Migratie West Afrika - Europa van fort Elmina naar fort Europa
hoe? • gegevens van onderzoek •
UNODC (United Nations Office of Drugs and Crime)
• praktijkvoorbeelden •
ervaringen in Ghana
•
interviews Sardinië
•
interview tolk
• uitleg rollenspel
onderzoek UNODC 2013 • mensensmokkel en -handel • twee enorme obstakels: •
Sahara en Middellandse Zee
•
zonder ‘hulp’ gaat het niet lukken
•
gevolg: mensenhandel, criminaliteit, uitbuiting, omkoping ...
de routes
ECOWAS onbeperkt reizen voor inwoners
aantallen •
ongeveer 10% van de migranten in Europa komt uit West Afrika •
75-90% hiervan komt over land
•
2011: +/- 14.000 (ongeveer 1000 uit Ghana)
profiel van de migrant
•
63% heeft middelbare school afgerond
•
13% vervolgopleiding afgerond
•
meerderheid vindt zichzelf niet arm naar locale standaards
•
80% heeft al verwanten in Europa
•
volgens eigen zeggen is het afgewogen keuze
conclusies onderzoek •
routes wijzingen vaak, aantallen migranten ook (push & pull)
•
zeer professioneel geregeld
•
corruptie op alle niveau’s
•
het gaat om zeer veel geld (2011 > $100 miljoen betaald aan smokkelaars en als smeergeld)
•
werkelijke aantal migranten in Europa ligt waarschijnlijk veel hoger; niet iedereen meldt zich of wordt opgemerkt
•
2011 chaos in Libie, Egypte, Tunesië = enorme toename
hoeveel migranten halen Europa niet? • schattingen van UNHCR • 65% blijft achter in Noord Afrika en/of keert weer terug naar huis
• 17.000 migranten zijn verdronken tussen 1999 en 2012 (2011: 1500)
• Overleden in de woestijn / Noord Afrika: onbekend
Kingsley’s crossing http://mediastorm.com/publication/kingsleys-crossing
•
http://mediastorm.com/publication/kingsleys-crossing
praktijkvoorbeelden Ghana • Techiman, de stad waar iedere jonge man naar Europa wil ... •
rijkere cacao-regio & farming
•
ketting-migratie
•
behoorlijk ontwikkelde regio
wat weten de jongeren van Europa? • studenten HR hebben op VO scholen geïnventariseerd (2010-2014)
• weinig kennis, veelal sterotypen • gaan af op succesverhalen: ‘burgers’ • negatieve verhalen komen niet ‘terug’ of niet geloofd
5 interviews • Moses, 35 jaar • Clement, 28 jaar
• Yakubu, 29 jaar • Jennifer, 31 jaar
• Seidu, 32 jaar
de vragen • Achtergronden over het leven in Ghana / Nigeria • Verwachtingen t.a.v. Europa • Kosten van de reis • De reis door de Sahara • Verblijf in Libie • De bootreis • De asielprocedure en de uitkomst • De ervaringen in Italie
• Diepte-interviews met behulp van tolk die 6 locale talen spreekt
Moses, 35 • uit de buurt van Techiman, Ghana • vertrok al op 21-jarige leeftijd, na SHS
• sinds 2011 in Italie • ‘I can say that crossing the Sahara desert is the most difficult, dangerous and mental torturing part of it.’
11 jaar in Libië • kwam in 2000 in Libië, kreeg werk in de bouw en was niet meer van plan verder te reizen
• leerde zijn vrouw kennen, 2 kinderen werden in Libië geboren
• tot in 2011 de ellende in Libië begon • terug naar Ghana wilde hij niet, had geen contact gehouden (hij geeft geen echte reden)
• vrouw opnieuw zwanger
• hij ging naar Italië met zijn zwangere vrouw en 2 kleine kinderen
• 6 dagen in een bootje, $3200
• status: verblijfsvergunning, jaarlijks vernieuwd • flyert, tuinonderhoud, in de bouw, klusjes
• hij blijft in Italië - voor de kinderen
zijn leven in Cagliari • ‘.... ook al is de situatie hier heel moeilijk, veel moeilijker dan in Libië, we zijn hier beter af dan in Ghana ...’
• ‘... soms loop ik de hele dag in de kou om folders uit te delen voor 30 euro ...’
Clement, 29 • regio Techiman, Ghana • alleen basisschool afgemaakt, werkte daarna als schilder in de bouw
• familie gaf een stuk grond aan de middle man als betaling
• vertrok in 2006, 21 jaar; in 2010 naar Italië
• 4 dagen in een boot, hij betaalde $2600
bootreis • ‘ ... we zaten met 80 op een boot, waaronder 16 Nigeriaanse meisjes, de meeste zwanger of met een kindje. Alleen al de geur van uitwerpselen en braaksel was bijna niet uit te houden. Nog een dag langer, en ik had het niet overleefd ...’
verwachtingen
• ‘ ... ik had hele hoge verwachtingen: goede baan, veel geld, in Ghana een huis laten bouwen, een auto, net zoals alle ‘burgers’ in de stad ....’
de asielprocedure
• ‘ ... ik had een voorbereidende training gehad, maar helaas was mijn verhaal een gerecycled verhaal, ik werd dus afgewezen en op straat gezet ...’
toekomst • ‘ ... alleen een bulldozer zal me kunnen wegkrijgen uit Europa .... ik betaal 50 euro per maand voor mijn bed, en ik doe allerlei klusjes .... zolang er leven is, is er hoop ... met de hulp van God ...’
Jennifer, 31 • komt uit Nigeria, Benin City • zwanger met 16 jaar - straatverkoopster
• mensensmokkelaar ronselde actief • heeft niets betaald voor de reis
• met 8 meisjes door de Sahara • in Libië gewerkt als seks-slavin
• 8 jaar als slavin gewerkt, toen nog steeds niet vrij
• werd zwanger en heeft vaderschap ‘verkocht’
• tijdelijke verblijfsvergunning, voor beiden, vanwege de zwangerschap
• de bootreis kostte $4600
verwachtingen • ‘ ... vanwege mijn moeilijke situatie ging ik overal mee accoord, ik had niet door dat ik tekende voor een leven als slavin, ik had geen idee wat ik kon verwachten. Ik dacht een beter leven ...’
Italië • ‘ ...wij allen dachten een beter, gemakkelijker en eenvoudiger leven in Europa te krijgen, maar het blijkt anders ...’
• ‘ ... ondanks dat het moeilijk is - het is heel veel beter dan mijn tijd als slavin in Libië, ik ben dankbaar ...’
Yakubu, 29 jaar • geboren in Noord Ghana, nooit naar school geweest, op zijn 16e naar Kumasi gegaan, op zijn 20e naar Techiman
• uit groot gezin (moeder: 6 kinderen, vader: 21 kinderen (polygamie)
• hij kon de reis maken, omdat hij zwijggeld had ontvangen van ‘zakenmensen’, waar hij een geheim van had ontdekt
• de bootreis was $2600
• hij vertrok in 2009 uit Techiman • in oktober 2011 gearriveerd in Italië • in juli 2012 moest hij voor de commissie verschijnen
• hij vertelde de waarheid: ik zoek geluk
• hij werd afgewezen en is nu illegaal
verwachtingen • ‘ ... de eerste dag als vrij man in Europa was in heel erg blij en ging ik een stuk wandelen in de avond. Ik had het gemaakt! Toen ik terug liep naar het asielzoekerskamp vroeg een blanke man me wat munten. Een bedelaar?! Ik was in shock en gelijk uit de droom geholpen. Ik was niet in het paradijs aanbeland ...’
Seibu, 32 jaar • uit de buurt van Kumasi, Ghana • alleen basisschool • tweemaal de reis ondernomen (3x Sahara!) • in 2005 eerste keer • met 5 dorpsgenoten vertrokken, 2 overleden tijdens de reis in de Sahara
in Libië
• hij werkte in Libië als autowasser en verdiende goed
• hij had de moed niet om de bootreis te maken en ging terug naar Ghana in 2007
terug in Ghana • hij kocht een taxi en trouwde • hij voelde zich meteen een mislukkeling en kon de druk niet weerstaan
• in 2009 taxi verkocht en opnieuw vertrokken • zijn vrouw was zwanger
tweede poging • $3800 betaald voor de reis
• hij nam 4 jongens mee, die betaalden hem wat
• zijn zoon werd geboren toen hij in de Sahara zat
In Italie • Relatie met Nigeriaanse vrouw en er is een dochtertje geboren
• Illegaal, maar wellicht straks een status door de baby
verwachtingen • ‘... Ik heb heel veel spijt. De taxichauffeurs in Kumasi hebben nu allemaal een eigen taxi en hebben meer bereikt dan ik hier. En ik kan niet terug. De schande zou te groot zijn ...’
Cyprus • tolk bij de Commissie waar migranten hun asielverzoek moeten toelichten
• woont afwisselend in Cagliari en Ghana en kent veel illegale migranten en hun achtergebleven gezinnen in Ghana
zijn conclusies: • bijna niemand uit West Afrika krijgt een verblijfsvergunning
• in veel gevallen is het een miserabel leven voor de migranten
• veel ellende en verdriet, eenzaamheid, schaamte en weggegooide levens
zijn oplossingen: • preventie -> voorlichting in de gebieden van herkomst, op de scholen. Maar hoe? Door wie?
• Mogelijkheid tijdelijke werkvergunningen en visa voor korte tijd zou onderzocht moeten worden
Rollenspel • in de map zit een rollenspel voor het voortgezet onderwijs
• doelstellingen
• begrip voor een migrant • de complexiteit begrijpen
• leerling leert zelf nadenken en zich een mening vormen
• Rollenspel even pakken graag
bronnen en extra info • Rapport UNODC
http://www.unodc.org/documents/data-and-
analysis/tocta/West_Africa_TOCTA_2013_EN.pdf
• Mediastorm Kingsley’s crossing http://mediastorm.com/publication/kingsleys-crossing
• goed achtergrondartikel https://decorrespondent.nl/529/asielzoekertje-ruilen/32808301746d0b7a195
•
schokkende documentaire over jonge Afrikanen in Marokko http://www.youtube.com/watch?v=w67k5MkUEWQ
boeken •
Go NoGo (fotoboek van Ad van Denderen)
•
•
http://www.go-no-go.nl/gonogo.php
Van Accra naar Amsterdam (Kees Broere)