ondernemingsplan voor
[Logo]
Versie Datum Auteur
[Versienummer] [Datum] [Naam]
Rabo StartProof ondernemingsplan versie 1.0 voor meer informatie kijk op www.rabobank.nl/bedrijven 1
Inhoudsopgave Indien u een inhoudsopgave wilt invoegen, volg dan de onderstaande stappenplan: Plaats de cursor op de plaats waar u de inhoudsopgave wilt invoegen Klik op 'Invoegen' in de menubalk Selecteer vervolgens '’Verwijzing, Index en inhoudsopgave' Er verschijnt een nieuw scherm. Klik op het tweede tabblad 'Inhoudsopgave' Klik in dit tabblad op de knop 'OK'
2
1 De ondernemer 1.1
Persoonlijke gegevens
Hier vult u al uw persoonlijke gegevens in. Van uzelf en uw eventuele zakenpartners. Naam Geslacht Adres Postcode Woonplaats Telefoonnummer Faxnummer E-mailadres Mobiel nummer Geboortedatum Nationaliteit Ik heb een levenspartner Naam partner Geboortedatum partner Burgerlijke staat Ik ben getrouwd onder huwelijkse voorwaarden Ik heb een samenlevingsovereenkomst Kinderen Leeftijd kinderen
Opleiding(en) Werkervaring Bijzonderheden
1.2
[ja / nee] [ongehuwd / samenwonend / gehuwd / gehuwd geweest] [ja / nee] [ja / nee] [ja /nee]
[inclusief cursussen] [werkgevers + functies + branche ervaring] [bijvoorbeeld een concurrentiebeding]
Persoonlijke motieven
Een belangrijk hoofdstuk. Hierin beschrijft u waarom u een onderneming wilt beginnen. Wat maakt u enthousiast? Overziet u alle consequenties? Hoe is het met de thuissituatie, staan die achter uw ondernemingsplannen? Als u voor uzelf start omdat u bent ontslagen is dat niet erg, maar wees daar wel duidelijk over. Uw financiers kijken met een scherp oog naar de persoon van de ondernemer. Is het een doorzetter? Een beetje eigenzinnig? Of is dit idee geboren na een avondje doorzakken?
1.3
Persoonlijke kwaliteiten
Geef een eerlijk beeld van uw persoonlijke sterktes en zwaktes. Zwakheden benoemen is niet zwak. Integendeel: de ondernemer die zijn zwakke kanten kent zal ervoor zorgen dat hij zich op die punten verbetert of dat anderen ze compenseren. Maak een lijstje zoals dit: Sterk
Zwak
Enthousiasme Productkennis Opleiding Managementervaring Commerciële ervaring
Ongeduld Niet genoeg marktkennis Slecht in administratie
3
TIP 1 Uw ondernemingsplan maakt indruk als eruit blijkt dat u serieus over uw capaciteiten hebt nagedacht -en daar consequenties uit trekt. Niemand is een perfecte ondernemer. U dus ook niet. Dat is geen bezwaar, zolang u zich daarvan bewust bent en dat eerlijk beschrijft en onderbouwt. Investeer daarom nu 15 minuten in de unieke E-Scan Ondernemerstest en toets online uw ondernemingskwaliteiten en belangrijker nog lees hoe u die het beste kunt aanvullen of verbeteren! Doe vandaag nog een E-Scan Ondernemingstest. Het levert u altijd winst op! E-Scan Ondernemerstest is ontwikkeld door Nederlandse wetenschappers. Doe de E-scan >>
TIP 2 Voorbeeld ondernemingsplan. Leer van anderen en kijk naar voorbeeld ondernemingsplannen Voorbeeld detailhandel in bovenkleding >> Voorbeeld schoonheidssalon >>
4
2 Het Marketingplan 2.1
De onderneming
Hier vult u de reeds bekende bedrijfsgegevens in. Extra informatie Handelsnaam Inschrijvingsnummer Kvk
Kamer van Koophandel
Rechtsvorm
U heeft de volgende rechtsvorm(en) gekozen: Besloten vennootschap
Wie doet de administratie?
[Zelf / Accountant / Extern administratiekantoor]
Tarief omzetbelasting Frequentie van betalen omzetbelasting BTW nummer
[6% / 19%] [Per maand / Per kwartaal]
Leveringsvoorwaarden geregeld?
[Ja / Nee]
Verkrijgbaar via uw branchevereniging
Vergunningen
[Voor sommige bedrijven en beroepen zijn vergunningen vereist.]
Overheidsloket Kamer van Koophandel
Belastingdienst Belastingdienst Belastingdienst
Subsidies
Verzekeringen
Belastingdienst Notaris Kamer van Koophandel
Subsidiewijzer Rabobank Subsidieshop Subsidies voor Export [Aansprakelijkheid / Overlijdensrisico / Arbeidsongeschiktheid / Ziektekosten / Bedrijfsschade]
Verzekeringen voor startende ondernemers
TIP In de onderstaande tabel is speciaal voor uw branche het aantal ondernemingen verdeeld naar type rechtsvorm. (Voorbeeld) ICT-dienstverlening Rechtsvorm Eenmanszaak Vennootschap onder firma Commanditaire vennootschap Besloten vennootschap Naamloze vennootschap Overige rechtsvormen
2.2
Aantal ondernemingen 24044 3188 156 14937 28 368
Idee
Dit is de kern van uw ondernemingsplan! Hier draait het allemaal om. Hier legt u kort maar krachtig uit wat u wilt gaan doen. Denk eraan dat 'buitenstaanders' snel naar deze paragraaf zullen gaan. Probeer dus hier uw inspiratie naar voren te laten komen. M.a.w. omschrijf uw plannen zodanig dat anderen bij wijze van spreke zin krijgen om met u mee te gaan doen.
5
2.3
De markt
2.3.1
De markt in beeld
Het is belangrijk om zo veel mogelijk marktgegevens boven water te krijgen. Domweg een product hebben en niet weten hoe de markt eruit ziet, dat schiet niet op. Er zijn al te veel starters met een prachtig product waar niemand op zit tewachten. Daar wilt u niet bij horen. Voor een algemeen beeld van uw markt, kunt u diverse bronnen raadplegen. Uit vakbladen en de financiële pagina's in de krant kunt u trends en ontwikkelingen in uw sector afleiden. Richt uw onderneming zich op een groeiende of krimpende markt? Wat is de gemiddelde groei van de bedrijven in deze markt? Hoe zit het met het aantal faillissementen in uw branche? En hoe verhoudt dat cijfer zich tot de totale economie? ICT-dienstverlening Omschrijving ·
Binnen de ICT-branche zijn de volgende productsegmenten te onderscheiden:
· · · · · ·
Hardware Software IT-Dienstverlening Kantoortechonologie Eindgebruikersapparatuur Datacom en netwerkapparatuur Telecomdiensten
Trends · · · · · · ·
Toename van mobiel internet. Opkomst van datacenters. Cloudcomputing en bijbehorende mogelijkheden. Virtuele werelden en sociale netwerken blijven “hot". Het oursourcen van eenvoudige IT-processen. Convergentie van de telecom, de media, de ICT, de creatieve en audiovisuele industrie. Groene IT oplossingen / energiezuinige oplossingen.
Kansen en Bedreigingen · · · · ·
· · ·
Het toepassen van nieuwe technologieën biedt kansen voor verdere productontwikkeling. Verdere digitalisering en de ontwikkeling van breedband bieden bedrijven volop mogelijkheden om hun dienstverlening te verbeteren. Niet tijdig vermarkten van nieuwe technologie blijft een risico. E-commerce mogelijkheden nemen toe mede door opkomst mobiel internet. Het businessmodel moet uit te leggen zijn aan investeerders ter financiering van nieuwe plannen. Investeerders schieten niet meer met hagel, maar willen vaker een onderbouwde reële keuze maken. Volop kansen voor nichespelers indien zij in staat blijken onderscheidende, innovatieve producten te ontwikkelen. Voorzichtig herstel van ICT-bestedingen, iets ruimere IT-budgetten bij MKB, overheid en dienstensector. Een punt van aandacht blijft de beveiliging van computers en de veiligheid van internet. Dit biedt kansen voor IT-beveiligers; temeer daar de criminaliteit in de digitale wereld toeneemt.
6
Perspectief
Meer informatie over uw markt?
Centraal Bureau voor de Statistiek Economisch Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf IMK Intermediair Consulting Rabobank Cijfers & Trends
2.3.2
Doelgroepen
Het is belangrijk om uw doelgroep zo nauwkeurig mogelijk te definiëren. Bijvoorbeeld: bedrijven in Nederland met 10 tot 50 werknemers. Of tweeverdieners van 25 tot 35 jaar. Als u een ideale product-marktcombinatie vindt, kunt u al uw activiteiten daarop richten. Dan vervolmaakt u uw product of dienst en zet u uw marketing en reclame-inspanningen effectiever in. Dat later ook klanten buiten de doelgroep het product kopen is mooi meegenomen.
2.3.3
Concurrentie
Wie zijn uw concurrenten? Unieke producten en diensten zijn zeldzaam. Dus concurrenten zijn er altijd. Een goed ondernemingsplan bevat daarom een concurrentieonderzoek. Het complete overzicht kunt u als bijlage bij het plan voegen; hier geeft u een overzicht. Behalve concurrenten - aanbieders met hetzelfde aanbod voor dezelfde doelgroep - zijn er ook aanbieders van 'substituut-producten'. Dat zijn producten die uw product vervangen. Die aanbieders zijn uw verborgen concurrenten. Bent u bijvoorbeeld bakker, dan is de aanbieder van ontbijtdranken een geduchte concurrent. Zo kan de tegenwind dus uit onverwachte hoek waaien. Goed om rekening mee te houden - en op te schrijven.
TIP In de onderstaande tabel is speciaal voor uw branche het aantal bedrijven verdeeld naar gemeente, provincie en totaal. ICT-dienstverlening Aantal vestigingen in Haarlem Aantal vestigingen in Noord-Holland Aantal vestigingen in Nederland
2.4
553 9335 43138
Bedrijf en product in de markt
Uw bedrijf en uw product in de markt. Marketeers geven die verhouding weer met een SWOT-analyse (Strenghts - Weaknesses - Opportunities - Threats: een sterkte-zwakte analyse). Enthousiasme over uw product en een goede organisatie van uw bedrijf nemen niet weg dat er altijd zwakke punten zijn, dat er bedreigingen ontstaan door een veranderende markt, etc. Zulke sterktes en zwaktes, kansen en bedreigingen legt u vast in een tabel.
7
Intern (uw bedrijf)
Extern (de markt)
Strenght (sterktes)
Weakness (zwaktes)
Opportunities (kansen)
Threats (bedreigingen)
Flexibiliteit
Klein (dus kwetsbaar)
Groeiende markt
Veel concurrentie
Unieke productcombinatie
Onbekend met markt
'Hot item' in de media
Gratis aanbieders
Een goeie SWOT-analyse voorziet u ook van oplossingen. Een ondernemer kan immers geen genoegen nemen met een reeks bedreigingen die het voortbestaan van het bedrijf in gevaar brengen. Zwaktes hoeven ook geen zwaktes te blijven. Bijvoorbeeld: als u klein en kwetsbaar bent, bouwt u een groot en sterk netwerk op. Maar zelfs als u alle zwaktes omzet in sterktes en alle bedreigingen in kansen, bent u er nog niet. Want over een half jaar kan de analyse er weer heel anders uitzien...
2.5
De marketing mix
Gebruik de bevindingen uit de vorige paragraaf voor het opstellen van een marketingstrategie: hoe gaat u uw markt te lijf? Concreet komt dit neer op de invulling van de marketingmix.
2.5.1
Product
Beschrijf hier helder en beknopt waaruit uw product of dienst bestaat. Wat is er uniek aan uw product of dienst? Is het beter, anders, sneller ... dan dat van uw concurrenten?
2.5.2
Prijs
De simpelste manier om de prijs te bepalen is kijken wat de kostprijs is en daar een opslag op zetten. De beste manier om de prijs te bepalen is inschatten (of weten, uit marktonderzoek) wat uw klanten willen betalen. Een derde manier is concurrentievergelijking. Welke methode u ook kiest, zorg voor een goede fundering van uw prijsbepaling. En toon in de begroting aan dat uw kostenplaatje realistisch is.
2.5.3
Plaats
Hier maakt u duidelijk waar u uw bedrijf vestigt of naar wat voor pand u op zoek bent. Gaat u huren of kopen? Start u vanuit huis of kiest u voor een bedrijvencentrum? Beschrijf wat u nodig hebt, zowel in vierkante meters, als qua bereikbaarheid, uitstraling en voorzieningen. Een eventueel huur- of koopcontract sluit u als bijlage bij. Omdat bedrijfshuisvesting zo'n belangrijke kostenpost is, verdient een goede afweging uw aandacht. Kijk ook eens waar uw concurrenten zitten en vraag u af waarom ze gekozen hebben voor die plek. En kies vervolgens uw eigen koers, die u kunt onderbouwen met zinnen als: 'Ik ga mij hier vestigen omdat... en niet daar want...'
2.5.4
Promotie
Hoe vertelt u de wereld dat u iets te koop hebt? Hoe richt u de winkel in, op wat voor manier adverteert u, hoe verzorgt u de interne communicatie en hoe gaat u om met nieuwe media?
2.5.5
Personeel
Hier specificeert u welke mensen u nodig hebt. Fulltime of parttime, geschoold of niet. Naarmate uw bedrijf groeit, gaat ook de situatie op de arbeidsmarkt een rol spelen. Want als u werft in een lastige beroepsgroep, vliegen de kosten omhoog. Maak heel genuanceerd duidelijk hoeveel mensen u nodig hebt, wat ze moeten doen en hoe u ze wilt vinden. Omschrijf kort wie wat doet. Ik ben van plan mijn onderneming te starten met 1 persoon.
8
2.6 2.6.1
Doelstellingen Kwantiteit
Probeer zo reëel mogelijk in te schatten hoe groot de omzet is die u verwacht te gaan halen. Welk deel van de markt marktaandeel hoort daarbij in uw 'werkgebied'?
2.6.1
Kwaliteit
Heeft u nog doelstellingen van kwalitatieve aard? Geef ze dan hier weer. Dit getuigt van het feit dat u heel doelgericht bezig bent en nadenkt waar u over enkele jaren wilt staan. Wilt u misschien behoren tot de beste 10 van Nederlandse ondernemingen op een bepaald vlak? Heeft u snelheid hoog in het vaandel? Is certificering aan de orde of misschien duurzaamheid? Het is de kunst hier concrete inschattingen van te maken.
9
3 Het Financieel Plan TIP Dubbelklik op de tabel om de cijfers in Excel in te vullen. 3.1
Investeringsplan
Hoeveel geld heb ik nodig? Investeringsbegroting Vaste activa Bedrag Huisvesting: verbouwing Inventaris / machines Vervoermiddelen Goodwill Overig
Totaal vaste activa
€ 0,00
Vlottende activa Bedrag Voorraad Debiteuren Aanloopkosten Voorfinanciering BTW Waarborgsom / Bankgarantie Kasgeld Onvoorzien
Bijvoorbeeld kosten voor promotie, notaris, opening, briefpapier Indicatie: 19% over totale investering
Indicatie: 10% van totale investering
Totaal vlottende activa
€ 0,00
Totaal Investering
€ 0,00 10
3.2
Financieringsplan
W aar haal ik mijn geld vandaan? Financiering Eigen vermog en Bedr ag Spaargeld Achtergestelde lening fam ilie, vrienden, kennissen Inbr eng bedrijfsm iddelen ('reeds aanges chaft')
T ip: durfkapitaal ( de Agaath regeling)
€ 0,00
T otaal eigen vermogen Vreemd vermogen lang Bedr ag Lening van de bank Lease F am ilielening Overig (oa. BBZ lening)
€ 0,00
T otaal vreemd vermogen lang Vreemd vermogen kort Bedr ag Kredi et van de bank Leveranci er skrediet Overig T otaal vreemd vermogen ko rt
€ 0,00
T otaal vermogen
€ 0,00
11
3.3
Exploitatiebegroting
Hoe zien mijn opbrengsten en kosten er de eerste 3 jaar uit? Exploitatiebegroting 1e jaar
2e jaar
3e jaar
Omzet (excl. BTW) Inkoopwaarde van de omzet Werk door Derden
Bruto winst
€ 0,00
€ 0,00
€ 0,00
Kosten Personeel Huur Gas, Water, Licht Verkoop / Promotie Vervoer Afschrijving Accountant Rente Verzekeringen Algemeen
Grove indicatie: Vaste activa / 5
Totale kosten
€ 0,00
€ 0,00
€ 0,00
Bruto Bedrijfsresultaat
€ 0,00
€ 0,00
€ 0,00
Af te dragen winstbelasting
Indicatie: voor BV 35% van Bruto Bedrijfsresultaat
12
Kengetallen ICT-dienstverlening Omzet per fte x € 1000 Brutowinst per fte x € 1000 Loonkosten in % brutowinst Bron: Rabobank
157 94 32.8
Resultatenrekening (% van de omzet) ICT-dienstverlening Inkopen Werk derden Brutowinst Overige opbrengsten Totaalkosten loonkosten overige kosten afschrijvingen financiele lasten Bedrijfsresultaat Bron: Rabobank
38.8 1.5 59.7 0.3 42.1 19.5 12.9 3.0 1.6 17.9
13
3.4
Liquiditeitsprognose januari februari
Inkomsten Ontvangsten BTW ontvangsten Totale inkomsten
maart
april
mei
juni
juli augustus september
oktober november december
100 0 100
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Kasgeld Wijz igingen liquide middelen
100 100
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
Saldo liquide middelen
200
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Uitgaven Inkoopwaarde Werk door Derden Personeel Huur Gas, Water, Licht Verkoop / Promotie Vervoer Accountant Rente Verzekeringen Privé-opnamen Algemeen BTW afdracht Totale uitgaven
Aanvragen adviesgesprek starters Adviesgesprek aanvragen
14
15