Werken met visualisaties in de kleuterklas

1

Werken met visualisaties in de kleuterklas 1. Wat is een visualisatie? Een visualisatie is een vertaling van een gedachte naar een beeld. Een visualisatie maakt een begrip als beeld voorstelbaar.1 Het is met andere woorden een overkoepelend begrip voor visuele weergaven. Een visualisatie wordt meestal gebruikt om gesproken taal te verduidelijken en te ondersteunen.2 2. Welke soorten visualisaties bestaan er? Visualisatie

3

Wat is een pictogram? Een pictogram is een symbool of afbeelding dat de plaats inneemt van een tekst. Het gebruik ervan wordt daarom ook beeldtaal genoemd. Vb. verkeersborden 3. Waarom werken met visualisaties in de kleuterklas? a. Het is een doel op zich → Ontwikkelingsdoelen ontluikende geletterdheid Nederlands ‐ Lezen 3.1 3.2 3.3

De kleuters kunnen aan de hand van visueel materiaal een boodschap herscheppen. kunnen door symbolen voorgestelde boodschappen in verband met concrete activiteiten begrijpen. kunnen op materialen, in boeken, op uithangborden lettertekens onderscheiden van andere tekens.

1

Bron: Van Dale Uit: Werken met visualisaties, Chris De Rijdt, Garant 3 Bron: Wikipedia 2

© Centrum voor Taal en Onderwijs

2 4 Nederlands ‐ Schrijven 4.1 4.2 4.3

De kleuters kunnen een ervaring, een verhaal weergeven door middel van visueel materiaal. met hulp van volwassenen, eigen boodschappen door middel van symbolen vastleggen en kenbaar maken. onvolledige eenvoudige beelden aanvullen.

5 Nederlands ‐ Taalbeschouwing 5.2 Zij beseffen dat boodschappen visueel kunnen worden bewaard en daardoor opnieuw kunnen worden opgeroepen. 5.3 Zij beseffen dat mensen door middel van het schrift boodschappen kunnen vastleggen. 5.4 Zij beseffen dat bepaalde symbolen (pictogrammen, lettertekens, ...) dienen om boodschappen over te dragen.

→ Voorbereiding eerste leerjaar: ¾ 1 + 2 = 3 ¾ Woordjes leren: vb. Maan ¾ Naam schrijven ¾ … → Maatschappelijke functie: kaartlezen, plan maken, verkeersborden lezen, gebruiksaanwijzingen, computerpictogrammen, … b. Het is een hulpmiddel bij → bevorderen van welbevinden en het bieden van structuur ¾ anderstalige nieuwkomer: toilet 4 4

http://diddldagritme.jufnaomi.nl/index.php?act=laatste#plassen.gif


3 ¾ dag‐ en weeklijn 5 ¾ gevoelens 6 7

¾ klasafspraken ¾ foto van de turnleerkracht ¾ keuzebord ¾ …

5

http://pictocommunicatie.wikispaces.com/kleuters http://www.dotolearn.com/picturecards/printcards/index.htm 7 www.sclera.be 6


4 → communicatie: begrijpelijkheid taalaanbod, spreekdurf, spreek‐ en luisterdrang, concentratie, … ¾ foto’s bij kringgesprek ¾ klasdagboek ¾ praatronde vanuit tekeningen Onderwerp: Naar de maan ¾ bewegingsprenten 8 ¾ … • ¾ ...

8

http://images.google.be/imgres?imgurl=http://www.infoboek.be/img/methods/hoppompom/


5 → ondersteuning van de taal‐ en denkontwikkeling ¾ stappenplan handen wassen9 ¾ stappenplan ¾ recept ¾ individuele friezen ¾ links – rechts: symbolen

Links = groen

Rechts = rood

Leesrichting

9

http://www.dotolearn.com/picturecards/howtouse/reminderstrips.htm


6 ¾ beertjes van Meichenbaum ¾ opdrachtkaarten Gezelschapsspel Thema ‘ziek zijn’: pillendoosjes en medicijnen maken

Schatkisthoek

Verjaardagsopdrachten

¾ …


7 → ondersteuning bij woordenschatontwikkeling (mentale ankers) ¾ internet: foto’s, beelden, filmpjes, … ¾ prentenboeken De geheime brief, Eric Carle ¾ themaprenten ¾ foto’s bij praatronde ¾ opruimpictogrammen ¾ …


8 → bevorderen van actief taalgebruik (productie) ¾ (grote) bouwplaten in de bouwhoek ¾ scenario’s in de huishoek ¾ voorbeelden bij ontdekhoek/natuurhoek ¾ foto’s of tekeningen bij reflectiegesprek ¾ foto’s van spelende kleuters in de hoeken

¾ … © Centrum voor Taal en Onderwijs

9 4. Hoe gebruik je visualisaties? → Steeds binnen een krachtige leeromgeving (zie kijkwijzer) Voorwaarden voor krachtige leeromgeving POSITIEF, VEILIG en RIJK LEERKLIMAAT

BETEKENISVOLLE TAKEN

ONDERSTEUNING DOOR INTERACTIE

→ In combinatie met gesproken taal, niet met de bedoeling om taal (permanent) te vervangen → Je kunt gebruik maken van • vaste visualisaties (klasinrichting) ¾ Opruimen ¾ Daglijn/weekschema ¾ Namen/kentekens ¾ Hoekenaanduidingen ¾ Stappenplannen ¾ … • of tijdelijke visualisaties ¾ Ondersteuning van activiteiten ¾ Behorende bij een thema of boek Thema Vormen Boek Kaatje Kleur Thema Bonte Was


10 ¾ Als tussenstap naar actief taalgebruik ¾ … → Leerlijn van K1 naar K3 – van concreet naar abstract → Ga er niet vanuit dat kleuters zomaar zelfstandig met visualisaties aan de slag kunnen. Ondersteuning door de kleuterleid(st)er is noodzakelijk! ondersteuning bij stappenplan ‘paddenstoelen kweken’ → Zorg voor een rijk taalaanbod bij de visualisaties. Geef veel kansen tot spreken aan de kleuters. Geef feedback en verwijs daarbij naar de visualisaties. Hoe verwerven kinderen taal? Begeleidster produceert taal Kind hoort & verwerkt Î hypothese

Kind reageert (verbaal of nonverbaal) (~ hypothese)

Begeleidster reageert (feedback)

Hypothese wordt versterkt of bijgesteld

→ Visualisaties kunnen een hulpmiddel zijn voor de hele klas of ondersteuning voor individuele kleuters. Een kleuter leert keuzes maken met een individueel fotoboekje


Werken met visualisaties in de kleuterklas

Recommend Documents