Ondersteunen in de kracht van het vakmanschap Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle 2012-2017
© Medrie Regio Zwolle
Januari 2013
Samenvatting De huisartsenzorg en de eerstelijnszorg is elke dag in ontwikkeling, onder meer door de veranderende zorgvraag en de voortdurend veranderende maatschappelijke en economische ontwikkelingen. Veel zorgaanbieders en medewerkers in praktijken kijken regelmatig hoe ze zaken beter en slimmer kunnen aanpakken, zodat patiënten goed en efficiënt worden geholpen. Flexibel reageren en meegaan met de ontwikkelingen van de veranderende omgeving zijn aan de orde in de eerstelijnszorg. Als onderdeel van Medrie wil Medrie Regio Zwolle de kwalitatief hoogwaardige zorg in de regio verder helpen te ontwikkelen. Zij focust daarbij primair op de taakvelden acute zorg en chronische ketenzorg. Daarnaast wil Medrie Regio Zwolle de huisartsen ondersteunen en faciliteren in hun vakmanschap, zodat zij optimaal functioneren. Uitgangspunt is dat de huisarts als regisseur van de zorg een belangrijke rol heeft in de totale zorgketen. In dit meerjarenplan benoemt Medrie Regio Zwolle een aantal speerpunten op het gebied van acute zorg, chronische ketenzorg, dagzorg en top huisartsenzorg. Acute zorg Medrie Regio Zwolle wil de acute huisartsenzorg optimaliseren, onder meer door het samenbrengen van de huisartsenpost en de spoedeisende eerste hulp op één locatie. Chronische ketenzorg Medrie Regio Zwolle wil plannen ontwikkelen voor het verbeteren van de chronische ketenzorg, passend bij de ambities van de huisartsen. Een van die plannen is het ontwikkelen van flexibele vormen van zorg waarbij wordt gestreefd de patiënt zoveel mogelijk de eigen regie te geven op het verbeteren van zijn gezondheid. Niet langer de ziekte maar vooral het zelfmanagement van de patiënt en het verlenen van maatgerichte zorg staan centraal. Dagzorg Medrie Regio Zwolle wil de huisartsen ondersteunen bij het verbeteren van de effectiviteit en de efficiency van de zorg. Dit wil zij doen door zorg in de wijk te organiseren, waardoor patiënten alleen naar het ziekenhuis worden doorverwezen als het echt moet. Daarnaast wil zij innovatieve vormen van zorg opzetten waarbij het belang van de patiënt en het leveren van hoogwaardige kwaliteit de kernwaarden zijn. Top huisartsenzorg Tegelijkertijd wil Medrie Regio Zwolle onderzoek, innovatie en opleiding stimuleren en faciliteren, in samenwerking met de Stichting Hein Hogerzeil, het UMCG en de Huisartsenopleiding Groningen. Hiertoe wil zij onder meer een expertisecentrum opzetten. De wijze waarop Medrie Regio Zwolle deze speerpunten wil realiseren, is door het bundelen van krachten, het reflecteren op ontwikkelingen en het spelenderwijs onderzoeken en toepassen van innovaties. Zij wil de huisartsen stimuleren continu met elkaar in dialoog te zijn, aandacht te hebben voor en betrokkenheid te zijn bij specifieke thema’s.
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 2 van 16
donderdag 28 maart 2013
Inhoudsopgave
1 2
Waarom ondersteunen in vakmanschap Ontwikkelingen 2.1 Huidige zorglandschap 2.2 Toekomstige zorglandschap
3
4 5 5 6
3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6
Visie op huisartsenzorg Visie op de huisarts en de patiënt Visie op acute zorg Visie op chronische ketenzorg Visie op dagzorg Visie op top-huisartsenzorg Visie op samenwerking
7 7 7 7 8 8 8
4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6
Samen vakmanschap versterken Missie Motto Kernwaarden Kerntaken Kerndoelen Werkwijze
9 9 9 9 9 10 10
5.1 5.2 5.3 5.4
Ondersteunen, helpen ontwikkelen en verbeteren Acute zorg Chronische ketenzorg Dagzorg Top huisartsenzorg
11 11 12 13 14
4
5
Bronnenlijst
15
Begrippenlijst
15
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 3 van 16
donderdag 28 maart 2013
1
Waarom ondersteunen in vakmanschap
Huisartsen worden geconfronteerd met een toenemender en complexer wordende zorgvraag. Ook de administratieve taken nemen toe, terwijl de beschikbare financiële middelen afnemen. Organisaties van huisartsen, zoals Medrie Regio Zwolle, staan voor de uitdaging om proactief in te spelen op deze ontwikkelingen, waardoor de hoogwaardige huisartsenzorg aan de patiënt geborgd blijft. Medrie Regio Zwolle is onderdeel van Medrie BV en staat voor het coördineren en verlenen van spoedeisende huisartsenzorg en chronische ketenzorg in de regio. Naast deze twee kerntaken wil Medrie Regio Zwolle de huisartsen constructief ondersteunen en faciliteren, zodat zij optimaal kunnen functioneren. Uitgangspunt is dat de huisarts kan blijven doen waar hij goed in is: zorg verlenen als generalistisch arts in de wijk en zorg coördineren als poortwachter en regisseur. In dit meerjarenplan geeft Medrie Regio Zwolle haar visie op de uitdagingen waar de huisartsen voor staan. Deze visie is tot stand gekomen door het voeren van meerdere dialogen binnen het project Cheetah. Hieraan heeft een team huisartsen uit de Medrie Regio Zwolle deelgenomen en de plannen zijn voorgelegd aan de Regioraad Zwolle. In het plan worden de belangrijkste ontwikkelingen beschreven. Ook wordt aangegeven welke rol Medrie Regio Zwolle hierin wil oppakken, welke bijdragen zij kan leveren en in welke richting zij zich wil ontwikkelen. Dit doet zij nadrukkelijk in samenwerking met de huisartsen en binnen de context van de missie en visie van Medrie. Doelstelling Het doel van dit meerjarenplan is het geven van antwoorden op (nieuwe) vraagstukken die leven bij huisartsen. Daarmee wil Medrie Regio Zwolle bijdragen aan het toekomstbestendig maken en houden van de huisartsenzorg. Samenwerking tussen en met huisartsen, ketenpartners en de preferente zorgverzekeraar is daarbij onontbeerlijk. Deze partijen hebben hetzelfde doel: betere, betaalbare zorg dichtbij de patiënt. Tijdens dit ontwikkelingsproces wil Medrie Regio Zwolle de huisartsen inspireren en uitnodigen om actief mee te denken. Dit document is dan ook geen ‘sleutel op de deur’. In het meerjarenplan worden scenario’s voor de huisartsenzorg beschreven. Deze scenario’s worden samen met de huisartsen verder ontwikkeld. Leeswijzer In hoofdstuk twee wordt een analyse gemaakt van de ontwikkelingen die spelen voor de huisartsen en voor Medrie Regio Zwolle. Op basis hiervan wordt in hoofdstuk drie de visie van Medrie Regio Zwolle beschreven, waarna in hoofdstuk vier de missie, het motto, de kernwaarden, kerntaken, kerndoelen en werkwijze zijn verwoord. De concrete uitwerking hiervan worden beschreven in scenario’s voor de komende jaren. Deze scenario’s komen aan bod in hoofdstuk vijf.
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 4 van 16
donderdag 28 maart 2013
2
Ontwikkelingen in de regio Zwolle
2.1
Huidige zorglandschap
Medrie Medrie Regio Zwolle is onderdeel van Medrie. Dit is de organisatie van en voor huisartsen in de regio’s Zwolle, Flevoland en Hardenberg. Medrie wil voor haar huisartsen (en hun patiënten) de organisatie zijn waar kansen worden benut en problemen opgelost. Zij wil het aanspreekpunt zijn voor zaken rondom de zorg waarin de huisarts de regie heeft of een rol speelt. Medrie faciliteert de relatie tussen huisartsen en (zorg-) organisaties en legt de verbinding met andere zorgaanbieders. Medrie Regio Zwolle Medrie Regio Zwolle wordt gevormd door een huisartsenpost (Zwolle), een dienstenstructuur (Elburg) en een zorggroep. De inbreng van huisartsen is geborgd door de regioraad, die op haar beurt weer is gedelegeerd vanuit de Huisartsenvereniging Regio Zwolle (HRZ). Deze vereniging is aandeelhouder van Medrie en bestaat uit leden; dit zijn alle huisartsen in de regio. Aantal huisartsen en patiënten In de regio werken 141 huisartsen. Per 1 november 2012 staan 300.215 patiënten ingeschreven. In het werkgebied van Medrie Zwolle is 30 procent van de huisartsen ouder dan 55 jaar. Betrokken huisartsen Bijzonder aan Medrie Regio Zwolle is dat zij voortkomt uit een goed georganiseerde groep huisartsen die al meer dan dertien jaar samenwerken binnen de huisartsenpost en de chronische zorg. Zij hebben eigen ideeën over ontwikkelingen (zoals diabeteszorg) en denken hierover binnen de HRZ en binnen Medrie Regio Zwolle positief/kritisch mee. Kenmerken huisartsenzorg De huisartsenzorg in de regio Zwolle is vakkundig, snel, laagdrempelig, gastvrij en vriendelijk, zo blijkt onder meer uit het patiënttevredenheidsonderzoek van Medrie. Behoeften huisartsen regio Zwolle Vanuit het Cheetah-project is onder meer gebleken dat huisartsen behoefte hebben aan ruimte om huisarts te zijn, plezier in hun vak willen behouden en inspiratie en verbinding binnen en buiten hun professie wensen. Ook ambassadeurschap (trots kunnen zijn op het vak), een gezamenlijke stip op de horizon zetten, vrij denken en de smaak van de ander leren kennen (in de relatie tussen Medrie Regio Zwolle, de huisarts en de patiënt) zijn van belang. De visie, missie en kerndoelen voor de periode tot 2017 moeten hierop aansluiten. Samenwerking Isala klinieken en Medrie De huisartsen in de regio Zwolle werken samen met één ziekenhuis: de Isala klinieken. Tussen de huisartsen en de specialisten in dit ziekenhuis bestaat een langdurige en goede relatie. De Isala klinieken vestigen zich vanaf 2013 in een nieuw gebouw waarin ook de huisartsenpost zich vestigt. MCC Klik MCC Klik is de uitkomst van de samenwerking tussen de huisartsen in de Regio Zwolle en de Isala klinieken. Door een veranderende financiering is MCC Klik afgeslankt en gaat door op de medische as met
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 5 van 16
donderdag 28 maart 2013
voortzetting van haar kerntaak: de Zwolse Werkafspraken en scholing door middel van Interline. MCC Klik heeft in deze taak altijd een voortrekkersrol gehad. Huisartsen en specialisten zijn mede daardoor voortdurend in overleg over verschillende onderwerpen en op verschillende niveaus. Via de Zwolse Werkafspraken wordt het medisch handelen van de huisartsen in de regio Zwolle en van de specialisten van de Isala klinieken op elkaar afgestemd. Samenwerking in ketenzorg Vanuit de goede samenwerking tussen huisartsen en specialisten is een sterk ontwikkelde ketenzorg ontstaan. Inmiddels zijn de ketenzorg diabetes en ketenzorg COPD ondergebracht in de zorggroep van Medrie Regio Zwolle. Samenwerking Achmea en Medrie Medrie Regio Zwolle heeft een goed contact met de preferente zorgverzekeraar, Achmea, die aangeeft open te staan voor innovaties. Zij wil meedenken met Medrie en andere partijen over de ontwikkelingen van een regionaal herontwerp van de zorg. Achmea heeft hiertoe de volgende speerpunten geformuleerd: 1. Zelfredzaamheid van de patiënt koppelen aan de wens om de patiënt meer eigen regie te geven; 2. Wijkgericht werken; 3. Versterken eerstelijnszorg en 4. Afstemming en samenhang tussen eerste en tweede lijn. Ontwikkeling regionale visie op chronische ketenzorg Medrie Regio Zwolle is druk bezig om handen en voeten te geven aan de ontwikkeling van een regionale visie op chronische ketenzorg. Vanuit twee deskundigheidsteams, bestaande uit huisartsen en medisch specialisten, worden de uitgangspunten geformuleerd, die zij wil hanteren in het te ontwikkelen beleid. Medrie Regio Zwolle zoekt een antwoord op de verwachting dat meer zorg in de eerste lijn en minder zorg in de tweede lijn gaat plaatsvinden. Sleutelwoorden zijn flexibele en gevarieerde zorg die snel toegankelijk en makkelijk toepasbaar is, waarbij expertise uit de tweede lijn snel ingezet kan worden.
2.2
Toekomstige zorglandschap
In het missie- en visiedocument van Medrie ‘Scherp aan de wind’ (2012) wordt een aantal ontwikkelingen in het Nederlandse zorglandschap geschetst. Dit zijn een toenemende zorgvraag, druk op betaalbaarheid, meer transparantie in kwaliteit, toenemende regierol, substitutie van zorg, verwacht tekort aan huisartsen, opkomst nieuwe generatie huisartsen en uitbreiding van de ketenzorg. Ook het toenemend beroep op de verantwoordelijkheid van de patiënt en de invloed van internet op zorgverlening worden genoemd. Deze landelijke thema’s hebben ook hun weerslag op de regio Zwolle. Medrie Regio Zwolle ziet een aantal ontwikkelingen die specifiek voor de regio van belang zijn: toenemende samenwerking tussen de eerste en tweede lijn en een sterkere organisatie van huisartsenzorg binnen de eerste lijn. Samenwerking eerste en tweede lijn In de regio ontstaan toenemende initiatieven in de samenwerking tussen de eerste en de tweede lijn. De Isala klinieken en Medrie Regio Zwolle zoeken steeds vaker samen naar slimme, efficiënte en effectieve oplossingen. Organisaties in huisartsenzorg Huisartsen in de regio organiseren zich ook op kleinere schaal anders; vorming van groepspraktijken/ gezondheisdcentra, continueren Hagro-verbanden, maar ook vorming (en instandhouding) van
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 6 van 16
donderdag 28 maart 2013
huisartsencoöperaties.
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 7 van 16
donderdag 28 maart 2013
3
Visie op huisartsenzorg
3.1
Visie op de huisarts en de patiënt
Sterke eerste lijn Medrie Regio Zwolle is gericht op kwalitatief hoogwaardige zorg. Uitgangspunt is dat de zorg waar het kan wordt verleend door zorgverleners in de eerste lijn, dichtbij de patiënt, en daar waar het moet door meer gespecialiseerde zorgverleners vanuit de tweede lijn. Zij ziet een sterke eerste lijn als basis van een betrouwbaar, effectief en efficiënt zorgstelsel. De huisarts als poortwachter en regisseur van de zorg speelt daarin een centrale rol. Voorwaarde is een wetenschappelijk gefundeerde uitoefening van het vak. Patiënt als middelpunt De patiënt staat in het middelpunt van het zorgproces. De huisarts heeft daarbij de rol als bekend vertrouwenspersoon. Hij is de klant van de huisarts en de overige zorgverleners. Zijn wensen en behoeften maar ook de eigen verantwoordelijkheid zijn uitgangspunten bij de behandeling en de zorgverlening. De patiënt rekent op de huisarts bij ziekte. Kernwoorden van de huisartsenzorg in de regio zijn: Warm welkom Verbinding met professionele wereld Begrijpelijke uitleg Goede praktijkorganisatie Toegankelijkheid Coaching in het ziekteproces Betrokkenheid Service
3.2
Visie op acute zorg
Een van de redenen dat de huisarts in de acute zorg een vitale rol speelt, is de sterke positie van de huisarts als poortwachter. Patiënten zien eerst hem, voordat zij eventueel hun weg verder vinden binnen de zorg. De patiënt heeft behoefte aan een baken van rust en wijsheid in de wereld van een steeds groter en gedifferentieerder aanbod van zorg. Medrie Regio Zwolle is van mening dat de rol van poortwachter en regisseur in de acute zorg gecontinueerd en gewaarborgd moet blijven door de huisarts.
3.3
Visie op chronische ketenzorg
De zorg gaat de komende tijd fors veranderen door een toenemende zorgvraag en complexiteit van de chronische aandoeningen en een afnemend financieel budget. Hervorming van de organisatie van chronisch zieken lijkt dan ook onvermijdelijk. Voor veel patiënten is de klassieke zorgketen inefficiënt en moet vanuit het perspectief van de patiënt georganiseerd worden. Dus niet vanuit het aanbod, maar vanuit de vraag. Gezocht moet worden naar een slimmere manier van organiseren. Medrie Regio Zwolle heeft dan ook de ambitie om de chronische ketenzorg op een aantal punten te verbeteren. Zij denkt aan het ontwikkelen van flexibele vormen van zorg waarbij wordt gestreefd de patiënt zoveel mogelijk de eigen regie te geven. Niet langer de ziekte maar vooral het welzijn van de patiënt en het verlenen van maatgerichte zorg staan centraal.
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 8 van 16
donderdag 28 maart 2013
3.4
Visie op dagzorg
De kwaliteit van de huisartsenzorg is erbij gebaat dat de dagelijkse praktijkvoering van huisartsen zo goed mogelijk verloopt. Medrie Regio Zwolle wil daar op diverse manieren een belangrijke ondersteuner in zijn. Zij kan waar gewenst diensten aanbieden in het management en de organisatie van de huisartsenpraktijk en scholing, maar ook voor opvolgingsvragen en in de opzet van business cases.
3.5
Visie op top-huisartsenzorg
Medrie Regio Zwolle wil een actieve bijdrage leveren aan het continu verbeteren van de regionale huisartsenzorg. Dit betekent dat zij vraagstukken wil uitwerken zoals: wat werkt, hoe werkt iets en is de ene verbetering effectiever dan de andere? En ook: met welke verbeteringen behaalt de huisarts de grootste meerwaarde qua efficiëntie? Innovatie Innovatie is een belangrijk middel om de kwalitatief hoogwaardige zorg te borgen. Medrie Regio Zwolle ondersteunt de huisarts in de medische sfeer én bij zakelijke en/of organisatorische vragen. Zo kunnen de huisartsen deelnemen aan scholingen en trainingen maar ook aan innovatieve projecten en proeftuinen. In nauwe samenspraak met de huisartsen wil Medrie Regio Zwolle moderne tools ontwikkelen die van meerwaarde zijn voor het uitoefenen van het vak van de huisarts. Door een reflecterende houding en spelenderwijs te onderzoeken wil zij een krachtige impuls bieden aan vernieuwing en ontwikkeling.
3.6
Visie op samenwerking
Samenwerken met de huisarts, en in zijn verlengde de patiënt, is het hoofddoel van Medrie Regio Zwolle. Dit krijgt vorm door frequent en laagdrempelig in contact te zijn en te blijven met de huisarts. Zij wil vanuit een open houding luisteren naar de wensen en behoeften van huisartsen en in voortdurende dialoog met hen zijn. Medrie Regio Zwolle wil huisartsen uitdagen om mee te denken, samen te ontwikkelen en te verbeteren. Daarnaast staat Medrie Regio Zwolle in verbinding met andere hulpverleners, beroepsorganisaties, patiëntverenigingen en de cliëntenraad van Medrie. Medrie Regio Zwolle wil deze samenwerking intensiveren, in het belang van het verder verbeteren van de kwaliteit van de zorg voor de patiënt. De speerpunten van Achmea komen bijvoorbeeld in grote mate overeen met de ambitie van Medrie Regio Zwolle. Zij ziet Achmea dan ook als partner in de ontwikkeling in de regio. Het is nog zoeken naar de juiste afstemming, maar uiteindelijk hebben Achmea en Medrie Regio Zwolle hetzelfde doel: efficiënte, doelmatige en betaalbare zorg.
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 9 van 16
donderdag 28 maart 2013
4
Ondersteunen in de kracht van het vakmanschap
4.1
Missie
Medrie Regio Zwolle is de regionale organisatie van, voor en door huisartsen die de acute zorg en de chronische ketenzorg in de regio verleent. Zij ondersteunt daarnaast de huisartsen individueel of in een ander verband bij het realiseren en versterken van vakkundige, toegankelijke en beschikbare 24/7 huisartsenzorg, zo dicht mogelijk bij de patiënt. Medrie Regio Zwolle ondersteunt en faciliteert de huisartsen met kennis van bijvoorbeeld management en organisatie, opvolgingsvragen en businesscases. Zij is daarnaast een inspirerende ontmoetingsplek annex laagdrempelig expertisecentrum waar huisartsen uit de regio ervaringen met elkaar uitwisselen, kennis delen en van gedachten wisselen over vernieuwingen die het vakmanschap verder ontwikkelen.
4.2
Motto
Medrie Regio Zwolle ondersteunt huisartsen in de kunst van hun vakmanschap
4.3
Kernwaarden Kracht Reflectie Spelenderwijs
4.4
Kerntaken
Om huisartsen zo goed mogelijk te ondersteunen, benoemt Medrie Regio Zwolle een aantal kerntaken die zij de komende jaren wil oppakken. Medrie Regio Zwolle: verleent acute zorg in de ANW-uren en chronische ketenzorg in regionale ketens. ontwikkelt ondersteunende diensten voor de huisartsen(zorg). fungeert als rekenmeester. Zij ontwikkelt goed onderbouwde business cases voor onder andere substitutie van de tweede naar de eerste lijn, samenwerking en financieringen. is partner in opvolgingsvraagstukken voor huisartsen en vraagbaak voor starters. ondersteunt de samenwerking van huisartsen met andere partijen (ziekenhuis, gemeente, thuiszorg en andere organisaties). is een inspirerend ontmoetingsplatform voor de huisartsen. is het expertisecentrum voor de huisartsenzorg. Zij verzamelt kennis over zorgvraag, zorgaanbod en het regionale medisch netwerk en zij stelt deze kennis ter beschikking.
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 10 van 16
donderdag 28 maart 2013
4.5
Kerndoelen
Medrie Regio Zwolle streeft naar de realisatie van de volgende doelen, uiterlijk in 2017:
4.6
De zorg blijft van een hoogstaande kwaliteit. De zorg is gericht op de kwaliteit van leven van de patiënt. De zorg die nu nog centraal is georganiseerd, wordt dichter bij de patiënt gebracht. Er wordt gebruik gemaakt van de competenties van de patiënt en zijn netwerk. Er wordt gebruik gemaakt van moderne communicatiemiddelen.
Werkwijze
Medrie Regio Zwolle kiest voor het ondersteunen, helpen ontwikkelen en verbeteren van de huisartsenzorg, waarbij autonomie en ondernemerschap van de huisarts voorop staan. Zij doet dit door vanuit krachtenbundeling en reflectie spelenderwijs ontwikkelingen te onderzoeken, toe te passen en kennis hierover te delen. Huisartsen worden gestimuleerd met elkaar in dialoog te zijn, waardoor het enthousiasme en het vertrouwen in specifieke thema’s worden vergroot en er energie en denkkracht ontstaan. De intenties van Medrie Regio Zwolle zijn: Kennis en ervaringen delen en anderen stimuleren dit ook te doen. Proactief denken en doen. Eigen ruimte kennen en innemen. Uitblinken in management en organisatie. Deskundigheid en protocollen bewaken voor de kunst van het vakmanschap. Durf om innovaties aandacht te geven, ook als anderen de noodzaak nog niet zien. Kennis en ervaringen delen en anderen stimuleren dit ook te doen. Keukentafelgesprekken voeren: luisteren, informeel, verkennen, samen bouwen.
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 11 van 16
donderdag 28 maart 2013
5
Ondersteunen, helpen ontwikkelen en verbeteren
In onderstaande paragrafen worden per taakgebied de scenario’s geschetst die Medrie Regio Zwolle in nauwe samenwerking en afstemming met de huisartsen wil uitwerken.
5.1
Acute zorg
→ Inkaderen zelfverwijzers Als de HPZ in 2013 is samengevoegd met de SEH van de Isala klinieken, vangen de huisartsen alle zelfverwijzers op. Een van de doelen van het project Acute zorg Zwolle (de inhuizing binnen de Isala klinieken) is het minimaliseren van het aantal zelfverwijzers. Medrie Regio Zwolle wil dat de reguliere bekostiging van de HPZ wordt aangepast om de extra toestroom van patiënten uit de tweede lijn op te vangen. In 2012 is een onderzoek gestart om inzicht te krijgen in de toename van werkdruk en de kosten bij een te verwachte groei van zelfverwijzers op de HPZ. De looptijd van het project Acute zorg Zwolle is vanaf 1 januari 2012 tot een jaar na oplevering van de nieuwbouw Isala klinieken, in augustus 2013. De fysieke triage van zelfverwijzers door doktersassistenten wordt vanaf 2013 geïmplementeerd. → Verminderen werkdruk op HPZ De HPZ was ooit (mede) bedoeld om de frequentie van diensten van de huisarts te verminderen. Huisartsen ervaren echter werkdruk in de avond, nacht en weekenden (ANW). Hierop wordt door Medrie Regio Zwolle actie ondernomen door te kijken naar de instroom en door eventueel extra ondersteuning in te zetten. → Optimaliseren acute zorg De acute zorg legt een groot beslag op mensen, middelen en capaciteit, zeker gezien de groeiende populatie huisartsen die ouder is dan 55 jaar en de toename van het aantal parttime werkende huisartsen. De huisartsen die deelnemen in de Dienstenstructuur Elburg, hebben de wens geuit zich aan te sluiten bij de HPZ. Samen met alle huisartsen wil Medrie Regio Zwolle de acute zorg optimaal organiseren. Zij richt zich op het beter organiseren van de zorg op de HPZ, om deze toegankelijk en beheersbaar te houden en de werkdruk bij huisartsen te verminderen. Tegelijkertijd wil zij ook de kwaliteit van de acute zorg verbeteren. → Onderzoeken inzet extra ondersteunend personeel De Verpleegkundig Specialist/Nurse Practitioner (VS/NP) is opgeleid voor het zelfstandig diagnosticeren en behandelen van veel voorkomende aandoeningen zoals KNO-klachten, huidproblemen en klachten van het bewegingsapparaat. Er wordt onderzoek gedaan naar de inzet van de VS/PA: is de kwaliteit van zorg van de VS/PA op onderdelen vanuit bevoegdheden vergelijkbaar met die van de huisarts? Wordt de werkdruk minder en zijn patiënten blijvend tevreden? Medrie Regio Zwolle wil onderzoeken of verdere uitbreiding van ondersteunend personeel mogelijk is en ook daadwerkelijk toegevoegde waarde heeft in de acute zorg. → Verduidelijken verwachte kwaliteit waarnemers De HPZ stelt gelijkwaardige eisen aan een waarnemer en een aangesloten huisarts. Medrie Regio Zwolle wil dat er zowel voor de HPZ als de waarnemers duidelijkheid is over deze eisen en over de verwachtingen, die zij van elkaar mogen hebben. → Behalen kwaliteitskeurmerk huisartsenpost Aan de kwaliteit van de acute zorgverlening worden steeds hogere eisen gesteld. Medrie vindt het dan ook belangrijk dat de huisartsenposten met een kwaliteitsmanagementsysteem gaan werken. Door het implementeren van dit systeem (of het streven naar een kwaliteitskeurmerk) kunnen procesverbeteringen
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 12 van 16
donderdag 28 maart 2013
cyclisch worden gerealiseerd. Ook draagt kwaliteitsmanagement bij aan het verminderen van kosten, door de processen lean in te richten. Bij kwaliteitsmanagement staat de patiëntveiligheid voorop. Taakdelegatie en functiedifferentiatie kunnen verder worden onderzocht. Andere thema’s zijn de telefonische bereikbaarheid, kwaliteit van de triage, meldcode kindermishandeling en kwetsbare groepen patiënten. → Intensiveren samenwerking Door samenwerking in de acute zorgketen komt de zorgvraag van de patiënt meer centraal te staan. De kwaliteit die een zorgverlener hierin verleent, wordt mede bepaald door het handelen van ketenpartners. Wanneer ketenpartners elkaar kennen, wordt potentieel onbegrip weggenomen en kunnen zij processen en verantwoordelijkheden op elkaar afstemmen. Daardoor verbetert de kwaliteit van de acute zorg. Medrie Regio Zwolle wil de samenwerking met alle ketenpartners, waaronder ook de GGZ en de RAV, intensiveren. → Afstemmen en coördineren ICT ontwikkelingen Medrie Regio Zwolle wil betrokken zijn bij regionale initiatieven en projecten voor de elektronische uitwisseling van patiëntengegevens. Daarbij gaat het om het afstemmen en coördineren van ICTontwikkelingen, met als resultaat een regionale ICT-ondersteuning. Deze ondersteuning maakt het werk voor de zorgprofessional gemakkelijker. Binnen de regio Zwolle zijn verschillende ontwikkelingen gaande zoals elektronische berichtgeving vanuit het ziekenhuis, elektronisch receptenverkeer, elektronische verwijzingen, inzage HIS op de huisartsenpost en vermindering van het aantal HIS’en. → Bevorderen ICT ondersteuning en ADEPD Medrie Regio Zwolle wil de ICT-ondersteuning van de processen op de HPZ bevorderen, zowel voor de registratie van (nieuwe) branchenormen als voor het beschikbaar krijgen van managementinformatie. Daarnaast wil Medrie Regio Zwolle de HPZ en de huisartsen ondersteunen bij de digitale uitwisseling van patiëntgegevens tussen alle praktijken en de HPZ. De behoefte aan inhoudelijke informatie over de aard van de verrichtingen op de HPZ groeit. Dit kan via het ADEPD (Adequate Dossiervorming van het Elektronisch Patiënten Dossier). → Stimuleren toepassing e-Health Moderne, digitale ondersteuning zoals e-Health en ook mobiele gezondheidszorg brengen de zorg dichter bij de patiënt brengen en dragen bij aan preventie. Medrie Regio Zwolle ziet e-Health als belangrijk toekomstig onderdeel van de zorgketen. Zij wil het gebruik van e-health door huisartsen een impuls geven. Het doel is om de regio te ondersteunen door e-Health te positioneren als een volwaardig, integraal communicatiemiddel in de huisartsgeneeskunde. → Opleiden HIS-gebruikers in gebruik EPD Binnen het traject ‘HIS op orde’ dat in 2012 is gestart, worden HIS-gebruikers geschoold in de richtlijnen voor het gebruik van een Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) in huisartspraktijken. Dit traject loopt in 2013 door en heeft als doel het op orde brengen van de patiëntendossiers voor de huisarts.
5.2
Chronische ketenzorg
→ Aanscherpen kwaliteitsbeleid In de regio Zwolle wordt over de hele linie kwalitatief hoogstaande chronische ketenzorg geleverd. Maar de kwaliteit van elke huisartsenpraktijk kan verschillen. Medrie Regio Zwolle wil een minimale eis stellen aan de kwaliteit van de zorg. Wet- en regelgeving omtrent dit thema, zoals de kritische kwaliteitskenmerken van de KetenAdviesGroep en de kwaliteitswet van zorginstellingen, worden hierin meegenomen.
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 13 van 16
donderdag 28 maart 2013
→ Herontwerpen chronische ketenzorg Door uit te gaan van de competenties van de patiënt en zijn omgeving en door de zorg dichtbij de patiënt te bieden, wordt de zorg gedifferentieerd aangeboden. Medrie Regio Zwolle ondersteunt door huisartsen en hun praktijken te scholen en te helpen met het aanbieden van andere vormen van zorg. Zij doet dit door samen met de tweede lijn in proeftuinen specifieke methodieken bij geïnteresseerde huisartsen te testen. MCC Klik en Stichting Hein Hogerzeil bieden daarbij ook mogelijkheden om verbindingen te leggen tussen de eerste en de tweede lijn. Ook ondersteunen zij deze proeftuinen vanuit een wetenschappelijk kader. → Ondersteunen huisartsenpraktijken op organisatie en nieuwe vormen van zorg Medrie helpt bij de organisatie in de huisartsenpraktijk, zoals het op orde krijgen van het HIS en het opzetten van spreekuren voor chronisch zieken (COPD en CVRM). Huisartsen willen graag de zorg efficiënter organiseren door middel van groepsbijeenkomsten die bijvoorbeeld gericht zijn op educatie en zelfredzaamheid van de patiënt alsook door e-Health toepassingen. → Verder ontwikkelen BSIS Met het Kenniscentrum voor Ketenzorg wordt gesproken over de mogelijkheid van doorontwikkeling van het BSIS (Benchmark Spiegel Informatie Systeem) naar een systeem dat de chronische ketenzorg van de toekomst optimaal ondersteunt.
5.3
Dagzorg
→ Ondersteunen management in de huisartsenpraktijk Binnen de huisartsenpraktijk doen zich grote veranderingen voor. Volgens een onderzoek in opdracht van de Nederlandse Zorgautoriteit (Jurling et al., 2012) zijn het aantal consulten per patiënt en de gemiddelde consultduur aanzienlijk toegenomen. Als de huisarts in de toekomst de meeste aandacht wil blijven geven aan directe patiëntenzorg, is ondersteuning op managementgebied een belangrijke aanvulling. → Organiseren praktijkbeheer voor praktijkzoekende huisartsen De komende jaren zal opvolging voor huisartsen in de regio Zwolle van belang zijn. Hoewel in deze regio momenteel geen problemen spelen rond vertrekkende huisartsen, is het zaak de vinger goed aan de pols te houden. Als landelijk het tekort oploopt zal dit ook in de regio Zwolle voelbaar worden. Het is belangrijk dat de regio aantrekkelijk blijft voor praktijkzoekende huisartsen. Voor de directe opvolgingsproblematiek kan vanuit Medrie Regio Zwolle bijvoorbeeld op tijdelijke basis het praktijkbeheer en alle bijkomende verantwoordelijkheden worden overgenomen. → Versterken diagnostische functie eerste lijn De huidige bekostiging mist goede prikkels om schaalvoordelen te behalen of de kwaliteit-/prijsverhouding te optimaliseren voor de eerstelijns diagnostiek. Uit onderzoek blijkt dat er ruimte is voor significante besparingen. Om de besparingen te bepalen, wil Medrie Regio Zwolle een substitutiemodel ontwikkelen voor het berekenen van de potentiële besparing als gevolg van versterking van de diagnostische functie in de eerste lijn. Zij ontwikkelt zich op dit punt als uitvoerder en servicepunt voor diagnostiek en aanvullend onderzoek. Op verzoek van huisartsen biedt Medrie Regio Zwolle extra service. → Ondersteunen taakherschikking eerste lijn De inzet van de VS, de VS/PA, de NP en de PA in de huisartsenzorg kan bijdragen aan goede en betaalbare zorg in de eerste lijn. De praktijkondersteuner heeft bewezen dat taakdelegatie werkt. Om de toekomstige
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 14 van 16
donderdag 28 maart 2013
zorgvraag met de bijbehorende competenties op te vangen, lijkt inzet van hulppersoneel noodzakelijk. De resultaten en ervaringen uit de diverse projecten in Nederland hebben relevante aanbevelingen opgeleverd voor de verdere implementatie van de NP en de PA in de huisartsenzorg. Medrie Regio Zwolle wil op het gebied van taakherschikking regionale ondersteuning bieden. → Afstemmen opleiding-stage-werkveld Binnen de huisartsenzorg zijn in de toekomst meer medewerkers nodig, zoals doktersassistenten en praktijkondersteuners. Dit vraagt om meer samenwerking en afstemming tussen het werkveld en het regionaal opleidingscentrum, om voldoende en gekwalificeerd personeel op te leiden en in te zetten. De regio gaat een nieuwe manier van samenwerking ontwikkelen op het gebied van opleiden en stage van doktersassistenten om voldoende stabiliteit voor de toekomst te garanderen.
5.4
Top-huisartsenzorg
→ Intensiveren samenwerking eerste en tweede lijn De huisarts van de toekomst neemt bepaalde taken van de medisch specialist over vanwege efficiëntie en kosteneffectiviteit. Dit betekent mogelijk dat de samenwerking tussen huisarts en ziekenhuis intensiever wordt. Die samenwerking leidt er toe dat bepaalde voorzieningen in de huisartsenpraktijk ondergebracht worden, die voorheen alleen door het ziekenhuis werden aangeboden. → Opzetten en faciliteren expertisecentrum huisartsenzorg Medrie Regio Zwolle wil de faciliterende organisatie zijn waar regionale huisartsen en onderzoekers samenwerken op het gebied van onderzoek, zorginnovatie, onderwijs en opleiding. Naast het optimaliseren van de huisartsgeneeskundige zorg, wil zij deelnemende huisartsen de mogelijkheid bieden om zich verder te ontwikkelen op het gebied van onderzoek, patiëntenzorg en onderwijs. Dit kan bijvoorbeeld door wetenschappelijk onderzoek via Stichting Hein Hogerzeil. Een vestiging van een dependance van de huisartsenopleiding Groningen in Zwolle is daarbij een extra stimulans. Medrie Regio Zwolle wil daarom ondersteuning bieden aan een relatie tussen de huisartsen en docenten van het UMCG. → Stimuleren en faciliteren expertiseteam (oud-)huisartsen en (oud-)medisch specialisten Ter ondersteuning van de regionale zorg wil Medrie Regio Zwolle (oud-)huisartsen en oud-medisch specialisten aantrekken die hun inzicht, kennis en ervaring op flexibele basis willen inzetten. De vakgenoten worden, afhankelijk van hun beschikbaarheid, als consultant, adviseur of ondersteuner gevraagd. Dit team wordt opgenomen in het beoogde expertisecentrum en op thema’s binnen het eigen vakgebied ingeschakeld.
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 15 van 16
donderdag 28 maart 2013
Bronnenlijst Medrie (2012) Patiënttevredenheidsonderzoek 2011. Zwolle: Medrie. Jurling, B., L. Koster, M. Batterink, L. Vunderink, M. Schipper en B. Karssen (2012) Praktijkkosten en inkomensonderzoek huisartsenzorg. Barneveld: Nederlandse Zorgautoriteit. Raad voor de Volksgezondheid (2011) Medisch-specialistische zorg in 20/20. Dichtbij en ver weg. Den Haag.
Begrippenlijst HAP HPZ HRZ NP PA SEH VS
Huisartsenpost Huisartsenpost Zwolle Huisartsenvereniging Regio Zwolle Nurse Practitioner Physician Assistant Spoedeisende Eerste Hulp Verpleegkundig Specialist
Samen vakmanschap versterken Meerjarenplan Medrie Regio Zwolle
Pagina 16 van 16
donderdag 28 maart 2013