Mededeelingen van
den
Nederlandschen Journalistenkring. De Commissie van Eedactie is samengesteld uit de Heeren: - - HBLMER, De Tijd; Mr. G. KELLER, Nieuwsblad voor Nederland, en CHR. W. J. NTJYS, Algemeen Handelsblad. Het adres der Commissie is: Mr. G.KELLER, Gebouw „Concordia", Amsterdam. J w
N2 8 9 .
Juni 1907.
Leden in Buitenland en Koloniën. De Penningmeester verzoekt den leden die in den vreemde en in de Koloniën wonen, met aandrang, hun contributie voor 1907 (en eventueel achterstallige contributie) uit eigen beweging te willen voldoen, ter voorkoming van hooge incasseeringskosten voor den Kring. Het secretariaat van den Nederlandschen Journalistenkring is gevestigd bij den heer A. VOOGD, Kortenaerstraat 13, Rotterdam.
Officieele Mededeelingen. Bestuursvergadering op Zaterdag 25 Mei, Café Neuf, 's-Gravenhage. Aanwezig de bestuursleden DOORMAN, ELOUT, VIEWEG en VOOGD, en de gedelegeerde van de Amsterdamsche Pers, de heer ZOETHOUT. In verband met deze slechte opkomst wordt er door den voorzitter op gewezen, dat volgens Art. 4 van het bestuursreglement de vergadering alleen besluiten kan nemen in gevallen van dringenden aard, ter beoordeeling van het Dagelijksch Bestuur. De volgende mededeelingen worden gedaan: 1°. Dat van de heeren FUNKE en SCHLICK geen bericht is ontvangen omtrent het hun opgedragen onderzoek naar de kosten van een herdruk van Les Pays Bas. Intusschen is bericht, dat de heer DEEN nog een dertigtal exemplaren van het werk bezit, zoodat die herdruk voorloopig ook niet noodig is. 2°. Candidaturen (zie de betreffende rubriek in deze Mededeelingen). 3°. Een nader schrijven van den heer A. TEN BOSCH over zijn denkbeeld een internationaal perscongres te organiseeren, waar pacifisten zullen optreden om de vredesidee te propageeren. Uit deze missive blijkt, dat de heer TEN BOSCH blijkbaar niet op de hoogte is van de internationale perscongressen. De schrijver hinkt voorts op twee gedachten; hij acht een journalistencongres voor zijn doel ongeschikt en zegt tevens dat hij geen directe propaganda voor de vredesbeweging wil maken.
Besloten wordt te antwoorden, dat het tweede schrijven het bestuur geen aanleiding geeft om op zijn opinie terug te komen. 4°. Ingekomen is het volgende schrijven van den Minister van Koloniën: ,,'S-GRAVENHAGE, den 9 Maart 1907. „Heb ik, blijkens mijnen brief van 24 October j.1., Afdeeling C, Ie bureau, N°. 21, erkentelijk akte genomen van de mededeeling, vervat in uwen brief van 9 te voren, dat van alle bladen, die telegrammen uit Indië ontvangen, de gevraagde medewerking werd verkregen om te voorkomen dat namen van gesneuvelden of gewonden openbaar gemaakt worden, voordat het Departement van Koloniën de naastbestaanden daarvan heeft kunnen verwittigen, ik mag — in verband met die mededeeling — niet nalaten uwe welwillende aandacht te vragen voor het feit, dat verschillende bladen — ik noem de Nieuwe Rotterdammer Courant en De Nieuwe Courant — in het ochtendnummer van 7 dezer reeds publiceerden de door bemiddeling van De Telegraaf verkregen tijding van den in Atjeh gepleegden moord op den genieluitenant L. W. F. J. MANN, waarvan het bericht mijn Departement eerst bereikte in den laten namiddag van den 6en. Ofschoon toen de meeste ambtenaren het Departement reeds verlaten hadden, is het toch mogen gelukken den Burgemeester van Breda nog in den avond van dienzelfden dag telegraphisch te verzoeken het noodlottig bericht ter kennis te brengen van den schoonvader van den vermoorde, die als wonende in zijn gemeente was opgegeven. Uit een telegraphisch antwoord van dien burgemeester bleek, dat de bedoelde schoonvader weder naar Indië was vertrokken, waarop dus bij mijn Departement nader gezocht moest worden naar een persoon, aan wien van het bericht kennis ware te geven. Onder die omstandigheden mag ik niet verhelen, dat de publicatie, waarvan ik hierboven gewaagde, mij onaangenaam heeft getroffen, want het gold hier wel geen gesneuvelde, maar ik had mogen verwachten, dat de redactiën
2
MEDEDEELINGEN.
der groote bladen zouden hebben begrepen, dat er haast nog reden te meer was om een bericht als het onderhavige niet te publiceeren, voordat de naastbestaanden van den vermoorde konden zijn gewaarschuwd vanwege mijn Departement. Ik vertrouw, dat uw bestuur de welwillendheid zal hebben om aan dit geval de aandacht te wijden, die het verdient". Bij de discussie wordt in het licht gesteld dat de afspraak met Zijne Excellentie gold het publiceeren van namen der gesneuvelde officieren op expeditie, zoodat het openbaar maken van het telegram in quaestie geen inbreuk op die afspraak kan heeten. De minister wenscht haar nu blijkbaar uit te breiden tot alle persoonlijke rampen, die officieren mochten treffen. Intusschen erkende men dat het voor een familie even pijnlijk is om uit de courant te vernemen, dat een nabestaande is vermoord dan wel dat hij is gesneuveld. Voor den wensch van den minister tot verruiming der gemaakte afspraak achtte men dus wel iets te zeggen, zoodat besloten werd de betrokken dagbladen nog eens te herinneren aan de vroegere aanschrijving tot het betrachten van de noodige reserve. Vóór het verzenden van het antwoord kwam het volgende tweede schrijven van den Minister in: ,,'S-GRAVENHAGE, den 30 Mei
1907.
„Wederom zie ik mij tot mijn leedwezen verplicht om mij bij uw bestuur te beklagen over ontijdige publiceering in enkele dagbladen van den naam van een in Indië gewonden militair, — een geval dus overeenkomende met dat, waarover handelt mijn schrijven van 9 Maart jl., Afdeeling C, Ie.Bureau N°. 39. Thans geldt het de verwonding van den luitenant bij het Indische leger J. R. AGERBEEK, waarvan op 14 Mei jl. bij mijn Departement telegraphisch bericht werd ontvangen, terwijl zij dezerzijds eerst den volgenden dag aan zijn broeder, den cadet AGERBEEK (door bemiddeling van den Gouverneur der Koninklijke Militaire Academie) kon worden medegedeeld, omdat eerst na onderzoek, dat eenigen tijd wegnam, bij mijn Departement bleek van de bloedverwantschap van dien cadet met den gewonden officier. In zijn bericht, dat den cadet de bewuste mededeeling was gedaan, schreef de Gouverneur het volgende: „Echter acht ik mij verplicht, Uwer Excellentie te belichten, dat de tijding van de verwonding reeds opgekomen was in de ochtendeditie van 15 Mei van verschillende couranten (*), zoodat het slechts aan een toevallige omstandigheid is te danken, dat de cadet AGERBEEK „nog onkundig was van het voorgevallene". Herinnerende aan het groote belang, dat het publiek er bij heeft, dat niet afgeweken worde van de pertinente toezeggingen mij te dezer zake door U gedaan, veroorloof ik mij er nader ernstig op aan te dringen, dat geen middel worde verzuimd om de naleving van die toezegging behoorlijk te waarborgen".
Uwer Exc.'s tweede schrijven, dd° 30 dezer afd. C. n° 28, vervat, het dag. bestuur ook zonder bestuursvergadering aanleiding zou zijn geweest, onmiddellijk een circulaire aan de betrokken bladen te richten. Ten aanzien van het in Uwer Exc.'s schrijven, van 9 Maart bedoelde geval moet ons Bestuur eenig voorbehoud maken. Uwe Exc. zal zich herinneren, dat bij de bespreking enkel sprake was van gesneuvelden en gewonden bij militaire expedities, en de strekking van onze bereidverklaring om de gewenschte medewerking der betrokken bladen te verkrijgen was eveneens uitsluitend daarop gericht. Den maatregel toe te passen op het geval, bedoeld in Uwer Exc.'s schrijven van 9 Maart, is dan ook een uitbreiding van wat, op uw gebillijkt verzoek, werd toegezegd. Wij erkennen intusschen, dat de grens niet altijd scherp te trekken is en in gevallen als dat van luitenant MANN dezelfde redenen voor beperking gelden. Ons Bestuur heeft dan ook na zijn deze week gehouden vergadering een herinnerend schrijven aan de betrokken bladen gezonden, waarin op de wenschelijkheid van een ruime opvatting van de aan U. Exc. gedane toezegging werd gewezen". 5°. Van den Minister van Buitenlandsche Zaken werd mededeeling ontvangen dat een subsidie uit de staatskas van f 1500 zal worden toegekend voor de receptie der vreemde journalisten, die overkomen voor de Vredesconferentie, voor het inrichten van een werklokaal enz. Dit bedrag is de helft van de som waarop een en ander door den president der Haagsche Vereeniging, aan welke de regeling is opgedragen, aanvankelijk is begroot. Aan het dagelijksch bestuur werd daarna opgedragen het geven van uitvoering aan de besluiten der jongste algemeene vergadering. Voor het internationaal perscongres dit jaar te houden, zullen tezijner tijd gegadigden in de Mededeelingen worden opgeroepen. Indien hun aantal dat der beschikbare plaatsen overtreft, zal het bestuur, zooals gewoonlijk, een nadere regeling treffen. Waar Mr. A. MEIJROOS door velerlei werkzaamheden verhinderd is om het secretariaat zóó waar te nemen als hij dat zelf wel zou wenschen en waar het wenschelijk is om het dagelijksch bestuur compleet te hebben, verklaart de 2e secretaris, de heer A. VOOGD, zich op verzoek bereid om, tot de komende gewone algemeene vergadering het bestuur weer compleet zal hebben gemaakt, waarna tot verdeeling der functien kan worden overgegaan, zich met het gansche secretariaat te belasten. Met het oog op de verkiezingen en de Vredesconferentie zal uit den aard die gewone algemeene vergadering eerst laat in het jaar kunnen plaats hebben. Althans achtte het bestuur het niet mogelijk reeds nu een datum daarvoor vast te stellen. A. VOOGD, secretaris.
Op deze missives is nu het volgende antwoord verzonden:
Perscongres te Bordeaux.
„Het zij mij veroorloofd, Uwe Exc. in de eerste plaats de verontschuldiging van ons bestuur aan te bieden voor de vertraagde beantwoording van uw schrijven dd° 9 Maart jl. afd. C. n°. 39. Omstandigheden, onafhankelijk van onzen wil, vertraagden geruimen tijd het houden van een vergadering, waarin het ter tafel zou komen. Laat ik hier mogen bijvoegen, dat een klacht als in
Het Perscongres te Bordeaux wordt gehouden op 21—25 September a.s. Voor Nederland zijn vijf plaatsen beschikbaar gesteld. Kringleden {gewone leden), die bereid zijn, de vertegenwoordiging op zich te nemen, worden uitgenoodigd, uiterlijk 31 Juli mededeeling te doen aan
(*) Nader bleken dat te zijn De Nieuwe Courant iN". KM.) en De Telegraaf (N°. 5333).
J. DOORMAN, 's-Gravenhage, Barendsstraat 13.
MEDEDEELINGEN. Leden. Bedankt voor het lidmaatschap: Mr. J. C. VAN KEMPEN, wegens het aanvaarden eener betrekking buiten de journalistiek. Tot gewone leden werden aangenomen, de heeren: S. VAN BlEMA, verslaggever van De Telegraaf, Wanningstraat 8, Amsterdam. G. SCHRODER, verslaggever van De Telegraaf, 3e Helmersstraat 34, Amsterdam. JOZEF COHEN, verslaggever van De Telegraaf, O. Z. Voorburgwal 41, Amsterdam. JOHN COUCKE, verslaggever van De Telegraaf, Amsterdam. H. J. A. C. M. SMITZ AZN., redacteur van de Nieuwe Haarl. Courant, Aelbertsbergstraat 1, Haarlem. P. J. M. VAN TETERINQ, redacteur-verslaggever van de Nieuwe Haarl. Courant, Aelbertsbergstraat 91, Haarlem. Adresveranderingen : TACO H. DE BEER, thans: Jan Luykenstraat 100, Amsterdam. A. E. MENDELL, thans: corr. van Land en Volk, Prinsengracht 876. Amsterdam. Dr. J. C. VAN RONKEL, thans: Obrechtstraat 185, 's-Gravenhage. J. H. TERSTEEQ, thans: Utrechestraat 19, Amsterdam. V. J. URI, thans: Krelagestraat 18, Haarlem. C. J. SCHOTEL FZN., thans: Bosboom Toussaintstraat 30, Amsterdam.
Metóeeliiipji uit ie plaatselijke vereeiiipp. Haagsche Journalistenvereeniging. In de 13 April j. 1. onder voorzitterschap van Mr. L. J. gehouden algemeene ledenvergadering werden als nieuwe leden aangenomen de heeren C. L. VAN BALEN, hoofdredacteur van Het Vaderland, Mr. A. MESRITZ, medewerker Het Vaderland en Haagsche Courant en H. S. M. VAN WICKEVOORT CROMMELIN, redacteur Nieuwe Courant. In de Bestuursvacature, ontstaan door het bedanken van den heer H. DE WILDE voor zijne benoeming (ter alg. verg. van 26 Jan. j.1.) werd voorzien door de — aanvaarde — benoeming van Jhr. O. VAN BERESTEIJN. De heer J. E. STOKVIS werd tot secretaris-penningmeester benoemd. De heeren WESSELING, VAN BERESTEIJN en HARLAAR werden aangewezen als commissie voor het nazien der rekening, die sedert is goedgekeurd, alsook het jaarverslag van den waarn. secretaris. De contributie werd voor 1907-1908 weer op f 1.— gesteld. In verband met de kosten van ontvangst van en steun aan de gedurende de Tweede Vredesconferentie hier te verwachten buitenlandsche collega's werd aan het bestuur — dat ten deze ook met het Kringbestuur in overleg is — een blanco crediet toegestaan. Hoofddoel dezer vergadering was een vóór-bespreking van het op de Kringvergadering den volgenden da» te behandelen „Bestaansonzekerheid-rapport". De heer M. MORESCO zette het debat in, verweet den heer DOORMAN, dat hij als rapporteur berust had in de opneming in het rapport óók van de salarissen, werktijden enz., terwijl hij toch kon weten, dat alléén het ontslagvraagstuk ter nader onderzoek uit het vroegere enquêterapport was gelicht. Spr. zal daarom alleen het ontslagvraagstuk bespreken, dat in het rapport feitelijk „beseitigt" is. Te verwonderen is dat niet, waar de heer DOORMAN PLEMP VAN DUIVELAND
3
— die zich destijds tegen een beschreven rechtspositie verklaarde, omdat dan de directies ook ons teveel zouden kunnen binden — lid der commissie was. De quaestie van den opzeggingstermijn is in het rapport ten onrechte op den voorgrond gezet. Die opzeggingstermijn is voor ons niet het eerst noodige, wij staan bij ontslag niet zoo dadelijk voor de risico. Wel echter hebben wij te waken tegen elk 'ongevraagd ontslag zonder ernstige schuld. De directies moeten niet hetzelfde recht hebben om ontslag te geven, als wij om te nemen. Dat beseft ook de Staat als werkgever, en een courant zou niet licht een dergelijk ontslag in haar kolommen verdedigen. Die moraal, die de Staat als werkgever aanvaardt, behoort ook bij ons te gelden, zullen wij niet buiten de moraliteit van heel de wereld worden gesteld. Als in de gewone arbeiderswereld een ongevraagd ontslag voorkomt, staat alles op stelten en gaan wij persmannen ijverig op interview van den ontslagene uit! Trouwens onderscheidt niet ook het ontwerp-arbeidscontract tusschen de rechten van den werkgever eener- en van den werknemer anderzijds? Waarom moet het nu toch in ons vak anders zijn? Verder bestrijdt spr. de ook in dit rapport gewilde onderverdeeling van de journalistieke werkzaamheden. Dit is onbruikbaar in ons vak, waar men gewoonlijk zelf zijn titel kiest, b.v. leerling-redacteur. Hoeveel leerlingen-redacteur zijn niet zelfs hoofdredacteur! Ook zijn — tenslotte — de in het rapport genoemde minima veel te laag; trouwens spr. acht het niet mogelijk minima-salarissen te bepalen in een vak, waar alles op talent aankomt. De heer ELOUT zal — met het oog op het Kringdebat — thans niet diep op de zaak ingaan. Deze commissie had de conclusies van de enquêtecommissie tot bruikbare contractvoorwaarden te verwerken. Vandaar wellicht, dat zij tot minima-wedden kwam in plaats van de door spr. beter geachte gemiddelden der enquête-commissie. Ook spr. vindt dat de commissie haar taak te ruim heeft opgevat. Zij behandelde de bestamsomstandigheden in plaats van — zooals haar opdracht was — de bestaansonzekerheid, twee begrippen, die elkaar niet altijd dekken. Het verschil is juist van beteekenis voor de gevolgen van dit rapport, waarvan het doel toch waarschijnlijk is een model-contract. Maar dat moet dan niet te stringend zijn door de gebondenheid aan materieele eischen, die vaak met de rechtspositie niets uitstaande hebben, daargelaten nog dat het stellen van minima allicht den materieelen toestand van den journalist zullen kunnen drukken. Daarom wil spr., dat aan de commissie dank zal worden gezegd en van haar arbeid voor een later te houden dieper onderzoek zal worden gebruik gemaakt. Een schriftelijk arbeidscontract vindt spr. best; dat wilde ook het enquête-rapport. Maar hoe denkt de commissie zich zulk een contract? Dan zouden meer gespecificeerde cijfers, betrekkelijk verlof, salaris, enz. noodig zijn. Of wil zij alleen een handleiding geven voor zulk een contract, alleen de punten waarover het moet loopen? Maar dan kunnen wij alle cijfers, ook die de commissie geeft, missen. De heer DOORMAN zegt, dat bedoeld is het bevorderen van een formulier-contract, waarvoor het rapport — om in elk geval willekeur te voorkomen — handleiding kan zijn. De betrokkene vindt dan steun in de uitspraak van een algemeene vergadering. De heer WESSELING vraagt of juist is zijn indruk, dat werkgevers en werknemers in het rapport beschouwd zijn als twee economisch gelijke partijen? De heer DOORMAN antwoordt, dat de taak der commissie was het maken van grondslagen voor een burgerlijk dienstcontract tusschen
4
MEDEDEEL INGE N.
werkgever en werknemer, een antwoord, dat den heer echter niet bevredigt; wat is dan eigenlijk een „burgerlijk dienstcontract"? In ons vak zijn werkgevers en werknemers economisch niet gelijk, en het verwondert spr. dan ook niet, dat de commissie elk ontslag moreel gerechtvaardigd acht, indien maar de opzeggingstermijn is betracht. Ontslag moest echter nooit mogelijk zijn dan met beroep op een scheidsgerecht. De heer DOORMAN zou, door thans verder hierop in te gaan, in discussie treden, terwijl hij hedenavond alleen tot het geven van inlichtingen was gekomen. De heer HAAXMAN gaat in beginsel met de heeren MORESCO en ELOUT mee. Er moet een arbeidscontract zijn, maar dan op een ruimen grondslag. Er dient nu eenmaal rekening gehouden met de gesteldheid, ook de financieele, der bladen. De journalistiek leent zich niet tot de vorming van de zg. arbeiders-vakvereeniging. De toelichting van het rapport komt de richting-ELOUT dan ook zeer na, maar daarom verwondert spr. dan ook de conclusie. Verder vindt spr. dat de cijfers van het rapport niet rusten op de praktijk. De heer VAN NISPEN TOT SEVENAER vindt het voortreffelijk dat de commissie den journalist wil opheffen tegenover sommige uitgevers. Het stellen van minima is echter een zeer moeilijk werk; zij worden nog al eens overschreden naar beneden. Onze eerst nabijliggende taak moet zijn, te zorgen voor een goed bestaan van den aanvangsjournalist. In 't algemeen zullen wij hebben te rekenen ook met de macht van de uitgevers en niet alleen met onze eigen wenschen. De heer STOKVIS waardeert het, dat, ook na het rapport-ELOUT, deze commissie de materieele bestaansvoorwaarden onder de oogen heeft gezien. In haar conclusies is de commissie echter weinig gelukkig geweest. De door haar gestelde minima zijn als volle eisch veel te laag, als dadelijk te stellen eisch aanmerkelijk te hoog. Zij kwam tot deze niet door de werkelijkheid gedekte conclusies, omdat zij zich van den aard dezer organisatie geen voldoende rekenschap gaf. Wij kunnen niet als moderne vakvereeniging optreden, missen hiertoe de eerste voorwaarden: gelijkheid van belangen en algemeene aaneensluiting. De collegialiteit bindt ons meer dan de solidariteit. De hoofdredacteuren bv. en andere redacteuren van invloedrijke positie, zij hebben andere belangen dan velen onzer, staan vaak en natuurlijk dichter bij de directies dan bij ons. Als zij in den Kring ook onze belangen wilden behartigen, is dat collegialiteit, welwillendheid. Zich vereenigen buiten hen om zou een verlies aan kracht zijn, dat ons gering getal niet toelaat. Gaan wij nu trachten naar het stellen van eischen, dan hebben wij met deze gesteldheid in onzen Kring rekening te houden. Het is dan goed dat wij een „beginselprogram" opstellen, dat inhoudt de eischen, die wij krachtens de technische waarde van ons vak zouden mogen stellen en daarnaast moet gemaakt worden een stel eischen, die dadelijk bereikbaar geacht mogen worden en die natuurlijk telkens het „beginselprogram" zooveel doenlijk moeten naderen. Als dadelijk bereikbaar zou spr. dan thatio gesteld willen zien de volgende materieele eischen: een éénjarig volontariaat en dan dadelijk aanstelling op een bescheiden minimum, b.v. f 800 a f 1000. De heer KETNER sluit zich in beginsel bij dit betoog aan. De conclusies der commissie zijn zóó gesteld, dat de kansen om het beter dan die conclusies te krijgen zeer gering zullen zijn. Er moet scheiding zijn tusschen tegenwoordige en toekomst-eischen. De minima van het rapport zijn als eind-eisch veel te laag. De onderscheiding der commissie alleen in groote en kleine steden is onzuiver; WESSELINQ
groote en kleine bladen ware juister scheiding geweest. Met de conclusies-STOKViS gaat spr. niet mee; wèl met de overwegingen. Spr. wil een contract zien ingevoerd waarin ook verlof, arbeidsduur, enz. geregeld zullen worden. De heer H. VAN DER WIELEN sluit zich bij het betoogSTOKVIS aan. De materieele positie moet op den voorgrond staan; de enquête-ELOUT bewees hiervan de noodzakelijkheid. Met het systeem van den heer MORESCO wordt niets bereikt, zullen wij nooit komen tot een praktisch geregelde materieele positie. De heer A. MORESCO is het met den heer STOKVIS eens. Wij moeten ons duidelijk maken, in welke verhouding wij tot de directies staan. De groote economische verschillen onder de Kringleden zelven is de oorzaak van onze onmacht als vakvereeniging. Toch hebben wij wel iets met andere vakvereenigingen gemeen, zoo niet met de eigenlijke arbeiders-vakvereeniging. Als voorbeeld stelt spr. den Geneeskundigen Kring. Ook deze vereeniging voert een, schoon zeer bescheiden actie voor materieele verbetering. Zij signaleert b.v. de gemeenten waar geneesheeren slecht bejegend worden. In die richting nu kunnen ook wij eenigen invloed hebben, zoo door het boycotten van bladen, die niet aan redelijke voorwaarden willen voldoen. Thans hebben wij ons te bepalen tot de meest praktische eischen en dan zou spr. b.v. meer vacantie willen eischen, dan in het rapport wordt voorgesteld. Voor een zenuwslijtend vak als het onze is 4 a 5 weken vacantie niet te veel. Bij de replieken ontstond nog een scherp debat tusschen de heeren M. MORESCO en ELOUT, waaruit zakelijks te vermelden is, dat het verwijt van eerstgenoemde, dat het Kringbestuur niets doet, terwijl in 1897 was uitgemaakt dat de Kring een vakvereeniging zou zijn, door den heer ELOUT werd beantwoord met de verzekering dat in 1897 alleen is uitgemaakt, dat de Kring zich meer dan tot toen met vakbelangen zou bezighouden. De heer M. MORESCO stelt ten slotte de volgende motie voor: „De Haagsche Journalistenvereeniging verklaart elk ongevraagd ontslag, gegeven aan een journalist zonder ernstige schuld zijnerzijds onzedelijk en stelt het derhalve tot plicht aan elke corporatie van journalisten dit thans in de Nederlandsche pers heerschende euvel te bestrijden." De heer WESSELINQ wil in 't algemeen voor elk ongevraagd ontslag beroep op een onpartijdige commissie. De heer MESRITZ acht voor de instelling van een scheidsgerecht ook bij waarneming van den opzeggingstermijn geen juridische constructie denkbaar. Immers is bij waarneming van den opzeggingstermijn het contract ontbonden. Bij dergelijk ontslag is er van schuld bij den ontslagene ook geen sprake. De voorzitter meent, dat door het werken met moties het zedelijk besef maar weinig zal worden bevorderd. De heer STOKVIS onderschrijft niet, dat elk ongevraagd ontslag, ook bij waarneming van den opzeggingstermijn onzedelijk zou zijn, maar gevoelt toch de wenschelijkheid om in ons vak het vraagstuk nader te onderzoeken. Spr. stelt daarom deze motie in: „De algemeene vergadering van den Nederlandschen Journalistenkring, overwegende, dat wenschelijk is de formuleering van een grondslag voor een arbeidscontract, dat alle naar den aard en omvang van de journalistieke werkzaamheid te stellen eischen omvat; overwegende, dat de tegenwoordige vaktoestanden en de economische verhoudingen in den Kring zelf echter niet toelaten, deze eischen reeds dadelijk te stellen en dat daarom de formuleering van een dadelijk bruikbaar arbeidscontract wenschelijk is;
MEDEDEEL IN GEN. overwegende verder, dat zoowel voor de formuleering van de toekomstige als dadelijke eisenen een voortgezet onderzoek van de arbeidvoorwaarden in de journalistiek wenschelijk is; zegt de commissie dank voor de bijdrage hiertoe geleverd en draagt het Bestuur op, dit onderzoek voort te zetten of te doen voortzetten en hierover aan de algemeene vergadering te rapporteeren." De heer M. MORESCO trekt daarop zijn motie in en nadat de heer ELOUT nog gewaarschuwd heeft, thans nog verder te willen gaan dan het ontwerp-arbeidscontract op dit punt bereikbaar acht, en de heer STOKVIS er op heeft gewezen dat het ontwerp-arbeidscontract algemeen zal werken zonder rekening te houden met bijzondere vaktoestanden, wordt de motie-STOKVis met groote stemmenmeerderheid aangenomen. (De heer DOORMAN had zich buiten stemming gehouden). De vergadering wordt dan gesloten. J. E. STOKVIS, secr.-penningmeester. In opdracht van het Kringbestuur zal onze vereeniging zich belasten met de ontvangst van en de hulp aan de Nederlandsche journalisten, die gedurende de Vredesconferentie in ons land zullen vertoeven. De Regeering heeft tot dit doel een subsidie van f 1500 toegestaan, terwijl de verdere kosten zullen worden gedekt door een subsidie van het Kringbestuur en de kas der Haagsche Vereeniging. Het Bestuur der H. J. V. heeft op de Groenmarkt in de bovenzalen van „Café Hollandais" een centrum voor de buitenlansche collega's gevestigd, waar hun het werken zoo gemakkelijk en aangenaam mogelijk is gemaakt en waar zij steeds iemand aanwezig zullen vinden tot het geven van inlichtingen, enz. Het Bureau der Conferentie zal de H. J. V. als orgaan ten dienste van de buitenlandsche pers officieel erkennen. Jhr. O. VAN BERESTEIJN zal zich als gedelegeerd lid van het Bestuur met de leiding van den bureaudienst belasten. De buitenlandsche collegas zullen niet lang na de opening der Conferentie officieel door ons Bestuur in de groote zaal van Café Hollandais worden ontvangen. J. E. STOKVIS, secr.-penningmeester.
Rotterdamsche Journalistenvereeniging. Dinsdag 28 Mei 1.1. hield, onder voorzitterschap van den heer A. VOOGD, de Rotterdamsche Journalistenvereeniging haar jaarvergadering, die druk bezocht was. De secretaris bracht daar allereerst het jaarverslag uit, luidende: Mijneheeren, Als de voorzitter mij het woord verleent, om u het verslag uit te brengen over het vereenigingsjaar dat achter ons ligt, zie ik u — naar ik vrees — meesmuilen. En ge zijt belangstellend naar de motieven waarop uw secretaris, als een goed verslaggever, zijn stoute bewering durft gronden, dat de Rotterdamsche Journalistenvereeniging ook op 't afgeloopen jaar met tevredenheid mag terugzien. Is daar ergens een daad te vermelden van uw bestuur, namens uwe vereeniging, heeft de R.J. V. zelfs openbaarlijk blijken van leven gegeven, werd niet door een uwer, welwillend genoeg, in het orgaan van den Journalistenkring de vraag gesteld: Weet iemand uwer of de R. J. V. nog bestaat?
5
Mijneheeren, het is niet billijk zóó te denken, zóó te spreken. Even onbillijk als het wezen zou een vereeniging in een kustplaats, die zich ten doel stelt schipbreukelingen van een gestrand vaartuig te redden, te komen verwijten dat zij in een zeker jaar niets uitvoerde, omdat er geen schip zoo vriendelijk is geweest op de kust te loopen; even onbillijk — ik bestijg in mijne beeldspraak hooger heuvelen — als het zou zijn een „blijvend gedeelte" er een grief van te maken dat het niet gepakt en gezakt ten oorlog trok, omdat er geen vijanden waren; even onbillijk — ik daal weer! — een burgemeester zijn zou, die zijn veldwachter overbodig vond omdat de man een jaar lang geen boeven snapte, die er niet waren; even onbillijk zijt gij, mijneheeren, indien gij uw bestuur er een grief van maakt, dat het zich, over 1907, niet verhoovaardigen mag op daden! Er was geen aanleiding voor uw bestuur om in het vereenigingsjaar, dat ik bij dezen versla, namens u op te treden. Het heeft een enkele maal een armen vreemdeling — die behoorlijke identiteitsbewijzen had — steun verleend, het heeft zich belast met de uitgifte van en zooveel mogelijk toezicht gehouden op het gebruik van de politie-persboutons, het heeft u tweemalen in de gelegenheid gesteld het inderdaad zeer belangrijke rapport betreffende de aansluiting bij den Kring te behandelen — de laatste maal hebt gij het bestuur met een drietal getrouwen alleen gelaten! — het is voortdurend gereed geweest de plichten die zich mochten voordoen te verrichten, als de reddingsboot op de kustplaats, als het leger in de kazernes, als de veldwachter in het dorp, en het zal dit blijven doen, wetend dat er eiken dag plotseling een aanleiding kan wezen om het bestaan der R. J. V. „daadwerkelijk" te toonen en haar reden van bestaan tevens. Die reden van bestaan trouwens zal wel door geen uwer worden ontkend. Een „vakvereeniging" in den zin der bij den Bond van Vakvereenigingen aangesloten corporaties kan de R. J. V. met haar velerlei element van leden niet wezen, de Journalistenkring trouwens, waarvan zij een afdeeling is, heeft voor de vakbelangen dit jaar wederom getoond een nuttige en noodzakelijke bond van initiatief en van verweer te zijn. De Pensioenverzekering, de Bestaansonzekerheid, weldra nog het Auteursrecht, werden door den Kring verzorgd. Wij zijn een plaatselijke afdeeling, onze plichten en onze belangen zijn plaatselijk. En waar wij in vree met de omstandigheden leven, waar, dank de R. J. V., een uitmuntende verhouding tegenover de autoriteiten verkregen is, werd er geen plaatselijk optreden van ons gevorderd. Verwijt ons dit niet, weest er dankbaar voor. Wij hopen ditmaal het rapport der commissie te kunnen behandelen en, wordt het ai of niet gewijzigd aangenomen, te doen in overeenstemming met de opdracht, die dat rapport ons geeft, wij zullen naar behooren de Rotterdamsche journalisten blijven vertegenwoordigen en voor hunne belangen, worden die aangerand, blijven waken. Legt gij ons een taak op, wij zullen die uitvoeren naar plicht, en overigens herinnert u de ongunstige verhoudingen, waaronder vóór er een R. J. V. bestond onze verslaggeverstaak moest worden verricht. Gaat dan heen en klaagt niet meer, smaadt niet langer, en hoopt stillekens dat de Rotterdamsche Journalistiek in het jaar dat wij heden intreden, evenzeer op rozen zal gaan als in het jaar dat — ik erken het — slapjes en bleekjes, maar zonder leed en zonder benauwenis, in de groeve der vereering is neergelegd. Ons ledental is door bedanken met twee verminderd, door toetreding met twee vermeerderd en bedraagt nog steeds 20. Uw penningmeester zal u een juichend rapport mogen overleggen betreffende den stand der geldmiddelen
6
MEDEDEELINGEN.
en gaarne doe ik thans afstand van het mij geschonken recht op uw aandacht, om dat aan hem over te dragen. Door den penningmeester, den heer S. VAN DALEN, werd dan uitgebracht het financieel verslag der R. J. V. over 1907, luidende: Mijneheeren, Overeenkomstig art. 13 van het huishoudelijk reglement verslag uitbrengend van den staat der financiën der Rott. Journalistenvereeniging over het boekjaar 1906/7 kan de penningmeester den juichtoon van het vorig jaar herhalen: het stamkapitaal van f 100.— is gebleven, het batig saldo zelfs belangrijk gestegen. De rekening sluit in ontvangst en uitgaaf tot een bedrag van f 173.745. De inkomsten worden gevormd door: Saldo A° P° f H8.485 Contributie 20 leden „ 50.— Gekweekte rente „ 2.21 Insigne enz „ 3.05 f 173.745 De uitgaven door: Drukwerk f 13.— Kosten van delegatie, porti en incasso „ 4.75 Onderstand aan een journalist . . „ 10.— " 27J5 Zoodat het batig saldo bedraagt f 145.995 of f 27.51 meer dan het jaar te voren. Geen enkele post geeft aanleiding tot bijzondere toelichting. Tenzij misschien die van onderstand aan een journalist. Deze collega is de heer BERNDT HILLERSTROEM, een Zweed van geboorte, Franschman genaturaliseerd. Hem werd door den penningmeester, in overleg met uwen voorzitter, f 10 verstrekt, nadat hij vooraf zich gelegitimeerd had als aangesteld door H. MEMENTO te Rome en den Westphalischer Mercur. In Holland brieven schrijvend voor die bladen was hij ongesteld geworden en ontslagen. De penningmeester twijfelt er niet aan, of deze uitgaaf zal uw goedkeuring wegdragen. Alweder moet ten slotte aangedrongen worden op handhaving der contributie op f 2.50. Rekening en verantwoording werden goedgekeurd en het bedrag der contributie vastgesteld op f 1.50. Tot bestuurslid werd herkozen de heer H. DEKKING, die ook wederom als gedelegeerde in het Kringbestuur werd aangewezen. Thans kwam aan de orde het in druk rondgedeeld Rapport der commissie, benoemd in de vergadering der Rotterdamsche Journalistenvereeniging van 12 November 1904, waarvan de behandeling door omstandigheden herhaaldelijk was vertraagd, luidende: Waarde collega's, De commissie boyengenoemd, die in opdracht had een wijziging van de statuten en het huishoudelijk reglement van den Nederlandschen Journalistenkring te ontwerpen, waardoor de aansluiting' der plaatselijke vereenigingen meer overeenkomstig de wenschen van de meerderheid onzer leden zou zijn, heeft bij deze de eer U haar rapport uit te brengen. De commissie acht het wenschelijk hier vooraf nog in het kort na te gaan, wat aanleiding tot haar benoeming heeft gegeven en dat wel voornamelijk omdat zij voornemens is u voor te stellen voor onze actie tot herziening van de wijze van aansluiting der plaatselijke vereenigingen bij den Kring de medewerking van de overige plaatselijke vereenigingen te verzoeken. Reeds van den aanvang af, dat onze Vereeniging bij
den Kring was aangesloten waren sommigen onzer leden er van overtuigd dat de wijze van aansluiting niet deugde. Niet dat zij het nut van landelijke aaneensluiting niet inzagen, integendeel, zij waren er zich ten volle van bewust, dat het ook voor den journalist van groot belang is, in verband te staan met zijn collega's over het geheele land, maar dan moet dat verband verkregen worden door een vakbond, geschoeid op dezelfde leest als elke moderne vakbond, een federatief verband met deugdelijke waarborgen dat elk die daarbij aangesloten is, ten volle invloed kan uitoefenen op den gang van zaken in de organisatie. Bij een vakbond toch behooren alleen aangesloten te kunnen zijn zij, die het vak uitoefenen en daarin loonarbeid verrichten. Daartegenover moet de 'vakbond aan alle leden gelijke rechten toekennen, mag hij zijn leden in verschillende categorieën verdeelen. De plaatselijke vereenigingen, tot den vakbond behoorende, moeten in werkelijkheid afdeelingen daarvan zijn, de vakbond mag in plaatsen, waar een aangesloten vereeniging bestaat, geen leden erkennen buiten die der plaatselijke vereeniging en die plaatselijke vereenigingen behooren een goed geregelde vertegenwoordiging te hebben in het hoofdbestuur en op de algemeene vergaderingen van den vakbond, zoodat elk lid, ook al bezocht het de algemeene vergadering niet, toch zijn invloed kan uitoefenen op hetgeen daar behandeld wordt. Dat is in korte trekken de wijze, waarop de organisatie van een modernen vakbond is geregeld, — maar leest men nu de statuten van den Nederl. Journalistenkring, dan ontdekt men dat aan de wijze waarop die georganiseerd is, nog veel ontbreekt om hem werkelijk een vakbond te doen zijn. Tegen het begrip van een vakvereeniging toch strijdt het bepaalde in art. 4 der statuten, dat leden verdeelt in vier categorieën: gewone-, buitengewone-, eere-leden en donateurs, waardoor ook uitgevers en directeuren van couranten en zij die ons vak niet of slechts in vèr-verwijderd verband uitoefenen of daarin niet hun voornaamste middel van bestaan vinden, als leden kunnen worden toegelaten, terwijl donateurs door iedere vakvereeniging als een blok aan het been beschouwd worden. Niet minder strijdt hiertegen art. 11, waarin wordt voorgeschreven, dat het bestuur bestaat uit zes gewone leden „en een directeur (uitgever)." Een dergelijke bepaling had nergens beter geplaatst kunnen worden dan in art. elf! Omtrent de vertegenwoordiging der plaatselijke vereenigingen op de algemeene vergadering is niets bepaald; die vereenigingen bestaan eenvoudig voor de algemeene vergadering niet. De leden der plaatselijke vereenigingen kunnen de algemeene vergaderingen bezoeken en daar individueel invloed op het behandelde uitoefenen, maar daarmee heeft de plaatselijke vereeniging als zoodanig nog geen invloed. Hiervoor zou het noodig zijn dat de agenda voor de algemeene vergaderingen vooraf in de plaatselijke vereenigingen werd behandeld en dat deze daar door afgevaardigden, evenredig aan het aantal leden, waren vertegenwoordigd, afgevaardigden die op de algemeene vergadering de meening hunner vereeniging weergaven en daar stemrecht hadden. Overeenkomstig het aantal leden hunner vereeniging, liefst naar het beginsel: één man een stem; dus, telt de vereeniging b. v. 30 leden, dan zou zij 3 afgevaardigden kunnen zenden die 30 stemmen uitbrachten. Ook daarvoor zou het noodig zijn dat de plaatselijke vereenigingen in werkelijkheid afdeelingen waren, dat wil zeggen dat de Kring geen leden erkende, in plaatsen waar een aangesloten vereeniging bestaat, buiten de leden dier vereeniging. Nu toch legt de Kring wel de verplichting op dat alle leden der plaatselijke vereeniging ook lid van den Kring moeten zijn, maar hij stelt het zijn-
MEDEDEELINGEN. leden in de plaats waar de vereeniging gevestigd is, niet tot plicht ook lid van die vereeniging te zijn. Dit is dus voor die plaatselijke vereenigingen een plicht waar geen recht tegenover staat. Dat waren de grieven die bij eenige leden onzer vereeniging tegen de wijze van aansluiting bestonden, grieven die hun aanleiding' gaven een voorstel tot afscheiding van de Rotterdamsche Journalisten-Vereeniging van den Kring te doen. Dit voorstel werd door hen teruggenomen toen besloten was een commissie te benoemen die een ontwerp tot wijziging van de statuten en het huishoudelijk reglement zou maken waardoor de aansluiting beter geregeld zou zijn. Hoewel de commissie uw aandacht ook op andere punten in de statuten heeft gevestigd, die zij niet vereenigbaar acht met de eischen van een modernen vakbond, wil zij zich verder slechts bepalen tot de haar opgedragen taak. Tot haar genoegen ontdekte zij dat daarvoor een wijziging in de statuten niet noodig is, omdat art. 10 alleen bepaalt dat een plaatselijke vereeniging zich bij den Kring kan aansluiten en de wijze van aansluiting verder door het huishoudelijk reglement laat bepalen. In dit huishoudelijk reglement stelt de commissie de volgende wijzigingen voor: Aan den eersten zin van art. 1, luidende: Wie gewoon lid van den Nederlandschen Journalistenkring wenscht te worden, dient daartoe een schriftelijke aanvraag bij den Secretaris in. toe te voegen: tenzij in zijn woonplaats een afdeeling van den Kring bestaat; alsdan wendt hij zich tot den Secretaris dier afdeeling. Bij het reglement wordt een nieuw artikel gevoegd, art. 15a, luidende: „Al deze bepalingen omtrent gewone en buitengewone leden gelden hen, die wonen op plaatsen waar geen afdeeling van den Kring bestaat. Voor plaatsen waar een afdeeling bestaat, zijn de leden onderworpen aan het reglement dier afdeeling". Aan art. 21, luidende: „De jaarlijksche contributie bedraagt: Voor de gewone leden minstens f5—, en hoogstens f 25.—. Voor de buitengewone leden minstens f 5.—. Eereleden betalen geene contributie. Donateurs betalen minstens f 25.— per jaar", wordt toegevoegd: „De leden van afdeelingen betalen hun contributie aan den afdeelings-penningmeester, die het aan den Kring verschuldigde bedrag opzendt aan den penningmeester van het Kringbestuur". Artt. 55 en 56 luidende: Art. 55. „Elke vereeniging heeft recht op één gedelegeerde". Art. 56. „De gedelegeerde eener plaatselijke vereeniging heeft in het Bestuur een adviseerende stem", vervallen en daarvoor komen in de plaats: Art. 55. „In steden waar een plaatselijke vereeniging, afdeeling van den Kring, is gevestigd, zijn alle leden van den Kring verplicht zich bij die afdeeling aan te sluiten. De Kring erkent aldaar geen leden, buiten die der plaatselijke vereeniging". Art. 56. „De oproepingen voor de algemeene vergaderingen van den Kring worden minstens veertien dagen vooraf verzonden aan den Secretaris der plaatselijke vereeniging, zooveel exemplaren als de vereeniging leden telt. De plaatselijke vereenioïnobelegt dan een ledenvergadering, waarin de agenda der algemeene vergadering behandeld wordt. Tevens worden op die vergadering de afgevaardigden voor de algemeene vergadering gekozen en van een mandaat voorzien. Voor elke 25 leden
7
die de plaatselijke vereeniging telt, of gedeelte daarvan, heeft zij het recht één afgevaardigde te zenden, reis en eventueele verblijfkosten komen voor rekening van de kas van den Kring. De plaatselijke vereenigingen brengen op de algemeene vergaderingen zooveel stemmen uit, als zij leden tellen. Met deze wijzigingen vertrouwt de Commissie dat alle bezwaren tegen de wijze van aansluiting zijn ondervangen en met vertrouwen onderwerpt zij haar voorstellen aan het oordeel uwer vergadering. De Commissie: H. W. DE RONDE. G. J. VAN DALEN. H. SMITS. ROTTERDAM, 22 Mei
1905.
Een uitvoerig en belangwekkend debat ontspon zich naar aanleiding van dit rapport. Het bestuur had zich onthouden van praeadvies, doch de voorzitter meende namens de meerderheid in dat bestuur te spreken, als hij de toelichting in strijd noemde met de uitgewerkte voorstellen. Of men maakt van den N. J. K. een vakbond en men wijzigt de statuten, of men geeft de idee van een vakbond op en stelle alleen wijziging van aansluiting voor. Een vakbond — dit is nog kortelings op de Algem. Verg. naar aanleiding van het rapport over de Bestaansonzekerheid gezegd,— kan de N.J.K. echter bezwaarlijk wezen. Inconsequent is voorts in deze voorstellen het behoud der categorieën, die in de toelichting worden gelaakt. De heer DEKKING acht de voorstellen onaannemelijk, óók uit practisch oogpunt. Hoe stellen zich de drie heeren een algemeene vergadering voor: drie vertegenwoordigers van drie plaatselijke vereenigingen met een aantal stemmen plus een imperatief mandaat tegenover het bestuur? Want veel meer plaatselijke vereenigingen dan er thans bestaan zullen er wel niet komen. En welk een onbillijkheid aan leden eener plaatselijke vereeniging in elk geval een stem te verzekeren, of zij al dan niet ter vergadering gaan, terwijl de verspreide leden alléén zullen mogen stemmen als zij ter vergadering komen! De heer DE RONDE wijst in dit verband op den Bond van Nederl. Onderwijzers die, naar hij meent, naast de plaatselijke ook gewestelijke afdeelingen heeft. Overigens valle men niet over de voorstellen en aanvaarde het principe: dat de aansluiting bij den Kring op andere wijze moet geschieden. De heer SMITS betoogt, dat de commissie zich bepaald heeft tot voorstellen, die de wijze van aansluiting bij den Kring betroffen, al had zij gaarne dieper ingaande en ook in ander opzicht wijziging bedoelende voorstellen gedaan. Overigens verdedigt hij de voorstellen. In geen geval zou hij willen opheffen de bepaling dat iemand, die lid is eener plaatselijke vereeniging tevens lid moet wezen van den N. J. K. maar daartegenover is het billijk dat de Kringleden op een plaats waar een afdeeling bestaat, lid dier afdeeling moeten wezen. Deze voorstellen beschouwe men als een eerste stap om het ideaal: een goeden vakbond, te bereiken. De heer DE RONDE, zijnerzijds de voorstellen verdedigend, erkent dat deze voorstellen hier niet kunnen worden aangenomen, zij wijzen een weg aan waarlangs men zou kunnen komen tot een betere aansluiting. De commissie onderwerpt ze aan het oordeel dezer vergadering, vraagt geen uitspraak. De voorzitter, om aan de breedvoerige discussiën een richting te geven, discussiën waaruit bleek dat men algemeen de aansluiting van plaatselijke vereenigingen bij
MEDEDEEL INGEN.
8
den Kring gewijzigd wenscht, stelt tenslotte deze motie voor: „De vergadering enz. kennis genomen hebbende van het rapport enz., gehoord de discussie, spreekt de wenschelijkheid uit van een betere regeling der aansluiting van de plaatselijke vereenigingen bij den N. J. K. en wel aldus, dat in steden waar een plaatselijke vereeniging is gevestigd, alle leden van den Kring verplicht zijn, zich bij die plaatselijke vereeniging aan te sluiten en dat de Kring aldaar geen leden erkent, buiten die der plaatselijke vereeniging". De heer VAN DALEN stelt daartegenover een motie, z. i. van wijder streking, luidende: De vergadering enz. kennis genomen hebbend van het rapport enz. gehoord de discussiën over dit rapport gevoerd, overwegende dat het wenschelijk is, dat de aansluiting van de plaatselijke vereenigingen bij den Ned. Journalistenkring op andere wijze worde geregeld, zoo dat de verplichting besta dat een lid van den Kring lid zij der plaatselijke vereeniging, daar waar zulk een vereeniging is gevestigd; Besluit het bestuur op te dragen hiervan mededeeling te doen aan het Kringbestuur en te bevorderen dat een aansluiting op de wijze als gewenscht wordt door de R. J. V. tot stand kome; Tenzij de bepaling worde opgeheven, dat de leden van de plaatselijke vereeniging als zoodanig lid moeten zijn van den Kring." De motie-V AN DALEN wordt het eerst in stemming gebracht en verworpen met op twee na algemeene stemmen en daarna de motie van den voorzitter zonder stemming aangenomen. Nadat door den heer P. J. BLOK de quaestie van de Zondagsrust ter sprake is gebracht — hem wordt gewezen op de pogingen te dezen herhaaldelijk aangewend zonder resultaat — wordt de vergadering, die zeer geanimeerd was, gesloten.
Als leden zijn toegetreden: Mr. A. MEIJROOS, red. N. R. Courant. C. J. BLOMMENDAL, red. Schied. Courant.
Uit het Binnenland. P. v a n der Goot. Het Nieuws van den Dag schrijft: „Met ingang van 1 Juli a.s. gaat de heer P. VAN DER GOOT ons voor goed verlaten: tegen dien datum is hem op de meest eervolle wijze ontslag verleend als lid onzer redactie. Al misgunnen wij hem geenszins de rust, waarop hij na een leven van toewijding aan onze courant aanspraak mocht maken, toch is het met groot leedwezen dat wij afscheid nemen van een medewerker, die sedert 1870, het jaar der oprichting onzer courant, dagelijks (en 't woord geldt hier bijna zonder beperking) aan Het Nieuws van den Dag zijne beste krachten, heel zijn geest en zijn gemoed gewijd heeft. Al die jaren heeft hij, door het Buitenlandsch Nieuws, onze lezers de wereldgeschiedenis laten meeleven, en altijd was hij een betrouwbare, scherpzinnige gids, met hart en ziel bij zijn werk. Reeds in Maart van het vorige jaar moest hij die taak tijdelijk neerleggen, om in een rustkuur genezing te zoeken. Hij heeft, helaas, geen herstel van krachten mogen vinden in zulk een mate, dat hij zijn moeilijk en inspannend werk durfde hervatten — een erkentenis, die hem zeer zeker niet minder ter harte ging dan ons zelf. Zijne plaats als lid der redactie van onze courant wordt met genoemden datum ingenomen door Mr. J. C. VAN OVEN, reeds sedert geruimen tijd als tijdelijk vervanger van den heer VAN DER GOOT werkzaam.
Uit Indië. Indische Journalistenkring. De 20 Mei te Batavia gehouden algemeene vergadering van den Indischen Journalistenkring werd gepresideerd door den heer D. A. HOOYER, vice-president, aangezien de heer M. VIERHOUT niet tegenwoordig kon zijn. Jaarverslag en rekening en verantwoording van den penningmeester-secretaris werden voorgelezen en goedgekeurd. Aangezien de heer M. VIERHOUT, met het oog op de wenschelijkheid dat de verschillende bestuursleden op ééne plaats wonen, zich niet herkiesbaar had gesteld, werd de heer D. A. HOOYER tot president gekozen, en de daardoor openvallende bestuursplaats bezet door de benoeming van den heer F. H. K. ZAALBERG. Beide heeren lieten zich de keuze welgevallen.
