TB A1 Apeldoorn-Zuid - Beekbergen Uitgangspuntendocument voor berekeningen met het NRM Oost
Definitief
Inhoudelijk ongewijzigd vastgesteld t.o.v. het OTB
In opdracht van: Rijkswaterstaat Oost-Nederland
Grontmij Nederland B.V. De Bilt, 9 mei 2014
GM-0146373, revisie D7
Verantwoording
Titel
:
TB A1 Apeldoorn-Zuid - Beekbergen
Subtitel
:
Uitgangspuntendocument voor berekeningen met het NRM Oost
Projectnummer
:
339029
Referentienummer
:
GM-0146373
Revisie
:
D7
Datum
:
9 mei 2014
Auteur(s)
:
dr. ir. M.E. Kraan
E-mail adres
:
[email protected]
Gecontroleerd door
:
ing. F.J. de Jong
Paraaf gecontroleerd
:
Goedgekeurd door
:
Paraaf goedgekeurd
:
Contact
:
ing. P. Bloemerts
Grontmij Nederland B.V. De Holle Bilt 22 3732 HM De Bilt Postbus 203 3730 AE De Bilt T +31 30 220 74 44 F +31 30 220 02 94 www.grontmij.nl
GM-0146373, revisie D7 Pagina 3 van 22
Inhoudsopgave
1 1.1
Inleiding .................................................................................................................... 7 Leeswijzer ................................................................................................................. 7
2 2.1 2.2 2.3
Algemene uitgangspunten ......................................................................................... 9 Gehanteerde verkeersmodel ..................................................................................... 9 Kwaliteitsborging verkeersprognoses ........................................................................ 9 Gebruikte indicatoren ................................................................................................ 9
3 3.1 3.2 3.2.1 3.2.2 3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4
Projectspecifieke uitgangspunten ............................................................................ 11 Gehanteerde beleidsinstellingen.............................................................................. 11 Ruimtelijke ontwikkelingen ...................................................................................... 12 Inwoners, huishoudens en arbeidsplaatsen per provincie ........................................ 12 Inwoners, huishoudens en arbeidsplaatsen per gemeente ....................................... 13 Ontwikkelingen infrastructuur, implementatie in verkeersmodel................................ 15 Huidige situatie: autonetwerken ............................................................................... 15 Huidige situatie: basisjaar 2004 ............................................................................... 16 Autonome situatie in 2020 ....................................................................................... 18 Projectsituatie in 2020 ............................................................................................. 21
GM-0146373, revisie D7 Pagina 5 van 22
1
Inleiding
Dit rapport bevat de beschrijving van de gehanteerde uitgangspunten bij het maken van de verkeersprognoses voor de OTB/MER A1 Apeldoorn-Zuid - Knooppunt Beekbergen. Voor de inhoud van dit rapport is gebruikgemaakt van het door 4cast opgestelde rapport “p11-0044_uitgangspuntendoc_a1_v3 (april 2011)”. Onderstaand wordt ingegaan op de beschrijving van het project, voor zover die voor het maken van verkeersprognoses van belang is. In de projectsituatie wordt knooppunt Beekbergen en op de A1 het wegvak tussen knooppunt Beekbergen en Apeldoorn-Zuid aangepast. In knooppunt Beekbergen wordt de verbindingsboog voor verkeer op de A1 vanuit Deventer naar de A50 richting Arnhem aangepast. De aangepaste verbindingsboog heeft 2 rijstroken. Als gevolg van deze aanpassing wordt ook de boog van de A50 noord naar de A1 oost fysiek iets aangepast en verdwijnen de parallelbanen aan de noordkant (A1) en westkant (A50) in het knooppunt. Op de A1 wordt het wegvak tussen knooppunt Beekbergen en Apeldoorn-Zuid op beide rijbanen uitgebreid met een weefstrook. 1.1 Leeswijzer Hoofdstuk 2 bevat de algemene uitgangspunten, zoals het gehanteerde model, de toegepaste kwaliteitsborging en de gehanteerde indicatoren. Hoofdstuk 3 bevat de projectspecifieke uitgangspunten, zoals gehanteerde beleidsinstellingen, ruimtelijke ontwikkelingen en infrastructurele ontwikkelingen.
GM-0146373, revisie D7 Pagina 7 van 22
2
Algemene uitgangspunten
Dit hoofdstuk beschrijft de algemene uitgangspunten bij het maken van de verkeersprognoses. 2.1 Gehanteerde verkeersmodel Voor het maken van de verkeersprognoses is het NRM Oost gebruikt. RWS DVS (WVL) heeft de GroeiModelruns voor het basisjaar 2004 en het prognosejaar 2020 uitgeleverd. Om te waarborgen dat het model met dezelfde instellingen wordt gedraaid als de uitgeleverde runs, zijn reproductieruns uitgevoerd. Het resultaat van deze runs is identiek aan de uitgeleverde runs. 2.2 Kwaliteitsborging verkeersprognoses Voor het borgen van de kwaliteit van de gemaakte verkeersprognoses werkt Rijkswaterstaat volgens het Protocol NRM gebruik. 2.3 Gebruikte indicatoren De verkeerskundige effecten zijn beschreven aan de hand van een aantal indicatoren: · Verkeersintensiteit en ontwikkeling verkeersprestatie, als indicatoren voor de drukte op de weg (het aantal voertuigen respectievelijk de voertuigkilometers per etmaal). · Benutting wegennet in de spits, als indicator voor de mate waarin de capaciteit op het wegennet wordt benut (de verhouding tussen de verkeersintensiteit en de capaciteit van het wegennet in de spits). · Ontwikkeling congestie, als indicator voor de omvang van het probleem (het aantal voertuigverliesuren per etmaal). Bij deze planstudie worden geen NoMo-reistijdfactoren gebruikt als indicator. Om twee redenen zijn zij voor deze studie niet bruikbaar: · Hoewel twee NoMo-trajecten eindigen in knooppunt Beekbergen (A1 Hoevelaken – Beekbergen en A1 Beekbergen – Azelo), zijn zij voor deze studie niet relevant. De aanpassingen zijn van een te lokaal niveau om op deze veel langere NoMo-trajecten duidelijke invloed te zien. · De motivatie voor dit project is niet gelegen in het verbeteren van specifieke NoMoreistijdfactoren, maar in het op korte termijn verbeteren van een lokaal verkeersknelpunt. Voor het beoordelen van de effectiviteit hiervan zijn NoMo-reistijdfactoren geen goede indicatoren.
GM-0146373, revisie D7 Pagina 9 van 22
3
Projectspecifieke uitgangspunten
Dit hoofdstuk beschrijft de projectspecifieke uitgangspunten bij het maken van de verkeersprognoses. 3.1 Gehanteerde beleidsinstellingen Bij het maken van de verkeersprognoses is het scenario Global Economy uit de scenariostudie ‘Welvaart en Leefomgeving’ van het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving gehanteerd. In het NRM is het vigerende landelijke mobiliteitsbeleid geïmplementeerd. Voor de autonome situatie 2020 en de projectsituatie 2020 zijn prognoses opgesteld voor het omgevingsscenario Global Economy (GE) van het Centraal Planbureau. In Tabel 3-1 is een overzicht gegeven van de belangrijkste kenmerken/instellingen van het betreffende GroeiModel voor het basisjaar 2004 en het prognosejaar 2020GE. Tabel 3-1
Overzicht kenmerken en instellingen GroeiModel voor het opstellen van de verkeersprognoses met het NRM Oost
Versie GroeiModel 2011
1.0.4
Versie QBLOK
2.01
Instellingen GroeiModel
2004
2020GE
Rijbewijsbezit % Man 15-34
68,1
68,9
Rijbewijsbezit % Man 35-64
94,7
95,3
Rijbewijsbezit % Man 65+
82,9
94,7
Rijbewijsbezit % Vrouw 15-34
63,3
64,5
Rijbewijsbezit % Vrouw 35-64
84,5
91,3
Rijbewijsbezit % Vrouw 65+
45,5
76,4
Aantal huishoudens met 1 auto
3.905.530
4.305.029
Aantal huishoudens met 2 auto's
Scenario-instellingen
1.320.568
2.428.000
Aantal huishoudens met 3+ auto's
154.172
261.397
Index grensoverschrijdend verkeer
100
155
Index vaste autokosten
100
100
Index brandstofkosten per km
100
96
Index overige variabele autokosten
100
100
Index treinkosten Woon-Werk
100
111
Index treinkosten Overig
100
108
Index BTM-kosten
100
116
provincie
provincie
Beleidsinstellingen; indices t.o.v. 2004 (2004 = 100)
Modelinstellingen Regio-indeling tabellen
GM-0146373, revisie D7 Pagina 11 van 22
Projectspecifieke uitgangspunten
3.2 Ruimtelijke ontwikkelingen In deze paragraaf is een overzicht gegeven van het aantal inwoners, huishoudens en arbeidsplaatsen waar in het betreffende NRM Oost mee wordt gerekend. In paragraaf 3.2.1 zijn de totalen per provincie en per landsdeel weergegeven. In paragraaf 3.2.2 is dit gedaan voor de gemeentes in de omgeving van het studiegebied van de A1 Apeldoorn-Zuid - KP Beekbergen. 3.2.1 Inwoners, huishoudens en arbeidsplaatsen per provincie In de tabellen 3-2, 3-3 en 3-4 zijn het aantal inwoners, huishoudens en arbeidsplaatsen per provincie en per landsdeel weergegeven voor het basisjaar (2004) en voor het prognosejaar (2020GE). Tabel 3-2:
Overzicht aantal inwoners per provincie en per landsdeel in 2004 en 2020GE in het NRM Oost Inwoners 2004
Inwoners 2020GE
Index (2004 = 100)
Friesland
642.063
704.187
110
Groningen
574.382
618.857
108
Drenthe
482.411
531.526
110
Noord
1.698.856
1.854.570
109
Overijssel
1.105.527
1.222.067
111
Gelderland
1.966.913
2.161.673
110
Oost
3.072.440
3.383.740
110
359.904
464.748
129
Noord-Holland
2.587.258
2.859.149
111
Zuid-Holland
3.451.943
3.756.975
109
Utrecht
1.162.255
1.303.202
112
West
7.561.360
8.384.074
111
379.017
414.457
109
Noord-Brabant
2.406.982
2.689.988
112
Limburg
1.139.336
1.155.410
101
Zuid
3.925.335
4.259.855
109
16.257.991
17.882.239
110
Flevoland
Zeeland
Nederland
Tabel 3-3:
Overzicht aantal huishoudens per provincie en per landsdeel in 2004 en 2020GE in het NRM Oost Huishoudens 2004
Huishoudens 2020GE
Index (2004 = 100)
Friesland
272.300
335.803
123
Groningen
267.340
322.326
121
Drenthe
199.434
245.777
123
Noord
739.074
903.906
122
Overijssel
453.353
555.296
122
Gelderland
814.298
1.001.201
123
1.267.651
1.556.497
123
141.716
211.720
149
Noord-Holland
1.200.402
1.450.756
121
Zuid-Holland
1.541.166
1.846.744
120
505.671
630.069
125
3.388.955
4.139.289
122
160.914
197.253
123
1.001.401
1.267.699
127
491.269
569.013
116
Zuid
1.653.584
2.033.965
123
Nederland
7.049.264
8.633.657
122
Oost Flevoland
Utrecht West Zeeland Noord-Brabant Limburg
GM-0146373, revisie D7 Pagina 12 van 22
Projectspecifieke uitgangspunten
Tabel 3-4:
Overzicht aantal arbeidsplaatsen per provincie en per landsdeel in 2004 en 2020GE in het NRM Oost Arbeidsplaatsen 2004
Arbeidsplaatsen 2020GE
Index (2004 = 100)
Friesland
241.030
280.475
116
Groningen
234.241
266.241
114
Drenthe
177.023
199.037
112
Noord
652.294
745.753
114
Overijssel
473.502
546.247
115
Gelderland
800.604
918.435
115
1.274.106
1.464.682
115
116.985
194.399
166
Noord-Holland
1.232.195
1.376.290
112
Zuid-Holland
1.499.849
1.657.260
110
574.197
679.911
118
3.423.226
3.907.860
114
144.139
168.599
117
1.063.708
1.263.551
119
459.603
488.816
106
Zuid
1.667.450
1.920.966
115
Nederland
7.017.076
8.039.261
115
Oost Flevoland
Utrecht West Zeeland Noord-Brabant Limburg
3.2.2 Inwoners, huishoudens en arbeidsplaatsen per gemeente Voor een aantal gemeentes in de omgeving van het studiegebied van de A1 Apeldoorn-Zuid KP Beekbergen is de ontwikkeling van het aantal inwoners, huishoudens en arbeidsplaatsen weergegeven tussen 2004 en 2020 (GE-scenario). In Figuur 3-1 zijn deze gemeentes weergegeven. De gemeentes Lochem en Gorssel zijn na 2004 gefuseerd tot de gemeente Lochem en de gemeentes Zutphen en Warnsveld zijn na 2004 gefuseerd tot de gemeente Zutphen. In de overzichten zijn de totalen van de gefuseerde gemeentes weergegeven.
Figuur 3-1
Overzicht gemeentes omgeving studiegebied
GM-0146373, revisie D7 Pagina 13 van 22
Projectspecifieke uitgangspunten
In de tabellen 3-5 t/m 3-7 is het aantal inwoners, huishoudens en arbeidsplaatsen per gemeente weergegeven voor het basisjaar (2004) en het prognosejaar (2020GE). Tabel 3-5:
Overzicht aantal inwoners per gemeente in 2004 en 2020GE in het NRM Oost Inwoners 2004
Inwoners 2020GE
Apeldoorn
155.993
169.617
109
Arnhem
141.597
159.319
113
Barneveld
50.017
58.266
116
Bathmen
5.328
4.557
86
Brummen
21.472
22.508
105
Deventer
Index (2004 = 100)
89.142
103.229
116
105.497
124.030
118
Lochem
32.767
34.242
105
Rheden
44.886
44.280
99
1.509
1.494
99
Voorst
23.638
24.038
102
Zutphen
45.773
52.045
114
Ede
Rozendaal
Tabel 3-6:
Overzicht aantal huishoudens per gemeente in 2004 en 2020GE in het NRM Oost Huishoudens 2004
Huishoudens 2020GE
Index (2004 = 100)
Apeldoorn
65.877
80.107
122
Arnhem
69.476
87.751
126
Barneveld
17.466
23.515
135
Bathmen
2.100
2.168
103
Brummen
8.480
9.828
116
Deventer
40.001
50.620
127
Ede
41.375
55.794
135
Lochem
13.287
14.388
108
Rheden
19.995
22.558
113
636
783
123
8.930
10.334
116
19.826
24.342
123
Rozendaal Voorst Zutphen
Tabel 3-7:
Overzicht aantal arbeidsplaatsen per gemeente in 2004 en 2030GE in het NRM Noord Arbeidsplaatsen 2004
Arbeidsplaatsen 2020GE
Index (2004 = 100)
Apeldoorn
80.584
92.500
115
Arnhem
83.943
93.292
111
Barneveld
22.525
27.414
122
977
1.156
118
Brummen
6.607
7.516
114
Deventer
41.625
47.353
114
Ede
43.273
52.672
122
Lochem
11.980
14.343
120
Rheden
13.665
16.220
119
254
369
145
8.587
10.506
122
21.698
24.658
114
Bathmen
Rozendaal Voorst Zutphen
GM-0146373, revisie D7 Pagina 14 van 22
Projectspecifieke uitgangspunten
De overige relevante uitgangspunten ten aanzien van economische ontwikkeling en beleidsinstellingen zijn in Tabel 3-8 weergegeven. Tabel 3-8
Overige relevante uitgangspunten NRM GE-scenario
Uitgangspunten NRM toepassing Economisch Ontwikkelingsscenario Global Economy (eenheden x miljoen) Aantal inwoners Nederland
2020
17.9
Aantal banen Nederland
8.0
Omvang beroepsbevolking
8.9
Omvang werkzame beroepsbevolking Aantal auto’s
8.5 9.9
Beleidsinstellingen (indices 2004=100) Brandstofkosten (reële kosten per km, incl. efficiency)
96
Prijsbeleid (bijv. kilometer beprijzing)
n.v.t.
Tariefontwikkeling trein woon-werk
111
Tariefontwikkeling trein overig
108
Tariefontwikkeling bus/tram/metro
116
Tariefontwikkeling parkeren (betaallocaties in 2010)
200
3.3
Ontwikkelingen infrastructuur, implementatie in verkeersmodel
3.3.1 Huidige situatie: autonetwerken Uitgangspunt voor de autonetwerken is versie 106. In de netwerken zijn een aantal correcties uitgevoerd. In Figuur 3-2 zijn de locaties weergegeven waar het netwerk van het basisjaar (2004) is gewijzigd.
Figuur 3-2
Locatie wijzigingen basisjaarnetwerk
GM-0146373, revisie D7 Pagina 15 van 22
Projectspecifieke uitgangspunten
3.3.2 Huidige situatie: basisjaar 2004 In het netwerk voor het basisjaar 2004 hebben de A1 en de A50 in de omgeving van Apeldoorn grotendeels 2x2 rijstroken. De aansluitende wegvakken ten noorden en oosten van het knooppunt Beekbergen hebben een extra weefstrook en zijn als 2x3 rijstroken opgenomen. In Figuur 3-3 is het aantal rijstroken in het basisjaar 2004 weergegeven. In Figuur 3-4 is ingezoomd op knooppunt Beekbergen.
Figuur 3-3
Overzicht aantal rijstroken in het basisjaar 2004
Figuur 3-4
Overzicht aantal rijstroken in het basisjaar 2004 bij knooppunt Beekbergen
GM-0146373, revisie D7 Pagina 16 van 22
Projectspecifieke uitgangspunten
In figuur 3-5 is een overzicht van de snelheden in het basisjaar 2004 gegeven. Op de A1 en de A50 in de omgeving Apeldoorn geldt in het basisjaar een snelheidsregime van 120 km/uur. In knooppunt Beekbergen hebben de verbindingsbogen en parallelbanen aangepaste (model)snelheden (zie figuur 3-6).
Figuur 3-5
Overzicht snelheden in het basisjaar 2004
Figuur 3-6
Overzicht snelheden knooppunt Beekbergen in het basisjaar 2004
GM-0146373, revisie D7 Pagina 17 van 22
Projectspecifieke uitgangspunten
3.3.3 Autonome situatie in 2020 Voor 2020 is als uitgangspunt de variant met 130 km/uur ROB (Robuust) genomen. De locaties van de 130 km/uur-zones zijn weergegeven in figuur 3-7.
Figuur 3-7
Overzicht locaties 130 km/uur-zones voor 2020 conform variant ROB
Ten opzichte van 2004 zijn er in de autonome situatie 2020 al een aantal maatregelen op het HWN in de directe omgeving van het studiegebied uitgevoerd. Het gaat hier om de volgende maatregelen: · realisatie van plusstroken op de A1 tussen knooppunt Beekbergen en Deventer-Oost; en · realisatie van spitsstroken op de A50 tussen knooppunt Waterberg en knooppunt Beekbergen. De A1 tussen knooppunt Beekbergen en Deventer-Oost heeft door realisatie van de plusstroken grotendeels 2x3 rijstroken. Tussen knooppunt Beekbergen en de aansluiting Voorst en tussen de aansluitingen Deventer en Deventer-Oost heeft de A1 2x4 rijstroken (weefvakken) in de autonome situatie. Op de wegvakken met plusstroken geldt in de spits een snelheidslimiet van 100 km/uur. In de restdag is de snelheidslimiet 120 km/uur. De A50 tussen knooppunt Waterberg en knooppunt Beekbergen heeft door de realisatie van de spitsstroken 2x3 rijstroken. Op de wegvakken met spitsstroken geldt in de spits een snelheidslimiet van 100 km/uur. In de restdag is de snelheidslimiet 120 km/uur. In het kader van deze studie is daarnaast de uitbreiding van de N345 tussen de aansluiting A1 Voorst en de aansluiting A50 Apeldoorn van 2x1 naar 2x2 rijstroken nog belangrijk om te noemen.
GM-0146373, revisie D7 Pagina 18 van 22
Projectspecifieke uitgangspunten
In Tabel 3-9 zijn de van belangzijnde wegennetuitbreidingen in de wijdere omgeving van het project weergegeven. Tabel 3-9
Relevante weginfrastructuur-uitbreidingen in wijdere omgeving tussen 2004 en 2020
Prov.
Weg
Wegvak
Omschrijving
Gl
A1
Kp.Hoevelaken (A28) – kp.Harselaar (A30)
Verbreding ASW 2x2 + spitsstrook
ZSM-I
zuidbaan Ov
A1
Kp. Azelo (A1) – kp. Buren (A35)
Verbreding ASW 2x2 + weefstroken
Gl
A12
Veenendaal – Ede/Wageningen
Verbreding ASW 2x2 + plusstroken
ZSM-I
Gl
Ede/Wageningen – kp.Grijsoord
Verbreding ASW 2x3
MIRT
Gl
Kp.Waterberg (A50) – kp.Velperbroek (A348)
Verbreding ASW 2x3
ZSM-II
Kp.Oudbroeken (A15) – kp.Ouddijk (A18)
Verbreding ASW 2x3
MIRT
Gl
A15
Kp.Ressen (A325) – kp.Oudbroeken (A12)
Aanleg ASW 2x2
MIRT
Gl/Ov
N18
Varsseveld – Enschede (A35)
Aanleg AW 2x1/2x2
MIRT
Ov
A28
Kp. Hattemerbroek – kp. Lankhorst
Aanleg ASW 2x4/2x3
ZSM-II
Gl
A30
Lunteren – kp.Maanderbroek (A12)
Aanleg ASW 2x2
MIRT
Gl
A50
Kp.Ewijk (A73) – kp.Valburg (A15)
Verbreding ASW 2x4
MIRT
Kp.Valburg (A15) – kp.Grijsoord (A12)
Verbreding ASW 2x3
ZSM-II
Gl
Gl
In figuur 3-8 is het aantal rijstroken (HWN) weergegeven in het netwerk voor de autonome situatie 2020.
Figuur 3-8
Overzicht aantal rijstroken autonome situatie 2020
Knooppunt Beekbergen is in de autonome situatie 2020 opgenomen als een klaverblad, conform de situatie in het basisjaar. In Figuur 3-9 is het aantal rijstroken bij knooppunt Beekbergen weergegeven.
GM-0146373, revisie D7 Pagina 19 van 22
Projectspecifieke uitgangspunten
Figuur 3-9
Overzicht aantal rijstroken knooppunt Beekbergen in de autonome situatie 2020
In figuur 3-10 is een overzicht opgenomen van de snelheden in de autonome situatie 2020. In figuur 3-11 is hierbij ingezoomd op knooppunt Beekbergen.
Figuur 3-10
Overzicht snelheden in autonome situatie 2020
GM-0146373, revisie D7 Pagina 20 van 22
Projectspecifieke uitgangspunten
Figuur 3-11
Overzicht snelheden knooppunt Beekbergen in de autonome situatie 2020
3.3.4 Projectsituatie in 2020 In de projectsituatie wordt knooppunt Beekbergen en op de A1 het wegvak tussen knooppunt Beekbergen en Apeldoorn-Zuid aangepast. In knooppunt Beekbergen wordt de verbindingsboog voor verkeer op de A1 vanuit Deventer naar de A50 richting Arnhem aangepast. De aangepaste verbindingsboog heeft 2 rijstroken. Als gevolg van deze aanpassing wordt ook de boog van de A50 noord naar de A1 oost fysiek iets aangepast en verdwijnen de parallelbanen aan de noordkant (A1) en westkant (A50) in het knooppunt. Op de A1 wordt het wegvak tussen knooppunt Beekbergen en Apeldoorn-Zuid op beide rijbanen uitgebreid met een weefstrook. In Figuur 3-12 is het aantal rijstroken bij knooppunt Beekbergen weergegeven voor de projectsituatie.
Figuur 3-12
Overzicht aantal rijstroken knooppunt Beekbergen in de projectsituatie 2020
GM-0146373, revisie D7 Pagina 21 van 22
Projectspecifieke uitgangspunten
In Figuur 3-13 is een overzicht weergegeven van de snelheden in knooppunt Beekbergen in de projectsituatie 2020.
Figuur 3-13
Overzicht snelheden knooppunt Beekbergen in de projectsituatie 2020
GM-0146373, revisie D7 Pagina 22 van 22