Onze school wordt een KiVa School! Informatieavond voor ouders 1
Als iedereen kijkt …
… en niemand wat doet
Start de bijbehorende film
Is dit herkenbaar? Uitwisselen van gedachten 2
Programma • Uitwisselen van gedachten en een KiVa-oefening om elkaar te leren kennen • Voorstellen KiVa-team van onze school
• Ruimte voor vragen en discussie
3
KiVa?! • KiVa is een programma om pesten te voorkomen en terug te dringen • KiVa is het beste antipestprogramma van de wereld (uit Cambridge: Farrington & Ttofi, 2010)
• KiVa vermindert pesten substantieel • KiVa verhoogt welzijn, motivatie en schoolprestaties van alle leerlingen • KiVa wordt in Finland al op 90% van de scholen gebruikt • KiVa betekent leuk en ook leuke school zonder pesten
4
Oorsprong KiVa • Ontwikkeld door de Universiteit van Turku in Finland (2006-2009) • De Rijksuniversiteit Groningen heeft onderzoek gedaan of pesten in Nederland ook door KiVa wordt voorkomen • Onze school is de eerste KiVaschool in Coevorden!
5
Waarom we KiVa gebruiken • Gebruiksvriendelijk en gevarieerd materiaal voor leerlingen, leerkrachten en ouders; • Gerichte training en begeleiding van leerkrachten door ervaren schoolbegeleiders
• Nadruk op de rol van de groep als geheel: leerlingen leren samen optreden tegen pesters; • Koppeling tussen wetenschap en praktijk in een lerend project waardoor KiVa blijft vernieuwen en wordt aangescherpt: Onze input en ervaringen zijn nodig!
6
Doelstellingen van KiVa • Pesten voorkomen (in Finland met 40%) • Bestaande gevallen van pesten oplossen en terugdringen (in Finland in 95% van de gevallen) • De negatieve gevolgen van pesten verminderen:
Samen maken we er een fijne school van! 7
Routeschema 1. Pesten en de groep
2. Onderdelen van KiVa
3. Pesten signaleren
4. Oplossen op school & thuis
8
Eén op de tien kinderen wordt gepest
9
Pesten ? Wetenschappelijke definitie: … een vorm van agressie waarbij één of meer personen de intentie hebben een ander steeds opnieuw schade toe te brengen waarbij de macht ongelijk verdeeld is; het slachtoffer kan zich meestal niet verdedigen
1. Pesten gebeurt met opzet 2. Pesten gebeurt steeds opnieuw 3. De pester staat sterker dan het slachtoffer
10
Wanneer is er geen sprake van pesten? • Pesten is niet eenmalig een... – conflict – ruzie – vechtpartij
Plagen
Pesten
Pesten versus plagen: Bij plagen zijn beide partijen even sterk; het is niet de bedoeling iemand bewust te kwetsen 11
Vormen van pesten • • • •
Verbaal: beledigen, uitschelden, uitlachen Relationeel: uitsluiten, negeren, roddelen Materieel: spullen afpakken/kapot maken Fysiek: spugen, slaan, schoppen, knijpen
• Digitaal: Via het internet/telefoon - Leerlingen zelden alleen digitaal gepest
12
Misverstand over pesten (1) •
“Schelden doet geen pijn” Er zijn meerdere vormen van pesten: verbaal, fysiek, relationeel, digitaal, materieel
•
Heftig filmpje ter illustratie:
•
Alle vormen van pesten zijn even erg (steeds maar weer opnieuw) 13
Wie worden gepest? Iedereen kan worden gepest Vooral kinderen die afwijken worden gepest • Verlegen • Onzeker • Weinig zelfvertrouwen
14
Pesten is een groepsproces • je hebt een groep nodig om te pesten • pesten is een probleem van de groep • je hebt de groep nodig om het op te lossen
15
Iedereen heeft een rol bij pesten
16
Pesten en de groep • Bijna alle kinderen keuren pesten af; toch zijn er veel die meedoen of die niets zeggen Centrale gedachte van KiVa: • Het is van belang dat alle kinderen leren inzien dat zij zelf invloed kunnen hebben op het pesten • KiVa verandert de groepsnorm:
“We willen dat pesten stopt” 17
Routeschema 1. Pesten en de groep
2. Onderdelen van KiVa
3. Pesten signaleren
4. Oplossen op school & thuis
18
KiVa-oefening: Hetzelfde - verschillend (les 2, p.41)
19
KiVa-onderdelen Schoolniveau
• Hesjes voor pauzesurveillanten • Posters in de school
Klasniveau
Groepsniveau
• Voor ouders: ouderavond, oudergids (inkijkexemplaren op school, website KiVa),
Individueel
niveau
20
21
KiVa-onderdelen 10 KiVa-lessen; Groep 5 en 6 Schoolniveau Klasniveau
Groepsniveau
• Preventief
• Inzicht in rol van de groep • Leren om slachtoffers te helpen en pesters te ontmoedigen
Individueel
niveau
• Vergroten weerbaarheid 22
Schoolniveau Klasniveau
Groepsniveau Individueel
niveau
23
KiVa-onderdelen KiVa computergame Schoolniveau Klasniveau
• Spelenderwijs leren over (omgaan met) pesten • Zowel op school als thuis!
Groepsniveau Individueel
niveau
24
Routeschema 1. Pesten en de groep
2. Onderdelen van KiVa
3. Pesten signaleren
4. Oplossen op school & thuis
25
Misverstand over pesten (2) “Pesten is goed voor je karaktervorming en helpt je om je uit moeilijke situaties te redden” •
• •
Uit onderzoek weten we: pesten heeft veel negatieve gevolgen op korte en lange termijn Minder zelfvertrouwen Lager gevoel van eigenwaarde
Filmpje ter illustratie:
26
Signaleren van pesten • Signaleren van pesten is heel belangrijk om pesten op te lossen • In Finland werd maar 1 op de 5 gepeste kinderen geholpen door de leerkracht of het KiVa-team! • Hoe kunnen we meer informatie krijgen over onze kinderen?
27
Signalen dat uw kind wordt gepest (1) Anders dan voorheen … • is uw kind bang om naar school te gaan of wijkt het af van de normale (fiets)route) • vraagt uw kind steeds of het (met de auto) naar school gebracht kan worden • wil uw kind om onduidelijke redenen thuis blijven • klaagt uw kind ‘s ochtends als het naar school moet dat het ziek is • komt uw kind thuis van school met vieze of kapotte kleren of rugzak • raakt uw kind steeds spullen kwijt • raakt uw kind vaak zakgeld kwijt, vraagt het vaak om geld of steelt het (om aan de pester te geven)
28
Signalen dat uw kind wordt gepest (2) Anders dan voorheen … • trekt uw kind zich terug, is het stil en lijkt het zijn of haar zelfvertrouwen kwijt te zijn • is uw kind gespannen en angstig • is uw kind zijn of haar eetlust kwijt of zegt het dat het eten niet smaakt • heeft uw kind nachtmerries of huilt het zichzelf in slaap • heeft uw kind onverklaarbare blauwe plekken of verwondingen • is uw kind chagrijnig, snel boos of lastig • is uw kind vaak alleen, brengt het geen vriendjes meer mee naar huis • weigert uw kind te vertellen wat er aan de hand is, of geeft het ongeloofwaardige verklaringen voor zijn of haar gedragsveranderingen. 29
Signalen dat uw kind wordt gepest (3) • Dit zijn heel veel signalen die kunnen duiden op
pesten, maar dat hoeft niet! • Vaak kan er ook een andere reden zijn voor verandering in het gedrag. • Ouders kennen hun eigen kind het best en weten hoe hun kind aangeeft dat het niet goed gaat Belangrijk is dat het gaat om verandering van het gedrag van uw kind. Praat erover met uw kind en de leerkracht om te weten wat er op school veranderd is 30
Als uw kind wordt gepest Laat aan uw kind weten: • Het pesten is niet jouw schuld; • Zit er niet over in, je mag verdrietig zijn, we gaan er samen iets aan doen; • We steunen en helpen je; we maken samen een eind aan het pesten. • Zie voor meer tips pagina 28-31 van de oudergids
31
Signalen dat uw kind pest (1) Kinderen die pesten • doen vaak op een overdreven manier stoer • kunnen tegendraads en opstandig zijn • kunnen zich niet inleven in gevoelens van anderen • roddelen en verspreiden vervelende geruchten • kunnen agressief zijn • hebben soms slechte schoolprestaties
32
Signalen dat uw kind pest (2) • Ook hier zijn er veel signalen die kunnen duiden op pesten, maar dat hoeft niet!
Ook bij vermoeden van pesten: Praat erover met uw kind en de leerkracht
33
Als uw kind meedoet aan pesten • Blijf rustig en vastberaden als u er met uw kind over spreekt • Veroordeel het pesten, niet uw kind • Maak duidelijk dat u het pesten niet accepteert • Vertel dat u wilt helpen bij het stoppen met pesten • Zie voor meer tips pagina 35-37 van de oudergids
34
Hoe kan mijn kind een gepest kind helpen? • Stimuleer uw kind om zich tegen pesten uit te spreken • Stimuleer uw kind om met vriendjes en vriendinnetjes over pesten te praten. Een groep kinderen kan een goede bijdrage leveren aan het ophouden van pesten • Moedig uw kind aan om pesten te melden aan een volwassene. Dat is geen klikken, maar een goede manier om een gepest kind te helpen • Zie voor meer tips pagina 34 van de oudergids
35
Routeschema 1. Pesten en de groep
2. Onderdelen van KiVa
3. Pesten signaleren
4. Oplossen op school & thuis
36
KiVa-team • Op onze school is een KiVa-team opgericht • De leden van het KiVa-team zijn experts op het gebied van pesten • Het KiVa-team ondersteunt het hele team van de school, de kinderen en ouders • Het KiVa-team van onze school bestaat uit Anouk en Linda. 37
KiVa-onderdelen Schoolniveau Klasniveau
Als ondanks de preventie van pesten zich toch pestgevallen voordoen…
Groepsniveau
… grijpt het KiVa-team in, samen met de groepsleerkracht.
Individueel
niveau
Dit ingrijpen geldt voor alle leerlingen van de school.
38
Uitgangspunten steungroepaanpak • De vervelende gebeurtenissen moeten stoppen • We veroordelen niet; niemand krijgt de schuld • We kijken vooruit: hoe kunnen we ervoor zorgen dat het weer fijn wordt voor iedereen in de klas?
• Het KiVa-team volgt hierbij een stappenplan en gebruikt daarbij de hulp van de groep: Samen lossen we problemen op • Meer weten hierover: vraag het KiVa-team
39
Thuis neem uw kind serieus biedt hoop & perspectief 40
Thuis • neem tijd voor een gesprek • wees nieuwsgierig • het pesten moet stoppen • de groep is nodig: school informeren 41
Vragen zijn belangrijk
Wondervraag Vraag naar eerder succes 42
Vragen zijn belangrijk stel voor dat je morgen wakker wordt en alles is opgelost…
Wondervraag Vraag naar wat zie ik aan de andere kinderen ? eerder succes wat is er dan anders ? wat zie ik aan jou ?
43
Vragen zijn belangrijk je hebt wel eens een keer een leuke dag meegemaakt op school
hoe zag dat er uit ?
wat deed jij ? Wondervraag wat deden de andere kinderen ?
Vraag naar eerder succes 44
Thuis • wat moet je als ouder doen ? • en hoe ziet dat er dan uit ? • wat zeg/doe je dan precies ? • hoe en wanneer informeert u school ?
Uitwisselen van gedachten met buurman of buurvrouw 45
We willen graag dat KiVa succesvol wordt en pesten op onze school sterk vermindert KiVa-team en leerkrachten staan open voor vragen en gesprekken
46
KiVa doen we samen!
47
