerius, voorzitter van vakcentrale FNV, de situatie samen.

Het kabinet wil de ontslagregeling versoepelen en de vergoeding maximeren. Ook wil minister Donner van Sociale Zaken werkgevers verplichten scholing te bieden. De vergoeding wordt gesteld op één maandsalaris per dienstjaar. Volgens Paas toont het kabinet een ‘fundamenteel verkeerde houding’. De ontslagversoepeling zou niet leiden tot meer banen, wel tot meer onrust. Met de kabinetsvoorstellen is het volgens Paas voor een werkgever makkelijker om van een werknemer af te komen dan van een lease-auto. Bernard Wientjes verwees deze retoriek naar de prullenbak: ‘Het is fictie dat we de werknemer bij het oud vuil zetten. De plannen zijn eerlijk en simpel’. Loek Hermans van MKB Nederland voegde daar aan toe: ‘Het is juist sociaal om mensen van werk naar werk te willen helpen, in plaats van met ze te gaan kijken hoe ze het tot hun 65e thuis kunnen uitzingen.’ Het is nu aan het kabinet om knopen door te hakken. Coalitiepartners PvdA en ChristenUnie hebben al laten weten gevoelig te zijn voor de bezwaren van de vakbeweging. Donner gaf aan de zorgen van de vakbeweging te begrijpen maar was ‘not amused’ dat ze in haar advies geen alternatieven biedt. Wientjens zei tot slot nog altijd 24 uur per dag bereid te zijn om met de bonden tot een oplossing te komen. Voor Jongerius is dat een gepasseerd station: ‘Heel aardig dat meneer Wientjens veel tijd voor ons heeft, maar wij richten ons nu op de politiek.’ 1

FNV: ‘Het enige wat we delen is het nietje door het advies’. MAARTEN HARTMAN

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

RADERWERK

GIFTIG SPEELGOED 111

Mathijs Bouman

Er is een economische grootmacht die de wereld overspoelt met giftige exportproducten. Dat schrijft de Amerikaanse topeconoom Dani Rodrik deze week op zijn weblog. Controle of adequaat toezicht is er niet op deze uitvoer, waardoor de ziekmakende producten ongereguleerd de wereldmarkt bereiken. Het exporterende land doet de zaak ondertussen af als een ‘binnenlandse kwestie’, internationale inspecteurs zijn niet welkom. De gifkraan blijft wijd open. Heeft Rodrik het over China? Je zou het denken, na de vele berichten over loodhoudend speelgoed, giftige matrassen en verontreinigd hondenvoer uit dat land. Maar de econoom doelt

op zijn eigen land, de Verenigde Staten. Door gebrekkige controle op de financiële speeltjes van Amerikaanse banken en hedgefondsen is de mondiale kredietmarkt vergiftigd met risicovolle hypotheken uit Amerika. Banken pakten de kredietrisico’s slim in, zodat de kredietbeoordelaars vonden dat het er allemaal prima uitzag. Op die manier konden ze ons hun financiële rotzooi in de maag splitsen. De banken gedroegen zich als een Chinese exporteur die een scheepscontainer volstouwt met giftige matrassen, maar voor de controle nog even snel voorin een stapel schone matrassen legt. De hele lading wordt goedgekeurd, maar

de ongelukkige koper slaapt in een schadelijke gaswolk. Maar terwijl de Europese en Amerikaanse overheden stevige aandringen op betere controle aan de Chinese grens, is er weinig aandacht voor de financiële grensbewaking. Controle op kredietwaardigheid wordt in de VS grotendeels overgelaten aan de markt. De drie grote kredietbeoordelaars, Moody’s, Standard & Poor’s en Fitch zijn hiervoor door de Amerikaanse overheid zelfs speciaal aangewezen. Voor hun inkomsten zijn deze bedrijven echter aangewezen op de financiele instellingen die om een kredietbeoordeling vragen. De gecontroleerde betaalt dus de controleur. Als een Chi-

nese matrassenexporteur de controleur geld geeft, heet dat corruptie. Op de financiële markt is het doodgewoon. Geen wonder dat de kredietbeoordelaars het meeverpakte financiële gif door de vingers zagen, en de Amerikaanse hypotheekrisico’s ongehinderd konden worden geëxporteerd naar onder meer Europese banken. Gevolg is dat als Joe Sixpack uit Arizona zijn veel te dure huis niet meer kan afbetalen, de beurs van Amsterdam onderuit gaat. De Amerikaanse export is niet alleen giftig, maar ook nog eens zeer besmettelijk. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Ach so

Uit de put

1-0

Moderetailer The Sting is van plan naar Duitsland uit te breiden. De keten wil daar jaarlijks twee tot vijf nieuwe winkels openen.

Het aantal bijstandsgerechtigden onder de 35 jaar is het afgelopen jaar met 21.000 geslonken. Dat is een daling van bijna een kwart.

Het vleermuislogo mag alleen door Bacardi gebruikt worden. Bacardi had een rechtszaak aangespannen tegen het Duitse bedrijf Bat Beverage dat Mad Bat energy drinks produceert.

14

Nieuws Economie

 

    

 


Cijfers Geen verdere desinvesteringen in VS

Ahold speelt voor Sinterklaas Ahold was gisteren aan de beurt om openheid van zaken te geven over het tweede kwartaal. Tevredenheid alom. Het aandeel noteerde uiteindelijk ruim 5 procent hoger. Sharida Mohamedjoesoef AMSTERDAM

...

Ahold heeft in het tweede kwartaal van 2007 een nettowinst geboekt van 2,2 miljard. Dat is 2 miljard meer dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar. De stijging is voornamelijk te danken aan de verkoop U.S. Foodservice en van de Poolse activiteiten. De omzetcijfers waren al eerder bekend. Die kwamen in het tweede kwartaal uit op 6,6 miljard en lagen daarmee 2 procent hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Volgens John Rishton, CEO en waarnemend CEO van Ahold, blijkt uit de resultaten dat Ahold gestage voortgang boekt met de strategie van winstgevende groei. Volgens Rishton

is het daarbij vooral belangrijk dat de vernieuwingen bij de Amerikaanse winkelketens Stop & Shop en GiantLandover nog steeds op schema liggen. Het gaat hierbij onder meer om prijsverlaging en vergroting van het productaanbod. Peter van der Lely, analist van IRIS Research, het onderzoeksinstituut van Rabobank en Robeco, heeft echter zijn twijfels over de voortgang van dit vernieuwingsprogramma: ‘De prijsinvesteringen leiden tot een bescheiden verbetering van de vergelijkbare winkelomzet, maar de margedaling richting 4,1 procent is fors.’ Niettemin blijft Van der Lely positief over de margeprognoses voor 2007. Die komen volgens de analist niet in gevaar vanwege de sterke marges bij AH en stabiliteit bij de overige ketens. Tevredenheid was er ook over het besluit van de grootgrutter om maar liefst 1 miljard euro aan de aandeelhouders terug te geven via de inkoop van eigen aandelen. De teruggaaf van

1 miljard euro komt overigens bovenop de 3 miljard die de onderneming aan haar aandeelhouders teruggeeft via een kapitaalrestitutie en een omgekeerde aandelensplitsing. Bij SNS Securities kwam de extra teruggaaf als een aangename verrassing en ook bij zakenbank Theodoor Gilissen kon de aandeleninkoop op bijval rekenen. Het bedrijf liet verder weten de beursnotering in New York te beëindigen, maar dat moet volgens Rishton niet worden opgevat als een signaal voor verdere desinvesteringen van de Amerikaanse activiteiten. Rishton gaf aan dat Ahold blijft kijken naar ‘passende acquisities’. Wat de impact van de onrust op de financiële markten en de Amerikaanse huizenmarkt op de activiteiten van Ahold zal zijn is volgens het concern moeilijk in te schatten. Wel liet het bestuur tijdens een conference call weten dat het naïef is om er vanuit te gaan dat er geen impact zal zijn.’ 1

Aandeelhouders profiteren van Aholds aandeleninkoop. PAUL VAN RIEL/HH

Beurs Beurs Vandaag Beleggingsfondsen augustus

Corio show Vastgoed is de grote winnaar onder beleggingsfondsen over de dramatische beursmaand augustus. Corio: +11,4%! Financials, nieuwe energie en opkomende markten zijn de bleeders. Op ééntje na. AMSTERDAM

...

Toegegeven, augustus kent met vandaag nog één handeldag, maar bij deze al een overzicht van wat de beleggingsfondsen er in de afgelopen maand van bakten. Hoewel ieder fonds zijn eigen benchmark heeft, is het voor het gemak wel zo handig om voor alles en iedereen even de AEX te nemen: -3,0% in de afgelopen maand. Vandaar ook dat een fondsmanager vrolijk is, ondanks

dat zijn of haar fonds verlies leed: beter gedaan dan de index…

Top 5 Vastgoed is de grote winnaar van de slechte augustusmaand. De lijstjes op beleggingsfondsen website Morningstar.nl worden aangevoerd door Corio (+11,4%). Eurocommercial Porperties (+6,2%) en Unibail-Rodamco (+3,5). Gefilterd voor deze fondsen, die gewoon deel uitmaken van respectievelijk de AMX, AScX en AEX en hedge funds ziet de Top 5 voor augustus er zo uit: 1. MEI-Roemenië en Bulgrije Fond: +3,8% 2. Meesman Emerging Markets Stock Fund: +3,8% 3. Prisma Plus Fonds: 3,4%

4. Aeam Sustainable World Equity: +3,0% 5. Delta Lloyd Dollar Fonds: +2,8% Dat het Meesman fonds het goed deed is een bal tussen de benen van iedere fondsmanager, want dit volgt één op één de MSCI Emerging Markets Index. Ofwel, een kind kan de was doen, een dure manager is niet nodig.

Flop 5

4. European Assets Trust: -11,2% 5. Dresdner VPV Emerging Market Fund: -9,9%

Over naar de Flop 5 van augustus: 1. Intereffekt Japanse Warrants: -15,4% 2. IVM Wereld Fonds: -14,0% 3. Man AHL Diversified Markets Fund: -12,1%

Opvallend is ook dat bekende fondsen deze maand klappen kregen: • Ohra Communicatie Technologie Fonds: -5,8% • Fortis Obam: -6,2%

• Orange Fund: -6,7% • Delta Lloyd Donau Fonds: -6,9% • Orange Oranje Participaties: -11,4% Voor september is het riemen vast. Deze maand is historisch gezien de slechtste beursmaand van het jaar. Of kan het niet slechter worden? 1

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Afscheid in stijl Getronics 111

Binnenkort verschijnt het biedingsbericht van KPN en dan is het een kwestie van tijd en formaliteit voor Getronics tot het verleden behoort. Na jarenlange jobstijdingen en uit de kast vallende lijken is er op de valreep eindelijk goed nieuws. In de dramatisch slechte afgelopen maand (AEX: -3,0%) was Getronics voor één keer met afstand het beste aandeel: +20,3%. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................

Het Panel

STELLING: VREZEN VOOR DE HUIZENPRIJZEN II 111

In de VS daalde in het tweede kwartaal de huizenprijzen met 3,2% en zijn de beurzen en markten in de ban van gammele hypotheekleningen, de intussen beruchte subprime loans. Slaat deze crisis over naar Nederland? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................

Ja

Nee

Nee

CEES SMIT (TODAY’S BEHEER)

JACQUES POTUIJT (IEX-COLUMNIST)

FLEUR VAN DALSEM (SENIOR EDITOR IEX)

111

111

111

‘Ja, waar ik ook ben, ik zie steeds meer borden ‘te koop’. De rente stijgt ook en dit zorgt er voor dat mensen minder dure huizen kunnen kopen. De banken kunnen trouwens door strengere overheidsregels, maar ook door de teruglopende risicobereidheid lagere maximale hypotheekbedragen verstrekken aan hun klanten.’ 1

‘Ik kan slechts afgaan op wat de banken in ons land vertellen. Dat is dat ze nauwelijks blootstelling hebben aan Amerikaanse subprime-leningen en dat ze dergelijke hypotheken hier niet verstrekken. De huizenprijzen zijn hoog en wel toe aan correctie, maar dat lijkt niet waarschijnlijk zolang de schaarste niet is opgeheven.’ 1

‘Ik denk het niet, maar dat hangt ook af waar uw stulpje staat en of u de verleiding kon weerstaan om die hippe variabele rentehypotheek te nemen. Huizenprijzen hangen ook af van de beschikbaarheid. In Nederland is er altijd schaarste op het gebied van kwalitatief goede huizen op mooie locaties.’ 1

Wetenschap Nieuws

 

    

 



Sterrenkunde

renbeeld Stier precies op een rij staan, hoog in het oostzuidoosten. Mars en Aldebaran zijn allebei opvallend oranje van kleur.

Opgehemeld Door Govert Schilling ...

•

De sterrenhemel van 31 augustus7 september: •

•

Tweehonderdduizend keer zo helder als de zon, en driehonderd keer zo groot – dat is de reuzenster Deneb in het sterrenbeeld Zwaan. Ze staat deze week rond middernacht pal boven je hoofd. Ondanks zijn afstand van bijna 3.000 lichtjaar is het een van de helderste sterren aan de hemel.

15

Venus staat de komende tijd aan de ochtendhemel. Op vrijdag 7 september fonkelt de heldere planeet linksonder de afnemende maan. Kijk rond 05.30 uur naar het oosten. Een prachtig gezicht! 1

Meer weten? www.allesoversterrenkunde.nl.

Voer voor astrologen: op woensdag 5 september rond 05.00 uur zie je de maan, de planeet Mars en de ster Aldebaran in het ster-

Ruimtevaart Schandaaltje

Een eilandje in een van de meren van het natuurreservaat Osterseen, vijftig kilometer zuidwestelijk van München. Osterseen werd vorig jaar uitgeroepen tot het mooiste natuurlijke landschap van de Duitse deelstaat Beieren. De foto maakt onderdeel uit van de fototentoonstelling Earthsong, luchtfoto’s van bijzondere landschappen gemaakt door de Duitse fotograaf/geoloog Bernhard Edmaier, die vanaf deze week te zien is in Naturalis, in Leiden.

Klimatologie Geluk bij ongeluk

Eerstvolgende ijstijd gaat (wellicht) niet door Het broeikaseffect heeft ook positieve gevolgen. We hoeven bijvoorbeeld niet snel bang te zijn voor een nieuwe ijstijd, denkt Toby Tyrrell. Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Of we het nu willen of niet: wij zijn sinds kort de baas over onze planeet. Ons gedrag bepaalt het lot van Moeder Aarde. Vandaar dat de Nederlandse klimaatonderzoeker (en Nobelprijswinnaar) Paul Crutzen ooit voorstelde om het huidige tijdperk de naam ‘antropoceen’ te geven: het tijdperk van de mens. Hoe ver onze invloed reikt, blijkt uit berekeningen van de Britse klimatoloog Toby Tyrrell van de Universiteit van Southampton, verschenen in New Scientist van deze week. Volgens Tyrell heeft de humane uitstoot van

broeikasgassen tot gevolg dat de komende ijstijd veel langer op zich zal laten wachten dan geologen denken; als ze überhaupt nog zal optreden. IJstijden zijn onvermijdelijk. Om de honderdduizend jaar is het raak. Dan groeit het poolijs aan en breidt zich uit over de poolzeeën, en dalen gletsjers vanuit het hooggebergte af naar lager gelegen streken. De laatste ijstijd was tienduizend jaar geleden; over 90.000 jaar is het dus weer raak, verwachten de deskundigen. Dan zullen gletsjers grote delen van de menselijke beschaving vermorzelen. IJstijden worden veroorzaakt door een samenspel van astronomische factoren, met als belangrijkste de stand van de aardas in de ruimte op het moment dat de aarde (die een licht elliptische baan om de zon heeft) het verst van de zon af staat. Maar andere factoren spelen ook een

rol. Zoals de concentratie CO2 in de atmosfeer. Tyrell heeft de meest recente gegevens over de uitstoot van CO2, en de opname van hetzelfde gas door vegetatie en de oceanen, ingevoerd in een klimaatmodel dat in staat is om het verloop van toekomstige ijstijden te modelleren. Het is duidelijk dat de CO2 die de mens produceert maar heel traag uit de atmosfeer verdwijnt. Tyrell: ‘Tot nu toe hebben we 300 gigaton koolstof verbrand. Als we die uitstoot weten te beperken tot 1.000 gigaton, dan gaat de komende ijstijd niet door. Als we alle fossiel voorradige koolstof verbranden (rond de 4.000 gigaton, red.), dan slaan we waarschijnlijk vijf ijstijden over.’ Een half miljoen jaar geen last van overdreven veel landijs. Een lichtpuntje voor het geval we er niet in slagen om onze verslaving aan olie, gas en kolen te overwinnen. 1

Dronken astronaut blijkt canard Dronken astronauten aan het stuur. Heel even was het wereldnieuws, afgelopen zomer. Maar nader onderzoek heeft de ballon doorgeprikt. Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Een onafhankelijke onderzoekscommissie, opgericht naar aanleiding van het geruchtmakende stalking-incident met astronaut Lisa Nowak, heeft ontdekt dat astronauten die te diep in het glaasje hadden gekeken, desondanks toestemming hadden gekregen om een ruimteschip te besturen. Tijdens een gezamenlijke Russisch-Amerikaanse vlucht en een vlucht met de spaceshuttle zouden zich daardoor bepaalde ‘incidenten’ hebben voorgedaan. Details kon voorzitter Richard Bachmann jr. niet geven, het ging om vertrouwelijke gegevens. De aantijging schoot het astronautencorps van NASA uiteraard in het verkeerde keelgat. Astronaut Scott Kelley, commandant van de recent teruggekeerde shuttle Endeavour, noemde de beschuldiging ‘volkomen belachelijk’. Ex-maanwandelaar Alan Bean liet weten dat Bachmann volstrekt toegewijde, harde werkers zwart maakte en ter verantwoording moest worden geroepen. Weer een ander, Bryan O’Connor, ex-astronaut en inmiddels verant-

woordelijk voor de veiligheid tijdens ruimtevluchten, besloot de zaak grondig uit te zoeken. Hij ploegde door twintig jaar interne verslagen van ruimtevluchten, op zoek naar de incidenten die Bachmann had gesuggereerd. En vond niks. Niemand kon de door Bachmann opgetekende geruchten bevestigen. Medewerkers die direct betrokken zijn bij bemande vluchten, achten zoiets ook vrijwel onmogelijk. In de uren voorafgaand aan een lancering moeten de astronauten allerlei tests en procedures uitvoeren en staan er constant camera’s op hen gericht. Dronken raken is gewoon onmogelijk. En zou ook volstrekt onaanvaardbaar zijn. Bean: ‘Geen enkele astronaut zou zoiets accepteren. Ze zouden zeggen: Eruit! We’ll never see your ass again!’. 1

Dronken raken onmogelijk.

....................................................................................................................................................................................................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

Zwijgen over Darwin

C MARCEL

HULSPAS

hristenen hebben zo hun eigen persvrijheid. Wanneer het tijdschrift Quest bij wijze van hebbedingetje een voodoopoppetje in de wikkel stopt, gooien ze dat in de christelijke boekhandel van Urk doodleuk in de prullenbak. Want sommige klanten zouden zich daardoor gekwetst kunnen voelen. Eenzelfde angst, maar dan op grote schaal, heerst bij de EO. Daar heeft men driftig gesneden in de BBC-serie The Life of Mammals, om de kijker te beschermen tegen alles wat maar naar evolutie

riekt. De tiende aflevering, over het ontstaan van de mens, verdween linea recta in de prullenmand. Dat Quest-poppetje weggooien, daar kan ik nog inkomen. Steile christenen zijn nu eenmaal verplicht om in paranormale onzin te geloven. Jezus zelf heeft demonen uitgedreven, zo staat in de Bijbel, en Jezus kan zich moeilijk hebben vergist, dus demonen bestaan en bedreigen ons bestaan. Zelfs Harry Potter ontkomt niet aan deze infantiele redenering. Maar waarom Darwin? Waarom is hij de boeman gewor-

den? Het idee dat je Genesis letterlijk moet nemen is binnen het christendom een noviteit, hooguit een eeuw oud. En de wetenschap heeft heel wat denkers voortgebracht die dan minstens zo verwerpelijk zouden moeten zijn: Galileï met zijn ‘de aarde draait om de zon’, Newton met zijn levenloze zwaartekracht, Lyell met zijn oeroude aarde, Einstein met zijn relativiteit, Hubble met zijn oerknal – stuk voor stuk onverenigbaar met de schepping. Maar geen christen die zich over hen opwindt. Darwin is de gebeten hond. Omdat hij het meest zichtbaar is. Omdat wetenschappers hem zichtbaar houden. Al die andere wetenschappelijke doorbraken zijn losgekoppeld van

hun bedenker. Niemand heeft het over ‘Lyells geologie’ of ‘Hubble’s oerknal’. Maar we hebben het wél over ‘Darwins evolutieleer’ of ‘de theorie van Darwin’. Alsof daar een gaatje zit in het wetenschappelijk wereldbeeld, opgevuld met een persoonlijke opvatting. Christenen voelen dat feilloos aan en richten hun pijlen op die ene zichtbare persoon, Darwin. We kunnen dus vrij eenvoudig een eind maken aan die unfaire behandeling en de oeverloze nondiscussie ‘creationisme of evolutie’. Maak duidelijk dat evolutie net zo reëel is als de oude aarde zelf, als de zwaartekracht en de oerknal. Zwijg over Darwin. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................

Schadelijk slaapliedje

Laatste liedje

Schadelijke slaap

Volgens Britse onderzoekers slaapt eenderde van de tieners veel te kort: vier tot zes uur in plaats van de noodzakelijke acht. Een belangrijke oorzaak zijn de tv en mp3-spelers, die nodeloos aan blijven..

Zwanen die sterven, maken een melodieus geluid, hun ‘zwanenzang’.

Een 17-jarige jongen in het Duitse Demmin viel tijdens het slaapwandelen uit een raam op de vierde verdieping tien meter naar beneden. Hij brak een arm en een been, maar sliep gewoon door.

16

Lifestyle

 

    

 


Tijd over?

MODE

MODE IN NEGEN DAGEN 1 tot en met 9 september

Een eindexamenexpositie in de vorm van een conceptstore. Negen studenten afgestudeerd aan de Utrecht Graduate School of Visual Art and Design, zullen hun afstudeerprojecten negen dagen exposeren en onderdelen ervan verkopen. Kledingstukken uit diverse collecties zijn te koop en er worden kleine evenementen georganiseerd, maar er zijn ook spullen te koop die speciaal voor deze conceptstore ontworpen zijn. Op deze manier willen deze negen studenten hun eindexamenexpositie levendiger maken en laten zien dat het niet ophoudt na deze studie. Ze zitten vol met plannen en hebben geweldige collecties neergezet die best gedragen mogen worden.

Dit is de moeite waard stenaar Hans Eijkelboom toont een groot aantal fotonotities die Eijkelboom de afgelopen jaren maakte in elk van deze drie wereldsteden. Hij koos deze metropolen omdat ze in een bepaalde periode het epicentrum waren van vernieuwing en verandering: Parijs in de 19e eeuw, New York in de 20e eeuw en Sjanghai nu, in de 21e eeuw. Voor de tentoonstelling in Foam is een selectie gemaakt en een vorm gekozen die de nadruk legt op het straatbeeld van deze steden, dat ondanks hun zeer verschillende geschiedenis en cultuur, steeds meer overeenkomsten begint te vertonen. • Waar: Foam Fotografiemuseum in Amsterdam • Prijs: € 7 • www.foam.nl

PARIS-NEW YORKSHANGHAI 31 augustus t/m 21 oktober De tentoonstelling Paris-New YorkShanghai van de Nederlandse kun-

• Waar: diverse locaties, Utrecht • Prijs: € 5 tot € 27 euro • www.oudemuziek.nl

CULINAIR

Tot en met 2 september

7 DAGEN UIT ETEN 27 augustus t/m 2 september Het is weer zover: de restaurantweek is begonnen, dus dat betekent voor beduidend minder geld eten in de beste restaurants van Amsterdam. Dit jaar kunnen culinaire liefhebbers

Laatste kans om de meesters van de oude muziekpraktijk aan het werk te zien. Dit jaar zijn Scarlatti en Buxtehude twee speerpunten van het Utrechtse festival. In het slotweekend valt vooral veel van Scarlatti te horen. Buxtehude-verslaafden kunnen naar de Deense klavecinist Lars Ulrik Mortensen, terwijl gastbeiaardier Bernard Winsemius de componist op de klokken van de Domtoren laat horen. Domenico Scarlatti vindt ideale vertol-

CULINAIR

PROEFEET Enschede, zelfverklaard studentenstad nummer 1 van Nederland, heeft ook een eetfestijn. Twintig lokale restaurants laten bezoekers van de Oude Markt proeven van hun nieuwste gerechten. Van De Tropen tot Turquoise, tout gastronomisch Enschede is aanwezig. Met rauw gemarineerde vis in limoensap of lamskotelet in honing-tijmsaus. Op het Jacobusplein is een openluchtkeuken met diverse kookwedstrijden. • Waar: Enschede • Prijs: variërend per gerecht • www.proefeet.nl

VINTAGE KLASSIEK

OUDE MUZIEK IN UTRECHT

• Waar: Leidsche Rijn Park • Prijs: € 30 • www.debeschaving.nl

31 tot en met 2 september

naast Amsterdam ook dineren in Den Haag, Rotterdam, in de regio Haarlem en in de regio Utrecht/ ’t Gooi profiteren van dit fantastische culinaire concept. Een perfecte formule voor iedereen die na de zomervakantie krap bij kas zit en toch lekker wil eten. Reserveren is wel aan te raden! • Waar: Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, regio Haarlem en regio Utrecht/ ’t Gooi • Prijs: € 25 voor een driegangendiner • www.restaurantweek.nl

• Waar: Casco in Utrecht • Prijs: gratis • www.mahku.nl en www.hku.nl/ negen

TENTOONSTELLING

kers in Aline Zylberajch op fortepiano en vooral Pieter-Jan Belder op klavecimbel. Belder maakte opnamen van alle 555 klaviersonates van Scarlatti. Leuke afwisseling komt van het Concerto Copenhagen, dat een serenata van Händel uitvoert: Acis and Galatea uit 1718.

boi en de Levellers de fijnproevers moeten lokken. Louter muziek volstaat niet, dus duiken ook de Coolpolitics op. Comedians en nightwriters zorgen voor cultureel incorrect vertier. Blijf plakken voor T.Raumschmiere.

POP-POURRI

GITAREN IN HET PARK 1 september Utrechtenaren met een viool- en klavecimbelfobie kunnen zaterdag uitwijken naar het Leidsche Rijn Park. Op zeven podia laten zeventig artiesten horen waarom een versterkte gitaar ook fijn kan zijn. Krezip, Postman en C-Mon & Kypski zijn publiekstrekkers, terwijl acts als Yonder-

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................................................................................................

De Culinaire Unie De liefde van de Nederlander gaat nog steeds door de maag. Dus als we het alhier heersende Euro-scepticisme willen bestrijden, moeten we op zoek naar de culinaire prestaties van de andere 26 lidstaten. Daarom test De Pers in 26 afleveringen de kwaliteiten van een specialiteitenrestaurant: van Belgisch, Bulgaars en Cypriotisch tot Tsjechisch en Zweeds.

De Ierse Tig Barra Elke zichzelf respecterende stad heeft een Ierse pub. Blijkbaar spreekt het eilandgevoel met de bijbehorende Guinness ons wel aan. Maar kun je er ook fatsoenlijk eten? Over het algemeen bezetten internationale ketens zoals O’Reilly’s de betere plekken in de binnensteden, waar ze de Engelse en Ierse toeristen binnenhalen. Kleinere zaken als Tig Barra moeten het meer van de locals hebben. Met als gevolg dat de keuken vaak beter is dan bij de toeristenspots. Klassieker in de Ierse keuken is de Sunday Roast, veel vlees voor weinig geld (12,95). Op deze doordeweekse dag nemen we noodgedwongen een andere oldtimer: de Shepherd’s Pie (10,25). Past in de tradi-

tie van cafévoedsel: stevige kost, niet al te moeilijk te bereiden, fundament voor verder drinken. Om niet helemaal de gebaande paden te bewandelen, drinken we er cider bij. De pie doet zijn naam eer aan. Meer iets voor in de winter, wel met goed vlees in de prut en los daarbij geserveerd wat magnetronwortelen. Tig Barra moet het meer van de uitstraling hebben: voor Amsterdamse begrippen een grote ruimte, met natuurlijk veel Iers groen in de afwerking. Plavuizen vloer, portretten van literaire helden als Joyce aan de wand, een lijst attendeert op de komende rugby- en voetbalwedstrijden. Uit de boxen klinken soulslijpers, blijkbaar hebben ze geen zin in folkloristische dansriedels. The Lord of the Dance

danst verder op het Leidseplein. Het personeel en de kok komen uit Ierland, wat navenante klanten trekt. Verder gierende vriendinnenstellen en verdwaalde drop-outs: iedereen voelt zich senang in Tig Barra. De keuken doet zijn best, de bediening zorgt voor een lazy evening, meer zit er niet in. 1 Tig Barra Overtoom 31 Amsterdam, 020-4122210 www.tigbarra.nl Prijs Authenticiteit Kwaliteit

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Bollywoodster met yoga-dvd

Amy zegt MTV Awards af

Bolwerk kunstrestauratie in Amsterdam

Bollywoodactrice Shilpa Shetty maakt een yoga-dvd, omdat ze de wereld wil laten zien wat ‘echte yoga’ is, namelijk asjtanga yoga.

Amy Winehouse laat de MTV Video Music Awards in Las Vegas aan zich voorbijgaan. Ook de rest van haar Amerikaanse tour vervalt.

Cultuurminister Ronald Plasterk voegt de afdeling Onderzoek van het Instituut Collectie Nederland bij het nieuwe Ateliergebouw in Amsterdam. Dit ter bevordering van kennis over kunstrestauratie.

Cultuur

 

    

 



Met het predikaat ‘literaire thriller’ hebben ze al tien jaar succes in Nederland. Tijd voor variatie in de ijzersterke formule: Nicci French ging op zoek naar de testosteron in zichzelf. Dirk Koppes UTRECHT

...

De consument houdt niet van verrassingen. Als zij een boek met zwartwitte omslag met daarop de beeltenis van een stenen engel koopt (zij, want de meeste romans worden door vrouwen aangeschaft), verwacht zij een verhaal over een moderne jonge vrouw, die haar leven aardig voor elkaar heeft. Tot er onverwacht bloed aan de Britse stoeptegel kleeft: alle zekerheden van de hoofdpersoon verdwijnen als sneeuw voor de zon. Haar veilige middenklassebestaan blijkt slechts schijnzekerheid te bieden. Ze kan ontvoerd worden, haar dochter kan weglopen, de politie verdenkt haar wellicht van moord. De hele wereld is tegen haar, slechts driehonderd pagina’s resten haar om haar dilemma’s op te lossen. Negen literaire thrillers lang hielden Nicci Gerrard en Sean French zich aan dit procedé, waarmee ze alleen al in Nederland vijf miljoen exemplaren verkochten. Tijd voor iets nieuws vond het schrijversechtpaar. ‘We willen niet voorspelbaar zijn’, stelt French. Samen met ega Gerrard is hij aangeschoven in een zaal van het chique hotel Karel V te Utrecht. Ze bivakkeren in deze voormalige kommanderie, omdat ze een dag eerder met tweehonderd fans de maaltijd hebben genuttigd op het hoofdkantoor van de NS. Ossenhaas bij kaarslicht.

Pornografisch Niet dat ze erg carnivoor overkomen, vooral Gerrard lijkt op het randje van de anorexia te bungelen. Tot ze met stralende ogen over voedsel begint te praten, de cakes die ze met haar drie dochters bakt, de fantastische kaas die je in de buurt van hun woonplaats Suffolk kunt kopen, over hoe ze bijna pornografische discussies met haar man voert wat ze die avond gaan eten.

Theater

Moordenaarsmonoloog

Floor van Dijck

‘Je kunt elk leven uittesten. Een auteur heeft geen grenzen. Zelfs een mannenstem moet me lukken. Het moeilijkst was om een masculiene stem te vinden, die niet te veel op mezelf gaat lijken. Normaliter wisselen we het schrijven van hoofdstukken af en redigeren dan elkaars werk. Daardoor ontstaat de gezamenlijke Nicci French-stijl. Maar hoe klinkt die bij een mannelijke verteller?’ Ze hebben lang nagedacht over de mannelijke tone of voice, de moordenaarsmonoloog. ‘Sowieso wilden we niet in de stereotype man-vrouwverhoudingen belanden. Dus is Astrid een sterke, assertieve vrouw. Ze is gewend dat mannen haar aantrekkelijk vinden, vol zelfvertrouwen baant ze zich op haar fiets een weg door het verkeer.’ ‘De moordenaar aan de an-

AMSTERDAM

‘We wilden niet in stereotiepe manvrouwverhoudingen vervallen’

Sean French en Nicci Gerrard in Utrecht. ALLARD DE WITTE

French: ‘We zijn allebei geobsedeerd door eten. Daarom sporten we elke dag: fietsen of hardlopen. Je moet compenseren.’ Voordat het gesprek alleen nog maar dreigt te gaan over slow food en de fantastische curry’s die ze net op vakantie in India hebben gegeten – Gerrard en French hebben nogal de neiging om over alles en niets uit te wijden – schakelen we weer over naar hun tiende roman Tot het voorbij is (uitg.Anthos). ‘Als we het gevoel zouden hebben dat onze boeken afgezaagd worden, stoppen we er direct mee’, beweert French. ‘We houden niet van formulewerk. Daarom gebruiken we ook

nooit een personage twee keer.’ ‘Maar al onze boeken worden verteld vanuit vrouwelijk perspectief, dus dat maakt ze op zijn minst herkenbaar,’ relativeert Gerrard zijn woorden. ‘Daarom hebben we ons bij Tot het voorbij is ook aan een mannelijke verteller gewaagd. We vertellen het verhaal twee keer, vanuit ikpersoon fietskoerier Astrid Bell en gezien door de anonieme moordenaar. Het illustreert hoe iedereen een verschillende versie van een bepaalde gebeurtenis heeft. Vraag aan je familieleden over een bepaalde verjaardag en je herkent amper wat zij in jouw bijzijn hebben meegemaakt.’ Gerrard: ‘Sean is altijd een schrijver in

dere kant’, vult zijn vrouw aan, ‘is ontzettend onzeker over zijn mannelijkheid. Hij probeert de dominante figuur in Astrids leven te worden. Maar hij is een man in een huis vol sterke vrouwen. Net zoals Sean, die mij en onze drie dochters moet weerstaan. De mannelijke rol is veranderd. Meisjes doen het beter op school en op de universiteit. De vrouwelijke doctoren zijn zo langzamerhand in de meerderheid. Wie weet krijg je steeds meer mannelijke verplegers, nu zij het qua opleiding niet kunnen bolwerken. Die verandering in de man-vrouwverhouding zie je ook in onze boeken. Onze dames zijn succesvol, de mannen gebruiken alle mogelijke middelen om hen onderuit te halen. Inclusief geweld en intimidatie. Teken dat ze bang zijn.’ French: ‘Mannen kunnen niet op hun testosteron vertrouwen. Kracht alleen volstaat allang niet meer, ze moeten creatief en emotioneel zijn. Niet iedereen kan daarmee omgaan, zoals de moordenaar in ons boek. Eigenlijk is hij een wanhopige kater die dode muizen aan haar voeten legt om haar te bekoren. Net zoals Sean me vertroetelt met zijn hoofdstukken.’ 1

Kevin Costner (Dances with GRATIS met De Pers naar de exclusieve Wolves) en Demi Moore (Invoorpremière van Mr. Brooks? decent Proposal) schitteren in Mr. Brooks, een intelligente Dagblad De Pers organiseert exclusief voor haar lezers en in psychologische thriller over samenwerking met RCV Entertainment een speciale voorpremière van Mr. Brooks op zondag 2 september 2007. het verkennen van je duistere kant… en je daar volledig In deze bioscopen kunt u de voorpremière zien: in verliezen. STAD BIOSCOOP AANVANG FILM Earl Brooks (Kevin Costner) lijkt perfect. Maar in het geheim is hij een lustmoordenaar. De schuld hiervan geeft hij aan zijn alter ego Marshall (William Hurt). Hij pleegt zijn moorden altijd perfect, zonder enig spoor, totdat hij per ongeluk wordt gefotografeerd. Lukt het Earl de chanterende fotograaf en de agente Tracy Atwood (Demi Moore) te slim af te zijn en zijn dubbelleven geheim te houden voor zijn vrouw en dochter?

Amsterdam Rotterdam Scheveningen Utrecht

Pathé Arena Pathé De Kuip Pathé Scheveningen Wolff Camera

10.00 uur 10.30 uur 10.30 uur 11.00 uur

De Pers en RCV Entertainment zijn niet verantwoordelijk voor reserveringen die, om welke reden ook, niet gehonoreerd kunnen worden.

Festival zoekt fringe met rafelrandjes ...

Theater in een seksclub of op een kinderboerderij: alles kan gebeuren op TF2, oftewel het Fringe Festival Amsterdam, een alternatief theaterfestival. TF2 loopt gelijk met het reguliere TheaterFestival van Nederland en Vlaanderen, waar succesvolle voorstellingen van het afgelopen seizoen deze week in reprise gaan. De voorstellingen op de tweede editie van TF2 zijn niet door een jury uitverkoren, iedereen kon zich aanmelden. Dat zorgt voor een bijzondere en verrassende mix van bekende en minder bekende theatermakers: van Boukje Schweigman en Theun Mosk tot toneelschoolstudenten. De Vlaamse acteur Kürt Rogiers, ambassadeur van het Fringe Festival, hoopt dat Fringe jonge bezoekers trekt. ‘Niet van die pensionado’s’, grijnst hij. Rogiers heeft ervaring met het trekken van jong publiek: hij speelt dit seizoen samen met Katja Schuurman opnieuw in Sexual perversity, een stuk in samenwerking met popzender MTV. Rogiers bladert door de programma-scheurkalender, maar hij wil zijn persoonlijke favorieten niet noemen: ‘Bezoekers moeten niet afgaan op wat ik voorstel, maar gewoon zelf komen.’ Hijzelf houdt voor de website whattf.nl een dagboek bij van zijn avonturen op Fringe. Het concept is in het buitenland al wijdverspreid. In Edinburgh is het alternatieve festival bijvoorbeeld al groter dan het originele theaterfestival in die stad. Vorig jaar waren er in Amsterdam veertig groepen, dit jaar doen er zestig gezelschappen mee. Rogiers: ‘De selectie is niet streng. Dat wil overigens niet zeggen dat er slechte voorstellingen tussen zitten, hoor. Het enige vervelende is dat het menu zo vol is, echt een overaanbod. Maar dat is een luxeprobleem.’ 1 www.whattf.nl

‘Overwinteren’ is te zien op TF2.

Wat moet je doen? Stuur een mail naar [email protected] met in het onderwerp de stad van jouw voorkeur, jouw naam en of je met 1 of 2 personen komt. Print vervolgens de toegangsmail uit die jij als antwoord ontvangt. Met deze toegangsmail en een geldig legitimatiebewijs heb je zondag 2 september toegang tot de voorpremière van Mr.Brooks. De bioscoop gaat een halfuur van tevoren open. Zonder toegangsmail en geldig legitimatiebewijs heb je geen toegang. Aanvragen worden in volgorde van binnenkomst behandeld. Wacht daarom niet te lang, vol = vol!

G R AT IS

De mannenstem van Nicci French

travestie geweest, heeft altijd vrouwenpersonages geschreven. Ik was nieuwsgierig om te zien hoe hij zijn eerste mannelijke karakter als ik-persoon zou neerzetten.’ Gerrard als de ultieme genderbender? Hij wordt een zij wordt een hij? ‘Het leuke van boeken schrijven is dat je van alles kunt proberen’, antwoordt Gerrard ironisch.

VO O R PR EM IÈ R E

Literatuur Vijf miljoen boeken verkocht in Nederland

17

18

Cultuur

 

    

 


Clubbing Tien jaar Meubel Stukken

Niets is te gek voor Joost van Bellen Van Speedfreax en Oud-Hollands Acid Feest naar Fucques les Balles. Feestorganisatie Meubel Stukken bestaat dit weekend tien jaar en viert dat met een groots verjaarsfeest. Boegbeeld Joost van Bellen over rauwe avonden en trillende billen. Famke en Floor van Praag AMSTERDAM

...

Dj Joost van Bellen (45) komt wat gestrest zijn Amsterdamse kantoor binnen. ‘Ik ben erg druk. Niet alleen het festival voor het tienjarig bestaan neemt veel tijd in beslag. We hebben dit weekend Mysteryland gedaan en gisteren de muziek voor een show van Mexx. En ik ga de videoclip van Junkie XL in New York draaien. Ik doe voor het eerst de regie, dus daar moet ik nog het wiel voor uitvinden.’ Alleen al de opsomming laat hem diep zuchten. Het zijn lange dagen voor Van Bellen. ‘Een normaal mens had allang nee gezegd, maar als Junkie XL je voor een clip vraagt, zeg je geen nee.’ En Van Bellen is nu eenmaal geen normaal mens. Hij is een creatief multitalent en alle talenten moeten benut. Dus heeft hij inmiddels een flinke staat van dienst. Joost van Bellen was een van de creatieve geesten achter club RoXY in 1987. ‘Ik heb nog met de verbouwing geholpen. Er moest steeds weer geld bij. Ik geloof dat er tweehonderd mensen garant stonden. Als het niks was geworden, waren ze allemaal hun geld kwijt geweest.’ Van Bellen deed van alles in de RoXY. ‘Platen draaien, schilderen, decors maken, uitnodigingen verzinnen. Het was elke keer alsof je je eigen thuisfeestje gaf.’ Na heel wat succesvolle housejaren wilden Van Bellen en collega Peter van der Meulen een nieuwe muziekstroming op zaterdag: Speedgarage. De RoXY-directie vond het niet commercieel genoeg voor het weekend en dus besloten de mannen een

Zelfspot en de boel op de hak nemen, dat is eigenlijk het succes van Meubel Stukken. Alles kon en daar werd veel geld voor uitgetrokken. Van Bellen: ‘Als we moesten kiezen tussen een gouden glittergordijn en een olifant op een fiets, kozen we voor allebei. Dat kostte ons later bijna de kop.’ De organisatie had ook last van de recessie in 2002. Van Bellen: ‘Mensen bezuinigden het eerst op uitgaan. Maar we hielden ons staande.’ Met de jaren werd Meubel Stukken zakelijk slimmer en werden nieuwe uitgaansconcepten bedacht. Fucques les Balles bijvoorbeeld, samen met fotograaf Erwin Olaf. Van Bellen: ‘Nichten meets decadente grachtengordel en BN’ers.’ Of clubavond Rauw, waarbij ingespeeld wordt op de ‘elektro punky attitude en bandjesmuziek’. Nieuw uit de koker van Meubel Stukken is Little Sexmachine in de hoofdstedelijke Flexbar. ‘Het is een experiment en nog een beetje zoeken’, legt Van Bellen uit. ‘Maar eigenlijk is het de zwarte vertaling van de nieuwe elektronische muziek, ontstaan door de internetrevolutie en My Space. Het is wereldmuziek maar niet suf; juist ruig, punk, smerig en geil. Schuren over de grond en trillen met je billen.’ Het jubileumfeestje morgen op de NDSM-werf is organisatorisch een kluif. We’ve created a monster!’, zegt Van Bellen met een lach. De line-up is gigantisch, om niet te zeggen exorbitant. ‘We nodigen iedereen uit die in de laatste tien jaar voor ons heeft gedraaid of opgetreden, een artiest of 300.’ Ook de dresscodes van tien jaar worden op een hoop gegooid en beslaan vier A4’tjes. ‘Het maakt niet meer uit wat je aan hebt. Op de ene pagina staat: absolutely no jeans, op een andere: jeans verplicht.’ 1

Verjaardagsfeest

Muziek

Keith Richard eist excuses van krant Redactie cultuur AMSTERDAM

...

De Rolling Stones laten slechte kritieken niet zomaar aan hen voorbijgaan. Gitarist Keith Richards eist dat twee Zweedse kranten hun excuses aanbieden voor de slechte recensies over het concert dat de Stones op 3 augustus gaven in Göteborg. Dat schrijft hij in een brief die de Stockholmse krant Dagens Nyheter woensdag plaatste. Richards, over wie in de recensies stond dat hij ‘verward’ en ‘superdronken’ overkwam tijdens het concert, schrijft dat dit de eerste keer is dat hij reageert op een slechte kritiek. ‘Maar dit keer moet ik me wel uitspreken. Voor al onze fans in Zweden. Zij verdienen, net als wij, excuses.’ Volgens de 63-jarige rocker klopt er niets van het negatieve commentaar van de kranten: ‘Er waren 56.000 mensen in het stadium, die allemaal een ander concert hebben gezien dan dat wat jullie hebben bekritiseerd.’ Muziekrecensent Markus Larsson van de Aftonbladet is niet van plan zijn excuses aan te bieden. ‘Het is Keith die zijn excuses zou moeten aanbieden. Wij hebben ruim 100 euro betaald om naar een gitarist te kijken die amper nog gitaar kan spelen.’ 1

Muziek

Eigenaar punkclub NY overleden Redactie cultuur AMSTERDAM

Joost van Bellen: ‘We staken soms de draak met de nouveau riche.’

eigen feestje te organiseren. In 1997, precies tien jaar geleden, werd Meubel Stukken opgericht en was er de eerste Speedfreax avond in Club de Ville. Het sloeg in als een bom. Van Bellen: ‘Er was toen eigenlijk niks te doen in Amsterdam op de zaterdagavond en house werd steeds leeghoofdiger en mainstream. Op Speedfreax kwam een modepubliek af en veel pers. We hadden shows, decors, eten, kunst, eten als kunst. Er was zelfs een cham-

pagnebar met een sabreur die met zijn sabel de halzen van de flessen sloeg.’ Decadentie ten top en daar was het ook het moment voor. De internetjongens smeten in die tijd met geld, het kon allemaal niet op. ‘We staken ook wel de draak met ze’, gniffelt Van Bellen. ‘Dan hadden we bij de viptafels bodybuilders die grote flessen champagne inschonken en stond er op de muur, waar de vips het niet konden zien: ici nouveau riche.’

Zaterdag 1 september van 12.00 tot 23.00 uur geeft Meubel Stukken een Birthday Bash op de NDSMwerf in Amsterdam. Het wordt een bloemlezing van tien jaar Meubel Stukken-feesten inclusief bijbehorende artiesten: Dimitri (zijn afscheid!), Jet Brandsteder, Zubrowka, Wannabeastar & MissBhave, Miss Bunty, Tom Trago, MR. Wix, Laidback Luke, De Jeugd van Tegenwoordig, Malle Pietje en de Bimbo’s, Paul Jay, Rednose Distrikt, Antal, Larry Tee, Aux Raus, Bas Kosters, Daryl van Wauw, Rude van der Peijl, Sinterklaas en Zwarte Piet, etc. etc. Kaartjes (40 euro) via www. beep.nl

UW ALL-SEASON RESIDENTIE IN ZWITSERLAND ! • Resort Walensee is een water- en skiparadijs met uniek uitzicht en optimale zonligging. • Skilift naar het skigebied Flumserberg direct naast het Resort. • In de zomer volop watersport, zoals zeilen, duiken en waterskiën op de Walensee. • Luxe appartementen en penthouses met royale woonruimte van 105 m2 tot 149m2. • Alle appartementen met open haard, luxe keuken en sanitair en de meeste met eigen sauna en whirlpool.

Prijzen vanaf

e 392.000,- v.o.n. Oplevering december 2008

Kijk voor de eerstvolgende bezichtigingsreis op www.resortwalensee.com ?d\ehcWj_[[dl[haeef0

• Op het park zijn diverse shops en restaurants, binnenzwembad, wellnesscentre, strand en jachthaven. • Snel en eenvoudig bereikbaar per autobahn en openbaar vervoer.

J&(,)+)--&& mmm$Zehc_e$db _d\e6Zehc_e$db

...

Clubeigenaar Hilly Kristal is woensdag op 75-jarige leeftijd aan longkanker overleden. De legendarische New Yorkse punkclub CBGB van Kristal vormde de springplank voor de carrières van bands als de Ramones, de Talking Heads en Blondie. Kristal, die vorig jaar een bittere strijd verloor om de club open te houden, stierf in een ziekenhuis in New York. CBGB (Country, Bluegrass and Blues) ging al in 1973 open, maar beleefde zijn hoogtijdagen in de punkperiode. Ruim een jaar geleden liet de eigenaar van het in Manhattan gelegen pand weten dat het huurcontract niet verlengd zou worden. Tal van protesten konden de sluiting van de club, een onooglijk zaaltje waar nauwelijks driehonderd mensen in pasten, niet verhinderen. Kristal hoopte de club te kunnen voortzetten in Las Vegas. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... KORT 111

Het barst van de sterren op filmfestival Venetië

De ene na de andere ster maakt zijn opwachting op het filmfestival van Venetië dat woensdag van start ging met de vertoning van Atonement. Hoofdrolspelers Keira Knighley en James McAvoy waren daarbij aanwezig, net als Jude Law die gisteren zijn opwachting maakt bij de vertoning van zijn nieuwe film Sleuth. Ook Tim Burton en Johnny Depp komen naar Italië. Depp mag Burton de Gouden Leeuw overhandigen voor zijn gehele oeuvre.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................

Yes-R op radio Vraag vrijblijvend de uitgebreide documentatie.

www.resortwalensee.com

John Williams en rapper Yes-R krijgen bij FunX een eigen radioshow.

Urban Living

 

    

 



19

DEZE WEEK IN URBAN LIVING ONDER MEER:

Zelf je huis bouwen

Rivièra Maison

Moeilijke gevallen

Je eigen droomhuis koop je niet, dat bouw je zelf. Evert en Adrienne lieten een huis ontwerpen in hun eigen stijl. Vier verdiepingen, 210 vierkante meter. Niet in de binnenstad van Amsterdam, maar op IJburg.

Hoewel de naam anders doet vermoeden is er niets Frans aan de winkelketen Rivièra Maison. Sterker nog: de loveseats, kaarsen en fauteuils zijn bedacht en ontwikkeld door de Nederlander Henk Teunissen.

Het BKR in Tiel registreert van elke Nederlander of hij leningen heeft afgesloten of betalingsachterstanden heeft. Het afsluiten van een hypotheek is vervolgens bijna niet meer mogelijk. Maar er is hoop...

20

21

23

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Anti-kraakwonen ‘Je moet wel flexibel zijn en niet al te veel waarde hechten aan privacy’

Wonen in een fabriekshal Met zo’n 50.000 bewoners is antikraakwonen een serieuze bedrijfstak geworden. Geen wonder: bijna gratis wonen in een verlaten fabriekshal van honderden meters is niet voor iedereen weggelegd. Mathijs Rotteveel AMSTERDAM

...

‘Wij dienen puur het belang van de eigenaar van het pand.’ Joost Koenders, directeur van Anti-Kraak BV, draait er niet omheen. De bewoners van de panden van zijn opdrachtgevers hebben weinig te eisen. ‘Ze moeten minimaal een douche hebben, een toilet en een keuken. Mocht de douche ontbreken, dan zetten we ergens een douchecabine neer. Ongeveer de helft van onze panden heeft geen verwarming, dat vinden we geen basisbehoefte. Als er geen verwarming is, moeten de bewoners het zelf warm stoken. Met een elektrisch- of gaskacheltje bijvoorbeeld.’ Bij Anti-Kraak zijn 650 bewoners ingeschreven die tijdelijk leegstaande panden beheren en beveiligen. ‘Leegstand brengt risico’s met zich mee’, zegt Koenders. ‘Krakers natuurlijk, maar tegenwoordig ook diefstal, van koper bijvoorbeeld. Een kilo koper kost 8 euro. Een boerderijtje leegplukken levert al snel 800 euro op.’ Kunstenaar Jasper Krabbé heeft geluk, de loods waarin zich een van zijn ateliers bevindt, is verwarmd. ‘Heerlijk werken hier’, zegt hij. ‘Nu met dat lekkere weer zit ik alleen te denken aan een openluchtatelier hier in dit hofje.’ Hij wijst naar een zonnige binnenplaats tussen twee assemblagehallen van een oude fabriek op een industrieterrein aan de rand van Amsterdam. Nu is hij druk bezig met de voorbereiding van zijn expositie

Kunstenaar Jasper Krabbé heeft niet alleen de ruimte, maar ook verwarming. CHRISTIAAN KROP

in Sao Paulo. Met een rij van metershoge zelfbeschilderde doeken heeft hij zijn werkruimte afgescheiden van de rest van de immense hal. Zo’n vijftig meter verderop staan een paar werkbanken, stoelen en grote houten balken in een grote zaagselvlek. ‘Daar werkt normaal een meubelmaker, maar die heb ik al een tijdje niet gezien’, zegt Krabbé. ‘Volgens mij heeft hij een opdracht op locatie.’

Krabbé gebruikt de fabriekshal nu al ruim anderhalf jaar. Volgens Koenders langer dan normaal. ‘Gemiddeld blijven bewoners bij ons ongeveer een half jaar zitten. Anti-kraak wonen vergt een hoge mate van flexibiliteit. Het kan gebeuren dat je net een schitterend pand hebt betrokken en na een maand weer je spullen moet pakken. Bovendien moet je niet te zeer gesteld zijn op je privacy. Wij komen

namelijk eens in de twee weken onverwachts op bezoek. We kloppen dan wel, maar ook als we geen reactie krijgen gaan we naar binnen.’ Bij het door Anti-Kraak beheerde hal waar Krabbé werkt, heeft kloppen weinig zin. De woonruimten en ateliers van de anti-krakers bevinden zich zo ver van de voordeur dat de bewoners het toch niet zouden horen. ‘Ik had hier een skateboard om me te

verplaatsen’, zegt Krabbé. ‘Het is zo’n vijf minuten lopen naar de ‘voordeur’. Ik heb er geen moeite met de stilte hier. Ik kan hier heerlijk werken. Het enige dat me hier afleidt, zijn konijnen en kraaien op het grasveldje voor mijn raam.’ De ongeveer 650 bewoners die bij Anti-Kraak staan ingeschreven betalen 150 euro per maand. ‘Veel van onze concurrenten gaan vooral uit van de wensen van de bewoners’, aldus Koenders. ‘Wij niet. Ze vallen niet onder het huurrecht, waardoor ze geen beroep kunnen doen op huurbescherming. We kunnen ze dus na een maand op straat zetten. Daarom accepteren we ook geen beheerders met kinderen, die kun je niet halverwege het schooljaar gedwongen laten verhuizen.’ Deze harde opstelling levert AntiKraak kritiek op van de concurrentie. Koenders zou ‘sollen met zijn bewoners’. Het deert hem niet. ‘Wij laten ze een contract tekenen dat weinig aan duidelijkheid te wensen over laat en we houden ze eraan’, zegt hij. ‘Ze gaan ermee akkoord en klagen verder niet. Ikzelf zie voor de bewoners eigenlijk alleen maar nadelen, behalve de lage kosten dan. Maar we hebben genoeg aanmeldingen, dus daar maak ik me niet druk om.’ Door de opleving van de Nederlandse onroerendgoedmarkt is de portefeuille van Anti-Kraak langzaam aan het verschuiven. ‘Bedrijven trekken in Amsterdam bijvoorbeeld naar de Zuidas. Ze laten oudere panden in de stad achter. Het betekent niet dat wij minder ruimte beheren, alleen dat de kwaliteit wat daalt. De totale anti-kraakmarkt ziet Koenders niet groter worden. De groei van zijn bedrijf moet dus ten koste gaan van de concurrentie. ‘Ik denk dat er zich zo’n 25 bedrijven mee bezig houden. De grootste daarvan hebben zo’n 3.000 à 4.000 bewoners, maar zoveel hoeft van mij niet. Het is leuk zo lang mijn medewerkers de bewoners kennen. Het moeten geen nummers worden, die zijn ook een stuk moeilijker te controleren.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

De garagehouder

EDUARD

SCHAEPMAN Eduard Schaepman is algemeen directeur van Regus Benelux

De Nederlandse woningmarkt functioneert niet naar behoren. Er zijn enorme wachttijden, de markten voor huur en koop sluiten slecht op elkaar aan, de doorstroming is waardeloos en een fatsoenlijk huis is voor de meeste starters niet te betalen. De Sociaal Economische Raad (SER) heeft een commissie die zich met dit soort vraagstukken bezighoudt: de Commissie Sociaal-Economische Deskundigen. Deze heeft aangekondigd een rapport uit te brengen over de bestaande malaise op de woningmarkt.

Niks te laat als u het mij vraagt. Ik was in de veronderstelling dat een dergelijk rapport er al was en verbaasde me erover dat er niet werd gehandeld. Al in 2006 liet de SER de Nederlandse regering weten dat het verstandig zou zijn het woonbeleid aan te pakken. Daar is kennelijk weinig van terecht gekomen: de omvang van de problemen is er in elk geval niet minder op geworden. Het kabinet heeft op dit punt duidelijk een taak laten liggen: het heeft geen heldere visie op wonen in Nederland.

De SER is een toonaangevend en uiterst deskundig orgaan, dus het stemt mij positief dat zij zich hier over buigt. Ik heb alle vertrouwen in de deugdelijkheid van het op handen zijnde advies. Maar toch past hier een kritische noot. Het kabinet mist een visie op wonen… Dat is toch iets waar ik me moeilijk bij neer kan leggen. Het is als een garagehouder met een gebrek aan belangstelling voor auto’s. Ik heb het op deze plek al eerder gezegd: Nederland is prachtig, maar hartstikke klein. Demografische ontwikkelingen en een beperkte hoeveelheid ruimte hebben ervoor gezorgd dat wij genoodzaakt zijn uiterst zorgvuldig om te

gaan met die ruimte. Kort gezegd: als we in Nederland ergens een visie op moeten hebben, dan is het op wonen. Er zijn partijen genoeg die inderdaad een visie hebben en zich regelmatig, al dan niet via de media, uitspreken over de bestaande woonproblematiek. Het kabinet zou hierin voorop moeten lopen. Het zou de discussie moeten aanzwengelen, voeden en stimuleren. Oplossingen aandragen, in plaats van erop te wachten. Antwoorden bedenken, in plaats van erom te vragen. Dat is een wettelijke taak, maar vooral ook een morele, waarvan een centrale overheid zich moet kwijten. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Aforisme

Mail ons

Huur of koop? (1)

‘Boeken zijn niet bedoeld als meubilair, maar er is niets anders dat een huis zo prachtig meubileert.’ Henry Ward Beecher

We zijn natuurlijk benieuwd naar uw mening over Urban Living, dus mail ons gerust: [email protected].

Op 1 januari 2006 waren er 6,9 miljoen woningen in Nederland. Volgens het CBS werd 54 procent hiervan bewoond door de eigenaar en 43 procent door een huurder.

20

Urban Living

 

    

 


MARCO OKHUIZEN

Doe-het-zelf Niet beknibbelen op de architect

Zelf bouwen: bijna alles kan en mag Volledig naar eigen wens een huis laten bouwen is vrij uniek in Nederland. Meestal wordt er gekeken of het kleur- en materiaalgebruik past in de buurt. Op het Amsterdamse IJburg kan het wel. ‘Hier gelden weinig spelregels. Daarom is er zoveel diversiteit ontstaan.’ Ilja Galama AMSTERDAM

...

Een jaar geleden betrokken Evert (35) en Adrienne (31) van Os hun stulpje op het Steigereiland op IJburg, in Amsterdam. Zij lieten een huis ontwerpen in hun eigen stijl. Een soort modern grachtenpand, maar dan nieuwbouw. Het huis telt vier verdiepingen, beslaat 210 vierkante meter en heeft een tuin van dertien meter diep. ‘Voor Amsterdamse begrippen is dat vrij uniek.’

‘We hadden allebei nog nooit over nieuwbouw nagedacht’, zegt Evert. ‘Wij huurden een klein appartement in de binnenstad van Amsterdam.’ Ze waren zich aan het oriënteren op de huizenmarkt, maar hadden nog geen zoekopdracht gegeven aan de makelaar. Amsterdam was een vereiste, centrum eigenlijk ook. ‘Iedere zondag wandelden we door de stad om huisjes te kijken, die we daarna op Funda opzochten. We keken vooral in de binnenstad. Totdat we deze kavel tegenkwamen, op IJburg.’ ‘Toen bleek dat je daar je eigen huis kon laten bouwen, helemaal naar eigen wens, werd nieuwbouw ineens interessant, ik hou namelijk heel erg van architectuur en design’, vertelt Evert. Adrienne: ‘Voordat we ja hebben gezegd tegen deze kavel, zijn we eerst gaan kijken waar het Steigereiland

precies lag. Het enige dat ik zag waren de ring en een stuk braakliggende grond. Dan is het moeilijk om je een voorstelling te maken van hoe het er straks uit gaat zien.’ De ruimte vormde een belangrijk argument om het te doen. ‘We hadden allebei niet zo veel zin om van appartement naar appartement te verhuizen, omdat je er na een jaar alweer uitgegroeid bent. Met dit huis kunnen we voorlopig vooruit.’ Een huis laten bouwen kost veel tijd. Het is dan ook belangrijk van tevoren te bedenken of je er zoveel tijd in wilt steken. Afwisselend vertellen ze: ‘Wij zijn een jaar lang bijna elk weekend met het huis bezig geweest. Je moet over alles nadenken: de plek waar de stopcontacten komen, de deurkrukken en het materiaal van de trap. Dat moet je leuk vinden. Soms hadden wij ook geen zin, maar we

kregen gewoon een deadline van de architect.’ ‘Toen we de kavel gekocht hadden voor 145.000 euro, zijn we ons onder andere gaan oriënteren via de website zoekeenarchitect.nl. In totaal hebben we met drie architecten gepraat, voordat we onze definitieve keuze hebben gemaakt.’

‘Reserveer zeker 10 procent onvoorzien op je begroting’ ‘Belangrijk bij de keuze voor een architect is dat hij ervaring heeft, dat zijn stijl aansluit bij jouw smaak en dat er een persoonlijke klik is. Wij hebben uiteindelijk gekozen voor architectenbureau BO6. Ze maakten het niet mooier dan het was. Wij dachten het goedkoper te moeten doen, maar uiteindelijk hebben zij gelijk gekregen.’ De prijs was niet echt een selectiecriterium bij hun keuze. Bovendien is de architectenbranche vrij gereguleerd: de prijzen liggen dicht bij elkaar. ‘Beknibbel niet op je architect, want een goed ontwerp is de basis. Bespaar eerder op het materiaal of doe de afwerking iets minder.’

De allerleukste fase

Het huis van Adrienne en Evert (tweede van links) heeft vier verdiepingen en beslaat 210 vierkante meter.

‘Dan begint de allerleukste fase, waarin alles kan en alles mag. Je begint met het opstellen van een plan van eisen: daarin geef je precies aan wat je wilt: het aantal kamers, badkamers, openhaard, type keuken, enzovoort. Met die basis gaat de architect aan de slag.’ Bij een bestaand huis moet je altijd rekening houden met de bestaande constructie, tenzij je alles platgooit. ‘Wij konden eerst onze wensen bepalen en vervolgens de constructie daarop aanpassen.’ Het grote voordeel van de kavels in hun straat was dat de gemeente hun weinig restricties gaf.

‘De plek van de voorgevel stond bijvoorbeeld vast en de minimale en de maximale hoogte van het huis. Verder was iedereen in de straat vrij in het gebruik van kleur en vorm, als het maar voldeed aan het bouwbesluit.’ Bij het bouwbesluit gaat het vooral om kwaliteit en duurzaamheid: ‘Je mag geen huisje van stro bouwen, vanwege brandgevaar.’ Enorme tegenslagen tijdens het bouwen hebben ze niet gehad, hoogstens dat het eindresultaat iets duurder uitpakte dan ze hadden begroot. ‘Daar moet je van tevoren rekening mee houden. Een tip voor mensen die ook zo’n project ingaan: reserveer zeker 10 procent onvoorzien op je begroting en werk met een bestek dat tot in detail is uitgewerkt. Veel mensen die alleen globale afspraken maken met hun aannemer, komen vroeg of laat voor verrassingen te staan. Maak duidelijke afspraken met je aannemer over de opleverdatum en stel een boete vast wanneer hij ze niet nakomt.’ IJburg is lange tijd een bouwput geweest, maar zo langzamerhand begint het ergens op te lijken. De bestrating is bijna af, er komt meer groen en leuke winkeltjes en restaurants vinden hun plek. Wie in Amsterdam wil blijven wonen, moet bepaalde concessies doen. ‘Voor ons was dat de ligging. Maar inmiddels voelt dat al niet meer als concessie.’ Adrienne: ‘Vooral ik moest erg wennen hier. Je moet net iets meer moeite doen om overal te komen.’ Evert: ‘Het grappige is dat de Nieuwmarktbuurt, waar wij woonden, bekend staat als een van de gezelligste buurten van Amsterdam, maar wij kenden er eigenlijk niemand. Onze buren niet eens. Hier kennen we bijna iedereen in de straat. En het woongenot: ik hoef geen rondjes meer te rijden als ik thuis kom, maar kan voor de deur parkeren.’ Adrienne: ‘En we zitten hier aan het IJmeer. Op een zonnige zomerdag voelt het alsof je op vakantie bent.’ 1

Heeft u al een kantoor op een toplocatie? Vlakbij het centrum van Amsterdam, Londen en Beijing? Uitstekend bereikbaar per Boeing 747? Met ruime parkeergelegenheid, winkels, restaurants en landingsbanen?

DOES YOUR OFFICE HAVE AN AIRPORT? Het kan op Amsterdam Airport Schiphol. U heeft de keuze uit prachtige kantoren voorzien van alle faciliteiten. En met een fantastisch uitzicht. Dus wilt u uzelf zien zitten op een wereldplek, ga dan naar onze website www.schipholgroup.com/realestate.

Schiphol Real Estate www.schipholgroup.com/realestate

Urban Living

 

    

 



21

Interieur Rivièra Maison

Tafels waarop iemand lekker kan morsen Goede tijden voor Rivièra Maison: dit jaar won het bedrijf voor zijn innovatieve concept de Global Innovator Award 2007. Morgen gaat het nieuwe paradepaardje open in het oude postkantoor van Heemstede. Femke van Wiggen AMSTERDAM

...

Sla een willekeurig interieurblad of damesglossy open of zap naar een woonmagazine op tv en je ziet een gelukkig gezin spelletjes doen in een Nederlandse woonkamer die zo uit de Provence lijkt te zijn geïmporteerd. Warme plaids, robuuste eettafels en huiselijke theemokken met sierlijke letters. Vergis je niet, er is niets Frans aan de meubels en accessoires van Rivièra Maison. Sterker nog: de loveseats, kaarsen en fauteuils van dit label zijn 100 procent Nederlands, bedacht en ontwikkeld door Henk Teunissen en zijn rechterhand, creatief directeur Nico Tijsen. ‘Casual landelijk’ noemt Teunissen (50) de huisstijl. Kasten dragen dan ook geen namen als Billy of Robin, maar heten veelbetekenend Armoire de Campagne of In a Country Kitchen. ‘Ja, die stijl is volledig

gebaseerd op mijn eigen smaak. Wat niet wil zeggen dat ik alles thuis heb staan.’ Met zijn oudroze linnen broek, blauw-wit gestreepte colbert en grijzende haar lijkt Teunissen zelf wel uit een catalogus van zijn grote voorbeeld Ralph Lauren te zijn gestapt. Teunissen steekt zijn bewondering voor de Amerikaanse mode-ontwerper niet onder stoelen of banken. ‘Bij Ralph Lauren gaat het niet alleen om die polo, maar om een lifestyle die hij weet te verkopen. Hij heeft maar een paar flagshipstores ter wereld en verder verkoopt hij via dealers. Dat werkt. Wij nemen tegenwoordig ook onze Noorse, Engelse en Finse klanten mee naar onze flagshipstores in Rotterdam en Amsterdam.’ Het begon allemaal in het voorjaar van 1948: de ouders van Henk, Jacques en Dini, openden aan de Amsterdamse Overtoom een bloemenwinkel, Rivièra Bloemsierkunst. In 1975 trad Henk in dienst, tien jaar later neemt hij de zaak over. Rond die tijd probeert hij ook eens wat: hij koopt tijdens een vakantie in Maleisië een container potten en is die binnen de kortste keren kwijt. En dus begon hij meer woondecoraties te kopen. In 1993 kwamen daar, met

De winkel van Rivièra Maison in de Amsterdamse Van Baerlestraat. Inzet: oprichter Henk Teunissen.

een filiaal in Haarlem, de meubels bij. Inmiddels zijn de bloemen en planten verleden tijd. Wel zijn er tientallen winkels waarin meer dan 300 artikelen worden verkocht. Zo’n 1.200 accessoires worden twee keer per jaar volledig vervangen door nieuwe en nog elke week komen er producten bij die van Australië tot de Verenigde Staten verkocht worden. Zes jaar terug zag Teunissen de mogelijkheden en besloot hij vooral te investeren in Rivièra Maison als merk. ‘De hele wereld is vergeven van de merken, we hebben dertig soorten cornflakes, maar in dit segment is er

amper iets. Je hebt Ikea of duur Italiaans design. Er lag letterlijk een gat in de markt!’ Bovendien zijn winkels maar beperkt, vindt hij. ‘Gevoelswaarde heeft meer kracht dan alleen een winkelketen. Of we nu tien of zestien winkels hebben, dat doet er niet toe. De oppervlakte van een winkel is belangrijker: 6.000 vierkante meter, daar kun je wat mee. En dan goede machiato’s schenken aan de klanten.’ Als het aan Teunissen ligt, wordt dat de norm. ‘In Nederland is te weinig aandacht voor beleving. Iedereen praat maar over doelgroepen, nou, wij zijn er voor mensen die van leven hou-

den. Ik heb een enorme tafel thuis van Rivièra Maison die zo groot is, dat je er met veertien mensen aan kunt eten. En dan moet er ook gemorst kunnen worden op zo’n tafel, dat is wat wij verkopen. Niet een wijnglas, maar een glas rode wijn voor bij de open haard.’ Dat gevoel is ook hun sterkste troef, denkt Teunissen. ‘En de enige manier om die te bewaken is je hele ziel en zaligheid er in leggen. Rivièra Maison is een way of life. En dat heb ik gepikt van Ralph Lauren’, zegt Teunissen met een knipoog. ‘Oh, en zilverglas wordt het helemaal deze winter. Heel sfeervol.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

SAMUEL

EXPATS 111

Samuel is makelaar o.g. Reageren op zijn column? [email protected]

U verhuist, maar u wilt om welke reden dan ook het huidige appartement niet verkopen. Met een voordelige financiering en een lage aankoopsom overweegt u het appartement gemeubileerd te verhuren. De zogenaamde expat-huurmarkt trekt u. Expat komt van expatriate: iemand die langere tijd voor zijn baas in het buitenland verblijft. Dit zijn mensen die voor een buitenlands of Nederlands bedrijf in ons land werken gedurende een, twee of drie jaar. Een hotel is ongezellig en erg duur. Daarom huren zij of hun baas een appartement of huis, dat volledig is ingericht. Er bestaat veel vraag naar deze gemeubileerde en gestoffeerde woningen in stedelij-

ke regio’s. De betaalde huren ogen op het eerste gezicht aantrekkelijk. Deze vorm past niet in de antieke huurwetten die huurders van woningen in dit land een eeuwigdurende huurbescherming geven. Zogenaamde tijdelijke huurcontracten zijn volgens de wet slechts mogelijk als u zelf een of twee jaar naar het buitenland gaat en daarna terugkomt. U wilt uw woning dan niet leeg laten staan en wilt er zeker van zijn dat u na terugkomst in uw woning kunt. Toch huren vele expats op basis van tijdelijke huurcontracten gemeubileerde woningen en zijn hun bazen en de eigenaar/verhuurders gelukkig. Hoe kan dit? Zorg ervoor dat het tijdelijke huurcon-

tract, eigenlijk voor bepaalde tijd, op naam staat van een in ons land gevestigd bedrijf. Controleer de Kamer van Koophandel. Zet in het huurcontract dat de woning bestemd is voor bewoning door deze werknemer. Vraag een waarborgsom of bankgarantie van twee tot drie maanden huur. Zet in het contract dat huurder zich ervan bewust is dat dit huurcontract van tijdelijke aard is. Verhuur alleen woningen die in de vrije huursector vallen. Specificeer de huurprijs naar kale huurprijs, vergoeding stoffering en inrichting, voorschotten verwarming, verbruik elektriciteit, kabel-tv en dergelijke. Zet de data waarop de huur begint en eindigt duidelijk in het huurcontract,

net als de opzegtermijn. Spreek nooit meer dan twee huurperioden af, dus eenmaal verlengen. U zult merken dat buitenlandse huurders een diplomatenclausule willen. Hiermee kunnen zij af van de huur indien hun baas hen overplaatst. Pech voor u. Laat u niet verleiden tot een Engels huurcontract. Het huurcontract moet in de Nederlandse taal zijn, u kunt u altijd een Engelse vertaling ervan leveren. Zorg voor een goede lijst van de inventaris die u beiden ondertekent. En, tot slot de toestemming van de hypotheekbank. Ja, de een vraagt die wel en de ander niet. Zo lang het goed gaat, ligt geen bankier er wakker van. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Alternatief wonen

Aforisme

Huur of koop? (2)

De gemeente Putten staat voorlopig toe dat twee garages als woning worden gebruikt. Bij verkoop vervalt het gedoogbeleid.

‘Je huis wordt je thuis wanneer je het deelt met anderen.’ Ed van den Bergen

De meeste koopwoningen staan in het Gelderse Rozendaal en de Limburgse gemeenten Meerlo-Wanssum en Hunsel: daar wordt meer dan 80 procent van de woningen bewoond door de eigenaar.

22

Urban Living

 

    

 


Markant gebouw Jarenlange renovatie kostte tientallen miljoenen euro’s

Hotel in het Scheepvaarthuis Hoe vertimmer je een rijksmonument tot vijfsterrenhotel? Het Amsterdamse Scheepvaarthuis werd getransformeerd tot het vlaggenschip van hotelketen Amrâth.

tiekamers.Naast de renovatie van het oorspronkelijke interieur, moest het gebouw ingericht worden als hotel. Van Eijl koos voor een klassiek interieur. ‘Het moest somptueus zijn en de uitstraling hebben van ‘het is hier al een tijdje’.’ Gekozen werd bijvoorbeeld voor een nieuwe stoffen bankbekleding die geïnspireerd is op motieven van de bekende sierkunstenaar Theo Nieuwenhuis en de nieuwe hanglampen in de bar zijn gebaseerd op lampen die zich al in het Scheepvaarthuis bevonden. Het oorspronkelijke meubilair, dat in de GVB-tijd voornamelijk in de kelder stond, wordt gebruikt voor de suites. Andela: ‘Gebruik is voor ons een voorwaarde van behoud.’ De architect Ray Kentie, die ook het interieur van Het Kurhaus en het café van het American Hotel heeft gedaan, gebruikte oude elementen voor het nieuwe interieur. Een tijdens de verbouwing tevoorschijn gekomen sjabloneerwerk is bijvoorbeeld gebruikt voor de gangen en een pas ontdekte wandbespanning van Nieuwenhuis dient als inspiratie voor het behang op de kamers. Bureau Monumentenzorg is ‘blij met het resultaat tot dusver’.

Famke en Floor van Praag AMSTERDAM

...

Het Scheepvaarthuis ligt vlakbij het Centraal Station en wordt gezien als het eerste gebouw in de bouwstijl van de Amsterdamse School. Het pand is ontworpen door architecten Van Der Mey en Van Gendt als hoofdkantoor voor een aantal grote Nederlandse rederijen. Het Scheepvaarthuis werd in twee fasen gebouwd, van 1914 tot 1916 en van 1926 tot 1928, waarbij gebruik werd gemaakt van dure materialen, beeldhouwwerken, kunstsmeedwerk en speciaal ontworpen meubilair. Giovanni van Eijl, met zijn familie eigenaar van de Amrâth-hotelketen en succesvol belegger in onroerend goed, was in 1996 op zoek naar een geschikte plek voor een groot internationaal hotel, toen hij in de krant een advertentie zag staan van de gemeente Amsterdam. ‘Het Scheepvaarthuis was op inschrijving te koop mits het een hotelbestemming zou hebben’, vertelt Van Eijl, die een plaats in de Quote 500 van rijkste Nederlanders bezet.

Iedereen is welkom

Wielklem Van Eijl was de enige die zich inschreef voor het gebouw waar het Gemeente Vervoer Bedrijf toentertijd nog zijn kantoor had. Van Eijl: ‘Ik kende het wel van als je een wielklem had, maar in die tijd was het monumentale pand zeer zwart, met verroeste hekken aan de buitenkant dus het was me nooit echt opgevallen. Maar toen ik het met andere ogen zag, wilde ik het hebben.’ Van Eijl kocht het van de gemeente, maar wel met het GVB als huurder want die had nog geen vervangende kantoorruimte. Om toch alvast te beginnen met het hotel werd de gehele buitenkant gerenoveerd. ‘Onder het zwart kwamen okerkleurige, handgevormde stenen tevoorschijn’, vertelt Van Eijl niet zonder trots. Pas in 2004 vertrok het GVB en kon hij door met zijn oorspronkelijke plan het monument

De markante gevel van het Scheepvaarthuis ziet er een stuk frisser uit.

tot een vijfsterrenhotel te verbouwen. In totaal duurde die verbouwing tweeënhalf jaar en kostte tientallen miljoenen. ‘Alles moest voorzichtig met kruiwagentjes uit het pand gehaald worden. Met Bureau Monumenten en Archeologie wordt elk

detail van de verbouwing doorgenomen. Martijn Andela, monumentenadviseur van het bureau: ‘Normaal zou een hotel een kamer ontwerpen en dat tweehonderd keer herhalen, maar dat kon hier niet. Het was allemaal maatwerk waar wij bij moesten zijn.’ Grand Hotel Amrâth is nu voor het grootste deel geopend, maar er wordt nog steeds gewerkt aan een wellness center in de kelder, een wijnbar in de voormalige kluis en een aantal suites in de voormalige direc-

Een groot deel van het monumentale hotel blijft voor bezoekers van de bar of het restaurant echter verborgen. Wie het waagt om na het eten even de trap op te lopen om het indrukwekkende marmeren trappenhuis met glas-in-loodplafond te bezichtigen, wordt tegengehouden door een aansnellende portier: ‘Het is niet persoonlijk bedoeld, maar hier mogen alleen gasten komen. Ik verzoek u om weg te gaan.’ Van Eijl geeft desgevraagd aan dat dit geen instructies van hem zijn en dat het te maken kan hebben met schoonmaakwerkzaamheden die in het pand gedaan werden. ‘Iedereen mag het gebouw van binnen zien, zo is het ook afgesproken met de gemeente. Als ze op deze plek een advocatenkantoor hadden toegestaan was het een gesloten bolwerk geweest. Een hotel is toegankelijker.’ Het te bezoeken deel blijft echter wel beperkt tot de lobby, de horeca en het trappenhuis. Om het publiek de kans te geven de rest van dit grote en uitzonderlijke monument te bezichtigen is er iedere zondagochtend tegen betaling een rondleiding onder leiding van een kunsthistoricus of architect, inclusief koffie en taart. 1

KRITIEK In de hedendaagse ontwerpwereld is een kritischer geluid over het nieuwe interieur te horen. Tommy Kleerekoper van ontwerpbureau IDing heeft ervaring met monumentale horecaprojecten. Zo was IDing verantwoordelijk voor het interieur van Hotel Arena, bar/restaurant/club Odeon en is het momenteel bezig met het horecagedeelte van de Stadsschouwburg aan het Leidseplein. Allemaal bouwwerken die op de monumentenlijst staan. Op verzoek van deze krant bekeek Kleerekoper het interieur van het nieuwe Amrâth-hotel. Kleerekoper: ‘Het monument is prachtig gerestaureerd, maar ik mis een statement in het interieur. Het meeste is klassiek, maar de moderne knipoog die juist de spanning teweeg moet brengen is ver te zoeken. En waar die wel is vind ik het enigszins tuttig. Het is een vijfsterren hotel, in zo’n mooi gebouw en met dit ambitieniveau zou je iets heel bijzonders moeten maken. Het interieur is vaak maar een heel klein deel van het budget van een totale verbouwing, daarom begrijp ik niet dat er op sommige plekken laminaat ligt. In principe hoeft het niet veel te kosten om iets bijzonders te maken, helemaal omdat het al zo’n mooi monument is. Een monument als dit is eigenlijk een open doel en daar hebben ze naast geknald.’

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................

Handig voor logeerpartijen

MOBIEL HOTEL GESCHIKT VOOR VIJFTIG PERSONEN !LSUVERDERKIJKT WATZIETUDAN 0ROJECTENVANHOGEKWALITEITVRAGENOMMEERDAN DESKRESEARCH$AAROMTREKKENWEEROPUIT LOPENROND STELLENVRAGENENLUISTERENGOED7IJKIJKENDEZIELVAN UWTOEKOMSTIGELOCATIERECHTINDEOGEN ENZIENUWGEZIN WERKNEMERSENKLANTEN7IJBELEVEN ALSHETWARE HOEZIJSPELEN WERKEN WINKELEN7IJHOREN UWVERHALEN /NZEMARKTKENNISREIKTVERDER$AARMEEREALISERENWE UWAMBITIES

,
 Ê - /
/ 7 7 7 ) . ' 2 % ! , % 3 4!4 %  # / -

 Ê,i>Ê ÃÌ>ÌiÊ iÛiœ«“i˜Ì 0OSTBUS ,,$EN(AAG .EDERLAND 4ELEFOON

Krap behuisd, maar toch vijftig vrienden uitnodigen voor een feestje met aansluitend een logeerpartij? Het mogelijk door Hotelmóvil tijdelijk voor de deur te parkeren. Deze Spaanse vrachtwagen transformeert zich binnen dertig minuten naar een vijfsterrenhotel met vijftig slaapplaatsen en is van alle gemakken voorzien. Iedere kamer heeft een badkamer en is voorzien van verwarming, een lcd-televisie en internet. Het hotel beslaat 135 m² en

heeft elf kamers, verdeeld over twee verdiepingen. De tweede verdieping heeft zelfs drie (kleine) penthouses, met toegang tot een eigen terras. Het is echter ook mogelijk om de kamers naar wens in te richten als kantoorruimte, medische onderzoekskamer of kleedkamer voor bij een filmset, net wat de klant wil. De Hotelmóvil is te koop, maar ook tijdelijk te huur. Geïnteresseerd? Kijk voor meer informatie op www.hotelmovil.com.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................

Breda de lucht in

Aforisme

Het centrum van Breda krijgt wellicht een woontoren van 80 meter hoog. De gemeente moet nog akkoord gaan met het plan.

‘Zijn huis was zo bescheiden, dat de kelders uit de buurt nog torenhoog boven zijn zolder uitstaken, bij wijze van spreken.’ Gust Gils

Urban Living

 

 

23

  

 



Hypotheken Verleden van een klant is niet het belangrijkste

Ondanks BKR-codering tóch een hypotheek Veel grote hypotheekverstrekkers weigeren standaard aanvragen van mensen die geregistreerd staan bij het Bureau Kredietregistratie (BKR) in Tiel. Toch zijn er voor die gevallen mogelijkheden. René Boumans AMSTERDAM

...

Een BKR-codering, net een nieuwe zaak gestart of niet genoeg winst in een bestaande zaak, misschien met een buitenlandse vrouw getrouwd die nog geen permanente verblijfsstatus heeft. Het kunnen allemaal redenen zijn om bij de gemiddelde hypotheekverstrekker nul op het rekest te krijgen. Toch zijn lang niet al die potentiele huizenkopers armlastig of wanbetaler. Maar de reguliere banken en verzekeraars hebben of geen tijd, geen zin of de expertise niet in huis om elk geval apart onder een vergrootglas te leggen. ‘Tot een jaar of drie geleden waren er in ons land eigenlijk alleen ‘geen risico-hypotheken’, schetsen Dennis Dijkstra en Jeroen Looman, twee van de drie directeuren van Sparck Hypotheken in Amsterdam. Zij zagen een niche in de hypothekenmarkt die door de grote ‘hypotheek-fabrieken’ nooit zou kunnen worden ingevuld. Uit research naar de achtergronden van de 40 procent aanvragers die door de grote hypotheekverstrekkers waren geweigerd, bleek dat een kwart van die klanten in de toekomst moeiteloos zijn hypotheek zou kunnen betalen.

Moeilijke gevallen Inmiddels, na anderhalf jaar operationeel te zijn, heeft Sparck tegen de 1.300 hypotheken verstrekt aan dergelijke ‘moeilijke gevallen’, met een gemiddelde hoofdsom van rond de twee ton. En dat die moeilijke gevallen toch gewone hypotheekgevers zijn, blijkt wel uit het feit dat Sparck net zo weinig mensen heeft die de lasten niet meer kunnen opbrengen, als de traditionele hypotheekverstrekkers. Er is geen zichtbaar groter risico. ‘Wat het voor ons gemakkelijker maakt, is dat er bijna geen land ter wereld is waar mensen die geld lenen zo goed worden beschermd als in Nederland. Het is bijna onmogelijk om meer te lenen dan je aan kan. Dankzij

het BKR (Bureau Kredietregistratie) in Tiel. Mensen willen vaak wel meer lenen, maar ze mogen niet’, legt Looman uit. Sparck is ook alerter op mogelijke betalingsproblemen. ‘Wij weten vaak al eerder dan de klant dat een betaalde maandtermijn niet is betaald. Dan hebben we nog diezelfde week contact en kijken we wat er aan de hand is. Zoeken samen, als nodig, naar een oplossing. Bij grote banken duurt het soms wel drie maanden voordat een wanbetaler in het oog valt.’ Grotere hypotheekverstrekkers moeten soms tientallen aanvragen per dag accepteren. Bij BKR-codering standaard geen hypotheek, is dan gemakkelijker. ‘Die kijken vooral naar het verleden van een klant’, constateert Dijkstra. ‘Wij kijken veel meer naar de toekomst. Blijkt uit de gegevens die wij van die klant krijgen dat hij in de toekomst zijn hypotheek prima kan betalen, dan durven wij met hem of haar in zee.’

De rente is 1 à 2 procent hoger dan bij andere verstrekkers De Sparckdirecteuren noemen een paar voorbeelden uit hun dagelijkse praktijk. ‘Iemand heeft vijf BKR-coderingen. Maar die blijken allemaal te zijn ontstaan uit de periode rond een scheiding. Bijvoorbeeld door rekeningen waarvan de ene partner er vanuit ging dat de ander die zou betalen. Dat betekent niet dat diegene straks zijn hypotheek niet kan betalen. Als er verder niks aan de hand is, kunnen we die persoon gewoon een hypotheek aanbieden. Maar iemand die in 2001 een BKR-codering heeft opgelopen, en een in het jaar daarop, in 2003 nog twee en in 2005 weer een, is waarschijnlijk een notoire wanbetaler.’ Andere voorbeelden die goed bij Sparck terecht kunnen, zijn zelfstandigen met onvoldoende boekjaren. De meeste banken vragen de boeken van drie jaren die bij voorkeur een stijgende lijn te zien moeten geven. ‘Als iemand na acht jaar in loondienst als pr-medewerker voor zichzelf gaat

MICHIEL VIJSELAAR

beginnen en zijn boeken laten na een jaar zien dat diegene dankzij zijn netwerk en ervaring als zelfstandige al heel snel een goed inkomen heeft, dan durven wij dat wel aan. Dat ligt anders met iemand die na tien jaar in loondienst als elektricien opeens een shoarmazaak gaat beginnen.’

Rente De rente op een hypotheek bij Sparck is wel hoger dan bij de meeste andere hypotheekverstrekkers. Tussen de 1 en 2 procent. ‘Wij moeten heel veel meer tijd investeren in het onderzoeken van persoonlijke situaties en dergelijke. Maar omdat wij altijd een aflossingsvrije hypotheek bieden,

Geregistreerde kredieten: 20.400.000 Geregistreerde personen: 9.900.000 Mensen met betalingsproblemen : 594.000

Achtergronden financiële problemen Ontslag Kinderen krijgen Trouwen Echtscheiding

276.000 187.908 73.441 33.000

Kennisintensieve regio’s

Tekort door toename aantal apparaten

NEDERLANDERS WILLEN MEER STOPCONTACTEN IN HUIS zin toen veel minder elektrische apparaten gebruikte, internet nog in de kinderschoenen stond en huisautomatisering nog toekomstmuziek leek. De minimumnorm uit die jaren sluit dus niet meer aan bij de eisen van deze tijd. Er blijken te weinig aansluitpunten voor onze televisies, computers, telefoons en andere apparatuur te zijn. Veel mensen knutselen daarom zelf met gevaarlijke en rommelige verlengsnoeren, kabels en stekkerdozen.

Mensen met een kredietregistratie

Delftechpark, Delft, Nederland

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................

Veel Nederlanders zijn ontevreden met het aantal stopcontacten in huis. Dit blijkt uit een onderzoek van marketingbureau UPS. Slechts 45 procent van de consumenten geeft aan tevreden te zijn met het aantal aansluitpunten voor elektriciteit in huis. In Nederland wordt de elektrische installatie in woningen nog steeds aangelegd volgens de normen uit de jaren negentig van de vorige eeuw. Het probleem daarmee is dat een ge-

waardoor je geen dure spaar- of beleggingsproducten nodig hebt om aan het eind van de rit je hypotheek af te lossen, ben je per maand niks duurder uit dan bij een grote hypotheekverstrekker.’ Looman geeft toe dat het voor iemand die zijn BKR-codering weer kwijt is, of die wel drie boekjaren kan laten zien, misschien aantrekkelijk kan worden om over te stappen. ‘Sparck zal dan met andere producten moeten komen. We willen die klanten liever houden. Maar het is nog niet zover. We moeten straks voor hen zeker met tarieven komen die meer marktconform zijn.’ 1

Sectoraal gespreid

Internationaal actief

Duurzaam beleggen

Portefeuillevernieuwing

Kwaliteitsprojecten

Lokale kennis en ervaring

Wereldhave investeert bij voorkeur in gebouwen op goed bereikbare locaties in kennisintensieve regio’s. Dat zijn regio’s met een bovengemiddelde economische groei, wat te danken is aan de aanwezigheid van succesvolle, innovatieve en dus kennisintensieve bedrijven. Aandelen Wereldhave zijn genoteerd op Euronext te Amsterdam en Parijs. Het dividendrendement van het aandeel Wereldhave bedraagt thans ca 4,25%. Ondernemen in vastgoed.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Kerk gered De Amsterdamse Chassékerk is van de sloophamer gered. Woningcorporatie Ymere heeft het gebouw overgenomen. Na de verbouwing krijgt een deel een woonbestemming, de rest krijgt een buurtfunctie.

Wereldhave N.V.

Nassaulaan 23, 2514 JT Den Haag - tel. (+31) 70 346 93 25, fax (+31) 70 363 89 90 - [email protected] - www.wereldhave.com Wereldhave heeft een vergunning op grond van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Een prospectus is op aanvraag beschikbaar.

24

Urban Living

 

    

 


Oudenaardeplantsoen 5 1066 TH Amsterdam Vraagprijs: € 319.000 kk

Vrijehuizenmarkt 020-4100559 www.vrijehuizenmarkt.nl

Prachtige vierkamerwoning met vide, ruime zonnige tuin en prachtig zicht (oppervlakte ca. 120 m²), voorzien van cv, gelegen aan de rand van het mooie Nieuw Sloten. Indeling: ruime entree. Deur naar woonkeuken, toilet en woonkamer. De woonkeuken heeft een soort erker die een gezellig en ruimtelijk effect geeft. Luxe lichtkleurige keuken met diverse inbouwapparatuur. De ruime woonkamer (en woonkeuken) is voorzien van een fraaie parketvloer en heeft dubbele deuren naar de fijne tuin. Vanuit de gang gaat er een trap naar de eerste verdieping waar zich een grote slaapkamer, de badkamer en een vide bevinden.

Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1650515

Wonderfontein 52 1448 RK Purmerend Vraagprijs: € 379.000 kk

Easy Choice 0299-690592 www.easychoice.nl

Luxe twee-onder-een-kapwoning aan het water. Uniek wonen! Wonen in deze luxueuze twee-ondereen-kapwoning, gelegen aan het water , kan ieders droom in vervulling laten gaan. Deze woning heeft een bijzonder statige uitstraling, een geweldige vrije ligging aan het water en een zeer luxe en moderne afwerking. In de sfeervolle woonkamer zult u zich direct thuis gaan voelen. Dankzij de aanwezige raampartijen zult u kunnen genieten van het prachtige vrije uitzicht over het water en een prettige lichtinval. Over de gehele benedenverdieping is een duurzame natuurstenen vloer gelegd voorzien van vloerverwarming.

Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=565376

Landpoortstraat 23 -25 4285 AR Woudrichem Vraagprijs: € 595.000 kk

De Makelaars van Altena 0183-307040 www.demakelaarsvanaltena.nl

Gerenoveerd vrijstaand vestingpand met diverse mogelijkheden. Een uniek geheel met veel mogelijkheden! Dubbele bewoning, combinatie wonen/werken maar bovenal genieten. Dit in de jaren tachtig gerenoveerde pand heeft de charme en inhoud van een woonboerderij (ca. 1450 m³), de romantische uitstraling van een oud vestingpand en een moderne split-level indeling. Begane grond: royale ontvangsthal, toilet, zitkamer, bijkeuken, slaapkamer, badkamer, woonkamer met vide en haardpartij en open keuken. Eerste verdieping: overloop, toilet, ruime werkkamer, bibliotheek en slaapkamer. Tweede verdieping: overloop, twee slaapkamers en extra badkamer.

Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=399736

Veldbloemstraat 16 2153 BZ Nieuw Vennep Vraagprijs: € 545.000 kk

Koophuis Nieuw Vennep 0252-681825 www.koophuis.nl

Prachtige en ruime semi-bungalow gelegen aan een rustige weg met aansluitend groenstrook en speelvoorzieningen waar u, in een leuke dorpse sfeer, maar met uitvalswegen, scholen en recreatie onder handbereik zeer comfortabel kunt wonen. Als u voor deze woning staat kunt u zich absoluut geen voorstelling maken, hoe hier binnen is gezorgd voor comfort en gezelligheid. Indeling begane grond: hal met meterkast, toilet, rechthoekige woonkamer met natuurstenen vloer, half open keuken met diverse inbouwapparatuur en openslaande deuren naar de royale rechthoekige onderhoudsarme patio (70m²).

Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1688338

Simon van Hapertlaan 10 5626 GE Eindhoven Vraagprijs: € 738.000 kk

Best Intermediair 040-2062651 www.best-intermediair.nl

Vrijstaande en volledig geïsoleerde sfeervolle bungalow met royale living (circa 72 m²), inpandige garage, twee badkamers en prachtig aangelegde tuin met optimale privacy gesitueerd op een groot perceel van 720 m² en op toplocatie gelegen in villawijk Acht Zuid. Indeling begane grond: entree, ruime hal met garderobe, eerste betegeld toilet met fonteintje, lichtkoepel met mooie lichtinval en middels glazen deur toegang tot woonkamer. Living: zeer royale woonkamer (circa 72 m²) met vloerbedekking, gashaard met mooie natuurstenen schouw, inbouwkastenwand en schuifpui naar tuin en terras.

Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1774798

Maandenweg 9 1335 KB Almere Vraagprijs: € 579.500 kk

Dekoopmakelaar.nl 036-5212987 www.dekoopmakelaar.nl

Indeling: entree, ruime hal, meterkast, hardhouten trap naar eerste verdieping, toilet, aparte toegang tot werkruimte en woonkamer. De werkruimte is gelegen aan de voorzijde van de woning en kan gebruikt worden als kantoor. Alle aansluitingen voor een modern kantoor zijn in deze ruimte aanwezig. De riante woonkamer is gelegen aan de tuinzijde en heeft een sfeervolle schouw met een elektrische haard. Door de aanwezigheid van grote ramen ontstaat er een aangename lichte woonkamer. Via de woonkamer bereikt u de luxe inbouwkeuken voorzien van vijfpits-inductiekookplaat, extra brede heteluchtoven (90 cm), vlakscherm afzuigkap, geïntegreerde vaatwasser, koel/vriescombinatie, apothekerskast en veel kastruimte.

Met een permanent aanbod van ruim 110.000 koopwoningen is DIMO de grootste onafhankelijke woonsite van Nederland. Omdat DIMO niet is gebonden aan een brancheorganisatie biedt het ook nog eens duizenden woningen exclusief aan. Koopwoningen komen van zowel NVM- (Funda), LMVen VBO-makelaars, maar ook van onafhankelijke makelaars en particulieren. Iedereen voelt zich dus thuis op DIMO, zowel kopers als verkopers. www.dimo.nl

Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=566884

Burg. Norbruislaan 119 3555 EE Utrecht Vraagprijs: €459.000 kk

De Wissel Vastgoed cv 0348-471220 www.dewisselvastgoed.nl

Bijzonder fraaie twee-onder-een-kapwoning in de stad met natuur binnen handbereik Bijzonder fraaie twee-onder-een-kapwoning met berging , eigen oprit en zeer grote zonnige tuin gelegen aan de rand van Utrecht en nabij de uitvalswegen A2 en A27. Direct bij natuurlandschap Oud Zuilen, Slot Zuylen en de rivier de Vecht gelegen. Op tien fietsminuten van de binnenstad. Kunstijsbaan, tennisvelden, sportcomplex, scholen en winkelcentra op korte afstand. Algemene info: Mooie twee-onder-eenkapwoning met berging en zonnige tuin op een perceel grond van 340 m²

Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=547244

Robert de Vriesstraat 1 6836 ML Arnhem Vraagprijs: € 309.000 kk

RE/MAX Vastgoedgroep 026-3521830 www.remax.nl

Royale helft van dubbel woonhuis. In de kindvriendelijke wijk Rijkerswoerd, aan groenstrook gelegen royale helft van dubbel woonhuis met oprit, garage en fraai aangelegde tuin. De keurige onderhoudsstaat in combinatie met de hoogwaardige afwerking maakt deze woning tot een ideale en zorgeloze woning. De woning is op loopafstand gelegen van diverse voorzieningen zoals een winkelcentrum, openbaar vervoer, scholen en bosgebied. Tevens zijn de uitvalswegen binnen enkele minuten bereikbaar. Indeling begane grond: entree, hal, toegangsdeur naar de garage, meterkast, toilet, royale Z-vormige woonkamer met openslaande deuren naar de tuin. Luxe open woonkeuken voorzien van alle mogelijke inbouwapparatuur.

Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=449075

Van Dijcksbruin 18 A 2718 NM Zoetermeer Vraagprijs: € 324.500 kk

RE/MAX Makelaarscentrum 079-3161666 www.remax.nl

Royale en goed onderhouden drie- (voorheen vier-) kamer geschakelde woning met royale voortuin en oprit voorzien van carport en stenen berging. De achtertuin is gelegen aan het water en bestaat uit verschillende niveaus met een mooie houten steiger aan het water. Nabij de woning vindt u het winkelcentrum Rokkeveen, het Burgemeester Hoekstra Park, zwembad, sportvelden, tennis/squashbanen, het gezondheidscentrum, de bibliotheek, kinderopvang, het Balijbos, een kinderboerderij, een manege, openbaar vervoer en het NS-station. Op enkele minuten rijafstand zit u op de snelweg A12 richting Den Haag, Amsterdam, Rotterdam en Utrecht.

Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=521228

Wikveld 99 5236 ED ‘s-Hertogenbosch Vraagprijs: € 339.000 kk

Van der Dussen adviesgroep 073-5222555 www.vanderdussen.nl

Fraai gesitueerde gerenoveerde tweekapper met garage. Gelegen aan de rand van de oude dorpskern van Empel, is deze grotendeels gerenoveerde tweekapper met aangebouwde garage gesitueerd. Empel, dat deel uitmaakt van de gemeente ‘s-Hertogenbosch, is al van oudsher op deze stad gericht. Niet verwonderlijk, want het ligt er maar een steenworp van verwijderd. Dat biedt u als wellicht toekomstige bewoner van Empel niet alleen de gelegenheid om te genieten van de rust en ruimte van het wonen in een dorp maar van de gezellige drukte in de oude hertogstad.

Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1661976

Goeverneurlaan 2523 BL ‘s-Gravenhage Vraagprijs: € 735.000 kk

Van Gulik Vastgoed 06-44221465 Vijf beleggingsappartementen, een prima belegging: Vijf appartementen in Den Haag, volledig verhuurd, goed rendement. Huurinkomsten netto totaal ca. 55.000 euro. Alle appartementen zijn voorzien van een: koelkast, gas cv, wasmachine, kooktoestel en een stofzuiger. Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1611082

Zalm 15 3824 JA Amersfoort

Vraagprijs: € 419.000 kk Gerda Kemp Makelaardij 030-6990410 www.gerdakempmakelaardij.nl Hoek watervilla met royale kantoor/ praktijkruimte met aparte opgang. In de populaire wijk Nieuwland gelegen hoek watervilla met royale kantoor/ praktijkruimte met aparte opgang en dubbele garage. Nabij uitvalswegen, scholen en winkelcentrum. Entree: riante hal, garderobe, laminaatvloer, hardhouten open trap, meterkast. Vanuit de hal kunt u rechtstreeks naar de dubbele garage en entree naar kantoor/ praktijkruimte. Kantoor/praktijk: oppervlakte ca. 14 m². Vanuit de hal gaat u naar de kantoor/ praktijkruimte met aparte opgang van buitenaf. Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=393760

Adverteren in deze rubriek? Makelaars kunnen tegen aantrekkelijke tarieven hun particuliere woningaanbod in deze tweewekelijkse rubriek plaatsen. Bel voor meer informatie met Jochem Brouwer: 020-3460517. De Pers verschijnt op werkdagen in een oplage van 500.000 exemplaren, die verspreid worden via de NS-stations, Brunawinkels, kantoren en huis-aan-huis.

Service

 

 

Culinair Vraag en aanbod A De Hollandse garnaal, ls je een beetje moeite doet, kun je ze nog wel kopen: ongepelde Hollandse garnalen. Niet bij de supermarkt natuurlijk, maar bij echte vishandels. Garnalen mogen niet ongekookt aan land worden gebracht. Direct na de vangst worden ze dus aan boord gekookt en kleuren de doorzichtige beestjes bruingrijs. Als je die garnalen een paar uur later pelt, smaken ze zo goed als je daarna nooit meer zult meemaken. Want de garnalen die we normaliter voor veel geld in een plastic doosje uit het koelvak aanschaffen, hebben al een lange reis heen en weer naar Polen of Marokko achter de rug. Daar zijn ze voor weinig geld van hun schaal ontdaan. En het invriezen doet de smaak ook geen goed.

Coos Versteeg

het duurst van allemaal!

N

og zie ik mijn moeder aan tafel zitten: een oude krant uitgespreid en daarop een enorme berg ongepelde garnalen. Een drukje op de rug, staartje lostrekken en dan de kop eraf. De schaal en kop in de vuilbak, de blote garnaal in een glazen schaaltje. In die tijd sprak je nog gewoon van garnalen, want er was maar één soort: de Hollandse garnaal, ook wel de grijze garnaal, Noordzeegarnaal of Stellendamse garnaal genoemd. Pas veel later kwam de roze garnaal, de Noorse of rode steurgarnaal; gevangen in de Noordelijke Atlantische Oceaan, rond IJsland en de Noord Pacific. Die garnaal ziet er veel appetijtelijker uit, maar smaakt een stuk minder. En is een stuk goedkoper. Als er één reclameslogan klopt, dan is

25

  

 



doorsnee consument. Op de veiling is het product de afgelopen weken zo’n beetje in prijs verdubbeld – van 2,5 tot 5 euro per kilo. De vissers zijn er blij mee: meer geld voor minder werk. Zoals telers van asperges ook baat hebben bij een slechte oogst. Vorig jaar probeerden Nederlandse, Duitse en Deense garnalenvissers zelfs vangstbeperkingen af te spreken om de prijs kunstmatig op te krikken. Dat lukte toen niet, maar nu helpt de natuur een handje. Ik zie de bui al hangen. Als de koelhuizen met oude voorraad straks leeg zijn, schiet de prijs voor Hollandse garnalen in de winkel omhoog. Want of het nu om aardappels, mosselen of garnalen gaat, zodra de oogst een keer tegenvalt, treedt de wet van vraag en aanbod in werking. Dat is nu eenmaal het mechanisme van ons kapitalistische stelsel. Alleen zouden die tarieven dan ook weer moeten zakken als de oogst het jaar daarop weer royaal is.

M

Hollandse garnalen worden direct na de vangst aan boord gekookt. Ze kleuren dan bruingrijs. HOLLANDSE HOOGTE

het wel ‘De Hollandse garnaal, het lekkerst van allemaal’. Blijft de Noorse garnaal nu gereserveerd voor de onderlaag van eetgelegenheden, de goedkopere salades, lopende buffet-

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................

ARGUS

Jongens willen op vakantie zuipen en sex, meisjes uitrusten

ten en bedrijfsrestaurants (vroeger kantines geheten), binnen niet al te lange tijd kunnen we toch een opmars van dit roze schaaldier verwachten.

Onze Noordzeegarnaal wordt namelijk onbetaalbaar. De oorzaak: te veel stormdagen, waardoor er minder kon worden gevangen en te veel wijting, die nog gekker is op garnaal dan de

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................

ALLE PIRESEN HET LAND UIT

geven op uw vragen. In Hongarije heeft een collega van u de bevolking gepeild inzake minderheden. Van wie heeft u het meeste last: Roma, Duitsers, Piresen, Slowaken of Serven? Wat bleek? De Piresen werden het meest gehaat, vooral in het linkse en welvarende westen van Hongarije. Maar wat wil het geval: Piresen bestaan helemaal niet. Uw Hongaarse collega’s hebben de Piresen verzonnen. En zo blijkt maar weer: wat de boer niet kent dat lust-ie niet. Zou het niet goed zijn als we ons dat wat meer zouden realiseren? Dat wij de vreemdeling vooral haten omdat we hem niet kennen. Wilt u dit experiment ook in ons land doen? Het zou een verfrissende bijdrage zijn aan het debat. Zelf dacht ik aan de Girondezen, de Kononëers, of de Tarobanen. Allemaal vreselijke volkjes. Vriendelijke groet, Joeri Oudshoorn

Geachte Carlo Stokx, managing director Interview-NSS,

HPFE
JEFF
OBBS
TUVVS
IFU  EF
JKTLBTU  






 



 
 











 




 
 









 

 






 




 

© 2007 - René Leisink

aar heeft iemand de prijs van een zakje patat ook maar één keer in zijn leven omlaag zien gaan? Heeft iemand sinds dat superslechte mosseljaar lang, lang geleden nog minder dan vijf tot zeven euro voor een kilo van die schelpdieren betaald? De mosselmaffia heeft de zaken onderling prima geregeld en het garnalenkartel eveneens. Daar kunnen de bouwbedrijven en asfalteerders met hun prijsafspraken nog wat van leren. Dus er zit maar een ding op: smakeloze Noorse garnalen gaan eten. Met een extra scheut whisky in de cocktailsaus valt het best mee. 1

Volgens onderzoek van uw collega Maurice de Hond wil 19 procent van de Nederlanders dat de Koran verboden wordt. Als u deze groep gaat onderzoeken, durf ik te beweren dat 99 procent daarvan nog nooit de Koran heeft gelezen. De angst regeert. Geert Wilders speelt daar handig op in. Menig moslim wordt geassocieerd met fundamentalisme en terrorisme. U maakt het er niet beter op door de gehele wereldproblematiek beantwoord te willen zien in ja- en nee-vragen. De mensen die u ondervraagt, krijgen in het dagelijks leven zo veel oneliners en zogenaamde waarheden over zich heen dat ze vaak ten onrechte denken een afgewogen antwoord te kunnen

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

COLOFON

HET WEER

...

Vandaag

Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteur Frank Poorthuis artdirector Maarten ten Haaf marketing Gert Jan Laurman distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen en NDC Leeuwarden

...

Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.

...

Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.

Wolkenvelden overheersen en soms valt er een klein beetje regen. Maar in het westen en zuidwesten van het land breekt de zon waarschijnlijk vaker door en lijkt het droog te blijven. Er waait een matige, aan zee krachtige westelijke wind (kracht 6) en het wordt zo’n 18 graden.

WEERBERICHT NEDERLAND

Morgen

Zowel morgen als zondag is het veelal bewolkt door de aanvoer van vrij zachte en vochtige lucht. Blijft het morgen in de meeste provincies droog, zondag kan er af en toe regen vallen. Het wordt maximaal 17 tot 20 graden met een matige, langs de kust vrij krachtige westelijke wind.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Extremen van 31 augustus

hoogste max. temp.: 30,3ºC in 1929 laagste min. temp.: 3,8ºC in 1956

GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN

Bewolkt Bewolkt Bewolkt Halfbewolkt

17˚C 18˚C 18˚C 19˚C

26

TV-Gids

 

    

 


.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

Nederland 1

17.00 17:00 17:05 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25

17.00 NOS Journaal KRO Kindertijd EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Medische special

20.00 20:00 20:30

NOS Journaal Het grootste muziekfeest van Nederland

22.00 22:05 23:00 23:45 00:05 00:50 01:15

Nederland 2

Flikken The Practice NOS Journaal ER NOS Journaal NOS Journaal en NOS Sportjournaal

17:00 17:30 18:25 18:50 19:25

17.00 De Wandeling House of Eliott That’s the question Dankert en Dankert Blauw bloed extra

20.00 20:25 20:50

Netwerk Blauw bloed extra

22.00 22:00 22:15 22:35 23:30 02:30

Nederland 3 17:01 17:10 17:35 17:55 18:10 18:25 18:45 19:00 19:30 20:25 21:00 21:45

Rat van fortuin Raymann is laat The phone

22.00 22:30 22:55 23:05 00:20 00:45 00:50 01:15

RTL 5

17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Lizzie McGuire Kid Paddle AVRO Smartkidz Zappjump Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS WK Atletiek

20.00 NOS Journaal Nova De vloer op Magnolia Nova, Netwerk en EénVandaag

RTL 4

NOS Sportjournaal NOS Journaal Concert Diana, compilatie Frø-live NOS Journaal NOS Sportjournaal NachteGiel

17:00 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55

17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer

20.00 20:00 20:30

Goede tijden, slechte tijden The Mummy returns

22.00 22:45 23:10 23:25 23:30 00:20 00:50

4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Jouw vrouw, mijn vrouw Krabbé en Komproe in Nederland RTL Boulevard

17:25 18:25 18:55 19:25 19:55

The Ellen DeGeneres show The king of Queens The nanny De Gouden Kooi Flodder

20.00 20:30 21:55

Garfield Shock doc: De zeemeerminbaby

22.00 22:55 23:45 00:15

Beter in bed! De gouden kooi Met open ogen...

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

RTL 7

SBS 6

17.00 18:00 18:55 19:50

The A-Team Law & order RTL Voetbal: Eredivisie live: AZ Excelsior

20.00 20:50

17:05 18:00 19:00 19:25 20:00 20:30

The flying doctors Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum So you wannabe a popstar

22.00 RTL Voetbal: Jupiler League De ultieme Hollywood blondjes

22:30 22:45 22:55 23:25

Veronica

17.00

20.00 UEFA Super Cup: AC Milan Sevilla

22.00 22:45 00:00

Net 5

17.00

17:15 18:05 19:00

17.00 The O.C Charmed Judging Amy

17:15 17:35 18:00 18:55 19:50

Sex and the city The net

20.00

20.00 20:00 20:30

20:25 21:25

22.00 22:40

Hannibal

Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie The substitute 4: Failure is not an option

Yin Yang Yo Totally Spies South Park The Simpsons Brainiac

17:00 17:30 18:20 19:10

Everybody loves Raymond Ally McBeal Dr. Phil Oprah Winfrey show

20.00 20:00

Wegmisbruikers Top Gear

22.00 22:20 23:25 00:00

RTL 8

17.00

20:30

Een plek onder de zon: Een plek in Frankrijk Another woman’s husband

22.00 De grote beurt Sexcetera Jordan & Peter: Jordan and Peter laid bare

22:15 23:05 23:30 00:00 00:10 00:15 00:40

As the world turns The nanny 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Een plek onder de zon RTL Nieuws

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

ÉÉN

CANVAS

17.00 17:05 17:35 18:00 18:10 18:30 19:00 19:30 19:50 19:55

17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Vriend of vijand Het journaal 1000 Zonnen & garnalen Het weer F.C. de Kampioenen

20.00 20:35

De tweeling

17:20 17:45 18:00 18:10 18:35 18:50 19:10 19:35

Studio 1 Het journaal laat KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het weer Missing De rode loper 1000 Zonnen & garnalen

Terzake Sporza: Voetbal - UEFA Supercup 2007

22:50 23:25 23:55

17:05 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30 20:00 20:30 21:00 21:30

NB: Programmering onder voorbehoud iv.m. voetbal De canvascrack Carrie and Barry Exils

17:30 18:15 19:00 19:30

The One show My family EastEnders Judge John Deed

22.00

22.00 23:35 00:50 02:45

BBC World

17.00 What’s new Scooby-Doo? Evacuation Gina’s laughing gear Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws

20.00

23:00

22.00 22:50

BBC 2

17.00 NB: Programmering onder voorbehoud i.v.m. US Open 2007 Pepper Ann in het Disney festival Miss BG Go IV Spring W817 Carl2 Degrassi: The next generation Third rock from the sun

20.00 20:00 20:40

22.00 22:50 23:20 23:41 23:42 23:43 23:50 00:30 00:50

17:00

BBC 1

Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Proms 2007 Return to me BBC News 24

17.00 Ready steady cook Identity Eggheads Kitchen criminals

20.00 20:00 20:30 21:00 22:00 23:00 23:30 00:05 00:35 02:35 02:55

17:30 18:00 19:30 19:45

Our world World news today World business report Sport today

20.00 Atletiek Big cat diary Gardeners’ world special The story of India Grumpy old holidays Newsnight Mock the week Reading and Leeds Festival Arrested development How I met your mother

20:00 21:30

World news today Indian school

22.00 22:30 23:15 23:45 00:30 00:45 01:30 02:30 03:30 04:30

Extra time World business report Sport today Asia today World business report Extra time World business report Our world World business report

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

ARD

ZDF

17.00

17.00

17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55

Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten

20.00 20:00 20:15 21:45

Tagesschau Utta Danella - Das Familiengeheimnis Tatort: Elvis lebt

22.00 23:15 23:28 23:30

Tagesthemen Das Wetter im Ersten Sportschau live: Atletiek

17:00 17:15 17:45 18:05 19:00 19:20 19:25

Discovery Channel

17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO Kitzbühel heute Weerbericht Wildes Herz Afrika

20.00 20:15 21:15

Siska Der letzte Zeuge

22.00 22:00 22:27 22:30 23:00 00:05 00:15 01:30 02:20

heute-journal Weerbericht aspekte Kerner kocht heute nacht Mythos Diana - Lange Nacht zum 10. Todestag der ‘Königin der Herzen’ Die Königskinder Dianas Hochzeit - Die wahre Geschichte

17:00 17:30 18:00 18:30 19:00 21:30

Vis & vang Classic car club: Ferrari Dino 5th Gear Stunt junkies American chopper: Daytona bike week Mean machines: The transatlantic challenge: Motorcycles Mythbusters: Jet assisted Chevy Ultimate biker challenge: Hungary

22.00 22:00 23:00 00:00 00:30

17:00 17:30 18:00 19:00

American hotrod: ‘61 Bubbletop Rides: Summer School Sex sense: Top ten sexiest clothes Sex sense: Love glove

21:30

Totally wild Crittercam wildtech adventures: Large sharks Megastructures: Impossible bridges - Greece Earth investigated: Survival

23:30 00:00 01:00

17:00 18:00 18:15 19:00

Air crash investigation: Mistaken identity Seconds from death: Death at the airshow Megastructures: Impossible bridges - Greece Seconds from disaster: Space shuttle Challenger

Atletiek Eurogoals flash Atletiek Tennis: US Open

20.00 20:00

I didn’t know that Air crash investigation: All engines failed! Seconds from disaster: Space shuttle Challenger

22.00 22:30

Eurosport

17.00

20.00 20:00 20:30

20.00 20:00 21:00

National Geographic

17.00

Tennis: US Open

22.00 00:00

Atletiek

Puzzel met De Pers 1

ZWEEDS RAADSEL: bekorten

watering

onbewoond

dierengeluid

1

2

3

4

5

 

 

6

7

CRYPTOGRAM

grote bijl

een klein beetje

1

OPLOSSINGEN VAN GISTEREN

2

3

hint dulden

4

7

7

8

2

verdelgingsmiddel schel

3

9

soort stof

10

gevangenis stad in Letland

anders becijferen

5 6

Indon. gerecht plaats in Senegal

herkauwer oppervl. maat

kneep

11

Turks gerecht haag

muzieknoot Japans bordspel

5 graansoort

HORIZONTAAL: 1. Slome die er iets droevigs van maakt (8); 4. Het studietempo van een cursus (8); 6. Afhangende punt van een broekje (4); 8. Vogel of waterheks (7); 9. Als het water van een kapitalist (4); 10. Liedje van een bedroefde noorderling (8); 11. Dat is een betweter op de vertrouwde manier (8).

4

6

VERTICAAL: 1. Het verlangen van een eend (6); 2. Na een botsing zit men goed (6); 3. Die paarden zijn spoedig gedicht (7); 5. Het jammeren is mal en slecht (7); 6. Afzetten en afnemen (6); 7. Hiervoor ligt men op apegapen (6).

vergrootglas

vochtig

BRAINSNACK®

SUMBRERO®

8

16

21 6

9

9

18

13

16

24

Hoeveel minuten muziek staat er op de cd met het vraagteken?

A

B

C

6 9 8 7 5 3 2 4 1

1 7 4 2 6 9 5 8 3

5 3 2 8 4 1 9 7 6

4 1 9 3 2 7 8 6 5

7 2 6 5 8 4 1 3 9

3 8 5 9 1 6 4 2 7

2 4 3 6 9 5 7 1 8

8 5 7 1 3 2 6 9 4

9 6 1 4 7 8 3 5 2

5 6 8 4 9 2 1 3 7

7 2 1 3 5 6 9 8 4

4 3 9 7 1 8 2 5 6

3 5 6 8 4 1 7 9 2

1 8 2 6 7 9 5 4 3

9 4 7 5 2 3 8 6 1

6 9 5 2 3 7 4 1 8

8 7 4 1 6 5 3 2 9

2 1 3 9 8 4 6 7 5

3 7 4 9 Brainsnack 4. In de onderste rij staan 1 alle getallen uit de eerste 5 rij die volgen op twee cij- 8 fers waarvan de som gelijk 2 6 is aan 10.

5 8 6 4 3 2 1 9 7

9 2 1 6 7 8 3 4 5

1 4 3 8 2 6 7 5 9

2 6 5 7 9 3 4 1 8

7 9 8 5 4 1 6 3 2

4 3 9 2 6 7 5 8 1

8 1 7 3 5 9 2 6 4

6 5 2 1 8 4 9 7 3

SUDOKU



Kakuro® van gisteren

Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 7 9 6 2 driehoekjes de som van cijfers 9 8 8 9 van 1 tot en met 9, die hori6 3 9 7 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge5 1 5 7 vuld. De Sumbrero® links is 7 9 3 1 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 2 5 2 moeten worden ingevuld. De 0 7 4 8 doet helemaal niet mee. Per 1 1 4 som mag elk cijfer maar één 9 3 6 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.

17

9

11

12

Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Rechtsaf; 4. toonzaal; 6. tips; 8. snoeper; 9. spit; 10. deelname; 11. dokteren. VERTICAAL: 1. Ratels; 2. hengst; 3. sladood; 5. lapwerk; 6. trance; 7. scheen. Zweeds -m-o-i-mnabrengen -rok-vete ase-bit-l -e-botaffilatelie -laser-cd sla-lethe -ets-neen BARCODE

Kakuro® & Sumbrero®

9

SUDOKU




27

  

 



SUDOKU




8 9

KAKURO®


PUZZELNR. 347 BELCODE:

7

2

A

2

1

7

9 5

2

3

5

7

1

1

3

8 4

6

16

10

6

9

4

2

8

9

6

4

7

9

5

1

B

3

5

8

6

3 4

7

9

8

6 5

1

3

7 9

4

25

16

4

8

8

3

3 7

2 10

4 9

6

1

9

1

1

4

4 6

8

8

5

C

3

8

9

1

9 6

2

6

8

1

7

7

17

3

4 2

3

6

3

1

6

5

8

4

2

9

10

12

4

17

2 3

4

1

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Kijk hier eens rustig naar. Wordt uw rust verstoord?

LEZERS

COLUMN

[email protected]

Bent u betoverd? Deze illusie zal u heel onrustig maken.

Zoals altijd Arie Elsenaar

...

Dit was hun plekje met het altijd veranderende zicht op de voorbijgangers die zich in de zon koesterden, alleen, samen, met het hele gezin. Hij bestelde zijn café con leche en keek rond. Het oude echtpaar dat ze vorig jaar, zoals ieder jaar, voorbij hadden zien komen, kwam ook nu weer langs. Hij liep moeilijk, maar zij ondersteunde hem lichtjes, onopvallend. Langs de fontein, vele jaren geleden nog eens volgegooid met waspoeder. De weg werd afgesloten vanwege al dat schuim. Hij glimlachte toen hij eraan terugdacht. Sofie had nog gezegd dat die fontein de komende jaren niet meer

schoongemaakt hoefde te worden. De koffie was zoals altijd heet en het glas was zoals altijd tot de rand gevuld. Bij de eerste slok steunde het glas op zijn twee pinken, terwijl duimen en wijsvingers het glas alleen maar rechtop hielden. Sofie was als altijd voorover gebogen en had zo de eerste slokjes eruit geslurpt. Waar kwam dat rinkelen nu vandaan? Oh, zijn eigen telefoon. Freek. ‘Freekjo.’ ‘Hoi pap. Hoestie?’ ‘Gaat…’ Hij zag een echtpaar met kleinkinderen komen aanlopen en miste bijna de volgende vraag. ‘Eh… daar bij El Muelle. Je kent die plek wel. Daar gingen we altijd naartoe.’ In ieder geval bijna dagelijks. Meestal ’s ochtends, maar soms later in de mid-

dag, na het strand. Dan liep er meer volk op straat. Ze vergeleken altijd kleding, probeerden leeftijden te schatten. De telefoon zweeg. ‘Eh, wat zei je?’ ‘Dat ik vind dat je lef hebt om al zo snel erna daarheen te gaan.’ ‘Anders had ik nooit meer gewild, man.’ Hij had gisteren het appartement opgeruimd en opnieuw ingericht. Daarmee had hij wat om handen. Vandaag zou hij een nieuw tafeltje gaan kopen, dan kwam haar stoel beter uit. ‘Eh, wat zei je? Oh, je moet weer verder.’ ‘Ik bel vanavond weer. Oké?’ ‘Prima.’ Hij wilde het gesprek beëindigen, maar bedacht zich. ‘Freek. Freek! Niet ophangen nog!’ ‘Ja, wat is er?’ ‘Eh… Ik vond het leuk dat je even belde. Bedankt. Spreek je vanavond.’ 1

Sport

 

    

 



29

Interview ’Je moet vriend worden van je ergste vijand om te weten waar zijn zwakke plekken liggen’

Voor Doornbos telt slechts de top De Rotterdamse coureur Robert Doornbos viert grote successen in Amerika. Momenteel is hij in Nederland, omdat de Champ Car World Series zondag het TT-circuit van Assen aandoet. Lucas Benschop AMSTERDAM

...

‘Voor zijn sportieve prestaties zullen ze hem niet bellen’, stelt Robert Doornbos over Christijan Albers met een veelbetekenende grijns. Terwijl Albers dit seizoen uitgroeide tot de risee van het Formule 1-veld, floreert zijn voormalig teamgenoot Doornbos in de VS. Hij wint er races en strijdt mee om het kampioenschap in de Amerikaanse tegenhanger van F1: De Champ Car World Series. Doornbos moet bekennen dat hij best trots is op het succes dat hij behaald heeft sinds de wegen van de Rotterdammer en zijn Larense racecollega Albers scheidden. De twee raakten na hun Formule 1-avontuur bij Minardi in 2005 gebrouilleerd. ‘Met Christijan heb ik helemaal niks. Je moet egoïstisch zijn in deze sport. Hij had zich destijds neerbuigend uitgelaten over mij. Prima, dat was zijn explosie. What goes around, comes around. Nu zit hij thuis en heeft hij geen job.’ Albers reed een paar jaar mee in de marge van het F1-veld. Doornbos koos voor een testrol bij middenmoter Red Bull Racing met de hoop op een invalbeurt. Die kans kreeg hij eind vorig seizoen als vervanger van de tegenvallende Oostenrijker Christian Klien. Daarna verkaste hij, dankzij steun van sponsor Red Bull, naar het Champ Car-team van Paul Stoddart: Minardi Team USA. De strijd om het kampioenschap in de Champ Car World Series ging lange tijd tussen Doornbos en Sebastien Bourdais. Die strijd lijkt nu in het voordeel van de Fransman te gaan uitvallen. Bourdais vertrekt volgend jaar naar de Formule 1. Hij gaat rijden voor achterhoedeteam Toro Rosso. Gedurende dit seizoen ontstond er een verbeten rivaliteit tussen de twee. ‘Hij heeft zich halverwege het seizoen heel erg laten kennen, toen ik het kampioenschap aanvoerde. Hij was zoveel tegenstand niet gewend. In Canada wilde hij me na de race geen hand geven op het podium. Daar heeft hij veel fans mee verloren. Voor zover hij die had, want zijn charisma is anders dan dat van mij. Ik

Robert Doornbos: ‘Omdat ik win, val ik op. Het team van Williams ziet dat ook.’ JEROEN OERLEMANS/HOLLANDSE HOOGTE

ben socialer. De Amerikaanse pers smulde daarvan.’ Doornbos geeft toe dat hij de rivaliteit als stimulans ervaart en hij deinst ook niet terug voor een staaltje psychologische oorlogsvoering. ‘Zoals Ayrton Senna vroeger al deed, je moet een beetje vriend wor-

den van je ergste vijand om erachter te komen waar zijn zwakke plekken liggen. Dat heb ik bij Bourdais ook gedaan. Na dat incident vroeg ik hem wat het probleem was. Hij vond dat ik agressief reed. Daarop zei ik dat hij met zo’n houding nog weleens zou

kunnen schrikken in de Formule 1. Toen was hij helemaal van slag.’ In Amerika raakte Doornbos verslaafd aan het succes. Zo erg, dat hij twijfelt of hij wel terug wil naar de Formule 1. ‘Champ Car is de hoogst haalbare raceklasse in Amerika. Ik win daar races, ik vecht voor het kam-

pioenschap en ik verdien heel veel geld. Dus waarom zou ik terugwillen naar de Formule 1 om daar achteraan te rijden? Mentaal is dat best zwaar. Ik heb die box getikt. Been there, done that.’ De Rotterdammer wil zich na de race in Assen gaan beraden op zijn toekomst. Hij is in gesprek met de Formule 1-teams van Toyota en Williams. ‘We gooien zeker wat balletjes op’, erkent Doornbos. ‘Maar dat komt ook doordat we die aandacht krijgen. Die zoeken we niet op. Omdat ik win, val ik op. Williams ziet dat ook.’ De kans is echter groot dat Doornbos volgend jaar weer in de Champ Car World Series rijdt. Hij heeft een aanbieding liggen van zijn eigen team, maar ook het team van drievoudig wereldkampioen en kampioenschapsleider Sebastien Bourdais heeft oprechte interesse. Doornbos heeft wel oren naar een racestoeltje bij het team van Bourdais. ‘Ze zijn het sterkste team van het veld. Je merkt dat zij veel meer budget hebben om de auto te ontwikkelen.’ Daarnaast uit Doornbos openlijk kritiek op het functioneren van zijn huidige team tijdens het raceweekend in het Belgische Zolder, afgelopen week. ‘Tijdens de kwalificatie plofte een motor en in de race ging ons team in de fout tijdens een pitstop. Ze bieden dan wel hun excuses aan, maar ik verloor zes plaatsen. Bij het team van Bourdais zal zoiets niet zo snel gebeuren. Ook kan ik me geweldig ergeren aan mijn teamgenoot. Die reed me tijdens de race in Elkhart Lake van de baan. Daar was ik echt goed ziek van. Zo wordt het wel heel moeilijk om nog kampioen te worden.’ De malaise rondom Spyker slaat Doornbos vanaf een afstandje gade. ‘Ik heb bij het zieltogende Minardi gereden, dus ik weet hoe moeilijk het is om een Formule 1-team levende te houden. Spyker moet hebben geweten dat ze nooit op korte termijn een competitieve auto neer konden zetten. Je moet erin groeien. Het ziet ernaaruit dat ze geen punten gaan scoren dit seizoen en dat is pijnlijk.’ Voorlopig is een nieuw Formule 1-avontuur als testcoureur uitgesloten voor Robert Doornbos. Aanstaande zondag mag hij weer aan de bak tijdens de eerste Champ Car-race op Nederlands grondgebied. Hij geldt daarbij als een favoriet voor de zege. ‘Er is niks leuker dan zondag wakker worden en weten dat je competitief gaat racen.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ................................................................................

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................

Oud-Feyenoorder wil nieuwe uitdaging

Sterspeler geblesseerd aan de knie

KORT

SPARTAAN STEVE OLFERS ZOEKT HEIL IN DENEMARKEN

BECKHAM ONZEKER VOOR DUELS EK-KWALIFICATIE

Steve Olfers zet zijn loopbaan voort in Denemarken. De verdediger verhuist van Sparta naar Aalborg AB. Olfers kon zijn verbintenis bij de Rotterdamse club verlengen, maar was toe aan een nieuwe uitdaging. De 25jarige Haarlemmer heeft een contract getekend tot medio 2008 met een optie voor nog twee seizoenen. ‘Hij is precies de speler die we zochten’, vertelt sportdirecteur Lynge Jakobsen op de website van AaB. ‘Hij is

Het is nog niet zeker of David Beckham voor Engeland kan spelen tijdens de komende EK-kwalificatiewedstrijden. De rechtermiddenvelder viel bij zijn team Los Angeles Galaxy geblesseerd uit in een wedstrijd tegen het Mexicaanse Pachuca. Hoe lang Beckham geblesseerd blijft, is nog niet bekend. Beckham verliet het veld na dertig minuten nadat hij ongelukkig over de bal was gestruikeld en op zijn knie terecht was gekomen. ‘Het is nog niet te zeg-

ervaren en kan op meerdere posities in zowel de verdediging als op het middenveld worden ingezet.’ De club werd getipt over Olfers door oud-Feyenoorder Jeppe Curth, een Deen die nooit doorbrak in Rotterdam en weer terugkeerde. Olfers debuteerde in seizoen 1999/2000 bij Feyenoord, de club waar hij de jeugdopleiding doorliep. Het lukte hem echter niet om een basisplaats te veroveren, waarna hij enkele malen werd uitgeleend aan Excelsior.

gen wat er mis is en hoe lang ik eruit ben, maar het voelt niet goed’, legde Beckham de situatie uit. ‘Ik krijg binnenkort een scan en dan moet het blijken. Het is best mogelijk dat ik vier tot zes weken ben uitgeschakeld.’ Hierdoor zou Beckham de cruciale wedstrijden van het Engelse elftal tegen Israël en Rusland missen, die 8 en 12 september plaatsvinden. Op dit moment staat Engeland vierde in de kwalificatiepoule.

111

Rachid Bouaouzan van Sparta naar Wigan

Rachid Bouaouzan verhuist van Sparta Rotterdam naar Wigan Athletic. De 23jarige aanvaller tekent voor drie jaar bij de club uit de Engelse Premier League, waar met Denny Landzaat en Mario Melchiot al twee andere Nederlanders onder contract staan. Bouaouzan had in Rotterdam nog een contract tot het eind van dit seizoen. Bouaouzan had eerder aangegeven open te staan voor een vertrek. FC Utrecht leek de beste papieren te hebben, maar de transfersom vormde een struikelblok.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Doornbos (1)

Doornbos (2)

Doornbos (3)

Doornbos werd door het autosportvirus besmet bij een bezoek aan de Grand Prix van België in 1998. Daarvoor tenniste hij vooral.

Robert Doornbos won dit seizoen twee races in de Champ Car World Series. Eerst in het Canadese Mont-Tremblant, later in San José.

De Rotterdammer kende in Arie Luyendyk een gerenommeerde voorganger. Luyendyk won, toen de serie nog Indycar heette, onder meer de wereldberoemde Indianapolis 500.

30

Sport

 

    

 


WK Atletiek Okken, Som en Sedoc kunnen naar huis

WK Atletiek

De wereldtop is toch nét even wat anders

Tyson Gay snelste op 200 meter Novum AMSTERDAM

...

Tyson Gay heeft gisteren zijn status van beste sprinter ter wereld helemaal waargemaakt. De Amerikaan pakte op het WK Atletiek in Osaka de dubbel door na de 100 meter ook de 200 meter hardlopen op zijn naam te schrijven. In een indrukwekkende tijd van 19.76 was hij veel sneller dan de Jamaicaan Usain Bolt (19.91) en zijn landgenoot Wallace Spearmon (20.05). Churandy Martina van de Nederlandse Antillen lag bij het uitkomen van de bocht nog op de derde plaats, maar finishte uiteindelijk in 20.28 als vijfde. Gay (25) liep een perfecte race. Bij het uitkomen van de bocht had hij Bolt te pakken, waarna hij in de snel-

ste WK-tijd aller tijden over de finish spurtte. Met de dubbel trad hij in de voetsporen van zijn landgenoten Maurice Greene (1999) en Justin Gatlin (2005). Bij het verspringen mocht Irving Saladino na een spectaculaire ontknoping het goud ophalen. De atleet uit Panama sprong in zijn allerlaatste poging 8.57 meter, waarmee hij de Italiaan Andrew Howe, die even daarvoor tot 8.47 was gekomen, van de eerste plaats verstootte. De Amerikaan Dwight Phillips pakte met 8.30 het brons. Jana Rawlinson pakte de wereldtitel bij de 400 meter horden voor vrouwen. De Australische bleef in 53.31 de Russische Yuliya Pechenkina, de wereldkampioene van twee jaar geleden, en de Poolse Anna Jesien (53.92), voor. 1

Tragedie Puerta

Voetballers sterven niet vaker AP GENÈVE

...

Arnoud Okken slaagt er niet in om zich voor de halve finale op de 800 meter te plaatsen. PRO SHOTS

Dat je Europees Kampioen bent, wil niet zeggen dat je op het WK bij de top eindigt. Dat ondervonden Okken, Som en Sedoc gisteren in Osaka. Jeroen Gunter OSAKA

...

Nederland ging met drie Europees kampioenen naar het WK Atletiek, maar geen van hen kon indruk maken. Bram Som won vorig jaar goud op de 800 meter op het EK in Göteborg, Arnoud Okken presteerde dit jaar hetzelfde op het EK Indoor in Birmingham en Gregory Sedoc veroverde op datzelfde evenement de Europese titel op de 110 meter horden. Gisteren legden ze het alledrie ruimschoots af tegen de wereldtop, alleen Sedoc presteerde naar behoren, hij sneuvelde in de halve finale. Som en Okken vlogen er al in de eerste ronde van de 800 meter uit. Bei-

den hadden redenen genoeg voor hun matige prestatie. Zo was Okken aan het begin van dit seizoen geblesseerd, waardoor hij pas laat vol kon trainen. Som miste lange tijd de vorm en raakte na de Fanny Blankers-Koen Games in Hengelo licht geblesseerd. Toch presteerde met name Som beneden verwachting. Want als hij in vorm is, moet hij de finale kunnen halen. De atleet had er zelf ook meer van verwacht. Som voelde zich goed in aanloop naar het WK, de trainingen gingen prima en hij was fit. Dat het toch misging, heeft volgens hem te maken met het ontbreken van een ‘stabiele basis’. ‘Pas de laatste maanden heb ik goed kunnen trainen, maar daarvoor waren mijn trainingen een gatenkaas’, zei hij na de wedstrijd. Voor zijn gevoel zat het gisteren goed, alleen zijn benen dachten er anders over. De laatste tachtig meter

wilde Som aantrekken, maar hij werd aan alle kanten voorbijgelopen en eindigde als laatste. Som: ‘Mijn gevoel bedriegt me dus, ik dacht dat ik daar altijd op kon vertrouwen.’ Ook Soms maatje Okken was teleurgesteld. Hij ging de eerste ronde voortvarend van start en lag al snel op kop, maar in de tweede ronde werd hij door vier man ingehaald. ‘Ik dacht dat ik harder kon lopen de tweede ronde’, reageerde Okken. ‘Maar blijkbaar had ik in het eerste rondje al te veel energie verspeeld.’ Hij moest toegeven dat het niveau op het WK wel even hoger ligt dan op een EK. ‘Iedereen liep heel hard, dan lig je er gewoon uit.’ De trainer van Som en Okken, Honoré Hoedt, had het voor het WK al voorspeld. ‘Er zijn op een WK zestien Europese kampioenen die in de finale thuishoren’, zei hij vorige week. Okken en Som hoorden daar dus niet bij. Rest de mannen niets anders dan hun verlies te slikken en zich over een paar weken te storten op de voorbereiding op de Olympische Spelen in Peking. Som gaat in ieder geval eerst op vakantie, overigens zonder goede vriend Okken. Som: ‘Arnoud gaat studeren.’ 1

Voetballers gaan niet vaker dood dan andere sporters. Voetbal is nu eenmaal veel populairder dan alle andere sporten: het wordt het meest gespeeld en er wordt regelmatig door een miljoenenpubliek naar gekeken. Daarom lijkt het alleen maar alsof in de voetballerij veel sporters plotseling overlijden, stelt Jiri Dvorak, hoofd van de medische dienst van de wereldvoetbalbond Fifa. Tragedies als de dood van Sevillaspeler Antonio Puerta vallen zodoende extra op. De 22-jarige Spaanse

middenvelder kreeg afgelopen zaterdag meerdere hartstilstanden en overleed dinsdag aan de gevolgen daarvan. Zijn dood dompelde de voetbalwereld in een diepe rouw. Dvorak: ‘Voetbal is nu eenmaal de grootste sport ter wereld. Maar de kans op overlijden bij voetbal is niet groter dan bij andere sporten.’ Als iemand doodgaat voor een draaiende camera, dan ontstaat daar nu eenmaal meer ophef over, meent Dvorak. Toch raadt de wereldvoetbalbond atleten die op topniveau opereren dringend aan om op gezette tijden een uitgebreide gezondheidscheck te laten doen. 1

Wk Atletiek

Martineau laatste Nederlander Redactie sport AMSTERDAM

...

Eugene Martineau is vandaag de laatste Nederlander die in actie zal komen op het wereldkampioenschap atletiek in het Japanse Osaka. De geboren Heerlenaar zal in de ochtend beginnen aan de tienkamp. Martineau zal op jacht gaan naar een score van boven de 8.200 punten. Dat zou voor de tienkamper een persoonlijk record betekenen. Vandaag staan op de zevende dag van het WK vijf finales op het programma. Bij de vrouwen zal gestreden worden om de wereldtitel bij het hinkstapspringen. Ook zullen de dames strijden om de titel bij het speerwerpen en om de 200 meter sprint.

Bij de mannen zijn er podiumplaatsten te verdelen op de 110 meter horden en de 400 meter sprint. Bij de hordenfinale is de Chinese Olympisch kampioen Liu Xiang favoriet voor de titel. Zijn directe concurrentie zullen waarschijnijk de Amerikaanse Terrence Trammel en David Payne zijn. Op de 400 meter sprint is de Amerikaan Jeremy Wariner de grote favoriet. Hij is in bloedvorm, en kwalificeerde zich in de halve finale gemakkelijk met 44.34. Wariner zal best wel eens een gooi kunnen gaan doen naar het acht jaar oude wereldrecord van Michael Johnson van 43.18. Ook de baan in Osaka ligt Wariner lekker. Eerder liep hij er al eens 43.50 seconden. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................

B-versie nu wel door crashtest

KORT

EINDELIJK DEBUUT NIEUWE SPYKER BIJ GRAND PRIX ITALIË De B-versie van de Spyker kan volgende week eindelijk zijn debuut maken in de Formule 1. De wagen leek vorig weekend al zijn vuurdoop te krijgen, maar kwam niet door de crashtest. Als gevolg daarvan moest tijdens de Grand Prix van Turkije alsnog met de oude wagen gereden worden. Daags erna werd de hoofdontwerper van de Spyker F8-VII op non-actief gezet. Of de nieuwe wagen een enorme vooruitgang zal zijn, valt te bezien. Tijdens

tests op het circuit van Monza eindigde de B-specificatie van de Spyker met Adrian Sutil achter het stuur woensdag achteraan. Gedurende het seizoen werd door geldgebrek weinig ontwikkeld aan de auto en vooral ingezet op deze B-versie. Het zorgde ervoor dat sportieve successen uitbleven. Christijan Albers werd een aantal weken terug op non-actief gezet. Spyker heeft nog geen punten gehaald voor het wereldkampioenschap.

111

Squasher Dylan Bennet door naar kwartfinale

Als eerste Nederlander is Dylan Bennett doorgedrongen tot de kwartfinales van de Forexx Dutch Open Squash 2007. De Valkenswaarder rekende in 80 minuten af met de Australische Bradley Hindle. In die kwartfinale wacht hem een lastiger karwei. Bennett moet het nu opnemen tegen de als vierde geplaatste Engelsman Alister Walker. Later op de avond voegde ook Nederlands kampioen Laurens Jan Anjema zich bij de laatste acht. De Hagenees versloeg Tom Hoevenaars.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................

Heidler slingerkampioen (1)

Heidler slingerkampioen (2)

Betty Heidler is sinds gisteren wereldkampioene kogelslingeren. De Duitse slingerde haar kogel wel 74,76 meter.

Heidler onttroonde daarmee de Cubaanse Yipsi Moreno, die genoegen moest nemen met zilver. De Chinese Zhang Wenxiu pakte brons.

Sport

 

    

 



Transfers PSV redt overbodige AZ-spits

31

Voetbal Rijkaard en Van Basten werden ‘eeuwige talenten’ genoemd

Koné verhuist, In 1984 verloor Ajax in een ‘Koef’ verlost knus stadionnetje van Praag Ajax verloor in 1984 ook een Europees duel in Praag. De nederlaag toen tegen Bohemians werd met terugwerkende kracht legendarisch door een uitspraak van Aad de Mos. Iwan Tol PRAAG

…

Elke twee weken, zondagmiddag stipt om kwart over vijf, dompelt John Slagmolen zich onder in een groenwit feestje in het knusse stadionnetje Dolíšek in de wijk Vrsovice. Het is de thuishaven van Bohemians 1905, een cultclubje dat sinds dit seizoen weer uitkomt in de hoogste Tsjechische divisie, de Gambrinus Liga. Slagmolen, een Nederlander die door zijn Amerikaanse werkgever is uitgezonden naar Praag, doet zich dan tegoed aan bier en worst, het eten en drinken waar de Tsjechische cultuur vermaard om is. ‘Zelfs tijdens wedstrijden staan de fans er voor in de rij’, vertelt hij. De Dordtenaar heeft een warm hart voor Bohemians, vooral vanwege de nostalgische sfeer in Vrsovice. ‘Waar voetbal steeds commerciëler wordt, daar is de beleving bij Bohemians juist nog heel ouderwets. Bohemians is een club van het volk.’ Bijna letterlijk, want toen de noodlij-

dende vereniging in 2005 met grote schulden kampte, zamelden de fans geld in voor hun club. Dankzij een forse inspanning haalde de aanhang drie miljoen Tsjechische kronen op, zo’n 120.000 euro. De fans bezitten nu 10 procent van de aandelen van de club en hebben medezeggenschap over het beleid van Bohemians.

Nog tijdens de wedstrijden staan de fans in de rij voor bier en worst In Nederland kreeg de club, waarvan de oud-voetballer Antonín Panenka (beroemd om zijn strafschoppen) voorzitter is, bekendheid toen de formatie in 1984 Ajax in de tweede ronde van de UEFA Cup uitschakelde. Na de nederlaag (4-2 na strafschoppen) betitelde de toenmalige trainer Aad de Mos zijn spelers Frank Rijkaard, Marco van Basten en Gerald Vanenburg als ‘eeuwige talenten waarmee je nooit de oorlog zult winnen’. De opmerking werd met terugwerkende kracht legendarisch, omdat vier jaar later diezelfde drie Ajacieden

historie schreven door met het Nederlands Elftal Europees kampioen te worden. De tijd lijkt te hebben stilgestaan in Vrsovice, het stadion dat capaciteit biedt aan 9.300 fans. De tribunes worden voornamelijk bevolkt door supporters van linkse signatuur, want veel studenten en krakers steunen het elftal van trainer Zbynek Busta. Veel van hen zitten op de ‘Postkantoor-tribune, de ‘pošta’, die grenst aan het postkantoor in de wijk. Ook de overige drie tribunes zijn tegen omliggende flatgebouwen en huizen aangeplakt. Het bracht burgemeester Bém van Praag onlangs op het idee om Bohemians voortaan te laten voetballen in het nieuwe stadion van Slavia, dat volgend jaar in gebruik wordt genomen. Slagmolen: ‘Op zich begrijpelijk, want het stadion ligt centraal in de stad en staat dus op een interessant stukje grond. Maar de club wil niet wijken.’ Voorlopig is Slagmolen dus nog tweewekelijks terug te vinden op de gammele tribunes van Vrsovice. ‘Nog altijd met veel plezier, ook al stond ik laatst precies in de buurt van de grill waarop de beroemde worsten worden gebakken. Mijn kleren ruiken er nu nog naar.’ 1

Debacle Ajax in Champions League

Doelstelling blijft, trainer Ten Cate ook

Koef niet meer op tribune, Konés laatste training bij PSV. PICS UNITED

Hij zou vandaag bij AZ op de tribune zitten. Maar door de transfer van Arouna Koné naar Sevilla draagt Danny Koevermans mogelijk zaterdag al het shirt van PSV. Redactie sport EINDHOVEN

...

Op Koevermans, die na ‘doorselecteren’ door trainer Louis van Gaal overbodig was bij AZ, ligt een vierjarig contract te wachten in Eindhoven. ‘De Koef’ moet alleen nog een medische keuring ondergaan. Nadat eerder bekend werd dat aanvaller Arouna Koné voor rond de twaalf miljoen euro verhuist van PSV naar het Spaanse Sevilla, was de weg vrij om Koevermans aan te trekken. Directeur Jan Reker kwam daarmee zijn belofte na om snel een opvolger voor Koné in huis te halen. AZ wilde 6,9 miljoen euro ontvangen

voor de eenmalig international Koevermans die vorig seizoen met 22 goals clubtopscorer was. Wat de Eindhovenaren voor hem betaalden, is niet bekend. Eerdere pogingen van Feyenoord en 1.FC Nürnberg om de spits in te lijven, liepen op niets uit. Zelf legde hij een aanbieding van Real Betis Sevilla naast zich neer. De 23-jarige Koné tekent een contract voor vijf jaar bij Sevilla, waar de Nederlander Khalid Boulahrouz speelt. De Ivoriaan moet nog gekeurd worden. In de zomer van 2004 wilde Ajax de aanvaller inlijven. Bij de keuring ontdekten artsen hartproblemen en Ajax besloot op het laatste moment af te zien van Koné. Twee weken later werd duidelijk dat Koné een sporthart heeft waarmee hij gewoon kan voetballen. Als de keuring naar wens verloopt, wordt hij morgen gepresenteerd bij de houders van de UEFA Cup. 1

Remco Janssen AMSTERDAM

...

Ajax-coach Henk ten Cate hoeft niet te vrezen voor zijn baan. ‘Ik denk dat de trainer met zijn staf er alles aan gedaan heeft om het team goed voor te bereiden’, zegt technisch directeur Martin van Geel een dag nadat Ajax zich niet wist te plaatsen voor de Champions League. ‘Wij kunnen hem niets verwijten, dus wij gaan door met Henk in de competitie en vegen nu de brokstukken bij elkaar.’ Supporters van AFCA protesteerden gisteren door hun website op zwart te gooien. ‘Het is Henk ten Cate voor het tweede seizoen achter elkaar niet gelukt zich te plaatsen voor de Champions League. Wat ons betreft einde Ten Cate en einde bestuur!’, aldus AFCA. Van Geel: ‘Dat zijn de emoties van het moment, die mogen

de supporters hebben, want die hebben wij ook. Als de ratio maar weer boven komt drijven.’ De internationale status van Ajax op de transfermarkt krijgt door het mislopen van het miljoenenbal ‘een enorme deuk’, stelt Van Geel. Bovendien lijkt het welhaast onmogelijk dat de club de doelstelling haalt om vóór 2011 structureel bij de beste zestien teams van Europa te behoren. ‘Maar het makkelijkste dat wij kunnen doen, is een doelstelling naar beneden halen, elke keer als je er eentje niet haalt.’ Het binnenhalen van een topspeler

als vervanger voor Sneijder lijkt qua salaris onmogelijk. Voor spelers als Klaas-Jan Huntelaar, Hedwiges Maduro en John Heitinga is buitenlandse interesse. Van Geel: ‘Ik voorspel nu al dat volgende zomer weer een aantal spelers vertrekt.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................

Koeman: ‘Geen ongunstige loting’

Tsjech beste doelman

PSV TREFT CSKA MOSKOU, INTER EN FENERBAHÇE

SEEDORF GEKOZEN TOT BESTE MIDDENVELDER VAN EUROPA

PSV speelt in de groepsfase van de Champions League tegen Internazionale, CSKA Moskou en Fenerbahçe. Dat was de uitkomst van de loting die gisteren plaatsvond in Monaco. Met Internazionale treft PSV de Italiaanse kampioen van vorig seizoen. Inter won de titel met grote overmacht en heeft met oud-Ajacieden Zlatan Ibrahimovic en Christian Chivu kwalitatief ijzersterk team. De laatste tegenstander, Fenerbahçe, was

Clarence Seedorf is gisteren verkozen tot de beste middenvelder van het afgelopen seizoen in de Champions League. De speler won met AC Milan de Champions League ten koste van Liverpool. Tijdens de loting voor de groepsfase in de Champions League in Monaco werden de prijzen voor beste spelers van het afgelopen seizoen uitgereikt. Coaches van de Europese clubs konden hun stem uitbrengen op hun favoriete speler. De 31-jarige Seedorf

twee seizoenen geleden ook al eens ingedeeld bij PSV. Toen wonnen de Eindhovenaren thuis met 2-0. In Istanbul werd met 3-0 verloren. Trainer Ronald Koeman reageerde positief op de website van de club. ‘Een niet ongunstige loting’, noemde hij het. ‘Wel met twee lange reizen: Istanbul en Moskou. De lastigheid van deze twee tegenstanders, Fenerbahçe en CSKA, zit natuurlijk in de uitwedstrijden. Inter is een hele grote club.’

HH

speelde een grote rol in het succes van AC Milan. In de tweede wedstrijd in de kwartfinale tegen Bayern München maakte hij de 1-0 en gaf hij een briljante assist. In het tweede halve finaleduel tegen Manchester United schoot hij Milan naar een 2-0 voorsprong. Petr Cech, keeper van Chelsea, werd door de trainers verkozen tot beste doelman. De 25-jarige Tsjech bereikte met zijn club de halve finale van de Champions League.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Rekenende Reker (1)

Rekenende Reker (2)

Rekenende Reker (3)

PSV-directeur Jan Reker zei over de uitschakeling van Ajax in de Champions League: ‘Dit is héél slecht voor het Nederlands voetbal.’

‘Allemaal landen die bij ons in de buurt zitten op de ranglijst, zoals Schotland en Rusland, hebben allemaal twee deelnemers’, rekent Reker voor.

Dan raakt Nederland zijn voorrondeplaats in het miljoenenbal kwijt, vreest Reker. ‘We scoren dus minder punten en dat gaat ons op den duur opbreken. Het is desastreus dat Ajax er wéér niet bij zit.’

Nederland heeft een nieuwe bank: SNS Regio Bank. Ontstaan uit het samengaan van Regio Bank en CVB Bank. Een bank die net even anders is dan traditionele banken. Waarom? Omdat SNS Regio Bank haar financiële diensten uitsluitend aanbiedt via honderden intermediairs verspreid over heel Nederland.

Ook bij u in de buurt. Wij combineren een compleet pakket aan moderne bankdiensten met de service van een lokale intermediair die u persoonlijk kent en graag de tijd voor u neemt. Loop daarom gerust eens binnen voor vragen of advies. Wij staan altijd voor u klaar! www.snsregiobank.nl