V20150402
Uw eigen onderneming starten
Inhoudstafel
Attentia helpt u starten als zelfstandige .................................................... 1 > Open een zichtrekening...............................................................................................................................2 > Ga naar een ondernemingsloket...............................................................................................................2 > Sluit aan bij een sociaal verzekeringsfonds............................................................................................8 > Sluit aan bij een ziekenfonds......................................................................................................................8 > Sluit aan bij een sociaal secretariaat........................................................................................................9 > Vennootschappen..........................................................................................................................................9
De verbintenissen van Attentia sociaal verzekeringsfonds.................. 10
Attentia helpt u starten als zelfstandige Een eigen zaak of vennootschap starten hoeft u helemaal niet af te schrikken. Via Eunomia, het ondernemingsloket van Attentia, kunnen wij alle wettelijke verplichtingen voor u in orde brengen: •
We schrijven u in bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO).
•
We bezorgen u een ondernemingsnummer.
•
We controleren of u in orde bent met de vestigingswet.
•
We vragen de nodige vergunningen aan.
•
We schrijven u in bij de BTW.
We sluiten u ook aan bij ons sociaal verzekeringsfonds (om in orde te zijn voor uw sociale zekerheid als zelfstandige). Indien u meteen personeel tewerkstelt, brengt ons sociaal secretariaat alle formaliteiten in orde.
Klaar voor de start Na het vervullen van deze formaliteiten bent u in principe klaar om van start te gaan met uw onderneming! Toch raden wij u aan om samen met uw boekhouder of accountant een ondernemingsplan op te stellen om de haalbaarheid van uw zaak te onderzoeken. Hierdoor zal u ook makkelijker krediet krijgen bij uw financiële instelling. Het vergt wel wat werk, maar het loont zeker de moeite. Zo kan u heel wat problemen voorzien en voorkomen.
www.attentia.be/starter Onze website bevat heel wat informatie en is dus uw bezoekje meer dan waard! Daarnaast kan u met vragen en voor advies altijd terecht in onze kantoren. U vindt de gegevens op de achterzijde van deze brochure. Succes!
Ook wanneer u een vennootschap (BVBA, CV, NV, …) opricht, geeft Attentia u graag advies. Op de volgende pagina’s vindt u hierover meer info.
1
Open een zichtrekening Als zelfstandige moet u een zichtrekening openen. Deze rekening moet op uw naam staan of op naam van de vennootschap. Het nummer van deze rekening en de naam van de financiële instelling dienen vermeld te worden op al uw facturen, brieven, bestelbons, enz..
Ga naar een ondernemingsloket Een ondernemingsloket is een private organisatie, erkend en gecontroleerd door de Federale Overheidsdienst Economie. Het loket brengt de wettelijke verplichtingen voor een startende zelfstandige in orde. Eunomia is het ondernemingsloket voor het sociaal verzekeringsfonds Attentia. Voor de controle op de vestigingsvoorwaarden (zie verder), voor de inschrijving en wijziging van uw gegevens dient u zich als ondernemer tot het ondernemingsloket te wenden. De tarieven voor het ondernemingsloket worden door de overheid vastgelegd. Eunomia ondernemingsloket biedt u naast de wettelijke diensten een aantal aanvullende diensten zoals activering, wijziging of stopzetting van een BTW-nummer, aanvraag vergunningen, aanvraag leurkaart en foorkaart, neerlegging akten bij de griffie, aansluiting sociaal verzekeringsfonds, sociaal secretariaat, kinderbijslagfonds, ziekenfonds en startersformaliteiten.
2
Wat doet een ondernemingsloket voor u? Natuurlijke personen komen verplicht naar een ondernemingsloket voor: •
inschrijving in de Kruispuntbank voor ondernemingen (KBO) en aanvraag ondernemingsnummer;
•
controle op vestigingsvoorwaarden en nodige voorafgaandelijke vergunningen;
•
wijziging van gegevens bij de KBO.
Wat is de KruispuntBank voor ondernemingen (KBO)? De KBO is een elektronische databank die alle identificatiegegevens van ondernemers en bedrijven opslaat die in België gevestigd of geregistreerd zijn. Elke startende zelfstandige moet zijn onderneming inschrijven in de KBO. U kan dat niet rechtstreeks doen, hiervoor moet u beroep doen op ons ondernemingsloket Eunomia. De procedure verschilt naargelang het gaat over een eenmanszaak of een vennootschap.
Rechtspersonen (bvba, nv, …) gaan verplicht naar de griffie van de Rechtbank van Koophandel voor de neerlegging van statuten en akten van benoeming, en alle wijzigingen ter zake, waaruit de KBO de identificatiegegevens van de onderneming haalt. Ze verkrijgen hun ondernemingsnummer via de griffie van de Rechtbank van Koophandel.
Wat is een ondernemingsnummer? Het ondernemingsnummer is een uniek nummer dat ondernemingen krijgen als ze zich inschrijven in de KBO. Het wordt gebruikt bij de uitwisseling van gegevens tussen ondernemingen en de overheid. Het ondernemingsnummer is tevens het BTW-nummer van de commerciële onderneming. Ze komen daarna verplicht naar het ondernemingsloket voor: •
de controle over de vestigings voorwaarden en de voorafgaandelijke vergunningen;
•
de inschrijving van de vestigingseenheid;
•
alle wijzigingen die hierop betrekking hebben.
Zowel natuurlijke personen als rechtspersonen, kunnen bij het ondernemingsloket terecht voor: •
activering/wijziging/stopzetting BTW: via een elektronische link met de BTW-administratie;
•
aanvraag vergunningen en registraties;
•
neerlegging aktes van vennootschappen (uitgezonderd oprichtingsakte);
•
uittreksel uit de KBO.
Controle op de vestigingswet Iedere onderneming die wil starten met handels-of ambachtactiviteiten en daarbij moet worden ingeschreven in de KBO, zal het bewijs moeten leveren van de basiskennis van bedrijfsbeheer en eventueel beroepskennis. Deze verplichting geldt voor iedere starter en handelsonderneming, hetzij als éénmanszaak, hetzij als vennootschap. Het maakt niet uit of men de activiteit uitoefent in hoofd- of bijberoep. 3
Het ondernemingsloket onderzoekt bij uw aanvraag tot inschrijving in de KBO of de onderneming voldoet aan deze vestigingsvoorwaarden.
Bedrijfsbeheer > Wie kan de kennis van het bedrijfsbeheer bewijzen? •
het ondernemingshoofd zelf, zijn echtgenote of zijn samenwonende partner met wie hij minstens 6 maanden samenwoont;
•
een loontrekkende;
•
een zelfstandig helper (enkel toegelaten voor familieleden tot en met de derde graad);
•
> Wanneer kan u genieten van een vrijstelling? Onder bepaalde voorwaarden kan u genieten van een vrijstelling van het bewijs van bedrijfsbeheer:
Naast de kennis van het bedrijfsbeheer bestaan er een reeks gereglementeerde beroepen waar ook beroepskennis moet worden bewezen.
•
> Wie kan de beroepskennis bewijzen?
bij overname van een volledige onderneming geldt een vrijstelling van één jaar;
•
als het zelfstandig beroep al door een andere wet gereglementeerd is op het vlak van bedrijfsbeheer (vastgoedmakelaar, landmeter-expert, vervoerder van goederen over de weg,...) en als er een vergunning op naam werd afgeleverd;
•
•
met een diploma of getuigschrift;
•
door praktijkervaring bv. als zelfstandig ondernemingshoofd;
•
4
bijzondere gevallen: onderdanen van een EU-lidstaat die zich in België willen vestigen als zelfstandige kunnen zelfstandige praktijkervaring die ze hebben opgedaan in de EU-lidstaat aanwenden om in België de kennis van het bedrijfsbeheer te bewijzen. Zij moeten daarvoor een EU-verklaring voorleggen uit de EU-lidstaat.
bij voortzetting van de onderneming van uw overleden echtgeno(o)t(e), partner of ouders;
•
voor vennootschappen: de persoon belast met het dagelijks bestuur.
> Hoe kan de kennis van het bedrijfsbeheer worden bewezen?
Beroepskennis
als uw onderneming geen KMO is. Daarvoor moet u minstens voldoen aan 1 van de volgende criteria: gemiddeld meer dan 50 werknemers tewerkstellen op jaarbasis, minstens 25 % van de aandelen zijn in handen van één of meer niet-KMO’s, de jaaromzet is groter dan € 7 miljoen of de jaarbalans is groter dan € 5 miljoen.
> Hoe kan de beroepskennis worden bewezen? •
met een diploma of getuigschrift;
•
door praktijkervaring bv. als zelfstandig ondernemingshoofd.
> Wanneer kan u genieten van een vrijstelling? •
het ondernemingshoofd zelf, zijn echtgenote, zijn samenwonende partner met wie hij minstens 6 maanden samenwoont;
Onder bepaalde voorwaarden kan de onderneming genieten van een vrijstelling van het bewijs van beroepskennis:
•
een loontrekkende;
•
•
een zelfstandig helper enkel toegelaten voor familieleden t.e.m. de derde graad;
bij voortzetting van de onderneming van uw overleden echtgeno(o)t(e), partner of ouders;
• •
voor vennootschappen: de persoon belast met het technisch beheer (zaakvoerder, gedelegeerd bestuurder, bestuurder, werkend vennoot, loontrekkende).
bij overname van een volledige onderneming geldt een vrijstelling van één jaar;
•
als het zelfstandig beroep al door een andere wet gereglementeerd is op het vlak van bedrijfsbeheer (vastgoedmakelaar, landmeter-expert, vervoerder van goederen over de weg,...) en als er een vergunning op naam werd afgeleverd;
•
als uw onderneming geen KMO is. Daarvoor moet u minstens voldoen aan één van de volgende criteria: gemiddeld meer dan 50 werknemers tewerkstellen op jaarbasis, minstens 25 % van de aandelen zijn in handen van één of meer niet-KMO’s, de jaaromzet is groter dan € 7 miljoen of de jaarbalans is groter dan € 5 miljoen.
5
Vergunningen
Elektronische BTW-activering
Vrije en niet-commerciële beroepen
Voor bepaalde beroepen gelden bijkomende verplichtingen. Afhankelijk van de aard van uw activiteit zijn extra vergunningen of een registratie nodig:
Na de inschrijving in de KBO laat de ondernemer die BTW-plichtig is, zijn ondernemingsnummer activeren bij de BTW zodat het ondernemingsnummer tevens de functie krijgt van BTW-nummer.
Wie een vrij beroep start, moet zich vooraf via een ondernemingsloket inschrijven in de KBO. Ook rechtspersonen die het ondernemingsnummer ontvingen bij de neerlegging van de statuten, moeten zich tot een ondernemingsloket wenden. Het loket schrijft de basisgegevens, de activiteiten en de vestigingseenheden in.
•
• •
•
Federaal Agentschap voor Voedselveiligheid (FAVV);
U kan daarvoor bij ons ondernemingsloket terecht.
Vervoervergunning; Vergunningen sterke dranken en/of gegiste dranken;
De aangifte gebeurt elektronisch en heeft als voordeel dat de gegevens onmiddellijk in het bestand van de BTW-administratie terechtkomen.
Leurkaart/foorkaart.
Lijst met de gereglementeerde beroepen Indien u een van deze activiteiten wenst uit te oefenen, dan is hiervoor een bijkomend attest nodig: ofwel een diploma van deze activiteit, ofwel via uw praktijkervaring. Mechanica
Bouw
•
Motorvoertuigen intersectoraal
•
Ruwbouw
•
Motorvoertuigen tot 3,5 ton
•
Stukadoor,cementeer en dekvloer-
•
Motorvoertuigen boven 3,5 ton
•
Rijwielen
Na de inschrijving vraagt u de toelating aan bij de Orde, het Instituut of de Kamer, indien u hieraan onderworpen bent, of bij de FOD Economie voor landmeters-experts of via een automatische link met de FOD Volksgezondheid voor de medische en paramedische vrije beroepen. De eerste inschrijving voor beoefenaars van een vrij beroep is gratis. Er is vrijstelling van bedrijfsbeheer en beroepskennis. Van wie op 30 juni 2009 reeds een vrij beroep uitoefende, werden de gegevens door de overheid automatisch ingeladen in de KBO.
Lijst van niet-commerciële beroepen • accountant
• kinesistherapeut
• advocaat
• landbouwer*
• apotheker*
• landmeter-expert
• architect
• logopedist
• artiest
• musicus
• audicien
• notaris
• bandagist
• orthopedist
• bedrijfsrevisor
• orthoptist
• beëdigd vertaler
• podoloog
• belastingsconsulent
• psycholoog
• boekhouder(fiscalist)
• tandarts
• dierenarts
• verpleegkundige
• diëtist
• vroedvrouw
• dokter
• zelfstandig
• gerechtsdeurwaarder • journalisten*
thuisverkoper* • zelfstandig verdeler van kranten*
• kinderopvang* * in principe een niet-commercieel beroep, doch in sommige gevallen wel aanzien als een commerciële activiteit.
activiteiten •
Tegel-, marmer- en natuursteenactiviteiten
Personenverzorging
•
Dakdekker- en waterdichtmakings‑ activiteiten
•
Kapper-kapster
•
Schoonheidsspecialist(e)
•
Voetverzorg(st)er
•
Masseur/masseuse
•
Algemeen schrijnwerk
•
Opticien
•
Eindafwerking
•
Dentaaltechnicus
•
Installatieactiviteiten voor centrale
•
Begrafenisondernemer
•
Plaatsen/herstellen van schrijnwerk glazenmaker
verwarming, klimaatregeling, gas en sanitair
Voeding
•
Elektrotechniek
•
Brood- en banketbakker
•
Algemeen aannemer
•
Restaurateur of traiteur-banket
•
6
aannemer
Andere
Slager-groothandelaar
•
Installateur-frigorist
•
Droogkuiser - verver
7
Buitenlanders Inwoners uit de Europese Economische Ruimte (EER=de Europese Unie, Noorwegen, IJsland en Liechtenstein) kunnen vrij een zelfstandige beroepsactiviteit uitoefenen in België.
Het is een machtiging die hen toelaat om in België een zelfstandige activiteit uit te oefenen. De beroepskaart omschrijft de uitgeoefende activiteit, is persoonlijk en niet overdraagbaar. De beroepskaart is maximaal 5 jaar geldig, met mogelijkheid tot hernieuwing.
Ze moeten uiteraard voldoen aan dezelfde voorwaarden m.b.t. de beroepskwalificaties als de Belgen.
De toegekende beroepskaart wordt afgeleverd bij het ondernemingsloket waar u de aanvraag indient.
De praktijkervaring die als zelfstandige werd opgedaan in een EER-lidstaat of in Zwitserland kan hiervoor in aanmerking komen. Er moet een EG-verklaring voorgelegd worden met de jaren praktijkervaring, eventueel aangevuld met een voorafgaande opleiding. Een EGverklaring wordt steeds afgeleverd op naam van een natuurlijk persoon.
Sluit aan bij een sociaal verzekeringsfonds
Ook buitenlandse diploma’s van een in het buitenland erkende opleidingsinstelling kunnen in aanmerking komen. Zo’n diploma wordt aanvaard als het gelijkwaardig verklaard is.
Als u zich inschrijft in de KBO via het ondernemingsloket Eunomia, wordt uw aansluiting bij Attentia sociaal verzekeringsfonds eveneens in orde gebracht.
Wie niet behoort tot de EER en in België een onderneming in eigen naam wil starten, moet een verblijfsvergunning bezitten, houder zijn van een beroepskaart of vrijgesteld zijn van de verplichting een beroepskaart te hebben.
In de Infobrochure sociaal statuut voor zelfstandigen en vrije beroepen leest u meer informatie over het sociaal statuut van de zelfstandigen.
Praktijkervaring in het buitenland kan bewezen worden door een uittreksel uit het handelsregister of een equivalent en door een sociaal of fiscaal document.
U bent eveneens verplicht om aan te sluiten bij een ziekenfonds (mutualiteit) om bijvoorbeeld terugbetaling te krijgen van uw medische consultaties. Sinds 1 januari 2008 zijn alle zelfstandigen, die sociale bijdragen als hoofdberoep betalen, verzekerd voor de grote en de kleine risico’s.
> Beroepskaart voor vreemdelingen
Iedere startende zelfstandige, in hoofd- of bijberoep, moet zich aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Het fonds int de sociale bijdragen die u moet betalen en zorgt ervoor dat uw sociale zekerheid als zelfstandige in orde is.
Sluit aan bij een ziekenfonds
Sluit aan bij een sociaal secretariaat Neemt u personeel in dienst dan kan u een beroep doen op Attentia sociaal secretariaat voor een tijdige en correcte loonverwerking. U kan kiezen voor de klassieke samenwerking, waarbij Attentia instaat voor de berekening van uw lonen en wedden, of u kan uw eigen berekeningen maken met behulp van onze speciale tools.
Vennootschappen Wanneer u opteert voor een vennootschap moeten een aantal extra formaliteiten vervuld worden. Zo wordt een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid opgericht met een notariële akte. Er moeten dus statuten opgemaakt worden bij de notaris. Die zorgt voor publicatie ervan in het Belgisch Staatsblad. Richt u een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid op, dan moet u bovendien een financieel plan opmaken en voorleggen aan de notaris. Bij een faillissement binnen de drie jaar na oprichting kan de rechter dit financieel plan opvragen. Als blijkt dat u onvoldoende maatschappelijk kapitaal voorzag, kan de beperkte aansprakelijkheid opgeheven worden. Vraag advies aan uw boekhouder/accountant of bel naar ons ondernemingsloket voor meer informatie.
Inwoners met een niet- Europese nationaliteit (EER) of personen die geen verblijfsvergunning hebben moeten beschikken over een beroepskaart voor vreemdelingen. 8
9
De verbintenissen van Attentia sociaal verzekeringsfonds Het sociaal verzekeringsfonds is een onmisbare
De medewerkers van Attentia engageren zich voor:
schakel tussen de overheid en de zelfstandige. Het fonds staat samen met de overheid in voor de
- Efficiëntie en snelheid
goede uitvoering van wetgeving inzake de sociale
- Goed beheer
zekerheid voor zelfstandigen.
- Eenvoudige bereikbaarheid - Betrouwbaarheid en deskundigheid
De zelfstandige geniet sociale bescherming maar
- Een relatie van mens tot mens
moet ook bepaalde verplichtingen naleven zoals bijvoorbeeld regelmatig de sociale bijdragen
Attentia engageert zich om de volgende diensten
betalen.
te verlenen aan de zelfstandigen, helpers, beoefenaars vrije beroepen en vennootschappen.
In dat kader zal Attentia de beste dienstverlening verzekeren.
1.
Informatie en begeleiding m.b.t. de rechten en verplichtingen in verband
1.
Een vlotte en professionele verwerking van de
met het sociaal statuut of aanverwante
aansluiting.
materies. De begeleiding gebeurt zowel bij de start van de zaak, als de zelfstandige
2.
Correcte en persoonlijke informatie
gezondheidsproblemen heeft of bij
over de sociale bescherming van de
betalingsmoeilijkheden. We verzorgen tevens
zelfstandige en van zijn gezin op vlak van:
informatie over pensioen, vrij aanvullend
ziekteverzekering, invaliditeitsverzekering,
pensioen of bij stopzetting van de zelfstandige
faillissementsverzekering, pensioen,
zaak.
aanverwante materies zoals gehandicapten uitkeringen, inkomensgarantie voor
2.
De faillissementsuitkering wordt correct berekend en tijdig betaald.
ouderen of leefloon, kinderbijslag, moederschapsuitkering en dienstencheques. 3. 3.
De efficiënte en correcte berekening en inning
Informatie over de berekening van de
van de bijdragen, met advies over de meest
bijdragen en indien nodig over de diverse
geschikte oplossingen m.b.t. de persoonlijke
mogelijkheden voor het opvangen van
situatie.
eventuele betalingsmoeilijkheden. 4. 4.
De informatie en de aansluiting van de
Informatie over aanvullingen op de sociale
vennootschappen en de invordering van de
bescherming samen met de nodige
jaarlijkse bijdrage.
deskundige begeleiding (bijvoorbeeld inzake aanvullende pensioenen, aanvullende hospitalisatie, aanvulling op arbeidsongeschiktheidsuitkeringen, enz…).
10
5.
Communicatie van informatie opgelegd door de overheid.
> Keizer Karellaan 584 bus 2 | 1082 Brussel | T 02 706 78 99 > Oudaan 18 | 2000 Antwerpen | T 03 286 95 96 > Geraetsstraat 18 bus 2 | 3500 Hasselt | T 011 22 27 46 > Torhoutsesteenweg 384 | 8200 Brugge | T 050 40 65 65 > Troonstraat 40/42 | 8400 Oostende | T 059 56 03 30 > Hoogleedsesteenweg 384 | 8800 Roeselare | T 051 22 44 81 > Sluisweg 1 | 9000 Gent | T 09 280 86 60
> Boulevard Emile de Laveleye 191 | 4040 Luik | T 04 340 35 01 > Rue Auguste Piccard 20 | 6041 Gosselies | T 071 23 57 50
Startcentrum T 078 154 155 (gratis)
[email protected] www.attentia.be
V.U.: Marnix Van de Gehuchte - Torhoutsesteenweg 384, 8200 BRUGGE | Uitgave april 2015
Kantoren met ondernemingsloket