september 2008
VERENIGINGSNIEUWS Windvrienden, De zomer is in ons land nu wel plotseling overgegaan in een herfstig weertype wat ons maar moeilijk los wil laten, bij ons noemden ze dat vroeger de hûnsdagen. Ik hoop dat u allen heeft kunnen genieten van vakantie ver weg of dichterbij huis, ja zeker ook in Friesland kan het mooi zijn. De klimaatcorrecties laten hun sporen na, ook in onze omgeving. Droog voorjaar, heftige buien met veel neerslag in de zomer. We zullen ons aan moeten passen aan de gewijzigde omstandigheden. Het lijkt er zelfs op dat de Noordpool dit jaar ijsvrij komt in de zomerperiode. Een dergelijke versnelling van het klimaatgebeuren was niet verwacht. Hoewel er altijd veel discussie is over de werkelijke reden is vriend en vijand het er wel over eens dat onze activiteiten hier op aarde met al de CO2 uitstoot geen positieve bijdrage leveren maar het proces van verandering nog steeds versnellen. Toch biedt het gewijzigd klimaat ook weer kansen voor duurzame initiatieven. De afsluitdijk moet worden verhoogd om het zoute water te kunnen blijven keren. Hier zijn tal van duurzame ideeën over. Zoals "Blue Energy" door het potentiaalverschil tussen zout en zoet water kan stroom worden opgewekt wat op termijn voor vele huishoudens in stroom kan voorzien. Een tweede is getijden energie, de afstroming van water door de sluizen drijft met een onderwaterpropeller zeg maar een onderwaterwindmolen een dynamo aan waar stroom mee wordt opgewekt. Een derde is om de gehele afsluitdijk vol met zonnepanelen te leggen en zo middels zonne-energie veel stroom op te wekken. En natuurlijk de mogelijkheid om met windmolens op of rond de afsluitdijk de nodige energie op te wekken. Zo kan een natuurlijke bedreiging ook weer worden omgezet in een kans. We zullen als Noordenwind de situatie nauwgezet volgen. Het betere weer in het voorjaar was in ieder geval perfect voor de zonneboatrace. De samen met Hetty Hafkamp gedoopte Sinne Rinner heeft in ieder geval het predicaat "mooiste boot" gehaald. Het is altijd weer een prachtig gezicht hoe de lichte bootjes met grote snelheid over het water scheren. Je merkt ook bij het publiek dat men versteld staat van de mogelijkheden met zonne-energie. Geweldig zo een internationaal spektakel in Friesland waar we dan als Noordenwind een bijdrage aan kunnen leveren. In de eerste plaats hulde aan het PR team wat alles uit de kast heeft gehaald om er een mooie boot van te maken. Het PR team was steeds aanwezig met onze
VOORPAGINA Dit jaar de Enercon E70 op de voorpagina. Een broertje ervan de E80 wordt komend jaar geinstalleerd bij ons A7-project. Er is zoveel belangstelling voor de certificaten, dat we een plafond van 2000 € per inschrijving moeten instellen. Dit om zoveel mogelijk leden de mogelijkheid te bieden mee te doen.
mobiele stand om de nodige informatie te verstrekken. Helaas waren er een aantal manco's wat ons team bij herhaling parten speelde. De rommel in de schroef en het gewicht van de boot waren steeds terugkerende problemen waardoor we in de achterhoede belanden en niet altijd op tijd binnen konden zijn. Achteraf is het dan natuurlijk makkelijk om te constateren dat een aantal zaken anders had gemoeten. Door een ieder is er met veel inzet en enthousiasme gewerkt aan de boot, dat is op zich al een prijs waard. Ik wil toch even stilstaan bij de fantastische middag die we hebben gehad in Franeker samen met de Friese Milieu Federatie, sponsoren en alle medewerkers. Dat was een zeer gezellige en geslaagde middag waar vele prijzen zijn uitgereikt. Een groot compliment verdient de "klúnploeg", het leek schier onmogelijk om de boot die gedurende het klúnen ook nog gedraaid moest worden veilig over te zetten en weer in het water te krijgen. Hierin zijn ze bijzonder geslaagd. Elders in deze Wiekenwerk leest u er meer over. En een groot compliment aan een ieder die heeft meegedaan en in het bijzonder het PR team aan de SinneRinner en de race. Dank voor jullie inzet en enthousiasme. Nu de race voorbij is zijn er absoluut kansen om de boot als PR middel in te kunnen zetten. Hier komen vast nog goede ideeën uit naar voren. Tot slot mag niet onvermeld blijven dat ons lid dhr. Osinga uit Schettens met zijn team zonneboot Feenstra's future (foto) bijzondere prestaties heeft neergezet; 3e in de open klasse en eerste bij
de proloog, echt grote klasse. Wellicht is het mooie en het snelle aan elkaar te smeden in bijvoorbeeld de Sinnefuture. Ik wens u ook een "zonnige toekomst" en veel leesplezier! Sicco Boorsma
1
DOOP SINNE RINNER EN
LEDENVERGADERING Om ook onze leden gelegenheid te bieden de Sinne Rinner eens te zien hadden we de persprestentatie gepland voorafgaand aan de ledenvergadering van 10 juni. Bij Hotel Tjongervallei in Delfstrahuizen hadden we een prachtige locatie gevonden om de Sinne Rinner voor het publiek te laten proefvaren. Op het laatste moment waren we erin geslaagd om Hetty Hafkamp, burgemeester van Bergen Noord-Holland te krijgen om de doophandeling te voltrekken. Als voorzitter taskforce verlichting presenteerde Hetty Hafkamp 26 mei nog een rapport met verregaande adviezen aan Minister Jacqueline Cramer van Ruimte en Milieu. 'Het rapport van de taskforce bevestigt dat energiebesparing bij verlichting loont en niet te verwaarlozen is', aldus de minister. Maar bovenal heeft Hetty Hafkamp een bijzondere band met de Sinne Rinner. Tijdens de zonnebootrace in 2006 was Hetty Hafkamp nog GroenLinks wethouder in Leeuwarden en voorzitter van de Friese Milieu Federatie en initiatiefnemer tot de samenwerking van Noordenwind en de Friese Milieu Federatie.
2 Sicco Boorsma en Hetty Hafkamp presenteren de Sinne Rinner
Samen sta je sterker. Via Sicco Boorsma vond zij in Noordenwind een gelijkgestemde samenwerkingspartner. Noordenwind, de ervaring en know how, de Friese Milieu Federatie met een groot netwerk de ervaring in sponsorwerving en de public relations. Hetty en Sicco hebben dan ook samen de doop verricht. Het Sinne Rinner team liep op hoogtoeren om alles gereed te krijgen. Zoals altijd liep het tijdspad uit de hand. Door late nachtvorst ontstond er vertraging met het opleveren van het casco. Eind mei konden de techneuten pas beginnen met het elektrisch systeem en de aandrijving. Vrijdag voor de doop hadden ze pas de laatste onderdelen binnen. Tot twee keer toe werd een speciale lithiumaccu afgekeurd of was niet leverbaar, waardoor we uiteindelijk terug moesten vallen op een loodaccu. Ondanks overuren van de vrijwilligers tot diep in de nacht was het te laat om de Sinne Rinner vaarklaar te krijgen. Desondanks was de doop geslaagd. De aanwezigen konden de Sinne Rinner in de tuin bewonderen. Acht meter zonneboot zo voor je te zien is wel indrukwekkend. Met een lekker zonnetje konden een dertigtal aanwezigen het glas heffen op de Sinne Rinner. De Leeuwarder Courant en de Zuid Friesland. Na soep en broodjes in de serre van het hotel, ging Noordenwind door met de ledenvergadering. We maken kennis met onze nieuwe kantoormedewerker Harry Slagter. De bestuursleden Egbert Kruize en Marcel Driessen zijn herkozen. Er blijft één bestuursvacature vacant. De jaarrekening is goedgekeurd. Het A7 project is in uitvoering. Oplevering wordt vlak voor de jaarwisseling verwacht. Na de pauze presenteert het Sinne Rinner team een diashow.
SINNE RINNER LOGBOEK Friese Milieu Federatie
Van 21-28 juni deed Noordenwind - deze keer in samenwerking met de Friese Milieu Federatie - voor de tweede keer mee met de Frisian Solar Challenge - de Elfstedentocht voor zonneboten. Een vijftigtal solarboten meldden zich aan de start. Na twee jaar voorbereiding het uur van de waarheid. Doelstelling van het Sinne Rinner project was om naast PR op dit grote publiekevenement ook een permanente solarboot te realiseren. Met een topsnelheid van 12 km/h en een cruisesnelheid rond de acht, negen kilometer voldeed hij aan de toelatingseisen voor de FSC maar werd geen topper.
3
De grootste uitdaging was deze keer, hoe ontwikkel je een goede, snelle, lichtgewicht boot geschikt voor acht vierkante meter zonnepaneel. Natuurlijk hadden we ingezet op een lichtgewicht boot. Onze ontwerpgroep met ervaren vrij-willigers op het gebied van watersport waren dan ook bezig met lichtgewicht schuimplaat uit de vliegtuigindustrie. Het vinden van een bootbouwer die dat ook voor ons kon uitvoeren was de volgende drempel. Dat hij uiteindelijk in hout epoxy is uitgevoerd en zwaarder dan verwacht, had te doen met het vinden van een bootbouwer die onze plannen kon realiseren.
Zondag 15 juni - proefvaren Het weekend daarop is de Sinne Rinner uiteindelijk klaar voor de proefvaart en een uitgebreide fotosessie. Hij haalt op topsnelheid bijna twaalf kilometer per uur. Dat is nog eens wat anders dan de eerste Sinne Rinner met zo'n vijf kilometer per uur. Het is geen topper. Daarvoor is hij te zwaar geworden. Maar hij voldoet aan de wedstrijdeisen . Donderdag 19 juni - de keuring De Sinne Rinner is goedgekeurd op één puntje na. De dodemansknop wordt niet als zodanig geaccepteerd en moet vervangen worden. Op de waag blijkt de Sinne Rinner bijna 400kg te halen. Waarschijnlijk de zwaarste boot van de hele race. De accus blijken bij de meting iets zwaarder dan door de fabrikant opgegeven.
Proefvaren: Peet Ardenz (achtergrond) houdt met zijn fietskano de snelheid bij.
Dat bezorgt ons een handicap van elf minuten per etappe. De keurmeesters zijn zeer enthousiast over de Sinne Rinner. Zaterdag 21 juni - Het begint Dit is de dag der waarheid. Na twee jaar voorbereiding zien we vandaag eindelijk de andere deelnemers. Alle schippers moeten hun bekwaamheid bewijzen door een parcours rond boeien te varen. Er zijn zo'n vijftig prachtige, snelle, lichtgewicht zonneboten op de paddok. Er is één groot verschil. De A en B klasse zijn boten met standaard zonnepanelen van de organisatie zijn vaak glasbakken. De Sinne Rinner met zijn geïntegreerde flexibele zonnepanelen oogt veel meer een boot. Er is nog één houten zonneboot uit Zweden. De TU Delft - de winnar van 2006 - lijkt weer de favoriet te worden. Maar er zijn meer zeer professioneel ogende boten erbij.
4
Impressie van het deelnemersveld: -Winnaar TU Delft -drijvende zonnepanelen -afvaller B10
De kwalificatie De Sinne Rinner heeft met zijn acht meter lengte een flinke draaicirkel. Het rondje om de boei vond de jury wat ruim. Gelukkig is hij in de achteruit wel goed af te remmen, zodat dit nadeel niet tot veiligheidsproblemen leidt. Het probleem is te verhelpen door beide motoren apart te bedienen. Maar zo snel kunnen we de nodige onderdelen niet meer regelen. Alle Sinne Rinner schippers worden na een zwemproef goedgekeurd. Zondag 22 juni - de proloog,
Prinsentuin Leeuwarden Tijdens de proloog moeten de deelnemers bewijzen dat ze de minimale snelheid van 8km/h over een traject van 10 km halen. Jan Smittenberg aan het roer van de Sinne Rinner eindigt keurig binnen tijd. Acht teams slagen niet voor de kwalificatie, de proloog of moeten wegens technische problemen afhaken. Er is veel gezelligheid in de Prinsentuin. 's Middags is er een zonnebootjes-race voor kinderen en een sprint over 70 meter. Dan gebeuren de eerste incidenten. Bij de sprint kapseizen de Phoenix, HHS, Copacabana en de Korona door de harde wind. En dat in de stadsgracht. Maandag 23 juni - Start uitgesteld De start van de FSC om 11 uur is uitgesteld door de harde wind. Van windvlagen en golfstalg ligt het Sinne Rinner team in ieder geval niet wakker. Om de Sinne Rinner om te laten slaan is een orkaan nodig. Vlak voor de start doet het volgende probleem zich voor. De kraan is uitgevallen terwijl onze boot nog niet in het water ligt. Ondertussen heeft onze PR-crew in Sneek pech met de Promokar. Een lekke band. Doede improviseert bij de finish in Sneek en stand voor zijn 'Blauwe bus'. Eindelijk gaat de eerste etappe omstreeks half vier van start na het startschot van minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven. De zon drukt en de wind is wat afgenomen.
Voor de thuisblijvers is het evenement live te volgen internet . Alle boten zijn voorzien van een gps zender. De Sinne Rinner vaart tussen de acht en de tien kilometer per uur. Geen partij voor de TU Delft met 18 km/h en de toppers. We halen Sneek in 3 uur 31 min. Dinsdag 24 juni - Sneek - Stavoren De etappe van Sneek naar Stavoren is met 41 km een lange etappe. Vandaag een aardige zomerdag met minder wind en Dries Tadema aan het roer van de Sinne Rinner. De eerste helft verloopt prima volgens schema. Toch ergens halverwege de etappe valt de snelheid duidelijk terug naar 4 tot 5 km/h. Een kwartier na de uiterste eindtijd is de Sinne Rinner binnen. Rene Dubbeld heeft het probleem binnen enkele tellen gevonden; één motor zit helemaal vast met planten. Dat is balen. Even later sprint de Sinne Rinner weer op volle kracht weg naar de paddok. Sicco Boorsma, onze voorzitter, komt net van de VIP-boot af. "Iedereen vindt de Sinne Rinner de mooiste boot, zelfs Anita Andriessen', weet hij te melden. Woensdag 25 juni - Stavoren Bolsward De dag begint bewolkt. Vandaag een goede dag voor de Sinne Rinner. De schippers kennen de boot nu goed en weten hoe te handelen. Aan het roer vandaag Rene Dubbeld. Ook hij moet meerdere keren planten uit de schroef halen. Hij eindigt na 04:45:11 finish in Bolsward. Onderweg bij een brug krijgt Rene een zendertje van Omrop Frylan in een
Design-Solarboot te koop In de Prinsentuin wordt ook de Czeers gespot. De eerste design solarspeedboot Czeers is door een deelnemer van 2006 ontwikkeld en werd in 2007 gepresenteerd op de Miljonairs Fair. Kosten 650,000 euro. Snelheid 55km/h. 'Je moet nieuwe technologien sexy maken voor de rijken, de trendsetters. Dan wil iedereen de nieuwe technologie hebben', is de filosofie erachter.
Weetjes De juiste hoek? Van een andere deelnemer hoorde ik over een interessant onderzoek. Het onderzoek heeft uitegwezen dat het in Nederland niet uit maakt of je de zonnepanelen in een hoek richting zon zet of plat op het dak. Deze hoek is maar een een korte tijd per dag optimaal. Voor de rest is er in Nederland sprake van veel bewolking en dan is er vooral strooilicht. Dat komt van alle kanten. Dakbedekking voor platte daken waarin de zonnecellen geïntegreerd zijn heeft de toekomst, voegt hij eraan toe.
5
Toekomstmuziek? Een andere deelnemer ziet over 10 jaar al auto’s op zonneenergie varen. De zonnecellen worden gewoon in de lak verwerkt, verwacht hij
klompje en wordt gefilmd. De opnames zijn te zien in het dagelijkse journaal van Omrop Fryslân TV over de Frisian Solar Challenge van donderdag 26 juni. Te zien op www.OmropFryslan.nl onder 'Utstjoering mist' (uitzending gemist) donderdag 27 juni onder Frisian Solar Challenge. Donderdag 26 juni - Bolsward Franeker Vandaag zit John Vernooij aan het roer. In Franeker wachten omstreeks vier uur alle Sinne Rinner vrienden, sponsors en vrijwilligers hem op. Zij zijn vandaag uitgenodigd voor een Sinne Rinner borrel. Ook John kampt met het probleem van planten in de
6 'Ridders in de orde van de Sinne Rinner' De voorzitters Bert van der Molen van de Friese Milieu Federatie en Sicco Boorsma van Noordenwind besluiten de borrel met dankwoorden richting de sponsors en vrijwilligers. Dan is er nog een verrassing voor alle betrokkenen. Tijdens de doop zijn Sicco Boorsma en Hetty Hafkamp al benoemd tot 'Ridder in de orde van de Sinne Rinner' en hebben ze een speldje met een zonnecel gekregen. Nu worden ook alle vrijwilligers geridderd. De orde van de Sinne Rinner kent al 42 leden. De sponsorbedrijven zijn benoemd tot 'Vriend van de Sinne Rinner'.
schroef. Iedere keer de schoef schoonmaken kost kostbare minuten. John is net vijf minuten te laat voor der herstart in Harlingen. De herstart is om veiligheidsredenen ingesteld. De organisatie wil op het drukke Van Harinxmakanaal zoveel mogelijk compact varen. Voor vandaag is de Sinne Rinner gediskwalificeert en krijgt de maximale tijd. Dat is balen, vooral voor John.
Sinne Rinner borrel Ondertussen treffen een dertigtal gasten in bij de Grillerij in Franeker, waar we de Sinne Rinner borrel houden. Kennis maken met partners, die je alleen van de telefoon kent, de sponsors en bijpraten met andere teamleden. Het team heeft vooral in functionele werkgroepen gewerkt en zo min mogelijk vergadert. Ook tijdens de race is het team een beetje verbrokkelt. De meeste vrijwilligers komen een dag of twee, slapen thuis en moeten tussendoor nog eens werken. Doede en Hella zijn de rode draad in het team. Dat betekent ook dat erg veel taken en verantwoordelijkheid op Doede’s schouders rusten, die nu weer de Sinne Rinner moet vervoeren. Hij rijdt pardoes met de Sinne Rinner langs de smalle stadsgracht en de Grillerij. In ieder geval kunnen de gasten de Sinne Rinner ter plekke bewonderen.
Vrijdag 27 juni - Klunen in de hel van het Noorden Met Jelmer Rodenburg aan het roer ligt de Sinne Rinner goed in de race. Hij vaart tot de kluunplek in Wier 9 tot 10 km/h met de wind in de rug. Franeker - Dokkum wordt het zwaarste traject met 45 km en twee kluunplaatsen. In het bijzonder omdat de Sinne Rinner zo'n 400 kg weegt en je met maximaal vier man mag klunen. Bert van der Molen, Simon Bijlsma, Lennert Zwart en Peter Rodenburg nemen deze zware taak voor hun rekening. De snelle rekenaar heeft in de gaten dat dit tegen alle Arbo regels is. Daar hebben we iets op gevonden. Ze gaan de Sinne Rinner niet tillen, ze gaan hem rollen. Daarvoor nemen ze vier stootkussens mee. En ja hoor, het is gelukt! Twee keer klunen met deze zware boot. 'Ik heb de hele week tegenop gezien', ontboezemt Peter Rodenburg achteraf. Gefeliciteerd jongens! De overige teamleden hadden al rekening mee gehouden, dat dit een struikelblok kon worden. Uiteindelijk wordt het dat ook. Het klunen heeft ons kostbare tijd gekost. Bij de herstart in Bartlehiem mag de Sinne Rinner niet meer starten. Jammer. Ook Jelmer had weer problemen met planten in de schroef. Maar hij bericht ook van een rare tik in de linker motor. Kunnen we de race zo nog uitvaren? Zaterdag 28 juni Dokkum Leeuwarden 25 km Voor de Sinne Rinner is de race afgelopen. Vrijdagavond moesten we in Dokkum beslui-
ten om van deelname aan de laatste etappe af te zien. De motor is tot zaterdaochtend niet meer te herstellen. We vinden het heel teleurstellend dat we deze beslissing moesten nemen. Uiteraard staat de promokar wel aan de Finish in de Prinsentuin. De Sinne Rinner eindigt in het klassement desalniettemin op de negende plaats in de Open klasse nog voor de Phoenix van het Kennis Centrum Jachtbouw NHL en nog drie langzamere boten in de A-klasse. Achteraf De Sinne Rinner presteert degelijk en betrouwbaar, maar is geen echte racer. De houten uitvoering had zowel voordelen als nadelen. Hij werd veel zwaarder dan verwacht, dat kostte snelheid maar is zeer stabiel en geen prooi voor golven en windvlagen. Hoewel we de eerste snelheidsproef probleemloos haalden, bleken de strikte reglementen ons keer op keer parten te spelen. Het was weer een boeiend evenement. Met de Sinne Rinner wilden we laten zien, dat varen op zonneenergie kan. Wij stellen het zo: “In kilometers (km/h) per euro verslaan we de TU altijd:” . Onze doelstelling is niet hi-tech innovatie maar varen op zonneenergie bereikbaar maken. Dat zet pas door als het ook betaalbaar is. Het liefdevolle vakamanschap van de houtepoxy casco en de geintegreerde vormgeving verleent de Sinne Rinner een hoge aaibaarheidsfactor. Met het predicaat 'mooiste boot' in de race zijn wij heel blij. We houden een schitterende, goed inzetbare promoboot over. Na de Frisian Solar Challenge wordt de Sinne Rinner voorzien van een tweede passagiersplaats en is tegen onkostenvergoeding beschikbaar voor promotie en educatieve doelen.
Klunen in de hel van het Noorden; geslaagd.
Pech met de promokar; platte band. De geimproviseerde promostand
Alles op zonneenergie Het PR team was de hele raceweek met en zonder promokar present. Al op de eerste etappe hadden we pech. Door een platte band moesten we de promokar twee dagen missen. Doede heeft dat probleem weer elegant opgelost. Als we Doede niet hadden... In samenwerking met www.desolarshop.eu hebben we een heel assortiment solarprodukten te koop. Van rugzakken met zonnepaneel tot huisnummerverlichting, kinderbouwdozen en sierraden. Eyecatcher is een fonteintje op zonneenergie. Voor het fonteintje en de tassen is meteen al veel belangstelling. Sierraden en sleutelhangers met een zonnecel, sleutelgatverlichting of onze caps met ventilator op een zonnepaneeltje zijn heel geschikt als ludiek cadeautje. Onze leden geven we de inkoopprijs. Belangstelling? Informeer bij Ursi Frehner.
LIDMAATSCHAP - INFORMATIE - CERTIFICATEN Voor het A7 project worden er voor het eerst in jaren weer nieuwe certificaten uitgegeven. Belangstellenden kunnen alvast informeren, lid worden of reserveren. Ik word lid van Noordenwind en betaal jaarlijks 10 euro. Ik wil bij een nieuw windturbine-project een certificaat reserveren van 50€, 100€, 250€, 500€, 2500€, Ik wil graag meer informatie
Datum: Naam: Adres: Postcode, plaats: Telefoon: Handtekening: deze bon gekregen van/via Bon opsturen naar: VCBW NOORDENWIND, Antwoordnummer 1160, 9200 VB Drachten
NOORDENWIND IN DE REGIO Zondag 7 september is de PR op twee evenementen present.
BUITEN BEZIG MARKT LANDDAG BIJ - RODEN DE LEIJEN Dé markt voor mensen in Noord-Nederland die ROTTEVALLE bezig zijn met grond, erf en huis en geïnteresseerd zijn in ecologie, landschap en duurzaam bouwen. Noordenwind is er met de Promokar. zondag 7 september 10.00 uur - 17.00 uur Landgoed Mensinge in Roden Entree: € 4,50 Kinderen tot en met 12 jaar gratis Standhouders zijn bedrijven uit de regio, natuurorganisaties en landschapsbeheerders. Op de markt 2008 is het deelnemersveld uitgebreid, zo is onder andere nieuw op de markt - spullen om wijn te maken - werk van vormgevers en kunstenaars die in hun werk uitgaan van het hergebruik van materiaal - duurzame dakbedekkingen - zaden en stinzebollen - vlechthekken
Groene buitenmarkt bij het Paviljoen ‘De Leijen’ in het kader van de ‘groene maand’. Zondag 7 september 11-17 uur Noordenwind is met de Sinne Rinner aanwezig en gaat proefvaren. Als de aanpassingen aan de Sinne Rinner op tijd gereed zijn is er een tweede passagiersplaats. Route: Vanaf Drachten en Waldwei richting Rottevalle. In Rottevalle richting Eastermar. Ongeveer 1 km na het dorp in een haakse bocht rechtdoor. Het Paviljoen wordt met borden aangegeven.
7
DUURZAME ENERGIEPROJECTEN IN
INDONESIË
- Egbert Kruize
Zoals de trouwe lezer, van ons blad Wiekenwerk en bezoeker van onze ledenvergaderingen wel zullen weten, ben ik in Indonesië bezig om diverse projecten op gang te brengen. Timor
Samen met een groep bedrijven ben ik bezig om op Timor windenergie op gang te brengen, ook zijn we bezig om daar in twee fasen, vierduizend kleine woningen te bouwen. Woningen waar het dak gelijk stroom produceert en doordat led-lampen worden gebruikt houden ze stroom over om met enige huisvlijt wat geld te verdienen. Huisvlijt zou kunnen zijn dat huisvrouwen met een naaimachine iets kunnen doen, b.v. T shirts maken of de man gaat mooi draaiwerk maken, want kunstenaars zijn het wel. Ook heeft het onze bezorgdheid dat er nog 200.000 gezinnen zonder stroom en water zitten. Toen wij daar kwamen, om de mogelijkheid te onderzoeken om daar windmolens te plaatsen, werden wij daar als helden ontvangen, vooral tijdens onze laatste reis werden we overweldigt door de blijdschap die deze mensen uiten als ze zien dat er misschien een verbetering in hun toestand komt.
10
Bali
Ook op Bali is het dezelfde situatie, in de omgeving van het toeristencentrum Denpassar is het veel beter, maar verder in het land is er een grote armoede waar de mensen maar 2 tot 3 euro per dag verdienen, tenminste indien ze werk hebben. Ook op Bali kan windenergie een verbetering brengen des te meer omdat er na verloop van tijd uitbreiding kan komen. Alle deelnemers in deze samende werkende groep, dragen van alle kosten zelf de helft, b.v. een reis met KLM kost, op dit moment 1700 euro, de helft wordt door het EVD betaald en de
rest moeten we zelf betalen. Van de binnenlandse reizen, dus van Bali naar Timor en omgekeerd, krijgen we geen vergoeding en die betalen wij zelf.. De situatie is nu zo dat we al een overeenkomst hebben getekend met een burgemeester (Wallikota) en een z.g.n. comissaris van de koningin (Bupati) om windmolens te plaatsen. Met de elektriciteitsmaatschappij het PLN hebben we al goede contacten en we gaan voor 18 tot 25 cent per kWh. Op dit moment maken ze stroom met dieselgeneratoren en dan krijgen ze 3 kilowatt voor 1.50 euro. Dus wind is een stuk goedkoper en geeft een goede rendement voor alle partijen. Op onze ledenvergadering waren er al diverse mensen die te kennen gaven mee te willen doen of graag nog wat informatie te willen ontvangen. Mochten onder onze leden zijn die mee willen doen of informatie willen ontvangen dan kunt u die altijd bij mij krijgen. Over een tijdje hopen wij dan een avond te beleggen waar we uitgebreid uitleg geven en de garantie dat uw geld voorzichtig en perfect wordt gebruikt zonder risico’s aan te gaan. De rente die u krijgt is hoger dan hier en zal zeker op minimaal 7% uitkomen. Intussen gaan wij door om bij te dragen het Indonesische eilanden Archipel een stukje meer op het Paradijs te maken die het in werlijkheid is. En wilt u eens daar met vakantie naar toe, ik kan het u van harte aanbevelen want u zult daar weer ervaren wat liefde en naaste liefde is. Hoe in hun armoede de mensen toch zoveel kunnen geven. Met vriendelijke groeten, Egbert Kruize 06-20422822 kruize windenergienederland.nl
LAMPENACTIE VOOR
TANZANIA Onze oud-bestuursleden Jos en Lineke Duindam zijn via de Stichting Welstand aan kinderen Kagera bezig met een ontwikkelingsproject in Tanzania. Twee keer duurzaam. Donateurs worden beloond met een spaarlamp en in Tanzania wordt gewerkt aan een stukje welvaart, zelfvoorziening, bosbouw en windenergie.
Duurzame energie in Kagera Tanzania Al vanaf 1979 zijn wij, Lineke en Jos Duindam bekenden in Kagera, het uiterste noordwesten van Tanzania. Dit gebied grenst aan Oeganda, Rwanda en het enorme Victoriameer. In 1979 kwamen wij er als vrijwilligers werken voor een lokaal salaris. Lineke ging in het kleine ziekenhuisje werken in Kashozi, ik kreeg een baan in de zelfvoorzieningslandbouw. We werkten nauw samen met de St.Thérèse zusters. De katholieke kerk heeft een belangrijke plaats in de samenleving. De zusters proberen wat te doen aan de lokale armoede en werken veel in ziekenzorg en onderwijs. Sinds enkele jaren hebben we een mooi huis in een klein dorpje, Mugana. Het dorp ligt op 1500 m hoogte 15 km van het Victoriameer. Het is een prachtige omgeving, maar ook erg arm en er zijn veel weduwen en wezen door de aidsepidemie. Wij nemen mensen mee om te laten zien hoe het leven is in een dorpje aan de evenaar. Verder proberen we wat te doen om mensen werk en dus inkomen te geven. We spreken Swahili en zijn er kind aan huis.
projecten voor natuurherstel. Er is inmiddels 50 ha jong bos aangeplant, maar het gaat erg langzaam. Tractoren en windmolens
Daarom is ons gevraagd om twee tractoren te sturen met wat gereedschap in een container. Bij ons laatste bezoek zijn we op visite geweest in enkele bergdorpen in Karagwe, dicht bij de grens met Rwanda. Hier is helemaal geen elektriciteit, maar wel een kenniscentrum en een grote middelbare school. Wij willen nu twee kleine windmolens in de container meegeven, samen met de tractoren. Hier is voldoende wind voor een dagelijks portie stroom voor enkele LED-lampen en de batterij van de computers op te laden . De aanschaf van de tractoren is al gebeurd. Die zullen in coöperatief verband ingezet worden om naast de bosbouw ook PPO te kunnen verbouwen in de vorm van Jatropha en Moringa. Jatropha vooral rondom eigen akkers en Moringa ook als voedselgewas. Deze olie kan ook geconsumeerd worden. De bladeren van Moringa zijn een aanvulling op het eenzijdige voedsel. De zaden worden lokaal uitgeperst en gebruikt als brandstof voor tractoren en de lokale bus.
WakK in Pingjum. U kunt een en ander nog eens rustig nalezen op de site van stichting WakK (welstand aan kinderen Kagera) www.mugana.nl en als u ook eens mee wilt naar Mugana www.maisha.biz Hartelijk dank voor uw medewerking Lineke en Jos Duindam, www.dewelstand.nl, info dewelstand.nl
11
Energie
De energievoorziening is hier duurzaam geregeld. De mensen koken op brandhout. Vooral Eucalyptus wordt hiervoor gebruikt. Alleen de rijkere mensen hebben elektriciteit van de waterkrachtcentrale in Jinja in Oeganda. De bus rijdt nog wel op diesel. Wat willen we doen? Naast het bevorderen van het ecotoerisme via www.maisha.biz , willen we de landbouw meer mogelijkheden geven. Veel land wordt niet gebruikt omdat de grond niets oplevert, dan alleen veel werk. Omdat brandhout steeds schaarser wordt en de erosie door de enorme regens steeds meer toeneemt zijn we begonnen met bosbouw en agro-forestry. Energiemaatschappij Greenchoice ondersteunt ons in deze
Dit kunnen wij niet allemaal zelf bekostigen. We vragen daarom uw steun voor de aanschaf van de twee windmolens. Als voormalig bestuursleden van Noordenwind en initiatiefnemer van het A-7 project voelen wij ons nauw verweven met duurzame energie en windenergie net als jullie. Lampenaktie
Bij iedere donatie vanaf 25 euro krijgt u een LED-lamp cadeau. Deze lampen worden door ons in een grote partij ingekocht via de provinciale Aktie: Better LED as NET, zodat we een mooie korting kunnen realiseren. U kunt direct geld storten op rek.nr. 29.31.63.995 t.n.v. Jos Duindam inzake stichting
Stichting WakK Welstand aan kinderen Kagera Lineke en Jos Duindam. Molenlaan 52 8749TH Pingjum tel: 0517-579633 www.mugana.nl bankrekening: 293163995 K.v.K. 01108733 Leeuwarden
NOORDENWIND projecten
VERENIGINGCOLLECTIEFBEZITWINDMOLENS
NOORDENWIND kantoor
windmolenvereniging NOORDENWIND Van Haersmasingel 4 9201 KP Drachten 0512-511713 fax 0512-545261
e-mail website
noordenwind noordenwind.org www.noordenwind.org
postadres
Postbus 577 9200 AN Drachten
WINDturbines Molen Molen Molen Molen Molen Molen Molen Molen Molen Molen
1 2 3 4 5 6 8 9 10 11
Zurich Holwerd Herbayum Holwerd Burdaard Zurich Ternaard Hallum RUG Groningen Hornhuizen
Frieslandbank Postbank KvK BTW-nr. molenbeheer
2962.37.108 48 69 353 40004153 81.46.895.B.01 Harry Slagter, Drachten
bestuurssecretaresse Klaske Hoekstra, Nijbeets
ZON pv-projecten 1 2 3 4
Informatiecentrum Mar & Klif, Oudemirdum 2200 Watt-piek (20x110Wp) Noordenwind kantoor, Drachten, 600 Watt-piek (3-150Wp) Solarboot Sinne Riner, t.g.v. Frisian Nuon Solar Challenge 2006 Bouw nieuwe Solarboot Sinne Rinner 2 voor FSC-race 2008, ism FMF
WIE, WAT, WAAR? bestuur voorzitter
9103 PB Dokkum
DOELSTELLINGEN
0591-353133
Schuttingslaan 85
06-20422822
e-mail: Egbert
Kruize.com
Marcel Driessen
0591-659911
Zwelerbrink 74
De productie van duurzame energie
7812 JM Emmen
* Noordenwind plaatst en exploiteert al 20 jaar windturbines, om zo een bijdrage te leveren aan de opwekking van duurzame energie. * De vereniging wil actief meewerken aan de transitie naar hernieuwbare energiebronnen, om goede voorwaarden te scheppen voor projecten voor schone, hernieuwbare energie.
Peter Rodenburg
0566-652738
Leppedyk 57 8491 GK Akkrum Keimpe Fink
0519-292615
Krûdikker 7 9148 BD Hiaure
Beïnvloeding van (overheid)beleid PR
* Dit doet Noordenwind door met de promotiestand deel te nemen aan beurzen en markten om duurzame energie positief in beeld te brengen. Verder door met publicitaire acties te trachten een groter aantal mensen voor duurzame energie te interesseren. * De vereniging wil hiermee leden en inleggingen verwerven o.a. door het beschikbaar stellen van windmolencertificaten.
Egbert Kruize
7881 JN Emmercompascuum
penningmeester
Promotie ter beïnvloeding van de publieke opinie en t.a.v. ledenaanwas
0519-296673
Rinbank 1
secretaris
*Noordenwind wil overheden positief informeren en beïnvloeden bij het uitwerken van streek-, structuur- en bestemmingsplannen om het plaatsen van o.a.windturbines te bevorderen. * Verder neemt de vereniging deel aan regionaal overleg om zo invloed uit te oefenen op het beleid.
Sicco Boorsma
Ursi Frehner
0514-551290
Middenweg 123 8538 RB Bantega molencommissie
Jelle de Heer
058-2551026
De Reedmaker 12 9005 RM Wergea public relations & Sinne Rinner Riet du Pré
0511-444669
Boskwei 57 9299 HS Zwagerbosch (standbeheer)
Doede Boon
0566-622231
It Skûtsje 30 9001 HJ Grou Joke del Grosso
0519-332833
Mounewei 1 9111 HB Birdaard
Door middel van het verenigingsorgaan Wiekenwerk, vergaderingen en excursies worden de leden op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen op het gebied van hernieuwbare energie.
Andries Tadema Torenlaan 42 9261 VZ Eastermar
0512-471883