GGD Brabant-Zuidoost Postbus 810 5700 AV Helmond Infectieziektebestrijding Tel: 08800-31333
E. coli infecties (EHEC = Enterohemorragische Escherichia coli )
1
Wat is het De E-coli bacterie is meestal een onschuldige darmbewoner bij de mens. Er zijn echter ook E.coli bacteriën waarvan je ziek kunt worden. De zogenaamde enterohemorragische E.coli kan een besmettelijke dikke darm ontsteking veroorzaken met bloederige diarree. Als complicatie kan nierbeschadiging optreden. De aandoening komt in Nederland zelden voor.
2
Waar en hoe kan je het oplopen De bacterie komt bij koeien en schapen voor in de darmen. Besmetting vindt meestal plaats door het eten van onvoldoende verhit rundvlees of schapenvlees (barbecue, hamburgers), het drinken van rauwe melk of het eten van besmette rauwe groenten. Besmetting kan ook plaatsvinden door contact met (mest van) besmet vee en door zwemmen in besmet water in de natuur. Besmetting van mens op mens komt ook voor. De bacterie komt voor in de ontlasting van mensen die besmet zijn. Bij toiletgebruik kunnen de toiletbril, de spoelknop en andere voorwerpen besmet raken. Door contact met deze voorwerpen kan de bacterie aan de handen en daarna in de mond van anderen terechtkomen. Zo kan besmetting optreden.
3
Ziekteverschijnselen Diarree is het belangrijkste verschijnsel. De ernst van de klachten kan variëren van milde diarree tot diarree met heftige buikkrampen. Er is meestal geen koorts. Na 1-2 dagen kan de diarree bloederig worden. De klachten duren 2-9 dagen.
4
Duur tot verschijnselen Niet altijd treden ziekteverschijnselen op. Als er ziekteverschijnselen optreden, gebeurt dat meestal 3-4 dagen na de besmetting.
5
Immuniteit Er ontstaat geen immuniteit tegen de ziekte. Mensen kunnen de ziekte meerdere keren doormaken.
Update 01-02-2009
Pagina 1 van 2
geprint: 19-08-10
GGD Brabant-Zuidoost Postbus 810 5700 AV Helmond Infectieziektebestrijding Tel: 08800-31333
6
Welke mensen lopen (extra) risico Mensen die contact hebben met mest lopen extra risico om besmet te raken. Dat geldt ook voor mensen die onvoldoende verhit vlees eten (barbecue!) of rauwe melk drinken. Kinderen onder de 5 jaar en ouderen boven de 60 jaar hebben een verhoogde kans op complicaties.
7
Besmettelijkheid voor anderen Mensen kunnen elkaar besmetten. Zolang de bacterie in de ontlasting aanwezig is, is men besmettelijk. Voor zover bekend duurt de besmettelijkheid vanaf het begin van de klachten enkele dagen tot weken.
8
Maatregelen om ziekte te voorkomen Er bestaat geen vaccinatie tegen de ziekte en er zijn geen medicijnen om de ziekte te voorkomen. Goede hygiëne is heel belangrijk om verspreiding/besmetting te voorkomen. Zie hiervoor de adviezen in de bijlage.
9
Huisarts Raadpleeg de huisarts wanneer er bloed bij de diarree is. De ziekte wordt vastgesteld door onderzoek van de ontlasting.Behandeling Behandeling is meestal niet nodig. Zorg ervoor dat een kind goed blijft drinken. Bied extra drinken aan in de vorm van zoete dranken en dranken met zout (bouillon). U kunt ook kant en klare zakjes bij de drogist of apotheek kopen (ORS of Dioralyte). Let erop of de oplossing geschikt is voor jonge kinderen (lees de bijsluiter). Blijf drinken aanbieden, ook als een kind regelmatig overgeeft.
10 Genezing Meestal geneest de ziekte vanzelf. De ziekte duurt meestal een of twee weken, maar kan ook langer duren. De patiënt is genezen wanneer de bacterie niet meer in de ontlasting aanwezig is.
11 Complicaties Bij een klein percentage van de mensen met ziekteverschijnselen (2% tot 7%) kunnen complicaties optreden zoals nierproblemen en (huid)bloedingen. Men spreekt dan van het hemolytisch uremisch syndroom (HUS). Kinderen kunnen dan ernstig ziek zijn, soms is nierdialyse noodzakelijk.
Update 01-02-2009
Pagina 2 van 2
geprint: 19-08-10
GGD Brabant-Zuidoost Postbus 810 5700 AV Helmond Infectieziektebestrijding Tel: 08800-31333
12 Extra maatregelen •
Informeer huisgenoten
•
Gebruik indien mogelijk een apart toilet voor de patiënt. Indien dit niet mogelijk is reinig dan het toilet na ieder gebruik (zie bijlage).
•
Gebruik in ieder geval als patiënt een eigen handdoek en verschoon die elke dag.
•
Bij mensen die contact hebben gehad met de patiënt en zelf diarree hebben, kan de ontlasting onderzocht worden.
13 Dagverblijf, school, werk •
Vaak is niet bekend of de diarree veroorzaakt is door besmetting met de specifieke E.coli-soort (O157). Wanneer bij een kind de diagnose E.coli-infectie is gesteld zal de GGD de medewerkers van kinderdagverblijf, peuterspeelzaal of school informeren. Zij kunnen dan extra letten op de hygiëne en andere ouders informeren.
•
Kinderen met bloederige diarree mogen niet naar school, kinderdagverblijf of peuterspeelzaal.
•
Kinderen met een in het laboratorium vastgestelde E.coli infectie mogen pas weer naar het kinderdagverblijf of peuterspeelzaal als de bacterie niet meer in de ontlasting aanwezig is.
•
Schoolkinderen mogen naar school als ze zich goed voelen en ze geen diarree meer hebben.
•
Volwassenen met een E.coli infectie mogen geen werk uitvoeren in de voedselbereiding, verpleging of directe verzorging van kinderen totdat de bacterie uit de ontlasting is verdwenen.
14 GGD In veel gevallen zal de GGD nagaan hoe en waar de besmetting heeft plaatsgevonden (vlees, melk, rauwe groenten) om te voorkomen dat nog meer mensen ziek worden.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met de GGD Brabant- Zuidoost, afdeling infectieziekten. Telefoon: 088 0031 333
Update 01-02-2009
Pagina 3 van 2
geprint: 19-08-10
GGD Brabant-Zuidoost Postbus 810 5700 AV Helmond Infectieziektebestrijding Tel: 08800-31333
Bijlage: Hygiëne maatregelen Goede hygiëne is heel belangrijk bij het voorkomen van verspreiding van veel maagdarm infecties. In onderstaande treft u een aantal adviezen
1) Handen wassen; was de handen in de volgende situaties: •
na gebruik van het toilet
•
na het verschonen van een kind
•
voor het bereiden van voedsel
•
voor het eten.
Was de handen tenminste 15 seconden droog ze daarna goed af aan een schone, droge doek, een papieren handdoekje of keukenrol.
2) Toiletgebruik / reinigen toilet •
Gebruik indien mogelijk een apart toilet voor de patiënt. Indien dit niet mogelijk is reinig dan het toilet na ieder gebruik.
•
Bij het reinigen van het toilet werken van schoon naar minder schoon. Reinig eerst de deurklink, kraan, trekker of drukknop. Reinig daarna de toiletbril en toiletpot.
•
Gebruik schoonmaakdoekjes die voor het toilet gebruikt zijn niet voor andere schoonmaakwerkzaamheden. Was de schoonmaakdoekjes op 90 graden of gebruik wegwerpdoekjes.
•
Na reiniging met schone, droge doek droogmaken. Doek daarna in de was.
3) Douchen / afdrogen •
Droog van boven naar beneden af. Zorg dat de handdoek die voor het onderlichaam gebruikt is daarna niet voor het bovenlichaam gebruikt wordt of gebruik aparte handdoeken voor onder en bovenlichaam. Voor washandjes geldt hetzelfde advies.
•
Hang washandjes en handdoeken na gebruik goed uit zodat ze kunnen drogen.
•
Verschoon handdoeken en washandjes regelmatig, voor de patiënt dagelijks.
Update 01-02-2009
Pagina 4 van 2
geprint: 19-08-10
GGD Brabant-Zuidoost Postbus 810 5700 AV Helmond Infectieziektebestrijding Tel: 08800-31333
4) Bereiden van voedsel •
Was eerst de handen.
•
Gebruik schone materialen
•
Houd rauwe etenswaren gescheiden van klaargemaakt voedsel.
•
Was de snijplank en het mes waarmee rauw vlees gesneden is met heet water af en droog ze goed af. Leg geen etenswaren op de snijplank waarop rauw vlees heeft gelegen.
•
Was de handen na aanraken van rauw vlees.
•
Verhit het eten door en door.
•
Gebruik bij voorkeur een keukenrol. Verschoon vaatdoekjes regelmatig.
•
Verschoon regelmatig de handdoek in de keuken.
Update 01-02-2009
Pagina 5 van 2
geprint: 19-08-10
