Rationeel energiegebruik op kot

Rationeel energiegebruik op kot

www.kuleuven.be/studenten/milieu

Beste verhuurder, De stijging van de energieprijzen doet ons meer dan ooit stilstaan bij ons verbruik. Als verhuurder (en grootverbruiker) voelt u dit des te meer. We willen daarom zoveel mogelijk betrokkenen aanmoedigen om het energieverbruik op kot te rationaliseren. De regel is eenvoudig: elke kilowattuur, liter water of kubieke meter gas die niet verbruikt wordt is de goedkoopste én milieuvriendelijkste. Om energie te besparen zorgen infrastructurele maatregelen en gedragsverandering samen voor het beste resultaat. Zo helpt onze energiecampagne met handige tips op deurhangers en affiches studenten energieverbruik te beperken. Maar ook als verhuurder kan u veel energie besparen door een aantal maatregelen te treffen. De bouwstenen van een energiezuinige woning zijn een doorgedreven isolatie van dak, vloer en muren, superisolerende beglazing, een condensatieketel, eventueel aangevuld met een zonneboiler. In deze brochure geven we u graag een aantal tips voor eenvoudige energiebesparende middelen. Voor meer ingrijpende maatregelen doet u uiteraard best een beroep op een vakman. Wij geven alvast enkele vuistregels mee. Daarnaast vindt u ook zaken die u best vermijdt. In het midden leest u hoeveel u kunt besparen per energiepost. Achteraan geven we ook een aantal interessante websites mee voor meer gedegen informatie en mogelijke premies.

Veel lees- en bespaargenot!

Elektriciteit Onze energiebronnen worden een schaars goed, of het nu om stookolie, water, aardgas of uranium voor elektriciteit gaat. Groene stroom komt van windenergie, waterkracht of zonne-energie. U kunt er eventueel op overschakelen.

Isolatie Isolatie is altijd de eerste stap in een energiezuinig huis. Ze wordt over de ganse levensduur van de woning ook ruimschoots terugverdiend. U hoeft minder te stoken en het comfort van de bewoners stijgt gevoelig. Bovendien kan de verwarmingsinstallatie dan kleiner, dus goedkoper, worden gedimensioneerd. Let wel: goed isoleren is vakwerk, maar u kunt het ook zelf uitvoeren. Laat u hierbij steeds adviseren.

Groene stroom is niet noodzakelijk duurder.

Om te voorkomen dat toestellen onnodig werken, bijvoorbeeld 's nachts, kan u een schakelklok tussen de stekker en het stopcontact zetten. De stroom wordt op het ingestelde tijdstip dan vanzelf onderbroken. We raden u aan om in elke kamer aan het bureau een stekkerblok met schakelaar te plaatsen. Sluipverbruik van gsm, laptop, pc, scherm... U kunt er jaarlijks tot 100 euro op besparen.

Enkele tips per soort isolatie: • Isoleer de cv-leiding en warmwaterleidingen in ruimten die u niet hoeft te verwarmen, zoals onder de vloer en op zolder. Zorg voor een goede afdichting van het kruipluik en de doorvoer van leidingen die uit de kruipruimte komen. • Er gaat veel warmte verloren door de kieren van ramen, deuren en de aansluiting met het dak. Tochtstrips en een brievenbusborstel zijn een goedkope oplossing voor dit probleem. • Dakisolatie (15-25 cm) is meestal aan te brengen zonder dat hiervoor grootschalige renovatiewerken moeten gebeuren. U bespaart door isolatie van het dak of van de zoldervloer tussen de 100 en 250 m3 gas per jaar. Zorg voor een dampdichte laag aan de warme kant, dus aan de binnenzijde, en let erop dat er geen kieren of spleten zijn. • In een gemiddelde woning wordt door gevelisolatie (10 cm) gemiddeld 275 m3 gas of even veel stookolie per jaar uitgespaard. Gevelisolatie wordt bij voorkeur aan de buitenzijde aangebracht. • Vervang enkel glas door HR++-glas of hoogrendementsglas. Vervangen van beglazing behoeft geen al te grote renovatiewerken. • U bespaart door vloerisolatie (6 cm) tussen de 80 en 150 m3 gas per jaar. Een vloer boven een kelder of een kruipruimte kan relatief eenvoudig aan de onderzijde geïsoleerd worden met minerale wol tussen de latten.

Verlichting Een eenvoudige tip: gebruik zoveel mogelijk lichte kleuren, ze reflecteren het licht, terwijl donkere kleuren het licht absorberen. Zo wordt er minder gebruik gemaakt van kunstmatig licht. Kies zoveel mogelijk voor directe verlichting. Indirecte verlichting kan zorgen voor sfeervol licht, maar is niet efficiënt; er gaat ontzettend veel energie verloren. Gloeilampen produceren slechts voor 10% licht, de overige 90% is warmte. Spaarlampen verbruiken gemiddeld 5 keer minder stroom dan gewone gloeilampen en ze gaan acht tot tien keer zo lang mee. Op de levensduur van een spaarlamp bespaart u meer dan 60 euro. Bovendien zijn spaarlampen de laatste jaren merkelijk goedkoper geworden. Ook TL-lampen zijn efficiënt: ze verbruiken relatief weinig energie en geven er veel licht voor in de plaats. Geef de voorkeur aan een spaarlamp met een lagere wattage ipv een dimmer, deze gebruikt merkelijk meer energie. De lichtopbrengst van halogeenlampen is laag in verhouding tot het energieverbruik en door de lage levensduur en relatief hoge aankoopprijs zijn ze ook duur in onderhoud. Voor sommige types halogeenlampen zijn er al spaarlampjes te koop met dezelfde afmetingen. Met een bewegingsmelder zorgt u ervoor dat de verlichting alleen aangaat als er iemand aanwezig is. Dit kan interessant zijn voor gangen, badkamers, toiletten, buitenverlichting... Een bewegingsmelder registreert beweging en reageert daarop door het licht automatisch aan en uit te schakelen. Gekoppeld aan een timerfunctie geeft dit een optimaal gebruik. Door een timer te installeren kan u ervoor zorgen dat de verlichting na verloop van tijd automatisch uitgaat. Zo vermijdt u dat het licht onnodig blijft branden. Bijvoorbeeld in gangen is dit een veelgebruikte toepassing. Zorg dan wel voor schakelaars met een verklikkerlampje, zodat iedereen in het donker de schakelaar gemakkelijk kan vinden.

Tip

Besparing in euro per jaar

Tip

Besparing in euro per jaar

Verwarming tot 12 à 15°C 's nachts

70 - 155 euro

Verwijder ijslaagje in koelkast en diepvries

3 -15 euro per jaar

Verwarming uit in kamers waar niemand is

60 - 140 euro

Goed sluiten van deuren (van verwarmde ruimtes)

45 - 100 euro

Graadje lager stoken overdag (20°c)

35 - 80 euro

Vermijden van elektrische bijverwarming (per verwarmingstoestel)

40 - 70 euro

Tochtstrips bij buitendeuren en ramen (per raam)

10 - 30 euro (per raam)

Radiatorfolie achter radiator (per vierkante meter folie)

5 - 15 euro (per m2 folie)

Gebruik spaarlampen

Per lamp: 5 tot 15 euro per jaar

Vermijd stand-by gebruik

30 tot 100 euro per jaar

Schakel over op groene stroom

In euro weinig verschil, hangt eerder af van energieleverancier

Vervanging van enkele beglazing door superisolerende beglazing (U-waarde 1,1 W/m2K)

- 0,16 euro per kWh voor elektriciteit (dag) - 0,0475 euro per kWh voor aardgas - 0,54 euro per liter voor stookolie

Plaatsen van muurisolatie in bestaande woning (Rd waarde 1,3 m2K/W)

- 0,16 euro per kWh voor elektriciteit (dag) - 0,0475 euro per kWh voor aardgas - 0,54 euro per liter voor stookolie

Plaatsen van dakisolatie in bestaande woning (Rd waarde 3 m2K/W)

- 0,16 euro per kWh voor elektriciteit (dag) - 0,0475 euro per kWh voor aardgas - 0,54 euro per liter voor stookolie

Plaatsen van individuele thermostatische knoppen (per radiator) 5 - 15 euro Isoleer leidingen van warm water in onverwarmde ruimtes (per lopende meter)

2 tot 5 euro (per lopende meter)

Spaardouchekop in plaats van gewone (elke dag 1 spaardouche i.p.v. gewone douche)

25 euro (bij gas) tot 75 euro (bij elektrisch warm water)

Timer op elektrische keukenboiler

8 tot 20 euro

bron: Vlaamse overheid, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie en vzw Ecolife

Keuken Koken op aardgas of met inductiekookplaten verbruikt het minste energie. Een klassieke elektrische kookplaat is af te raden.

Moderne koelkasten met een energielabel A+ zijn tot drie keer zuiniger dan oude. Een nieuwe diepvriezer met energielabel A+ verbruikt al gauw 40% minder elektriciteit. Het kan dus de moeite zijn een nieuwe te kopen, zelfs al kan de oude nog een tijdje mee.

Stel je koelkast in op 6° Celsius. Een diepvrieskist met horizontaal deksel is tot 15% zuiniger dan een verticale diepvriezer. Stel de diepvriezer of het vriesvak op -18°C. Een koelkast of diepvriezer werkt het beste als hij geregeld ontdooid wordt. Ontdooi de koelkast als op het koelelement een ijslaagje van meer dan twee millimeter dik ontstaat. Twee millimeter ijs betekent 10% meer energie. Ontdooi minimaal twee keer per jaar.

Verwarming en verluchting Het plaatsen of vernieuwen van een cv-installatie kadert meestal in een algemene renovatie, hoewel het vervangen van een ketel, het vernieuwen van een regeling of plaatsen van extra regelapparatuur niet zo'n ingrijpende werken zijn als men doorgaans vermoedt. Enkele tips voor een energiezuinige verwarming: • Achter de radiatoren kunt u een reflecterende radiatorfolie bevestigen. Die weerkaatst een groot deel van de warmte die anders in de muur zou verdwijnen. • Beperk de temperatuur van het verwarmingswater. 80°C moet voldoende zijn. Door middel van thermostatische kranen op elke radiator kunt u in iedere ruimte een aangepaste temperatuur krijgen. • Stel een nachtverlaging in tussen 12°C en 15°C. Zorg ervoor dat uw installatie het nodige onderhoud en de nodige controles krijgt. Door geregeld onderhoud kan u al 7-8% besparen op uw gasverbruik.

•

•

•

Vervang een 20 jaar oude ketel door een hoogrendementsketel of een condenserende ketel: een nieuwe hr-ketel bespaart al gauw 15% op uw gasverbruik. Kies een verwarmingsinstallatie die aangepast is aan de behoefte van de woning. De ervaring leert dat de meeste verwarmingsinstallaties nog steeds te zwaar zijn. Laat dit door een studiebureau narekenen (liever niet door de installateur zelf). De kosten die u hierdoor maakt zijn grotendeels terug te verdienen doordat de installatie kleiner kan worden ontworpen. Een extra elektrische radiator gebruikt al gauw 125 kWh per jaar. Gebruik dit apparaat daarom zo weinig mogelijk.

Goed isoleren moet, maar goed verluchten is ook nodig. Goed geïsoleerde woningen vereisen een bij voorkeur gecontroleerde ventilatie, bijvoorbeeld met afsluitbare roostertjes in de ramen. Bij een zeer goed geïsoleerd en luchtdicht huis is mechanische aan- en afvoer van de lucht aan te bevelen, waarbij geopteerd wordt voor een ventilatiesysteem met energieterugwinning. Met dit apparaat wordt de warmte teruggewonnen en gebruikt om de verse lucht die naar binnen stroomt te verwarmen.

Warm water en sanitair

Meer info?

Warm water bereiden met aardgas verbruikt bijna de helft minder energie dan met elektriciteit. Stel de temperatuur van het warme water bij gas- of cv-boiler zo laag mogelijk in, maar niet lager dan 60 °C (zo krijgt de legionellabacterie geen kans).

Surf zeker eens naar

Als u een nieuwe boiler wilt kopen, kan een zonneboiler interessant zijn. De collector past op elk type dak. De zon verwarmt het water en als het nodig is, wordt het water automatisch bijgestookt met gas of elektriciteit. Deze investering verdient u terug na ongeveer 10 jaar. Doorstroomtoestellen of geisers zijn energiezuiniger dan een boiler: het water wordt dan alleen opgewarmd op het ogenblik dat de warmwaterkraan wordt opengedraaid. Als u een boiler of doorstroomtoestel installeert, zorgt u dan voor zo kort en zo dun mogelijke leidingen voor het warme water transport. Zo beperkt u het warmteverlies in de leidingen, en heeft u sneller warm water als de kraan geopend wordt. Een douche verbruikt twee tot drie keer minder water en energie dan een bad. Met een thermostatische douchekraan stelt u de juiste temperatuur in één keer in. U bespaart energie als u de kraan niet onnodig hoeft te laten lopen om de juiste temperatuur in te stellen. Schaf een waterbesparende douchekop aan, hij kan tot 40% schelen op uw watergebruik en 25% op uw energieverbruik. De waakvlam van uw toestel verbruikt niet zoveel gas. Het heeft daarom weinig zin de waakvlam uit te zetten, tenzij voor een langere periode. Recente toiletten zijn uitgerust met een dubbele druktoets om water te besparen. Indien de technische mogelijkheid bestaat, ga dan na of er regenwater kan worden gebruikt voor het spoelen van de toiletten. Een lek in het WC kan ongemerkt enorm veel water verspillen: kijk na of het doorspoelmechanisme correct werkt.

www.associatie.kuleuven.be/energie voor alle initiatieven van de associatie KU.Leuven rond energie www.greenpeace.org/belgium/nl/energiegids voor de ranking van energieleveranciers www.energiesparen.be voor een overzicht van alle mogelijke premies en de berekening van uw uitgaven www.kyotocode.be/download.asp over de politieke inspanningen omtrent duurzame energie www.topten.be over de meest energiezuinige toestellen op de Belgische markt. www.vreg.be over de Vlaamse energiemarkt en een prijsvergelijking van energieleveranciers www.eandis.be website van de netbeheerder van regio Leuven met info over de premies van energiebesparende maatregelen www.energievreters.be met een praktische rekenformule voor energie in huis www.lne.be/themas/klimaatverandering/toncontract over de klimaatcampagne van de Vlaamse regering www.ecolife.be over onze ecologische voetafdruk

Adviseur wooncultuur, milieu en mobiliteit Huisvestingsdienst Van Dalecollege Naamsestraat 80 bus 5415, 3000 LEUVEN tel. + 32 16 32 93 01 - + 32 16 32 93 02 fax + 32 16 32 88 20 [email protected]

www.kuleuven.be/studenten/milieu