Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Spoor- en tramwegwezen NVBS Afdeling
Arriva stoptrein naar Zutphen
NS Highspeed uit Berlijn
NS Intercity naar Amersfoort
NS Sprinter naar Enschede
Station Apeldoorn
Programma 2016-2017 www.nvbs.com en www.nvbs.com/apeldoorn -1-
NVBS afdeling Apeldoorn De bijeenkomsten vinden plaats op woensdagavond (als regel de vierde van de maand) in “De Duiker”, Hoenderloseweg 10, Apeldoorn/Ugchelen. Aanvang 19.30 u Entree € 3,00 ook voor niet NVBS-leden. Het programma wordt jaarlijks uitgegeven. Zie verder: www.nvbs.com/apeldoorn Afdelingsbestuur: Voorzitter: Jan Haasdijk, 0575-571282 Penningmeester: Joop Hartjes, 0575-544070 Lid: Anton Schultink, 055-5213392 Afdelingsmail:
[email protected] Voor informatie omtrent lidmaatschap en het verenigingsorgaan “Op de Rails” zie: www.nvbs.com Bereikbaar vanaf het station met buslijn 12 vertrek om 18:53 uitstaphalte G.P. Duuringlaan om ca 19:07. Looproute: (ca 300m)
Na afloop van de bijeenkomst kunt u per auto naar het station gebracht worden. -2-
Woensdag 24 augustus 2016 Grensgevallen in de Pyreneeën Presentatie door Sjoerd Bekhof De grens tussen Frankrijk en Spanje wordt gevormd door de Pyreneeën. Het gebied aan weerszijden daarvan is dun bevolkt en de mogelijkheden om door het gebergte de grens over te steken zijn beperkt. Momenteel zijn er drie spoorgrenzen in gebruik. In het westen tussen Hendaye (F) en Irun, waar treinen op drie spoorwijdten de grens over gaan. Smalspoor met de regionale Uskotreinen, normaalspoor voor de goederentreinen en de weinige reizigerstreinen die tot Irun doorrijden en het uit Spanje komende breedspoor. Als gevolg van de verder oostwaarts in gebruik genomen HSL zijn doorgaande treinen via Hendaye vervallen. Van de Franse lijn Dax – Toulouse takte in Pau een lijn naar het grensstation Canfranc in Spanje af. Voorbij Oloron is de spoorlijn deels opgebroken. In Canfranc komt een paar keer per dag een dieseltrein uit Huesca. Het ’Franse’ gedeelte in Canfranc is geheel verkommerd. In het ministaatje Andorra ontbreekt elk spoor van de vroegere spoorverbinding. Een station aan de SNCF-lijn van Toulouse naar La Tour de Carol herinnert hieraan. In La Tour begint de ‘Train jaune’, de gele SNCF smalspoorlijn naar Villefranche. Deze toeristische lijn loopt door de noordelijke Pyreneën; het beroemde hangviaduct slaan we natuurlijk niet over. De meest oostelijk gelegen grensovergang verbindt Frankrijk met Spanje via de stations Cerbère en Port Bou. Hier zien we twee Talgotreinen de overgang van normaal- op breedspoor lang rijden. De doorgaande reizigerstreinenFrankrijk – Spanje behoren hier tot het verleden. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Woensdag 28 september 2016 British railways diesel jaren 1950-1970 Powerpointpresentatie door Sicco Dierdorp en Leo de Jong In deze presentatie wordt de dieseltractie van British Railways tussen 1950 en 1970 aan u voorgesteld. De LMS was de eerste spoorwegmaatschappij in het Verenigd Koninkrijk die vanaf 1933 op grote schaal dieseltractie toepaste, nog voor de rangeerdienst. Deze ontwikkeling resulteerde in de bekende Engelse standaard rangeerloc (de ‘bakkies’). Voor hoofdlijnen werden na WO II enkele prototype diesellocs ontwikkeld, maar hield BR voorlopig vast aan stoom. In 1955 verschenen wel de eerste dieseltreinstellen, de zgn.DerbyLightweights. Dit was ook het jaar van het ambitieuze Modernisation Plan. Er werden 174 diesellocs besteld, die waren bedoeld als prototype. Maar doordat BR verlies begon te maken, nam de druk toe om meer dieselmaterieel te bestellen. De diesels moesten BR weer winstgevend maken. Locs en treinstellen werden vanaf eind jaren ’50 in grote hoeveelheden bij de Engelse industrie gebouwd. Niet al dit materieel was een succes en sommige verdwenen net zo snel als de stoomlocs, die de diesels moesten vervangen. Het dankzij Dr. Beeching snel krimpende spoorwegnet maakte snelle afvoer van de minder geslaagde typen mogelijk. In deze presentatie – grotendeels in kleur- krijgt u de grote variatie aan typen te zien. Deze presentatie is mede mogelijk dankzij Colour-Rail, www.colour-rail.co.uk. -3-
Woensdag 26 oktober 2016
De Duitse Waddeneilanden Presentatie door Peter Doove
Op de Duitse Waddeneilanden voor de kust van Ostfriesland was de trein het aangewezen vervoermiddel tussen de dorpen op het eiland en de aanlegplaats van de veerboot. Op alle eilanden was ooit spoorvervoer. Nu is er nog op vier eilanden railvervoer aanwezig. Borkum heeft een flinke dubbelsporigespoorlijn. Gemotoriseerd verkeer is op het eiland toegestaan. De lijntjes op Langeoog en Wangerooge zijn er niet alleen voor het vervoer van toeristen, maar ook voor het vervoer van alles wat op het eiland nodig is. Spullen voor de supermarkt en voor de aannemer worden per schip en trein vervoerd. Er is geen gemotoriseerd vervoer op deze eilanden. Op Spiekeroog wordt een stukje van de oude spoorweg geëxploiteerd met een paardentram. Het eiland is zo compact dat je er zelfs geen fiets kunt huren. Er rijdt tegenwoordig modern materieel op de eilanden. Om met het oude materieel van de “Inselbahn” te reizen kun je terecht bij museumbedrijven zoals de DEV in Bruchhausen-Vilsen en bij de Harzer Schmalspurbahnen. Het programma bestaat uit een diapresentatie over de spoorlijnen op de Duitse Waddeneilanden en in Ostfriesland, die ik in 2001 en 2013 bezocht. We reizen van de Eemshaven tot Wilhelmshaven en doen alle Waddeneilanden en plaatsen als Emdem, Aurich en Esens aan. Er zijn o.a. oude dia’s te zien van de KreisbahnAurich en Spiekeroog, foto’s uit het Moormuseum te Wiesmoor en (dankzij internet) het niet toegankelijke smalspoor op Minsener Oog. Het tweede deel bestaat uit drie films uit 2013 die een impressie geven van het vervoer zoals dat op Borkum, Langeoog en Wangerooge plaatsvindt. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Woensdag 23 november 2016. Spoorwegen rond Rotterdam, 1840 tot nu. Beamerpresentatie door Nico Boooij.
De presentatie geeft een overzicht van de geschiedenis van de spoorwegen in en rond Rotterdam van 1840 tot nu. Wij zien hoe de spoorwegen aanvankelijk door de stad werden tegengewerkt, totdat het inzicht doorbrak dat de spoorwegen voor de haven geen concurrent, maar juist een belangrijke aanvulling vormden. Later werd in Rotterdam af en toe het voortouw genomen, zoals met de Hofpleinlijn. Veel aandacht is er voor de interactie tussen de haven en de spoorwegen. Zo wordt er aandacht besteed aan het unieke (in elk geval voor Nederland) spoorwegnet in de straten van Rotterdam-Zuid. Ook video’s over de laatste dagen van het luchtspoor en over de brug over de Delfshavense Schie worden vertoond. -4-
Woensdag 28 december 2016.
Presentaties door eigen leden
Vanavond willen wij de vaste bezoekers van onze bijeenkomsten de gelegenheid bieden om korte presentaties van eigen werk te laten zien. Wij vragen aan hen die iets willen vertonen, dat te laten weten via
[email protected].
-------------------------------------------------------------------------------------------------Woensdag 25 januari 2017 Grensgevallen en een proefrit voor de NVBS Diapresentatie door Ad Kuijper
De avond begint met de vertoning van een aantal treinen ’all over the world’, waarbij aan de toehoorders zal worden gevraagd of zij foto’s kunnen lokaliseren. Het gaat daarbij om treinen en trajecten waarop het wat minder gebruikelijk toegaat en met een eigen geschiedenis. Vervolgens herbeleven wij de reis die een kleine groep NVBS-ers bij wijze van proef in 1984 naar het toen nog vrijwel onbekende China mocht maken. Via Rusland, Siberië, Mongolië en China naar het toen nog Engelse Hongkong. Deze reis werd gekenmerkt door zeer positieve maar ook zeer negatieve verrassingen. De inleider zal in zijn presentatie ook aandacht besteden aan de geschiedenis van de Transsiberiëspoorlijn en de aanleg van de in 1984 geopende noordelijke tak van deze lijn, de Amoer-Baikal Magistraal. Verder zullen beelden worden getoond en verhalen worden verteld over “wat je onderweg zoal niet tegenkomt” van het dagelijks leven.
-5-
Woensdag 22 februari 2017
Nederlandse locomotief- en wagonfabrieken Presentatie door Gerard de Graaf
Nederland kende een aantal locomotief- en wagonfabrieken. Backer & Rueb, Werkspoor, Allan en Beijnes kent iedereen wel, maar het werkelijke aantal was veel groter. Ze waren niet altijd eerlijk over wat ze zelf deden of uitbesteedden en hobbyisten willen ook nog wel eens de zaken vertroebelen wanneer ze een fabrikant niet kennen en de onderaannemer wel. Dichtung en Wahrheit komen aan de dag bij vele kleine en middelgrote fabrieken. Uw presentator spit al jaren in (bedrijfs-) archieven, maar weet ook niet alles en hoopt dat hem omgekeerd misschien ook nog wat geleerd wordt. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Woensdag 22 maart 2017
NZH-filmavond met onbekend materiaal uit het NVBS-archief. Presentatie door Karel Hoorn en Cock Koelewijn
Het in veler ogen mooiste trambedrijf van Nederland heeft diverse mensen ertoe gebracht films te maken. Een aantal daarvan zijn van bekende makelij en vaker vertoond. Vanavond slaan we een andere weg in. Het NVBS-filmarchief heeft onder leiding van Ton Pruissen een aantal aan het archief geschonken onbekende films gedigitaliseerd. Vanavond wordt het ruwe materiaal voor u vertoond. Cock Koelewijn en Karel Hoorn voorzien de films waar nodig van commentaar.
6-
Woensdag 26 april 2017
Stations in Nederland Veel is er veranderd, maar niet alles. Beamerpresentatie door Neel Hartjes.
Deze presentatie is een speurtocht op internet, met vele oude afbeeldingen van stations, aangevuld met eigen foto's. Van de ruim 400 stations die er nu nog zijn in Nederland, heeft Neel Hartjes er zo'n 50 min of meer bij toeval uitgekozen. Bij ieder station valt wel een verhaal te vertellen , soms wat langer, soms wat korter. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Woensdag 24 mei 2017
Geleid openbaar vervoer in Japan: van Tōkyō tot Okinawa Presentatie door Alwin Pot
Het niveau van het openbaar vervoer in Japan behoort tot de wereldtop, dus dit werd het eerste grote reisdoel om tijdens mijn werkzame leven te gaan bezoeken. In 2012 ben ik 3 weken met een Rail Pass door Japan getrokken om het “geleide” openbaar vervoersysteem te ervaren (dat houdt in Japan namelijk meer modaliteiten in dan alleen de klassieke spoorgebonden vormen). De Japanse discipline en punctualiteit op de seconde zijn vermaard, maar binnen het moderne treinsysteem zijn extreme vertragingen toch niet helemaal uitgesloten. Het is ook goed denkbaar nog steeds vooroorlogs (tram)-materieel tegen te komen. Anderzijds kent het land vele experimenten, zoals staande en hangende monorail-systemen, metro’s op rubberbanden en Maglevs. Verder is de veelkleurigheid een aantrekkelijk aspect van het openbaar vervoer, net als de verschillende unieke excursietreinen waar je betrekkelijk eenvoudig en zonder bijbetaling mee mee kunt. Leidraad vormen de Tōkaidō, Sanyō en Kyūshū Shinkansenlijnen, die grofweg de oostkust van Japan volgen van Tokyo in het midden tot Kagoshima in het zuiden. In elke stad met stedelijk openbaar spoorvervoer zullen we uitstappen. Verder komen we ook de belangrijkste spoormusea tegen. In 2016 heb ik nog een daguitstap gemaakt naar het afgelegen eiland Okinawa om de monorail van Naha te bezoeken en dit vormt de toegift van de avond. -7-
Als NVBS-lid profiteer je van een breed aanbod aan activiteiten:
Eigen maandblad “Op de Rails” met nieuws en achtergronden.
Railverzamelingen met veel historisch beeldmateriaal en documentatie voor leden nu ook on line te raadplegen.
Regionale afdelingen die jaarlijks ruim 250 presentaties op 25 locaties in het hele land organiseren, dus ook bij jou in de buurt.
Dagexcursies en meerdaagse buitenlandse railreizen.
Gezellige verenigingsruimte in station Amersfoort waar regelmatig themadagen georganiseerd worden en waar ook:
Een winkel met een groot assortiment railboeken en DVD’s, nieuw en tweedehands. | Bibliotheek met meer dan 20.000 titels over spoor en tram.
Ga naar www.nvbs.com/lidworden Voor nadere info voor omgeving Apeldoorn/Deventer/Zutphen kunt u ook mailen naar
[email protected]
-8-