Ontwikkeling informatiesysteem
Voorletters en naam: xxx Studentnummer: xxx Datum: 23 december 2013 Onderwijsinstelling: Naam opleiding: Naam module:
NCOI Opleidingsgroep Bachelor Bedrijfskundige Informatica Systeemontwikkeling
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Naam docent: xxx
Page 1
Voorwoord Mijn naam is xxx. Ik ben xx jaar oud en woonachtig in xxx. Sinds februari 2008 ben ik werkzaam op de afdeling xxx binnen de xxx. Vanuit deze afdeling werk ik veelal in projecten als Business analist. Dit systeemontwikkelplan is bedoeld als afrondende opdracht voor de module Systeemontwikkeling welke ik volg als onderdeel van de HBO Bachelor Bedrijfskundige Informatica.
Samenvatting Vanuit ArtRent is aangegeven dat er gewerkt wordt aan de ontwikkeling van een nieuw informatiesysteem dat het volgende mogelijk maakt: voor klanten om zich aan te melden als lid en een aanvraag te doen tot huren of reserveren van een kunstwerk - Voor medewerkers om de aanvragen te beoordelen, de voorraad en betalingen inzichtelijk te hebben en de facturatie te verzorgen. Dit document maakt inzichtelijk aan welke eisen het nieuwe informatiesysteem moet voldoen en de complexiteit hiervan. Daarnaast is er op basis van de complexiteit een advies gegeven met betrekking tot de beste ontwikkeltechniek in het hoofdstuk Projectaanpak.
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 2
Inhoudsopgave Voorwoord .............................................................................................................................................. 2 Samenvatting........................................................................................................................................... 2 1.
Inleiding ........................................................................................................................................... 4 1.1.
Leeswijzer ................................................................................................................................ 4
2.
Doelstelling ...................................................................................................................................... 4
3.
Analyse & ontwerp .......................................................................................................................... 4
4.
3.1
Bedrijfsprocessenkaart ............................................................................................................ 4
3.2
Use-case diagram .................................................................................................................... 5
3.3
Use-case beschrijving .............................................................................................................. 5
3.4
Activiteitendiagram ................................................................................................................. 5
3.5
Klassendiagram........................................................................................................................ 6
3.6
Sequentiediagram verhuur/reservering en bezorgen/terughalen ......................................... 6
3.7
Sequentiediagram Controleren betalingen ............................................................................. 6
3.8
Toestandsdiagram object/kunstwerk...................................................................................... 6
3.9
Voorstel gebruikersinterface (GUI) ......................................................................................... 6
Projectaanpak .................................................................................................................................. 7 4.1
Aanbevolen inrichting ontwikkeltraject .................................................................................. 7
4.2
Rollen ....................................................................................................................................... 7
4.3
Product backlog ....................................................................................................................... 8
5.
Advies .............................................................................................................................................. 8
6.
Bijlagen ............................................................................................................................................ 9 Bijlage A – Use-case diagram............................................................................................................... 9 Bijlage B – Use-case beschrijving....................................................................................................... 10 Bijlage C – Activiteitendiagram ......................................................................................................... 11 Bijlage D – Klassendiagram ................................................................................................................ 11 Bijlage E – Sequentiediagram ............................................................................................................ 12 Bijlage F – Toestanddiagram ............................................................................................................. 13
7.
Literatuurlijst ................................................................................................................................. 14
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 3
1. Inleiding ArtRent is een bedrijf dat het verhuren van kunst als core business heeft. Om de processen rondom de verhuur optimaal te kunnen laten verlopen effectiviteit en efficientie, is er behoefte aan een informatiesysteem dat de processen ondersteund. Dit document beschrijft de ontwikkeling van het nieuwe informatiesysteem.
1.1.Leeswijzer Het totale proces om tot een nieuw systeem te komen, kan verdeeld worden in verschillende fases. Iedere fase zal beschreven worden in één van de hoofdstukken. Hoofdstuk 2; Doelstelling. Dit hoofdstuk bevat een korte omschrijving van de doelstelling behorende bij deze opdracht. Hoofdstuk 3; Analyse. In dit hoofdstuk zal beschreven worden aan welke eisen het systeem moet voldoen en welke processen het zal moeten ondersteunen Hoofdstuk 4; Projectaanpak. In dit hoofdstuk zal aangegeven worden welke ontwikkelmethodiek geadviseerd wordt en wat de daarbij behorende projectaanpak is. Hoofdstuk 5; Advies. Dit hoofdstuk fungeert als afsluiting in de vorm van een advies.
2. Doelstelling Het doel is om een nieuw informatiesysteem te ontwikkelen waarmee de processen van ArtRent verder ondersteund en gedigitaliseerd zullen worden. Hierdoor zal er een effectiviteits- en efficientieslag gemaakt kunnen worden.
3. Analyse & ontwerp In deze fase zullen er verschillende onderdelen en functies van het nieuw te ontwikkelen systeem worden beschreven met behulp van verschillende UML modellen. De reden dat er voor UML gekozen is als systeemontwikkeltechniek, is dat het een universele en solide basis is voor systeemontwikkeling.
3.1
Bedrijfsprocessenkaart
Om inzichtelijk te maken welke processen er door het informatiesysteem ondersteund moeten worden, zijn de processen opgenomen in de bedrijfspocessenkaart (Lunn, 2008, pag.158). Aan de bedrijfsprocessen uit de case, heb ik het proces Controleren betalingen toegevoegd. Dit proces bevat de controle of de clienten hun facturen hebben voldaan binnen de gestelde termijn. Wanneer dit niet het geval is, wordt dit als achterstallig in de debiteurenadministratie opgenomen.
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 4
3.2
Use-case diagram
In de use-case diagram is inzichtelijk gemaakt welke actoren een rol spelen en in welke relatie zij staan ten opzichte van de verschillende onderdelen van het systeem (Lunn, 2008, pag. 136). Zie bijlage A
3.3
Use-case beschrijving
In de use-case beschrijving staat beschreven wat de functie per use-case is. Op deze manier is er een duidelijke beschrijving van de gewenste functionaliteit per activiteit. Eveneens staat hier de samenhang met andere use-cases beschreven (Lunn, 2008, pag. 173). Zie bijlage B
3.4
Activiteitendiagram
Om in kaart te brengen aan welke eisen het systeem moet voldoen, is er een activiteitendiagram opgesteld voor het proces van aanvragen en reserveren van kunstobjecten (Lunn, 2008, pag 135). Zie bijlage C
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 5
3.5
Klassendiagram
Om de verschillende relaties tussen de objecten binnen het systeem aan te geven, is er gebruik gemaakt van een klassediagram (Lunn, 2008, pag. 205 t/m227). Zie bijlage D
3.6
Sequentiediagram verhuur/reservering en bezorgen/terughalen
De sequentiediagrammen ‘Verhuur/reservering’ en ‘Bezorgen/terughalen’ laten de het verloop van het systeem zien evenals de taken per actor. De sequentiediagrammen zijn op chronologische volgorde van boven naar beneden te lezen. (Lunn, 2008, pag. 234 t/m 238). Zie bijlage E
3.7
Sequentiediagram Controleren betalingen
In aanvulling op de sequentiediagrammen bij de hoofdprocessen Verhuur/reservering en Bezorgen/terughalen, is er ook een sequentiediagram opgemaakt voor het bedrijfsproces Controleren betalingen. In dit proces wordt er een controle uitgevoerd om na te gaan of de verzonden facturen zijn voldaan. Wanneer dit het geval is, zal de boeking gesloten worden in de debiteurenadministratie. Wanneer een factuur na 3 maanden niet is voldaan, zal er een achterstandsmelding gedaan worden in de debiteurenadministratie. Deze melding is vervolgens inzichtelijk voor de medewerker acceptatie wanneer hij/zij de aanvraag controleert. Dit sequentiediagram is eveneens te vinden in bijlage E
3.8
Toestandsdiagram object/kunstwerk
In het toestandsdiagram is te zien welke toestanden een kunstwerk kent. Hierbij zijn de invloeden te zien welke gebeurtenissen teweeg brengen. Zie Bijlage F
3.9
Voorstel gebruikersinterface (GUI)
Om een beeld te kunnen vormen van het systeem en de mate van gebruiksvriendelijkheid, is er een concept van de gebruikersinterface voor het verhuurproces opgesteld. Het scherm dat getoond wordt, is het scherm dat de klant te zien krijgt nadat hij/zij is ingelogd of aangemeld en heeft gekozen voor de optie Verhuur.
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 6
Scherm voorbeeld:
In dit schermontwerp wordt de mogelijkheid gegeven om, door gebruik van drop-down menu’s te zoeken op verschillende criteria die in de catalogus zijn vastgelegd. Na het zoeken worden de resultaten getoon in een deelvenster waarin o.a. de beschikbaarheid getoond wordt. Tevens is, d.m.v. een checkbox, aan te geven of je het werk wilt huren. Is het werk niet beschikbaar, dan kun je vanuit het verhuur scherm naar het scherm om te reserveren.
4. Projectaanpak 4.1
Aanbevolen inrichting ontwikkeltraject
De aanbevolen inrichting voor dit ontwikkeltraject, is de scrum methodiek. Reden is dat deze methodiek de mogelijkheid biedt om snel in te spelen met veranderingen en invloeden van buitenaf, alsmede met die binnen de eigen organisatie. Gezien het hier om een greenfield ontwikkeltraject gaat, is het raadzaam om de functionaliteiten gefaseerd uit te rollen ofwel in zogeheren sprints op te leveren. Hierbij dient wel de kanttekening gemaakt te worden dat er per sprint voldoende doorlopende capaciteit vrij gehouden moet worden vanuit o.a. de business voor het scherp houden van de requirements, tussentijds toetsen en evalueren. Dit in tegenstelling tot wanneer de waterval methodiek gekozen wordt, waarbij de business capaciteit voornamelijk in tijdens het vooronderzoek en bij de acceptatie nodig is.
4.2
Rollen
Het scrumteam bestaat uit een Product Owner, een Scrummaster en een ontwikkelteam. Hieronder een korte beschrijving van de verantwoordelijkheden en taken per rol (Schwaber en Sutherland, 2011, pag. 5.t/m 7). - Product Owner – verantwoordelijk voor de prioritering, managen van de backlog en de werkzaamheden van het ontwikkelteam. De Product Owner is de vertegenwoordiger van de business. Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 7
-
-
Scrummaster – Verantwoordelijk voor het begrip en een juiste toepassing van de scrum theorie, het toepassen in de praktijk en het volgen van de regels. Daarnaast beschermt de scrum master het ontwikkelteam tegen invloeden van buitenaf. Ontwikkelteam – Een multidisciplinair en zelfsturend team dat er voor zorgt dat aan het einde van iedere sprint een increment van een product wordt opgeleverd
4.3
Product backlog
Voor de ontwikkeling van het informatiesyteem van ArtRent zullen alle functionaliteiten op de backlog staan. Aan de hand van prioriteitenstelling (o.b.v. MoSCoW) zijn hieronder de meest essentiele functionaliteiten genoemd en toegelicht. -
Klanten moeten zich kunnen registreren op via de website Klanten moeten een verhuur en reserveringsaanvraag kunnen doen Medewerkers moeten de aanvragen van klanten (aanvraag lidmaatschap, verhuur en reservering) kunnen afhandelen en toetsen. In het systeem dient informatie vastegelegd over de kunstobjecten zoals bijvoorbeeld de kunstenaar, de stroming etc... maar ook data omtrent beschikbaarheid van het object.
5. Advies Gezien er een volledig nieuw systeem gebouwd moet worden waarbij zowel de klant als de medewerkers van de verschillende afdelingen zelf gebruik maken van de database, is het raadzaam om de ontwikkeling en oplevering in fases te laten plaats vinden. Iedere fase zal er een stuk functionaliteit opgeleverd worden dat klaar is voor gebruik. Op deze manier is de uitrol overzichtelijk en de impact bij implementatie op de organisatie minimaal. Een andere reden waarom de Scrum methodiek aan te raden is, is dat er binnen ArtRent nog niet eerder gebruik is gemaakt van een dergelijk informatiesysteem. De kans is dan ook zeer groot dat er gedurende het ontwikkeltraject nieuwe wensen m.b.t. functionaliteit geuit worden o.b.v. voortschreidend inzicht. Omdat je met de scrum methodiek in kleine teams werkt, is hier gemakkelijk op in te spelen.
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 8
6. Bijlagen Bijlage A – Use-case diagram
Use-case acceptatieproces
Use-case Controleren betalingen
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 9
Bijlage B – Use-case beschrijving
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 10
Bijlage C – Activiteitendiagram
Bijlage D – Klassendiagram
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 11
Bijlage E – Sequentiediagram Note bij de sequentiediagrammen: De terugmeldingen dienen gestippeld te zijn, helaas kreeg ik dit niet voor elkaar in het programma Visual Paradigm.
Sequentiediagram verhuur/reservering
Sequentiediagram bezorgen/terughalen
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 12
Sequentiediagram Controleren betalingen
Bijlage F – Toestanddiagram
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 13
7. Literatuurlijst -
Lunn, K. (2008), Software engineering met UML, SDU uitgevers BV, Den Haag Schwaber, K. En Sutherland, J. (2011), De Scrumgids, Scrum.org
Naam (studentnummer) – Module Systeemontwikkeling
Page 14