Kadernota Integrale Veiligheid 2012-2015
Inhoud INLEIDING........................................................................................................................................................... 3 SAMENVATTING VEILIGHEIDSANALYSE ................................................................................................10 AANBEVELING PRIORITEITEN....................................................................................................................11 ONDERZOEK OP VEILIGHEIDSVELDEN EN THEMA’S.........................................................................12 UITWERKING VEILIGHEIDSVELDEN EN VEILIGHEIDSTHEMA’S ...................................................13 A. VEILIGE WOON- EN LEEFOMGEVING ...............................................................................................................13 A.1 Verloedering/kwaliteit woonomgeving ....................................................................................................14 A.1.1 Graffiti en vernielingen.........................................................................................................................14 A.1.2 Vuurwerkoverlast rond jaarwisseling...................................................................................................15 A.2 Huiselijk geweld.......................................................................................................................................16 A.3 Geweld op straat......................................................................................................................................18 A.4 Woninginbraak ........................................................................................................................................19 A.5 Voertuigcriminaliteit................................................................................................................................21 A.6 Drugs- en alcoholoverlast .......................................................................................................................22 A.7 Overlast illegaal crossen .........................................................................................................................22 B. BEDRIJVIGHEID...............................................................................................................................................24 B.1 Winkelcentra en bedrijventerreinen.........................................................................................................24 B1.1 Veilig ondernemen .................................................................................................................................24 B.2 Toerisme en veiligheid .............................................................................................................................26 B.3 Grootschalige evenementen.....................................................................................................................27 C. JEUGD EN VEILIGHEID .....................................................................................................................................30 C.1 Overlastgevende jeugd ............................................................................................................................30 C.2 Alcohol.....................................................................................................................................................31 C.3 Drugs .......................................................................................................................................................34 D. FYSIEKE VEILIGHEID ......................................................................................................................................36 D.1 Verkeersveiligheid ...................................................................................................................................36 D.2 Brandveiligheid gebouwen ......................................................................................................................38 D.3 Risico’s gevaarlijke stoffen/externe veiligheid ........................................................................................39 D.4 Voorbereiding op rampenbestrijding ......................................................................................................40 E. INTEGRITEIT EN VEILIGHEID ...........................................................................................................................41 E.1 Radicalisering..........................................................................................................................................41 E.2 Georganiseerde misdaad .........................................................................................................................42 E.2.1 Hennepkwekerijen.................................................................................................................................42 E.3 Bestuurlijke integriteit .............................................................................................................................43 E.3.1 Wet BIBOB ...........................................................................................................................................43 E.4 Handhaving .............................................................................................................................................44 BRONVERMELDING .............................................................................................................................................46 BIJLAGEN.........................................................................................................................................................47 VERANTWOORDING WERKWIJZE .............................................................................................................48 BEGRIPPENKADER VEILIGHEID ................................................................................................................49 ROLLEN EN BEVOEGDHEDEN .....................................................................................................................50 CIJFERS AANGIFTEN EN INCIDENTEN POLITIE MIDDEN- EN WEST BRABANT .........................53 2
Inleiding Door de landelijke en de provinciale overheid, alsmede door de burgers wordt van de gemeente verwacht dat zij zorg draagt voor de veiligheid op lokaal niveau. De gemeente dient de regiefunctie op zich te nemen. Het waarborgen van veiligheid is een kerntaak van de overheid en één van de voorwaarden voor een leefbare samenleving waarin burgers zich veilig voelen. Het hebben van een veiligheidsplan wordt een wettelijke verplichting. Baarle-Nassau heeft nog geen beleid op het gebied van veiligheid. In Alphen-Chaam is in 2008 een kadernota Integrale Veiligheid opgesteld. De looptijd van deze nota is verstreken. Baarle-Nassau en Alphen-Chaam werken onder andere op het gebied van openbare orde en veiligheid samen. Eén van de aspecten van die samenwerking is het opstellen van een gezamenlijke Kadernota Integrale Veiligheid, waarbij uiteraard rekening wordt gehouden met onderdelen waarin beide gemeenten zich van elkaar onderscheiden. Het integraal veiligheidsbeleid in de vorm van een integraal veiligheidsplan dat betrekking heeft op veiligheid in zowel objectieve als subjectieve zin, moet vanuit de geformuleerde doelstelling meer samenhang brengen in de inspanningen van de diverse instanties om de veiligheid in de gemeenten Baarle-Nassau en Alphen-Chaam te optimaliseren. In deze kadernota zijn alle genoemde punten systematisch uitgewerkt aan de hand van onderzoek en analyse. Op die manier ontstaat er per onderwerp een actueel beeld van de veiligheidssituatie. Om een heldere structuur aan te brengen, die ook landelijk wordt gehanteerd, zijn de onderwerpen geclusterd volgens de methode van het Kernbeleid Veiligheid VNG. De werkwijze van dit Kernbeleid is aangepast op de schaal en maat van beide gemeenten. Bij de totstandkoming van integraal veiligheidsbeleid is het essentieel dat betrokken partijen samenwerken. ‘Integraal beleid’ houdt in, dat kennis en informatie worden uitgewisseld en men gezamenlijk tot een aanpak komt, zodat deze wordt gedragen vanuit de verschillende invalshoeken en disciplines. Deze nota is dan ook tot stand gekomen dankzij de inzet van velen, zowel intern al extern betrokkenen. De kadernota is nog geen plan van aanpak om de veiligheid ook daadwerkelijk vorm te geven. Om de uitwerking handen en voeten te geven, zal deze nota moeten worden vertaald in een veiligheidsprogramma. Daarin wordt per onderwerp aangegeven wat de doelstelling, de actie, de betrokken partijen, het tijdpad en budget zijn. Voorgesteld wordt om dit veiligheidsprogramma voor een periode van twee jaar te laten opstellen en uitvoeren. De gemeenteraad geeft daarvoor aan het college van burgemeester en wethouders de opdracht. In Alphen-Chaam is op grond van de Kadernota uit 2008 een veiligheidsprogramma opgesteld dat in 2011 is geëvalueerd. De evaluatie is, waar relevant, in deze nieuwe Kadernota verwerkt. De informatie is veelomvattend. De bedoeling is, dat uit deze informatie de speerpunten gekozen worden die in een concreet veiligheidsprogramma worden uitgewerkt. Op pagina 11 is een aanzet gegeven onder de paragraaf ‘Aanbeveling prioriteiten’. Op basis van de veiligheidsanalyse en in overleg met partners, wordt geadviseerd om de volgende thema's aan te merken als prioriteit, te weten: woninginbraak, voertuigcriminaliteit, veilig ondernemen, toerisme en veiligheid, alcohol en drugs.
3
Algemeen beeld gemeente Alphen-Chaam De gemeente Alphen-Chaam is gelegen tussen Breda en Tilburg ten zuiden van de A58 en heeft de navolgende kernen: - Alphen, Bavel, Chaam, Galder, Strijbeek en Ulvenhout AC. De oppervlakte bedraagt 9363 hectaren en het aantal inwoners is 9525 op 1 januari 2012 . De inwoners leven verspreid over een zestal kernen met een verdeling als volgt: - Alphen: 3.997 inwoners - Chaam: 3.916 - Galder: 929 - Strijbeek 317 - Ulvenhout AC 316 - Bavel 50
De twee grootste kernen Alphen en Chaam beschikken ieder over een centrum met aanbod van detailhandel en horeca. Kenmerkend voor de gemeente is de uitgestrektheid van aanwezigheid van diverse natuur- en recreatiegebieden zoals Het Broek, de Strijbeekse Heide, ’t Zand en het Weidebad en een aantal landgoederen zoals De Hoevens, Anneville, Luchtenburg en Hondsdonk. Daarmee samenhangend is de toeristisch-recreatieve sector goed vertegenwoordigd met een ruime aanwezigheid van recreatieparken en campings. In de afgelopen jaren 2008 tot en met 2011 is een aantal projecten voor woningbouw voor starters en senioren in ontwikkeling gekomen, verspreid over de kernen Alphen, Chaam en Galder. Het gaat om een 100-tal woningen, dat vooral op inbreidingslocaties zijn gepland danwel in uitvoering zijn genomen. Daarnaast zijn er voor de beide kernen van Alphen en Chaam zogenaamde Masterplannen ontwikkeld. In Chaam richt zich dit met name op het verblijven en parkeren in het centrum en in Alphen op de verplaatsing van de supermarkt, (beperkte) woningbouw en het treffen van parkeervoorzieningen. Voor de kern Galder is op dit moment het plan ‘Dorpshuis Galder-Strijbeek’ in ontwikkeling. Cittaslow Alphen-Chaam is 26 juni 2010 als eerste Brabantse gemeente Cittaslow gecertificeerd.
Toegevoegde waarde Een gemeente wordt pas Cittaslow als die zich positief onderscheidt op de beleidsterreinen Milieu, Infrastructuur, Kwaliteit van leven, Instandhouding streekproducten, Gastvrijheid en Bewustzijn. Op al deze terreinen heeft Alphen-Chaam concrete maatregelen genomen of wil dat gaan doen. Veiligheidsbeleid heeft een directe relatie met de kwaliteit van leven en beleidsterreinen zoals Milieu (externe veiligheid) en Infrastructuur (verkeersveiligheid). 4
5
Algemeen beeld gemeente Baarle-Nassau De Nederlandse gemeente Baarle-Nassau ligt in het meest zuidelijke deel van de regio West-Brabant ongeveer 15 kilometer ten zuiden van Tilburg en is verweven met de Belgische gemeente BaarleHertog. Deze tweelandenpuzzel wordt gevormd door maar liefst 22 stukjes België in Nederland en andersom liggen er 8 stukjes Nederland in België. De puzzelstukjes worden enclaves genoemd en maken deze gemeente zo uniek en bijzonder. De grenzen van de enclaves zijn zichtbaar weergegeven in het straatbeeld en lopen soms zelfs dwars door gebouwen, waaronder door het Belgische gemeentehuis De gemeente telt 6.725 inwoners en heeft een oppervlakte van 76,36 km². De gemeente BaarleNassau heeft de navolgende kernen: Baarle (gedeeltelijk) · Ulicoten · Castelré. De grootste kern, Baarle-Nassau, beschikt over een centrum met aanbod van detailhandel en horeca. Baarle kent, naast uitgestrekte landbouwontginningen, ook een aantal natuurgebieden. Het Merkske in het zuiden is een fraai beekdal, en de Hollandse Bossen in het westen vormen een landgoed. Het Bels Lijntje, een voormalig spoorwegtracé, is nu een toeristisch fietspad geworden dat men van Riel tot in Turnhout kan volgen. Daarmee samenhangend is de toeristisch-recreatieve sector goed vertegenwoordigd met een ruime aanwezigheid van recreatieparken en campings. In 2004 heeft de gemeenteraad ingestemd met het Centrumplan Baarle-Nassau. Dat omvatte een omvangrijk sloop en nieuwbouw programma waarbij uiteindelijk (ver)nieuwbouw van het gemeentehuis, een nieuwe brede school, een complex voor Amarant, (senioren)appartementen, starterswoningen en reguliere koopwoningen worden gerealiseerd (totaal zo'n 120 reguliere woningen). De uitvoering is inmiddels in een ver gevorderd stadium: het gemeentehuis, de brede school en appartementencomplex Le Monastere, met daarin een gezondheidscentrum, zijn gerealiseerd. De grondgebonden woningen en het complex van Amarant zijn in aanbouw. De woningbouw in Baarle-Nassau heeft de laatste jaren voornamelijk via inbreiding plaatsgevonden, naast het centrumplan vooral in de woonwijk Hoogbraak. Naast deze projecten in de bebouwde kom is voor Baarle-Nassau en zustergemeente Baarle-Hertog de realisatie van de Omlegging Baarle zeer belangrijk om het doorgaande (vracht)verkeer uit het dorp te kunnen weren. De Nederlandse procedures daarvoor zijn afgerond, de Belgische procedures lopen op dit moment nog. Doel is om binnen enkele jaren deze oostelijke randweg te kunnen realiseren, om daarmee de leefbaarheid, veiligheid en aantrekkelijkheid van het dorp Baarle op de lange termijn te kunnen waarborgen. Voor Ulicoten is in 2007 een intergaal Dorpsontwikkelingsplan (i-Dop) vastgesteld. Twee belangrijke speerpunten daaruit zijn woningbouw en de realisatie van een nieuwe Multifunctionele Accommodatie (MFA). De bouw van de MFA staat op het punt van beginnen.
6
Veiligheidsanalyse algemeen Samenwerking In 2009 is samenwerking op het terrein van integrale veiligheid tussen de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau vergaand inhoud gegeven met de aanstelling van een tweetal personen die samen 1,5 fte invullen voor beiden gemeenten. De samenwerking is beoogd op de deelterreinen sociale veiligheid, crisesbeheersing en rampenbestrijding en externe veiligheid. Sinds medio 2008 is door beide gemeenten tezamen een bijzondere opsporingsambtenaar (BOA) aangesteld voor 16 uur in de week. De BOA werkt nauw samen met politie en gemeentelijke handhavers. Het takenpakket is vooral gericht op overlastmeldingen en overtredingen van de Algemene Plaatselijke Verordening. Daarnaast biedt de BOA ondersteuning aan de handhavers bij onder andere milieudelicten. Zie voor meer informatie de uitwerking van thema E.4 Handhaving. In de praktijk is gebleken dat de afgelopen jaren bij de lagere overheid een steeds omvangrijker takenpakket is neergelegd op deze deelterreinen. Dit vraagt om een herbezinning op de wijze waarop dit pakket wordt opgepakt en de daarvoor benodigde capaciteit. Ook de kwetsbaarheid van kleine gemeenten met vaak eenmansposten op de verschillende beleidsterreinen dient daarbij in ogenschouw te worden genomen. Sociale Veiligheid Deze nota staat in het teken van de Sociale Veiligheid. Daaronder wordt verstaan de bescherming of het zich beschermd voelen tegen gevaar dat veroorzaakt wordt door of dreigt van de kant van menselijk handelen in de openbare ruimte. Externe Veiligheid In 2010 is de beleidsvisie Externe Veiligheid (EV) 2010 - 2014 vastgesteld. Met deze beleidsvisie neemt het bestuur van de gemeente haar verantwoordelijkheid op het gebied van externe veiligheid en schetst duidelijkheid over de invulling van de gemeentelijke beleidsvrijheden ten aanzien van dit veiligheidsthema. Onder punt D.3 wordt hierop verder ingegaan. Veiligheidsregio De veiligheidsregio Midden- en West-Brabant is in het leven geroepen om samenwerking tussen brandweer, GHOR, politie en gemeenten effectiever en efficiënter te laten verlopen. Vooral bij rampen en grote ongevallen is deze samenwerking essentieel. In Nederland zijn er 25 veiligheidsregio's. De indeling van de veiligheidsregio's is op het moment van totstandkoming van deze nota gelijk aan de indeling van de huidige politieregio's. De politieregio Midden- en West-Brabant is tot op heden onderverdeeld in vier districten, te weten Bergen op Zoom, Breda, Oosterhout en Tilburg. Alphen-Chaam en Baarle-Nassau vallen onder het politieteam Breda Zuid-Oost. Naast de teamchef zijn twee wijkagenten voor de gemeente werkzaam die ondersteund worden door de Buitengewoon Opsporings Ambtenaar (BOA). Politie De politieregio Midden- en West-Brabant is tot op heden onderverdeeld in vier districten, te weten Bergen op Zoom, Breda, Oosterhout en Tilburg. Deze politiedistricten worden in het kader van de nationale politie opnieuw ingedeeld.
7
Alphen-Chaam en Baarle-Nassau vallen onder het verzorgingsgebied van het politieteam Breda ZuidOost. Op dit team zijn twee vaste wijkagenten benoemd voor de werkzaamheden in de beide gemeenten.
8
Daarnaast is er regelmatig overleg met de teamchef en overige medewerkers van het team afhankelijk van het onderwerp dat aandacht behoeft. Tevens wordt er vanuit dit team door de politie-medewerkers toezicht uitgevoerd op structurele en projectmatige basis. Tenslotte wordt er inzet gepleegd vanuit het district Breda op meldingen die zich voordoen en die meteen in behandeling moeten worden genomen. De huidige Regionale korpsen, zo ook het korps Midden en West Brabant dat verantwoordelijk is voor de Politiezorg in onze gemeente, wordt samengevoegd met alle andere 24 regionale korpsen tot een landelijk korps Nederlandse politie. Dit korps zal landelijk door een korpschef worden aangestuurd en zijn onderverdeel in 10 (territoriale) eenheden. Dit betekent voor Midden en West Brabant dat deze regio zal samengaan met de regio Zeeland en daarmee de politie-eenheid Zeeland-West-Brabant gaat vormen. Hoe de exacte vorm van de onderdelen als districten en teams er binnen die eenheden gaan uitzien is nog niet bekend. Vooreerst blijft de politiezorg in de gemeente Alphen-Chaam en Baarle-Nassau dan ook verleend worden door het politieteam Breda Zuid-Oost, onderdeel van het district Breda. Brandveiligheid De brandweer is inmiddels op een andere schaal georganiseerd binnen de Veiligheidsregio Middenen West Brabant (zie ook D.2 Brandveiligheid gebouwen). Tot 1 januari 2010 maakte de brandweer deel uit van de gemeente. De brandweer was bevoegd om beslissingen te nemen namens de burgemeester of het college. Nu maakt de brandweer deel uit van de Veiligheidsregio op het gebied van brandweerzorg, die bestaat uit risicobeheersing en incidentbestrijding. Het proces van doorontwikkeling is nog in volle gang. Rampenbestrijding en crisesbeheersing Deze taken worden voor de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau door één medewerker gecoördineerd. Ofschoon de gemeentelijke beleidsteams van beide gemeenten in 2010 samen hebben geoefend, komt het opleiden en oefenen evenals het uitwisselen van personeel bij daadwerkelijke calamiteiten en in kwetsbare perioden verder niet aan bod. In verband met de nieuwe criteria van de veiligheidsregio voor de rampenbestrijdings-organisatie, zal het in de toekomst noodzakelijk zijn om met andere gemeenten samen te werken. Overlegstructuren Op bestuurlijk en ambtelijk niveau wordt deelgenomen aan diverse overlegstructuren. Advisering aan het bestuur ten behoeve van de verschillende overlegstructuren wordt door één functionaris voor de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau ingevuld. De belangrijkste overlegstructuren zijn de Veiligheidsregio, het Regionaal College, het districtelijke driehoeksoverleg en de lokale driehoek. Handhaving Beide gemeenten hebben een gezamenlijk handhavingsbeleid. Hiervoor is onder ‘samenwerking’ aangegeven, dat voor handhavingstaken beide gemeenten tezamen een BOA hebben aangesteld. Veiligheidshuis Met ingang van 2011 nemen de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau formeel deel aan het veiligheidshuis. Het veiligheidshuis is gevestigd in Breda. Zie uitwerking thema 1. Graffiti en Vernielingen.
9
Samenvatting veiligheidsanalyse Zoals verwoord in de inleiding, ligt de regie voor veiligheid op lokaal niveau bij de gemeente. In deze Kadernota komt dat tot uitdrukking. De veiligheidssituatie in de beide gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau is onderzocht aan de hand van een vijfentwintigtal thema’s. Regie voeren betekent dat vanuit de gemeente wordt aangegeven, welke veiligheidsthema’s centraal staan bij de aanpak van de veiligheid. Op grond van de veiligheidsanalyse kiezen de beide gemeenteraden een aantal prioriteiten. Deze prioriteiten worden uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma voor een tijdsblok van twee jaar, waarvoor de gemeenteraden opdracht geven aan hun gemeentebestuur. Via het uitvoeringsprogramma met een concrete aanpak per prioriteit wordt de regierol ook zichtbaar voor de uitvoeringsfase waarin de krachten van de diverse samenwerkende partijen worden gebundeld. Bij het kiezen van prioriteiten kan enerzijds gekeken worden naar de duurzaamheid c.q. hardnekkigheid van een bedreiging. Anderzijds is de maatschappelijke impact van een verschijnsel van belang om een aanpak te verantwoorden. Tenslotte is de wettelijke plicht of taak van de gemeente een mogelijk criterium. In deze Kadernota wordt vanuit een drietal invalshoeken naar de informatie gekeken. Te weten de objectieve politiecijfers, de informatie vanuit het bevolkingsonderzoek en verschillend onderzoek van de GGD en tenslotte de ervaringsgegevens vanuit de verschillende deskundigen. Deze bevindingen, gekoppeld aan bovenstaande criteria, leiden tot een prioritering die daarna wordt weergegeven. De veiligheidsmonitor uit 2009 en de GGD-enquêtes onder jeugdigen, volwassen en ouderen met vragen over veiligheid, wezen uit dat de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau als relatief veilig worden ervaren. De objectieve cijfers van de politie laten zien, dat er bij de meeste onderwerpen sprake is van een daling van de criminaliteit. Bij een enkel onderwerp is er sprake van een fluctuering/toename. Het gaat dan met name om inbraken in auto’s, geweld op straat, woninginbraken en inbraken in bedrijven (in Alphen-Chaam). Het aantal inbraken in bedrijven en instellingen in Baarle-Nassau lijkt te dalen. Daarbij zij opgemerkt dat waakzaamheid is geboden. De afgelopen jaren is in Nederland het aantal overvallen op ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (MKB) toegenomen. Op grond van onderzoek door de GGD is gerapporteerd over de alarmerende situatie rond overmatig drinkgedrag onder jeugdigen. Dit percentage ligt beduidend hoger ten opzichte van de regio, WestBrabant. Ook het percentage van ‘normaal’ alcoholgebruik door jongeren ligt in beiden gemeenten hoger dan in West-Brabant. Op grond van het veiligheidsonderzoek wordt de beide gemeenteraden voorgesteld om prioriteit te geven aan een zestal thema’s, te weten woninginbraak, voertuigcriminaliteit, veilig ondernemen, toerisme en veiligheid en alcohol en drugs (met name in relatie tot gebruik door jeugdigen).
10
Aanbeveling prioriteiten Prioriteiten A. Veilige woon- en leefomgeving 1. Woninginbraak
2. Voertuigcriminaliteit
B. Bedrijvigheid en veiligheid 3. Veilig ondernemen 4. Toerisme en veiligheid C. Jeugd en veiligheid 5. Alcohol 6. Drugs
Aanpak aanwezig en omvormen naar een buurtgerichte aanpak waarbij ook andere speerpunten betrokken kunnen worden, zoals voertuigcriminaliteit en verkeersveiligheid. Inventariseren waar de knelpunten rondom auto-inbraken en fietsdiefstallen zitten en een mogelijke aanpak per knelpunt formuleren. Vervolgens aanpak integreren bij een buurtgerichte aanpak (punt 1.).
Aanpak aanwezig, deels opnieuw activereren Aanpak aanwezig
Aanpak aanwezig en uitbreiden met besluit in hoeverre het regionale alcoholbeleid wordt uitgevoerd (in Baarle-Nassau) Aanpak aanwezig en bij de actualisatie van de nota Volksgezondheid van beide gemeenten bepalen in hoeverre een nadere aanpak noodzakelijk is om drugsgebruik (m.n. GHB) terug te dringen
Vanuit de criteria ‘duurzaamheid c.q. hardnekkigheid van een verschijnsel of bedreiging’, ‘maatschappelijke impact’ en ‘wettelijke plicht of taak van de gemeente’ is gekeken naar de veiligheidsonderwerpen aan de hand van de objectieve politiecijfers, de informatie vanuit verschillende onderzoeken en kennis en ervaringsgegevens van verschillende deskundigen. De keuze van prioriteiten zoals hierboven verwoord, doet recht aan de verschillende invalshoeken en criteria. Bij elk onderwerp is in deze nota een aanpak of voorstel voor een aanpak verwoord. Voor de meeste onderwerpen geldt daarnaast, dat reeds een concrete aanpak is ingezet. Deze onderwerpen met de concrete aanpak, tijdschema, betrokken partijen en benodigde middelen dienen te worden uitgewerkt in het veiligheidsprogramma voor 2012 en 2013. De bevoegdheid en verantwoordelijkheid hiervoor liggen bij het college van burgemeester en wethouders, in opdracht van de gemeenteraad. Een laatste opmerking wordt geplaatst rond de wijze waarop veiligheid in de praktijk wordt vormgegeven. Integraliteit staat daarbij voorop: alle betrokken partijen werken samen vanuit hun eigen verantwoordelijkheid, deskundigheid en invalshoek. Daarbij is samenwerking met de burgers van belang, om niet over hoofden ‘heen te regeren’, maar juist de handen ineen te slaan. De betrokken burgers, of dat een groep jongeren is, buurtbewoners, ondernemers of anderszins, zijn ervaringsdeskundigen en belanghebbenden en kunnen bijdragen aan het vergroten van de veiligheid. 11
Onderzoek op veiligheidsvelden en thema’s De veiligheidsanalyse zoals die hier opgevat wordt, betreft een analyse van de bedreigingen, de huidige aanpak en omissies in de aanpak rond de veiligheidsthema’s, die voor Alphen-Chaam en Baarle-Nassau van belang zijn. In totaal zijn er 30 gemeentelijke veiligheidsthema’s, verspreid over 5 veiligheidsvelden. In dit model zijn de thema’s voor Alphen-Chaam en Baarle-Nassau vetgedrukt en genummerd. Uiteraard kan een verschuiving plaatsvinden in aandachtsgebieden. Dat zal dan tot uitdrukking worden gebracht in een aanpassing van het veiligheidsbeleid c.q. de veiligheidsprogramma’s.
Veiligheidsvelden
Veiligheidsthema’s
A. Veilige woon- en leefomgeving
1. Verloedering 1.1 Graffiti 1.2 Vuurwerkoverlast 2. Huiselijk geweld 3. Geweld op straat 4. Woninginbraak 5. Voertuigcriminaliteit 6. Drugs- en alcoholoverlast 7. Overlast illegaal crossen 1. Winkelcentra en bedrijventerreinen 1.1 Veilig ondernemen 2. Toerisme en veiligheid 3. Grootschalige evenementen 1. Overlast gevende jeugd(groepen) 2. Alcohol 3. Drugs 1. Verkeersveiligheid 2. Brandveiligheid gebouwen 3. Risico’s gevaarlijke stoffen/externe veiligheid 4. Voorbereiding op rampenbestrijding 1. Radicalisering 2. Georganiseerde criminaliteit 2.1 Hennepkwekerijen 3. Bestuurlijke integriteit 3.1 Wet Bibob 4. Handhaving
B. Bedrijvigheid en veiligheid
C. Jeugd en veiligheid
D. Fysieke veiligheid
E. Integriteit en veiligheid
12
Uitwerking veiligheidsvelden en veiligheidsthema’s A. Veilige woon- en leefomgeving Algemeen De veiligheidsbeleving van de burger is onder andere afhankelijk van de zichtbare toestand van de openbare ruimte om zijn woning, op straat, in het winkelcentrum en bij sport- en recreatielocaties. Mensen moeten zich veilig kunnen voelen in hun woon- en werkomgeving. Zoals bij alle veiligheidsthema’s is ook hierbij een aantal partijen in beeld, die door nauwe samenwerking de veiligheid in de woon- en leefomgeving kunnen optimaliseren: de gemeente, politie, justitie, woningverhuurders, maatschappelijke organisaties en de bewoners van de wijken. Om veiligheid te meten, wordt gekeken naar verschillende informatie. Bij de behandeling van de diverse veiligheidsthema’s wordt daarop ingegaan. De informatie die in grafieken is weergegeven, is afkomstig van de politie. Dat zijn de cijfers waaruit blijkt welke feiten er zijn geconstateerd en waarover aangiften zijn gedaan. Voor wat betreft de informatie over de veiligheidsbeleving van de inwoners van beide gemeenten, is gekeken naar verschillende bronnen, zoals onderzoeksgegevens van de GGD en de Integrale Veiligheidsmonitor. De veiligheid in de eigen buurt wordt in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau gemiddeld beoordeeld met een 6,8 respectievelijk een 7,1 zo blijkt uit de Integrale Veiligheidsmonitor. Baarle-Nassau is van alle regiogemeenten de gemeente met het laagste percentage bewoners dat zich wel eens onveilig voelt. Over het algemeen geldt dat het onveiligheidsgevoel in de grote gemeenten in de Regio Midden- en West-Brabant groter is dan in de kleinere gemeenten. Om inzicht te krijgen in hoeverre burgers zich angstig voelen om slachtoffer te kunnen worden van woninginbraak, diefstal van hun portemonnee of mishandeling is de respondenten van de enquête ten behoeve van de Integrale Veiligheidsmonitor gevraagd naar de kans dat hen deze voorvallen in het komend jaar zullen treffen. Circa 7% respectievelijk 5% van de inwoners van Alphen-Chaam en Baarle-Nassau denkt dat er een grote kans bestaat dat ze in het komend jaar slachtoffer worden van inbraak in hun woning. Dat men slachtoffer wordt van diefstal van hun portemonee denkt 2% respectievelijk 5%. Het percentage bewoners dat de kans op een misdrijf groot acht, is in beide gemeenten redelijk vergelijkbaar met de andere kleine gemeenten. Gemiddeld genomen denken inwoners van grotere gemeenten iets vaker dat er een grote kans is om het komend jaar slachtoffer te worden dan inwoners van kleinere gemeenten. De verschillen zijn overigens beperkt.
13
A.1 Verloedering/kwaliteit woonomgeving A.1.1 Graffiti en vernielingen Aantal aangiften graffiti (links) en aantal aangiften vernieling/zaakbeschadiging (rechts) in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau
120
120
100
100
80
80
60
60
Alphen-Chaam
40
40
Baarle-Nassau
20
20 0
0 2007
2008
2009
2010
2011
2007
2008
2009
2010
2011
Probleemanalyse Graffiti en vernielingen zijn sterk ontsierend voor de omgeving. Beide worden ook als vandalisme ervaren hetgeen een negatief effect kan hebben op het sociale veiligheidsgevoel van de inwoners. Daarnaast is een grote kostenpost gemoeid met het verwijderen van de graffiti. Doelstelling - Repressief: verhaal halen op de daders. De graffiti zo snel mogelijk verwijderen en de schade herstellen. - Preventief: voorkomen van graffiti en vernielingen. Stand van zaken/ aanpak Het aantal aangiften omtrent graffiti is in beide gemeenten zeer beperkt. Voor wat betreft vernielingen ligt dit anders. In Baarle-Nassau daalt het aantal aangiften. In Alphen-Chaam daalt dit aantal met een negatieve uitschieter in 2010. De aanpak van jeugdige daders van graffiti en vernielingen kan via het Veiligheidshuis, met speciale aandacht via HALT, gerealiseerd worden. De gemeenten zijn aangesloten bij het Veiligheidshuis te Breda¹. De doelstelling van het Veiligheidshuis is om een persoonsgebonden aanpak te realiseren van daders en slachtoffers met speciale aandacht voor jongeren en veelplegers. Uit de Veiligheidsmonitor 2009 blijkt dat de inwoners van Alphen-Chaam minder vaak last hebben van verloedering van de woonomgeving dan inwoners van vergelijkbare kleine gemeenten in de regio Midden- en West-Brabant. Onder verloedering wordt mede verstaan vernieling van straatmeubilair en bushokjes en bekladding van muren en/of gebouwen. Voor zowel vernieling, als bekladding zegt 2% van de bevolking dat dit vaak voorkomt. In Baarle-Nassau is dit percentage 8 resp. 7%.
1
Dit is een samenwerkingsverband van de gemeente Breda, Slachtofferhulp Nederland, Vertizontaal, Bureau Jeugdzorg, HALT Breda e.o., Raad voor de Kinderbescherming, Stichting Reclassering Nederland, Novadic-Kentron, Politie Midden- en WestBrabant en het Openbaar Ministerie.
14
De gemeente Baarle-Nassau heeft een Beleidsnotitie Reclameborden. Hierin is aandacht voor de verschillende mogelijkheden voor het hebben of aanbrengen van reclame-uitingen, alsmede aan plakplaatsen en wildplakken. Zo zijn er enkele plakplaatsen, waarop vrij kan worden geplakt, beschikbaar gesteld. In Alphen-Chaam is niet expliciet reclamebeleid vastgesteld. Wel zijn er nadere regels vastgesteld voor terrassen en objecten op of aan de weg. Dit ziet o.a. op de plaatsing van reclameborden. In 2010 heeft een handhavingsactie plaatsgevonden waarbij alle reclame die zich illegaal bevond op of aan gemeentelijke eigendommen, is verwijderd dan wel is aangepakt. De overlast is sindsdien in belangrijke mate afgenomen. Beide gemeenten registreren vernielingen aan gemeentelijke eigendommen. Daarnaast is in 2008 één BOA aangesteld die, in overleg en afstemming met de politie, zowel in Alphen-Chaam, als in BaarleNassau in actie komt op alle overlastmeldingen. Verder wordt in lesprogramma’s op de scholen aandacht voor graffiti en vernielingen. Aanvullend voorstel - Bijhouden van vernielingen aan gemeentelijke eigendommen en daarvoor geregistreerde onkosten om de ontwikkeling daarvan te kunnen volgen; - Aandacht voor het schadeverhaal (aangiften doen).
A.1.2 Vuurwerkoverlast rond jaarwisseling Aantal incidenten in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau
12 10 8 Alphen-Chaam
6
Baarle-Nassau
4 2 0 2007
2008
2009
2010
2011
Probleemanalyse Straatmeubilair, met name verkeersborden en vuilnisbakken, moet het ontgelden rond de jaarwisseling. Kapot meubilair geeft vaak aanleiding tot verdergaande vormen van vandalisme, hetgeen een negatief effect heeft op het veiligheidsgevoel. Daarnaast leidt het uiteraard tot een ongewenste kostenpost. Doelstelling Vooralsnog is hiervoor geen doelstelling geformuleerd. Stand van zaken/aanpak Zoals uit de grafiek is op te maken, komt vuurwerkoverlast, nadat hieraan in 2010 specifiek aandacht is besteed, nauwelijks voor in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau. 15
A.2 Huiselijk geweld Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke kring (partners, gezins- of familieleden en huisvrienden) van het slachtoffer is gepleegd. Geweld is de aantasting van de persoonlijke integriteit. Er wordt onderscheid gemaakt tussen geestelijk en lichamelijk (waaronder seksueel) geweld. Sinds 1 januari 2007 vallen maatschappelijke opvang, vrouwenopvang en de bestrijding van huiselijk geweld onder de Wet maatschappelijke ondersteuning. Probleemanalyse Aantal aangiften opgenomen in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau
8 7 6 5 4
Alphen-Chaam
3
Baarle-Nassau
2 1 0 2007
2008
2009
2010
2011
De politiecijfers laten zien dat het aantal aangiften in Alphen-Chaam een negatieve uitschieter hebben gehad in 2009 en in Baarle-Nassau afneemt. Uit de volwassenenmonitor 2009 van de GGD blijkt dat geen van de volwassenen gedurende het jaar voorafgaand aan de monitor slachtoffer is geweest van huiselijk geweld. Tussen de 1 en 5 jaar geleden is 4% respectievelijk 1% van de volwassenen in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau slachtoffer geweest en 5% langer dan 5 jaar geleden. In 2005 werd het onderwerp ‘huiselijk geweld’ een landelijk speerpunt waaraan veel publiciteit is gegeven. Men vermoedt, dat dit invloed heeft op de aangiftebereidheid van slachtoffers van huiselijk geweld. In 2011 heeft een groot artikel in ‘Ons Weekblad’ gestaan. Het is lastig om grip te krijgen op waar en in welke mate er sprake is van huiselijk geweld Doelstelling Meer aandacht besteden aan huiselijk geweld om zo de aangiftebereidheid te stimuleren. Stand van zaken/ aanpak In 2009 is de Wet tijdelijk huisverbod van kracht geworden. Op grond van deze wet kunnen plegers van huiselijk geweld tijdelijk uit huis worden geplaatst. Centrumgemeente Breda ontvangt voor uitvoering van de wet extra middelen en heeft hiervoor het regionale project ‘Versterking aanpak huiselijk geweld’ opgezet. De gemeentebesturen van zowel Alphen-Chaam als Baarle-Nassau hebben in 2009 formeel ingestemd met aansluiting bij deze aanpak. Onderdeel hiervan is de subsidieverstrekking door beide gemeenten aan het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) West-Brabant te Breda. Dit is een samenwerking van gemeenten, politie en diverse hulpverleningsorganisaties binnen West-Brabant met als doel om het huiselijk geweld gericht aan te 16
pakken. Het ASHG geeft advies over huiselijk geweld en is er voor slachtoffers en hun omgeving, maar ook voor de daders. Er wordt extra aandacht besteedt aan voorlichting en publiciteit.
17
Vooralsnog lijkt huiselijk geweld in beide gemeenten op zeer kleine schaal voor te komen. Vanwege de beperkte capaciteit binnen het ambtelijk apparaat en de vele werkzaamheden in relatie tot het aantal meldingen, zal zoveel mogelijk, indien nodig, het beleid van gemeente Breda worden overgenomen en aangepast aan de schaal van Alphen-Chaam en Baarle-Nassau.
A.3 Geweld op straat Aantal aangiften opgenomen in Alphen-Chaam (links) en Baarle-Nassau (rechts)
35
35
30
30
25
25
20
20
15
15
10
10
5
5
Bedreiging Mishandeling Lichamelijke integriteit
0
0 2007
2008
2009
2010
2011
2007
2008
2009
2010
2011
Geweld is in de meeste gevallen een zaak van politie en justitie. Echter, in de lokale driehoek worden alle zaken met betrekking tot geweld afgestemd en wordt bekeken in hoeverre de gemeente hierin een bijdrage kan leveren. De gemeentelijke maatregelen hebben voornamelijk een preventief karakter. De cijfers van het aantal aangiften met betrekking tot mishandeling en misdrijven jegens de lichamelijk integriteit fluctueren. Ten opzichte van 2008 zijn de cijfers weliswaar gedaald, maar in 2011 stijgen de cijfers ten opzichte van het voorgaande jaar. Ofschoon de cijfers in Alphen-Chaam hoger zijn dan in Baarle-Nassau, is er geen sprake van excessen of anderszins een punt van (extra) zorg. Uit de Veiligheidsmonitor blijkt, dat slechts 1% van de mensen in beide gemeenten denkt dat er een grote kans is slachtoffer te worden van mishandeling. Uit de jongerenenquête (uit 2007) blijkt dat 23 resp. 24% van de jeugd van 12 t/m 18 jaar uit Alphen-Chaam en Baarle-Nassau zich weleens onveilig voelt (31% in de regio). Voor beide gemeenten geldt, dat het onveilige gevoel vooral ontstaat bij uitgaansgelegenheden. Onder het thema ‘Jeugd en Veiligheid’ wordt hierop teruggekomen. Doelstelling Terugdringen van geweld op straat. Aanpak Monitoring van politiecijfers binnen de lokale driehoek.
18
A.4 Woninginbraak Woninginbraken zijn nog steeds een vorm van ernstige veel voorkomende criminaliteit. Een woninginbraak tast de privacy van mensen en hun veiligheidsgevoel in ernstige mate aan en wordt door de slachtoffers als zeer schokkend ervaren. Slachtoffers van woninginbraken krijgen preventietips, slachtofferhulp indien gewenst en er wordt dezelfde dag buurtonderzoek gedaan. Bij iedere woninginbraak heeft de wijkagent aandacht voor nazorg: de wijkagent belt naar betrokkene(n) of behoefte is om met hem of haar te spreken over de nasleep van de zaak. Naast een dadergerichte aanpak, is het voorkomen van woninginbraken essentieel. Bij de behandeling van woninginbraken is er intensief aandacht voor de opsporing. Aantal aangiften woninginbraken in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau
70 60 50 40
Alphen-Chaam
30
Baarle- Nassau
20 10 0 2007
2008
2009
2010
2011
Probleemanalyse Voor zowel Alphen-Chaam, als Baarle-Nassau geldt dat het aantal woninginbraken na 2007 is toegenomen. Voor Baarle-Nassau geldt dat de meeste woninginbraken in de dorpskern worden gepleegd, voornamelijk in de Oordeelsestraat en de Nassaulaan. In Alphen-Chaam zijn de inbraken verspreid over de verschillende kernen. Volgens de Integrale Veiligheidsmonitor worden woninginbraken in beide gemeenten als een van de meest ervaren buurtproblemen genoemd. In de monitor wordt voor beide gemeenten opgemerkt dat de inwoners relatief meer last hebben van woninginbraken in vergelijking met andere kleinere regiogemeenten. Daarnaast denkt 7% van de inwoners van Alphen-Chaam dat er een grote kans is dat zij slachtoffer worden van inbraak in hun woning. In Baarle-Nassau ligt dit percentage op 5%. Deze percentages zijn redelijk vergelijkbaar met andere kleine gemeenten. Verder blijkt uit de monitor, dat de inwoners van Alphen-Chaam gemiddeld scoren t.o.v. andere kleinere regiogemeenten, als het gaat om het nemen van technologische preventievemaatregelen. In Alphen-Chaam heeft 79% van de woningen extra veiligheidssloten of grendels en 91% laat buitenverlichting branden. Inwoners van Baarle-Nassau hebben relatief minder vaak extra sloten op de buitendeur; 67% heeft extra sloten of grendels op de buitendeur en 2% laat de buitenverlichting branden. Doelstelling Samen met de ketenpartners, inclusief de inwoners, het op een pro-actieve wijze veiliger maken van de woonomgeving.
19
Stand van zaken/aanpak De politie heeft het project ‘donkere dagen offensief’ uitgevoerd. Dit project werd ondersteund door de gemeente. Tijdens dit project heeft de politie alle bestuurders en voertuigen gecontroleerd met o.a. als doel het aanhouden en ontmoedigen van inbrekers. Een belangrijk middel dat wordt ingezet tegen woninginbraken is het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Voor wat betreft de gemeentelijke inspanningen wordt opgemerkt dat de beoogde aanpak door middel van het inzetten van dit keurmerk wordt uitgevoerd waar het past in de reguliere werkzaamheden. Het Politiekeurmerk heeft inmiddels zijn nut bewezen. Uit cijfers is gebleken dat er tot 90% minder kans is op inbraak. Werd het instrument aanvankelijk alleen ingezet voor de beveiliging van de woning, sinds 2005 is de missie van het keurmerk ‘het bevorderen van de sociale veiligheid in de woonomgeving.’ Dit keurmerk richt zich enerzijds op de beveiliging van de woning. Anderzijds worden ook andere vormen van criminaliteit dan alleen inbraak effectiever aangepakt, zoals bijvoorbeeld fietsen- en autodiefstal, vandalisme en graffiti. Het gaat hierbij, naast de beveiliging van de woning, om de inrichting van de openbare ruimte, zoals bijvoorbeeld paden en brandgangen, verlichtingsplannen, verkeersontsluiting. Een goede inrichting van de openbare ruimte kan in belangrijke mate bijdragen aan een gevoel van veiligheid, bijvoorbeeld het voorkomen van donkere, enge plekken. Daarnaast investeren burgers ook zelfstandig in het treffen van maatregelen om de eigen woning te beveiligen. Vanuit de invalshoek van integrale veiligheid is er geen specifieke aandacht, noch een integrale aanpak rond dit thema. Zodoende is er ook nog geen samenwerking met andere partners, zoals politie en burgers. Aanvullend voorstel Opstarten van een integrale benadering van de problematiek en daarvoor een coördinator aanwijzen. Als basis voor de aanpak wordt een risicokaart gemaakt met een analyse van hotspots (en mogelijk hotshots) en een verfijning van de informatie rond woninginbraken. In de analyse worden de thema’s Veilig parkeren en Verkeersveiligheid meegenomen. Als de analyse uitwijst dat er wijkgebonden problematiek bestaat, is dat aanleiding om een wijkgebonden aanpak uit te werken in de vorm van een buurtpreventie project. Voor wat betreft de uitvoering van het Politiekeurmerk Veilig Wonen worden instrumenten gekozen die passen bij de aanpak van de problematiek. Instrumenten die in ieder geval gemeentebreed ingezet kunnen worden zijn communicatieve acties in samenspraak met de politie gekozen wordt voor communicatieinstrumenten zoals het ‘donkere dagen-offensief’. Tijdens het donkere dagen offensief neemt de politie extra maatregelen, zoals de inzet van een speciaal overvallenteam.
20
A.5 Voertuigcriminaliteit Aantal aangiften in Alphen-Chaam (links) en Baarle-Nassau (rechts)
80
80
70 60
70 60
50 40
50 40
30 20
30 20
Diefstal van m otorvoertuigen
10 0
10 0
Diefstal af/uit/overige voertuigen
2007
2008
2009
2010
2011
Inbraak in auto
Diefstal brom -, snor-, fietsen
2007
2008
2009
2010
2011
Probleemanalyse Gelet op de politiecijfers, is de situatie rond diefstal van c.q. uit auto’s en van (brom)fietsen redelijk stabiel. Volgens de Integrale Veiligheidsmonitor worden diefstal uit auto’s en fietsendiefsal door slechts 4 resp. 2% van de inwoners van Alphen-Chaam ervaren als een probleem dat vaak voorkomt. Voor Baarle-Nassau geldt dit voor slechts 2 resp. 3% van de inwoners. Gelet op dit lage percentage is er geen noodzaak om dit thema individueel te benaderen en er extra aandacht aan te schenken. Doelstelling Terugdringen van de criminaliteit rond auto-inbraken, diefstal van tractoren en shovels en fietsendiefstallen. Aanpak - Inventariseren waar de knelpunten rondom auto-inbraken en fietsendiefstallen zitten; - een mogelijke aanpak per knelpunt formuleren; - in dit project ook burgers en bedrijven betrekken. - dit thema, waar mogelijk en relevant, betrekken in de aanpak van woninginbraken (buurtpreventieproject). Aanvullend voorstel Het thema ‘Veilig parkeren’ niet op zichzelf bekijken, maar betrekken bij de aanpak in het kader van ‘Veilig wonen’. Aan dit specifieke thema kan aandacht worden besteed door middel van gerichte voorlichtingsacties en eventuele techno- en sociopreventieve² maatregelen bij (her-) inrichting van de openbare ruimte, waarbij het instrumentarium van het Politiekeurmerk Veilig Wonen dienst kan doen.
² Sociopreventie (licht laten branden als er ’s avonds niemand thuis is, fiets in een bewaakte fietsenstalling zetten, waardevolle spullen meenemen uit de auto, waardevolle spullen thuis laten om diefstal of beroving te voorkomen). Technopreventie (extra veiligheidssloten of grendels op buitendeuren, luiken of rolluiken voor ramen en/of deuren, buitenverlichting, alarminstallatie in huis)
21
A.6 Drugs- en alcoholoverlast Voor wat betreft drugs- en alcoholoverlast, doen zich nauwelijks problemen voor in beide gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau. De politiegegevens laten hele lage cijfers zien ten gevolge van drugs- en alcoholoverlast. Onder titel B. Jeugd en Veiligheid wordt uitgebreid aandacht besteed aan de onderwerpen drugs en alcohol.
A.7 Overlast illegaal crossen Probleemanalyse Baarle-Nassau is voor crossers zeer aantrekkelijk. Tegen het weren van crossers is nog weinig geregeld. Op een overzichtskaart is door de boswachter van Staatsbosbeheer aangegeven op welke wegen overlast van crossers is geconstateerd. Om het gehele gebied van verkeersborden te voorzien, kost de gemeente € 28.600,-. Voor onderhoud/vandalisme zijn de kosten jaarlijks geraamd op € 1300,-. De BOA controleert van tijd tot tijd ter plaatse, maar dat is niet voldoende. Het crossen vindt met name in het weekend plaats. De gemeentelijke toezichthouders, waaronder de BOA zijn dan over het algemeen niet werkzaam. Met Staatsbosbeheer is afgesproken dat bezwaren, klachten, aanvragen voor ontheffingen etc. via Staatsbosbeheer lopen. In Alphen-Chaam is de problematiek rond het crossen afgenomen na het verkeersbesluit dat in 2008 is genomen. In de kadernota Integrale Veiligheid van 2008 is dit probleem gesignaleerd en de beschreven aanpak uitgevoerd. Zoals hieronder wordt vermeld blijft handhaving een lastige kwestie door de beperkte handhavingscapaciteit. Doelstelling - beschermen natuurwaarden; - bevorderen dat overlast wordt gemeld bij Staatsbosbeheer. Stand van zaken/aanpak Door Staatsbosbeheer is aan de gemeenten gevraagd om bepaalde zandwegen voor gemotoriseerd verkeer af te sluiten, zodat doorgaande crossroutes onderbroken worden. Baarle-Nassau heeft van het totale gebied een onderverdeling van 9 gebieden gemaakt. Als proefproject is het gebied omsloten door de Hoogstratensebaan, Dektstraat, Eikelenbosch, Gorpeind en het Marksken aangewezen. Het proefproject is in november 2011 geëvalueerd. Tijdens de evaluatie is gebleken dat het project is geslaagd. In overleg met Staatsbosbeheer is besloten om het gebied met de Castelreesche heide uit te breiden. De buitendienst controleert maandelijks de verkeersborden in het proefgebied. Regelmatig zijn verkeersborden verdwenen, vernield of met verf beklad. De borden zijn tot op heden steeds opnieuw geplaatst. In 2008 is in Alphen-Chaam een verkeersbesluit genomen om overlast door motorvoertuigen in bosen natuurgebieden te beperken. Er is voor gekozen om een groot gebied, Strijbeekseheide-Grazen (ten westen van Chaam tot aan de Strijbeekseweg) af te sluiten met de bedoeling recreatief 4x4voertuigen, motorcrossers en quads tegen te gaan. De Hondsdonkseweg is afgesloten met slagbomen. Veel van deze voertuigen hebben een kenteken en zijn daarom toegelaten op de openbare weg. Een beperking om alleen bestemmingsverkeer toe te laten is onvoldoende. De politie en toezichthouders hebben dan te weinig mogelijkheden om te verbaliseren. 22
Daarom is gekozen voor een afsluiting voor alle motorvoertuigen, behalve verkeer dat niet harder kan of mag dan 20 kilometer per uur (landbouwverkeer). Dit wordt ook aangegeven bij iedere weg die het gebied in gaat. Omdat het een groot gebied betreft, zijn er toch belanghebbenden die er met een gewone auto moeten kunnen komen, zoals particuliere bosbezitters, (hobby)boeren, mensen met een jachtvergunning voor het gebied, eigen personeel etc. Hiervoor zijn ontheffingen verstrekt. Toezicht wordt gehouden door de eigen toezichthouders, politie en Staatsbosbeheer. Volgens omwonenden is het effect merkbaar. Met name de 4x4-voertuigen worden nu minder vaak gezien. Handhaving blijft echter een lastige kwestie. Die is te onregelmatig en te incidenteel. Eind 2011 is Baarle-Nassau aangesloten bij het project Samen Sterk in het Buitengebied. De Provincie heeft het initiatief genomen om dit project te starten. De aanleiding hiervoor is dat in het buitengebied veel instanties bezig zijn met handhaving en toezicht, elk voor dat stukje waarvoor men bevoegd is. Er is een veelheid aan wet- en regelgeving van toepassing. Het toezicht daarop vindt door veel verschillende bevoegde instanties plaats waaronder de gemeenten. Deze instanties zijn vaak niet goed op de hoogte van elkaars bevoegdheden, deskundigheden en acties, waardoor er versnippering ontstaat en de handhaving minder effectief en doelmatig is. Een goede handhaving en toezicht van het buitengebied laat daardoor te wensen over. De pakkans is gering en de verrommeling in het buitengebied is een bron van ergernis voor velen. De versnippering van gaat ten koste van de kwaliteit van het buitengebied. Voorbeelden van overtredingen die toenemen zijn afvaldumping, drugsgerelateerde zaken, stroperij, illegale motorcross, illegale boomkap, illegale lozingen, vernielingen en illegaal gebruik van opstallen en grond.
23
B. Bedrijvigheid Alphen-Chaam en Baarle-Nassau kennen een grote diversiteit aan bedrijven en ondernemers. Van (industriële) bedrijven tot agrarische ondernemers en zakelijke dienstverleners. In de gemeenten zijn ook veel horecaondernemers, recreatieondernemers en detailhandelaren gevestigd. De gemeente Baarle-Nassau neemt met haar enclaves en vervlechting met het Belgische BaarleHertog een bijzondere plek in. Vanwege deze ligging is het dorp Baarle-Nassau een aantrekkelijke vestigingslocatie zowel in het centrum als op het bedrijventerrein.
B.1 Winkelcentra en bedrijventerreinen Veiligheid is ook een belangrijk onderdeel voor het bedrijfsleven. In de kernen, Alphen, Chaam en Baarle-Nassau zijn winkelgebieden aanwezig. De winkels liggen min of meer verspreid op en rond de hoofdas. In Baarle-Nassau hebben de koopzondagen een aanzuigende werking waardoor het centrum ook op die dagen druk bezocht wordt. In alle kernen is een bedrijventerrein waar verschillende bedrijfsactiviteiten plaatsvinden en buiten de kernen bevinden zich meerdere agrarische bedrijven. Het verhogen van de veiligheid bevordert de aantrekkelijkheid van een winkelgebied, van een bedrijventerrein, alsmede van de toeristische sector. Regelmatig worden er ten behoeve van de veiligheid projecten uitgevoerd, zoals het ‘Keurmerk Veilig Ondernemen’ in de beide kernen Alphen en Chaam. Ook worden er bijeenkomsten voor ondernemers georganiseerd. In het najaar van 2011 heeft een bijeenkomst plaatsgevonden over overvalcriminaliteit in het midden- en kleinbedrijf waarvan de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau mede-organisator waren. De opkomst voor deze avond was redelijk.
B1.1 Veilig ondernemen Diefstal/inbraken bedrijven en instellingen in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau
45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
Alphen-Chaam Baarle-Nassau
2007
2008
2009
2010
2011
24
Probleemanalyse Het aantal aangiften van inbraken in bedrijven en instellingen in Baarle-Nassau blijft redelijk gelijk. In Alphen-Chaam is sprake van een stijging van het aantal aangiften. Dit houdt gelijke tred met de tendens dat het aantal overvallen op ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (MKB) in het hele land is toegenomen. Waakzaamheid is dan ook geboden in beide gemeenten. Doelstelling Verhogen en borgen van objectieve en subjectieve veiligheid enerzijds en de aantrekkelijkheid en leefbaarheid anderzijds van de (winkel-) centra en bedrijventerreinen in beide gemeenten. Stand van zaken/aanpak In Alphen-Chaam is sinds 2007 een integrale aanpak gerealiseerd onder de vlag van het Keurmerk Veilig Ondernemen. Zowel in Alphen als in Chaam is één ster toegekend in het kader van dit Keurmerk. Toekenning van een ster heeft een geldigheidsduur van twee jaar en deze termijn is inmiddels voor beide kernen verlopen. Ondernemers kunnen dit keurmerk actualiseren, waaraan de gemeente medewerking kan verlenen. In Chaam wil men voor een volgende ster gaan, maar het initiatief komt niet van de grond. Het draagvlak c.q. de actiebereidheid onder de ondernemers blijkt gering te zijn. In Alphen zijn na het behalen van de ster in 2008 geen activiteiten meer opgepakt. Bij de aanpak van het thema Veilig Ondernemen is de gemeente Alphen-Chaam van mening dat het initiatief voor de aanpak van de veiligheid en de actiebereidheid bij de ondernemers hoort te liggen. Dit wordt door de ondernemers nog niet voldoende opgepakt. De gemeente heeft daarbij een voorwaardenscheppende en ondersteunende rol. Als gevolg van de evaluatie van het veiligheidsbeleid in 2011 is besloten om een nieuwe impuls te geven aan de integrale aanpak van het Keurmerk Veilig Ondernemen. Het draagvlak en de actiebereidheid onder de ondernemers is echter leidend voor het doen slagen van deze aanpak. In de gemeente Baarle-Nassau is het Keurmerk Veilig Ondernemen niet ingevoerd. Uit de resultaten van de gemeentelijke Bedrijvenenquête 2010 blijkt dat ondernemers in Baarle-Nassau behoefte hebben aan informatie op de gemeentelijke website over veiligheid van de bedrijfsomgeving en het bestrijden van criminaliteit. De gemeente ziet dit als een belangrijk signaal en speelt hier als volgt op in: • De organisatie van een ondernemersavond over overvalpreventie in samenwerking met het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing (georganiseerd in het najaar van 2011 samen met de gemeente Alphen-Chaam); • Algemene informatie verstrekken over veiligheid en ondernemen op het ondernemersportaal van de website; • Op het ondernemersportaal van de website ‘links’ opnemen naar diverse instanties die zich bezighouden met veiligheid. Verder werkt de gemeente Baarle-Nassau samen met enkele andere gemeenten en de hulpdiensten in de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant. Aanvullend voorstel 1. Aanvullend op de aanpak in Alphen-Chaam rond het Keurmerk Veilig Ondernemen zou de gemeente Alphen-Chaam tezamen met de winkeliersverenigingen in Alphen en Chaam en politie kunnen bezien in hoeverre de actiepunten en maatregelen van het districtelijk actieprogramma ‘overvalcriminaliteit’ relevant zijn voor een lokale aanpak. 2. Voor beide gemeenten geldt, dat de lokale overheid kan optreden als intermediair door via de gemeentelijke website informatie te verstrekken ten behoeve van de ondernemers en doorlinken naar 25
diverse instanties, zoals de Kamer van Koophandel en het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing Midden- en West-Brabant. 3. Streven naar intensieve samenwerking met andere gemeenten en de hulpdiensten in de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant ten behoeve van monitoring van de veiligheid voor het bedrijfsleven.
B.2 Toerisme en veiligheid Probleemanalyse Er zijn vijfentwintig respectievelijk acht recreatieterreinen/bungalowparken gevestigd in het buitengebied van Alphen-Chaam en Baarle-Nassau. Recreatievoorzieningen zoals campings zijn minigemeenschappen waar zich ook de veiligheidsproblematiek van de ‘grote gemeenschap’ kan laten gelden. Met andere woorden, er is sprake van bouwen zonder de vereiste vergunningen, criminaliteit, overlast door alcohol- en drugsgebruik, geluidsoverlast, gevaar voor calamiteiten (brand e.d.) enz. De exacte stand van zaken is niet bekend. Door te weinig integrale regievoering heeft de onrechtmatige bewoning op de recreatieparken geleid tot overlastsituaties met negatieve maatschappelijke effecten tot gevolg. Doelstelling Het bereiken van een hoger veiligheids- en kwaliteitsniveau op alle aanwezige recreatieparken. Stand van zaken/aanpak In Alphen-Chaam is in 2011 de problematiek in kaart gebracht en inmiddels besproken met in- en externen om een totaalbeeld te creëren en aanbevelingen uit te kunnen werken in een plan van aanpak. De problematiek is weliswaar veelzijdig maar concentreert zich rond de thema’s onrechtmatige bebouwing, onrechtmatige bewoning en brand(on)veiligheid. Het plan van aanpak wordt in het voorjaar van 2012 voorgelegd aan het gemeentebestuur. In Baarle-Nassau is in 2010 een plan van aanpak voorbereid dat in 2011 van start is gegaan in de vorm van een interventieproject. Dit houdt in dat op de recreatieparken interventieacties worden georganiseerd. Het interventieteam bestaat uit gemeente, politie, Belastingdienst, Arbeidsinspectie, UWV, sociale inlichtingen- en opsporingsdienst en Sociale Verzekeringsbank. Er wordt gecontroleerd op illegale bouwsels, brandveiligheid, onrechtmatige uitkeringen, overbewoning en illegale bedrijven. Naast het interventieproject wordt reeds handhavend opgetreden tegen permanente bewoning van recreatiewoningen. In Baarle-Nassau is de algemeen geformuleerde doelstelling inmiddels als volgt geconcretiseerd: Op de parken een zgn. nulsituatie creëren door: • terugdringen van de onrechtmatige woonsituaties; • alle bijgebouwen op de parken in kaart brengen; • brandveiligheid in de panden op het terrein controleren en indien nodig handhaven; • terugdringen van vormen van overlast; • terugdringen van kleine criminaliteit; • beëindiging van de vestigingen (inschrijvingen) van ondernemingen, anders dan die gerelateerd zijn aan de uitoefening van het recreatiebedrijf; • het traceren van zorgmijders; • opsporen en terugdringen van vormen van ongewenst gedrag op het gebied van sociale - en fiscale fraude en illegale tewerkstelling; • verbeteren van de nalevingbereidheid van de burgers. 26
In Alphen-Chaam zal hierover nog nadere besluitvorming plaatsvinden. Wat betreft de doelstelling "het terugdringen van vormen van overlast en kleine criminaliteit" wordt onder andere gedacht aan rondhangende jeugd, graffiti, vandalisme en vernieling. Daarnaast tevens aan geluidsoverlast. De politie zal hierin taken op zich nemen, vanuit hun generale taakstelling om overlast te verminderen. In samenwerking met de overige participerende partijen zal de aanpak hiervan worden bepaald. Een andere doelstelling van dit project betreft de borging van activiteiten binnen het staande beleid. Beide gemeenten is er veel aan gelegen om toekomstig verval van het gebied te voorkomen. Waar de inzet van een interventieproject in Baarle-Nassau met name mogelijk maakt dat partijen en organisaties starten met een brede gemeenschappelijke benadering, zal de gemeente gedurende de looptijd van het project zorg dragen dat succesvolle initiatieven en samenwerking beleidsmatig geborgd worden. Risico’s van onrechtmatig gebruik van gemeenschappelijke voorzieningen worden hierdoor zo maximaal als mogelijk voorkomen. Na afloop van het interventieproject dient de situatie op de parken te worden gemonitord.
B.3 Grootschalige evenementen Probleemanalyse/Stand van zaken In beide gemeenten vinden jaarlijks middelgrote evenementen plaats, die een gemeentegrensoverschrijdende uitstraling hebben. In Alphen-Chaam zijn dat de Acht van Chaam en de Dektse Dance Night en in Baarle-Nassau de Midzomernachtfair. Voor het overige worden in beide gemeenten evenementen georganiseerd met een uistraling, schaal en omvang van lokale aard, zoals carnaval en Koninginnedag. Veiligheid is één van de vele aspecten waar nadrukkelijk zorg en aandacht voor is en waarmee inmiddels ook de nodige ervaringen zijn opgedaan. Voor middelgrote en grote evenementen wordt in Alphen-Chaam een veiligheidsplan van de organisatie geëist. Er kan gebruik gemaakt worden van een eigen format of van het format van de gemeente Alphen-Chaam. Het doel van dit plan is dat organisatoren nadenken over veiligheidsrisico’s en zich hier ook bewust van worden. In 2006 is voor beide gemeenten het evenementenbeleid vastgesteld, dat inmiddels toe is aan een herijking. Daarin wordt o.a. een onderscheid gemaakt voor wat betreft de schaal en omvang van een evenement. Om overlast tegen te gaan en de veiligheid te vergroten zijn diverse maatregelen genomen, waaronder verscherpte vergunningvoorschriften en een integrale benadering van het evenement. Bij het verlenen van vergunningen wordt in Baarle-Nassau expliciet gekeken vanuit het perspectief van overlast en (verkeers)veiligheid. Van een specifieke problematiek voor de evenementen is in de gemeenten geen sprake. Middelengebruik onder de jeugd, ook bij de genoemde evenementen, blijft een aandachtspunt. Alphen-Chaam heeft in de regio een voortrekkersrol gehad als het gaat om het organiseren van een alcoholvrije carnavalsoptocht. Inmiddels is dit beleid ook leidraad voor de gemeenten van het politiedistrict Breda. Controle en handhaving van afspraken die worden vastgelegd in vergunningen, is eveneens een aandachtspunt. Weliswaar valt dit onder de werkzaamheden van de BOA, maar de beschikbare capaciteit is beperkt (zestien uur per week per gemeente), wordt over veel taken verdeeld en slechts ten delen in het weekend ingezet. Ingeval van de genoemde middelgrote evenementen is er wel 27
sprake van inzet van zowel politie als BOA en zij zijn nadrukkelijk betrokken bij landelijke evenementen zoals carnaval.
28
Doelstelling Op permanente basis aandacht hebben voor de aspecten overlast en veiligheid. Het terugdringen van middelengebruik onder jeugdige bezoekers van evenementen blijft een specifiek aandachtspunt. Aanpak 1. Om de twee jaar aanbieden van de cursus Eerste hulp bij Drugsincidenten in het Uitgaanscircuit ten behoeve van de plaatselijke horeca en organisatoren van grote evenementen. 2. Handhaving van de voorschriften, mede door de BOA. 3. Aandacht houden (zoals nu het geval is) voor mogelijkheden om het middelengebruik door jeugdigen terug te dringen. Daarvoor dient dit punt tenminste jaarlijks op de veiligheidsagenda geplaatst te worden met betrokkenheid van de verschillende disciplines vergunningverlening, jeugdbeleid en handhaving. Aanvullend voorstel In beide gemeenten het evenementenbeleid herijken en daarbij meenemen welke onderdelen van het regionale evenementenbeleid geïmplementeerd kunnen worden.
29
C. Jeugd en veiligheid Algemeen Jeugd- en veiligheidsbeleid bevindt zich op het snijvlak van het lokale jeugdbeleid en het lokale veiligheidsbeleid. Daarbij gaat het niet alleen om jeugdigen die in hun omgeving problemen veroorzaken (onveiligheid door jeugdigen), maar ook om jeugdigen die problemen ondervinden en hulp nodig hebben (onveiligheid voor jeugd). Het is belangrijk om een adequate aanpak van jeugd- en veiligheidsproblematiek te ontwikkelen, die aansluit op problemen die spelen in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau. Dit gebeurt al in de vorm van een preventieve aanpak via verschillende projecten met name in het basisonderwijs en in de vorm van hulpverlening en begeleiding door maatschappelijke instanties.
C.1 Overlastgevende jeugd Probleemanalyse In het algemeen kan gesteld worden dat slechts sommige jongeren overlast veroorzaken. Dit kan variëren van jongeren die gewoon op straat hangen en overlast veroorzaken tot en met jongeren die crimineel gedrag vertonen. Om vast te kunnen stellen of van het een of andere sprake is, is het van belang dat er een goed beeld bestaat van de jongeren, hun behoeften en hun problemen. Uit de gebiedsscan van de politie blijkt dat de verschillende instanties de jongeren moeilijk in beeld krijgen voor wat betreft het kunnen aanwijzen van overlastsituaties. De meldingen met betrekking tot jeugdigen blijven beperkt en de wijkagent signaleert geen vaste locaties waar veel overlast is van jeugd. De enige overlast veroorzaakt door jeugd, vindt plaats in het weekend, als de jongeren gaan stappen. Die overlast concentreert zich dan vooral rondom Don Quichot, een discotheek in BaarleHertog. Er wordt alcohol geschonken aan jongeren onder de zestien jaar. De discotheek wordt met name bezocht door jongeren uit Alphen en Baarle-Nassau. Na het uitgaan trekken de jongeren soms een spoor van vernielingen door de kernen van Baarle-Nassau en Alphen-Chaam. Over uitgaansgelegenheden zeggen jongeren zelf, dat ze zich juist daar het vaakst onveilig voelen. Dit is hiervoor aangegeven bij het thema Geweld op straat en blijkt uit de jongerenenquête (uit 2007). De politie inventariseert jaarlijks de problematische jeugdgroepen. Er zijn geen problematische jeugdgroepen in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau aangetroffen. Op dit moment zijn er geen (structurele) problemen door groepen jongeren die overlast veroorzaken. Er zijn slechts incidenteel overlastmeldingen met betrekking tot jeugd. In het campingseizoen neemt de overlast in beide gemeenten toe. Dan worden vaker vernielingen aangebracht en zijn er meer vechtpartijen. In beide gemeenten is 12 uur per week een jongerenwerker werkzaam: 3 uur per week in AlphenChaam voor het Centrum voor Jeugd en Gezin en 9 uur per week in Baarle-Nassau waarvan 2 uur voor het Centrum voor Jeugd en Gezin. Doelstelling Voorkomen van structurele problematiek. Handhaven van de bestaande situatie. Stand van zaken/aanpak - In het kader van de preventie kan de politie een beroep doen op een jongerenwerker met een goed jongerennetwerk; 30
-
de overlastmeldingen monitoren; zowel de wijkagent van Baarle-Nassau, als de wijkagent van Baarle-Hertog vragen ieder aandacht voor de problematiek rondom Don Quichot. Op dit moment staat dit onderwerp op de veiligheidsagenda van de beide burgemeesters.
Aanvullend voorstel De aanpak voor de problematiek rondom Don Quichot betrekken bij een integrale aanpak zoals verwoord onder het volgende punt, C2 Alcohol. Daarbij ook aandacht hebben voor het feit, dat jongeren zich onveilig voelen bij uitgaansgelegenheden.
C.2 Alcohol Probleemanalyse Onder punt C.1 is geschetst, dat (overmatig) gebruik van alcohol door jeugdigen een samenhang kan hebben met overlast en vernielingen. Dit heeft een negatieve impact op de veiligheid danwel de veiligheidsbeleving van de inwoners van beide gemeenten. Door overmatig alcoholgebruik kunnen ook andere ongewenste effecten voor de veiligheid ontstaan, zoals meer kans op ongevallen in het verkeer en agressie. Uit de nota Gezondheidsbeleid 2008-2011 van Baarle-Nassau blijkt dat er sprake is van overmatig alcoholgebruik onder jongeren van 12 tot 17 jaar. Hetzelfde geldt voor Alphen-Chaam, waarbij de navolgende percentages voor zichzelf spreken, te weten in Alphen-Chaam drinkt 33% voor het 14e levensjaar, is 8% zware drinker (20 glazen of meer per week) en 46% drinkt bij gelegenheden zoals feestjes 5 glazen of meer. Regionaal zijn de cijfers 25%, 4% en 31%. In Baarle-Nassau gebruikt 31% van de 12-17 jarigen overmatig alcohol. In West-Brabant is dit 13%. Het percentage van ‘normaal’ alcoholgebruik door jongeren ligt in Baarle-Nassau (66%) hoger dan in West-Brabant (53%). Alcoholpreventie onder jongeren is slechts een klein onderdeel van de werkzaamheden van de jongerenwerker. Naar zijn mening wordt op dit moment te weinig gedaan op het gebied van alcoholgebruik onder de jeugd. De jongerenwerker signaleert onder de jongeren enkele problemen, als het om alcoholmisbruik gaat. Zo zijn de meeste jongeren erg jong (gemiddeld 14 jaar). Dat AlphenChaam en Baarle-Nassau in het grensgebied liggen speelt ook een rol in deze problematiek. De wijkagenten en de jongerenwerker weten dat jongeren indrinken in zgn. zuipschuren. Waar deze schuren zijn gevestigd is over het algemeen niet bekend bij de wijkagenten en jongerenwerker. De wijkagenten van Alphen-Chaam, Baarle-Nassau en Baarle-Hertog hebben samen met de jongerenwerker aangegeven dat zij tot een aanpak willen komen die gericht is op dit overmatig alcoholgebruik en overlast die veroorzaakt wordt op de uitgaansroute tussen Alphen-Chaam en Baarle-Hertog en vice versa. Doelstelling - Geen alcoholgebruik onder de 16 jaar; - vermindering bovenmatig alcoholgebruik boven de 16 jaar; - monitoren van de situatie voor wat betreft middelengebruik (alcohol en drugs) door jongeren. Stand van zaken In Alphen-Chaam is alcoholgebruik door de jeugd al meerdere jaren een thema met prioriteit, zoals ook in de kadernota Integrale Veiligheid van 2008. De uitvoering van dit thema aan de hand van eigen en regionale projecten is succesvol opgepakt en de prioritering van dit thema is onlangs opnieuw bevestigd door het gemeentebestuur. Zo is in Alphen-Chaam ingehaakt op het grootschalig regionale alcoholproject ‘Think before you drink’. De looptijd is van 2010 tot 2013. De doelen zijn het terugdringen van alcoholgebruik onder jongeren (geen alcohol onder de 16 jaar en minder alcohol 31
boven 16 jaar) en betere regionale afstemming op het gebied van preventie, regelgeving en aanpak. Alle regiogemeenten zijn actief betrokken binnen één of meerdere werkgroepen. In de nota volksgezondheid van Baarle-Nassau wordt gezegd dat de gemeente wil aansluiten op deze regionale aanpak. Op welke wijze de gemeente wil aansluiten is niet concreet uitgewerkt. In Alphen-Chaam is een werkgroep actief met het thema ‘Grensoverschrijdende aanpak’. Iedereen die met jongeren en alcohol te maken heeft, wordt bij dit project betrokken, te weten gemeenten, jongeren, ouders, politie, horeca, sportclubs, ziekenhuizen etc. Door de GGD wordt tweejaarlijks het project ‘Be cool…feel good’ uitgevoerd in de groepen 7 en 8 van de basisschool. Hierin komen onderwerpen aan bod zoals alcohol en drugs, weerbaarheid, gezondheid en veiligheid. In december 2008 is het project ‘Meer lol zonder alcohol’ gestart. Jongeren die bijna 13 zijn worden e uitgenodigd om samen met hun ouders een contract te tekenen. Hiermee beloven zij voor hun 16 jaar niet te drinken c.q. alcohol aan te bieden. Naast het voorkomen van alcoholgebruik onder de 16 jaar, is het doel vooral om jongeren en opvoeders bewust te maken van de gevaren van alcohol drinken op jonge leeftijd. Het aantal deelnemers stijgt nog elk jaar en het effect wordt door de GGD gemeten. Activiteiten die sinds lange tijd georganiseerd worden is een maandelijkse alcoholvrije jeugdsoos in de kernen Alphen, Chaam en in Galder. Deze jeugdsoos vindt plaats binnen de reguliere horeca. In de nieuwe nota Volksgezondheid voor de gemeente Alphen-Chaam zullen de thema’s ‘alcohol’ en ‘drugs’ worden geïntegreerd. Tenslotte mag vermeld worden, dat veel energie is gestoken in het tegengaan van alcoholconsumptie door deelnemers aan de verschillende carnavalsoptochten in de kernen van Alphen-Chaam. Inmiddels is hieruit beleid ontstaan voor het politiedistrict en wordt een alcoholvrije optocht in de gemeenten Etten-Leur, Rucphen, Zundert, Breda, Baarle-Nassau (vanaf 2013)en Alphen-Chaam ondersteund door steeksproefgewijze acties van de politie. Overigens zij hierbij vermeld, dat uit de evaluatie van de carnavalsoptochten in 2012 is gebleken dat alcoholvrije optochten lastig te handhaven zijn. Carnavalsverenigingen zullen opnieuw gewezen worden op de eigen verantwoordelijkheid in dezen. Op 25 mei 2011 is het wettelijk verplichte Centrum voor Jeugd en Gezin gestart. Dit centrum is een basisvoorziening in de gemeente waar alle inwoners terecht kunnen voor informatie en advies over opgroeien en opvoeden van kinderen en jongeren van 0 – 23 jaar. Binnen dit centrum, waarin AlphenChaam en Baarle-Nassau samenwerken, vindt de signalering, coördinatie en sturing plaats op problemen bij kinderen. De zogenaamde ketencoördinator bekijkt per geval welke aanpak nodig is en initieert een gesprek met betrokken disciplines. Er is niet langer sprake van een geïnstutionaliseerde aanpak vanuit de gemeente. In Baarle-Nassau wordt door de GGD samen met Novadic/Kentron, politie, HALT, gemeente en het onderwijs het project ‘Wat doe jij?’ uitgevoerd. Dit is een breed samenwerkingproject gericht op leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs. Naast alcohol komen ook thema’s zoals roken, gezonde voeding, drugsgebruik en het vergroten van de weerbaarheid aan de orde. Voor beide gemeenten geldt dat vanuit de districtsdriehoek het alcoholmatigingsbeleid wordt geïnventariseerd. Vanuit HALT loopt een actieve aanpak o.a. gericht op minderjarigen die aangehouden worden vanwege het bezit van alcohol in de openbare ruimte waar dat volgens de APV niet is toegestaan. Zij worden doorverwezen naar HALT, waar hun ‘straf’ in hoofdzaak bestaat uit een middeleninfogesprek met Novadic/Kentron. Ook ouders worden hierbij betrokken. Aanpak
32
1. De trajecten die in Alphen-Chaam zijn ingezet, krijgen een vervolg. Aandachtspunt hierbij is de integrale werkwijze, waarbij ook samengewerkt wordt vanuit de invalshoek ‘integrale veiligheid’ met de wijkagenten en de jongerenwerker en samengewerkt wordt met BaarleNassau en waar mogelijk met Baarle-Hertog. 2. Het project ‘Wat doe jij?’ op de basisscholen in Baarle-Nassau voortzetten. Aanvullend voorstel 3. Het project ‘Meer lol zonder alchol’ opstarten in Baarle-Nassau in samenwerking/ samenspraak met Alphen-Chaam (zie ook punt 1. onder ‘Aanpak’). 4. De gemeente Baarle-Nassau dient een beslissing te nemen of aangesloten wordt bij de regionale aanpak ‘think before you drink’. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van de suggesties en aanbevelingen in de nota volksgezondheid. Omdat alcoholbeleid disciplines als volksgezondheid en veiligheid raakt, dient dit uitvoeringsplan in nauwe samenwerking met gezondheidszorg en veiligheid te worden opgesteld. Indien hierover een besluit is genomen, dient te worden bepaald hoe hier lokaal uitvoering aan wordt gegeven. 5. Baarle-Nassau heeft samen met Alphen-Chaam een aantal uren jongerenwerker tot haar beschikking. Samen met Novadic/Kentron kan de jongerenwerker gastlessen verzorgen in het basisonderwijs. 6. Alcoholvrije instuif organiseren in Baarle-Nassau voor jongeren onder de 16. 7. Bewustwording onder de ouders realiseren.
33
C.3 Drugs Probleemanalyse Uit de volwassenmonitor 2009 van de GGD blijkt dat in Alphen-Chaam en in Baarle-Nassau 1% van de volwassenen recent³ softdrugs heeft gebruikt tegen 2% in de regio West-Brabant. Voor harddrugs geldt dat van de volwassenen 0,8% in Alphen-Chaam en in Baarle-Nassau 1,2 % recent harddrugs heeft gebruikt. In de regio is dit 1%. Uit de jongerenenquête 2007 blijkt dat het drugsgebruik onder jongeren hoger ligt, dan bij de volwassenen. Zie hieronder de schematische weergave. Drugsgebruik in laatste 4 weken Wiet of hasj XTC/MDMA Hallucinogene paddenstoeltjes Amfetaminen Cocaïne of heroïne Alcohol en drugs gebruikt op 1 dag/avond
Alphen-Chaam 3,3% 0% 0% 0% 0% 3,3%
Baarle-Nassau 2% 1% 0% 0,4% 0,8% 4,8%
Regio West-Brabant 3% 0,2% 0,1% 0,2% 0,1% 3%
De percentages van het drugsgebruik door jongeren in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau zijn erg laag. Met uitzondering van het gebruik van wiet/hasj en de hallucinogene paddenstoeltjes ligt het gemiddelde in Baarle-Nassau wel hoger dan het drugsgebruik door jongeren in de regio.
Incidenten drugs/drankoverlast in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau
14 12 10 8
Alphen-Chaam Baarle-Nassau
6 4 2 0 2007
2008
2009
2010
2011
Uit de cijfers van de politie blijkt dat het aantal incidenten met betrekking tot drugs/drankoverlast jaarlijks in Alphen-Chaam nogal wisselt. In 2009 en 2010 is het aantal incidenten met betrekking tot drugs/drankoverlast in Baarle-Nassau gedaald. In 2011 vindt er een stijging plaats van het aantal incidenten.
³ In de afgelopen vier weken voorafgaand aan de enquête 34
Doelstelling Terugdringen van het drugsgebruik onder jongeren tot minimaal hetzelfde gemiddelde, als de regio West-Brabant en het voorkomen van structurele drugsproblematiek. Stand van zaken Alphen-Chaam noch Baarle-Nassau heeft coffeeshops binnen de gemeentegrenzen. Toch is er een ontwikkeling die hier vermeld moet worden, te weten de invoering van de wietpas. De gedoogde coffeeshops zullen vanaf 1 mei 2012 besloten clubs worden die alleen toegankelijk zijn voor meerderjarige ingezetenen van Nederland. In het politiedistrict waartoe beide gemeenten (op dit moment) horen, zijn coffeeshops gevestigd in Etten-Leur (1) en Breda (8). Veel bezoekers komen uit België en Frankrijk en zullen na 1 mei 2012 niet meer in de coffeeshops terecht kunnen. Daarnaast komen er ook veel bezoekers uit WestBrabant waar geen coffeeshops gevestigd zijn. De vraag is waar al deze klanten zullen blijven en gevreesd wordt dat de illegale markt deze groep aan zich zal trekken. Dit betekent mogelijk verplaatsing naar illegale verkooppunten zoals in woningen, parkeerplaatsen of in bossen zoals op recreatieparken. Het gaat daarbij niet alleen om Breda en Etten-Leur maar ook om omliggende dorpen nabij de grens. Binnen het district wordt op dit moment beleid- en uitvoeringsmaatregelen ontwikkeld om hierop voorbereid te zijn. De jongerenwerker en de wijkagenten hebben gemerkt dat drugs in opkomst zijn. De jongerenwerker krijgt wel signalen, maar kan deze niet onderbouwen. In beide gemeenten vormen drugs nu nog geen probleem. Om te voorkomen dat het een probleem wordt, dient een preventieve aanpak ontwikkeld te worden. Hierbij dient een brug te worden geslagen naar de jeugd. De jongerenwerker en de wijkagenten geven aan dat er in Baarle-Nassau slechts een beperkte drugsscene is voor wat betreft GHB. Vanuit Baarle-Nassau zijn er lijntjes met o.a. Chaam. In de omgeving is een beperkt aantal producenten actief. Zij geven geen overlast. Zodra de politie signalen krijgt, dat ergens een GHB-lab is, wordt met de sterke arm daartegen opgetreden. Dit zorgt wel voor een zgn. waterbeddeneffect, maar het probleem blijft beheersbaar.
Aanpak 1. Doorgaan met de preventieve projecten op de basisscholen. 2. Voortzetten cursus Eerste hulp bij Drugsincidenten in uitgaanscircuit (tweejaarlijks). 3. Beide gemeenten hebben een aantal uren een jongerenwerker tot haar beschikking. Samen met Novadic/Kentron kan de jongerenwerker gastlessen verzorgen in het basisonderwijs (relateren aan punt 5 van het vorige thema ‘alcohol’). Aanvullend voorstel 4. Gezien de lage cijfers van drugsgebruik door jongeren in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau, bij de actualisatie van de nota’s Volksgezondheid bepalen in hoeverre een nadere aanpak noodzakelijk is om drugsgebruik terug te dringen. Daarbij dient speciaal aandacht te worden besteed aan het gebruik van GHB. Het gebruik van GHB stijgt nl. sterk de laatste jaren in deze regionen van Nederland. Dit is reeds een groot probleem in bijvoorbeeld Etten-Leur. 5. Monitoren van de ontwikkelingen rond de invoering van de Wietpas. 6. Het gebruik van GHB monitoren.
35
D. Fysieke veiligheid D.1 Verkeersveiligheid Incidenten verkeersveiligheid in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau
80 70 60 50 40 30 20 10 0
80 70 60 50 40 30 20 10 0 2007
2008
2009
2010
2011
aanrijdingen zonder letstel aanrijdingen met letsel dodelijke ongevallen
2007
2008
2009
2010
2011
Probleemanalyse In enkele wijken in Alphen en Chaam is sprake van overlast door snelheid en parkeergedrag, met name rond de basisscholen en de uitvalswegen. In Galder is sprake van overlast en risico’s voor de veiligheid door snelheid binnen de bebouwde kom waar een 30 kilometerzone is aangelegd. Strijbeek en Ulvenhout A-C hebben geen bebouwde kom. Daar geldt dat de overlast en het risico wordt veroorzaakt door het doorgaand verkeer in het buitengebied. Uit het IDOP4 en uit politiegegevens blijkt, dat de verkeersveiligheid op de Strijbeekseweg aandacht behoeft. In de gemeente Baarle-Nassau is eveneens sprake van verkeersoverlast. Het gaat dan met name om verkeersdsrukte, te hard rijden, parkeeroverlast en tegen de rijrichting in rijden. De parkeeroverlast vindt met name rond de scholen en de oudere wijken plaats. In die wijken is de doorstroom van het verkeer moeilijker geworden vanwege het feit dat het aantal auto’s in de loop der jaren is toegenomen. Vooral in de St. Annastraat en het St. Annaplein ondervindt men overlast van auto’s die tegen het verkeer in rijden. Het doorgaand verkeer moet door het centrum van Baarle-Nassau. Dit komt uit drie richtingen, nl. Alphen, Chaam en Turnhout. De navigatiesystemen geven Baarle-Nassau aan als ‘kortste route’. Het vrachtverkeer zorgt voor veel problemen in het centrum. De weg is erg smal waardoor de vrachtauto’s elkaar moeilijk kunnen passeren in de bochten.
4
IDOP: Integraal Dorps ontwikkelings plan
36
Baarle-Nassau wordt tevens als sluiproute gebruikt wanneer er zich problemen voordoen op de A16/E19. In het verleden werden in Baarle-Nassau vanuit de politie lijsten aangeleverd van parkeer- en snelheidsovertredingen. Uit die lijsten bleek waar veelvuldig parkeer- en snelheidsovertredingen plaatsvonden. De gemeente kan naar aanleiding daarvan maatregelen treffen. Doelstelling 1. Streven naar permanente verkeerseducatie toegespitst op specifieke doelgroepen, zoals kinderen, jonge automobilisten en ouderen; 2. Realiseren van een verkeersveilige infrastructuur; 3. Afstemming met politie verbeteren. Stand van zaken/aanpak In Alphen-Chaam is in samenwerking met werkgroep IDOP besloten een deel van de Strijbeekseweg (Markweg-Landsgrens) in te richten als 60 kilometer per uur gebied inclusief fysieke maatregelen. Deze werkzaamheden worden medio 2012 worden uitgevoerd. In Alphen-Chaam kent 90% van de wegen buiten de bebouwde kom kent reeds een maximum snelheid van 60 kilometer per uur.
Ten aanzien van de verkeerseducatie promootten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau in samenwerking met Veilig Verkeer Nederland de toepassing van het Brabants Verkeersveiligheidlabel. Dit houdt in dat op integrale wijze wordt gewerkt aan een mensgerichte aanpak door middel van o.a. verkeerseducatie. Alle scholen binnen Alphen-Chaam hebben dit label. In het kader van het Verkeersveiligheidlabel werden ‘broemritten’ en jaarlijks de fietsverlichtingsactie georganiseerd. Tijdens bijvoorbeeld jaarmarkten werd de alcoholsimulator ingezet. De gemeenten deden ook mee aan diverse landelijke acties, zoals Dode hoek, Bob (alcohol in het verkeer), Scholen zijn weer begonnen en Rij met je hart. Wegens gebrek aan vrijwilligers is de afdeling Veilig Verkeer Nederland in Alphen-Chaam en Baarle-Nassau vervallen. Dit betekent dat de gemeenten niks meer organiseren. Omdat dit geen optie is, hebben de gemeenten in het voorjaar van 2012 overleg met de afdeling Vught van Veilig Verkeer Nederland. Aan de hand van dit overleg willen de gemeenten bekijken welke taken zij samen met de afdeling Vught kunnen oppakken. Aanpak Alphen-Chaam 1. Voor wat betreft de verkeerseducatie: - promoten en faciliteren toepassing van het Brabant Veiligheids Label 2. Voor wat betreft de verkeersinfrastructuur: - permanent monitoren van de verkeersveiligheid op alle wegen Vanuit het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoer Plan (GVVP) vloeit voort: - uitbreiding 60 km- zones buiten de bebouwde kom, zowel in aantal als in oppervlak; - verhogen verkeersveiligheid Strijbeekseweg. 3. Voor wat betreft het organiseren van burgerparticipatie: - met wijkbewoners om de tafel gaan om behoeftes en problemen te inventariseren en gezamenlijk met gemeente en politie op te trekken als het gaat om het treffen van maatregelen, die direct aansluiten bij de lokale behoefte. Baarle-Nassau 1. Voor wat betreft het realiseren van een verkeersveilige infrastructuur: 37
-
wordt in de loop van 2012 in samenwerking met Baarle-Hertog een verkeerscirculatieplan vastgesteld; - na de vaststelling uitvoering geven aan het verkeerscirculatieplan; - permanent monitoren van de verkeersveiligheid op alle wegen; - realiseren van de noord-oostelijke omlegging; - Voor parkeerontheffingen leges heffen aan bewoners die woonachtig zijn binnen de blauwe zone om de parkeerdruk te verminderen. 2. Voor wat betreft afstemming met politie: - parkeer- en snelheidsovertredingen binnen de gemeente Baarle-Nassau afstemmen met politie; - afstemmen met gemeente ten behoeve van (burger)verkeersregelaars/-brigadiers; - reageren op klachten door gemeenteambtenaren met betrekking tot verkeersoverlast. Voor wat betreft de handhaving kunnen in beide gemeentes gerichte controles worden uitgevoerd op de plaatsen waar sprake is van: - te hard rijden; - foutief parkeren; - crossen met scooters/crossen in het buitengebied; - agressief weggedrag. Uitvoering: politie, verkeershandhavingsteam, scooterteam en districtelijke snelheidswaarnemer. N.B. De afdeling van Veilig Verkeer Nederland is per 1 januari 2012 in Alphen-Chaam en BaarleNassau vervallen.
D.2 Brandveiligheid gebouwen Op grond van het Bouwbesluit en de Bouwverordening worden in het kader van de Wabo (Omgevingsvergunning) eisen gesteld aan gebouwen op gebied van brandveiligheid en het brandveilig gebruik. Binnen de gemeenten adviseert de Brandweer Midden- en West-Brabant op het gebied van brandveiligheid, zoals bijvoorbeeld bij omgevingsvergunningen voor de activiteit bouwen. Ook adviseert de brandweer bij de verstrekking van gebruiksvergunningen voor bouwwerken en tijdelijke bouwsels, zoals tenten bij evenementen. De brandweer maakt vanaf 1 januari 2010 deel uit van de Veiligheidsregio, als (Regionale) Brandweer Midden- en West- Brabant en is vanaf die tijd niet langer “bevoegde autoriteit” binnen de gemeenten en vervult slechts een “adviseursrol”. Conform het bepaalde in de Wet Veiligheidsregio’s (art. 3-10-25) adviseert de brandweer de aangesloten gemeenten en hebben de gemeentebesturen de plicht bij de brandweer een advies in te winnen. Doelstelling Brandveilig maken van gebouwen op het niveau van het wettelijk minimum en het handhaven van dit brandveiligheidsniveau. Stand van zaken/aanpak Binnen de gemeente Alphen-Chaam is de inhaalslag brandveiligheid vrijwel voltooid. Het aantal gebruiksvergunningen dat voor (nieuwe) bouwwerken wordt verstrekt is heel beperkt. Door de voltooiing van de inhaalslag mag een voldoende mate van brandveiligheid worden geacht te zijn gerealiseerd. De gemeente Baarle-Nassau heeft in augustus / september 2011 het “controlebeleid” vastgesteld en heeft vervolgens formeel de regionale brandweer opdracht gegeven om tot uitvoering over te gaan. 38
Ontwikkelingen Medio 2012 zal het nieuwe Bouwbesluit van kracht worden. Dit Bouwbesluit bevat de technische voorschriften voor zowel bouwen, als gebruik. Het Gebruiksbesluit zal worden overgeheveld naar het Bouwbesluit. Dit geldt eveneens voor een aantal voorschriften uit de huidige Bouwverordening. De Bouwverordening zal nog slechts stedenbouwkundige bepalingen en bepalingen voor preventief bodemonderzoek bevatten. De administratieve en personele lasten zijn ogenschijnlijk afgenomen door het afschaffen van de gebruiksvergunning. Het taakaccent zal echter meer moeten liggen op gebied van toezicht en handhaving. Voorkomen moet worden dat het (brand)veiligheidsbewustzijn afneemt en dat bijvoorbeeld een wildgroei aan onveilige evenementen ontstaat. De brandweer steekt in op “Brandveilig leven” middels verschillende initiatieven die het veiligheidsbewustzijn en de zelfredzaamheid van burgers vergroten, zoals voorlichting op scholen, huisbezoeken, rookmelderacties, horecabezoeken en brandveiligheidchecks. (Brand)Veilig Leven is ook de naam van het project van de NVBR dat deze initiatieven in kaart brengt en doorvertaalt naar handvatten voor de toekomst. Aanvullend voorstel 1. De komende periode moet extra rekening worden gehouden met invoering en implementatie van wijzigingen in de regelgeving, het Bouwbesluit 2012. 2. In Alphen-Chaam samen met de Brandweer Midden- en West-Brabant/Veiligheidsregio een eenduidig en allesomvattend brandveiligheidsbeleid ontwikkelen, waarbij rekening wordt gehouden met de noodzakelijke personele invulling.
D.3 Risico’s gevaarlijke stoffen/externe veiligheid In 2010 is de beleidsvisie Externe Veiligheid (EV) 2010 - 2014 van de gemeente Alphen-Chaam vastgesteld door het college en de raad. In 2011 is de beleidsvisie Externe Veiligheid (EV) 2011 2015 van de gemeente Baarle-Nassau vastgesteld door het college en de raad. De Beleidsvisie Externe Veiligheid geeft invulling aan het thema “Externe Veiligheid”. Met deze beleidsvisie neemt het bestuur van de gemeente haar verantwoordelijkheid op het gebied van externe veiligheid en schetst duidelijkheid over de invulling van de gemeentelijke beleidsvrijheden ten aanzien van dit veiligheidsthema. Deze Beleidsvisie is tot stand gekomen middels de financiële ondersteuning vanuit het Uitvoeringsprogramma Brabant Veiliger 2006 – 2010. Met deze beleidsvisie Externe Veiligheid worden de volgende doelstellingen nagestreefd: 1. Inzicht in de aanwezige risico’s op een signaleringskaart. 2. Invulling van de beleidsvrijheid ten aanzien van Externe Veiligheid. 3. Een gebiedsgerichte uitwerking van het beleid met oplossingen die passen bij de gebiedskenmerken. 4. Een beschrijving van de aanpak en organisatie, waarmee de ambities worden gerealiseerd. 5. Beschrijving van de samenwerking met de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Hertog op EV-gebied. De beleidsvisie Externe Veiligheid is opgebouwd uit drie delen. Het eerste deel kan worden beschouwd als de kadernota, waarin de belangrijkste beleidslijnen en ambities zijn vastgelegd voor de komende 4 jaar. In het tweede deel, het Actieplan Externe Veiligheid 2010-2014 voor Alphen-Chaam en 2011-2015 voor Baarle-Nassau, zijn de acties opgenomen welke de gemeente in wil zetten om 39
deze beleidslijnen binnen de gemeentelijke organisatie te verankeren en de ambities waar te maken. In het derde deel is het Uitvoeringsprogramma opgenomen voor het laatste kwartaal van 2010 en heel 2011 (met een doorkijk naar 2014) in Alphen-Chaam en in Baarle-Nassau voor 2011 (met een doorkijk naar 2015), waarin concreet is aangegeven tot welke maatregelen voor die tijdspanne het Actieplan leidt. Middels het Uitvoeringsprogramma wordt jaarlijks de begroting voor de uitvoering van het EVbeleid en de externe veiligheidstaken vastgesteld en kan verantwoording aan het Programmabureau Brabant Veiliger plaatsvinden. Beide gemeenten hebben gekozen voor een gebiedsgericht beleid, waarmee een duidelijke scheiding tussen risicobronnen en kwetsbare objecten wordt nagestreefd. Hiervoor is de gemeente onderverdeeld in de gebieden; woonwijken, buitengebied, bedrijventerrein, gemengd gebied, recreatiegebied en transportzone. Binnen deze gebieden wordt een verschillend risiconiveau geaccepteerd, op basis van de kwetsbaarheid en de aanwezigheid van risicobronnen. Deze gebiedsindeling en de bijbehorende signaleringskaart is eveneens een hulpmiddel voor de disciplines Ruimtelijke Ordening en Vergunningverlening & Toezicht, om externe veiligheid mee te nemen binnen hun werkprocessen. Met de vaststelling van de beleidsvisie wordt eveneens ingezet op het sluiten van de veiligheidsketen, wanneer het gaat om activiteiten met gevaarlijke stoffen, het verankeren van voldoende aandacht voor EV binnen de gemeentelijke organisatie en de bewustwording bij burgers wanneer het gaat om de externe veiligheidsrisico’s binnen de gemeente. Vanuit die gedachte wordt ingezet op de optimalisatie van de bestrijdbaarheid en de versterking van de zelfredzaamheid.
D.4 Voorbereiding op rampenbestrijding Het “organisatieplan voor de rampenbestrijding” waarvan het “organisatie onderdeel gemeente” van de Veiligheidsregio die regierol heeft, vormt de beleidsbasis voor de gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie van de 26 gemeenten in de regio Midden- en West-Brabant. De rampenbestrijdingstaken worden voor de gemeenten Baarle-Nassau en Alphen-Chaam door één medewerker gecoördineerd. Ofschoon de gemeentelijke beleidsteams van beide gemeenten in 2010 samen hebben geoefend, komt het opleiden en oefenen evenals het uitwisselen van personeel bij daadwerkelijke calamiteiten en in kwetsbare perioden op dit moment verder niet aan bod. In verband met de nieuwe criteria van de veiligheidsregio voor de rampenbestrijdings-organisatie, zal het in de toekomst noodzakelijk zijn om met andere gemeenten samen te werken.
40
E. Integriteit en veiligheid E.1 Radicalisering Radicalisering is een extreme uiting van een mening of ongenoegen, welke haaks staat op de normen en waarden in de samenleving zoals die zijn verankerd in de grondwet, rechten van de mens en de Wet gemeentelijke antidiscriminatievoorziening (WGAV). Bij incidenten tengevolge van radicalisme gaat het veelal om geweld, bedreiging en/of discriminatie. Voorafgaande aan die incidenten is er veelal een patroon zichtbaar van bijvoorbeeld discriminatie in allerlei gradaties. Van bepaalde stromingen in de samenleving is bekend dat zij een bedreiging vormen of kunnen vormen voor de veiligheid, zoals rechts- en linksextremisme, islamradicalisme, dierenrechtenradicalisme. Het vroegtijdig aanpakken van discriminatie is om die reden van groot belang. Een belangrijke rol is weggelegd voor diverse centrale actoren, zoals gezinnen (volwassenen/ouders), leiders binnen sportverenigingen, uitbaters horeca en recreatievoorzieningen en scholen. De norm dient duidelijk te zijn en de gemeente heeft een taak daarin op grond van veiligheid, een kwalitatief goede lokale samenleving, duurzame recreatie en integriteit om terzake eigen beleid te ontwikkelen. Op grond van de WGAV is er de wettelijke plicht om toegang te bieden tot een laagdrempelige antidiscriminatievoorziening, t.w. RADAR in Breda/Tilburg. Bij die organisatie kan, naast de minimale verplichte dienstverlening, ook ondersteuning in de vorm van voorlichting en informatie worden verkregen. Probleemanalyse In beide gemeenten is er geen sprake van (georganiseerd) radicalisme. Echter dat wil niet zeggen dat er in het geheel niet wordt gediscrimineerd. Er is wel een enkel signaal dat melding maakt van meer dan een enkel incidentele low-profile vorm van discriminatie van grappig verpakte opmerkingen over kleur en kleding. Dit is een tendens die zichtbaar is in de hele Nederlandse samenleving. Die wat lastig zichtbaar te maken tendens kan in dit stadium alleen maar worden bestreden door informatie over wanneer er sprake is van discriminatie, waar iemand terecht kan met een klacht en normverduidelijking. Belangrijk is dat er een duidelijke boodschap door de gemeente naar buiten toe wordt afgegeven, via persberichten, voorlichting en afspraken met betrokken partijen. Het ampele feit dat discriminatie lang niet altijd zichtbaar is in cijfers maar wel latent aanwezig is, maakt het waard om te investeren in voorlichting. Voorkomen is beter dan genezen is het adagium in deze. Doelstelling Vooralsnog is hiervoor geen doelstelling geformuleerd. Op grond van monitoren van de situatie zal bepaald worden of in een later stadium beleid dient te worden ontwikkeld. Aanpak In Alphen-Chaam en Baarle-Nassau wordt bij de jaarlijkse beoordeling van de rapportage over discriminatie door RADAR, goed gekeken naar de ontwikkelingen over dit onderwerp. Uit het verslag over 2010 en 2011 blijkt niets van een duidelijke meerjarige of toenemende ontwikkeling. 41
Op grond van landelijke ontwikkelingen wordt er wel gewaarschuwd voor discriminatie van mensen uit de LHBT-groep (Lesbiennes, Homosexuelen, Bisexuelen en Transsexuelen) en MOElanders. Vanaf 2011 wordt via een persbericht bij de RADAR rapportage, aandacht gegeven aan discriminatie. Er is aanleiding om in de komende jaren meer aandacht te besteden aan informatie en voorlichting aan en afspraken met de verschillende actoren binnen het maatschappelijke veld. In het kader van de uitvoering van de WGAV zal hier verder beleid over kunnen worden ontwikkeld vanaf 2014.
E.2 Georganiseerde misdaad E.2.1 Hennepkwekerijen Probleemanalyse Het exploiteren van een hennepkwekerij is een criminele, strafbare activiteit die vormen van overlast veroorzaakt, gevaar voor mensen en goederen, tast in het algemeen het woon- en leefklimaat van de omgeving aan en het veiligheidsgevoel van omwonenden in het bijzonder. Daarbij gaat het exploiteren van een hennepkwekerij vaak gepaard met andere strafbare feiten, zoals diefstal van elektriciteit, belastingontduiking en uitkeringsfraude. Deze criminele activiteiten zijn schadelijk voor de rechtsorde, de samenleving, het leefklimaat, de openbare orde en veiligheid, de gezondheid en het maatschappelijke aanzien van het district Breda. In 2009 zijn in de gemeente Baarle-Nassau een zestal hennepkwekerijen geruimd. In 2010 waren dit er vier en in 2011 een drietal. In de gemeente Alphen-Chaam heeft in 2011 de eerste bestuurlijke hennepruiming plaatsgevonden. In totaal vonden er dat jaar in de gemeente Alphen-Chaam vier bestuurlijke ruimingen plaats. In 2012 heeft er in beide gemeenten tot nu toe één bestuurlijke hennepruiming plaatsgevonden. Doelstelling Aanpak en terugdringen van hennepkwekerijen en eventuele drugspanden via een gezamenlijk en afgestemd optreden tussen alle betrokken partijen in het politiedistrict Breda. Stand van zaken/aanpak Op 1 januari 2008 is een convenant afgesloten tussen gemeenten, politie, openbaar ministerie, Essent netwerk BV, woningbouwverenigingen en woningstichtingen in het gebied van de gemeenten Breda, Baarle-Nassau, Alphen-Chaam, Rucphen, Zundert en Etten-Leur (politiedistrict Breda) omtrent de aanpak van hennepkwekerijen en drugspanden. Ontwikkelingen In 2011 is het hennepconvenant verlengd; in het vierde kwartaal van 2012 vindt een evaluatie plaats en zal een besluit worden genomen over het continueren van de samenwerking.
42
E.3 Bestuurlijke integriteit E.3.1 Wet BIBOB Doelstelling De Wet BIBOB voorziet in de mogelijkheid om aanvragen om een gemeentelijke subsidie of vergunning te screenen op een criminele achtergrond. Via deze weg heeft de gemeente de mogelijkheid zich te beschermen tegen het risico dat zij ongewild criminele activiteiten faciliteert. Stand van zaken De gemeente Baarle-Nassau heeft Bibob-beleid vastgesteld voor Horeca, bouwvergunningen en sexinrichtingen. De gemeente Alphen-Chaam past weliswaar in individuele gevallen de Wet BIBOB toe, maar moet over een beleidslijn nog een beslissing nemen. Daarbij zal ook betrokken worden voor welke sectoren de BIBOB-toepassing gaat gelden. Ontwikkelingen De Regionaal Expertise- en Informatiecentra (RIEC’s) zijn gerealiseerd. Hierdoor zijn gemeenten beter in staat hun BIBOB-aanpak vorm te geven en ontstaat er ook meer regionale samenhang in die aanpak. Binnenkort treedt naar verwachting een wetswijziging in werking die het toepassingsgebied van de Wet BIBOB uitbreidt met vastgoed- en grondtransacties waarbij de overheid betrokken is als civiele partij en de exploitatie van speelautomaten. Daarnaast bevat het wetsvoorstel de mogelijkheid voor burgemeesters om een BIBOB-onderzoek te doen naar bedrijven die geen vergunning van de gemeente nodig hebben, maar waar wel illegale activiteiten plaatsvinden (zoals belwinkels en avondkappers). Aanpak Besluit over beleidslijn omtrent toepassing BIBOB in Alphen-Chaam en implementatie BIBOB-beleid. Aanvullend voorstel In beide gemeenten medio 2012 bezien in hoeverre de wetswijziging gevolgd wordt via aanpassing van het BIBOB-beleid en instrumentarium.
43
E.4 Handhaving Handhaving is het door toezicht en het toepassen van bestuursrechtelijke, strafrechtelijke en privaatrechtelijke middelen bereiken dat algemeen geldende voorschriften worden nageleefd. Handhaving dient daarbij te worden beschouwd als een keten van met elkaar samenhangende en op elkaar volgende activiteiten, te weten: preventie, signalering, oordeelsvorming en sanctionering en daarnaast de ontwikkeling en de evaluatie van het handhavingsbeleid. Het bevoegde gezag (het college van burgemeester en wethouders, de burgemeester of de gemeenteraad) heeft verschillende mogelijkheden om haar handhavende en toezichthoudende taak uit te voeren. In de eerste plaats kan zij daartoe aangewezen gemeenteambtenaren in het kader van hun toezichtstaak inzetten die overtredingen kunnen constateren. Op grond van artikel 5.10 van de Wabo kunnen de toezichthouders worden benoemd. Doelstelling Uitvoering geven aan het handhavingsbeleid om regelgeving zo effectief mogelijk te handhaven. Stand van zaken Voor de handhaving is beleid vastgesteld in de Beleidsnota integrale handhaving Gemeente Alphen Chaam - Gemeente Baarle-Nassau 2010-2014. Jaarlijks worden een uitvoeringsprogramma en jaarverslag opgesteld. BOA De gemeentebesturen van Alphen-Chaam en Baarle-Nassau hebben de aanstelling van een BOA in 2008 prioriteit gegeven. In datzelfde jaar is door de gemeenten gezamenlijk één BOA aangesteld voor 36 uur per week. Uit de evaluatie van het veiligheidsbeleid van Alphen-Chaam in 2011 is ondermeer naar voren gekomen dat het aantal meldingen waarop de BOA wordt ingezet, nog steeds toeneemt tot boven de 100 per jaar. Het merendeel van de overlastmeldingen gaat over zaken als hondenpoep, parkeeroverlast, overlast van groen en beplanting, overlast van rommel en afval en geluidsoverlast. Deze overlastmeldingen komen overeen met het beeld uit de Integrale Veiligheidsmonitor. In de top vijf van vaakst genoemde veiligheids- en buurtproblemen komen hondenpoep, parkeeroverlast en overlast van rommel en afval terug. Daarnaast bleek uit dezelfde monitor, dat de bewoners van Alphen-Chaam zich positief uitlaten over de bereikbaarheid van de gemeente voor meldingen over overlast en leefbaarheid. Uit de Integrale Veiligheidsmonitor blijkt dat door de inwoners van Baarle-Nassau te hard rijden, hondenpoep en parkeeroverlast het vaakst worden genoemd uit de lijst van buurtproblemen. Evenals in Alphen-Chaam zijn de inwoners van Baarle-Nassau positief over de bereikbaarheid van de gemeente voor meldingen over overlast en leefbaarheid. Uit vorenstaande mag blijken dat met de aanstelling en inzet van de BOA in beide gemeenten in een behoefte wordt voorzien die op succesvolle wijze gestalte wordt gegeven. Voor wat betreft het vervolg van de werkzaamheden van de BOA is in Alphen-Chaam geconstateerd, dat er een groeiende behoefte is aan inzet, met name ook in de weekenden en bij de thema’s ‘illegaal crossen’ en (grootschalige) ‘evenementen’. Gelet op de huidige aanstelling voor 36 uur is het niet mogelijk dat inzet wordt uitgebreid in de weekenduren.
44
Ontwikkelingen Bestuurlijke strafbeschikking Vanaf 2010 kunnen aangewezen bestuursorganen en/of BOA’s strafbeschikkingen uitvaardigen. Het gaat hierbij om zogeheten bestuurlijke strafbeschikkingen waarmee aan personen die bepaalde overtredingen begaan een geldboete kan worden opgelegd. De Wet OM-afdoening geeft het Openbaar Ministerie de mogelijkheid strafzaken (overtredingen en misdrijven waarop maximaal zes jaar gevangenisstraf staat ) op een andere wijze buiten de rechter om af te doen, namelijk met een strafbeschikking. Het uitvaardigen van een strafbeschikking is een vorm waarin het openbaar ministerie een zaak kan vervolgen én bestraffen. Een strafbeschikking komt vergeleken met de transactie dan ook meer overeen met een rechterlijke veroordeling. Ook de politie, bestuursorganen (waaronder gemeenten) en buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) krijgen de bevoegdheid strafbeschikkingen uit te vaardigen. De bestuurlijke strafbeschikking is voor gemeenten een handhavingsmiddel dat ingezet kan worden in de openbare ruimte. Voor wat betreft de inzet van dit middel, dient in Alphen-Chaam actie te worden ondernomen door middel van aansluiting bij het Centraal Justitieel Incassobureau, zodat overtredingen op grond van gemeentelijke verordeningen geëffectueerd kunnen worden. Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) Op 1 oktober 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) in werking getreden. Doel van de Wabo is een eenvoudigere en snellere vergunningverlening en een betere dienstverlening door de overheid op het terrein van bouwen, ruimte en milieu. De Wabo introduceert hiervoor de omgevingsvergunning. Met de inwerkingtreding van de Wabo is een belangrijke rol weggelegd voor integrale handhaving.
45
Bronvermelding 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Jongerenenquête 12- t/m 18-jarigen 2007, GGD; Volwassenenmonitor 19-64 jaar 2009, GGD; Ouderenmonitor 65+ 2009, GGD; Kadernota Integrale Veiligheid 2008, gemeente Alphen-Chaam; Gesprekken met politie en gemeentelijke medewerkers; Nota Gezondheidsbeleid Baarle-Nassau 2008-2011; Wijkscan Baarle-Nassau 2011, politie; Veiligheidsprogramma 2007 en 2008, gemeente Baarle-Nassau; Veiligheidsprogramma 2008-2009, gemeente Alphen-Chaam; Evaluatie veiligheidsbeleid (Veiligheidsprogramma 2012) gemeente Alphen-Chaam; Integrale Veiligheidsmonitor 2010; Cijfers aangiften en incidenten politie Midden- en West Brabant Nota Evenementenbeleid, gemeente Baarle-Nassau; Organisatieplan voor de rampenbestrijding
46
BIJLAGEN
47
Verantwoording werkwijze Als je integraal veiligheidsbeleid vormgeeft, maak je een keuze in de onderwerpen die gedurende een bepaalde periode centraal staan en waaraan je beleid koppelt door middel van het formuleren van een doelstelling en een bepaalde aanpak. Voordat die keuze gemaakt kan worden, is inzicht nodig op welke terreinen zich een veiligheidsprobleem voordoet. In deze kadernota wordt getracht inzicht te verkrijgen in de veiligheidsproblematiek door alle onderwerpen als volgt uit te werken: - Probleemanalyse (is er een probleem/wat is het probleem) - Doelstelling (wat willen we bereiken) - Stand van zaken (actualiteit) - Aanpak (wat wordt gedaan) - Aanvullend voorstel (wat zou kunnen/moeten gebeuren) Bij de informatievergaring is een drietal componenten essentieel. Dit betreft enerzijds de zogenaamde objectieve informatie. Dat zijn de harde politiecijfers waaruit blijkt welke feiten zijn geconstateerd en waarover aangiften zijn gedaan. Anderzijds is er de component ‘subjectieve veiligheid’. Daarmee wordt gedoeld op de wijze waarop de inwoners van beide gemeenten de veiligheid ervaren. Dit wordt ook wel de ‘zachte informatie’ genoemd en kan soms behoorlijk afwijken van het harde materiaal. Tenslotte is er de informatie, afkomstig uit gegevensverzameling vanuit gesprekken met intern en extern deskundigen en brononderzoek. In deze nota is de meest actuele politie-informatie verwerkt, met een terugblik op voorgaande jaren om vanuit de vergelijking van informatie te kunnen constateren of er sprake is van een bepaalde trend. Voor wat betreft de veiligheidservaring van de inwoners van beide gemeenten is er geen actueel totaalbeeld beschikbaar. Er is teruggegrepen op de informatie uit de veiligheidsmonitor van 2009 en daarnaast is er enig materiaal vanuit de GGD-monitor uit 2007 onder jongeren (12 tot en met 18 jarigen), de volwassenenmonitor 2009 en de ouderenenquête 2009 voorhanden. Duidelijk moge zijn dat de laatste genoemde informatie vooral is gerelateerd aan gezondheidsaspecten. Voor wat betreft de subjectieve informatie is er in de districtsdriehoek voor gekozen om een gezamenlijke veiligheidsmonitor te laten uitvoeren in 2009. Een dergelijke samenwerking levert eenduidigheid op voor wat betreft de aanpak en verwerking van gegevens en werkt kostenbesparend. Uiteindelijk moet de probleemanalyse op grond van alle informatie leiden tot een prioritering van onderwerpen, die wordt gewaarborgd in de Kadernota Integrale veiligheid. In de onderliggende nota worden de hoofdlijnen van het veiligheidsbeleid genoemd. Dit veiligheidsbeleid heeft een doorlooptijd die gekoppeld wordt aan de raadsperiode. Vervolgens wordt het beleid uitgewerkt in een tweejarig veiligheidsprogramma waarin de doelstellingen worden gekoppeld aan beleid of uitvoeringsacties met prestatieafspraken tussen de betrokken partijen.
Stappenplan in relatie tot Kernbeleid veiligheid De VNG heeft een handreiking voor gemeenten opgesteld hoe het Integraal Veiligiheidsbeleid kan worden vormgegeven. Het staat voorop dat wordt gekozen voor een pragmatische aanpak op de maat en schaal van Alphen-Chaam en Baarle-Nassau die moet leiden tot een goed gefundeerde en gedragen Kadernota integrale veiligheid en een concreet veiligheidsprogramma. In de werkwijze van de VNG is gekozen voor een clustering van veiligheidsonderwerpen. Dit vormt een goede kapstok om de veelheid van onderwerp te structureren. In dit document is deze structuur gevolgd die tot uitdrukking komt in het benoemen van veiligheidsvelden en veiligheidsthema’s. 48
Het onderzoek en de analyse, conform de stappen 1 en 2, zijn neergelegd in deze nota. Deze stap moet nu resulteren in een keuze van veiligheidsthema’s. De volgende stappen zijn: 1. Vaststelling Kadernota integrale veiligheid door de gemeenteraad. 2. De gemeenteraad geeft het college de opdracht om de Kadernota integrale veiligheid nader uit te werken in een veiligheidsprogramma. In het veiligheidsprogramma worden de veiligheidsthema’s gekoppeld aan doelstellingen en werkafspraken waaraan de ketenpartners zich committeren. De consequenties voor middeleninzet en capaciteit worden zoveel mogelijk binnen het reguliere beleid opgevangen.
Begrippenkader veiligheid Als eerste gaat het om de zorg voor veiligheid: Dit is van oudsher een belangrijke taak voor de lokale overheid. Het beslaat een breed scala van onderwerpen zoals criminaliteit, overlast, verkeersveiligheid als ook risico’s rond branden, ongevallen en rampen. Deze ‘zorg voor veiligheid’ is in 2002 door het rijk verder ingevuld in een programma van maatregelen die gericht waren op de bevordering van veiligheid en leefbaarheid. Het kabinet beschrijft hierin integrale veiligheid als “het bevorderen en in stand houden van de leefbaarheid en veiligheid van de samenleving”. Veiligheid wordt hierin gedefinieerd als “het aanwezig zijn van een zekere mate van ordening en rust in het publieke domein en van bescherming van leven, gezondheid en goederen tegen acute of dreigende aantastingen. Onveiligheid is te omschrijven als “alles wat daar inbreuk op maakt”. Hierbij kan het gaan risico’s en concrete inbreuken op de veiligheid (objectieve veiligheid) en om het gevoel van veiligheid (subjectieve veiligheid). Intelgraal veiligheidsbeleid kun je beschrijven als het regelmatig in kaart brengen van de veiligheidsproblemen die zich voordoen of die zich zouden kunnen voordoen en het waar nodig ondernemen van doelmatige en doeltreffende acties. Het is veiligheidsbeleid dat alle veiligheidsvelden bestrijkt, interne en externe partners betrekt bij de aanpak en ook de organisatorische borging van het beleid regelt. Doel van integraal veiligheidsbeleid is het verbeteren en/of optimaliseren van de veiligheidssituatie voor en van de burger. Enerzijds betekent dit dat onveiligheid zoveel mogelijk dient te worden voorkomen. Anderzijds moeten de gevolgen van onveiligheid zoveel mogelijk worden beperkt. Daarbij dient steeds te worden afgewogen welke situatie wenselijk is en wat praktisch haalbaar is. Met andere woorden, er dienen keuzes te worden gemaakt over de mate, waarin veiligheidsrisico’s beperkt worden. De ambitie om tot een veiliger samenleving te komen kan alleen worden waargemaakt wanneer niet alleen de overheid, maar ook anderen, zoals maatschappelijke instellingen, een rol van betekenis willen spelen bij de realisering van te stellen doelen. Daarmee wordt de verantwoordelijkheid voor een veiliger samenleving een gedeelde verantwoordelijkheid.
49
Rollen en bevoegdheden Wie is in de gemeente verantwoordelijk als het gaat om integraal veiligheidsbeleid? Waar liggen verantwoordelijkheden en bevoegdheden? Al in 2002 positioneerde de regering de gemeente in de regierol waar het gaat om de veiligheid in het publieke domein. De gemeente heeft de opdracht een wezenlijke bijdrage te leveren in het bevorderen van veiligheid en leefbaarheid in haar gemeente. In het kader van die regierol dient de gemeente het initiatief te nemen. Concreet betekent dit dat de gemeente alle betrokken partijen activeert tot het benutten van de bij die partijen aanwezige mogelijkheden. Integrale veiligheid betekent ook, dat er een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid aan ten grondslag ligt. De gemeente, de politie, het openbaar ministerie, maatschappelijke instellingen, woningbouwvereniging(en), belangenverenigingen, onderwijsinstellingen en niet in de laatste plaats de burger zelf zullen de handen ineen moeten slaan om veiligheidsbeleid effectief te laten zijn. Het is daarbij de verantwoordelijkheid van de gemeente om de veiligheidspartners samen te laten werken. De gemeente is regisseur op het gebied van lokale veiligheid waarbij een sleutelrol is weggelegd voor de burgemeester vanuit de wettelijke taken in het kader van de openbare orde en de rol als portefeuillehouder openbare orde en veiligheid. De rollen en bevoegdheden zijn als volgt verdeeld over de verschillende bestuursorganen. Gemeenteraad De gemeenteraad treedt kaderstellend op. Concreet betekent dit dat de raad: - de kadernota vaststelt waarin keuzes en randvoorwaarden worden vastgesteld; - kennis neemt van de veiligheidsprogramma’s die het college heeft vastgesteld; - controleert op de uitvoering aan de hand van de evaluatie van de veiligheidsprogramma’s waarin het veiligheidsbeleid wordt uitgewerkt. Burgemeester De burgemeester is wettelijk belast met de handhaving van de openbare orde en veiligheid en is daarvoor als eerste aanspreekbaar en verantwoordelijk. Hij is degene die verantwoordelijk is (opperbevel) bij rampen, branden of grootschalige ongevallen. In relatie tot zijn wettelijke taken vervult de burgemeester een coördinerende rol binnen het integraal veiligheidsbeleid. College van burgemeester en wethouders Het college is verantwoordelijk voor de voorbereiding en uitvoering van de kaders. Verder zorgt het college voor de organisatie en uitwerking van het veiligheidsplan. Taken daarbij zijn o.a.: - voorbereiding van het integraal veiligheidsbeleid; - uitvoering door middel van het vaststellen van een veiligheidsjaarplan (per jaar of 2-jaarlijks); - evalueren van het veiligheidsbeleid; - zorg dragen voor bestuurlijke afstemming tussen alle betrokkenen; - oppakken van onderwerpen die – los van het beleid – actueel worden en komt met eigen voorstellen. 50
INTEGRAAL VEILIGHEIDSBELEID Meerjarenbeleidsplan waarin de raad kiest welke veiligheidsthema’s op de agenda staan. Beleidsvoorbereiding door college en burgemeester: - op grond van veiligheidsanalyses - aan de hand van objectie (harde cijfers) en subjectieve gegevens (veiligheidsgevoel) - in samenwerking met de relevante partijen en ketenpartners zoals politie, justitie, maatschappelijk werk e.a.
Gemeenteraad
College van burgemeester en wethouders en Burgemeester (portefeuillehouder openbare orde en veiligheid)
VEILIGHEIDSPROGRAMMA Uitwerking van het integraal veiligheidsplan per kalenderjaar (dan wel per 2 jaar): - prestatie- en werkafspraken - gekoppeld aan prioriteiten - integrale benadering staat voorop
Coördinator integrale veiligheid 51
ACTIEPLANNEN Per prioriteit wordt een actieplan opgesteld - coördinator veiligheid vervult spilfunctie (als aanjager, projectleider, of verzamelaar van gegevens en adviseur) - ketenpartners participeren vanuit eigen verantwoordelijkheid
Periodieke meting via monitoring (GGD, politie, etc.)
Analyse van gegevens = input voor beleidsvoorbereiding (college van b&w en burgemeester), bijstelling, vaststelling (raad) en uitvoering
52
Cijfers aangiften en incidenten politie Midden- en West Brabant 2007
Incidenten waar: AlphenChaam
waar: BaarleNassau
waar: AlphenChaam
waar: BaarleNassau
2010
2011
Overlast vuurwerk
7
5
5
1
Drugs/drankoverlast
3
6
4
7
4
Verkeersongeval materiele schade
65
66
50
41
33
Verkeersongeval letsel
24
22
30
30
23
Verkeersongeval dodelijk slachtoffer
3
0
3
0
1
Overlast vuurwerk
11
12
12
2
1
Drugs/drankoverlast
13
8
6
1
3
Verkeersongeval materiele schade
76
66
30
29
34
Verkeersongeval letsel
19
22
14
13
16
Verkeersongeval dodelijk slachtoffer
0
2
5
1
0
Aangifte opgenomen
2007
2008
2009
2010
2011
Vernieling cq. zaakbeschadiging
74
54
46
73
44
Graffiti
9
1
0
0
0
Bedreiging
7
5
4
3
9
Mishandeling
10
16
17
6
16
Lichamelijke integriteit (algemeen)
20
25
25
12
21
Diefstal/inbraak woning
24
40
44
60
69
Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen (autoinbraak)
76
30
46
52
52
Diefstal van motorvoertuigen
6
5
4
8
4
Diefstal van brom-, snor-, fietsen
27
32
25
19
20
Diefstal af/uit/van overige voertuigen
19
7
12
15
31
Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen (bedrijven)
34
25
25
25
41
Vernieling cq. zaakbeschadiging
115
85
77
31
33
Graffiti
46
0
0
0
0
Bedreiging
9
9
3
5
9
Mishandeling
10
19
9
3
7
Lichamelijke integriteit
23
33
19
12
18
Diefstal/inbraak woning
23
33
32
39
50
Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen(autoinbraak)
39
22
24
10
22
0
Diefstal van motorvoertuigen
2
6
3
4
9
Diefstal van brom-, snor-, fietsen
20
25
35
27
19
Diefstal af/uit/van overige voertuigen
8
2
4
13
5
Diefstal/inbraak bedrijven en instellingen(bedrijven)
20
22
19
17
19
Huiselijk geweld Alphen-Chaam
2008 2009
Aangifte opgenomen
2007
2008
5
2009 3
53
2010 8
2011 1
2
Baarle-Nassau
Aangifte opgenomen
3
5
54
2
1
1