PLATOS colloquium: Trendanalyse en combinatie van databronnen voor wegvervoerinfo
N. Schmorak (RWS) L. Bus (LMB) 13 maart 2013
Inhoud
• • • • • •
Nut en noodzaak combinatie van infobronnen Beschikbare versus voor RWS benodigde basisinfo Gebruik van trends voor actualisatie van info Andere beschikbare databronnen Methode voor combinatie van bronnen Conclusies
Rijkswaterstaat 2
Nut en noodzaak combinatie van infobronnen • Structurele databronnen wegvervoer (CBS) dekken infobehoefte van IenM onvoldoende af. • Behoefte van RWS aan tijdig actuele basisdata voor VAM (# vrachtritten per H-B) • Kwaliteit van structurele databronnen verslechtert in de tijd ⇒ Methode ontwikkeld door LMB in opdracht van RWS i.s.m. NEA en Ecorys Toepassing • Specifiek: Actualisatie VAM 2010 op basis van VAM 2004 • Algemeen: kwaliteitsverbetering CBS data en eventueel aanvulling; bv bij lopend traject Basisbestand GV 2011. Rijkswaterstaat
Benodigde versus beschikbare basisinfo voor VAM BASISBESTAND WEGVERVOER 2004
CBS/Eurostat data 2010
GV binnen NL
• •
Binnenlandsvervoer Cabotagevervoer (BUI vervoerders)
Grensoverschrijdend GV (NL grondgebied)
• •
Bilateraal vervoer (NL&BUI vervoerders) 3de-landenvervoer (BUI vervoerder)
Soort vergunning
Beroepsvervoer, eigen vervoer
52 goederengroepen (NSTR2)
10 goederenhoofdstukken (NSTR1)
H-B gebieden: 345 LMS-zones in NL 55 LMS-zones in buitenland
NL: 2 havengebieden (Rijnmond, NZKgebied),4 landsdelen BUI: 10 landen (B/L, F, D, GB, I, E, DK, S, A, CH) en 2 landengroepen (Centraal- en Oost-Europa, Overige landen)
Aantal (beladen, lege) ritten
Alleen beschikbaar voor 2004-2009
Vrachtauto's (4 lvm-klassen), Trekkers (2 lvm-klassen), Bestelauto's
Alleen beschikbaar voor 2004-2009
Rijkswaterstaat
Veranderingen in vervoerde tonnen en aantal ritten
1.
Ontwikkelingen in logistieke prestatie-indicatoren zoals laadvermogen, beladingsgraad en mate van leegrijden.
2.
Ontwikkelingen in de concurrentie verhoudingen NL of BUI vervoerders met verschillende logistieke prestaties.
3.
Geografische verschuivingen (verandering van VAM structuur)
4.
Kwaliteit van data (trendbreuken en kleinere steekproefomvang) Rijkswaterstaat
5
Trendanalyse: logistieke indicatoren
⇒ Afzonderlijke ophoging van aantal vervoerde tonnen en aantal ritten ⇒ Ophoging ritten per voertuig- en laadvermogenklasse, afzonderlijk voor Beroeps/Eigen vervoer en Binnenlands/Bilateraal vervoer Rijkswaterstaat
Trendanalyse: concurrentieverhoudingen Aandeel BUI vervoerders in Bila-vervoer
⇒ Bilateraal vervoer aanvullen met cabotage (BUI vervoerders uit Eurostat). Naast buurtlanden, Oost-Eu landen, m.n. Polen. ⇒ Bij BUI vervoerders hogere beladen/lege rit dan bij NL vervoerders toepassen Rijkswaterstaat
Trendanalyse: geografische verschuivingen Binnenlands vervoer naar landsdeel 2004 4,2%
2009
0,3%
3,6%
Noord-Nederland
2010
0,3% 4,0%
Oost-Nederland
0,4%
Zuid-Nederland 13,1%
Rijnmond
23,6%
25,8%
24,6%
20,5%
24,5%
8,5% 23,7%
24,7%
Noordzeekanaalgebied Overig WestNederland
5,4%
8,7%
7,7%
21,2%
20,6% 4,4%
3,9%
12,2%
14,1%
West-Nederland, regio onbekend Nederland, regio onbekend
⇒ Ophoging met factoren per nstr1 en dan Furness-methode met randtotalen (zonder onderscheid naar nstr1) Rijkswaterstaat
Databronnen voor regionale verdeling/verfijning wegvervoer • Gebruikelijk o.b.v. arbeidsplaatsen (i.c.m. Furness) – maar veelal niet onderbouwd waarom deze indicator wordt gebruikt – vermoedelijk omdat indicator beschikbaar is op gedetailleerd geografisch niveau • Maar met nadelen: – Geen onderscheid aan- en afvoer (lossen en laden) – Houdt geen rekening met verschillen in vervoerd tonnage per arbeidsplaats tussen producent, groothandel, op- en overslagbedrijven en detailhandel – Wordt vaak zonder onderscheid in goederensoorten en/of bedrijfstakken gehanteerd Rijkswaterstaat
Van arbeidsplaatsen naar vrachtautoritten Werkgelegenheid (arbeidsplaatsen)
Arbeidsproductiviteit
Te vervoeren hoeveelheid goederen
Handling factor
Goederenvervoer (tonnage)
Modal split
Wegvervoer (tonnage)
Gemiddeld ingezet laadvermogen
Toegevoegde waarde aandeel in productie
Beladingsgraad
Waarde/gewicht verhouding goederen
Mate van leegrijden
Vrachtverkeer (ritten) Rijkswaterstaat
Importquote
Aandachtspunten alternatieve databronnen voor regionale verdeling/verfijning van wegvervoer • Regionaal-economische data ter controle van aanvoer (lossen) en afvoer (laden) • Koppeling goederensoorten aan bedrijfstakken – 100% koppeling vergt detail vervoers- en economische data – Kwantitatief onderzocht of pragmatische aanpak mogelijk is
• Data over alle ketenpartijen – Per goederensoort belangrijkste verladers en verbruikers/inkopers – Belang groothandel en detailhandel kwantitatief onderzocht – Havens, distributiecentra
• Geen controle van ontwikkelingen, maar geografische verdeling in één jaar (2010) • Tellingen en logistieke hypothesen ter controle van ritten Rijkswaterstaat
Ruimtelijk-economische structuur: Binnenlands aanbod van goederen, voornaamste bedrijfstakken en rol groothandel NSTR Omschrijving
Voornaamste bedrijfstak(ken)
0
Landbouwproducten; levende dieren Landbouw
1
Voedingsproducten; veevoeder
Aandeel in Netto-omzet binnenlands groothandel aanbod t.o.v. binnenlands aanbod 99,6% 165%
Voedings- en genotmiddelenindustrie
98,6%
116%
Delfstoffenwinning; Aardolieindustrie; Chemische industrie
95,9%
87%
4 / 5 Ertsen en metaalresiduen / Metalen; Metaalindustrie metalen halffabricaten
85,6%
51%
6
Bouwmaterialenindustrie
96,0%
273%
7 / 8 Meststoffen / Chemische producten
Aardolie-industrie; Chemische industrie; Farmaceutische industrie; Rubber- en kunststofindustrie
98,0%
24%
9
Industrie n.e.g.
76,2%
224%
2 / 3 Vaste brandstoffen / Aardolie en aardolieproducten
Ruwe mineralen; bouwmaterialen
Overige goederen en fabricaten
Rijkswaterstaat
Voornaamste intermediaire verbruikers, invoer, inkoop groothandel, verbruik door huishoudens NSTR
Omschrijving
Aandeel voornaamste intermediaire verbruikers
Invoer t.o.v. intermediair verbruik
0
Landbouwproducten; levende dieren
89%
76%
1
Voedingsproducten; veevoeder
74%
85%
193%
101%
2/3
Vaste brandstoffen / Aardolie en aardolieproducten
86%
80%
71%
13%
4/5
Ertsen en metaalresiduen / Metalen; metalen halffabricaten
75%
94%
38%
4%
6
Ruwe mineralen; bouwmaterialen
77%
35%
146%
11%
7/8
Meststoffen / Chemische producten
68%
140%
26%
17%
9
Overige goederen en fabricaten
100%
243%
197%
69%
Rijkswaterstaat
Inkoopwaarde groothandel t.o.v. intermediair verbruik 159%
Verbruik huishoudens t.o.v. intermediair verbruik 29%
Afvoer
Indicatoren voor afvoer Activiteit
Variabele
Regio
Bron
Goederenproducent (specifiek per NSTR )
Afzet
COROP
Regionale Kerncijfers MKB (EIM)
Groothandel
Omzet Banen Vestigingen
NL Gemeente Gemeente
Productiestatistiek Groothandel SWL-regio Vestigingen van bedrijven
Bedrijventerreinen, Agrarische terreinen, Delfstofwinplaatsen
Oppervlak
Gemeente
Bodemgebruik, Landbouwtelling
Distributiecentra, Koelhuizen (waar relevant)
Vestigingen
Gemeente
Vestigingen van bedrijven
Inkomende overslag (per NSTR)
Tonnen
Haven
Zeevaartstatistiek
Rijkswaterstaat
Aanvoer
Indicatoren voor aanvoer Activiteit
Variabele
Regio
Bron
Voornaamste verbruikende bedrijfstakken (specifiek per NSTR)
Verbruik
COROP
Regionale Kerncijfers MKB (EIM)
Groothandel (specifiek per NSTR )
Inkoop Banen Vestigingen
NL Gemeente Gemeente
Productiestatistiek Groothandel SWL-regio Vestigingen van bedrijven
Invoer (specifiek per NSTR )
Invoerende bedrijven
COROPsub
Internationale handel in goederen
Distributiecentra, Koelhuizen (waar relevant)
Vestigingen
Gemeente
Vestigingen van bedrijven
Bouwterreinen, Detailhandel- en horecaterreinen (waar relevant)
Oppervlak
Gemeente
Bodemgebruik
Detailhandel
Vloeropp Vestigingen
Gemeente Gemeente
Locatus Vestigingen van bedrijven
Private consumptie (waar relevant)
Bevolking Veestapel
Gemeente Gemeente
Regionale Kerncijfers Nederland Landbouwtellingen
Uitgaande overslag (per NSTR)
Tonnen
Haven
Zeevaartstatistiek
Rijkswaterstaat
Voedingsmiddelen (NSTR 1) in Zuid-Holland als voorbeeld Aanvoer (geloste goederen)
Afvoer (geladen goederen) -5%
5%
15%
25%
-5%
35%
5%
15%
25%
35%
Verbruik Voedings- en…
Afzet Voedings- en Genotmiddelenindustrie
Verbruik Landbouw Verbruik VG + Landbouw
Vestgingingen Groothandel in Voedings- en Genotmiddelen
Graasdieren en varkens Oppervlakte Terreinen voor…
Vestigingen Voedings- en Genotmiddelenindustrie
Vestigingen Supermarkt-… Bevolking op 31 dec
Vestigingen Koelhuizen
Huishoudens op 31 dec Inkomende Havenoverslag
Agglomeratie Leiden en Bollenstreek Agglomeratie 's-Gravenhage Delft en Westland Oost-Zuid-Holland Groot-Rijnmond Zuidoost-Zuid-Holland
62,1%
Uitgaande Havenoverslag Agglomeratie Leiden en Bollenstreek Agglomeratie 's-Gravenhage Delft en Westland Oost-Zuid-Holland Zuidoost-Zuid-Holland Groot-Rijnmond
Rijkswaterstaat
62,0%
• Indien regionale verdelingen van twee (of meer) indicatoren sterk overeenkomen (correleren), kan volstaan worden met één van deze indicatoren. • Nuttig ingeval ene indicator op gemeenteniveau en andere indicator op COROP-noveau beschikbaar is. • Bij (grote) verschillen in regionale verdelingen zijn aanvullende analyses nodig
(A) Afzet Voedings- en Genotmiddelenindustrie Vestigingen Groothandel in Voedings- en (B) genotmiddelen Vestigingen Voedings- en (C) Genotmiddelenindustrie (D) Vestigingen Koelhuizen
(A)
(B)
(C)
(D)
1
0,70
0,75
0,50
1
0,92
0,51
1
0,44 1
Rijkswaterstaat
Conclusies • D.m.v. trendanalyse en slim gebruik van externe databronnen kan wegvervoerinfo worden verrijkt (inhoud en kwaliteit) • De ontwikkelde methode biedt een antwoord op het huidige gebrek aan betrouwbare wegvervoerdata. • De ontwikkeld methode is direct bruikbaar voor een toekomstige ophoging van een nieuwe VAM en kan met relatief weinig moeite worden aangepast voor andere toepassing zoals bij “Basisbestand wegvervoer 2011”.
Rijkswaterstaat
