VRI-keten Julianaplein - Europaplein Onderzoek naar quick-win maatregelen om de verkeersdoorstroming op de zuidelijke Ringweg van Groningen te verbeteren.
Datum Status
24 mei 2011 Definitief
Colofon
Uitgegeven door
Ministerie van Infrastructuur en Milieu RWS – Dienst Verkeer en Scheepvaart Groene Golf Team Schoemakerstraat 97c 2628 VK Delft
In opdracht van Contactpersoon
Gemeente Groningen Marcel Meijer
Informatie rapport Telefoon E-mail
Rinse Gorter 06 2164 9834
[email protected]
Uitgevoerd door
Rinse Gorter, adviseur Marcel Kant, teambegeleider
Informatie GGT Telefoon
Erna Schol, afdelingshoofd 088-7982389
Projectcode
Groningen_03_1
Datum
24 mei 2011
Status Versienummer
Definitief 1.0
Pagina 2 van 23
Het Groene Golf Team geeft adviezen die er toe doen! Het Groene Golf Team ondersteunt wegbeheerders bij het actueel houden van de software van verkeerssystemen. Onderhoud van de systemen is niet overal op orde. Vaak heeft dit te maken met instellingen die niet meer aansluiten op de huidige verkeerssituatie. Dit ontstaat geleidelijk, omdat de vraag naar mobiliteit verandert en de verkeerspatronen wijzigen. De juiste afstelling van verkeerssystemen levert op veel manieren winst op: minder wachttijden, betere verkeersveiligheid, minder fijnstof en een langere levensduur van de systemen. In maatschappelijk opzicht is dit een aantrekkelijk rendement. De prioriteiten van een wegbeheerder liggen soms ergens anders: er zijn meer urgente zaken of soms zijn menskracht en middelen gewoonweg niet beschikbaar. Ook over het belang van het updaten van verkeerssystemen denken wegbeheerders niet altijd hetzelfde. Het Groene Golf Team helpt wegbeheerders, met ondersteuning op maat, om ervoor te zorgen dat actuele verkeerssystemen een vanzelfsprekendheid zijn. Dit kan bijvoorbeeld door te adviseren over doorstroming en veiligheid. Maar het team adviseert wegbeheerders ook over de beleidsmatige aanpak van het onderhoud aan verkeerssystemen. Het Groene Golf Team bestaat uit ongeveer 20 afgestudeerde hbo’ers en academici, die speciaal voor deze werkzaamheden zijn opgeleid. Zij worden hierbij vakkundig begeleid door professionals uit de markt. Het team werkt vanuit Delft en Den Bosch.
Het Groene Golf Team ontleent het bestaan uit het programma FileProof (60 projecten voor filevermindering op de korte termijn) van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. FileProof is afgerond in 2008. Na een tijdelijk voortbestaan in 2009 is het Groene Golf Team is wegens succes verlengd tot 2013. In de periode 2007-2009 lag de nadruk op verkeersdoorstroming, vanaf 2010 ligt de nadruk op ondersteuning van wegbeheerders bij de verankering van functioneel onderhoud aan verkeerssystemen.
Het Groene Golf Team is een afdeling van de Dienst Verkeer en Scheepvaart (DVS) van Rijkswaterstaat. Zie voor meer informatie: www.rijkswaterstaat.nl/dvs www.groenegolfteam.nl
Pagina 3 van 23
Pagina 4 van 23
Inhoud
Managementsamenvatting
7
1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Inleiding Aanleiding Doelstelling Scope en randvoorwaarden Werkwijze / Aanpak Leeswijzer
9 9 9 9 9 10
2 2.1 2.2 2.3
Netwerkevaluatie Ringweg Zuid Inleiding Observaties Conclusie
11 11 11 12
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6
Bottlenecks en maatregelenpakket Inleiding Julianaplein Europaplein Griffeweg - Sontweg Aansluiting Hereweg Kostenraming maatregelen
13 13 13 14 15 17 18
4
Conclusies en aanbevelingen
19
Bijlage
A Fasevolgorde kruispunt Griffeweg – Sontweg
21
Bijlage
B Actielijst
23
Pagina 5 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
Pagina 6 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
Managementsamenvatting
Het Groene Golf Team heeft in opdracht van de gemeente Groningen een netwerkstudie uitgevoerd op de Ringweg Zuid. De capaciteit van de ringweg is in de spitsperioden geregeld niet toereikend waardoor congestie ontstaat. De verkeersregelinstallaties die deel uitmaken van de zogenaamde VRI-keten zijn onderdeel van pakket 13 van de Mobiliteitsaanpak. In dit pakket staat het optimaliseren van het zuidelijke deel van de Ringweg Groningen centraal. In 2015 wordt gestart met grootschalige werkzaamheden die een structurele oplossing moeten bieden om het capaciteitsprobleem op te lossen. De doelstelling van deze netwerkstudie is om maatregelen aan te dragen die binnen pakket 13 uitgevoerd kunnen worden. De maatregelen hebben tot doel de verkeersdoorstroming op de Zuidelijke Ringweg op korte termijn te verbeteren. De gemeente Groningen is van plan pakket 13 in 2011 en 2012 uit te voeren. De verkeersdoorstroming op de Ringweg Zuid is op korte termijn te verbeteren door een combinatie van maatregelen uit te voeren. De maatregelen zijn erop gericht de verkeersdoorstroming bij de bottlenecks in het netwerk te verbeteren. Daarnaast hebben een aantal maatregelen een positief effect op de verkeersveiligheid. De belangrijkste bottleneck in het verkeerssysteem is het Julianaplein. De verkeersintensiteit op het plein is in de spitsperioden geregeld hoger dan de capaciteit die het plein biedt. Om het verkeer zo optimaal mogelijk door te laten stromen adviseert het Groene Golf Team om de verdeling van de maximale duur van het groen per richting beter af te stemmen op het verkeersaanbod. De wachtrijen moeten daarbij zo eerlijk mogelijk over de richtingen worden verdeeld. Het is belangrijk om de verkeersstromen bij het Julianaplein vervolgens continu in de gaten te houden en het plein halfjaarlijks te evalueren. Een andere bottleneck ontstaat bij de toerit van het Europaplein naar de Ringweg Zuid (N7). Het verkeer heeft de neiging de invoegstrook niet te gebruiken en direct na het puntstuk in te voegen. Dit veroorzaakt langzaam rijdend tot stilstaand verkeer op dat deel van de zuidelijke Ring. Er zijn diverse maatregelen aangedragen om verlichting te bieden. Een laatste bottleneck in het verkeerssysteem vormt het kruispunt Griffeweg – Europaweg – Sontweg. Op dit kruispunt gebeuren veel ongevallen en het verkeer staat onnodig lang voor rood licht te wachten. Het aanpassen van de rijstrookindeling op de Griffeweg en een nieuw regelprogramma in de verkeersregelinstallatie kan deze problemen verminderen. Het Groene Golf Team benadrukt dat het juist de combinatie van maatregelen is waardoor het netwerk op en rond de Ringweg Zuid beter kan presteren. Door een probleem slechts lokaal op te lossen, bestaat het risico dat het probleem zich naar een andere locatie verschuift. De kosten voor het complete pakket aan maatregelen worden geschat op circa 90.000 euro. Hierin zijn de kosten voor het aanpassen van de toerit bij het
Pagina 7 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
Europaplein niet opgenomen. Daarnaast zijn de kosten van het implementeren van de eventuele aanpassingen die bij de geplande evaluaties naar komen op dit moment nog onbekend. Hiervoor kan wel alvast een budget gereserveerd worden.
Pagina 8 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
Inleiding
1.1
Aanleiding De Ringweg Zuid te Groningen verwerkt dagelijks een grote hoeveelheid verkeer. De capaciteit van de ringweg is in de spitsperioden geregeld niet toereikend. Het Groene Golf Team doet daarom in opdracht van de gemeente Groningen onderzoek naar korte termijnmaatregelen op en rond de Ringweg Zuid te Groningen. De VRIketen is onderdeel van pakket 13 van de Mobiliteitsaanpak. Dit pakket is een samenwerkingsverband tussen de gemeente Groningen, Rijkswaterstaat Noord Nederland en de provincie Groningen waarin het optimaliseren van het zuidelijke deel van de Ringweg Groningen centraal staat. In 2015 wordt gestart met grootschalige werkzaamheden die een structurele oplossing moeten bieden.
1.2
Doelstelling De doelstelling van deze netwerkstudie is om maatregelen aan te dragen die binnen pakket 13 uitgevoerd kunnen worden. De maatregelen hebben tot doel de verkeersdoorstroming op de Zuidelijke Ringweg te verbeteren.
1.3
Scope en randvoorwaarden De gemeente Groningen heeft aangegeven dat de maatregelen op korte termijn uitvoerbaar moeten zijn. Volgens de planning worden de maatregelen uit pakket 13 in 2012 uitgevoerd maar het streven is om de maatregelen al in 2011 uit te voeren. De VRI-keten bestaat uit de volgende kruispunten: • • • • •
Julianaplein Aansluiting Hereweg Europaplein Europaweg / Griffeweg / Sontweg Europaweg / Boumaboulevard
De gemeente Groningen heeft een aantal randvoorwaarden bepaald: • • • •
1.4
de adviezen moeten op korte termijn uit te voeren zijn; de verkeersdoorstroming op de Ringweg Zuid heeft de hoogste prioriteit; op het onderliggende wegennet heeft het gemotoriseerde verkeer geen prioriteit boven het langzame verkeer; de route richting station (Griffeweg / Trompsingel / Zuiderpark / Stationsweg) blijft autoluw in verband met de OV-hoofdroute en de oversteekbaarheid voor het langzame verkeer;
Werkwijze / Aanpak Het Groene Golf Team heeft op 4 november 2010 en van 11 tot en met 13 januari 2011 observaties uitgevoerd tijdens de ochtendspits, de avondspits en de dalperiode. Het doel van deze observaties was om de problemen inzichtelijk te krijgen op het gebied van zowel de verkeersdoorstroming als de verkeersveiligheid. Daarnaast heeft het team tijdens de spitsperioden over het traject gereden om de
Pagina 9 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
verkeersafwikkeling op de keten als geheel te in kaart te brengen. Na uitvoerige analyse is een pakket van maatregelen opgesteld in voorliggend rapport. 1.5
Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de verkeersafwikkeling binnen het netwerk als geheel. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 uitgebreid ingegaan op de geconstateerde bottlenecks in het netwerk. Het Groene Golf Team draagt hierbij maatregelen aan die de afwikkelingsproblemen kunnen verlichten. In de laatste paragraaf van hoofdstuk 3 wordt een kostenindicatie gegeven. Hoofdstuk 4 bestaat uit de conclusie.
Pagina 10 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
2
Netwerkevaluatie Ringweg Zuid
2.1
Inleiding De kruispunten die deel uitmaken van de VRI-keten liggen op en rond de N7 (Ringweg Zuid). De verkeersintensiteit op de N7, het traject tussen het Julianaplein en het Europaplein, ligt op circa 80.000 voertuigen per etmaal. Naar verwachting is het verkeersaanbod rond 2015 gestegen naar 100.000 voertuigen per etmaal. Het netwerk als geheel is echter op dit moment al weinig robuust: kleine verstoringen en fluctuaties in het aanbod hebben grote effecten op de verkeersdoorstroming van het gehele netwerk. Zo kan een ongeval of een regenbui direct tot congestie leiden. In figuur 1 is een afbeelding opgenomen met de ligging van de kruispunten.
Figuur 1 Ligging kruispunten
N 2.2
Observaties Het Groene Golf Team heeft op 4 november 2010 en van 11 tot en met 13 januari 2011 observaties uitgevoerd op het complete netwerk. Tijdens de eerste observaties van donderdag 4 november stond het hele netwerk N7 vast. Het stormachtige weer en een groot congres in Martiniplaza veroorzaakten veel congestie en oververzadiging. Om alsnog een goed beeld te krijgen van de situatie in de spitsperioden zijn begin 2011 opnieuw observaties uitgevoerd. Hieronder worden de verkeerssituaties tijdens de ochtend- en de avondspits beschreven, gevolgd door een aantal algemene constateringen. Ochtendspits De ochtendspits kenmerkt zich vooral door de grote verkeersstromen uit westelijke en zuidelijke richting, vanuit respectievelijk Drachten (A7) en Assen (A28). Bij het Julianaplein komen deze twee verkeersstromen elkaar tegen. In de ochtendspits is het verkeersaanbod van 7:30 tot circa 9:00 hoger dan de afwikkelingscapaciteit van het verkeersplein. Tijdens de observaties ontstond op de A28 een wachtrij van enkele kilometers. De grote verkeersstroom vanaf het Julianaplein veroorzaakt verderop in het netwerk soms problemen bij de afslag van het Europaplein in de richting van het bedrijventerrein Euvelgunne. Wanneer te veel verkeer hier rechtdoor wil, schiet de capaciteit van de parallelstructuur tekort. Avondspits In de avondspits is wederom het Julianaplein de grote bottleneck in het netwerk. Bij het Julianaplein ontstaan bij pieken in het verkeersaanbod afwikkelingsproblemen. Vooral het verkeer dat bij het plein linksaf richting Assen (A28) gaat, ondervindt afwikkelingsproblemen. Het opstelvak voor linksaf stroomt vol en het verkeer begint het rechtdoorgaande verkeer op de N7 te blokkeren. Tijdens de observaties is dit ongeveer voor de duur van 15 minuten geconstateerd. Daarnaast viel gedurende de avondobservaties op dat er, bij pieken in de intensiteit, problemen ontstaan bij de oprit van het Europaplein naar de N7. Het invoegende verkeer veroorzaakt hier langzaam rijdend tot stilstaand verkeer op de N7. Bij het kruispunt van de Griffeweg
Pagina 11 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
met de Sontweg staat het verkeer vanuit de binnenstad lang te wachten. Door de hoge cyclustijd kan het verkeer geregeld niet in één groenfase verwerkt worden. Algemeen Tijdens de observaties viel op dat een tweetal kruispunten binnen de VRI-keten van ondergeschikt belang zijn voor het functioneren van het netwerk. Zo ondervond het verkeer zowel bij het kruispunt van de Europaweg met de Boumaboulevard als bij het kruispunt onderaan de aansluiting van de N7 met de Hereweg geen afwikkelingsproblemen. Het Groene Golf Team heeft tijdens de observaties bij deze kruispunten geen dubbele stops, wachtrijen of andere afwikkelingsproblemen geconstateerd. Een aandachtspunt bij de aansluiting van de Hereweg is de veiligheid van het fietsverkeer. In paragraaf 3.5 wordt de veiligheidskwestie verder uitgewerkt. Op het kruispunt van de Griffeweg met de Sontweg speelt verkeersonveiligheid een grotere rol. In paragraaf 3.4 wordt hier op ingegaan.
2.3
Conclusie Het netwerk van verkeersregelinstallaties op en rond de Zuidelijke Ringweg zit tegen zijn maximale capaciteit aan. Het netwerk is kwetsbaar; weersomstandigheden en ongevallen veroorzaken veel congestie. Het Groene Golf Team heeft tijdens de observaties een drietal bottlenecks geconstateerd die de verkeersafwikkeling van het netwerk negatief beïnvloeden. In het volgende hoofdstuk worden deze bottlenecks geanalyseerd en voorzien van maatregelen om de problemen te verminderen.
Pagina 12 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
3
Bottlenecks en maatregelenpakket
3.1
Inleiding In dit hoofdstuk worden de bottlenecks die tijdens de observaties zijn geconstateerd geanalyseerd. Het Groene Golf Team draagt maatregelen aan om de invloed van deze probleemlocaties op de verkeersdoorstroming te verminderen. De bottlenecks bestaan uit: het Julianaplein, het Europaplein en het kruispunt van de Griffeweg met de Sontweg. Naast deze bottlenecks heeft het Groene Golf Team bij de aansluiting van de Hereweg een veiligheidsissue voor het fietsverkeer geconstateerd.
3.2
Julianaplein Op het Julianaplein kruisen de snelwegen A7 en A28 elkaar. De verkeersafwikkeling bij de verkeersregelinstallatie op het Julianaplein is al jarenlang een grote bottleneck op de zuidelijke Ringweg. Het plein is in 2009 van noord naar zuid ondertunneld. Eind 2010 is het plein gereconstrueerd op basis van een memo die het Groene Golf Team in maart 2010 heeft opgeleverd in opdracht van Rijkswaterstaat Noord Nederland. Vormgeving Julianaplein In figuur 2 is de nieuwe situatie afgebeeld. Het verkeer vanuit Drachten kan na de reconstructie met drie rijstroken rechtdoor (richting 11) en het linksaf verkeer vanuit Assen (richting 9) kan tegelijk met het linksaf verkeer vanuit het centrum van Groningen (richting 3) groen licht krijgen.
Centrum
Figuur 2 Kruispunttekening Julianaplein
1
3 5 6
A7 Drachten
11
N7 Hoogezand
7 9 A28Assen
Pagina 13 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
Observatie In de ochtendspits ontstond tijdens de observaties in de richting van Assen (op de A28) regelmatig een lange wachtrij voor het plein. In de avondspits ontstond er juist een capaciteitsprobleem op de N7 tussen het Europaplein en het Julianaplein. Het voorsorteervak van verkeer dat linksaf wil in de richting van de A28 loopt regelmatig vol. Groentijden In samenwerking met Rijkswaterstaat Noord Nederland zijn voor de ochtendspits reeds nieuwe maximum groentijden berekend en geïmplementeerd. De wachtrij vanaf de A28 is hiermee verminderd, maar er is wel een wachtrij op de A7 richting Drachten ontstaan. Hiaattijden Uit het regelprogramma is gebleken dat de hiaattijden op de detectielussen niet optimaal staan ingesteld. Dit heeft nadelige gevolgen op de verwerkingscapaciteit van het plein. De hoge hiaattijden hebben tot gevolg dat elke richting in de spitsperioden bijna altijd de maximale groentijd krijgt. Door de hiaattijden te verlagen, worden de groenfases eerder afgebroken bij een lager verkeersaanbod van een richting. De verwerkingscapaciteit van het plein wordt hiermee verhoogd. Maatregelen Het Groene Golf Team adviseert een herberekening uit te voeren van de maximum groentijden voor zowel de ochtend- als de avondspits. Daarnaast raadt het Groene Golf Team aan de hiaattijden op de detectielussen te verlagen. Omdat het waarschijnlijk niet te voorkomen is dat er wachtrijen ontstaan, is het belangrijk de wachtrijen zo eerlijk mogelijk tussen de richtingen te verdelen. Het is van belang de situatie bij het Julianaplein continu (halfjaarlijks) te blijven monitoren en evalueren om direct in te kunnen spelen op veranderingen in de verkeersstromen. 3.3
Europaplein Het Europaplein is een reguliere afrit (een zogenaamde diamantaansluiting) die geregeld wordt middels een verkeersregelinstallatie. In februari 2009 heeft het plein zijn functie als kruising van hoofdwegen verloren met de opening van het knooppunt Euvelgunne, ten oosten van het Europaplein. Via het Europaplein is een parallelstructuur te bereiken die de ontsluiting biedt in de richting van verschillende bedrijventerreinen. Het Groene Golf Team heeft in augustus 2010 een memo uitgebracht waarin een aantal aanbevelingen zijn gedaan om de verliestijd bij het plein te minimaliseren. Observatie Gedurende de observaties viel wel op dat er bij pieken in de intensiteit problemen ontstaan bij de toerit van het plein naar de N7 in de richting van het Julianaplein. Het verkeer heeft de neiging direct na het puntstuk in te voegen. Hierdoor ontstaan, door de hoge snelheidsverschillen, onveilige situaties en wachtrijen op zowel de toerit als op de N7. De wachtrij op de toerit, veroorzaakt door het slechte invoegen, blokkeert bij pieken in het verkeersaanbod het kruispunt onderaan de toerit. Daarnaast heeft het slechte invoegen tot gevolg dat er een wachtrij op de N7 ontstaat.
Pagina 14 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
Oorzaken Oorzaken van het suboptimale invoegen zijn volgens het Groene Golf Team de lengtegroef in het wegdek van de invoegstrook (zie figuur 3) en de visuele versmalling die optreedt als gevolg van de geluidsschermen. Maatregelen en aanbevelingen Het Groene Golf Team adviseert diverse maatregelen uit te voeren. Allereerst kan een lengtemarkering tussen de twee rijstroken op de N7 (in de vorm van een doorgetrokken asstreep) het invoegen gemakkelijker maken. Daarnaast moet nader onderzoek uitwijzen of het mogelijk is om de aanwezige signalering in de avondspits te gebruiken. Door de rechterrijstrook op de N7 voor de toerit af te kruisen, kan het verkeer (dat in pelotons aankomt) vanaf de toerit eenvoudig invoegen. Tenslotte kan het gebruik van de invoegstrook worden verbeterd door de zichtbaarheid van de lengtegroef te beperken. Net als bij het Julianaplein, is het van belang het plein regelmatig te evalueren. Figuur 3 Lengtegroef invoegstrook
3.4
Griffeweg - Sontweg Op het kruispunt Europaweg – Griffeweg – Sontweg zijn problemen waargenomen op het gebied van verkeersdoorstroming en verkeersveiligheid. Het overgrote deel van het verkeer bevindt zich op de Europaweg. Logischerwijs stroomt het verkeer in de ochtendspits de stad in en in de avondspits de stad uit. Cyclustijd De cyclustijd op het kruispunt is hoog, in de spitsperioden bedraagt de cyclustijd circa 2,5 tot 3 minuten. Deze hoge cyclustijd is mede te verklaren door het feit dat het kruispunt geregeld wordt middels een ‘tak voor tak’ -regeling. Dit houdt in dat alle takken van het kruispunt om de beurt groen krijgen. In combinatie met hoge maximum groentijden loopt de cyclustijd en daarmee de verliestijd in de spitsperioden onnodig hoog op. Ongevallenconcentratie Naast de onnodige verliestijd blijkt uit de ongevallenanalyse (ViaStat) dat er op het kruispunt veel ongevallen gebeuren. Op het kruisingsvlak zelf gebeurden in de
Pagina 15 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
periode 2005-2009 80 ongevallen. Op het wegvlak voor het kruispunt zijn in dezelfde periode 63 ongevallen geregistreerd. De ongevallen die op het kruisingsvlak plaatsvinden, hebben voor een groot deel als oorzaak ‘plaats op de weg / bocht’. Uit de analyse blijkt dat de dubbele linksaf strook vanaf de Griffeweg richting Europaweg niet juist is vormgegeven. De belijning klopt niet en er is geen sprake van bochtverbreding voor bussen en/of vrachtverkeer (zie figuur 4 en 5).
Figuur 4 Dubbele linksaf strook Griffeweg
Figuur 5 Onjuiste belijning rijstroken
Maatregelen Het Groene Golf Team raadt aan om de fasevolgorde van het kruispunt aan te passen zodat de doorgaande richtingen op de Europaweg tegelijk groen kunnen zijn. Het is de vraag of de huidige automaat hiervoor voldoende mogelijkheden biedt. Bij de kosten berekening van de kosten in paragraaf 3.6 is ervan uitgegaan dat er een nieuwe verkeersregelautomaat nodig is. In bijlage A is de huidige en de geadviseerde fasevolgorde opgenomen. Het Groene Golf Team adviseert daarnaast om van de dubbele linksaf strook een enkele te maken. Dit kan tegelijk met de aanpassing van de fasevolgorde opgenomen worden in het regelprogramma. De ongevallen op het wegvlak voor het kruispunt zijn voor het grootste deel kop-staart ongevallen. Deze ongevallen worden wellicht veroorzaakt door het ondiepe detectieveld, het hellende wegdek na de brug of onduidelijke bebording. Het Groene Golf Team adviseert hier nader onderzoek naar te verrichten.
Pagina 16 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
3.5
Aansluiting Hereweg De verkeersregelinstallatie onderaan de aansluiting van de N7 met de Hereweg functioneerde tijdens de observaties naar behoren. Het verkeer werd goed verwerkt en er ontstonden geen noemenswaardige wachtrijen. Oversteek fietsverkeer Tijdens een observatie viel op dat er nabij het kruispunt fietsers zijn die een gevaarlijke oversteek maken (zie figuur 4). De oversteek is gefaciliteerd middels een kleine open ruimte in de afbakening van het fietspad. Het fietsverkeer moet bij het maken van deze oversteek een zestal rijbanen oversteken waarbij het gemotoriseerd verkeer uit beide richtingen tegenkomt. Maatregel Het fietsverkeer heeft de mogelijkheid om bij de naastgelegen verkeersregeling veilig over te steken. Het Groene Golf Team adviseert daarom de open ruimte in de afbakening van het fietspad dicht te maken zodat het fysiek onmogelijk wordt de gevaarlijke oversteek te maken.
Figuur 6 Gevaarlijke oversteek fietsverkeer
Pagina 17 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
3.6
Kostenindicatie maatregelen De verkeersdoorstroming op de Ringweg Zuid is op korte termijn te verbeteren door een combinatie van maatregelen uit te voeren. De maatregelen zijn erop gericht de verkeersdoorstroming bij de bottlenecks in het netwerk te verbeteren. Het is van belang de maatregelen als compleet pakket uit te voeren. Er bestaat namelijk veel samenhang tussen de verkeersstromen op de bottleneck locaties. Een aantal maatregelen hebben daarnaast een positief effect op de verkeersveiligheid. In onderstaande tabel is een samenvatting gegeven van de maatregelen met een kostenraming tot en met 2014.
Maatregelen*
Doorstroming
Veiligheid
Kosten
Julianaplein - Herberekening maximum groentijden
++
Aanpassen hiaattijden
+
+
0,--
Halfjaarlijkse evaluatie (excl. implementatie van eventuele aanpassingen)
+
+
4500,--
+
+
1500,--
-
Europaplein - Doorgetrokken asstreep -
-
Onderzoek mogelijkheden gebruik signalering ++
Jaarlijkse evaluatie (excl. implementatie van eventuele aanpassingen)
+
+
3000,--
+
+
40.000,--
++
10.000,--
- Aanpassen rijstrookindeling Griffeweg Onvoorzien (50% overhead) Totaal**
**
?
Invloed lengtegroef beperken
Griffeweg - Sontweg Nieuwe software VRI + nieuwe verkeersregelautomaat
*
0,--
?
29.500,-88.500,--*
De plussen in het bovenstaande schema geven een onderlinge vergelijking weer van het effect dat de maatregelen op het gebied van veiligheid en doorstroming hebben. De kosten voor beperken van de invloed van de lengtegroen bij de toerit zijn hierin niet opgenomen.
Pagina 18 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
4
Conclusies en aanbevelingen
Het netwerk van verkeersregelinstallaties op de zuidelijke Ringweg in Groningen is overbelast en zit tegen zijn maximale capaciteit aan. Op korte termijn is enige verlichting mogelijk door op de bottlenecklocaties de verkeersdoorstroming te verbeteren. Het probleem van overbelasting wordt met de maatregelen niet opgelost maar het netwerk gaat in zijn geheel wel beter presteren. Koppeling geen optie Een koppeling of coördinatie (ook wel groene golf genoemd) tussen de installaties op het Europaplein en het Julianaplein is geen optie. Het netwerk is in de spitsperioden namelijk overbelast en voor een koppeling tussen de kruispunten is juist restcapaciteit nodig. De afstand tussen de kruispunten is daarnaast dermate groot dat er te veel pelotondiffusie optreedt. Maatregelenpakket Het is van belang de maatregelen als compleet pakket uit te voeren. Er bestaat namelijk veel samenhang tussen de verkeersstromen op de bottleneck locaties. Hierdoor leidt het uitvoeren van de maatregelen op de ene locatie tot een zwaardere verkeersdruk op een andere locatie. Zo geeft het aanpassen van de fasevolgorde op het kruispunt van de Griffeweg met de Sontweg een verhoogde verkeersdruk bij de toerit van het Europaplein naar de N7. Het verbeteren van de verkeersdoorstroming bij de toerit van het Europaplein heeft vervolgens weer invloed op het verkeersaanbod bij het Julianaplein. Het Julianaplein is hiermee de belangrijkste schakel in het functioneren van het netwerk. Aanbevelingen Een aantal van de geadviseerde maatregelen hebben betrekking op verkeersinstallaties en weggedeelten die niet in beheer zijn bij de gemeente Groningen. Bij het uitvoeren van de maatregelen is het belangrijk om de gezamenlijk aanpak met Rijkswaterstaat Noord Nederland en de provincie Groningen voort te zetten en gezamenlijk een uitvoeringsplan te maken. Zo kan worden voorkomen dat de verkeersproblemen zich van bottleneck naar bottleneck verplaatsen. Naast de situaties tijdens reguliere werkdagen zijn er maatregelen die onderzocht moeten worden om de doorstroming tijdens evenementen en/of werk in uitvoeringssituaties te optimaliseren. Het Groene Golf Team heeft in bijlage B een opzet gemaakt voor een actielijst om op korte termijn tot uitvoering van de maatregelen over te kunnen gaan.
Pagina 19 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
Pagina 20 van 23
VRI-keten Groningen 24 mei 2011
Bijlage
A
Fasevolgorde kruispunt Griffeweg – Sontweg
Pagina 21 van 23
Bijlage
B
Actielijst