Protocol omgang met gescheiden ouders 1. Algemeen Als ouders van een kind gaan scheiden is dat een zeer ingrijpende gebeurtenis. Dat geldt voor de ouders, maar zeker ook voor hun kinderen. Om duidelijk te maken hoe wij hiermee omgaan is dit protocol opgesteld. Dit protocol geeft regels en richtlijnen aan die de Stichting Peuterspeelzalen Opmeer (SPO) zal hanteren bij de omgang met scheidende of gescheiden ouders. Dit geldt ook voor ongehuwde samenwonende ouders met kinderen die gaan scheiden of gescheiden zijn. 2. Scheiding en juridische gevolgen Sinds 1998 is het geregeld dat bij een echtscheiding of bij een ontbinding van een geregistreerd partnerschap beide ouders het ouderlijke gezag behouden. Beide ouders hebben dan ‘beslissingsrecht in fundamentele keuzes’; dit houdt belangrijke beslissingen over de gezondheid, de opvoeding, de opleiding en de ontspanning van het kind in (bijvoorbeeld inschrijving op een school of aanvraag voor onderzoeken). Bij hoge uitzondering wordt hiervan afgeweken, bijvoorbeeld als de ouders bij voortduring onenigheid hebben over de beslissingen die moeten worden genomen in het belang van de kinderen of als één van de ouders niet in staat wordt geacht de kinderen op te voeden. De Rechtbank zal dan advies vragen aan de Raad voor de Kinderbescherming. Vanaf maart 2009 dienen de ouders bij een echtscheiding een Ouderschapsplan te maken. Hierin worden de afspraken beschreven over de verantwoordelijkheid en de zorg voor de kinderen, de kinderalimentatie en de informatie uitwisseling t.a.v. de kinderen. 3. Algemene uitgangspunten Het beleid van de SPO is in overeenstemming met hetgeen verwoord is in boek 1 van het Burgerlijk Wetboek art. 377 b, c en e. Zie bijlage I Voor de SPO is het belang van het kind de meest zwaarwegende factor. De SPO is geen partij in de afspraken die de ouders met elkaar maken. Menging in de communicatie of onderlinge strijd tussen de ouders wordt dan ook bewust door de SPO vermeden. De SPO neemt geen standpunten in omtrent wie het gelijk heeft. Alle ouders hebben in principe recht op informatie over hun kind op de peuterspeelzaal. Dit geldt ook voor ouders die gescheiden zijn. De peuterspeelzaalleidsters houden zich aan de afspraken zoals die vastliggen in de ingevulde ‘vragenlijst gescheiden ouders’. Deze wordt ingevuld vóór plaatsing door ouders indien bij de inschrijving bekend is dat ouders gescheiden zijn. Of op het moment dat de scheiding concreet wordt. Deze vragenlijst geeft de peuterspeelzaal duidelijkheid over de situatie in het gezin. Om misverstanden te voorkomen wordt aan beide ouders gevraagd om de vragenlijst te ondertekenen. Zie bijlage II 4. Concrete afspraken a. Halen van kinderen Het ophalen van het kind kan alleen gebeuren door ouders met ouderlijk gezag. Het is daarom van het grootste belang dat de peuterspeelzaal op de hoogte is van eventuele gerechtelijke bevelen die afwijken van het bovenstaande. Wanneer de omgang van één van beide ouders met de kinderen van rechtswege is verboden, is het noodzakelijk dat de peuterspeelzaal over een kopie van de beschikking van de rechtbank beschikt. Omgaan met gescheiden ouders SPO 18-03-2015
Wordt het kind opgehaald door een ander (oma, opa, buren, oppas, …) dan moet de peuterspeelzaal hiervan op de hoogte zijn, anders wordt het kind niet meegegeven. In dat geval wordt met (één van) de ouder(s) met het ouderlijk gezag contact opgenomen, om de afspraak wie het kind ophaalt, te verifiëren. b. Informatievoorziening Beide ouders hebben recht op dezelfde informatie over hun minderjarige kinderen van mensen die beroepshalve met de kinderen te maken hebben. Dit recht blijft bestaan, ook na een echtscheiding, zelfs in de situatie waarin één van de ouders niet meer met het gezag is belast. De ouder die belast is met het ouderlijk gezag de verplichting om de andere ouder (niet belast met het ouderlijk gezag) op de hoogte te houden van gewichtige aangelegenheden die het kind betreffen. De ouder die geen gezag (meer) heeft, heeft ook recht op informatie; zij moeten daar wel zelf om vragen; in eerste instantie bij de gezaghebbende ouder en in laatste instantie bij ons. Tot slot kan de SPO ook weigeren de gevraagde informatie over het kind te verstrekken aan de ouder die niet met het ouderlijk gezag is belast als het gaat om informatie die hij niet ook zou geven aan de ouder die wel belast is met het ouderlijk gezag. Een uitzondering op de informatieverstrekkingverplichting is mogelijk wanneer de verzorgende ouder beschikt over een beslissing van de rechtbank waarin is vastgelegd dat het recht op informatie van de andere ouder is beperkt en een kopie hiervan aan de peuterspeelzaal is verstrekt. Alle informatie die elektronisch door de SPO of peuterspeelzaal verstuurd wordt, kan naar de emailadressen van beide ouders verstuurd worden. De onderlinge coördinatie van eventuele acties voortvloeiende uit deze e-mails is aan de ouders zelf. Daarnaast wordt informatie aan het kind meegegeven, bijvoorbeeld over activiteiten. Dit zal terechtkomen bij de ouder waar het kind op dat moment verblijft. Ook dit zal door de ouders zelf met elkaar afgestemd dienen te worden. Belangrijke informatie zoals bijvoorbeeld informatie over de 10 minutengesprekken, de ouderavonden en het overdrachtsformulier dient aan beide ouders te worden toegestuurd. c. Ouder- / 10 minuten gesprekken De oudergesprekken en/ of de 10 minuten gesprekken vinden in principe gezamenlijk plaats. Mocht dit niet wenselijk zijn, dan bestaat de mogelijkheid dat de oudergesprekken en/ of de 10 minuten gesprekken apart plaatsvinden of telefonisch. Dit moet kenbaar gemaakt worden door de ouders aan de peuterspeelzaalleidster. Als beide ouders samen komen voor een gesprek zijn eventuele partners alleen welkom als de andere ouder daar geen bezwaar tegen heeft. De peuterspeelzaal verschaft geen informatie aan de nieuwe partner zonder aanwezigheid van de ouder. d. Aanwezigheid bij activiteiten Soms vinden er activiteiten plaats op de peuterspeelzaal waarbij ouders welkom zijn, bijvoorbeeld afsluiting van een thema of koffie-ochtend. De SPO gaat er van uit dat ouders in goed overleg met elkaar beslissen wie daarbij aanwezig is. Dat kunnen beide ouders zijn of beide ouders met hun partner, als het belang van het kind niet geschaad wordt. (Voor het kind kan het belastend zijn, als beide ouders aanwezig zijn en het kind de spanning tussen de ouders aanvoelt). Ouders kunnen de aanwezigheid hierbij ook met elkaar verdelen. De verantwoordelijkheid om hier heldere en werkbare afspraken over te maken ligt bij de ouders. 5. Omgang scheidingssituaties Het is wenselijk dat ouders in een scheidingssituatie zo snel mogelijk en in een vroeg stadium de peuterspeelzaalleidster hierover informeren. De situatie thuis kan direct invloed hebben op het welbevinden van het kind op de peuterspeelzaal. Wanneer de leidster op de hoogte is van de oorzaak hiervan, kan het kind beter ondersteund worden. Wanneer de scheiding concreet wordt, dan verzoeken wij beide ouders om het formulier ‘Vragenlijst gescheiden ouders’ in te vullen. Met dit formulier heeft de peuterspeelzaal de juiste contactgegevens van beide ouders in het bezit en is het duidelijk wie voor welke zaken benaderd kan worden. Op die manier kunnen beide ouders de ontwikkeling van hun kind(eren) goed blijven volgen. Omgaan met gescheiden ouders SPO 18-03-2015
Bijlage 1: Burgerlijk Wetboek I
Titel 15 Omgang en informatie Artikel 377b 1. De ouder die met het gezag is belast, is gehouden de niet met het gezag belaste ouder op de hoogte te stellen omtrent gewichtige aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van het kind en deze te raadplegen - zo nodig door tussenkomst van derden - over daaromtrent te nemen beslissingen. Op verzoek van een ouder kan de rechter ter zake een regeling vaststellen. 2. Indien het belang van het kind zulks vereist kan de rechter zowel op verzoek van de met het gezag belaste ouder als ambtshalve bepalen dat het eerste lid van dit artikel buiten toepassing blijft. 3. Artikel 377e is van overeenkomstige toepassing.
Artikel 377c 1. Onverminderd het bepaalde in artikel 377b van dit boek wordt de niet met het gezag belaste ouder desgevraagd door derden die beroepshalve beschikken over informatie inzake belangrijke feiten en omstandigheden die de persoon van het kind of diens verzorging en opvoeding betreffen, daarvan op de hoogte gesteld, tenzij die derde de informatie niet op gelijke wijze zou verschaffen aan degene die met het gezag over het kind is belast dan wel bij wie het kind zijn gewone verblijfplaats heeft, of het belang van het kind zich tegen het verschaffen van informatie verzet. 2. Indien de informatie is geweigerd, kan de rechter op verzoek van de in het eerste lid van dit artikel bedoelde ouder bepalen dat de informatie op de door hem aan te geven wijze moet worden verstrekt. De rechter wijst het verzoek in ieder geval af, indien het belang van het kind zich tegen het verschaffen van de informatie verzet.
Artikel 377e De rechtbank kan op verzoek van de ouders of van een van hen een beslissing inzake de omgang alsmede een door de ouders onderling getroffen omgangsregeling wijzigen op grond dat nadien de omstandigheden zijn gewijzigd, of dat bij het nemen van de beslissing van onjuiste of onvolledige gegevens is uitgegaan.
Omgaan met gescheiden ouders SPO 18-03-2015
Bijlage 2:
Vragenlijst gescheiden ouders
Naam kind ______________________________________ groep _______________________ Naam kind ______________________________________ groep _______________________ Contactgegevens moeder Naam ______________________________________________________________________ Adres ______________________________________________________________________ Telefoon thuis ________________________________ Mobiel _________________________ E-mail adres _________________________________________________________________ Contactgegevens vader Naam ______________________________________________________________________ Adres ______________________________________________________________________ Telefoon thuis ________________________________ Mobiel _________________________ E-mail adres _________________________________________________________________ Hoofdverblijf Op welk adres is / zijn de kind(eren) ingeschreven: vader / moeder * Betaling ouderbijdrage Verantwoordelijk voor betaling van de ouderbijdrage: vader / moeder * De gezag situatie over ons kind / onze kinderen is als volgt geregeld: O het gezag berust bij beide ouders O alleen de moeder heeft het gezag O alleen de vader heeft het gezag O er is sprake van een gerechtelijk contactverbod; een kopie hiervan moet overhandigd worden aan de peuterspeelzaal O anders, namelijk: ___________________________________________________________ Opm.: "Indien er sprake is van één met het gezag belaste ouder, wordt deze tevens als verzorgende ouder, en dus eerste aanspreekpunt voor de school, aangemerkt." Wij hebben de zorg voor ons kind / kinderen als volgt verdeeld: O wij zorgen als co-ouders voor onze kinderen (er is een regeling aanwezig) O de moeder zorgt hoofdzakelijk voor de kinderen O de vader zorgt hoofdzakelijk voor de kinderen O anders, namelijk: ___________________________________________________________ Gewenste informatievoorziening Nieuwsbrieven: vader / moeder / beiden * E-mailberichten van peuterspeelzaal: vader / moeder / beiden * Uitnodiging oudergesprekken/ 10 minuten gesprekken: vader / moeder / beiden * Andere zaken: _______________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
* s.v.p. doorhalen wat niet van toepassing is
Omgaan met gescheiden ouders SPO 18-03-2015
Contactvolgorde in geval van calamiteiten (ziekte / ongeval etc. tijdens peuterspeelzaaltijd): 1. Naam _______________________________ Telefoon ________________________ 2. Naam _______________________________ Telefoon ________________________ 3. Naam _______________________________ Telefoon ________________________ Omgangsregeling (ter info): _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________
Handtekening moeder:
Handtekening vader:
Naam: ____________________________ Datum: ___________________________ Plaats: ____________________________
Naam: _________________________ Datum: ________________________ Plaats: _________________________
Omgaan met gescheiden ouders SPO 18-03-2015