H E T
grote
I N T E R V I E W
MARIO GARCÍA INTERNATIONAAL PUBLISHING CONSULTANT tekst Wim Danhof fotografie Rogier Bos
Met project 688 is hij bezig: Mario García (67). Van Wall Street Journal tot Telegraaf, en van Die Zeit tot Paris Match: talloze nieuwsmedia maakten of maken van zijn diensten gebruik. Altijd draait het om het herontwerpen van mediamerken en hun storyteling op papier, online, de tablet en - last but most important - de smartphone.
Op 5 juni spreekt García tijdens het Mediafacts Uitgeverscongres in DeFabrique (Utrecht) over ‘Multiplatform Design & Storytelling’. Het was tevens het thema van een rede die hij 25 april hield op ’s werelds meest exclusieve journalistenopleiding: The Columbian University Graduate School of Journalism in New York. Op een zondagavond in april liet García zich door Mediafacts interviewen over het moderne uitgeven. Locatie: zijn suite in het Amstel Hotel. Daar verbleef hij vanwege twee werkdagen bij De Telegraaf, dat momenteel al haar mediakanalen opnieuw ontwerpt. García schetst in dit interview de veranderingen die bij de grootste krant van Nederland op komst zijn. Vervolgens legt hij uit hoe uitgevers hun storytelling moeten aanpassen aan de kenmerken van de verschillende mediadragers, waaronder de smartphone. Tot slot geeft hij aan wat het moderne uitgeven vergt van de interne uitgeeforganisatie en haar medewerkers.
016
U vliegt constant de wereld rond om (nieuws)uitgevers bij te staan bij het herontwerpen van hun merkkanalen. Welke projecten zijn u in al die jaren het meest bijgebleven?
werkelijk niet één krant die lijkt op De Telegraaf. Hij ziet er nog ongeveer zo uit als in 1954. De opmaak kenmerkt zich door wat ik systematische chaos noem. De artikelen lopen scheef als hondenpoten; elke kolom begint vaak op een andere hoogte. Dat DNA van de krant kunnen en willen we niet totaal veranderen. Vergelijk het met een oud gebouw. De één wil een stoel niet kwijt omdat hij aan oma toebehoorde, de ander wil de piano van oom Henry niet kwijt. We hebben hier te maken met een trots bedrijf dat in een lange traditie staat. Het medium print is als een U adviseert momenteel De Telegraaf, de krant die vanaf decem- grote olifant. Maar hoewel mensen logischerwijs beschermend zijn ten ber in het compacte tabloid-foropzichte van de huidige krant en maat uitkomt. Hoe bevalt voorzichtig zijn rondom innovatie, deze samenwerking u? werk ik heel prettig met De Telegraaf samen. Hoofdredacteur Sjuul “Goed. Aanvankelijk was het de Paradijs is een bijzonder plezierige bedoeling dat ik De Telegraaf man om mee te werken. Ik heb alleen zou helpen bij het herontwerpen van de papieren krant van- overigens gezegd: ‘Je moet voor een wege die overgang naar het tabloid- krant als De Telegraaf echt een goede art director aannemen.’ In formaat. Al snel bleek het meer januari is Rig Hehenkamp van De opportuun wanneer De Telegraaf Volkskrant overgekomen, een gouhet gehele mediakwartet opnieuw zou ontwerpen: de papieren krant, den greep.” maar ook haar uitingen op de Ondertussen pakt hij zijn Mac smartphone, de tablet en online. Zo creëer je een totaal geïntegreerd erbij om - discreet - screenshots te tonen van de nog in ontwikkeling mediamerk met een logische samenhang tussen de verschillende zijnde opmaak van de Telegraaf als tabloidkrant. Het gedachtegoed platforms.” van Mario García blijkt hier al in “Wat betreft de papieren Telegraaf: terug te vinden. De dog legs hebben die is uniek. Er is in de hele wereld grotendeels plaatsgemaakt voor een “Elk project voelt als een baby. Ze zijn allemaal anders, maar me echt allemaal even lief. Op dit moment werk ik samen met onder meer De Telegraaf, Paris Match en de Noorse krant Aftenposten. Interessante trajecten waren indertijd bijvoorbeeld het in kleur uitbrengen van de Wall Street Journal en Die Zeit. Een moeilijke verandering voor deze statige dagbladen. Het gaat om instituties die de bestaande, gekoesterde kapel moesten verlaten omdat tijden en consumenten veranderen.”
Interview_omslag.indd 16
23-04-2014 17:36:40
017
Er is in de hele wereld niet één krant die lijkt op De Telegraaf
Interview_omslag.indd 17
23-04-2014 17:36:51
Succesvol uitgeven begint met aantrekkelijke storytelling strakkere, gestileerde opmaak. De artikelen zijn compacter vormgegeven, maar tegelijkertijd zijn twists van de huidige papieren krant wel degelijk herkenbaar in dit ruwe tabloidconcept; bijvoorbeeld diverse kleine intro’s die niet boven, maar naast de eerste kolom hangen. Samen met bijvoorbeeld de nog altijd herkenbare, maar iets kleinere Telegraafletters zorgt het ervoor dat De Telegraaf in december geen al te harde landing lijkt te maken in het tabloid-formaat. Want over het feit dat een trouw lezerspubliek moet wennen aan een gewijzigde krant in een nieuw formaat, kan hoofdredacteur Peter Vandermeersch meepraten. Nadat zijn NRC Handelsblad was overgestapt op het tabloidformaat, ontving hij karrenvrachten ingezonden brieven: “Als Prodent van een grote naar een kleine tube tandpasta overstapt vinden we dat heel normaal. Voor een krant ligt dat kennelijk heel anders”, verzuchtte hij recent tijdens een congres van het Stimuleringsfonds voor de Pers.
kortere traditie. Belangrijk bij het herontwerp is dit: elk platform binnen het mediakwartet heeft zijn eigen gebruiksritme en vraagt om zijn eigen manier van storytelling. Eén ding is in het digitale tijdperk overeind gebleven. Succesvol uitgeven begint met aantrekkelijke storytelling. Je moet het rusteloze publiek meer dan ooit verleiden.” Print is voor ‘slow content’, maar welk onderscheid maakt u tussen de drie verschillende digitale platforms en wat betekent dat voor de inrichting? “De Telegraaf website (online) is zoals elke online nieuwssite een lean forward nieuwsmedium dat met name in pauzes tijdens kantooruren wordt benaderd. Hier kun je de content kriskras lezen in een snel verversend, voor online aangepast format.”
LEEFTIJD 67 HOBBY’S Hardlopen, Jazz en Broadway theater AUTO Mercedes C 300 PERSOONLIJKE SITUATIE Sinds 2008 ben ik weduwnaar. Ik ben vader van vier kinderen: twee zonen en twee dochters. Ik ben eigenaar van García Media (zie www.Garcíamedia. com), met een hoofdvestiging in Tampa, Florida, waar ik ook woon. Mijn zoon Mario junior leidt de digitale afdeling. Mijn dochter Ana is mijn Personal Assistant. Ik reis voor mijn advieswerk per jaar ruim een miljoen mijl. Ook doceer ik in het voorjaar van 2014 aan de Columbian University Graduate School of Journalism, als ‘Hearst Digital Media Professorin-Residence’ FAVORIET GERECHT Red chicken curry; drinken: Veuve Clicquot Champagne FAVORIETE VAKANTIE Summer by the beach EN VERDER Ik ben geboren in Cuba. Ik ontvluchtte met mijn ouders het bewind van Fidel Castro toen ik veertien jaar was. Sindsdien ben ik in de VS gevestigd. Ik ben met dezelfde energie door blijven werken na het overlijden van mijn vrouw door een ziekte, in 2008. Het leven is soms hard, maar het heeft geen zin te klagen. Je moet doorgaan
018
“De tablet is daarentegen een lean backward medium dat zich leent voor meer gecureerde content in een rustiger, meer gesoigneerd en beeldgericht design. De Kunt u ook al iets zeggen over tabletuitgave moet minder conhet herontwerp van de digitale tent bevatten dan de papieren platforms van De Telegraaf? krant, waar je eens rustig voor gaat zitten. Denk bij een tablet“Ik bespeur op dit vlak meer uitgave bijvoorbeeld aan een stuk enthousiasme en minder schroom of vijf verhalen, met wat video en bij de betrokken medewerkers. audio, en met onder meer wat Dat is logisch: ze staan in een veel licht verteerbare lifestyle content.”
NAAM Mario García
Interview_omslag.indd 18
23-04-2014 17:36:51
H E T
grote
I N T E R V I E W
Mario García: “Uitgevers moeten schrijven en ontwerpen voor de
“Een ander leuk voorbeeld van smartphone publishing is Paris Match, dat een mini-magazine op de smartphone uitbrengt waarin je in 7 minuten een voorproefje krijgt van de langere verhalen in de papieren of tabletversie. Je moet het publiek verleiden, hongerig maken naar meer. De kansen die de smartphone biedt moet je als uitgever pakken.” U pleit dus eigenlijk voor platform-differentiatie. “Ja. De journalistiek moet qua mediagebruik rekening houden met talloze onderbrekingen en de
alomtegenwoordigheid van media. Het betekent ook dat je op de smartphone meer, maar kortere artikelen publiceert die ook nog eens zijn opgedeeld in kleinere alinea’s, met meer tussenkoppen om de aandacht van de vluchtige lezer te blijven trekken. En ook op de smartphone moet je meer met mooie beelden doen.”
fragmentarische context waarin de smartphone wordt gebruikt.”
“Ik vergelijk het soms met vlees: de hele dag door voer je rauw vlees aan hongerige tijgers: de nieuwsupdates. ‘s Avonds wil je ook wel eens een medium - of goed doorbakken biefstuk: de gecureerde content in je tablet- of papieren uitgave.
019
“De smartphone wordt de hele dag door gebruikt, vooral tijdens de veelvuldige lost time momenten. Voor die context moet je dan wel schrijven en ontwerpen! Zo vind ik bijvoorbeeld dat De Telegraaf en andere kranten aan hun smartphonegebruikers de keuze moeten bieden tussen verschillende contentsets die zijn afgestemd op de hoeveelheid tijd die een gebruiker op een bepaald moment aan media wil besteden; minder content achter een 5-minutenknop, wat meer achter een 10-minuten-knop: aan dergelijke features kun je denken.”
Interview_omslag.indd 19
23-04-2014 17:37:00
Traditionele uitgevers vinden het moeilijk om hun papieren teddybeer los te laten ning houden. Ze zouden dagelijks moeten gaan praten met iemand die zich geen leven zonder Google kan herinneren. Wat betreft de tablet: uitgevers zouden niet meer op de tablet moeten uitgeven zoals ze dat in 2010 deden. You will need to keep the finger happy, so design for it! ”
Overigens wordt de tablet naast de avond ook steeds meer overdag gebruikt, blijkt uit recent onderzoek.” Veel uitgevers hebben geen uitgekiende strategie voor de smartphone. En op de tablet brengen zij vaak een PDF van het papieren product uit. Hoe kijkt u daar tegenaan?
constant bij te scholen. Journalisten zijn vaak de eersten die over veranderingen schrijven, maar de laatsten die ze zelf uitvoeren.” ‘ Kenners’ vrezen dat diverse grote uitgeverijen en mediamerken verdwijnen. Het nieuwe uitgeeflandschap zou bestaan uit veel meer ‘self publishers’ of kleinere uitgeverijen die innovatie en wendbaarheid combineren met lage overheadkosten. Moeten we wel bezorgd zijn over een mogelijke teloorgang van iconische journalistieke merken? De markt doet zijn werk… “Uiteraard geldt hier de survival of the fittest. Het zou echter een schande zijn als iconische merken als pakweg de New York Times, Die Zeit of De Telegraaf zouden verdwijnen. Ik geloof daar niet in. Dergelijke merken zijn het aan zichzelf verplicht om te moderniseren in plaats van te verdwijnen. Ze hebben ook de omvang en de middelen om dat te doen. Soms betekent het dat je nieuwe roergangers moet aanstellen, zoals het Noorse Aftenposten deed. Daar trad een nieuwe, digitaal georiënteerde hoofdredacteur aan. Hij geeft met plezier printproducten uit, maar de nadruk is verlegd naar digitale media.” mf
020
“Van alle platforms in het mediakwartet is de smartphone het belangrijkst. Uitgevers móeten daar in hun strategie mee reke-
“Afhankelijk van waar je in de wereld bent, zal deze ontwikkeling binnen 1 en 25 jaar plaatsvinden. Is dat erg? Nee. Vroeger besteedde men in de VS gemiddeld 23 minuten aan de papieren krant, nu is men 90 minuten per dag met journalistiek bezig. Mensen consumeren meer journalistiek dan ooit; weliswaar heel gefragmenteerd, “Traditionele uitgevers vinden het maar gedurende de hele dag. We moeilijk om hun papieren teddy- moeten de journalistiek in deze tijd beer los te laten en moeten veel juist vieren in plaats van ten grave meer open staan voor verandedragen! Wat telt is dat nieuwsredacring. Het probleem is alleen dat ties een slimme strategie bedenken zij van innovaties onmiddellijke en zich afvragen: hoe vertel en prewinstgevendheid eisen, terwijl senteer ik mijn verhalen en hoe nieuwe producten de kans moedifferentieer ik hierin naar alle platten krijgen organisch te groeien.” forms, met name naar de platforms waar de groei zit: de smartphone en U heeft vele decennia van print de tablet.” publishing meegemaakt en talloze redesign-projecten bij ’s werelds Wat vergt dit moderne uitgeven toonaangevende dagbladen van de manier waarop (nieuws-) begeleid. Gelooft u echter nog uitgevers hun bedrijfsvoering in de toekomst van papieren organiseren? media? “Verandering is de olifant in de “Het heden en, meer nog, de toekamer. Uitgevers zijn tot nu toe te komst is aan mobiele media. Ruim weinig in staat gebleken om hun 40% van alle traffic naar de New business aan te passen aan de York Times vindt nu al plaats vanuit nieuwe situatie. De tijd dringt. mobile. Bij de Amerikaanse verkieUitgevers moeten hun interne zingen in 2012 zocht ruim 50% van organisatie drastisch aanpassen en de kiezers de uitkomst via mobiele opnieuw bedenken welke vaardigmedia op. Mobiele media is waar heden en competenties benodigd het allemaal gebeurt. zijn. Er moet in ieder geval geen Papieren dagbladen zullen vaker als hiërarchie meer zijn in uitgeeforgaluxe weekend-uitgaven verschijnen, nisaties. Daarnaast moeten medeen steeds minder doordeweeks.” werkers bereid zijn om zichzelf
Interview_omslag.indd 20
23-04-2014 17:37:00