s.b.o. De Bolster, open T.O.M.-school, Homberg 2994, 6601 XR Wijchen.
Plan van aanpak schoolplan 2007-2011
Onderwijs Anders: “ Het mooiste wat je kunt worden, is jezelf ”
1
Hoofdstuk 1: Het kader a. De visie: De visie van de afgelopen planperiode handhaven we ook in de nieuwe periode: Het onderwijs op “De Bolster” berust op veiligheid, structuur, duidelijkheid, openheid, invoelend vermogen en competentiebeleving. Het welbevinden van leerlingen en personeelsleden komt tot een hernieuwde ontwikkeling op basis van deze factoren. We proberen daarbij voor ogen te houden wat haalbaar is. b. De bereikte doelen van de planperiode 2003-2007: In de schoolplanperiode 2003-2007 hebben we ons gericht op de verbetering van het pedagogisch handelen en het didactisch handelen. De volgende zaken hebben we bereikt: Pedagogisch handelen: A. een veilige en uitdagende leefomgeving en leeromgeving voor personeel en leerlingen te creëren: - ondersteunend voor zelfvertrouwen en sociaal-emotionele ontwikkeling B. voor orde, rust, structuur en regelmaat binnen de school te zorgen: - een ordelijke omgeving - structuur in de groepen C. de leergroepen op basis van de hulpvraag van de kinderen samen te stellen D. een positieve omgang van leerlingen met elkaar en met het personeel te bevorderen: - respectvol gedrag en taalgebruik - een geïntegreerde methode voor sociaal-emotionele ontwikkeling invoeren Didactisch handelen: A. de betrokkenheid van de leerlingen te bevorderen, onder andere door het zoeken naar afwisselende en activerende werkvormen B. de onderwijstijd effectiever in te plannen voor de basisvaardigheden rekenen, taal, lezen, schrijven: - heldere afspraken over in te plannen tijd per vak - duidelijk dagprogramma C. een goed leerstofaanbod voor rekenen aan te bieden: - onderwijs op maat - haalbare doelen D. de doorgaande lijn te bevorderen van 4 tot en met 12 jarigen
2
E. een goed aanbod van het vak logopedie aan te bieden - de klassieke logopedie - de senso-motorische integratietraining F. Informatie- en communicatietechnologie in te voeren in het dagelijkse lesprogramma G. de leerlingen op het gebied van didactisch handelen te volgen met behulp van: - het Cito-leerlingvolgsysteem - methodegebonden toetsen c. Onderwijs Anders: In de afgelopen schoolplanperiode zijn we overgestapt van klassikaal onderwijs naar unitonderwijs. De gedachte van teamonderwijs op maat was daarbij de kapstok waaraan we onze onderwijsideëen hebben opgehangen en inhoud hebben gegeven. De Bolsterdiamant is de leidraad voor onze onderwijsideëen:
Het werken naar interesse Werken naar eigen instructieen leerbehoeften
Groeperingsvormen (bijv. naar instructie/leerbehoefte, interesse etc)
Doorbreken van het jaarstofklassensysteem
Werkruimtes t.b.v. gevarieerde groeperingsvormen
Omgaan met producten
Leerbronnen
Sturing
3
Hulp aan leerlingen
Hoofdstuk 2: Het plan van aanpak voor Onderwijs Anders: In de komende planperiode 2007-2011 willen we het unitonderwijs verder ontwikkelen en verfijnen. Drie aspecten staan centraal: 1.welk pedagogisch handelen is gewenst bij het unitonderwijs? 2.welk didactisch handelen is gewenst bij unitonderwijs? 3.welke competenties van medewerkers zijn nodig? 2.1 Pedagogisch handelen: a. Wat? 1. Het doel: Onderwijs aanbieden in een omgeving die veiligheid, structuur, duidelijkheid, openheid, invoelend vermogen en competentiebeleving biedt voor leerlingen en personeel. 2. De afgeleide doelstelling: De onderdelen van de Bolsterdiamant zijn herkenbaar in de huisstijl voor de omgang met de leerlingen, met de ouders en met het personeel. 3. De onderdelen, de daarbij behorende doelen en de uit te voeren acties: Om dit te bereiken willen we komen tot:
-
-
-
De huisstijl in de omgang met de leerlingen: Doel: een positieve omgang van leerlingen met elkaar en met het personeel respectvol gedrag en taalgebruik een ontwikkelingsperspectief voor kinderen op het sociaal-emotionele vlak en op het gebied van sociale vaardigheden De huisstijl in de omgang met de ouders: Doel: een positieve omgang van ouders en personeel respectvol gedrag en taalgebruik De huisstijl in de omgang met het personeel: Doel: een positieve omgang van het personeel met elkaar respectvol gedrag en taalgebruik feedback kunnen geven en kunnen ontvangen . Actieplan: Voorbereiding: informeren maart 2007 Meningsvorming: inventariseren en bespreken maart 2007 Besluitvorming: bespreken en besluiten juni 2007 Evaluatie en borging: oktober 2007/ januari 2008/ mei 2008/ jaarlijks
4
4. De maatstaven Gewenste resultaten in de huisstijl m.b.t. de omgang met de leerlingen: In 2007 worden de regels en afspraken vastgelegd over de wijze waarop alle personeelsleden met de leerlingen om dienen te gaan en weet ieder personeelslid deze regels en afspraken toe te passen. Vanaf 2007 wordt er voor alle instromende leerlingen een ontwikkelingsperspectief vastgelegd op het sociaal-emotionele vlak en op het gebied van de sociale vaardigheden. Gewenste resultaten in de huisstijl m.b.t. de omgang met de ouders: In 2007 worden regels en afspraken vastgelegd over de wijze waarop personeelsleden en ouders met elkaar om dienen te gaan en weet ieder personeelslid deze regels en afspraken toe te passen. De ouders zijn hierin gekend. Gewenste resultaten in de huisstijl m.b.t. de omgang van het personeel: In 2007 worden regels en afspraken vastgelegd over de wijze waarop de personeelsleden met elkaar om dienen te gaan en weet ieder personeelslid dit ook toe te passen. b. Waarom? In de afgelopen planperiode hebben we een veilige, rustige en gestructureerde omgeving gecreëerd waarin het mogelijk werd dat leerlingen, ouders en personeel zich veilig voelden en respectvol met elkaar om konden gaan. Na de verhuizing is er sprake van enige terugval. De veilige, rustige, gestructureerde omgeving moet opnieuw gecreëerd worden. Een nieuw huis vraagt herziening van het beleid. c. Wie? Het schoolteam neemt het voortouw. De (oudere) leerlingen worden er bij betrokken en de ouders van de ouderraad en de medezeggenschapsraad. d. Op welke wijze? 2007 Fase 1 , 2, 3, 4 : voorbereiding, meningsvorming, besluitvorming, evaluatie en borging Doelgroep:
Boodschap
Middel:
Actie:
6 maart 13 maart 27 maart
Het schoolteam De leerlingen De ouders
Informeren Mening vormen
PTB
Beleidsteam
Oktober 2007 Januari 2008 Mei 2008 Mei 2009 Mei 2010 Mei 2011
Het schoolteam De leerlingen De ouders
Besluitvorming
PTB
Beleidsteam
Evaluatie en borging
5
2.2 Didactisch handelen: a. Wat? 1. Het doel: Onderwijs aanbieden uitgaande van het ontwikkelingsperspectief, de leerbehoefte en de instructiebehoefte van de individuele leerling. 2. afgeleide doelstelling: De onderdelen van de Bolsterdiamant zijn zichtbaar bij de leerlingenzorg, de vakdidactiek, de leerstijlen en het unitmanagement. 3. De onderdelen, de daarbij behorende doelen en de uit te voeren acties: Om dit te bereiken willen we komen tot:
-
-
-
De leerlingenzorg: Doel: Voor iedere leerling is de ontwikkeling vanaf de instroom tot aan de uitstroom helder af te lezen in het leerlingendossier en goed toe te lichten aan de hand van de portfolio en de niveaukaart. De vakdidactiek: Doel: Voor iedere leerling is er uitgaande van de individuele leerbehoefte een volwaardig aanbod. De leerstijlen: Doel: Bij iedere leerling wordt er in de wijze van aanbieden van de leerstof rekening gehouden met de individuele leer- en instructiebehoefte. Het unitmanagement: Doel: De units hebben een management dat het mogelijk maakt leerlingen individueel te bedienen.
Actieplan: Voorbereiding: informeren september 2007 Meningsvorming: inventariseren en bespreken september en oktober 2007 Besluitvorming: bespreken en besluiten 2007-2011 Evaluatie en borging: mei 2008/ mei 2009/ mei 2010/ mei 2011
6
4. De maatstaven Gewenste resultaten t.a.v. de leerlingenzorg: Vanaf 2007 is er voor alle instromende leerlingen een ontwikkelingsperspectief vastgelegd met daaraan gekoppeld unitplannen én zo nodig individuele handelingsplannen. Ria: vanaf 2007 alle nieuwe leerlingen ontwikkelingsperspectief (vanaf didactische leeftijd 15 maanden, dit omdat er voor deze tijd geen leerrendement te bepalen is)), profiel van huidige resultaten (groen) aangevuld met nieuwe resultaten (oranje). Computerprogramma is op een andere school in ontwikkeling. Het centrale werkpunt: koppeling unitplannen (vertaling naar de werkvloer) is een aandachtspunt voor komend schooljaar. Via het handelingsgericht werken. - Vanaf 2008 wordt er voor iedere leerling een portfolio en een niveaukaart samengesteld. Annemieke: powerpoint presentatie (K: Werkgroep Portfolio) Doelstelling: de werkgroep komt met een voorstel hoe de dingen vastgelegd moeten worden. Reflectiegesprekken voeren met de kinderen. - In 2011 worden voor alle vakken unitplannen opgesteld. Ria: volgend schooljaar gaan we de groepsplannen vertalen naar unitplannen. -
Gewenste resultaten t.a.v. de vakdidactiek: In 2008 komt er een nieuwe taalmethode, is logopedie geïntegreerd in het unitonderwijs en is informatie- en communicatietechnologie een leerbron. Manon: de nieuwe versie taaljournaal wordt aangeschaft, vanaf aug 2008 hopen we te kunnen starten. Anouk (reinders) zal nog twee keer komen om met het team over eventuele knelpunten te praten. - In 2009 is er een gepast aanbod voor wereldoriëntatie Christian: TOP ondernemers is aangeschaft. Volgend schooljaar, verder implementeren, evalueren. - In 2009 is er een doorlopende leerlijn voor bewegingsonderwijs. Anneloes: Navraag gedaan bij Marant voor een methode als handvat om een doorgaande leerlijn voor bewegingsonderwijs te krijgen. Zij konden ons niet verder helpen. Er is nu een toezegging gedaan voor deelname aan het BIOSproject. Hierbij krijgen we begeleiding in het geven van bewegingsonderwijs. De werkgroep houdt het overzicht over de afstemming van het project op ons unitonderwijs. - In 2010 is er een gepast aanbod voor techniekonderwijs. Mirjam: Het technieklokaal is in overleg met de architect ontworpen. Het is bijna klaar. Er zijn al een paar lessen uitgeprobeerd. In teamvergaderingen moet nog goed bepaald worden hoe techniekonderwijs een praktische invulling krijgt binnen het unitonderwijs. Hierbij gaan we uit van de visie die we samen bepalen. - In 2010 is er een gepast aanbod voor expressie. Dit blijft staan voor het volgend schooljaar. Er moet hiervoor nog een werkgroep gevormd worden. -
7
Gewenste resultaten t.a.v. de leerstijlen: - In 2011 zijn er voldoende afwisselende en activerende werkvormen passend bij de individuele leer- en instructiebehoefte van de leerlingen. Bernadette: We willen dit bij nabesprekingen en unit besprekingen systematisch terug laten komen om meer alert te blijven en om elkaar enthousiast te houden. Het moet een “tweede natuur” worden. Unitleiders nemen hiervoor het initiatief
Gewenste resultaten t.a.v. het unitmanagement: - In 2007 werkt iedere unit met taakbrieven. Marie-Jose: Door de hele school werken we nu met taakbrieven. In unit 1 wordt er gewerkt volgens de thema’s van topondernemers. De opzet van de taakbrieven verschilt wel maar er is wel een doorgaande lijn. We gaan het werken met taakbrieven ook structureel terug laten komen bij unitbesprekingen.
b. Waarom? In de afgelopen planperiode is het leerlingvolgsysteem ontwikkeld. Tevens vraagt het andere onderwijssysteem om aanpassingen die in de komende planperiode gestalte moeten krijgen. Het rekenonderwijs en het leesonderwijs zijn vernieuwd. Alle andere vakgebieden hebben aandacht gekregen, maar moeten in de komende periode planmatig behandeld worden. De huidige aanbieding van de leerstof lijkt op de werkvormen die in het klassikale onderwijs toegepast werden. Leerlingen zijn gebaat bij afwisselende en activerende werkvormen die de gebruikelijke werkwijze ontstijgen. c. Wie? Het schoolteam. (uitgezonderd de conciërge, de secretaresse, de maatschappelijk werker)
8
d. Op welke wijze? 2007 Fase 1: voorbereiding
SeptemberOktober 2007
Doelgroep:
Boodschap
Middel:
Actie:
De leden van het schoolteam die betrokken zijn bij de verschillende onderdelen.
Informeren
Teamoverleg
Beleidsteam
2008-2011 Fase 2 en 3: meningsvorming en besluitvorming Doelgroep: 2007-2011
2007-2011
Boodschap
Unitmedewerkers, Leerlingenzorg intern begeleiders, orthopedagogen, logopedisten, de ict-coördinator. Unitmedewerkers, Vakdidactiek intern begeleiders, logopedisten, de ict-coördinator, de medewerkers die bewegingsonderwijs, techniek, muziek en drama onderrichten.
Middel:
Actie:
Teamoverleg
Beleidsteam
Teamoverleg
Beleidsteam
2007-2011
Unitmedewerkers, intern begeleiders, logopedisten, de ict-coördinator.
leerstijlen
Teamoverleg
Beleidsteam
2007-2011
Unitmedewerkers, intern begeleiders, logopedisten, de ict-coördinator.
unitmanagement
Teamoverleg
Beleidsteam
9
2008-2011 Fase 4: Evaluatie en borging Doelgroep: Boodschap Unitmedewerkers, Leerlingenzorg intern begeleiders, orthopedagogen, logopedisten, de ict-coördinator. Unitmedewerkers, Vakdidactiek intern begeleiders, logopedisten, de ict-coördinator, de medewerkers die bewegingsonderwijs, techniek, muziek en drama onderrichten.
Middel: Teamoverleg
Actie: Beleidsteam
Teamoverleg
Beleidsteam
Mei 2008 Mei 2009 Mei 2010 Mei 2011
Unitmedewerkers, intern begeleiders, logopedisten, de ict-coördinator.
leerstijlen
Teamoverleg
Beleidsteam
Mei 2008 Mei 2009 Mei 2010 Mei 2011
Unitmedewerkers, intern begeleiders, logopedisten, de ict-coördinator.
unitmanagement
Teamoverleg
Beleidsteam
Mei 2008 Mei 2009 Mei 2010 Mei 2011 Mei 2008 Mei 2009 Mei 2010 Mei 2011
10
2.3 Competenties: a. Wat? 1. Het doel: De medewerkers moeten in staat zijn vanuit hun vakgebied als een competente medewerker de leerlingen kunnen begeleiden in de ontwikkeling en de medewerkers moeten samen kunnen werken in het team. 2. De afgeleide doelstelling: De medewerkers moeten planmatig werken aan vijf competenties: 1. De pedagogische competentie 2. De didactische en organisatorische competenties 3. De competenties met betrekking tot samenwerken met collega’s 4. De competenties met betrekking tot het werken met mensen buiten de school. 5. De competenties met betrekking tot de persoonlijke ontwikkeling.
3. De onderdelen, de daarbij behorende doelen en de uit te voeren acties: Om dit te bereiken willen we komen tot: -
-
-
-
-
De pedagogische competentie: Doel: Teamleden moeten in staat zijn het pedagogisch klimaat op school te stimuleren en te steunen. De didactische en organisatorische competenties: Doel: Teamleden moeten in staat zijn in te spelen op de verschillen van de leerlingen. De competenties met betrekking tot samenwerken met collega’s: Doel: Teamleden moeten in staat zijn actief samen te werken en elkaar te ondersteunen en stimuleren bij de professionele en persoonlijke ontwikkeling. De competenties met betrekking tot het werken met mensen buiten de school: Doel: Teamleden moeten in uiteenlopende contacten kunnen komen tot bespreking van en afstemming over de onderwijs- en leerprocessen. De competenties met betrekking tot de persoonlijke ontwikkeling: Doel: Teamleden moeten in staat zijn vernieuwend te denken, open staan voor veranderingen en zich vakmatig ontwikkelen. Actieplan: Voorbereiding: informeren september 2007 Meningsvorming: inventariseren en bespreken september en oktober 2007 Besluitvorming: bespreken en besluiten 2007-2011
11
Evaluatie en borging: jaarlijks 4. De maatstaven
-
-
-
-
-
Gewenste resultaten m.b.t. de pedagogische competentie: Een medewerker die met (meerdere) leerlingen werkt, is in staat het ervaren niveau van het competentieprofiel te bereiken. Gewenste resultaten m.b.t. de didactische en organisatorische competenties: Een medewerker die met (meerdere) leerlingen werkt, is in staat het ervaren niveau van het competentieprofiel te bereiken. Gewenste resultaten van de competenties m.b.t. het samenwerken met collega’s: Een medewerker is in staat, afhankelijk van de functie/taak, het basisniveau of het ervaren niveau van het competentieprofiel te bereiken. Gewenste resultaten van de competenties m.b.t. het werken met mensen buiten de school: Een medewerker is in staat, afhankelijk van de functie/taak, het basisniveau of het ervaren niveau van het competentieprofiel te bereiken. Gewenste resultaten van de competenties m.b.t. de persoonlijke ontwikkeling: Een medewerker is in staat, afhankelijk van de functie/taak, het basisniveau of het ervaren niveau van het competentieprofiel te bereiken.
b. Waarom? In de afgelopen planperiode zijn we overgestapt naar het unitonderwijs. De teamleden staan verschillend in dit proces van verandering. We zijn inmiddels in de fase gekomen dat voor iedereen duidelijk is, in zoverrre dat dit nog niet het geval was, dat het onderwijs nú anders is op de Bolster. Om de verdere ontwikkeling te laten slagen, moet iedereen de gekozen richting steunen en zich kunnen ontwikkelen ten dienste van het unitonderwijs. c. Wie? Het schoolteam.
12
d. Op welke wijze? 2007 Fase 1: voorbereiding Doelgroep:
Boodschap
Middel:
8 Mei 2007
Het schoolteam
Mei- augustus 2007
Het schoolteam
Informeren over PTB competentieprofiel Competentieprofiel Formulier invullen: zelf-assesment van onderdeel 1-2-4-5
Actie: Beleidsteam Beleidsteam
2007 Fase 2: meningsvorming
Septemberoktober 2007
Doelgroep:
Boodschap
Middel:
Actie:
Het schoolteam
P.O.P.
Startgesprek
Beleidsteam
2008-2011 Fase 3: Besluitvorming Doelgroep:
Boodschap
Middel:
Actie:
April-mei 2008
Het schoolteam.
P.O.P.
Beleidsteam
April-mei 2009
Het schoolteam.
P.O.P.
April-mei 2010
Het schoolteam.
P.O.P.
April-mei 2011
Het schoolteam.
P.O.P.
Functioneringsgesprek (Voortgang) Functioneringsgesprek (Voortgang) Functioneringsgesprek (Voortgang) Functioneringsgesprek (Voortgang)
Beleidsteam Beleidsteam Beleidsteam
2008-2011 Fase 4: Evaluatie en borging Doelgroep:
Boodschap
Middel:
Actie:
Septemberoktober 2008
Het schoolteam.
P.O.P.
Evaluatiegesprek (Start)
Beleidsteam
Septemberoktober 2009
Het schoolteam.
P.O.P.
Evaluatiegesprek (Start)
Beleidsteam
Septemberoktober 2010
Het schoolteam.
P.O.P.
Evaluatiegesprek (Start)
Beleidsteam
Septemberoktober 2011
Het schoolteam.
P.O.P.
Evaluatiegesprek (Start)
Beleidsteam
13
Opmerking: klant tevredenheids onderzoek inplannen (is afgesproken bovenschools)
14
