Niet meer troepen naar Afghanistan

Nummer 6 | 8 februari 2007 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 4 Schaakmissie in stenen tijdperk

Pagina 6-7 Brigade plukt vruchten van KMAR 2010

Niet meer troepen naar Afghanistan

Pagina 8-9 VAFAMIL brengt de wereld aan je voeten

Pagina 10 Een lach en een traan in een feest van herkenning

Foto’s: Richard Frigge-AVDD

DEN HAAG - Minister Henk Kamp overweegt niet, in navolging van andere landen, meer troepen naar Urzugan in Zuid-Afghanistan te sturen. De bewindsman zei dat vorige week tijdens algemeen overleg met de Vaste Kamercommissies voor Defensie, Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking. De situatie in delen van het zuiden is nog steeds zorgelijk, maar in Uruzgan zijn genoeg mensen en materieel om de problemen het hoofd te bieden. “Wij ondersteunen met onze Apache gevechtshelikopters en militairen de operaties van de Britten en Canadezen in Helmand. Ik zie op dit moment dus geen noodzaak meer eenheden uit te zenden.” In het debat over de missie in Afghanistan spraken vrijwel alle fracties grote waardering uit voor de wijze waarop de Nederlandse militairen in Uruzgan hun taken invullen. Een aantal Kamerleden bezocht onlangs de Nederlandse troepen in Zuid-Afghanistan. “Er kunnen slechts complimenten zijn voor de intelligente manier waarop wederopbouw en robuust optreden de juiste plaats krijgen”, stelde Kees van der Staaij (SGP). Lees verder op pagina 3

KMAR HELPT BIJ AJAX-FEYENOORD AMSTERDAM - Zo’n zestig marechaussees van het District KMAR Schiphol hebben zondagmiddag steun verleend aan de politie bij de kraker tussen Ajax en Feyenoord in de Amsterdam Arena. In totaal was er zo’n 500 man politie op de been. Het was voor het eerst in ruim twaalf jaar dat de KMAR bij een voetbalwedstrijd werd ingezet om de respectieve supportersgroepen uit elkaar te houden. Al lang voor de wedstrijd stonden de marechaussees op diverse mogelijk zwakke punten in de route van het metrostation Strandvliet naar het stadion paraat. Hoewel de aanhangers van ‘010’ een warm onthaal kregen van het thuispubliek, compleet met vuurwerk en stenen, hoefden de marechaussees niet in actie te komen bij charges of een van de twaalf arrestaties. Tijdens de voorbereidingen in de ochtenduren kregen de militairen bezoek van secretaris-generaal van het ministerie van Defensie, Ton Annink. Ook de commandant KMAR District Schiphol, brigadegeneraal Jan Beekman, nam poolshoogte bij de verrichtingen. De marechaussees zelf hopen dat het

niet weer twaalf jaar duurt voor ze opnieuw tijdens een voetbalwedstrijd bijstand kunnen verlenen. “Dit smaakt naar meer,

hier trainen we voor”, was de algemene opvatting. Lees verder op pagina 10

Mikken op meer personeel DEN HAAG - Het personeelsbeleid bij Defensie is “zo soepel als een loden deur”. Er zal de komende tijd kritisch moeten worden gekeken naar de vulling van de krijgsmacht. Met een bezettingsgraad van rond de negentig procent op dit moment zijn de taken uitvoerbaar, maar wel dankzij grote inspanningen van het personeel. Wellicht dient met de invoering van het Flexibel Personeelssysteem te worden gemikt op een vulling van meer dan honderd procent. Dat zeiden minister Kamp en staatssecretaris Van der Knaap tijdens een algemeen overleg met de Vaste Kamercommissie voor Defensie. De bewindslieden beaamden vorige week woensdag dat er knel-

punten zijn, met name in vacatures met een technische kant. “Misschien is onze aandacht wat verslapt na het succes van 2005”, dacht Van der Knaap. “Defensie bindt of boeit niet genoeg”, luidde de conclusie van Angelien Eijsink (PVDA). Net als SP’er Paul Lempens stelde ze vraagtekens bij het ambitieniveau in verhouding tot de bezettingsgraad. Al ging de SP’er wel een paar stappen verder. “Het leger kraakt in z’n voegen”, concludeerde hij. “Het is dan kiezen tussen een verhoging van het budget of een beperking van het aantal uitzendingen. En u weet dan wel wat onze keuze zal zijn.” Lees verder op pagina 3

DEEL VALKENBURG BLIJFT BEHOUDEN VALKENBURG - Delen van marinevliegkamp Valkenburg (MVKV) kunnen worden ingepast in de nieuwe wijk die uiteindelijk op het terrein zal verrijzen. Het betreft dan met name de verkeerstoren en de start- en landingsbaan. Dat maakte burgemeester Jos Wienen van de gemeente Katwijk bekend bij de presentatie van het boek “‘Terg mij niet.’ De geschiedenis van marinevliegkamp Valkenburg”. De commandant Zeestrijdkrachten, vice-admiraal Jan-Willem Kelder presenteerde in de Nederlands Hervormde Kerk van Valkenburg het eerste exemplaar aan Wienen. De auteurs zijn Marc van Alphen (Nederlands Instituut voor Militaire Historie) en de oud-marinemannen Willem Geneste en Prudent Staal. “Dit is de afsluiting van een moeilijke periode voor de krijgs-

macht en dus zeker ook voor de Koninklijke Marine”, blikte admiraal Kelder terug. “Het boek is zeer lezenswaardig en beschrijft een turbulente geschiedenis.”

Burgemeester Wienen opperde dat de omliggende gemeenten (Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg) de marine met lede ogen hebben zien vertrekken. “Het

waren onze vliegtuigen. Er zijn voor zover ik kan nagaan ook nooit klachten geweest over overlast.” Hij beijvert zich nu de lanBurgemeester Wienen van Katwijk neemt het eerste exemplaar in ontvangst van vice-admiraal Kelder. Foto: Hennie Keeris

dingsbaan te behouden als verkeersader voor de nieuwbouwwijk die staat gepland. “Voor de verkeerstoren, een markant punt, kan ook vast wel een goede bestemming worden gevonden.” Naast Kelder was nóg een groot aantal (opper)officieren én oudcommandanten naar Valkenburg afgereisd, bij wie de laatste Bevelhebber der Luchtstrijdkrachten, luitenant-generaal b.d. Dirk Starink. De laatste commandant van MVKV, kapitein-ter-zee Erik Kopp, was er natuurlijk, maar ook zijn vader F. Kopp, die het commando voerde van ‘76 tot ‘78. De eerste geallieerde ‘baas’ van het vliegkamp, wing commander E.F. Pippet, overleed nog niet zo lang geleden. De Britse overste woonde overigens in Wassenaar, vlakbij het MVKV. Lees verder op pagina 10

8 februari | Pagina 2

IN HET KORT MILITAIRE BEDEVAART LOURDES 2007 IN ZICHT DEN HAAG - Van 9 tot 14 mei is er weer een bedevaart naar Lourdes. Hier ontmoeten al vele jaren militairen uit de hele wereld elkaar. Burgerambtenaren in actieve dienst, militairen in of buiten dienst, reservisten, veteranen en BNMOleden kunnen deelnemen aan de pelgrimage. De bedevaart kwam tot stand toen honderden Franse en Duitse militairen afstand wilden nemen van het oorlogsgeweld, kort na de Tweede Wereldoorlog. Inmiddels is die bezinningsperiode uitgegroeid tot een jaarlijkse happening van zo’n tienduizend militairen, jong en oud, afkomstig van alle continenten. Wereldvrede, verbroedering, bezinning en plezier zijn de kernwoorden bij dit evenement. Dat biedt een afwisselend programma, waaronder een lichtprocessie en een rondleiding door de binnenstad, een kruisweg in de openlucht, alsmede een indrukwekkende eucharistieviering. Tevens is er ruimte voor een excursie naar de Pyreneeën en natuurlijk passeren er talloze kleurrijke uniformen bij het pikken van een terrasje. Informatie en een inschrijvingsformulier zijn aan te vragen bij de aalmoezenier van de eenheid of bij het secretariaat van de Rooms Katholieke Geestelijke Verzorging, telefoon: 070 - 316 62 72.●

zijn in PeopleSoft. Een onjuiste of onvolledige registratie kan vergaande gevolgen hebben. Zo zal het DC HR per 1 april de service om voor retour gezonden salarisstroken het juiste adres te achterhalen, staken. En zult u deze financiële gegevens mogelijk niet meer ontvangen. Wie dus nog niet gereageerd heeft, wordt verzocht het statusoverzicht alsnog te retourneren. In uitzonderlijke gevallen is het mogelijk om via PeoplePoint een nieuw overzicht op te vragen via het vragenformulier DC HR.●

NAVO-MEDAILLE VOOR MARINEMAN LISSABON - Kapitein-luitenant-terzee Jeroen Franken heeft de NATO Meritorious Service Medal ontvangen. Hij kreeg het eremetaal medio vorige maand van vice-Admiraal John Stufflebeem, commandant Joint Force Command in Lissabon. Franken werkte van 2003 tot en met 2006 in de J5-plans afdeling van het Joint Force Command en ontving de onderscheiding vanwege zijn niet aflatende inzet bij de transformatie van het hoofdkwartier. Verder kreeg hij ook nog een NAVO-medaille vanwege zijn inzet in het Deployable Joint Headquarters tijdens de eerste NATO Response Forceoperatie die onder leiding van het Portugese hoofdkwartier in Pakistan werd ontplooid na de aardbeving in oktober 2005.●

TNO-SESSIE IN VUGHT

BERLIJN NEEMT AFSCHEID VAN WOORDVOERDER DEN HAAG - Woordvoerder Operaties, luitenant-kolonel Nico van der Zee, tevens woordvoerder van de Commandant der Strijdkrachten generaal Dick Berlijn, kreeg afgelopen maand het ereteken van verdienste in zilver. De CDS speldde het hem op tijdens zijn afscheid. Van der Zee wordt commandant van 101 Geniebataljon in Wezep. Zijn opvolger bij de Bestuursstaf is luitenant-kolonel Niels ten Anscher. Foto: Peter Wiezo-

VUGHT - Het Joint Kennis Centrum NBC onderhoudt al sinds de oprichting een nauwe relatie met TNO Defensie & Veiligheid. Regelmatig zijn TNO‘ers van dit betreffende kerngebied te gast in Vught. Op 29 en 30 januari was het centrum gastheer voor een dit keer TNObrede brainstormsessie ‘Beschermende (CBRN) Kleding’. Doel ervan was te bezien of er meer samen gewerkt kon worden tussen de verschillende kerngebieden van TNO. Daarbij werd nagedacht over mogelijke projectvoorstellen. Tussen de sessies door is nog een kort bezoek gebracht aan de NBC-afdeling van het Geniemuseum.●

Bestuursvoorzitter Martin Zijlstra en directeur kolonel Loek Habraken gaven een inleiding over het ontstaan van het veteranenbeleid in Nederland en de geschiedenis van het instituut. Daarnaast werd stilgestaan bij de plaats die veteranen innemen in het maatschappelijk denken in Nederland en bij de verschillende aspecten van kennis over en onderzoek naar en voor veteranen. Aansluitend verplaatste het gezelschap zich naar de Basis, waar admiraal Van Maanen door directeur-bestuurder Hugo van de Kamp toelichting kreeg op de (na)zorgwerkzaamheden van deze nieuwe, maar toch vertrouwde organisatie in veteranenland. Het werkbezoek eindigde met een lunch, waarbij ook een deputatie van de rndernemingsraad en een personeelsvertegenwoordiging aanwezig was. Na afloop liet de IGK weten dat het veteranenbeleid een belangrijke plaats in zijn werkzaamheden inneemt en dat hij zich met overtuiging zal inzetten voor alle Nederlandse veteranen.●

GILZE-RIJEN ONTVANGT MLE-145 CERTIFICERING GILZE-RIJEN - De commandant vliegbasis Gilze-Rijen, kolonel Ron Hagemeijer heeft op 31 januari uit handen van de Militaire Luchtvaart Autoriteit het Bewijs van Goedkeuring in overeenstemming met de Militaire Luchtvaarteis 145 (MLE-145) ontvangen. Dit werd uitgereikt door de directeur MLA, generaalmajoor b.d. Peter Vorderman en beschrijft de eisen waaraan een onderhoudsorganisatie binnen Defensie moet beantwoorden. Hoe de vliegbasis GilzeRijen voldoet aan de MLE-145 is vermeld in het zogenaamde ‘Maintenance Organisation Exposition’. In dit handboek geeft de organisatie nauwkeurig aan hoe in de praktijk onderhoud aan de helikopters en onderdelen van de heli’s wordt uitgevoerd. Met het behalen van dit MLE-145 Bewijs van Goedkeuring toont de vliegbasis Gilze-Rijen aan dat ze een adequaat kwaliteitsmanagementsysteem in haar bedrijfsvoering heeft geïmplementeerd, waarmee zij voldoet aan de wensen die de maat-

reck●

OPROEP ZELFCONTROLE PEOPLESOFT DEN HAAG - Ruim 65.000 medewerkers van Defensie hebben eind vorig jaar de oproep ontvangen om hun persoonsgegevens te controleren. Allen kregen een statusoverzicht met hun persoonlijke gegevens toegestuurd. Gevraagd werd om dit te controleren, eventueel te corrigeren en binnen twee weken na ontvangst te retourneren in de bijgevoegde enveloppe. Op dit moment is er al 51% teruggestuurd en reeds de helft is afgehandeld. Rond half maart moeten alle correcties verwerkt

De groep TNO’ers die te gast was in Vught.

WERKBEZOEK IGK AAN VETERANENINSTITUUT DOORN - De nieuwe Inspecteur-generaal der Krijgsmacht tevens Inspecteur der Veteranen, vice-admiraal ir. Michiel van Maanen, heeft dinsdag 30 januari een eerste werkbezoek gebracht aan het Veteraneninstituut in Doorn. In korte tijd werd hij bijgepraat over de werkzaamheden van het VI en de gevoelens en verlangens die op dit moment leven binnen de Nederlandse veteranengemeenschap.

De uitreiking van het Bewijs van Goedkeuring door directeur MLA Vorderman aan kolonel Hagemeijer.

schappij aan een onderhoudsorganisatie stelt. Tevens verplicht de organisatie met betrekking tot het onderhoud zichzelf continu te verbeteren, met als belangrijkste doel de luchtwaardigheid en vliegveiligheid te garanderen.●

VN-BAAS VLIEGT MET KLU ROTTERDAM - Secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Ban Ki-moon,

KANSRIJK Voorlichtingsbijeenkomst zelfstandig ondernemerschap - Kansrijk organiseert weer een voorlichtingsbijeenkomst op 29 maart 2007 om 14:00 uur op de Kromhoutkazerne in Utrecht. Deze bijeenkomst is voor defensiemedewerkers die geïnteresseerd zijn in het zelfstandige ondernemerschap. De bijeenkomst staat open voor medewerkers die behoren tot een knelpuntcategorie of herplaatsingskandidaat zijn of dat gaan worden. U kunt zich inschrijven tot 23 maart 2007 via het aanmeldformulier op www.kansrijk.info. De voorlichting gaat door mits er voldoen-de aanmeldingen zijn! Tijdens de bijeenkomst komt o.m. het ondernemerschap aan de orde, de begeleiding vanuit

Kansrijk en de consequenties voor de wachtgeldregeling. Actuele vacatures Kansrijk - Kijk voor een actueel overzicht en voorwaarden op de websites van Kansrijk. Dus jij weet risico’s goed in te schatten? - De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) zoekt ook voor 2007 persoonsbeveiligers. Ken jij het evenwicht tussen veiligheid en privacy? Kijk voor de eisen op de websites van Kansrijk. Vrijblijvend oriënteren op een baan buiten Defensie? Doe dan eerst de loopbaanscan SBK Defensie! Meer Kansrijkinfo op intranet: Startpagina Personeel en internet: www.kansrijk.info●

is donderdag na zijn bezoek aan Nederland met de Gulfstream van de Koninklijke Luchtmacht naar de Verenigde Staten gevlogen. De SG vertrok vanaf Rotterdam Airport naar Washington Dulles. Defensie kreeg het verzoek om de secretaris-generaal te vervoeren via het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Foto: Hennie Keeris●

EUFOR HELPT IN BANJA LUKA BANJA LUKA - Een detachement van Nederlandse en Britse EUFOR militairen heeft vorige week overbodige goederen gedoneerd aan twee instanties te Banja Luka. Het betrof bedden, matrassen en enkele kasten. Dankzij financiële giften van de Nederlanders kon er ook beddengoed bij worden geleverd. Een eerste donatie ging naar een stichting die onderdak biedt aan studenten afkomstig van het arme platteland. De tweede naar een tehuis voor gehandicapten. Zij runnen een eigen drukkerij die niet genoeg geld oplevert om alle onkosten te dekken en investeringen te doen. De schenking kwam tot stand door samenwerking op de Banja Luka Metal Factory (BLMF) van Nederlandse militairen en de Britse CIMIC organisatie. In de toekomst volgen mogelijk nog meer donaties aan hulpbehoevende instellingen. Waarschijnlijk gaat EUFOR dit jaar namelijk verder inkrimpen. Met een verwachte afbouw van de BLMF, de thuisbasis van de Britten sinds 1993, moeten door de jaren heen ver-

De overdracht van de goederen aan het tehuis voor gehandicapten.

zamelde goederen worden afgestoten. Het gaat dan om spullen die voor nationaal gebruik van geen waarde meer zijn.●

TWEEDE LUSTRUM APACHES BIJ 301 RIJEN - De festiviteiten worden pas in mei en juni van dit jaar gehouden, maar 31 januari was het precies tien jaar geleden dat 301 Squadron uit de mottenballen werd gehaald en uitgerust met de AH-64A Apache. De eenheid kent een rijke historie, waarin de Sud Aviation Alouette 3 en de Bölkow 105 de voorgangers vormden. De Apache AH-64D werd in 1999 ingevoerd bij de KLU. De vliegbasis Gilze Rijen telde er aanvankelijk dertig, waarvan er acht op Fort Hood (USA) stonden voor trainingen. De overige 22 werden eerlijk verdeeld over 301 en 302 Squadron. Na de bezuinigingen van 2003 en een crash verhuisden de resterende gevechthelikopters naar 301. De Apache Delta is ingezet in Eritrea, Irak en Afghanistan. Op 16 november vloog de AH-64D zijn 20.000ste uur tijdens een QRF-missie naar Chora in de Beluchi vallei, Afghanistan.●

INSCHRIJVING VIERDAAGSE NIJMEGEN - Vanaf 5 februari is het mogelijk in te schrijven voor de 91ste Internationale Vierdaagse Nijmegen, die van 17 tot en met 20 juli wordt gehouden. De limiet ligt bij 49.000 wandelaars en er zijn twee inschrijfperioden. De eerste, met een garantie op een startbewijs voor de 91ste Vierdaagse, is voor wandelaars die in 2006 op 18 juli van start zijn gegaan én voor iedereen die dit jaar 12 jaar oud wordt. Inschrijfperiode 1 loopt van 5 februari tot en met 9 maart. Tijdens de tweede inschrijfperiode - van 12 maart tot en met 13 april - kunnen alle andere belangstellenden zich laten registreren voor een startbewijs. Inschrijven kan via Internet (www.4daagse.nl) en schriftelijk. Blijkt na 13 april dat de limiet is overschreden, dan zullen de resterende startbewijzen (49.000 minus de aanmeldingen uit periode 1) onder notarieel toezicht verloot worden onder degenen die zich tijdens inschrijfperiode 2 opgaven. Stichting de 4daagse heeft deze dagen alle deelnemers aan de wandeltocht die vorig jaar vanwege extreme weersomstandigheden na de eerste dag werd afgelast, een inschrijfbrochure gemaild of per post toegezonden. De brochure en het benodigde inschrijfformulier zijn tevens gepubliceerd op de Vierdaagsewebsite, www.4daagse.nl●

MARECHAUSSEEBERICHTEN ONDERZOEK NAAR SCHIETINCIDENT VISSERSBOOT CURAÇAO - De Koninklijke Marechaussee op Curaçao is een onderzoek gestart naar een incident waarbij een vissersboot werd geraakt door verdwaalde kogels van het Korps Mariniers. De militairen hielden een schietoefening op een terrein dat grenst aan zee. Het aanpalende zeegebied wordt tijdens oefeningen aangemerkt als veiligheidsgebied. Niemand raakte bij het incident gewond. Wel beschadigden de mitrailleurkogels het bootje van de lokale vissers.●

SCHIPHOLMEDEWERKER BETRAPT OP SMOKKEL COCAÏNE SCHIPHOL - Een 46-jarige man, werkzaam bij een op Schiphol gevestigd bedrijf, heeft geprobeerd om zes kilogram cocaïne via de personeelsdoorgang Nederland binnen te smokkelen. De verdovende middelen zaten verstopt in zijn rugtas en broeksband. De poging tot smokkel werd ontdekt door rechercheurs van het Schipholteam, een samenwerkingsverband tussen de Koninklijke Marechaussee en de

MELDPUNT ONGEWENST GEDRAG Rutgers Nisso Groep

BEREIKBAAR OP WERKDAGEN VAN 08.00 UUR TOT 20.00 UUR (OOK VANUIT HET BUITENLAND BEREIKBAAR) 0800-3333673 (GRATIS) +31 (0)71-8807118 WWW.RNG.NL/MELDPUNT

Douane. Bij onderzoek in de auto van de verdachte kwam een geldbedrag van 6400 euro boven water. Ook troffen de marechaussees een stroomstootwapen en peperspray aan. Na het doorzoeken van zijn woning in Almere vonden de rechercheurs nog eens 32.010 euro aan contanten en een bijna niet van echt te onderscheiden vuurwapen. De verdachte zit in voorlopige hechtenis en het onderzoek is nog gaande.●

KOFFERBAK VOL HONDJES HEERLEN - Personeel van de brigade Limburg Zuid heeft in Heerlen 58 jonge hondjes en acht jonge katjes gevonden, die opeengepakt zaten in kratten in de kofferbak van een auto. De inzittenden van de wagen, twee Tsjechen, zijn gearresteerd. De mannen waren in overtreding omdat de meeste pups jonger dan acht weken zijn. Dieren van die

leeftijd mogen alleen worden vervoerd als hun moeder erbij is. Ze werden aangetroffen tijdens een reguliere controle in het kader van Mobiel Toezicht Vreemdelingen bij de grensovergang A76 Duitsland-Nederland.●

NAAKTE MAN IN TREIN ZORGT VOOR OVERLAST SCHIPHOL - De Brigade Schiphol heeft afgelopen week een man aangehouden, die in de trein naakt rondliep. Naast het feit dat hij ongekleed was, liet hij ook nog zijn ontlasting lopen. Omdat de man slecht aanspreekbaar was en naar de drank rook, heeft de marechaussee hem gearresteerd, onder de douche gezet en schone kleding verstrekt. Tevens is hij onder doktersbehandeling gesteld. Het voorval veroorzaakte nogal wat verwarring en een ondraaglijke stank.●

INGEZONDEN BLIJE GEZICHTEN Met belangstelling heb ik in Defensiekrant nr 4. van 25 januari het artikel gelezen, waarin wordt uitgelegd dat er in eerste instantie 40 miljoen euro benodigd is om aanpassingen te realiseren die voortvloeien uit de maatregelen om ongewenst gedrag te voorkomen. 40 miljoen lijkt op een totaalbudget van Defensie niet veel, maar nieuwsgierig geworden heb ik eens uitgerekend wat dit per werknemer kost.(uitgaande van 70.000 werknemers) De teller bleef staan op N 571,- per persoon! Hierbij is de verwachting dat in de toekomst nog eenzelfde bedrag nodig zal zijn. We hebben het hier dan over ruim N 1140,- per medewerker! Persoonlijk ben ik hier wel van geschrokken, temeer daar het onlangs bijna vier jaar heeft moeten duren om tot een nieuw arbeidsvoorwaardenakkoord te komen. Hierbij heeft het (vermeende) gebrek aan financiële middelen toch ook een rol gespeeld!? Ik vind het daarom moeilijk te begrijpen dat het wangedrag van een kleine groep collega’s, nu zorgt voor de uitgave van een dergelijke grote som geld. Geld dat in mijn ogen wel beter besteed zou kunnen worden, namelijk aan al die tienduizenden medewerkers die zich wel normaal gedragen en waar de organisatie trots op kan zijn. Ik zou daarom voor willen stellen dat iedere medewerker dit bedrag van N 1140,- op zijn of haar rekening gestort krijgt en daarbij plechtig beloofd dat hij of zij zich netjes zal gedragen. Gebeurt dit niet, dan moet het bedrag terugbetaald worden! Dit scheelt een hoop werk en levert vast veel blije gezichten en een prettige werksfeer op. Kapitein stafverpleegkundige, R.P.J. Hoogervorst●


TRIP maakt doorstart DEN HAAG - Na een periode van rust heeft de hoofddirecteur Personeel, luitenant-generaal Hans Leijh, besloten dat de Trainees Interservice Projectenpool (TRIP) weer van start gaat.

Minster Kamp: “Zonder vliegers heb je nu eenmaal niets aan een helikopter.” Foto: Peter Wiezoreck

TEKORT PERSONEEL NIET KRITIEK, WEL OOG VOOR SLEUTELPOSITIES Vervolg van pagina 1

DEN HAAG - Staatssecretaris Van der Knaap bevestigde aan de VKC Defensie dat de werving aan het einde van het vorig jaar niet de gewenste resultaten heeft gekend voor de Koninklijke Landmacht. Bovendien was de uitstroom groter dan de instroom. “Zorgen zijn er niet, zolang er geen sprake is van een langdurig jaarlijks tekort. We zijn ook bezig met een inhaalslag van de geslaagde werving van 2005. Er zijn nog zo’n 6500 militairen in opleiding en die stromen op korte termijn de krijgsmacht in. In juli van dit jaar moeten we

dan dichtbij de honderd procent komen.” Kritisch wordt het echter ook volgens minister Kamp als er mensen ontbreken op sleutelfuncties. “Zonder vliegers heb je nu eenmaal niet veel aan een helikopter.” Roland Kortenhorst (CDA) riep

in navolging van het symposium ‘Defensie werkt’ op tot een nog nauwere samenwerking tussen Defensie, bedrijfsleven en het onderwijs. “Ik zie grote kansen voor job rotation. Met wat ik nu weet, zou ik in mijn bedrijf zonder een spoor van twijfel een militair binnenhalen.” Dat was minister Kamp geheel met het Kamerlid eens. “Een officier die vier uitzendingen heeft gehad in de afgelopen jaren kun je op vrijwel elke plek in het bedrijf neerzetten. Militairen kunnen van grote betekenis zijn voor het bedrijfsleven.” Andersom zijn er leidinggevenden in de burgermaatschappij

die een aanvulling voor onze organisatie kunnen vormen, voegde staatssecretaris Van der Knaap daaraan toe. Hij deed een oproep aan de bonden voor Defensiepersoneel om samen naar oplossingen te zoeken voor een flexibeler personeelssysteem. “Dat iedere sergeant hetzelfde betaald krijgt, is in mijn ogen niet juist. Er dient volgens mij te worden gekeken naar een meer functiegerichte honorering. Dat zal een nieuw kabinet moeten afhandelen. Defensie zal een aantrekkelijke werkgever moeten zijn. Niet alleen het salaris telt daarin mee, maar vooral de faciliteiten die we kunnen bieden.”●

Lof voor bewindslieden DEN HAAG - De bijeenkomst van vorige week betekende het laatste gezamenlijke optreden van minister Kamp en staatssecretaris Van der Knaap in de Vaste Kamercommissie voor Defensie. Al zou de laatste nog kunnen terugkeren. Angelien Eijsink (PVDA) nam de gelegenheid te baat de beide bewindslieden te complimenteren met hun werk. “Minister Kamp

heeft zich de afgelopen jaren zeer betrokken getoond bij het departement en de mensen die er werken. En staatssecretaris Van der Knaap heeft zich in het bijzonder ingezet voor de emancipatie van minderheden en het genderbeleid.” De andere leden van de commissie sloten zich bij deze prijzende woorden aan. Archieffoto: Peter Wiezoreck●

Niet meer troepen Vervolg van pagina 1

De minister beaamde dat het succes tot nu toe deels schuilt in geluk (geen doden tijdens gevechtshandelingen) en in een kleiner aantal incidenten dan in de rest van het zuiden. “Maar meer nog is het een resultaat van een weloverwogen invulling van taken alsmede een goede militaire leiding ter plaatse, op alle niveaus.” De bewindsman sluit uit dat Nederland langer dan twee jaar, tot 2008, met zoveel troepen als nu aanwezig blijft in Zuid-Afghanistan. “We houden deze operatie met veel inspanningen twee jaar vol. Het zou alleen een theoretische mogelijkheid zijn die periode te verlengen.” Zijn collega Ben Bot (Buitenlandse Zaken) voegde daar aan toe dat er wel kan worden gekeken naar een andere invulling. “Dat kan in de vorm van een van de drie D’s: Defensie, Development (ontwikkeling) of Diplomacy.”●

Bij de defensieorganisatie bestaat een blijvende behoefte aan jonge, goed opgeleide mensen. Die brengen de nieuwste inzichten op allerlei gebied met zich mee. De organisatie kan deze inventiviteit goed gebruiken, zeker gezien de grote veranderingen van de afgelopen jaren. TRIP biedt de mogelijkheid om een aantal specifieke doelgroepen te bereiken. Dat kan studierichtingen betreffen, maar ook de werving van meer vrouwelijk personeel en allochtonen. Met de doorstart van TRIP is Defensie niet langer het enige ministerie zonder trainee-programma. De opzet van de Projectenpool volgt het vertrouwde model: een schema van twee jaar, met daarin drie perioden van acht maanden. Gedurende zo’n periode wordt de trainee bij een (defensie)onderdeel geplaatst waar een passende opdracht beschikbaar is. De eerste pool, die in mei gaat beginnen, bestaat voor een belangrijk deel uit mensen die op financieel-economische en verwervingsplaatsen in te zetten zijn. Hieraan heeft de organisatie grote behoefte. De werving voor de eerste TRIPpool is al bezig. De volgende staat gepland voor september dit jaar. De groepen tellen in beide gevallen ongeveer tien personen.●

DUITS SUCCES VOOR FANFAREKORPS NATIONAL RESERVE

MILITAIREN TOASTEN OP VERJAARDAG KONINGIN DEN HAAG - De 69ste verjaardag van koningin Beatrix, op 31 januari, is in het verre Uruzgan niet aan de aandacht van de Nederlandse militairen ontsnapt. Tijdens een samenkomst op Kamp Holland bij Tarin Kowt, bracht een brede delegatie van de

Task Force Uruzgan, inclusief Australische militairen, een heildronk op haar uit. Dat gebeurde met Fanta, terwijl er volgens een diepgewortelde militaire traditie Oranjebitter op tafel had behoren te komen. Tij-

De militairen in Uruzgan heffen het glas. Foto: Sjoerd Hilckmann-AVDD

dens de missie in Afghanistan rust er echter een taboe op het gebruik van alcohol. Voorafgaand aan de toast las de commandant van de taakgroep, kolonel Hans van Griensven, de inhoud van zijn gelukstelegram aan koningin Beatrix voor. Ook

maakte hij het antwoord van de vorstin wereldkundig. Van Griensven kwam overigens via een straalverbinding later die dag op een groot scherm binnen in het Koninklijk Instituut voor de Tropen in Amsterdam. Daar brachten militairen en burgerautoriteiten om acht uur ’s avonds op de koningin een heildronk uit, gevolgd door een in koor geroepen “Dat zij leve!” Via een uitvoerige conversatie tussen generaal-majoor Lex Oostendorp, gouverneur van de hoofdstad, tevens gastheer, vernamen de genodigden iets meer over de dagelijkse gang van zaken in zuidelijk Afghanistan. De Nederlandse militairen van EUFOR 5 in Bosnië brachten eveneens een heildronk uit op de verjaardag van koningin Beatrix. In dit geval zat er sinaasappelsap in de glazen. Bij de bijeenkomst gaf een delegatie buitenlandse militairen, geplaatst bij het hoofdkwartier bij de Banja Luka Metal Factory, acte de présence.●

Het Fanfarekorps van de Nationale Reserve in vol ornaat.

BREMEN (D) - Het Fanfarekorps van de Nationale Reserve heeft onlangs in Bremen de 43ste editie van de Musikschau der Nationen met zijn aanwezigheid opgeluisterd. Op deze naar verluidt grootste indoortaptoe van Europa, waren muziekkorpsen uit negen landen afgekomen. De Nederlanders presenteerden een show met onder meer defileermarsen van de infanterie, die erin gingen als koek. Hetzelfde gold voor de compositie, getiteld ‘Tulpen uit Amsterdam’, ook al omdat de orkestle-

den het publiek op de bloem trakteerden. Volgens een Duitse krant veroorzaakte het Nederlandse optreden ‘voorjaarsgevoelens die op een koude januariavond meer dan goed deden’. Voorafgaand aan de Musikschau der Nationen, trad het fanfarekorps op in de bij Bremen gelegen Logistikschule van de Bundeswehr. Volgens de website van de Duitse landmacht bracht het gezelschap ‘einen bunten Mix aus Swing, Rock and Roll, Popmusik und anderen Ohrwürmern. Es war eine Supershow’.●

Foto: Ruud Mol-AVDD


HOOGSTE POOLSE ONDERSCHEIDING VOOR MILITAIREN

De groep gedecoreerden op de Poolse ambassade met in het midden ambassadeur Michalowski.

DEN HAAG - Luitenant-kolonel Bas Baars en adjudant Henny Huijbregts van de Koninklijke Landmacht en luitenant-kolonel Gerrit Pijpers van de Koninklijke Luchtmacht hebben onlangs uit handen van de Poolse ambassadeur in Nederland, Jan Michalowski, de Golden Medal of Polish Armed Forces gekregen. Beide KL-militairen ontvingen het eremetaal voor hun bemoeienis met de uitreiking van de Militaire Willemsorde aan de 1ste Zelfstandige Poolse Parachutisten Brigade op 31 mei 2006. Naast de Willemsorde werd bij die gelegenheid tevens de Bronzen leeuw postuum aan de commandant van de eenheid, generaal-majoor Sosabowski uitgereikt. Baars en Huijbregts maakten deel uit van de projectgroep, die een waardige en stijlvolle ceremonie moest houden op het Haagse Binnenhof. Maar ze deden meer dan dat. In de maanden voorafgaande aan de plechtigheid spoorde de projectgroep de oud-strijders of hun weduwen op vier continenten op en lieten ze voor een week naar Nederland overkomen. Omdat de gemiddelde leeftijd van de Poolse veteranen hoog was, kwamen er ook begeleiders

mee. Voor wie was verhinderd, werd de ceremonie zowel in Engeland als in Polen herhaald. Alle veteranen kregen een duplicaat van de Militaire Willemsorde, een fotocollage en een speciale gedenkmunt. De inspanningen van Baars en Huibregts daarin bleven niet onopgemerkt. De ambassadeur gaf aan dat de ceremonie van grote waarde was voor de Poolse bevolking. Pijpers kreeg de onderscheiding vanwege zijn nauwe betrokkenheid in de afgelopen 33 jaar bij de organisatie van de herdenkingen om de slag om Arnhem. Die vindt ieder jaar plaats op de (Airborne) begraafplaats Oosterbeek, waar ook zestig Poolse militairen liggen. Pijpers spant zich tevens in voor de bevordering van het contact en samenwerking tussen de Poolse en Nederlandse strijdkrachten. De twee overige medailles werden uitgereikt aan Andries Hoekstra van de Market Garden Foundation en Geertjan Lassche, onderzoeksjournalist van het actualiteitenprogramma Twee vandaag en later Netwerk, die gezamenlijk een televisiedocumentaire over Polen maakten, waarin zij voor het ere herstel van de oud-strijders pleitten.●

ASSEN - De operatie van de Task Force Urzugan leeft volop in de landmacht. Dat valt op te maken uit de massale belangstelling voor de soms ‘vurige’ voorlichtingsbijeenkomsten die vorige week op vijf kazernes werden gehouden, waarvan één in Duitsland. Een ploeg met ervaringsdeskundigen informeerde daarbij uit te zenden personeel over wat hen zoal te wachten staat, in de hoop dat ze daaruit voordeel putten. “Je wint de missie door te schaken.” Met de samenkomsten wilde het Commando Landstrijdkrachten zijn kaderleden snel en effectief met de neus op de feiten drukken: ‘jij kunt aan de beurt komen voor Afghanistan’. Kolonel Kees van Eijl, hoofd Operationele Gereedstelling van de directie Operaties, en ‘regisseur’ van de rondtoer: “We wilden aan de hand van belevenissen en geleerde lessen alvast een beeld geven van de omstandigheden en hoe alles in elkaar grijpt. De operatie is mensenwerk en dat betekent dat je het personeel moet blijven informeren. Daarnaast kost het enige tijd voordat de ervaringen van de militairen van de Task Force Urzugan in handboeken met geleerde lessen zijn vastgelegd. Het gaat om een soort bewustwordingsproces met als motto ‘training stopt nooit en er bestaat geen excuus om niet te oefenen’. Goed voorbereide militairen vormen misschien wel de beste personeelszorg die je kunt bieden. De grote belangstelling toont de betrokkenheid bij de operatie in Uruzgan aan. Ze beseffen dat ze terecht kunnen komen in omstandigheden met een hoge dreiging.” Sommige sprekers, personeel van de eerste lichting van de Task Force, onderstreepten dat nog maar eens tijdens de laatste sessie, afgelopen vrijdag in de Johan Willem Frisokazerne in Assen. Zo wees de commandant, destijds van de geniecompagnie,

Foto: Paul Verheul

URUZGANSESSIES LANDMACHT TREKKEN

SCHAAKMISSIE IN majoor Jongejan, op het met stip genoteerde gevaar, bermbommen, in vakjargon Improvised Explosive Devices (IED’s). “Die vormen een groot risico.” BERGEN WERK

Het werk van de TFU kwam ook inhoudelijk aan de orde. Een van de belangrijkste klussen van het Provinciaal Reconstructieteam bestaat uit het begeleiden van de autoriteiten, doceerde majoor Robin van der Zwan. “De Afghanen moeten leren de touwtjes in eigen hand te nemen.” Dat daarbij nog bergen werk te verzetten

vallen, bewees Van der Zwans relaas over het gebrek aan hygiëne in de dorpen Tarin Kowt en Deh Rawood. “De mensen zullen het vuil daar zelf moeten opruimen.” Ook in ander opzichten ligt er volgens hem een breed terrein braak. Het onderwijs en de daarbij behorende infrastructuur bijvoorbeeld verkeren in deplorabele staat. “Één pen op vijftig leerlingen schiet niet op. Daarom brachten wij veel materiaal als schriften, schoolboeken, pennen, etcetera in.” Maar eigenlijk bestaat er in Uruzgan aan veel, heel veel ge-

brek. Landbouw, wegen, medische voorzieningen; alles zit in het slop, viel uit het verhaal van Van der Zwan te destilleren. “Verhoog je de welvaart, dan vermindert dat de invloed van de Taliban.” De majoor bestempelde de taak van het Provinciaal Reconstructieteam als uiterst complex. Extremisten liggen dwars; de stammencultuur valt moeilijk te doorgronden; de handel in verdovende middelen tiert welig; de overheid is corrupt en blinkt evenmin uit in krachtdadig optreden, verzuchtte hij. “Uruzgan vormt Het met stip genoteerde gevaar: bermbommen, in vakjargon Improvised Explosive Devices (IED’s). Die vormen een groot risico. Foto: Bradley A. Garfield

TEKST: JACK OOSTHOEK

MILITAIRE TEHUIZEN VERDER ONDER ÉÉN VLAG DEN HAAG - De Koninklijke Nederlandse Militaire Bond (K.N.M.B.) Pro Rege heeft zijn activiteiten per 1 januari ondergebracht in een nieuwe stichting. In deze ‘stichting Pro Rege’ worden de activiteiten van PMTrefpunten in Nederland en ECHOS Homes in het buitenland gezamenlijk bestuurd en gemanaged. Deze herstructurering maakt de organisatie efficiënter, transparanter en slagvaardiger. De stichting presenteert zich met een nieuw logo, dat de beeldmerken van zowel de K.N.M.B. Pro Rege als die van de internationale koepelorganisatie ECHOS International (European Christian Homes Organisation for the Services) in zich verenigt. De vereniging KNMB Pro heeft fondsenwerving als kerntaak. Het welzijnswerk dat Pro Rege levert in de zes PMTrefpunten en tien ECHOS Homes wordt namelijk mogelijk gemaakt door meer dan 30.000 Nederlandse begunstigers en enkele honder-

den kerken. Op alle locaties kunnen militairen zich ontspannen in de gastvrije sfeer van deze militaire tehuizen. Pro Rege verleent ‘drie sterren’ service in de militaire tehuizen, door aandacht te geven aan de behoeften van lichaam, ziel en geest. De persoonlijke aandacht van de medewerkers zorgt voor een sfeer van warmte en

gastvrijheid, die tot ver over de grenzen bekend is. Naast de twee tehuizen in Duitsland, vier op de Balkan en twee in Irak, heeft Pro Rege ook een ECHOS Home op Kamp Holland in Tarin Kowt, Uruzgan. Een tweede zal begin april opengaan op het Nederlandse deel van de internationale ISAF-basis in Kandahar.●

Foto: Richard Frigge-AVDD


MASSALE BELANGSTELLING

HET STENEN TIJDPERK één van de moeilijkst bestuurbare provincies van Afghanistan. Maar als je het vertrouwen van de stamhoofden wint, kun je prima met ze door één deur. Probeer alleen geen democratie naar Westers model uit te rollen, maar werk naar Afghaans model en tempo. Al is dat in het begin even slikken.” Een zware dobber had ook het personeel van het ISTAR-team. Dat verzamelde in de provincie vitale informatie, nodig om zo de stand van zaken te kunnen beoordelen. Om de taalbarrière te doorbreken, bediende de ISTARclub zich van uit Nederland meegenomen en lokaal gerekruteerde tolken. Commandant majoor Jan Lesschen: “Het bulkt in Afghanistan van de geheimzinnige mensen. Daarom bevonden we ons elke dag in het terrein en spraken met iederéén. Daarnaast is de Taliban geen domme tegenstander. Dit weten we, omdat de extremisten zich voortdurend aan onze wijze van optreden aanpassen.” Volgens Lesschen schuilt in elke militair van de International Security Assistance Force iemand die informatie kan vergaren. Van vorkheftruckchauffeur tot infanterist. “Doe je interessante contacten op, meld deze dan, dan doen wij er wat mee. De missie in Afghanistan win je door te schaken en door je verstand te gebruiken.” ENORME UITDAGING

Commandant majoor Harald van Kasteren boeide de (film) zaal met een even hartstochtelijk als humoristisch verslag van de lotgevallen van het logistieke ondersteuningsdetachement. “De aanvoerroute vanuit Nederland, bijna 5500 kilometer lang, was lang en kwetsbaar”, stak de spraakwaterval van wal. “Soms bedreven we logistiek door een rietje. Dat wil zeggen dat de aan-

voerweg af en toe beperkte capaciteit kon hebben. Daarnaast beïnvloedden het weer en de slechte infrastructuur de omstandigheden behoorlijk. Het was een enorme uitdaging om het materiaal op het juiste tijdstip op de goede plek te krijgen. Vaak hadden we moeite bepaalde goederen in de logistieke keten te vinden. Maar ondanks dit en het verlies aan spullen door overvallen op vrachtauto’s met Afghaanse chauffeurs, kwam het bijna altijd wel goed. Een andere uitdaging vormden de verbindingen. Sommige systemen communiceerden onderling onvoldoende. Dat maakte het uitwisselen van informatie soms moeilijk. Het vervoer van brandstof gaf ook problemen. Stond er een tankwagen aan de verkeerde kant van de grens, dan had je pech. Verder werd veel benzine en diesel gestolen en werden Afghaanse chauffeurs bedreigd en gedwongen om die brandstof af te staan.” Minstens even bewogen was het verhaal van een luitenant van het Korps Commandotroepen. Om veiligheidsredenen blijft zijn naam onvermeld. Volgens de jonge officier, vormden de Special Forces de ‘ogen en oren’ van de commandant van de Task Force. Na het zuiveren van een boerderij waarin, naar later bleek onterecht, wapens werden vermoed, belandden de ‘luit’ en zijn collega’s in een hinderlaag. Daarbij raakten zes militairen van het Afghaanse Nationale Leger, die samenwerkten met het commandocontingent, zeer zwaar gewond door een exploderende bermbom. Een van hen zou even later in de armen van een Nederlandse gewondenverzorger heel dramatisch alsnog met een vijandelijk precisieschot worden gedood. De commando’s en het medisch personeel doorstonden de strijd echter zonder kleerscheuren.

De luitenant ondersteunde zijn uiteenzetting met authentieke videobeelden, plus geluid, van onder anderen de meegereisde Nederlandse cameraman Vic Franken. De hinderlaag analyserend, sprak de luitenant positief over de opleiding van de landmacht en die van het Korps Commandotroepen in het bijzonder. “Er wordt leiding gegeven en het personeel toont zich bereid die te ontvangen. Dat constante geschiet veroorzaakte alleen wel oorsuizingen. Daarom is adaptieve gehoorbescherming dringend noodzakelijk. Ja, de mentale belasting tijdens de hinderlaag was groot, ook voor het medisch personeel. Na terugkeer werden we echter goed opgevangen.”

Kranslegging in de Javazee. Foto’s: Jeroen Repko

Marine herdenkt gesneuvelden uit 1942 SURABAYA - “Noem mij, bevestig mijn bestaan. Laat mijn naam zijn als een keten. Noem mij, noem mij, spreek mij aan. O, noem mij bij mijn diepste naam.” Deze dichterlijke woorden galmden eind vorige maand over het doodstille ereveld Kembang Kuning te Surabaya. Daar stond de bemanning van Hr.Ms. Tromp in vier detachementen aangetreden, allen in opperste concentratie om de hitte te trotseren, maar tegelijkertijd diep in gedachten verzonken. Met het passeren van de Straat Torres en het binnenvaren van de Indische Archipel, verschoof het accent van de wereldreis van Hr. Ms. Tromp. Eerst lag dat bij het testen van de SMART-ELR (radar) en het lanceren van raketten, nu bij het uitvoeren van ceremonieel, representatie en herdenkingen. De geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in deze regio heeft immers niet alleen diep ingegrepen in het leven van miljoenen Nederlands-Indiërs, maar ook in dat van honderdduizenden Nederlanders. Dus legde de bemanning van de Tromp onder meer een krans boven het wrak van de Japanse Suez Maru. Dit schip, met aan boord 549 krijgsgevangenen, onder wie 127 Nederlanders, werd in 1942 getorpedeerd door de onderzeeboot USS Bonefish.

GOEDE SAMENWERKING

Brigadegeneraal Peer Everts, directeur Operaties van de staf van het Commando Landstrijdkrachten, sprak na afloop van heldere presentaties. “Het adagium every soldier a rifleman komt goed naar voren. Ook blijkt dat het om een missie gaat, waaraan elk element op zijn eigen wijze bijdraagt. Zonder goede samenwerking tussen de verschillende wapens en dienstvakken komt daarvan weinig terecht. Overigens is ook die met de luchtmacht, marine en marechaussee en met de ministeries van Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking waardevol.” Volgens Everts functioneren de militairen in het inzetgebied onder gevaarlijke omstandigheden prima. Het goede materiaal en de dito uitrusting dragen daar zeker aan bij, stelde hij. “Natuurlijk streven we naar perfectie en om die te bereiken, nemen we op allerlei vlakken initiatieven. De operatie in Uruzgan is toch een verantwoordelijkheid van ons allen.”●

Slechts één gevangene overleefde de ramp. De doden op het ereveld Kembang Kuning, beheerd door de Nederlandse Oorlogsgravenstichting, werden eveneens herdacht. Omdat op de begraafplaats een monument voor omgekomen marinemannen staat, staat hij ook bekend als het ‘Marineveld’. Waar de staatssecretaris in 2006 de plaquettes met namen van de slachtoffers van de Slag in de Javazee onthulde, was nu het moment aangebroken de 356 militairen, gesneuveld vóór en na de Slag, uit de anonimiteit te halen. Ook zij kregen eindelijk een naam op een aantal nieuwe gedenkplaten. De onthulling stond gepland op 27 februari 2007, precies 66 jaar na de desastreuze slag. Omdat de Tromp nu aanwezig kon zijn om de ceremonie militair te kleuren, werd deze vervroegd. Commandant Zeestrijdkrachten vice-admiraal Willem Kelder nam de toehoorders in een toespraak mee naar de fatale gebeurtenissen op 27 en 28 februari 1942. Hij benadrukte dat er niet alleen meer dan zevenhonderd Nederlandse mannen sneuvelden, maar ook tweehonderd Nederlands-Indiërs, destijds in dienst van de Gouvernementsmarine.●

Foto: Hennie Keeris

HOLIVIERING 2007 VOOR HINDOE-MILITAIREN DEN HAAG - Het Holifeest staat weer voor de deur. Alle Hindoes over de hele wereld vieren dit op 4 maart. Ook de dienst Hindoe Geestelijke Verzorging besteedt aandacht aan dit evenement en wel op vrijdag 2 maart in Den Haag. Het Holifeest is een nieuwjaars-, overwin-

nings-, oogst- en lentefeest. Het Holifeest bindt, verbroedert en brengt het besef van trots en eigenwaarde, van een eigen culturele identiteit. De gastspreker voor deze viering is pt Datadin. Hij spreekt over de plaats en betekenis van het Holifeest in onze moderne samenleving.

Alle hindoe-militairen worden uitgenodigd deel te nemen. Het feest is van 11.30 tot 15.30 uur in gebouw 147 van de Frederikkazerne aan de Van der Burchlaan 31. Aanmelden kan per telefoon op het nummer 070 - 316 67 34 of per e-mail: [email protected]●

Het ereveld Kembang Kuning, een stukje Nederland in den vreemde.


ARNHEM Wachtmeester 1 Nicole Schreven hangt zwaar aan het gas van haar Yamaha FJR1300 dienstmotor, maar zelfs een acceleratie tot dik in het rood brengt haar niet op tijd in de buurt van de voorbijrazende auto. Dat lukt pas voorbij het mobiele controlepunt, dat zo’n kilometer achter de grens is ingericht. Had de marechaussee de donkere Opel hier naartoe willen dirigeren, nu krijgt de bestuurder verderop langs de A12 een stopteken. Met zijn reisdocumenten blijkt niets mis. De Duitser heeft haast… én mogelijk geluk. Schreven adviseert de passant om het de volgende keer kalmer aan te doen. Niet alleen omdat er aan de grens een maximum van zeventig kilometer per uur geldt, maar ook omdat de Marechaussee de snelheid van het grensverkeer kan controleren. Daarnaast is er ook nog de veiligheid van de motorrijders. Opgesteld nabij de grenspaal, op hectometer 150.0, moeten zij in korte tijd een passerend voertuig inhalen en van de snelweg leiden. Dat lukt niet altijd zonder rare capriolen uit te halen. “Ben je in de buurt, dan merken ze je ook niet altijd even snel op.” Schreven heeft daarvan legio voorbeelden. Zo reed ze enige tijd geleden naast een koppel dat blijkbaar zo verliefd was, dat ze ook achter het stuur niet van elkaar af konden blijven. “Toen ik een keer toeterde, schrokken ze zich wild.” STEEKPROEF

Met het verdrag van Schengen spraken de landen van de Europese Unie af dat ingezetenen vrij van het ene naar het andere land mogen reizen. Maar dat laat onverlet dat de Marechaussee steekproefsgewijs achter de grens reisdocumenten mag controleren om illegale immigratie tegen te gaan. De Brigade Oostgrens Midden heeft er volgens teamleider adjudant John Handels dagelijks de handen vol aan. Maar liefst 95 procent van alle inspanningen is

‘ONVOOR Links boven: Bij het Mobiel Toezicht Vreemdelingen spelen de motorrijders een belangrijke rol. Zij bevoorraden het controlepunt telkens met een verse aanvoer grensverkeer.

Links: Voorafgaande een controle vindt er in het brigadegebouw in Arnhem een briefing plaats.

erop gericht ongewenste vreemdelingen de toegang tot Nederland te ontzeggen. Dat klinkt misschien onsympathiek, maar in een tijd dat internationaal terrorisme welig tiert, kan het geen kwaad om de grenzen goed in de gaten te houden. ‘Oostgrens Midden’ maakt er werk van om dat herkenbaar, met blauwe voertuigen en dito gekleed personeel te doen, maar ook via onopvallende patrouilles. In de drie kilometer diepe zone achter de grens is het Wapen heer en meester. Hierin let de Marechaussee op grensoverschrijdende criminaliteit, variërend van gelukszoekers tot regelrechte misdadigers, die met een lading verdovende middelen of illegalen bestemd voor de prostitutie koers richting Nederland zetten. Vooral de routiniers van ‘Oostgrens Midden’ hebben een neus voor zaken waaraan een luchtje kleeft. Bij het staande houden van grensverkeer nemen ze vier criteria in acht, namelijk het soort voertuig, het kenteken, de uiterlijke kenmerken van de inzittenden en hun samenstelling. “Het vijfde criterium betreft een bepaald onderbuikgevoel”, aldus Schreven. “Een auto die stapvoets de grens over rijdt met een sticker van een bekende Amsterdamse sexclub op de bumper is sowieso verdacht”, gaat Handels verder. Volgens de teamleider maakte de inzittende daarvan

zich niet schuldig aan een overtreding en was er dus geen aanleiding hem aan te houden. “Maar zijn gedrag deed anders vermoeden. Temeer omdat de Brigade Oostgrens Midden geregeld op mensensmokkelaars stuit.” MES

De overgang bij Arnhem kenmerkt zich niet echt door één bepaald soort criminaliteit. Hebben

ze bij Hazeldonk, nabij Breda, vooral te maken met drugsgerelateerde overtredingen, in het grensgebied bij Arnhem bestaat wat meer variatie. Opmerkelijk was tot voor kort het vrij grote aantal overtredingen van de Wet Wapens en Munitie. Zonder te beseffen dat ze strafbaar waren, namen veel Oosterburen hun busje peperspray, een niet van echt te onderscheiden alarmpistool of een ploertendoder mee

over de grens. In een vitrinekast in het brigadegebouw liggen van elk mooie voorbeelden uitgestald. “Nu de wapenwet in Duitsland flink is aangescherpt, zijn veel van die attributen voortaan verboden en komen wij ze een stuk minder vaak tegen.” Vandaag houdt de ‘buit’ dan ook niet over. Wel stuit wachtmeester Bas Bernasco op een kort mes dat een bestuurder van een bestelauto in een vakje in het portier

heeft zitten. “Daarmee schilt’-ie z’n appeltje”, oordeelt ploegleider opperwachtmeester René Hugen. “Geef maar terug.” Dankbaar neemt de chauffeur zijn gereedschap in ontvangst. Vervolgens gaat hij met zijn lading geslachte kippen op weg naar een afleveradres. De lege parkeerplaats wordt snel gevuld door een splinternieuwe grijze Mercedes met Duits kenteken. Bernasco herkent de inzittende meteen: voormalig Vitesse-speler Matthew Amoah. Op zijn beurt begroet die de marechaussees als oude bekenden, wat verraadt dat hij geregeld de grens passeert. Ondanks de sfeer van ‘oude jongens krentenbrood’ worden voor de zekerheid toch de papieren nog even gecontroleerd. Zo ook van vier Grieken in een aftandse Mercedes op weg naar een werkadresje. Bernasco bekijkt de documenten aandachtig. Als falsificatiespecialist weet hij precies waarop hij moet letten. “Veel valse Griekse paspoorten hebben een handtekening van de maker meegekregen. Die verving bepaalde letters in de tekst, waardoor er duidelijke taalfouten onstonden.” In de documenten van het kwartet komen die kenmerken niet voor. Zij mogen dus verder. Links: Er zit geregeld kaf tussen het koren, maar het gros van de passanten heeft goede documenten.

Rechts: Falsificaten-specialist wachtmeester Bas Bernasco beoordeelt in het Mobiel Administratie Centrum een paspoort op zijn echtheid.

TEKST: ANDRÉ TWIGT FOTO’S: HENNIE KEERIS

BRIGADE OOSTGRENS MIDDEN PLUKT VRUCHTEN VAN KMAR 2010


Links: Om een goede selectie ter kunnen maken, beschikken de motorrijders over een goed ontwikkeld ‘onderbuikgevoel’.

Rechts: Om in een kilometer voorbij een auto te komen, moeten de marechaussees soms gewaagde capriolen uithalen.

RSPELBAARHEID IS ONZE KRACHT’ Volgende patiënt: twee mannen, van wie eentje Duitsland niet mag verlaten, zo blijkt. Hij heeft daar namelijk asiel aangevraagd. “Een dergelijke gang van zaken zien we wel vaker”, vertelt Handels. Mensen vragen in het ene land asiel aan en doen vervolgens in de buurlanden hetzelfde. Zou nu ook wel eens het geval kunnen zijn, want meneer heeft een sporttas met kleding bij zich. Jammer voor hem eindigt de tocht bij de grens. In afwachting van de terugreis mag hij in het Mobiel Administratief Centrum plaatsnemen. Deze grote blauwe bus dient als zenuwcentrum van het MTV en biedt de mogelijkheid om allerlei geautomatiseerde opsporingsregisters te raadplegen, waaronder het Nationaal Schengen Informatie Systeem. Daarin is menige ongewenste vreemdeling opgenomen. Terwijl zijn status wordt nagetrokken, kijkt de man met de grijze nep slangenleren schoenen zuur. “Helaas”, zegt Handels. ”Zo zijn de regels. Daar zijn we streng in. Wanneer een Turk bijvoorbeeld alleen zijn, in Duitsland geldige, Turkse identiteitsbewijs bij zich heeft, dan verzoeken we hem in principe zijn geldige identiteitspapieren thuis op te halen.

Links: Drukke werkzaamheden op het controlepunt langs de A12.

AFWISSELING

Volgens de teamleider loopt het aantal onderschepte illegalen de laatste tijd weer op. Een reden daarvoor zou wel eens de laatste reorganisatie, KMAR 2010 genaamd, kunnen zijn. Daarbij werden onder meer veel lokale brigades samengevoegd tot regionale. Voor wat ‘Oostgrens Midden’ betreft, zit die fase er op. Daardoor heerst er weer rust in de tent en die mist zijn uitwerking niet. Komt bij dat het bewakingsgebied enorm groeide en de variatie toenam. Zo doen marechaussees dienst langs de A12, maar ook bij de kleinere overgangen in de pakweg honderd kilometer lange grensstrook. En voeren ze controles uit op de trein die gemiddeld zo’n zeven keer per dag vanuit Oberhausen in Arnhem aankomt. Daar vandaan rijden ze mee naar Utrecht. Door de bank genomen levert deze controle zo’n vijftig à zestig valse of vervalste paspoorten per jaar op. Daarnaast is de Marechausseeorganisatie een stuk dynamischer geworden en steeg onder meer de betrokkenheid bij het recherchewerk. Uitgangspunt daarbij is “wat men van de weg haalt, mag men zelf afhandelen”. Handels:

“Voor de jonge wachtmeester die net van het LOKKMAR (Landelijk Opleidings- en Kenniscentrum Koninklijke Marechaussee - red.)

afkomt, is dat een enorme stap voorwaarts. Zat-ie net nog in de schoolbanken, nu neemt-ie deel aan een onderzoek. Uiteraard

Om de identiteit van een persoon vast te stellen, doen de marechaussees een beroep op een van de databanken, die in het Mobiel Administratie Centrum zijn te raadplegen.

houdt het hogere kader wel een oogje in het zeil.” Voor wat ‘Oostgrens Midden’ betreft, heeft de samenvoeging van de brigades Arnhem, Nijmegen en Zevenaar eveneens een gunstige uitwerking op de beschikbare kennis en ervaring op het gebied van onder meer administratie en topografie. (En dat komt van pas, want het nieuwe bewakingsgebied van de brigade loopt grofweg van Haaksbergen tot Gorinchem.) Verder werd het overtollige vet van de organisatie weggesneden. Waren er tot voor kort bijvoorbeeld drie meldkamers, nu is er nog maar één. Tevens vond er een bundeling van het materieel plaats. Een andere maatregel betreft de multidisciplinaire opleiding van het personeel. Dit komt niet alleen de afwisseling ten goede, maar vergemakkelijkt tevens de inzetbaarheid. Naast MTV is personeel nu ook voor de Algemene PolitieDienst inzetbaar en omgekeerd. AMIGO

Volgens Handels raakt het toezicht op het inkomende grensver-

keer steeds meer uitgekristalliseerd. Mede door de flexibilisering krijgt personeel de kneepjes van het vak snel onder de knie, is het materieel vrij nieuw en vindt er geregeld innovatie plaats. Zo mag ‘Oostgrens Midden’ zich verheugen in de komst van AMOGO, dat staat voor Algemeen Mobiel Informatie Gestuurd Optreden. Dit geautomatiseerde opsporingssysteem moet de mensenhandel en -smokkel een hak zetten door structureel inzicht te geven in het grensverkeer. Het uit camera’s en computers bestaande technische hoogstandje is al in gebruik aan de grens bij Hazeldonk en wordt binnenkort als experiment geïntroduceerd bij ‘Oostgrens Midden’, die de mobiele versie krijgt. Handels: “Het toezicht op de overgangen zal hierdoor flink toenemen en dus ook de sterkte van onze slogan ‘Onvoorspelbaarheid is onze kracht’. Zonder de grensovergangen fysiek in de gaten te houden, monitoren we het verkeer op afstand. En niemand die er iets van merkt. Mooi toch?”●


EXPERIMENT MET BEVEILIGING TEGEN EXPLOSIEVEN

Via VAFAMIL vallt makkelijk een reis te boeken van Neckermann en Hotelplan, bijvoorbeeld naar Tanzania. In beeld

De demonstratie speelt zich uitsluitend digitaal af.

DEN HAAG - TNO heeft vorige week woensdag een eerste demonstratie gegeven van simulatiemogelijkheden om de beveiliging tegen IED’s te verbeteren. Dit werd bereikt door delen van de Advanced Concept Development & Experimentation Environment (ACE) te combineren. Dat maakt het mogelijk een scenario te onderzoeken dat representatief is voor de omstandigheden in Afghanistan. De demonstratie werd gegeven voor leden van de Defensie Task Force Countering IED (TF CIED), die onder leiding staat van luitenant-kolonel Henk Molman. De eenheid valt onder het Commando Landstrijdkrachten (CLAS). Samen met de task force wordt een programma voor ondersteunend onderzoek opgezet. Medio februari neemt de CDS hierover naar verwachting een besluit. Het opzetten van een CD&E capability maakt daarvan deel uit. In de demonstratie werd een konvooi gesimuleerd dat onder-

weg langs een risicovolle passage, zoals een brug, moet gaan. Op dat punt was een camera geplaatst met experimentele software voor chang detection. Terwijl de voertuigen onderweg waren, ontdekte de camera een auto die door onbekenden was achtergelaten. De software gaf een signaal door, waarop een onbemand verkenningsvliegtuig (UAV) opdracht kreeg om poolshoogte te nemen en beelden over de situatie door te sturen. Vervolgens werd met behulp van het UAV een alternatieve route gevonden, zodat het kon-

vooi zijn weg veilig kon vervolgen. Het is de bedoeling dat met deze CD&E-opzet nieuwe procedures worden uitgeprobeerd, plus de inzet van nieuwe middelen. Dat kan aantrekkelijk worden in het denken over jammers en detectiemiddelen. Ook is het mogelijk nieuwe procedures bij incidenten, zoals IED-aanvallen, vooraf te oefenen. De CD&E-omgeving zal worden ontwikkeld in samenwerking met de simulatiemogelijkheden binnen de Defensieorganisatie. Bijdrage: Rob IJsselstein, foto: Walter van Dijk, TNO●

CIVIEL-MILITAIRE SAMENWERKING IN ONDERWIJS & ONDERZOEK BREDA - Politie, Brandweer, Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen en Defensie moeten samenwerken als er zich een landelijke ramp, crisis of een groot ongeluk voordoet. Gezamenlijk oefenen gebeurde al, maar nu is ook in het onderwijs en onderzoek de coöperatie bezegeld. Daartoe ondertekenden de Nederlandse Defensie Academie, het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid Nibra en de Politieacademie donderdag 1 februari een overeenkomst op de KMA in Breda. De samenwerking tussen de instituten komt niet uit de lucht vallen. Alle drie hebben tenslotte een belangrijke rol in de professionalisering en vakontwikkeling op het gebied van veiligheid, crisisbeheersing en rampenbestrijding. Hun studen-

ten zullen door kennisdeling nog beter voorbereid worden op een gezamenlijke inzet na de opleiding. Op deze manier komen civiele en militaire functionarissen elkaar in de toekomst ook regelmatig in de klas tegen. De samenwerking gaat echter

verder dan alleen onderwijsprogramma’s. Ze omvat tevens de uitwisseling van docenten, ervaringen en onderzoeksresultaten. In de loop van dit jaar worden gezamenlijke onderzoeksthema’s geïdentificeerd.●


Martin Pronk bezig met de verzending van vijftienduizend VAFAMILreisgidsen. Foto: M.van Rijen-Bos

wildebeesten in de Ngorongorokrater. Foto: Dick Bos

VAFAMIL brengt de wereld aan je voeten DEN HAAG - VAFAMIL. Bestaat dat nog? Zo luidt vaak de eerste reactie wanneer deze naam in defensiekringen valt. Nou, het bestaat wel degelijk. Deze reisorganisatie, een stichting die voluit Vakantie Faciliteiten Militairen heet, brengt een reiziger desnoods naar de andere kant van de wereld. “Het is eigenlijk vergelijkbaar met een civiel reisbureau, maar dan met nog iets extra’s. Dit uiteraard bovenop een korting”, verduidelijkt VAFAMIL-manager Martin Pronk.

fig imago op. Ten onrechte. De stichting is inmiddels uitgegroeid tot een bureau dat zaken doet met nagenoeg alle touroperators. Pronk betreurt het dan ook dat veel militairen en hun burgercollega’s nooit van VAFAMIL hebben gehoord. “En als dat wel zo is, denken ze dat ze niet in aanmerking komen voor een boeking via ons.” Niets is echter minder waar. Militairen van soldaat tot en met generaal, burgerambtenaren, exdefensiemedewerkers, veteranen, en van al die categorieën ook nog eens de familie, kunnen terecht bij VAFAMIL. “Kijk”, zegt Pronk bladerend door de gids van 2007. “Het gaat echt niet alleen om campings in Nederland, maar ook om meerdaagse arrangementen in een buurland, bestemmingen elders in Europa en verre reizen.” Links: Met ‘Royal Hansa Voyages en Cruises’ boekt VAFAMIL desgewenst een reis naar Peru, met de Machu Picchu als een van de trekpleisters. Foto: Dick Bos

TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS

In het VAFAMIL-reisbureau op de Alexanderkazerne in Den Haag liggen meters reisgidsen opgestapeld, klaar voor verzending. Vijftienduizend exemplaren worden vandaag of morgen weer bij allerlei kazernes, vliegbasis en andere defensiecomplexen afgeleverd. Pronk hoopt dat het personeel notie neemt van het reisaanbod. VAFAMIL, ruim veertig jaar geleden ontstaan als serviceverlenende instantie binnen Defensie, was destijds vooral bedoeld de niet al te ruim in de slappe was zittende soldaat een vakantie te gunnen voor weinig geld. De primitieve brochure en het simpele aanbod leverden VAFAMIL in de loop der jaren echter een stof-

Rechts: Met African Holidays naar Etosha in Namibië is ook te regelen via VAFAMIL. Zomaar oog in oog staan met een olifant behoort dan tot de reële mogelijkheden. Foto: Dick Bos

“We boeken niet alleen vakanties van VAFAMIL zelf, maar ook van onder meer Neckermann, Hotelplan, Holland International en Kuoni, tot een jaar geleden nog Special Traffic. Om even bij onze eigen producten te blijven, we bieden bijvoorbeeld dit Schlosshotel aan”, zegt Pronk wijzend op pagina 26, waar een driesterrenhotel staat afgebeeld in het Duitse Hoogsauerland op ongeveer twee uur rijden vanaf Arnhem. “Echt een toppertje, zeker gezien de prijs-kwaliteitverhouding. Voor vijf dagen halfpension betaal je nog geen tweehonderd euro.” SAFARI

Tussen 17.00 en 24.00 uur zitten daar volgens de gids bovendien nog consumpties bij. Niet alleen wat koffie, thee en een frisdrankje, maar ook een bier-

tje, glaasje wijn of iets sterkers. En wat te denken van een avondwandeling met koffie en een ‘pikketanissie’. Naast vertrouwde bestemmingen als Spanje en Turkije vormt Sri Lanka een van de nieuwkomers in het programma, met als accommodatie ‘De witte olifant’, een gezellige villa onder de hoede van een oud-militair. “Terug van weggeweest is op veler verzoek het voormalige marineverlofcentrum op Aruba”, voegt Pronk er aan toe. Meer behoefte aan een landarrangement op maat in Argentinië, Chili, Uruguay, Peru of Ecuador? Ook dat is te boeken via VAFAMIL, evenals een avontuurlijke expeditiecruise naar bijvoorbeeld Antarctica, de Amazone of de Galápagos. Een safari in een Afrikaans land behoort eveneens tot de mogelijkheden, net als een groepsreis door het

zuidwesten van de Verenigde Staten of een achtdaagse riviercruise vanaf N 349,- door Nederland en België, die Pronk vooral de wat ouderen van harte aanbeveelt.

Al met al heeft VAFAMIL dus heel wat te bieden. De stichting is bovendien aangesloten bij het Commité de Liaison des Organismes Militaires Sociaux (CLIMS), een samenwerkingsverband om binnen Europa vakantiecentra, vergelijkbaar met die van VAFAMIL, uit te wisselen. Pakketreizen, vliegtickets, autohuur, een cruise of uitsluitend overtocht per boot, een accommodatie of een actieve vakantie, een teambuildingsprogramma of afdelingsuitje. Vrijwel alles kan. Wat Pronk betreft is er dan ook geen reden een van deze producten niet via VAFAMIL te boeken. “Het scheelt al snel vijf procent op een pakketreis, een korting die zelfs kan oplopen tot veertig procent. Mocht het om welke reden dan ook beter zijn een reisje elders te boeken, dan vertel ik dat de klant. Ik sta volledig achter alles dat VAFAMIL aanbiedt, anders zou ik dit niet kunnen doen. Als stichting maakt VAFAMIL geen winst. Reserveringskosten bedragen slechts N 17,50. Bij ons draait het dus niet om winst. Mijn arbeidssatisfactie haal ik uit de tevredenheid van de klant.”● VAFAMIL is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 09.00 en 16.00 uur. Telefoon: 070 - 316 93 95. E-mail: [email protected]●


Er landden vele hoogwaardigheidsbekleders op het MVKV. Een van de eersten was Sir Winston Churchill in mei 1948. Hij werd verwelkomd door luitenantadmiraal C. Helfrich (3e van rechts).

Het Nederlands voorzitterschap van de Europese Unie maakte van Valkenburg in maart 2004 een internationale luchthaven.

EEN LACH EN EEN TRAAN IN EEN FEEST VAN HERKENNING Links: Een P3C Orion wordt schoongespoten om zoutafzetting te voorkomen. Foto: R. van Zeist

Luchtopname van marinevliegkamp Valkenburg, een groen hart in de oprukkende bebouwing.

Rechts: Seahawks op Valkenburg.

Mobiel radiostation (1946).

Hangar H1 was in augustus 1946 nog in handen van de TransVa.

Vervolg van pagina 1

Slechts tien procent van de bebouwing kwam ongeschonden door de beschietingen; ook de kerktoren werd geraakt en pas in 1999 in ere hersteld. Pas na de capitulatie op 14 mei, konden de Duitsers het dorp verlaten en werd er vijf jaar gesproken over Flugplatz Katwijk.

VALKENBURG - “Thuis heb ik nog een ansichtkaart”, begint de evergreen Het Dorp (La Montagne, Jean Ferrat), gezongen door Wim Sonneveld. In dit geval is het een nooit verstuurde briefkaart aan een meneer op Marinevliegkamp Valkenburg. In de jaren zestig stuurden we als leerlingen van de Terweeschool in Oegstgeest regelmatig briefkaarten met een verzoek om foto’s en lezenswaardigheden over die basis. Immers, dagelijks zagen we die merkwaardige Grumman Trackers - op weg van of naar ons vliegkampschip Hr.Ms. Karel Doorman - en de Neptunes laag overkomen. TEKST: EVERT BROUWER

Dat gaf, zo ervaar je het ook na veertig jaar nog, een veilig gevoel. ‘Terg mij niet’. De geschiedenis van marinevliegkamp Valkenburg is dan ook een feest van herkenning voor iedereen die op of rond MVKV heeft gewoond of gewerkt. Het is het eerste echte historische boek, maar doordat wetenschappelijk medewerker Marc van Alphen van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) de hulp heeft ingeroepen van (oud-voorlichter bij de marine) Willem Geneste en Prudent Staal (Vereniging oud-Valkenburg/Neptune Association), weet iedereen meteen dat het wel goed zit. Met de presentatie van het boek is een stuk van bijna 60 jaar geschiedenis afgesloten. Op 15 oktober 1947 werd het terrein officieel

in dienst gesteld als marinevliegkamp. Aanvankelijk zou de voorloper van de Koninklijke Luchtmacht, de Luchtvaart Afdeling (LVA), bezit nemen van het veld. De aanleg ervan werd op 10 mei 1940 echter wreed verstoord door de inval van de Duitsers. Om het vliegveld vonden zware gevechten plaats. Een aantal Junkers JU-52 transporttoestellen kwam vast te zitten in de drassige grond. “Een van de weinige missers van de Duitse intel”, zei auteur Van Alphen. Het veld werd in de avond van de 10e mei heroverd en de Duitsers namen de wijk naar het dorpje Valkenburg. De plaatselijke bevolking zocht destijds bescherming in de Nederlands Hervormde Kerk en daarom werd het boek daar gepresenteerd. Er vielen aan beide zijden tientallen doden, militairen en burgers.

DOODSTEEK

Na de oorlog arriveerde de Royal Air Force en veranderde de naam in B93 Valkenburg Airfield. Een jaar later zaten de Britten er nog steeds, maar kende het vliegveld wel de eerste Nederlandse commandant, majoor-vlieger F. Raland. Al snel echter maakte de marine aanspraken. Het streven was een vliegkampschip in de vaart te brengen en dus moesten er vlie-

gers worden opgeleid. Vliegkamp De Kooy en het toenmalige vliegpark Bergen waren echter te zwaar beschadigd om daarvoor te dienen. Na veel (politiek) gesteggel en inmenging van Prins Bernhard kwam uiteindelijk de marine als ‘winnaar’ naar voren. Het is nu ondenkbaar, maar acht jaar na de overdracht waren er liefst zo’n honderd toestellen van zeer verschillende types op MVKV aanwezig. De harten van de kenners gaan open bij het horen van namen als Hawker Seafury, de Fairey Firefly, Lockheed Harpoon, Consolidated Catelina, Vickers Supermarine Sea Otter, Taylorcraft Auster en de enige helikopter, de S-51. Later kwamen spraakmakende types als de Martin PBM-5A Mariner amfibievliegtuigen, de Sikorsky HSS1N heli-

Onderhoud aan de P3C Orion.

kopters en natuurlijk de lange tijd beeldbepalende Grumman S2F1(2A) Trackers en de Lockheed P2V-7B Neptunes. De laatste hebben lange tijd gevlogen, ook nog in het tijdperk van de Breguet Atlantic, waarvan er negen bij 321 Squadron werden ondergebracht. In 1975 besloot minister Vredeling dat het maar uit moest zijn met die - voor de bemanning oncomfortabele - Neptunes en deze legendarische PVDA-bewindsman dacht dat te doen met het uit dienst stellen van 320 Squadron. Het leidde tot een ongekende en nooit geëvenaarde protestactie, waarbij vier Neptunes laag over het Binnenhof scheerden. Het had succes, want de plannen gingen van tafel. Twee jaar later volgde een nieuwe bezuinigingsronde en werd de Groep Marine Oud en nieuw in formatie: een Neptune (links) en een Atlantique (boven) begeleiden de eerste P3C Orion voor de Koninklijke Marine op 21 juli 1982.

Patrouillevliegtuigen opgericht. De helikopters gingen naar De Kooy. In de jaren tachtig verlieten de Neptune en Atlantic het toneel en verschenen de P-3C Orions. Al vanaf de oprichting in 1947 is er herhaaldelijk sprake geweest van sluiting van het marinevliegkamp. De val van de muur, het ontbreken van een mogelijke vijand met onderzeeboten, betekende de doodsteek voor de MARPAT. De Orion is nog herhaaldelijk ingezet bij internationale operaties, vanaf Sigonella en in de Arabische Emiraten. De toestellen zijn inmiddels verkocht aan Duitsland en Portugal. Met het verdwijnen van de squadrons en de sluiting van het marinevliegkamp is er veel historie weg. Het vak van korporaalen sergeant-vlieger, van geschutskonstabel en parachutepakker bestaat al lang niet meer. Legendarische figuren als Dikke Willem, Vic Louwaars van de ook al zo beroemde auto-hobbyshop, de Rambaldovijver, mogen dan niet terugkomen in het fraaie boek van Marc van Alphen, Willem Geneste en Prudent Staal. Maar dat maakt het niet minder leesbaar. ‘Terg mij niet’. De geschiedenis van marinevliegkamp Valkenburg is een uitgave van Van Wijnen in Franeker. Het telt 122 pagina’s (paperback) en kost 18,50 euro (ISBN 978 90 5194 288 0).●


DEKAATJES

Links: Eerste luitenant Donald Knaake tijdens zijn briefing in de volle kantine van het complex De Elzenhof.

heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of defensiekrant@ mindef.nl, onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. DK06 P11 DEKAATJES

Rechts: De ‘brandblusser’ wordt op de schouders gehesen van een lid van de BraTraploeg.

MARECHAUSSEE DOET ERVARING OP BIJ AJAX-FEYENOORD

Rechts: Secretaris-generaal van het ministerie van Defensie, Ton Annink, was er al vroeg bij om de inzet van de KMar te volgen.

WONINGEN

Links: De verbindingen ondergaan nog een laatste test.

TEKST: EVERT BROUWER FOTO’S: PETER WIEZORECK

Vervolg van pagina 1

AMSTERDAM - Als de Voorhoutse scheidsrechter Dick van Egmond om 12.30 uur precies het eerste fluitsignaal geeft voor de aftrap van Ajax-Feyenoord, hebben zo’n zestig marechaussees er al bijna een dag opzitten. Zondagmorgen om zeven uur al is het immers een drukte van belang op De Elzenhof, een kazerne van het District KMAR Schiphol. Voor het eerst in twaalf jaar verleent de Koninklijke Marechaussee bijstand aan de politie tijdens deze klassieker onder de voetbalwedstrijden. “Dit optreden kan bepalend zijn voor onze inzet de komende jaren”, waarschuwt de commandant, eerste luitenant Donald Knaake. Het is nog aardedonker als de eerste marechaussees zich op steenworp afstand van de nationale luchthaven Schiphol melden. De briefing van het personeel door Knaake vormt de opening, maar dan is ook iedereen wel wakker. De luitenant houdt niet van onduidelijkheid. “U krijgt

‘De stenen gaan sneller dan u de helm kunt opzetten’ vandaag niet te maken met een clubje baldadige studenten. Zo’n 39.000 mensen komen voetbal kijken, maar de rest heeft andere plannen”, waarschuwt hij. “Dus als iemand met een steen in de handen voor u staat, doet hij dat heus niet om ‘m netjes terug te leggen. Ze komen zo van de house party op jullie afstuiteren. De burgemeester heeft gekozen voor zero tolerance. Er is geen ruimte voor uw mening, er moet gedaan worden wat de leiding zegt. De helm blijft op, want de steen die ze gooien gaat sneller dan de helm kunt opzetten. Er is hier ook geen scheidsrechter die voor begin, eind of overtreding fluit.” En spreken met de pers, een uitzondering daargelaten, is taboe. Het komt voor de marechaussees zo na het eerste kopje koffie, rond de klok van zeven, niet als een verrassing. Er valt geen enkel gat te schieten in de mededelingen van Knaake. Vijf tijdvakken verdelen de periode tussen aankomst in vertrek, met eventueel nog een toetje als Ajax zou verlie-

zen. Dan was er mogelijk een boze menigte de stad in getrokken. Dat bleef door de uitslag de hoofdstad en de marechaussees bespaard. Wachtmeester Stefan heeft dus een prima middag. Na de briefing staan hij en plaatsvervangend groepscommandant wachtmeester-1 Jeroen zich buiten om te kleden. De uitrusting lijkt verdacht veel op die van een ijshockeyspeler, alleen heeft de stick in dit geval plaatsgemaakt voor een lange wapenstok. En een schild is ook wel zo handig in de wetenschap dat hooligans met alles gooien wat maar voorhanden komt. “Deze rieten exemplaren bieden nog steeds de beste bescherming. Daarvoor zijn ze overigens niet alleen: je kunt ook de middelen erachter verbergen die je mogelijk moet inzetten. De tegenstander weet dan niet waarmee je op de proppen komt.” BIERTJE

Even verderop tilt Mark, gehuld in brandwerende kleding, een brandblusser op de rug van een collega. Daar lijkt het tenminste op, zij het dat er absoluut geen bluspoeder in de fles zit. De pelotons worden ondersteund door mannen van de BraTragroep (brand en traangas). “Als er een club van ons in het nauw dreigt te raken, treden wij op”, meldt de opperwachtmeester. “Dat gebeurt alleen na goedkeuring van de burgemeester. Er lopen hier immers niet alleen vandalen, maar ook vaders met kinderen. De heer Cohen staat in directe verbinding met de commandowagen, dus als De gladiatoren zijn gereed om naar de Arena te gaan.

Onder het enorme portret van Ajax-speler Grygera op de Arena is er overleg tussen politie en marechaussee.

het nodig is, kunnen we meteen en flexibel worden ingezet.” Er worden nog even wat flaconnetjes afwasmiddel - dan beslaan de plastic gelaatsbeschermers niet - uitgewisseld en dan is het na een laatste verbindingscheck tijd voor vertrek naar de Arena. Waar om exact 09.18 uur de eerste Ajaxfans voorbijkomen, sigaret in de mondhoek, Red Bull in de hand. Peter van Vliet van de politie Amstelland en als liaison toegevoegd aan de KMAR, beveelt de zojuist gearriveerde marechaussees aan vooral kalm te blijven. “Ontspannen maar alert”, vertaalt hij. “Het zijn wel Amsterdammers die u zullen passeren. Ze hebben een grote mond en willen altijd wel iets aan u kwijt, dus laat u zich niet provoceren.” Daarna wordt er een uur uitermate minutieus gekeken naar de mogelijke zwakke plekken in de verdediging tussen de twee supportersgroepen. Adjudant Ruud Meturan heeft 26 mannen en vrouwen ter beschikking om een deel van het traject tussen station Strandvliet naar de Arena te beschermen. Onder wie twee man van de eerder genoemde BraTragroep. “Wij controleren op gevaar-

lijke stoffen”, zegt de een. “Goed kijken of er geen projectielen zijn voor de kwaadwillenden.” Een fiets wordt dus over een hek gezet en losse stenen verdwijnen achter de eigen linies. Ze willen ook liever niet met naam en toenaam naar buiten. Al snel blijkt waarom. Sommige supporters zijn uitstekend op de hoogte van het politieoptreden. Marechaussees en burgers worden brutaal op de foto gezet. Mogelijke ‘stille’ agenten zien hun portret terug op supporterssites en dat kan bij een volgende confrontatie minder plezierige gevolgen hebben. Uiteindelijk is een aantal charges van de ME van de politie nodig om de gemoederen rond de Arena in de hand te houden. Twaalf arrestaties zijn het gevolg. De Koninklijke Marechaussee heeft daaraan niet bijgedragen, maar het professionele optreden van de KMAR is niet onopgemerkt gebleven. Zoals luitenant Knaake al aan het begin van zijn briefing zei, kan dat gevolgen hebben voor de toekomst. “We hebben al heel vaak getraind op dit soort operaties”, zegt wachtmeester Jeroen. “Dan is het ook goed als we daarvoor worden gebruikt.”●

Te koop: Deventer, Boxbergerweg 91. Eengezinswoning met tuin. Ind.: ruime woonkmr, halfopen keuken, toilet. 1e Verd: 2 slaapkmrs en badkmr met ligbad, douche en toilet. Ruime kelder. Perc opp: 111m2, woonopp 90m2. Vr.pr. N 159.000,k.k. Zie www.funda.nl Te koop: Elim bij Hoogeveen, Perebomenweg 35 een vrijst. huis met garage op 509 m2 eig. grond. Beg. grond woonkmr, keuken, eetkmr plus bijkeuken en berging. Op 2e et: 2 slks en eenvoudige badkmr en vliering. Vanaf mei 2007 beschikbaar. In 2006 geschilderd. Vr.pr.. N 198.500,- k.k. Verhuur ook mogelijk. Info 06 - 441 531 84. Te koop: Enschede, moderne uitstekend onderhouden tussenwoning in kindvriendelijke woonwijk met tuin op zuiden. Ligt op 35 km van Eibergen en 65 van Munster. Starterswoning, zien is kopen. N 168.500,- k.k. Foto’s: www.remax. nl/masters Info: tel: 06 - 202 184 72 Te koop: Wieringerwerf, Doovebalg 6, hoekwoning met 4 slpkmrs, hoekkeuken (1998), stenen garage v.v. keukenblokje. Achtertuin o.h. Z.O. met achterom. 218m2 eigen grond. Vr.pr. N 199.000,- k.k. Info: Makelaar: www.scbakker. nl, 0224 - 21 54 56 en www.funda.nl Te koop: Winterswijk, vrijst. vakantiehuisje met 1500 m2 grond in fraaie rustige omgeving met. V.v alle comfort. Veel privacy. Ideaal fietsen wandelgebied. Tel: 026 - 443 04 14, Zie: www. johnjacobs.nl/gerrit Te koop: Zoetermeer 2/1 kap, Topaas 11. tuin, vrij uitzicht, eigen parkeerpl. Ind.: Hal, toilet, woonkmr, halfopen keuken, 1e verd.: 3 slpkmrs, bad/douche en separaat toilet. 2e verd.: slpkmr en hobbykmr, 250 m2 grond. Vr.pr.. N 369.000,Zie www.meeus.com of www.funda.nl Te huur: Den Haag - Ruime en zonnige flat in Duinoord/Statenkwartier. Gemeubileerd, linnengoed, bestek etc. Ouderslaapkmr en kinderkmr met 2 bedden. Goede verbindingen. Fietsenstalling. Korte en lange periodes. Info: H.M. van der Gaag 070 - 318 89 53, 06 - 109 422 96 (hm.vd. [email protected]) Gezocht: Goede foto’s van Nederl. Mil. voertuigen in Afghanistan zoals de DAF tropco en Scania 8x8 WLS, beiden met ballistisch beschermingspakket. Verder van de MB Jeep, Fennek, Patria, Bushmaster en MAN met de installatie voor het slaan van waterputten in transportuitvoering. G.C.E. Kroos, tel: 055 - 366 69 04.

RECREATIE Te huur: Italië nabij Meer van Trasimeno. 2 persoonsapp. Huurprijs N 275,-per week. Te huren van mei tot oktober. Inl.: 046.4421874 of in Italie : 00.39.075.8484014. Te huur: Giethoorn, 2-6 pers. Vakantiehuis in rustige omgeving.Uitzicht over land en water. Lekker om te varen, fietsen en wandelen. Prijs per week N 245,00. Midweek N 160,00 lang weekeinde N 120,00. Energie- en waterkosten volgens meter. Per dag N 45,00 voor 2 pers. Bedlinnen aanwezig. Geen huisdieren, ongeschikt voor gehandicapten. Tel: 0521 - 85 20 13 of 06 204 733 21. E-mail: [email protected]. Info/foto’s, zie: hollandsvenetie.spaces.live.com (géén w.w.w.!). Te huur: Zuid Eifel, Prumzurlay,6 pers. voll. Inger. vakantiehuis. V.v. 4 slpkmrs, wasmachine, combimagnetron, Ned. tv, overdekt terras. Gelegen tegen berghelling,uitzicht over rivier de Prum, aan rand van bos. Nabij restaurants en supermarkten. Huisdieren welkom. Prijzen vanaf N 235,- per week. Info 033 - 494 45 26 of [email protected]●


De Tachtigjarige Oorlog voor jong en oud

Colofon De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofdredacteur a.i.: Wiebren Tabak (070 - 318 66 77)

DELFT - Slag bij Nieuwpoort, Leidens Ontzet, Willem van Oranje en Prins Maurits. Gebeurtenissen en personen die onlosmakelijk zijn verbonden aan de Tachtigjarige Oorlog. Na het beleven van de nieuwe tentoonstelling ‘Maurits en het oranje geheim’ weten kinderen er ‘alles’ van en is de kennis van de volwassenen weer opgefrist. De expositie valt vanaf 16 maart te bezichtigen.

Kinderharnas van prins Maurits. Foto: Legermuseum

Prins Maurits was pas 17 jaar oud toen het militaire lot van Nederland in zijn handen kwam te liggen. De Tachtigjarige Oorlog, waarin Nederland de strijd aanging met de Spaanse overheerser, was in volle gang. In ‘Maurits en het oranje geheim’ maken kinderen een spectaculaire tocht over het oorlogstoneel van vier eeuwen geleden. Met een bezoek aan een lawaaierige herberg en een rondleiding in een geordend wapenmagazijn. En van deelname aan een gevaarlijke veldtocht tot een exclusieve ontmoeting met de prins zelf. Delft is de stad van de Oranjes. Op nog geen kilometer van het Legermuseum, in het Prinsenhof in Delft, werd Willem van

Redactie: Evert Brouwer (070 - 318 83 30) Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36) Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected] Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag Prins Maurits op jonge leeftijd. Foto: Legermuseum

Oranje in 1584 door Balthasar Gerardsz vermoord. Zijn zoon Maurits volgde hem op en groei-

WELKOM MET EEN KNIPOOG DELFT - Vanaf heden wordt de bezoeker in het Legermuseum op een bijzondere manier welkom geheten. Wanneer hij de ontvangsthal van het museum in loopt, duiken op vier grote filmschermen diverse historische soldaten op. Een levensgrote Romeinse legionair groet iedereen met een welgemeend Avé!. Kanonniers uit de Tachtigjarige Oorlog ne-

men hun hoed af en lossen een welkomstschot met hun kanon. Een soldaat uit de Napoleontische tijd komt uit zijn tent tevoorschijn en een militair uit de Tweede Wereldoorlog gooit de bezoeker een stukje chocola toe. En dat alles tegen de achtergrond van het prachtige Hollandse landschap. Een historisch welkom met een knipoog. Tijdens de voorjaarsvakantie

(24 februari t/m 2 maart) kunnen kinderen zich prima vermaken in het Legermuseum! De vakantie staat in het teken van de Nederlandse Opstand. Op dinsdag en donderdag is er een leuke workshop waarbij kinderen via een knippop een musketier of piekenier kunnen aankleden. Ook zijn er op deze dagen interessante demonstraties door een musketier. Op maandag,

ZWIJN MELDT ZICH BIJ LUCHTMACHT HOOGERHEIDE - Aan de poort van vliegbasis Woensdrecht meldde zich woensdagavond 31 januari een wel heel bijzondere gast. Tot grote verrassing van de dienstdoende wachtcommandant bleek een everzwijn de hekken voor de hoofdpoort binnengewandeld te zijn. De wachtcommandant zag op zijn bewakingscamera een groot, zwart beest op het terrein tussen de toegangshekken en de hoofdpoort rondscharrelen. Nadere inspectie wees uit dat het om een zwijn ging. Dat had een grote, nog bloedende wond aan zijn oor. Besloten werd het verdwaalde dier te vangen om daarna voor opvang te kunnen zorgen. Dat vangen bleek nog een behoorlijke klus. “Hij gooide ons gewoon van zijn rug af en brieste alsof-ie naar het slachthuis moest”, aldus de wachtcommandant. Toen de vermoeidheid zich na een uur meester maakte van het everzwijn, kon hij eindelijk worden opgevangen en voorzien van water en brood. Enkele collega’s waren toen in

woensdag en vrijdag leest een jonkvrouw een spannend verhaal voor. Ook is er iedere dag een tekenfilm te zien.●

de uit tot de strateeg die aan de wieg stond van het onafhankelijke bestaan van Nederland. Hij bleek een vernieuwer op militair terrein. Dankzij Maurits’ technische en sociale slimmigheden volgden de militaire successen elkaar in hoog tempo op. In het excercitieboek Wapenhandelinghe uit 1607 staat in woord en beeld precies hoe de soldaten slagvaardig met hun wapens om moesten gaan. Omstreeks 1600 gaven vuurwapens de doorslag op het strijdtoneel. Veel van de tactische legerhervormingen die Maurits doorvoerde, waren gericht op de verhoging van de vuurkracht. Ook de betaling van soldij was in zijn leger goed geregeld: “Want alleen met een gevulde beurs blijven ze mij trouw”, zegt Maurits in de expositie. Met ‘Maurits en het oranje geheim’ heeft het Legermuseum een waardige opvolger van de succestentoonstelling Ridder Roderik, een middeleeuws avontuur in huis, speciaal bedoeld voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Het Legermuseum biedt interactieve rondleidingen voor scholen aan.●

Defensie Evenementenkalender De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen:

De speciale gast op Vliegbasis Woensdrecht.

de omgeving al op zoek naar de eigenaar. Dat leverde echter niets op, waarna de politie en de dierenambulance werden gebeld. Omdat het volgens hen om vee ging en zij daarom niets konden doen, werd besloten het vermoeide beest in het wacht-

huisje aan de poort onderdak te geven voor de nacht. De Bird Control Unit van de vliegbasis bracht de uitkomst. Zij namen contact op met een particulier, die het everzwijn tijdelijk onderdak verleent tot er een vast adres voor gevonden is.●

11 februari: ‘17de eeuwse musketiers in het Legermuseum’, Delft 11 februari: ‘On the air night’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht; Amersfoort 11 februari: Themabijeenkomst ‘Sumatra, heden en verleden’, Landgoed Bronbeek, Arnhem 11 februari: ‘17de eeuwse musketiers in het Legermuseum’, Delft 24 februari-2 maart: ‘Kinderactiviteiten in het Legermuseum ‘De Nederlandse opstand’, Delft 11 februari: ‘17de eeuwse musketiers in het Legermuseum’, Delft Surf voor meer informatie naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Oplage: 45.000 Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: HoonteTijl, Zwolle ISSN: 0167-0808

Niet meer troepen naar Afghanistan

Recommend Documents