Onderzoeksrapport enquêtes
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
1
Onderzoeksrapport enquêtes Groep: Vision Klas: D03 Datum: Vrijdag 12 juni 2015 Versie: 1.0 Cursus Communicatieonderzoek Docenten Alex Beishuizen & Jonas Moons
Namen
Studentennummers
Max van der Vlugt Martijn Robben Ocko Geserick
1665877 1653758 1668089
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
2
Inhoud Samenvatting
4
Inleiding
5-7
Hoofdvraag
8
Onderzoeksopzet
9 - 11
Onderzoeksresultaten
12 - 24
Conclusie
25 - 27
Literatuurlijst
28
Bijlagen
29 - 34
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
3
Samenvatting Dit rapport is gebaseerd op het kwantitatieve onderzoek. Wij hebben samen met de andere studenten van de opleiding Bedrijfscommunicatie, totaal 329 leerlingen van Vwo, Havo en Mbo niveau 4 een enquête laten invullen. Aan de hand van deze resultaten hebben wij een advies opgesteld voor de HKU, zodat zij in de toekomst hun informatieverschaffing kunnen verbeteren en uitbreiden.
Onderzoeksvraag Er is gekozen om als onderzoeksvraag “Wat is de manier waarop middelbare scholieren van 4 en 5 havo, 4,5 en 6 vwo en mbo’ers niveau 4 zich oriënteren op hun vervolgopleiding, met name wanneer zij geïnteresseerd zijn in een kunstopleiding?” te gebruiken. Door de vraag zo breed mogelijk te houden hebben wij uiteindelijk ook een breed antwoord gekregen met allerlei verschillende manieren waarop de leerlingen zich oriënteren. Dit hebben wij gedaan zodat wij niet alleen onze onderzoeksvraag aan het eind van het project kunnen beantwoorden, maar ook onze deelvragen.
Onderzoeksopzet Voor dit onderzoek is er gekozen om gebruik te maken van surveyonderzoek. Hierbij gaat het om onderzoek waarbij er op systematische wijze vragen worden gesteld aan een vaak grote groep mensen. Deze vragen meten hoe mensen over verschillende onderwerpen denken, wat hun motieven zijn, welk gedrag ze hebben en wat andere kenmerken van deze groep zijn. Door de antwoorden die we krijgen door dit onderzoek kunnen vervolgens de karakteristieken van een groep mensen in kaart worden gebracht. Belangrijk bij survey onderzoek is dat het niet om individuele personen gaat, maar om het gedrag van de groep als geheel. Onze populatie is jongeren in Nederland met een havo- of vwo-diploma (of de jongeren die dit diploma gaan krijgen) dan wel mbo-afstudeerders in de richtingen media, mode of theater die mogelijk als vervolgopleiding een hogere kunstopleiding (willen) gaan kiezen. Uit deze populatie hebben wij een steekproef genomen van 329 leerlingen.
Belangrijkste resultaten & conclusie De belangrijkste resultaten uit ons onderzoek zijn dat veel studenten informatiebehoefte hebben over hun toekomstverwachtingen (meer dan 50% gaf aan behoefte te hebben aan deze informatie) ,meningen en ervaringen van andere studenten, het soort beroepen, bedrijven en werkvelden waarin ze terecht komen (meer dan 55% gaf aan behoefte te hebben aan deze informatie) en de selectieprocedure. Uit onderzoek blijkt dat de leerlingen hier weinig kennis van hebben, maar ze hebben aangegeven wel behoefte te hebben aan deze informatie. Als conclusie kunnen we hier uit trekken dat de HKU, dus meer moet doen om deze informatie prominenter aan de leerlingen aan te bieden, zonder dat zij al te veel hoeven te “zoeken” naar deze informatie.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
4
Inleiding Probleemstelling Op dit moment zit de HKU met een aantal problemen en het is aan ons om daar een duidelijk advies over te geven. Voor de HKU zit het probleem voornamelijk in de kwaliteit van de aanmeldingen. Elk jaar krijgt de HKU meer aanmeldingen binnen dan dat er plaatsen beschikbaar zijn in de opleiding, dus dit is het probleem niet. Het probleem ligt voornamelijk bij het soort aanmeldingen dat de HKU ontvangt. Vele studenten die zich aanmelden bij de HKU hebben niet een helder en concreet beeld van wat de studie inhoud. Dit heeft voor de HKU geleid tot veel afvallers in het eerste jaar van hun studie. Het is aan ons om te onderzoeken of er misschien problemen zijn op het gebied van communicatie tussen de studiekiezers en de HKU. Wij brengen als opdrachtnemers deze problemen in kaart en geven daar een advies over.
Beleidsvraag Hoe kan HKU nog beter tegemoet komen aan de informatiebehoefte van de studiekiezer tijdens de verschillende fasen in het studiekeuze-proces?
Doelstelling De HKU heeft als doelstelling om na het onderzoek de adviezen van de opdrachtnemers goed te bestuderen. Vervolgens gaan zij kijken waar zij hun communicatie kunnen aanpassen wat uiteindelijk moet resulteren in meer kwalitatieve aanmeldingen, een beter en helderder beeld voor de studiekiezer en minder afvallers in het eerste jaar. Ook hoopt de HKU met dit advies hun communicatie zo te kunnen aanpassen dat zij leider kunnen blijven op het gebied van kunst studies. Ook zullen de resultaten van het kwalitatieve en kwantitatieve onderzoek nieuwe handvaten bieden om hun interne en externe communicatie te optimaliseren en beter op de behoefte van de studenten te laten aansluiten
Bestaande kennis over informatiebehoefte bij studiekiezers (in het bijzonder bij kunstopleidingen) Over de informatiebehoefte van de studiekiezers is veel onderzoek gedaan. Deze informatie is voor iedereen natuurlijk zeer belangrijk. Natuurlijk is er al veel vaker onderzoek gedaan naar dit punt en er is dus ook een hoop informatie te vinden. Eén van de onderzoeken die is gedaan door een student op de Universiteit van Twente is tot de volgende bevindingen gekomen: http:// essay.utwente.nl/59583/1/scriptie_L_Kers.pdf
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
5
Zoals u kunt zien is er veel behoefte aan informatie over de vakken, inhoud van de opleiding, toelatingseisen, kwaliteit van de opleiding en moeilijkheidsgraad van de opleiding. Voordat wij de resultaten van onze eigen enquête en interviews in kaart hebben gebracht zijn wij dus al tot een aantal interessante bevindingen gekomen. Op het moment dat we deze informatiebehoefte naast de informatie leggen die de HKU aan de studenten meegeeft zouden we al op verassende conclusies kunnen stuiten. Ook is er onderzoek gedaan naar de voorkeuren voor verschillende communicatiemiddelen .
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
6
Bestaande kennis over studiekeuze-motivatie bij studiekiezers (in het bijzonder bij kunstopleidingen) De motivaties van studiekiezers lopen natuurlijk zeer uiteen. De ene student kiest juist voor de opleiding omdat het zijn kans op een baan vergroot en een andere studenten kan het juist doen op basis van een mening van ouders/vrienden of familie. Om een duidelijk beeld te krijgen van studiekeuze-motivaties hebben we een lijst opgesteld met meest voorkomende redenen dat iemand voor een kunststudie kan kiezen.
- Het uitoefenen van zijn/haar passie op het gebied van kunst (studiekiezer doet al veel aan dingen op het gebied van kunst)
- Zich thuis voelen bij een bepaalde opleiding (prettige omgeving doordat er meer mensen zijn die de zelfde interesses hebben)
- Het praktisch bezig zijn, oftewel direct bezig zijn met het creëren van iets waar zij later iets mee willen doen in plaats van het theoretische aspect.
- De kans op een baan na afrondingen van zijn of haar studie. - Het gegeven advies of meningen van vrienden/familie of ouders. - De hoogte van het salaris dat zij kunnen verdienen
Advies Gevraagde advies van de HKU: Waar kan HKU verbeteringen aanbrengen in de communicatie met haar studiekiezers? HKU wil advies over:
- De nu gehanteerde mix van wervingsmiddelen, met name rond de HKU 24/7 campagne - Eén van de vier extra thema’s: vwo’ers, eerstejaars HKU, decanen of CKV docenten? Wij hebben er voor gekozen om als thema CKV docenten te kiezen. .
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
7
Onderzoeksvraag en deelvragen Onderzoeksvraag Wat is de manier waarop middelbare scholieren van 4 en 5 havo, ,5 en 6 vwo en mbo’ers niveau 4 zich oriënteren op hun vervolgopleiding, met name wanneer zij geïnteresseerd zijn in een kunstopleiding?
Deelvragen - Welke specifieke informatie hebben aankomende kunststudenten nodig om tot hun studiekeuze te komen?
- Wat zijn algemene kenmerken van een (aankomende) kunststudent? - Welke communicatiemiddelen hebben HKU kiezers voor het eerst opgepikt? - Welke informatie mistte de studiekiezers tijdens het studiekeuze-proces?
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
8
Onderzoeksopzet kwantitatief deel Inleiding De opdracht vanuit school was om een onderzoeksopzet te maken voor de situatie van het daadwerkelijk uitgevoerde onderzoek voor de HKU waarbij de studenten Bedrijfscommunicatie van de Hogeschool Utrecht betrokken waren.
Type onderzoek Voor dit onderzoek kiezen wij er voor om gebruik te maken van survey onderzoek. Hierbij gaat het om onderzoek waarbij er op systematische wijze vragen worden gesteld aan een vaak grote groep mensen. Deze vragen meten hoe mensen over verschillende onderwerpen denken, wat hun motieven zijn, welk gedrag ze hebben en wat andere kenmerken van deze groep zijn. Door de antwoorden die we krijgen door dit onderzoek kunnen vervolgens de karakteristieken van een groep mensen in kaart worden gebracht. Belangrijk bij survey onderzoek is dat het niet om individuele personen gaat, maar om het gedrag van de groep als geheel. De aard van het managementprobleem en de onderzoeksvraag bepalen de methoden van onderzoek. Namelijk: kwantitatief, kwalitatief of beide. In dit geval sloot onder andere een kwantitatief onderzoek goed aan bij het managementprobleem en de onderzoeksvraag van de HKU. Baarda (2014) geeft in zijn boek ‘Dit is onderzoek!’ aan wat het verschil is tussen een populatie en een steekproef. Een populatie is een groep personen waarover een onderzoeker iets wil zeggen. Vervolgens wordt er een keuze gemaakt voor een kwantitatief of een kwalitatief onderzoek. De keuze hiervan hangt af van welke soorten gegevens dat je wil hebben. Vervolgens wordt een steekproef genomen binnen de populatie. Met een steekproef worden een aantal personen geselecteerd. Een steekproef is dat je binnen deze populatie een aantal personen selecteert. Wordt het een (ook) een kwantitatief onderzoek, dan moet gekozen worden voor een aselecte of een selecte steekproef. In dit onderzoek is gekozen voor een selecte steekproef van 329. Zie uitleg later.
Beschrijving van de populatie Populatie = jongeren in Nederland met een havo- of vwo-diploma (of de jongeren die dit diploma gaan krijgen) dan wel mbo-afstudeerders in de richtingen media, mode of theater die mogelijk als vervolgopleiding een hogere kunstopleiding (willen) gaan kiezen.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
9
Beschrijving van de steekproef Uit de populatie wordt een steekproef getrokken. De steekproef wordt in principe zodanig getrokken dat deze een zo goed mogelijke afspiegeling vormt van de populatie. Om dit te kunnen bereiken is er een bestand nodig van de jongeren in Nederland met een havo- of vwo-diploma (of de jongeren die dit diploma gaan krijgen) dan wel mbo-afstudeerders in de richtingen media, mode of theater die mogelijk als vervolgopleiding een hogere kunstopleiding (willen) gaan kiezen. Een aselecte steekproef zou betekenen dat je random bij alle studiekiezers die mogelijk als vervolgopleiding een hogere kunstopleiding (willen) gaan kiezen een steekproef gaat nemen. Dat is heel arbeidsintensief want dan moeten in feite ongelooflijk veel scholen bezocht worden. Daarom is ervoor gekozen dat elke student één middelbare school zou kiezen om onderzoek te doen. Elke student zou zeven studenten enquêteren. Idealiter zullen er meer scholen bezocht moeten worden om te enquêteren. Aangezien geen onderzoek wordt gedaan op álle scholen in Nederland en daarbuiten die mogelijk studiekiezers voor de HKU hebben, is er sprake van een selecte steekproef. Omdat er veel (47) studenten van de opleiding Bedrijfscommunicatie meewerken aan het totale onderzoek, zullen er veel onderzoekseenheden in het onderzoek zitten. Elke student onderzoekt namelijk zeven studiekiezers. Het onderzoek richt zich op totaal 47 x 7 = 329 studiekiezers. De populatie bestaat uit onderzoekseenheden. De onderzoekseenheden zijn dus de afzonderlijke studiekiezers die mogelijk interesse hebben in een opleiding aan de HKU. Nu we hebben vastgesteld wie de onderzoekseenheden zijn, moet onderzocht worden of er een lijst of bestand is waarin al die eenheden zijn opgenomen. Zo’n lijst of bestand wordt het steekproefkader genoemd. De inschrijflijsten van de middelbare scholen die betrekking hebben op de laatste twee leerjaren van de middelbare school, vormen het steekproefkader. Uit dit steekproefkader moet een steekproef worden getrokken. Deze steekproef moet, als het even kan, representatief zijn voor alle kiezers van een mogelijke HKU-opleiding. Er kan voor dit survey onderzoek van een representatieve steekproef omdat gekozen is voor bepaalde scholen en niet voor een aselectie van scholieren over alle scholen die mogelijk studiekiezers hebben van de HKU.
Beschrijven van de steekproef achteraf Achteraf zou de steekproef iets anders omschreven moeten worden. Het verschil met de beschrijving vooraf is dat niet elke student van onze groep van drie studenten op elk 1 school is gaan enquêteren, maar dat we met drie studenten op twee scholen zijn gaan enquêteren. De reden hiervan ligt in het feit dat wij slechts bij twee scholen medewerking kregen om te mogen enquêteren. De steekproef is dus genomen bij twee scholen. Voor de verdere omschrijving van de steekproef maakt dit echter geen verschil.
Kenmerken van de steekproef Er bestaan verschillende vormen van een selecte kwantitatieve steekproef. Zo wordt er een onderscheid gemaakt tussen verlegenheidssteekproeven, gemakssteekproeven, quotasteekproeven, sneeuwbalsteekproeven, en ‘gouden standaard’ steekproeven doelgerichte steekproeven (webpanel). We hebben hier te maken met een doelgerichte steekproef. Een doelgerichte steekproef wordt bewust samengesteld en niet random geselecteerd.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
10
Wijze van respondentwerving Om de steekproef vast te stellen benaderen studenten van de opleiding Bedrijfscommunicatie scholen waar zij elk zeven leerlingen willen selecteren die interesse hebben getoond in een kunstopleiding. Omdat we een investering van scholen vragen en de school de studenten het beste kent, laten we het in principe verder aan de school over welke leerlingen zij selecteren.
Methode van dataverzameling Baarda (2014) omschrijft het volgende: In een onderzoek kunnen verschillende methoden worden gebruikt om data verzamelen zoals:
- Het stellen van vragen; - Observeren; - Het gebruiken van bestaand materiaal. In het onderzoek dat de studenten bedrijfscommunie hebben gedaan, hebben zij gebruik gemaakt van het stellen van een enquête. Dit betekent dat zij kiezen voor het stellen van vragen. De reden dat dit onderzoek vrij betrouwbaar is omdat, de respondenten al weten dat ze naar de HKU willen gaan.
Foutmarge De reden dat dit onderzoek vrij betrouwbaar is omdat, de respondenten al weten dat ze naar de HKU willen gaan. Dit zorgt ervoor dat ze de vragen gemakkelijk kunnen beantwoorden zonder vragen over te slaan omdat ze geen betrekking hebben op hun studiekeuze. De betrouwbaarheidspercentages van de enquête is zoals veelal wordt gebruikt 95%. De nauwkeurigheid van de enquête wordt gemeten met de nauwkeurigheidsmarge, deze zou bij ons op 5% komen te liggen.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
11
Onderzoeksresultaten De onderzoekresultaten zijn gebaseerd op de antwoorden van totaal 329 respondenten. Sommige vragen bevatten minder resultaten, omdat er respondenten zijn geweest die antwoorden zijn vergeten in te vullen, of konden zij vragen overslaan omdat zij niet aan de eisen voldeden (voor vraag 10 moest je op het VWO zitten).
Foutmarge Bij het verwerken van de resultaten hebben wij rekening gehouden met de foutmarge van het onderzoek. Met andere woorden: onbetrouwbare verschillen of verbanden worden niet als betrouwbaar voorgesteld.
Zoals u kunt zien is de modus van de leeftijd onder de respondenten 16 jaar.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
12
De meeste respondenten zi<en in Havo 4 met 43% gevolgd door VWO 5 met 31%.
De meeste respondenten zitten in Havo 4 met 43% gevolgd door VWO 5 met 31%. De meeste respondenten volgen op dit moment cultuur en maatschappij (34%). Met 89% zekerheid is vast te stellen dat het overgrote deel leerlingen in Nederland die iets met kunst willen gaan doen de profielen Cultuur & maatschappij en Economie & maatschappij volgen. Het verschil tussen alle profielen is niet significant.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
13
Het gemiddelde cijfer dat de respondenten halen ligt ongeveer rond de 7.
Zoals te zien is in de grafiek heeft ongeveer 69% procent van de ouders van de respondenten een HBO of universitair diploma behaald. In 26% van de gevallen hadden de ouders geen HBO of universiteit diploma behaald en 5% van de ondervraagden wist niet of hun ouders HBO of universiteit heeft gevolgd.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
14
Maar liefst 35% van alle ondervraagden heeft aangegeven dat zij interesse hebben in een Design opleiding. De twee na populairste richting was Media met 17%.
De antwoorden op vraag 8 (uur besteding naast school) bleken erg dicht bij elkaar te liggen. 27% heeft aangegeven minder dan 1 uur per week aan buitenschoolse activiteiten te doen die gerelateerd zijn aan hun mogelijke studie. 27% besteedt 1 tot 2 uur buiten school om aan activiteiten die gerelateerd zijn aan hun mogelijke studie en 24% 3-4 uur. Deze antwoorden zijn niet heel betrouwbaar, omdat het voor sommige mensen natuurlijk erg kan verschillen. De ene week kan iemand misschien 10 uur bezig zijn met kunst en die week er na maar 2 uur. Ook is het voor sommige mensen moeilijk in te schatten hoeveel tijd zij nou daadwerkelijk steken in bijvoorbeeld kunst gerelateerde onderwerpen. Een ander probleem met deze vraag is dat het voor mensen moeilijk is om te zeggen wat nou daadwerkelijk meetelt als uur besteding na school. Sommige rekenen de tijd mee die zij in de les zitten te tekenen en andere respondenten niet. Dit zijn in feite onbetrouwbare verschillen. Wel kunnen we met zekerheid zeggen dat 75% van de respondenten minder dan 4 uur per week besteden aan gerelateerde activiteiten.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
15
In onderstaande tabel kun je aangeven in welke mate jij bij je studiekeuze behoefte hebt aan specifieke informatie. Vergelijk met je gemiddelde informatiebehoefte aan al deze onderwerpen.
Meer dan 50% heeft aangegeven dat ze het zeer belangrijk vinden dat zij bij het studiekeuzeproces specifiek informatie willen krijgen over de inhoud van de opleidingen. Dit zijn dingen zoals bijvoorbeeld welke onderwerpen komen aan bod en welken vakken komen aan bod.
Bij vraag 9.2 is er ongeveer een gelijke verdeling. Ruim 45% vindt het zeer belangrijk dat er informatie wordt gegeven over specialisatierichtingen/ afstudeerrichtingen en 45% vindt het gemiddeld belangrijk. 8,3% van de respondenten heeft aangegeven deze informatie niet belangrijk te vinden of minder belangrijk.
Zoals in de grafiek te zien vindt bijna 95% van de respondenten behoefte kwaliteit van de opleiding. 53% heeft er meer dan gemiddeld behoefte aan en 41% gemiddeld behoefte.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
16
Bij vraag 9.4 vroegen wij de respondenten of zij informatie over de mogelijkheden om in het buitenland te studeren belangrijk vonden en / of zij hier behoefte aan hadden. 35% heeft minder dan gemiddeld behoefte aan deze informatie, 44% gemiddeld behoefte en 20% van de respondenten gaf aan dat zij veel behoefte hebben aan deze informatie. Bij vraag 9.5 ging het over de informatie over de toekomstverwachting van de studenten. 8,9% gaf aan niet veel behoefte te hebben aan deze informatie, 36% heeft gemiddelde behoefte aan deze informatie en de grootste groep heeft meer dan gemiddeld behoefte aan deze informatie (54,4%)
Vraag 9,6 ging over de meningen en ervaringen van studenten. Hierbij moet u bijvoorbeeld denken over verhalen van studenten die op dit moment een opleiding volgen aan de HKU. Het grootste deel van de ondervraagden heeft gemiddelde behoefte aan deze informatie.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
17
De antwoorden op deze vraag komen overeen met de antwoorden gegeven op vraag 9.6
Vraag 9.8 ging over of de respondenten behoefte hadden aan informatie over hoe zwaar de opleiding is. De grootste groep (63,5%) heeft gemiddelde behoefte aan deze informatie en 21,8% meer dan gemiddeld. De kleinste groep (14,7%) heeft minder dan gemiddeld behoefte aan deze informatie.
Het laatste onderdeel van vraag 9 ging over informatie van het soort beroepen, bedrijven en werkvelden waarin je terecht komt. Uit deze vraag blijkt dat het grootste gedeelte van de ondervraagden (57,4%) meer dan gemiddeld behoefte heeft aan deze informatie. Dit is een zeer interessant resultaat omdat wij er na het literatuuronderzoek achter zijn gekomen dat de HKU op dit moment nog vrij weinig doet op het gebied van informatie over verschillende beroepen, bedrijven en werkvelden.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
18
Als vwo’er kun je straks kiezen tussen een universitaire studie of een hbostudie. Stel dat je zou twijfelen tussen een universitaire studie en een hbostudie op het gebied van kunst en cultuur. Los van wat je uiteindelijk kiest, at Wat zouden voor jou belangrijke redenen zijn om voor een universitaire studie te kiezen?
Bij vraag 10.1 vroegen we de respondenten of hun omgeving verwacht dat zij een universitaire studie gaan doen. De grootste groep (42,5%) gaf aan dat hun familie of vrienden niet verwachten / het niet belangrijk vinden of zij naar het HBO gaan of de universiteit.
Ruim 30% is het bij de vraag ‘Een universitaire studie biedt meer diepgang of uitdaging’ eens met de stelling. De grootste groep (44,2%) is het er redelijk mee eens dat een universitaire studie meer diepgang en/of uitdaging biedt.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
19
‘Ik
denk dat ik met een universitaire studie straks meer kans heb op een baan’ ruim 38% van de ondervraagden vond dit zeer belangrijk en was het er dus mee eens. Deze grote groep werd gevolgd door 37% die het er redelijke mee eens waren. Deze twee verschillen zijn eigenlijk onbetrouwbare verschillen, omdat het voor iedereen anders is wat nou het verschil is tussen redelijk belangrijk en zeer belangrijk. Daarom kunnen we als conclusie uit deze vraag halen dat meer dan 70% het belangrijk vindt een universitaire studie te volgen en denkt dat het meer kans biedt op een baan.
Bij het laatste onderdeel van vraag 10 vroegen we de respondenten of zij het belangrijk vinden en denken dat een universitaire studie meer salaris oplevert dan een HBO studie. 30,8% zegt dit enigszins belangrijk te vinden, 39,2% vindt dit redelijk belangrijk en 19,2% zeer belangrijk.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
20
En los van wat je uiteindelijk kiest, wat zouden voor jou belangrijke redenen zijn om juist voor een hbo-studie op het gebied van kunst en cultuur te kiezen? (deze vraag is alleen ingevuld door VWO leerlingen)
De grootste groep (38,7%) vindt het zeer belangrijk dat zij een HBO studie gaan volgen en dat zij daarmee hun passie kunnen volgen. 33,5% vindt het redelijk belangrijk, 19,3% enigszins belangrijk en 8,4% vindt het niet of nauwelijks belangrijk.
Bij vraag 11.2 vroegen wij de respondenten of zij het belangrijk vonden om praktisch bezig te zijn, in plaats van alleen theoretisch. De grootste groep wordt vertegenwoordigd met mensen die het redelijk belangrijk vinden (46,2%).
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
21
De vraag of de mensen het belangrijk vinden om zich thuis te voelen op de opleiding is zeer verdeeld. Ruim 20% vindt het niet of nauwelijks belangrijk, 22% enigszins belangrijk, 35% redelijk belangrijk en 11% zeer belangrijk.
Ook bij deze vraag zaten de antwoorden van de respondenten aardig in het midden. 35% vindt het enigszins belangrijk, 36,1% redelijk belangrijk en de kleinste groepen zijn 10,7% (niet of nauwelijks) en 18% (zeer belangrijk).
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
22
Zoals u kunt zien in de bovenstaande cirkeldiagram heeft de grootste groep geen interesse (meer) in een hbo-opleiding. Daarna volgt ‘Ik heb interesse in een hbo-opleiding, maar geen info opgezocht’ met 19,1%.
58,7% van alle ondervraagden heeft nog geen definitieve keuze gemaakt naar een opleiding.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
23
Bij de laatste vraag heeft meer dan 40% ingevuld dat zij redelijk op de hoogte zijn van de toelatingsprocedures bij de HKU. 16,1% is niet of nauwelijks bekend met de procedures, ruim 19% enigszins en 22,6% is zeer goed op de hoogte van de toelatingsprocedures.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
24
Conclusie De onderzoeksvraag luidde: “Wat is de manier waarop middelbare scholieren van 4 en 5 havo, 4,5 en 6 vwo en mbo’ers niveau 4 zich oriënteren op hun vervolgopleiding, met name wanneer zij geïnteresseerd zijn in een kunstopleiding?” De resultaten van de enquête geven enige antwoorden op deze onderzoeksvraag. Hieronder een samenvatting van de resultaten.
Samenvatting Het onderzoek gaat over 329 respondenten. De respondenten zijn leerlingen of studenten van zestien t/m 25 jaar. Verreweg het grootste deel van de respondenten, namelijk 91%, zit in de leeftijd van vijftien t/m achttien jaar en zijn dus leerlingen van een middelbare school. Van alle respondenten volgde 10% een MBO beroepsopleiding en 90% zat op het voortgezet onderwijs. Van de respondenten die op het voortgezet onderwijs zitten, volgt 66% economie en maatschappij of cultuur en maatschappij. De overige leerlingen volgen natuur en techniek of natuur en gezondheid. Van alle respondenten (zowel VO als MBO) geeft 69% aan minstens 1 ouder te hebben die minimaal een HBO volgde. Veel ouders van de respondenten zijn dus hoogopgeleid. De studiekiezers die de HKU als vervolgopleiding overwegen, hebben de meeste interesse in de studierichting Design. De overige studierichtingen scoren lager op ‘interesses’. Van alle respondenten (zowel VO als MBO) is 6% in zeer grote mate (namelijk 10 uur of meer per week) bezig met naschoolse activiteiten in de richting van kunst. Van alle respondenten is 41% drie tot tien uur per week met kunst bezig naast de opleiding en 54% is maximaal twee uur per week bezig met kunst. De informatiebehoefte over de HKU van de respondenten gaat over:
-
onderwerpen en vakken die aan bod komen op de HKU (94,5%) specialisatie- en afstudeerrichtingen (91,5%) de kwaliteit van de opleiding (95,4%) mogelijkheden om in het buitenland te studeren (64,8%) toekomstverwachtingen met betrekking tot baan en aanvangssalaris (91,1%) meningen en ervaringen van studenten van de HKU (84%) meningen en ervaringen van werkzame mensen die de HKU hebben gevolgd (84,1%) de zwaarte van de opleiding (85,3%) soort beroepen en bedrijven en werkvelden waarin afgestudeerde studenten van de HKU terechtkomen (94,4%)
De 3 belangrijkste redenen voor VWO’ers om voor een universitaire kunstopleiding in plaats van een HBO kunstopleiding te kiezen zijn: Meer kans op een baan (75,7%);Meer diepgang of uitdaging in de studie (75,5%) en Meer salaris (58,4%).
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
25
Hieronder staan, in volgorde van belangrijkheid, de belangrijkste redenen voor VWO’ers om voor een HBO kunstopleiding te kiezen in plaats van een universitaire kunstopleiding.
-
Passie volgen (72,3%); Praktisch bezig zijn in plaats van alleen theoretisch (68,9%); Het leidt op tot een beroep dat meer aanspreekt (54,1%); Meer thuis voelen op een HBO opleiding (46,6%).
Ruim de helft van de respondenten zitten in een fase van hun studiekeuze waarin zij mogelijk beïnvloed kunnen worden om bij de HKU te gaan studeren. Van de respondenten geeft ruim 58% aan nog geen definitieve keuze gemaakt te hebben voor een vervolgopleiding. Van de weinige respondenten (31) die antwoord hebben gegeven op de vraag ‘hoe goed ben je op de hoogte van de toelatingsprocedure bij de HKU voor de opleiding van jouw keuze?’ geeft ruim 22% aan goed op de hoogte te zijn en bijna 42% aan redelijk op de hoogte te zijn.
Interpretatie van de betekenis van de resultaten 1.
2.
3. 4. 5. 6.
7.
8. 9. 10.
De resultaten van het onderzoek zeggen iets over de respondenten in de leeftijd van vijftien t/m achttien jaar. Gezien het geringe aantal respondenten ouder dan achttien jaar, kan voor deze groep geen conclusies worden getrokken. De resultaten van dit onderzoek hebben vooral betrekking op de leerlingen van 4 havo en 5 VWO van het voortgezet onderwijs. Dit is begrijpelijk aangezien met name deze leerlingen bezig zijn met de vraag welke vervolgopleiding zij willen kiezen. Leerlingen in het laatste jaar van hun opleiding hebben vaak al een keuze gemaakt. Dit betekent dat informatie en beïnvloeding van een studiekeuze met name gericht moet zijn op de een na laatste jaren van het voortgezet onderwijs. Leerlingen met maatschappij in hun profielkeuze zijn duidelijk meer geneigd voor het kiezen van een kunstopleiding dan leerlingen die natuur in hun profielkeuze hebben. De studierichtingen Design en Media wekken naar verhouding veel interesse bij studiekiezers die de HKU overwegen. Studiekiezers die de HKU overwegen, zijn ook in hun vrije tijd allemaal in enige of grote mate bezig met kunst. Studiekiezers hebben behoefte aan informatie over diverse onderwerpen. De volgende onderwerpen over de opleiding worden door bijna iedereen belangrijk gevonden: inhoud, opleidingsrichtingen, kwaliteit, toekomstverwachtingen, meningen en ervaringen van studenten en ex-studenten, zwaarte opleiding en beroepen/bedrijven/werkvelden. De informatie over de mogelijkheid om in het buitenland te studeren wordt nog steeds, maar iets minder belangrijk gevonden. De belangrijkste redenen voor VWO’ers om voor een universitaire studie te kiezen, zijn meer kans op werk en het hebben van een uitdaging. Ook belangrijk is het salaris en in mindere mate speelt de verwachting van betrokkenen een rol. Het praktisch en met passie bezig zijn is de belangrijkste drijfveer om te kiezen voor een HBO kunstopleiding in plaats van voor een universitaire kunstopleiding. Meer dan de helft van de respondenten is nog zoekende naar een vervolgopleiding. Ruim 77% van de respondenten heeft nog informatie nodig over de toelatingsprocedure bij de HKU omdat voor zo’n belangrijk besluit geldt: alleen wanneer je ‘goed’ op de hoogte bent, ben je voldoende op de hoogte. Een studiekeuze is namelijk een uiterst belangrijk besluit voor iemands leven.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
26
Evaluatie onderzoeksmethoden en mogelijke beperkingen onderzoek Evaluatie: Om de vraagstelling te onderzoeken, is gekozen voor een Survey onderzoek, gebruik makend van de Mixed Methods Research, namelijk er wordt zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek gedaan. Het kwantitatieve onderzoek betreft dus een eenmalige Survey. De resultaten van een kwantitatieve survey zijn cijfers, meestal percentages. Het kwalitatieve gedeelte betreft ook een Survey. De resultaten van een kwalitatieve Survey betreffen beschrijvingen van gedachten, situaties en dergelijke. In dit geval beschrijvingen van hoe CKV docenten, VWO ‘ers, decanen en …. aankijken tegen factoren die studiekiezers positief of negatief beïnvloeden om voor een studie aan de HKU te kiezen. Ook is er nog gekozen voor Literatuurstudie als onderzoekmethoden. De onderzoeksmethoden zijn goed gekozen. Omdat er voor drie soorten onderzoek is gekozen, kan de vraagstelling vanuit verschillende invalshoeken bekeken worden. Door eerst literatuuronderzoek te doen, ontstaat een eerste beeld over de vraagstelling. Voor de onderzoeker wordt dan duidelijk wat al onderzocht is en wat mogelijke hiaten zijn in onderzoek. Daar kan de onderzoeker zich dan verder op focussen. Vervolgens is het goed om aan de hand van de resultaten van de literatuurstudie een kwantitatieve survey te doen, waardoor ontbrekend cijfermateriaal boven tafel kan komen. Door vervolgens ook nog kwalitatief onderzoek te doen via interviews, kunnen nog meer gegevens verkregen worden op een ander niveau. De resultaten van het kwantitatieve gedeelte kunnen gebruikt worden om de interview vragen op te stellen zodat het op elkaar aansluit.
Beperkingen 1. 2.
3. 4.
Het onderzoek was in handen van veel verschillende onderzoekers (studenten) die tegelijkertijd werkten. Dit kan verwarring geven en andere interpretatie.
Per student of groep studenten waren andere resultaten beschikbaar uit de literatuurstudie. Van daaruit werden per groep andere enquêtevragen opgesteld. Uiteindelijk werd daarvan wel een gezamenlijke enquête vragenlijst opgesteld. Maar de opgestelde vragen voor de enquête waren geen resultaat van een grote literatuurstudie.
De interview vragen waren per groep weer allemaal verschillend. De resultaten van het kwalitatieve gedeelte van het onderzoek zijn daarom onderling niet goed vergelijkbaar.
Omdat er sprake was van een selecte steekproef op een aantal scholen konden de resultaten niet gelden voor alle studiekiezers die mogelijk een opleiding aan de HKU overwegen. Het onderzoek is ook niet representatief omdat de school vaak zelf kon bepalen welke leerlingen gingen deelnemen aan het onderzoek. Deelname werd dus niet random bepaald.
Suggesties voor vervolgonderzoek 1.
2. 3.
4.
Onderzoek naar het onderlinge verbanden tussen verschillende factoren die bepalen of en hoe studiekiezers kiezen voor een opleiding aan de HKU. Als voorbeeld: Is er een verband tussen de mate waarin studiekiezers naast school bezig zijn met kunst en de mate waarin zij de opleiding afmaken?
Via longitudinaal onderzoek van groepen studenten nagaan hoe het proces van studiekeuze en het al dan niet stoppen met de opleiding verloopt.
Onderzoek doen onder de docenten, decanen en studiebegeleiders van studenten die studeren aan de HKU. Met name studiebegeleiders weten vaak goed wat er speelt bij studenten die overwegen of zij gaan stoppen met hun studie.
Onderzoek naar de factoren die beïnvloeden of studenten aan hogescholen in het algemeen (dus alle studierichtingen) stoppen met hun studie en deze resultaten vergelijken met de resultaten alleen voor de HKU. Het zou namelijk kunnen zijn dat ook algemene boeken en brochures en begeleiding bij studiekiezers moet worden aangepast om de juiste studenten op de juiste opleiding te krijgen. Misschien is aanpassing van het eigen materiaal van de HKU onvoldoende voor studiekiezers om een goede keuze te maken.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
27
Literatuurlijst Baarda, B. (2014). Dit is onderzoek! Handleiding voor kwantitatief en kwalitatief onderzoek.(2de druk). Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers. Michels, W. (2013). Communicatie handboek. (4de druk). Groningen: Noordhoff Uitgevers. Rundervoort, M., Tiggeler, E. (2014) Beter in rapporteren. Den Haag: BIM Media B.V.
Geraadpleegde websites:
www.hku.nl www.niftarlake.nl http://www.rug.nl/science-and-society/language-centre/academischecommunicatievaardigheden/hacv/schriftelijke-vaardigheden/voor-studenten/tekstsoortenconventies/advies-rapport
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
28
Bijlagen Enquête studiekiezers Beste scholier/student,
In het kader van mijn opleiding BedrijfscommunicaMe aan de Hogeschool Utrecht, doe ik onderzoek naar de studiekeuzeoriëntaMe en de informaMebehoeOe van scholieren en studenten die mogelijk geïnteresseerd zijn in het volgen van hbo-‐opleidingen op het gebied van kunst en cultuur. In deze enquête zal ik je vragen stellen over wat je na je studie wilt doen en welke informaMe jij eventueel over een opleiding zou willen ontvangen.
Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 5 minuten.
Je gegevens worden strikt vertrouwelijk behandeld.
Alvast bedankt voor je medewerking.
Belangrijk: je kunt aan het onderzoek deelnemen als je voldoet aan de volgende voorwaarde:
‘Ik heb informaMe verzameld over een hbo-‐opleiding op het gebied van kunst of cultuur, of ik ben van plan om dit te doen Mjdens mijn studiekeuzeoriëntaMe. Ik zit in havo 4/5, vwo 5/6 of mbo 3/4.’
o Ja o Nee (helaas kun je niet deelnemen aan het onderzoek; je kunt de enquête teruggeven)
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
29
Algemene gegevens
1. Wat is je geslacht? o Man o Vrouw 2. Wat is je leeOijd? .…. jaar
3. Op welk niveau en in welk jaar volg je op dit moment een opleiding? o Mbo jaar 3 →ga naar vraag 5 o Mbo jaar 4 →ga naar vraag 5 o Havo 4 o Havo 5 o Vwo 5 o Vwo 6 4. Welk profiel volg je op dit moment? Een antwoord mogelijk. Als je meerdere profielen volgt, kies dan het profiel dat je het interessantst vindt
o o o o
Cultuur en maatschappij Economie en maatschappij Natuur en gezondheid Natuur en techniek
5. Wat was vorig jaar je gemiddelde cijfer over alle vakken samen, afgerond op een geheel getal? Als je het niet weet, geef dan een schacng. 0 lager dan een 5 o 5 o 6 o 7 o 8 o 9 o 10
6. Hebben je ouders/verzorgers een opleiding op hbo-‐ of universitair niveau gedaan? o Ja, één of beiden o Nee o Weet ik niet
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
30
Interesse in kunst en cultuur
7. Binnen welk interessegebied kun je de opleiding(en) waarover je informaMe hebt verzameld of informaMe wilt verzamelen het beste plaatsen? Als je meerdere interessegebieden hebt, kies dan het gebied dat je het meeste aanspreekt.
o Design (bv. productdesign, mode, grafische vormgeving, illustraMe, fotografie) o Beeldende kunst (bv. beeldende kunst, autonoom kunstenaar, docent beeldende kunst en vormgeving) o Theater (bv. acteren, theaterontwerp, schrijven voor theater, docent theater) o Muziek uitvoerend (bv. klassiek, jazz & pop, docent muziek) o Muziek producMe (bv. audio-‐ontwerp, composiMe, muziektechnologie, producMe) o Games en interacMe (bv. interacMon design, game-‐ontwikkeling, game art, interacMve toy design) o Media (bv. animaMe, audiovisuele media, beeld-‐ en mediatechnologie) o Kunstmanagement (bv. eventmanagement, muziekmanagement, theatermanagement, management voor beeldende kunst, kunst-‐ en mediamanagement) 8. Hoeveel uur besteed je naast je (school)opleiding gemiddeld per week aan crea<eve acMviteiten op het gebied van kunst en cultuur? Denk hierbij aan lessen, cursussen, workshops, optredens, oefensessies, maken van kunstzinnige producten of producMes, en je eigen projecten op het gebied van kunst en cultuur. Betaald of vrijwillig werk dat hieronder valt mag je meerekenen, het bezoeken van voorstellingen, musea e.d. niet.
o o o o o o
Groep: Vision
Minder dan 1 uur 1-‐2 uur 3-‐4 uur 5-‐9 uur 10-‐14 uur 15 uur of meer
Onderzoeksrapport enquete
31
Behoe=e aan informa<e
9. In onderstaande tabel kun je aangeven in welke mate jij bij je studiekeuze behoeOe hebt aan specifieke informaMe. Vergelijk met je gemiddelde informaMebehoeOe aan al deze onderwerpen.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
32
Sla deze pagina over als je geen vwo doet
10. Als vwo’er kun je straks kiezen tussen een universitaire studie of een hbo-‐studie. Stel dat je zou twijfelen tussen een universitaire studie en een hbo-‐studie op het gebied van kunst en cultuur. Los van wat je uiteindelijk kiest, wat zouden voor jou belangrijke redenen zijn om voor een universitaire studie te kiezen?
11. En los van wat je uiteindelijk kiest, wat zouden voor jou belangrijke redenen zijn om juist voor een hbo-‐studie op het gebied van kunst en cultuur te kiezen?
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
33
12. Hieronder een aantal mogelijke fases in je studiekeuze met betrekking tot je oriëntaMe op een hbo-‐ opleiding op het gebied van kunst en cultuur. Welke fase komt het beste overeen met je huidige situaMe? Eén antwoord mogelijk
o Ik heb geen interesse (meer) in hbo-‐opleidingen op het gebied van kunst en cultuur o Ik heb interesse in een hbo-‐opleiding op het gebied van kunst en cultuur, maar heb nog geen informaMe gezocht over specifieke opleidingen o Ik heb informaMe gezocht over ten minste één specifieke hbo-‐opleiding op het gebied van kunst en cultuur, en ik heb interesse in zo’n opleiding, maar ik ben momenteel niet acMef bezig met de definiMeve keuze o Ik ben acMef bezig met mijn studiekeuze en overweeg één of meerdere opleidingen, waarvan minimaal één hbo-‐opleiding op het gebied van kunst en cultuur o Ik weet welke hbo-‐opleiding (studie en hogeschool) op het gebied van kunst en cultuur ik (het liefste) wil gaan doen 13. Heb je je aangemeld voor een opleiding aan de HKU (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht), of ben je van plan je daarvoor aan te melden? Als je je voor meerdere opleidingen hebt aangemeld, kies dan de opleiding die je het liefste zou volgen
o Ja o Nee, maar wel voor een andere hbo-‐opleiding op het gebied van kunst en cultuur →sla 14 over o Nee, maar wel voor een andere opleiding (geen hbo-‐opleiding op het gebied van kunst en cultuur) →sla 14 over o Nee, ik heb nog geen definiMeve keuze gemaakt →sla 14 over 14. Hoe goed ben je op de hoogte van de toelaMngsprocedure bij de HKU voor de opleiding van jouw keuze?
o o o o
Niet of nauwelijks Enigszins Redelijk Goed
Einde Dit is het einde van de vragenlijst. Bij dezen wil ik je graag bedanken voor het deelnemen aan dit onderzoek! Vergeet niet de handtekeningenlijst te tekenen.
Groep: Vision
Onderzoeksrapport enquete
34
Dit rapport is onderdeel twee van een serie van vijf. 1. Literatuuronderzoek 2. Onderzoeksrapport enquête 3. Onderzoeksrapport interviews 4. Adviesmemo’s 5. Externe bijlagen Deze rapporten zijn door groep ‘Vision’ gemaakt in opdracht van de HKU en de HU.