Monitor Verkeersveiligheid Nieuwegein Eindrapport

Monitor Verkeersveiligheid Nieuwegein Eindrapport

Monitor Verkeersveiligheid Nieuwegein

Eindrapport in opdracht van Rekenkamercommissie gemeente Nieuwegein

19 juli 2007 rapportnummer: 3025_E06

Hoofdkantoor: Tanthofdreef 15 Postbus 2873 2601 CW Delft Tel. 015 - 2147899 Fax 015 - 2147902

Regiokantoor noord: Badhuiswal 3 Postbus 1149 8001 BC Zwolle Tel. 038 - 4225780 Fax 038 - 4216870

Regiokantoor zuid: Hoff van Hollantlaan 6 5243 SR Rosmalen Tel. 073 - 5231065 Fax 073 - 5231070

Inhoudsopgave 1

2

3

4

5

6

7

INLEIDING

1

1.1

Achtergrond

1

1.2

Vraagstelling

2

1.3

Werkwijze

3

1.4

Leeswijzer

4

1.5

Literatuur

4

KADERSTELLING

5

2.1

Algemeen

5

2.2

Beleidskaders overheden

5

2.3

Richtlijnen CROW

8

2.4

Samenvatting van de uitgangspunten

9

2.5

Resultaten Duurzaam Veilig implementatie in 30 km/h-gebieden 10

OPSTELLEN FICTIEF MAATREGELENPAKKET

15

3.1

Algemeen

15

3.2

Fictief maatregelenpakket

16

BEOORDELEN UITGEVOERD MAATREGELENPAKKET

33

4.1

Algemeen

33

4.2

Beoordeling Wegcategorisering

35

4.3

Beoordeling Maatregelenpakket

38

4.4

Eindconclusies beoordeling uitgevoerd maatregelenpakket

64

ONGEVALLENANALYSE

67

5.1

Algemeen

67

5.2

Analyse met betrekking tot de verblijfsgebieden

68

5.3

Analyse met betrekking tot de gebiedsontsluitingswegen

74

5.4

Analyse van de Black Spots en Verkeersongevallenconcentraties76

5.5

Vergelijking met landelijke en provinciale gemiddelden

81

5.6

Conclusies en aanbevelingen ongevallenanalyse

82

CONCLUSIE

85

6.1

Conclusie

85

LITERATUURLIJST

87

BIJLAGEN 1.

Ongevallenanalyse per wijk


1

Inleiding 1.1

Achtergrond In mei 2000 heeft de gemeenteraad van Nieuwegein de Beleidsnota Verkeersveiligheid vastgesteld. Dit document bevat ondermeer een scala aan maatregelen op het gebied van verkeersveiligheid, inclusief de bijbehorende financiële middelen. Deze maatregelen kunnen grofweg in drie groepen worden verdeeld:

1. de aanleg van fietspaden; 2. herinrichtingsmaatregelen in de wijken, vooral gericht op verlaging van de snelheid van het autoverkeer;

3. overige maatregelen. Dit rapport richt zich op de herinrichtingsmaatregelen (2) die zijn samengesteld vanuit de principes van Duurzaam Veilig en de wegcategorisering die hier deel van uitmaakt. Duurzaam Veilig is een verkeerskundig gedachtegoed, wat streeft naar een hoge verkeersveiligheid door de inrichting van de weg ‘self-explaining’ te maken. Heel concreet betekent dit binnen de bebouwde kom dat er: •

30 km/h zones worden gecreëerd, waar o.a. drempels en vernauwingen de snelheid kunnen reguleren;

•

50 km/h wegen en 70 km/h wegen aangewezen worden, waarop het verkeer sneller kan doorstromen;

•

duidelijke overgangen aangewezen worden tussen de snellere stroomwegen en de grote verblijfsgebieden.

Het merendeel van deze herinrichtingsmaatregelen is in 2001 tot 2003 uitgevoerd. Al snel na de aanleg van de diverse voorzieningen (drempels, plateaus, verhoogde inritten van niet-doorgaande wegen) ontstond er veel kritiek op de uitvoering. Het gemeentebestuur liet daarom een onafhankelijk adviesbureau een evaluatie uitvoeren. Dit onderzoek uit okt. 2003 heeft geleid tot voorstellen voor aanpassing van de getroffen maatregelen op het vlak van categorisering van wegen (de 30 km/h, 50 km/h en 70 km/h wegen), de herinvoering van voorrangsregelingen op ontsluitingswegen, uitritconstructies en snelheidsverlagende voorzieningen. De concrete aanpassingen die hieruit voort vloeiden zijn uitgevoerd in de jaren 2004 t/m 2006. Mobycon

pagina 1


De Rekenkamercommissie is - kort gezegd - ingesteld om de gemeentelijk beleid te toetsen op doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid. Zij voert op jaarbasis twee à drie onderzoeken uit. Een van deze onderzoeken in 2007 heeft betrekking op de hierboven beschreven herinrichtingsmaatregelen.

1.2

Vraagstelling

1.2.1

Algemeen De Rekenkamercommissie heeft met het onderzoek rondom de gerealiseerde herinrichtingsmaatregelen twee doelen voor ogen: A.

Het verkrijgen van inzicht in de wijze waarop de algemene beleidsdoelstellingen zijn vertaald in uitvoeringsmaatregelen voor zover het de herinrichting van wegen en straten betreft. Hieronder valt ook de daadwerkelijke uitvoering van de maatregelen.

B.

Het nagaan of de maatregelen het beoogde effect - een verhoogde verkeersveiligheid - hebben gehad. De Rekenkamercommissie heeft deze twee doelen vertaald in een achttal onderzoeksvragen: Keuze en uitvoering verkeersmaatregelen

1. Zijn de juiste verkeersmaatregelen gekozen, gezien de beleidsdoelstellingen, en hoe is het keuzeproces verlopen?

2. Hoe is het planvoorbereidings- en planuitvoeringsproces van de eerste aanleg van de verkeersmaatregelen verlopen?

3. Hoe is het planvoorbereidings- en planuitvoeringsproces van de aanpassingsmaatregelen verlopen?

4. Welke kosten zijn in eerste instantie met de herinrichtingsmaatregelen gemoeid geweest en hoeveel is nadien besteed aan aanpassingen?

5. Heeft de manier waarop de maatregelen zijn voorbereid en uitgevoerd tot hogere aanpassingskosten geleid dan redelijkerwijs noodzakelijk was?

6. Is de raad adequaat geïnformeerd?

Mobycon

pagina 2


Effect van de maatregelen

7. Hebben de maatregelen geleid tot de gewenste effecten op de verkeersveiligheid?

8. Is de raad adequaat geïnformeerd? 1.2.2

Vraag aan Mobycon Het onderzoek is erop gericht om al de bovenstaande vragen te beantwoorden. Deels zal dit gebeuren door de Rekenkamercommissie van de gemeente zelf. Daar, waar specialistisch verkeerskundig inzicht noodzakelijk is roept zij echter de hulp in van Mobycon, als deskundig adviesbureau. Mobycon richt zich in dit onderzoek op de onderzoeksvragen 1 en 7. Hiermee is het opzet van het onderzoek tweeledig: • Ten eerste is dit het beoordelen van de uitgevoerde verkeersmaatregelen in verblijfsgebieden en bij de aansluitingen van deze verblijfsgebieden op doorgaande wegen (gebiedsontsluitingswegen). • Ten tweede is dit het beoordelen van de effecten van de maatregelen op de verkeersveiligheid in verblijfsgebieden en op de doorgaande wegen (gebiedsontsluitingswegen).

1.3

Werkwijze Bij het opstellen van deze rapportage is gebruik gemaakt van bestaande informatie (beleidsdocumenten, raadsdocumenten, rapporten, enquêtes). De volgende stappen zijn doorlopen: 1. Kaderstelling Het opstellen van een maatregelenpakket kan op veel manieren. Om een eerlijke vergelijking te kunnen maken is het noodzakelijk om de gebruikte uitgangspunten in beeld te krijgen. Hiervoor is de bestaande informatie nagegaan, en is er een kader opgesteld. In dit kader zijn toetsingscriteria benoemd die gebruikt zijn bij de uiteindelijke beoordeling van het maatregelenpakket. 2. Beoordelen van het maatregelenpakket Om het uitgevoerde maatregelenpakket te kunnen beoordeling is het belangrijk een ijkpunt te hebben. Door met dezelfde uitgangspunten per wijk een fictief maatregelenpakket op te stellen is het mogelijk een referentiekader te scheppen voor een beoordeling. Mobycon

pagina 3


Uiteraard zijn hier de uitgangspunten en richtlijnen gebruik, zoals die destijds van toepassing waren. Vervolgens is dit fictieve maatregelenpakket vergeleken met de twee uitgevoerde maatregelenpakketten (uit - grofweg - 2001 en het herziende uit 2003), waaruit een verkeerskundige beoordeling naar voren is gekomen. 3. Uitvoeren van ongevallenanalyses Het effect van de maatregelen op de verkeersveiligheid is bepaald door middel van het uitvoeren van twee ongevallenanalyses. De eerste heeft betrekking op de periode voor de invoering van het maatregelenpakket uit 2001. Het tweede heeft betrekking op de periode na de uitvoering van het maatregelenpakket uit 2003. Deze analyses zijn met elkaar vergelijken, waarna ook een vergelijking met landelijke en provinciale gegevens plaats heeft gevonden. Aan de hand hiervan is bepaald in hoeverre bepaalde ontwikkelingen toe te schrijven zijn aan de getroffen maatregelen.

1.4

Leeswijzer In hoofdstuk twee wordt het kader gesteld, waarna in hoofdstuk drie per wijk een fictief maatregelenpakket wordt opgesteld. In hoofdstuk vier wordt dit vergeleken met het huidige pakket. Hoofdstuk vijf behandelt de ongevallenanalyses. De rapportage wordt afgesloten met een hoofdstuk waarin de conclusies en aanbevelingen worden verwoord.

1.5

Literatuur Een aparte paragraaf over de gebruikte literatuur is in deze rapportage op zijn plaats. Voor het project zijn een groot aantal benodigde beleidsstukken reeds aangeleverd door de Rekenkamercommissie. Van de wijkverkeersplannen, die aanvullend door de gemeente geleverd zouden worden, bleken er echter na een relatief lange wachttijd twee plannen niet meer aanwezig. Dit zijn de wijken Doorslag en Zandveld. De overige wijkplannen werden, inclusief kaartbeelden, goed aangeleverd, zodat die wijken op passende wijze worden uitgewerkt in dit onderzoek. De gegevens van de wijken Doorslag en Zandveld worden aangevuld in een veldobservatie, om zo het hiaat in gegevens te vullen. Op die wijze kunnen ook deze twee wijken worden meegenomen in het onderzoek, alhoewel de nauwkeurigheid van de beoordeling ervan minder groot is.

Mobycon

pagina 4


2

Kaderstelling 2.1

Algemeen Centraal in de opdracht staat een beoordeling van het uitgevoerde maatregelpakket uit de periode rond 2001 en de herziening ervan in 2003. Een dergelijke toetsing vraagt echter om criteria en uitgangspunten op basis waarvan een fictief maatregelenpakket opgesteld kan worden. Deze uitgangspunten komen voort uit het toenmalige beleid. De belangrijkste documenten zijn de landelijk geldende ‘Startprogramma Duurzaam Veilig’, de hieruit in Nieuwegein opgestelde ‘Beleidsnota Verkeersveiligheid’ en de uitwerking hiervan in de ‘Wijkverkeersplannen’. Na kritiek van bewoners wordt hier in 2003 een herziening van het maatregelenpakket aan

toegevoegd

met de

‘Evaluatie 30 km/h

gebieden’. Daarnaast zijn ook verkeerskundige uitgangspunten van belang. Aan de hand van de CROW publicaties ‘Duurzaam veilige inrichting van wegen binnen de bebouwde kom’ uit 2000 en ‘Maatregel-Wijzer Verkeersveiligheid’ uit 2001 is gezocht naar een set concrete maatregelen die de beleidsuitgangspunten kan ondersteunen. In paragraaf 2.3 zijn de volledige verzameling Duurzaam Veilig uitgangspunten genoemd die noodzakelijk zijn bij een ‘sobere’ inrichting. In paragraaf 2.4 zijn deze beleidsmatige en verkeerskundige uitgangspunten gecombineerd tot een handzame set maatregelen. Met deze set wordt in het volgende hoofdstuk per wijk een maatregelpakket opgesteld. Het hoofdstuk besluit met een opsomming van de te behandelen wijken.

2.2

Beleidskaders overheden Alle beleidsstukken zijn in chronologische wijze weergegeven. De relevante uitspraken, uitgangspunten en criteria spitsen zich, conform de opdracht, toe op de inrichting van de verblijfsgebieden en de aansluiting hiervan op de gebiedsontsluitingswegen.

Mobycon

pagina 5


Tussen de eerste periode van implementatie (tot 2003) en aanpassingen hiervan in de tweede periode (vanaf 2003) worden tussentijds de resultaten van het pakket beschouwd. 2.2.1.1

Min. van Verkeer en Waterstaat (1997), Startprogramma Duurzaam Veilig. • De besluitvorming over realisatie van Duurzaam Veilig zal in twee fasen plaatsvinden. De eerste fase bestaat uit de realisatie van een samenhangend pakket snel uitvoerbare maatregelen inzake infrastructuur [...]. De eerste fase vindt plaats in de periode 1997 tot en met 2003. • Gemeenten [...] maken zo spoedig mogelijk binnen hun wegennet een onderscheid tussen verkeersaders en verkeersluwe gebieden. Criterium bij het onderscheid tussen verkeersaders en verkeersluwe gebieden is dat op alle wegen binnen een verkeersluw gebied de afwikkeling van het autoverkeer ondergeschikt (gemaakt) is aan de overige functies. • Het Rijk bevordert een tijdige wijziging van de regelgeving opdat op een nader te bepalen tijdstip een algemene snelheidslimiet 30km/uur voor de bebouwde kom kan worden ingesteld, waarbij de wegbeheerder de mogelijkheid heeft om uitzonderingen te maken door zelf wegen aan te wijzen waarvoor een maximumsnelheid van 50 km/uur, resp. 70 km/uur geldt. • Tijdens fase 1 [van transformatie naar 30 km-gebieden] kan, in afwachting van definitieve inrichting in de loop van fase 2, echter volstaan worden met een sobere inrichting die voldoet aan de minimumeisen. • Sobere inrichting houdt in ieder geval in dat de ingangen van een 30 kmgebied gemarkeerd worden. Daarnaast worden infrastructurele maatregelen (b.v. plateaus of drempels) getroffen bij knelpunten in het gebied.

2.2.2

Gemeente Nieuwegein (1998), Beleidsnota Verkeersveiligheid. • Het realiseren van een heldere hoofdwegenstructuur als contramal van de verblijfsgebieden, waarbij de economische centra veilig en redelijk snel voor alle vervoerswijzen bereikbaar zijn. • Het realiseren van grote verblijfsgebieden (50-100 hectare) met een inrichting als 30 km/zone. Mobycon

pagina 6


• Binnen het [verblijfs]gebied wordt uitgegaan van gelijkwaardigheid van wegen (geen voorrangswegen, nauwelijks verschil in profielen, etc.). • De intensiteit op de wegen [binnen de verblijfsgebieden] komt niet boven de 3.000 a 4.000 mvt/etm. De rijbaanbreedte en inrichtingsvorm is afhankelijk van de verkeersintensiteit, de parkeersituatie en de aanwezigheid van een primaire fiets- of busroute. • Er zijn geen gescheiden fietsvoorzieningen. • Kruispunten van straten binnen de zone zijn in principe uitgevoerd als plateau, echter slechts wanneer deze een objectief of subjectief gevaarlijk kruispunt zijn. • Aanvullende snelheidsremmende voorzieningen zijn nodig om de snelheden op de wegvakken binnen de perken te houden. Om de 80-100 meter moet een snelheidsremmer (bocht, versmalling, plateau) aanwezig zijn. • Aansluitingen op de gebiedsontsluitingswegen worden uitgevoerd als uitritconstructie of als voorrangskruispunt met (fysieke) middengeleider. Een inritconstructie is uitgevoerd als een poortconstructie met een bord 30 km/h. • Toegangswegen worden nooit rechtstreeks aangesloten op een gebiedsontsluitingsweg type 1 [=70 km/uur]. • Wanneer een bus door een 30 km/h-zone moet worden geleid, wordt het aantal verkeersdrempels beperkt en worden bij voorkeur langgerekte drempels (plateaus) aangebracht op locaties van bushalten. • Niet voor alle verblijfsgebieden hoeft een maatregelenpakket te worden uitgewerkt; enkele zijn reeds ingericht als 30 km-gebied of woonerf. Ook de bedrijfsterreinen worden niet opgenomen in de verblijfsgebieden.

2.2.3

Gemeente Nieuwegein (2003), Evaluatie 30 km/h-gebieden. Er worden geen aanvullende beleidsuitgangspunten in dit document genoemd, de gestelde uitgangspunten leiden slechts tot andere oplossingen.

Mobycon

pagina 7


2.3

Richtlijnen CROW Naast uitgangspunten, afkomstig van de gemeente zijn er ook richtlijnen en uitgangspunten als geformuleerd door het CROW, het kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte. Om een zuivere vergelijking te kunnen maken wordt hier gebruik gemaakt van de richtlijnen van destijds. Deze zijn beschreven in de brochures ‘Duurzaam veilige inrichting van wegen binnen de bebouwde kom’ uit 2000 en ‘Maatregel-Wijzer Verkeersveiligheid’ uit 2001. Ten tijde van Duurzaam Veilig eerste fase werd gestreefd naar een sobere inrichting van de 30 km/uur verblijfsgebieden. Hiertoe zijn 16 operationele eisen geformuleerd, die van toepassing (kunnen) zijn op wegvakken van erftoegangswegen. Dit zijn:

1. 2. 3. 4. 5.

Een snelheidslimiet van 30 km/uur. Bewegwijzering is niet noodzakelijk. Markering in de lengterichting wordt niet toegepast. Een erftoegangsweg bestaat uit één rijbaan. Hard rijden moet worden ontmoedigd. Klinkerverharding maakt dit oncomfortabeler, en wordt zo geadviseerd.

6. Erfaansluitingen zijn gewenst. 7. Geen rijbaanscheiding. 8. Er zijn geen speciale fietsvoorzieningen vereist, oversteken kunnen echter wel geaccentueerd worden.

9. 10. 11. 12. 13. 14.

Laden/lossen vindt plaats op de rijbaan. Bussen halteren op de rijbaan. Er worden geen pechvoorzieningen toegepast. Fietsers mengen zich met het overig verkeer op de rijbaan. Bromfietsers mengen zich met het overig verkeer op de rijbaan. Gemotoriseerd verkeer mengt zich met het overig verkeer op de rijbaan.

15. Snelheidsbeperkende maatregelen moeten toegepast worden, daar waar de omgeving de gewenste lage snelheid nog onvoldoende afdwingt. In aanmerking hiervoor komen drempels, plateaus, wegversmallingen en asverschuivingen.

16. Verlichting ondersteunt het gewenste snelheidsgedrag.

Mobycon

pagina 8


2.4

Samenvatting van de uitgangspunten Niet al de in 2.3 genoemde Duurzaam Veilig maatregelen zijn van toepassing op dit onderzoek. Teneinde een goede startpositie te hebben voor een fictief maatregelenpakket per wijk wordt uit de relevante beleidsuitgangspunten en de CROW richtlijnen een specifiek programma van uitgangspunten opgesteld. Hierin zijn, om een sobere inrichting conform de 2001-periode te bereiken, slechts een beperkt aantal maatregelen in opgenomen. Als uitgangspunten worden gehanteerd: • Poorten bij de aansluiting van erftoegangswegen op gebiedsontsluitingswegen. Deze poorten zijn veelal ingericht als inrit.

• Plateaus bij (relatief) gevaarlijke kruispunten. Dit zijn voornamelijk de kruisingen van en met hoofdroutes binnen de wijken.

• Drempels bij wegvakken langer dan 100 meter, die uitnodigen tot harder rijden. Drempels worden slechts toegepast wanneer er reeds geen plateaus of bochten aanwezig zijn. • Oversteeklocaties

van

de

fietshoofdroutes binnen de wijk worden

op

een

plateau

in

afwijkende kleur en verharding vormgegeven.

Mobycon

pagina 9


• Daarnaast is het mogelijk om bij uitzondering speciale maatregelen te nemen, zoals een wegversmalling of een afsluiting. • Fietsvoorzieningen behoren ook tot de vereiste maatregelen voor een sobere Duurzaam Veilig inrichting, maar deze vallen buiten de reikwijdte van deze rapportage. • De maatregelpakketten richting zich uitsluitend op de verblijfsgebieden, en de aansluiting hiervan op de gebiedsontsluitingswegen. • Tot slot wordt de bestaande wegcategorisering niet ter discussie gesteld. De situatie in 2001, en de herziening hiervan in 2003 wordt voor vast aangenomen. Het herhalen van het hele traject om te komen tot deze categorisering gaat immers voorbij aan het doel van dit onderzoek; het beoordelen van de maatregelen.

2.5

Resultaten Duurzaam Veilig implementatie in 30 km/h-gebieden Aan de hand van de (ontwerp)uitgangspunten is door de gemeente in de periode tot 2003 een categorisering opgesteld, zijn verblijfsgebieden bepaald en zijn maatregelen per wijk opgesteld. De categorisering en de verblijfsgebieden zijn te zien in figuur 1. In 2003 is de categorisering herzien. De aangepaste categorisering is te zien in figuur 2. Deze aanpassingen zullen worden meegenomen in dit onderzoek, waarbij de verschillen in daadwerkelijke maatregelen centraal zullen staan. Niet alle verblijfsgebieden zijn uitgewerkt in de periode 2000 - 2002. Immers, ook nu nog worden wijken aangepakt. Per wijk wordt in tabel 1 de uitgangssituatie gegeven. De dikgedrukte wijken worden meegenomen in deze rapportage. Bij deze twee wijken, Zandveld en Doorslag, is weinig informatie aangeleverd. Van deze wijken worden de gegevens aangevuld met data die in een veldobservatie is verzameld. Op basis hiervan worden ook deze wijken beoordeeld.

Mobycon

pagina 10


Verblijfsgebied

Herstructureringsfase

1

Vreeswijk

Herstructurering na 2003

2

Vreeswijk Oost

Heringericht 2000 - 2002, evaluatie in 2003

3

Batau-Noord


4

Batau-Zuid


5

Zuilenstein


6

Huis te Geer


7

Stadscentrum


8

Hoog-Zandveld


9

Zandveld

Heringericht 2000 - 2002, evaluatie in 2003*

10

Jutphaas


11

Wijkersloot


12

Merwestein


13

Doorslag

Heringericht 2000 - 2002, evaluatie in 2003*

14

Fokkesteeg


15

Lekboulevard


Tabel 1: verblijfsgebieden per herstructureringfase (voor locatie: zie kaart)

Mobycon

pagina 11

06-06-2007 DV1999 totaal 3025/Nieuwegein

AFBEELDING 1 Duurzaam Veilig categorisering 1999 Gebiedsontsluitingsweg I (70 km/h) Gebiedsontsluitingsweg II (50 km/h) Erftoegangsweg (30 km/h)

17-07-2007 DV2004 totaal 3025/Nieuwegein

AFBEELDING 2 Duurzaam Veilig categorisering 2004 Gebiedsontsluitingsweg I (70 km/h) Gebiedsontsluitingsweg II (50 km/h) Erftoegangsweg (30 km/h)


Mobycon

pagina 14


3

Opstellen fictief maatregelenpakket 3.1

Algemeen Om een referentiekader te creëren voor de uitgevoerde Duurzaam Veilig maatregelen in de periode 1999-2003 en voor de herziening ervan in het jaar 2003, wordt in dit hoofdstuk een fictief maatregelenpakket opgesteld. Hiervoor worden de beleids- en verkeerskundige uitgangspunten gehanteerd, die opgesteld zijn in het vorige hoofdstuk. Omdat de maatregelpakketten in een zeer kort tijdsbestek samengesteld moeten worden, wordt vooral gelet op verlagen van de snelheden in de wijken (veelal van 50 km/h naar 30 km/h). Er wordt hierbij uitgegaan van de Duurzaam Veilig wegcategorisering die door de gemeente is opgesteld. Waar deze is herzien in 2003 wordt ook dit meegenomen in de beschouwing. In deze fictieve plannen wordt een voortraject zoals normalerwijze uitgevoerd zou worden (zoals tellingen, enquêtes bij bewoners, onderzoeken naar fiets en/of voetgangerstromen of onderzoek naar schoollocaties) veelal buiten beeld gelaten. Hierdoor kunnen kleine afwijkingen ontstaan met de uitgevoerde plannen. Dit wordt echter opgevangen in het volgende hoofdstuk, waar de plannen zullen worden vergelijken met de werkelijke plannen. Achtereenvolgens zullen aan bod komen: • Vreeswijk Oost; • Jutphaas/Wijkersloot; • Batau-Noord; • Batau-Zuid; • Zuilenstein/Huis te Geer; • (Hoog) Zandveld; • Doorslag.

Mobycon

pagina 15


3.2

Fictief maatregelenpakket

3.2.1

Vreeswijk Oost De wijk Vreeswijk Oost is een onderdeel van een groter verblijfsgebied. De Oranjestraat/Wierselaan, de erftoegangsweg waarmee deze wijk wordt ontsloten, wordt in dit opzicht dan ook niet als grens gezien. Deze weg is een 30 km/uur weg. De kruisingen met de Prinsessenweg en de Buurmanstraat worden, om gelijkwaardigheid te benadrukken, uitgevoerd als plateaus. De Prinsessenweg is binnen de wijk de hoofdroute. Op alle kruispunten met overige woonstraten worden plateaus aangebracht. Wanneer tussen deze plateaus een rechtstand is, langer dan 100 meter dan wordt door middel van een drempel een lagere snelheid afgedwongen. Bij het park ten oosten van de wijk wordt zo’n drempel gecombineerd met een voetoversteek. De Prinsessenweg sluit middels een poortconstructie aan op de Nieuwe Kerkweg (50 km/uur) bij het industrieterrein de Wiers-Zuid. Ook de Buurmanstraat is een hoofdroute binnen de wijk. De kruisingen met de Maasstraat, de Waalstraat en de Prinsessenweg worden uitgevoerd als plateau. De kruisingen met de Vechtstraat en de Scheidestraat echter niet, dit zijn vrij kleine woonstraten. Bij de lange rechtstand op de Buurmanstraat wordt hier een drempel aangebracht. De kruisingen op de Waalstraat en de IJsselstraat worden uitgevoerd als plateau. Op de Maasstraat wordt vanwege de lange rechtstand een drempel geplaatst bij het Burg. de Geer Plantsoen. Figuur 3 laat het fictieve maatregelenpakket zien.

3.2.2

Jutphaas/Wijkersloot Jutphaas en Wijkersloot zijn twee verblijfsgebieden vlak boven het stadscentrum. De wijken kenmerken zich door een vrij gridmatige opbouw, met rechte straten en ordentelijke kruisingen. In de wijken zijn reeds veel snelheidsremmende maatregelen getroffen, zodat de aanvullende Duurzaam Veilig maatregelen zich veelal beperken tot de hoofdroutes binnen de wijken.

Mobycon

pagina 16

Nieuwe

g

uurman

enweg Prinsess

at

straat

Waalstr a

Vechts traat

Wierse laan Maasstr aat

Dr. B.J.B

Kerkwe

Oranjest

raat Prinsessenweg

05-06-2007 Vreeswijk Oost Fictief 3025/Nieuwegein

AFBEELDING 3 Fictief maatregelenpakket Vreeswijk Oost

Inrit/Poort Plateau

Gebiedsontsluitingsweg I (70 km/h)

Drempel Veilige oversteek

Gebiedsontsluitingsweg II (50 km/h)

Speciale maatregel

Erftoegangsweg (30 km/h) Woonstraat (30 km/h)

Maatregel in 1999 reeds aanwezig

0

100

200

300


Wijkersloot Wijkersloot is als verblijfsgebied relatief klein, en ligt in een kwadrant van vier gebiedsontsluitingswegen. De aansluitingen van het gebied op de Richterslaan, Sluyterslaan en Noordstedeweg worden uitgevoerd als poortconstructie. Een vernauwing met drempel en zoneborden laten zien dat men hier een 30 km/h gebied binnenkomt. De hoofdroute in het gebied loopt over de M. da Costalaan en Nypelsplantsoen. Aan deze laatste zijn momenteel veel inritconstructies. Deze zijn overbodig, aangezien er binnen de verblijfsgebieden gelijkwaardigheid op kruisingen wordt nagestreefd. In dit sobere pakket worden ze echter niet verwijderd en vervangen door plateaus op het kruisingsvlak, maar wordt ervoor gekozen om met drie drempels de snelheid op het Nypelsplantsoen te verlagen. De kruising met de Da Costalaan wordt uitgevoerd als plateau. Enkele drempels en plateaus op deze laan verlagen ook hier de snelheid. Er zijn geen rechtstanden meer langer dan 100 m. Jutphaas Het verblijfsgebied Jutphaas grenst in het noorden bij de Nedereindseweg aan het verblijfsgebied Zuilenstein. De kruisingen met de hoofdroutes in deze wijk worden veelal uitgevoerd als plateau. Daar waar reeds inritconstructies liggen wordt gekozen voor een drempel op de doorgaande route. Door de voorrangsregeling zou men immers geneigd zijn de snelheid te verhogen op de hoofdroute. De hoofdroutes zijn de Zwanenburgstraat, de Nedereindseweg, de Pr.Dr.Claylaan, de Pr.Dr.Hesselaan, de H. Kropstraat, Vredebestlaan en de Herenstraat. In de Zwanenburgstraat wordt op het traject tussen Vredebestlaan en Dilleveld een fiets- en voetoversteek geplaatst. Dit wordt gecombineerd met een drempel. De toegangen tot het verblijfsgebied vanaf de Richterslaan en de Sluyterslaan worden uitgevoerd als poort; een inritconstructie met versmalling, plateau en zoneborden. Herziening in 2003. In 2003 is de categorisering in dit gebied aangepast. De Sluyterslaan, tussen Richterslaan en Pr.Dr.Claylaan is van gebiedsontsluitingsweg tot erftoegangsweg geworden. Dit heeft echter vrij weinig consequenties voor de maatregelen binnen het verblijfsgebied; De aansluitingen van woonstraten op dit traject worden niet uitgevoerd als poort, maar als plateau. Daar waar reeds een inritconstructie aanwezig is, wordt op de Sluyterslaan volstaan met een drempel om de snelheid te remmen. Figuur 4 laat het fictieve maatregelenpakket zien. Mobycon

pagina 18

Nedereind se

Zwa nen burg

straa t

weg

n ntso e hpla

eb

es

tla

an

ebac

Rich tersl a

Vr ed

Wen ck

v. He r

wijn

M. da

enp

latso

Costa la

en

an

Pr.Dr . Clay laan

Pr.D r.H

esse

laan

an

stala

an

Vervangen poorten met inritconstructies door plateau

H. Kr opst

a Co

an

Nyp e

Here

aan

nstr aat

Sluy tersl a

ngal

M. d

Nan ni

bestaande knip Herenstr.

raat

lsp

lan tso

en

Noo rds ted e

we g

Noo rd

sted

ewe

g

07-06-2007 JutphaasWijkersl fictief 3025/Nieuwegein

AFBEELDING 4 Fictief maatregelenpakket Jutphaas/Wijkersloot

Inrit/Poort Plateau




Speciale maatregel



0

100

200

300


3.2.3

Batau-Noord De wijk Batau-Noord ligt in het noordwesten van Nieuwegein, ten zuiden van de nieuwbouwwijk Galecop. De wijk is gescheiden van Batau-Zuid door de Nedereindseweg, een oude veenroute. De wijk heeft een sterke interne ring, waaraan op vier kwadranten de woonblokken zijn opgehangen. De zuidelijke kwadranten zijn ingericht als kronkelige woonerven, de noordelijke kwadranten meer als rechthoekige wijken. Er wordt aangenomen dat de wijk reeds grotendeels als 30 km/uur gebied in ingericht. Het maatregelpakket zal zich toespitsten op de belangrijkste routes in Batau-Noord. De Batauweg de hoofdroute door beide Batau-wijken. In Batau-Noord is deze het oostelijk deel van de interne ring. Omdat er veel sluipverkeer over deze weg gaat is in de Duurzaam Veilig categorisering ingezet op een afwisselend 30 km/h en 50 km/u regime. In Batau-Noord zijn de wegvakken tussen Middenweide en Batenburg, en tussen Batenburg en Heemraadsweide erftoegangsweg. De aansluiting op de gebiedsontsluitingswegvakken geschiedt door middel van poorten, met een plateau. Op de erftoegangsgedeelten van de Batauweg zijn verder enkele kruispuntplateaus geplaatst, om de gelijkwaardigheid te benadrukken en de snelheid van 30 km/uur af te dwingen. Daar, waar directe aansluitingen vanuit de wijk op de gebiedsontsluitingsweg-gedeelten van de Batauweg zijn, zijn poorten geplaatst, met inritconstructies. Dit geldt evenzo voor de Batenburg. De Heemraadsweide en de Middenweide krijgen om de 100 meter bij kruispunten plateaus. Ter hoogte van de Hamelweide wordt op de Heemraadsweide geen plateau, maar een fietsoversteeklocatie met drempels geplaatst. Hiermee wordt en de snelheid verlaagd, en de oversteekbaarheid vergroot. Op de Middenweide ter hoogte van de Tapirweide is dit nogmaals het geval. Ook op de Batenburg en het noordelijk gedeelte van de Batauweg zijn, ook al spitst dit onderzoek zich toe op de verblijfsgebieden, fietsoversteken geplaatst. Hiermee wordt de barrièrewerking van de gebiedsontsluitingswegen verkleind. Figuur 5 laat het fictieve maatregelenpakket zien.

Mobycon

pagina 20

Bata

uwe

Midde

Bata uwe g

g

nweid

Bata

uwe

g

Mid

den

wei d

e

e

Bat enb

A.C . Ve rh

oef

we g

urg

Heem

raad s

e

He

g

weid e

aa mr

uwe

e dsw

Bata

ide

29-05-2007 Batau-Noord fictief 3025/Nieuwegein

AFBEELDING 5 Fictief maatregelenpakket Batau-Noord

Inrit/Poort Plateau




Speciale maatregel


Maatregel aanwezig voor 1999

0

100

200

300


3.2.4

Batau-Zuid De wijk Batau-Zuid wordt doorsneden door een noord-zuid gerichte gebiedsontsluitingsweg, de Batauweg. Om sluipverkeer te voorkomen heeft de weg een afwisselend 50 km/h en 30 km/h regime. Het wegvak tussen Barnsteendrift en Noordstedeweg is hiervoor verblijfsgebied gemaakt. In de categorisering van 1999 is dit wegvak volledig verblijfsgebied, in de herziening van 2003 heeft de weg aangewezen als erftoegangsweg. Qua maatregelpakket brengt dit geen veranderingen met zich mee (immers, alle wegen in een verblijfsgebied zijn gelijkwaardig, of ze nu gecategoriseerd is als erftoegangsweg of niet). De wijk zelf is reeds grotendeels ingericht met snelheidsremmende maatregelen. Het maatregelenpakket spitst zich zo toe op de inpassing van de gebiedsontsluitingswegen Batauweg, Noordstedeweg en Barnsteendrift. De aansluitingen van het verblijfsgebied op de gebiedsontsluitingswegen gebeurd door middel van poorten. Een versmalling met drempel en zoneborden maakt gebruikers duidelijk dat ze overgaan naar een 30 km/ regime. Ook op het traject Batauweg dat als erftoegangsweg is uitgevoerd is dit het geval. Op het erftoegangsweg-gedeelte van de Batauweg worden de kruisingen, om de gelijkwaardigheid te benadrukken en de snelheid op de doorgaande weg te remmen, uitgevoerd als plateaus. Figuur 6 laat het fictieve maatregelenpakket zien.

Mobycon

pagina 22

A.C. Verh o

efweg

Batau weg

ift

Batauweg

Barnsteendr

Noor d

stede

weg

eg auw

eg Batauw

A.C,

Verh o

efw eg

Bat

tweg

Wijkersloo

07-05-2007 Batau-Zuid Fictief 3025/Nieuwegein

AFBEELDING 6 Fictief maatregelenpakket Batau-Zuid

Inrit/Poort Plateau




Speciale maatregel



0

100

200

300


3.2.5

Zuilenstein/Huis te Geer Zuilenstein Het verblijfsgebied Zuilenstein is verbonden met het ten zuiden gelegen verblijfsgebied Jutphaas.Centraal in de wijk ligt de erftoegangsweg Sweelincklaan, met zijn zuidelijke aftakking Diepenbrocklaan. De ringstructuur in het noordoostelijk deel van de wijk is, aangesloten of de Sweelincklaan, verantwoordelijk voor de ontsluiting van een groot gedeelte van de wijk. Ten zuiden van de Sweelincklaan vormt de v. Anrooylaan een ontsluiting, terwijl het verblijfsgebied ten oosten van de Diepenbrocklaan ontsloten wordt door de Bartokstraat/Beethovenstraat, de Verdistraat en de Mgr.G.W. v. Heukelumtraat. In het oosten wordt de wijk begrenst door de oude Utrechtsestraatweg. De aansluiting op de gebiedsontsluitingswegen (westelijk deel Sweelincklaan) geschiedt door poorten. In de wijk zijn reeds veel snelheidsremmende maatregelen aanwezig. Ter versterking van het 30 km/uur regime wordt (in deze sobere situatie) ingezet op de genoemde hoofdroutes. De kruisingen hierop zijn veelal uitgevoerd als plateau. Op de noordelijke ringstructuur (Bazuinlaan, Carillonlaan, Orpheuslaan) worden hiertoe naast de bestaande plateaus bij een groot aantal kruisingen nieuwe plateaus geplaatst. Ook op de Sweelicklaan zijn zeven nieuwe plateaus gepland. Hiermee is de weg gelijkwaardig met het overig deel van het verblijfsgebied, en zal hij niet als sluiproute gaan fungeren. Ter hoogte van het Park Kokkebogaard wordt met een voet/fietsoversteekplaats de snelheid beperkt en een veilige oversteek gegarandeerd. De kruising Mgr.G.W. v. Heukelumtraat - Buxtehudellaan wordt uitgevoerd als plateau. Ook waar deze laatste weg de Utrechtsestraatweg kruist wordt een plateau geplaatst. Op de Utrechtsestraatweg, een lange rechte weg zonder grote zijstraten, wordt om de 100 meter een drempel neergelegd. Hierbij moet bedacht worden, dat vanwege het openbaar vervoer deze drempels busvriendelijk uitgevoerd moeten worden. Huis te Geer In Huis te Geer wordt de toegang vanaf de Utrechtsestraatweg (ter plaatse een gebiedsontsluitingsweg) uitgevoerd met poorten. Binnen het wijkje wordt een plateau geplaatst op de kruising de Bruijnstraat - Dr. Nolenstraat. Op de Harmonielaan wordt de schoolomgeving veiliger door drie plateaus. Figuur 7 en 8 laat het fictieve maatregelenpakket zien. Mobycon

pagina 24

n ielaa

laan

hon

s heu Or p

p Sym

aan

onl

ill Car

xte

Bu

Bazu

inlaa

n

llaa

de

hu

n

t traa

Mgr. G.W. v. Heuk

atw e stra Utr ech tse

systr

Verdistr

g

s ven tho Bee

Debus

an Diepenbrockla

v. Anrooyla

an

raat okst Bart

elumstraat

Sweelincklaan

24-05-2007 Zuilenstein Fictief 3025/Nieuwegein

AFBEELDING 7 Fictief maatregelenpakket Zuilenstein

Inrit/Poort Plateau




Speciale maatregel



0

100

200

300

tr

raa t

ans

ast

pm

sm

T. D r. S c

hae

T. B ran d rui jns tr

U tr ech tse

stra

str

atw e

ruij n

g

de B

de B

onie

laan

laan

nie

pho

Sym

Harm

21-05-2007 HuisdeGeer Fictief 3025/Nieuwegein

AFBEELDING 8 Fictief maatregelenpakket Huis de Geer

Inrit/Poort Plateau




Speciale maatregel



0

100

200

300


3.2.6

(Hoog) Zandveld Zandveld en Hoogzandveld zijn beiden wijken in het zuiden van Nieuwegein. In het noorden en westen grenst ze aan groenzones, in het oosten en zuiden aan de wijk Fokkesteeg en het Merwedekanaal. Tussen de twee wijken in vormt de Zandveldseweg een harde begrenzing. Beide wijken bestaan voornamelijk uit woningen. In Hoog-Zandveld zijn deze iets meer in een woonerf-vorm gegoten dan het 10 jaar oudere Zandveld. Hoog-Zandveld De hoofdroute in deze wijk, de Dunantlaan - Zonnebloemstraat - Lupinestraat, is in een lusvorm aan deze gebiedsontsluitingsweg opgehangen. Aan deze route ontsluiten enkele zijtakken de woongebieden. De wijk is ingericht als verspringende woonerven. Hierdoor is reeds in grote delen van de wijk 30 km/uur regime. De snelheid op de Reigersbek, als ontsluiting van het noordwestelijke woongebied op de Zonnebloemstraat, is reeds verlaagd door vele bestaande drempels. Het maatregelenpakket richt zich voornamelijk op de hoofdroute binnen de wijk, naast enkele nevenroutes. Op de Dunantlaan wordt de aansluiting op de gebiedsontsluitingsweg uitgevoerd als poort, met plateau en zoneborden. Hier moet duidelijk zijn dat men een woongebied binnenkomt. Dit wordt versterkt door verder op de route bij grotere kruisingen plateaus aan te brengen. De Dunantlaan is als erftoegangsweg geen voorrangsweg meer; in het verblijfsgebied zijn alle kruisingen gelijkwaardig (behalve inritten, dit zijn immers geen kruisingen). Ook op de Zonnebloemstraat worden plateaus toegepast als snelheidsremmer. Bij de twee kruisingen met de Reigersbek, bij de kruising met de Parkhout en bij de kruising met de Lupinestraat verhogen ze de attentie, verlagen zij de snelheid en benadrukken zij de gelijkwaardigheid. Op het wegvak ter hoogte van de Rietput en het Lotusplantsoen is een fiets/voetoversteek geplaatst. De Lupinestraat heeft ook plateaus bij de belangrijke kruisingen. Ook richting het westen zijn deze plateaus doorgezet, aangevuld door een drempel bij een lange rechtstand. De Klaproosstraat en Korenbloemstraat zijn momenteel ingericht met veel uitritten. Eigenlijk zouden veel van deze kruisingen gelijkwaardig moeten zijn, maar in een sobere uitvoering is dat een te grote ingreep. Mobycon

pagina 27


Vandaar dat drempels worden toegepast om de snelheid op de Klaproosstraat en Korenbloemstraat te remmen. Bij de Ratelaar is een winkelcentrum aanwezig. Deze situatie is vraagt extra aandacht. De vreemde kruising met inritten bij het postkantoor wordt wel vervangen voor een groot plateau. Zandveld In Zandveld wordt beperkt tot de hoofdroutes. Dit, omdat er geen informatie is aangeleverd met betrekking tot de reeds aanwezige maatregelen, de in 1999-2003 uitgevoerde maatregelen en de maatregelen die eventueel na 2003 (opnieuw) zijn uitgevoerd. De hoofdroute in Zandveld bestaat uit de oogstfeest gerichte Dunantlaan. Vanaf de Zandveldseweg is het eerste gedeelte van deze weg nog gebiedsontsluitingsweg. Wanneer de straat overloopt in een erftoegangsweg wordt een poort geplaatst. Zo wordt de overgang duidelijk. Belangrijke kruisingen met deze weg worden op dit erftoegangsweg-traject uitgevoerd als plateau. De Dunantlaan loopt uit op de Handelskade. Ook op deze erftoegangsweg worden de kruisingen uitgevoerd als plateau, in afwijkende klinkerbestrating. Zo wordt voor het doorgaande verkeer duidelijk dat zij zich binnen een verblijfsgebied bevinden. Haaks op de Dunantlaan is de Acaciastraat belangrijk voor de ontsluiting van de buurten in de wijk. Door middel van plateaus en een enkele drempel wordt de snelheid op deze route verlaagd, terwijl de gelijkheid van wegen binnen de buurten gewaarborgd wordt. Figuur 9 laat het fictieve maatregelenpakket zien.

Mobycon

pagina 28

Parkhout Dunantlaan

Klapr

oosstr

Zonne

Iriss

tr

eldse Zandv

Korenb

bloem str

loemstr

weg

Dunantlaan

Lupine

straat

laar

Rate

eg

sew

dveld

Zan

04-06-2007 Hoog-Zandveld fictief 3025/Nieuwegein

AFBEELDING 9 Fictief maatregelenpakket (Hoog-)Zandveld

Inrit/Poort Plateau




Speciale maatregel


Maatregel aanwezig voor 1999

0

100

200

300


3.2.7

Doorslag De wijk Doorslag ligt in het westen van Nieuwegein. De 70-er jaren woonwijk grenst in het noorden aan de woonwijk Batau Zuid en het Stadscentrum van Nieuwegein. In het oosten grenst Doorslag aan het water van De Doorslag, terwijl de wijk in het zuiden grenst aan een groengebied. Ten westen ligt de A2. De wijk bestaat voor het overgrote deel uit woonerven. De clusters met bebouwing zijn zo reeds erg gericht op langzaam verkeer; de auto rijdt veelal stapvoets. Hierdoor zijn er slechts weinig Duurzaam Veilig maatregelen noodzakelijk binnen de woonerven zelf. Er wordt, ook met het oog op het ontbreken van gedetailleerde informatie, dan ook voornamelijk gekeken naar de hoofdroute door de wijk, de Buizerdlaan/Roerdomplaan. Deze hoofdroute transformeert in de Duurzaam Veilig gedachte van een brede wijkweg tot erftoegangsweg. Bij een sobere uitvoering is het van belang aan de gebruiker duidelijk te maken dat de weg net meer een brede 50 km/uur voorrangsweg is, maar een 30 km/uur weg, waar rechts voorrang heeft op kruisingen. Bij de overgangen naar 50 km/uur trajecten (noordelijk deel van de Buizerdweg en de Parkhout in het zuiden) worden daartoe poorten geplaatst, waar een versmalling samen met een drempel in klinkeruitvoering het verblijfsgebied inleidt. Op de route zelf worden bij alle belangrijke kruisingen, met een tussenafstand van minder dan 100 meter, plateaus geplaatst, die door hun afwijkende klinkerkleur de gelijkwaardigheid benadrukken en tegelijkertijd de snelheid op de hoofdroute remmen. Daar waar de Buizerdlaan als gebiedsontsluitingsweg door de wijk gaat worden duidelijke poorten geplaatst bij zijwegen, zodat constant duidelijk is waar het verblijfsgebied begint en ophoudt. De Koekoekslaan is qua categorisering tot 2003 in ieder geval nog een gebiedsontsluitingsweg, maar kan later transformeren tot erftoegangsweg. De poorten die bij de zijwegen op deze straat staan worden dan ook zo uitgevoerd, dat ze eventueel later gemakkelijk uitgebreid kunnen worden tot plateaus. Figuur 10 laat het fictieve maatregelenpakket zien.

Mobycon

pagina 30

Wijkerslo

otweg

Zuid

sted

ewe

g

rik Leeuwe

laan Buizerd

uiter

Bergfl

Koek o

eksla

an

Ran

Rin

gfa

za

nt

dijk

Roer dom

plaa

IJsse

n

lstei

nsew eg

05-06-2007 Doorslag fictief 3025/Nieuwegein

AFBEELDING 10 Fictief maatregelenpakket Doorslag

Inrit/Poort Plateau




Speciale maatregel



0

100

200

300


Mobycon

pagina 32

Monitor Verkeersveiligheid Nieuwegein Eindrapport

Recommend Documents