Notulen van de commissievergadering Bestuur van de gemeente Hengelo d.d. 17 juni 2009 Voorzitter Commissiegriffier Aanwezig
Portefeuillehouders / adviseurs Verder aanwezig Verslag
De heer P.G. Rutgers De heer H.A.J. Bosveld De heer E. Alkema (ChristenUnie), de heer F.H.J. Coopman (BurgerBelangen), mevrouw J.M.J. Doornbos-Geerdink (BurgerBelangen), de heer R.J. Fens (VVD), de heer Y. Gouriye (PvdA), mevrouw M.J.J. ter Haar (GroenLinks), mevouw M.G. Heidkamp (PvdA), de heer J.T.J. Heijstek (ProgressiefHengelo), de heer W.L.M. van den Heuvel (SP), mevouw J.H. ter Hofte-Visser (CDA), de heer S.M.A. Horsthuis (VVD), de heer W. Jager (GroenLinks), de heer C. de Jong (?), de heer G. Knegt (Hengelo Nu), mevrouw E.M. Mooijman (GroenLinks), de heer W. Mulder (BurgerBelangen), de heer A. Otten (VVD), de heer P.G. Rutgers (PvdA), de heer B.G. van Wakeren (PvdA) en de heer W.A. Winter (PvdA) Burgemeester de heer drs. F.A.M. Kerckhaert en wethouder de heer drs. G.A. ter Ellen (CDA) De heer T. Dijkgraaf en de heer M. Seijger, accountants De heer W. Krant, Kantoorprofs
1.
Opening en mededelingen van de voorzitter De voorzitter opent de vergadering om 21.00 uur. Er zijn geen mededelingen
2.
Vaststellen van de agenda De heer Horsthuis stelt voor dat de accountants een korte presentatie geven in plaats van vragen te beantwoorden, omdat een presentatie veel vragen zal voorkomen. De heer Mulder verzoekt punt 10, met betrekking tot de autotankspuit, naar voren te halen omdat enkele mensen alleen daarvoor zijn gekomen. Daartoe wordt besloten
3.
Ingekomen stukken Er zijn geen ingekomen stukken
4.
Verslag commissievergadering d.d. 13 mei 2009, actielijst Blz. 1: Mevrouw Heidkamp begrijpt haar eigen opmerking onder ‘ingekomen stukken’ niet en verzoekt deze te schrappen. Blz. 1: Mevrouw Ter Hofte merkt op dat bij haar opmerking over deregulering staat dit punt in de agenda van juni terug zal komen. Dat is niet afgesproken en het staat ook niet op de agenda. Haar suggestie was het administratief eenvoudiger zou kunnen en daarbij was de vraag wat het college met die suggestie gaat doen. De wethouder heeft toen toegezegd erop terug te komen. Mevrouw Ter Hofte ziet dit graag in de actiepuntenlijst opgenomen. Blz. 2: Mevrouw Heidkamp merkt op dat bij agendapunt 6 een kopje ‘topoverleg PvdAfractie’ staat. De woorden ‘PvdA-fractie’ moet worden geschrapt. Blz. 3: Mevrouw Heidkamp zegt dat bij ‘beleidsnota internationale oriëntatie’ de woorden ‘met Yozgat’ mogen worden geschrapt. Blz. 4: De heer Knegt [ook sprekend voor Progressief Hengelo] was het niet eens met de opmerkingen van de voorzitter en wil dat wordt toegevoegd dat de voorzitter er nog eens over nadacht. Voor de fractie van Hengelo Nu is het principieel wat daar gebeurd is. Er werd een vraag gesteld die exact bij het onderwerp paste en die door de voorzitter werd weggewuifd omdat het niet bij het agendapunt zou behoren. Het was het enige agendapunt waarbij deze vraag paste.
Commissie Bestuur Hengelo – 17 juni 2009
1/9
Blz. 7: Mevrouw Heidkamp zegt dat in de opmerkingen over het Tuindorp staat dat ‘mevrouw Heidkamp zich aansluit bij de opmerking van de heer Horsthuis’. Zij heeft zich echter aangesloten bij de betogen van de heren Jager en Dragt, die anders luidden dan hier is weergegeven. Hiermee wordt het verslag vastgesteld Actielijst Mevrouw Ter Hofte: bij actiepunt 1 moet de toelichting worden aangevuld. Er is inderdaad gesproken over onderzoek dat naar tarieven is gedaan. De afspraak was dat na de zomervakantie nog een bijeenkomst komt waarin men met elkaar in discussie kan gaan. Wethouder Ter Ellen merkt op er is besloten daar twee sessies aan te besteden. De heer Winter begrijpt punt 6 niet. Er staat geen toelichting bij en hij herinnert zich niet hoe dit besproken is. De voorzitter stelt voor dat het blijft staan en dat de heer Winter de volgende keer een toelichting vraagt aan het presidium. Hiermee wordt de actielijst vastgesteld 5.
Mededelingen van het college Burgemeester Kerckhaert informeert of men het memo van het college d.d. 8 juni met betrekking tot internationale samenwerking heeft ontvangen. In september zal er een nieuwe poging worden gedaan om de internationale oriëntatienota in de commissie te bespreken. In oktober komt de nota dan in de raad. - De heer Fens merkt op dat men het niet helemaal eens is met de inhoud maar dat dit later kan worden besproken. Wethouder Ter Ellen zegt dat er vragen gesteld zijn over de ontwikkelingen in de procedure rond het gebied van de luchthaven. – De voorzitter verzoekt daar later op terug te komen. - In de BERAP staat dat er ten aanzien van de Essent-gelden een extra investering van de Provincie komt. Het gaat om 300 miljoen op korte termijn en om 2,3 miljard in de periode 2010-2025. Dit komt uit de dividenden van Essent. Jaarlijks is er een uitkering. Daar is in eerste instantie een bedrag van 200 miljoen voor geïnvesteerd. Daar is nu 300 miljoen bijgekomen. Er zitten ook een aantal Hengelose projecten in. Daarnaast zal de Provincie ook van het kapitaaldeel van de Essent-gelden een deel investeren in Overijssel.
6.
Actualiteiten en vragen van de commissie De heer Winter is opgevallen dat vrijwel de gehele besluitvormingsprocedure in de zomervakantie plaatsvindt. Waarom is dat? - Wethouder Ter Ellen antwoordt dat minister Eurlings in juni met een advies wil komen. Dit zal worden voorgelegd aan provincie Overijssel en gemeente Enschede, die samen met de minister de overheden vormen die hierover besluiten. De werkelijke besluitvorming vindt plaats in oktober/november. De komende maanden worden gebruikt voor discussie. De gemeenteraadsleden zullen op 1 juli beschikking hebben over de gegevens. Op 24 augustus zal er een trefpunt zijn, waarbij ook burgers van Hengelo welkom zijn. Die avond wordt besteed aan een debat. Op 25 augustus wil het college een standpunt bepalen. De heer Otten wil graag de heer Kerckhaert een compliment geven voor de goed uitziende verkiezingsborden. – Mevrouw Heidkamp merkt bij interruptie op dat de heer Otten de verwijzingen bij de stembureaus zelf bedoelt. De voorzitter besluit om nu volgens afspraak eerste agendapunt 10 te behandelen.
10. Kredietaanvraag autotankspuit (275472) De commissie wordt gevraagd de raad te adviseren over het beschikbaar stellen van een krediet voor de aankoop van een autotankspuit t.b.v. Brandweer Hengelo. De heer Otten merkt op de autotankspuit dringend vervangen moet worden. Enschede heeft er een in de aanbieding. Een betrekkelijk jong exemplaar voor € 15.000,-. Een nieuwe kost € 50.000,-. De wagen uit Enschede is nog uitstekend en kan in vijftien jaar worden afgeschreven. De koop is verantwoord en spreker adviseert tot aanschaf over tegaan.
Commissie Bestuur Hengelo – 17 juni 2009
2/9
De heer Mulder verklaart dat de fractie er voorstander van is wat langer met de uitrustingsstukken te doen. De voorzitter concludeert dat het voorstel als hamerstuk naar de raad kan. Vervolgens gaat hij over naar de behandeling van punt 7. 7.
Regionale samenwerking ● Regio Twente, regioraadsstukken en memo ter voorbereiding voor de regioraadsvergadering d.d. 24 juni 2009 De heer Fens merkt op dat in het begin van het rapport staat dat er nog en groot aantal open einden zijn. Wat gebeurt als een dergelijke commissie een negatief advies geeft? Die vraag betreft vooral mevrouw Heidkamp. De heer van den Heuvel is verbaasd dat pas nu over de Euregio-begroting van het lopende jaar wordt besloten. Met betrekking tot het voorstel van Ravijn is gezegd dat de commissie akkoord gaat met de eerste tranche, niet met de tweede. Het advies van de commissie zou meer ter harte genomen moeten worden. De heer Van den Heuvel beveelt een extern advies aan. De heer Winter merkt op dat zijn fractie dit een goed project vindt. Hengelo is er sterk in vertegenwoordigd. Het creëren van een topsport klimaat in Nijverdal lijkt uitstekend. De fractie heeft nog een voorstel voor het ondersteunen van de agenda van Twente. Er wordt wat gegoocheld met cijfers. Hoe goed wordt dat doorgerekend? Naar mening van de PvdA kan het met minder toe. De heer Mulder heeft een opmerking over punt 12. Men komt tot drie stukjes nieuw beleid die door herschikking kunnen worden gefinancierd. Punt 1 betreft het digitaliseren van archieven en het ontwikkelen van een extranet voor interactie en gemeenten, naar de fractie aanneemt, ook voor gemeenteraden. Hoewel de kost voor de baat uitgaat, is bekend dat dit soort dingen wat oplevert. Daarom verzoekt de fractie dit punt te realiseren binnen de bestaande begroting. Burgemeester Kerckhaert gaat in op de vraag van de heer Fens ‘Hoe gaat het met de commissie?’ De commissie heeft tot taak voorstellen te toetsen. Daar heeft Hengelo de aanzet toe gegeven. De commissie bracht een negatief advies uit. Daarna verschenen nieuwe voorstellen en documenten met het verzoek die te beoordelen. Omdat de commissie in tweede instantie wel positief was, moet nu opnieuw worden gewogen. Het is wat pijnlijk voor Hengelo, maar niet alle sportverenigingen zullen en masse vertrekken. Er is 5 ton uitgetrokken voor sportvoorzieningen. Het college adviseert in te stemmen met het voorstel. Voor het voorstel van de heer Mulder om digitalisering van archieven binnen deze begroting uit te voeren, kan mevrouw Heidkamp mogelijk in de commissie proberen door herschikking van middelen ruimte te vinden. De heer Van den Heuvel heeft gelijk dat de Euregio stukken erg laat zijn. Dat heeft deels te maken met het feit dat de afrekening van de Europese middelen altijd heel lang duurt. Mevrouw Heidkamp zegt dat de burgemeester het advies geeft wel in te stemmen met topsportaccommodatie het Ravijn. Zij wil graag weten of deze commissie dat advies steunt. De vergadering gaat akkoord met het voorstel van de heer Kerckhaert. De raad steunt ook het voorstel van de heer Mulder voor digitalisering.
8.
Jaarverslag en jaarrekening 2008, vwb programma 8 / Accountantsverslag over de Jaarrekening 2008 De voorzitter nodigt de accountants, heren Dijkgraaf en Seijger, uit om dit agendapunt in te leiden met een presentatie. De heer Dijkgraaf merkt op dat voorafgaand aan deze vergadering er drie maal overleg is geweest met de audit commissie. Voor de goedkeurende accountantsverklaring gaat het om twee punten: getrouwheid en rechtmatigheid. Bij het laatste zijn er nog wat knelpunten. Ten aanzien van de Europese aanbestedingsregels gaat het totaal om 1,8 miljoen. Daarvan is 0,9 miljoen volgens de gemeentelijke controle en de accountantscontrole niet goed en 0,9 miljoen is onzeker. Omdat dit totaalbedrag, afgezet
Commissie Bestuur Hengelo – 17 juni 2009
3/9
tegen de totale begroting, binnen de tolerantie valt, heeft het geen invloed op de verklaring ten aanzien van rechtmatigheid. Er zijn ook enkele interne afwijkingen geconstateerd doordat besluiten van de raad niet zijn uitgevoerd. In de raadsvergadering van 27 mei zijn die alsnog goedgekeurd. Als aandachtspunt heeft de gemeente meegegeven te kijken naar de betrouwbaarheid en het voorspellend vermogen van tussentijdse rapportages. Daarnaast hoe het proces van personele inhuur wordt beheerst. Het accountantsoordeel is dat het beter kan. In het verleden zaten er grote verschillen tussen de begroting en de 1e en 2e BERAP. De 2e BERAP van 2008 voorspelt een resultaat van nihil. Dat blijkt achteraf toch 3,6 miljoen te zijn. In het rapport staat welke aanbevelingen zijn gedaan om de betrouwbaarheid van de tussentijdse rapportage te vergroten. Sommige punten worden door het college en de ambtelijke organisatie erkend en daar is ook in 2009 aan gewerkt. De beheersing van de kosten voor personele inhuur kan beter. Het proces is nog onvolledig onder controle. Dan de ontwikkeling van het eigen vermogen. Het resultaat in de jaarrekening 2008 is 3,5 miljoen negatief. Het eigen vermogen is met bijna 23 miljoen gedaald. Waardoor wordt dat veroorzaakt? Door de privatisering van het openbaar onderwijs is 10 miljoen aan reserves overgedragen. Daarnaast is 6,7 miljoen, die in 2007 ten onrechte op de balans stond, afgeboekt. Ook enkele investeringen uit 2008 moesten worden afgeboekt. Er is terecht een voorziening getroffen voor de baatbelasting. Er kunnen minder uren, dus ook minder euro’s aan grondexploitatie worden doorberekend dan was begroot. Dat betreft een bedrag van 2 miljoen. Uit de berekeningen blijkt dat voor de gemeente een weerstandsvermogen van 32 miljoen nodig is. De beschikbare weerstandscapaciteit is 42 miljoen. Die bestaat overigens niet alleen uit algemene reserves, maar ook bestemmingsreserves zijn meegenomen. Die bestemming kan men overigens door een raadsbesluit opheffen. De voorzitter verklaart onder indruk te zijn van de kortheid en helderheid van de presentatie. Hij geeft gelegenheid tot vragen en/of opmerkingen. De heer Horsthuis merkt op dat externe kosten gemaakt zijn voor projecten die ook inkomsten hebben voortgebracht. - De heer Dijkgraaf zegt dat dit juist is, maar deze opbrengsten zijn moeilijk kwantificeerbaar. De heer Mulder spreekt over punt 6 van het verslag, betreffende automatisering. De accountants hebben geadviseerd een specifieker onderzoek te starten. Heeft het college daar al op geantwoord? - De heer Seijger antwoordt dat er onderzoek is geweest naar computerbeveiliging: wachtwoorden en toegekende rechten. Er zijn veel gebruikers met uitgebreide bevoegdheden. Daardoor vereist het veel controlemaatregelen om te kunnen toetsen of alles naar behoren heeft gefunctioneerd. Op dat gebied zou een beperking nuttig zijn. De heer van den Heuvel merkt op dat wordt geadviseerd het project Warmtenet kritisch te volgen. Is daar een bijzondere reden voor? Zijn er risico’s die de raad niet vermoedt? – De heer Seijger antwoordt dat er vrij veel geld in omgaat. Het is een tamelijk nieuw project en dat brengt altijd risico’s met zich. Er is al flink in geïnvesteerd, terwijl de B.V. nog opgericht moet worden. Mevrouw Heidkamp bedankt de accountants voor het informatieve rapport. Op één punt wil zij het verbeteren. Er is gesproken over twee punten die de audit commissie de accountants meegaf. Deze punten zijn goedgekeurd middels een raadsbesluit. De interne financiële beheersing heeft grote aandacht. Het gaat steeds beter. Hoe verhoudt Hengelo zich daarmee ten opzichte van andere gemeenten? Het rapport geeft de gemeenteraad veel aandachtspunten mee, maar niet ten aanzien van budgetbewaking. Is daar nog een specifiek advies voor gegeven en als dat zo is, wat gaat het college daarmee doen? Dat laatste is natuurlijk geen vraag aan de accountants en dat geldt ook voor de vraag wat de gemeente gaat doen met de reserves voor riolering? - De heer Dijkgraaf gaat in op de vraag ‘Hoe doet Hengelo het?’ Doordat gemeenten sterk van elkaar verschillen met totaal andere risicoprofielen is er geen ranglijst te geven. Maar globaal genomen bevindt Hengelo zich ergens in het midden. War de tussentijdse informatie en de budgetbewaking van het personeel betreft, deze hangen sterk samen. Het niet goed kunnen voorspellen bij Commissie Bestuur Hengelo – 17 juni 2009
4/9
tussentijdse informatie heeft te maken met een van de belangrijkste posten: personeelskosten. - De heer Seijger zegt dat er specifiek naar de riolering wordt gevraagd vanwege wet en regelgeving. De commissie BBV schrijft voor dat men de voorziening mag handhaven mits deze aansluit op het gemeentelijk rioleringsplan en te splitsen valt in vervangings- en onderhoudscomponenten. Hoewel het voorstel nog niet is vastgesteld, houdt Hengelo rekening met de uitsplitsing die de commissie vraagt. De feitelijke situatie is nog niet in de pas met het actualisatieplan. Enkele werkzaamheden dienen in 2009 nog te worden uitgevoerd. Dit moet ook gebeuren, anders is deze post niet meer te kwalificeren als een post in de jaarrekening. De voorzitter constateert dat bij er het vaststellen van de jaarrekening 2008 gelegenheid zal zijn om het rapport met het college te bespreken. Vervolgens bedankt hij de accountants voor hun presentatie en toelichting. De heer Mulder merkt op dat de jaarrekening is ontvangen en dat complimenten op hun plaats zijn voor verbeterde leesbaarheid en prestatie-indicatoren. Daardoor is inzichtelijker wat er gedaan is. Het niet kunnen heffen van de baatbelasting en enkele minder belangrijke oorzaken zorgen voor een negatief resultaat van 1,1 miljoen. Dit is dicht genoeg bij nul om er tevreden mee te kunnen zijn. Vorig jaar is er veel gesproken over een groot aantal uren die niet ten laste van het resultaat konden worden geboekt, door een onzorgvuldige urenregistratie. Daar is nu verbetering. Bij enkele programma’s, bijvoorbeeld programma 7, blz. 180, zijn nog onduidelijkheden. De urenverantwoording is verbeterd maar nog niet in orde. Wat gaat het college eraan doen? Wat de automatisering betreft is ook de vraag wat het college gaat doen om onderzoek te verrichten en maatregelen te treffen om tekortkomingen op te heffen. Ook de verplichtingenregistratie is niet in orde. Daardoor ontstaat een vertekend beeld gedurende het begrotingsjaar. De heer Fens constateert een duidelijke verbetering in de rapportage. Een probleem is echter dat vergelijkingen met andere jaren bijna onmogelijk zijn doordat steeds een andere structuur wordt gekozen. – Bij interruptie merkt wethouder Ter Ellen op dat men dan de begroting moet nemen en niet het jaarverslag. – De heer Fens meent dat ook het jaarverslag een vergelijking mogelijk moet maken. De financiële situatie is ook het probleem van de raad. De handleiding spreekt over de kleurcodes. Die ziet men niet in een zwart-wit kopie. Ook de raadsleden zouden graag de kleuren terug willen zien. Dat getuigt van respect voor de raad. Het is niet correct om alle problemen te wijten aan de wereldcrisis (blz. 8). Het college moet ook hand in eigen boezem steken. Het jarenlang koppig vasthouden aan een onrechtmatige baatbelasting heeft flinke problemen veroorzaakt die niet aan de wereldcrisis toe te schrijven zijn. Bij hoofdstuk 6, blz. 10, constateert spreker een aantal afwijkingen, ontstaan door slechte voorcalculatie. Samen is het circa 3 miljoen. Wat doet het college om herhaling te voorkomen? Blz. 11 gaat over de desintegratiekosten van FITIS. Spreker heeft begrepen dat dit samenhangt met een halve verdieping van het stadskantoor. Kan het college met die ruimte wat doen? Bijvoorbeeld verhuren aan derden? Good governance zou tot een kostenbesparing kunnen leiden. Is het inmiddels duidelijk hoe de beschikbare gelden goed ingezet kunnen worden? Grote aantallen echte vacatures (blz. 12) leidt tot problemen Wat gaat personeelszaken eraan doen? Wat achtergestelde energienota’s betreft: het is toch niet moeilijk om rekening te houden met nota’s die zeker zullen komen? Mevrouw Ter Hofte is bezorgd over het nog niet in orde zijn van de financiële beheersing en de budgetbewaking. Graag hoort zij de mening van het college over het accountantsrapport. Personeel (blz. 12): de lage overschrijding van personeelslasten en het grote aantal vacatures wekt bevreemding. Graag wat meer helderheid en inzichtelijkheid bij toekomstige rapportages. Participatie burgers (blz. 88/89, 7.8.1. rood): de indicatoren laten de inspanningen ten spijt een neerwaartse trend zien. Blz. 97 staat dat wordt gewacht op netwerkstad-besluitvorming. Waar wacht men op? Graag zo snel mogelijk vaart maken. Op blz. 117 staat dat alle bezwaarschriften Woz op tijd zijn afgehandeld. Daarvoor een compliment. Overzicht van belangrijkste risico’s (blz. 124): de risico’s zijn zeer divers van karakter en omvang. En zijn alle risico’s in beeld gebracht? Wat is de praktische waarde ervan? Commissie Bestuur Hengelo – 17 juni 2009
5/9
De heer Winter geeft een compliment over de leesbaarheid. De heer Mulder gaf net aan dat het tekort 1,1 miljoen bedraagt. Maar hoe zit het met de budgetbewaking? Graag ook een reactie van het college over het accountantsrapport. Het ziekteverzuim van het gemeentelijk apparaat, 4,9%, is erg laag. Dat verdient een compliment. De heer Knegt [ook sprekend voor Progressief Hengelo] geeft een compliment voor de duidelijkheid en leesbaarheid van het stuk. De cijfermatige verantwoording ziet er goed uit. Inhoudelijk zijn er nog wat vragen waarop de heer Knegt in de raad zal terugkomen. De heer van den Heuvel spreekt zijn spijt uit over het tekort schieten van de financiële beheersing. Maakt het college een plan ter verbetering? Hetzelfde geldt met betrekking tot de rechtmatigheid. Bij inwoners en bestuur, blz. 95, staat bij sommige indicatoren n.b. Die kunnen dan beter worden weggelaten. De fractie maakt zich zorgen over de afname in participatie van burgers en vindt het genoemde percentage onduidelijk. Er bestaat klaarblijkelijk onvrede onder de burgers. Wat gaat men daaraan doen? De financiële positie van Hengelo wordt langzamerhand behoorlijk zorgelijk. Op blz. 137 staat een stukje over de Swingh vervolgmeting. De score is negatief. Bij de risicoparagraaf wordt gesproken over dalende huizenprijzen. Betekent dat dan ook niet dat de grondprijzen zakken? 1% daling van de grondprijzen betekent 3 miljoen euro. Dat is toch een behoorlijk risico. Terwijl allerlei kleine risico’s worden genoemd, wordt dit overgeslagen. De voorzitter verzoekt de heer Ter Ellen de vragen te beantwoorden. Wethouder Ter Ellen bedankt voor de complimenten die ten aanzien van de leesbaarheid van het jaarverslag zijn gemaakt. Het is waar dat jaarverslag en begroting naast elkaar gelegd moeten kunnen worden. De genoemde indicatoren zijn afgesproken als degene die belangrijk zijn. Men kan niet op alles meten. Men zou jaarlijks ook moeten vaststellen, zoals mevrouw Ter Hofte aangaf, of de gekozen indicatoren nog valide zijn. Daar staat tegenover dat iedere verandering ten koste gaat van het overzicht. Niet alleen de raad, maar ook college en ambtelijk apparaat zijn geschrokken van het negatieve resultaat. Het is een optelsom van plussen en minnen waar ‘je u tegen zegt’. Dat vereist van alle kanten verbetering van de controle. De organisatie moet zich nog sterker realiseren hoe belangrijk het is te monitoren en vast te houden aan budgetten. Er moet aan een normenen toezichtkamer en een risicoanalyse worden vastgehouden. – Bij interruptie zegt de heer Mulder dat de begrippen ‘controle’ en ‘control’ nog al eens door elkaar worden gehaald. Het eerste heeft te maken met het achteraf nagaan of zaken goed gedaan zijn. Het laatste is de beheersing van het proces. Wat gaat men doen aan controll? Aan de verplichtingenadministratie en aan een goede urenverantwoording? En als iemand nergens aan werkt dan maar wegboeken op verliesuren en niet op een willekeurig project.- De heer Ter Ellen beaamt de opmerking van de heer Mulder en zegt dat men voor ‘control’ nog een leerproces doormaakt. Er is veel aandacht voor. Een verzachtende omstandigheid vormt de enorme verschuiving van het Swingh proces en de daarop volgende tweede ronde. Het is niet goed en er zal zeker hard aan gewerkt worden. Er is gevraagd waarom er nog geen collegereactie op het accountantsrapport is. Dat is omdat dit rapport a.s. dinsdag nog in het college moet worden behandeld. Voor de raadsvergadering hebben de raadsleden het ontvangen. Wat de opmerkingen over externe inhuur betreft: vorig jaar had de gemeente een onjuiste toerekening. Het daardoor ontstane verschil van 7 miljoen is opgelost. De budgetten moeten inderdaad beter worden bewaakt. De 55 vacatures die de gemeente heeft, moeten naast het inhuren van krachten worden gezien. Wanneer er geen vacatures worden ingevuld en ook niet wordt ingehuurd, dan moeten taken worden afgestoten. Dat betekent dingen die de raad wil, niet meer doen. – Bij interruptie merkt de heer Fens op dat een vacature betekent dat het ontbreekt aan kennis, kunde en daadkracht om een afgesproken taak uit te voeren. – De heer Ter Ellen reageert daarop met te zeggen dat men dan wat moet doen aan de opdrachten die aan de organisatie worden verstrekt. Men kan niet alles doen met minder mensen. De wensen die in het verleden zijn geformuleerd kunnen in deze tijd misschien niet meer alle worden gerealiseerd. Bezuinigen betekent afslanken en dat wordt vertaald naar het takenpakket. – Bij interruptie merkt de heer Mulder op dat er misschien nog taken worden verricht die niet langer nodig zijn. – De heer Ter Ellen meent dat die opmerking juist is. Er Commissie Bestuur Hengelo – 17 juni 2009
6/9
is al veel van de totale personeelslasten, bezuinigd. Veel rek zit er niet meer in zonder dat men taken gaat schrappen en misschien is dat de volgende opdracht. –Bij interruptie zegt de heer Fens dat hij daarom eerder voorstelde nog eens naar de kerntaken te kijken. Het is aanlokkelijk om steeds meer taken erbij te nemen. Maar wat is nuttig en noodzakelijk? Dat opstellen van kerntaken zou opnieuw gedaan moeten worden. - Bij interruptie zegt de heer Mulder dat hij het daar mee eens is, maar dat dit in de paar maanden tot aan een nieuwe raad niet meer lukt. Het is goed om wat men daarvan vindt op te schrijven in het verkiezings-programma en het als uitdaging mee te geven aan de nieuwe raad en het nieuwe college. – Wethouder Ter Ellen gaat verder met de vragen. Er is door de heer Fens een opmerking gemaakt over de stukken die de raad ontvangt. Die opmerking is terecht en dient de aandacht van de griffie te hebben. Er is verder verondersteld dat het college het negatieve resultaat wijt aan de kredietcrisis. Dat is niet terecht. Er is met geen woord over de kredietcrisis gesproken. Er is wel gezegd dat er moeilijke tijden aankomen. Baatbelasting werd ‘onrechtmatig’ genoemd, maar het is een wettelijke maatregel. – Bij interruptie zegt de heer Fens dat het niet gaat om de regel erachter maar om de wijze waarop het wordt toegepast. Daarvoor is het college in het ongelijk gesteld door de rechter. Niet voor het feit dat er baatbelasting is. – Wethouder Ter Ellen is van mening dat er niets verkeerd was aan de uitvoering. Dat zal in hoger beroep opnieuw worden gesteld. Er is gesproken over € 900.000,- desintegratiekosten FITIS. Dat bedrag is door FITIS betaald en het is gereserveerd voor 2010 en 2011. Het verlies voor 2009 heeft de gemeente zelf genomen. In de halve verdieping is het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente gezet. Daar werken circa 80 mensen. Wanneer er mensen uit de organisatie verdwijnen, blijft de overhead nog even bestaan. Dat is die 9 ton. Het is discutabel of men voor achterstallige energie nota’s moet reserveren. Dan moeten er voor veel zaken reserves ingezet worden. Het valt het ene jaar positief uit en een ander jaar negatief. Vorig jaar was er een voordeel ten gunste van de algemene reserves. Er is nog gesproken over de deregulering. Dat is een terecht punt. De gemeente had de maatregelen die zijn vastgesteld in het college al lang moeten implementeren. Dat is niet gebeurd en dat is niet juist. Nu wordt er aan gewerkt, maar Hengelo is daardoor mooie PR misgelopen. De heer Van den Heuvel heeft gevraagd naar de waarde van een risicoanalyse. Risico’s worden opgezocht in alle programma’s, becijferd en doorgerekend in de programma’s. Daar komt een volgorde van belangrijkheid uit. Dit zijn de eerste tien van een gigantische lijst. Op de vragen gesteld door de heer Winter naar aanleiding van de accountantsverklaring zal het college nog voor de raadsvergadering antwoorden. Over de schuldenpositie van de gemeente merkt de wethouder op dat het veelal gaat om doorverstrekking, waar men nog op verdient. - De heer Bosveld antwoordt dat in de eerste plaats belangrijk is dat er goede monitoring plaatsvindt, dat er goede balansverhoudingen zijn en dat de netto schuldenpositie erin zit. in de tweede plaats heeft de extra schuldenlast vooral te maken met de mate waarin men investeringen pleegt. Over de vraag of de huizenprijzen een risico voor de gemeente vormen antwoordt de heer Ter Ellen dat dit zeker waar is. Het is één van de risico’s die men ziet maar niet kwantificeren kan: het aantal werklozen en de hoogte van het beroep op bijstandsuitkeringen, de effecten voor recreatie en toerisme, enz. Er zijn talloze risico’s door de kredietcrisis die men niet kan meenemen. Burgemeester Kerckhaert gaat eerst in op de opmerking van de heer Van den Heuvel dat niet alle prestatie-indicatoren zijn ingevuld. Dit is ‘work in progress’ waarvan het college hoopt dat er de volgende keer meer helderheid over is. Intussen moeten ze blijven staan want een aantal van die afspraken is vastgelegd in het grote steden beleid. Zowel de heer Winter als mevrouw Ter Hofte hebben gezegd dat het lijkt dat mensen minder tevreden zijn, sinds de gemeente met participatie bezig is. Het percentage inwoners dat vindt dat de gemeente hen in goede of redelijke mate betrekt bij het opstellen van gemeentelijke plannen gaat omlaag. Uit de cijfers van CPB blijkt dat landelijk gezien de verhouding tussen burger en overheid sinds 2002 een grote knik heeft gekregen. Doet Hengelo het beter of slechter dan de landelijke trend? Het beeld is ongunstig. Het idee is boven gekomen om mensen die de vergaderingen bezoeken een kaartje mee te geven en te vragen wat zij van die avond vonden. Dat kan een aanvulling zijn op het verrichte Commissie Bestuur Hengelo – 17 juni 2009
7/9
onderzoek. Hengelo zou het graag beter doen dan de landelijke tendens en wil de informatie aanvullen met de mening van mensen die daadwerkelijk hebben geparticipeerd. De voorzitter vraagt of iemand behoefte heeft aan een tweede termijn. Daar dit niet het geval is wordt besloten de stukken ter advisering naar de raad te zenden. 9.
Burgerjaarverslag (287829) De commissie wordt gevraagd de raad te adviseren voor raadsbehandeling. Stukken r.i.b. De voorzitter vraagt of men gezien het late tijdstip het laatste punt nog wil afwikkelen. Dat is het geval. De heer Carlak acht het een goed en helder stuk. Hij vraagt hoe het onder de aandacht van de burger wordt gebracht. Cijfermatig bevat het veel tabellen en rapportcijfers. Er is een goede dienstverlening. De tijdige beantwoording van brieven is zorgelijk. Dit zit rond 60% in plaats van de gewenste 80%. De participatie van burgers dient beter onder woorden gebracht te worden. Op de website van Hengelo kan ‘participatie’ als trefwoord worden toegevoegd. In die rubriek zou een verklarende woordenlijst van Hengelose begrippen, initiatieven, bedrijfsmatige projecten, enz. opgenomen kunnen worden. De heer Otten meent dat het Burgerjaarverslag weer in de bekende lay-out is uitgevoerd, goed passend in de Hengelose aanpak. Niet te vooruit strevend; een beetje behoudend. Twee jaar geleden vroeg spreker om een verfrissende aanpak. Die is er helaas niet. Wat inhoud betreft is dit voor de burger een goed leesbaar verslag met verrassende foto’s. het is goed dat er nu ook kritische geluiden doorklinken. De toezeggingen in de jaarverslagen 2006 en 2007 zijn getoetst en net wel of net niet gerealiseerd. Het bestemmingsplan buitengebied en het internationaal beleid gaan moeizaam. Het vinden van informatie op de gemeentelijke site gaat nog moeilijk en het afhandelen van procedures kweekt onbegrip bij de burger. Daar staan gerealiseerde acties tegenover, die een compliment verdienen. Het jaarverslag laat zien dat er gezamenlijk een zichtbare verbetering tot stand is gebracht. – Bij interruptie vraagt de heer Carlak dat de heer Otten opmerkt dat sommige punten niet gerealiseerd zijn. In veel gevallen is daar een duidelijke verklaring voor. Die mist hij in zijn betoog. – De heer Otten heeft alleen maar willen aangeven dat het niet bereikt. Interessanter dan het waarom daarvan vindt spreker hoe het wel bereikt kan/gaat worden. De heer Winter kan zich vinden in de commentaren van de heer Carlak. Ook zijn fractie vindt het een mooi document dat verheldert wat men hier doet. Maar hoe wordt het verspreid? Waar ligt het? Ligt het bij kapper of tandarts? Het is goed om dit te lezen dus moeten de burgers het ook onder ogen krijgen. Mevrouw Doornbos vindt dat er terecht opmerkingen zijn gemaakt over de mooie kwaliteit en de goede uitleg. Probleempunten zijn: de parkeerproblematiek rond het stadhuis en het niet voldoende bekend zijn van het Trefpunt. Het effect is minder dan men ervan verwachtte. Mogelijk moeten de openingstijden van het zorgloket en van burgerzaken worden herzien. De heer Knegt heeft veel positieve dingen gezien en sluit zich graag aan bij de al gegeven complimenten. Er zijn natuurlijk ook andere zaken. 25% van de bezwaarschriften wordt voortijdig ingetrokken. Spreker vraagt zich af wat daar achter zit. Wordt er in kaart gebracht waar het dan om gaat? Misschien kunnen ze voorkomen worden. Brieven van de burgers waren deze keer niet zo positief. Er wordt een stroom e-mails genoemd. Worden die ook als burgerbrieven beschouwd? De heer van den Heuvel kan zich goed vinden in alle positieve opmerkingen. Het is alleen jammer dat het niet in een goedkopere uitgave veel breder verspreid wordt. Burgemeester Kerckhaert bedankt voor de opmerkingen. De complimenten worden overgebracht aan het team dat eraan gewerkt heeft. De verspreiding van het Burgerjaarverslag gaat via de gemeentewinkel, de website, de gemeentepagina, kappers, apotheken, wachtkamers van artsen, buurthuizen en bewonersorganisaties. Duidelijk is
Commissie Bestuur Hengelo – 17 juni 2009
8/9
dat mensen nog onvoldoende worden bereikt. Er was besloten deze vorm voor drie jaar te kiezen. 2010 wordt het derde jaar. Daarna is er ruimte voor alternatieven. Het heeft voldoende kwaliteit om in alle brievenbussen te belanden. Dan wordt het een uitgave op krantenpapier en de kosten zullen circa € 30.000,- bedragen. Het college hoort graag de adviezen van de raadsleden. - De heer Mulder merkt op dat jaarlijks de gemeentegids huis-aan-huis wordt verspreid. Daarin zou een hoofdstuk opgenomen kunnen worden met het burgerjaarverslag. – Burgemeester Kerckhaert vindt het een goede suggestie. Ook gemeente Borne doet het op deze manier. Een zorgpunt dat genoemd werd door de heren Carlak en Knegt is de beantwoording van brieven. De gemeente heeft haar best gedaan de 80% te bereiken maar zit nu op 62%. Wanneer alle vormen van communicatie worden geteld, dan stijgt het naar 72%. Als antwoord op een verzoek van de heer Knegt om dat te verklaren, zegt de heer Kerckhaert dat dan ook de belastingbrieven meetellen en die zijn nooit te laat. Maar het is duidelijk dat hier een aandachtspunt ligt. De suggestie van de heer Carlak om ook de adviesorganen te noemen wordt meegenomen. Voor de verfrissende aanpak die door de heren Otten en Van den Heuvel werd voorgesteld ontstaat in 2011 ruimte. Het door mevrouw Doornbos aangesneden probleem, parkeren rond het Stadhuis, is niet op te lossen. Het college breekt zich het hoofd over de vraag waarom het niet lukt burgers in grotere mate bij het werk te betrekken. Steeds wanneer men burgers vraagt, komt een nieuwe groep met nieuwe expertise naar voren. Maar een groot deel van de burgers wenst niet ‘lastig gevallen’ te worden. E-mails worden als burgerbrieven behandeld wanneer zij ondertekend en identificeerbaar zijn. Bezwaarschriften kunnen veelal voorkomen worden door vroegtijdig contact te leggen. Voor een deel gaat dit via een onafhankelijke commissie. De suggestie van de heer Carlak om de website te verrijken met extra trefwoorden wordt ter harte genomen. Een ruimere openstelling van het zorgloket en het loket burgerzaken kost veel geld. Er zal wel worden overwogen om flexibeler openingstijden te hebben. 11. Rondvraag De voorzitter vraagt of iemand nog iets te berde wil brengen voor de rondvraag. Daar niemand dat wenst wordt de vergadering gesloten 23.30 uur.
Commissie Bestuur Hengelo – 17 juni 2009
9/9
