MARECHAUSSEE VERENIGING APRIL LEDEN ZEGGEN RESOLUUT NEE TEGEN DEELRESULTAAT DICHTER BIJ HET VUUR VAN HET OVERLEG ALLEEN 100 PROCENT ZEKERHEID TELT

MARECHAUSSEE VERENIGING

LEDEN ZEGGEN RESOLUUT NEE

TEGEN DEELRESULTAAT

IDENTIFICATIE MH-17

ALLEEN 100 PROCENT ZEKERHEID TELT

02

APRIL 2015

DAVID GOUDZWAARD:

DICHTER BIJ HET VUUR VAN HET OVERLEG APRIL 2015

01

TON DE ZEEUW VOORZITTER HOOFDBESTUUR

Nee!

A

lle leden hebben zich kunnen uitspreken over het deelresultaat arbeidsvoorwaarden Defensie. De uitkomst is duidelijk: NEE. Daarmee zal in ieder geval één van de vier centrales geen handtekening onder het deel-onderhandelingsresultaat zetten. Tot welke uitkomst de andere drie centrales komen is nog onbekend. Het resultaat dat voor lag werd door veel leden met de nodige argwaan benaderd. Benieuwd naar de reden hiervoor werd door hen aangegeven dat het zogenaamde ‘wij-denken’ binnen Defensie in de afgelopen jaren heeft plaats gemaakt voor het ‘ik-denken’. Men zag in het samenstel van elementen in dit resultaat ook weer een poging om verschillende groepen tegen elkaar uit te spelen. Een zorgelijke ontwikkeling omdat dit haaks staat op een belangrijke pijler van een organisatie die zich slagvaardig wil kunnen inzetten voor een veilige samenleving. Jezelf als individu ondergeschikt maken aan het veiligheidsbelang van het collectief

02

APRIL 2015

en de wetenschap dat je door samenwerken meer kracht, effectiviteit en innovatie weet voort te brengen dan alleen. Iets wat onveranderd tijdens de (basis)vorming binnen Defensie met de paplepel wordt ingegoten. Maar wordt het ‘wij-denken’ ook gesteund door het huidige personeels- en arbeidsvoorwaardenbeleid? In de ogen van veel leden ondermijnt het hanteren van het Flexibel Personeelssysteem (FPS), versterkt door de gebrekkige wijze waarop Defensie dit beleid voert, dit gewenste wij-denken. Medewerkers ervaren door het FPS een vorm van verdringing en daardoor onderlinge concurrentie op een arbeidsplaats met als gevolg onzekerheid ten aanzien van werk en inkomen. Doordat Defensie, anders dan vooraf afgesproken, zich onvoldoende inzet en commitment toont om medewerkers tijdig te kwalificeren voor een loopbaan buiten Defensie, vind ik het niet verwonderlijk dat medewerkers zich gaande weg meer druk zijn gaan maken over de eigen positie dan over het functioneren van de totale organisatie. Ook begrijp ik in deze context het gebrek aan vertrouwen in de werkgever. Vanuit het perspectief van de medewerker is er een andere relatie ontstaan tussen hem/haar en de formele werkgever. Een relatie waarbij anders dan vroeger vooral de zekerheden aan de kant van de werkgever liggen en de onzekerheden aan de zijde van de werknemer. Dit doet iets met het psychologische contract en de wederkerigheid tussen werknemers en werkgever. Een gevaar-

lijke ontwikkeling binnen een organisatie waar werknemers in het belang van de veiligheid van de samenleving, gevraagd kan worden hun eigen veiligheid daaraan ondergeschikt te laten zijn. Als ik vervolgens zie dat de onvrede met betrekking tot de waardering alsmede de erkenning van de bijzondere positie van de werknemer niet alleen binnen Defensie zichtbaar wordt, maar ook binnen de Nationale Politie en de AIVD, wordt het volgens mij tijd dat de overheid als werkgever van deze veiligheidsdiensten zich gaat herbezinnen. Al langer wordt er vanuit overheidswerkgeverszijde ten aanzien van arbeidsvoorwaarden onder leiding van het de Minister van Financiën stevig gecoördineerd met de ministers van Defensie, V&J en BZK. Daarbij wordt een strategie gevoerd om zo goedkoop mogelijke arbeidsvoorwaarden akkoorden te sluiten op de verschillende sectortafels. ‘Verdeel en heers’ wordt hierbij niet geschuwd. Leidend hierbij lijkt te zijn het beperken van overheidsuitgaven en niet wat nodig is om de bijzondere organisaties goed te laten functioneren. Onze leden zien dit ook. Zij voelen zich na bijna 8 jaar nullijn geschoffeerd doordat er nu nog geen enkele loonontwikkeling geboden wordt. Daarnaast een oplossing van het AOW-gat dat uit eigen middelen en later door ophoging van de ontslagleeftijd moet worden gedicht, zonder dat daar ook maar iets tegenover staat. En goede voornemens om het FPS nu wel goed uit te gaan voeren… Mijn oproep aan de verantwoordelijke overheidswerkgevers / bewindspersonen (de scheiding wordt mij steeds onduidelijker): neem uw eigen verantwoordelijkheid of maak gezamenlijk de minister van Financiën als uw coördinator duidelijk dat veiligheid een prijs heeft.

08

INHOUD

14

09

04

10 24 Verder in dit nummer: 8 Pensioen 10 Chroom-6

#02 Leden zeggen NEE

04

Dat is de uitkomst van de ledenraadpleging die onlangs werd gehouden door de MARVER. Naast bezwaren op onderdelen van het deelresultaat, werd ook duidelijk dat de overgrote meerderheid van de leden onvoldoende vertrouwen heeft in een onderhandelingsproces met deelresultaten. De leden sporen de Minister aan om vooral snel met een serieuze loonsverhoging over de brug te komen.

Identificatie MH-17

14

De crash van vlucht MH17 dreunt nog heel lang na. Nabestaanden moeten 100% zekerheid hebben dat hun dierbaren zijn geïdentificeerd. Het Landelijk Team Forensische Opsporing zet zich met man en macht in om iedereen zo snel mogelijk uitsluitsel te geven. Wat betekent dit zware werk voor de leden van het team zelf?

Kennismaken met David Goudzwaard

18

Tijdens de Algemene Vergadering op 18 juni 2014 werden vier actieve MARVER-leden benoemd tot lid van het Hoofdbestuur. We zijn alweer bijna een jaar verder. Hoe kijken ze nu tegen hun functie aan? We trappen af met David Goudzwaard.

LTC Thermometer februari

22

Bij de KMar staan voor de komende jaren grote veranderingen op stapel. De Marechausseevereniging heeft een vragenlijst ontwikkeld die door een vast panel aan leden op bepaalde belangrijke punten in het proces zal worden ingevuld. De uitkomsten van de vragenlijst worden weergegeven in een dashboard van thermometers. In dit blad ziet u rapportage van de eerste vragenlijst uit februari 2015.

20 Veteranenberichten 24 Geschiedenis Marechausseevereniging (serie) 26 Verenigingsnieuws 28 Verjaardagsactie 30 Ledenvoordeel FNV 32 Computerhoek 33 Puzzel 34 Servicepagina

Lidmaatschap

Er kan een moment komen dat u uw MARVERlidmaatschap op moet zeggen, bijvoorbeeld omdat u een baan buiten Defensie heeft aanvaard. Houdt u dan rekening met de opzegtermijn van 1 volle kalendermaand. Voorbeeld: u zegt 15 januari op, het lidmaatschap wordt dan beëindigd per 1 maart. Opzeggen van het lidmaatschap kan door een brief aan de MARVER, postbus 157, 3440 AD Woerden, of per e-mail: ledenadministratie@ marechausseevereniging.nl. Het volgende verenigingsblad verschijnt op 6 juni. Kopij aanleveren is mogelijk tot en met 11 mei. Salarisbetaaldata: vrijdag 24 april, vrijdag 22 mei (incl. vakantietoeslag) Cover: AVDD

APRIL 2015

03

WERK EN INKOMEN

Leden zeggen NEE

FOTO ANP / LEX VAN LIESHOUT

… tegen 1e deelresultaat AVW Dat is de uitkomst van de vorige week gehouden raadpleging van de MARVER- en AFMP-leden. Naast bezwaren op onderdelen van het deelresultaat, werd ook duidelijk dat de overgrote meerderheid van de leden onvoldoende vertrouwen heeft in een onderhandelingsproces met deelresultaten. De leden sporen de Minister aan om in plaats daarvan vooral snel met een serieuze loonsverhoging over de brug te komen.

D

e leden van de ACOP bonden voor de sector Defensie (ACOPDef), AFMP, MARVER en FNV overheid, wijzen het 1e deelresultaat van de arbeidsvoorwaardenonderhandelingen van 2015 in overgrote meerderheid af. Dat is de uitkomst van de achterban raadpleging van de ACOPDef. De ledenraadpleging werd gehouden onder de achterban van de ACOPDef-bonden MARVER, AFMP en FNV Overheid. Onder de bonden waren wel verschillen zichtbaar. Zo waren de leden van FNV overheid, die voornamelijk uit burgerleden werkzaam

04

APRIL 2015

bij Defensie bestaat, positief over het deelresultaat. De leden van de MARVER en AFMP, die een zeer ruime meerderheid van de leden van ACOPDef bonden vertegenwoordigen, spraken zich echter in overgrote meerderheid tegen dit deelresultaat uit. Zij gaven vooral aan dat er eerst verder moet worden onderhandeld tot er een volledig en goed arbeidsvoorwaarden resultaat ligt. In een gezamenlijke besturenvergadering van de ACOPDef bonden is daarom door de besturen besloten het eerste deelresultaat niet te tekenen en de minister daarover te informeren.

Diep wantrouwen Uit de achterban raadpleging werd duidelijk dat er sprake is van een diep geworteld wantrouwen in de richting van de defensiewerkgever onder de leden van de MARVER. Enerzijds veroorzaakt doordat de Minister van Defensie meerdere signalen van de MARVER die aan haar zijn afgegeven over het vertrouwen van het defensiepersoneel in de werkgever niet serieus heeft genomen. Sinds 2013 zijn deze signalen onder de aandacht van de Minister gebracht na het houden van een tweetal enquêtes. Haar is duidelijk gemaakt dat het noodzakelijk is dat vertrouwen te herstellen. Snel overgaan tot een stevige loonsverhoging van het personeel diende daarbij als een eerste stap. In dit deelresultaat is echter nog steeds geen sprake van een behoorlijke loonontwikkeling. Voor de leden van de MARVER, en de andere ACOPDef-bonden is dat absoluut onacceptabel. De 0,8 procent die in het deelresultaat is opgenomen

VEELGESTELDE VRAGEN

»

Er wordt gesproken over een eerste deelresultaat m.b.t. de AVW 2015 onderhandelingen. Wat betekent dit? Dit betekent dat dit resultaat slechts een eerste stap zou zijn naar een volledig arbeidsvoorwaardenresultaat 2015. Indien er zou worden ingestemd door de leden en andere centrales wordt er nog verder onderhandeld.

»

Zijn in dit eerste deelresultaat alle onderwerpen benoemd die deel moeten uitmaken van het totale AVW resultaat 2015? Nee, dat is niet het geval. In het vervolgtraject komen ook nog andere zaken aan de orde die

niet in dit eerste deelresultaat zijn opgenomen.

»

Zijn de onderwerpen die in dit eerste deelresultaat staan afgerond als dit deel door de leden was goedgekeurd? Nee, dat is niet voor alle onderwerpen het geval. Voor een aantal onderwerpen is er sprake van harde afspraken. Andere onderwerpen moeten nog verder worden uitgewerkt in een vervolg traject.

»

Waarom vindt er een achterban raadpleging plaats als dit pas een eerste deelresultaat is? In het resultaat staan een aantal harde afspraken en wordt een

wordt in ieder geval niet door de leden als de gevraagde loonsverhoging geaccepteerd, omdat dit geld al van hen was en ook zonder bijkomende voorwaarden van de werkgever van hen dient te blijven.

Oude wijn in nieuwe zakken Daarnaast is er bij de leden geen enkel vertrouwen dat de Minister het met het personeel goed voor heeft. De piketpalen die voor de agenda van de toekomst in dit eerste deelresultaat geslagen zijn worden in (ieder geval voor een deel) door de leden herkend als oude wijn in nieuwe zakken. Zaken die ook al in eerdere arbeidsvoorwaardenakkoorden zijn opgenomen en waar tot op heden nog niets van terecht is gekomen. Daarnaast wordt er een kans op meerdere nieuwe ophogingen van het leeftijdsontslag in de toekomst door de leden in dit 1e deelresultaat gelezen. Het volgen van de AOW-leeftijd van de nieuwe diensteinderegeling in combinatie met het beperken van de duur van het UGM recht tot 5 jaar wordt, zeker door de leden die al eerder met ophogingen van hun leeftijdsontslag zijn geconfronteerd,

koers bepaald voor een aantal andere onderwerpen. Wij vinden het van belang dat de leden zich hierover uitspreken voordat er verder wordt onderhandeld.

»

Wat is het gevolg van het afwijzen van dit eerste deelresultaat door de leden van de MARVER en AFMP? Wat het gevolg zal zijn van het afwijzen van dit 1e deelresultaat door onze leden hangt ook af van het standpunt dat de andere drie centrales van overheidspersoneel zullen innemen. Er zijn vier centrales die deelnemen aan het overleg bij Defensie en iedere centrale heeft in dat overleg 1 stem. Daarbij zijn er drie mogelijkheden:

niet geaccepteerd. Voor die groep leden zullen eerst meer zekerheden moeten worden ingebouwd dat zij niet opnieuw met een ophoging van het leeftijdsontslag worden geconfronteerd.

Bijzondere positie Een ander punt waar leden een uitgesproken mening over hadden was dat de reparatie van het AOW-gat plaats dient te vinden met ander geld dan het eigen arbeidsvoorwaarden geld. Duidelijk is dat onze leden niet bereid zijn op te draaien voor de gevolgen van het belabberde kabinetsbeleid van de afgelopen jaren op het gebied van het ophogen van de AOW-leeftijd. Dat wordt vooral zo gevoeld omdat daarbij door de politiek geen enkele rekening is gehouden met de bijzondere positie van het Defensiepersoneel. De tijd dat het respect en de waardering voor de bijzondere positie van de militair door de Minister in haar rol als werkgever, de leden van het kabinet en andere politici alleen met de mond beleden kan worden, is overduidelijk voorbij. De leden verwachten klinkende munt en vertrouwenwekkende afspraken!

1. Indien de andere drie centrales ja zeggen tegen dit deelresultaat, zal het een akkoord worden ook al hebben onze leden er nee tegen gezegd. 2. Als er twee centrales nee zeggen tegen dit akkoord, kan de Minister ook dan besluiten om dit deelresultaat om te zetten in een akkoord. Daarbij zal voor haar van belang zijn welke centrales er nee zeggen omdat niet alle centrales evenveel leden vertegenwoordigen. Ze kan dan toch tegen de wens van de meerderheid ingaan, maar dat lijkt ons niet verstandig. 3. Zeggen drie of meer centrales nee tegen het 1e deelresultaat, dan komt er in ieder geval geen deelakkoord.

Fatsoenlijk eindresultaat De besturen hebben uit alle reacties die zij hebben binnengekregen de conclusie getrokken dat de leden van de MARVER en de AFMP zich pas echt willen uitspreken over een arbeidsvoorwaardenresultaat als er een volledig en goed eindresultaat ligt. Het nee van de

EERST MOET ER EEN GOED EINDRESULTAAT LIGGEN leden richt zich daarmee niet alleen op de inhoud van het eerste deelresultaat, maar ook op het model van werken met deelresultaten op zich om uiteindelijk te komen tot een volledig arbeidsvoorwaardenakkoord. De ACOPDef zal het besluit om dit eerste deelresultaat niet te ondertekenen aan de Minister kenbaar maken. Ook zullen wij het standpunt van onze leden over de verschillende onderwerpen uit dit deelresultaat tijdens het formele arbeidsvoorwaardenoverleg nader toelichten. APRIL 2015

05

WERK EN INKOMEN

Dít wijzen wij af

Het flexibel personeelssysteem moet beter worden afgestemd op de behoeften en talenten van militairen. Zij krijgen bijvoorbeeld een persoonsgebonden budget voor opleidingen etcetera.

te richten dat robuust en beheersbaar is, en nauwe aansluiting vindt bij het personeelssysteem van Defensie en het verloop van de militaire loopbaan. Daarnaast moet het stelsel zorgen voor een evenwichtige pensioenopbouw voor alle generaties. Het stelsel gaat richting een Defensie pensioenstelsel dat de backservicekosten (nabetalingen om loonstijgingen en bevorderingen te compenseren) én de huidige hoge franchise verlaagt (franchise is het deel waarover je geen premie betaalt omdat je over dat bedrag al AOW-krijgt). Pensioenleeftijd en AOW-leeftijd komen structureel samen te vallen.

» Diensteinderegeling

» Burgerpersoneel

Er moet een nieuwe diensteinderegeling komen. Defensie en de Centrales maken afspraken om het vrijwillig langer doorwerken door militairen te bevorderen. Het recht op UGM-uitkering gaat vijf jaar voor de AOW-leeftijd in, en beweegt daardoor dus mee met de AOW leeftijd. Hierdoor ontstaat er in de toekomst geen nieuw AOW-gat. Er worden nog criteria ontwikkeld waardoor het recht op UGM eerder danwel later in kan gaan. De rechten van mensen die in een overgangsregeling zitten vanwege eerdere ophogingen van het leeftijdsontslag worden gerespecteerd (zie artikel 39a van het AMAR). Eerder afspraken, zoals bv. het inverdienen, zullen worden meegenomen in het vormgeven van de nieuwe regeling.

Partijen hebben vastgesteld dat de bestaande mogelijkheden voor burgerpersoneel op het gebied van talentontwikkeling, scholing en mobiliteit nog onvoldoende benut worden. Burgerpersoneel moet beter in staat zijn om de eigen loopbaan vorm te geven en ervoor te zorgen dat kennis en capaciteiten blijven aansluiten bij wat door Defensie en andere werkgevers wordt gevraagd. Om dit te bevorderen kiest Defensie er zelf voor om voor het burgerpersoneel loopbaanbegeleiders beschikbaar te stellen. Verder zal het management development verder worden doorontwikkeld. Daarnaast zullen de mogelijkheden worden verkend om in samenwerking met het bedrijfsleven het aantal werkervaringsplaatsen te vergroten. Voor het burgerpersoneel zullen de bestaande belemmeringen om tot op de AOW-gerechtigde leeftijd door te werken worden weggenomen.

Via onze website en onze nieuwsbrief hebben we de inhoud van het eerste deelresultaat al behandeld. Hieronder vindt u de belangrijkste punten uit het, door de leden afgewezen, eerste deelresultaat.

» 0,8 procent per 1 januari 2015

Allereerst de salarisverhoging van 0,8 procent per 1 januari 2015. Voor de goede orde: dat is géén nieuw arbeidsvoorwaardengeld. Als gevolg van de wettelijke versobering van de pensioenen is namelijk bestaand arbeidsvoorwaardengeld vrijgevallen. Het is geld dat Defensie anders aan het werkgeversdeel van de pensioenpremie had besteed. En met dit vrijgevallen geld, dat toch al voor u bestemd was, wordt nu uw salaris licht verhoogd. De 0,8 procent is dus een sigaar uit eigen doos die u eerder oprookt dan oorspronkelijk was bedoeld. Daarbij moet eerlijkheidshalve ook worden opgemerkt dat door het naar voren halen van dit geld in de tijd, het een kleiner sigaartje is geworden dan wanneer u deze in uw pensioen had kunnen oproken. Daarom bestempelen we deze salarisverhoging niet als een loonontwikkeling, maar als een inkomenseffect. Over de loonontwikkeling (nieuw arbeidsvoorwaardengeld) konden de Centrales het met Defensie nog niet eens worden.

» Nader uit te werken afspraken:

Voorziening AOW-gat per 1 oktober Voor militairen zal er een voorziening komen voor het dichten van het AOWgat. Deze moet op 1 oktober 2015 in

06

APRIL 2015

werking treden. Tijdens de definitieve uitwerking van de voorziening moet nog wel over de details worden gesproken.

» Agenda van de Toekomst

» Pensioenstelsel-loongebouw De Centrales en Defensie beogen een toekomstbestendig pensioenstelsel in

DFD-abonnement Helder, zeker en gemakkelijk

Als militaire professional wilt u zekerheid en duidelijkheid over al uw militaire- en privérisico’s. DFD biedt dit. Zoals u als militair wereldwijd onze veiligheid garandeert, zo biedt het DFD-abonnement in combinatie met het DFD MaatwerkPakket de zekerheid dat uw verzekeringen en overige financiële zaken altijd en overal in orde zijn. Alles onder één dak!

bron: ministerie van Defensie

Het DFD-abonnement biedt u de zekerheid van: • Onafhankelijk persoonlijk advies. • Advies bij u thuis, ook ‘s avonds en in het weekend. • Eén aanspreekpunt, 24/7 bereikbaar. • Maatwerk oplossingen voor uw beroeps- en privérisico’s. • Schadeverzekeringen zonder provisie. • Geen verrassingen. U weet precies hoeveel en waarvoor u betaalt. • Een vlotte schadeafwikkeling. • Gemak. U en uw thuisfront hebben er geen omkijken naar.

DFD is klaar voor uw toekomst! Verzekeren • Hypotheken • Sparen Tel: (040) 20 73 100 • E-mail: [email protected] • www.dfd.nl

APRIL 2015

07

PENSIOENEN

ABP houdt aanvulling in stand na overleg met de bonden

Succesvol Na overleg met de ambtenarenbonden heeft pensioenfonds ABP besloten de pensioenaanvulling vanwege een gekorte AOW-partnertoeslag volledig in stand te houden. In februari maakte het ABP bekend dezelfde aanvulling voortaan definitief te laten vervallen zodra iemands partner te veel was gaan verdienen om nog in aanmerking te komen voor een AOWpartnertoeslag. Dat besluit is herroepen; de bedragen over februari en maart worden alsnog uitbetaald.

B

egin februari meldde het ABP zo’n 20.000 gepensioneerden dat de zogenaamde ABP-aanvulling vanwege een gekorte AOW-partnertoeslag met ogenblikkelijke ingang was afgeschaft. Het gevolg was een abrupte inkomensachteruitgang, die kon oplopen tot meer dan meer dan € 500 per maand (afhankelijk van het aantal dienstjaren). De MARVER noemde de gang van zaken onacceptabel en liet weten het besluit van het ABP juridisch te zullen aanvechten.

Aanvulling op partnertoeslag De gedupeerden waren gepensioneerden die voor 1 januari 1950 geboren

08

APRIL 2015

zijn (= momenteel dus 65 jaar of ouder zijn) en hun leven delen met een partner die de AOW-gerechtigde leeftijd nog niet bereikt heeft. Heeft die levenspartner geen of slechts een klein eigen inkomen, dan krijgt de gepensioneerde (hoofdkostwinner) bovenop zijn AOW een partnertoeslag uitbetaald door de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Stijgt het eigen inkomen van de levenspartner, dan wordt deze toeslag verlaagd of eventueel zelfs helemaal stopgezet. Volgens het Pensioenreglement van het ABP krijgen ambtenaren zo’n verlaging of stopzetting van de partnertoeslag gecompenseerd door een aanvulling op hun pensioen (het bedrag dat ze van het ABP uitgekeerd krijgen bovenop de AOW-uitkering).

Recht voorgoed verspeeld Eind 2014 veranderde de overheid de spelregels voor de toekenning van de AOW-partnertoeslag. Tot die tijd kon iemand ook tijdens zijn pensioen (opnieuw) aanspraak krijgen op een partnertoeslag als het inkomen van de partner te veel daalde of helemaal wegviel. Die mogelijkheid is met ingang van 1 januari 2015 afgeschaft: wie eenmaal het recht op een partnertoeslag heeft verspeeld, krijgt dat nooit meer terug. Voor ABP was deze wijziging van het AOW-beleid aanleiding om voor deze categorie deelnemers – de gepensioneerden met een partner die te veel verdiende om (nog) aanspraak te hebben op een partnertoeslag – ook de ABP-aanvulling op het pensioen te laten vervallen. ABP voerde als argument aan dat met het definitief wegvallen van het recht op partnertoeslag ook de grond voor de ABP-aanvulling kwam te vervallen.

Onacceptabel De MARVER had geen goed woord over voor dit besluit. De betrokkenen hadden zelf niets aan hun situatie

Militairen betalen geen VUTequivalent meer vanaf 1 januari 2015

kunnen veranderen en werden abrupt geconfronteerd met een inkomensachteruitgang van vaak honderden euro’s per maand. Een daling waarop ze zich op geen enkele wijze hadden kunnen voorbereiden. Ook een overgangsregeling was niet geboden. Bovendien betwijfelde de MARVER of de uitleg die het ABP aan het pensioenreglement gaf juridisch wel juist was. De MARVER kondigde aan het ABP op korte termijn via de interne bezwaar- en beroepsprocedure te zullen aansporen om terug te komen op het genomen besluit. Gebeurde dat niet, dan was de bond gedwongen de zaak voor te leggen aan de kantonrechter. Zover hoeft het dus niet te komen. Na overleg met de ambtenarenbonden heeft het APB eieren voor zijn geld gekozen en het probleem uit de wereld geholpen door zijn besluit in te trekken. In april volgt de nabetaling van de gemiste maanden februari en maart.

bram en René

M

et ingang van 1 januari 2015 betaal je als militair niet meer het zogenoemde VUT-equivalent. Je krijgt het teveel betaalde bedrag met terugwerkende kracht terug. De VUT-equivalent van militairen is 20 jaar geleden ingevoerd en is een inhouding op het brutosalaris. Je betaalde het VUT-equivalent omdat burgers met de VUT (later FPU) konden en deze regeling financieel moest worden opgebracht. Als militair betaalde je een solidariteitsheffing. Als gevolg van wijzigingen in pensioenafspraken voor burgerpersoneel is die FPU-bijdrage komen te vervallen. En daarmee vervalt ook de basis voor inhouding van de VUTequivalent bij militairen. Dat is door

van de marechaussee

BRAM! HEB JIJ DE MARVER-APP AL?

de Minister in het georganiseerd overleg op 17 februari erkend. In een brief aan het overleg heeft de Minister ons nog laten weten dat het stopzetten van het VUT-equivalent voor militairen zo spoedig mogelijk met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2015 plaats zal gaan vinden.

»

Het teveel ingehouden bedrag zou in maart worden terugbetaald. Defensie heeft te kennen gegeven dat door een fout dit niet is gerealiseerd. De afspraak is nu gemaakt dat de inhouding van de VUT equivalent op de loonstrook van april op nul zal staan en dat het geld in april met terugwerkende kracht tot 1-1-2015 wordt teruggegeven aan de mensen.

Tekst: Johan de Rooij

NEE? MAAR DAAR KUN JE ALLES OP VINDEN! OVER WERK EN INKOMEN...

Tekeningen: Erwin Suvaal JE RECHTSPOSITIE! BELANGENBEHARTIGING! LEDENVOORDELEN!

NEE.

HEE KIJK! ONZE AVONTUREN STAAN ER OOK OP!

HAHAHA!

DAT CHAGRIJNIGE HOOFD VAN JOU... KOSTELIJK!

APRIL 2015

09

CHROOM 6

Coulanceregeling chroom-6 is een feit (Ex-)medewerkers van Defensie die ziek zijn geworden van het werken met de gifverf chroom-6 krijgen snel een vergoeding van maximaal 15.000 euro. Dat zijn de militaire vakbonden overeengekomen met minister Jeanine Hennis. Op vrijdag 27 februari maakte de minister dat kenbaar in een brief aan de Tweede Kamer over de coulanceregeling. Ook de instelling van de onafhankelijke onderzoekscommissie met haar taken en bevoegdheden werd die middag gepresenteerd.

H

et gaat bij deze ‘coulanceregeling’, die minister Hennis in november 2014 in de Tweede Kamer aankondigde, om een voorschotregeling. Als uit het RIVM onderzoek blijkt dat Defensie nalatig is geweest en (ex-)werknemers ziek zijn geworden van het werken met chroom-6, kunnen die bedragen worden aangevuld. Wie eenmaal geld heeft ontvangen, hoeft niet bang te zijn dat hij dat straks weer terug moet betalen. Kom je later in aanmerking voor een definitieve regeling, dan wordt het bedrag dat je ontving verrekend. Bovendien behoudt iedereen het recht om zo nodig te procederen.

10

APRIL 2015

Wie komt er in aanmerking? Om in aanmerking te komen moet je een ziekte hebben waarvan op basis van onderzoek van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) is vastgesteld dat die een relatie kan hebben met het werken met chroom-6 (zie de bijlage over de chroom-6 regeling in het artikel over de coulanceregeling op onze website www.marechausseevereniging.nl). Daarnaast moet je minimaal een jaar (niet aaneengesloten) gewerkt hebben met chroom-6.

De coulanceregeling De mensen met de ernstigste aandoeningen, longkanker en neuskanker,

krijgen het maximum bedrag van 15.000 euro. Mensen die minder ernstig ziek zijn, krijgen afhankelijk van de aard van hun klachten 3.000, 5.000 of 7.500 euro. Deze mensen kunnen, naast een financiële vergoeding, ook een beroep op Defensie doen voor hulp en begeleiding bij hun ziekteproces door een zorgcoördinator. Het NCvB heeft literatuuronderzoek gedaan naar de ziektebeelden waar een relatie ligt met het werken met chroom-6. Dat zijn er volgens het NCvB tien, uiteenlopend van huidirritatie tot kanker. De verschillende hoogtes van de vergoedingen die er nu komen, zijn mede gebaseerd op die indeling in ziektebeelden.

Geldigheid coulanceregeling? De coulanceregeling geldt tot de definitieve uitkomsten van het RIVMonderzoek er zijn en er definitieve afspraken zijn gemaakt over een eventuele definitieve regeling. Dat is naar verwachting over twee jaar. De commis-

EEN EERSTE STAP OM DE ONZEKERHEID BIJ ONZE LEDEN WEG TE NEMEN sie streeft er wel naar het onderzoek in deelonderzoeken op te splitsen waardoor de (ex-)werknemers zo snel mogelijk duidelijkheid krijgen. Ook de (ex-)werknemers worden betrokken bij het onderzoek, bijvoorbeeld via zogenoemde focusgroepen waarin naar hun ervaringen wordt gevraagd.

Waarom een coulanceregeling? De MARVER heeft er al in oktober 2014 in een brief aan de minister op aangedrongen om maatregelen te treffen tegen het werken met gifstoffen en vroeg om een structurele aanpak. We wilden: » Een onafhankelijke onderzoekscommissie, met een onafhankelijk voorzitter, onafhankelijke deskundigen en bonden. » Onafhankelijk medisch onderzoek van de slachtoffers. » Een schadefonds/financiële regeling voor gedupeerden. » Betrokkenheid van experts als het NCvB. » Problemen uit het verleden onderzoeken en in de toekomst voorkomen.

De minister heeft met de coulanceregeling en het instellen van de commissie een eerste stap gezet. Hennis heeft wel steeds benadrukt dat dit niet betekent dat Defensie nu al aansprakelijkheid erkent.

Wat vindt de MARVER? Volgens MARVER-onderhandelaar René Schilperoort ligt er nu een ‘fatsoenlijke regeling’. “Dit is een eerste stap om het leed en de onzekerheid bij onze leden weg te nemen. Het is goed dat er voor het eerst binnen Defensie een onafhankelijke commissie komt die dit onderzoek gaat sturen en het proces nauw gaat volgen. Wat mij betreft zet Defensie ook in de toekomst de deuren ‘meer open’. Het is ook goed dat deze regeling niet in beton is gegoten. Er is bijvoorbeeld een mogelijkheid om te kijken naar schrijnende gevallen. En mocht uit nieuw onderzoek blijken dat er nieuwe ziektebeelden zijn door het werken met chroom-6, dan gaan we ook daar naar kijken. We gaan, samen met de collega’s van het Bureau Beroepsziekten van de FNV en onze deskundigen binnen en buiten de FNV, hard aan de slag om met de commissie goede resultaten te boeken. Daarbij kijken we

BREDERE FOCUS H   Door het RIVM wordt op de POMS-sites al ‘breder’ gekeken, omdat is geconstateerd dat er met meerder giftige stoffen is gewerkt. Marian Schaapman van Bureau Beroepsziekten FNV: “Die bredere focus moet er ook zijn, omdat een bredere samenstelling van gifstoffen óók iets kan doen met je gezondheid” (naast wat bijvoorbeeld alleen chroom-6 zou kunnen veroorzaken, red.) Er is besloten om die bredere focus nu alleen op de POMS-locaties toe te passen, omdat het onderzoek anders nóg langer zou duren.”

niet alleen naar de problemen uit het verleden, maar ook naar het defensiebeleid in de toekomst. We moeten, samen met defensie, voorkomen dat er in de toekomst nieuwe gifschandalen ontstaan. Want dat veroorzaakt heel veel leed wat voorkomen moet worden.”

Denkt u recht te hebben op een vergoeding? Tot nu toe hebben zich bij het meldpunt van Defensie [email protected] 1.400 mensen gemeld. Ongeveer 400 van hen hebben medische klachten. Uitgezocht moet worden of al deze klachten voorkomen op de lijst van medische aandoeningen. Wie denkt recht te hebben op een vergoeding, kan zich met zijn relevante medische gegevens melden bij het ABP, die de regeling uitvoert. Binnen pakweg drie maanden moet er dan duidelijkheid zijn, ook in die gevallen waarin een bezwaarprocedure nodig is. Hebt u zich al gemeld? Dan hoeft u niks te doen. In de maand maart wordt u door het ABP benaderd met de nodige informatie. Hebt u zich nog niet gemeld? Doe dat dan alsnog bij het defensiemeldpunt [email protected]. MARVERleden die zich nog niet gemeld hebben worden verzocht zich óók te melden via [email protected] 

Sterke behoefte aan zekerheid Wat doet het met je als je hebt gewerkt met giftige stoffen als chroom-6 en nu met ernstige gezondheidsklachten kampt? We vroegen het diverse (ex-)defensiemedewerkers in een groepsgesprek.

»

De coulanceregeling en de onafhankelijke onderzoekscommissie hebben veel betekenis voor degenen die met chroom-6 hebben gewerkt en nu met ernstige gezondheidsklachten kampen. Op 26 februari

vond in Woerden een informatieve bijeenkomst plaats over chroom-6. Ook Marian Schaapman, directeur Bureau Beroepsziekten van de FNV was hierbij aanwezig. Tijdens dit rondetafelgesprek met leden, die zich hadden gemeld APRIL 2015

11

CHROOM 6

bracht hij de moed op om helemaal naar Woerden te komen. De angst is groot, veel van de aanwezigen vroegen zich af wat hen verder nog aan ziekteklachten te wachten staat. Een aanwezige zei dat 30 van zijn collega’s die in Limburg op de POMS-site hebben gewerkt, intussen zijn overleden.

Ook psychisch belastend

DANKZIJ DE REGELING KAN HET ERGSTE LEED WORDEN VERZACHT met gezondheidsklachten, werden een aantal zaken duidelijk. Er is behoefte aan erkenning, zowel materieel als immaterieel, en aan zekerheid. Dat het ziek zijn voor velen ook financiële gevolgen heeft bleek eveneens, al levert dat een zeer divers beeld op van mensen die onder het minimum zitten tot degenen die ook financiële pijn hadden maar dat makkelijker kunnen dragen.

Serieuze gezondheidsklachten De aanwezigen waren vooral gekomen om hun oor te luisteren te leggen en ervaringen te delen. Het werd een openhartig gesprek, waarbij al meteen duidelijk werd dat de medische problemen van de meesten enorm groot zijn. “Alleen mijn linker grote teen doet het nog,” zegt een van hen (omdat we hun privacy respecteren noemen we geen namen van de aanwezigen). Hij heeft longklachten, hoge bloeddruk, prostaatproblemen, daarnaast heeft hij een hartinfarct en drie hernia’s achter de rug. De meeste anderen hadden ook twee of meer serieuze gezondheidsklachten, een aanwezige met longkanker en darmkanker, is uitbehandeld. Niettemin

12

APRIL 2015

Het zijn overigens niet alleen lichamelijke problemen waarmee men worstelt. “Het is psychisch ook erg belastend,” zegt een lid. De psychische problemen doen zich overigens ook voor bij collega’s die zelf niet met chroom-6 hebben gewerkt. Zo wordt het voorbeeld genoemd van een (niet aanwezige) defensiemedewerker die overspannen zou zijn omdat zijn baas hem jarenlang opdracht gaf zijn collega’s de spuitcabine in te sturen terwijl de bescherming daar volstrekt onvoldoende was.

Behoefte aan deskundigheid Er is in dit soort zaken altijd een zekere behoefte aan deskundige artsen die naar de klachten kijken, zegt Marian Schaapman, directeur van Bureau Beroepsziekten van de FNV. Een huisarts heeft immers nooit voldoende kennis in huis. “Dat onderzoek door deskundigen zit nog niet in de coulanceregeling, maar daar willen we in de definitieve regeling wel voor gaan. Dat is bij andere regelingen voor beroepsziekten ook het geval, en het is een zegen. Zo weet ik van degenen die OPS hebben dat ze heel graag die deskundige diagnose willen. Dan weten ze bijvoorbeeld waarom ze zo prikkelbaar zijn richting hun partner. Natuurlijk, beter word je er niet van, maar bepaalde angsten kun je ermee weghalen of leren hoe je daarmee omgaat.”

Smerigste baantje van Defensie De aanwezigen vinden erkenning, net als zekerheid, óók belangrijk. Vooral de manier waarmee door de defensieorganisatie de risico’s werden gebagatelliseerd of ontkend, steekt velen. “Er werd gezegd: in een koekjesfabriek stinkt het net zo goed, en daar word je ook niet dik van.” En degene die in 1982 wat zei over een haperende afzuiginstallatie in een spuiterij kreeg ongenadig op zijn

sodemieter omdat hij hiermee tegen de baas in ging. De loyaliteit ging eigenlijk veel te ver, maakt een ander duidelijk: “Die vliegtuigen moesten vliegen, daar ging je tegenaan. We hadden het smerigste baantje bij Defensie. Daarbij waren we bang dat ons werk werd uitbesteed aan Fokker, ook al was dat veel duurder. Daar werd regelmatig mee gedreigd.” En wat velen ook steekt is dat Defensie geen informatie gaf over het werken met schadelijke stoffen als chroom-6 en er geen beschermingsmiddelen aanwezig waren. Bovendien bestaat de angst dat Defensie alle informatie hierover niet of niet goed heeft bewaard.

Geen aansprakelijkheid Door het instellen van de coulanceregeling erkent minister Hennis nog geen aansprakelijkheid. Gelukkig kan dankzij de coulanceregeling al wel het ergste leed worden verzacht. In die zin is er toch sprake van een zekere erkenning. Zoals Marian Schaapman van Bureau Beroepziekten zegt: “Ik proef bij Defensie wel de erkenning van: dit willen we met zijn allen niet.”

Letselschadeadvocaten Verder werd het verschijnsel genoemd dat overal in het land letselschadeadvocaten opduiken. Ook al hoeven ze op zich geen slecht werk te leveren, er zijn soms kwalijke effecten. Zo zijn er enkele letselschadeadvocaten die gedupeerden op ‘agressieve’ wijze benaderen. Menigeen is hier niet van gediend. Een lid: “Die gasten denken: kassa!” Vaak kost het de mensen wél geld, terwijl leden die de bond inschakelen er niets aan kwijt zijn.

Functielijst Defensie heeft een functielijst opgesteld. Hierdoor wordt duidelijk wie er met chroom-6 heeft gewerkt of nog werkt. Die lijst zal naar verwachting niet volledig zijn, daarom kan die worden aangevuld. Het kan ook zijn dat mensen werkzaamheden hebben uitgevoerd en werkten met Chroom-6 maar niet onder de functielijst vallen. Ook dat wordt meegenomen. De lijst is dus niet “in beton gegoten”. Mocht je met chroom-6 hebben gewerkt of nog werken en je functie staat niét op de lijst, meld het dan (ook bij ons): [email protected]

MARVER/FNV UITZENDCERTIFICAAT Zeker op uitzending

U bent lid van de Marechausseevereniging en wordt uitgezonden?

• • •

€ 2.500 bij overlijden als gevolg van een ongeval; € 5.000 bij algeheel blijvende invaliditeit als gevolg van een ongeval; In geval van gedeeltelijke blijvende invaliditeit door een ongeval een evenredig percentage van € 5.000.

Waar vraagt u uw certificaat aan? • Surf naar www.marechausseevereniging.nl en klik op Uitzendcertificaat; • Mail naar [email protected] o.v.v. Ik word uitgezonden. Geef hierin uw persoonsgegevens, naam uitzending, vertrek- en terugkeerdatum van uw uitzending; • Bel met 040 20 73 100 (kies 4). Ook voor plaatsing in de West, mits korter dan een jaar, kunt u het uitzendcertificaat aanvragen! DFD stuurt u het bewijs van dekking en zal u verder informeren. APRIL 2015

Foto: AVDD

Vraag uw uitzendcertificaat aan. Hiermee heeft u gratis de volgende dekking voor de duur van uw uitzending:

13

BLIKOPENER TEKST ALEX GROOTHEDDE FOTO ANP / MARCEL VAN HOORN

Identificatie MH-17:

‘Alleen 100% zekerheid telt’

14

APRIL 2015

D

e identificatie van de slachtoffers gebeurt op de Korporaal Van Oudheusden Kazerne in Hilversum. Daar werken circa 75 van de in totaal 150 forensisch specialisten van LTFO samen. Naast de specialisten van het LTFO zijn ook collega’s uit Engeland, België, Duitsland, Australië, Nieuw Zeeland en Maleisië aanwezig om mee te werken aan het identificatieproces De identificatie gebeurt aan de hand van vergelijking van gebitsgegeven, DNA, en zoveel mogelijk extra kenmerken van slachtoffers, zoals bijvoorbeeld een kunstknie of sporen van een operatie. LTFO heeft maar één doel en dat is de nabestaanden met 100% zekerheid vertellen dat hun dierbare is geïdentificeerd. De identificatie gebeurt daarom bij wijze van spreken ‘overdreven’ nauwkeurig, juist om die 100% zekerheid te halen.

De crash van vlucht MH17 in de Oekraïne op 17 juli 2014 dreunt nog heel lang na. Nabestaanden moeten 100% zekerheid hebben dat hun dierbaren zijn geïdentificeerd, zodat ze eindelijk afscheid van hen kunnen nemen. Het Landelijk Team Forensische Opsporing zet zich met man en macht in om iedereen zo snel mogelijk uitsluitsel te geven. Wat betekent dit zware werk voor de leden van het team zelf?

Intense ervaring Roel Ridders is vervangend projectleider van het team dat een van de vijf operationele processen van LTFO uitvoert; het Proces Reconciliation (matching van verschillende bevindingen). Hij had zich na de tsunami van 2004 aangemeld voor LTFO toen hij nog majoor was bij de KMar, waar hij 40 jaar als rechercheur heeft gewerkt. Ook al heeft Ridders niet geïdentificeerd, de lichamen heeft hij wel gezien. Hoe gaat hij om met zulke intense ervaringen? Ridders: “Je weet bij zo’n ramp: het gaat altijd om de dood. Daar moet je je op instellen. Ik weet dan dat ik te maken krijg met overleden mensen die er niet fris uit zien. Ze zijn verbrand of op andere wijze verminkt. Maar ik ken die mensen niet en daarom heb ik er zelf weinig tot geen emotie bij. Ik heb meer problemen met de dood van de zus van mijn moeder. Mijn vrouw is verpleegkundige en zij heeft geen moeite met het werk dat ik doe. Maar ik neem het niet mee naar huis.”

Nazorg De nazorg voor de leden van LTFO is volgens Ridders structureel goed geregeld. Het LTFO heeft een aantal geestelijk verzorgers en maatschappelijk werkers APRIL 2015

15

BLIKOPENER

ER IS NIETS MIS MET HET TONEN VAN JE EMOTIES die hierop toezien. Mentale zorg voor de teamleden is vast onderdeel van een ander operationeel proces; de ondersteuning. “Zodra ergens in de wereld een ramp gebeurt waarbij Nederlanders betrokken zijn, nemen de leden van LTFO contact op met elkaar en worden in Driebergen containers stand-by gezet. Hierin zitten hulpmiddelen om ter plaatse letterlijk en figuurlijk te opereren. Ook de geestelijk verzorgers en maatschappelijk werkers worden dan meteen op stand-by gezet.”

Impact Heeft Ridders wel eens meegemaakt dat collega’s het werk even niet ‘trokken’ vanwege de emotionele impact? “Natuurlijk, we zijn allemaal mensen. Het kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer een overledene lijkt op een bekende. Of als het om kinderen gaat. Maar we zijn een hecht team. We zien aan elkaar of het wel of niet goed gaat met iemand. In het begin hebben teamleden twee tot drie weken achter elkaar zeven dagen per week doorgewerkt. Dan zie je dat mensen op hun tandvlees lopen vanwege de energie die het vreet. Het pulletje is dan vol, waardoor irritaties of emoties kunnen loskomen. Dat zie je wel vaker als de identificatie is afgesloten en de overleden persoon wordt overgedragen aan de familie. In andere landen gaat dat gepaard met rituelen die vaak heel emotioneel zijn. Dan zie je dat de collega die daarbij betrokken is het zelf emotioneel voor de kiezen krijgt. Over het algemeen gaat dat goed, want er is niets mis mee als je je emoties uit. Daarnaast is het altijd zo dat wanneer een collega iets traumatisch heeft meegemaakt, hij of zij wordt opgevangen door collega’s van LTFO.” Ook voor het thuisfront is er speciale aandacht. “Als je ergens in de wereld aan het werk bent, wordt er door hulpverleners van maatschappelijk werk contact gelegd met het thuisfront en word je verteld hoe het met je partner

16

APRIL 2015

gaat. De backofficie in Driebergen zit dan als een spin in het web bij de coördinatie van vragen over en weer. Daarnaast zijn er terugkomdagen, waarbij het proces wordt geëvalueerd met collega’s en hun partners erbij.”

Identificatie Hoe was het voor jou deze keer in Hilversum? “De hele kazerne was ingezet voor deze ramp. We hadden alle ruimte. De lichamen heb ik wel gezien maar ik was niet rechtstreeks betrokken bij het identificeren. Alle medewerkers aan het proces werken eigenlijk mee aan de identificatie van de slachtoffers. Iedere medewerker is eigenlijk een radartje in het geheel. Je kunt niet zeggen die iemand of een organisatiedeel “identificeert”. Identificeren doe je gezamenlijk. Het is de uitkomst van een proces.”

Nog drie Nederlanders “Omdat ik de matching deed, heb ik alleen de namen voorbij zien komen. Bij de luchtvaartmaatschappij hadden we het seating plan opgevraagd. Naarmate de zitplaatsen meer gevuld werden met geïdentificeerde slachtoffers, zag je de euforie groeien. Dan was het van: Yes, we hebben er weer drie! Iedere dag was er een briefing met de stand van zaken en een debriefing. Je hoorde dan bijvoorbeeld: de vorige keer hadden we 110 geïdentificeerde slachtoffers en nu zijn het er 133. Er klonk dan een vorm van gejuich. Het aantal intacte lichamen werd na verloop van tijd steeds minder; nu zijn er alleen nog kleine fragmenten, zoals een pink of een oor. Daarvan moet het DNA worden vergeleken met DNA Wat we afnemen van bijvoorbeeld voorwerpen/eigendommen die nabestaande ter beschikking stellen. De stand van zaken nu, op 18 februari, is dat er nog drie Nederlanders zijn waar we nog niets van hebben.”

GOED GEREGELD H   In logistieke zin verliep de operatie op rolletjes. Aanloopproblemen in materiële zin waren snel opgelost. Spullen werden snel beschikbaar gesteld en de containers waren goed ingericht; een erfenis van de NSS-top in Den Haag in 2014. De koelcontainers hadden een rij frame, praktisch en de aflegtafels zijn in hoogte verstelbaar, zodat niemand het aan zijn rug kreeg.

Druk In het begin waren de nabestaanden en de politiek blij met de identificaties. Maar nu duurt het voor hen langzamerhand te lang. Jullie hebben ze toch gevonden, klinkt het. Maar als er van vermiste personen niets te vinden is, houdt het op. Of dat extra druk op ons legt? Dat valt voor ons op de werkvloer wel mee, maar de leiding heeft er wel wat meer mee te maken. We blijven echter zeggen: er kan alleen een identificatie komen als we 100% zekerheid hebben.”

LTFO H   Een belangrijke taak van het Landelijk Team Forensische Opsporing (LTFO) is de berging en identificatie van slachtoffers bij incidenten waarbij veel dodelijke slachtoffers zijn gevallen. Denk aan de Herculesramp in Eindhoven, de Bijlmer, Enschede, Thailand, Schiphol, Tripoli. Na de crash van MH17 is LTFO meteen ingeschakeld. Daarbij is samenwerking gezocht met forensisch specialisten uit andere landen, zoals België, Engeland, Duitsland, Australië Nieuw Zeeland, Maleisië. Sinds de tsunami in 2004 zitten alle bij Interpol aangesloten landen op een lijn. Ze werken volgens dezelfde procedure en protocollen en met één softwareapplicatie (DVI – Disaster Victim Identification).

De identificatie van de slachtoffers gebeurt op de Korporaal Van Oudheusden Kazerne in Hilversum, in totaal werken circa 75 van de in totaal 150 forensisch specialisten van LTFO samen met collega’s van 400Gnkbat uit Ermelo. Naast de specialisten van het LTFO werken ook collega’s uit onder meer België, Duitsland, Engeland Australië, Nieuw Zeeland en Maleisië mee aan het identificatieproces.

JE BENT NIET VAN STEEN, OP EEN GEGEVEN MOMENT BEN JE ER KLAAR MEE

‘Iedere kist is een krasje op je ziel’

»

Toen de MH17 neerstortte waren mortuariummedewerkers Wijnand, Marloes, Lisette en Ginger van 400Gnkbat aan het werk op de Vierdaagse in Nijmegen. Er werd gebeld met de vraag of we materiaal kunnen leveren voor de identificatie. “We keken elkaar aan, kunnen wij helpen?” Onze bijdrage was welkom en we zijn naar de Korporaal Van Oudheusden Kazerne in Hilversum gegaan. Mortuariummedewerker Daniel werd later aan het team toegevoegd.

Knop omzetten In het proces deed het mortuariumpersoneel van Defensie een verscheidenheid aan taken, ze hebben bijna allemaal ruime ervaring in het werken met overledenen maar niet op deze schaal. ‘Hoe je hiermee omgaat hangt af van de vraag of je de knop kunt omzetten. Het wordt dragelijker als je dit werk doet met het idee dat je de nabestaanden hun dierbare kunt teruggeven”.

Niet van steen Voor Daniël was het relatief nieuw om met overledenen geconfronteerd te worden. “Vergeleken met mijn collega’s uit het team heb ik er dan ook het meeste last gehad, maar dat is wel bijgetrokken. Hierbij is het zaak dat je op jezelf past en dat je op tijd aan de bel trekt als het niet gaat.” Wijnand onderkent dit verschijnsel. “Het doel was om de stoffelijk overschotten zo spoedig mogelijk terug te geven en dan cijfer je jezelf weg. Je bent niet van steen en op een gegeven moment ben je er klaar mee.

Je hebt daarom af en toe een dagje vrij nodig om even er tussen uit te kunnen.”

Moeilijke momenten Je krijgt tijdens dit werk mentaal genoeg voor je kiezen, natuurlijk zijn er die momenten die er extra inhakken. Bij Daniël was dat het geval, toen hij zich realiseerde dat er een groot aantal kinderen omgekomen was. “Een heleboel geboortedata lagen na die van mij, dat hoort niet”. Marloes: “Het is onnatuurlijk, je hoort je ouders naar het graf te brengen. Voor mij was het lastig zodra er een naamplaatje op de kist kwam. Op dat moment krijgt de overledene een naam en is het niet meer een naamloos slachtoffer.” Voor Wijnand was het extra zwaar als hij merkte dat een heel gezin was omgekomen. Hij verwoordt het algemene gevoel op een wijze die door iedereen hartgrondig wordt gedeeld: “Iedere kist is een krasje op je ziel”. Het is natuurlijk een droevige gebeurtenis maar hoogtepunten waren er ook, zoals de erehaag die werd gevormd toen het eerste geïdentificeerde slachtoffer naar buiten werd gedragen en de herdenkingstocht door 1400 motorrijders als eerbetoon aan de slachtoffers.

Delen van ervaringen De teamleden verwerkten de indringende ervaringen door erover te praten. En dan vooral met de mensen die ook bij het identificatieproces betrokken zijn. Malyssa: “Als je denkt: shit, dit was heftig, kun je dat het beste met je collega’s bespreken.” Marloes: “Ik denk altijd: als er wat is, zeg het dan, anders heb je jezelf er alleen maar mee.” Humor is volgens

Van links naar rechts: Wijnand, Marloes, Malyssa en Daniël van 400Gnkbat ná hun tijd in Hilversum. Niet op de foto en in het verhaal, maar wel deel van het team zijn Lisette en Ginger.

haar een belangrijke uitlaatklep. “Maar wel met respect. Je kunt niet de hele dag droevig rondlopen, natuurlijk word er ook gelachen.” De teamspirit droeg goed bij aan het wederzijdse begrip. Marloes: “Je voelt aan hoe een ander zich voelt; je hebt aan een half antwoord al voldoende.” Het valt in Ermelo al meteen op dat de teamleden het goed met elkaar kunnen vinden en er veel gelachen wordt. Wijnand: “We zijn een goed team, met dezelfde opleiding en ervaring en kunnen meedoen op internationaal niveau.”

Nazorg Wijnand: “Defensie heeft dit als een missie aangelopen, ondanks dat het een nationale inzet is geweest. Dat is goed vanwege de psychosociale aspecten. Nazorg draagt bij aan de verwerking. Er zijn groepsgesprekken en individuele debriefings gehouden. Ook ons thuisfront wordt hierin betrokken. Om het proces af te sluiten is het belangrijk dat het laatste slachtoffer geïdentificeerd wordt.”

Ervaring voor het leven Achteraf gezien merkt Daniël dat het werk hem heeft veranderd. “Je kijkt anders tegen de wereld aan en bent kritisch naar jezelf. Ben ik tevreden over waar ik sta en wie ik ben?” Malyssa wil dankzij de ervaringen meer met dit werk doen. “Maar geen 38 uur per week, ik ben te jong om alleen maar met de dood bezig te zijn.” Al met al kijken ze met voldoening terug op hun werk. “Het was fijn als je op het nieuws iemand zag die blij was dat een nabestaande was geïdentificeerd. Het is dankbaar werk; je kunt de nabestaanden iets teruggeven.”

APRIL 2015

17

VERENIGING TEKST EN FOTO’S ALEX GROOTHEDDE

Hoofdbestuurder David Goudzwaard

‘Dichter bij het vuur van het overleg’

Tijdens de Algemene Vergadering op 18 juni 2014 werden vier actieve MARVERleden benoemd tot lid van het Hoofdbestuur. We zijn alweer bijna een jaar verder. Hoe kijken ze nu tegen hun functie aan? We trappen af met David Goudzwaard.

18

APRIL 2015

D

avid Goudzwaard is in 2003 begonnen als marechausseebeveiliger in Den Haag. Zo’n twee jaar later was hij MP bij het militaire hoofdkantoor van de NATO (SHAPE) in het Belgische Casteau. Daar werkte hij tweeënhalf jaar. In april 2007 begon hij met een opleiding voor wachtmeester. Sinds 2009 werkt hij bij de Brigade Zuid-Holland als algemeen opsporingsambtenaar. Langzaam maar zeker rolde hij in het vakbondswerk. “Bij de opkomst in Eefde kreeg ik voorlichting over de vakbond. Ik was er toen totaal niet mee bezig, maar werd toch lid van de Marechauseevereniging omdat werd gezegd dat het goed en handig is en dat het je kan helpen.” Die echte interesse kwam toen hij klaar was met zijn opleiding voor wachtmeester. “Er was toen de mogelijkheid om een fase-3 aanstelling te krijgen, maar ik werd afgewezen op volgens mij verkeerde gronden. Ik dacht toen: laat ik mijn lidmaatschap van de MARVER in positie brengen. Uiteindelijk is het goed gekomen. Toen er verkiezingen waren voor de medezeggenschapscommissie heb ik me op aanraden van mijn teamleider verkiesbaar gesteld.”

Groen als gras Goudzwaard werd eerst reserve-lid; na een poosje zou hij volwaardig mc-lid worden. Voordat het zover kwam, heeft hij zich kandidaat gesteld als kaderlid van de MARVER. “Medio 2009 ben ik als kaderlid aangeschoven. Het was wel even wennen, want ik was net van de opleiding af en nog zo groen als gras. Maar van lieverlee groeide ik erin. Ik begon het steeds leuker te vinden en werd er beter in.” Zijn rechtvaardigheidsgevoel drijft hem om een helpende hand op de werkvloer te zijn, als vraagbaak voor rechtspositionele zaken. In die rol is hij een goede schakel tussen de leden en het bestuur dat wil weten wat er bij de leden leeft. Goudzwaard: “Toen ik in de medezeggenschap terecht kwam heb ik veel

geleerd, zeker over reorganisaties en beleidslijnen, en strategische en tactische keuzes binnen de KMar. De vakbond spreekt de regelgeving af met de werkgever en als mc-lid ben je met die regelgeving aan het werk, je moet de regels interpreteren. Het sluit mooi aan op het vakbondslidmaatschap. Omdat de lijnen met de MARVER kort zijn, kan ik snel iets navragen en leidt het tot meer constructieve adviezen richting de commandant.”

Jezelf ontwikkelen “Het mooie van het medezeggenschapswerk is ook dat je jezelf continu kan ontwikkelen door het volgen van trainingen, zoals vergadertechnieken en bewust overleg voeren. Ook heb ik trainingen op het gebied van arbo en arbeidstijdenwet kunnen volgen. De laatste paar jaar ben ik voorzitter van de werkgroep Wet en regelgeving en schrijf ik een advies op aanvraag van de districtscommandant. Als medezeggenschap moet je bewaken dat de wet en regelgeving goed wordt toegepast, anders ontstaat er wildgroei in allerlei variaties.” Goudzwaard is zich steeds meer thuis gaan voelen in zijn medezeggenschapsrol. “Het heeft me aan het denken gezet. Ik zag ook mogelijkheden om mezelf verder te ontwikkelen op het gebied van personeelszaken.” Het leidde er toe dat hij inmiddels alweer een half jaar bezig is met een hbo-opleiding HRM. “Dat is super leuk. Het is een mooie aanvulling en sluit helemaal aan op allerlei dingen die ik al doe. Mijn credo is: de medewerker staat centraal. Je kunt in de organisatie alles operationeel op orde hebben, maar vergeet vooral de mens niet. Als de medewerker goed in zijn vel zit, loopt de rest vaak als een zonnetje. Daar wil ik me graag voor inzetten. De personeelsparagraaf is rete belangrijk, vandaar dat ik de HRM-opleiding volg.”

Hoofdbestuur Voordat Goudzwaard besloot de opleiding te gaan volgen had hij zich

DE MEDEWERKER STAAT CENTRAAL

overigens al kandidaat gesteld als lid Hoofdbestuur van de Marechauseevereniging. “Ik was toen op het punt gekomen dat ik mijn knopen telde en me afvroeg wat er nog meer in het vat zat om me verder te kunnen ontwikkelen. Ik besloot toen om ook in het vakbondswerk een stap te zetten. Als Hoofdbestuurder zit je namelijk nog dichter bij het vuur van het overleg waarin ik wellicht meer in kan betekenen. Zo kan ik richting het dagelijks bestuur meer brengen dan als kaderlid. Als kaderlid ben je een schakel tussen het lid en het bestuur, maar als HB’er ben je meer bezig met dingen bedenken, op touw te zetten en mee te regeren. Het is een uitdaging. Het is nu alleen wel zo dat ik binnenkort op uitzending ga. Daarom moet ik nu oppassen niet teveel hooi op de vork te nemen. Bovendien kan ik dan niet aansluiten bij vergaderingen, daarom heb ik alles nu maar even op een laag pitje gezet totdat ik weer terug ben.”

Werkgroepen Goudzwaard heeft zich de afgelopen tijd voor de MARVER ingezet binnen de werkgroep “Evaluatie Pilot Loopbaanbeleid KMar” en de werkgroep LTC (Landelijk Tactisch Commando, red.) wat alles te maken heeft met de ophanden zijnde reorganisatie binnen de KMar. “Wij willen onze leden hierin betrekken en van ze horen wat goed gaat en wellicht beter kan in het hele traject. Door hier zicht op te krijgen kunnen we onze leden beter bedienen. Ook dat vind ik leuk; over het algemeen zit ik goed in mijn vel als ik kan inzoomen op een specifiek onderwerp.” APRIL 2015

19

VETERANENBERICHTEN TEKST JANKE ROZEMULLER EN FRED LARDENOYE De nieuwe Veteranenombudsman Reinier van Zutphen. FOTO: HOLLANDSE HOOGTE

RESOLUTE SUPPORT H   Nederlandse militairen, onder wie leden van de Koninklijke Marechaussee, doen sinds 1 januari mee aan de nieuwe NAVOmissie Resolute Support in Afghanistan. Die missie helpt de Afghaanse veiligheidsdiensten een jaar lang bij de laatste stap naar zelfstandigheid. De Nederlanders opereren voornamelijk vanaf Camp Marmal in het noordelijke Mazar-e-Sharif. Dat was tot vorig jaar de thuisbasis van de Nederlandse F-16’s die werden ingezet voor de ISAF-missie. Nu zijn daar tien adviseurs geplaatst, onder de regionale missievlag van het Duits geleide Train Advise and Assist Command North (TAAC-N). De militaire adviseurs begeleiden daar de Afghanen bij hun operationele inzet. Zij worden ondersteund door een Nederlandse medische taakgroep en traiJR nings- en bevoorradingseenheid.

FOTO: MINISTERIE VAN DEFENSIE

Nieuwe Veteranenombudsman

»

De Tweede Kamer heeft Reinier van Zutphen benoemd tot Nationale ombudsman, tevens Veteranenombudsman. Hij is de opvolger van Alex Brenninkmeijer, die dertien maanden geleden vertrok. Oorspronkelijk was voormalig ANWB-directeur Guido van Woerkom benoemd, maar na alle commotie over zijn negatieve uitspraken over Marokkaanse taxichauffeurs en later ook over zijn vertrekpremie bij de ANWB trok hij zich terug. Reinier van Zutphen is sinds 2012 president van het College van Beroep voor het bedrijfsleven. Daarvoor was hij van 2007 tot 2012 voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak. Naar verwachting zal de voorzitter van de Tweede Kamer hem nog dit kwartaal beëdigen. Tot die tijd blijft Frank van Dooren waarnemend Nationale JR ombudsman.

Een Nederlandse marechausseevestiging in Zuid-Soedan.

KMar langer in Zuid-Soedan

»

De KMar zal in ieder geval nog één jaar langer deelnemen aan de United Nations Mission in South Sudan (UNMISS). Dat heeft het kabinet besloten. Nederland zet zich al in voor de VN-missie in Zuid-Soedan, sinds het land op 9 juli 2011 onafhankelijk werd. Nederland helpt bij de opbouw van het nieuwe land. De situatie in Zuid-Soedan is nog steeds gespannen. Ongeveer dertig Nederlandse militairen en politiefunctionarissen richten zich op de hoofdtaak van de missie: het beschermen van de burgerbevolking en het creëren van veiligheid tijdens hulptransporten. Een deel van de Nederlanders werkt daarom in de VN-kampen waar met name ontheemden worden opgevangen, die de beschermde kamJR pen nog niet durven te verlaten.

20

APRIL 2015

Medaille-uitreiking in 1990. FOTO: DAGBOEKENKMAR SINAÏ MARECHAUSSEEMUSEUM

BIJDRAGE MISSIES SINAÏ EN TURKIJE BEËINDIGD H   De Nederlandse bijdrage aan de Multinational Force and Observers (MFO) is beëindigd. De MFO is een internationale vredesmacht die in de Sinaï toeziet op de naleving van de eind jaren zeventig gesloten Camp Davidakkoorden tussen Egypte en Israël. Nederland deed van 1982 tot 1995 met een verbindingscompagnie en marechaussees mee aan de missie. Achttien jaar later, in 2013, hervatte Nederland de bijdrage met vier staf(onder) officieren. Zij hielden zich bezig met beveiligingstaken en ondersteunden de militaire politie van de vredesmacht, onder leiding van de Hongaren. Canada neemt het stokje van Hongarije over en daarmee ook de functies van de Nederlanders. Nederland blijft de missie wel financieel steunen. Ook de Nederlandse Patriotmissie in het zuiden van Turkije is beëindigd. De missie met ongeveer tweehonderd militairen opereerde twee jaar lang met twee Patriotbatterijen vanaf het civiele vliegveld van Adana en vanaf de bij deze stad liggende luchtmachtbasis Incirlik. Spanje neemt de taken van Nederland over. De luchtverdedigingssystemen moeten bevolking en grondgebied van NAVO-bondgenoot Turkije verdedigen tegen aanvallen vanuit buurland Syrië. Met het beëindigen van de missie komt ook een einde aan de aanwezigheid van de JR KMar in Turkije.

Maarten van der Sar tijdens zijn missie in Namibië.

Maarten van der Sar werd uitgezonden naar Namibië

‘Ik zou zo weer terug willen naar Afrika’ Het scheelt maar een paar maanden, maar met zijn uitzending naar Namibië (UNTAG) komt oud-marechaussee Maarten van der Sar niet in aanmerking voor het nieuwe draaginsigne Nobelprijs VN-militairen. Hij vindt het jammer, maar kijkt tevreden terug op deze missie.

»

Aanvankelijk leek Maarten van der Sar (61) voorbestemd om het winkelbedrijf van zijn ouders over te nemen, maar in 1974 begon het te kriebelen. “Ik wilde de wereld in en zocht meer actie, dus solliciteerde ik bij de politie en de marechaussee.” Het werd de KMar en hij heeft er geen seconde spijt van. Het meeste heeft hij genoten van zijn tijd bij de kleine marechausseebrigade in Bergen, nabij de legerplaats Hohne in Duitsland. Maar ook over de tijd dat hij bij de tactische recherche werkte op Schiphol heeft hij enthousiaste verhalen. Zijn werk in die functie werd in 1989 zes maanden onderbroken door een uitzending naar Namibië in het kader van de United Nations Transition Assistance Group (UNTAG) waar hij zich vrijwillig voor gemeld had. “Waarom? Toch weer het avontuur.”

Oshikatie Het begin viel tegen, na zich gemeld te hebben op de kazerne in Ede kregen hij en zijn collega’s te horen dat de uitzending uitgesteld werd. Dat had te maken met het feit dat op 1 april, de dag dat de missie aanving, vanuit Angola opstan-

GEZICHTEN VAN LACHENDE KINDEREN WAREN ONBETAALBAAR delingen het land binnenvielen. Van der Sar besloot om terug te gaan naar huis, maar kreeg daar spijt van. “Een dag later moesten we alweer naar Ede en twee keer achter elkaar afscheid nemen van vrouw en kinderen is geen pretje.” Met een vliegtuig waarin al collega’s zaten uit Zweden en Ierland vertrok hij van Schiphol en in het Namibische Windhoek wachtte de eerste verrassing. “We kwamen in een soort Amstel Hotel, compleet met hoogpolig tapijt. Maar daarbuiten was er nog niets, alles moest nog arriveren.” Na enkele dagen vetrok hij met enkele collega’s in van een Brits verbindingsbataljon geleende landrovers naar Oshikatie, nabij de grens met Angola. “Daar was een geheel op zichzelf staand Zuid-Afrikaans kamp, compleet met supermarkt, benzinepomp en mooie onderkomens, omringd door vier wachttorens.” Van der Sar herinnert zich nog goed hoe ze elke nacht schoten

hoorden. “Later bleek dat die wachtposten zo gauw de duisternis inviel op alles schoten wat maar bewoog. ’s Ochtends werd dan gekeken wat er geraakt was.”

Koevoetpolitie Zelf waren ze onbewapend, het werk bestond immers vooral op het controleren en erop toezien dat de buitenlandse troepen uit Zuid-Afrika, Angola en Cuba zich uit Namibië zouden terugtrekken. Het leverde ook voor Van der Sar spannende situaties op, met name in de omgang met de zogeheten Koevoetpolitie. “Die bestond uit zwarte Afrikanen die werden geleid door blanke Zuid-Afrikaanse politiemensen. De apartheid bestond nog en dat was goed te merken. De manier waarop die blanken met hun zwarte collega’s omgingen, was mensonterend. Ze dronken de hele dag alcohol. Ik was echt bang voor ze.” Vooral aan het opvangen van vluchtelingen, die van alle kanten terugkeerden naar dit deel van Namibië, heeft hij goede herinneringen. “De lach op de gezichten van die kinderen”, zegt hij wijzend op een foto, “die is onbetaalbaar. Daardoor was het zo’n dankbaar werk.” Sinds hij in 2009 als adjudant onderofficier met FLO is gegaan, probeert hij al om een baantje te vinden in Afrika om vergelijkbaar werk te doen als vrijwilliger. “Ik ben helemaal verknocht geraakt aan het land en zijn mensen. Ik zou zo weer terug willen.” Juist de voldoening die hij heeft over zijn werk voor UNTAG had hij graag bekroond willen zien met een onderscheiding. “Ik snap wel dat er ergens een grens getrokken moet worden, maar met zo’n vorm van erkenning had onze missie nog meer glans FL gekregen.” APRIL 2015

21

LTC

LTC Thermometer: Februari 2015

Bij de KMar staan voor de komende jaren grote veranderingen op stapel. In 2017 moet het Landelijk Tactisch Commando (LTC) helemaal gereed zijn en worden de operationele teams niet meer gebiedsgebonden ingezet. De MARVER vindt het belangrijk om het draagvlak voor deze veranderingen onder haar leden te polsen en heeft daarvoor een vragenlijst ontwikkeld die door een vast panel aan leden op bepaalde belangrijke punten in het proces zal worden ingevuld. De uitkomsten van de vragenlijst worden weergegeven in een dashboard van thermometers waar de werkgever en de medezeggenschap hun voordeel mee kunnen doen om de verandering tot een zo groot mogelijk succes te maken. Hieronder ziet u rapportage van de eerste vragenlijst uit februari 2015.

W

e zien dat veel vragen nog vrij neutraal worden ingevuld wat begrijpelijk is omdat de grote veranderingen nog niet zijn doorgevoerd. Toch stellen wij deze vragen wel om goed in kaart te brengen wanneer hier een verschuiving in plaats gaat vinden. Het is positief om te zien dat er begrip is voor noodzaak van de veranderingen. Dit zal een belangrijk element zijn van het te creëren draagvlak. Wel zien we dat men het gevoel heeft dat de informatievoorziening nog niet helemaal op peil is. In de toekomst is het van belang de mate van informatievoorziening in verband te brengen met de behoefte aan informatie. We durven de conclusie te trekken dat het lijkt dat de betrokkenheid verbetert kan worden door te investeren in de participatie van de vakmensen op de werkvloer. Hiermee kan het draagvlak vergroot worden wat nodig zal zijn om de vorming van het LTC te laten slagen.

BETROKKENHEID VERBETEREN DOOR INVESTEREN IN VAKMENSEN

INFORMATIE VOORZIENING

LOOPBAAN

WERKBELEVING

Privé Het is belangrijk om een goede balans te bewaren tussen werk en je privéleven. Een andere werkwijze kan hier veel invloed op hebben, gewenst of ongewenst. Daarbij is het belangrijk om te weten of de veranderingen binnen het acceptabele blijven. PRIVE

22

APRIL 2015

Aan de uitkomsten kunnen we zien dat er op dit moment nog niet veel gevolgen zijn voor de balans tussen werk en privé. Dit is te verklaren omdat veel veranderingen nog plaats moeten vinden. Er is wel af te lezen dat men naar de toekomst toe dit wel ziet veranderen. Het is goed om te zien dat men zich hier van bewust is. In de toekomst zal dit een belangrijk cluster zijn waar we de gevolgen van de veranderingen binnen de KMar kunnen zien voor het privéleven. Uiteraard zullen we dan ook kijken of deze gevolgen voor de ondervraagden dan binnen een acceptabel niveau komen.

HET IS BELANGRIJK ARCHITECT TE BLIJVEN VAN JE EIGEN LOOPBAAN

Werkbeleving De werkbeleving is altijd een belangrijk element om draagvlak te krijgen en te behouden voor een verandering van werkwijze. Als de werkbeleving achteruit gaat zal het moei-

Informatievoorziening lijk zijn om volledig te committeren aan een nieuwe manier van werken. Het is opvallend om te zien dat een ruime meerderheid aangeeft het leuk en uitdagend te vinden om ingezet te worden daar waar het werk is, ongeacht de locatie. Dit is een positieve opstelling met het oog op de toekomstige veranderingen. Men geeft de scholing en training nu een kleine voldoende maar er wordt wel opgemerkt dat men vaak niet over alle middelen beschikt om het werk te kunnen doen.

Loopbaan Wij zijn benieuwd of de afspraken uit de pilot loopbaanbeleid stand houden in de komende jaren tijdens de veranderingen door het LTC. Het is belangrijk om architect te kunnen blijven van je eigen loopbaan zonder dat de reorganisatie een verstoring op kan leveren van de loopbaanontwikkeling. Waar gevraagd kan men nog niet duidelijk aangeven of de vorming van het LTC nieuwe kansen zal bieden voor hun loopbaan of wat de effecten zullen zijn op de baanzekerheid. Dit cluster zal verder in het proces hopelijk meer helderheid hierin scheppen.

INSPRAAK

merken dat men in de vragenlijst niet heeft kunnen aangeven of men weet waar men terecht kan met ideeën en óf men ideeën heeft. Dit zullen wij in de komende vragenlijsten inventariseren.

De informatievoorziening is uiteraard van groot belang om draagvlak te krijgen. Het moet duidelijk worden waarom en op welke wijze veranderingen worden ingevoerd. Uit onze vragenlijst is gebleken dat men nog niet precies op de hoogte is wat er de komende tijd gaat gebeuren rondom de veranderingen. Dit is begrijpelijk omdat nog niet alle plannen in detail zijn uitgewerkt. Gaandeweg wil men juist verschillende dingen uitproberen met de expertise van de werkvloer om zo tot een succesvolle verandering te komen. In de toekomstige vragenlijsten zullen we nog verder ingaan of de informatievoorziening ook voldoet aan de informatiebehoefte.

Begrip voor de verandering Het slagen van de nieuwe werkwijze staat of valt bij het begrip voor deze verandering. Wanneer dit er niet is zal het erg moeilijk zijn om deze succesvol te maken. Het is positief om te zien dat men absoluut begrip heeft voor de noodzaak van de veranderende werkwijze binnen de KMar. Naarmate de veranderingen die deze vernieuwing voortbrengt gestalte krijgen zal het belangrijk zijn of men hier hetzelfde over blijft denken.

Inspraak

BEGRIP VERANDERING

Belangrijk voor een groot draagvlak is het creëren van betrokkenheid. Door iedereen mee te laten denken en ontwikkelen krijgt men meer betrokkenheid bij de verandering. Het vakmanschap van de werkvloer moet bepalend zijn voor de nieuwe wijze van werken. Er leeft een duidelijk gevoel dat men onvoldoende invloed heeft op de veranderende werkwijze. Ook wordt men onvoldoende betrokken door de medezeggenschap bij het bepalen van haar adviezen. Daarbij is op te

Effecten op de werkomstandigheden De effecten op het werk kunnen negatief of positief zijn maar die bepalen wel de mate van acceptatie. Het loslaten van de gebiedsgebonden inzet en gaan naar inzet daar waar het werk is kan invloed hebben op het noodzakelijke verplaatsen. Wij zien dit als een belangrijk element bij de vorming voor draagvlak. Het valt in dit cluster op dat er een neutrale reactie wordt gegeven op de effecten van de veranderingen op het werk. Dat komt omdat de nieuwe werkwijze nog niet is ingevoerd. In de toekomst zal dit een belangrijk cluster worden.

EFFECTEN OP WERKOMSTANDIGHEDEN APRIL 2015

23

GESCHIEDENIS TEKST WIM VAN BROECKHUIJSEN

Marechausseevereniging in oorlogstijd Nederland werd op 10 mei 1940 door Duitsland aangevallen en verkeerde in staat van oorlog tot de capitulatie van de Duitse troepen op 5 mei 1945. In de tweede helft van de jaren dertig ontstond in toenemende mate zorg om de opkomst van het Nationaal Socialisme in Duitsland en werd gevreesd voor hun sterke expansiedrift. Het verenigingsblad gaat daar met regelmaat op in met artikelen die ‘Oorlog en Vrede’ aanraakten.

De tweede wereldoorlog

I

n 1938 bereikte de Marechausseevereniging voor het eerst de grens van 1000 leden. In het verenigingswerk (vergaderingen) werd steeds vaker duidelijker dat leden niet konden deelnemen door de gewijzigde omstandigheden en de steeds dreigender internationale toestand. Het grenstoezicht werd verscherpt met toevoeging van 600 infanteristen en er kwamen ook burger grenscontroleurs. Op 29 augustus 1939 werd de Nederlandse krijgsmacht gemobiliseerd. Vanaf 3 september 1939 zijn Engeland en Frankrijk in oorlog met Duitsland.

Ingaande 5 juli 1940 werd het gehele onderofficiers- en marechausseebestand eervol ontslagen en aansluitend aangesteld als ambtenaar in de zin van de Pensioenwet 1922. Een belangrijke wijziging in de rechtspositie. Op 1 september 1940 verschijnt het blad voor het eerst zonder “Koninklijke” in de naam. Dat moest van de Duitse bezetter. Eenzelfde lot trof de organisatie (Koninklijke) Marechaussee. Ook werd gemeld dat de vereniging ingaande 5 oktober 1940 was aangesloten bij de Centrale Politie Federatie (CPF); een samensmelting van (alle) veel bonden in politieland.

Begin van de oorlog Het enig merkbare van de aanvang van de oorlog op 10 mei 1940 is de onderbreking van de verenigingsbladen met één nummer. De ontwikkelingen volgden elkaar snel op, zo blijkt uit het blad.

»

De Marechaussee-vereniging heeft een rijke geschiedenis die gebundeld is in talloze jaargangen verenigingsbladen en vergaderverslagen. In een reeks artikelen proberen we de historie te belichten door in te zoomen op facetten daarvan. Dat doen we aan de hand van het jubileumboekje ‘Terugkijken naar de toekomst’ uit 2007, aangevuld met informatie uit andere bronnen.

24

APRIL 2015

De informatie over de vereniging bestond nog slechts uit wat er, toch al globaal, in het verenigingsblad stond. Niet duidelijk is wie verantwoordelijk waren voor die (al dan niet vrijwillige)

aansluiting bij de CPF. Later blijkt dat de vereniging daarin twee vertegenwoordigers heeft. Op 8 januari 1941 wordt hoogstwaarschijnlijk voor het eerst na het uitbreken van de oorlog weer een hoofdbestuursvergadering gehouden.

De rijksveldwacht Op 1 maart 1941 wordt de samenvoeging van de Marechaussee met de Rijksveldwacht een feit. Dan volgt aansluiting van de Rijkspolitievereniging bij de Marechausseevereniging op 17 april 1941. Het laatste (verder niet aangekondigd) verenigingsblad is gedateerd 1 juli 1941. Dan volgt zonder nadere vermelding, in ieder geval na 23 juli, een circulaire aan alle leden. Het hoofdbestuur stelt dat was opgedragen een kameraadschapsbond te stichten onder gelijktijdige opheffing van de bestaande bonden, verenigingen

en fondsen van politieambtenaren. Het hoofdbestuur vond dit een (onvrijwillige) opheffing, op last ‘van hogerhand’. Daarom was geen statutaire opheffing per Algemene Vergadering vereist. Die opvatting is na de oorlog steeds gebruikt om aan te geven dat de vereniging wel feitelijk – op 23 juli 1941 – maar niet formeel was opgeheven. De jaren van bestaan werden steeds doorgeteld.

Het werd stil Er zijn nog pogingen bekend om individuele hoofdbestuursleden te betrekken bij de CPF. Met uitzondering van de eerste secretaris werd het hoofdbestuur door de bezetter uit hun functie ontheven. Die eerste secretaris zond brieven waarin ieder die op 10 november 1941 lid was van de MARVER, geacht werd lid te zijn van de nieuwe federatie. Hij beweerde – als enige – dat in een tweede circulaire de opheffing van de vereniging ongedaan was gemaakt. Door de eerste (en enige) circulaire zijn namenlijsten in het ‘ongerede’ geraakt en is de contributiebetaling verstoord. In 1942 werden de gelden en goederen van de vereniging ingeleverd bij de CPF. Het werd stil rond de Marechausseevereniging.

DE SOCIALE ZORG GING GEWOON DOOR hoofdbestuur, A. Keizerswaard wist samen met J.J.A. de Goede, van het bestuur van de Steunvereniging, een groot aantal gezinnen te vinden, van personeel van de KMar dat door de oorlogshandelingen buiten Nederland moest verblijven. Vanuit (civiele) bronnen is het gelukt van januari 1941 tot augustus 1945, 133 echtgenotes en 292 kinderen, ‘achtergebleven gezinnen’ genoemd, financieel te ondersteunen. Een activiteit die voornamelijk in het geheim en belangeloos is uitgevoerd. Er golden vaste bedragen per echtgenote en per kind. Vaststaat dat ‘de achtergebleven gezinnen’ onder gunstige afspraken konden deelnemen in het ziekenfonds ‘Ons Belang’ (na de verplichte opheffing van het Onderling Ziekenfonds Marechaussee). Een bron van inkomsten was het bedrag van 6000 gulden; de opbrengst van de verkoop van het inven-

taris van het Depot Marechaussee. Tegen de wil van de bezetter vloeide dat geld, na wat handigheden, in de richting van de ‘gezinnen’. Nog mysterieuzer is het bericht dat Keizerswaard een anonieme vrouw heeft bezocht in Breda. Haar man was werkzaam bij ‘de koopvaardij’. Zij zou na overdracht van de namen en adressen de financiële ondersteuning steeds mogelijk hebben gemaakt. Wie of wat er achter zat en wat ‘de koopvaardij’ precies betekende is nooit nagegaan. Het vaandel van de vereniging – in 1928 in gebruik genomen – werd bewaard door de gepensioneerde opperwachtmeester H.B. Saarloos. Zijn woning, vlakbij het paleis Het Loo in Apeldoorn, werd 4 november 1944 door een bom getroffen. Hij kwam om het leven en het vaandel werd onherstelbaar vernield.

Geheim en belangeloos De enige activiteit die in naam van de Marechausseevereniging is uitgevoerd betreft sociale zorg. Een voormalig lid APRIL 2015

25

VERENIGINGSNIEUWS

NIEUWS VAN HET FONDS SOCIALE ZORG H   Binnen het bestuur van het Fonds Sociale Zorg heeft zich in de eerste helft van 2015 een aantal wijzigingen voorgedaan. Zowel Hans van Asperen als Helma Tigelaar hebben aangegeven te willen stoppen met hun werkzaamheden voor het Fonds. Hans als coördinator van de verjaardagsactie en Helma als coördinator van de webwinkel. Beiden hebben heel veel werk verzet om de verkoop van artikelen uit de winkel tot een succes te maken en ook nieuwe artikelen te ontwerpen. Het bestuur is bijzonder verheugd dat er twee vrijwilligers zich bereid hebben verklaard de werkzaamheden voor de winkel op zich te nemen. Met ingang van 1 maart zullen de werkzaamheden van coördinator webwinkel worden overgenomen door: Gerrit Heimgartner en Willem Schouten. Zij zijn te bereiken via de website: webwinkel@ fondssocialezorg.nl. De afgelopen periode zijn de werkzaamheden voor de verjaardagsactie waargenomen door onze penningmeester Roel Ridders. Gelukkig hebben we ook voor deze werkzaamheden een nieuwe vrijwilliger kunnen vinden. Met ingang van 1 mei zal onze oud-collega Gerrit Sels de coördinatie van de verjaardagsactie op zich nemen. Tot die tijd zal Roel Ridders het aanspreekpunt zijn. Wij zijn verheugd met de komst van de drie nieuwe vrijwilligers die zich willen inzetten voor het fonds. In de komende uitgaven van het verenigingsblad zult u nog nader kennis maken met deze nieuwe gezichten. Voorzitter FSZ Theo Wielens

26

APRIL 2015

VAN DE FRACTIE SCHIPHOL

In memoriam Ruud Meturan 50-jarige lidmaatschappen Dhr. P.M. Kok Hoofddorp Dhr. J. Helderop Wateringen Dhr. I. Hofman Barendrecht Dhr. E. Blaauwendraat Soesterberg Dhr. C.H. Laarakker Zevenaar Dhr. D.C. Kolstee Duiven Dhr. W.A. Dekker Hengelo OV Dhr. J.G.H.P. Belderink Oldenzaal Dhr. P.E. Visser Epe Dhr. H. Kamstra Parrega Dhr. J.A. Mol Katwijk ZH Dhr. L.J.G.M. van Erp Landgraaf Dhr. J. Hokke Apeldoorn Dhr. C.A. de Bil Nunspeet

»

Met leedwezen heeft de fractie Schiphol vernomen dat op 16 maart 2015 collega Elnt Ruud Meturan is overleden op de leeftijd van 51 jaar. Ruud was werkzaam als senior medewerker van de Sectie Executieve Ondersteuning taakveld Bewaken en Beveiligen, onderdeel van de brigade Politie & Beveiliging van het district Schiphol. Ruud was voor een ieder een luisterend oor. Hij gaf gevraagd en ongevraagd advies en zijn mening. Hij wist ook iedereen altijd aan het lachen te maken. Met Ruud verliezen wij een gewaardeerde en professionele collega. Wij wensen zijn dierbaren veel sterkte toe in het dragen van dit verlies.

Ramon de Rond

»

Met leedwezen heeft de fractie kennis genomen dat op donderdag 19 maart 2015 collega opperwachtmeester Ramon de Rond is overleden. Ramon is 40 jaar geworden. Ramon was werkzaam als senior opsporingsambtenaar bij Bureau Begeleidingen op de brigade Vreemdelingenzaken van het district Schiphol. Alhoewel we wisten dat Ramon ziek was, komt zijn overlijden na een strijd van 12 jaar toch onverwacht. Voor Ramon betekende de KMar nagenoeg alles samen met zijn voetbal. Zijn inzet was ongelofelijk zelfs tijdens zijn ziekte bleef bij aan het werk en is hij door zijn naaste collega’s benoemd tot medewerker van het jaar. De inzet en vrolijkheid van Ramon zal door een ieder gemist worden. Wij wensen zijn dierbaren veel sterkte toe in het dragen van dit verlies.

Jaaragenda 2015

In memoriam

» 29 april

» Op 15 januari 2015 is op 89-jarige

hoofdbestuur, Woerden 09.00 tot 14.00 uur (incl. gezamenlijk deel)

ten, plaatsgevonden. De dienst werd gehouden in een grote tent op zijn geliefde grasveld in de tuin achter zijn woning in Laag Keppel. De begrafenis vond plaats op de nieuwe begraafplaats te Hoog Keppel, waar dragers van de KMar hem naar zijn laatste rustplaats hebben gedragen. De MARVER werd vertegenwoordigd door de FSZmedewerkers Corry en Gerrit den Braven.

leeftijd te Bunde overleden Gerard Weenink.

» Op 9 februari 2015 is op 58-jarige leeftijd te Den Helder overleden Ron van Dam. Correspondentieadres: Schipbeekstraat 20, 1784 XP, Den Helder.

» Op 21 februari 2015 is op 72-jarige leeftijd in het ziekenhuis van Genève, overleden Gen. Maj. b.d. D.G.J. Fabius. Na enkele zeer zware operaties heeft hij de ongelijke strijd tegen de verschrikkelijke ziekte niet kunnen winnen. Gen. Maj. b.d. Fabius was van 29 oktober 1993 tot 28 januari 1999 Commandant van het Wapen. Op 28 februari 2015 heeft de afscheidsdienst onder grote belangstelling, van vele binnen - en buitenlandse autoritei-

» 20 mei hoofdbestuur, Woerden 09.00 tot 14.00 uur (incl. gezamenlijk deel)

» 27 mei kaderberaad, Schaarsbergen 14.00 uur

Vergadering

» 10 juni hoofdbestuur, Woerden 11.30 tot 17.00 uur (incl. gezamenlijk deel)

Op woensdag 17 juni houden wij weer onze vergadering van de NAD op de KWIII-kazerne. Noteert u deze datum alvast in uw agenda. In het volgende blad komen de nadere bijzonderheden.

» 24 juni Algemene Vergadering 14.00 tot 20.30 uur

De voorzitter van de fractie NAD Ab Colenbrander

NAD-bijeenkomsten Niet actief dienenden (NAD) MARVER Gezamenlijke bijeenkomstenvan niet-actief dienenden van de MARVER en post-actieven van de AFMP t/m 21 mei 2015. Datum:

Aanvang:

Plaats:

Locatie:

Adres:

Postcode

tel.nummer:

ma 13 april 2015

14.00 uur

Steenwijk

Verenigingsgebouw ‘De Klincke’

Kerkstraat 16

8331 JC

0521-513429

di 14 april 2015

13:30 uur

Rijen

Café ‘De Toerist’

Teteringsedijk 145

4817 MD

076-5215473

di 14 april 2015

13.30 uur

Breda

Café ‘De Toerist’

Teteringsedijk 145

4817 MD

076-5215473

woe 15 april 2015

10.30 uur

Weert

Dienstencentrum ‘De Roos’

Beekstraat 29

6001 GG

0495-520580

woe 15 april 2015

13.30 uur

Eindhoven

Zalencentrum ‘Ambassadeur’

L.Napoleonplein 21

5616 BA

040-2520673

do 16 april 2015

13.30 uur

Hilversum

De Akker’

Melkpad 14

1217 KC

035-6212447

di 21 april 2015

14.00 uur

Uden

Café Moeke

Oude Udenseweg 10 5401 ZG

0413 262102

di 21 april 2015

14.00 uur

Rolde

Zalencentrum ‘De Aanleg’

Asserstraat 63

9451 TA

0592-241251

do 23 april 2015

13.30 uur

Utrecht

Marcus Centrum

Wijnesteinlaan 2

3525 AL

030-2880302

vr 24 april 2015

13.30 uur

Enschede

Boederij Bosch (gebouwnr. 62)

Kampuslaan 15

7522 NB

053-4894071

woe 29 april 2015

10.00 uur

Bergen op Zoom Paviljoen ‘Rozenoord’

Beukenlaan 14

4624 AE

0164-234210

woe 29 april 2015

10.00 uur

Bergen op Zoom Paviljoen ‘Rozenoord’

Beukenlaan 14

4624 AE

0164-234210

woe 29 april 2015

13.00 uur

Goes

Wijkgebouw de Spinne (zaalnr. 78-80) Joseph Lunslaan 7

4463 CV

0113-794513

do 30 april 2015

13.30 uur

Amersfoort

Restaurant ‘De Amershof’

Snouckaertlaan 11

3811 MA

033-4613524

do 7 mei 2015

14.00 uur

Heerlen

Café d’r Klinge

Pancratiusweg 47

6411 JZ

045-5741441

do 7 mei 2015

10.30 uur

Venlo

Hotel ‘Wilhelmina’

Kaldenkerkerweg 1

5913 AB

077-3516251

ma 11 mei 2015

14.00 uur

Appingedam

ASWA gebouw

Klauckelaan 16

9902 KZ

0596-623315

di 12 mei 2015

13.30 uur

Ede

Eigen Gebouw’

Bettekamp 29

6712 EG

0318-751120

ma 18 mei 2015

13.30 uur

Apeldoorn

Wijkontmoetingscentr. ‘De Stolp’

Violierenplein 101

7329 DR

055-5414442

ma 18 mei 2015

13.30 uur

Apeldoorn

Wijkontmoetingscentr. ‘De Stolp’

Violierenplein 102

7329 DR

055-5414443

di 19 mei 2015

14.00 uur

Leeuwarden

Zalencentrum ‘De Schakel’

Havingastate 7

8922 CP

058-2672450

do 21 mei 2015

14.00 uur

Emmen

Wijkcentrum ‘t Brinkenhoes’

Mantingerbrink 140

7812 MH

0591-610201

APRIL 2015

27

VERENIGINGSNIEUWS VERJAARDAGSACTIE FONDS SOCIALE ZORG

Donateurs, bedankt!

Van onderstaande donateurs heeft het Fonds Sociale Zorg via de verjaardagactie een gift of donatie ontvangen. Wegens omstandigheden was het helaas niet mogelijk om in het voorgaande verenigingsblad een lijst met namen van donateurs voor de verjaardagsactie te plaatsen. Daarom deze keer een lijst met donateurs van eind 2014 tot en met de stortingen die binnengekomen zijn op 20 maart 2015.

W.H.R. Lobel Koudum J.Lolkema Gorredijk G. Looijen Dwingeloo M.H. van Lutterveld Klarenbeek L. Oosterhoff-Zomer Peize A.G. Maas Losser J. van Malsen Breda J. Medendorpo – Pol Ten Boer J.J. Meijer Apeldoorn M. Meijers Schuettorf Duitsland

28

J. Altena Apeldoorn

L.J.M. Ehlen Schimmert

T. Hospers – van der Struik

M.G.R. Melissen Kerkrade

J.P. van Amstel Alkmaar

C.A. Elbers Zoetermeer

Nijmegen

W.P.M. Mercx Bergen op Zoom

A. Arnoldus – van der Zwaag

H. Engels Hoogeveen

B.H. Houtman ’s-Gravenhage

J.J. Molenkamp Deventer

Sellingen

L.J.G.M. van Erp Landgraaf

J. Hoving Groningen

L.H. Muijres Caussees et Veyran

M.A.J.W. Assmann Den Bosch

G.J. Fiks Bierum

J.W. Huiskamp Apeldoorn

Frankrijk

C.A. van Bakel Kelpen

J.W. Gaasbeek Apeldoorn

T.G.J. Huizenga de Kiel

J. Mulder ’t Loo Oldebroek

M.G. Bannink Mantgum

W. van Gaelen Enschede

H. van Ittersum Apeldoorn

J.C.J. Nagelkerke Apeldoorn

B. van Beek Barneveld

J. Gatsma Utrecht

H.M.L. Jacobs Tegelen

S. Niemeijer Neuenhaus Duitsland

G. Beelen Didam

H.B. Geertsen-Van Os Breda

A. Jager Nieuw Scheemda

P.J. Nienhuis Hasselt

E.W. Beijer Purmerend

H. van Gelder Harderwijk

M.G. Jensen-Visser Haren

G. Nuis Apeldoorn

F. Bentum Wezep

A. Gerling Alphen aan den Rijn

H.C. de Jong Koog aan de Zaan

J.C.M. Nijkamp Beekbergen

P. van den Berg Vaassen

A.L.M. Gerards Zeewolde

M.K. Jonker-van Beelen Katwijk ZH

MN. Olthof Pannerden

W.C.H. Bernhards Vriezenveen

L.F. Gijsberts Kerkrade

A. Jousma – Schaafsma

R. Oostindien Hoogeveen

A. Blauw Assen

J.P.M. van Goethem Abbenes

Leeuwarden

M.F.L. Orij-Van Rooijen Pijnacker

J. Blaauw – van der Honing

J.M. Goossens Kerkrade

E.J.M. te Kamp – van de Sanden

J. Oskam Tynaarlo

Steenwijk

M.J.G. Goossens Nunspeet

‘s-Gravenzande

A.M. Peters ‘s-Gravendeel

B.W.G. Boekelder Geldrop

Th.H. Greive Zoetermeer

J.H. Kemink – van Rijn Vlaardingen

W.T.H.M. Peters ’s-Heerenberg

S.K. de Boer Hoorn

C.J. de Groen IJmuiden

G. Kijl Oldenzaal

J.F.M. Pijnenburg Apeldoorn

U. de Boer Elspeet

M.H. Groenenberg Andel

L. Klaassen Brielle

B. van de Pol Delft

P.J.G.M. Bongaerts Baarlo

F. de Groot Wolvega

K. van Kleef-Bezembinder Rosmalen

K. van de Polder Vierpolders

T.K. Bonsema Emmen

A. Hamerslag Hengelo OV

E.A.C. Knopjes Bergen op Zoom

P. van Polen Leusden

C. De Boom Nunspeet

H.J. van Harten Burgh Haamstede

H.J.M. Koppers Venlo

J. van Poortvliet Naarden

R. Brandligt Harderwijk

N. Hartog Heemskerk

J.P. Kosters Bergeijk

A.G. Pruis Vught

G. den Braven Westervoort

G.B.H. Haverkotte Winterswijk

C. Kroese Huizen

L.A. Quaring Belfeld

J.C. van den Broek Alphen aan den

Q.G. Heinsbroek Uithoorn

S. Kuipers Olst

G. Reloe Eindhoven

Rijn

L.H. Heijboer – Ten Hoven

G. Jansma Assen

W. Renkema Hardenberg

N.V. Broersma Leeuwarden

Apeldoorn

H. Kamstra Parrega

N.R. de Ridder Ugchelen

G. Bron Leeuwarden

A. Heijmann-Hoeben Brunssum

J. Knijft – Stap Harderwijk

J. Rinck Deventer

K.J.M. de Bruin Nieuwegein

E. Hendrikse Oosterbeek

A. ten Klooster Haarlem

M. Robers Ugchelen

S.C. Buscop Tholen

J.F. Hensing Goirle

D.C. Kolstee Duiven

L.J.M. Rosendaal Den Bosch

J. Buteijn Baarn

J.E.T.M. van Herpt Denekamp

J.G.H. Kuiper Duiven

P.H. Rutten Venlo

M.H. Christenhusz Oldenzaal

H.H. Heufkens Nijmegen

F.A.M. van de Laak Goirle

J.K. Schepers Ermelo

P.M.M. Coppens Breskens

B.H.R. Hilberink Arnhem

L. de Lange Enschede

J.D. Schreiber Dokkum

V.M.W.J. Deckers Valkenburg (L)

F. Hirdes Apeldoorn

M.W. van Langeveld

A.,D. Van der Schrier Wijchen

F.J.Derks Oldenzaal

E.W. Den Hoed – Graveland

J. Lankhaar Oude Tonge

F.H. Schuurman – Alberts

D.W. Dijkstra Houten

C.J. Hoefnagel – Noordam

H. van Ledden Beusichem

Apeldoorn

I. Dolfing-Van Dijk Emmen

Apeldoorn

K. Leeraar Zwolle

J.H.M. Senger De Lutte

F. de Dreu Vaals

F.H. Hofs – Dibbets Arnhem

M. van Leeuwen Haaksbergen

L. Slaaf Purmerend

B. Drost – Quint Oldenzaal

J. Hokke Apeldoorn

G.W.A. van Leijenhorst Denekamp

G.H. Slagter Apeldoorn

M. Duivis – van der Werf Teteringen

T.C. Hoogendoorn Rotterdam

C.W. van der Lelij-Piek Zevenaar

F.M. Smit Gouda

M. Dunnewind Ommen

J. Holwerda Drachten

J.B.W. Lemmerman Deventer

G.J.C. Slots Apeldoorn

L. van Ee Zaandijk

F.J.M. Homburg Almere

J.H.M. Linckens Merkelbeek

R.G.J. Sluik Driehuis

APRIL 2015

P.J. Spee Grashoek

B. van Urk Oldenzaal

C. Vos Maasdam

R. Stoop ‘s-Gravenzande

H.C. Veen Den Helder

H.J. de Vries Brielle

L. Stilma Woerden

K.P. van der Veen Apeldoorn

A.D. Vriezen Wenum Wiesel

W.M.J. Stokkink Zaandam

J. de Velde Genemuiden

J.D. de Waal Den Bosch

H.J. Stulen Nunspeet

J.G.H. van der Velde Bussum

L.A. van de Wakker Dalerpeel

H. Stuut Apeldoorn

M. van de Velden – van den Bosch

L. Walda Nunspeet

M.J.C. Traas – Bierens Rijen

Ugchelen

J. Walvius Vierhouten

D.F. Tegel Apeldoorn

L.C. van Velzen Vlissingen

W. Welleman Soest

Erven H.P.P. Tervooren Venlo

H.F. Venema Almere

J.P.A. Wellink Huissen

K. Tigchelaar Stiens

T.P.M. Verdonk Tilburg

R.W.J. Wessels Zevenaar

K. Timmerman Havelte

W. Verhart Zoetermeer

R. Wiggers Winterswijk

A.J.M. Timmermans Oost West en

M.A. Viergever-Gilles

B. Witte Oldenzaal

Middelbeers

Leidschendam

C. de Witte Elst

M.E. Timmermans – Maassen

G. Visser Arnhem

T.J. van Woerden Gouda

Roermond

I. Visser Oppenhuizen

C.P. de Zeeuw Benthuizen

S. Tilstra Heerenveen

A. Voets -Thien Nunspeet

G. van der Zwaag Heerenveen

H.G. van Tricht Rijnsburg

J.G. de Vogel Oldenzaal

H.J. Zijsling Laag – Soeren

B.J.G. Tuenter Venlo

A.J. Vos Epe

Tussen de deadline voor het inleveren van de kopij en de datum van verschijnen van dit blad zit enige tijd. Daardoor kan het zijn dat uw naam na aanleiding van een gift of donatie nog niet terug is te vinden in bovenstaande lijst. Die zal dan in het volgende blad verschijnen. Het bestuur van het Fonds Sociale Zorg bedankt u hartelijk voor uw donatie! Roel Ridders

Ook voor onafhankelijk hypotheekadvies kunt u bij ons terecht! Jazeker!

DFD is ruim 20 jaar dé specialist op het gebied van verzekeringen voor (ex) militairen en hun gezinsleden. Om u nog beter van dienst te zijn, werkt DFD samen met De Hypotheker, de grootste onafhankelijke hypotheekadviesketen van Nederland met zo’n 160 vestigingen. De Hypotheker adviseerde inmiddels één miljoen Nederlanders succesvol bij de grootste en leukste aankoop van hun leven: hun huis. Onze samenwerking biedt u zorgeloos woongenot en voordeel door: • De expertise en zorg van twee specialisten; • Ook hypotheken aan te bieden voor militairen met een FPS fase-1 of fase-2 contract; • Echt onafhankelijk en persoonlijk advies; • Maximale zekerheid, ook voor de toekomst; • Duidelijkheid en transparantie, u weet hoeveel en waarvoor u betaalt; • De optimale hypotheek met de scherpste tarieven; • Gezamenlijk alles voor u te regelen. Interesse in onze gezamenlijke dienstverlening op het gebied van hypotheekadvies? Bezoek onze site www.dfd.nl of bel met (040) 20 73 100.

Uw hypotheek onze zorg! Verzekeren • Hypotheken • Sparen Tel: (040) 20 73 100 • E-mail: [email protected] • www.dfd.nl

APRIL 2015

29

30

APRIL 2015

APRIL 2015

31

COMPUTERHOEK TEKST WIM VAN DEN BURG

MEESTERWERKJES MAKEN H   ArtWeaver Free is een tekenprogramma in de letterlijke betekenis van het woord. Je kunt er op je scherm mee schilderen en tekenen met tal van materialen. Zo kun je er  virtueel potlood, viltstift, olieverf, krijt en houtskool mee ter hand nemen. Natuurlijk kun je al deze materialen combineren. Net zoals Photoshop werkt ArtWeaver met lagen. De virtuele ‘schilderijen’ zijn hierdoor makkelijk achteraf aan te passen. Tekenen en schilderen met ArtWeaver is een stuk eenvoudiger dan op canvas of papier omdat veel effecten niet met de kwast maar via menu-opties aan te brengen zijn. Zo kun je bijvoorbeeld via tal van filters foto’s retoucheren. Het programma doet sterk denken aan het veel bekendere Painter van Corel. Het grootste verschil is dat dat programma honderden euro’s kost en ArtWeaver een paar tientjes (En er is zelfs een gratis versie). En dan te bedenken dat de overeenkomsten soms zo groot zijn dat het bijna neigt naar plagiaat. Andere niet-gratis programma’s als OpenCanvas en Sketchbook Pro worden zelfs door ArtWeaver geklopt. Schilders kunnen zich uitleven met een enorme collectie aan penselen en penseelvarianten die waarheidsgetrouw door de software worden geïmiteerd. Voor het echte schildergevoel wordt een digitale tekenpen ondersteund. Dat schildert toch heel andere dan met een muis. Kijk als je het programma gaat gebruiken ook eens op de pagina met plugins. Deze voegen nog veel meer functies aan de software toe dan wat er standaard al in zit. ArtWeaver is er in een gratis versie en als ArtWeaver Plus met meer mogelijkheden. Deze laatste versie kan ook een paar weken gratis worden uitgeprobeerd. Downloaden: www.artweaver.de/en/download

ZET WINDOWS NAAR JE HAND H   Met de gratis Ultimate

Overal je ebook lezen

»

Ebooks kun je het beste lezen op een speciale ebook reader. Deze is daarvoor het meest geschikt. Het is echter ook mogelijk om de digitale boeken op een tablet, smartphone of computer te lezen. Daarvoor heb je dan wel ebooksoftware nodig. Diverse grote winkels met ebooks bieden daarvoor gratis software aan. Kobo is zo’n winkel, en hun software behoort tot de beste en meest populaire programma’s om ebooks mee te lezen.

De Kobo software is beschikbaar voor Windows, Windows Phone, Android, iPhone/iPad en Blackberry. Met de Kobo software lees je ebooks uit de Kobo winkel maar je kunt ook andere ebooks in het programma importeren. Het is software waarmee veel mogelijk is. De software is helder en duidelijk en biedt opties als tekst markeren, notities toevoegen, bladwijzers plaatsen en nachtmodus. Ook kun je het lettertype en de lettergrootte zelf kiezen. Maak dus van je computer, tablet of smartphone een echte ebook reader en profiteer van de steeds meer groeiende hoeveelheid ebooks die er beschikbaar komen. Downloaden: www.kobo.com/apps

32

APRIL 2015

Windows Customizer kun je de Windows interface ingrijpend veranderen. Vrijwel alle in Windows meegeleverde programma’s en utilities zijn hiermee aan te passen. De Startknop, het login scherm, de taakbalk, de Windows Verkenner, de Windows media speler, de miniaturen, allemaal zijn ze met de Ultimate Windows Customizer naar je eigen hand te zetten. Dat gaat heel gebruiksvriendelijk via menu’s. Eerst selecteer je het Windows-onderdeel dat je wilt aanpassen, bijvoorbeeld de mediaspeler, de taakbalk of het login scherm. Daarna krijg je een overzicht van alle mogelijke aanpassingen. Door vinkjes aan en uit te zetten kun je Windows 7 en Windows 8 helemaal naar je hand zetten. De Ultimate Windows Customizer beschikt over een handige restore functie. Heb je een wijziging teveel aangebracht, en weet je niet meer hoe je deze moet terugdraaien? Dan kun je met een restore opdracht altijd terug naar een vorige versie. Al met al krijg je veel meer grip op Windows. Downloaden voor Windows 7: www.the windowsclub.com/ultimate-windowstweaker-v2-a-tweak-ui-for-windows-7-vista Downloaden voor Windows 8: www.thewindowsclub.com/ultimatewindows-tweaker-3-windows-8

PUZZEL DOOR PIPUZZELS

Filippine

»

Gelijke cijfers zijn gelijke letters. Met de oplossing krijgt Nederland te maken in 2015.

A C E G I K M O Q S U W

33

8

5

31

23

14

19

3

F

36

4

24

13

38

32

15

9

23

21

18

35

17

9

2

34

10

31

6

11

16

31

22

14

25

5

27

2

19

37

D

11

28

25

39

6

J

34

8

16

28

10

4

7

12

L

N

33

1

38

P

13

21

20

9

23

R

37

20

T

27

20

21

3

12

V

17

21

14

29

36

7

28

39

26

16

5

36

6

35

2

38

18

30

28

39

7

32

X

29

8

9

10

11

12

13

,

23

24

25

26

27

36

37

38

39

2

3

4

5

6

7

,

14

15

16

17

18

19

20

21

,

22

28

29

30

31

32

33

34

35

30

11

37

1

A. Planeet tussen Jupiter en Uranus B. Rol gespeeld door Horst Tappert C. Hoofdstad van een Nederlandse provincie D. Lekkernij op een stokje E. Twee tot de derde macht F. Kledingstuk G. Hoofdstad van een Nederlandse provincie H. Lekkernij in plakjes I. Rol gespeeld door Christopher Reeve J. Kledingstuk K. Rol gespeeld door Joop Doderer L. Buurplaneet van de Aarde M. De wortel van XLIX

25

30

1

30

13

9

17

24

1

17

27

18

10

24

34

2

B

H

13

29

15

22

10

20

32

32

26

26

.

N. Hoofdstad van een Nederlandse provincie O. Lekkernij van cacao P. Kledingstuk Q. Planeet die het dichtst bij de zon staat R. Hoofdstad van een Nederlandse provincie S. Een gros min negen dozijn T. Kledingstuk U. Rol gespeeld door Telly Savalas V. Een half procent van een miljoen W. Lekkernij uit het vriesvak X. Buitenste planeet van ons zonnestelsel

15

Stuur uw oplossing van de puzzel vóór 11.05.2015 naar: Redactie Marechausseevereniging Postbus 157 3440 AD Woerden Of stuur een e-mail naar puzzel@ marechausseevereniging.nl Vergeet niet uw adres te vermelden want onder de goede inzendingen verloten wij een Boncadeau ter waarde van 25 euro! Uit de goede oplossingen van de puzzel uit het vorige nummer trokken wij dhr. J Lolkema uit Gorredijk.

APRIL 2015

33

SERVICEPAGINA

Contactpersonen fracties Contact Algemene adresgegevens

Fractie Schiphol Alexandra Schaap – Zoet e-mail [email protected]

Fractie OTCKMar Hans Koopman e-mail [email protected]

bezoekadres Steinhagenseweg 2-C 3446 GP Woerden postadres Postbus 157 3440 AD Woerden telefoon 0348 – 487 054 fax 0348 – 707 411 e-mail [email protected] website www.marechausseevereniging.nl IBAN NL49INGB0000513044 openingstijden ma t/m vr van 8.30 tot 17.00 uur

Afdeling Individuele Belangenbehartiging (IB) U kunt bij onze IB-afdeling terecht met al uw juridisch en rechtspositionele vraagstukken. telefoon 0348 – 707 433 fax 0348 – 487 056 e-mail [email protected] Fractie NAD Gerard Boeijen e-mail [email protected]

Fractie Noord-Oost Johan Fernhout e-mail [email protected]

Fractie Staf CKMar Doeke Dijkstra e-mail [email protected]

Fractie Zuid Ton Wuijts e-mail [email protected]

Fractie LBE Willem Bernhards e-mail [email protected]

Fractie West Richard Sluik e-mail [email protected]

Ledenadministratie De ledenadministratie helpt u met alle vragen over uw lidmaatschap, ledenbenefits en verzekeringen. telefoon 0348 – 707 432 e-mail ledenadministratie@ marechausseevereniging.nl Leden worden vriendelijk verzocht de afdeling ledenadministratie tijdig te informeren over: • Veranderingen in hun persoonsgegevens (naam, adres) • Het verlaten van de dienst om elders te gaan werken • Ambtsjubilea, leeftijdsontslag, opname in het ziekenhuis en uitzendingen Adreswijzigingen kunnen per brief, e-mail (ledenadministratie@marechausseevereniging. nl), telefoon of via de website worden doorgegeven. Opzegging van het lidmaatschap kan door een brief te sturen naar postbus 157, 3440 AD Woerden, t.a.v. Ledenadministratie. Opzeggingen kunnen ook per mail worden doorgegeven bij onze ledenadministratie.

Sluitingsdatum kopij

34

APRIL 2015

Marechausseevereniging 03 - 2015: 11.05.2015. Verschijning: 06.06.2015

Colofon Uitgave van FNV Veiligheid onder verantwoordelijkheid van de Marechausseevereniging De Marechausseevereniging is toegelaten als collectief lid van de Algemene Federatie van Militair Personeel (AFMP/FNV)

Fonds Sociale Zorg (FSZ) Voorzitter Theo Wielens telefoon 053 – 572 10 60 mobiel 06 – 42 16 94 43 e-mail [email protected] Secretaris Hans Walvius telefoon 0577 – 41 16 42 mobiel 06 – 10 76 93 00 e-mail [email protected] Penningmeester Roel Ridders mobiel 06 – 31 94 81 62 e-mail [email protected]

De inhoud van MARECHAUSSEEvereniging valt onder de verantwoordelijkheid van het Hoofdbestuur van de Marechausseevereniging, behoudens artikelen op naam en de inhoud van de opgenomen advertenties. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden artikelen te weigeren of te redigeren. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de redactie. redactie Alex Groothedde, Fred Lardenoye, Jos van Nieuwenhuizen, Ton de Zeeuw, René Schilperoort, Dick Harte Postbus 157, 3440 AD Woerden 0348 – 707 410 [email protected] ontwerp & vormgeving MW studio voor grafisch ontwerp, Amsterdam Margo Witte oplage 6.200

Coördinator ledenbezoekers Bert Tuenter telefoon 077 – 382 54 26 mobiel 06 – 10 12 06 97 e-mail [email protected]

verschijning Zes keer per jaar

Coördinator verjaardagsactie Word tijdelijk waargenomen door de penningmeester

e-mail [email protected]

Coördinator verkoop (web)winkel Gerrit Heimgartner e-mail [email protected]

druk Senefelder Misset

website www.marechausseevereniging.nl

advertenties 0348 – 707 410

APRIL 2015

35

MARVER-APP OOK OP ANDROID! Naast iOS is de MARECHAUSSeevereniging nu ook te lezen voor Android tablets of smartphones! Blijf op de hoogte op het gebied van werk en inkomen, jouw rechtspositie, belangenbehartiging, ledenvoordelen en uiteraard de vereniging. De app is nu gratis te downloaden, onder de naam ‘MARVER’.

DOWNLOAD NU DE APP! IN DE PLAY STORE VAN GOOGLE

36

APRIL 2015