Leiderschap, besluitvorming en verandering
Leergang bestuurders woningcorporaties René Grotendorst en Jaap Boonstra – 10 september 2015
Opbouw § Revitaliseren en schoon schip maken + Ervaringen van een bestuurder + Handzame concepten: Zijnswaarde
§ Herstructureren en veranderen + Ervaringen van een bestuurder + Handzame concepten: Onderstroom & Bovenstroom
§ Reorganiseren en kosten besparen + Ervaringen van een bestuurder + Handzame concepten: Veranderstrategieën
§ Ontwikkelen en bouwen
1
Revitaliseren en schoon schip maken
Herstelplan § Extern forensisch onderzoek: + Handelswijze bestuursvoorzitter + Vastgoedtransacties + Intern toezicht
§ § § § § § §
Beëindiging dienstverband bestuursvoorzitter Nieuwe commissarissen en bestuurders Gedragsregels en klokkenluidersreglement Doorlichten interne beheersing en toezicht Doorlichten projectenportefeuille Doorlichten portfoliobeleid en herijking werkgebied Herinrichten financiële en bestuurlijke informatie
2
Schoon schip maken
Lessen optekenen en delen § § § § § § §
Integriteit hoog op agenda: ‘zero tolerance’ Terug naar de kerntaak: huisvesten kansarmen Afbouwen vastgoedbedrijf en projectontwikkeling Beëindiging relaties malafide bouwondernemingen Professionaliseren intern toezicht Beloning bestuurders aanpakken Verandering van cultuur en werkwijzen
3
Zijnswaarde
Betekenis
Hier gaan we voor
- Maatschappelijke betekenis - Personele betekenis - Historische trots
4
Zijnswaarde
Betekenis
Hier gaan we voor
- Maatschappelijke betekenis - Personele betekenis - Historische trots
Waarden - Waarde voor klanten - Professionele waarden - Kernwaarden
Hier staan we voor
5
Principes Rochdale Pioneers Society § § § § § § §
Vrijwillig en open lidmaatschap Democratische controle door de leden Economische participatie door de leden Autonomie en onafhankelijkheid van de coöperatie Opleiding, vorming en informatieverstrekking Coöperatie tussen coöperaties Zorg voor de gemeenschap
Zijnswaarde
Hierin blinken we uit
Competenties - Unieke kennis - Bijzondere waarde - Specifieke expertise
Betekenis
Hier gaan we voor
- Maatschappelijke betekenis - Personele betekenis - Historische trots
Waarden - Waarde voor klanten - Professionele waarden - Kernwaarden
Hier staan we voor
6
Zijnswaarde
Hierin blinken we uit
Betekenis - Maatschappelijke betekenis - Personele betekenis - Historische trots
Competenties
Waarden
- Unieke kennis - Bijzondere waarde - Specifieke expertise
- Waarde voor klanten - Professionele waarden - Kernwaarden
Positionering Dit is onze externe kracht
Hier gaan we voor
- Kwaliteit en kosten - Innovatiekracht - Allianties en netwerken
Hier staan we voor
7
Betekenis Eerste woningstichting 12 mei 1903 Door en voor arbeiders en bewoners Eerste woningwetwoningen 1909
Hierin blinken we uit
Huisvesting voor lage inkomens Wonen in beschermde omgeving Maatschappelijke opvang Betaalbare en goede woningen Leefbare en duurzame wijken Focus onderhoud en renovatie
Competenties
Hier gaan we voor
Waarden
Complexe en veeleisende omgeving Aanzienlijk woningbezit Oog voor woonomgeving en buurten Samen met maatschappelijke partners
Oog voor specifieke doelgroepen 90% woningen aan lage inkomens
Bijdragen aan leefbare stad Stad als ontmoetingsplek
Professioneel, resultaatgericht, integer Klantgericht, maatschappelijk betrokken aanspreekbaar, eigenaarschap
Duurzaam wonen in leefbare wijken
Wendbaar en omgevingssensitief Innovatie als bron voor vernieuwing Uithoudingsvermogen
Positionering Doe maar gewoon – back to basics Samen werken aan duurzame wijken Financieel verantwoord: kosten omlaag Dienstverlening omhoog Klantgericht en wijkgericht Zakelijk, zorgvuldig, integer
Dit is onze externe kracht
Bereidheid tot vernieuwing en externe samenwerking
Oog voor klant en omgeving, visie resultaatgericht, besluitvaardig Coachend leidinggeven
Hier staan we voor
Zijnswaarde
Hierin blinken we uit
Betekenis - Maatschappelijke betekenis - Personele betekenis - Historische trots
Competenties
Waarden
- Unieke kennis - Bijzondere waarde - Specifieke expertise
- Waarde voor klanten - Professionele waarden - Kernwaarden
Positionering Dit is onze externe kracht
Hier gaan we voor
- Kwaliteit en kosten - Innovatiekracht - Allianties en netwerken
Hier staan we voor
8
Herstructureren en veranderen
Bovenstroom en onderstroom Bovenstroom
Urgentie creëren
Visie Vaststellen
Communiceren Overtuigen
Draagvlak Creëren
Doorzetten en borgen
9
Basis op orde § § § §
Projectenportefeuille doorlichten op zijnswaarde Bedrijfsvoering op orde - klantmonitor Van regionale besturing naar krachtenbundeling Doorlichten kernprocessen + Wonen, woonservice, sociaal beheer + Projecten, renovatie, dagelijks onderhoud + Zakelijke markt en bedrijfspanden + Ondersteuning en besturing
§ Herstructureren
Bovenstroom en onderstroom Bovenstroom
Urgentie creëren
Communiceren Overtuigen
Visie Vaststellen
Draagvlak Creëren
Doorzetten en borgen
Urgentie Ambitie
Nieuwe situatie Loslaten Dreiging van verlies
Nieuw begin Niet weten
Co-creatie
Onzekerheid Kluts kwijt zijn
Nieuwe ideeën Hoop
Verloren Zoeken naar lotgenoten
Succes en potentie
Onderstroom
10
Cultuurverandering § § § § § § §
Managementconferenties Afdelingsmarkt: elkaar leren kennen Werkateliers: nieuwe werkverbanden Opnieuw activeren bewonersraden Bliksemstages commissarissen, bestuurders, managers Rochdale cafés en workshops Verhalen verzamelen en delen over successen
Bovenstroom en onderstroom Bovenstroom
Urgentie creëren
Communiceren Overtuigen
Visie Vaststellen
Draagvlak Creëren
Doorzetten en borgen
Urgentie Ambitie
Nieuwe situatie Loslaten Dreiging van verlies
Nieuw begin Niet weten
Co-creatie
Onzekerheid Kluts kwijt zijn
Nieuwe ideeën Hoop
Verloren Zoeken naar lotgenoten
Succes en potentie
Onderstroom
11
Cultuurverandering § § § § § § §
Managementconferenties Afdelingsmarkt: elkaar leren kennen Werkateliers: nieuwe werkverbanden Opnieuw activeren bewonersraden Bliksemstages commissarissen, bestuurders, managers Rochdale cafés en workshops Verhalen verzamelen en delen over successen Woonservice en Huurincasso gaan samen
Opzichter en sociaal beheer werken samen
Verhuisvergoeding en huurachterstand
Slimmer werken bewonersklachten
Klantcontactcentrum en vakmannen samen op locatie
Bijdrage aan “Stille Armoede”
Begroting en afdelingsplannen
Veranderstrategiën
Machts strategie
Onderhandel strategie
Planmatige strategie
Stapsgewijze strategie
Leer strategie
Zoek strategie
Doordrukken
Doorgronden
Doorzetten
Ontwikkelen
Ondervinden
Ontdekken
Gestuurd door top Doelgericht Positiemacht Rol controllers Linear proces Macht-dwang Commanderen
Meerdere actoren Resultaatgericht Positionele macht Tijdelijke coalities Iteratief process Onderhandelen Uitwisselen
Initiatief door top Oplossingsgericht Expertmacht Rol consultants Linear proces Overreden Overtuigen
Transformatief Probleemgericht Verleidingsmacht Input professionals Iteratief proces Participatie Begeleiden
Actief & reflectief Transitiegericht Informele macht Inbreng leraren Circulair proces Actiegericht leren Faciliteren
Interactief Toekomstgericht Visionaire macht Gezamenlijke rol Cyclisch proces Gezamenlijk leren Dialoog
12
Reorganiseren en bezuinigen
Kabinetsbeleid: Feiten en cijfers
MJB 2013 - 2020
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Kunduz-heffing
0,2
14,2
14,2
14,2
14,2
14,2
14,2
14,2
Saneringsheffing
6,0
6,0
6,0
6,0
6,0
Ingerekende heffingen
6,2
20,2
20,2
20,2
20,2
14,2
14,2
14,2
Extra heffing Rutte 2
0,8
8,4
12,5
16,6
20,5
20,5
20,5
20,5
Huurinkomsten Rutte 2
0,8
2,8
4,3
7,0
11,7
17,3
23,1
29,3
Totaal extra te dekken
0,0
5,6
8,2
9,6
9,2
3,2
-2,6
-8,8
26
13
Activiteiten § § § § § §
Projectontwikkeling zo flexibel mogelijk Stafdiensten terug naar de kern Onderhoud kostenbewust Sociaal beheer en wijkaanpak naar de kern Meer nadruk op verkoop Met minder mensen verder
27
Nieuwe koers §
Onze kernactiviteit als corporatie staat +
Actief voor de laagste inkomens en bijzondere groepen
+
Kwaliteit bezit op peil houden
+
Sociaal beheer en wijkbeheer blijft, maar selectiever
28
14
Fair proces § Openheid en helderheid over situatie § Duiden van de situatie en ervaringen delen § Ruimte voor het uiten van emoties § Helderheid over processtappen § Betrokkenen hebben invloed tijdens het proces § Besluitvormingsproces transparant § Uiteindelijke beslissing helder en rechtvaardig § Duidelijk van de beslissing voor individuen betekent § Helder wat op basis van beslissing wordt verwacht
Veranderstrategiën
Machts strategie
Onderhandel strategie
Planmatige strategie
Stapsgewijze strategie
Leer strategie
Zoek strategie
Doordrukken
Doorgronden
Doorzetten
Ontwikkelen
Ondervinden
Ontdekken
Gestuurd door top Doelgericht Positiemacht Rol controllers Linear proces Macht-dwang Commanderen
Meerdere actoren Resultaatgericht Positionele macht Tijdelijke coalities Iteratief process Onderhandelen Uitwisselen
Initiatief door top Oplossingsgericht Expertmacht Rol consultants Linear proces Overreden Overtuigen
Transformatief Probleemgericht Verleidingsmacht Input professionals Iteratief proces Participatie Begeleiden
Actief & reflectief Transitiegericht Informele macht Inbreng leraren Circulair proces Actiegericht leren Faciliteren
Interactief Toekomstgericht Visionaire macht Gezamenlijke rol Cyclisch proces Gezamenlijk leren Dialoog
15
Verandervizier Missie en visie
Wat
Analyse
Toekomst Aanpak Fasering Rollen Communicatie Interventies Heden
Ambities
Wie
Beleving
Verleden
Ontwikkelen en bouwen
16
Ontwikkelen en bouwen
17